07-02-2023

Samuel Beckett schreef zijn toneelstuk Wachten op Godot voor vijf mannen. Het Groningse studententheatergezelschap GUTS wilde het stuk opvoeren. Maar cultureel studentencentrum Usva staat de opvoering niet toe, omdat er alleen mannen auditie voor de vijf mannenrollen mochten doen. Theaterprogrammeur Bram Douwes : ‘Wij zijn geen schouwburg dat professioneel theater aanbiedt. Het gaat bij ons niet om het artistieke eindresultaat, maar om het werkproces. Wij zijn een educatieve organisatie, die met cursussen en projecten alle studenten de mogelijkheid wil bieden om iets te leren.’ De mannenrollen door vrouwen laten spelen was overigens geen optie voor GUTS. Beckett heeft laten vastleggen dat de rollen alleen door mannen mogen worden gespeeld en zijn erven kijken daar streng op toe. GUTS is nu op zoek naar een ander theater dat hun voorstelling alsnog wil opvoeren. Slaat het cultureel centrum niet door in haar inclusiviteitsbeleid? En wat als het om een stuk voor vrouwen was gegaan? Dat vroeg de UKrant aan Fay Sterken van Usva’s studentenbestuur. “Daar trekken we een lijn, omdat het stuk wel opgevoerd wordt in ons theater en dit echt niet past bij ons beeld van inclusiviteit. We hebben de verantwoordelijkheid om iedereen van cultuur te voorzien en daarin inclusief te zijn.’ Elsie de Brauw speelt hetzelfde stuk bij het Rotterdams toneelgezelschap Altstadt. Altstadt heeft wel de rechten kunnen krijgen om het toneelstuk te spelen. "Wij wilden dat stuk spelen. Degene die de rechten heeft aangevraagd heeft helemaal niet genoemd dat ik een vrouw was", vertelt De Brauw. "Die zei: we zullen ons aan alles houden wat er staat. We hebben respect voor het gedachtegoed van Beckett, we zullen het decor, regieaanwijzingen en de tekst. En dat we ook het originele geslacht van de personages zullen respecteren. Dat doen we ook. Ik speel niet een man, ik niet een vrouw. Ik ben toevallig een vrouw, maar ik speel gewoon een iemand. Ik wordt ook met meneer aangesproken, maar ik heb één iemand gehoord die zei: ik vind het gek dat je meneer wordt genoemd." Beckett heeft, na een verloren rechtszaak, juridisch vastgelegd dat het alleen door mannen gespeeld mag worden. "De rechter heeft zelf aangegeven van: als de schrijver echt niet wil dat het gebeurd, kan hij zelf aan de overeenkomst een clausule toevoegen dat alleen mannen het mogen spelen. Dat is vervolgens gebeurd", vertelt Simon van den Berg, hoofdredacteur van de Theaterkrant. Toch zouden de zaakwaarnemers er een probleem van kunnen maken, zegt hij. "In diezelfde clausule staat: er mag niet toegevoegd of weggelaten worden. De producent engageert zich met absolute respect aan de tekst, zowel aan het geslacht van de personages", legt hij uit.

07-02-2023

Kunstenaars, illustratoren en beeldmakers worden onrustig van de ontwikkelingen rondom AI-kunstplatforms. Dat merkt Luna Schumacher, jurist bij Pictoright. ‘We zien twee problemen,’ zegt Luna Schumacher. ‘Enerzijds zijn mensen bang voor hun concurrentiepositie. Ze zien de kans dat ze op een gegeven moment vervangen gaan worden door AI-programma’s. Aan de andere kant vrezen ze dat hun werk onrechtmatig gebruikt wordt.’ AI-systemen hebben door mensen gemaakte beelden nodig, want zonder input kan een AI-systeem niets genereren. Het systeem wordt getraind op basis van data (in dit geval: de beelden) die aan het systeem worden gevoed. Door middel van machine learning leert het AI-systeem voortdurend bij over nieuwe trends of onderlinge verbanden tussen zoekopdrachten en beeld. Het onrechtmatige gebruik van beschermde beelden wordt momenteel aangekaart in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. In Nederland loopt op dit moment nog geen rechtszaak tegen AI-kunstplatforms. Dat komt doordat er een bijzondere uitzondering op het auteursrecht geldt in Nederland en de meeste EU-landen: tekst- en datamining (TDM). ‘Die gaat uit van het idee dat je werk ook voor commerciële doeleinden gescraped mag worden van het internet, tenzij je specifiek aangeeft dat je dat niet wilt,’ legt Schumacher uit. Ze heeft 2 tips voor individuele makers. Als je wil voorkomen dat je werk wordt gebruikt voor AI-trainingsdoeleinden, dan kun je een opt-out opnemen in je website. Als je vermoedt dat je werk in de trainingsdatabase van StabilityAI zit, dan kun je dat checken met de online tool Have I been trained. Naast de twee tips voor individuele makers, kan ook aan een collectieve oplossing worden gedacht: een soort ‘opt-in’. Hiermee zouden organisaties als Pictoright en Getty Images afbeeldingen met de instemming van beeldmakers als trainingsdata kunnen aanbieden bij AI-bedrijven, onder een licentie. Maar dat zit er op de korte termijn nog niet in, aldus Schumacher. ‘Je moet een groot mandaat hebben van veel makers om dat te mogen doen. Bovendien is er een wetswijziging nodig om het praktisch uit te voeren.  Pictoright zal zich daarom samen met de organisaties uit de Federatie Beeldrechten en haar Europese partners waar mogelijk en noodzakelijk de komende tijd inzetten voor een verbetering van de auteursrechtelijke positie van makers in commerciële AI processen.

31-01-2023

Minister Weerwind (Rechtsbescherming) informeert de Tweede Kamer over de schikking tussen de Staat en Stichting de Thuiskopie enerzijds en een aantal fabrikanten en importeurs van blanco CD’s en DVD’s anderzijds. Het gaat om enkele langlopende geschillen over thuiskopievergoedingen uit de periode 2003-2014. Daarnaast gaat hij in op de stand van zaken van de bemiddeling bij het vergoedingsrecht voor video on demand.

31-01-2023

Mogen auteursrechtelijk beschermde artikelen zonder toestemming worden gebruikt voor het trainen van modellen voor artificiële intelligentie (AI)? Die vraag is actueel door de stormachtige ontwikkeling van AI in toepassingen zoals ChatGPT. OpenAI, de organisatie die ChatGPT ontwikkelde, geeft aan internet te ‘scrapen’ en miljoenen pagina’s en artikelen in te lezen. In het geval van het uitlezen van nieuwssites gaat dat om artikelen die auteursrechtelijk beschermd zijn. Tweede Kamerlid Hind Decker-Abdulaziz (D66) bracht de kwestie daarom op 25 januari naar voren in een Kamerdebat over kunstmatige intelligentie. Zij vroeg minister Adriaansens van Economische Zaken hoe partijen als OpenAI het auteursrecht in acht nemen. Volgens minister Adriaansens is helder dat scrapen van auteursrechtelijk beschermd werk niet is toegestaan: “Dat mag niet. De regels zijn helder en gelden ook voor ChatGPT.” Wel erkende de minister dat met de snelle ontwikkeling de feitelijke handhaving van het auteursrecht vragen met zich meebrengt. “Met alle ontwikkelingen die zo snel gaan, moeten we daar goed op inspelen,” zei de minister. 

30-01-2023

De Canadese popster Justin Bieber verkoopt de rechten van alle 290 liedjes die hij tot vorig jaar heeft gemaakt. Hij doet dat op een opvallend jonge leeftijd, maar volgens jurist Stefan Blonk zijn er toch goede redenen voor de deal. Hoor je Baby op de radio, Love Yourself op Spotify of What Do You Mean? bij een filmpje op TikTok, dan verdient Justin Bieber daar waarschijnlijk niets meer aan.   „Op dit moment is er een vreselijke hype rondom muziekrechten. Het kan ook zo zijn dat er over vijf jaar iets op de markt komt waardoor de hele streamingindustrie op zijn gat ligt. Door nu te cashen hoeft Justin zich daar geen zorgen meer over te maken.”  200 miljoen is geen verkeerd bedrag, denkt Blonk. 

26-01-2023

Pictoright heeft samen met de BBK, BNO, BOK, DuPho, Kunstenbond, NVJ/NVF en Platform BK de Federatie Beeldrechten opgericht. De website is inmiddels online. Beeldmakers leveren een steeds essentiëlere bijdrage aan de samenleving. Beelden zijn alomtegenwoordig in het dagelijks leven, hebben een enorme impact en de waarde ervan neemt toe. Dit wordt alleen nog niet altijd gezien door beeldgebruikers en beleidsbepalers. Met het nieuwe samenwerkingsverband wil Federatie Beeldrechten de exploitatie van beeldrechten voor en door de betrokken makers versterken en hun positie verbeteren. Op 16 februari vindt het lanceringsevent van de Federatie Beeldrechten plaats. Dat wordt gevierd met de baanbrekende resultaten van het onderzoek Waarde van Beeld, Beeld van Waarde. De economische waarde van beeld in Nederland.

17-01-2023

Beeldend kunstenaars maakten zich al langer zorgen om de computergemaakte illustraties van programma’s als DALL-E, Midjourney en het zeer toegankelijke Lensa. Sommigen handelen onder het motto ‘if you can’t beat them, join them’: ontwerpstudio The Stone Twins kwam onlangs met een advertentie voor restaurant NEXT op de proppen die was vormgegeven door het vernieuwde DALL-E 2. Een van de argumenten tegen kunstzinnige AI, die vaak werkt met een enorme database aan door mensen gemaakte kunstwerken, betreft auteursrecht: de programma’s parasiteren op het harde en vaak slecht betaalde werk van menselijke kunstenaars. Een sympathiek argument, maar in de praktijk helaas moeilijk vol te houden. Alle kunst, menselijk of algoritmisch, is namelijk geïnspireerd op het werk van anderen. De grens tussen inspiratie en diefstal is op zijn minst vaag. Toch zit er een belangrijk verschil tussen het maakproces van een computer en dat van een mens: een (menselijke) kunstenaar overwint persoonlijke, sociale, technische en conventionele beperkingen om tot een werk te komen. Filosoof Doortje Lenders stelt dat kunstmatige kunst daarom nooit dominant zal worden. “ Een schilderij of gedicht verliest zijn glans wanneer blijkt dat de worsteling van het maakproces niet heeft plaatsgevonden. We kunnen het werk dan alleen nog aan de oppervlakte waarderen, als decoratie in plaats van kunstwerk. Dat is het geval bij ‘kunst’ die door een intelligent programma is gemaakt. Het maakproces dat het werk waarde zou geven, ontbreekt.”

17-01-2023

Recent presenteerde Microsoft een nieuw AI-model, genaamd Vall-E. Dit text-to-speechmodel kan gesproken zinnen in vrijwel ieder stemgeluid genereren na een sample van drie seconden gehoord te hebben. Het AI-model kan daarbij ook intonatie en emotie nabootsen. Is dat strafbaar, als ik het train op iemands stem en die dan van alles laat zeggen? ICT – jurist Arnoud Engelfriet over deze kwestie.

17-01-2023

Een groot aantal reggaetonsterren kan zich gaan opmaken voor een rechtszaak die het hele genre onder vuur legt. Het Jamaicaanse dancehall-productiehuis Steely & Clevie Productions gaat hen namelijk aanklagen, omdat ze inbreuk gemaakt zouden hebben op het auteursrecht. Onder meer grote namen als Daddy Yankee, Luis Fonsi, Karol G en Nicky Jam worden genoemd in de rechtszaak.

