07-02-2023

In de tweede ronde en laatste van 2022 zijn vijf aanvragen ontvangen in het kader van de regeling Digitale literatuur. Hiervan zijn er door het Letterenfonds drie gehonoreerd en twee afgewezen. In totaal werd € 45.080 toegekend. Gehonoreerd werden : Stichting Hi-Lo Art met Baken Afsluitdijk: zes literair-muzikale snelwegverhalen waarbij de omgeving van de Afsluitdijk en de omliggende zee een rol spelen in de luisterervaring; Stichting Scoop met Visual Poetry: een zestal stop motion animatiefilms met poëtische teksten van rapper en spoken word kunstenaar Fresku; Theatergezelschap Club Lam met The Graces: aan de hand van acht filmclips van één minuut ontspint zich op Instagram en TikTok een online verhaal met historische vrouwenfiguren. Nieuwe aanvragen voor digitale literatuur dienen uiterlijk op 9 oktober 2023 te zijn ontvangen door het Letterenfonds.

07-02-2023

Uit een onderzoek van Sardes in opdracht van LKCA en Stichting Lezen blijkt dat cultuureducatie en leesbevordering goed aan elkaar zijn te koppelen zijn. Beide leergebieden kunnen van elkaar profiteren, waardoor de opbrengst voor leerlingen groter is. Het blijkt goed mogelijk om cultuureducatie en leesbevordering aan elkaar te koppelen. Dat kan op veel verschillende manieren. De voorbeelden uit de publicatie kunnen gebruikt worden als inspiratie. Deze voorbeelden bieden aanknopingspunten voor het op elkaar afstemmen van Cultuureducatie met Kwaliteit en de Bibliotheek op school.

07-02-2023

Elke twee maanden komt een groepje jongeren bij elkaar in Museum de Pont in Tilburg, om zich te laten inspireren door de tentoongestelde werken en daar over te schrijven. Deze Pont du Poetry-avonden worden sinds vorig jaar oktober georganiseerd door Rodgairo Dalnoot, stadsdichter van Tilburg. Dalnoot : “De Pont is voor mij het mooiste museum van Tilburg. Het is een goede plek om door ontmoeting inspiratie op te doen, en ik wil met deze schrijversclub ook een nieuwe plek bieden aan jonge schrijvers om te schrijven. Ik vind laagdrempeligheid enorm belangrijk. Dat zie je ook terug in mijn stadsdichterschap, dat ik toegankelijker probeer te maken door het minder elitair te maken en het stof eraf te kloppen.” Naast stadsdichter is hij jongerenwerker. “Ik werk veel met jongeren die zich creatief uiten door te rappen, verhalen te schrijven of podcasts te maken. Ik was al bezig een platform te bieden aan die jongeren, dus deze schrijfclub was een logische stap voor mij.” In totaal telt de schrijfclub zo’n tien jongeren, tussen 18 en 28 jaar oud. De meesten zijn afkomstig uit Tilburg, sommige jongeren wonen in ’s-Hertogenbosch. Andy Leenen was er voor Mest bij en sprak ook met enkele deelnemers. .

07-02-2023

Hoogleraar Nederlandse Letterkunde Jos Joosten sprak in het radioprogramma De Taalstaat over de Nederlandse literatuur n.a.v. zijn recent verschenen boek ‘Hoera! Een boek, een boek over Nederlands en de Nederlandse literatuur’. Over Nederlandse literatuur bestaat volgens hem ten onrechte het beeld dat het boeken zijn die geschreven worden door oude mannen en gaan over de Tweede Wereldoorlog of over incest. "Het is een breed geschakeerd palet van boeken dat je kunt lezen in Nederland." Daarnaast constateert hij dat in recensies en interviews te veel wordt gezocht naar wat er waargebeurd is aan een verhaal. Hij bedacht daar ook een woord voor: 'volkskrantmagazinisering'. Interviews in het Volkskrant Magazine en bij het NPO Radio 1-programma Kunststof, zijn volgens hem te veel geïnteresseerd in de persoon van de schrijver in plaats van in het werk. "Als een auteur wordt geïnterviewd kun je de klok erop gelijkzetten. Er wordt altijd gepulkt en gevraagd of het verhaal echt gebeurd is." Volgens Joosten moeten zulke gesprekken beginnen bij de tekst zelf en hoe deze gestileerd en gecomponeerd is. "Het begint bij het boek."

06-02-2023

De CPNB overweegt om het Boekenweekessay geen ‘essay’ meer te noemen. Uit onderzoek is gebleken dat het woord er nauwelijks nog in slaagt de doelgroep aan te spreken. Met name jongeren zouden ervan ‘schrikken’ en daardoor de tekst die tijdens de Boekenweek voor een meeneemprijsje wordt aangeboden, links laten liggen. De literaire wereld is verbijsterd. Christiaan Weijts en Sarah Meuleman over de kwestie.

06-02-2023

De Groep Algemene Uitgevers kennis genomen van de doodsbedreigingen die Pim Lammers heeft ontvangen. Dat hij zich terugtrekt als auteur van het gedicht voor de Kinderboekenweek is hiervan een verschrikkelijke consequentie. Hier staat de literaire vrijheid onaanvaardbaar onder druk. De GAU veroordeelt ten sterkste de doodsbedreigingen en de onjuiste beschuldigingen die jegens Pim Lammers zijn en worden gemaakt. GAU staat vierkant achter de verklaringen van de CPNB en PEN Nederland die eerder zijn uitgesproken. “Een vreedzame samenleving is onmogelijk zonder literaire vrijheid” zijn de woorden van PEN Nederland die GAU volhartig onderschrijft. Ook schrijvers die het opnemen voor Lammers worden bedreigd. Premier Rutte noemt op Twitter de doodsbedreigingen aan het adres van schrijver Pim Lammers "onaanvaardbaar". Eerder noemde staatssecretaris van Cultuur en Media Uslu de bedreigingen al "onacceptabel".

06-02-2023

Pim Lammers heeft besloten zich terug te trekken als schrijver van het Kinderboekenweekgedicht 2023 omdat hij doodsbedreigingen heeft ontvangen. Pim Lammers: ‘Een gedicht schrijven is mij geen doodsbedreigingen waard. De aantijgingen over mij zijn pertinent onwaar en ik heb dan ook aangifte gedaan. De enorme hoeveelheid bedreigingen en de agressiviteit ervan richting mij en mijn dierbaren hebben mij doen besluiten om mij terug te trekken.’ Op sociale media werden de afgelopen week fragmenten gedeeld uit een verhaal voor volwassenen dat Lammers enkele jaren geleden schreef. Het verhaal gaat over de relatie tussen een tienerjongen en zijn trainer, gebaseerd op jeugdervaringen van een bekende van Lammers. Er werd gesuggereerd dat dit verhaal uit een van Lammers kinderboeken komt. Een en ander leidde tot een groot aantal boze reacties en doodsbedreigingen aan het adres van de auteur. Extreems rechtse en christelijke conservatieve organisaties stortte zich op de kwestie. Lammers heeft aangifte gedaan. Er is veel steun voor Lammers vanuit de literaire wereld.

06-02-2023

Nog drie literaire romans maken kans op de Nederlandse Boekhandelsprijs 2023, een prijs die jaarlijks wordt toegekend aan een oorspronkelijk Nederlandstalig literair werk dat in de ogen van de boekverkopers meer aandacht verdient. Er kan dan ook alleen gestemd worden door boekverkopers. De drie genomineerden voor de Nederlandse Boekhandelsprijs 2023 zijn: De beesten van Gijs Wilbrink; De moeders van Mahipar van Forugh Karimi; Land van echo's van Mark Stokmans. De prijs bestaat uit een landelijke advertentiecampagne en een speciale luxe boekhandelsprijs-editie van het boek. De Nederlandse Boekhandelsprijs is een initiatief van boekverkoper (Boekhandel Den Boer Baarn) Gerda Aukes. Half februari zal het winnende boek bekendgemaakt worden.

02-02-2023

Breekbare woorden: bedreigde schrijvers. Dat is het thema van de essaywedstrijd die schrijversvereniging PEN Nederland organiseert ter ere van haar 100-jarig bestaan. PEN Nederland komt op voor bedreigde schrijvers en bevordert de vrijheid van meningsuiting en literaire expressie. PEN spreekt zich uit voor een vrije pers en laat regelmatig een krachtige stem horen in de strijd tegen censuur in welke vorm dan ook. Dat is en blijft, ook in Nederland, nodig in een tijd waarin groepen mensen steeds meer polariseren, en waarin vrije pers een groot goed blijft. PEN Nederland doet een oproep aan schrijvers en essayisten om een essay in te sturen. Onderwerp en vorm zijn vrij, maar het essay raakt aan de bovengenoemde kernwaarden. De winnaar van de hoofdprijs ontvangt €2.500,-. Daarnaast is er tweede (€1.250,-) en een derde prijs. ( €750,-.). Het winnende essay vormt het startpunt van het debatprogramma Breekbare woorden: bedreigde schrijvers tijdens de viering van 100 jaar PEN Nederland in De Balie op 8 april. De winnaar is daarbij aanwezig en geeft met inzending automatisch toestemming voor publicatie van het essay in de Volkskrant en op de PEN-website. De PEN-GAU Essayprijs wordt mogelijk gemaakt door de Groep Algemene Uitgevers (GAU). Deadline is 1 maart.

02-02-2023

Hoe bereikt het vak nieuwe generaties? Kan dat wel op de oude, vertrouwde manier? Tijdens het jaarlijkse KVB Boekwerk seminar over ‘Nieuwe lezers, nieuwe wegen’ op 30 januari stond de zoektocht centraal naar andere werkwijzen en methodes. Een verslag.

02-02-2023

De vertalingen van Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeijffer en Vallen is als vliegen van Manon Uphoff staan op de longlist van de Dublin Literary Award 2023. De genomineerde boeken zijn aangedragen door 84 bibliotheken uit 31 landen. Elke bibliotheek mocht één boek nomineren. Pfeijffer en Uphoff hebben hun nominatie allebei aan een Nederlandse bibliotheek te danken, respectievelijk De Bibliotheek Utrecht en de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Op 28 maart wordt bekend of Pfeijffer en Uphoff het ook tot de shortlist van maximaal tien titels hebben weten te brengen. Op 25 mei, tijdens het International Literature Festival Dublin, is de bekendmaking van de winnaar. De winnende auteur ontvangt 100.000 euro, waarvan bij vertaalde boeken een kwart naar de vertaler gaat. Bij de prijs hoort ook een trofee.

02-02-2023

De Toneelschrijfprijs heeft als doel de Nederlandstalige toneelschrijfkunst en de opvoering van Nederlandstalig toneelwerk onder de aandacht te brengen en te stimuleren. De prijs wordt uitgereikt aan de auteur van het beste oorspronkelijk Nederlandstalig toneelwerk dat afgelopen kalenderjaar in première ging. Kinder- en jeugdtheater zijn nadrukkelijk inbegrepen. De prijs, waaraan een bedrag van 10.000 euro verbonden is, geeft een auteur de kans om hun schrijverschap verder te ontwikkelen. De Toneelschrijfprijs is een samenwerking tussen de Taalunie, Literatuur Vlaanderen, het Nederlands Letterenfonds en het Fonds Podiumkunsten. De praktische organisatie valt om de beurt in handen van Literatuur Vlaanderen en het Nederlands Letterenfonds, samen met het Fonds Podiumkunsten. In 2023 ligt de organisatie in handen van Literatuur Vlaanderen. De laureaat ontvangt een bedrag van € 10.000. De andere genomineerden ontvangen een bedrag van € 1.000. De prijsuitreiking vindt plaats in september 2023 in Brussel. Voorafgaand aan de prijsuitreiking wordt een shortlist bekendgemaakt. In aanmerking komen oorspronkelijke Nederlandse teksten, die voor het eerst opgevoerd zijn tussen 1 januari 2022 en 31 december 2022. Deadline 31 maart.

02-02-2023

Vanaf november 2023 is er plek voor een schrijver die zes maanden wil werken aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht. De academie is op zoek naar schrijvers die (affiniteit hebben met) onderzoeksgericht werken en die bereid zijn hun werk open te stellen naar de groep. Schrijvers uit alle genres en met uiteenlopende benaderingen van literatuur kunnen zich aanmelden. Om in aanmerking te komen voor deze residentie is een goed voorstel, dat past bij de Jan van Eyck Academie, het belangrijkste. De Open Call is voor schrijvers vanaf 25 jaar, op verschillende momenten in hun carrière, uit alle genres, en met veelvormige benaderingen van literatuur en literair werk. Behalve het inhoudelijke voorstel moet middels een CV en eventuele bijlagen aantoonbaar worden gemaakt dat de schrijver al een poosje werkzaam is in het veld. Aanmelden kan tot en met 24 februari.

