22-09-2022
22-09-2022
De Gezondheidsraad brengt binnenkort advies uit over het geluidsvolume bij popconcerten en in clubs. Dat moet waarschijnlijk omlaag naar 100 decibel om het gehoor van het publiek te beschermen. Wat vinden de poppodia daarvan, en hoe gaan ze dat doen? NRC sprak o.m. met Doornroosje en Paradiso en met Berend Schans, directeur van de branchevereniging voor poppodia en festivals. De Volkskrant sprak o.m. met Henri Marres, hoogleraar KNO-heelkunde aan de Radboud Universiteit, Robert Stokroos, hoogleraar oorheelkunde in het Universitair Medisch Centrum Utrecht en enkele Rotterdamse clubgangers.
22-09-2022
Vrouwonvriendelijk, racistisch, queerfoob ... Het zijn weinig vleiende etiketten die videogames soms krijgen opgeplakt. Nochtans staan onderwerpen als diversiteit en representatie de afgelopen jaren hoog op de agenda van gamemakers. Arnoud van Adrichem biedt in zijn essay ‘Waarom Games Ertoe Doen’’ een staalkaart van progressiviteit en innovatie.
20-09-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. In aflevering 13 heeft schrijver Jamal Ouariachi heeft een leestip voor Micky Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat: À Rebours (1884) van Joris-Karl Huysmans, door Jan Siebelink vertaald als Tegen de keer.
20-09-2022
Veel mensen geven openlijk toe nauwelijks boeken van vrouwen te lezen. Leeslijsten op scholen worden gedomineerd door boeken van (witte hetero)mannen. Vrouwen winnen minder literaire prijzen dan mannen. Is dat erg? Ja, want het weerspiegelt en vormt de verhoudingen in de samenleving. Fix het seksisme in de literatuur. Met die missie proberen 11 schrijfsters, verenigd in schrijverscollectief Fixdit, iets te doen aan de ongelijke positie van vrouwen in de letteren. In 25 september verschijnt hun manifest Optimistische woede.
15-09-2022
“Drifts werk bestaat uit grapjes, effectjes, trucjes. Goochelkunst. Dat ís al erg, maar het wordt nog erger doordat het Drift-duo hun werk steevast rechtvaardigt met ronkende, semi-geëngageerde teksten en filmpjes waarin voortdurend woorden vallen als urgent, actueel, ecologie en maatschappij. Alleen zie je dat engagement niet: elke serieuze maatschappelijke betrokkenheid staat mijlenver af van Drifts plooiende, zalvende beelden die louter lijken te worden gemaakt om een zo groot mogelijke consumerende massa te plezieren. Hipsterkitsch, dat is Drift – ‘choreographing the future’: choreographing je ego en je bankrekening, that is.” Met hun kitscherige social design hollen studio’s als Drift en ook Daan Roosegaarde de beeldende kunst uit. Door hun werk aan te kopen, dragen instellingen als het Stedelijk bij aan de popularisering ervan. Dat schrijft Hans den Hartog Jager in zijn meest recente bijdrage in de serie Wereldkunst in het NRC.
15-09-2022
In een manifest roept Ko van ‘t Hek op tot een revolutie tegen de zoveelste kaalslag binnen de kunsten en de culturele sector. ‘Bezuiniging op bezuiniging als omgekeerde hersenspoeling. Tot er alleen nog maar uitgestrekte woestijnen zijn, schrijft hij in zijn vlammende pamflet. Kapitalisme verdraagt in de kern geen kunst, is zijn sombere conclusie, maar hij heeft absoluut een antwoord op dit doemscenario.
15-09-2022
Vanaf het nieuwe schooljaar volgen zo’n 250 SintLucas studenten van de richtingen Crossmedia vormgeving en Creative technologies hun praktijkonderwijs in Microlab Strijp S in Eindhoven. SintLucas huurt voor een periode van twee jaar 900 m2 aan praktijklokalen die tijdens de zomervakantie in gereedheid zijn gebracht. Theorielessen blijven de studenten volgen in het hoofdgebouw van SintLucas op enkele minuten loopafstand. ,,Het is uniek dat een mbo-instelling op deze manier en op deze schaal samenwerkt”, aldus Luuk Visser van het bedrijfsverzamelgebouw op Strijp-S. ,,Geen schoolse toestanden, maar onderdeel zijn van het bedrijfsleven.” De studenten mogen overal in het gebouw komen: van de kantine beneden tot in de skybar op de zesde verdieping. ,,Hier loop je de makers, innovators en gastsprekers als het ware tegen het lijf”, zegt André Gehring, lid van het college van bestuur bij SintLucas. ,,In ons hoofdgebouw even verderop is het alleen maar onderwijs.” Voor Gehring is Microlab de ideale locatie om mbo’ers dichter bij het ‘beroepenveld’ te brengen. ,Onze studenten moeten weten wat er in de buitenwereld gebeurt”, zegt onderwijsmanager Roel Donkers bij SintLucas. Hij legt uit dat ze gaan nadenken over hoe ze met hun creativiteit problemen kunnen oplossen. ,,Hoe kun je bijvoorbeeld een donker en onprettig steegje toch aantrekkelijker maken? Dat kan met lichten, kleuren en graffiti.” Donkers hoopt dat de komende tijd chemie zal ontstaan tussen de bedrijven in Microlab en ‘de jeugdige creativiteit’ van SintLucas.
15-09-2022
Studenten aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht proberen hun kunst en ontwerpen maatschappelijk in te zetten. Zoals met een kaartspel voor familie van schizofrene patiënten, of textiel met zonnecellen. „De vraag is wat die kunst aan de maatschappij kan leveren”, zegt Nirav Christophe, lector performatieve maakprocessen aan de HKU. „En dat gaat niet om kunstproducten, of heel weinig. Het gaat om het proces, dat gaat langer mee dan de uitkomst.” Studenten werken ‘transdisciplinair’ samen, met mensen uit de zorg, van andere universiteiten, of met potentiële gebruikers – wie volgens de kunstenaar ook maar relevant is voor wat hij aan het doen is. HKU concentreert zich op drie terreinen: ‘zorg en welzijn’, ‘ecologie, circulariteit en duurzaamheid’ en ‘identiteit en inclusie’. Christophe: „Onze studenten hebben steeds meer werk in de zorg en andere terreinen. Daar worden ze gevraagd om hun manier van werken, niet omdat ze een mooi schilderij kunnen maken.” Elsje Jorritsma sprak met studenten en medewerkers van de HKU.
15-09-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. In aflevering 12: heeft schrijver Emy Koopman een leestip voor Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie : Richard Powers’ megalomane roman The Overstory.
15-09-2022
ACT acteursbelangen reikt elk jaar de ACT AWARD uit aan een persoon of instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor acteurs. Deze prijs is voor diegene die het bestuur van ACT wil bedanken voor hun geweldige inzet voor acteurs. Winnaars van 2022 zijn: Markoesa Hamer, Anna van Schijndel, Cynthia Abma en Marjan Lammers. Zij hebben zich het afgelopen jaar op uitzonderlijke wijze ingezet om naast hun andere werk een organisatie te creëren waar we niet meer omheen kunnen. Vier onafhankelijke filmprofessionals met hetzelfde doel. Intimiteitscoördinatie op de kaart zetten als een onmisbaar onderdeel van de Nederlandse film- en theaterwereld. Een intimiteitscoördinator is iemand die intieme scènes (sexscènes, naaktscènes) begeleid en choreografeert. Vergelijkbaar met wat een stuntcoördinator doet met vechtscènes. Het doel van een intimiteitscoördinator is een heldere structuur bieden rondom scènes met intieme inhoud.
15-09-2022
Wat als we niet langer de groei van de economie als einddoel nemen, maar bijvoorbeeld solidariteit, circulariteit of de verzekering dat we in 2090 nog zuurstof kunnen happen? Met andere woorden: Wat als we de regels van het spel veranderen? In de blogserie Spelbrekers van Waag wordt er in gesproken met makers en denkers die het anders doen. Centraal in de gesprekken: ‘Welke nieuwe spelregels zijn er nodig voor een open, eerlijke en inclusieve toekomst?’ Aflevering 1: Rami Ismail, game-ontwikkelaar die strijdt voor meer kansengelijkheid binnen de game-industrie. Aflevering 2 : Socrates Schouten, onderzoeker bij Waag Futurelab op het gebied van de nieuwe economie. Aflevering 3 : Michèle Thole, hoofd finance bij Waag, die laat zien dat het monetair systeem sterk verouderde spelregels hanteert.
13-09-2022
In een kritisch rapport worden curator Ruangrupa en verschillende kunstenaars die deelnemen aan de vijfjaarlijkse kunsttentoonstelling Documenta 15 in de Duitse stad Kassel beschuldigd van antizionisme en antisemitisme. De kunstenaars werpen alle beschuldigingen van zich af en wijzen op het onverholen racisme in het rapport en de dreigende censuur van geselecteerde kunstwerken, waartoe de onderzoekers oproepen.
12-09-2022
Met een nieuwe canon – met onder andere meer aandacht voor vrouwen, andere culturen en maatschappelijke thema’s – willen Nederlandse musea beter aansluiten bij de discussies die zich al langer buiten hun muren afspelen. Mannelijke dominantie? Exit! Westerse blik? Passé! Gouden Eeuw? Nee, dank u, aandacht voor slavernij! “Het is de ingrijpendste herstructurering in de museumwereld sinds de introductie van witte muren, een kleine tachtig jaar geleden. Ook wat de onderliggende attitude betreft: dat de stilistische ontwikkeling en artistieke autonomie, als leidende principes voor collectievorming en -presentatie, hun beste tijd hebben gehad. En dat kunst er in de eerste plaats is om maatschappelijk belangrijke verhalen te vertellen, en niet om navelstaarderig naar de kunsthistorie te kijken.” Rutger Pontzen belicht de vijf opmerkelijkste bevindingen en collecties: het Stedelijk Museum Amsterdam, het Museum Arnhem, Westfries Museum, Hoorn, Groninger Museum en Van Abbemuseum. Wat het Eindhovense museum betreft, schrijft Pontzen :“Als het gaat om een totale museale rehang, een heroverweging en herinrichting van de collectie en een andere bejegening van de bezoeker, neem dan de trein naar Eindhoven.”