16-01-2023

“In 2015 werden de Auteurswet en de Wet op de Naburige Rechten aangepast, middels invoering van het Auteurscontractenrecht. De wijzigingen hadden tot doel om ervoor te zorgen dat uitvoerend en scheppend kunstenaars een reële (billijke) vergoeding zouden ontvangen voor de exploitatie (doorgeven/vermenigvoudigen/openbaarmaken) van hun werk. Uit de evaluatie van de wet door het WODC is gebleken dat dit beoogde doel (nog) niet is bereikt. Met de toegezegde herziening van de wet is opnieuw het moment aangebroken om verbetering aan te brengen en ervoor te zorgen dat de scheve machtsverhoudingen tussen de exploitanten en de makers in evenwicht worden gebracht. En dat een einde wordt gemaakt aan de praktijk waarbij allerhande partijen flink geld verdienen aan de creativiteit van makers behalve de makers zelf/ten koste van de makers. De ervaring leert dat makers bescherming van de wet nodig hebben en een collectieve vertegenwoordiging bij onderhandelingen daarvoor het beste middel vormt. Middels collectief beheer bij onder meer exploitaties online en middels collectief onderhandelen over redelijke minimumvergoedingen in de markt. Ook kan de overheid in subsidievoorwaarden, in zowel cultuurbeleid als omroepbeleid, een verschil maken. Anders blijven makers de verliezende partij. Het individu blijft te zeer in het nadeel ten opzichte van grote marktpartijen als Spotify, Netflix, grote uitgevers- of producenten, omroepen, etc. “ Op 21 december ontving staatssecretaris Uslu van Media en Cultuur een dringende oproep van een groep makers van uiteenlopende discipline. Zij trekken aan de bel bij de staatsecretaris omdat de Wet op Naburige Rechten opnieuw wordt herzien. Dat betekent dat de staatssecretaris nu kan ingrijpen om de makers in bescherming te nemen en de machtspositie van exploitanten te verkleinen. Over de aanpassing van de wet is in 2022 een internetconsultatie geweest.

15-12-2022

Pictoright ontvangt de laatste tijd regelmatig berichten van makers die zich zorgen maken over de ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence (AI). Zo trekken makers aan de bel over dat hun werk zich bevindt in AI training databases en maken zij zich zorgen over hun concurrentiepositie op de lange termijn. Pictoright is aan het onderzoeken welke rol zij hierin kan spelen en hoe zij beeldmakers hierbij het beste helpen. Zo wordt onderzocht of Pictoright, samen met partners, op korte termijn een meer informerende rol kan spelen en aan beeldmakers meer gericht advies kan verschaffen.

13-12-2022

De Europese vakbondsfederaties in de sector media, kunst en entertainment werken momenteel samen aan het onderzoek "Digital models and decent work for creators". Het onderzoek neemt de mogelijkheden en de beperkingen van digitale verdienmodellen, nieuwe vormen van rechtenexploitatie en duurzaam digitaal werk in de sector media, kunst en entertainment onder de loep. In een snel veranderende sector is het immers een uitdaging om het belang van makers te waarborgen. De eerste bevindingen werden op 2 december gepresenteerd tijdens de Immersive Tech Week, georganiseerd door de VR Days. Er zijn verschillende online verdienmodellen onderzocht, inclusief hun mogelijke impact op de sector. Wat betekenen deze snel opkomende technieken voor makers? Vormen ze een gevaar voor de werkgelegenheid, of zijn ze slechts een tool waarvan makers gebruik kunnen maken? Op dit moment worden opnames van stemacteurs bijvoorbeeld al gebruikt voor text-to-speech-technieken die de toekomstige inhuur van diezelfde stemacteurs al onnodig zou kunnen maken. En op social media is men al een aantal maanden in de ban van AI’s die op basis van trefwoorden in enkele seconden een beeld kunnen creëren, wat zorgen oproept over de toekomst van beeldmakers. Het onderzoek brengt gevolgen voor auteursrecht, arbeidsrechten en arbeidsrelaties, en eigendom en waarde in kaart. Bovendien wordt de wijze waarop creatieve makers – collectief of individueel – grip kunnen krijgen op dergelijke externe factoren. Het eindrapport wordt naar verwachting begin 2023 afgerond. Kunstenbond zal er t.z.t. over berichten.

06-12-2022

Auteursrechten – Know-how voor opdrachtgevers is een publicatie die opdrachtgevers en ontwerpers een overzicht biedt om goede afspraken over auteursrechten te maken. BNO heeft de uitgave  een update gegeven zodat deze weer helemaal in lijn is met huidige wetgeving en de actuele Algemene Voorwaarden van de BNO. Handvaten om goede afspraken over auteursrechten te maken, waarbij rekening wordt gehouden met de zakelijke belangen van ontwerpers en ontwerpbureaus, maar nadrukkelijk ook met de belangen van opdrachtgevers om zo tot een goede samenwerking te komen, mooie resultaten te bereiken en ontwerpen zonder verrassingen in de praktijk te kunnen (blijven) gebruiken. Er is een printversie en een onlineversie. 

28-11-2022

Na jarenlange discussie tussen partijen is er nu een overeenkomst tussen het ministerie van OCW en de Stichting Leenrecht inzake de leenrechtvergoeding voor boeken die in de Bibliotheek op School (dBoS) zijn uitgeleend. In het verleden hebben deze “uitleningen” niet altijd geleid tot een vergoeding voor rechthebbenden. In het dBoS-programma worden delen van de collecties van openbare bibliotheken naar scholen verschoven. Het doel is leesbevordering op scholen te stimuleren. Inmiddels doet bijna 60% van de basisscholen mee aan dit programma. Het ministerie van OCW heeft ter compensatie over het verleden (de periode van 2013 tot en met 2022) een eenmalig bedrag van zes miljoen euro ter beschikking gesteld. Deze compensatie wordt verdeeld conform het reguliere leenrecht:70% voor de makers (schrijvers en illustratoren) en 30% voor de uitgevers. De vergoeding zal aan uitgevers worden uitgekeerd op basis van uitleengegevens over de laatste jaren voor titels welke binnen het dBoS programma vallen. Dat wil zeggen dat deze vergoeding terecht zal komen bij de kinderboekenuitgevers. Deze vergoeding zal nog dit jaar door de stichting PRO aan de betrokken uitgevers worden overgemaakt. Zij hoeven daarvoor geen extra handelingen te verrichten. De Groep Algemene Uitgevers (GAU) is vooral gelukkig dat na een zeer lange discussie met een groot aantal betrokken partijen er nu een oplossing is gekomen die recht doet aan de belangen van uitgevers (en makers).

21-11-2022

De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding (SONT) heeft de hoogte van de nieuwe tarieven voor de thuiskopievergoeding vastgesteld voor de periode vanaf 1 januari 2023 tot en met 31 december 2024. Deze herziening is nodig naar aanleiding van de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag in de zaak HP c.s. / SONT en Thuiskopie van 22 maart 2022. De herziening leidt tot een verlaging van de meeste tarieven. Het Gerechtshof Den Haag heeft in voornoemde zaak geoordeeld dat er bij ‘tethered downloads’, ofwel ‘offline streaming copies’ geen sprake is van een thuiskopie in de zin van de Auteurswet. Dit zijn kopieën die worden opgeslagen uit streamingdiensten zoals Spotify en Netflix. Het hof oordeelt dat deze kopieën niet door de consument worden gemaakt maar door de streamingdienst, en daarom geen thuiskopie zijn. Tegen de uitspraak van het Gerechtshof is cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. Ondertussen is de uitspraak van de rechter wel geldig. De SONT heeft daarom besloten tot een verlaging van de meeste tarieven. Wel is er een verhoging van het tarief voor tablets, omdat dat tarief in vergelijking met andere landen erg laag was geworden. Daarnaast zijn twee andere wijzigingen doorgevoerd, namelijk vanwege de lage verkoopaantallen een 0-tarief voor settopboxen met harde schijf en HDD-recorders, en een inflatiecorrectie. Omdat partijen aan tafel niet tot overeenstemming kwamen, is het besluit genomen door de voorzitter.

24-10-2022

In 2011 besloten de auteursleden van de Ntb tot oprichting van de Vereniging Componisten en Tekstdichters Ntb, eerst als ‘informele vereniging’. In juli 2012 formeel als rechtspersoon. In combinatie met de Ntb en Kunstenbond zet de VCTN zich in voor een sterker auteursrecht en vooral een open en transparanter Buma/Stemra. Tijd voor een korte terugblik.

20-10-2022

Buma Cultuur bestaat zestig jaar. De organisatie die zich inzet voor Nederlandse muziek viert het jubileum op kenmerkende wijze: op de achtergrond. Jasper van Vugt sprak met Frank Helmink, directeur van Buma Cultuur. Bij de oprichting was het doel ‘het Nederlands muziekauteursrecht in zowel Nederland als in de belangrijkste exportmarkten voor de Nederlandse (niet per se Nederlandstalige) muziek te promoten.’ Aan die doelstelling is weinig veranderd, zegt Helmink. “Hij is wel uitgebreid. De enige constante in de beginjaren was de uitreiking van de muziekprijs Gouden Harp. Vanaf de jaren tachtig is de bedrijfsvorm veranderd en gebeurde er meer dan het toekennen van incidentele subsidies. Het was ook de periode dat Peter Smidt er vanuit Groningen kwam werken met Eurosonic Noorderslag. Sindsdien is het langzaam maar zeker gegroeid tot wat het nu is.” Met in totaal elf evenementen of projecten voor bijbehorende muziekgenres, diverse prijzen, educatietrajecten, projectsubsidies en een loket voor exportmogelijkheden gebeurt er een hoop onder de vlag van Buma Cultuur. “We zijn er voor de meer dan dertigduizend leden van Buma. Die maken allerlei soorten muziek. We willen overal zijn”, legt Helmink uit. “We proberen hen te faciliteren”.

13-10-2022

Pictoright heeft samen met de BBK, BNO, BOK, DuPho, Kunstenbond, NVJ/NVF en Platform BK de Federatie Beeldrechten opgericht. De website is online. Beeldmakers leveren een steeds essentiëlere bijdrage aan de samenleving. Beelden zijn alomtegenwoordig in het dagelijks leven, hebben een enorme impact en de waarde ervan neemt toe. Dit wordt alleen nog niet altijd gezien door beeldgebruikers en beleidsbepalers. Met het nieuwe samenwerkingsverband wil Federatie Beeldrechten de exploitatie van beeldrechten voor en door de betrokken makers versterken en hun positie verbeteren.

13-10-2022

BREIN wil dat internetserviceproviders een brief met een waarschuwing sturen naar klanten die vaak en langdurig illegaal downloaden. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde dat dit niet hoeft. De vordering was aangevraagd door Stichting BREIN, die wilde dat Ziggo hiertoe overging. Er zou geen juridische grondslag zijn om dergelijke brieven naar klanten te sturen, oordeelde de rechtbank. Eenzelfde conclusie werd eerder getrokken door de rechtbank in Utrecht. BREIN zou door de uitspraak enkel mogen vorderen om een waarschuwing door te sturen indien zij in geval van volharding ook de NAW-gegevens wil verkrijgen om de zaak voor de burgerlijke rechter te brengen. De piratenbestrijder is echter van mening dat anoniem waarschuwen de meest milde vorm van handhaving is. De inbreukmaker krijgt hier dan de mogelijkheid om zijn of haar gedrag aan te passen zonder directe consequenties. Stichting BREIN laat weten het niet eens te zijn met de uitspraak en te overwegen om in cassatie te gaan tegen het arrest.

04-10-2022

Het College van Toezicht Auteursrechten (CvTA) heeft het jaarrapport toezicht 2021 gepubliceerd. Opnieuw komt daar een positief beeld uit van de collectieve beheersorganisaties voor auteurs- en naburige rechten. De belangrijkste graadmeter inzake de kwaliteit van de dienstverlening van cbo’s is het aantal klachten. Uit het rapport 2021 kan worden opgemaakt dat er in 2021 bij de Geschillencommissie auteursrechten zakelijk geen klachten zijn ingediend tegen de hoogte van tarieven of de toepassing daarvan. Het aantal klachten van rechthebbenden bij alle cbo’s in 2021 was in totaal 8. Dat relatief zeer kleine aantal is al enkele jaren het beeld. Gezien de honderdduizenden facturen aan betalingsplichtigen en uitkeringen aan tienduizenden rechthebbenden, is dat een mooi resultaat.

04-10-2022

De Nederlandse artiest en producer Dennis Stehr (beter bekend als Mr. Probz) eist 10 miljoen euro van platenmaatschappij Sony Music Entertainment. Het bedrijf zou volgens Stehr jarenlang royalty’s hebben achtergehouden en hij is daarom naar de rechter gestapt. Uit auditrapporten, die zijn opgesteld door het accountantskantoor Grant Thornton, zou volgens Stehr blijken hoe Sony Music Entertainment en dochteronderneming Ultra Records jarenlang royalty’s achterhielden. Stehr en zijn vennootschap Left Lane eisen volledige uitbetaling van zijn royalty’s na aftrek van een redelijke distributievergoeding voor SME. Naar schatting komt dit neer op een bedrag van minstens 10 miljoen euro. In september 2020 spande Dennis Stehr ook een rechtszaak aan tegen SME en Ultra Records wegens niet uitbetaalde royalty’s. De rechter oordeelde dat SME alsnog verschillende stukken met betrekking tot de boekhouding moest aanleveren.

