Architect Wim Quist spant een kort geding aan tegen Evides Waterbedrijf in Rotterdam. Een nieuw kantoorgebouw dreigt het door hem ontworpen drinkwaterbedrijf te ‘verminken’. Dat deze collectie van gebouwen, zorgvuldig ingepast tussen stad en natuur, van grote culturele waarde is, spreekt uit het feit dat toenmalig minister Jet Bussemaker (OCW) de Berenplaat in 2013 heeft genomineerd als beschermd rijksmonument uit de wederopbouwperiode. Erfgoedorganisatie Heemschut stelt dat het complex in Kralingen, ‘in afwachting van een mogelijke opname op de lijst van rijksmonumenten, in elk geval de status van gemeentelijk monument verdient’.

In de documentaire Tussen blauwe golven en groene corridor volgen kunststudenten van hogeschool ArtEZ de besluitvorming rondom het kunstwerk de Blauwe Golven van Peter Struycken, opgeleverd in 1977, dat volgens de gemeente Arnhem moest verdwijnen en plaatsmaken voor een park. Het onderzoek naar de Blauwe Golven werd opgezet door kunstenaar Hans van Houwelingen. De studenten van ArtEZ en een aantal jonge kunstenaars spraken twee jaar lang alle betrokkenen: de kunstenaar (teleurgesteld in het onderhoud, verder nog steeds tevreden met het kunstwerk), (aankomend) kunsthistorici, specialisten kunst in de openbare ruimte, gemeenteraadsleden, omwonenden, wethouders en juristen. Het Arnhemse verwaarloosde kunstwerk staat niet op zichzelf, vertelde conservator Simone Vermaat van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Volgens haar is het ‘stiekem wel een beetje het beleid’ om kunst te verwaarlozen en vervolgens te ‘roepen dat het te kostbaar is om op te knappen’. Van Houwelingen kent het getouwtrek maar al te goed. Hij monteerde de paar honderd uur materiaal van de studenten tot een onthullende documentaire. Hoewel de gemeenteraad uiteindelijk in 2019 tegen de sloop van de Blauwe Golven stemde, is Van Houwelingen er niet gerust op. Volgens hem staat kunst in de openbare ruimte in het hele land onder druk. Hij ziet openbare kunst steeds vaker speelbal worden van lokale politiek. Van Houwelingen merkt dat jonge kunstenaars werken in de openbare ruimte niet meer als optie zien, met de documentaire wil hij het tij keren.

De Staten-Generaal heeft voor de Verenigde Vergadering op Prinsjesdag speciaal een muziekstuk laten maken door de Nederlandse componiste Karmit Fadael (25). Het stuk heet Ru'Ach Tova (Goede Moed in het Hebreeuws) en zal worden uitgevoerd door het koperkwintet van het Haagse Residentie Orkest. Naast Ru'Ach Tova wordt op Prinsjesdag in de Verenigde Vergadering zoals gebruikelijk Il discorso della corona van Jurriaan Andriessen en de Hymne van de Staten-Generaal van Johan de Meij ten gehore gebracht. Dit laatste stuk werd in 2015 speciaal voor de Staten-Generaal gecomponeerd bij de viering van 200 jaar Staten-Generaal. Een gesprek met componiste Fadael.

Het college van B&W van ’s-Hertogenbosch wil met nog eens 1 miljoen euro de culturele sector in ’s-Hertogenbosch ondersteunen. Geld om professionele organisaties en amateurkunstverenigingen te helpen. Het geld heeft de gemeente van het Rijk ontvangen. De steun gaat vooral naar organisaties die een subsidierelatie hebben met de gemeente, en niet in aanmerking komen voor subsidie van de provincie en/ of het Rijk. Voor steun aan deze organisaties, groot en klein, heeft het college 750.000 euro gereserveerd. Het college komt met een nieuwe subsidieregeling voor startende makers in 's-Hertogenbosch. Met de regeling Tijdelijke stimulering startende makers deze regelingen wil zij de productiekant en de werkpraktijk van startende makers stimuleren met als doel het herstellen en versterken van het culturele klimaat in de gemeente ’s-Hertogenbosch, daar waar deze hard getroffen is. Het doel van deze subsidieregeling is dus uitdrukkelijk niet om schade te compenseren. Deze regeling biedt startende makers in de gemeente 's-Hertogenbosch enerzijds de mogelijkheid om de herstart of opstart van de werkpraktijk na corona eenmalig een impuls te geven. Denk aan materiaalkosten, kosten voor een werk- of repetitieruimte of voor een cursus die de werkpraktijk ten goede komen. Startende makers kunnen – wanneer de gemeenteraad instemt met het voorstel van het college - vanaf 13 oktober een subsidie aanvragen. Anderzijds krijgen professionele culturele organisaties (ook buiten ’s-Hertogenbosch) met deze subsidie de mogelijkheid om een opdracht te verstrekken aan een startende maker in ’s-Hertogenbosch. Hiermee wordt een extra impuls gegeven aan de productie en zorgen we dat makers aan hun zakelijke netwerk kunnen blijven werken. Voor culturele organisaties geldt wel dat aangetoond moet worden dat de te verstrekken opdracht buiten de reguliere activiteiten valt. Het college heeft aan de gemeenteraad voorgesteld voor de subsidieregeling 250.000 euro vrij te maken. De raad neemt hierover op 12 oktober een besluit.

,Het ontwerp moet prikkelend zijn. Een uitnodiging aan de bewoners van Breda om met elkaar de discussie aan te gaan.’’ Dat zei Dingeman Kuilman op 15 september bij de presentatie van de drie schetsen voor een Artikel 1-monument dat in het Valkenberg komt te staan. Kuilman sprak als voorzitter van de commissie die een voorselectie heeft gemaakt van de kunstwerken die in de race zijn voor een plaats in het stadspark. Hij hoopt dat een van de ontwerpen die zijn ingezonden door de kunstenaars Monica Dahlberg, Folkert de Jong en Jennifer Tee ‘gaan leven in de stad’. Wethouder Adank onderstreept dat het monument er niet voor niets komt. Het is het gevolg van een discussie in de gemeenteraad over de vraag hoe blij Breda moet zijn met een paviljoen dat de Chinese ‘zusterstad’ Yangzhou heeft geschonken en ook in het Valkenberg terecht komt. Omdat het in China niet goed gaat met de mensenrechten, heeft het stadsbestuur besloten om ook ruimte te maken voor een werk dat zich richt op het belang van gelijke behandeling. De beste manier om dat te accentueren is een monument voor Artikel 1. Daarin staat: ‘allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld’. Tot 11 oktober kan worden gestemd op de site van Plan Breda. Begin volgend jaar wordt begonnen met de aanleg van het winnende ontwerp, waarvoor 80.000 euro opzij is gezet.

De Amerikaanse muziekpionier en componist Annika Socolofsky heeft op 12 september de Gaudeamus Award 2021 gewonnen. Er waren dit jaar 4 genomineerden voor de award. Tijdens het festival zijn hun composities gespeeld. In totaal waren er 233 inzendingen. De jury zei over Socolofsky: “Annika is een uniek, verfijnd uitvoerend componist. Haar muziek omarmt ongelijke stilistische elementen om ontroerende, gepassioneerde kunst te creëren.” Annika Socolofski wint onder meer een opdrachtcompositie voor de volgende editie van het Gaudeamus Festival.  De fysieke vorm van de Award is ontworpen door beeldend kunstenaar Nuni Weisz, een instrument/beeld met de naam Inner Voice Amplifier, waarmee je je eigen stem kunt horen zoals die klinkt wanneer hij je lichaam verlaat. Annika Socolofsky, 31 jaar oud is een Amerikaans componist en “Avantfolkzangeres”. Haar muziek loopt uiteen van orkestrale werken en opera’s tot kamerkoor. Zij componeert vaak met haar eigen stem in gedachte. In Vrije Geluiden op Radio 4 sprak Aad van Nieuwkerk met de vier genomineerden.

Hoe wordt er omgegaan met de bestaande kunst in de openbare ruimte? Waar liggen de controverses en wat is er veranderd de laatste jaren?

Goede afspraken maken is moeilijk, stelt Victor Frequin van OZ Architecten. Zijn ervaring leert dat goed opdrachtgeverschap nog steeds eerder uitzondering is dan regel. Daarom heeft hij met 5 andere bureaus, onder auspiciën van de BNA, een Handreiking Architectenopdracht opgesteld.

De Nederlandse Spoorwegen (NS) hebben begin augustus een veertig meter lang kunstwerk van de Haagse beeldhouwer Auke de Vries, dat was te zien in het station Hollands Spoor, laten vernietigen. Een ‘pijnlijk besluit’ volgens de NS. Maar volgens De Vries wilden de Spoorwegen maar één ding: ‘Vernietiging van mijn beeld.’

Het Nationaal Theaterweekend (HNT) heeft het initiatief genomen om ieder jaar een toneelschrijver een nieuwe theatertekst te laten schrijven. De tekst wordt kosteloos aan alle theatergroepen, amateur en professioneel, in Nederland ter beschikking gesteld. Alle deelnemende theaters aan het weekend kunnen in samenwerking met een (lokaal) gezelschap het nieuw geschreven stuk laten opvoeren. Zo gaat hetzelfde toneelstuk, overal in Nederland, tegelijkertijd in première. Het eerstvolgende Theaterweekend vindt plaats op 28, 29 en 30 januari 2022. De naam van de eerste schrijver zal bekend worden gemaakt tijdens het Theaterfestival 2021. Tevens zal dan een geënsceneerde lezing te horen zijn door professionele acteurs van een eerste fragment. Met dit initiatief wil HNT niet alleen een impuls geven aan de Nederlandse toneelschrijfkunst, maar ook de samenwerking stimuleren tussen amateur- en professionele kunsten en theaters. Daarom worden nadrukkelijk àlle gezelschappen uitgenodigd de tekst op te voeren in hun theater in de buurt. Het Nationale Theaterfonds en Het Prins Bernard Cultuurfonds stellen een opvoeringsbudget beschikbaar om de samenwerking tussen de gezelschappen en het theater te stimuleren.

Voor het tijdelijke onderkomen van de Tweede Kamer aan de Bezuidenhoutseweg in Den Haag maakte Jos de Putter het kunstwerk ‘Aarde’. De materiaalkeuze maakt het nu al een veelbesproken werk. Niet iedereen is fan van het nieuwe kunstwerk. Het kunstwerk wordt vergeleken met brokstukken, een klimmuur of zelfs poep. De Putter, bekend als documentairemaker, werd geselecteerd door de kunstcommissie van de Tweede Kamer. Het kunstwerk kwam tot stand binnen de percentageregeling, waarbij de Rijksoverheid bij bouwprojecten een percentage uitgeeft aan kunst. De verbouwkosten van deze tijdelijke locatie bedragen 161 miljoen euro. Het bedrag van 200 duizend euro dat in verschillende publicaties wordt genoemd als honorarium voor het kunstwerk klopt niet, zegt De Putter. „Het is iets minder. Ik mag niet zeggen hoeveel het wel is. Bovendien is het geld voor het hele kunstwerk, inclusief materiaal en onderzoek. Mijn eigen beloning is daar weer een kleiner onderdeel van.”