08-09-2022
Tijdens het Paradisodebat op 28 augustus jl. stelde een waaier aan prominente vertegenwoordigers uit het culturele en creatieve veld prikkelende vragen aan de aanwezige politici. In de komende weken licht Kunsten ’92 er een paar uit. Als eerste de vraag van Meta Knol, wier voorstel op 6 september ook verscheen in de Volkskrant Zij is ook geïnterviewd als onderdeel van het langetermijnproject KUNSTEN2030, waar Kunsten ’92 een visie voorlegt voor de toekomst van de culturele en creatieve sector. Bij de crises die Nederland parten spelen dienen we niet te kijken naar herstel maar naar transitie, schrijft Knol. Iedere burger moet daar tijd in steken. ‘Laten we de activist in ons wakker kussen.’
26-07-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. In aflevering 7: auteur en muzikant Aafke Romeijn heeft een leestip voor Conny Helder, minister voor Langdurige Zorg en Sport. In de bovenkooi, verhalen van J.M.A. Biesheuvel.
19-07-2022
Sommige makers zijn heel intensief betrokken bij de mensen waarover hun werk gaat. Ze bouwen tijdens het maakproces een hechte band op en hebben soms later nog nauw contact. Simone Vos over 3 Brabantse makers die op deze manier werken; filmmaker Eline van der Kaa, fotograaf Marcel de Buck en documentairemaker Ellen van Kempen.
19-07-2022
Dementie is doodsoorzaak nummer 1 in Nederland na covid. 1 op de 3 vrouwen zal deze diagnose krijgen en 1 op de 7 mannen. Eigenlijk krijgt iedereen met dementie te maken in de toekomst, of je het nu zelf bent, je ouders of als mantelzorger. Kunstloc Brabant met een overzicht van kunst- en cultuuractiviteiten die bijdragen aan de positieve gezondheid van mensen met dementie.
19-07-2022
Designalism is een innovatieve vorm van journalistiek waarbij verslaggevers samenwerken met creatieve disciplines. Met het programma Designalism Newsroom is deze mix in de praktijk gebracht door creatieven en journalisten op gelijkwaardige voet met elkaar te laten werken. Na de wervingscampagne zijn tien van 88 kandidaten geselecteerd. De drie experimentele redacties van Pointer, de Volkskrant en de NOS presenteerden onlangs de resultaten van deze Newsroom of the future in het Instituut voor Beeld & Geluid in Den Haag. Voordat de drie gelegenheidsredacties hun output presenteerden gaf architect én onderzoeksjournalist Allison Killing een inkijk in hoe journalistiek en ontwerpdisciplines elkaar kunnen versterken.
19-07-2022
De kantooromgeving werd al langere tijd huiselijker en afwisselender ingericht; de coronajaren betekenden een nog drastischer verandering. De thuiswerkplek lijkt een vaste waarde te zijn en het hybride werken is voor veel werknemers en -gevers de nieuwe realiteit. Ondertussen hangt de beeldende kunst die bedrijven de afgelopen decennia verzamelen er in kantoren en vergaderkamers soms verlaten bij, meent de Vereniging Bedrijfscollecties Nederland (VBCN). Wat is de rol en functie van die bedrijfscollecties en wat betekent beeldende kunst nog voor werknemers? Jelmer Wijnstroom, winnaar van de vierde editie van de VBCN OPEN curatorenprijs, onderzoekt dit met de tentoonstelling Corporate Offsite Dwelling A. Hij doet dat door met de tentoonstelling een zogenoemde ‘derde werkplek’ te creëren in CODA Museum, Apeldoorn. De titel verwijst naar het fenomeen ‘offsite meeting’, waarbij men elkaar voor werk of vergadering ontmoet op een verrassende locatie. Het idee achter dergelijke ‘offsite meetings’ is dat door samenkomst in een nieuwe omgeving de creativiteit stimuleert, gesprekken laat verlopen dan aan de vergadertafel en teams uiteindelijk beter presteren. ‘Offsite’ heeft in de context van deze tentoonstelling ook betrekking op de beeldende kunst uit bedrijfscollecties, die op een andere plek dan gewoonlijk wordt getoond. Verder is de tentoonstelling een andere, nieuwe plek voor flexwerkers en kunstliefhebbers. Van 11 september tot en met 4 december 2022 kun je dagelijks komen werken in CODA Museum, omringd door topstukken uit Nederlandse bedrijfscollecties.
19-07-2022
Het inzetten van een intimiteitscoördinator. Dat is een van de preventieve maatregelen die de Raad voor Cultuur voorstelt om het wijdverbreide grensoverschrijdend gedrag in de cultuursector te voorkomen – naast bijvoorbeeld codes, meldpunten, en vertrouwenspersonen. Een van hen is Marjan Lammers. Ze werkt al ruim 25 jaar als opnameleider op filmsets, en daarnaast werkt ze sinds een paar jaar ook als intimiteitscoördinator. Lammers is in de nasleep van de #MeToo-schandelen in de Verenigde Staten in 2019 begonnen als intimiteitscoördinator in Nederland, en samen met Markoesa Hamer, Cynthia Abma en Anna van Schijndel heeft ze Intimiteitscoördinatie Nederland opgericht. NRC sprak met haar. „In de hiërarchie van de filmsets grijpt niemand in, behalve de regisseur. Dan is het fijn om er iemand van buitenaf bij te hebben die zegt; nu gaan we over de afgesproken grens heen.” Dat is volgens Lammers óók de reden dat het niet zo makkelijk is om snel meer intimiteitscoördinatoren in te zetten, wat de Raad adviseert. „Iemand wordt niet zo maar intimiteitscoördinator. Wij hebben de nodige cursussen gedaan en je moet weten hoe het werkt op een set. Je moet vlieguren hebben gemaakt zodat je weet wanneer je in kunt grijpen.” Bovendien moet je de intimiteitscoördinator niet verwarren met een vertrouwenspersoon, zegt ze.
18-07-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. In aflevering 6: roman- en scenarioschrijver Gustaaf Peek heeft een leestip voor Sigrid Kaag, minister van Financiën. Het gedicht ‘keeping house’ van Eve L. Ewing.
14-07-2022
Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. In deel 2 sprak Viveka van de Vliet met documentairemaker en social designer Evie Sparidaens. Voor Evie zit er een persoonlijk verhaal achter haar drive, zo blijkt uit haar afstudeerproject aan de Design Academy Eindhoven; in de documentaire ‘hou vast’ belichtte ze vanuit het perspectief van de mantelzorger de Alzheimer van haar oma. “Ik wilde laten zien wat de impact van de ziekte is op mijn familie, en hoe intens en verdrietig dat kan zijn”, zegt Sparidaens. Na deze persoonlijke documentaire wilde Evie met haar boodschap een breder publiek bereiken. Ze kwam via Expertisecentrum Familiezorg in Tilburg in contact met een echtpaar waarvan de vrouw dementie heeft en de man al dertien jaar voor haar zorgt. Evie was nieuwsgierig naar waar hij tegenaan liep. Er is een overload aan informatie, er zijn talloze boeken over het brein en toch is het lastig aan familie uit te leggen wat er aan de hand is, vertelde hij. De uitspraak inspireerde Evie om een boek te maken met meer focus op beleving en gevoel. Dit gelijknamige boek ‘hou vast’ gaf ze uit in eigen beheer. In het boek neemt ze de lezer mee in de gedachten van een persoon met dementie. Op elke bladzijde staat één zin, zoals: ‘Ik ben mijn sleutels kwijt’ en ‘Ik wil naar mamma’ tot er alleen nog maar lege bladzijden zijn.
14-07-2022
Tussen Kassel en Basel gaapt de kloof in de kunstwereld. Op de Documenta heerst het collectief, op Art Basel draait alles nog om de traditionele individuele kunstenaar. En de machtige kunstmarkt. Hans den Hartog Jager bespiegelt vanuit de kunstbeurs, waar kunst geen symbool is van autonomie en ongemak, “maar de bevestiging van maatschappelijke geslaagdheid, de luxe je tot het vreemde, het onbekende, het inhoudelijke, het schijnbaar nutteloze te kunnen verhouden.”
14-07-2022
Mecenaat: zelf als kunstenaar hebben we er misschien niet direct mee te maken maar we observeren wel, van dichtbij, een aantal ontwikkelingen. Willen we een staat van mecenaat? Bijdrage van kunstenaar en voorzitter van de Akademie van Kunsten Liesbeth Bik, aan het symposium De Staat van Mecenaat, als onderdeel van een panel met kritische perspectieven op hedendaags mecenaat in de beeldende kunst.
12-07-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie; geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 5: schrijver en theatermaker Christine Otten heeft een leestip voor Carola Schouten, minister van Armoedebestrijding. De bundel Chinatown (2021) van de Zuid-Afrikaanse dichter Ronelda Sonnet Kamfer, in het Nederlands vertaald door Alfred Schaffer.
05-07-2022
Het boek X-Ray Architecture van Beatriz Colomina vormt het vertrekpunt van de tentoonstelling Sick Architecture in CIVA in Brussel. De publicatie is een exploratie van de invloed van het medisch discours op de architectuur van de twintigste eeuw. Uitgangspunt is dat het modernisme, met zijn witte, strakke muren, werd vormgegeven vanuit een obsessie met tuberculose en zijn voornaamste diagnosetool: Röntgenfoto’s. Aan het begin van de 20e eeuw was tuberculose verantwoordelijk voor één derde van de doden in grote steden. Dit collectief trauma bracht een groep ontwerpers voort die architectuur inzet als middel tegen de pandemie. Maar wanneer we veronderstellen dat ziekte een concrete oorzaak heeft, die vermeden kan worden door de patiënt met bijvoorbeeld architectuur of levensstijl, kan de gedachte ontstaan dat de patiënt zelf schuldig is aan de ziekte. “Als wij, architecten, durven te geloven dat architectuur kan voorkomen of genezen, dan zet deze tentoonstelling ons weer met beide voeten op de grond. Er zit groot gevaar in het vertrouwen in architectuur.”, schrijft architect Vjera Sleutel. De tentoonstelling verbreedt zowel het begrip van architectuur als van ziekte. Niet enkel gebouwen, maar ook landschapsontwerp, stadplanning, medische tools en meubilair passeren de revue. De opgenomen ‘ziektes’ zijn zowel mentaal als fysiek en zijn niet allemaal strikt te classificeren als ziekte: claustrofobie, de pest, malaria, geboortebeheersing, motorische beperking.
