Al het cultuurnieuws uit Brabant en de rest van Nederland op een rijtje. Wil je wekelijks een overzicht van deze Trends & Ontwikkelingen ontvangen per mail? Meld je dan aan voor onze Trends & Ontwikkelingen nieuwsbrief!
Trends & Ontwikkelingen
Alle artikelen
Hoort de koffietafel na een uitvaart thuis in de foyer van een gesubsidieerd theater? En een feest van iemand die 60 wordt? Of is dat oneerlijke concurrentie richting de ‘gewone’ horeca? In Helmond zijn daarover nu afspraken op papier gezet. Vertegenwoordigers van de Helmondse horeca en Het Speelhuis hebben daarom afspraken gemaakt. Dus geen koffietafels meer in het theater, om maar wat te noemen. ,,We hebben nu handvatten zodat we kunnen uitleggen wat wél past in het theater en wat niet. Daarover kregen we regelmatig vragen”, zegt Peter van den Heuvel van Horecabelangenvereniging Helmond Centrum. Bij de Cacaofabriek ligt de situatie anders. Het cultuurcomplex is in het bezit van een volledige horecavergunning en heeft die inkomsten hard nodig om de broek te kunnen ophouden. Inmiddels is er een gesprek geweest tussen horecavertegenwoordigers en Cacaofabriek-directeur Wim Hillenbrink om de lucht te klaren. Van den Heuvel: ,,Dat gesprek krijgt nog een vervolg, we kijken of we ook daar tot afspraken kunnen komen.”
01-02-2024,
Bron: Eindhovens Dagblad
De bouw van het nieuwe cultureel centrum De Kei in Reusel gaat met stappen vooruit, maar er is wel extra geld nodig. Met het gevraagde bedrag van 780.000 is de gemeenteraad akkoord. Inflatie, maar ook andere kosten zorgen ervoor dat er meer geld nodig is voor de ontwikkeling van De Kei. Het begrote bedrag uit 2020 blijkt niet meer genoeg. De raad van Reusel-De Mierden stemde op 30 januari in met de 780.000 euro, alleen het CDA stemde tegen. Het is niet gezegd dat dit bedrag volledig nodig zal zijn.
01-02-2024,
Bron: Eindhovens Dagblad
In rechtReeKs neemt de Kunstenbond, vakbond voor kunstenaars en iedereen die werkt in de culturele en creatieve sector, een juridisch onderwerp onder de loep dat essentieel is voor de beroepspraktijk van de kunstenaar. Advocaat Jet Hootsmans valt op dat er vaak contact wordt gezocht over tarieven en geeft een paar tips.
01-02-2024,
Bron: BK Informatie
In een gesprek met Binnenlands Bestuur gaat Marcelle Hendrickx, wethouder in Tilburg, namens de VNG-commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs, nader in op de propositie ‘Cultuur samen borgen’ van de VNG. Volgens de gemeenten is de huidige rolverdeling tussen overheden niet langer houdbaar. Om cultuur voor alle inwoners toegankelijk, bereikbaar en aantrekkelijk te houden moeten rijk, gemeenten en provincies meer gezamenlijke verantwoordelijkheid op zich nemen. Daarom wil de VNG toewerken naar één bestuurlijke agenda.
“Kunst en cultuur biedt een kans op meer kansengelijkheid en op talentontwikkeling. Dat raakt aan armoedebeleid en bestaanszekerheid. Je kunt het verschil maken. De Nederlandse cultuur is ook belangrijk. Dat zijn vele goede redenen bij elkaar om juist voor kunst en cultuur te kiezen.”
01-02-2024,
Bron: Binnenlands Bestuur
Door een muziekinstrument te bespelen, breng je noten tot leven. En alsof dat nog niet genoeg is, houd je ook je geheugen op peil. Dat blijkt tenminste uit onlangs gepubliceerd onderzoek. Volgens de onderzoekers hebben oudere mensen die musiceren of hebben gemusiceerd een beter geheugen.
Als iemand vroeger een instrument bespeelde, is de kans groter dat hij of zij als oudere hoger scoort op een geheugentest. Het effect is nog sterker als een oudere nog steeds een instrument bespeelt. Ouderen die nooit een instrument geleerd hebben maar wel veel muziek luisteren, blijken geen beter geheugen te hebben.
Het onderzoek is gedaan door Anne Corbett van de universiteit van Exeter, op basis van 1000 respondenten uit het Verenigd Koninkrijk van gemiddeld 68 jaar oud. De resultaten sluiten aan bij eerder onderzoek waaruit blijkt dat actief musiceren positieve effecten heeft op iemands cognitieve functies. Anne Corbet vindt dat muzikale educatie onderdeel moet zijn van beleid over volksgezondheid. En ze heeft dus onderzoeksgegevens die dat onderbouwen.
Organisaties Art is A Guaranty en Cultuur+Ondernemen organiseerden een aantal Artist Meetings. Kunstenaars onderzochten samen met experts hoe ze hun onafhankelijke maatschappelijke en economische positie kunnen verstevigen en uitbreiden. In dit artikel een verslag met veel nuttige informatie en tips over het optimaliseren van je LinkedIn-pagina. Het volledige artikel is te lezen op de website van Cultuur + Ondernemen
Gemene Grond is een kunstprogramma in de openbare ruimte dat zich tot en met 2030 ontwikkelt ten westen van het oude centrum van Utrecht. Een belangrijk doel van Gemene Grond is om door middel van kunst bij te dragen aan een openbare ruimte waarin alle mensen, dieren en planten goed gerepresenteerd worden. Het programma stelt kennis, geld en ruimte beschikbaar om samen met bewoners te bepalen hoe dit ingezet wordt voor kunst in de openbare ruimte. Esther Didden gaat in gesprek met Carolien de Boer, programmamanager namens de afdeling Culturele Zaken van de gemeente Utrecht, en Xandra van der Eijk, beeldend kunstenaar.