04-10-2022

Het onderzoek "Study on the place and role of authors and composers in the European music streaming market" biedt een diepgaande analyse van knelpunten en disfuncties die verhinderen dat auteurs en componisten een duurzamere groei doormaken op de muziekstreamingmarkt. Er wordt nagegaan hoe de inkomsten voor makers en andere rechthebbenden kunnen worden verhoogd en hoe kan worden gezorgd voor een eerlijker en makersvriendelijker muziekecosysteem. De studie is in opdracht van GESAC, European Grouping of Societies of Authors and Composers, opgesteld door Emmanuel Legrand, die een uitgebreide marktanalyse heeft uitgevoerd op basis van bestaande economische studies, marktonderzoek en interviews en rechtstreekse contacten met een groot aantal professionals uit de muzieksector, online muziekdiensten, makers en muziektechnologiebedrijven.

20-09-2022

Naar aanleiding van de beschuldigingen van Kelis tegen Beyoncé over het onrechtmatig gebruik van een sample, buigt Backstage Legal zich over de vraag of je zomaar een sample mag gebruiken.

20-09-2022

De ACM gaat geen nader onderzoek doen naar gedragingen van Buma op het gebied van het beheer en de exploitatie van muziekauteursrechten. De ACM wijst het bezwaar af dat PACE had ingediend tegen dit besluit. PACE assisteert artiesten bij het beheren van hun auteursrechten. Buma is een collectieve beheersorganisatie voor het beheer en de exploitatie van muziekauteursrechten van auteurs in Nederland. De ACM concludeerde eerder dat er onvoldoende aanwijzingen waren voor mogelijk misbruik van een economische machtspositie door Vereniging Buma. Daarom wilde de ACM de zaak niet verder onderzoeken. PACE, de indiener van het handhavingsverzoek, was het niet eens met deze conclusie en maakte bezwaar.De door PACE ingediende argumenten in bezwaar leiden niet tot een andere conclusie van de ACM. Tegen deze beslissing op bezwaar kon beroep worden ingediend bij de rechtbank. Voor zover de ACM bekend, heeft PACE dit niet gedaan.

15-09-2022

Advies van de commissie auteursrecht aan de Minister voor Rechtsbescherming over het concept wetsvoorstel auteurscontractenrecht II.

15-09-2022

Voor de periode 2023-2027 zijn grote streaming platforms Spotify, Apple, Amazon, YouTube en Pandora overeengekomen om de royalty's voor songwriters en uitgevers geleidelijk te verhogen tot 15,35% van de omzet. Organisaties als de National Music Publishers 'Association (NMPA), de Nashville Songwriters Associations International (NSAI) en de Digital Media Association (DiMA) zijn samengekomen om een schikking aan te kondigen met betrekking tot streamingstarieven voor 2023 - 2027 in de VS. De overeenkomst stelt dat het hoofdtarief voor royalty's omhoog gaat naar 15,35 procent van de totale omzet. Dit zal geleidelijk worden ingevoerd over vijf jaar.

13-09-2022

Het overkomt iedere fotograaf wel eens. Jouw foto wordt gebruikt zonder dat je het weet. De foto komt bijvoorbeeld voorbij in een tv-programma, is geplaatst op een website, of hij staat op de voorpagina van de krant, terwijl je daar geen toestemming voor hebt gegeven. Gebruik van een foto zonder toestemming van de auteursrechthebbende is een onrechtmatige daad waarbij je als fotograaf recht hebt op vergoeding van de geleden schade. Fotografen vinden het echter lastig om het schadebedrag te bepalen. In deze whitepaper legt jurist Jeff Bosch van DuPho uit hoe je het schadebedrag berekent bij een inbreuk op je auteursrecht.

06-09-2022

De Bloemlezingsregeling is een regeling die educatieve uitgevers die lid zijn van MEVW in staat stelt om eenvoudig en tegen afgesproken tarieven literair werk (of fragmenten daaruit) over te nemen in onderwijsmethoden. Deze zomer is de regeling geactualiseerd door MEVW, GAU en de Auteursbond. De nieuwe regeling vergemakkelijkt het proces voor de overnemende uitgever; de tarieven zijn geïndexeerd naar het huidige prijspeil. De regeling is onder andere aangepast, omdat deze nog sterk uit ging van papier en er veel administratief werk verricht moest worden.

28-07-2022

Eind 2020 is Pictoright benaderd door beroepsorganisatie BOK. Een van haar leden had zich bij hen gemeld omdat een van haar werken gebruikt werd in producten van een multinational. Hiervoor was geen toestemming gevraagd door de multinational, wat uiteraard wel had gemoeten. Na onderzoek bleek dat er inderdaad sprake was van een auteursrechteninbreuk. De buitenlandse fabrikant en Pictoright zijn in overleg met de kunstenaar tot een schikking gekomen. Dit resulteerde in een schadevergoeding van ruim 100.000 euro. Het is een van de grootste bedragen die Pictoright in de afgelopen jaren geïnd heeft voor een inbreuk op de auteursrechten van één specifieke kunstenaar.

25-07-2022

Het verkrijgen van de rechten op de backcatalogus van Jean-Michel Jarre is in Frankrijk de grootste deal die BMG ooit afsloot. Het bedrijf verwierf eerder de rechten op Jarre’s eerste drie albums toen het in 2012 het onafhankelijke platenlabel Francis Dreyfus Music kocht.

25-07-2022

Sena (Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten) is als collectieve beheersorganisatie (CBO) belast met de uitvoering van de wet op de naburige rechten. Dat betekent dat het vergoedingen incasseert bij openbaarmaking van muziek, te weten commerciële fonogrammen, en deze uitbetaalt aan de makers. Eind november vorig jaar kwam er een einde aan een lange en slepende juridische procedure tussen organisatoren van (dance)evenementen en Sena over de openbaarmaking van materiaal waar naburig recht op rust. Dat betekent dat organisatoren nu een deel van de recette moeten reserveren voor de afdracht aan Sena. Aanleiding voor Sena om samen met organisatoren naar constructieve samenwerkingen te zoeken en duidelijke afspraken te maken, zeker nu er na de afgelopen twee moeilijke coronajaren eindelijk weer een mooi evenementenseizoen in het verschiet ligt.

18-07-2022

Zanger, liedjesschrijver en muzikant Peter Koelewijn heeft zijn auteursrechten verkocht aan het investeringsfonds Pythagoras Music Fund, PMF. Het bedrag is niet bekend gemaakt. Volgens de Nederlandse uitgaverechten ontvangen alle partijen (componist, tekstschrijver en uitgever) precies 33,33 procent van de opbrengsten. De deal tussen Koelewijn en PMF heeft volgens de Eindhovenaar betrekking op de rechten voor compositie en tekst. ,,Juridisch gezien blijven de liedjes van mij”, zegt Koelewijn. ,,Maar het geld dat ze opbrengen, gaat nu naar investeringsmaatschappij PMF. Ik ben 81 jaar. Het leek me beter om nu in één keer een groot bedrag voor mijn catalogus te incasseren, in plaats van steeds stukjes en beetjes te ontvangen. Met dit bedrag kunnen we de komende tien jaar nog fantastische dingen doen. Ik heb mijn vrouw trouwens beloofd dat ik 105 word.”

12-07-2022

Wet wijziging auteurscontractenrecht. Dit voorontwerp van wet bevat de wijzigingen van het auteurscontractenrecht die worden voorgesteld naar aanleiding van de evaluatie van de Wet auteurscontractenrecht en een door de Tweede Kamer aangenomen motie over verplicht collectief beheer bij video on demand. Alle reacties van de internetconsultatie over dit onderwerp.

12-07-2022

Op 7 juni 2022 is een bijzonder artikel uit de Auteurswet in werking getreden, de zogenoemde transparantieplicht. Deze transparantieplicht houdt in dat de partij aan wie jij als regisseur je rechten hebt overgedragen of gelicentieerd, vaak de producent, verplicht is om jou ten minste één keer per jaar te informeren over hoe jouw productie wordt ‘geëxploiteerd’ en welke inkomsten daarmee worden gegenereerd. Met ‘exploitatie’ wordt gedoeld op de manier waarop de productie wordt gebruikt, zoals bijvoorbeeld televisie-uitzending, bioscoopvertoning, online-gebruik of doorverkoop. Als een producent op zijn beurt de rechten dan weer aan een derde heeft gelicentieerd, zoals bijvoorbeeld aan een distributeur, dan rust (de transparantie)plicht ook op die derde om de informatie aan de producent en/of aan jou te geven. De informatie moet volgens de wet actueel, relevant en volledig zijn.

12-07-2022

In 2015 trad de Wet Auteurscontractenrecht in werking. Die wet voegde enkele rechten voor makers toe, zoals het recht op een billijke vergoeding; het recht op een aanvullende billijke vergoeding bij een (destijds: ernstige) onevenredigheid tussen afgesproken vergoeding met het werk gegenereerde inkomsten (ook wel de ‘bestsellerbepaling’ genoemd); en een recht op ontbinding bij onvoldoende exploitatie (waarmee je je auteurs- en exploitatierechten terug kunt krijgen). In 2020 is die wet geëvalueerd en naar aanleiding daarvan is in april een voorontwerp voor een aantal wetswijzigingen gepresenteerd. Tot en met 4 juli 2022 stond een zogenaamde internetconsultatie open, waarbij belanghebbenden hebben kunnen reageren op dit wijzigingsontwerp. Koepelorganisatie Platform Makers en het Netwerk Scenarioschrijvers van de Auteursbond hebben van die mogelijkheid gebruik gemaakt en gereageerd op een aantal punten.

11-07-2022

Jeugdboekenschrijvers hebben succesvol actie gevoerd voor eerlijke leenvergoedingen. Staatssecretaris Uslu heeft op 11 juli in het bestuurlijk overleg afspraken bezegeld tussen scholen, bibliotheken, gemeenten, uitgevers, makers en overheid over het inhalen van misgelopen leenrecht bij schoolbibliotheken of de Bibliotheek op school (dBos). Schrijvers, illustratoren en uitgevers zijn jarenlang de dupe geweest van het feit dat er geen passend systeem is voor leenrechtvergoedingen via schoolbibliotheken. In het bestuurlijk overleg is overeengekomen dat er 6 miljoen euro compensatie voor de voorbije periode komt (hetgeen regulier verdeeld wordt onder schrijvers, illustratoren en uitgevers), en een jaarlijkse toevoeging van 3,5 miljoen euro (indicatief) voor uitleningen via bibliotheken op scholen.Hiermee komt een einde aan een dossier dat al lang speelt. Er is niet alleen een oplossing gevonden voor het verleden, maar ook een duurzaam model voor de toekomst ontwikkeld. De belangrijkste vragen over de Compensatie leenrecht dBOS  op een rij gezet. 

28-06-2022

In hoger beroep is Noblesse, uitgever van 'De Jiskefet Encyclopedie', in het gelijk gesteld in de zaak die Jiskefet-makers Micheil Romeyn en Herman Koch aanspanden tegen de uitgeverij. Het eerdere vonnis van een lagere rechtbank dat op alle exemplaren een sticker 'Ongeautoriseerd' moest worden geplakt, is daarmee tenietgedaan. Het Persvrijheidsfonds, opgericht door journalistenvakbond NVJ en het Genootschap van Hoofdredacteuren, steunde de uitgeverij en betaalde mee aan het hoger beroep. Zij vonden dat de rechter bij de uitspraak onvoldoende rekening heeft gehouden met journalistieke belangen. Jiskefet-makers Herman Koch en Michiel Romeyn overwegen naar de Hoge Raad te stappen na de uitspraak. Advocaat Onno Hennis laat weten dat het team "verbijsterd" is door de uitspraak. Koch en Romeyn vinden dat het arrest onvoldoende is onderbouwd en dat het hof "ten onrechte" voorbij is gegaan aan een aantal punten. "Jiskefet heeft deze zaak niet alleen gevoerd voor zichzelf, maar ook om een principieel punt te maken voor andere kunstenaars en artiesten die worden geconfronteerd met commerciële partijen die meeliften op de bekendheid en verkoopbaarheid van hun werk", zegt Hennis.