De BNA Handreiking Architectenopdracht is te downloaden op de BNA-website. Deze handreiking biedt opdrachtgever en architect houvast bij het vastleggen van een duidelijke en effectieve architectenopdracht. Er is in de praktijk grote behoefte aan een dergelijke houvast. De handreiking is opgesteld door een zestal bureaus onder auspiciën van de BNA. Zij raden collega-bureaus en hun opdrachtgevers van harte aan om gebruik te maken van de handreiking bij contractvorming.

Buma NL lanceert het online matchmaking-platform Songplaza. De eerste editie wordt ondersteund vanuit de overheid waardoor componisten-tekstschrijvers via een 'open call' kans maken op een betaalde compositieopdracht en vervolgens gekoppeld worden aan zangers en zangeressen die actief zijn in het Hollandse genre. Het doel is nieuwe songs te componeren, op te nemen en uiteindelijk commercieel uit te brengen. Buma Cultuur en het ministerie van OCW willen op deze manier de muzieksector versterken, onder andere door werkbijdragen voor compositieopdrachten beschikbaar te stellen aan componisten en tekstschrijvers. Belangrijkste doel dat het ministerie verbindt aan de werkbijdrage is het creëren van nieuw werk en/of nieuwe exploitatie.

Twee maanden geleden berichtte Brabant Cultureel over de desolate toestand van het kunstwerk Hilverkaveling van kunstenaar Willem Claassen. De gemeente Hilvarenbeek, eigenaar van het kunstwerk, heeft zich dat aangetrokken en het object laten opknappen. Het is van een nieuwe verflaag voorzien, kapotte planken zijn vervangen en het mechanisme onder het kunstwerk is gerepareerd. Daarmee is overigens niet gezegd dat het kunstwerk helemaal in ere is hersteld. De foto’s van vroeger en nu laten dat zien dat het houtwerk van een vernislaag was voorzien en nu lijkt het een soort beits. Het werk heeft daardoor een wat ander aanzicht gekregen.

Kunstloc Brabant en het Van Gogh Nationaal Park (NP) gaan samen met 50 andere partners van het park werken aan het toekomstige Brabantse landschap met creativiteit als uitgangspunt. Hiervoor hebben zij een partnerovereenkomst getekend. Met Van Gogh, zijn vernieuwingsdrang, verbeeldingskracht, doorzettingsvermogen en durf als leidraad. De komende jaren zet Kunstloc zich in om de omgevingskwaliteit van het park te versterken met verbeeldingskracht en innovatieve oplossingen.

Architect Wim Quist spant een rechtszaak aan omdat Evides Waterbedrijf in Kralingen een nieuw hoofdkantoor wil bouwen op een door hem ontworpen drinkwatercomplex. Hij vindt dat de nieuwbouw zijn ontwerp ‘ernstig verminkt’. Het kort geding tegen het bedrijf is op 29 september in Rotterdam.

Gijs Frieling pleit voor opdrachtgeverschap. Maar niet het soort dat geld en een locatie beschikbaar stelt en vervolgens achteroverleunt om zich door de kunstenaar te laten verrassen. En ook niet het soort dat verbinding, transparantie, vertrouwen, diversiteit en innovatie wil laten verbeelden of op zoek is naar een iconisch werk met een wow factor. Nee, hij neemt als voorbeeld het contract uit 1586 waarin de opdracht tot het vervaardigen van De begrafenis van graaf Orgaz aan El Greco is vastgelegd. ‘’Het beslaat enkele tientallen pagina’s waarvan een klein deel over de financiële en praktische zaken gaat, de rest is een uiterst precieze beschrijving van wat er op het schilderij dient te worden afgebeeld en hoe: de houding en blik van de figuren; wat voor kleding ze moeten dragen en welke attributen ze bij zich hebben; hun plaats in de compositie en de gebaren van hun handen; de kleuren, de stemming en de religieuze betekenis van de voorstelling. Alles tot en met de mate van uitwerking en detaillering.” (…) “Alles wat je in het werk te zien krijgt lijkt uitsluitend uit de verbeeldingskracht van de kunstenaar voort te komen en nergens krijg je het gevoel dat het onderwerp een ballast is of dat hij eigenlijk iets anders had willen maken. Dit lijkt me een definitie van autonomie. El Greco kreeg goed voor zijn werk betaald omdat er een gearticuleerd verlangen naar voorstellingen bestond waarvan men wist dat die alleen door autonome verbeeldingskracht kon worden beantwoord.”

In het kader van de regeling Nieuwe Muziek Maken heeft Buma Music in Motion specifieke compositieopdrachten beschikbaar. Daarvoor is het programma ‘Projecten Muziek in Media’ opgezet. Hiermee willen de initiatiefnemers componisten ondersteunen die (potentieel) inkomen hebben verloren door de coronacrisis nieuwe kansen bieden. Daarnaast wordt beoogd mediaprojecten te ondersteunen die muziekcompositie nodig hebben. Vorige maand zijn de eerste zeven projecten begonnen en onlangs zijn de eerste twee projecten bekendgemaakt voor de tweede open call: Hotel Sinestra (feature film) en Begrijp Me (short documentary). In de komende weken worden nog drie projecten bekendgemaakt waar aan meegewerkt kan worden. Componisten die zich willen inschrijven voor een of meerdere projecten kunnen zich tot 25 augustus aanmelden. ‘Projecten Muziek in Media’ is een initiatief van Buma/Stemra en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen.

Er is een ‘Marshallplan’ nodig om de culturele en creatieve sector er weer bovenop te helpen. Dat stelt de Taskforce culturele en creatieve sector. Belangrijkste reden: er zijn steeds minder mensen die in de culturele sector kunnen – en willen – werken. Wijnand Schaap sprak met Taskforce-lid, Jeroen Bartelse, directeur van het Utrechtse TivoliVredenburg. Hij zegt dat verdwenen talent en menskracht de cultuursector zullen opbreken bij herstart in september. Bartelse vindt dat het trickle-down beleid niet goed heeft gewerkt: ‘Het bleek voor veel cultuurbedrijven niet mogelijk om zzp’ers opdrachten te blijven geven, omdat er door de lockdown weinig meer te doen was. Daardoor zijn soms de financiële vermogens gegroeid, terwijl freelancers zonder werk en inkomen zaten. Dat moet veranderen en als het aan mij ligt komt die steun alsnog evenredig bij de hen terecht komen. We hebben Platform ACCT gevraagd te onderzoeken hoe die noodgelden wél goed doorsijpelen naar getroffen artiesten en werkenden. Want als het zo doorgaat verliest de sector talenten op essentiële plekken.’ ‘Nu is het tijd om door te pakken met de hervorming van de arbeidsmarkt, om cultuureducatie echt een plek te geven in het onderwijs, om het makersklimaat te verbeteren. Als we dat niet doen, verliezen we het talent waarmee we onze zalen, musea en galeries weer vol kunnen krijgen.’

International Vocal Competition ’s-Hertogenbosch (IVC) is een samenwerking aangegaan met St. Joost School of Art & Design voor het LiedDuo Concours 2021. In de periode 2021 – 2024 krijgen studenten van de kunstacademie de kans om een werk te creëren dat tijdens het concours zichtbaar zal zijn. Het werk moet aansluiten bij de editie van het concours, dus LiedDuo of Opera | Oratorium. Uit de aanmeldingen naar aanleiding van de ‘Open Call’ heeft de vakjury Benjamin Schoones als winnaar aangewezen om zijn ingezonden voorstel uit te voeren en te presenteren tijdens de 54e editie van het concours. Het LiedDuo Concours 2021 vind plaats van 16 t/m 21 november 2021op diverse locaties in ‘s-Hertogenbosch. IVC - geworteld in ’s-Hertogenbosch – organiseert niet alleen het LiedDuo en Opera | Oratorium Concours. Jaarlijks verzorgt het concours optredens van laureaten in en om de stad bij evenementen van diverse culturele instellingen. De Opera3daagse en de Bossche Zomer zijn hier enkele voorbeelden van. IVC wil deze initiatieven uitbreiden door meer nieuwe culturele verbindingen in de regio aan te gaan waarbij ook verschillende kunstvormen worden gecombineerd. St. Joost School of Art & Design is hiervoor uiteraard een ideale partner.

Bergen op Zoom had tien jaar lang een beeldenwacht. Het initiatief kwam destijds van kunstenaarscollectief Krot & Co. Een groep vrijwilligers inspecteerde regelmatig de beelden in de stad, zorgde voor klein onderhoud en maakte de kunstwerken schoon. Vorig jaar staakte de beeldenwacht haar activiteiten omdat de club zich niet genoeg gesteund voelde door de gemeente Bergen op Zoom. Het onderhoud van de kunstwerken laat te wensen over. Kunstenaars maken zich zorgen over de staat van hun kunstwerk. ,,Wij krijgen daar meldingen over", zegt voorzitter Aerlant Cloïn van stichting Kunst in de Openbare Ruimte (KidOR). Hoog tijd dus voor een nieuwe beeldenwacht die de werken inspecteert. KidOR is daarover in gesprek met de gemeente Bergen op Zoom. Ruimte voor nieuwe kunst is er nauwelijks. ,,Aangezien er weinig budget is voor onderhoud, laat staan voor werkzaamheden na vandalisme of diefstal, kan de gemeente zich een toename van kunstwerken niet veroorloven”, zegt wethouder Patrick van der Velden. Hij antwoordt op vragen die de VVD recent stelde over de kunstwerken in de openbare ruimte.

Plattelandscomponist Jan-Piet van Rossum vindt dat de mensen te ver van de natuur afstaan. Hij wil met zijn muziek die band herstellen en geeft daarom uitvoeringen op locatie. In Diessen verzorgde zijn ensemble HAY! een concert op een melkveebedrijf. Emmanuel Naaijkens doet verslag.