02-02-2023

Samen met de CPNB en het ILFU introduceert het vertaaltijdschrift Filter in 2023 een nieuwe prijs: de Filter Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken. Daarmee onderstrepen alle partijen het grote belang van goede vertalingen en goede kinderboekenvertalers. Het prijzengeld is net zo hoog als bij de al bestaande Filter Vertaalprijs: 10.000 euro. De nominaties worden in juni 2023 bekend gemaakt. De eerste Filter Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken wordt uitgereikt op de jaarlijkse Filteravond tijdens het ILFU – International Literature Festival Utrecht, dat plaatsvindt van 22 september tot en met 7 oktober 2023. Het prijzengeld bedraagt 10.000 euro, ter beschikking gesteld door de CPNB (Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek). De CPNB geeft hiermee uitdrukking aan het belang dat zij hecht aan goede vertalingen en vertalers van kinder- en jeugdboeken voor lezers tot 15 jaar. De prijs wordt in samenwerking met het ILFU uitgereikt door Stichting Filter en is een bekroning voor de creativiteit van de vertaler bij het oplossen van vertaalproblemen die voortvloeien uit de eigen, bijzondere aard van het te vertalen werk.

31-01-2023

Daar waar de rivierkreeften zingen, het debuut van Delia Owens, was in 2022 het bestverkochte en meest uitgeleende boek van Nederland, dat heeft CPNB-directeur Eveline Aendekerk op 26 januari bekendgemaakt. Het bestverkochte oorspronkelijk Nederlandstalige boek van vorig jaar is De Tijdmachine van Rutger Vink & Thomas van Grinsven. Dat boek komt op de vierde plek in de CPNB Top 100 bestverkochte boeken van 2022 en is tevens het hoogst genoteerde kinderboek.

31-01-2023

De schrijfresidentie in Parijs, georganiseerd door deBuren, is open voor jonge Vlaamse en Nederlandse schrijvers, dichters, journalisten, radiomakers, poetryslammers, theatermakers en andere woordkunstenaars. De residentie duurt 14 dagen en vindt plaats in juli 2023. Locatie: Stichting Biermans-Lapôtre. Deadline: 20 februari 2023.

31-01-2023

Antwoorden van staatssecretaris Uslu op schriftelijke vragen van het lid Werner (CDA) over het Bericht dat het 'Boekenprogramma 'Brommer op zee' toch mocht doorgaan, maar dat de makers dat te laat hoorden. Uit de antwoorden blijkt o.m. dat de NPO en de VPRO nader overleggen over een vervolg van een boekenprogramma.

30-01-2023

In 2022 zijn in Nederland 43 miljoen boeken verkocht, iets meer (0,4 procent) dan in 2021. Die groei is terug te voeren op een toename van de verkoop van met name Engelse boeken: in 2022 was één op de vijf verkochte boeken anderstalig. Dat aandeel is niet eerder zo hoog geweest. Tegenover de toegenomen belangstelling voor Engelse boeken staat een afname van het aantal verkochte Nederlandse boeken, met name fictie. In 2022 werd tien procent minder Nederlandse romans verkocht dan in 2021. Op anderstalige boeken zit geen vaste boekenprijs, dus daar zal de laagste aanbieder straks het meest van verkopen. CPNB directeur Aendekerk: „Welke gevolgen dit heeft voor de vaste boekenprijs, dat is een gesprek dat we moeten voeren. Je weet ook niet wat Amazon gaat doen. In Nederland is dat bedrijf nu nog geen speler, maar hoe zit dat als de trend doorzet? In Duitsland is onderzoek gedaan naar winkelpubliek en daaruit bleek dat vijftigplussers na corona steeds minder in winkelstraten komen en meer online kopen. Dat is toch de groep die het vaakst een boekhandel in loopt. In Nederland is dat niet onderzocht, maar sinds corona hebben toch veel ouderen het online winkelen ontdekt.” Algemeen secretaris Martijn David van branchevereniging GAU (Groep Algemene Uitgevers), waarbij ongeveer honderd Nederlandse uitgevers zijn aangesloten. ‘Wie er níét van profiteren, zijn de Nederlandse uitgevers. De markt is gegroeid maar hun omzet is achtergebleven. En wie er ook niet van profiteren zijn de Nederlandse schrijvers en vertalers. Dat is echt wel jammer, want uiteindelijk vormt het boekenvak een keten, van schrijver en vertaler tot aan de lezer, en het is van belang dat die gezond blijft. Elke keten is zo sterk als zijn zwakste schakel.’ Hoe Nederlandse uitgevers op de verengelsing van de boekenmarkt moeten reageren, is volgens Martijn David een lastig te beantwoorden vraag. Dat De Arbeiderspers sinds kort experimenteert met het uitgeven van Engelstalige boeken, vindt hij interessant. ‘Maar of het de oplossing is zou ik niet durven zeggen. Er zitten behoorlijk wat haken en ogen aan. De organisatie van uitgeverijen is inhoudelijk ingericht op de begeleiding van het Néderlandse boek: voor het redigeren van een Engelstalig boek heb je echt wel een moedertaalspreker nodig.’ Wat uitgevers wel kunnen doen? David: ‘Nog beter kijken hoe ze hun boeken zo aantrekkelijk mogelijk kunnen maken. En ze moeten duidelijk maken dat aan de keuze voor het Nederlandse boek allerlei voordelen kleven. Wij Nederlanders overschatten ons Engels behoorlijk, ik denk dat sommige auteurs in het Engels hartstikke lastig te lezen zijn. Maar ik geloof niet dat er één knop is waar je aan kunt draaien en waardoor iedereen weer Nederlandse boeken gaat kopen. De bevolking wordt steeds internationaler, vooral in de grote steden. Uiteindelijk is het de consument die bepaalt.’

30-01-2023

De longlist met daarop de achttien kandidaten voor de Libris Literatuur Prijs 2023 is door de jury bekendgemaakt. De Libris Literatuur Prijs wordt toegekend aan de auteur van de beste oorspronkelijk Nederlandstalige roman van het afgelopen jaar. De winnaar van de 30e Libris Literatuur Prijs ontvangt op 8 mei 2023 uit handen van Alexander Rinnooy Kan, de voorzitter van de Stichting Literatuur Prijs, een bedrag van € 50.000,- en de bronzen legpenning. Vorig jaar ging de prijs naar Wormmaan van Mariken Heitman.

30-01-2023

Na jaren van bezuinigingen schijnt de zon weer door de ramen van de bibliotheek in Eindhoven. Er is geld voor nieuwe ontwikkelingen maar dat betekent niet dat directeur Albert Kivits stopt met dromen. De gemeente Eindhoven geeft relatief nog steeds weinig uit aan de bibliotheek, onderstreept hij. ‘Eindhoven heeft behoefte aan een veel grotere bieb’, zegt Kivits, die jaloers naar de LocHal in Tilburg kijkt. De Eindhovense bibliotheek is op zoek naar meer ruimte. Het huurcontract in de Witte Dame loopt in 2028 af. De Heuvel was in beeld als nieuwe plek, het stationsgebied is in beeld maar ook het vertrek van de Design Academy uit de Witte Dame biedt nieuwe mogelijkheden. ,,We hebben een programma van eisen. We hebben meerdere locaties in beeld. De Witte Dame is er één van. Voor mij is de Witte Dame de belichaming van de transformatie die Eindhoven heeft doorgemaakt en doormaakt. Dit gebouw heeft een geweldige historie”, zegt hij over de voormalig Philipsfabriek. Het gemeentebestuur heeft nu voor vier nieuwe wijkbibliotheken jaarlijks 1 miljoen euro beschikbaar gesteld. Maar dat is volgens de bibliotheekdirecteur nog steeds wat karig voor een gemeente die elk jaar tientallen miljoenen over heeft. De bibliotheek dingt verder mee naar bijna 4,5 miljoen euro uit een nieuwe Regio Deal van het kabinet. Het geld willen de regionale bibliotheken gebruiken voor hulp aan mensen die moeite hebben met lezen maar ook om te gaan pionieren met de ontwikkeling van een digitale bibliotheek. Ook hopen de bibliotheken in Eindhoven en Helmond dat het regionale bedrijfsleven wil bijdragen aan een plan om kwetsbare gezinnen te helpen met lezen. Voor bedrijven is dat van het allergrootste belang, denkt Kivits. ,,Een bedrijf is geen eiland. Eindhoven groeit enorm maar economische groei gaat ook over cultureel en sociaal kapitaal. Een kind dat wordt voorgelezen, krijgt meer zelfvertrouwen en gaat meedoen en is in staat om zich te ontwikkelen. Het is een hele pittige opgave en daar mag echt veel meer geld van het bedrijfsleven bij. Ik zie dat we een succesvolle regio zijn. Iedereen moet deelgenoot kunnen worden van dat succes. Als wij kunnen bijdragen aan het verminderen van ongelijkheid dan ben ik een dolgelukkig mens.”

26-01-2023

Stop de dalende verkoop van Nederlandstalige boeken, zorg voor meer aandacht voor literatuur. Dat is de enige manier om de trend te keren van de op 26 januari gepresenteerde CPNB-cijfers, vindt de Auteursbond, de belangenvereniging voor schrijvers en vertalers met 1750 leden. In 2022 is 10% minder Nederlandstalige fictie verkocht. Eén op de vijf boeken wordt inmiddels in een andere taal dan het Nederlands aangeschaft. Als deze trends doorzetten, krijgen lezers steeds minder keuze in hun eigen taal en verliezen makers hun publiek. Dat is ook een zorgelijke ontwikkeling voor uitgevers, boekhandelaren, bibliotheken en anderen in het boekenvak. De dalende verkoopcijfers van Nederlandstalige boeken in het algemeen en Nederlandstalige fictie in het bijzonder zijn geen natuurlijk fenomeen, maar mede het gevolg van decennialang cultureel afbouwbeleid en verschraling van het literatuuronderwijs. Bezuinigingen op de literaire infrastructuur, van literaire festivals en literaire tijdschriften tot bibliotheken, hebben geleid tot een kaalslag. Terwijl die infrastructuur niet alleen van essentieel belang is om de Nederlandstalige literatuur te laten bloeien, maar ook om die te laten groeien door nieuwe, diverse stemmen een kans te geven een groter publiek te bereiken. De verschraling van het lees- en literatuuronderwijs draagt bij aan de trend van ontlezing. Het is in dat kader extra betreurenswaardig dat de aandacht voor (Nederlandse) boeken afneemt in kranten, radio, televisie en andere media. Hoe langer deze ontwikkelingen voortduren, hoe duidelijker die zijn terug te zien in de cijfers (en niet alleen in de cijfers).

26-01-2023

Miriam Van hee en Hester Knibbe zijn samen het boegbeeld van Poëzieweek 2023. Ze koesteren een literaire vriendschap over de grenzen heen en zijn ook in het dagelijks leven al decennialang 'besties'. Zo belichamen ze perfect het thema van de elfde Poëzieweek: vriendschap. De Poëzieweek wordt gevierd van 26 januari tot en met 1 februari 2023. Miriam Van hee en Hester Knibbe schreven samen het Poëziegeschenk 2023, Er staat te gebeuren met daarin tien nieuwe gedichten. Het geschenk is tijdens de Poëzieweek via deelnemende boekhandels te krijgen bij besteding van € 12,50 aan poëzie. Ook worden er een Gedichtendagposters uitgereikt.

26-01-2023

November van Thomas Olde Heuvelt heeft de verkiezing van het Mooiste Boekomslag 2022 gewonnen. Davy van der Elsken van DPS Design & Prepress Studio ontwierp de bekroonde cover. November kreeg ruim dertien procent van de stemmen en bleef daarmee Linda Faas’ prentenboek Ergens in de sneeuw, met omslag van Eveline Voorburg, voor. Op plek drie eindigde Mot en de metaalvissers van Sanne Rosenboom, waarvan Marieke Oele de cover ontwierp. Libris organiseerde de verkiezing voor de elfde keer. De prijs is in het leven geroepen omdat een goede omslag volgens de boekhandelketen iets zegt over de inhoud van het boek. Tot 26 december konden lezers hun favorieten nomineren. Daaruit volgde een shortlist van twintig titels waarop tot en met 16 januari gestemd kon worden. Ruim 3500 lezers hebben via Libris.nl hun stem uitgebracht.