27-06-2022

Op 14 maart maakte De Warme Winkel bekend voortaan verder te gaan als toneelgroep Amsterdam (met een kleine t). De nieuwe naam zou naadloos aansluiten op hun ‘reputatie van toe-eigening en kunsthistorisch bewustzijn, brutaliteit en experiment’. Kernlid Ward Weemhoff sprak over een ‘hybride kunstwerk op het raakvlak van kunstgeschiedenis en publiciteit’. Diezelfde dag werden er ook een nieuwe website, huisstijl en grote mediacampagne met advertenties en posters gelanceerd, in samenwerking met reclamebureau KesselsKramer. Maar de naamswijziging viel niet in goede aarde bij Internationaal Theater Amsterdam (ITA), dat in 2018 uit een fusie tussen Toneelgroep Amsterdam en de Stadsschouwburg Amsterdam ontstond. Op 24 juni werd bekend dat toneelgroep Amsterdam zijn oude naam weer oppakt: De Warme Winkel.

21-06-2022

In België is het wetsontwerp over de hervormde wet over de auteursrechten goedgekeurd. Daarmee zet het land een Europese richtlijn om in Belgisch recht. Doel: een eerlijkere vergoeding voor het werk van artiesten en journalisten dat op internetplatformen wordt gebruikt. Toch komt er kritiek uit de Belgische muzieksector. Met name de uitbreiding van de Belgische wet naar muziekdiensten als Spotify, Deezer of Apple Music doet hen vrezen dat die hen nog minder zullen uitbetalen als ook beheersvennootschappen (zoals pakweg Sabam) er zich tussen wringen. Veel muziekproducenten hadden tot dusver zelf overeenkomsten muziekstreamingdiensten. "Belgische labels zullen kansen moeten zoeken buiten onze grenzen en muziekdiensten als Spotify, Deezer en Apple Music zullen hun prioriteiten in België heroverwegen", vrezen Michel Lambot en Kenny Gates, de oprichters van PIAS, de grootste Belgische speler in de muzieksector. Dat schreven ze in een opiniestuk in De Tijd. "België zal veel minder aantrekkelijk worden, investeringen zullen opdrogen, net als het Belgische muziekecosysteem." Critici zien ook het risico dat die grote internetplatformen voor de zekerheid filters zullen instellen die het moeilijker maken om creatieve inhoud te delen. Maar in Nederland en in Frankrijk, waar de richtlijn al langer is omgezet, zijn er tot dusver geen alarmerende situaties opgedoken. Wel hebben in Frankrijk de grote mediagroepen lang met Google moeten onderhandelen over een vergoeding voor de fragmenten van nieuwsberichten die opduiken in de zoekresultaten van de zoekmachine. In Nederland zijn die gesprekken nog niet zo lang geleden van start gegaan.

21-06-2022

toneelgroep Amsterdam (voorheen De Warme Winkel) legt haar nieuwe naam neer. Internationaal Theater Amsterdam blijft bij zijn standpunt dat het gebruik van zijn oude naam te verwarrend voor het publiek is en dreigt met juridische stappen. ‘We kunnen daarom niet anders besluiten dan dat ons kunstwerk het depot ingaat’, schrijft de voormalige Warme Winkel in een nieuwsbrief aan zijn volgers. Op 24 juni maakt de toneelgroep bekend onder welke naam ze verdergaat.

16-06-2022

In rechtReeKs neemt de Kunstenbond elke editie een onderwerp onder de loep dat fundamenteel is voor de beroepspraktijk van de professionele kunstenaar. Ditmaal Jet Hootsmans, advocaat van de Kunstenbond en specialist in intellectueel eigendom, over de beschermende werking van het auteursrecht. Wat als je opdrachtgever jouw werk wil inzetten zonder dat daar afspraken over zijn gemaakt?

16-06-2022

Kunstwerken in de openbare ruimte worden soms verwijderd, verplaatst of opgeslagen en in zulke gevallen is er voor kunstenaars meestal weinig geregeld. Ze kunnen zich beroepen op het auteursrecht of persoonlijkheidsrecht, maar bij het werken in de openbare ruimte schieten beide meestal tekort. Hierover sprak Esther Didden met kunstenaar Peter Struycken en emeritus hoogleraar moderne kunst Carel Blotkamp.

14-06-2022

Op 9 juni bepaalde de voorzieningenrechter te Utrecht dat Ziggo geen waarschuwing van BREIN door hoeft te sturen aan een van haar klanten die 200 ebooks ter beschikking stelde via zijn eigen Ziggo IP-adres. Ook hoeft Ziggo geen NAW af te geven. Met regelmaat stuit BREIN op klanten van ISPs die ebooks, films of muziek zonder toestemming van de rechthebbenden ter beschikking stellen aan het internetpubliek. In deze zaak ging het om een klant van Ziggo die meer dan 200 populaire ebooks openbaar maakte. BREIN verzocht Ziggo een waarschuwing door te sturen of NAW af te geven zodat BREIN contact kon zoeken met deze klant, maar die weigerde dat. De voorzieningenrechter wijst de vordering af onder verwijzing naar een recente andere zaak waarin hij oordeelde dat het niet doorsturen van waarschuwingen onrechtmatig is maar dat Ziggo daarvoor een vergunning van de Autoriteit Persoonsgegevens moet aanvragen. BREIN is tegen die uitspraak in hoger beroep gegaan en zal dat ook doen tegen deze uitspraak.

13-06-2022

Twee vooraanstaande theatergezelschappen ruziën over de vraag wie eigenaar is van de naam ‘toneelgroep Amsterdam’. In maart verraste theatercollectief De Warme Winkel vriend en vijand met de bekendmaking van de nieuwe naam, toneelgroep Amsterdam. Dat was tot 2018 de naam van het huidige Internationaal Theater Amsterdam (ITA in de volksmond). Internationaal Theater Amsterdam dreigt nu met juridische stappen tegen toneelgroep Amsterdam als het collectief de naamsverandering niet terugdraait. ITA : “De naam ‘Toneelgroep Amsterdam’ is eigendom van ITA en staat derden niet vrij te gebruiken. De naam wordt al meer dan 30 jaar gebruikt en staat voor een decennialange traditie. Nationaal en internationaal geniet ITA nog grote bekendheid met de naam Toneelgroep Amsterdam. Het is mede daarom dat nog steeds de websites toneelgroepamsterdam.nl en tga.nl worden beheerd en onderhouden. Het gebruik van de naam toneelgroep Amsterdam door de Warme Winkel heeft de afgelopen periode bij het publiek meerdere malen tot verwarring geleid.” Toneelgroep Amsterdam/ voorheen De Warme Winkel is nu een handtekeningenactie begonnen, aldus Ward Weemhoff. „Een proces kunnen we niet winnen, dat hadden we al laten uitzoeken,” vertelt hij. „ Maar we hopen ITA alsnog te overtuigen en de naamstoeëigening als een artistieke daad te beschouwen. We willen überhaupt niet de rechtszaal in, we kunnen ons dat als klein gezelschap niet veroorloven.”

02-06-2022

Hoe zit het met de rechten van digitaal hergebruik van materiaal in de podiumkunsten? Veel instellingen hadden deze vraag. DEN ontwikkelde samen met de NAPK modelclausules om een standaard te creëren voor verschillende contracttypes. Via een kort stappenplan vind je de juiste modelclausule voor jouw vraag en sector.

02-06-2022

Steeds meer artiesten verkopen hun muziekrechten. Syb Terpstra, advocaat bij bureau Brandeis, ziet vanuit zijn praktijk die ontwikkeling. Naast de entertainmentwereld, met een focus op de muziekindustrie, behelst zijn praktijk ook het intellectueel eigendomsrecht. Terpstra staat diverse partijen bij die hun muziekrechten verkopen. Uit onderzoek van Goldman Sachs blijkt dat de muziekindustrie in 2030 voor ruim 142 miljard dollar aan verkoopinkomsten zal genereren. Ter vergelijking: in 2019 was dat nog ‘maar’ 77 miljard dollar. Een aanzienlijk deel van die inkomsten is verwant aan de exploitatie van muziekrechten. Anders verwoord: muziekrechten lijken een rendabele investering voor de lange termijn. Dat bevestigt Terpstra ook: “De verwachting is dat muziekrechten in de nabije toekomst meer geld zullen opleveren. Een belangrijke factor daarin is bijvoorbeeld de verwachte verdere groei van streaming. Spotify en andere streamingdiensten worden steeds groter en belangrijker. Maar ook nieuwe initiatieven en platforms zorgen voor hogere inkomsten uit muziekrechten; denk bijvoorbeeld aan TikTok.”

02-06-2022

Buma/Stemra keerde in 2021 ruim 196 miljoen euro uit aan haar tekstschrijvers, componisten en uitgevers van muziek. Een stijging van 1,8% ten opzichte van 2020. De cijfers zijn 25 mei gepresenteerd aan de Algemene Ledenvergadering van Buma/Stemra. In totaal zijn de rechtenopbrengsten van Buma/Stemra in 2021 uitgekomen op 204,7 miljoen euro. Dat is 0,6% meer dan in 2020, maar 6,8% onder het niveau van recordjaar 2019. Online muziekgebruik was de grootste groeier naar een aandeel van 22%. Radio en tv lieten na de eerste corona-impact een goed herstel zien. Het livesegment daalde met 82% ten opzichte van 2019 (het laatste jaar zonder de impact van Covid-19). De beheerskosten waren in 2021 met 27,9 miljoen euro ruim 10% lager dan begroot en komen uit op 13,4% van de geïncasseerde auteursrechtgelden. Er is vanuit de organisatie sterk gestuurd op kostenbesparing. Het percentage beheerskosten valt ruim binnen de door de Wet Toezicht gestelde kostennorm van 15%. Buma/Stemra verstevigt mede door deze resultaten haar internationale positie als goed presenterende collectieve beheersorganisatie.

24-05-2022

Copyright Power International heeft zich sinds de start in 2000 ontwikkeld als betrouwbare independent die voor klanten het volledige traject rondom auteurs- en naburig recht (Buma/Stemra, Sena, Norma en hun buitenlandse zusters) uit handen neemt. De klanten van Copyright Power International variëren van (media)componisten en artiesten tot uit¬gevers en labels. Elk met eigen wensen en behoeften. Copyright Power heeft geconstateerd dat er een ‘mediamuziekgat’ is, doordat -royalties voor muziekgebruik in online ¬commercials niet werden uitgekeerd door de auteursrechtenorganisaties. “Tterwijl dat voor eenzelfde commercial met dezelfde muziek op radio en tv uitgezonden wél het geval is. We zetten ons – samen met BCMM en NMUV – in om bij de auteursrechtenorganisaties aandacht te vragen voor dit probleem, met als doel dit gat te dichten.”

24-05-2022

Drie jaar geleden is er een Europese wet aangenomen waarin vastgelegd is dat sociale media platforms afspraken moeten maken over en vergoedingen beschikbaar moeten stellen voor auteursrechtelijk beschermd materiaal. Pictoright en de beroepsorganisaties voor visuele makers, waaronder de BNO, doen sindsdien hun best om hiervoor regelingen te treffen. Gebruikers van sociale media kunnen vaak ‘gratis’ gebruik maken van een platform, het platform verdient veel geld met advertenties en verzamelde data. De rechthebbenden, zoals fotografen en andere beeldmakers, ontvangen niets. Dit wordt de ‘value gap' genoemd. De nieuwe wet breekt hiermee en stelt dat platforms zich moeten inspannen om toestemming/licenties te verkrijgen van de rechthebbenden voor gebruik van auteursrechtelijk beschermde content op platforms. Er is veel ophef geweest over de mogelijke toepassing van een uploadfilter, waarmee wordt gesuggereerd dat bij toepassing van deze wet online platforms het onmogelijk zullen maken dat bepaalde werken worden gepost en gedeeld. Maar het is absoluut niet de intentie van Pictoright en de beroepsorganisaties om een uploadfilter te bewerkstelligen. Uitgangspunt is een eerlijke vergoeding voor de professionele makers van beeld dat gebruikt wordt op sociale media. Pictoright voert sinds enige tijd gesprekken met een groot platform met als inzet een collectieve vergoeding voor het gebruik van professioneel beeld. Uiteindelijk wil Pictoright dat er een redelijke vergoeding voor de makers komt die een einde maakt aan de value gap.

