De Grote Poëzieprijs bekroont in 2021 de beste Nederlandstalige bundel van het afgelopen jaar met € 25.000 en is dé prijs voor de Nederlandstalige poëziebundel. Aan de prijs zijn inspirerende publieksprogramma’s en educatieve trajecten verbonden die naast de genomineerde bundels en dichters tevens een beeld geven van de actuele stand van zaken van poëzie in het Nederlands taalgebied. De Grote Poëzieprijs 2021 wordt toegekend aan een bundel Nederlandstalige poëzie, voor het eerst in boekvorm gepubliceerd bij een gerenommeerde uitgever dan wel in eigen beheer, in een oplage van minimaal 250 exemplaren met ISBN-registratie, in de periode 1 januari 2020 – 31 december 2020. Inzenden voor De Grote Poëzieprijs 2021 kan vanaf 1 september 2020.
ACT acteursbelangen reikt elk jaar de ACT Award uit aan een persoon of instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor acteurs. Tijdens het theatergala op 13 september 2020 werd de award uitgereikt. Vanwege de Corona maatregelen werd al voor het gala de bekendmaking aan Ernestine Comvalius gedaan door Noraly Beyer en is het geheel tijdens het gala via een video getoond. De winnaar van 2020 is een vrouw die zich jarenlang heeft ingezet in een van de meest kleurrijke theaters in Nederland. Met tomeloze energie ingespannen om ervoor te zorgen dat er een echt theater kwam op een plek waar het niet zo voor de hand lag. Het Bijlmer Parktheater werd een plek van ontmoeting, in de breedste zin van het woord. Door een diverse programmering en door een podium te zijn voor verhalen die nergens anders verteld werden. Zowel in jeugdtheater als het reguliere theater.
Op 13 september werd de vakjuryprijs Het Gouden Hert – door makers, voor makers t.w.v. €1000 – uitgereikt aan de beste Gelderse korte film. Filmmaakster Marlies Smeenge won deze felbegeerde filmprijs met haar korte documentaire ‘Traag naar de Hemel’. Nena Tijsma kreeg van de jury een special mention voor haar film ‘Stoet’, die gemaakt is in het kader van de Gelderland Film Pitch.
Vincent van der Valk & Casper Vandeputte hebben de Toneelschrijfprijs 2020 ontvangen voor hun theatertekst Immens. De uitreiking vond plaats tijdens het TheaterFestival van Vlaanderen op 10 september in Brussel. De prijs, ter waarde van € 10.000, werd dit jaar voor de 33ste keer uitgereikt. De organisatie van de prijs in handen van Literatuur Vlaanderen, de Taalunie, het Nederlands Letterenfonds en het Fonds Podiumkunsten. Teksten die in 2020 in première gingen of gaan, kunnen worden ingezonden voor de Toneelschrijfprijs 2021. Dan ligt de organisatie in handen van het Nederlands Letterenfonds en het Fonds Podiumkunsten.
De tweejaarlijkse Henri van Abbe Erepenning gaat dit keer naar DomusDela, het renovatieproject van uitvaartcoöperatie Dela voor de Paterskerk en het voormalige Augustinanum in Eindhoven. Opmerkelijk, want de de Henri van Abbestichting, die de penning uitreikt, en de opdrachtgever Dela hadden een fikse aanvaring over de manier waarop de voormalige biechtstoelen van de kerk behandeld moesten worden. De stichting eert iedere twee jaar iemand die zich ingespannen heeft voor de bescherming en instandhouding van gebouwen of zaken die in het belang van de Eindhovense cultuurhistorie, de architectuurhistorische waarde of hun schoonheid voor de toekomst dienen te worden bewaard. De herontwikkeling van het hele complex getuigt, volgens de stichting, van ‘veel respect voor de betekenis en de plaats van het gebouw in de Eindhovense gemeenschap’. Het project is ook genomineerd in de categorie Leefbaarheid & Sociale Choesie voor de jaarlijkse architectuurprijs van de Bond van Nederlandse Architecten. De betrokken architecten zijn diederendirrix en Architecten En|En.