05-07-2022
Vaak geldt: een kunstenaar kiest het onderwerp niet, het onderwerp kiest de kunstenaar. Dat geldt zeker voor filmmakers, beeldhouwers, theatermakers en ontwerpers die oorlog hebben meegemaakt en zijn gevlucht. Maar de ervaringen die zij in hun werk verwerken, resoneren niet altijd in Nederland. De tolerantie die steevast als nationale deugd wordt uitgedragen, blijkt vaak niet meer dan een vorm van gedogen, en zeker geen uitnodiging tot dialoog en kennisuitwisseling. In Boekman Extra #33 interviewt Edo Dijksterhuis gevluchte kunstenaars en schetst een schijnend beeld over hun leven en werk in Nederland. Boekman Extra #33: ‘Je wordt gedoogd, maar niet opgenomen’ : Het verspilde potentieel van gevluchte kunstenaars.
05-07-2022
Stadsmusea staan voor de uitdaging om diverse publieksgroepen te bereiken en te engageren, maar door de verscheidenheid aan vragen vanuit de lokale politiek en andere stakeholders binnen de stad was het profiel van het stadsmuseum niet helder. Stedelijk Museum Breda, Museum Gouda en Musea Zutphen sloegen de handen ineen en lanceren nu de Museum Impact Toolkit; een middel om sociaal-maatschappelijke impacts vorm te geven en te beoordelen, zowel op praktisch als strategisch niveau. Alhoewel in het project de nadruk lag op stadsmusea, is de toolkit zeer geschikt voor alle musea.
30-06-2022
Wat is de waarde van cultuur(deelname)? Hoe vergroot je gelijke kansen voor kinderen en jongeren? En hoe kijk je verder dan het culturele domein? Het antwoord op deze vragen zit in het verbinden van beleid, het verbinden van culturele waarden en maatschappelijke opgaven en het verbinden van domeinen. Deze kennis en kansen stonden op 16 juni 2022 centraal tijdens het event Verbindend Cultuurbeleid, georganiseerd door LKCA, VNG en Raad van Twaalf.
30-06-2022
Bijdragen aan belangrijke economische en sociale doelen, dat was de afgelopen decennia hét motto van kunst- en cultuurbeleid. Maar waarom eigenlijk? Het pleidooi van Peter van der Zant: Zet de intrinsieke waarde voorop. Zeker bij amateurkunst.
30-06-2022
Sinds 24 februari wordt er op Europees grondgebied oorlog gevoerd. Een conflict dat heeft geleid tot grote internationale spanningen. Ook in de cultuursector. Wat voor impact heeft deze oorlog? En kan kunst een rol spelen? Over de innerlijke toestemming ‘om geen kunstenaar’ te zijn.
30-06-2022
Op 14 juni vond Future Talks #4 plaats. Tabo Goudswaard gaat in gesprek met de creatieve sector over haar rol bij maatschappelijke opgaven. Na eerdere afleveringen over activisme en maakbaarheid in de kunsten, en samenwerkingen tussen kunstenaars en het bedrijfsleven, ging het in de vierde aflevering in gesprek over maatschappijkritische kunst. Er werd gesproken met hedendaagse kunstenaars en ontwerpers die zich richten op misstanden in de samenleving, zoals economische uitbuiting, armoede en uitsluiting. Met hun onderzoek en werk proberen ze maatschappelijke verandering teweeg te brengen. Hoe doen ze dat? Hoe geven ze hun onderzoek ‘vorm’, welke methodes gebruiken ze en hoe pakt dit in de praktijk uit? Wat is de specifieke kracht van hun aanpak en positie als kunstenaar? Een verslag van de bijeenkomst met o.m. Renzo Martens, Ahmet Polat, Jacqueline Grandjean, Jeanne van Heeswijk en Jörgen Tjon A Fong.
30-06-2022
‘Een beter milieu begint bij jezelf’ is al decennialang het overheidscredo. De meer recente varianten ‘Iedereen doet wat’ en ‘Zet ook de knop om’ liggen in het verlengde ervan. Campagnes waar Richard van der Laken, What Design Can Do, zich al jaren aan ergert. Op een vaderlijke, betuttelende toon spreekt de overheid ons aan om het beter te doen. Het gaat immers om gedragsverandering en blijkbaar moet je dat als burger zelf gaan fixen. Terwijl 50% (!) van alle vervuiling en CO2-uitstoot te wijten aan de industrie. En de keuzevrijheid van de consument of burger in de praktijk zeer beperkt is. “De consument is voor een zeer groot deel overgeleverd aan wat grote bedrijven aanbieden. Dat geeft deze bedrijven – en hun marketeers, reclamemakers en ontwerpers – een ongekende verantwoordelijkheid richting consument, burger en maatschappij waarin zij opereren. Die verantwoordelijkheid wordt tot op heden maar zeer beperkt genomen.Het stemt treurig om te constateren dat de internationaal hoog aangeschreven Nederlandse creatieve industrie hier ook een belangrijk aandeel in heeft. Het is onbegrijpelijk hoe makkelijk reclamemakers, productontwerpers, branding-specialisten en andere creatieve professionals ook anno 2022 nog meebuigen met de dominante gemaksindustrie.”
27-06-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie; geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 4: romanschrijver Özcan Akyol heeft een leestip voor Dennis Wiersma, minister van Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs: The Catcher in the Rye van de Amerikaanse schrijver J.D. Salinger.
23-06-2022
De cultuursector van de toekomst, hoe zou die eruit kunnen zien? In gesprek met kunstenaars, ontwerpers, onderzoekers en docenten werden op 21 juni in Spui25 in Amsterdam mogelijke scenario’s. De urgenties zijn overduidelijk: sociale onveiligheid, teruglopende bezoekersaantallen en een slecht functionerende arbeidsmarkt. Wat staat cultuurwerkers vandaag te doen? Om deze vraag te beantwoorden buigen twee panels zich over respectievelijk de toekomst van het kunstonderwijs en de kracht van de verbeelding. De avond is terug te zien.
21-06-2022
Op 14 juni ging in Londen een nieuwe productie in première van Madama Butterfly, de opera van Giacomo Puccini. Het verhaal over een Japans meisje dat verliefd wordt op de Amerikaanse marineofficier spreekt nog steeds een groot publiek aan. Maar, zegt het Royal Opera House, het zit ook vol met stereotypen en racistische voorstellingen van Aziatische mensen. Dat kon blijkbaar in 1904, maar nu niet meer. Het operahuis schakelde onder meer Japan-kenners in om de opera grondig te onderzoeken. Het leidde onder meer tot aanpassingen in de aankleding, bewegingen en expressie van de zangers, om beter recht te doen aan de Japanse cultuur. Het gaat soms om kleine dingen: dat de linkerhand op de rechter moet liggen, en niet andersom.
16-06-2022
Theatermakers zijn als geen ander in staat om groepen mensen met elkaar te verbinden. Het is dan ook geen verrassing dat zij een grote maatschappelijke bijdrage leveren, bijvoorbeeld in de strijd tegen sociale uitsluiting. Elmay Claassen sprak met vier Brabantse theatermakers die gemarginaliseerde groepen een stem geven.
16-06-2022
Onze democratische rechtstaat staat of valt bij vertrouwen in overheid en politiek. Dat vertrouwen is momenteel niet groot, zeker niet bij de jongere generatie. Hoe kun je de kloof tussen beleidsmakers en bewoners verkleinen en het vertrouwen van jongeren herwinnen? Miriam Geerdes-Gazzah en Claudia Marinelli (beide verbonden aan LKCA) zien een belangrijke rol weggelegd voor hiphop en urban culture.
16-06-2022
Wat in de white cube, of black box gebeurt is enorm waardevol, stelt Tabo Goudswaard. Maar de kunstenaar en social designer houdt vooral een pleidooi om creatief makerschap in te zetten bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Een gesprek dat eerder verscheen in #Fanzine 5 van Brabant C.
16-06-2022
“De focus van de culturele opdracht is echter niet ‘geld verdienen’, maar inhoudelijke waarde toevoegen, verbeeld en verbeeldend. Wil die zachte tussenlaag zijn werk kunnen doen dan is ook een stevige bodem vereist, met name een goed ingestelde arbeidsmarkt. Daar gaat het tweede deel van dit essay over. Het tompouce model: cultuur draagt bij aan de ontwikkeling van ‘de economie’, ‘het economisch systeem’ schraagt de cultuur van onder en voedt haar van boven. Er is zeker geen volkomen circulariteit (de oliebol komt er niet voor in aanmerking om de tompouce als model te vervangen), maar natuurlijk hangen de drie elementen nauw samen.” Erik Akkermans over de culturele en creatieve sector in de nieuwe economie. De eerste bijdrage van Boekman Extra #31: Naar een tompouce-economie. Kan de culturele en creatieve sector de rol van Tom Poes vervullen? Listen en relevante verhalen verzinnend in de wereld vol ecologische, economische, maatschappelijke, internationale problemen en conflicten? Welke randvoorwaarden moeten we daar dan voor scheppen? En kan de economische wetenschap daarbij steun in de rug geven?
16-06-2022
”Ondergronds gaan maakt het voor de kunstenaar mogelijk om de artistieke vrijheid te behouden. De banden met kunstinstellingen en met de kunstmarkt worden doorgesneden en de kunstenaar bewaart een grote afstand tot alle vormen van cultuurpolitiek.” Dat staat in een artikel van Jannele Wesseling in NRC, een voorpublicatie uit Making Matters. A Vocabulary for Collective Arts dat onder redactie van Janneke Wesseling en Florian Cramer bij uitgeverij Valiz verschijnt. Documenta 15 staat in het teken van collectieve kunstpraktijken, onder de artistieke leiding van ruangrupa, een Indonesisch collectief van kunstenaars en ‘creatieven’ uit Jakarta. Documenta 15 is opgezet rondom de gedachte van lumbung, het Indonesische woord voor een collectief beheerde rijstschuur. Liesbeth Bik en Geertjan de Vugt over ruangrupa en de Documenta.