In het kader van de Landschapstriënnale 2021 organiseerden Staatsbosbeheer, Kunstloc Brabant en Nationaal Landschap Het Groene Woud de Design Challenge ‘Onze Energie, Ons Land-schap’. Zes multidisciplinaire teams werden uitgenodigd aan de hand van een concrete casus integrale oplossingen te ontwerpen voor diverse opgaven rond landschap en duurzame energie. De organisatoren wilden met de design challenge via ontwerpend onderzoek verkennen hoe de verschillende opgaven rond ruimtelijke kwaliteit, energieopwekking en natuurverbetering zijn te combineren. Ook hoopte de organisatie de meerwaarde van creatief en verbeeldend ruimtelijk ontwerp tonen. De ontwerpvraag luidde: Hoe kunnen we een geluidswerend ontwerp maken, waarbij energieopwekking wordt gekoppeld aan de omringende natuur en tevens de verbeelding wordt aangesproken. De organisatie noemde het bewust een design challenge, want er was geen sprake van een wedstrijd waarbij een winnend ontwerp zou worden geselecteerd en (met zekerheid) uitgevoerd

De nieuwste editie van de Young Innovators is weer van start. Op 29 juni koppelde het College van Rijksadviseurs jonge, talentvolle vakgenoten aan actuele grote ruimtelijke opgaven. Het Young Innovators programma heeft twee belangrijke doelen: het genereren van vernieuwende ideeën en het bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuwe generatie vakgenoten. Een van de deelnemers is Anna Maria Fink van Atelier Fischbach, Amsterdam. Zij gaat zich toeleggen op de vraag van de Provincie Noord-Brabant en partners in NOVI-gebied De Peel. Kenmerkend voor alle dorpen in de Peel, is dat ze onlosmakelijk verbonden zijn met de omgeving waarin ze liggen. De dorpen en het landschap vormen één samenhangend verhaal dat nauw verweven is met de ontwikkelingen in de landbouw op sociaal, economisch, ecologisch en ruimtelijk vlak. De YI-opdracht focust zich op de wisselwerking tussen de transities in het landschap en de nederzettingen in de Peel. Welke aanknopingspunten zijn er te ontdekken voor een samenhangende ‘dorp-land’ strategie in de Peel? Gedurende acht maanden werkt de Young Innovator aan een concrete ruimtelijke opgave van een opdrachtgever.

De gemeente Bergeijk kan verder met het realiseren van een nieuwe vleermuizen- en uitkijktoren in het bosgebied Einderheide in Riethoven. De gemeenteraad gaf op 6 juli unaniem haar goedkeuring voor deze niet-alledaagse combinatie. Met het futuristische en mysterieus ogende houten bouwwerk wil de gemeente meer bezoekers én meer vleermuizen naar het gebied trekken. De uitkijktoren moet de recreatieve mogelijkheden voor het bosgebied versterken. Ook dient het bouwwerk als huisvesting voor verschillende soorten vleermuizen. Beide bezoekersstromen worden gescheiden van elkaar ondergebracht in het iconische bouwwerk. De nieuwe eyecatcher is ontworpen door architectenbureau Next Architects. Aan de toren hangt een prijskaartje van zo’n 4 tot 4,5 ton. De helft daarvan wordt gefinancierd met een subsidie van de provincie Noord-Brabant. Ook Boskalis levert een bijdrage van 130.000 euro

Hebben corona en de beperkende maatregelen in 2020 impact gehad op het werk en inkomen van freelance journalisten, fotojournalisten, schrijvers en fotografen? Daar lijkt het wel op. Het aantal betaalde uren is in de coronaperiode gekelderd met 24 procent en het bruto jaarinkomen daalde met zo’n 13 procent. Na het veelbelovende jaar 2019 geven de deelnemers die hebben meegewerkt aan het onderzoek Mediafreelancers Corona Monitor 2020 vaker aan dat zij amper van de journalistiek kunnen leven. Zij vroegen net zo vaak de steunmaatregel Tozo aan als sectoren die helemaal stil kwamen te liggen door corona. Ook zijn de deelnemers aan het onderzoek in het coronajaar voor meer dan de helft afhankelijk van niet-journalistieke opdrachtgevers. Het mediabrede onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de NVJ en Auteursbond met steun van de collectieve beheersorganisaties Lira en Pictoright. De belangrijkste conclusie uit het onderzoek : het inkomensdeel uit journalistieke opdrachten daalt (47% in 2020); 52% van de respondenten komt in 2020 amper of niet rond; 30% heeft steun gekregen uit Tozo1; 15% had steun gewild maar werd afgewezen of kwam er niet voor in aanmerking; het fototarief daalt in de coronaperiode verder tot gemiddeld € 54.

In Tilburg komt een monument om het slavernijverleden te herdenken. Het komt op het Burgemeester Stekelenburgplein aan de noordzijde van station Tilburg. De kunstenaars Tommy van der Loo, Patricia Kaersenhout en het duo Dedden/Keizer hebben op 25 juni jl. hun schetsontwerp gepresenteerd. Een commissie polst de mening van het publiek en maakt daarna een keuze. Vervolgens brengt de commissie advies uit aan het college. Kunstloc Brabant begeleidt de ontwikkeling van het kunstwerk in opdracht van de gemeente Tilburg.

Landschapspark Pauwels is een uitgestrekt gebied ten zuiden van De Loonse en Drunense Duinen en Kaatsheuvel / De Efteling en ten noorden van Tilburg. Een unieke omgeving waar natuur, landbouw, recreatie, water, cultuurhistorie en industrie samenkomen. Het Amersfoortse landschapsarchitectenbureau H+N+S stelde een plan op, samen met kunstenaar Paul de Kort, in opdracht van de Pauwels-partners (de gemeenten Tilburg en Loon op Zand en onder meer twee waterschappen). De Tilburgse gemeenteraad toonde zich recent unaniem zeer enthousiast over de ingrijpende operatie, die een jaar of tien zal bestrijken. Het Brabants Dagblad stapt met landschapsarchitect Pieter Schengenga op de fiets om er ter plekke over te vertellen. Schengenga ziet de locatie als ‘een soort tijdmachine’. ,,Vroeger wilde men van het water uit de stad af, nu zijn we zo ver dat we dat heel graag willen gebruiken.” Opvang, zuivering, berging, langzame afvoer én gebruik van het stedelijk water staan in het Waterlandschap centraal. Dat mag het publiek zien, soms ook als kunstwerk.

De provincie Noord-Brabant werkte sinds 2018 aan de vernieuwing en publieksverbreding van de klassieke muziek. Sinds 2018 stelde het convenant op voordracht van arrangeur Geert van Boxtel stadscomponisten aan in onder meer Tilburg en ‘s-Hertogenbosch. Sinds vorig jaar heeft ook het Brabantse buitengebied een muzikale vertegenwoordiger. Piet-Jan van Rossum werd verkozen tot plattelandscomponist. Strevend naar een hernieuwde toenadering tot het landschap gaat Van Rossum de boer op met zijn muziek. De afgelopen coronamaanden ging hij op zoek naar locaties om nieuw gecomponeerde stukken tot klinken te brengen. Op 2 en 3 juli organiseert Van Rossum zijn eerste 'vieringen' (uitdrukkelijk geen concerten) in de omgeving van Heukelom en Diessen. In september volgt een tweede reeks. Joep Christenhusz sprak met Piet-Jan van Rossum.

Ruimtelijk ontwerpers hebben de kredietcrisis niet zonder kleerscheuren doorstaan, zo wijst nieuw onderzoek door de Universiteit van Amsterdam uit. Niettemin wordt aan de rol van de ontwerpers bij de ruimtelijke inrichting van Nederland veel belang gehecht. Dat staat in de Jaarrapportage Ruimtelijke Ontwerpsector 2021, die Rijksbouwmeester Floris Alkemade aanbood aan demissionair minister van Engelshoven (OCW). Andere conclusies uit de rapportage: Er is een vergaande versplintering van de sector opgetreden door de groei van het aantal zzp-ers van bijna 20 % in 2010 naar 32% in 2018. En de beroepsgroep is bovendien weinig inclusief : vrouwen maken slechts een derde hiervan uit, ongeveer het laagste percentage in Europa. De Jaarrapportage 2021 laat zien dat er flinke verschillen bestaan tussen de vier ontwerpdisciplines. De (bouwkundig) architecten springen eruit qua aantal, qua aandeel in de bedrijfstak, qua beloning en ook qua sekse-ongelijkheid (deeltijd, beloning). Min of meer spiegelbeeldig is de discipline interieurarchitectuur waar vrouwen zijn oververtegenwoordigd. Maar ook daar zien we de combinatie van vrouw - deeltijd en relatief lager bruto (maand)loon. Zelfs in 2018 zijn deze verschillen tussen mannen en vrouwen in de ontwerpsector nog zeer saillant. Er worden een aantal aanbevelingen gedaan. Zo moet het Rijk meer werk maken van de rol van ruimtelijk ontwerpers bij het denken over de toekomstige ruimtelijke inrichting van Nederland. Het onderwijs kan aan de slag met het beter inspelen op de sterk veranderde situatie van de ontwerpers op de arbeidsmarkt. Het onderwerp diversiteit is een verantwoordelijkheid van de ontwerpsector als geheel om hierin verbeteringen te realiseren. Ook ligt er een gezamenlijk taak in het vergroten van het belang van de titel en de inschrijvingen in het Architectenregister.

Het Eindhovens Dagblad doet onderzoek naar beelden die uit de openbare ruimte zijn verdwenen. Slechts een handjevol ligt in de opslag. Andere sculpturen of plastieken zijn weg en niemand weet waar ze zijn.

Kunstloc Brabant adviseerde de gemeente Eersel en de Stichting Kunstroute Het Groene Lint over de realisatie van kunstwerken langs de wandelroute van de Markt in Eersel, via Veldhoven, naar de Markt in Eindhoven. Kunstloc bracht de opdrachtgever in contact met kunstenaars en adviseerde over het proces; van eerste idee naar schetsontwerp, plaatsing en uitvoering. De kunstroute is een mooi samenwerkingsproject waarbij kunst, cultuur en natuur zijn verbonden. Afgelopen mei is het startpunt van Het Groene Lint gemarkeerd in de vorm van een kunstwerk van Marcel Smink

Onder de titel Belangrijkste conclusies voor de toekomst van kunst in de openbare ruimte verzorgt Esther Didden, projectleider van het inmiddels afgeronde jubileumproject van BK-informatie, op 2 juli de BK-lezing, on line. De jaarlijkse BK-lezing kon eerder dit jaar helaas niet doorgaan vanwege het door coronamaatregelen uitstellen van Art Rotterdam. Didden zal ingaan op de belangrijkste conclusies van het BK -Informatie symposium over kunst in de openbare ruimte en worden vragen besproken die door de selectie van de sleutelwerken en de #watdoetdathier campagne relevant zijn gebleken: Waar liggen de verantwoordelijkheden in de openbare ruimte? Welke liggen er bij de overheden die deze ruimte invullen, welke bij de gebruiker en wat betekent dit voor de kunstwerken die hierin zijn te vinden? En wat als de kunstwerken monumenten zijn, welke krachten spelen dan mee? Hoe realiseer je anno nu op een goede manier een monument?