De belangrijkste Nederlandse toneelprijzen worden dit jaar vanwege de coronacrisis niet uitgereikt, omdat veel voorstellingen niet door konden gaan. De uitreiking is uitgesteld tot volgend jaar, waarbij ook de voorstellingen van het seizoen 2020/2021 worden meegewogen. Tijdens de slotavond van het Nederlands Theater Festival werden daarom alleen de nominaties van het seizoen 2019/2020 bekendgemaakt.
De prijswinnaars van het Filmfestival van Venetië.
Dit jaar wordt wederom de jaarlijkse &Awards uitgereikt, tijdens het event Code Diversiteit en Inclusie op 27 november. De &Awards zetten jaarlijks een culturele organisatie én een professional in de schijnwerpers die met succes bijdragen aan meer diversiteit & inclusie in de organisatie en/of de samenleving. De winnaars ontvangen ook een geldprijs van € 20.000 of van € 5.000. Deadline 25 oktober. Hoe kijken de winnaars van vorig jaar terug op het winnen van deze &Awards en wat heeft het hen gebracht?
Het dakbos van Depot Boijmans van Beuningen is 4 september bekroond met de Rooftop Award 2020. De organisatie Rooftop Revolution heeft de prijs ingesteld om ‘dak-innovators’ een podium te geven en te laten zien hoe het daklandschap duurzaam is te benutten.
De jaarlijkse Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Filmpublicatie wordt op 26 september tijdens het Nederlands Film Festival uitgereikt. De prijs wordt voor de zestiende keer uitgereikt aan een persoon die het afgelopen jaar met een of meerdere publicaties een stimulerende bijdrage heeft geleverd aan het denken over cinema en aan de verdieping van de Nederlandse filmcultuur. 5 publicaties zijn genomineerd.
De meest onderscheidende film- en/of televisieproducent van Nederland maakt kans op de CFAP Prijs. Stichting Cultureel Fonds Audiovisuele Producenten (CFAP) heeft een nieuwe prijs in het leven geroepen om bijzondere prestaties van producenten in het zonnetje te zetten. De nieuwe prijs wordt jaarlijks uitgereikt als eerbetuiging aan een Nederlandse film- en/of televisieproducent die zich in het vak heeft onderscheiden en dient ter ondersteuning van een onderscheidend project of als aanmoediging voor een opvallend talent. De prijs, ter waarde van 20.000 euro wordt uitgereikt op 9 oktober. Vakgenoten en collega’s uit de film- en mediasector kunnen tot en met 13 september kandidaten voordragen voor de CFAP Prijs. De winnaar van de prijs kan het geldbedrag besteden aan een project of professionele ontwikkeling.
De Johannes Vermeer Prijs 2020, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, is door minister van Engelshoven (OCW) toegekend aan Rineke Dijkstra. De jury, onder voorzitterschap van Andrée van Es, heeft haar unaniem voorgedragen. Rineke Dijkstra ontvangt de prijs vanwege haar iconische bijdrage aan de fotografie. Zij is – aldus het juryrapport – ‘de koningin van de Nederlandse portretkunst’. De uitreiking vindt plaats op 29 oktober 2020. De Johannes Vermeer Prijs is de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten en bestaat uit 100.000 euro. De winnaar mag het bedrag besteden aan een speciaal project binnen zijn of haar werkterrein.
Choreograaf Katja Heitmann en theatermaker Tjon Rockon zijn de winnaars van de Gieskes-Strijbis Podiumprijs 2020. De prijs werd 7 september uitgereikt tijdens een besloten avond in de Metaal Kathedraal in Utrecht. Voor hun bijdrage aan de kwaliteit en de diversiteit van de Nederlandse podiumkunsten ontvangen ze ieder 60.000 euro. ‘Wat beide makers met elkaar gemeen hebben, is dat ze – ondanks de systemen waarin zij zich bewegen – op zoek gaan naar manieren om hun eigen spelregels te bepalen en hun eigen kaders te scheppen’, schrijft de de adviescommissie onder leiding van dramaturg Tobias Kokkelmans. ‘Zij laten zich niet door een (vaak weerbarstige) praktijk dicteren; hun eigen dromen dicteren een geheel nieuwe praktijk. Bovendien voelen zij een sterke urgentie om school te maken: ze werken aan een gemeenschap, een tableau, een brede groep van medemakers waarmee zij hun werkwijze kunnen delen.’