31-01-2024,
Bron: BK Informatie
Van experiment naar permanent: Tramkade Den Bosch. Het terrein van een voormalige veevoederfabriek groeide de afgelopen jaren uit tot culturele en creatieve hotspot in de Brabantse hoofdstad. Expert cultuurgedreven gebiedsontwikkelingen Rinske Brand ging kijken en sprak met de betrokkenen die elkaar vonden op het tijdelijk gebruik. Dat zijn: Mike van der Geld, wethouder gemeente “s-Hertogenbosch voor duurzame verstedelijking, financiën en cultuur, Maarten Wolff, gebiedsontwikkelaar gemeente 's-Hertogenbosch, Andries Geerse, stedenbouwkundige bij bureau We Love the City, Petra Janssen, medeoprichter Social Label en mede-initiatiefnemer van het WerkWarenhuis en Michael Bol, voorzitter Conceptenbouwers en initiatiefnemer van de Mengfabriek. Samen vertegenwoordigen zij de ‘bloedgroepen’ in dit project: overheid, cultuur/creatief en – op termijn – de markt.
De inzet anno 2024: het gebied een plek geven in de permanente koers voor de Bossche Stadsdelta.
31-01-2024,
Bron: Gebiedsontwikkeling.nu
In het onderwijs wordt cultuureducatie vaak veel te beperkt opgevat, schrijven Nick Hortensius, Pablo Kattenberg en Marius Zürcher. Zorg dat jongeren de kans krijgen zèlf te ontdekken wat hun verhouding is tot cultuur. Bij het Scholieren Filmfestival (SFF) organiseren scholieren zelf een filmfestival voor hun medeleerlingen. Zo zien zij dat de praktijk van de cultuur meer is dan alleen kunst maken en analyseren, en dat creativiteit verder gaat dan de maker of de kunstenaar zelf. Laagdrempelige, inclusieve cultuureducatie zorgt ervoor dat jongeren méér interesse in kunst en cultuur ontwikkelen, in plaats van minder – ongeacht hun professionele ambities.
31-01-2024,
Bron: LKCA
Het culturele leerecosysteem krijgt steeds meer aandacht in onderzoek en beleid. Het LKCA ontwikkelde een tool hoe je dit toepast in je eigen werk. Belangrijk kenmerk is dat niet het systeem, maar het lerende individu centraal staat. De tool bestaat uit twee onderdelen. Eerst breng je je eigen culturele leeromgeving in kaart brengen. Daarna analyseer je je eigen werkveld. Het LKCA deelt inspirerende voorbeelden uit de praktijk.
Een inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 14 december 2023 door Bea Ros. Op de website van het LKCA is een kennisdossier te vinden, met alle publicaties over het thema Culturele leerecosystemen.
‘Blijf de cultuursector betrekken bij de verdere uitwerking van de vernieuwing van het bestel. Op die manier kun je de creativiteit van makers en culturele organisaties benutten’. Dit adviseerde Kristel Baele, voorzitter van de Raad voor Cultuur op 30 januari tijdens de aanbieding van het rapport ‘Toegang tot cultuur’ aan de staatssecretaris van cultuur, Fleur Gräper. Ook benadrukte Kristel Baele dat meer toegang tot cultuur in alle regio’s alleen lukt met het extra budget van 200 miljoen euro.
31-01-2024,
Bron: Raad voor Cultuur
Boekman Extra #44 neemt het broedplaatsenbeleid onder de loep. Creatieve makers dragen bij aan de leefbaarheid van een stad, aldus de cultuurwethouders van Amsterdam en Groningen. In steden als Den Haag, Rotterdam, Tilburg en Utrecht klinken dezelfde geluiden, blijkt uit een rondgang van de Boekmanstichting. Hoe legitimeren deze gemeenten broedplaatsenbeleid en hoe krijgt de uitvoering vorm? Actuele documenten uit de Kennisbank van de Boekmanstichting geven inzicht.
31-01-2024,
Bron: Boekman
Op 8 en 9 februari 2024 vindt de EU-conferentie 'Empowering the Cultural and Creative Sectors in Data-driven Audience Development’ plaats in Brussel. Twee dagen lang wordt dieper ingegaan op publieksdata en digitale transformatie. DEN en Taskforce publieksdata zijn aanwezig om kennis te delen en op te halen. Alle plenaire sessies en een groot deel van de breakout-sessies zijn gratis online te volgen via een livestream.
Er is steeds meer aandacht voor de gevaren van AI-tools voor kunstenaars en de ontwrichtende werking daarvan op de culturele arbeidsmarkt. Het gebruik van AI-tools door kunstenaars zal in veel gevallen vragen opwerpen die over Auteursrechten gaan. In het geval van muziek komen daar ook naburige rechten bij kijken. Jurist rakenDra Smit doet uit de doeken waar je op moet letten bij het gebruik van AI-tools.