10-05-2022

Exclusief, voor kunstenaars, advocaten, legal counsels en specialisten uit de kunstsector organiseert deLex op 13 mei het seminar 'Return to the source', over kunst, intellectuele eigendom en over de commerciële rechten van beeldend kunstenaars. In twee uur tijd bespreken drie experts diverse juridische aspecten van de kunstenaarspraktijk tijdens een interactief programma. Zij gaan daarbij onder meer in op het auteursrecht voor de makers, op het volgrecht, en op manieren voor kunstenaars om deze rechten (inter)nationaal zeker te stellen.

10-05-2022

Het aantal bezoeken aan websites voor piraterij kwam in het eerste kwartaal van 2022 uit op 52.5 miljard, een stijging van 29% ten opzichte van dezelfde periode in 2021. Dit blijkt uit de laatste cijfers van MUSO, een data-analyse bureau volledig gericht op piraterij. Met name publishing zag met 59% een enorme groei. De populariteit van digitale manga strips spelen daarin een grote rol. Naast publishing was het downloaden of streamen van films in het eerste kwartaal van 2022 ook een stuk populairder geworden (+43%). Opgedeeld naar marktaandelen blijft TV content het meest gewild met 48%. Het marktaandeel van film was 12%. Illegale downloads en streams zijn nog steeds het meest populair in de Verenigde Staten, gevolgd door Rusland, India, China en Frankrijk. Nederland komt niet voor de top 15 van landen waar piraterij het meest voorkomt. MUSO verwacht dat deze stijgende trend in piraterij voorlopig nog niet voorbij is met name door de hevige concurrentiestrijd die er nu gaande is tussen SVOD platforms, de stijgende inflatie en andere economische tegenvallers.

03-05-2022

In de vergadering van 26 april 2022 heeft de Stichting Onderhandelingen Leenvergoedingen (StOL) overeenstemming bereikt over de tarieven voor de leenvergoedingen. Bibliotheken ontvangen op basis van deze tarieven in 2022 een factuur van Stichting Leenrecht.

26-04-2022

Erfgoedcollecties zijn vaak omvangrijk en divers. Het is niet altijd duidelijk of een werk nog auteursrechtelijk beschermd is en bij wie de auteursrechten liggen. Dat is wel noodzakelijk om te weten bij het online publiceren van een collectie. Beslismodel regeljerechten.nl helpt instellingen om de rechten vast te stellen.

26-04-2022

Juli vorig jaar schikte BREIN met een man achter illegaal online aanbod van strips. Deze zaak handelt om zeer uitgebreid aanbod van ongeautoriseerde digitale kopieën van stripbladen en stripboeken. Nadat de oorspronkelijke beheerder daarmee stopte, was dit overgenomen door een of meer anderen. Naar aanleiding van verder onderzoek naar beheerders en uploaders in usenet ‘communities’ heeft BREIN een tweede betrokkene geïdentificeerd. Ook daarmee is een schikking getroffen, o.a. door betaling van 5.000 euro en de ondertekening van een onthoudingsverklaring met boetebeding van 500 euro per dag(deel) of inbreuk tot een maximum van 50.000 euro. Het onderzoek duurt voort naar aanleiding van verder verkregen informatie.

12-04-2022

Ed Sheeran is blij met de vrijspraak in de plagiaatzaak die tegen hem is aangespannen, maar in een video op Twitter roept de 31-jarige zanger op om iets meer begrip voor elkaar op te brengen. "We zijn overduidelijk blij met de uitkomst, maar ik heb het idee dat dit soort zaken te vaak voorkomen tegenwoordig", zegt de zanger in een video. "We creëren hiermee een cultuur waarin schikken goedkoper is dan naar de rechter gaan. Het is echt schadelijk voor de popindustrie." Recentelijk werd ook zangeres Dua Lipa in korte tijd twee keer aangeklaagd voor plagiaat. In beide gevallen ging het om haar wereldhit Levitating. De zanger zegt dat er maar "een beperkt aantal noten en heel weinig akkoorden" te gebruiken zijn in de popmuziek en dat liedjes soms eenmaal een beetje op elkaar lijken.

04-04-2022

Op 30 maart 2022 vond in de Tweede Kamer een Rondetafelgesprek plaats over de Auteurswet. Tijdens dit gesprek, geïnitieerd door VVD-kamerlid Ulysse Ellian, werd verplicht collectief beheer voor video on demand (VOD) besproken. Maarten Treurniet, voorzitter Dutch Directors Guild, was hierbij aanwezig om de positie van de regisseurs uit te leggen en te pleiten voor verplicht collectief beheer. Niet alleen de regisseurs willen graag verplicht collectief beheer: ook voor acteurs en scenaristen is dit een belangrijk speerpunt. Namens hen waren Anna Drijver (acteurs) en Franky Ribbens (scenaristen) aanwezig. De DDG en de andere makerspartijen strijden voor een wettelijke verplichting om makers auteursrechtelijke vergoedingen te geven als hun film of serie wordt gestreamd via platforms die video on demand (VOD) aanbieden, zoals Netflix en Videoland. Dit gebeurt al wel voor ‘normale’ tv-uitzendingen, maar dus nog niet voor video on demand en hierdoor lopen makers veel inkomsten mis. Verplicht collectief beheer betekent dat bij wet is vastgelegd dat regisseurs vergoedingen kunnen ontvangen voor de exploitatie van hun werken via een collectieve beheersorganisatie (CBO). De CBO voor regisseurs is Stichting VEVAM. VEVAM int namens een groep regisseurs (collectief) een vergoeding voor bijvoorbeeld tv-uitzendingen, of het uitlenen van je film via de bibliotheek. Bij verplicht collectief beheer moet iedereen die een film of serie exploiteert langs VEVAM om een vergoeding te betalen. Dan hoef je als regisseur dus niet zelf te onderhandelen, maar dat doet VEVAM namens alle regisseurs, namens het collectief dus. Doordat er een verplichting is én er wordt onderhandeld namens een grote groep, is de onderhandelingspositie van het collectief van regisseurs veel beter.

31-03-2022

Momenteel hebben de belangrijkste filmmakers, op basis van vrijwillige afspraken, recht op 3,9% van de omzet van de Nederlandse producties waarbij zij betrokken zijn. Bij de meeste VOD-platforms gaat dat om maximaal 10% van hun VOD-catalogus. De praktische uitvoering stuit nog op aanloopproblemen, vandaar dat er door makers wordt gepleit om dit wettelijk te regelen: een VOD-vergoeding voor alle makers die door de markt moet worden uit onderhandeld. Bij een vrijwillige regeling kunnen Nederlandse makers een vergoeding tegemoet zien waarvan zij meer profiteren dan bij een wettelijke regeling. Bij een wettelijke regeling zal de vergoeding hoe dan ook gaan gelden voor aanbod uit andere EU-landen. Bovendien is er een grote kans dat de vergoeding ook betaald moet worden voor aanbod uit de VS en het VK. De wettelijke VOD-vergoeding geldt dan voor 100% van het VOD-aanbod en lekt voor het overgrote deel weg naar de landen met de meest dominante marktpositie: de VS en het VK. Nederland zou met een wettelijke VOD-vergoeding vrijwel alleen staan. De markt zal bij de invulling kijken naar wat in sommige EU-landen op vrijwillige basis wordt betaald en dat is vaak lager dan de huidige 3,9%. Als die lijn in Nederland wordt doorgevoerd, krijgen de filmmakers dus een lager percentage dan nu en wat de VOD-vergoeding dan nog oplevert komt voor het overgrote deel bovendien buiten Nederland terecht. Doormiddel van een wettelijke VOD-regeling komt het geld niet terecht waar de nood het hoogste is. Het innen en herverdelen van de vergoeding gebeurt door nationaal en internationaal georganiseerde collectieve beheersorganisaties (CBO’s) die onderling verdeelsleutels moeten overeenkomen en kosteninhoudingen toepassen. Het is een systeem met veel frictie- en organisatiekosten, dat complex en duur is. De praktische problemen die nu spelen bij de vrijwillige regeling worden door een wettelijke VOD-vergoeding intussen niet opgelost. De consument wordt benadeeld of de Nederlandse AV-industrie, inclusief de makers, gaat er op achteruit in plaats van vooruit. VOD-platforms kunnen ervoor kiezen om de VOD-vergoeding aan de consument door te berekenen. Om concurrerend te blijven zullen veel VOD-platforms die keuze niet willen of kunnen maken en dan verdwijnen. NVPI en Filmdistributeurs Nederland (FDN) pleiten ervoor om de marktpartijen ruimte te geven voor het maken van goede vrijwillige afspraken over een VOD-vergoeding voor Nederlandse makers, en de uitvoering daarvan. Breng juist makers, producenten en platforms bij elkaar en ga niet over tot een wettelijke vergoeding die de Nederlandse AV-sector niet sterker maakt.

29-03-2022

Het aanbod van streamingdiensten in Nederland is groter dan ooit. Voor scenarioschrijvers hebben streamers de markt ingrijpend veranderd. “De hele dynamiek is anders, vroeger was je blij als je eens een klus had. Maar het is nu veel drukker, er wordt veel meer gemaakt en veel meer mensen zijn aan het werk”, zegt Dorien Goertzen, scenarioschrijver en tevens voorzitter van het Netwerk Scenarioschrijvers. “Er is ook een enorme behoefte aan nieuwe ideeën. De meeste schrijvers die al iets hebben gedaan zijn nu echt druk. Het betekent dat er bijna geen scenarist meer is te krijgen. Soms krijgen mensen zonder enige ervaring een serie onder hun hoede. Of schrijvers vanuit een ander genre, zoals boeken. Goed voor promotionele doelen, maar scriptschrijven is natuurlijk een heel andere discipline. Hetzelfde tekort aan mensen zie je trouwens ook bij regisseurs, cast en crew.” De Europese Commissie heeft in 2018 verordonneerd dat minstens 30 procent van alle content op streamingdiensten in Europa Europees moet zijn, maar daar heeft de vraag naar lokale content niet mee te maken, aldus Antoinette Beumer, Director Local Language Original Series Benelux bij Netflix. Beumer. “We weten uit ervaring dat kijkers graag films en series zien uit hun eigen belevingswereld, geschreven door lokale scenaristen, gespeeld door lokale acteurs. Wij houden van verhalen verteld vanuit sterke karakters, die bepaalde thema’s willen onderzoeken en iets zeggen over de menselijke natuur.” Goertzen signaleert een nieuwe ontwikkeling: schrijvers, regisseurs of producenten krijgen exclusieve contracten. Wat er ook nog aankomt is dat schrijvers de stap naar het buitenland gaan maken. Ook de inhoud van het werk van scenaristen is wezenlijk aan het veranderen door de streamers. Beumer : “Kenmerkend bij Netflix is dat als er een plan gepitcht wordt dat bij ons past, we er alles aan doen om de makers zoveel mogelijk creatieve vrijheid te geven en ze te ondersteunen” Mylène Verdurmen, hoofd drama bij Videoland : “Wat wij met Videoland willen is veel eerder bestellen, dat wordt echt de toekomst. Beslissen op basis van bijvoorbeeld een pilotscript en dan twee jaar voor het draaien eigenlijk al het groene licht geven, zodat het schrijven veel meer tijd krijgt en ook het bijeenbrengen van crew en cast.” Goertzen ziet ook dat bij streamers schrijvers nu ook de leiding hebben, showrunner zijn, in plaats van alleen de regisseur. De druk ligt bij de schrijver. Dat vereist wel meer cursussen en opleidingen tot showrunner. En er dient aandacht te zijn voor talentontwikkeling. Videoland doet dat bijv. met ‘Europe by Train’ en doet de Videoland Academy; Netflix heeft onlangs een driejarige samenwerking aangekondigd met Rose Stories. Netflix organiseerde onlangs de eerste editie van de New Voices Script Contest. Goertzen constateert dat de veranderingen best ingewikkeld zij voor de publieke omroep zijn, want ook zij moeten concurreren in deze markt. De besluitvorming bij de publieke omroepen is stroperig, het kan maanden duren voordat iets gelezen is en er een besluit over wordt genomen. Een nadeel van deze hausse in de markt voor scenarioschrijvers, met de aantekening dat de bubble zomaar ineens uit elkaar kan klappen, is volgens Goertzen de kwestie van de auteursrechten. “Streamers betalen goed maar ze eisen dat je in ruil daarvoor al je intellectuele-eigendomsrechten afstaat”. Er wordt daarom aangedrongen op regelgeving op Europees niveau.