26-01-2023

In 2022 werden weer wat meer boeken verkocht, meldt Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). In totaal zijn er 43 miljoen boeken verkocht, 0,4 procent meer dan in 2021. De marktomzet groeide met 2,7 procent. De groei is alleen te danken aan anderstalige boeken. Eén op de vijf verkochte boeken is anderstalig, bijvoorbeeld Engels. Er werden 3 procent minder Nederlandse boeken verkocht dan een jaar eerder. De laatste keer dat de verkoop van Nederlandstalige boeken daalde was in 2019, maar toen waren er in de gehele boekenmarkt kelderende cijfers te bespeuren. Volgens het CPNB is de daling terug te zien in alle genres, maar vooral in het genre fictie. In 2022 werden vergeleken met een jaar eerder 10 procent minder Nederlandstalige fictieve boeken verkocht. Fysieke winkels verkochten 16 procent meer boeken dan in 2021. Dat is 2 procent lager dan het niveau van vóór corona. Meer cijfers over de marktontwikkelingen zijn beschikbaar via KVB Boekwerk,

26-01-2023

Op 25 januari zou de opvolger van Lieke Marsman als Dichter des Vaderlands bekend worden gemaakt. Helaas kan dat niet doorgaan. De organisatie stuurde het volgende persbericht: “ Door persoonlijke omstandigheden kan de benoeming van de nieuwe Dichter des Vaderlands aanstaande woensdag 25 januari niet doorgaan. De geplande installatie, tevens het afscheidsevenement van scheidend Dichter des Vaderlands Lieke Marsman, zal op een nader te bepalen moment doorgang vinden. De Stichting Dichter des Vaderlands betreurt de situatie en streeft ernaar spoedig alsnog met een benoeming te komen. “

24-01-2023

Twee Nederlandse boeken zijn geselecteerd om op 20 februari tijdens Books at Berlinale gepresenteerd te worden als buitengewone literaire werken die geschikt zijn voor een verfilming. Naast ‘Aleksandra’ van Lisa Weeda en ‘Zo hoog de zon stond’ van Simone Atangana Bekono, staan er negen boeken op de lijst. Books at Berlinale is onderdeel van het International filmfestival van Berlijn (16 februari tot en met 26 februari) en wordt georganiseerd door de Berlinale Co-Production Market en de Frankfurter Buchmesse. Sinds 2006 is het jaarlijks dé ontmoetingsplek van mensen uit het boeken- en het filmvak, met pitches en de mogelijkheid voor één-op-één ontmoetingen. Slovenië, dit jaar Eregast op de Frankfurter Buchmesse, en het Nederlands Filmfonds werken ook mee aan Books at Berlinale. In het persbericht wordt onder andere ‘Aleksandra’ uitgelicht. “In deze aangrijpende Oekraïense familiesaga vertelt de protagonist het verhaal van haar oma en vertelt ze hoe haar verhaal is verweven met de Donbasregio waar ze vandaan komt, en met de Europese geschiedenis als een geheel.” Met het boek won Lisa Weeda vorig jaar de Bronzen Uil voor het beste debuut. ‘Zo hoog de zon stond’ was in september vorig jaar het Brabants Boek Present, in december kwam het officieel uit. De novelle is het zesde boek van Atangana Bekono, vorig jaar de winnaar van de Anton Wachterprijs.

24-01-2023

Van 25 januari tot 4 februari zijn het de Nationale Voorleesdagen 2023, het grootste boekenfeest voor kinderen van 0 t/m 6 jaar. Het is de bedoeling dat tijdens deze elf dagen elke dag minstens 15 minuten voor de klas wordt voorgelezen. Ouders kunnen thuis natuurlijk ook mee doen. De Nationale Voorleesdagen is een initiatief van stichting CPNB. Over het doel van de dagen zegt de CPNB op hun website: “Ieder kind wordt blij van voorlezen. Het belang van dagelijks voorlezen aan kinderen is inmiddels bij ons allemaal bekend. Naast het bevorderen van leesplezier, helpt het bij de ontwikkeling van taalgevoel en uitbreiding van de woordenschat. Door veel voor te lezen wek je interesse in geschreven taal en bereid je je kind voor op het toekomstige leren lezen. Dat vertaalt zich uiteindelijk in betere leerprestaties op school. Bovendien ontwikkelen ze naast een beter taalgevoel ook hun empathisch vermogen. Daarom: voorlezen maakt je leuker!” 'Maximiliaan Modderman geeft een feestje' – van Joukje Akveld en Jan Jutte – is het Prentenboek van het Jaar 2023 en staat extra in de schijnwerpers. Hebban.nl sprak de schrijfster en tekenaar over Annie M.G. Schmidt, hun samenwerking en handjes die op vakantie gaan.

24-01-2023

Anna Drijver stelt dit jaar de verhalenbundel voor de campagne Zomerlezen van Stichting CPNB samen. Het is de tweede keer dat het Zomerlezengeschenk de vorm van een bundel korte verhalen heeft. Wie van 21 juni t/m 2 juli minimaal € 15 aan Nederlandstalige boeken uitgeeft krijgt van de boekhandel de door Drijver samengestelde bundel korte verhalen cadeau.

24-01-2023

Op Facebook laat de juryvoorzitter van de Hans Vervoortprijs weten dat de longlist voor de prijs dit jaar is vastgesteld. Arjan Peters schrijft: “Ook dit jaar vormen Roeland Dobbelaer, Bart Leemhuis en ik de jury van de Hans Vervoort Prijs (€ 10.000) voor proza van neerslachtige en toch opbeurende aard. Het grote aantal inzendingen is inmiddels teruggebracht tot een longlist van 45 titels, half maart volgt de shortlist, en de prijsuitreiking is op 22 april in De Hallen te Amsterdam. Hans Vervoort vindt dat er in de Nederlandse literatuur te weinig waardering is voor vertellers-proza en heeft daarom deze prijs van € 5.000 ingesteld. Dankzij een donatie is deze prijs verdubbeld tot € 10.000. Iedereen (lezer, schrijver, boekhandelaar, uitgever) kan titels aanmelden voor deze prijs.

23-01-2023

Ben je literair schrijver en ben je onlangs gedebuteerd? Dan voldoe je wellicht aan de voorwaarden voor het aanvragen van een beurs voor het schrijven van je tweede boek. Als je dit jaar voor het eerst een aanvraag wil indienen en hier vragen over hebt, kun je deze - live of online - voorleggen tijdens het spreekuren op 8, 14 februari of 15 februari 2023. Aanmelden kan tot en met 3 februari. De aanvragen zelf dienen uiterlijk 15 maart 2023 te zijn ingediend bij het Letterenfonds.

23-01-2023

De Awater Poëzieprijs 2022, ter waarde van € 500,-, is toegekend aan Mustafa Stitou. Hij krijgt de prijs voor de bundel Waar is het lam?. De jury bestaat uit medewerkers van Awater en andere beroepslezers (poëziecritici, -docenten en bloemlezers). Zij werden gevraagd om een top drie van Nederlandstalige dichtbundels uit het afgelopen jaar. Stitou is de eerste dichter die de prijs voor de tweede keer krijgt. In 2013 werd zijn bundel Tempel bekroond.

23-01-2023

In de tweede aanvraagronde van 2022 van de regeling Projectsubsidies literaire en literatuur-educatieve activiteiten van het Letterenfonds zijn 15 aanvragen ingediend. Negen aanvragen zijn gehonoreerd. Een aanvraag is afgewezen op formele gronden. De gehonoreerde aanvragen zijn: De Schrijfschool voor Kort Rotterdams 2022/23 in Rotterdam: € 7.500; Frontaal voor literaire activiteiten najaar 2022 in Rotterdam, Leiden, Nijmegen, Leeuwarden en Maastricht: € 11.000; Grasnapolsky Festivals voor Je kijkt over het land 2023 in Scheemda (Groningen): € 12.000; Grenzeloos geluid voor het Oorzaken Internationaal Podcast festival 2023 in Amsterdam: € 17.500; Rimpelingen voor De Baaierd 2023 in Zeeland: € 12.500; Rotown Magic voor Guiding Voices 2022/23 in Rotterdam: € 10.000; Square Web voor Onder de vulkaan 2022/23 in Groningen: € 11.355; Theater Bellevue voor talentontwikkeling podiumschrijvers 2022/23 in Amsterdam: € 12.500; Woordnacht voor Festival Woordnacht 2022 BLAUW in Rotterdam: € 15.000.

17-01-2023

De Maatstaf-poëzie-enquête revisited: veertig jaar geleden legde het literaire tijdschrift Maatstaf elf vragen voor aan achttien op dat moment zeer invloedrijke dichters en poëziecritici in een poëzie-enquête. Het leverde een canoniserende berg antwoorden, aan- en opmerkingen vanuit de poëzie zelf op. Op een dergelijke schaal is sindsdien eigenlijk nooit meer gevraagd wat dichters er nou zelf van vinden. Hoog tijd dus, vonden Awater en Poëziekrant, om de Maatstaf-enquête nog eens updated over te doen. De twee poëzietijdschriften van de Lage Landen sloegen de handen ineen en legden een iets ruimere en meer diverse groep toonaangevende dichters in Nederland (15) en Vlaanderen (15) een bijgewerkte versie van de good old Maatstaf-enquête voor. Omdat de wereld van nu drastisch anders is dan die van veertig jaar terug, moesten de enquêtevragen natuurlijk evenredig drastisch worden aangepast. Alleen vraag 6, de vraag naar de mogelijk- en wenselijkheid van vernieuwing, werd woordelijk uit de eerste enquête herhaald. Opvallend genoeg werd die vraag in 1983 met een grotere vanzelfsprekendheid beantwoord dan nu. Een andere vanzelfsprekendheid van 1983, die in 2023 geheel verdwenen lijkt, is dat de respondenten van destijds 100% wit waren, op twee na allen van boven de Nederlands-Belgische landsgrens en op één na allemaal man. De volgende dichters van nu gaven antwoorden : Maria Barnas, Yousra Benfquih, Anna Borodikhina, Dean Bowen, Tsead Bruinja, Geert Buelens, Ellen Deckwitz, Paul Demets, Lotte Dodion, Ingmar Heytze, Peter Holvoet-Hanssen, Sasja Janssen, Elten Kiene, Hester Knibbe, Ruth Lasters, Delphine Lecompte, Erik Lindner, Lotte Loncin, Nisrine Mbarki, K. Michel,Roelof ten Napel, Tijl Nuyts, Alfred Schaffer, Willy Spillebeen, Michaël Vandebril, Lies Van Gasse, Arno Van Vlierberghe, Anne Vegter, Peter Verhelst en Ad Zuiderent.

17-01-2023

Het thema van het KVB Boekwerk Seminar op 26 januari in Amsterdam is ‘Nieuwe lezers, nieuwe wegen’. Hoe betrekken we de generatie lezers die de overstap van school naar werk maakt en hun eigen weg kiest? Berichten over ontlezing doen vermoeden dat de aansluiting met het boekenaanbod mist. Het seminar zet daarom de makers van de toekomst in de schijnwerpers, zowel auteurs, festivalprogrammeurs als performers. Wat bieden zij jongvolwassenen, hoe onderscheiden zij zich van het bestaande aanbod en wat is hun kijk op literatuur? Daarnaast voeren we het gesprek over de betekenis van het brede boekenaanbod om jonge mensen aan het lezen te krijgen en te houden. We hebben het vaak over literatuur of over bestsellers, maar is dat voldoende om de nieuwe generaties aan te spreken? Het is belangrijk om de literatuur te behouden, te promoten en misschien ook wel te beschermen. Ondertussen worden er flink veel young adult boeken en zelfhulpboeken gelezen. Er is meer dan literatuur en hoe promoten en beschermen we dat? Na afloop van het seminar presenteert Stichting CPNB de Top 100 bestverkochte en meest uitgeleende boeken van 2022. Auteurs en uitgevers van de Top 3 ontvangen een award.

17-01-2023

Het Nederlands Letterenfonds en het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) nodigen uitgevers en anderen uit om voordrachten te doen voor de positie van writer in residence aan het NIAS in Amsterdam in het academisch jaar 2023-2024. Het betreft een prestigieuze positie voor een Nederlandstalige schrijver die werkt aan een project dat concreet baat heeft bij de academische setting van het NIAS. Voordrachten kunnen tot 15 maart 2022 worden ingediend. Er is een voorkeur voor Nederlandstalige schrijvers die hun literaire kwaliteit hebben bewezen, die aan het NIAS aan een project willen werken dat gezien de schrijfwerkzaamheden niet meer in de beginfase verkeert, die in hun sollicitatie goed kunnen uitleggen waarom hun werk zou kunnen profiteren van een NIAS-verblijf en die zich makkelijk kunnen uitdrukken in de Engelse taal, de lingua franca op het NIAS. Er wordt een beurs van 2.500 euro per maand beschikbaar gesteld. Het Letterenfonds en het NIAS financieren de residentie gezamenlijk.