De genomineerden voor de verkiezing BNA Beste Gebouw van het Jaar 2020 zijn bekend. De vakjury onder leiding van oud-politica Neelie Kroes heeft uit 103 inzendingen tien projecten genomineerd. Stemmen op de genomineerden kan tot 7 oktober
Wouter van der Giessen, afgestudeerd aan de studie Beeldende Kunst, is aangewezen als winnaar van de Atelierprijs Breda 2020. De gemeente Breda stelt deze prijs jaarlijks beschikbaar aan de meest ondernemende student van AKV|St.Joost Breda als kans om zich verder te ontwikkelen als kunstenaar of ontwerper. De winnaar mag een jaar lang gebruik maken van een gastatelier bij Electron. Fenna Koot, onlangs afgestudeerd aan de studie Art & Research (Beeldende Kunst) bij St.Joost School for Art & Design in Breda, is uitgeroepen tot winnaar van derde editie van de Van Gogh AiR prijs 2020. Zij mag een maand lang verblijven als ‘artist-in-residence’ in de oude kosterswoning uit Van Goghs tijd en gebruik maken van het gastatelier. Ook ontvangt zij een geldbedrag van €600 en een materiaalvergoeding. Aansluitend zal Fenna exposeren in de Van GoghGalerie. Dit jaar besloot het Vincent Van GoghHuis een extra prijs uit te reiken: een residentie in het nieuwe atelier op landgoed de Moeren, de plek waar Van Gogh vroeger speelde, midden in het toekomstige Van Gogh National Park. Tosja van Lieshout, afgestudeerd aan de studie Art & Research (Beeldende Kunst) bij St.Joost School of Art & Design 's-Hertogenbosch, mag hier in het najaar op deze mooie plek in de natuur aan het werk.
De Erfgoedprijs is maar een bedrag van 500 euro, maar de voorbereiding kost de nodige ambtelijke uren aan werk. En ook de uitreiking, altijd een feestje bij het begin van de jaarlijkse Open Monumentendagen, kost geld. Daarom is door de gemeente Bergen op Zoom besloten er vanaf te zien. Want in Bergen op Zoom telt op dit moment meer dan ooit elke euro vanwege de enorme schuld die de gemeente heeft
De Kazerne Design Award is een aanmoedigingsprijs voor beginnende designers en de eerste ging naar Shaakira Jassat. Het prijzengeld van 5000 euro is beschikbaar gesteld door de Stichting Loyola. Het is de bedoeling dat de prijs de komende 3 jaar wordt uitgereikt aan een afstuderende of net afgestudeerde, veelbelovende student van de Design Academy Eindhoven (DAE).
Theatermakers Marte Boneschansker, Nastaran Razawi Khorasani en het duo Sonja van Ojen en Hendrik Kegels hebben de BNG Bank Theaterprijs 2020 gewonnen. Dat werd op 4 september bekend gemaakt tijdens het Nederlands Theater Festival in Amsterdam. De winnaars van de stimuleringsprijs krijgen elk 15 duizend euro. Vanwege de corona-uitbraak werd in mei besloten om de BNG Bank Theaterprijs ter waarde van 45 duizend euro dit jaar niet zoals gebruikelijk aan de maker(s) van één voorstelling uit het voorbije seizoen uit te reiken, maar de drie beste voorstellingsconcepten voor een productie ‘op maat van de anderhalvemetersamenleving’ te belonen.
Voor het eerst heeft een Nederlandse roman de International Booker Prize in de wacht gesleept. The Discomfort of Evening (Faber & Faber) van schrijver Marieke Lucas Rijneveld en vertaler Michele Hutchison kreeg afgelopen 26 augustus de prestigieuze prijs toegekend. Marieke Lucas Rijneveld is de eerste debutant en de jongste schrijver ooit die deze prijs wint. De avond is ongemak is Rijnevelds eerste roman. Het boek verscheen in 2018 bij Atlas Contact en was een bestseller in Nederland. De International Booker Prize wordt jaarlijks uitgereikt aan een boek dat in Engelse vertaling in het Verenigd Koninkrijk of Ierland is gepubliceerd. De prijs bekroont zowel de schrijver als de vertaler; zij delen de geldprijs (£ 50.000).