29-03-2022

Een architect heeft veel invloed op hoe het gebouw eruit blijft zien, zelfs als het er al tientallen jaren staat. Dat blijkt wel bij de muurschildering in Tilburg die moet verdwijnen op last van architect Wiel Arets. Toch had in die kwestie Arets weinig kans gemaakt als het op een rechtszaak was aangekomen, betoogt architect en auteursrecht-kenner Kees van der Hoeven.

28-03-2022

Popsterren Ed Sheeran en Dua Lipa zijn allebei in plagiaatzaken verwikkeld rondom hun grootste hits. De Amerikaanse nieuwssite Variety noemt het „bijna een model: als een nummer een hit is, volgen er copyrightzaken.” Hoe gaat dat in Nederland eigenlijk in z'n werk?

21-03-2022

Bijna 1500 handtekeningen, een pleidooi van woonstichting WonenBreburg en de gemeente Tilburg ten spijt, moet de muurschildering van de Tjeuke Timmermansstraat verdwijnen. De architect van het pand, Wiel Arets, eiste juli vorig jaar dat de muur weer wit wordt en houdt daar aan vast. Daarmee staat hij juridisch in zijn recht. ,,Teleurstellend dat het overleg niks heeft opgeleverd”, meldt een woordvoerder van de gemeente. ,,We balen als een stekker. Het is zo’n verfraaiing van de openbare ruimte. Er zijn zoveel mensen die er veel plezier van hebben.” In overleg met Arets is wel afgesproken dat de muurschildering tot eind 2022 mag blijven. Uit onderzoek blijkt ook dat een deel van het pleisterwerk van de muur loskomt, om die reden zou de muur sowieso opgeknapt moeten worden. De maker van het werk, kunstenaar Collin van der Sluijs, is op de hoogte van de verwijdering. De gemeente geeft de kunstenaar een compensatieopdracht in 2023. ,,We bieden een geschikte locatie aan en middelen om een nieuwe muurschildering aan te brengen.” Iets meer dan een jaar nadat Van der Sluijs twee muren van een wooncomplex onder handen nam, kwam de architect van het pand erachter. Die eiste dat de muren weer wit worden. Het intellectueel eigendom van de architect weegt in dit geval zwaarder dan het recht van de eigenaar van het pand, concludeerde de gemeente. CAST - het Centrum voor Architectuur en Stedebouw Tilburg - organiseert op 24 maart een debat over de toekomst van muurschilderingen in de stad.

03-03-2022

De boekenmarkt is weer een speler rijker: de app Immer. Immer streeft ernaar om de beste leesapp voor op je telefoon te worden. Wat betekent de komst van Immer voor auteurs? Auteursbond over de belangrijkste vragen en antwoorden.

01-03-2022

Onder het motto ‘Wat kost het niet aanpakken van inbreuk op auteursrechten’ laat de Stichting Brein in 'Doel van de collectiebv handhavingstrategie' zien hoe belangrijk het is om Intellectueel Eigendom te beschermen, wat haar doel is en hoe ze dit doel probeert te bereiken. Van blokkeren tot schadevergoeding eisen.

28-02-2022

Op 28 maart zal NORMA en het team van medewerkers intrekken in het kantoor van Sena in Hilversum. Deze stap vormt volgens beide organisaties het startsein voor een intensievere samenwerking van de twee naburige rechtenorganisaties. Dit moet gaan leiden tot een nog betere service aan rechthebbenden. Dit betekent echter niet dat beide organisaties gaan fuseren. “Het blijven zelfstandige organisaties. Omdat de teams vanuit hetzelfde gebouw gaan werken, wordt het makkelijker om kennis te delen en elkaar te ondersteunen in drukke periodes, zoals tijdens de betaalrondes. Uiteindelijk moeten rechthebbenden sneller en beter geholpen worden.” Als rechtenorganisatie vertegenwoordigt NORMA alle uitvoerende kunstenaars, zoals (stem)acteurs, muzikanten en dansers. NORMA incasseert en verdeelt onder andere een aantal zogenoemde collectieve vergoedingen, zoals de vergoeding voor TV-uitzending en Thuiskopie. Sena regelt de rechten van muzikanten en producenten. Zij krijgen van Sena een vergoeding als hun muziek in het openbaar gedraaid wordt. Die vergoeding krijgen zij dankzij muzieklicenties die bedrijven en organisaties bij Sena afsluiten.

24-02-2022

De ACM stopt het verkennend onderzoek naar Buma/Stemra. Daarmee wijst de ACM het handhavingsverzoek van PACE af. PACE vroeg de ACM om onderzoek te doen naar misbruik van machtspositie van Buma/Stemra op het gebied van het beheer en de exploitatie van muziekauteursrechten. Buma/Stemra zou het flexibel rechtenbeheer bemoeilijken en een onredelijke tariefstructuur hanteren. De ACM heeft onvoldoende aanwijzingen dat Buma/Stemra haar machtspositie misbruikt. PACE is bemiddelaar voor bijvoorbeeld auteursrechten van artiesten, waaronder ook Nederlandse artiesten. Buma/Stemra is een collectieve beheersorganisatie voor het beheer en de exploitatie van muziekauteursrechten in Nederland.

03-02-2022

Hoe keert Buma/Stemra uit voor online muziekgebruik? En wat kun jij als auteur doen om te voorkomen dat je inkomsten misloopt?

13-01-2022

Nederlandse filmklassiekers zijn vaak niet als streamer beschikbaar, zelfs ‘Soldaat van Oranje’ niet. Hoe komt dat? Robbert Bloklang ging navraag doen. Het blijkt vooral een kwestie van tijd en geld. Voordat titels kunnen worden aangeboden op streamingplatforms moeten ze eerst worden gerestaureerd en gedigitaliseerd. De vraag is natuurlijk ook of er interesse is bij een nieuw publiek. Een groot probleem is bovendien dat vaak onduidelijk is wie de distributierechten bezit.

11-01-2022

Popcorn Time is definitief stopgezet. Met deze app was het mogelijk om illegaal films, series en tv-programma’s te streamen. Popcorn Time kwam in 2014 beschikbaar en groeide in snel tempo uit tot een populaire manier om illegale content te bekijken. Netflix-topman Red Hastings noemde online piraterij in het algemeen en Popcorn Time in het bijzonder destijds ‘een grote bedreiging’. Geregeld werden er nieuwe versies uitgebracht van Popcorn Time, hoewel de Argentijnse ontwikkelaars die de app hadden gelanceerd, vrij snel uit beeld verdwenen. Het team achter de app heeft nu laten weten dat Popcorn Time is stopgezet. De reden is niet bekendgemaakt.

23-12-2021

Minister van Engelshoven (OCW) informeert de Tweede Kamer over de stand van zaken van de Leenrechtvergoeding bij de Bibliotheek op school en schoolbibliotheken sinds 1 oktober 2021. Achtergrond is het feit dat rechthebbenden niet altijd een vergoeding ontvangen voor de uitlening van hun boeken via de Bibliotheek op scholen.

21-12-2021

In 2020 delen meer auteurs in de royalty-inkomsten. Het aantal beroepsauteurs – die minstens 19.000 euro verdienen aan boekenverkoop – is ten opzichte van 2019 met 11% gestegen. Hoewel meer auteurs behoren tot de inkomenscategorie ‘veelverdieners’ (royalty-inkomen minstens 37.000 euro) dan in andere jaren, verdienen zij gemiddeld per auteur wel minder. Dat blijkt uit KVB Boekwerk-onderzoek naar de royalty-inkomsten van auteurs. Andere resultaten : In 2020 behoren meer auteurs uit het literair-cultureel segment en de a-boekenmarkt tot de inkomenscategorieën ‘gemengde schrijfpraktijk’ en ‘veelverdieners’ dan in andere jaren. De gehele A-boekenmarkt bestaat uit een grote groep auteurs die geen mogelijkheid heeft om uit de boekverkoop hun voornaamste inkomsten te halen. Voor deze auteurs zijn de royalty’s neveninkomsten en wordt het schrijverschap gecombineerd met een andere baan. Onder de literaire auteurs bestaan relatief meer auteurs voor wie de beroepspraktijk bestaat uit het schrijven van boeken en direct afgeleide werkzaamheden. Voor hen zijn royalty’s een belangrijker deel van hun inkomen. Literaire auteurs ontvangen dan ook gemiddeld meer royalty’s dan de andere auteurs. De verkoop via fysieke winkels levert beroepsauteurs meer royalty-inkomsten op dan via het e-commercekanaal. Door de jaren heen stijgt wel het belang van online verkopen voor de beroepsauteurs. Voor literaire beroepsauteurs bijvoorbeeld is het royalty-aandeel gestegen van 21% in 2017 naar 34% in 2020.

20-12-2021

Volgens een eerder deze maand verschenen onderzoek van het European Union Intellectual Property Office (EUIPO) daalt digitale piraterij van televisie, film en muziek binnen de Europese Unie. Nederland valt wat betreft zulke inbreuken op auteursrecht onder het Europees gemiddelde. Volgens het agentschap zijn er diverse factoren die meespelen bij piraterij: de mate van inkomensongelijkheid, (on)bekendheid met legale alternatieven en simpelweg acceptatie van het fenomeen. EUIPO constateerde een kortdurende stijging van met name filmpiraterij aan het begin van 2020, toen mensen gedwongen werden langer binnen te zitten.

20-12-2021

Bruce Springsteen heeft zijn muziekrechten aan Sony Music verkocht voor het recordbedrag van zeker 500 miljoen dollar (440 miljoen euro). Het oude record stond vermoedelijk op naam van Bob Dylan.

20-12-2021

De uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden over een geschil tussen enerzijds deejay Martin Garrix en anderzijds zijn voormalige platenmaatschappij Spinnin Records en manager MusicAllStars Management, blijft niet in stand. Dat heeft de Hoge Raad op 17 december beslist. De zaak draait om de geldigheid van contracten die de deejay op jonge leeftijd sloot met de platenmaatschappij en het management. Garrix stapte in 2017 naar de rechter, omdat hij naar eigen zeggen was misleid door zijn platenmaatschappij en management toen hij op zestienjarige leeftijd een contract tekende. De rechter oordeelde dat de producer en dj in zijn recht stond toen hij zijn contract met Spinnin' Records voortijdig ontbond. Spinnin' Records en MusicAllStars (het management van Garrix) gingen in hoger beroep, waarbij beide partijen deels in het gelijk werden gesteld. Volgens het gerechtshof was Garrix niet verkeerd voorgelicht bij het aangaan van de overeenkomsten. Anderzijds stelde het hof dat de contractsbepaling die Spinnin' Records en MusicAllStars de mogelijkheid gaf de overeenkomsten tegen dezelfde voorwaarden met twee jaar te verlengen, niet geldig was. Ook oordeelde het hof dat Garrix de fonogrammenproducent is. Een fonogram is een geluidsopname en een fonogrammenproducent kan worden gezien als degene die op financieel en organisatorisch gebied verantwoordelijk is voor geluidsopnamen, waarbij de nadruk ligt op dat laatste. Beide partijen gingen na de uitspraak van het gerechtshof in cassatie bij de Hoge Raad, de hoogste Nederlandse rechter in civiele zaken, strafzaken en belastingzaken. Die verwijst de zaak nu door naar het gerechtshof in ’s-Hertogenbosch om opnieuw te worden beoordeeld.

30-11-2021

De European Writers’ Council (EWC) waarschuwt voor piraterij door de samenwerking die The New Zealand Library is aangegaan met de Internet Archive. Door deze samenwerking worden 600.000 boeken gescand en wereldwijd uitgeleend zonder toestemming van de auteurs. Ook boeken van Nederlandse auteurs worden beschikbaar gesteld. Auteursbond vertelt hoe een auteur actie kan ondernemen.