Voor de Design Challenge Onze Energie Ons Landschap, georganiseerd door Kunstloc Brabant, Staatsbosbeheer en Het Groene Woud ontwikkelde het multidisciplinaire team van VenhoevenCS, DS landschapsarchitecten en Studio Solarix een voorstel waarin het opwekken van schone energie op een ingenieuze manier wordt gecombineerd met het herstellen van verbindingen in de natuur en het beperken van geluidshinder. Het ontwerp Butterfly Effect voor een ultralicht web over de snelweg is niet alleen ontworpen voor de challenge-locatie aan de A67 ter hoogte van de Strabrechtse heide, maar is wereldwijd toepasbaar boven infrastructuur. Dit voorstel versterkt lokale ecosystemen op kleine schaal en heeft tegelijkertijd impact op een grootschalige aanpak van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies

Kunstwerken in de openbare ruimte vergen doorgaans jaarlijks onderhoud. Maar betekent dat ook dat de eigenaar het kunstwerk in stand moet houden? Kunstloc Brabant adviseert om daar goede afspraken over te maken tussen opdrachtgever en kunstenaar. Met een kunstwerk van Willem Claassen in Biest-Houtakker ging het mis: het verkeert in een desolate toestand. Het kunstwerk is eigendom van de gemeente Hilvarenbeek en is een cadeau van de Dienst Landelijk Gebied die als grondbedrijf van de overheid betrokken was bij de herinrichting van het landschap. Als Brabant Cultureel navraag doet bij de gemeente blijkt men niet op de hoogte van het verval van Hilverkaveling. De wethouder zegt in een reactie dat in overleg met de kunstenaar bekeken wordt of herstel van het kunstwerk mogelijk is. Brabant Cultureel sprak over de problematiek met Kunstloc Brabant adviseur Bas Veldhuizen.

Studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten hebben op 3 religieuze plekken in Tilburg, Berkel-Enschot en Biezenmortel zelfgemaakte meubels geplaatst. Daarbij horen podcasts. De werken staan er t/m Open Monumentendag op 11 en 12 september. De podcasts zijn te beluisteren via de site kloosterwaarden.nl. Het idee en de uitvoering is van de studenten: Aïsha Dingemans, Sophie Hoogmoet, Lisa Machielse en Isis Peene. Deze studenten werden begeleid door Jacqueline Moors, Anne Parlevliet, Jesper Wijnhoven en Martijn Honselaar. De gemeente werkt aan dit project mee in het kader van het Brabants Kloosterjaar. Kunstloc Brabant ondersteunde dit project in het kader van De Kunstopdracht, een intensief talentontwikkelingstraject voor jonge Brabantse makers, die de kans krijgen in opdracht te werken in het publieke domein. Het project is naast de gemeente ook mogelijk gemaakt door Fontys Hogeschool voor de Kunsten, de Provincie Noord-Brabant, de Congregatie van de Zusters van Liefde, Ons Koningsoord en Landpark Assisië.

De gemeente Best dacht dat met het verlenen van een omgevingsvergunning alle seinen op groen stonden voor de plaatsing van het kunstwerk ‘Groen Goud’, van kunstenaar Juul Rameau, midden op het Stationsplein. Pas later kwam de gemeente er naar eigen zeggen achter dat wettelijk gezien ook spoorwegbeheerder ProRail akkoord moet geven, vanwege de plek: dichtbij het treinstation en het spoor. Rameau ziet voordelen aan de vertraging. De onthulling wordt namelijk verzet naar 24 september en is dan onderdeel van het programma voor het landschapslaboratorium ‘Productieve natuur’, dat Best samen met buurgemeente Boxtel organiseert. ,,Een mooie aanleiding”, aldus de kunstenaar. ,,En hopelijk kan er dan ook publiek bij zijn.” Bovendien is dan duidelijk of de Bestse gemeenteraad akkoord is met het uittrekken van geld voor groene verlichting in het kunstwerk. ‘Groen Goud’ is één van de drie nieuwe kunstwerken rond de populier die straks in en om Best te zien zijn. Zo komt in de buurt van afslag van de A2 een 25 meter lange, driedimensionale pijl genaamd ‘Boompijl’. Bij de natuurpoort bij De Vleut verrijst ‘De Levensboom’, een uitkijktoren die letterlijk draait om een populier. Ook die twee werken worden na de zomer geplaatst.

De culturele sector is zwaar getroffen door de coronacrisis. Om componisten te steunen en de mogelijkheid te bieden nieuw werk te creëren, hebben Buma/Stemra en het Ministerie van OCW het Investeringsfonds Muziek opgezet. Naast het Investeringsfonds Muziek zijn er tevens werkbijdragen voor specifieke compositieopdrachten beschikbaar. Hiervoor worden film- en mediaprojecten gezocht die binnenkort in productie ga an óf al in productie zijn en waar nog geen componist bij betrokken is.De werkbijdragen voor compositieopdrachten zijn bedoeld als honorering voor de compositieopdracht, alsmede voor de realisatie van de opname enui tvoering van het nieuwe werk; bijvoorbeeld voor het inhuren van (extra) musici, een orkest, assistent of studio. Het bestaande budget voor muziek van het filmproject moeten worden gehandhaafd en de verloning van het originele werk van de componist moet worden betaald uit het bestaande productiebudget. De werkbijdrage is bedoeld als aanvulling op de productie. Hierdoor krijgt de componist betaald naar waarde én is er budget om de muzikale beleving van het project naar een hoger niveau te tillen. Filmmakers (producenten en regisseurs) kunnen hun film- of mediaproject aanmelden voor 25 juni 2020. De componisten worden geworven via een aparte oproep van Buma Music in Motion. Om zowel de filmmakers als de componisten te verzekeren van de juiste match, worden er matchmaking sessies georganiseerd. Filmmakers kunnen op basis hiervan een keuze maken voor een componist die de soundtrack en/of score gaat ontwikkelen voor hun productie.

Op drie kenmerkende plekken in Best, bij het NS-station, pal naast de A2 en aan de rand van de natuur bij De Vleut, komen binnenkort nieuwe, in het oog springende kunstwerken. Rode draad? De populier. Juul Rameau, Tijs Rooijakkers, Boukje Hazeleger en Stein van Brunschot lieten zich inspireren door populieren voor kunst in de openbare ruimte van gemeente Best

Op 14 juni vindt er een talkshow plaats n.a.v. de publicatie ‘Cultuur in tijden van corona’ waarin vijftien culturele instellingen van uiteenlopende aard zijn geportretteerd. Eén van de voornaamste conclusies van de coronacrisis is dat de hardste klappen zijn geïncasseerd door de creatieve zzp’ers. De pandemie heeft zichtbaar gemaakt hoe moeilijk het is om via culturele instellingen de financiële positie van kunstenaars te waarborgen. De sociaaleconomische ongelijkheid in de sector is toegenomen. Voor met name jong afgestudeerde kunstenaars is het bovendien moeilijk om in deze tijd hun loopbaan te starten. In reactie op de coronamaatregelen zijn door culturele instellingen de nodige initiatieven genomen om kunstenaars in contact te brengen met het publiek, of om inkomsten te kunnen generen. Veel van deze initiatieven hadden of hebben echter een tijdelijk karakter. In de meeste gevallen kan dan ook niet gesproken worden van substantiële financiële voorzieningen. Dit roept de vraag op bij wie de verantwoordelijkheid ligt. Welke steun kunnen culturele instellingen leveren? Aan welke instrumenten moeten we hierbij denken? Welke rol zou beleid hierin moeten spelen? Hoe kantelen we van incidenteel naar structureel?

Het Fonds Podiumkunsten start met een podiumkunstenvoucher. Met deze voucher kunnen podiumkunstenaars in opdracht van een maatschappelijke organisatie nieuw werk maken of uitvoeren die passen binnen de huidige coronamaatregelen. Hiervoor werkt het Fonds samen met vier maatschappelijke partners: Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, De Zonnebloem, Jantje Beton en de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB). De vier partners kunnen samen 100 opdrachten verstrekken aan professionele podiumkunstenaars door vouchers ter waarde van 5000 euro in te zetten voor kleinschalige uitvoeringen. Dit kan bijvoorbeeld een verjaardag zijn, een afscheidsfeest of om iemand in het zonnetje te zetten. Met dit initiatief wil het Fonds  Podiumkunstenaars zichtbaar maken wat professionele kunstenaars kunnen betekenen voor maatschappelijke organisaties. Tegelijkertijd komen podiumkunstenaars aan het werk in een periode waarin werkgelegenheid onder druk staat. Er kan aangevraagd worden als de podiumkunstenaar is geselecteerd door een van de betrokken partners. Het loket is geopend van 15 juni 2021 tot en met 1 oktober 2021.

Florentijn Hofman, bekend van zijn mega-badeend, is gekozen om een kunstwerk langs de toekomstige Brabantse snelfietsroute F50 te maken. Kunstloc Brabant heeft dit kunsttraject geïnitieerd samen met de gemeente Meierijstad en provincie Noord-Brabant. Naast een functioneel en snel fietspad moet de F50 zo ook een publiekstrekker worden en bijdragen aan een mooiere omgeving. Florentijn Hofman is door de kunstcommissie gekozen met zijn ontwerp ‘Half-Nul’.

In oktober 2018 presenteerde staatssecretaris Mona Keijzer de Handreiking Tenderkostenvergoeding aan de Tweede Kamer, waarin verwezen wordt naar de BNA Richtlijn Gezonde Architectenselecties. Deze handreiking moet faire tendervergoedingen bevorderen. Grofweg de helft van de bureaus (52%) ontvangt vaker een inschrijfvergoeding dan voorheen, al zijn die meestal onredelijk laag. Zo’n 44% van de bureaus ziet geen verbetering. Veel aanbesteders hebben onvoldoende besef van de inschrijfkosten die architecten maken. Dat blijkt uit het BNA Verdiepingsonderzoek, voorjaar 2021.

Bij alle winkelcentra en in de wijken in ‘s-Hertogenbosch kom je ze ongetwijfeld tegen: containers voor textiel, glas en plastic. De metalen bakken zijn niet bepaald het toonbeeld van schoonheid. Sterker nog: ze zijn ronduit saai en in enkele gevallen ook smerig. Maar daar komt verandering in. Straatkunstenaarscollectief Kings of Colors gaat op zo'n tien op locaties de containers omtoveren tot kunstwerken. De gemeentelijke Afvalstoffendienst vroeg Kings of Colors daar voor te zorgen. De straat en wijk fleuren er direct van op”, zegt wethouder Jan Hoskam. ,,Natuurlijk hopen we dat inwoners de container daarna nog beter gaan gebruiken. Het is toch zonde om afval ernaast te gooien?”