09-06-2022
Minke Schönthaler studeert dit jaar af aan de docentenopleiding beeldende kunst en vormgeving van ArtEZ en schreef een essay over hoe beeldende kunst kan bijdragen aan een ander ecologisch mens- en wereldbeeld. Met als vertrekpunt haar eigen ervaring met de natuur reflecteert ze op de huidige relatie van de mensheid met de natuurlijke leefomgeving. Ze verwijst o.m. naar de ideeën van filosofen Bruno Latour en Timothy Morton, wetenschapper Robin Wall Kimmerer en kunstenaars Jasper Griepink en Olafur Eliasson.
09-06-2022
Documenta 15, vanaf 18 juni drie maanden lang te zien in Kassel, kampt sinds januari met protesten, die naarmate de opening dichterbij komt steeds heftiger worden. Moet de Documenta, gecureerd door het Indonesische kunstcollectief ruangrupa, dit jaar niet afgeblazen worden, vragen sommigen zich af, omdat deze editie antisemitisch zou zijn? Inmiddels kampt het festival met vandalisme en bedreigingen aan kunstenaars. Toef Jaeger vat het samen.
07-06-2022
“De grens tussen cinema en de harde werkelijkheid wordt steeds poreuzer. Dat komt vooral door de opkomst van identiteitspolitiek en de discussies rond diversiteit en inclusiviteit. Want los van de soms rellerige waan van de dag is er de afgelopen jaren een enorme, olietankerachtige verschuiving geweest in de hele culturele sector, inclusief de filmwereld, waarbij voortdurend barrières worden geslecht en records worden gebroken. Ook in Cannes, naast de Oscars het meest aansprekende internationale filmpodium waarop die strijd wordt geleverd. En de filmjournalistiek vormt daarbij een belangrijk wapen.” Kees Driessen over film, filmjournalistiek en politiek n.a.v. de toespraak van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky tijdens de openingsavond van het filmfestival in Cannes. “”En laten we wel zijn: die afwezigheid van politiek in de filmjournalistiek (waarbij je wel recensies van politieke films had, maar nauwelijks politieke recensies van films) was hoe dan ook een tijdelijke luxe. Het kwam voort uit een specifieke context: de zogenaamd post-ideologische periode na de Val van de Muur (het ‘einde van de geschiedenis’), die feitelijk een extreem ideologische periode vormde van het onweersproken neoliberaal kapitalistisch patriarchaat. De Russische inval in Oekraïne op 24 februari 2022 heeft daar mogelijk het einde van ingeluid. Het is überhaupt altijd een westerse luxe geweest. Elders liet de politiek zich niet zo gemakkelijk negeren. Collega’s uit bijvoorbeeld Turkije zijn nooit opgehouden films in een politieke context te plaatsen. Leef je onder Erdoğan, dan kom je daar niet onderuit. “
07-06-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie; geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 3: romanschrijver Auke Hulst heeft een leestip voor Ernst Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Kurt Vonneguts Slapstick (1976). De enige roman die Hulst kent waarin eenzaamheid uitdrukkelijk als politiek probleem wordt benoemd
07-06-2022
“Poëzie is geen luxe. Een zin die vaak terugkomt in het boek ‘Barricadepoëzie: lyrisch activisme sinds 1848.’ Het is een citaat van Audre Lorde, die verder beweert dat poëzie ‘het licht bepaalt waarin we onze hoop op verandering formuleren, eerst als taal, dan als idee, en dan concreter, als actie’. Een ander citaat dat in een of andere vorm vaak terugkomt, meestal weersproken, soms onderschreven: ‘Poetry makes nothing happen’, een versregel van W.H. Auden. Verderop in hetzelfde gedicht schrijft hij dat poëzie daarentegen ‘a way of happening’ is. Waarom nog de actie, als we het gedicht al hebben. In de bundel wordt gereflecteerd op de relatie tussen gedicht, lezer en politieke handeling. Tweeëntwintig dichters en zeventien neerlandici buigen zich over de vraag of gedichten kunnen ingrijpen in de politieke werkelijkheid, en zo ja, op welke manieren. De bloemlezing ‘dient als revisie van de mainstream literair-historische overzichtswerken’, en dat lijkt me ook geen luxe.” Aldus Hannah van Binsbergen in haar bespreking van het boek onder redactie van Johan Sonnenschein en Kornee van der Haven. ‘De literaire canon houdt niet van politiek’, schrijft ze, en ‘dichters die rechtstreeks vanuit een politieke strijd schreven, kunnen op de vergetelheid rekenen’. De samenstellers van Barricadepoëzie willen hier verandering inbrengen en pleiten voor een repolitisering van poëzie aan de hand van taalvernieuwing en autonomie.
07-06-2022
Het College voor de Rechten van de Mens heeft dirigent Pieter Jan Leusink deze week schuldig bevonden aan seksuele intimidatie van twee vrouwelijke musici. Zij werkten voor zijn stichting Klassieke Concerten Nederland. Het meldpunt Mores Online begeleidt mensen die te maken hebben gehad met ongewenst gedrag in de culturele en creatieve sector. Actrice Janke Dekker is voorzitter van Mores. Ze vertelt over het belang van deze zaak in NOS Met het Oog op Morgen. Pieter Jan Leusink legt per direct zijn werk neer als dirigent van The Bach Choir & Orchestra of the Netherlands. Dat werd bekend op 7 juni. Recente bedreigingen aan Leusinks adres zouden de aanleiding vormen. Er zijn afrondende gesprekken plaats met een potentiële vervanger, ‘waarbij uitgangspunt is dat de stijl, energie en de prettige sfeer die dit gezelschap uniek maakt behouden zal blijven’.
31-05-2022
Op 24 mei is het Jaarboek Architectuur in Nederland 2021/2022 gepresenteerd. De cover van het jaarboek wordt deze keer gesierd door de tijdelijke huisvesting van de Eerste Kamer in Den Haag, een ontwerp van Happel Cornelisse Verhoeven. Het is de eerste keer dat een project van dit bureau de omslag van het jaarboek siert. De meeste projecten die in het jaarboek zijn opgenomen (waaronder Depot Boijmans van Beuningen en het Holocaust Namenmonument), vormen geen weerspiegeling van de huidige bouwpraktijk, schrijven de jaarboekredacteuren Teun van den Ende, Uri Gilad en Arna Mackic in het openingsessay. “De bouw stagneert door het gebrek aan bouwlocaties, de stikstofregels en de torenhoge materiaal- en arbeidskosten. Bij veel projecten in dit jaarboek speelden deze belemmeringen geen rol”, aldus het trio. Wel zijn de dertig projecten in het jaarboek geselecteerd omdat ze volgens de auteurs het gesprek over architectuur kunnen aanjagen. Hoewel Van den Ende, Gilad en Mackic een koerswijziging in de architectuurpraktijk naar prefabricatie en schonere manieren van bouwen constateren, zien ze dat bij veel projecten voor een traditionele bouwmethoden wordt gekozen. De vraag is of een architect nog het verschil kan maken, aangezien zijn macht beperkt is, schrijft de redactie. “In de weerbarstige praktijk zijn uitzonderlijk vakmanschap, kennis van zaken, of simpelweg volharding en overtuigingskracht nodig. Van welk van deze eigenschappen bedienen architecten zich en wat levert dat op? En hoe kunnen opdrachtgevers, beleidsmakers, ontwikkelaars, aannemers en bewoners samen het verschil helpen maken?” Uit de vele gesprekken die de redactie voor het jaarboek heeft gevoerd, bleek dat architecten deze ‘mogelijkmakers’ hard nodig hebben. Het project dat de cover siert, is juist een voorbeeld van een ontwerpproces waarbij de architecten juist werden beperkt door de strenge regelgeving van hun opdrachtgever, het Rijksvastgoedbedrijf. “Ze kregen nauwelijks kans aan het huis van de democratie te ontwerpen, terwijl dit politieke bouwwerk wankelt onder invloed van de toeslagenaffaire en gebrek aan transparantie. Door de ontwerpopgave van de Eerste Kamer als decorbouw te benaderen, is het Happel Cornelisse Verhoeven Architecten wel gelukt te experimenteren met materialen en opstellingen die in een permanente situatie niet geaccepteerd zouden zijn”, aldus de jaarboekredactie. Dit soort beperkend opdrachtgeverschap onderstreept volgens de redactie het thema van het Jaarboek. It’s time to talk, voor alle betrokken partijen. Hans Teerds waardeert het Jaarboek Architectuur 2021/2022, maar ziet ook ondanks de oproep 'Time to Talk' gemiste kansen voor de dialoog die het jaarboek als fenomeen biedt.
31-05-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie; geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. In aflvering 2: voormalig Dichter des Vaderlands Ester Naomi Perquin heeft een leestip voor Franc Weerwind, minister van Rechtsbescherming : Confrontaties, geschreven door Simone Atangana Bekono.
31-05-2022
De stad uit en terug naar de natuur, weg van de mensen en de verplichtingen van de maatschappij. Sommige mensen dromen van zulk isolement, voor anderen klinkt het als de hel op aarde, maar wat als het voelt als de enige uitweg. ILFU vroeg Marion Bruinenberg, naar aanleiding van haar debuutroman Nieuweling (2022), om leestips over mensen die wegtrekken uit de maatschappij en kiezen voor (een vorm van) isolatie. Het werd een uiteenlopend lijstje boeken, want het beschrijven van eenzaamheid vraagt om nuance, aldus Bruinenberg.
