Al het cultuurnieuws uit Brabant en de rest van Nederland op een rijtje. Wil je wekelijks een overzicht van deze Trends & Ontwikkelingen ontvangen per mail? Meld je dan aan voor onze Trends & Ontwikkelingen nieuwsbrief!
Trends & Ontwikkelingen
Alle artikelen
De gemeente Helmond is in gesprek met diverse evenementenorganisatoren over het festivalterrein op Berkendonk. Die gesprekken lopen constructief, al moet er volgens betrokkenen nog heel veel gebeuren om het tot een kansrijk en geschikt terrein te maken. Eerder werd erover geklaagd dat het betreffende gebied een ‘zompig sfeerloos weiland zonder faciliteiten en ontsluiting’ was. De bedoeling is dat er straks in Berkendonk evenementen kunnen worden gehouden die enkele tienduizenden bezoekers trekken. Daarvoor is in Helmond nu geen plek en daarom zoeken veel jongeren hun heil in omliggende dorpen en in Eindhoven, waar wél ruimte is voor festivals. In de wijk Rijpelberg maken sommige bewoners zich zorgen over hun rust. Op 14 november spraken zij met Helmondse politici.
16-11-2023,
Bron: Eindhovens Dagblad
In drie jaar zijn de energiekosten van het Cultuurcentrum Baarle (CCB) bijna verdrievoudigd. Vorig jaar waarschuwde het CCB daar al voor. Waar het cultuurcentrum in 2021 nog 55.000 euro uitgaf aan energiekosten, begroot het voor volgend jaar een kostenpost van 151.000 euro. Mede daardoor vraagt het volgend jaar een subsidie van 363.000 euro van de gemeente Baarle-Nassau, zo’n 55.000 euro meer dan dit jaar. Dat zet druk op het debat over de toekomst van het CCB, waarbij ook een splitsing van het centrum op tafel kan liggen. Volgens CCB-directeur Wim Vervoort worden er samen met de twee gemeentes allerlei maatregelen genomen om de kosten te beheersen. ,,We hebben radiatorfolie geplaatst achter de verwarming, we plaatsen led-lampen als er lampen kapot gaan, we adviseren verenigingen om ’s avonds de gordijnen dicht te doen om de warmte beter binnen te houden.” Op de achtergrond speelt ook de discussie over de bouw van een nieuw cultuurcentrum mee. Al jaren streven de grensgemeentes Baarle-Nassau en Baarle-Hertog daarnaar. Vorig jaar leek een belangrijke stap te zijn gezet: er werd een aanbestedingsprocedure gestart, maar alle aannemers in de procedure gaven aan dat de gereserveerde 7 miljoen bij lange na niet voldoende zouden zijn voor de bouw van het centrum. Sindsdien zijn de gemeentes met het cultuurcentrum in overleg. De verwachting is dat eind deze maand of begin volgende maand duidelijk wordt hoe het verder moet. Vervoort: ,,Ik ben heel blij dat de gemeentes gezegd hebben dat ze het belangrijk vinden dat het activiteitenaanbod overeind blijft. Nu duidelijk is dat we hier nog wel even zitten, praten we ook voorzichtig over isolatie of andere besparingsmaatregelen.” In de gemeenteraad van Baarle-Nassau werd al gesproken over een splitsing van het cultuurcentrum. Zo zou de bibliotheek eventueel een plek kunnen krijgen in het huidige gemeentehuis aan de Singel, als de ambtenaren van Baarle-Nassau verhuizen naar Rijen. Voor de overige functies zou dan een kleiner cultuurcentrum gebouwd kunnen worden. Het is op dot moment onduidelijk of de gemeenteraden van Baarle-Nassau en Baarle-Hertog akkoord gaan met zo’n splitsing.
16-11-2023,
Bron: BN De Stem
Niet het Rijksmuseum, het Concertgebouw of de Nationale Opera, maar de muziekschool, de amateurvereniging en cultuuronderwijs op scholen staan centraal in de cultuurparagrafen van de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen. Over de hele breedte van het politieke spectrum staan partijen opvallend uitgebreid stil bij het belang van cultuur voor iedereen, blijkt uit een analyse van de verkiezingsprogramma’s door Kunsten’92. Daarnaast hechten vrijwel alle partijen aan een betere regionale spreiding. Niet al het geld zou in de grote steden met de topinstellingen moeten blijven hangen: er moet meer cultuuraanbod komen buiten de steden in de Randstad. Astrid Weij, directeur van Kunsten’92, vindt de brede belangstelling voor breedtecultuur ‘opvallend’. Ze benadrukt wel dat partijen een verschillende insteek hebben: voor de ene partij gaat het vooral om behoud van (regionale) tradities, bij de andere meer om ontwikkeling van talent. Jan Jaap Knol, directeur van de Boekmanstichting: “Er is altijd wel aandacht geweest voor cultuurparticipatie, maar nooit zo veel en breed als nu. Opvallend is dat partijen vaak cultuur belangrijk noemen, omdat het zorgt voor gemeenschapszin en sociale cohesie. Ook benadrukken veel partijen het belang van de regionale identiteit die je met cultuur kunt uitdragen. Veel partijen, ook GroenLinks-PvdA, hebben het over streektalen.” Volgens Knol past de aandacht voor regionale spreiding in een bredere trend. “Het achterblijven van het landelijk gebied, bijvoorbeeld op het gebied van zorg, het openbaar vervoer en de leefbaarheid, is al langer punt van aandacht. Provincies in het noorden, zuiden en oosten van het land roepen ook al heel lang dat de verdeling van cultuurgelden niet evenredig is.” Minder aandacht dan gebruikelijk is er voor topkunst of voor de creatieve industrie, ziet Knol. “Kunst werd vaak gekoppeld aan economische groei en innovatie. Nu gaat het over het belang van cultuur voor de kwaliteit van leven. De term kunst wordt trouwens ook veel minder gebruikt dan cultuur.” Weij vindt het positief dat het belang van cultuureducatie nu weer gezien wordt, net als het feit dat de meeste partijen de norm van eerlijke betaling van kunstenaars hoog in het vaandel hebben. Maar ze heeft ook zorgen, want hoe worden de regionale spreiding en de eerlijke betaling straks betaald? Weij: “Veel partijen willen ook het lage btw-tarief voor cultuur loslaten. Dat baart me zorgen” Kunsten’92 pleit daarom voor een ‘zorgplicht’ voor gemeenten en provincies voor cultuur, cultuureducatie en cultuurparticipatie.