Op het door architect Wim Quist ontworpen drinkwaterleidingcomplex in Rotterdam Kralingen is door opdrachtgever Evides een nieuw hoofdkantoor gepland, naar een ‘principe-ontwerp’ van V8 Architects uit Rotterdam. Architect Kees van der Hoeven bekritiseert in een opiniebijdrage het onvoldragen voorbereidingsproces en roept op tot protest tegen het resultaat van deze volgens hem kwalijke combinatie van macht en ondeskundigheid.

Florentijn Hofman, de kunstenaar die wereldberoemd werd met zijn gele reuzenbadeend, levert een kunstwerk voor de toekomstige snelfietsroute F50 van Veghel naar Uden. Het gaat om drie ‘sets’ van fietsfiguren in de vorm van uitvergrote modelpoppetjes. ,,Het zal heel vervreemdend overkomen.” Inwoners van Meierijstad worden actief betrokken bij de uitwerking van het kunstwerk. Zo krijgt de fietsverbinding een extra dimensie met een kunstverbinding. Hofman zoekt mensen die model willen staan als fietser. Hij zoekt twee fietsende scholieren, iemand met een speed pedelec, een meisje dat met losse handen fietst, een ouder die een fietsend kind duwt, twee wielrenners en een ‘ANWB-stelletje’; een man en vrouw met dezelfde fiets en fietskleding.

Op de Oirschotse Heide, middenin het oefengebied van Defensie, bevindt zich een landschapskunstwerk. De Loopgraaf voor de Vrede van Marco Vermeulen, curator van de Landschapstriënnale 2021. ,,Een bewust contrast”, zegt hij, de loopgraaf heeft de vorm van het vredesteken. Vermeulen kwam op dit idee door de opvallende ligging en bijzondere functie van het terrein. ,,Hier oefenen militairen en dat wordt wellicht geassocieerd met agressie en oorlog. Terwijl ik juist een positief gebaar wil maken naar de gebruikers van het gebied. Ze stellen orde op zaken en bewaken de vrede, vandaar het vredesteken”, zegt Vermeulen. Niet alleen de vorm en de betekenis van het werk zijn aansprekend, ook de manier waarop het landschapsproject is gemaakt. Je kijkt namelijk letterlijk tegen de aarde aan, als je in een van de loopgangen staat. De Loopgraaf voor de Vrede is een onderdeel van de Groene Corridor, gemaakt in opdracht van de gemeente Oirschot.

Het omgewaaide beeld ‘De Tong’ van Rudi van de Wint keert na ruim een jaar terug op de dijk aan de A6 tussen Almere en Lelystad. Bijna de voltallige Provinciale Staten van Flevoland stemden daarmee in. De naam verandert in ‘De Tong’ – zonder de toevoeging ‘van Lucifer’. Daarmee wortd tegemoet gekomen aan de gevoelens van gelovigen die er een verwijzing naar de duivel in zagen. De erven van de in 2006 overleden kunstenaar gaan akkoord.

Het monument ter nagedachtenis aan het slavernijverleden krijgt een plek centraal op het Burgemeester Stekelenburgplein. Dat heeft het Tilburgse college besloten na overleg met de selectiecommissie die in het leven is geroepen voor de oprichting van het monument.

Leidraad voor  het opstellen van een opdrachtovereenkomst met een internationale maker, die rekening houdt met de onzekerheid rond COVID-19 door Laurens Meijer van DutchCulture's Mobility Info Point.

Vier op de vijf architectenbureaus hebben last van vertraging bij de overheid als gevolg van de coronacrisis. Vertraging bij onder meer bestemmingsplannen, vergunningen en welstand leidt tot moeilijkere besluitvorming bij opdrachtgevers en hollen of stilstaan bij bureaus. Dat blijkt uit de vierde corona-quickscan van de BNA. BNA-directeur Fred Schoorl: “We doen nogmaals een dringende oproep aan gemeenten: houd de plan- en bouwprocessen gaande, dat is cruciaal voor de kwaliteit en het tempo in de woningbouwopgave.”

Het Draaiend Huis komt stil te staan en Hans Smolders (Lijst Smolders Tilburg) stelt er vragen over. In februari en maart dit jaar hield het kunstwerk op met draaien. ,,De zoveelste vette rekening bovenop het jaarlijkse forse bedrag aan onderhoud”, zei Smolders recent over de reparaties. Tijd voor Bas Vermeer van het Brabants Dagblad om de kosten van het kunstwerk van John Körmeling eens op een rij te zetten.

In 2020 zette Platform ACCT de eerste stappen in de ontwikkeling van digiPACCT: een platform voor HR en arbeidsvoorwaarden in de culturele en creatieve sector. Op 10 mei 2021 gaat hetofficieel van start met een online kick-off bijeenkomst. DigiPACCT is het platform voor HR en arbeidsvoorwaarden voor iedereen met HR-taken in de culturele en creatieve sector. Samenwerking, netwerken en het delen van kennis staan centraal. Met dit platform willen we goed werkgever- en opdrachtgeverschap in de sector stimuleren.

Het College van Rijksadviseurs zoekt publieke opdrachtgevers met een concrete ruimtelijke ontwerpopdracht voor de Young Innovators 2021. Met dit programma koppelen de Rijksadviseurs jonge, talentvolle architecten, interieurarchitecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten aan grote ruimtelijke opgaven als klimaatadaptatie, energietransitie, duurzame verstedelijking & mobiliteit en transitie van de landbouw. Om de ontwerpprojecten zo toepasbaar mogelijk te maken, gaat het College coproducties aan met partijen die als mede-opdrachtgever optreden. Dit kunnen partijen zijn als een Rijksuitvoeringsdienst, een provincie, een waterschap of een gemeente. Daarnaast worden zes Young Innovators gekozen. Van een co-opdrachtgever wordt o.m. verwacht : een budget à 12.500,- euro voor het honorarium voor de Young Innovators. Het College van Rijksadviseurs neemt de kosten voor de organisatie van het traject op zich. Aanmelden kan tot 3 mei.

Het Fonds Podiumkunsten heeft 25 projecten gehonoreerd in de eerste ronde van de regeling opdracht compositie of libretto. Er zijn in totaal 45 aanvragen in behandeling genomen. Aanvragen worden in twee ronden per jaar behandeld. In deze eerste ronde is het budget 239.000 euro. Deze regeling is bestemd voor het geven van een opdracht om een compositie of een libretto te schrijven, en heeft als doel de kwaliteit en de diversiteit van de Nederlandse podiumkunsten te bevorderen.

Stichting Cultuur zonder Grenzen ontving van het Mondriaan Fonds een bijdrage Kunst Opdracht voor de realisatie van Kapellenbaan: een internationaal kunstproject waar kunstenaars de opdracht krijgen om paviljoens of stilteruimtes te ontwerpen in de openbare ruimte in het Land van Cuijk en Noord-Limburg. De Kapellenbaan is een serie van paviljoens die verwijzen naar de vele (veld)kapellen die in het verleden in de streek zijn geplaatst en de Romeinse heerbaan tussen Maastricht en Nijmegen. Afgelopen herfst zijn de eerste twee kapellen geplaatst door Atelier van Lieshout en Maria Roosen. Dit jaar komen daar de kapellen van kunstenaars Sachi Miyachi en Frank Havermans bij. Met de bijdrage Kunst Opdracht stimuleert het Mondriaan Fonds opdrachten aan kunstenaars en daarmee ook de markt en de zichtbaarheid van kunst; de betrokkenheid tussen opdrachtgever, kunstenaar en publiek. Aanvragen kan op elk moment van het jaar via het online aanvraagsysteem van het Mondriaan Fonds

Als lichtpuntje dook in 2020 de ene na de andere muurschildering in de stad op. Het project van de gemeente Tilburg gaat dit jaar verder en start met een vloerschildering van internationaal vermaard kunstenaar Leon Keer. Hij maakt een driedimensionale schildering die, als je je telefoon er op richt, ‘tot leven komt’. Keer: ,,Met augmented reality wordt het bijna vierdimensionaal. Als je je telefoon er op richt (daarvoor moeten mensen een speciale app downloaden -red) komt het tot leven.” Het kunstwerk - nu nog een prille schets - verschijnt begin april bij basisschool De Wegwijzer in de Tilburgse wijk De Reeshof. De voorbereidingen lopen voor meer schilderingen, laat een gemeentewoordvoerder weten. Hoeveel schilderingen, wie en waar, is nog niet bekend.

Een dreigend conflict tussen kunstenaar Thijs van Kimmenade en het gemeentebestuur van Gemert-Bakel lijkt in de kiem te kunnen worden gesmoord. Er is een nieuwe plek in zicht voor het kunstwerk De Stoelen van Van Kimmenade uit Milheeze, tot grote tevredenheid van de kunstenaar zelf. ,Ik ben blij dat het er nu zo goed uitziet", reageert de kunstenaar uit Milheeze telefonisch verheugd. ,,Want het oorspronkelijke plan om mijn kunstwerk rücksichtslos af te danken, dat deugde voor geen meter. Nu nog even afwachten of het allemaal wel rond komt.“ Gemeenteraadslid Stan van Kollenburg van de Dorpspartij, pleitbezorgers voor het kunstwerk op een nieuwe locatie, de rotonde aan de westkant van het dorpshart van Bakel, heeft er alle vertrouwen in dat dat gaat lukken. ,,We hebben de afgelopen weken een paar indringende gesprekken over de kwestie gevoerd, en het ziet er nu allemaal heel goed uit. Er moeten alleen nog wat praktische zaken geregeld worden.”

Kunstloc Brabant ondersteunt de realisatie van een monument in Tilburg om het slavernijverleden te herdenken. Het voortouw voor dit monument is genomen door de Stichting Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst Tilburg en de Stichting Comité 30 juni-1 juli Tilburg. Zij vertegenwoordigen Tilburgers met roots in Suriname of de (voormalig) Nederlandse Antillen en Aruba. Velen van deze grote groep Tilburgers zijn nazaten van mensen die slachtoffer waren van de Nederlandse slavenhandel. Aan drie kunstenaars wordt een schetsopdracht verleend. Kunstloc adviseur Liesbeth Jans schreef een blog over kunst en herinneren.

De gemeente Zundert wil in de nieuwe raadszaal twee portretten aan de muur. Eén van koning Willem-Alexander, een tweede van koningin Máxima. Maar dan niet van die standaardportretten. Integendeel: Zundert wil een koning en koningin die zijn gemaakt door kunstenaars van eigen bodem. Lokale kunstenaars wordt gevraagd een ontwerp, inclusief een begroting, voor juni te mailen naar griffie@zundert.nl. In augustus wordt duidelijk welke kunstenaar de opdracht krijgt. Voor de uitvoering van zijn of haar werken is 10.000 euro apart gelegd.