31-05-2022
Kunstenaar en theatermaker Jan Fabre gaat niet in beroep tegen het vonnis van de rechtbank die hem een straf met uitstel van achttien maanden oplegde. “Hij heeft zijn onschuld altijd staande gehouden, maar hij berust in het vonnis”, aldus zijn advocate. Fabre werd veroordeeld voor feiten van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk en aanranding van de eerbaarheid. Zijn advocaat Eline Tritsmans. “Beroep aantekenen zou betekenen dat de hele controverse rond de persoon van Jan Fabre een tweede leven zou gaan leiden. Dat ziet de theatermaker liever niet gebeuren.” Volgens Tritsmans roept de uitspraak van de rechtbank wel vragen op bij het begrip “artistieke vrijheid”. “De rechters vormen hun oordeel over de schuld immers op de afweging of bepaalde handelingen al dan niet ‘artistieke waarde’ hebben. De vraag is hoe ver een rechter kan gaan bij het evalueren van een artistiek proces en of deze uitspraak geen gevolgen zal hebben voor andere kunstenaars”, luidt het. Ze onderstreept verder dat de veroordeling van Fabre ook de wenkbrauwen doet fronsen in de dans- en theaterwereld. “Maar liefst 175 (ex-)medewerkers en collega’s hebben een gezamenlijke verklaring opgesteld. Zij kunnen zich niet vinden in het beeld dat van Fabre is opgehangen. De lijst van ondertekenaars die zich hebben verzameld in het collectief ReFrame (www.reframeplatform.com) groeit nog elke dag aan.” (…) “De zaak heeft al veel te lang aangesleept en de reputatieschade die werd aangericht, is onherroepelijk. Jan Fabre wil zich nu samen met zijn gezelschap vooral concentreren op de kunst en de toekomst”.
30-05-2022
Voor de plannen met het spoor en de N65 gaan in de gemeente Vught vele honderden bomen plat. Met diverse acties probeert Podium C, met het project ‘Bomen over Bomen’ , inwoners én de gemeente te bewegen om de komende winter al de schop te pakken en ‘heel veel’ bomen, struiken en hagen te planten. Zij laat zich hiervoor inspireren door kunst(enaars) en cultuur(makers). Op 20 mei werd het project afgetrapt met een toelichting op de plannen door kunstenaars Cathelijne Montens en Krijn Christiaansen, bomenexpert John Vermeer en Sander Wieringa (NMV Vught).
23-05-2022
Welke romans moeten de ministers van Rutte-IV lezen om hun functie goed te kunnen uitoefenen? Een ‘literair schaduwkabinet’ van onder meer Philip Huff, Manon Uphoff, Özcan Akyol, Ester Naomi Perquin en Abdelkader Benali doet elke week een aanbeveling in brieven aan de ministers, een initiatief van ILFU. In een eerste bijdrage geeft Philip Huff heeft een leestip voor Wopke Hoekstra, minister van Buitenlandse Zaken. Het ILFU wijst op het belang van literaire fictie voor de hele maatschappij, niet alleen voor het primaire onderwijs. Directeur Michaël Stoker: “In literaire fictie kan iets wat in de journalistiek en in andere kunstvormen veel moeilijker is: je verplaatsen in het hoofd van iemand anders. Je kunt de wereld ervaren met de blik van iemand die je niet bent, cruciaal voor het functioneren van een democratische samenleving.”
19-05-2022
Terwijl de hekken rond Europa hoger en hoger worden, wordt er binnen die hekken gesproken over het belang van diversiteit en inclusie. Iedereen verdient dezelfde kansen en moet zich gerepresenteerd zien. Wat betekent dit voor schrijvers en illustratoren van kinderboeken? Marit Törnqvist verkent in de jaarlijkse Annie M.G. Schmidt-lezing, uitgesproken op 18 mei, met een uiterst persoonlijk verhaal de nieuwe grenzen waar de kinderboekenmaker tegenaan loopt. Hoe moeten zij omgaan met een wereld waar mensen banger en banger voor elkaar worden en zich bovendien steeds bewuster worden van ongelijkheid en verschillende kansen? Wat kunnen makers van kinderboeken doen met de verborgen verhalen die schuilgaan achter de mensen die we ontmoeten? Wiens verhaal mogen ze vertellen? In wie mogen ze zich inleven? Waar ligt de grens van hun verbeelding? Kinderboekrecensenten Jaap Friso en Bas Maliepaard leiden Marit Törnqvist kort in. NRC sprak met haar.
19-05-2022
Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. In deel 1 sprak Viveka van de Vliet met Laura Koenen. Toen haar grootmoeder geconfronteerd werd met dementie werd ze zich bewust van de rol die ze, naast kleindochter, zou kunnen vervullen als ontwerper.
16-05-2022
De cancelcultuur brengt ons nergens, schrijft Adriaan van Dis. We moeten het ongemak juist opzoeken. Laten we met lenigheid naar het verleden en onze voorouders kijken, schrijft hij in een brief aan zijn drie overleden halfzussen, die hij deze week uitsprak bij de aanvaarding van zijn eredoctoraat aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.
12-05-2022
Er is steeds meer erkenning voor de brede waarde van cultuur. Het momentum is daar om een mogelijkheid te vinden voor het uitdrukken van deze waarde. Anders dan in aantallen voorzieningen, bezoekers of stoelen. Of alleen in werkgelegenheid en financiële stromen zoals verkochte tickets of subsidies. Iedereen voelt aan dat de waarde van cultuur veel groter is dan dat. Denk aan geluk, verheffing, trots, participatie, agenderen, bewust worden, sociale samenhang, behoud van talenten of een goed vestigingsklimaat. Het is belangrijk een uitdrukkingsvorm te vinden om deze waarden de logische plek te geven die ze verdienen. Als dat niet kan in cijfers, moet het in woorden. Maar dan wel in woorden die consistent, vergelijkbaar en in zekere zin meetbaar zijn. Het Social Profit Canvas is een instrument dat hierin voorziet. Fonds Brabant C werkt inmiddels ruim een jaar met Whise samen om dit instrument geschikt te maken voor de culturele sector.
12-05-2022
Schrijvers geven uiting aan wat er leeft in de samenleving. Zij laten een frisse wind waaien door complexe thematiek door nieuwe invalshoeken aan te reiken. Zo brengen ze nuance in actuele thema’s. De Schrijverscentrale start daarom een nieuw programma om Nederlandse schrijvers een prominentere plek te geven in het maatschappelijke debat: Schrijvers over Thema’s. Het eerste onderwerp van Schrijvers over Thema’s is ongelijkheid.
12-05-2022
Ter afsluiting van de landelijke kennisdelingsdagen van het Programma Cultuurparticipatie was het LKCAtelier op 14 april gewijd aan de samenwerking tussen cultuur en welzijn. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling.
12-05-2022
In het kader van het wereldwijde klimaatdebat staat het bomenbestand misschien wel als eerste noodzaak genoteerd. Logisch dan ook dat er van allerwegen aangedrongen wordt om meer bomen te planten vanwege de gunstige effecten op klimaat, biodiversiteit, CO2 opslag en nog zoveel meer. Ook in de gemeente Vught is sprake van een ongebreidelde bomenkap en een beperkte compensatie met nieuwe aanplant. De gemeente Vught heeft door de samenvoeging met Helvoirt veel ‘buitengebied’ erbij gekregen. Dat schept niet alleen verantwoordelijkheden en verplichtingen maar levert ook knelpunten op die om een duurzame oplossing vragen. In lijn met de visie en doelstellingen van Podium C zijn de kunstenaars Cathelijne Montens, Krijn Christiaansen en componist Bart van Dongen betrokken bij de uitvoering van het plan. Podium C wil op een lichtvoetige en soms serieuze, instructieve manier inwoners van Vught, Helvoirt en Cromvoirt bewust maken van nut en noodzaak van het planten van bomen en struiken. Helpend hierbij zijn de herintroductie van het historische voorpootrecht, de reanimatie van de bomenkansenkaart en een basisschool lesprogramma. Podium C in Vught ziet het als haar taak om kunstenaars en social designers en de juiste veranderopgaves met elkaar te verbinden. Het gehele plan wordt uitgevoerd in de tweede helft van 2022 en start met een aftrap op 20 mei.
10-05-2022
Op 8 mei opende in een oude watertoren in Delft het kunstcentrum RADIUS dat zich gaat wijden aan de verhouding van kunst en ecologie. Lena van Tijen sprak met directeur Niekolaas Johannes Lekkerkerk over zijn plannen en diepe wens om de grenslijnen tussen natuur en cultuur definitief te beslechten. “De kunstenaar wordt niet ingezet als mondstuk voor de wetenschap net als dat de wetenschapper niet wordt gevraagd om te esthetiseren of te versimpelen. Lekkerkerk is niet van plan wetenschappelijk onderzoek tentoon te stellen maar om nadruk te leggen op de discursieve verhouding tussen de disciplines. Daarbij is hij zich ervan bewust dat zowel kunst als klimaat, in de volksmond, vaak opgevolgd worden door de woorden moeilijk en elitair. Op de vraag of Lekkerkerk met RADIUS toegankelijk wil zijn voor een groot publiek antwoord hij: ‘Je hebt van die platitudes zoals preken voor eigen parochie, maar ik denk als je in die parochie banken kan bijplaatsen in je koor, als je parochie groeit, dan is dat alleen maar belangrijker voor het onderwerp waar wij mee bezig zijn.’”
10-05-2022
Het leven van actrice en kunstenares Nina Goedegebure en haar vriend staat plotseling op de kop als hij blijkt te lijden aan een zeldzame, levensgevaarlijke bindweefselaandoening: het Loeys-Dietz syndroom. Terwijl hij operaties ondergaat in het Amsterdam Medisch Centrum loopt Goedegebure door het ziekenhuis. Waar een ander misschien comfort zoekt in een sigaret of ijsbeert door de gangen ontdekt Nina een ‘ziekenhuisgalerie’. De kunstcollectie van het ziekenhuis helpt haar troost en houvast te vinden en betekenis te geven aan de zware tijd die ze doormaakt. De gedachten en gevoelens die de werken in haar losmaken, begint ze op te schrijven. Zo ontstaat als het ware een staalkaart van het ziekte- en herstelverloop, bestaande uit korte, begeleidende teksten naast de kunstwerken. Ze besluit ze te bundelen in een kunstboek: Loeys Dietz – elke dag een kunstinjectie. De teksten zijn ook ingesproken door Nina voor een audiotour die in het ziekenhuis te beluisteren is. Op 12 april zijn het boek en de tour gelanceerd in het AMC, de tour is daar nu voor iedereen te volgen. Oscar Spaans sprak met haar.
09-05-2022
Met de groei van het aantal natuurrampen, de dreigende klimaatrapporten en de beklemmende klimaatangst onder de mensen, groeit ook het aantal klimaatromans. Romans vol dystopische voorspellingen voor onze toekomst en sombere vertellingen van hoe we het beter hadden kunnen doen, maar zoals psychologe en schrijfster Ellen de Bruin in haar artikel laat zien draaien klimaatromans misschien nog wel het meest om het machteloze geklungel van de mens. De Bruin zet voor 10 romans op een rij die binnen haar interpretatie van dit genre passen.