16-11-2023,
Bron: Trouw
Nederland kan in 2033 weer een Culturele Hoofdstad aanwijzen. ,,In 2018 is het helaas niet gelukt. Wij zijn benieuwd of college en raad erover na willen denken om het nog een keer te proberen”, opperde Volt-raadslid Inge Teklenburg deze week toen het in het stadhuis over het gemeentelijk cultuurbudget ging. Wethouder Saskia Lammers (GroenLinks, cultuur) wuifde de suggestie van Volt niet meteen weg. Ze zegde toe er nog een keer op terug te komen. Wanneer dat dan zal zijn, kon ze nog niet zeggen. ,,Aan zo’n kandidatuur zit een heel traject vast, we moeten wel even de ruimte nemen om daar goed naar te kijken.” In elk geval Den Haag overweegt zich ook te kandideren. Overigens is over het Eindhovense cultuurbudget voor de komende jaren het laatste woord nog niet gezegd. De belangrijkste culturele instellingen van de stad probeerden de politiek er deze week opnieuw van te overtuigen dat - gezien de groei van de stad - meer geld noodzaak is. Vorige week zegde financieel wethouder Maes van Lanschot (CDA) bij de vaststelling van de begroting al toe dat cultuur- en zorginstellingen volgend jaar samen 5 miljoen euro extra te verdelen hebben. Coalitiepartij D66 overweegt die begroting nu alweer aan te passen door geld dat de komende jaren voor ‘strategische investeringen’ is gereserveerd, nu deels aan cultuur toe te kennen. Lammers liet al weten dat geen goed idee te vinden. ,,Dat geld is mede bedoeld om na te denken over wat we als groeiende stad in de toekomst nodig hebben. Daarom kun je zo’n potje ook niet zomaar verplaatsen, daarmee trek je dan eigenlijk een wissel op de toekomst.” De raad neemt later deze maand een definitief besluit. Cultuur Eindhoven heeft een uitgebreid verslag van het debat over de Cultuurbrief op 14 november.
Staatssecretaris Uslu schrijft over haar inzet naar aanleiding van een aangenomen motie, van Kamerleden Wuite (D66) en Van Raan (PvdD), die verzoekt te onderzoeken hoe de culturele samenwerking tussen de landen van het Koninkrijk versterkt kan worden. Bijvoorbeeld door een cultureel attaché aan te stellen bij de vertegenwoordiging op Curaçao, Aruba en Sint-Maarten, die een helpdeskfunctie kan vervullen en bijvoorbeeld de haalbaarheid verkent voor een cultureel erfgoedfonds en een stimuleringsregeling voor samenwerking en creatieve vernieuwing tussen kunstenaars en culturele instellingen.
De overgrote meerderheid van NFT’s is inmiddels waardeloos, blijkt uit een nieuw rapport van het digitale platform dappGambl. Amper twee jaar na de stormachtige opkomst van deze digitale handel in kunst, design en curiosa blijkt dat ongeveer 23 miljoen mensen waardeloze investeringen hebben gedaan. Naast financiële zorgen werpt het rapport ook licht op de milieu-impact van NFT’s. Het proces van het maken van NFT’s vereist enorme hoeveelheden energie, met een uitstoot van ongeveer 16.243 metrische ton CO2. Dit komt overeen met de jaarlijkse uitstoot van 2.048 huishoudens, 3.531 auto’s of de koolstofvoetafdruk van 4.061 passagiers die van Londen naar Wellington, Nieuw-Zeeland vliegen. Maar betekent dit het einde van de NFT? Niet noodzakelijkerwijs. Ondanks de grilligheid van de markt geloven onderzoekers van cryptoplatform dappGambl dat NFT’s nog steeds een waardevolle plaats in de toekomst kunnen hebben. Om deze markt te laten overleven en blijvende waarde te behouden, moeten NFT’s historisch relevant zijn, vergelijkbaar met eerste editie Pokémon-kaarten, echte kunst of echte bruikbaarheid bieden. Bovendien hebben NFT’s de deur geopend voor de waardering en verkoop van digitale kunstwerken. De technologie biedt kunstenaars en ontwerpers een manier om hun digitale creaties wereldwijd te verkopen en erkend te worden voor hun werk. Dit heeft de kunstwereld verbreed en nieuwe mogelijkheden gecreëerd voor digitale kunstenaars om inkomsten te genereren.
16-11-2023,
Bron: DesignDigger
BNO heeft de standpunten van vijftien partijen over onderwerpen waar een ondernemer mee te maken krijgt, via pagina’s van de Kamer van Koophandel op een rij gezet. Hoe staat de politiek tegenover zaken als schijnzelfstandigheid en de arbeidsongeschiktheidsverzekering? En wat is het standpunt ten aanzien van startende ondernemers? Wordt het ook eenvoudiger om personeel aan te nemen?