29-11-2021

Een betere positie voor internetgebruikers, extra toezicht op én regels voor de wereldwijd grootste online platforms en meer verantwoordelijkheden voor aanbieders van digitale diensten richting hun gebruikers. Dat is de kern van de Digital Markets Act (DMA) en de Digital Services Act (DSA) die samen de basis vormen van nieuwe, moderne Europese wetgeving voor de digitale economie. De EU-ministers van Economische Zaken hebben op 25 november in Brussel een akkoord bereikt over deze voorstellen van de Europese Commissie

17-11-2021

De Hogeschool Rotterdam vernietigde tot onbegrip van velen een wandschildering van kunstenaar Dolf Henkes en ziet nu mogelijk juridische stappen tegemoet. De wandschildering komt er niet mee terug. Maar alleen al om de Hogeschool Rotterdam tot uitleg te dwingen over de sloop van Het Scheikundelokaal, overweegt de Stichting Henkes een gang naar de rechter om een schadevergoeding te vragen. Ook de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, waaraan de in 1989 overleden schilder zijn werk heeft nagelaten, denkt aan juridische stappen. Dat zoeken ze nu uit, zegt een woordvoerder. De dienst bezit het auteursrecht van Henkes, waarop wellicht inbreuk is gepleegd. Mogelijk heeft de Hogeschool wetten of richtlijnen over de bescherming van cultureel erfgoed overtreden. Vernietiging van belangrijke kunstwerken mag niet zomaar, en als het al is toegestaan meestal pas na overleg met belanghebbenden.

11-11-2021

Pictoright heeft de aansluitcontracten aangepast. De reden voor de nieuwe mandaten is de zogenoemde “value gap”. Social media platforms moeten door nieuwe Europese wetgeving in gesprek gaan met rechthebbenden van auteursrechtelijk beschermd materiaal om toestemming te krijgen. In de nieuwe wetgeving is – kort gezegd – geregeld dat social media platforms verantwoordelijk zijn voor het materiaal dat binnen hun platforms wordt geplaatst en gedeeld. Eerder was er geen wet die dit regelde. Zo konden social media platforms jaren lang geld verdienen met onder andere advertentie inkomsten, terwijl er veel materiaal – van onder andere beeldmakers – online werd gezet zonder toestemming en bijbehorende vergoeding. Dit wordt de “value gap” genoemd. Pictoright wil met sociale media platforms collectief gaan onderhandelen zodat hieraan een einde komt. In het nieuwe aansluitingscontract is een nieuwe categorie opgenomen die ervoor zorgt dat Pictoright nog sterker staat in de onderhandelingen met social media platforms. Het is daarom van groot belang dat zoveel mogelijk aangeslotenen dit contract gaan ondertekenen.

09-11-2021

Van 5 t/m 12 november vindt de Week van de Mediawijsheid plaats. Gedurende deze week wordt in scholen en bibliotheken aandacht gevraagd voor kritisch, leerzaam en vooral positief mediagebruik. De Federatie Auteursrechtbelangen brengt het belang van auteursrecht voor kinderen als maker en als consument onder de aandacht onder de vlag van “wijs met media omgaan”.

08-11-2021

Door de flinke groei van het aantal streamingdiensten en het sterk toegenomen aanbod van legale aanbieders leek het alsof filmpiraterij in Nederland iets was uit het verleden. Maar uit de recente ondertekening van een convenant tussen de Nederlandse internetaanbieders en de rechthebbenden over het blokkeren van websites blijkt dat dat niet zo is. Afgelopen maand kwamen de Nederlandse internetaanbieders en de rechthebbenden, verenigd in de Federatie Auteursrechtbelangen en Stichting BREIN tot een convenant om het illegaal downloaden van films, series, muziek en games samen aan te pakken. In het convenant staat dat websites die inbreuk plegen op auteursrecht voortaan geblokkeerd gaan worden, iets waar de providers zich lang tegen verzetten. Om blokkering voor elkaar te krijgen moet er wel een rechter eraan te pas komen, zo hebben de partijen afgesproken. Dat piraterij niet iets is uit het verleden bleek vorig jaar nog uit onderzoek van Muso, het bedrijf dat wereldwijd onderzoek doet naar illegale content. Volgens het bedrijf steeg filmpiraterij in het voorjaar van 2020 tijdens de coronalockdown met 40%. Het Convenant Blokkeren Websites kwam tot stand doordat ook de ministeries van Justitie en Veiligheid en van Economische Zaken en Klimaat zich ermee gingen bemoeien. Volgens de minister voor Rechtsbescherming, Sander Dekker is de overeenkomst 'een belangrijke stap in de aanpak van online piraterij.' Die mening wordt gedeeld door Stichting BREIN en de Federatie Auteursbelangen. De internetproviders hebben hun handtekening wel onder het convenant gezet, maar zeggen bij monde van directeur Mathieu Andriesen van Verenigd NLConnect 'fundamentele bezwaren tegen het blokkeren van websites' te hebben. Volgens de vereniging moet illegaliteit bij de bron worden bestreden. 'Wanneer een onafhankelijke rechter in een zorgvuldig gevoerd proces beveelt dat een Internetaanbieder een bepaalde website moet blokkeren, dan is het efficiënt dat we dit als aanbieders gezamenlijk opvolgen.’

04-11-2021

In 2020 werd er wereldwijd 9,3 miljard euro aan auteursrechten geïnd. Dat is 10% minder in vergelijking met een jaar eerder. Dat blijkt uit het jaarlijkse rapport van CISAC, de overkoepelende organisatie van auteursverenigingen. De daling heeft vooral te maken met het wegvallen van de live-component en achtergrondmuziek in onder meer winkels en cafés. De omzet daalde met 45,4% van 2,9 miljard euro naar 1,6 miljard euro. De omzet die is behaald uit digitale exploitatie steeg met 16,6% en maakt nu 25% van de totale omzet uit. De stijging in digitale inkomsten is vooral gunstig voor het internationale repertoire ten goede. Lokale songwriters zijn over het algemeen afhankelijker van liveoptredens. In Nederland werd 7,8% minder geïnd voor muziek in vergelijking met 2019. Ons land staat wereldwijd op de negende plek met 184 miljoen euro aan inningen voor auteurs/componisten.

01-11-2021

Met Fingerprinting breidt Buma Stemra zijn services richting de achterban verder uit. Bij muziekherkenning zorgt fingerprinting ervoor dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen muziek en spraak. Vervolgens wordt er een unieke afdruk gemaakt van de muziek die gespeeld is, bijvoorbeeld op een festival. Op deze manier kan ieder nummer worden herleid naar een titel, auteur of andere rechthebbende en kan Buma Stemra hen hiervoor betalen. In het verleden moesten organisatoren setlijsten aanleveren. Volgens Rob van den Reek, manager verwerking muziekgebruik bij Buma Stemra, was dat bijvoorbeeld bij dance bijna onmogelijk. “Het aantal werken dat gespeeld wordt binnen dat genre is heel groot en daarnaast komen er ook veel samples en mixen voorbij. Verschillende organisatoren schakelden hiervoor partijen als DJ Monitor in. Zij plaatsten dan een kastje op het festivalterrein dat de gespeelde muziek opnam. Dit werd geanalyseerd en gematcht in een muziekdatabase met miljoenen werken. Vervolgens werd dan bij Buma een setlijst aangeleverd.” Door de jaren heen ontstond er een wildgroei aan aanbieders en hoe meer partijen in deze niche sprongen, hoe wisselvalliger de kwaliteit werd. Van oudsher was de instelling van Buma Stemra om zich niet te mengen in wie de beste service zou aanbieden. Door het verschil in kwaliteit en aanleveringen liepen rechthebbenden echter vergoedingen mis. Van den Reek stelt daarom dat het een logische stap voor Buma was om de fingerprinting naar zich toe te trekken. Dat Buma Stemra zelf fingerprinting doet voor organisatoren biedt talrijke voordelen. Zo is het niet meer nodig om opneemkastjes te plaatsen, lopen er geen vreemde mensen meer over het terrein en zijn er geen externe kosten meer nodig voor muziekdetectie. Ook administratief wordt het een stuk makkelijker.

27-10-2021

Pictoright en Stichting UvO zijn afgelopen september tot een intensievere samenwerking gekomen. Uit onderzoek van UvO bleek namelijk dat het percentage afbeeldingen bij hbo-instellingen en universiteiten stukken hoger is t.o.v. de totale waarde van auteursrechtelijk beschermd materiaal dan voorheen werd aangenomen. Dit is grotendeels te danken aan het toenemende gebruik van PowerPoint-presentaties in het onderwijs, waardoor ook meer afbeeldingen worden (her)gebruikt. Hoewel het onderzoek van UvO nog steeds loopt, is het wel al duidelijk dat beeldmakers een groter aandeel horen te krijgen. Er is nu overeenstemming over 2021 bereikt: Pictoright ontvangt over dit jaar 22% van de afkoop van universiteiten en 10% van de afkoop van hogescholen. Zodra het onderzoek afgerond is, vermoedelijk in 2022, zullen de partijen wederom om tafel gaan zitten voor een definitieve aandeelverdeling en verdere afspraken over toekomstige onderzoeken naar afbeeldingen.

20-10-2021

“Als het over kunst gaat blijven we hardnekkig vasthouden aan het romantische cliché van de geniale kunstenaar die zit te zwoegen aan de “allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie”. Het geeft het idee dat er zoiets als een totaal origineel kunstwerk bestaat en daarmee dus ook een absoluut originele maker. Dat is toxisch omdat het geen ruimte biedt voor het idee van gedeeld auteurschap. Terwijl kunst altijd voortkomt uit reeds bestaande maatschappelijke ideeën in plaats van strikt persoonlijke. En dus krijg je de miskenning en/of het gevoel van onrecht waar al die rechtszaken om draaien en waarom er veel geld geëist wordt; de credits.” In een essay gaat Niek Hendrix op zoek naar de voorwaarden van plagiaat en de ideeën rondom beeldende kunst in relatie tot authenticiteit en originaliteit. Een pleidooi voor de erkenning van het idee van gedeeld auteurschap.

11-10-2021

Uit het jaarrapport 2020 van het College van Toezicht Auteursrechten blijkt dat de collectieve beheersorganisaties (CBO’s) het weer prima gedaan hebben. Het collectief beheer is nog meer transparant geworden, er wordt tijdig uitgekeerd, er zijn nauwelijks klachten van rechthebbenden en betalingsplichtigen en het gemiddelde kostenpercentage bevindt zich ruim beneden de norm.

06-10-2021

FotoAnoniem werd opgericht in 1984, met als doel het voor gebruikers mogelijk te maken een foto te gebruiken ook al is de maker onbekend. Vanaf nu geldt dat niet alleen voor fotografie maar ook voor illustraties. Iedereen die wel eens een foto of illustratie wil gebruiken, weet dat je daarvoor het auteursrecht moet respecteren. Aan de maker of een vertegenwoordiger vraag je vooraf toestemming voor gebruik, en maak je een prijsafspraak. Maar wat als je de maker niet kent, en hem of haar ook niet kan vinden? In dat geval kun je bij BeeldAnoniem terecht: de stichting geeft namens de onbekende maker toestemming voor gebruik, en stuurt een factuur voor het auteursrecht. Sinds kort werkt de Stichting BeeldAnoniem dus niet alleen voor fotografie, maar ook voor illustraties.

04-10-2021

Auteursrechtenorganisatie Pictoright richt samen met de BBK, BNO, Beroeps Organisatie Kunstenaars (BOK), DuPho, Kunstenbond en NVJ-NVF de Federatie Beeldrechten op. Met dit nieuwe samenwerkingsverband willen zij de exploitatie van beeldrechten voor en door de betrokken makers versterken en hun positie verbeteren. Beeldende kunstenaars, fotografen, illustratoren en ontwerpers (kortom, beeldmakers) leveren een steeds essentiëlere bijdrage aan de samenleving. Beelden zijn alomtegenwoordig in het dagelijks leven en hebben een enorme impact. Visuele herkenning creëert waarde. Met 138 miljard euro komt de hoogste omzet in Europa binnen de creatieve en culturele industrie uit de visual arts. Het CBS laat zien dat de bijdrage van cultuur en media aan de Nederlandse economie 3,4 procent bedraagt, 26,5 miljard euro . De waarde van beeld is groter dan vaak wordt gedacht, het stelsel behoeft aanpassing. In het huidige rechtenlandschap blijft de value gap voor beeldwerken onderbelicht: waar langzamerhand de rechten voor muziek op online platforms als Instagram en YouTube geregeld worden, blijkt de urgentie voor beeld nog niet vanzelfsprekend. De Federatie Beeldrechten wil beeld op de juiste economische waarde geschat zien worden en aan beeldmakers toerekenen. Doel is een eerlijker verdeling in de keten van maker tot kijker. Het initiatief van Pictoright en de beroepsorganisaties voor beeldmakers om de Federatie Beeldrechten op te richten vormt een belangrijke eerste stap. Auteursrechtenorganisatie Pictoright gaat hierbij als kwartiermaker aan de slag.