17-01-2023

Van 18 tot en met 20 januari komen afgevaardigden van negen Duitse uitgevers naar Amsterdam, om kennis te maken met Nederlandstalige literatuur, schrijvers en uitgevers. Dit programma vindt plaats in het kader van het Vlaams-Nederlandse gastlandschap rondom en op de Leipziger Buchmesse 2024, de grootste publieksboekenbeurs van Duitsland. Tijdens deze intensieve dagen wordt de delegatie onder andere ontvangen door Atlas Contact, Singel uitgeverijen, De Bezige Bij/ Thomas Rap, Cossee, De Correspondent en uitgeverij Prometheus. Ook zijn er interviews en ontmoetingen met de Nederlandse en Vlaamse schrijvers Vonne van der Meer, Donald Niedekker, Gijs Wilbrink, Lynn Berger, Aya Sabi en Ibe Rossel. Het programma wordt georganiseerd door het Nederlands Letterenfonds.

16-01-2023

De meeste politieke partijen in de gemeente Sint-Michielsgestel staan niet te trappelen om mee te werken aan een verhuizing van de bibliotheek van de Meander naar een ruimte onderin appartementengebouw De Brenthof in het hartje van Sint-Michielsgestel. Dat blijkt uit een serie kritische vragen over het idee om te verhuizen. Tijdens het raadsplein in Sint-Michielsgestel lieten insprekers een filmpje zien van hun idee om de bibliotheek naar het nieuwe appartementengebouw De Brenthof te laten verhuizen. Met een bliksempetitie werden daar binnen een week al 557 handtekeningen voor opgehaald. Volgens de initiatiefnemers zitten evenementen en de bibliotheek elkaar in de weg in Meander, ligt de plek te decentraal van het centrum en geeft de aanwezigheid van de bibliotheek in De Brenthof meer (maatschappelijke) reuring in het centrum. Ook goed voor de ondernemers.

16-01-2023

Het fundament onder Bibliotheek Helmond-Peel is een stuk steviger nu deelnemende gemeenten allemaal minstens vijftien euro per inwoner gaan bijdragen. Voor de gemeente Deurne betekent dat een verdubbeling ten opzichte van de huidige subsidie. De verantwoordelijk wethouders hebben afgesproken die bedragen per inwoner meer gelijk te trekken. Alleen in Someren moet de lokale politiek hier nog mee instemmen. Desondanks ondertekenden wethouders Marita van Lierop (Helmond), Tom Oomen (Deurne), Janine Spoor (Asten) en Willem van Doorn (Someren) alvast een convenant. Dat gebeurde in het nieuwe gemeenschapshuis in aanbouw ’t Kwartier in Asten. Bibliotheekdirecteur Robin Verleisdonk is blij met de op papier gezette afspraken. ,,Het geeft ons meer bestaanszekerheid, want we krijgen meer geld. Bovendien is er nu meer gelijkheid, dat is fijn.” De vier gemeenten kunnen daarnaast nog extra producten, diensten en grotere projecten afnemen bij Bibliotheek Helmond-Peel. Dan gaat het bijvoorbeeld om de Bibliotheek op School, het project Scoor een Boek en het TechLab. Dat soort zaken zitten in een zogeheten pluspakket.

16-01-2023

Het Kinderboekenweekgeschenk wordt dit jaar geschreven door Sanne Rooseboom, onder andere bekend van de serie 'Het Ministerie van Oplossingen'. Tweevoudig Gouden Penseel-winnaar Yvonne Jagtenberg maakt het Prentenboek. Pim Lammers zal dit jaar het gedicht bij de Kinderboekenweek schrijven. Iven Cudogham schrijft het Kinderen voor Kinderen-lied. Kinderen voor Kinderen maakt dit jaar voor de twaalfde keer een lied bij het thema van de Kinderboekenweek.

16-01-2023

De shortlists van De Boon 2023 zijn bekend gemaakt. Vijf boeken in de categorie ‘fictie en non-fictie’ en vijf boeken in de categorie ‘kinder- en jeugdliteratuur’ . Op 30 maart wordt bekend wie de winnaars zijn. Fictie en non-fictie : De draaischijf, Tom Lanoye (Prometheus); Honingeter,Tülin Erkan (Pelckmans); Tekenen van het universum, Emy Koopman (Prometheus) ; Wat we toen al wisten, Geert Buelens (Querido); Zelf doen, Niña Weijers (Atlas Contact). Kinder- en jeugdliteratuur: Misjka, Edward van de Vendel, Anoush Elman & Annet Schaap (Querido); Morris, Bart Moeyaert & Sebastiaan Van Doninck (Querido); Mot en de metaalvissers, Sanne Rooseboom & Sophie Pluim (Unieboek | Het Spectrum); Patroon, Marco Kunst (Gottmer); Schildpad en ik, Marit Törnqvist (Querido).

16-01-2023

Tom Hofland heeft met zijn boek 'De menseneter' de BNG Bank Literatuurprijs 2022 gewonnen. Dat maakte juryvoorzitter Pieter Jeroense bekend op 12 januari 2023 in de Amstelkerk in Amsterdam. Hofland is de achttiende winnaar van de BNG Bank Literatuurprijs. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 15.000 euro en een sculptuur van Theo van Eldik. De andere genomineerden waren Luuk Imhann met Loutering en Thomas Heerma van Voss met Passagiers/Achterblijvers. De BNG Bank Literatuurprijs is bedoeld voor schrijvers ‘die nog niet doorgebroken zijn’.

12-01-2023

De koepelorganisatie van bibliotheken VOB heeft zich aangesloten bij Mores.online, het meldpunt voor ongewenste omgangsvormen in de culturele en creatieve sector, en biedt ook via de arbodienst consultatie van vertrouwenspersonen aan.

12-01-2023

Tijdens het Great Granate Gala op 16 december is de eerste Granate Prijs uitgereikt aan Hava Güveli voor haar dichtbundel ‘Alles wat ik vergeet is mooi meegenomen’. De prijs, in het leven geroepen ter ere van het tienjarig bestaan van de Amsterdamse culturele stichting, bekroont de mooiste titel van een poëziebundel die in de afgelopen drie jaar verscheen. Güveli ontving de Granate Trofee en een geldbedrag van 1000 euro. Stichting Granate heeft als doel het zichtbaarder maken van het werk van woordkunstenaars en het bevorderen van culturele inclusiviteit in de kunsten. Er is gekozen voor het bekronen van een titel omdat het kiezen van een gouden titel de eerste, belangrijke stap in het ondernemerschap van een dichter is.

12-01-2023

De Stichting CPNB heeft aangekondigd dat de opzet van de Griffels en Penselen, de belangrijkste prijzen voor Nederlandse jeugdliteratuur, gaat veranderen. De Bronzen Griffels en Penselen vervallen en het aantal zilveren bekroningen gaat naar maximaal twintig. Vorig jaar werden er nog 45 bekroningen toegekend (bronzen bekroningen meegerekend). Op dat grote aantal kwam toen van verschillende kanten kritiek. Het prijzengeld voor de Gouden Griffel en het Gouden Penseel gaat fors omhoog, van 1500 euro in 2022 naar 10.000 euro in 2023, om de prijzen het gewicht mee te geven die ze in naam al hebben.

12-01-2023

In een column van de Volkskrant vraagt jeugdboekenschrijver Carlie van Tongeren zich af waarom er geen Boekenweek is voor jongeren van 12 tot 15 jaar. Je hebt de Kinderboekenweek tot 12 jaar, Boekenweek van Jongeren voor 15 tot 18 jaar, Boekenweek 18+. In dat rijtje ontbreken de 12 tot 15 jarigen. Terwijl dat volgens Van Tongeren juist zo een belangrijke doelgroep is. Merendeel van deze groep pakt niet uit zichzelf een boek op. Van Tongeren: “Nu kun je denken: ach, wat maakt één zo’n week nou uit? Heel veel. Daarmee lossen we uiteraard niet de hele lees crisis op, maar het is een belangrijk signaal naar alle jongeren – ook die vanaf 12 jaar –, ouders, opvoeders, docenten, de samenleving als geheel, dat wij het jeugdboek even belangrijk vinden als het volwassen- en kinderboek. Ze verdienen hun eigen leesfeestweek, waarin zij de hoofdpersonages van het verhaal zijn.” Van Tongeren mailde over deze kwestie naar stichting CPNB, de organisator van de Boekenweken. Volgens de mailreactie van de CPNB zijn jongeren van 12 tot 15 jaar ‘inderdaad een uitdagende groep qua lezen. Ze worden trouwens wel vaak meegenomen, bijvoorbeeld bij de Griffels en Penselen”. Maar met deze reactie neemt Van Tongeren geen genoegen. “Als het (lees)code rood is, is iemand meenemen gewoonweg niet genoeg. Een niet-gemotiveerde doelgroep gaat niet zelf grasduinen tussen ruim veertig Griffels en Penselen, of er misschien ook nog een titel voor hen tussen zit.” Als alternatief biedt de jeugdboekenschrijver om de Boekenweek van Jongeren uit te breiden naar 12 tot 18 jaar. Daar past de doelgroep 12 tot 15 volgens haar beter bij dan bij de Kinderboekenweek.

12-01-2023

Het boek als cadeau blijft dus populair, maar niet iedere cadeaugever vindt het even gemakkelijk om een boek uit te kiezen om cadeau te geven. Daarom is in de meest recente meting van het GfK-SMB-kwartaalonderzoek onderzocht op welke manieren het cadeau geven van boeken kan worden gestimuleerd. Wat kunnen uitgevers en boekverkopers doen om consumenten te stimuleren om een boekcadeau te kopen? KVB Boekwerk met 5 tips.

12-01-2023

De in 1999 opgerichte Jan Hanlo Essayprijs bestaat uit twee prijzen: die voor de beste gepubliceerde essaybundel (Jan Hanlo Essayprijs Groot) en die voor een nieuw, niet eerder gepubliceerd essay (Jan Hanlo Essayprijs Klein). Het is mogelijk om tot 31 januari in te zenden voor de Jan Hanlo Essayprijs Klein 2023. Het thema van dit jaar is ‘Over het understatement’, gebaseerd op Hanlo’s gelijknamige tekst uit 1947. De winnaar van de Jan Hanlo Essayprijs Klein ontvangt € 1.500 en een publicatie in De Groene Amsterdammer.

12-01-2023

Op 22 januari 2023 vindt in Bellevue, Amsterdam de Middag van de Schrijver en de Regisseur plaats. Een exclusief kijkje in de keuken van een theatervoorstelling. Toneelschrijvers en regisseurs doen zonder reserves een boekje open over hun samenwerking tijdens het maakproces. Wie had het hoogste woord? Wat hebben ze van elkaar geleerd? Wat ging er onderweg mis? En waarom was het nooit gelukt zonder de ander? In deze eerste editie nemen we een kijkje achter de schermen bij twee groots opgezette theaterspektakels: Peer Wittenbols & Noël Fischer over Trojan Wars, en Rik van den Bos, Franky Ribbens & Dana Nechushtan over Hollands Hoop. De middag is bedoeld voor beginnende en ervaren toneelschrijvers en regisseurs op zoek naar een vruchtbare samenwerking, acteurs, dramaturgen, producenten, recensenten en iedereen die geïnteresseerd is in de nieuwe Nederlandse theatertekst. Een initiatief van Het Nationale Theater, de Auteursbond, Toneelschrijfhuis en Theater Bellevue.

12-01-2023

In 2023 organiseert Onze Taal de Elise Mathilde Essayprijs. Deze prijs gaat beurtelings naar een essay op historisch, letterkundig of taalkundig gebied. Het overkoepelende thema van de Elise Mathilde Essayprijs is ‘De eigen natie in kosmopolitisch perspectief’. “Toegespitst op de Nederlandse taalkunde, die in 2023 aan de beurt is, denk je dan al gauw aan de vraag hoe de taal van ‘de eigen natie’ gedefinieerd kan worden – of misschien zelfs: afgebakend kan worden. Moet je vreemde woorden weren of juist verwelkomen? Kun je termen die gevoelig liggen, uitbannen? Met andere woorden: hoe maakbaar is taal?” Inzendingen van maximaal 2000 woorden zijn welkom. Dat kan tot 5 maart 2023. De prijs is bedoeld voor beginnende publicisten. Het Elise Mathilde Fonds stelt een bedrag van € 5.000 beschikbaar voor het winnende essay.

12-01-2023

Op 21 december werd bekend dat het bestuur van de Stichting P.C. Hooft-prijs voor Letterkunde de P.C. Hooft-prijs 2022 heeft toegekend aan Tijs Goldschmidt. De oeuvreprijs is dit jaar bestemd voor beschouwend proza. Het Literatuurmuseum organiseert op 25 mei de feestelijke uitreiking. De P.C. Hooft-prijs 2023 voor het oeuvre van Tijs Goldschmidt is toegekend op voordracht van een jury bestaande uit Sinan Çankaya, Maxim Februari, Mirjam van Hengel (voorzitter), Daniël Rovers en Sana Valiulina. Ze omschrijven Goldschmidt in het juryrapport als een essayist pur sang. Hij schrijft nooit zomaar een populair-wetenschappelijke verhandeling, hij bedrijft literatuur. Hij formuleert elegant en bedachtzaam, is een meester van de lichte ironie en zijn formuleringen zijn helder belijnd, zichtbaar zorgvuldig gecomponeerd en van een soepele talige muzikaliteit. Als essayist is hij een verteller die weet dat de inhoud en vorm hand in hand gaan en hij is een meester in het verschuiven van accenten, het leggen van onverwachte relaties en het opkloppen van sleetse verbanden. Aan de prijs is een bedrag verbonden van € 60.000. Het secretariaat van de P.C. Hooft-prijs wordt gevoerd door het Literatuurmuseum, dat ook de uitreiking organiseert.