05-05-2022
De oorlog in Oekraïne brengt gevoelens van nabijheid, urgentie en gezamenlijkheid naar boven. Laten we die vasthouden en omzetten in concrete verandering. Kunstenaars kunnen hierbij een belangrijke rol spelen, volgens Merijn Twaalfhoven. Dit artikel verscheen eerder in het Brabants Dagblad van 16 april j.l.
03-05-2022
Na de veroordeling van theatermaker/kunstenaarJan Fabre wegens grensoverschrijdend gedrag en aanranding vroeg Vooruit, de Vlaamse sociaaldemocratische politieke partij, om zijn werken weg te halen uit het Vlaams Parlement. Dat gebeurt niet, maar er komt wel duiding bij. "Je moet een kunstwerk los zien van de kunstenaar," vindt parlementsvoorzitster Liesbeth Homans. Er ontstond in België een discussie over het lot van kunstwerken van Fabre in de openbare ruimte. Philippe Van Cauteren, directeur van het SMAK in Gent, hoopt voor ‘’ons allemaal als samenleving dat we niet in een soort van primitieve impuls gaan denken over of we dingen gaan laten staan of verwijderen. Maar dat we met een goede dialogerende methode een soort constructief model kunnen ontwikkelen naar de toekomst toe.”. Het Koninklijk Paleis in Brussel laat het beroemde "keverplafond" voorlopig ongemoeid.
02-05-2022
In het werk van Hanne Hagenaars (schrijver en tentoonstellingsmaker) en Merel Bem (schrijver en kunsthistoricus) zijn de alledaagse beleving van beeldende kunst en de rol van kleding bij het vormen van identiteit onderwerpen die steeds terugkeren. Daarom schrijven ze voor Mister Motley tweemaandelijks over de relatie tussen kleding en kunst. Merel Bem kijkt dit keer naar Franse haute couture uit de Tweede Wereldoorlog, de kleding van Zelensky en Kadyrov en het werk van de Oekraïense fotograaf Alexander Chekmenev en ontdekt hoe kleding kan spreken in tijden van oorlog.
02-05-2022
De Belgische theatermaker en kunstenaar Jan Fabre is veroordeeld tot 18 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf voor pesterijen, ongewenst seksueel gedrag op het werk en aanranding van een vrouw. Justitie had eerder een onvoorwaardelijke straf van drie jaar geëist. Fabre, die altijd heeft volgehouden niet schuldig te zijn, was vrijdag niet aanwezig bij de uitspraak van de rechtbank in Antwerpen, evenmin als op de zittingsdagen een maand geleden, zo meldt de Belgische krant De Standaard. Fabre werd door elf vrouwen aangeklaagd voor voor pesterijen, geweld, ongewenst seksueel gedrag op het werk en aanranding van de eerbaarheid, bij dansgezelschap Troubleyn van Fabre. Vijf van de klachten waren verjaard, een klacht was onvoldoende bewezen. De veroordeling is voor de vijf meest recente gebeurtenissen, waaronder een aanranding.
28-04-2022
Sylvia Sanders (32) begon al op haar zesde met pianospelen, zingen en gitaarspelen. Later zat ze in allerlei bandjes. Ze kan zich een leven zonder muziek niet voorstellen. Toen ze een jaar of achttien was, kreeg haar band het verzoek om muziekworkshops te geven in een justitiële jeugdinrichting. Dat vond ze leuk om te doen, maar het idee dat haar leeftijdsgenoten daarna weer werden opgesloten in hun cellen zette haar aan het denken over de rol van muziek in hun leven. Docent-onderzoeker Sanders gelooft dat muziek het verschil kan maken. Daarom ziet zij mogelijkheden om via haar promotieonderzoek naar drillrap een groep jongeren te bereiken waarover in de samenleving veel zorgen zijn vanwege de vele steekincidenten die er onderling plaatsvinden. Om met deze jongeren in gesprek te komen heeft Sanders contact gezocht met een justitiële jeugdinrichting waar ze in eerste instantie haar beproefde methode van muziekworkshops gaat toepassen. Voor het veldwerk van haar onderzoek wil ze wekelijks met de jongeren praten. ‘Met ze optrekken, van ze leren, horen hoe ze de toekomst zien en wat de rol van drillrap is in hun leven. Ik hoop daarna inzichten te bieden in deze doelgroep waar de maatschappij iets aan heeft en waardoor professionals handvatten krijgen om deze jongeren te begeleiden.’ Het promotieonderzoek ‘Een pedagogisch perspectief op drillrap’ is gestart in 2022. Sylvia Sanders werkt bij Fontys Educatief Centrum en Fontys Hogeschool Pedagogiek. Ze promoveert bij de Radboud Universiteit.
26-04-2022
“Traditionele methoden om diversiteit en inclusie te bevorderen hebben vaak geen oog voor raciale ongelijkheid die ingebed zit in onze maatschappij. Deze methoden focussen namelijk vaak slechts op het afvinken van hokjes om inclusief te lijken, waarbij geen aandacht is voor de bedrijfscultuur. Het vermogen om een bedrijfscultuur te doorbreken waarin racisme en andere vormen van uitsluiting plaatsvinden, maakt meer impact. Hierbij gaat het erom dat mensen op een gelijkwaardige manier met elkaar om leren gaan. Daarom maakt antiracisme actief onderdeel uit van het diversiteits- en inclusiebeleid van veel Britse culturele organisaties en organisaties die met hen samenwerken. Velen hebben het ook specifiek over diversity, inclusion and equity (diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid).” In het kader van diversiteit en inclusie voegen Britse culturele organisaties de daad bij het woord door antiracistisch te werk te gaan. Wat is antiracisme en wat kan de Nederlandse sector leren van de Britten?
26-04-2022
“Via de vrijheid van de verbeelding, niet gebonden door een werkelijkheidsclaim, met ingrepen die op het eerste oog soms absurd lijken, kan de schrijver wat wezenlijk is vaak dichter naderen, toegang bieden tot plekken en binnenwerelden die voor lezers anders moeilijk bereikbaar zouden zijn, of waar zij zonder de sussende woorden ‘het is niet echt’ niet naartoe zouden willen.” Emy Koopman over 7 romans die de empathie trainen en zo de kracht van fictie laten zien. Koopman promoveerde op het effect van literaire teksten over rouw en depressie op ons begrip voor anderen.
26-04-2022
Het Conservatorium van Amsterdam is een programma gestart voor vluchtelingen met muzikaal talent. Onder de titel Reach out kunnen ze onder meer op zondagen gratis muziekles krijgen, en er is extra hulp bij toelating tot de opleidinngen. Het gaat om kinderen van 8 tot 18 jaar en oudere vluchtelingen, die in hun thuisland al een muziekstudie waren gestart. Ze kunnen na toelating in Amsterdam hun conservatoriumstudie beginnen of voortzetten. Waarnemend directeur Okke Westdorp laat weten dat het idee ontstond bij het zien van de vluchtelingenstroom uit Oekraïne.
14-04-2022
Sinds de BOOS-uitzending over The Voice of Holland drie maanden geleden, zijn er 120 meldingen binnengekomen over grensoverschrijdend gedrag in de culturele en creatieve sector. Dat zijn er fors meer dan vorig jaar, toen er in het hele jaar 97 meldingen binnenkwamen. Niet alleen waren er méér meldingen, de gemelde delicten waren ook ernstiger. Dat vertelde de voorzitter van meldpunt Mores, Janke Dekker, tijdens de tvshow bij Jinek. Een probleem dat Mores signaleert is ook dat veel slachtoffers opmerken dat er weinig gebeurt met aangiften die bij de politie worden ingediend. "Van alle zedenzaken wordt 80 procent uiteindelijk geseponeerd", zegt Dekker. "Er komen maar weinig zaken voor de rechter. Het gaat om waarheidsvinding en zolang er geen bewijs is van geweld, is het bewijzen van een zaak heel lastig."
12-04-2022
ILFU ( International Literature Festival Utrecht) lanceert 12 april een online platform voor fictie die reageert op de actualiteit. Fictie is volgens de initiatiefnemers minstens zo belangrijk om de wereld te begrijpen als de feiten die we horen in het nieuws. Het platform wil met bijdragen van schrijvers, denkers en dichters tegenwicht bieden aan de BN’ers, influencers en opiniemakers die de media domineren. Schrijvers als Manon Uphoff, Lisa Weeda, Jennifer Egan, Ali Smith, Azar Nafisi, Samya Hafsaoui en Joost Oomen werken in de eerste twee maanden aan het platform mee. Er zijn duizend leden nodig om het platform ook daarna in de lucht te houden en verder uit te bouwen.
12-04-2022
“De architectuurcultuur stimuleert niet alleen de bewustwording en de zichtbaarheid, maar ook de publieke waardering van de architectuur. Het bespreken van architectuur maakt architectuur mogelijk. Echter, doordat de onzichtbare hand van de markt de Nederlandse architectuurcultuur het grootste deel van het afgelopen decennium heeft gestuurd, zien we ons geconfronteerd met de architectuurcultuur op haar slechtst. Met name het maatschappelijke debat over architectuur is onder druk komen te staan, waarbij de brede discussie steeds meer werd verdrongen door oppervlakkige zelfpromotie.” Dat schrijft Sergio Figueiredo in zijn essay Ruimten van verzet: de kiemen van een nieuwe architectuurcultuur’. “Hoewel de situatie er momenteel somber uit ziet, biedt het ook mogelijkheden om anders te denken en te doen. Als we in Europa kijken, en dan met name naar de randen van het vakgebied, zien we daar bemoedigende initiatieven van een aantal bloeiende architectuurculturen die worden ontwikkeld zonder royale overheidssteun. Het zijn culturen die zich niet voegen naar de huidige, door economische wetmatigheden gestuurde situatie, maar zich daar juist krachtig tegen verzetten. Het zijn culturen die alternatieve modellen ontwerpen, uittekenen en in praktijk brengen, en die laten zien dat er andere manieren bestaan om met architectuur om te gaan.” Figueiredo schetst een perspectiefrijke toekomst voor de Nederlandse architectuurcultuur aan de hand van enkele buitenlandse voorbeelden. Figueiredo is architect, auteur, curator, historicus en als universitair docent architectuurgeschiedenis en -theorie verbonden aan de TU Eindhoven. Artikel in het kader van The Persistence of Questioning.