De nationale Erfgoedvrijwilligersprijs is een nieuwe prijs die minister van Engelshoven (OCW) in het leven heeft geroepen en die zij voor het eerst zal uitreiken op 4 december 2020. Met deze prijs wil de minister het vrijwilligersteam dat zich het afgelopen jaar uitzonderlijk heeft ingezet voor het (cultureel) erfgoed van Nederland belonen voor zijn inzet. Tot 25 september kunnen teams worden genomineerd. Stichting Nederland Monumentenland organiseert de prijs.
De winnaars van de Zilveren Griffels en Penselen zijn bekend gemaakt. Alle genomineerde boeken zijn automatisch in de race voor de Gouden Griffel. Bij de start van de Kinderboekenweek op 30 september wordt de winnaar van de Gouden Griffel bekend gemaakt. Het thema van de Kinderboekenweek is ‘En toen?’
Met De grom uit de hond halen heeft Iduna Paalman de Poëziedebuutprijs 2020 gewonnen. Ze wint een bedrag van 1500 euro.
De longlist van de eerste Boekenbon Literatuurprijs 2020, ter waarde van 50.000 euro, is bekend. Op 29 september maakt de jury de Shortlist van maximaal vijf genomineerde boeken bekend en op 12 november wordt het winnende boek bekend gemaakt. Deze prijs was voorheen onder meer bekend onder de naam AKO Literatuurprijs en Bookspot Literatuurprijs.
Op 1 september startte Renew the Book - Innovation Award. Renew the Book is het innovatieprogramma van de Groep Algemene Uitgevers, de belangenorganisatie van de Nederlandse boekenuitgevers van literatuur, kinderboeken en non-fictie. Het belang van de lezer staat centraal in deze editie van Renew the Book - Innovation Award. De RtB – Innovation Award staat open voor organisaties die actief zijn in het bedienen van de lezer, maar staat ook open voor start-ups, studententeams en iedereen die een geweldig idee heeft ontwikkeld ten gunste van de lezer of het lezen. Belangrijk is dat de Innovation Award niet is bedoeld voor een in het verleden bewezen innovatie, maar een vernieuwend product is dat impact heeft op het lezen (en het boekenvak)van 2021 en verder. De RtB-Innovation Award is een juryprijs en beloont de meest vernieuwende, unieke en duurzame innovatie met € 50.000 euro.
De Charlotte Köhler Prijs, een driejaarlijkse prijs voor schrijvers van literair werk, is dit jaar toegekend aan Manon Uphoff (1962). Uphoff ontvangt de prijs van 15.000 euro voor haar gehele oeuvre en in het bijzonder voor de in de werkelijkheid gewortelde roman Vallen is als vliegen (2019).
Zoals ieder jaar worden er op de Nederlandse Dansdagen prijzen uitgereikt aan talentvolle en veelbelovende makers. Dit jaar helaas niet via het gala, maar tijdens de online editie van het festival: Festival de Nederlandse Dansdagen Digitaal. Deze online editie kan van 1 tot en met 8 oktober via een livestream worden gevolgd. De genomineerden voor de Prijs van de Nederlandse Dansdagen Maastricht 2020 zijn: Gil Gomes Leal, Roshanak Morrowatian en Cherish Menzo. De genomineerden voor de Prijs van de Nederlandse Dansdagen Jong Publiek 2020 zijn: Nastaran Razawi Khorasani, Anne-Beth Schuurmans en Ryan Djojokarso. De Prijs van de Nederlandse Dansdagen Maastricht is een landelijke stimuleringsprijs voor veelbelovende choreografen die nog geen structurele subsidie ontvangen. Met de €10.000 prijs kan de winnende maker beginnen met het creëren van nieuw werk. De Prijs van de Nederlandse Dansdagen voor Jong Publiek wordt deze editie voor de vierde keer uitgereikt. Ook deze prijs heeft een waarde van €10.000. Het doel hiervan is een bijdrage te leveren aan de innovatie van dans voor publiek tussen de 4 en 18 jaar oud in Nederland
Dit jaar wordt weer de jaarlijkse &Awards uitgereikt, tijdens het event Code Diversiteit en Inclusie op 27 november. De &Awards zetten jaarlijks een culturele organisatie én een professional in de schijnwerpers die met succes bijdragen aan meer diversiteit & inclusie in de organisatie en/of de samenleving. De winnaars ontvangen ook een geldprijs van € 20.000 of van € 5.000. Deadline 25 oktober.