12-01-2023

In de zesde ronde van 2022 zijn door het Letterenfonds 56 subsidies toegekend aan buitenlandse uitgevers van Nederlandse literatuur. De zogenoemde ‘translation grants’ zijn bestemd voor de vertaling van Nederlandse fictie, kinder- en jeugdliteratuur, non-fictie en poëzie. In totaal is € 170.058 toegekend voor de vertaling. In de zevende en laatste ronde van deze regeling werden 42 subsidies toegekend. In totaal is tijdens deze ronde € 106.838 toegekend aan buitenlandse uitgevers.

12-01-2023

Leesclub Buskeda (‘zoektocht’ in het Papiamentu) wordt georganiseerd door de Eindhovense schrijfster Gisèle Mambre en de literaire stichting Watershed. Bij Buskeda lees je boeken waarover je een goed gesprek kan voeren. Over afkomst, familie en de vraag waarom je bent wie je bent. Initiatiefnemer Gisèle Mambre vertelt in het Eindhovens Dagblad wat de nieuwe leesclub zo speciaal maakt. Mambre : “Ik kies bewust boeken uit van mensen van kleur, vrouwen, niet-westerse schrijvers en queer schrijvers: stemmen die minder worden gehoord, maar die zeer de moeite waard zijn om te lezen en te bespreken.” In de vier weken vanaf het begin van de leesperiode tot aan de afsluitende ontmoeting met de auteur organiseert ze enkele Zoom-sessies waarin de deelnemers in gesprek gaan over de thema’s van het boek. In februari leest Buskeda het boek Ongekende liefde van Vamba Sherif, later dit jaar komen onder meer boeken van Raoul de Jong en Lisa Weeda aan de beurt.

12-01-2023

Acht organisaties die bij het Letterenfonds een aanvraag voor een tweejarige subsidie indienden, hebben een positief besluit ontvangen. In totaal is € 942.000 toegekend voor de jaren 2023-2024. Onder de acht literaire festivals en literair-educatieve organisaties die subsidie ontvangen, is één nieuwe aanvrager, De Nieuwe Liefde. Twee aanvragen zijn afgewezen. Gehonoreerd werden : Brainwash: € 127.010; De Nieuwe Liefde: € 105.840; Explore the North Productiehuis: € 158.761 ; Poetry Circle Nowhere (professionele producties en talentontwikkeling): € 105.840; Read My World: € 127.010; Samenleving en Kunst: € 105.840; Tilt, Tilburg: € 105.840; Watershed, Eindhoven: € 105.840. Bij alle aanvragers is er sprake van een landelijk bereik. Alle aanvragers ontvangen gemeentelijke subsidies (deels ook buiten de vestigingsplaats). Literaire festivals en literair-educatieve instellingen vormen, volgens het Letterenfonds, een belangrijke schakel tussen schrijvers, vertalers en het lezers- en luisteraarspubliek. Ze bieden zowel gevestigde (internationale) namen als nieuw talent een podium, scheppen mogelijkheden voor vormexperimenten en samenwerkingen met andere kunstdisciplines, en brengen scholieren in contact met literatuur. Bij het bereiken van nieuwe publieksgroepen en het vergroten van de zichtbaarheid van auteurs en hun werk vervullen zij een essentiële rol. Ook op het gebied van talentontwikkeling, professionalisering en (inter)nationale uitwisseling hebben zij een belangrijke functie.

10-01-2023

Het bestuur van het BNG Cultuurfonds heeft besloten om ook de komende jaren door te gaan met het ondersteunen van jong talent. De vijf BNG Bank prijzen die nu bestaan op het gebied van theater, literatuur, dans, muziek en circus zullen ook in 2023, 2024 en 2025 worden uitgereikt. Jong talent wordt op deze manier ondersteund en krijgt de mogelijkheid om, in het geval van de podiumkunsten, speelervaring op te doen en zich verder te ontwikkelen. Ondersteuning van jong talent is één van de speerpunten van het beleid van het fonds. Dit werd op 29 december bekendgemaakt. Het begon met een theaterprijs, die al snel aangevuld werd met een dans-, muziek-, circus- en literatuurprijs. Theaterkrant sprak met secretaris Mat Meijs ‘We zagen dat jonge makers na een of twee voorstellingen vaak in een gat vallen en moeilijk hun weg kunnen vinden in het veld’, zegt Meijs die de prijs introduceerde bij zijn aantreden. Met het prijzengeld (tussen de 5000 en 45.000 euro) kunnen winnaars zich verder ontwikkelen en met een eventuele tournee speelervaring opdoen. Hij ziet dat de formule werkt. ‘Veel talenten die we gesteund hebben zijn inmiddels doorgebroken, gevestigde theatermakers geworden.’ ‘De onderscheiding is een soort kwaliteitsstempel geworden’, zegt Meijs. ‘En je hoeft niet eens te winnen. Sinds we bij de theaterprijs kanshebbers al bekend maken gedurende het jaar, horen we van makers dat een nominatie alleen al het makkelijker maakt om op te vallen bij programmeurs en publiek, en het dus al bijdraagt om je weg te vinden in het veld.’

10-01-2023

Het Nationale Theater en Theater Bellevue hebben de deadline van een ‘open call’ voor een schrijver van een nieuwe Lunchtheater-productie verschoven naar 5 februari. Eerder was dat 15 januari. De geselecteerde auteur wordt begin maart 2023 bekend gemaakt. Op sociale media klonken voor- en tegenstanders van een dergelijke wedstrijdconstructie voor het uitvaardigen van een opdracht van een nieuwe toneeltekst, waarbij uiteindelijk maar één auteur de uiteindelijke (betaalde) opdracht krijgt. Behalve onvrede over de korte deadline, werd door sommigen de opdracht als behoorlijk ‘dichtgetimmerd’ ervaren voor een open call. De twee instellingen vroegen potentiële auteurs in een nieuwe toneeltekst op zoek te gaan naar ‘visionaire en/of invoelbare antwoorden op de huidige crisis’ in een voorstelling die onderstaande vragen thematiseert: ‘Welk effect heeft een hashtag? Heeft het zin je aan een kunstwerk vast te lijmen? Begint een betere wereld echt bij jezelf? Wie durft het tegenwoordig nog aan verantwoordelijkheid te nemen voor impopulaire oplossingen?’ Naast artistiek-inhoudelijke zaken, liggen ook enkele praktische zaken reeds vast: behalve de gebruikelijke tijdsduur van een Bellevue Lunchproductie (60 minuten), zijn ook de regisseur (Belle van Heerikhuizen) en acteurs (Soumaya Ahouaoui, Rick Paul van Mulligen, Yela de Koning en Tamar van den Dop) al bekend.

10-01-2023

Voor het eerst organiseert Stichting CPNB dit jaar een Boekenweekschrijfwedstrijd in samenwerking met Hebban.nl en Mezza. Het mooiste verhaal van 300 woorden over het Boekenweekthema ‘Ik ben alles’ wint niet alleen 1.000 euro, maar ook twee gewilde Boekenbalkaartjes. Daarnaast wordt het verhaal gepubliceerd in de weekendbijlage Mezza van het AD en op Hebban en zal het verhaal een plek krijgen in de zaalprogrammering van het Boekenbal.

10-01-2023

De NPO meldde op 13 december tóch door te willen met Brommer op zee, het boekenprogramma van de VPRO dat zou stoppen. Dat blijkt al onmogelijk: medewerkers hebben nieuwe banen gevonden, en de presentatoren zijn niet meer beschikbaar. De communicatie vanuit de NPO heeft medewerkers van het programma verward en gefrustreerd. Volgens hen geeft de NPO al vanaf het begin van Brommer op zee, in het voorjaar van 2021, tegenstrijdige signalen af. Dat blijkt uit gesprekken die de Volkskrant heeft gevoerd met de hoofdredactie van de VPRO en medewerkers van Brommer op zee. De omgang met Brommer op zee raakt aan bredere discussies die spelen rond de Nederlandse Publieke Omroep. Kritiek is onder meer dat de NPO zich blindstaart op kijkcijfers. Ook zou de NPO invloed hebben op de inhoud van programma’s, wat volgens de Mediawet niet mag. Het abrupt stopzetten van programma’s zou het omroepen daarnaast onmogelijk maken om medewerkers een vast contract aan te bieden.

10-01-2023

De laatste jaren ziet Huub van de Pol, mede-eigenaar van de luisterboekenwinkel Luisterrijk, dat het luisterboek aan populariteit wint in Nederland. Van de Pol begon zeventien jaar geleden zijn luisterboekwinkel, toen nog de enige in Nederland. "We hebben jarenlang in de marge geopereerd, de afgelopen vijf jaar zien we de interesse groeien." Dit komt volgens de luisterboekexpert door een combinatie van factoren. "Tegenwoordig luister je alles op een tablet of smartphone, en die zijn er nog niet zo lang. In ieder geval nog niet toen wij begonnen." Een andere reden voor het succes is volgens Van de Pol omdat luisteren een bezigheid is die tegelijk uitgevoerd kan worden met wat anders, zoals autorijden of stofzuigen. Of de populariteit toegekend kan worden aan het luier worden van mensen of de afname van interesse in lezen, denkt Van de Pol niet. "Lezen is als activiteit populair, maar niet voor iedereen. Simpelweg omdat je er tijd voor moet nemen. Maar ik geloof dat het heel veel mensen wel geïnteresseerd en nieuwsgierig zijn en literatuur tot zich willen nemen. En als het je dan verteld kan worden in plaats van zelf te lezen, is dat makkelijker of fijner." Een goede voorlezer is volgens Van de Pol essentieel voor een succesvol audioboek.

15-12-2022

De leesvaardigheid van leerlingen is hoger als hun docenten lessen geven waarin lezen wordt gecombineerd met zaakvakken zoals wereldoriëntatie en wetenschap en techniek. Dit blijkt uit het onderzoek Peil. Leesvaardigheid van de Inspectie van het Onderwijs dat op 13 december is verschenen. Voor Stichting Lezen onderstrepen deze resultaten opnieuw het belang van geïntegreerd lees- en zaakvakonderwijs.

15-12-2022

Duurzaamheid is een actueel en urgent onderwerp. De aarde warmt op, er komt steeds meer wet- en regelgeving aan en vanuit de consument is de vraag naar duurzame(re) producten groot. Jongeren werken graag voor een duurzaam en maatschappelijk betrokken bedrijf en vragen steeds meer op dit gebied van hun werkgever. De Groep Algemene Uitgevers (GAU) heeft de wens om ook de uitgeefbranche duurzamer te maken en wil haar leden helpen duurzame(re) keuzes te maken. Zo wordt er een project manager aangetrokken om met het onderwerp aan de slag te gaan, ook in samenwerking met de keten. Verder gaat GAU met behulp van een survey ophalen wat wordt er al gedaan aan duurzaamheid en waar is er behoefte aan. Mede met deze input wordt in 2023 een kennisplatform opgezet waar uitgevers allerhande informatie over duurzaam uitgeven kunnen vinden. Voorts is de GAU aan het onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om tools te ontwikkelen, zoals een carbon calculator. En volgend jaar gaat GAU ook van start met een SDG Boekenclub waarin kinderen/jonge mensen een keuze krijgen in boeken waarin klimaat en andere zaken binnen de Sustainable Development Goals aandacht krijgen. GAU wil hierin samenwerken met de hele keten, van distributeur tot boekverkoper. Doel is te komen tot een set van betrouwbare metadata waarmee de consument daadwerkelijk duurzame(re) keuzes kan maken. Op 6 april 2023 organiseert de GAU een symposium over duurzaam uitgeven.

15-12-2022

De Literaire Uitgevers Groep (LUG) en de Auteursbond maakten vorig jaar een afspraak over de methode van inflatiecompensatie van het woordtarief voor literaire vertalingen waarbij de Consumenten Prijs Index (cpi) in de maand september jaarlijks leidend zou worden. Helaas is het niet gelukt om de cpi uit september 2022 dit jaar als grondslag te gebruiken voor de berekening van een nieuw woordtarief. Partijen zijn het eens geworden over een eenmalige afspraak over het woordtarief in 2023 en komen uit op een verhoging van het woordtarief met 3,7%. Per 1 januari 2023 wordt het nieuwe minimale woordtarief voor literaire vertalingen 7,24 cent (was 6,98 cent). Voor poëzievertalingen gaat het naar: 2,65 per regel met een minimum van 46,52 per gedicht (was 2,56 per regel en 44,86 per gedicht). In het voorjaar 2023 gaan de LUG en de Auteursbond opnieuw om tafel zitten om de systematiek voor de aanpassing van het woordtarief in december 2023 en daarna te bespreken, waarbij de afspraak van december 2022 niet als precedent geldt.