Met de tijdelijke regeling 2P Covid-19: een podium voor lokale makers biedt het Fonds Podiumkunsten meer ruimte aan samenwerkingen van podia en festivals met lokale makers. Het Fonds wil hiermee de podia en festivals de mogelijkheid bieden om in samenwerking met lokale makers kleinschalig aanbod te realiseren en te presenteren. Het kan hierbij gaan om zowel bestaande als nieuwe projecten en kan worden gebruikt voor het verlenen van opdrachten aan lokale makers. Het moet gaan om kleinschalig aanbod dat binnen de geldende coronamaatregelen wordt gemaakt en gepresenteerd. De subsidie kan worden ingezet voor de dekking van voorbereidings- en uitvoeringskosten alsmede voor kosten voor marketing en publiekwerving. Het gaat hierbij om activiteiten die starten in 2021. Deadline is 30 juni 2021.

Kunst bij windturbines, dat is niet de meest voor de hand liggende combinatie. Toch is dat precies wat er staat te gebeuren bij windpark Streepland dat volgend jaar van de grond komt langs de A16 bij Moerdijk. Ontwikkelaar Goede Buren plaatst bij een van de drie molens een kunstobject. ,,Voor ons vormen kunst en educatie een belangrijk doel. We willen mensen ter plekke meer vertellen over duurzame energie. Op deze manier hopen we meer draagvlak te krijgen”, zegt woordvoerder Jennie Tissingh. Het moet een plek worden waar mensen naar toe kunnen wandelen of langs kunnen fietsen. ,,Wie weet lopen reizigers die op het NS-station Lage Zwaluwe hun trein hebben gemist er even heen. Maar we denken bijvoorbeeld ook aan schoolexcursies.” Wat voor kunstobject er komt en waar precies, is nog niet bekend. Goede Buren, een initiatief van Windunie, Greenchoice en Meewind, richt ook een maatschappelijk fonds op.

Het kunstwerk De Gemeente Verlicht in de raadzaal van het Bernhezer gemeentehuis krijgt een opknapbeurt. Het college van B en W van Bernheze heeft daar ruim 18.000 euro voor uitgetrokken. Het kunstwerk dateert uit 2007. De verlichting heeft volgens de gemeente het einde van de levensduur bereikt, die is maximaal tien jaar. Het verloop van de kleuren is daardoor niet goed meer. Bernheze heeft over de renovatie contact gehad met kunstenaar Herman Kuijer uit Hilvarenbeek. ,,Er is met name gesproken over de techniek, mogelijkheden de vervangingskosten te drukken en de leverancier. Hij vond het prettig erbij betrokken te worden.’’

Het is krap vier jaar oud en nu al is het graffitikunstwerk in het fietstunneltje in Goirle in verval. Op sommige plekken laten de beeltenissen los. De oorzaak is al wel bekend. Onder het huidige kunstwerk van dieren en natuur zit een ander graffitikunstwerk. Daarover is ooit een laag coating aangebracht en die laat nu los. Wat eigenlijk een beetje zuur is omdat het laatste kunstwerk 24.550 euro heeft gekost. Goirle gaf vijf jaar geleden professionele graffitikunstenaars de opdracht op de tunnel te verfraaien. Zodat het voor vandalen niet meer aantrekkelijk zou zijn om in het wilde weg te gaan kliederen. ,,We hebben wel geïnformeerd bij de kunstenaars, maar die hebben aangegeven dat de hele tunnel dan eerst schoon gespoten moet worden. Dan moet het weer opnieuw worden aangebracht. We weten geen precieze prijs, maar de gemeente heeft op het moment het geld niet", geeft een woordvoerder aan.

De kunstbrug die in nieuwbouwwijk Geerpark in Vlijmen komt, is naar verwachting net na de zomer klaar. De gemeente Heusden heeft besloten de uitvoering van het project helemaal neer te leggen bij één aannemer, met daarbij een belangrijke rol voor kunstenaar Jeroen Doorenweerd. Er komt dus geen openbare aanbesteding. Wie de aannemer wordt is nog niet bekend. Door het in één hand te houden, denkt Heusden de voortgang van de werkzaamheden en de kwaliteit qua constructie, materiaalgebruik en uitstraling het best te kunnen bewaken. De brug is een ontwerp van  Doorenwaard. Hij kreeg eerder al opdracht het kunstwerk te maken, na een advies van de kunstadviescommissie van de gemeente Heusden. De brug komt te liggen tussen Lisdodde en Loopkever en is bedoeld voor fietsers en voetgangers. De totale kosten van kunstwerk, inclusief bijkomende kosten als de aanleg, grondwerkzaamheden eetc. zijn 208.191 euro.

De BNA is tevreden over de stappen van staatssecretaris Mona Keijzer van Economische zaken voor betere rechtsbescherming bij overheidsaanbestedingen. Architecten lopen veelvuldig op tegen onredelijke voorschriften en buitensporige deelnamekosten. Het is slikken of stikken. Klagen bij de aanbesteder heeft weinig zin en procederen biedt ook weinig soelaas. Een aanscherping van de Aanbestedingswet moet voor verbetering zorgen, zodat gedupeerde architecten beter hun recht kunnen halen.

Het kunstwerk Monument voor de eerste kus van Karin Colen is van zijn plaats bij het oude raadhuis van Schijndel verdwenen. Waar is het toch gebleven?,wil Marrik van Rozendaal weten. De fractieleider van D66 in Meierijstad stelde vragen aan het gemeentebestuur van Meierijstad. Colen had al opgevangen dat het beeldje er sinds kort niet meer staat. ,,Maar ik maakte me er niet al te druk om. Het raadhuis wordt verbouwd, dus het zal wel even een andere plek hebben, denk ik.” Bij de gemeente konden ze daar op 22 februari geen antwoord op geven. Enkele dagen later kwam het bericht van wethouder Menno Roozendaal dat het kunstwerk goed is ingepakt en veilig opgeslagen. En het keert terug op zijn plek bij het bordes als de verbouwing van het oude raadhuis op de Markt is afgerond.

New York heeft ‘Empire State of Mind’; wat is het Eindhovens equivalent? Vanaf vandaag kunnen Eindhovense muziekmakers, producers én fanatiekelingen meedoen in de race voor de enige echte Eindhoven anthem. De nieuwe campagne ‘The Sound of Eindhoven’, ontwikkeld door Eindhoven365 en creatief bureau Edhv, moet de lokale muziekscene een boost geven. Een mooie samenwerking met lokale partners als Muziekgebouw, de Effenaar, Dynamo, Popei, Rock City Institute en Stichting Cultuur Eindhoven. Een track inzenden kan tot 12 april. De jury zal achter de schermen aan de slag gaan om uiteindelijk een oordeel te kunnen vellen. In diezelfde periode kan het publiek een stem uitbrengen op hun favoriet. Uiteindelijk zijn er twee winnaars: de jury winnaar en de publieksfavoriet. Beide winnaars mogen hun track opnemen en uitgeven op vinyl. Daarnaast ontvangen ze een bedrag van 1.000,- euro. De jury winnaar krijgt aanvullend een videoclip geproduceerd door Pierette Goossens én mag zijn of haar inzending de officiële Eindhoven Anthem noemen

Op het jubileumsymposium van het vakblad BK Informatie stond dit jaar kunst in de openbare ruimte centraal. Er was al een online database van honderd sleutelwerken aangelegd en er vond een middag plaats met meerdere panels, waar gesproken werd over de vele kwesties en veranderingen waarmee kunstenaars en bemiddelaars te maken hebben. Minke van Schaik keek online mee. Ze zag hoe kunstenaars zich aan de omstandigheden weten aan te passen, maar niet zonder steun van bemiddelaars kunnen.

Geef kunstwerk De Stoelen in Bakel een nieuwe plek. Bij voorkeur op een andere prominente plaats in het centrum van Bakel. En dan het liefst bij de entree van het dorp aan de kant van Helmond, de rotonde aan het begin van de Dorpsstraat. Dat is, kort en krachtig, de boodschap van de gemeenteraadsleden van Kollenburg en Coopmans van de Dorpspartij in de gemeenteraad van Gemert-Bakel. ,,Het zou toch zonde zijn als het kunstwerk van Thijs van Kimmenade roemloos zou eindigen op de gemeentewerf, omdat het na de herinrichting van het St. Wilbertsplein niet meer op die plek past", aldus Van Kollenburg. ,,Daar moet toch een oplossing voor te vinden zijn, denken wij.” Het probleem is ontstaan door de aanstaande herinrichting van het Bakelse dorpshart. Die ingrijpende opknapbeurt gaat binnenkort al van start. Aan de voorkant van de kerk aan het plein komt gras, een aantal parkeerplaatsen verdwijnt en er komt een ruime waterpartij. Van Kimmenade is het niet eens met het plan van het Gemert-Bakelse gemeentebestuur om zijn Stoelen te verwijderen. De Milheezenaar ontwierp het kunstwerk in 1994. Het symboliseert de drie kerkdorpen waar de toenmalige gemeente Bakel, Milheeze en De Rips uit bestond. Van Kimmenade kondigde in het Eindhovens Dagblad aan dat hij zich via de rechter tegen het verplaatsen zal verzetten.

Onlangs sprak Liesbeth Jans, adviseur kunst en samenleving van Kunstloc Brabant, tijdens een paneldiscussie ter gelegenheid van het jubileumsymposium van BK-Informatie over Kunst in de openbare ruimte over de rol van bemiddelaar. Wat houdt die rol van bemiddelaar precies in? Waarom is die rol vaak onmisbaar? Jans blogt hierover. Kunstloc Brabant wordt wekelijks benaderd door makers, gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven en vervult vervolgens de rol van bemiddelaar die vraag en aanbod bij elkaar brengt.

BNA Beste Gebouw 2021 gaat van start. Architecten kunnen met hun opdrachtgever hun beste gebouw, in gebruik genomen in 2020, inzenden op Gebouwvanhetjaar.nl. Er zijn 4 categorieën : Identiteit & Icoonwaarde, Leefbaarheid & Sociale Cohesie, Stimulerende Omgevingen, en Particuliere Woonbeleving. BNA-voorzitter Francesco Veenstra blogt over de wedstrijd.

De Call for Entries voor Dutch Design Awards (DDA) 2021 is geopend. Voor het 19e jaar op rij wordt ontwerpend Nederland uitgenodigd om hun beste werk in te sturen vóór 24 april 2020. Men kan zich in een van de zes hoofdcategorieën: Product, Fashion, Habitat, Communication, Design Research en Data & Interaction. Ook kan er worden aangemeld voor de Young Designer Award en de Best Commissioning Award.

