De jeugd van tegenwoordig voelt zich tegenwoordig vogelvrij met alle digitale mogelijkheden. Ze werken op vijf schermen tegelijk en hebben een aandachtsspanne van acht seconden. Met al deze mogelijkheden voorhanden is het belangrijk om de jeugd mediawijs te maken. Mestmag.nl dook in het onderwerp en interviewde Patrick Koning en Frans Houter over de verantwoordelijkheid die leerkrachten hebben op dit vlak.
- Geschreven door Jip Bierkens
Patrick Koning is de auteur van het boek ‘Mediawijsheid in de klas’. Zo’n tien jaar geleden maakte hij als docent op de ICT-Academie van het Koning Willem I College, ROC in ’s-Hertogenbosch, de omslag van eindtermgericht onderwijs naar competentiegericht onderwijs. Binnen deze nieuwe vorm van onderwijs werkten zijn leerlingen samen in projectgroepen en leerden zij de wensen en eisen van de klant vertalen in een goed en volledig eindproduct. “Het viel me toen op dat het zoeken naar informatie voor de leerlingen helemaal niet vanzelfsprekend is en dat ze moeite hadden met het beoordelen van de betrouwbaarheid van een bron”, vertelt Patrick. “Ook projectmatig samenwerken moesten ze nog leren.”
Maar of dat genoeg is, betwijfelt Patrick: “Ik vind dat er in tien jaar tijd veel bereikt is, maar ik vind het ook jammer dat het vak mediawijsheid nog steeds niet in het verplichte curriculum van het mbo is opgenomen.” Dit jaar buigen 125 leraren, 18 schoolleiders en 84 scholen zich over de vraag wat leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs moeten kennen en kunnen. Zij buigen zich over negen leergebieden, waar digitale geletterdheid er één van is. Met de opbrengst van dit ontwikkelproces zullen kerndoelen en eindtermen worden geactualiseerd. Voor het mbo is een dergelijk proces nog niet in gang gezet.
“Er worden veel projecten opgezet en er zijn veel ideeën over, maar niet elke school gaat er al mee aan de slag”, vertelt Patrick. En dat terwijl er dagelijks vragen gesteld worden bij het gebruik van online media en onderwerpen als online privacy telkens weer een discussiepunt zijn in het publieke debat.
“Dat mediawijsheid belangrijk is, hebben mensen ondertussen wel in de gaten”, legt Patrick uit. “Maar de uitvoering is erg afhankelijk van het management en een aantal leraren die mediawijsheid hoog in het vaandel hebben staan.”
Frans Houter is één van de voorvechters van mediawijsheid. Als docent aan het 2College Durendael geeft hij het vak Digitaal Burgerschap, waar mediawijsheid een groot onderdeel van is. “Wat wij echt proberen te doen, is de digitale geletterdheid van leerlingen, waaronder computational thinking, mediawijsheid, informatievaardigheid en ICT-basisvaardigheden, probleemgestuurd aan te leren”, legt Frans uit. “Leerlingen halen bij ons geen concrete cijfers, maar doen ervaring op. Hoe werk je in Word? Maar ook, op welke manier hebben nieuwe media de wereld veranderd? En hoe ga je daar als burger mee om?”
Volgens Frans worstelen veel docenten daarnaast ook met de snelle digitalisering van hun lessen: “Je kunt als school niet meer zeggen dat je alle telefoons in de kluisjes doet en computers alleen voor het broodnodige gebruikt. Dan sluit je echt niet meer aan bij de maatschappij van nu.” Aan de andere kant hebben scholen vaak niet genoeg lesuren om ook mediawijsheid in het lesprogramma op te nemen. “Wij krijgen al conflicten omdat andere secties er niet altijd blij mee zijn dat we uren wegsnoepen”, vertelt Frans.
Het is belangrijk dat iedereen meedenkt over de rol van mediawijsheid in het onderwijs. Wat vind jij van het vak? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mediawijsheid als schoolvak wordt opgenomen in het curriculum van het mbo? Wat vind je van de conceptversies van het ontwikkelteam Digitale geletterdheid? Deel jouw ideeën met Mestmag.nl en wellicht win je het boek ‘Mediawijsheid in de klas’ van Patrick Koning!
Jeugd en jongeren in de leeftijd 0 tot 23 jaar moeten goed voorbereid worden op onze mediarijke samenleving. Het vergroten van mediawijsheid is geen kwestie van losse impulsen; het vereist een structurele aanpak. Samen met de bibliotheek en het onderwijs geeft Cubiss deze structurele aanpak mediawijsheid verder vorm. Wil je je laten inspireren op dit vlak? Cubiss maakt interessante digitale magazines over mediawijsheid. Lees de editie over de digitale kloof en de verschillen in generaties als het gaat om media(gebruik).
Dit artikel kwam tot stand dankzij onze partner Cubiss.