31-01-2024,
Bron: Kunstenbond
Kunst is deel van de oplossing, niet het probleem. Dit is het thema van het vierde artikel in een reeks waarin Kunsten ’92 tot de verbeelding sprekende initiatieven verkent die in lijn zijn met KUNSTEN2030. Nederland zit op een onontgonnen berg potentie: de innovatiekracht van kunstenaars, ontwerpers en andere creatieve makers. Maar door een veel te enge definitie van kunst en een financieringsstelsel dat niet meegaat met zijn tijd, blijft de potentie van die sector onderbenut. Vanuit het veld komen negen suggesties die kunnen helpen om de innovatieve kracht van de sector te ontketenen en te komen tot een weerbaar ecosysteem.
31-01-2024,
Bron: Kunsten '92
31-01-2024,
Bron: Voice
Nederlanders gaan weer graag, en willen nog vaker, naar het theater. Ook geeft een grote meerderheid aan dat een bezoek aan het theater belangrijk tot zeer belangrijk is. Dit blijkt uit de grootschalige enquête van het onderzoeksbureau Hendrik Beerda Brand Consultancy, in opdracht van het Nationaal Theaterweekend.
Zestig procent van de volwassen Nederlandse bevolking vindt het belangrijk tot zeer belangrijk dat zoveel mogelijk Nederlanders een concert en/of voorstelling kunnen meemaken. Als redenen geven ze ontspanning/plezier (82 procent), het even in een andere wereld zijn (59 procent), iets bijzonders beleven (52%) en leerzaamheid (47%) op. Een belangrijke groep van de theaterbezoekers (30%) geeft aan het komende jaar vaker te gaan, terwijl slechts negen procent zegt minder vaak te zullen gaan. Van de groep die het afgelopen jaar minder naar het theater is geweest, zegt 44% dat zij vaker naar het theater willen gaan. Per saldo is de verwachting dat het aantal theaterbezoekers de komende 12 maanden zal stijgen.
‘Wat ons heel positief stemt is dat de groei vooral bij de groep jongvolwassenen (18-34 jaar) wordt verwacht,’ laat Boris van der Ham, voorzitter van de VVTP, weten. ‘In de afgelopen jaren hebben we hen op diverse manieren proberen te bereiken en dit onderzoek laat zien dat we op de goede weg zijn.’
Een kleine meerderheid (58%) van de groep die minder naar het theater is gegaan, geeft het kostenniveau als reden op. Ook te weinig (aantrekkelijke) voorstellingen/concerten (41%) en gezondheidsredenen (40%) zijn belangrijke redenen.
Het gehele onderzoek Hendrik Beerda Brand Consultancy is op aanvraag verkrijgbaar.
30-01-2024,
Bron: I Love Theater
Han Vogel, gepensioneerd slagwerker van Philzuid, is de artistieke man achter de Immanuel-concerten in Eersel. Zeven keer per jaar organiseert Vogel op de derde of vierde zondag van de maand een concert in kleine bezetting in de Veldhovense kerk aan de Teullandstraat. Hij doet dat samen met Hildegard van den Berge Springer, die vanuit de Immanuelkerk haar bijdrage levert. Vogel: ,,Er was hier niets op dit gebied, en in een dorp met vier goede harmonieorkesten kun je toch niet zeggen dat klassieke muziek niet leeft! Komende zondag hebben we hier een uitstekend blaaskwintet van Sub Umbra, onder leiding van dirigent en saxofonist Thom Roosen, met muziek van Mahler, Debussy en Ravel. Zelf zal ik vertellen over de overeenkomsten en vooral de verschillen tussen tijdgenoten Mahler en Debussy.” En dat hij dat goed doet weten bezoekers van Philzuid, die hem kennen als slagwerker én als bevlogen en ter zake kundig concert inleider.
Vogel is zeer te spreken over de Immanuelkerk. ,,De kerk en ontmoetingscentrum van de Protestante Gemeenschap Veldhoven wil graag een verbindende rol spelen in Veldhoven. Als er iets verbindt is het wel muziek. De kerkzaal is een fijne, warme plek, de akoestiek is heel goed, vooral voor kamermuziek. We voelen ons welkom, vanuit de open kerkelijke gemeenschap krijgen we alle steun.” In een dorp met veertigduizend inwoners moet het mogelijk zijn om een podium van de grond te krijgen, maar dat valt nog niet mee, vertelt Vogel. ,,Vóór corona zijn we al begonnen, maar de concerten waren incidenteel. Sinds twee jaar zijn we een vaste waarde in het Veldhovense. Veldhovenaren beginnen ons te kennen. Ook in de dorpen om ons heen krijgen we nu naam. We halen onze inkomsten uit de opbrengst van de tickets à 10 euro. Komen we er niet uit, dan helpt de kerk.”
30-01-2024,
Bron: Eindhovens Dagblad
In de voormalige bedrijfsruimtes van de omgebouwde Stokvishallen aan de Belcrumweg in Breda krijgen jonge Bredanaars de gelegenheid om zich op allerlei terreinen te ontwikkelen. Jonge muzikanten en gloednieuwe bandjes van Nieuwe Veste zetten hun eerste stappen op een echt poppodium bij Phoenix, jonge theatermakers van Podium Bloos vinden er hun repetitieplek en nieuwe bewoners van de wijken Belcrum en Liniekwartier wandelen spontaan binnen bij een jamsessie bij Phoenix en groeien uit tot vaste bezoekers. De laagdrempelige toegang is een van de troeven van de Stokvishallen. Het feit dat Nieuwe Veste, Podium Bloos en Phoenix samen in een gebouw zitten, zorgt voor doorstroming bij deelnemers en cursisten.