28-09-2021

Architect Wim Quist spant een kort geding aan tegen Evides Waterbedrijf in Rotterdam. Een nieuw kantoorgebouw dreigt het door hem ontworpen drinkwaterbedrijf te ‘verminken’. Dat deze collectie van gebouwen, zorgvuldig ingepast tussen stad en natuur, van grote culturele waarde is, spreekt uit het feit dat toenmalig minister Jet Bussemaker (OCW) de Berenplaat in 2013 heeft genomineerd als beschermd rijksmonument uit de wederopbouwperiode. Erfgoedorganisatie Heemschut stelt dat het complex in Kralingen, ‘in afwachting van een mogelijke opname op de lijst van rijksmonumenten, in elk geval de status van gemeentelijk monument verdient’.

27-09-2021

In een videocollege bespreekt professor Dirk Visser van de Universiteit Leiden, het auteursrecht met betrekking tot vormgeving. In deel 1 bespreekt hij welke rechten er op vormgeving rusten, wie auteursrechthebbende is, wat het auteurscontractenrecht voor vormgeving betekent en hoe lang het auteursrecht duurt. In deel 2 gaat hij in op de vragen wanneer vormgeving auteursrechtelijk beschermd is en wanneer er sprake is van auteursrechtinbreuk.

27-09-2021

'In 2019 is de EU Richtlijn inzake auteursrecht in de digitale eengemaakte markt aangenomen (DSM-richtlijn). De implementatiewet die deze richtlijn omzet naar Nederlands recht, is sinds 7 juni dit jaar van kracht. De regels zijn bedoeld om het auteursrecht te moderniseren en meer rekening te houden met een steeds digitalere samenleving. Ook moet het de positie van makers versterken. De implementatie heeft onder andere gevolgen voor de wet Auteurscontractenrecht (ACR), maar ook op de regelingen over filmwerken in de Auteurswet,' schrijft Roland Wigman van Versteeg Wigman Sprey Advocaten. Hij zet de drie belangrijkste wijzigingen op een rij. Wat wijzigt er voor filmproducenten?

26-08-2021

Kunstenaar Daan Roosegaarde wordt beschuldigd van plagiaat. Zijn installatie Liquid Landscape, die 24 augustus is onthuld in het Italiaanse openluchtmuseum Arte Sella, zou een exacte kopie zijn van een werk uit 2013 van de Nederlandse kunstenaar Zoro Feigl. Daan Roosegaarde beaamt de treffende gelijkenis tussen de werken. ‘Maar’, verzekert hij, ‘ik zag dat werk pas voor het eerst twee weken geleden in een tv-uitzending over Feigl. Ik had het gevoel in een nare droom te zijn beland. Ik heb hem meteen opgebeld en uitgenodigd in de studio om het prototype te bekijken. Dat was een constructief gesprek. Vervolgens zijn wij de afgelopen twee weken in contact gebleven.’ Feigl ervoer de ontmoeting naar eigen zeggen als intimiderend. Om te beginnen bleek dat de werken ‘in de basis’ technisch hetzelfde zijn. ‘Vervolgens kwam de vraag of ik mijn werk niet kon aanpassen. Dat heb ik geweigerd. Waarna per mail nog enkele voorstellen over een gezamenlijk statement volgden. Maar het kwam er telkens op neer dat ik hun werk moest erkennen. Wat de omgekeerde wereld is. Mijn werk is ouder.’

18-08-2021

Recent schikte BREIN met een persoon die een faciliterende rol speelde in de ongeautoriseerde digitalisering en ter beschikking stelling van stripbladen en -boeken, met name op usenet. Deze persoon hield een lijst bij van alle strips die zijn uitgebracht en verzamelde daar zoveel mogelijk digitale kopieën van. Deze ongeautoriseerde kopieën waren ook door hem en anderen naar het usenet geüpload. Daarbij ook de nieuwste uitgaven van populaire stripbladen en -boeken, ook als die niet alleen op papier maar tevens online legaal verkrijgbaar zijn. BREIN heeft ook een grote uploader en beheerder van een aantal illegale link sites geïdentificeerd en aansprakelijk gesteld. De man heeft ervoor gekozen de zaak voor 15.000 euro te schikken in plaats van het voor de rechter te laten komen. Er is bij hem thuis apparatuur met data in beslag genomen. Die zal worden onderzocht onder meer om bewijs over andere inbreukmakers te vergaren.

12-08-2021

Architect Wim Quist spant een rechtszaak aan omdat Evides Waterbedrijf in Kralingen een nieuw hoofdkantoor wil bouwen op een door hem ontworpen drinkwatercomplex. Hij vindt dat de nieuwbouw zijn ontwerp ‘ernstig verminkt’. Het kort geding tegen het bedrijf is op 29 september in Rotterdam.

08-07-2021

Alle facetten van de Nederlandse entertainmentindustrie zijn het afgelopen anderhalf jaar keihard geraakt door de wereldwijde pandemie. Belangenvereniging Buma/Stemra is daar geen uitzondering op. Entertainment Business sprak met CEO Bernard Kobes en CFO Marleen Kloppers. O.m. over de toekomstbestendigheid van de dienstverlening van de organisatie, met name vanwege de enorme opkomst online, en het Noodfonds Muziek. Ondanks corona zijn ze positief over de toekomst.

06-07-2021

Het begon met Bob Dylan die eind 2020 de rechten van zijn songs verkocht aan Universal. Met deze deal was naar verluidt een slordige 400 miljoen dollar gemoeid. Ook andere grote namen als Neil Young, Stevie Nicks, Paul Simon, Imagine Dragons, Shakira en de Red Hot Chili Peppers verkochten voor vele honderden miljoenen dollars de rechten op (een groot deel van) hun oeuvre. Waarom doen deze artiesten dit? Willen ze op hun oude dag nog even snel cashen? Of willen ze juist dat hun kinderen er na hun dood warmpjes bijzitten en er geen ruzies ontstaan over de rechten? Dat artiesten momenteel hun rechten verkopen, past weliswaar in de huidige marktontwikkelingen, maar het is niet iets van de laatste tijd. In 1984 kocht Michael Jackson voor 50 miljoen dollar de uitgaverechten van het Beatles-oeuvre. Dat dit soort deals steeds vaker in het nieuws komen, heeft vooral te maken met het Engelse, beursgenoteerde investeringsfonds Hipgnosis, opgericht door Chic-gitarist Nile Rodgers en ex-manager Merck Mercuriadis. De afgelopen -jaren heeft zijn Hipgnosis Songs Fund al voor meer dan 2 miljard dollar aan rechten gekocht. “De hits die we kopen, zorgen voor voorspelbare en betrouwbare inkomstenstromen en hebben een staat van dienst die vele jaren teruggaat”, zo vertelde hij in een interview met de BBC. “We maximaliseren de mogelijkheden voor dat nummer om inkomsten te genereren – of het nu gaat om licentie-, sync- of streamingdeals, gebruik in tv-commercials en games of coverversies.” “Hits bewijzen hun aantrekkingskracht, zelfs in deze lastige coronatijden”, aldus Mercuriadis. “De streaminginkomsten lagen tijdens de tweede helft van het afgelopen boekjaar zelfs 18,4 procent hoger dan tijdens de eerste helft.” Entertainment Business sprak met enkele Nederlanse muziekindustrieprofessionals over deze praktijken.

05-07-2021

Er zit een gat in het stelsel van leenvergoedingen, en daar zijn kinderboekenauteurs de dupe van. Dat is al jaren zo, maar nu willen de auteurs, nadat eerdere toezeggingen tot niets leidden, dat het gat wordt gedicht. En dat demissionair minister van Engelshoven (OCW) dat bewerkstelligt. Op 1 juli overhandigden makers van jeugdliteratuur – auteurs, illustratoren, uitgevers – een brandbrief aan de minister. Veel bibliotheken sloten vanwege bezuinigingen hun nevenvestigingen in de wijken, en brachten de jeugdcollectie onder bij scholen. Daarmee sloegen ze twee vliegen in één klap; ze konden bezuinigen, én de literatuur werd letterlijk dichter bij de kinderen gebracht. Er is ook een officieel beleidsprogramma voor: De bibliotheek op school. Er wordt per jaar 8 miljoen euro betaald aan leenvergoeding voor boeken door bibliotheken, zegt Arjen Polman, directeur van de stichting Leenrecht. „En auteurs en uitgevers lopen jaarlijks 1,5 miljoen euro mis door de schoolbibliotheken. Dat treft een hele beperkte groep, er zijn maar zo’n 300 kinderboekenschrijvers in Nederland. Klaas Gravesteijn, directeur van de vereniging van Openbare Bibliotheken. „Zolang de schoolbibliotheek volledig onder de verantwoordelijkheid van de openbare bibliotheek valt en ook boeken uitleent, dan wordt er een leenvergoeding betaald. Maar in andere gevallen valt het gebruik van boeken in onderwijs onder de onderwijsvrijstelling in het auteursrecht.” De Stichting Lezen onderschrijft de noodzaak tot goede afspraken te komen.

01-07-2021

Op 19 juli zal de nieuwe editie van de Auteursrechtgids. Hoofdlijnen voor de praktijk van Michel Frequin verschijnen, de derde druk van deze gids die is gemaakt voor iedereen die professioneel te maken heeft met auteursrecht en naburige rechten. De nieuwe editie is aangepast aan de wijzigingen van de Auteurswet per 7 juni 2021, maar is verder in de opbouw gelijk gebleven aan vorige edities, vooral gericht om de gebruiker op toegankelijke wijze door het proces te begeleiden vanaf het tot stand komen van een werk tot en met de exploitatie daarvan. Over wat beschermd wordt, welke rechten de auteur kan hebben, uitzonderingen, collectief beheer etc.

30-06-2021

Er is één groep bibliotheken die door de overheid is vrijgesteld van leenrechtgeld en dat zijn de bibliotheken op school (dBos). ‘Neem de regie’ heet de actie waarbij schrijvers van kinderboeken zich tot minister van Engelshoven (OCW) wenden. Deze auteurs worden namelijk vaak uitgeleend via schoolbibliotheken, maar krijgen voor die uitleningen helemaal niets in tegenstelling tot de uitleningen bij gewone bibliotheken. De minister moet daar verandering in aanbrengen.

24-06-2021

Google's videokanaal YouTube en soortgelijke onlineplatforms zijn in principe niet aansprakelijk voor schending van de auteursrechten op content die gebruikers uploaden. Dat zou alleen het geval zijn als de exploitanten het publiek actief op de illegale filmpjes zouden wijzen, oordeelt het Europees Hof van Justitie.  Zolang bijvoorbeeld YouTube niet weet dat één van zijn gebruikers auteursrechtelijk materiaal heeft gedeeld, kan het daar ook niet aansprakelijk voor worden gehouden. Zulke websites en diensten krijgen dan een uitzondering op hun aansprakelijkheid, maar wel onder bepaalde voorwaarden, stelt het Hof.  YouTube is wél aansprakelijk op moment dat het weet dat een gebruiker illegaal auteursrechtelijk beschermd materiaal deelt, maar daar niks aan doet. Ook moeten de "passende technologische maatregelen" worden toegepast om het illegaal delen van auteursrechtelijk materiaal tegen te gaan. De creatieve industrie is al jaren in gevecht met onlineplatforms over illegale uploads en eist daar compensatie voor of op zijn minst dat niet-geautoriseerde content wordt verwijderd.

21-06-2021

VOI©E en Federatie Auteursrechtbelangen brengen resp. een bestuurverslag en een jaarverslag uit over 2020. De impact van de Coronacrisis op de rechthebbenden is groot: de Federatie heeft samen met collectieve beheersorganisaties en cultuursubsidie van OCW het leed iets kunnen verzachten, terwijl de in de markt actieve CBO’s compensatieregelingen hebben getroffen voor de zwaar getroffen sectoren in het bedrijfsleven. De samenwerkende organisaties kunnen terugzien op effectieve lobby en goede resultaten van het onderwijsproject en BREIN.