15-12-2022

Grondwerk is de eindpublicatie van de lichting 2021-2022 van Talenthub WOLK. Vier talenten gingen op residentie en schreven daar de teksten voor Grondwerk. Joshua Snijders, Gitka te Poel, Ziya Altmis, Corinne Heyrman en Frederike Luijten presenteerden op 27 november in De Nieuwe Vorst in Tilburg de eindpublicatie aan het publiek. Grondwerkers zijn mensen die, het liefst met beide benen, op de grond staan en, buiten de papieren om, van een plan een plek maken. Het zijn de sleutelfiguren in een stad, die mensen – bewust of onbewust – samenbrengen. Om deze Grondwerkers te vinden, gingen de auteurs op zoek naar een plek die een straat of wijk in een moderne stad verbindt. Na hun verblijf schreven ze een tekst, geïnspireerd op de ervaringen die ze opdeden en de gesprekken die ze voerden.

13-12-2022

In 2021 sloot het Fonds voor Cultuurparticipatie o.a. de regeling Urban Arts Talent af en daar kwam dit jaar een inhoudelijk rapport over uit, op basis van rondetafelgesprekken, enquêtes en diepte interviews. Binnen de (afgesloten) Urban Arts Talent (UAT) regeling maakten amateurs en autodidacte makers, vanuit het urban genre, een ontwikkeling door in hun makerschap, professionele en/of persoonlijke vaardigheden. Er was ruimte voor het voeden van creativiteit door het maken van reizen, maar ook door verdieping in kunstvormen. Er werden contacten gelegd met andere netwerken en makers. Het fonds zag dat, zowel bij de urban arts talenten als bij de coaches die hen begeleiden, een impuls werd gegeven aan talenten binnen de urban arts. De regeling werd door de aanvragers beoordeeld met een 4.4 op een schaal van 5. Het rapport geeft naast de opbrengsten van de regeling, ook een inhoudelijke blik op talentontwikkeling in de urban arts scene, waarbij coaches en talenten zelf aan het woord komen.

13-12-2022

Sinterklaas wist net als vorig jaar zijn weg naar de (online) boekhandel goed te vinden. In vergelijking met 2020 is de afzet van fysieke Nederlandstalige kinderboeken in de twee weken voor pakjesavond met 6% gestegen en in vergelijking met 2019 steeg de afzet zelfs met 15%. Hiermee is het kinderboek een even populair cadeau als vorig jaar tijdens de sinterklaasperiode. De afzet van kinderboeken is namelijk gelijk aan de afzet in 2021, ondanks dat Nederlandstalige kinderboeken het dit jaar iets minder goed doen dan vorig jaar (-2%).

13-12-2022

In 2023 reikt Stichting Promotie en Publiciteit Kinderfilosofie voor het eerst een juryprijs uit voor het Beste Filosofische Kinderboek van het afgelopen jaar. De prijs gaat naar het kinderboek dat jonge lezers het beste aanzet tot bespiegelingen over filosofische vraagstukken of het oproepen van filosofische vragen. Het gaat expliciet om proza, poëzie, prentenboeken of beeldverhalen voor kinderen in de leeftijd van 4 t/m 14 jaar waarin de filosofie (onbewust) een rol speelt, maar niet per se het hoofdonderwerp is. Educatieve boeken of filosofische doeboeken dingen dus niet mee. Op 15 februari maakt de jury een shortlist van vijf titels bekend. Vanaf maart kan het publiek stemmen. Op 23 april, tijdens de Week van de Kinderfilosofie, onderdeel van de Maand van de Filosofie, vindt de prijsuitreiking plaats. Voor de winnaar(s) is er een kunstwerk.

13-12-2022

Op 13 december lanceren de Leescoalitie, NBD Biblion en Ubisoft het vervolg op de succesvolle Readification-campagne. Readification werd vorig jaar gestart en is een nieuwe vorm van leesbevordering waarbij literatuur voor jongeren gekoppeld wordt aan populaire videogames en bijbehorende werelden. De nieuwe Verborgen Verhalen achter Assassin’s Creed Valhalla van Abdelkader Benali en Roderick Leeuwenhart zijn te lezen in de Ubisoft Special-app. Het Verborgen Verhaal 'Badr bij de Noormannen' van Abdelkader Benali is te lezen in de Ubisoft Special-app, net als 'De Wilde Jacht' van Roderick Leeuwenhart. In het voorjaar van 2023 volgen twee Verborgen Verhalen voor de game Skull & Bones en in het najaar, tijdens de Boekenweek van Jongeren in september, komen er twee verhalen uit voor de nieuw te verschijnen game Assassin's Creed Mirage. De verhalen bij Skull & Bones zijn geschreven door Manon Uphoff en Marcel van Driel, de verhalen bij Assassin’s Creed Mirage door Marion Pauw en Rima Orie. De Verborgen Verhalen worden gepubliceerd in de Ubisoft Special-app, die meer dan 100.000 actieve gebruikers heeft. In deze app lezen gamers over nieuwe games, bijbehorende verhaallijnen en hun hoofdpersonages. Lezers van de Verborgen Verhalen krijgen een unieke leeservaring door extra visuals, videobeelden en geluidseffecten. Daarnaast is het mogelijk om tijdens het lezen meer uitleg en verdieping te krijgen over historische termen en gebeurtenissen uit het verhaal.

12-12-2022

Nederland kent (nog) geen masteropleiding creatief schrijven. Om de kloof tussen onderwijs en beroepspraktijk te verkleinen zijn het Nederlands Letterenfonds, Literair Productiehuis Wintertuin en de HBO-schrijfopleidingen ArtEZ (Creative Writing), Gerrit Rietveld Academie (afdeling Beeld en Taal) en Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (Writing for Performance) een uniek samenwerkingsverband aangegaan. Samen richtten ze in 2015 het Slow Writing Lab op. Het biedt een select aantal jonge schrijvers een omgeving waarin ze hun talent op creatief en professioneel gebied kunnen ontwikkelen. De deelnemers die in 2021 het Slow Writing Lab, de zesde editie, volgden, presenteren zichzelf en hun werk op een eigen website. Ze vertellen waar ze momenteel mee bezig zijn, welke vragen ze zichzelf stellen, en ze delen een fragment uit eigen werk. Deze editie vond vanwege corona bijna volledig online plaats. Begin 2022 rondden de deelnemers het Slow Writing Lab af.

12-12-2022

Tijdens een congres van COC Nederland en Rutgers over gender- en seksuele diversiteit in het primair onderwijs werd, op 3 november, de nieuwe website queerkinderboeken.nl gelanceerd. Op de website zijn kinderboeken te vinden die gender- en/of seksuele diversiteit als thema hebben of die genderstereotypen aan de kaak stellen. De boeken kunnen leerkrachten, ouders en andere opvoeders helpen om deze thema’s bespreekbaar te maken en om kinderen een inclusiever boekenaanbod te bieden. De website is een uitbreiding van het succesvolle queerboeken.nl, dat zich richt op jongeren vanaf twaalf jaar. Dit project is een samenwerking tussen COC Nederland, de Leescoalitie en IBBY-Nederland en wordt mede mogelijk gemaakt door De Versterking. De Taalunie ging in gesprek met medeoprichters Pim Lammers en Maartje Bolt over het hoe en wat van de website.

12-12-2022

Het stopzetten van televisieprogramma ‘’Brommer op zee’’ getuigt van kortzichtigheid. Dat schrijft Eveline Aendekerk van CPNB in het NRC. De publieke omroep ondermijnt daarmee de eigen beginselen. “Het is de publieke omroep die de fakkel van de volksverheffing de 21ste eeuw in draagt. Dat vind je terug in het mission statement van de NPO. Aan verheven termen geen gebrek. De NPO belooft „een rijker leven voor iedereen”, bekommert zich om „kwetsbare genres voor de fijnproever tot de broodnodige ontspanning voor een breed publiek”. Daarmee is de NPO „een belangrijke levensader voor de creatieve sector in Nederland. Voor onze schrijvers wordt nu een ader afgekneld. Tegelijkertijd zet het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vol in op lezen en het verbeteren van de leesvaardigheid. Dit is nota bene hetzelfde ministerie waaruit de NPO zijn gelden ontvangt. Zouden er dan niet juist veel méér boekenprogramma’s op radio en tv moeten verschijnen? Bij onze buren in Frankrijk en Duitsland kan dat blijkbaar wel. Weliswaar zegt de NPO erbij dat boeken en schrijvers rond de Boekenweek twaalf weken lang centraal zullen staan in Eus’ Boekenclub. Dat is goed nieuws, het zal een groot publiek enthousiast maken voor schrijvers en bestsellers. Maar dat alleen is niet genoeg. Zowel Eus’ Boekenclub, met een meer entertainment-benadering vanuit het Burgerweeshuis in Deventer, als Brommer op zee heeft zijn bestaansrecht. In het verleden trok Hier is... Adriaan van Dis 770.000 kijkers. Ongeacht de formule zou voor boeken op tv publiek moeten zijn.”

12-12-2022

Dertig keer voer dichter Rick Terwindt vorig jaar over het kanaal, waarbij hij 800 kinderen uit Meierijstad meenam. Ze maakten een reis die begon in het verleden, 200 jaar terug toen het kanaal met de spade werd uitgegraven. En het eindigde in het heden, tussen de vijf hoog opgestapelde containers van de terminal van Van Berkel, waar Terwindt milieukundig specialist is. Daar mochten ze na afloop van de excursie één voor één een lege zeecontainer binnenstappen. Als de deur achter ze dicht ging, mochten ze in het donker zeggen wat in ze opkwam. Uitgesproken woorden, gedachten. Over alles wat ze gezien en ervaren hadden. Rick Terwindt noteerde. En maakte er 29 gedichten van, per groep één. Die hingen een tijd in de bibliotheken in Meierijstad. Terwindt beloofde de kinderen van Meierijstad hun eigen dichtbundel bij de viering van 200 jaar Zuid-Willemsvaart. Nu is het klaar. Het heeft een houten kaft, zodat het een écht bewaarexemplaar is. Het boek wordt in ieder geval op 18 december overhandigd aan de gemeente ’s-Hertogenbosch, op de laatste dag van de tentoonstelling Dat Wat Blijft in het Noordbrabants Museum. Deze tentoonstelling gaat over verhalen die kunstenares Monique Broekman heeft opgehaald langs de Zuid-Willemsvaart. De eerste oplage met 200 stuks is beperkt, beseft Terwindt. ,,Dat is niet erg, voor mij is het project geslaagd. Het is ontstaan uit een goede samenwerking met scholen, bedrijven, de gemeente, de bieb en Cultuurkade. En voor ieder kind dat meedeed, is het kanaal gaan leven. Ze zijn gaan nadenken over de geschiedenis, maar ook over duurzaamheid en consumptie. Dan heb ik mijn doel bereikt.”

12-12-2022

De Nederlandse consument ziet het somber in als het gaat om de landelijke economie en de eigen financiële situatie in 2022. Wat betekent dit voor de boekverkoop en kunnen we leren van de eerdere momenten in het millenium wanneer het consumentenvertrouwen laag was, zoals tijdens de bankencrisis in 2007-2008? Om hier inzicht in te verkrijgen, onderzocht KVB Boekwerk het verloop van de boekverkoop tussen 2006 en nu, in relatie tot het consumentenvertrouwen in deze periode. Hoewel de boekverkoop de afgelopen zestien jaar is gedaald, zijn er weinig schommelingen door de jaren heen. De boekenmarkt trekt zich weinig aan van het economische sentiment. In tijden van een laag consumentenvertrouwen – te zien in 2008 en 2009, tijdens de bankencrisis, maar ook tijdens het begin van de coronacrisis in 2020 en in het afgelopen halfjaar – is de boekenomzet niet heel anders dan in tijden van hoger consumentenvertrouwen. Schommelingen in de boekenmarkt laten zich in deze hele periode meer verklaren door titels die in een bepaalde periode buitengewoon succesvol zijn.