,,Jongeren die bij Bloos 39Graden zijn aangesloten en zich willen verdiepen in acteren, dansen of zingen verwijzen we ook naar het cursus-aanbod van Nieuwe Veste”, zegt Monique van Beek van Podium Bloos. ,,En als wij op onze beurt zien dat jongeren zich goed ontwikkelen, dan maken we hen erop attent dat ze bij Podium Bloos begeleiding kunnen krijgen om uit te groeien tot professionele maker", zegt Hilda Vliegenthart van Nieuwe Veste. ,Alle soorten mensen lopen hier door elkaar. Dat werkt inspirerend”, zegt Jesse van der Meulen, programmadirecteur van Phoenix. ,,Zo is een stille jongen van vijftien er achter gekomen dat geluidstechniek goed bij hem past. Na enkele keren mixen bij Phoenix is hij overgestapt als technicus bij theatervoorstellingen bij Bloos. Dat komt, omdat we hier bij elkaar zitten. Dat heeft effect.”
Directeur Peter Westerlaken van Phoenix: ”Soms is het volle bak en soms komen er dertig bezoekers, maar we merken dat er duidelijk behoefte aan is. In de wijk strijken nieuwe bewoners neer. Als die hun nieuwe buurt verkennen, lopen ze bijvoorbeeld bij ons naar binnen. Mensen vinden het prettig dat er in de wijk veel culturele activiteiten zijn bij Pier15, Electron, Stek, Belcrum Beach en Phoenix. Er zijn nieuwe wijkbewoners die we bij alle jamsessies terug zien.”
Eind dit jaar wordt een begin gemaakt met de bouw van woningen op de voormalige fabrieksterreinen van Klavers Jansen (165) en Backer & Rueb (500). Het hele gebied krijgt een facelift en moet ‘het creative district’ van Breda worden. De toekomst van de vlakbij gelegen Stokvishallen is nog niet duidelijk. De drie kunstinstellingen die hier tijdelijk onderdak vinden, het huurcontract loopt in september dit jaar af, hopen dat ze kunnen blijven. Vliegenthart: ,,Het aantal leerlingen voor dansen is enorm toegenomen. We hebben ongeveer 400 dansers. Nieuwe Veste heeft deze extra ruimte nodig. We zouden hier graag blijven.” Voor Podium Bloos ‘De Broedplaats voor Performing Arts’ ligt er een plan voor nieuwbouw. Ook Nieuwe Veste kan daar terecht. Het gebouw van Bloos ligt pal naast de Stokvishallen. ,,En dat is voor de tussenperiode, tot de nieuwbouw gereed is, ideaal”, zegt directeur Monique van Beek. ,,Met de Stokvishallen hebben we nu meer ruimte om te repeteren en kunnen we tegelijkertijd in ons theater monteren aan nieuwe voorstellingen en optredens verzorgen.” Ook Phoenix blijft graag op de huidige locatie. Voorzitter Stefan van Oorschot: ,,Wij hopen dat deze plek blijft zoals hij is. Als een rafelrand aan de stad. Die heb je ook nodig.”
30-01-2024,
Bron: BN De Stem
Op 29 januari heeft de Sociaal-Economische Raad de SER Dataverkenner gelanceerd, waarmee Nederlandse bedrijven voor het eerst op grote schaal inzicht bieden in de man-vrouwverhouding, streefcijfer en plannen om de ambities te realiseren. In totaal zijn de rapportages van ruim 2.000 bedrijven geanalyseerd.
“De SER Dataverkenner is een innovatieve digitale tool waarmee bedrijven op nationaal en sectoraal niveau, en per bedrijf, streefcijfers en plannen voor meer genderdiversiteit in de (sub)top delen. Hiermee kunnen ze van elkaar leren en zich door elkaars aanpak laten inspireren. Belanghebbenden zoals ondernemingsraden en aandeelhouders krijgen inzicht in de man-vrouwverhouding en diversiteitsmaatregelen van elk bedrijf.”
Het aandeel vrouwen op topposities van grote Nederlandse bedrijven groeide tussen 2020 en 2022, maar niet hard. Vooral in besturen kruipt het aantal vrouwen omhoog. De genderbalans in de top van bedrijven verschilt sterk per sector, blijkt uit de cijfers van de SER. Zo was in besturen van bedrijven in de bouwnijverheid gemiddeld 5,8 procent vrouw, waar dat in de sector cultuur, sport en recreatie 31,8 procent was. In rvc's was de verdeling in die sectoren respectievelijk 10,8 procent en 57,5 procent.
In de eerste reactie op ‘Toegang tot cultuur’, het advies van de Raad voor Cultuur dat op 26 januari werd gepubliceerd, van de povincies, verenigd in het Interprovinciaal Overleg (IPO), worden de meeste aanbevelingen door de provincies onderschreven. Wat betreft de herziening van de fondsenstructuur geeft het IPO aan dat het succes hiervan sterk afhankelijk is van de concrete uitwerking. De provincies willen daar samen met gemeenten, het rijk en de sector verder over in gesprek, om te komen tot een gezamenlijke visie op een nieuw cultuurbestel. Eind april komen de provincies met hun visie op het nieuwe cultuurstelsel.