16-11-2023,
Bron: BNO
Midden augustus ging de derde editie van de Graphic Matters Summer School in Breda van start. Tijdens vier verschillende masterclasses van toonaangevende ontwerpers beleefde een groep creatieve enthousiastelingen een inspirerende en gezellige zomer. Rondom het thema Blow Up/Blow Out stonden de dagen in het teken van kennis, design, experiment en het ontmoeten van gelijkgestemden. Economische voor- of tegenspoed heeft invloed op kunst en vormgeving. De geschiedenis laat zien dat zware tijden kunnen leiden tot uitzinnige en overdadige vormgeving. In de vier masterclasses werd het begrip ‘inflatie’ letterlijk als inspiratie genomen. Een verslag. Sinds 2019 werkt Keep an Eye samen met Graphic Matters.
16-11-2023,
Bron: Keep an Eye
De sluitingsdata van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie voor 2024 zijn bekend. Het aantal aanvraagrondes verschilt per regeling. De regelingen Vormgeving, Architectuur en Digitale cultuur hebben in 2024 ieder drie rondes. Voor de overige regelingen zijn er in 2024 een of twee aanvraagmomenten.
16-11-2023,
Na een succesvolle reeks vier jaar geleden organiseert ABC Architectuurcentrum weer een aantal ‘masterclasses’ met bekende architecten in Haarlem. Vanaf 13 december verzorgen achtereenvolgens de architecten Thijs Asselbergs, Liesbeth van der Pol en Sjoerd Soeters een lezing in concertzaal PHIL. ABC heeft hen uitgenodigd omdat ze alle drie heel ‘eigen’ in hun architectenpraktijk staan, met een kenmerkend handschrift en een uitgesproken architectuuropvatting.
16-11-2023,
Net als veel instellingen en collega-fondsen, werkt het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie deze periode aan de plannen voor de beleidsperiode 2025-2028. Eerder trapte directeur Syb Groeneveld een serie interviews af onder de noemer Wendingen. De komende weken zullen collega’s hun licht laten schijnen op de wendingen die zij de komende jaren binnen hun domein verwachten. Deze week programmaleider Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp Jolijn Valk. Het doel van ARO is de inzet van ruimtelijk ontwerp bij de aanpak van de complexe ruimtelijke opgaven van dit moment op lokaal en regionaal niveau te versterken. Via open oproepen – elk met een ander thema – onderzoeken interdisciplinaire coalities vanuit een integrale ontwerpbenadering via ontwerpend onderzoek hoe deze actuele transitieopgaven kunnen worden aangepakt en de ruimtelijke kwaliteit van Nederland kan worden verbeterd.
16-11-2023,
Hoewel er bij de enorme woningbouwopgave in Nederland veel gesproken wordt over stedelijke verdichting, is wonen in het landschap ook een relevant thema. Op 28 november wordt hier in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam over gediscussieerd tijdens het programma Wonen met landschap. Tot de deelnemers aan de discussie behoren Sanne van Manen (MVRDV), Markus Appenzeller (MLA+) en Sjoerd Soeters (die afgelopen zomer is gestopt met zijn bureau PPHP). Nieuwe torens bouwen, optoppen of een straatje erbij; in de discussie over waar we de komende jaren 900.000 of nog meer woningen moeten bouwen, gaat het vooral over bijbouwen in de bestaande gebouwde omgeving. Tegelijkertijd is het de vraag of dat daar of wel allemaal kan en, ook niet onbelangrijk, of iedereen dat wel wil.
Vier naoorlogse gebouwen van twee gezichtsbepalende Nederlandse architecten liggen onder vuur. Twee zijn van Aldo van Eyck (1918-1999), samen met zijn vrouw Hannie: de Rekenkamer in Den Haag en kantorencomplex Tripolis in Amsterdam. De andere twee zijn van Herman Hertzberger: het voormalig ministerie, en het oude hoofdkwartier van verzekeraar Centraal Beheer in Apeldoorn. De gebouwen zijn in stijl van het structuralisme, een manier van bouwen die de menselijke maat voorop stelde, in reactie op het grootschalige modernisme dat in de jaren vijftig en zestig de stedenbouw beheerste. Het is te jong erfgoed voor de status van rijksmonument, maar erfgoedexperts zien het als belangrijke voorbeelden van een invloedrijke Nederlandse architectuurstroming. De vier gebouwen verschillen in maat, uitvoering en context enorm, maar het zijn allemaal kantoorpanden waar anno 2023 lastig een tweede leven voor te vinden is. ‘Tot voor kort konden deze monumentale complexen worden gered met een mix van woningbouwopgave en commerciële functies. Daar werd de herbestemming en restauratie mee gefinancierd’, zegt Winy Maas van het architectenbureau MVRDV dat vorig jaar een plan voor Centraal Beheer tekende, niet het eerste overigens. ‘Maar die koppeling werkt niet meer.’ Snel gestegen bouwkosten, hoge rente, duurzaamheidseisen en moeizame welstandprocedures maken transformaties van bestaande gebouwen steeds lastiger rond te krijgen. ‘Tijd voor nieuwe oplossingen, andere financiering, nieuwe vormen voor wooncorporaties’, zegt Maas. Bob Witman in De Volkskrant over de botsende belangen van stadsbesturen en projectontwikkelaars met erfgoedspecialisten en architecten. Officieel kan een gebouw van na 1965 nu niet de status krijgen van rijksmonument, wat doorgaans afdoende bescherming is tegen de sloopkogel. De overheid werkt voor jonge gebouwen aan een nieuw beschermingsprogramma, genaamd Post 65. Op de voorpagina van een eerste verkenningsnota prijkt Hertzbergers Centraal Beheergebouw uit 1972. Hoewel nog het nog niet officieel is, heeft de architect goede hoop dat het kantoor straks door de monumentale status beschermd is tegen sloop.