12-04-2022
Friso de Zeeuw, emeritus-hoogleraar gebiedsontwikkeling, ziet dat het begrip omgevingskwaliteit de laatste jaren dermate is opgetuigd dat volgens hem sprake is van "een kerstboom die zo volhangt met ballen, dat ie omvalt". De Zeeuw legt gezondheid, brede welvaart, geluk, blue zones en Baukultur langs zijn meetlat van uitvoerbaarheid.
12-04-2022
De internationale jury van de Prix de Rome heeft vier inzendingen geselecteerd voor de shortlist van Prix de Rome Architectuur: Healing Sites uit 53 anonieme inzendingen. De vier genomineerden zijn: Arna Mačkić, Dividual (Andrea Bit en Maciej Wieczorkowski), Lesia Topolnyk en Studio KIWI (Kim Kool en Willemijn van Manen). De genomineerden krijgen een werkbudget om tijdens een periode van vier maanden te werken aan de vervolgopgave. In deze volgende fase wordt aan de ontwerpers gevraagd om de beschreven problematiek en positionering verder te onderzoeken, om zo uiteindelijk toe te werken naar een ruimtelijke interventie voor de zelfgekozen ‘Healing Site’. Op basis van de uitkomsten van de werkperiode zal de jury begin december 2022 een winnaar bekendmaken. De winnende ontwerper ontvangt een bedrag van € 40.000 en de mogelijkheid om deel te nemen aan een residency programma. De resultaten zijn vanaf november te zien in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam.
12-04-2022
Kunstenaar Marit Westerhuis overvalt het Groninger Museum tijdens de opening van haar expositie met een protestactie tegen de band van het museum met Gasunie en GasTerra. Westerhuis sprak zich tijdens de feestelijke gelegenheid hard uit tegen de sponsoring van het museum door de fossiele brandstofindustrie. Tegelijkertijd voerden negen gemaskerde performers van FFCNL in het werk van de kunstenaar een rouwritueel op om te wijzen op de toxische relatie van GM met de gasbedrijven. De kunstenaar en de actiegroep hebben een gedeeld bericht voor het museum: 'Het is tijd dat het Groninger Museum inziet dat de klimaatcrisis nu is, en dat het verbreken van de banden met de fossiele brandstofindustrie het absolute minimum is.' Dit is de tweede actie van FFCNL bij het Groninger Museum, na de projectie van een scheur op het gebouw in januari. Westerhuis won in 2021 het talentontwikkelingstraject Young Grunn Talent, waardoor zij een solotentoonstelling in het Groninger Museum kon realiseren. Megalith, het resultaat, is een enorm artificieel landschap van 300m2 waar toxisch afval het landschap vervuilt. Westerhuis nodigde FFCNL uit voor de samenwerking, omdat ze niet wil dat haar expositie, die juist de impact van de drang naar vooruitgang, winst en groei bloot wil leggen, gesponsord wordt door Gasunie en GasTerra.
12-04-2022
Bommen op Oekraïne en de terugkeer van de Taliban in Afghanistan, seksueel overschrijdend gedrag dat in toenemende mate als onacceptabel wordt beschouwd, en het racisme waar Black Lives Matter tegen strijdt. Mensenrechtenfilmfestival Movies that Matter, t/m 16 april in Den Haag, heeft de onderwerpen voor het oprapen. De Filmkrant sprak met directeur Margje de Koning.
07-04-2022
De campagne hArt for Ukraine heeft gedurende de hele maand maart gelopen. In totaal meldden zich bijna 300 initiatieven van allerlei soorten en grootten. Van filmvertoningen, benefietvoorstellingen en vele donaties, tot speciale teken- en fotografielessen, verlichte gebouwen en aandacht op social media. En de Vriendenloterij heeft een deel van de organisatiekosten op zich genomen. Dit alles heeft bijgedragen aan een breed gedragen gevoel van saamhorigheid en solidariteit van de cultuursector, en de geweldige kracht van kunst en cultuur om mensen samen te brengen en troost te bieden. Kunsten’92 houdt dit gevoel graag vast in een volgende fase van de campagne, bijvoorbeeld door vanuit onze sector een bijdrage te leveren aan de opname van vluchtelingen in onze samenleving. Vluchtelingen met een verblijfsvergunning (zoals mensen uit Oekraïne) kunnen volledig deelnemen aan de maatschappij. Daar hoort ook cultuur bij. Onder de noemer van hArt for Ukraine roept de belangenorganisatie culturele organisaties op om vluchtelingen toegang te bieden tot hun aanbod en faciliteiten, zowel voor passieve als actieve cultuurbeleving, als voor professionele uitvoering door gevluchte kunstenaars.
07-04-2022
Onafhankelijke regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, Mariëtte Hamer, is op 5 april gestart. Verschillende incidenten in de afgelopen jaren leggen een breder vraagstuk bloot waarop actie vereist is. Met de nieuwe regeringscommissaris wil het kabinet bewustwording en een cultuurverandering creëren, want intimidatie en misbruik zijn niet acceptabel. Hamer is benoemd voor een periode van 3 jaar. De commissaris wordt ondersteund door een bureau, dat wordt gefaciliteerd door het ministerie van OCW. Zij zal regelmatig rapporteren aan de ministers van OCW en SZW.
07-04-2022
Een casus over architecten in het CICERONE onderzoeksproject naar de culturele en creatieve industrie in acht Europese landen vormde de aanleiding voor Fred Schoorl en Robert Kloosterman, hoogleraar Economische Geografie aan de Universiteit van Amsterdam, om met elkaar in gesprek te gaan. In het artikel is Kloosterman van mening dat de architect een prominentere rol moet verwerven om de nieuwe maatschappij gestalte te geven. In zijn ogen hebben architecten terrein verloren, terwijl het juist nu zo belangrijk is dat zij opstaan. Verbinden, slim samenwerken én een verhaal en visie uitdragen, is volgens beide mannen essentieel
07-04-2022
Op 24 maart zwaaide Leo Spigt af als voorzitter van het College van Toezicht van de BNA. Ter gelegenheid van dit afscheid organiseerde de BNA het mini-symposium Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de architectenbranche.
05-04-2022
Nederlandse musea proberen steeds vaker een meer diverse collectie op te bouwen, maar het blijkt vooralsnog onmogelijk alle oneffenheden uit het verleden weg te poetsen, volgens Joke de Wolf. Over de wirwar van kunst van Sovjetkunstenaars, mensen met een beperking en vrouwen.
04-04-2022
Hoe kon Jan Fabre weten dat zijn gedrag onaanvaardbaar was, als er nooit klachten bij hem binnenkwamen? Dat vroeg Jan Fabres advocaat Eline Tritsmans zich op 1 april af tijdens de tweede zittingsdag van zijn rechtszaak. Volgens de Vlaamse krant De Standaard pleitte ze in de Antwerpse rechtszaal voor vrijspraak voor de omstreden Belgische kunstenaar, die drie jaar cel boven het hoofd hangt. „Fabre heeft niemand gepest en vernederd en heeft ten opzichte van niemand seksueel grensoverschrijdend gedrag gepleegd.” Zijn advocaat weerspreekt tijdens de zitting ook dat er sprake is van een angstcultuur of giftig werkklimaat bij theatergezelschap Troubleyn. Wie problemen had met de methode van Fabre, zou zich te allen tijde hebben kunnen melden bij diens vaste dramaturge Miet Martens. Volgens Tritsmans hebben de aanklagers elkaar „opgestookt”. Het zou een vorm zijn van collaborative storytelling, wat betekent dat de onderlinge verklaringen op elkaar afgestemd en onderling versterkt zijn. „We zeggen niet dat de verklaringen leugenachtig zijn, maar ze zijn niet betrouwbaar.” Ook droeg Tritsmans een brief aan, waarin ruim 160 medewerkers van Troubleyn stellen zich niet in het geschetste beeld van Fabre te herkennen. 84 getuigen hebben onder ede verklaard dat er binnen Troubleyn geen problemen spelen op het gebied van de beschuldigingen die in deze zaak centraal staan. Aan het eind van de zitting werd ook nog een brief van Fabre zelf voorgelezen. „Ik bied mijn oprechte verontschuldigingen aan aan wie zich gekwetst voelt, aan wie zich door mij slecht heeft gevoeld.” De uitspraak in het proces volgt op 29 april.
31-03-2022
De bezoekcijfers van musea zijn nog laag. Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging, vindt dat het tijd is voor actie, zegt ze vlak voor de start van de Museumweek (4 t/m 10 april). „Het thema van de museumweek is ook de richting waarin we willen doorgaan.” Dat thema is ‘Open Je Wereld’, en het is nadrukkelijk bedoeld om ook andere doelgroepen binnen te krijgen; twintigers, dertigers, en mensen die musea als hoogdrempelig ervaren. Loop gewoon eens binnen, is de boodschap, zonder meteen het hele museum van onder tot boven te hoeven bestuderen. Even iets anders zien is inspirerend, en dat is overal goed voor. Vandaar dat de vereniging werkgevers oproept om werknemers tijdens de Museumweek ‘museumvrij’ te geven. NRC sprak met haar over haar plannen. O.m. over de maatschappelijke relevantie van musea en hoe die eruit ziet.