Gemeenten stellen in hun reactie dat de voorstellen die de Raad voor Cultuur doet hand in hand gaan met de pijlers uit de VNG-propositie ‘Samen cultuur borgen’; cultuurstimulering, cultuurspreiding en -financiering. De VNG stelt dat een wettelijke verankering via een kaderwet cultuur bij veel gemeenten leeft. Wel pleiten de gemeenten voor een grondige verkenning, om een beter beeld te krijgen van de financiële haalbaarheid en andere noodzakelijke randvoorwaarden waaronder een kaderwet goed kan functioneren. Ook het voorstel om te komen tot één rijksfonds wordt niet afgewezen. Volgens de VNG vereist de uitwerking dit voorstel goed onderzoek: hoe verhoudt dit zich tot het huidige voorzieningenniveau in de hele culturele keten, buiten de sterke regio’s?
De Kunstenbond mist kunstenaarsbeleid in het advies ‘Toegang tot Cultuur’ van de Raad voor Cultuur. De praktijk leert dat eerlijke betaling, goede contracten, meer zekerheid en een veilig en inclusief werkveld geen vanzelfsprekend gegeven is in de culturele en creatieve sector. Om te waarborgen dat verbreding en spreiding niet leidt tot nieuwe bezuinigingen maar investeringen, zijn bindende afspraken en extra geld nodig. De claim van de Raad voor Cultuur van 100 miljoen euro extra hiervoor en 100 miljoen voor transitiekosten zijn volgens de Kunstenbond kwetsbaar.
30-01-2024,
Bron: Kunstenbond
De eerste reacties van de belangenverenigingen van podia en festivals op het advies 'Toegang tot Cultuur' van de Raad voor Cultuur zijn in grote lijnen positief.
Zo reageert Berend Schans van de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals enthousiast: ‘Meer toegang van ‘nieuwe’ vormen van cultuur, een breder cultuurbegrip dan alleen het canonieke, klinkt als popmuziek in onze oren. Meer in de regio, wettelijke verankering, meer experimenteer ruimte, het slechten van muren tussen amateurs en profs, en het werken aan een te begrijpen en overzichtelijk en laagdrempelig cultuurbestel juichen we ook toe. We hebben wel wat twijfels bij het idee van één fonds. Dit klinkt als een stroperig, duur fusieproces.’
Volgens Gabbi Mesters van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) in De Volkskrant is een wettelijke verankering van provinciale en gemeentelijke cultuurbudgetten ‘onze belangrijkste wens’. Het belang van regionale spreiding wordt eveneens door de VSCD onderschreven.
Het lijkt wel of de Raad voor Cultuur die aanbeveling uit herstelplan ‘Muziek na de stilte’ één-op-één heeft overgenomen, stelt KNMO in haar reactie op het advies ‘Toegang tot cultuur’. Hierin werd al gesignaleerd dat de geografische locatie van een vereniging van grote invloed is op de hoeveelheid ondersteuning die een vereniging kan krijgen. In sommige provincies maakt ondersteuning van het verenigingsleven nadrukkelijk deel uit van het takenpakket van provinciale instellingen. In onder andere Zuid-Holland en Zeeland ontbreekt die laag echter. Ook de positie van een individuele gemeente en het lokale cultuurbeleid verschilt van plaats tot plaats.
30-01-2024,
Bron: Klankwijzer
Het advies ‘Toegang tot Cultuur’ dat de Raad voor Cultuur 26 januari 2024 presenteerde, doet volgens het Cultureel Persbureau nogal wat stof opwaaien. Met het presentatiemoment rijdt de raad de sector zelf flink in de wielen. Iedereen die subsidie wil in de komende jaren is immers bezig met de laatste loodjes aan de subsidieaanvragen voor de komende vier jaar waarvan de deadline ligt op 31 januari.
De raad gaat vrijwel helemaal voorbij aan de manier waarop de Rijksfondsen nu al invulling geven aan zaken die de raad zegt te willen ontwikkelen. Het lijkt erop dat de raad een klassieke fout heeft gemaakt bij het invoeren van Design Thinking. Een deel van dat proces bestaat natuurlijk uit een gezellige brainstorm, maar belangrijker is dat je je afvraagt welk probleem je precies gaat oplossen. Een reflectie op de huidige stand van de Culturele Basisinfrastructuur ontbreekt.
30-01-2024,
Bron: Cultureel Persbureau
Een belangrijk monument in West-Brabant dreigt in verval te raken wanneer er niet snel wordt ingegrepen. De basiliek in Oudenbosch is hard toe aan groot onderhoud. Maar de opbrengsten van het collectemandje zijn bij lange niet genoeg om de torenhoge kosten te betalen. De stichting Behoud Basiliek vraagt daarom de gemeente Halderberge, de provincie Noord-Brabant en inwoners van Oudenbosch om een flinke duit in het zakje te doen. Aan de gemeente vraagt de stichting om een garantstelling van vier ton voor een lening bij de bank. Daarnaast zouden ze graag in aanmerking komen voor een subsidie van de provincie. “Andere bovenlokale kerken zoals de Sint Jan en de Grote Kerk in Breda worden ondersteund vanuit Den Bosch. Onze basiliek is ook meer dan alleen een kerk, het is een icoon voor Oudenbosch en de regio”, legt Mark Buijs van de stichting uit.
Met zo’n 80.000 bezoekers per jaar is het echt een trekpleister voor de bezoekers van Oudenbosch en de vakantiegangers die op campings en parken in de regio verblijven. Buijs: ,,Hij is echt ontzettend belangrijk voor het toerisme in de gemeente en misschien wel voor de regio. Het bijzondere gebouw is in heel West-Brabant natuurlijk iconisch. Dus zorg dat hij ook echt in goede staat blijft.”