12-12-2022

Nederland telt in 2021 een totaal aan 17.900 actieve auteurs en 2.700 actieve vertalers. Samen produceerden zij in 2021 zo'n 7.500 oorspronkelijk Nederlandse titels en 4.500 vertaalde titels. Dat blijkt ui de Makersmonitor 2021 die KVB Boekwerk publiceerde. In de Makersmonitor geeft KVB Boekwerk op basis van kwantitatieve gegevens trends weer in het aantal actieve auteurs, actieve vertalers en het aantal unieke boektitels die zij jaarlijks publiceren. Een auteur of vertaler is actief als er in de afgelopen vijf jaar minimaal één nieuw werk (eerste druk) van deze maker op de markt is verschenen. Het gaat hierbij om Nederlandstalige titels. In de monitor worden deze trends beschreven, met daarin ook aandacht voor de verschillende genres waarin auteurs en vertalers actief zijn. De belangrijkste resultaten : het aantal actieve Nederlandse auteurs is na een daling in de afgelopen 4 jaar in 2021 met 2% gestegen naar 17.900. Het aantal actieve vertalers is redelijk stabiel. Het aantal oorspronkelijke Nederlandstalige titels is iets meer dan in 2020. Het aantal oorspronkelijk Nederlandstalige literair-culturele titels is gedaald van 4600 naar 4.500 unieke titels. Het aantal nieuwe vertalingen en het aantal literair-culturele vertalingen naar het Nederlands zijn beide gedaald.

08-12-2022

In haar toespraak bij de uitreiking van de Nobelprijs voor literatuur op 7 december ging Annie Ernaux in op de redenen waarom ze schreef. Ze sprak over haar milieu, het schrijven in de ik-vorm en de achterstelling van vrouwen in de literatuur. “We see it today in the revolt of women who have found the words to disrupt male power and who have risen up, as in Iran, against its most archaic form. Writing in a democratic country, however, I continue to wonder about the place women occupy in the literary field. They have not yet gained legitimacy as producers of written works. There are men in the world, including the Western intellectual spheres, for whom books written by women simply do not exist; they never cite them. The recognition of my work by the Swedish Academy is a sign of hope for all female writers.”

08-12-2022

Schrijver Gisèle Mambre, literaire organisatie Watershed en de Eindhovense boekhandel Van Piere starten vanaf 7 december met Buskeda, een nieuwe alternatieve leesclub, zowel online als offline. Met Buskeda (Papiamentu voor ‘zoektocht’) besteden zij aandacht aan boeken met afwijkende geluiden vanuit veel verschillende hoeken van de samenleving. De nadruk ligt op vrouwelijke schrijvers, niet-West-Europese schrijvers en schrijvers uit de LHBTIQ-hoek. Het eerste boek dat de leesclub behandelt is Last van Ellen Ombre dat in september van dit jaar verscheen. De schrijfster komt op 11 januari 2023 naar boekhandel Van Piere om in gesprek te gaan met haar lezers. Tot en met de zomer van 2023 worden er in totaal acht boeken behandeld, telkens in een programma van vier weken per boek. Elk programma rond een boek wordt afgerond met een live ontmoeting tussen de auteur en de Buskeda-lezers in Boekhandel Van Piere in Eindhoven.

08-12-2022

Vanaf 2023 heeft Hebban een nieuwe opzet voor hun schrijfwedstrijden. Elke drie maanden is er een speculatieve, spannende, literaire of thematische schrijfwedstrijd. De nieuwe naam voor de spannende schrijfwedstrijd is bekend: de Goeken Prijs. De prijs is vernoemd naar de in 2011 overleden thrillerschrijver Paul Goeken, auteur achter de succesformule Suzanne Vermeer. De nieuwe naam is in het leven geroepen met support van zijn vrouw Annemiek Goeken en zijn uitgever Steven Maat. De Goeken Prijs is de opvolger van de Zilveren Strop-schrijfwedstrijd die Hebban de afgelopen twee jaar organiseerde in samenwerking met de Stichting Gouden Strop. Met de nieuwe aanpak, met elke drie maanden een andere, grote schrijfwedstrijd, wil de community nog sterker inzetten op het lezersplatform als vruchtbare grond voor nieuw – en ervaren – schrijftalent in allerlei genres. De deadline voor het inzenden van korte verhalen is 5 maart 2023. De winnaar krijgt feedback op het verhaal en een geldprijs van 500 euro.

08-12-2022

Een deel van de bedrijfsopbrengsten besteed het Rotterdamse bedrijf de Marketingploeg aan maatschappelijke doelen. Met marketing draagt het bedrijf bij aan het resultaat van haar klanten. Het bedrijf wil ook bijdragen aan de groei van de culturele sector, meer specifiek de letteren. Dit segment staat onder druk: het gemiddelde inkomen van professionele schrijvers ligt twintig procent onder modaal. Klanten van het bedrijf ontvangen daarom deze week het boek Over Otis, geschreven door Alex Boogers. De Marketingploeg vraagt jaarlijks een auteur om een novelle te schrijven rond het thema groei. In 2019 publiceerde De Marketinggroep Bad girl van Christophe Vekeman, in 2020 Ruggengraat van Jamal Ouariachi, in 2021 Het plan van Peter Terrin en nu dus Over Otis van Alex Boogers. “Hierbij snijdt het mes aan twee kanten: het inkomen van de schrijver verbetert en er ontstaat waardevol nieuw literair werk”. De novelle is ook gratis te downloaden via de website van de Marketingploeg.

06-12-2022

In een nieuw rapport verzamelt het Europese project CultureForHealth wetenschappelijk bewijs voor het positieve effect van kunst en cultuur op onze gezondheid en ons welzijn. Lezen verhoogt ons empathisch vermogen en draagt zo bij tot een verhoogde sociale connectie die we kunnen voelen met de ander. Lezen kan ook persoonlijk voor zingeving zorgen, voor een connectie met jezelf. In projecten met volwassenen die kampten met ernstige psychische klachten, zorgden leesactiviteiten voor verminderde symptomen van depressie. Wie samenkomt in een leesgroep en actief deelneemt aan gesprekken over verhalen, kan zich op langere termijn ook mentaal beter gaan voelen, en ook het gevoel hebben deel uit te maken van een sociale groep. Praten over verhalen helpt ook om communicatieve vaardigheden aan te scherpen en zorgt voor een verbeterde gemoedstoestand. Zeker van jongs af aan loont het om te lezen. Kinderen en jongeren die lezen voor hun plezier vertonen betere gezondheidsgedragingen in hun vroege adolescentie. Ze lopen minder kans op bepaald risicogedrag, zoals overdadige alcoholconsumptie of tabaksgebruik, en eten frequenter fruit.

05-12-2022

De gemeente Rucphen heeft een gedichtenwedstrijd uitgeschreven. De mooiste poëzie verschijnt straks op panelen in een gedichtenroute langs het buitengebied. ,,Want onze gemeente heeft een prachtig groen buitengebied; de tuin van alle inwoners en bezoekers van Rucphen’’, zo stimuleert burgemeester Marjolein van der Meer Mohr de inwoners om mee te doen aan een dichtwedstrijd. Een bijdrage leveren aan het verhaal van het typisch Brabantse landschap. Dat is samengevat het gemeentelijk project Cultuur Natuurlijk. De dichtwedstrijd levert ook winnaars op: twee in de volwassen categorie en eentje in de jeugdcategorie.

05-12-2022

Dans blijkt een uitstekende manier te zijn om jonge peuters met een taalachterstand te helpen. Daarom hebben Kober Kinderopvang, cultuurcoördinator CultuurCompaan uit Roosendaal en dansgezelschap De Stilte uit Breda samen het project KunstUK ontwikkeld. ‘Kinderen die geen Nederlands praten, spreken immers wél de taal van dans’, zegt ‘Dans slaat een brug tussen de non-verbale taal van het lichaam en het gesproken woord.’ Milou Schneijdenberg van CultuurCompaan: ,,Dans en muziek zet kinderen soms op de voorgrond die zich normaal niet zo durven laten zien”. KunstUK bestaat uit een reeks workshops voor de kinderen van 2 tot en met 4 jaar. Het hoogtepunt is het bijwonen van de dansvoorstelling Wacht ‘s Even van De Stilte in theater De Kring in Roosendaal. KunstUK op, een tweejarige pilot die zich richt op alle peuters die in Roosendaal door Kober worden opgevangen. Dat zijn er zes- à achthonderd. KunstUK komt voort uit Spelendwijs, een project voor kinderen uit Breda dat workshops combineert met een bezoek aan een dansvoorstelling. Met dit project investeert Kober in nauwe samenwerking met de Stilte in de beste ontwikkelkansen voor álle kinderen.

01-12-2022

Tzum schreef begin november dat Özcan Akyol het nieuwe boekenprogramma voor de NPO ging maken. Maar dat werd daarna door de schrijver ontkend. Uit doorgaans betrouwbare bron hoorde Tzum dat Akyol toch de opvolger van Brommer op zee gaat maken. Eus’ Boekenclub zal volgens die bron vanaf 9 april, twaalf weken lang, te zien zijn op de NPO. Akyol maakte eerder ter gelegenheid van de Boekenweek Eus’ Boekenclub (uitgezonden door de NTR), waarin hij dagelijks een schrijver ontving. Zij gingen met een leesclub in gesprek over hun boeken.

01-12-2022

Op 3 november 2022 vond de Dag van de Literatuurkritiek plaats in De Brakke Grond in Amsterdam. Het thema was ‘kopzorgen in de klas’: hoe kan literatuur een aanleiding zijn om het te hebben over de psychische kwetsbaarheid van leerlingen en de volwassenen in hun leven? Kan literatuur(kritiek) helpen te onderzoeken op welke manier mentale problemen verbonden zijn met je afkomst of het maatschappelijke model waarin je leeft? Zeven sprekers deelden hun visie op deze vragen in een persoonlijk statement. De Dag van de Literatuurkritiek werd georganiseerd door deBuren en literair-kritisch platform deReactor.

01-12-2022

Een onderzoek van de Publishers Association in het Verenigd Koninkrijk geeft aan dat BookTok, het Tik Tok kanaal gericht op boeken en literatuur, een sleutelrol speelt bij het aan het lezen krijgen van Gen-Z. In een enquête onder meer dan 2.000 16-25-jarigen, geeft bijna tweederde (59%) aan dat BookTok of Boek-influencers hen hebben geholpen een passie voor lezen te ontwikkelen.

01-12-2022

Op 30 september 2020 tekenden vertegenwoordigers van de drie overheidslagen (het ministerie van OCW, IPO en VNG) en de drie bibliotheekvoorzieningen (VOB, SPN en KB) het Bibliotheekconvenant 2020-2023. Voor de uitvoering van het convenant heeft het ministerie van OCW eenmalig drie miljoen euro beschikbaar gesteld. Een update over hoe deze middelen tot nu toe zijn uitgegeven en hoeveel er van het bedrag nog resteert. In het kader van het leesoffensief is op 6 oktober 2020 een bedrag van € 1.25 mln. beschikbaar gesteld om bibliotheken in staat te stellen samen met het onderwijs specifieke doelgroepen te bereiken. Het ministerie heeft besloten een bedrag van € 0,7 miljoen beschikbaar te stellen ten behoeve van de frictiekosten voor Beeld en Geluid op basis van de convenantsafspraken. Het gaat hierbij om de integratie van Muziekweb in dit instituut. In 2021 is er voor € 1.75 mln aan Convenantsgelden een voorstel ingediend bij het ministerie van OCW voor het project Single Identity (SI) en vier landelijke fieldlabs. Helaas bleek pas medio 2022 dat de financiële ambities niet pasten binnen het nog beschikbare budget. De hernieuwde aanvraag voor het project SI en de fieldlabs zijn opnieuw ingediend voor € 0,65 mln, waarvoor er op korte termijn een beschikking volgt. Separaat heeft de KB, na overleg met de innovatieraad, aangegeven de Innovatiegelden voor 2021 en 2022 dit jaar alvast beschikbaar te stellen om de POI’s in staat te stellen een start te maken met de fieldlabs en zo te komen tot een geïntegreerd innovatieprogramma in netwerkverband. Van de convenantmiddelen resteert er nog € 0,4 mln.

28-11-2022

Rakuten Kobo, een van de grootste aanbieders van e-readers, heeft met haar jaarlijkse rapport inzicht gegeven in de digitale leestrends van de Nederlandse lezer. Uit het rapport blijkt dat de invloed van BookTok steeds groter wordt, dat Nederlandse titels in de Top 10-lijstjes schaars zijn en dat de staat van de wereld ons leesgedrag beïnvloedt. Rond een uur of 10 in de ochtend is voor veel mensen het perfecte leesmoment, en dan het liefst op een zondag, maandag en dinsdag. Augustus is de leesmaand bij uitstek, wat niet gek is omdat de meeste mensen dan aan het strand of naast het zwembad liggen. Over vakantie gesproken, door de versoepeling van de COVID-maatregelen werd er weer meer mogelijk op het gebied van reizen en steeg de verkoop van reisboeken met 25 procent. Het leesgedrag wordt ook beïnvloed door het nieuws. Boeken over het Britse koningshuis werden tien keer zoveel verkocht na het overlijden van Queen Elizabeth begin september.