16-11-2023,
Bron: De Volkskrant
Gemeenten gaan vanaf 1 januari werken met zogenaamde omgevingsplannen. Iedere gemeente heeft één omgevingsplan en daarin staan alle gemeentelijke regels voor de fysieke leefomgeving waarmee burgers en bedrijven rekening moeten houden. In het omgevingsplan legt een gemeente vast wat wel en niet mag op een bepaalde plek en houdt daarbij rekening met het beleid van het rijk en provincie. Vanaf 1 januari 2024 kunnen inwoners en bedrijven – onder de nieuwe Omgevingswet - sneller en eenvoudiger een vergunning aanvragen bij hun gemeente. Om dit mogelijk te maken, maken gemeenten en de provincie duidelijke afspraken. Zo hebben Gedeputeerde Staten (GS) besloten voor welk type initiatieven gemeenten formeel advies moeten vragen aan de provincie Noord-Brabant.
16-11-2023,
Bron: Brabant.nl
Aan de geplande invoering van de Omgevingswet per 1 januari aanstaande wordt niet meer getornd. Tijdens een door de Eerste Kamer afgedwongen extra overleg tussen minister De Jonge en de decentrale koepels is vastgesteld dat de datum niet ter discussie staat en de eerdere afwegingen niet zijn veranderd. Dat schrijft De Jonge in een brief aan de Kamer. ‘Er is vertrouwen dat invoering per 1 januari 2024 verantwoord en beheerst kan, op basis van de gemaakte afspraken en de acties die tot en na 1 januari 2024 staan gepland en worden uitgevoerd. De zorgen die bij de bevoegd gezagen nog leven, worden met prioriteit en vereende krachten opgepakt.’ Dat betekent volgens de minister ‘uiteraard niet’ dat de invoering van de Omgevingswet ‘probleemloos kan en zal verlopen’. In het overleg met de koepels is volgens hem ‘nadrukkelijk aandacht besteed aan het steeds verbeteren, doorontwikkelen en het adresseren van de onzekerheden die er nog zijn’.
Wonen en de leefomgeving staan hoog op de politieke agenda en architecten spelen een cruciale rol bij het oplossen van de urgente ruimtelijke vraagstukken. Daarvoor is het wel essentieel dat het nieuwe kabinet de regie neemt op de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. “In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november a.s. hebben we onze inzet in concrete actiepunten geformuleerd voor het nieuwe kabinet. Deze verkiezingsboodschap is aan de lijsttrekkers van alle deelnemende partijen gestuurd en dient als basis voor te plannen gesprekken met de verschillende politieke partijen en onze lobby in Den Haag. We gaan ons inzetten om direct na de verkiezingen met alle relevante woordvoerders in de Tweede Kamer aan tafel te komen om onze bijdrage aan de maatschappelijke uitdagingen toe te lichten. Na de verkiezingen streven we ernaar om direct in gesprek te gaan met alle relevante woordvoerders in de Tweede Kamer, waarbij we onze bijdrage aan de maatschappelijke uitdagingen toelichten.” Aldus de BNA als introductie tot de Verkiezingsboodschap voor het nieuwe kabinet.
Sinds de start van de verkiezingscampagne is de wooncrisis weer hot topic in de media. Het onderwerp staat volgens Ipsos in de top drie van de belangrijkste verkiezingsthema’s. En niet voor niets. Platform Woonopgave las de woonparagrafen van de zeven grootste partijen en zette de meest opmerkelijke bevindingen op een rij.
14-11-2023,
Bron: Archined
De nominaties voor de BLAStprijs 2023 zijn bekend. Vier woningbouwprojecten komen in aanmerking voor de prijs, die zijn achtste editie beleeft. Op 29 november wordt de winnaar gekozen, laat het Bredase architectuurplatform BLASt weten. De jaarlijks uitgereikte prijs voor landschap, architectuur en stedenbouw in Breda heeft dit keer als thema Het Woongebouw. De woningbouwopgave kan niet simpelweg worden opgelost door nieuwe wijken te bouwen; de bestaande stad biedt kansen en mogelijkheden. De grote vraag naar passende woningen, de veranderende samenstelling van huishoudens en de schaarse ruimte liggen ten grondslag aan de bouw van woongebouwen met gestapelde woningen – zowel nieuw als getransformeerd/gerenoveerd – in de bestaande stad. In aanmerking komen woongebouwen die in de afgelopen vijf jaar (en op zijn laatst in november 2023) zijn opgeleverd.
14-11-2023,
Bron: BLASt
Nieuwe Instituut en Stichting Archis gaan een langdurige verbintenis aan. Volume, het internationale, halfjaarlijkse tijdschrift over architectuur en designcultuur, wordt hiermee een samenwerking tussen beide organisaties. Vanaf de publicatie van zowel de gedrukte als digitale edities van Volume #63 The Not-so-Easy-Guide to Interior Design en Volume #64 World Review in december 2023, fungeert het magazine voortaan als een kruisbestuiving tussen de diepgaande redactionele inhoud en het onderzoek en de programma's van het Nieuwe Instituut. Volume blijft redactioneel onafhankelijk en onder leiding van de huidige hoofdredacteur Stephan Petermann. Volume hanteert een definitie van architectuur die verder gaat dan 'het maken van gebouwen'; het zoekt naar ontwerpinzichten, pleit voor breder begrip van sociale structuren en zet zich in voor het herstel van de culturele en politieke relevantie van architectuur. Als wereldwijd ideeënplatform dat architectuur op elke manier, overal en altijd wil belichten, vertegenwoordigt Volume de uitbreiding van architectonische gebieden en het nieuwe mandaat voor ontwerp. De samenwerking tussen het Nieuwe Instituut en Stichting Archis, de uitgever van Volume, komt voort uit de breed gedragen overtuiging dat de complexe problemen waar de samenleving momenteel mee wordt geconfronteerd alleen gezamenlijk kunnen worden opgelost. Impact kan worden gemaakt door internationale kruisbestuiving tussen domeinen en sectoren, gekoppelde expertise en het gezamenlijk aanpakken van complexe vraagstukken. Daarmee wordt een nieuwe samenwerking aangekondigd, maar ook iets uit het verleden gerepareerd, schrijft JaapJan Berg, redacteur van Architectenweb. Het Nieuwe Instituut en Archis hebben immers al een gedeelde geschiedenis.