De Nederlandse boekenmarkt is het afgelopen jaar heel licht gegroeid, met iets meer verkochte boeken en een iets hogere omzet dan een jaar eerder. Die groei komt dus vooral op het conto van Engelstalige boeken en e-books, want het aantal verkochte Nederlandstalige papieren boeken daalde met 0,3 procent. Jongvolwassenen zijn een belangrijke factor voor de boekhandel geworden. Zij kopen steeds meer Engelstalige boeken. Sinds 2019 is het totaal aantal verkochte Nederlandstalige fictieboeken met 17 procent gedaald. De lichte groei is internationaal afwijkend. In Frankrijk, Engeland, Duitsland en ook de Verenigde Staten dalen het aantal verkochte boeken en de omzet van de boekenmarkt juist. „De vraag is echter of de omzetstijging opweegt tegen de stevige kostenstijgingen waar ook het boekenvak mee te maken heeft”, aldus CPNB-directeur Eveline Aendeker. Kostenstijgingen noopten uitgeverijen al tot het gebruik van goedkoper papier en onder meer uitgeverijen Atlas Contact, De Bezige Bij en Park Uitgevers moesten het personeelsbestand inkrimpen. Thomas de Veen analyseert voor NRC de jaarcijfers van de boekverkoop van KVB Boekwerk over 2023.
Opvallend, volgens Serena Frijters en Wilma de Rek in De Volkskrant, is dat de vaak genoemde ontlezing in de cijfers achterblijft bij de verwachting. Weliswaar is het aantal lezers dat zegt nooit een boek ter hand te nemen iets toegenomen, maar die groei is minder groot dan vijf jaar geleden werd verwacht. Een ruime meerderheid leest: van de Nederlandse bevolking (14-plus) leest de helft af en toe een boek en dan nog eens 32 procent van de mensen drie tot zes keer per week. Audio- en e-boeken zijn daarbij inbegrepen. Een andere trend die de Volkskrant-journalisten signaleren: de omloopsnelheid van boeken wordt steeds hoger. Werd in vroeger tijden een boek van twee maanden oud nog volop verkocht, tegenwoordig is het gemiddeld acht weken na verschijnen gedaan met de verkoop. Dat betekent voor uitgevers en schrijvers dat het moment van uitbrengen van een boek almaar belangrijker wordt.
Een slagvaardigere aanpak. Meer publiek trekken door ook een laagdrempeliger programma te gaan voeren. En daardoor ook meer inkomsten gaan genereren. Dat zijn drie doelen die De Cacaofabriek in Helmond wil bereiken. Die doelen moeten worden gehaald doordat er sinds 1 januari met een andere organisatiestructuur wordt gewerkt. De verantwoordelijkheid voor zowel de cultuurpoot als het horecagedeelte in de Cacaofabriek aan de Cacaokade in de wijk Suytkade ligt voortaan in handen van één persoon, de directeur-bestuurder. ,,Tot voor kort was er zowel een horecamanager als een manager cultuur”, vertelt interim-directeur-bestuurder Wim Hillenbrink. ,,Daarboven stond een bestuur dat zich ook nadrukkelijk met het beleid bezighield. Maar van dat model hebben we nu afscheid genomen, omdat het in de praktijk regelmatig de slagvaardigheid in de weg stond.” De directeur/bestuurder is voortaan de eindverantwoordelijkheid over de gehele instelling en voor het totale beleid. ,,Daarboven zit een raad van toezicht die de grote lijnen in de gaten houdt en de continuïteit bewaakt”, aldus Hillenbrink, die de scepter zwaait over zo’n 20 personeelsleden en 120 vrijwilligers. Jaarlijks krijgt de Cacaofabriek, naast het Speelhuis de tweede Helmondse cultuurtempel, een bedrag van ongeveer 1,4 miljoen euro aan subsidie van het gemeentebestuur.
Hoewel aangetrokken als tijdelijk directeur is het allerminst zo dat Hillenbrink alleen maar even op de winkel komt passen ,,Er is volop werk”, zegt hij. ,,Met name de zakelijke kant vraagt wat mij betreft nog de nodige verbetering. Wat gezien mijn achtergrond in het bedrijfsleven natuurlijk ook niet zo vreemd is. Neem de kaartverkoop, via een vrij ouderwets kassasysteem. Dat kan ook veel praktischer, moderner en digitaal.” Hij wijst daarnaast zowel op de film- en popprogrammering als op de horeca. ,,Door wat laagdrempeligere films te laten zien en ook de programmering in de popzaal flink te verbreden, denk ik dat we meer publiek kunnen trekken dan we nu doen. En ook voor de horeca zie ik volop kansen. Daar is wel wat blijven liggen, ja. Maar we hebben net een ervaren en ambitieuze nieuwe chef-kok weten aan te trekken. Hij brandt van enthousiasme om er samen met zijn team wat moois van te maken.”
29-01-2024,
Bron: Eindhovens Dagblad
Cultuur is belangrijk in ’s-Hertogenbosch. Maar wat is nu de waarde van het Bossche cultuurbeleid cultureel gezien, sociaal en economisch? Dat heeft de gemeente ’s-Hertogenbosch nu in beeld over het jaar 2022 met de Impactmonitor Cultuur. De Monitor Impact Cultuur geeft lokaal inzicht in de impact van het cultuurbeleid van ’s-Hertogenbosch door gebruik te maken van de aanpak van de ‘Waarde van Cultuur’, andere informatiebronnen én met lokale voorbeelden.