Manon Jeuken, student Autonome Beeldende Kunst bij AKV|St.Joost, is de winnaar van de Jheronimus Atelierprijs ’s-Hertogenbosch (JA’sH). De gemeente ’s-Hertogenbosch reikt deze prijs jaarlijks uit aan de meest ondernemende student van AKV|St.Joost, onderdeel van Avans Hogeschool. Door een werkruimte beschikbaar te stellen voor dit talent en extra begeleiding te bieden kan ze zich verder ontwikkelen.
Stichting Cultuur Eindhoven heeft op 24 augustus de genomineerden bekend gemaakt voor de Eindhoven Cultuurprijs 2020. Er zijn vijf genomineerden per categorie. De genomineerden voor de Stimuleringsprijs zijn: The Isolation Sessions, Mies-en-scène, Onuitgesproken, Rararadio en Wildpark. De genomineerden voor de Waarderingsprijs zijn: Carte Blanche, DOCfeed, Niek Traa, TAC en United Cowboys. Men kan vanaf nu stemmen op zijn/haar favoriet voor de Rabo Publieksprijs.
Op 28 augustus 2020 ontving kunstenaar Niko de Wit de Tilburg Trofee. De Wit (72) is dit jaar 50 jaar werkzaam als beeldend kunstenaar en ter ere van dit jubileum is er een tentoonstelling met een overzicht van zijn oeuvre te zien in Gallery Luycks. Niko Wit ontving de Tilburg Trofee uit handen van wethouder van Cultuur Marcelle Hendrickx. Met de Tilburg Trofee waardeert het college mensen met bijzondere verdiensten voor Tilburg en die zich hebben bewezen als ambassadeur van de stad.
Nature is Under Your feet van Charlotte van der Woude, AvB Amsterdam (landschapsarchitectuur), is een van de winnaars van de eerste prijs van de 40e editie van de Archiprix, de prijs voor de beste afstudeerprojecten van de Nederlandse masteropleidingen. Het plan daalt op een aantal strategisch gekozen locaties in Londen af naar de rivier de Fleet die onzichtbaar onder de stad naar de Theems stroomt. Op elke locatie wordt op zorgvuldige wijze een ingreep ontworpen die het maaiveld in contact brengt met de ondergrondse rivier. Steeds wordt een biotoop gecreëerd voor specifieke planten en dieren. Op die wijze wordt de notie van de natuur onder de stad op treffende wijze in de beleving van de stad ervaarbaar gemaakt. Een gesprek met Charlotte van der Woude.
De tweejaarlijkse Lokienprijs, een initiatief van de Sybren Polet Stichting, grootte van 7500 €, is bedoeld voor een literaire organisatie, instelling of initiatief, werkend in de geest van schrijver Sybren Polet. In veranderende tijden wordt er anders tegen steun en begeleiding van auteurs aangekeken en geëxperimenteerd met nieuwe manieren om het werk van debutanten onder de aandacht te brengen. De jury van de Lokienprijs meent dat het initiatief Chapbooks van De Nieuwe Oost | Wintertuin, uitgegeven door Wintertuin Uitgeverij, zo’n eigentijdse vorm van ondersteuning en begeleiding van debuterende auteurs is. Het oudere fenomeen van het chapbook heeft, geïnspireerd op de populariteit van het hedendaagse zine of little magazine, in de ontwikkeltrajecten van De Nieuwe Oost | Wintertuin een heel nieuwe, vitale vorm gekregen. Aandacht wordt daarbij niet alleen besteed aan de uitgave zelf, maar ook aan de (vaak multimediale) presentatie en verdere promotie van het werk.
Spoken word artiest Babs Gons, theatermaker Tjon Rockon, multi-instrumentalist, componist en producer BINKBEATS, choreograaf Katja Heitmann en theatermaker Naomi Velissariou zijn genomineerd voor de Gieskes-Strijbis Podiumprijs 2020. Twee van hen maken kans op het prijzengeld van 60.000 euro per winnaar. Daarmee is de Gieskes-Strijbis de grootste podiumprijs van Nederland.