31-03-2022
Europa is decennialang een bestemming geweest voor vluchtelingen uit de gehele wereld. Door de recente inval in Oekraïne komt een groot deel van deze vluchtelingen echter plots uit Europa zelf. In deze nieuwe ontwikkeling heeft de geografische nabijheid van de crisis en de snelle beleidsactie die van de buurlanden wordt verlangd om vluchtelingen bij te staan ook nieuwe juridische en politieke mogelijkheden doen ontstaan. Hoe kunnen ontwerpers hierop reageren en direct met vluchtelingen werken om hen te helpen de controle over en de waardigheid in hun eigen leven terug te krijgen? BNI sprak hierover met Ilaria Palmieri, een Italiaanse interieurontwerper die momenteel de MA-opleiding Interieurarchitectuur (INSIDE) volgt aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in ’s-Gravenhage. Haar onderzoek is gericht op de precaire situatie waarmee veel mensen te maken hebben terwijl ze in vluchtelingencentra wonen. Ze vraagt zich af of een ruimtelijk begrip van het begrip gastvrijheid kan leiden tot interessante ontwerpvoorstellen die vluchtelingen mondiger maken en hen meer controle geven over hun leven, ondanks de onzekerheid waarmee ze worden geconfronteerd
31-03-2022
In het jaar dat Mondriaan 150 jaar zou zijn geworden nodigde Kunsthal KAde in Amersfoort twaalf hedendaagse kunstenaars te reflecteren op het utopische ideaal van een maakbare wereld, binnen een wereld die allesbehalve maakbaar blijkt. Op de expositie Schurend Paradijs is nu te zien dat natuur bij veel kunstenaars een grote rol blijkt te spelen, en dat pakt bepaald niet idyllisch uit. In de verbeelding van deze twaalf is het Paradijs de vernietiging nabij: de condition nature is niet best. Dat zag Toef Jaeger. Voor het eerst wordt ook gebruik gemaakt van een tweede tentoonstellingslocatie: de Elleboogkerk in Amersfoort, op loopafstand van Kunsthal KAdE.
29-03-2022
Bij gruwelijkheden of trauma hebben we er vaak geen woorden voor, en gaan we op zoek naar beelden om die woorden toch te vangen. “Kunst vangt namelijk niet alleen het rouwen in een herkenbaar beeld, maar bereikt ook de toeschouwer. Rouw en verdriet kent iedereen, de kunst kan dat gevoel vangen om te troosten, te verbinden en om mee te lijden (en dat is iets anders dan medelijden hebben), om leed te verwerken.”. Toef Jaeger over hoe verschillende kunstenaars wisten hoe je het ‘mee-lijden’ over kan brengen en tot universele troost kan komen in tijden van oorlog.
29-03-2022
Welke invloed hebben acrobatiek en jongleren op de belevingswereld van baby’s? En hoe zit het met het gevoel voor humor van dit jonge publiek? Dit zijn twee van de onderzoeksvragen die Emilie Weisse en Sabine Hunnius stellen in hun project Be Kind. Voor dit project dat zowel het gebied van de kunst als de wetenschap beslaat, ontvingen zij het Mingler Scholarship 2022. Danseres en regisseur Emilie Weisse en directeur van het Baby & Child Research Center van de Radboud Universiteit Sabine Hunnius, gebruiken voor hun project nieuwe inzichten uit de cognitieve ontwikkelingsneurowetenschappen. Op basis van kennis over de perceptuele en cognitieve ontwikkeling van baby’s tussen de zes en achttien maanden maken zij een interactieve voorstelling voor baby's en hun verzorgers. Hierbij kijken zij ook naar de voorkeuren en het gevoel voor humor van hun jonge publiek. Het Mingler Scholarship wordt toegekend door de Akademie van Kunsten in samenwerking met De Jonge Akademie van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. De financiële ondersteuning komt van de Stichting Niemeijer Fonds. Het doel van de beurs is beginnende samenwerkingen op het snijvlak van kunst en wetenschap te stimuleren. Het Mingler Scholarship wordt sinds 2019 jaarlijks beschikbaar gesteld. Het Scholarship bestaat uit een bedrag van € 10.000.
28-03-2022
Sinds #metoo krijgen seksuele intimidatie en misbruik ook in films brede aandacht. Erover praten blijkt moeilijk. Toch laten vrouwen soms hun stem horen, met ontzagwekkende moed. Alle besproken films worden vertoond tijdens het Movies that Matter festival van 8 tot en met 16 april 2022.
28-03-2022
Wie zich plooide naar de wensen van Jan Fabre kreeg een solo, wie tegenstribbelde werd afgebekt bij repetities. Veteranen van het gezelschap zouden daarbij een inner circle vormen die ertoe bijdroeg dat het systeem in stand bleef. Zij waarschuwden nieuwkomers dat ze maar beter niet konden weigeren. Fabre zelf eiste absolute toewijding, vroeg nieuwkomers te beloven trouw te blijven aan hem. De verklaringen van elf danseressen schetsen op 25 maart een beeld van decennialang systematisch machtsmisbruik bij het Belgische theatergezelschap Troubleyn. Er is drie jaar cel geëist tegen Fabre wegens grensoverschrijdend gedrag. Troubleyn dreigt zijn subsidie van de Vlaamse Gemeenschap te verliezen. Het gezelschap kreeg op 28 maart een negatief voorlopig advies in de bus. Bij de vorige subsidieronde werd Troubleyn nog voor 927.000 euro ondersteund.
17-03-2022
Op 17 oktober 2021 kwam een groep van 70 bezoekers van de Dutch Design Week samen om deel te nemen aan het 7e Social Design Showdown evenement over inclusiviteit. Zowel onsite als online discussieerden ze over een onderwerp dat vaak als de basis van social design wordt beschouwd: inclusiviteit. In een serie van drie artikelen volgt hier een reflectie op de resultaten. Aflevering 3. From becoming inclusive to inclusive becoming. Over het proces naar inclusiviteit.
17-03-2022
Om te laten zien wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid zocht Kunstloc Brabant contact met Brabantse zorgateliers, maatschappelijke instellingen en culturele initiatieven. Zij zetten de kracht van kunst in om te werken aan verbinding, herstel en levensgeluk. In het vijfde portret in de reeks, door Simone Vos en fotograaf Marcel de Buck, Mylène. Ze woont sinds zeven jaar zelfstandig in een appartement van Vitalis Woonzorg Groep in Eindhoven. Doordat ze daar woont, kan ze ook meedoen met de kunstprojecten die Maaike Mul, kunst- en cultuurcoördinator, initieert en opzet met verschillende kunstenaars.
17-03-2022
Dit wordt hommeles, dacht Evert Bisschop Boele, bijzonder hoogleraar Betekenis van Cultuurparticipatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, toen hij een jaar geleden de Handreiking Waarden Voor Een Nieuwe Taal las. Maar het rumoer bleef uit. Gelukkig maar, vindt hij. Toch voelt ook hij zich ongemakkelijk bij de handreiking. De worsteling met onze wereld is geen binaire keuze, van: wie niet voor mij is, is tegen mij. Deze maand bestaat de handreiking één jaar. De Code Diversiteit & Inclusie gaat samen met Mounir Samuel, Halima Özen en Nikki Manuputty live op Instagram (28 maart om 19.30 uur). In dit gesprek blikken zij terug op de impact van de waarden op de cultuursector.
17-03-2022
Met ontzetting en afschuw hebben de Nederlandse culturele organisaties kennisgenomen van de militaire inval in de soevereine staat Oekraïne door het leger van de Russische federatie, met medewerking van Belarus. De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) adviseert haar leden de samenwerking te bevriezen met culturele instellingen die gelieerd zijn aan de Russische staat en de Belarussische staat.
17-03-2022
In onze moderne en verlichte wereld zou ik verwachten dat ontwikkelde samenlevingen hun politieke problemen kunnen oplossen middels vreedzame onderhandelingen. Ik had nooit gedacht dat ik me zou schamen voor Rusland. Ik ben altijd trots geweest op de enorme hoeveelheid talent die ons land rijk is en op onze culturele en atletische prestaties. Het is erg pijnlijk om te horen dat er mensen sterven, hun thuis kwijtraken of hun huis moeten achterlaten. En wie had een paar weken geleden kunnen denken dat dit alles zou gebeuren? We bevinden ons dan misschien wel niet in het epicentrum van dit conflict, maar we kunnen onze ogen niet sluiten voor zo’n wereldwijde catastrofe." De Russische Olga Smirnova, prima ballerina bij het wereldberoemde Bolshoi Ballet heeft besloten zich aan te sluiten bij Het Nationale Ballet. Ze is sinds 16 maart per direct aan de slag gegaan. Smirnova sprak zich kort geleden uit tegen de Russische invasie in Oekraïne. Voor haar was de situatie in Rusland onwerkbaar geworden. Door de oorlog in Oekraïne zijn er ook geen artistieke samenwerkingen meer die zo belangrijk zijn in de danswereld. Smirnova kiest voor Nederland omdat een samenwerking met Het Nationale Ballet al lang op haar verlanglijst staat, het gezelschap internationaal goed bekend staat en een breed repertoire heeft, klassiek en hedendaags. Bovendien heeft ze een enorme bewondering voor huischoreograaf Hans van Manen en voor balletmeester Larissa Lezhnina die eenzelfde Russische achtergrond en scholing heeft gehad als zij. De 22-jarige rijzende ster en tweede solist van het Mariinksy Ballet in Sint-Petersburg en van oorsprong Braziliaanse danser Victor Caixeta treedt ook toe tot het gezelschap van Het Nationale Ballet. "Door omstandigheden heb ik de moeilijke beslissing genomen om Rusland te verlaten, de plek die ik bijna vijf jaar mijn thuis heb genoemd, en het theater dat me een geweldige start in mijn professionele carrière heeft gegeven. Ik kijk ernaar uit om bij Het Nationale Ballet aan de slag te gaan en verder te groeien als artiest en persoon." Brandsen is blij met zijn komst. "Victor is een bijzonder getalenteerde en charismatische danser die we graag bij ons gezelschap verwelkomen", aldus Ted Brandsen
15-03-2022
Architect Grisha Zotov vertelt wat de oorlog in zijn thuisland Oekraïne bij hem teweeg brengt, en hoe Nederlandse architecten kunnen helpen.
15-03-2022
Arna Mačkić en Herman Hertzberger, prominente architecten uit verschillende generaties, constateren een naderende ramp: de architect met een maatschappelijk doel sterft uit. Op 14 maart gingen zij hierover met elkaar in gesprek tijdens een bijeenkomst in het Amsterdamse debatcentrum De Balie. Wat is de staat van de architectuur? Hoe kan het dat we in een tijd zijn beland waarin er geen kansen zijn voor architecten die juist iets bij willen dragen aan het publieke domein? Ook architect Floris Alkemade, stedenbouwkundige Riek Bakker, architect Gus Tielens en directeur van Arcam Indira van ‘t Klooster waren erbij. Een bijeenkomst in het kader van ‘Constant101 x De Balie’, n.a.v. de 101e verjaardag van kunstenaar Constant Nieuwenhuys. Een videoverslag.