Enkele cijfers : ’s-Hertogenbosch staat op de 5e plek in de ranglijst van de vijftig grootste Nederlandse gemeenten als het gaat om podiumkunsten. Meer dan een half miljoen bezoekers – van binnen en buiten de gemeente – bezochten in 2022 zo’n 2.500 voorstellingen, 80 tentoonstellingen en 600 producties. Zoals theater, muziek, dans, cabaret en beeldende kunst. Het gaat hen daarbij ook om het ontmoeten van andere mensen. Zoals bij bijvoorbeeld Theaterfestival Boulevard. En dit festival staat ook nog eens in de top drie van de beste theaterfestivals in Europa. Zo’n 377.000 Nederlanders brachten minimaal één toeristisch cultuurbezoek aan ’s-Hertogenbosch. In totaal gaven de cultuurtoeristen ongeveer €75 miljoen uit.
Waar voor de een cultuur vrije tijd is, maken anderen daar hun werk van. Zo’n 62% van de inwoners in ’s-Hertogenbosch is zelf creatief bezig. Alleen of in een groep. In 2022 studeerden 1.050 mbo’ers en 1.150 hbo’ers in die richting. Ook Huis73 steunt het onderwijs en de cultuurpartners in de gemeente. Zij voert de cultuur- en leesroute uit op bijna alle basisscholen en bereikt daarmee zo’n 9.000 van de 12.000 kinderen van groep 1 t/m groep 8.
Wethouder Mike van der Geld: “Het is mooi dat we nu een eerste beeld hebben van wat er allemaal al gebeurt in onze gemeente. Ik snap dat dit niet bij iedereen bekend is. Maar zo zie je dat cijfers ook een ander beeld geven. Ik ben trots op wat er allemaal al gebeurt. Maar er blijft ook werk aan de winkel. Ook om dat wat we al doen, nog beter voor het voetlicht te brengen. Deze monitor helpt daarbij. Maar dat kunnen we niet alleen. Cultuur is van ons allemaal. En ik weet zeker dat we met elkaar daar nog veel mooie stappen in kunnen maken.”
In 2022 kwamen er 43 aanvragen binnen van startende makers bij een Bosch cultuurfonds. 37 Aanvragen werden toegekend voor een totaalbedrag van €109.850. Ook waar het gaat om de toch al schaarse ruimte wil de gemeente startende makers plek bieden. Jaarlijks wordt er zo’n 16 miljoen euro reguliere gemeentelijke subsidie verstrekt aan cultuurinstellingen, inclusief amateurkunst en makers. Dat is iets meer dan in de jaren daarvoor omdat het huidige college meer geld heeft vrijgemaakt voor cultuur.
De investering van de provincie Noord-Brabant in TalentHub Brabant heeft een financieel vliegwieleffect. Die investering maakt de sterke basis voor het talentontwikkelprogramma mogelijk en daardoor komen de talenten en hubs ook weer makkelijker in aanmerking voor aanvullende middelen via rijksfondsen, gemeentefondsen en sponsoren. Door van alle zeven hubs van TalentHub Brabant en van alle talenten in kaart te brengen wat zij aan extra gelden hebben ontvangen in de periode 2020-2022 werd zichtbaar dat de subsidie van de provincie heeft geleid tot 126 procent extra middelen. Uit drie mooie voorbeelden van de talenthubs PLAN, Music Hub Brabant en Next blijkt dit.
29-01-2024,
Bron: Kunstloc Brabant
Het meerjarige Internationaal cultuurbeleid (ICB) is gebaseerd op de beleidsagenda’s van de minister van Buitenlandse Zaken (BZ), minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Minister Bruins Slot (BZ), minister Van Leeuwen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en staatssecretaris Gräper- van Koolwijk (Cultuur en Media) bieden de Tweede Kamer het beleidskader voor het Internationaal Cultuurbeleid (ICB) 2025-2028 aan.
Het Schoenenkwartier wacht een spannend jaar. Groei is nodig om de ambities waar te maken. Rinske Jurgens, nu ruim een half jaar directeur, gelooft er heilig in dat het gaat lukken. Het museum heeft een enorme potentie, vindt ze. Het museum trok in 2023 bijna 26.000 mensen. Het streven was 30.000 bezoekers. Dat staat ook zo in de prestatie-afspraken met de gemeente Waalwijk. Eerder werd zelfs over 35.000 bezoekers gesproken. De financiële cijfers worden binnenkort bekend. Maar net als andere musea heeft ook het Schoenenkwartier last van sterk stijgende kosten. ,,Alles wordt duurder, ook voor ons.” Maar wat is de weg naar 30.000 bezoekers? Michel Koster van het Brabants Dagblad sprak met haar.
Jurgens hoopt in ieder geval op meer financiële armslag, voornamelijk voor de marketing. ,,We dienen subsidie-aanvragen in bij provincie en Rijk. Dat zou extra lucht in de exploitatie geven. Ook willen we meer bedrijven aan ons binden. Daar zit zeker nog rek in.” Het Schoenenkwartier wil niet enkel z'n collectie tonen, maar ook meer doen met de functie en identiteit van schoenen. ,,Waarom draagt iemand bepaalde schoenen, wat wil je uitstralen, het imago? Daar is zoveel mee te doen, en over te vertellen.” De kunst is om niet enkel nieuwe bezoekers te trekken, maar ze ook weer terug te laten keren. De wisselexposities spelen daarbij een grote rol. ,,We richten ons daarnaast nog meer op gezinnen", geeft Jurgens aan.