Een leefbare stad is een stad waar niet efficiëntie, kwantiteit en snelheid voorop staan maar stedelijke kwaliteit, sociale netwerken en gezondheid. Stedenbouwkundigen Wendy van Kessel en Ad de Bont van Urhahn stedenbouw & strategie zien kinderen als maatgevend voor leefbare steden. En dat vraagt om het behouden en verwelkomen van gezinnen in de stad.
14-11-2023,
Bron: Gebiedsontwikkeling.nu
We willen het allemaal maar krijgen het zeker niet in gelijke mate toebedeeld: een gezond leven in een gezonde omgeving. Corona heeft het fenomeen ‘gezondheidsarmoede’ verscherpt en de verschillen tussen gebieden verder vergroot. Veel gemeenten In Noord-Brabant staan aan de vooravond van een omvangrijke verstedelijkingsopgave waarbij veel nieuwe woningen binnen het bestaand stedelijk gebied gebouwd gaan worden. Daardoor neemt de druk op de ruimte in de stad toe. Naast woningen is er ook groen, water en ruimte voor beweging nodig. De vraag is hoe we de stad zo kunnen inrichten dat deze de gezondheid verbetert en inwoners motiveert om vooral gezonde keuzes te maken. Voor Ruben Smeets, David Dooghe en Marianne Lefever is het essentieel vroegtijdig gezondheidsexperts bij de (bouw)plannen te betrekken, zodat een integraal ontwerpproces op poten kan worden gezet. Zij namen de Tilburgse wijk Groenewoud onder de loep en stelden als verbeter-recept 25 ontwerprichtlijnen op.
14-11-2023,
Bron: Gebiedsontwikkeling.nu
Op 13 november ondertekenden acht landelijke partners voor het vervolg van de gezamenlijke nationale kerkenaanpak in Nederland. Deze aanpak wordt sinds 2018 succesvol gevoerd onder de noemer Programma Toekomst Religieus Erfgoed. Staatssecretaris van Cultuur en Media, Gunay Uslu, ondertekende mede de samenwerkingsafspraken met provincies, gemeenten, kerkeigenaren en verschillende erfgoedorganisaties. De ondertekening betreft het vervolgen van het programma en de gezamenlijke afspraken t/m eind 2024. Hiervoor is in 2023 en 2024 jaarlijks € 400.000 beschikbaar gesteld door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW). Een gezamenlijke nationale kerkenaanpak is noodzakelijk. Enerzijds zijn er de nog steeds groeiende zorgen bij de eigenaren van kerkgebouwen en kloosters om hun gebouwen te exploiteren en in stand te houden. Anderzijds heeft het gezamenlijke programma afgelopen jaren bewezen succesvolle instrumenten te ontwikkelen, relevante partijen om tafel te krijgen en kennis te delen. Er is daarbij sterk ingezet op het instrument Kerkenvisie. Dit in 2019 breed geïntroduceerde instrument wordt nu in 240 gemeenten benut om het gesprek over de toekomst van bijna 70% van alle gebedshuizen in de samenleving te faciliteren. De visies die al afgerond zijn, laten zien dat ze worden vertaald in allerlei afspraken, producten, acties en voorzieningen. De hulpvraag vanuit de gemeenten en provincies om daarbij support te bieden klinkt luid en duidelijk, en steun bij de Kerkenvisies die nog in ontwikkeling zijn, blijft nodig. Focus ligt daarbij de komende tijd op afronding van de Kerkenvisies en het traject ná de Kerkenvisie. Hoe kan de Kerkenvisie bijvoorbeeld in gemeentelijk beleid worden geïmplementeerd en hoe wordt het onderdeel van de Omgevingswet.
14-11-2023,
Bron: Cultureel Erfgoed
Het Nederlands Bakkerijmuseum Hattem ontving op 9 november de Museumkids Award uit handen van Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging. De prijs werd uitgereikt tijdens het jaarlijkse Museumcongres in Zwolle. Na ruim 15.000 museuminspecties door maar liefst 9.185 Museumkids, kregen 77 musea in alle 12 provincies het keurmerk Kidsproof museum. Het Nederlandse Bakkerijmuseum Hattem kreeg de hoogste score van de Museumkids en ging daarom met de Museumkids Award naar huis. Een museum krijgt het keurmerk Kidsproof op basis van de bezoekervaring van kinderen in drie leeftijdsgroepen: 4 t/m 6, 7 t/m 9 en 10 t/m 12 jaar. Via de Museumkids-app laten kinderen weten hoe ze hun bezoek hebben beleefd en of ze het museum aan zouden raden aan andere kinderen.