De tweede netwerkbijeenkomst 'Kunst in de openbare ruimte' zal als webinar plaatsvinden. En er valt iets te vieren: 'Het Stappenplan kunst in de openbare ruimte. Een leidraad voor beheer en behoud'  is af. Dit zal op dit 4 februari kort gepresenteerd worden. De online bijeenkomst wordt georganiseerd door de RCE projectgroep Kunst in de openbare ruimte. Het stappenplan geeft praktische informatie voor het beheer en behoud van kunst in de openbare ruimte. Het gaat in op probleemsituaties waar eigenaren, beheerders en andere betrokkenen mee te maken kunnen krijgen. Aan bod komen onder andere onderhoud, documentatie, waardering, risicomanagement, schade en restauratie.

De publicatie Competition Culture in Europe 2017-2020 compileert de activiteiten en onderzoeks- en onderwijsprojecten op het gebied van prijsvragen in Europa. Hiermee wordt het vierjarig programma Competition Culture in Europe, geïnitieerd door Architectuur Lokaal, afgesloten. Twintig Europese landen waren betrokken bij de implementatie van het programma; in zes daarvan werden onderzoeksprogramma’s met studenten opgezet. Doel van het programma was de kwaliteit van de opdrachtverlening te verbeteren om hiermee bij te dragen aan de ontwikkeling van de Europese bouwcultuur door middel van de uitwisseling van kennis en ervaringen tussen Europese landen. Daarbij was er veel aandacht voor verbetering van de toegankelijkheid en transparantie van ontwerpwedstrijden in Europa. Gedurende vier jaar is er veel gedaan om wederzijds begrip tussen de verschillende nationale culturen te verbeteren. Het boek bundelt de vele activiteiten op het gebied van prijsvragen in Europa, inclusief onderzoeks- en onderwijsprojecten in de verschillende Europese landen.

,,Het herinnert ons aan de roemruchte geschiedenis van het Bels Lijntje en verwijst tegelijk naar het recreatieve fietspad dat het nu is. Een baken en oriëntatiepunt voor inwoners en bezoekers”, aldus een woordvoerster van de gemeente Baarle-Nassau. Op 22 januari is ‘’Poort van Baarle’ onthuld. Het 7 meter kunstwerk van Tim Hoefnagels uit Eindhoven staat op het Bels Lijntje in Baarle-Nassau.

Op 20 januari vond het door BK – Informatie georganiseerde symposium 'Kunst in de openbare ruimte' plaats. Iedereen die een ticket heeft kan de opnames online terugkijken tot eind februari 2021. Anderen kunnen contact opnemen met BK – Informatie om het terug te zien. Een overzicht van de 6 sprekers en het onderwerp dat ze inbrachten.

Dutch Choir Music Now ondersteunt componisten met nieuwe compositieopdrachten en voorziet amateurkoren van gratis, nieuw koorrepertoire. Het initiatief is genomen door een mecenas die anoniem wil blijven, in samenwerking met Nieuw Geneco en Dutch Composers NOW. De composities zijn vrij toegankelijk op het online platform Dutch Choir Music NOW. De mecenas achter het initiatief noemt zich Marcia en is in het dagelijks leven koordirigente. Ze besloot een erfenis in te zetten om componisten – die nauwelijks steun krijgen tijdens de coronacrisis – in hun kracht te zetten met nieuwe compositieopdrachten. Bovendien wil ze amateurkoren aan goed zingbare nieuwe composities helpen, afgestemd op de mogelijkheden en verwachtingen van amateurzangers. Op de website staan al 39 composities voor vrouwenkoor (ook geschikt voor mannen). De stukken zijn te downloaden en voorzien van audio en oefenbestanden.

In coronajaar 2020 ontvangt BNA-jurist Michel Geertse opvallend veel klachten van architecten over aanbestedingen. Bottleneck zijn vooral de hoge tenderkosten en de disproportionele voorwaarden die opdrachtgevers stellen. Aan de andere kant mogen architecten zich ook soms ook alerter opstellen, vindt Geertse. “Je wilt niet weten hoeveel architecten ik aan de lijn heb gehad die in de volgende ronde pas ontdekken wat de voorwaarden zijn”, zegt hij in een gesprek met Architectenweb.

De BNA neemt het marktdossier aanbesteden over van PIANOo, het Expertisecentrum Aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken. Aanleiding is het besluit van PIANOo te stoppen met specifieke branchedossiers. Omdat het inkopen van architectendiensten vraagt om specifieke kennis neemt de BNA het marktdossier nu over. Onlangs heeft de BNA samen met PIANOo het marktdossier nog geactualiseerd. Inkopers zijn hiermee beter in staat zijn om hun architectenselectie af te stemmen op de marktomstandigheden in de architectenbranche

Margriet Luyten is dit jaar de laureaat van de Will en Jan van Hoof Kunstprijs Noord-Brabant. De prijs wordt voor de derde keer uitgereikt en is, naast een blijk van waardering, een impuls ter stimulering. Mogelijke winnaars van deze Noord-Brabantse kunstprijs dienen te beschikken over een rijk kunstenaarsparcours en (inter)nationaal succes. De laureaat wordt gekozen door Het Noordbrabants Museum, waarna hij of zij de opdracht krijgt om in een tijdsspanne van maximaal één jaar een kunstwerk voor het museum te vervaardigen. Dit werk wordt vervolgens toegevoegd aan de collectie De prijs is een initiatief van het Will en Jan van Hoof Fonds en Het Noordbrabants Museum. Eerdere laureaten waren Eelco Brand en L.J.A.D. Creyghton.

In de eerste week van het nieuwe jaar wordt begonnen met de bouw van De Nieuwe Herdgang, de uitkijktoren in de Moerenburg, bij knooppunt De Baars. Eind april moet het opvallende, 25 meter hoge bouwwerk langs de A58 klaar zijn. Als de toren klaar is, worden rondom het kunstwerk twaalf bomen gepland en wordt het omliggende terrein ingezaaid met een bloemenmengsel. Er wordt ook een wandelpad aangelegd naar de toren, die straks toegankelijk wordt via een tourniquet. De landschappelijke inrichting is bedacht in samenspraak met het Waterschap en Rijkswaterstaat, vanwege de plannen voor de verbreding van de A58. De uitkijktoren is een ontwerp van kunstenares Nina Aalbers. Zij reageerde in 2017 op een oproep aan beginnende architecten, ontwerpers en kunstenaars om een ontwerp te maken voor een uitkijktoren bij De Baars. Aanvankelijk werd gekozen voor een ander ontwerp, maar die constructie bleek later onuitvoerbaar. Daarop kwam de gemeente Tilburg uit bij het ontwerp van Nina Aalbers. Er is een bedrag van 275.000 euro beschikbaar.

Mathijs Leeuwis is de komende twee jaar de nieuwe stadscomponist van Tilburg, als opvolger van Anthony Fiumara. ‘’Het is een grote eer om Anthony, van wie ik veel geleerd heb, te mogen opvolgen. Op dit nog vrij prille punt in mijn carrière hoop ik een platform als stadscomponist te kunnen benutten om samen te werken met andere kunstenaars en enkele van mijn artistieke en sociale doelen te verwezenlijken. Hoewel de tijd van volle concertzalen vermoedelijk nog even op zich laat wachten, sta ik te popelen om aan de slag te gaan.’’ ,,Na de ‘tempel’ in De Nieuwe Vorst wil ik in de stad zulke plekken laten landen waar mensen zich even kunnen terugtrekken, en op een andere manier naar muziek luisteren. Daarnaast ben ik als liedjesschrijver geïnteresseerd in verhalen, en ik heb belangstelling voor de geschiedenis van de stad”, zegt Leeuwis. Dit project van De Link komt mede tot stand met steun van de provincie Noord-Brabant en de gemeente Tilburg. Op 12 december nam Anthony Fiumara afscheid als stadscomponist met een avond vol nieuwe muziek in de Concertzaal in Tilburg.

De coronatijd valt voor de kunstliefhebber zwaar. Gelukkig is er ook veel kunst in de openbare ruimte te beleven. Kunst waar je al wandelend of fietsend naar toe kunt, of die zomaar ineens je pad kruist. Kunst waardoor je je kunt laten inspireren, waarover je kritische vragen kunt stellen of die je verbaast omdat je niet begrijpt wat het kunstwerk daar doet. Liesbeth Jans, adviseur kunst & samenleving Kunstloc Brabant, blogt over kunst in de openbare ruimte.

De percentageregeling voor beeldende kunst bij Rijksgebouwen bestaat bijna 70 jaar. Sinds 1951 zorgt de regeling ervoor dat een percentage van bouwkosten aan Rijksgebouwen wordt gebruikt om opdrachten uit te schrijven aan beeldend kunstenaars. Hoewel deze lange staat van dienst waardering oogst, bestaat er ook onduidelijkheid over de rol die de Rijksoverheid via deze regeling speelt als opdrachtgever. Om op goede wijze de positie in het opdrachtgeverschap te kunnen bepalen, vroeg het Atelier Rijksbouwmeester de Boekmanstichting wat ervaringen met de percentageregeling uit het nabije verleden ons leren over haar functioneren. Ook wilde het Atelier weten hoe de regeling vanuit deze inzichten in de toekomst kan worden verstevigd als vorm van opdrachtgeverschap in de Nederlandse beeldende kunst. Het doel van dit onderzoek is om het functioneren van de regeling in kaart te brengen en inzicht te krijgen in de toekomstbestendigheid ervan. Voor die toekomstbestendigheid is het belangrijk om ook andere vormen van opdrachtgeverschap te inventariseren en parallellen te trekken met de percentageregeling. Wat leren ervaringen met de percentageregeling uit het nabije verleden over haar functioneren en hoe kan de regeling vanuit deze inzichten in de toekomst worden verstevigd als vorm van opdrachtgeverschap in de Nederlandse beeldende kunst?

Het water van de Aa en de Dommel, de orgels in de dorpskerken, verkeersstromen op de A50. Zó klinkt Meierijstad. Maar, Angela de Weijer hoort meer in de dertien kernen van de gemeente Meierijstad. Daarom komt de eerste stadscomponist van de gemeente vanuit haar woonplaats Eindhoven op woensdag en donderdag naar Veghel toe. Ze werkt dan vanuit Phoenix Cultuureducatie op de Noordkade. Angela de Weijer heeft als componist de opdracht: een muzikaal kunstwerk maken voor en over Meierijstad. De 33-jarige Eindhovense is geluidskunstenaar, componist en dj en heeft deze opdracht gekregen van de provincie Noord-Brabant. In Noord-Brabant zijn vier ‘stadscomponisten’ actief: Tilburg, ‘s-Hertogenbosch, Heukelom en Meierijstad. Een gesprek.