Volgens Jurgens mag het Schoenenkwartier zich best wat meer op de borst kloppen. Er zijn veel contacten met mode- en schoenopleidingen. Er zijn in het museum continue studenten en jonge talentvolle ontwerpers aan het werk. Toch valt dit niet meteen op als je het gebouw binnenstapt. De ontwerpers werken in aparte ruimtes, die niet direct in het oog springen. ,,Het mag wel iets zichtbaarder", beaamt Jurgens. ,,Daar kijken we naar. Binnenkort exposeren we werk van al dat talent.” De gemeente Waalwijk ziet het Schoenenkwartier als een belangrijke ontmoetingsplek in het centrum. Toch is het vaak nog rustig in de centrale hal. ,,We willen de loop er nog meer in krijgen", vertelt Jurgens. ,,Zo houden we bijvoorbeeld speciale workshops, clinics en take care-café, waarbij bezoekers zelf hun schoenen poetsen. Dat slaat aan, en brengt leven in de brouwerij.”
Het kost tijd om zo'n museum als het Schoenenkwartier op de kaart te zetten, stelt Jurgens. ,, Je kunt nu eenmaal niet alles in één keer doen. Dat gaat stap voor stap.” Het is volgens Jurgens belangrijk dat er meer mensen over de vloer komen. Met de opbrengst van de kaartverkoop (normale prijs 14,50 euro red), winkel en horeca kan het Schoenenkwartier extra dingen doen. ,,Dat levert uiteindelijk weer nieuwe bezoekers op.” Ze probeert nu op een creatieve wijze zoveel mogelijk mensen te bereiken, bijvoorbeeld door de aanwezigheid op de DDW. Jurgens is ervan overtuigd dat 30.000 bezoekers te halen zijn door het unieke van het museum.
Ze vindt dat in Waalwijk vaak kritisch naar het Schoenenkwartier wordt gekeken. ,,Je hebt juist alle reden om trots te zijn. Met hulp van zo'n 80 vrijwilligers staat er zoiets moois. Dat hoor je ook van bezoekers van buitenaf.” De gemeente Waalwijk investeerde zo’n 11 miljoen euro in het nieuwe museum. Er gaat jaarlijks zo'n 1,2 miljoen euro subsidie naar toe. ,,Mensen vergeten vaak dat de helft van dat geld terug gaat naar de gemeente, voor de huur van dit pand.”, zegt Jurgens.
29-01-2024,
Bron: Brabants Dagblad
Hekken met punten, antiwildplasinstallaties in hoeken, geluidskastjes waarvan de hoge tonen pijn doen aan (jonge) oren, bankjes met extra armleuningen zodat je er niet op kunt liggen: het is zijn voorbeelden van vijandige architectuur, een strategie in de stedenbouw die verschillende verschijningsvormen kent. Het doel is steeds hetzelfde: ongewenste personen weren. Zoals daklozen, hangjongeren en skaters. Architectuurhistoricus Charlotte Thomas maakte er foto’s van en plaatste die op Instagram. Daar ontdekte ze het (anonieme) account Dutch Hostile Architecture en de blog van architect en ‘public space detective’ Floor van Ditzhuyzen, die de (on)toegankelijkheid van de openbare ruimte in haar thuisstad Rotterdam onderzoekt. De gemeenten Rotterdam, Utrecht en Leiden willen af van deze strategie.
De toegenomen aandacht voor het onderwerp komt volgens Van Ditzhuyzen door de coronatijd. ‘Door lockdowns en de anderhalvemetersamenleving werden mensen zich ervan bewust wat het betekent om te worden beperkt in de publieke ruimte.’
Veel verbetering van het ‘verblijfsklimaat’ in het centrum impliceert dat de binnenstad een plek moet worden om te loungen en shoppen, om geld uit te geven. De straat als verlengstuk van de commerciële ruimte. Daklozen en hangjongeren passen niet in dat beeld. De strategie past ook in de door stadsonderzoeker René Boer beschreven ontwikkeling in ‘Smooth City’, 2023. Daarin schrijft hij over de wereldwijde concurrentiestrijd tussen steden om hoogopgeleide werknemers en toeristen aangaan door de centra te veranderen in tot leven gekomen artist’s impressions, met smetteloze straten, hippe cafés en blije mensen. Maar de ‘vergladding’ speelt breder, zegt Boer. Denk aan de opkomst van Photoshop, autotune, botox, bezorgdiensten en de smartphone met apps die ons leven optimaliseren en vergemakkelijken, en bijdragen aan de toegenomen controle in de openbare ruimte.
Het alternatief dat hij in zijn boek aandraagt, is de ‘poreuze stad’, een begrip dat de Duitse cultuurfilosoof Walter Benjamin (1892-1940) muntte naar aanleiding van een verblijf in Napels. Gechoqueerd als hij was door de chaos, ervoer hij tegelijkertijd ook de aantrekkelijke levendigheid van de Zuid-Italiaanse stad met zijn opengewerkte structuur van publieke binnentuinen, arcades en trappen. ‘Uiteindelijk is het de kunst om een balans te vinden tussen het geplande en het ongeplande’, zegt Boer.
Gelukkig kan het ook anders, Kristen Hannema schrijft in De Volkskrant dat er de afgelopen jaren ook uitgesproken vriendelijke plekken zijn ontworpen, zoals cultuurcomplex Forum Groningen en woongebouw Jonas in Amsterdam.
29-01-2024,
Bron: De Volkskrant