14-11-2023,
Bron: Museumvereniging
Op 2 november is de herijkte Richtlijn Kunstenaarshonoraria gepubliceerd. De invoering van de herziene richtlijn is 1 januari 2025. Komend jaar werkt de Ketentafel Beeldende Kunst van Platform ACCT – Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst – de rekensystematiek nog verder uit. De richtlijn is nu al gepubliceerd, zodat instellingen er rekening mee kunnen houden voor hun plannen voor 2025-2028. Daarin houden instellingen rekening met 3 gedragscodes, waaronder de Fair Practice, waar deze richtlijn een uitwerking van is. De Museumvereniging is voorstander van fair pay. De Museumvereniging gaat daarom verder in gesprek aan de ketentafel waar gewerkt wordt werken aan een rekensystematiek die recht doet aan de complexe praktijk van musea en het belang van kunstenaars. Daarnaast pleit de Museumvereniging voor voortzetting van de compensatieregeling van het Mondriaan Fonds, die toepassing van de richtlijn mogelijk maakt. Peter van den Bunder, belangenbehartiger beeldende kunst van de Kunstenbond zegt : “Wij zijn blij dat er nu een herijkte richtlijn kunstenaarshonorarium is. Een richtlijn introduceren is één, een richtlijn aanpassen en onderhouden is twee. Dat is ook weer een niet te onderschatten stap. Het is een zorgvuldig en moeizaam proces geweest. Moeizaam, omdat geldgebrek leidt tot belangentegenstellingen, herverdelen van tekorten is pijnlijk, daarom zijn wij trots dat dit in onderling overleg uiteindelijk wel is gelukt.” De Kunstenbond vraagt aan haar leden te reageren op de nieuwe richtlijn.
Nu is het moment om verder te bouwen aan een serieuze Friese filmindustrie. Dat staat in het rapport 'Hollywood aan het Wad' dat door de noordelijke filmindustrie is aangeboden aan de Friese overheid. "Ik moet altijd denken aan het begin van Culturele Hoofdstad toen men ook dacht: dat kan niet", zegt Joris Hoebe, een van de initiatiefnemers van het rapport uit de Friese filmindustrie. Maar volgens hem kan het zeker wel. "Er is een enorme groei in de audiovisuele sector in het Noorden, ook in Fryslân. Vanuit de NPO en het Nederlands Filmfonds wordt er niks geïnvesteerd en toch laten we een groei zien", vervolgt hij. "Er moet een betere samenwerking komen tussen provincie, Rijk en het filmfonds", zegt Hoebe. "Iedereen moet gaan inzien dat het Fries ook van hen is en dat ze erin moeten investeren. Maar we moeten ook zelf aan de bak." Uit het onderzoek blijkt ook dat filmmakers een grote behoefte hebben aan een regionaal filmfonds en dat ze zich nog meer professioneel willen ontwikkelen. En dat doe je juist door zoveel mogelijk films te maken. Regionale films zijn sterk in opkomst. "Dat heeft zoveel waarde voor hen als gemeenschap, want die verhalen gaan de hele wereld over en daardoor blijft zo'n cultuur levend. Dat geldt voor het Fries net zo goed." Hoebe ziet een grote hang naar authenticiteit. "Mensen willen zichzelf terug zien op het scherm, of het nu via Netflix is of de bioscoop." Het rapport is geschreven in opdracht van de provincie Friesland, maar richt zich op de audiovisuele industrie in de 3 Noordelijke provincies.
Met het ontwerp-wetsvoorstel ‘Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden’ wil de regering verduidelijken op welke wijze arbeidsrelaties worden beoordeeld: wanneer kan als zelfstandige, wanneer als werknemer worden gewerkt? In het voorstel staat het criterium ‘gezag’ (werken in dienst van) centraal. Daarnaast wordt een civielrechtelijk rechtsvermoeden geïntroduceerd bij een uurtarief onder € 32,24 (peildatum 1 juli 2023). Als een werkende kan aantonen dat er sprake is van een lager uurtarief lager, wordt vermoed dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst; vervolgens is het aan de werkgever om aan te tonen dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Dit is het tweede voorstel dat voortvloeit uit het pakket van samenhangende maatregelen voor de arbeidsmarkt dat demissionair minister Van Gennip (SZW) in april 2023 presenteerde. Producentenverenigingen NAPA, NCP en Vereniging Vrije Theater Producenten (VVTP) schrijven in hun gezamenlijke reactie dat de podiumkunsten- en AV-sector projectmatig georganiseerd en gefinancierd zijn en dat het voorstel daar niet op is toegesneden. Met name de nieuw geïntroduceerde begrippen ‘werkinhoudelijke aansturing’ en 'organisatorische inbedding' bieden onvoldoende houvast. Een generieke toepassing van de voorgestelde criteria kan ertoe leiden dat in veel arbeidsrelaties sprake zou zijn van een arbeidsovereenkomst. Die conclusie is niet alleen onterecht, het is ook onwerkbaar en onbetaalbaar. Dit bedreigt de continuïteit en bedrijfszekerheid in de sectoren, die de brancheverenigingen vertegenwoordigen. De producentenverenigingen vragen met klem om het opstellen van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) met een specifiek toetsingskader voor de projectmatig georganiseerde en gefinancierde sectoren ten aanzien van: de aard van de werkzaamheden en het eindproduct; de noodzaak van planning en coördinatie en de rol van creativiteit in het vervullen van de opdracht. NAPA, NCP en VVTP dringen aan op overleg tussen de ministeries van SZW en OCW over de negatieve effecten van de voorgestelde wetswijziging en het eerder gepresenteerde ontwerp-wetsvoorstel ‘Verbetering zekerheid flexibele arbeidskrachten’.