Het Radio Filharmonisch Orkest start met ingang van 2021 met een jaarlijks stipendium voor jonge, talentvolle componisten. Het eerste stipendium zal worden toegekend aan de Nederlands-Israëlische Karmit Fadael. Het stipendium kwam tot stand dankzij financiële steun van de Vrienden van het RFO en de gemeente Hilversum in samenwerking met het televisieprogramma Podium Witteman. Karmit Fadael krijgt opdracht voor het componeren van vier nieuwe werken, waarvan er één op de Nieuwjaarsbijeenkomst van de gemeente Hilversum in première zal gaan. De andere composities zullen door het jaar heen in première gaan bij het televisieprogramma Podium Witteman, uitgevoerd door leden uit het Radio Filharmonisch Orkest en het huisensemble van Podium Witteman, Fuse. Het laten klinken van nieuw gecomponeerde muziek en de ontwikkeling van talent behoren tot de kerntaken van het Radio Filharmonisch Orkest. Juist nu is het belangrijker dan ooit Nederlandse componisten te steunen met opdrachten. Met het 'Stipendium Radio Filharmonisch Orkest' ondersteunt het orkest een jong talent en krijgt deze de kans om een jaar lang met een professioneel orkest te werken.

Afgelopen jaar hebben een groot aantal publieke en private organisaties zich samen met de culturele en creatieve sector gebogen over 10 grote maatschappelijke uitdagingen. De belangrijkste leeropbrengsten van het project IDOLS zijn gebundeld in een gelijknamig boekje dat op 11 november werd aangeboden aan minister van Engelshoven (OCW) die het programma mogelijk maakte. De problemen van morgen vragen om nieuwe inzichten en denkwijzen. Van biodiversiteit en obesitas tot inclusie en mantelzorg. De oplossingsgerichte denkkracht van de culturele en creatieve sector draagt nu al bij. Maar hoe die denkkracht beter kan worden gemobiliseerd, verdient meer aandacht. Juist daarover ging Project IDOLS* (Increasing Demand by Offering LearningS). Vooral de manier die meer recht aan de gecreëerde waarde doet stond centraal. Want dat was het doel van dit praktijkonderzoek: het vergroten van de taartpunt voor de culturele en creatieve sector door het organiseren en professionaliseren van opdrachtgeverschap. En een jaar na de start, blijkt dat relevanter dan ooit.

Digi-PACCT wordt een digitaal platform dat onder meer inzicht moet gaan geven in de geldende arbeidsvoorwaarden in de culturele en creatieve sector, waaronder cao’s en honorariumrichtlijnen. Inmiddels is de cao-kaart gelanceerd die een uitgebreid inzicht geeft in alle cao’s in de sector. Daarnaast zal een kennisbank worden opgebouwd (en blijvend worden geactualiseerd) met informatie over (de toepassing van) bestaande maar ook toekomstige wet- en regelgeving omtrent arbeidsrecht, sociale zekerheidsrecht en fiscaalrechtelijke onderwerpen. Een derde en tevens zeer belangrijk onderdeel van Digi-PACCT is het stimuleren van kennisdeling tussen (met name) kleine werkgevers en HR-professionals in de sector om goed werk- en opdrachtgeverschap te bevorderen.

Geluidskunstenaar, componist en DJ Angela de Weijer gaat dit culturele seizoen, in opdracht van de Provincie Noord-Brabant, aan de slag als Stadcomponist in de gemeente Meierijstad. Het doel: het stimuleren van een bloeiende en levendige muzieksector die midden in de gemeenschap staat, waarin ‘muziekmakers’ en componisten het voortouw nemen. De kersverse Stadscomponist wordt hierbij ondersteund en gefaciliteerd door Phoenix Cultuur. De Stadscomponist gaat de komende maanden verbindingen leggen met inwoners in de verschillende dorpskernen van de gemeente en laat zich inspireren door de verhalen en gebeurtenissen die leven in de gemeenschap. Op basis van deze informatie en inspiratie maakt ze een compositie of een klankkunstwerk. De presentatie van haar werk vindt plaats bij een bestaand evenement of concert, maar kan ook een op zichzelf staande activiteit worden. Anthony Fiumara, Piet-Jan van Rossum, Bart de Vrees en Angela de Weijer zijn de vier kunstenaars die in het seizoen 2020-2021 stadscomponist zijn in respectievelijk Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Heukelom en Meierijstad.

Kunstenaars uit Midden-West-Brabant die in aanmerking willen komen voor de plaatsing van hun kunstwerk op het Raadhuisplein in Rijen, kunnen daarvoor een ontwerp insturen. De winnaar krijgt bovendien een bedrag van 3.000 euro. De gemeente Gilze en Rijen is twee jaar geleden ingestapt in het project Kunst in de Gemeente van de Stichting Kunstweek uit Raamsdonksveer. Het wisselkunstproject maakt het mogelijk dat een kunstenaar zijn kunstwerk een jaar lang exposeert op een betonnen sokkel van één bij één meter in de hoek van het Raadhuisplein. Daarna krijgt hij of zij het weer terug. Het doel is om mensen meer bewust te maken van de waarde van kunst en kunst zichtbaarder te maken in het straatbeeld. En de kunstenaars kunnen er een opdracht mee binnenhalen.

Er komen nog twee kunstwerken aan, daarmee staat de teller van het Tilburgse muurschilderingenexperiment eind dit jaar op tien stuks. Het bevalt zo goed - van online reacties tot bijval van alle politieke partijen - dat er in ieder geval nog twee jaar een vervolg moet komen. Dat vindt het Tilburgse college. Er wordt 60.000 euro uitgetrokken om nog twee jaar door te gaan. Het voorstel wordt volgende maand tijdens de begrotingsbehandeling besproken. Er moet wel worden geëvalueerd wat er goed ging, en wat minder goed, aldus wethouder Jacobs. Meer diversiteit bijvoorbeeld: tussen de schilderingen die tot dusver werden gemaakt, zat nog geen werk van vrouwen. Daar komt binnenkort verandering in.

In opdracht van de provincie Noord-Brabant ontwikkelde C-mone in samenwerking met Kunstloc Brabant de ontwerpopdracht ‘Brabantse Kloostericonen’. Dit naar aanleiding van het Jaar van het Brabants Kloosterleven, dat door de provincie Noord-Brabant wordt georganiseerd . Ontwerpers en beeldend kunstenaars werden uitgenodigd een product te ontwerpen om de kloosterverhalen op een nieuwe manier te vertellen. Vijf makers gaan nu aan de slag.

Twintig eindexamenleerlingen van de opleiding decoratie- en restauratieschilder van het SintLucas in Boxtel hebben van het parochiebestuur van de Sint-Lambertuskerk in Helmond de opdracht gekregen om de wandschilderingen op de zijpanelen in het dwarsschip van de kerk te restaureren. De afgelopen zes weken hebben ze onderzoek verricht. Historisch, bouwkundig, materiaaltechnisch en zelfs iconografisch. Oftewel: wat speelt zich op de afbeelding af? De komende twee weken formuleren de studenten een restauratieadvies en dan kan, na goedkeuring van het parochiebestuur, het echte werk beginnen. Docent Joep Dirckx is blij dat de studenten in deze tijd van online onderwijs in de kerk fysiek aan de slag kunnen.

In Werkendam is het standbeeld onthuld ter herinnering aan het lot van de Merwedegijzelaars. Het beeld, gemaakt door Richard van der Koppel, vormt samen met de standbeelden in Sliedrecht en Hardinxveld een drieluik. Uit deze drie dorpen en de Biesbosch zijn op 16 mei 1944 zo'n zeshonderd jonge mannen opgepakt, als wraakactie van de Duitse bezetter en afgevoerd naar Kamp Amersfoort en later naar Duitse werkkampen.

De graffitikunst in de twee fietstunnels in Geldrop is op 27 september officieel geopend. Bart van Eshof en Emil van der Wijst vormen het kunstenaarsduo dat verantwoordelijk is voor het werk dat duidelijk verwijst naar het textielverleden van Geldrop. Gebiedsregisseur Karen Denton heeft met de koffiedames Wanda Wormser en Ellen Schoumacher verhalen van inwoners van Geldrop verzameld om te verwerken in het ontwerp. De graffitikunstwerken in de twee fietstunnels langs de Dommel zijn een onderdeel van een kunstroute door de regio, maar ook bedoeld om mensen zich meer op hun gemak te laten voelen in de donkere tunnels. ,,Door het kleurrijke geheel voelen mensen zich veiliger’’, zegt wethouder Rob van Otterdijk

De Eindhovense gemeenteraad komt sinds kort bijeen in een raadzaal die compleet is vernieuwd en waaruit kunst is gesloopt. De raad heeft nooit besloten dat dit moest, en hier is nooit in openbaarheid over gesproken. Raadslid Mary-Ann Schreurs wil nu snel van het college weten hoeveel deze operatie heeft gekost en vooral: wie zo nodig een nieuwe raadzaal wilde en waarom. Voor de raadzaal is opnieuw speciaal meubilair ontworpen en zijn grote nieuwe lampen opgehangen. Het lichtkunstwerk van Bert Staal en Matty Christensen, een deel ervan, fijn geweven matten van roestvrij staal, kostte alleen al 270.000 euro - is weggegooid. Dat het lichtkunstwerk van Bert Staal en Matty Christensen in de raadzaal van Eindhoven is gesloopt zonder dat de makers zijn gewaarschuwd is de schuld van de architect, zegt het college van B&W. Die zou 'verzuimd' hebben hen te informeren. Architect Rudy Uytenhaak zegt dat buiten hem tot sloop is besloten. Lida Calis en Ed Verstappen zijn twee van de 22 Eindhovense burgers die 19 jaar geleden hun handtekening beschikbaar stelden voor een kunstwerk van Matty Christensen in het stadhuis. ,,Wij stonden symbool voor alle Eindhovenaren in de stad. En dat symbool is nu gesloopt en weggegooid.”

Een relatie begint niet bij de opdrachtgever, maar bij het bureau. Deel #4 in de serie ‘Ontwerper zoekt opdrachtgever’ van Roel Stavorinus over de samenwerking tussen bedrijven en hun bureaus. Plus het interview met Creative digital agency GRRR. Dat bureau werkt voor een betere wereld, en koos een positionering die bepaalt hoe en voor wie ze werken.

West 8 heeft een grote ontwerpopdracht tot herinrichting van de haven van Baltimore teruggegeven vanwege een aantijging met een oude foto van een Sinterklaasfeest op het Rotterdamse hoofdkantoor. Aan de opdrachtgever is anoniem een foto gestuurd, waarop drie als Zwarte Piet verklede en geschminkte kinderen te zien zijn. Voor Adriaan Geuze, oprichter van het bureau, was er geen twijfel mogelijk; hij trok zijn bureau terug uit het project. “We konden en wilden de rest van het team er niet mee belasten.” Op de website van West 8 staat sinds kort een statement over Black Lives Matter. Het bureau zegt hierin onder meer toe concrete acties te gaan ondernemen om de carrières van gekleurde mensen te stimuleren, onder meer door het instellen van speciale mentorschappen. Toch heeft dit initiatief niets te maken met de geschrapte opdracht in Baltimore, vertelt Geuze.