28-11-2022

Duurzaamheid is een belangrijk thema in het boekenvak. Zowel nationaal als internationaal wordt veel aandacht geschonken aan de vraag hoe uitgeverijen en boekhandels kunnen verduurzamen. En welke echte duurzame keuzes de consument kan maken. Bij het duurzamer maken van het boekenvak speelt elke schakel in de keten een rol. Bij drukkers staat duurzaamheid al hoog in het vaandel. Uit een deze week gepresenteerd rapport van de Nederlandse Emissieautoriteit NEa blijkt dat de Nederlandse papierindustrie, in tegenstelling tot veel andere sectoren, goed op weg is om de Europese benchmark te halen. Voor uitgevers geldt dat vrijwel alle boeken worden gedrukt op FSC papier en voortdurend wordt gekeken naar duurzame keuzes. Met CB (voorheen Centraal Boekhuis) heeft het boekenvak een zeer efficiënt collectief systeem voor opslag en distributie van boeken. En CB heeft diverse succesvolle stappen ondernomen om de distributie van boeken nog verder te verduurzamen. Toch is er meer nodig om te komen tot een echte carbon-neutrale bedrijfstak. Die stappen zullen we gezamenlijk moeten nemen. De collectiviteit die ons vak al zo lang kenmerkt zal ons daarbij helpen. De centrale opslag en distributie van boeken is daar al meer dan 150 jaar een goed voorbeeld van. Iedereen in de keten kan en moet zijn deel bijdragen. De Koninklijke Vereniging van het Boekenvak (KVB) wil als koepelorganisatie van het boekenvak ook een rol spelen in het creëren van inzicht en het stimuleren van verdere verduurzaming. Uiteraard ligt hier ook een belangrijke rol voor de individuele partijen. Gezamenlijk is het boekenvak in staat om duurzamer te gaan werken.

28-11-2022

Na jarenlange discussie tussen partijen is er nu een overeenkomst tussen het ministerie van OCW en de Stichting Leenrecht inzake de leenrechtvergoeding voor boeken die in de Bibliotheek op School (dBoS) zijn uitgeleend. In het verleden hebben deze “uitleningen” niet altijd geleid tot een vergoeding voor rechthebbenden. In het dBoS-programma worden delen van de collecties van openbare bibliotheken naar scholen verschoven. Het doel is leesbevordering op scholen te stimuleren. Inmiddels doet bijna 60% van de basisscholen mee aan dit programma. Het ministerie van OCW heeft ter compensatie over het verleden (de periode van 2013 tot en met 2022) een eenmalig bedrag van zes miljoen euro ter beschikking gesteld. Deze compensatie wordt verdeeld conform het reguliere leenrecht:70% voor de makers (schrijvers en illustratoren) en 30% voor de uitgevers. De vergoeding zal aan uitgevers worden uitgekeerd op basis van uitleengegevens over de laatste jaren voor titels welke binnen het dBoS programma vallen. Dat wil zeggen dat deze vergoeding terecht zal komen bij de kinderboekenuitgevers. Deze vergoeding zal nog dit jaar door de stichting PRO aan de betrokken uitgevers worden overgemaakt. Zij hoeven daarvoor geen extra handelingen te verrichten. De Groep Algemene Uitgevers (GAU) is vooral gelukkig dat na een zeer lange discussie met een groot aantal betrokken partijen er nu een oplossing is gekomen die recht doet aan de belangen van uitgevers (en makers).

28-11-2022

Tijdens de pandemie is het aantal lezers gestegen en op TikTok bespreken boekenwurmen met duizenden volgers in video's wat ze lezen. Maar mogen deze bejubelde boeken ook op de leeslijst op de middelbare school? Maar wat is belangrijker: leesplezier of wát je leest? Volgens BookTokker Noah de Campos Neto zijn leeslijsten niet meer van deze tijd. De boeken gaan niet over het leven van nu en volgens hem heeft dat een demotiverende werking. “Docenten moeten oude ideeën loslaten en openstaan voor verandering.” Liselotte Idema sprak ook met Jeroen Dera, universitair docent Nederlandse Letterkunde, Radboud Universiteit en Babette Mulders, docent Nederlands op het Etty Hillesum Lyceum in Deventer.

28-11-2022

Schrijver Joost Oomen over het aangekondigde verdwijnen van tv programma Brommer op Zee. Tzum meldt dat het radioprogramma De Nieuws BV stopt met de boekenrubriek. In die rubriek bespraken Alma Mathijsen en Miriam Piters op de eerste donderdag van de maand een boek dat wel extra aandacht kon gebruiken.

24-11-2022

In de bibliotheek op het Wagnerplein in Tilburg is een Dementheek geopend. Hier kunnen mensen met dementie en hun naasten informatie inwinnen. Ook zijn er speciale spellen te vinden. De organisaties waar de bibliotheek mee samenwerkt zijn onder anderen Thebe Thuiszorg en ContourdeTwern. ,,Zij komen achter de voordeur en signaleren een situatie van iemand die dingen vergeet.” De bieb neemt met de Dementheek de rol van (onder andere) informatiebron op zich

24-11-2022

Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet'. Een initiatief van het ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 15: Alfred Schaffers brief aan minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Liesje Schreinemacher: 'Met woorde soos met kerse' van de Zuidafrikaanse dichter Antje Krog.

24-11-2022

Het VPRO-boekenprogramma Brommer op zee moet stoppen, melden de VPRO en presentator Wilfried de Jong op 23 november op sociale media. Het programma Eus' Boekenclub keert in april juist terug op televisie, laat de NPO die dag weten. "Een besluit van de NPO", benadrukt De Jong op Twitter. "Nog vier uitzendingen." Op 18 december valt definitief het doek. Op sociale media reageren veel kijkers ontzet op het nieuws. Tzum had het nieuws over het verdwijnen van het VPRO boekenprogramma al op 4 november naar buiten gebracht. Eus' Boekenclub keert in april juist terug op televisie, omdat het programma volgens de NPO de afgelopen twee jaar succesvol is geweest. In Eus' Boekenclub "vieren we de liefde voor het lezen", aldus een verklaring op de website van omroep NTR. In het programma kwamen schrijvers aan het woord, maar ook burgemeesters die vertelden welke tekst indruk op ze had gemaakt. Het programma wordt gepresenteerd door Özcan Akyol.  Akyol gaat geen vervangend boekenprogramma maken nu Brommer op zee aan het eind van het jaar wegvalt. Volgens doorgaans welingelichte bron is er wel met hem over gesproken.

24-11-2022

Lampje van Annet Schaap is voor het tweede jaar op rij gekozen tot favoriete kinderboek aller tijden in een verkiezing van De Grote Vriendelijke Podcast en lezerscommunity Hebban.nl. Het boek voert De Grote Vriendelijke 100 van 2022 aan. Anders dan vorig jaar staan ook op nummer 2 en 3 recente boeken: Films die nergens draaien van Yorick Goldewijk en Gozert van Pieter Koolwijk. De lijst is samengesteld door meer dan 3.000 lezers, die hun 5 favorieten instuurden.

22-11-2022

In zijn Albert Verwey-lezing ‘Het empathische complot’, op 17 november, vraagt gastschrijver Christiaan Weijts ( aan de Leidse Universiteit) wat literatuur nog vermag, als complotdenkers een veel krachtiger verhaal lijken te vertellen. Complotsmeders en samenzweerders bedienen zich van dezelfde technieken die we storytelling zijn gaan noemen, en die inmiddels breed in zwang zijn, van brand-marketing tot traumatherapie. Deze tijd van verharding én verweking dreigt het elementaire inzicht dat de meeste boeken niet deugen uit het oog te verliezen. Aan beide kanten van het spectrum groeperen de ongehoorden, de zich-tekort-gedaan-voelenden zich tot een strijd voor het goede. Die strijders zijn storytellers van pasklare verhalen. Volgens Christiaan Weijts onderscheidt de romanschrijver zich van de storyteller doordat hij in essentie een komediant is. Zelfs als hij tragedies schrijft is hij een speler, een deugniet, een sit-down comedian. “Ik ben een sit-down comedian, die dode dichters leest, zoals Fernando Pessoa. Hij schreef: „Wat de opvattingen van een mens als staatsburger ook zijn, hij mag er niet één hebben als kunstenaar. Op politiek vlak is het immoreel ónpartijdig te zijn; op esthetisch vlak is het immoreel partíjdig te zijn.”

21-11-2022

Op 18 november, de 59ste geboortedag van schrijver Joost Zwagerman, maakte de jury van de Joost Zwagerman Essayprijs bekend dat Falun Ellie Kroos van de vijf genomineerden de winnaar is met het essay Bruiklener. Een essay over klassenverschillen, hoe je je verhoudt tot de elite, maar ook tot het gewone leven als het je niet allemaal is komen aanwaaien en je – middels een studie – een weg naar boven werkt. De prijs, een initiatief van de Van Bijleveltstichting en de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, is bedoeld voor beginnende essayisten en werd uitgereikt in Theater de Vest in Alkmaar. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van € 7.500 en publicatie in verschillende media. De overige genomineerden wacht een publicatie in de Nederlandse Boekengids.

17-11-2022

Creative Europe publiceert de subsidieoproep voor literaire vertalingen. Met een totaalbudget van 5 miljoen euro ondersteunt deze subsidieoproep projecten die een pakket van minimaal 5 literaire fictiewerken (zoals romans, dichtbundel, strips, etc) vertalen, publiceren, verspreiden en promoten. De deadline voor het indienen van een aanvraag is 21 februari 2023. Belangstellende organisaties kunnen een aanvraag indienen als individuele aanvrager of als lid van een consortium. Er kan in drie verschillenden categorieën financiering worden aangevraagd: kleinschalige projecten | Vertaling van maximaal 10 verschillende boeken | maximaal € 100.000,-; middelgrote projecten | Vertaling van maximaal 20 verschillende boeken | maximaal € 300.000,-; grootschalig projecten | Vertaling van ten minste 21 verschillende boeken | maximaal € 300.000,-

17-11-2022

Veel Nederlanders lezen nog vaak een boek, maar lezen het niet altijd uit. Time2play onderzocht onder achthonderd Nederlanders wat hun leesgewoonten zijn. Van hoe lang we lezen tot of we een boek wel uitlezen. Hoe lezen wij Nederlanders het liefst? Nederlanders lezen heel wat boeken: 28% van de respondenten leest wekelijks, 27% doet dat zelfs dagelijks. De gemiddelde leestijd per keer is 55 minuten. Maar niet overal in Nederland lezen de mensen evenveel. In Friesland wordt het langst gelezen: gemiddeld 67,7 minuten per keer. In Drenthe hebben mensen een minder lange aandacht span, namelijk 33,5 minuten per keer. Ondanks dat het aanbod van e-books en luisterboeken steeds groter wordt, lezen Nederlanders nog altijd het liefst op papier. ( Het online en digitaal lezen groeit overigens wel in populariteit.) 72% van de respondenten zegt de voorkeur te geven aan fysieke boeken. Wellicht heeft dat iets te maken heeft met de geur: maar liefst 62% van de ondervraagden geeft aan graag aan de binnenkant van een boek te ruiken

17-11-2022

Bol.com laat klanten sinds 14 november zien wat een duurzamere keuze is wanneer ze op zoek zijn naar een boek. Duurzamere boeken zijn te herkennen aan een ‘Duurzamer’-label en door hierop te klikken komen klanten op een pagina met verdere uitleg. Dit is nu mogelijk doordat Milieu Centraal in opdracht van bol.com onderzoek heeft gedaan naar de klimaatimpact van boeken. Hieruit blijkt dat een digitaal lees- en luisterboek meestal een betere keuze is voor het klimaat dan de nieuwe papieren variant. Er is wel een leesdrempel: op een e-reader moeten minimaal 25 boeken gelezen worden tot er klimaatwinst ontstaat door het lezen van digitale boeken op dit apparaat. Naast e-books zijn tweedehands papieren boeken ook een duurzamere keuze.

17-11-2022

De Bibliotheek Midden-Brabant, Tilburg University en literair productiehuis Tilt hebben een gedichtenapp gelanceerd: ver+vers. Deze webapp is speciaal bedoeld voor mensen van 14 tot 18 jaar. Met ver+vers stel je heel eenvoudig een beeldgedicht samen met dichtregels van dichter Vicky Francken en illustraties van grafisch kunstenaar Lies Van Gasse. De gemaakte collages kun je direct delen via TikTok, Snapchat of Instagram. ver+vers werd mogelijk gemaakt dankzij het Nederlands Letterenfonds, Fonds 21, Stichting Lira, Stichting Zabawas en de Boudewijn van Gorp Stichting.

14-11-2022

Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet'. Een initiatief van het ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie, geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 14: Manon Uphoff heeft een leestip voor Hugo de Jonge, minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening : een roman van de Poolse schrijver Wiesław Myśliwski: Het Oog van de Naald.