Op 10 november 2023 lanceerden Kennispunt MBO Taal en Rekenen (MBO Raad), Stichting Lezen en Mbo Taalacademie (ITTA) het Leesoffensief ‘Heel mbo leest!’ op het gelijknamige congres in Amersfoort. Heel mbo leest! is het landelijke initiatief om vrij lezen, leesmotivatie en leesbevordering op te nemen in het mbo-onderwijs. Doel van het leesoffensief: de taalontwikkeling van studenten extra stimuleren en daarmee schoolprestaties verbeteren en kansengelijkheid vergroten. De Handreiking Leesoffensief – ‘Heel mbo Leest!’ bevat praktische tips en handvatten om met lezen aan de slag te gaan. Vanwege de enorme diversiteit in het mbo-onderwijs en de wijze waarop het leesoffensief wordt vormgegeven, dient de handreiking gelezen te worden als een wegwijzer, want dé handreiking voor hét leesoffensief bestaat niet. De Handreiking Samenwerking met de Bibliotheek geeft uitleg over de manier waarop lokale bibliotheken scholen kunnen ondersteunen bij een leesoffensief met de aanpak de Bibliotheek op school mbo. In de publicatie Young Adult literatuur – een wereld aan mogelijkheden, legt onderzoeker Linda Ackermans uit wat de meerwaarde is van Young Adult literatuur en hoe dit genre ingezet kan worden in het mbo.
14-11-2023,
Bron: Stichting Lezen
De Nationale Voorleesdagen is het grootste boekenfeest voor kinderen van 0 t/m 6 jaar en vinden plaats van 24 januari tot en met 3 februari 2024. Veel kinderdagverblijven en bso’s grijpen de Nationale Voorleesdagen aan om nóg meer aandacht aan (voor)lezen te geven. Pedagogisch medewerkers lezen voor uit prentenboeken en organiseren allerlei activiteiten rondom boeken en voorlezen. Niet gek, taalontwikkeling van kinderen wordt immers gestimuleerd door (voor)lezen. Een auteursbezoek geeft nog een extra boost aan de leesmotivatie bij kinderen en is een waardevolle inspiratiebron voor de docenten en pm’ers. Schrijvers en illustratoren kunnen pm’ers helpen het (voor)lezen nog meer te verankeren. Uit het onderzoek Dichter bij de schrijver, dichter bij het lezen (2018) blijkt dat kinderen het leuk en leerzaam vinden als er een schrijver op bezoek komt. Het plezier in (voor)lezen wordt vergroot, waardoor een goede basis wordt gelegd voor een lezend leven. De Schrijverscentrale heeft ruim 50 jaar ervaring in het adviseren en bemiddelen bij schrijversbezoeken. Daardoor weten ze precies welke schrijver of illustrator interessant is voor welke leeftijdsgroep.
14-11-2023,
Bron: De Schrijverscentrale
De recente uitreiking van de Filter Vertaalprijs Kinder- en jeugdboeken was voor de CPNB (Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek) aanleiding om ook vertalers van oudere kinderklassiekers in het zonnetje te zetten en een podcastserie te maken. Sinds kort is de podcastserie Snoskommers, Zweinstein en de Kabaalstraat, over het vertalen van de grootste kinderklassiekers, te beluisteren. In de podcast spreekt Edward van de Vendel over het werk van Rita Verschuur (Astrid Lindgren), Huberte Vriesendorp (Roald Dahl) en Wiebe Buddingh’ (J.K. Rowling) met henzelf of een gast. Hoe hebben zij het werken aan de nu klassiek geworden boeken ervaren? Wat waren de lastigste en de vrolijkste aspecten van hun vertaalwerk? Hoe verliep hun contact met de schrijver? De drie vertalers ontvingen een erepenning voor hun belangrijke werk waardoor Nederlandse lezers kennis hebben gemaakt met iconen uit de internationale kinderliteratuur.
Ondanks het feit dat het jubileumjaar 2023 meer bezoekers naar het Louis Couperus Museum bracht dan ooit blijkt het niet mogelijk een museum te blijven runnen op basis van privé-financiering alleen. Het museum bestaat, opgericht in 1995, bij de gratie van entreegelden, opbrengsten van evenementen, bijdragen van vrienden, incidentele sponsoring en vooral, de reguliere bijdrage van een individuele mecenas (30.000 euro) – de oprichter van het Louis Couperus Museum en voorzitter van de stichting, Caroline de Westenholz. Op 1 januari 2024 is de huidige tentoonstelling: Couperus non binair avant la lettre? voorbij. Dan dreigt het doek te vallen over het museum, waar in totaal drieënvijftig exposities zijn gewijd aan werk en leven van deze grote, Haagse auteur. Zo Den Haag iets is, is het de stad van Louis Couperus. Waarom nu? De Westenholz: ‘Het is beter te stoppen op een hoogtepunt dan de zaak langzaam te laten doodbloeden. Zo kunnen we tenminste trots blijven op wat we hebben gepresteerd, met altijd maar één betaalde kracht en een legertje toegewijde vrijwilligers.’ De vele verzoeken om steun voor het museum naar de gemeente Den Haag werden steeds afgewezen. Volgens de voorzitter omdat Couperus te chique en te moeilijk wordt gevonden. „Hij was een Hagenaar, geen Hagenees. De gemeente wil vooral bussen met toeristen lokken.” Ook haar voorstellen om het honderdste sterfjaar van de schrijver dit jaar groots te vieren, vonden geen gehoor. De Westenholz: „Ik had de wildste plannen. Reizen naar Indonesië, Couperus-voorstellingen door Het Nationale Toneel, de stad in violet Couperus-licht laten baden.” Zonder een nieuwe mecenas die jaarlijks 50.000 euro in het museum steekt, gaan de museumdeuren over anderhalve maand definitief dicht.
Op 13 november presenteerde het Roosendaalse theater De Kring de eerste generatie Kringfluencers. De functienaam ontstond door Kring en influencer samen te voegen. Na een eerste oproep van pr-medewerker Senna Bijkerk van De Kring hebben er zich een stuk of tien aangemeld. ,,We hebben de groep uitgenodigd en onze plannen gepresenteerd. De hele groep was enthousiast’’, zegt Bijkerk. Het doel is dat de jeugd met pakkende verslagen, interviews en video's meer jongeren naar het theater trekken. Want dat is nodig, al heeft Bijkerk niet paraat hoeveel jongeren de voorstellingen bezoeken. ,,Ik denk dat veel jongeren van mening zijn dat het theater stoffig is. Voor oudere mensen. Maar onze programmeur boekt ook echt voor jongeren. Maar ja, het theater is wel duur.” De werkstukken van de Kringfluencers zullen te zien zijn op het TikTok-kanaal van De Kring en bij de reels op Instagram. Wie, niet ouder dan 25 jaar, nog mee wil doen aan het project kan zich melden op bij De Kring
14-11-2023,
Bron: BN De Stem
Veel lof voor het jubilerende Tilburgse poppodium 013. ,,013 is de laatste jaren uitgegroeid tot een zeer belangrijke en toonaangevende speler in het live popmuziekcircuit. Echt eentje van het kaliber Champions League’’, zegt Berend Schans, directeur van de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). ,,Ze hebben geregeld grote namen en relatief veel ‘enige show in Nederland’-concerten, maar ook de kleine zaal wordt actief geprogrammeerd.’’ Maar financieel gezien zijn het spannende tijden. Terwijl de kosten voor bijvoorbeeld beveiliging, personeel en artiesten stijgen, ziet directeur Frens Frijns de rode cijfers dichterbij komen. ,,We kunnen een heel eind toveren en schrijven nog net zwarte cijfers.’’ Hij broedt op een plan voor de komende jaren, waarin hij zeker aandacht zal vragen voor de gemeentelijke subsidie. Per jaar ontvangt 013 nu ruim 1 miljoen euro per jaar, volgens Frijns substantieel minder dan andere poppodia. ,,Die verschillen lopen op tot meer dan een miljoen euro. Geld dat wij niet in kunnen zetten om te investeren in nieuwe programma’s of doelgroepen.” De ticketprijs met 20 of 30 procent verhogen is volgens hem niet wenselijk. ,,Niet alleen omdat de opbrengst van de kaartverkoop grotendeels naar de artiesten gaat - wij leven van de horeca - maar ook omdat popmuziek daardoor iets elitairs dreigt te worden. Terwijl het dat juist níet is. Dat is zorgwekkend.’’
14-11-2023,
Bron: Brabants Dagblad
Zeker vijf filmmakers hebben hun documentaires op het IDFA ingetrokken. De verwachting is dat er nog meer zullen volgen. De reden: IDFA zou, met een reeks officiële mededelingen, Palestijnse activisten monddood maken. De verwarrende aard van de rel – het is een reactie op een verklaring over een politieke uiting – toont hoe moeilijk het is voor sociaal geëngageerde culturele instellingen om neutraliteit te bewaren. De rel begon op de openingsavond. Drie activisten van Workers for Palestine kwamen onverwachts het podium op met een spandoek waarop de leus „From the river to the sea, Palestine will be free” stond. Na enkele minuten liepen ze van het podium naar hun gereserveerde stoelen, onder applaus van het publiek én van artistiek directeur Orwa Nyrabia. In een open brief van Israëlische producenten en filmmakers werden vooral Nyrabia’s acties veroordeeld. De leus: from the river to the sea, is in hun ogen een oproep tot geweld en genocide, de uitwissing van de Israëlische staat. Het feit dat Orwa ervoor applaudisseerde, was voor de Israëlische filmmakers een indicatie dat dit het officiële standpunt van IDFA betrof. Vóór het festival probeerde IDFA neutraal te blijven. Het festival, schreef Nyrabia in NRC, moest een plek zijn waar ruimte was voor alle stemmen, en polarisatie werd vermeden. Nu kon IDFA niet meer neutraal blijven. Op 10 november, twee dagen na de openingsavond, kwam IDFA met een verklaring, waarin excuses werden aangeboden voor het applaudisseren. De slogan op de spandoek kon Nyrabia niet zien, schreef hij. Hij applaudisseerde dus ook niet voor de ‘triggering’ en ‘offensive’ leus, maar voor de vrijheid van meningsuiting. Het is moeilijk om open te staan voor alle meningen in deze tijden, schreef hij ook in de verklaring. De verklaring werd geïnterpreteerd als het monddood maken van activisten voor de Palestijnse zaak. In verklaringen van afhakende filmmakers, activisten, en Palestijnen wordt beargumenteerd dat de leus geen oproep is tot geweld, maar juist een oproep om een einde te maken aan het geweld, de bezetting, en de onderdrukking van de Palestijnen door Israël. IDFA zou het ‘Israëlische frame’ overnemen door het gebruik van de woorden te veroordelen. Dat zou leiden tot „criminalisering van activisme”, aldus de verklaringen van filmmakers. Onterecht, want eerder dit jaar oordeelde de rechter dat het gebruik van de leus niet tegen de wet is. Vervolgens vertrokken de eerste filmmakers. Op 12 november publiceerde IDFA nóg een boodschap aan de „documentaire-gemeenschap.” De oproep tot een staakt-het-vuren werd herhaald, alsmede een oproep tot het openen van de grenzen om humanitaire hulp Gaza binnen te laten. En: „We willen de verschillende zienswijzen over de leus niet negeren, ondermijnen, of criminaliseren.” De kernboodschap: IDFA is er voor allen; open en inclusief zonder censuur. Ze hopen dat men tóch van dat platform gebruik zal maken.