01-06-2023

In ‘Opening Cities, Migrants in Urban Space’ nodigt auteur Lena Knappers architecten en stedenbouwkundigen uit zich te buigen over een tot nader order onopgelost raadsel: terwijl migratie iets van alle tijden is, staat het nauwelijks op de ontwerpagenda. Centraal in haar boek staat de vraag hoe we de ‘absorptiecapaciteit’ van steden kunnen verbeteren voor migranten (op zich al een gevarieerde groep), maar eigenlijk voor alle nieuwkomers die zich voor kortere of langere termijn in de stad komen vestigen (zoals ook internationale studenten en expats). Lena Knappers ontwikkelt ontwerpscenario’s voor twee totaal verschillende Europese steden: Amsterdam en Athene. Deze steden staan in feite bekend voor hun grote absorptiecapaciteit van nieuwkomers, weliswaar op totaal andere manieren, maar hebben daar geen stedenbouwkundige visie rond weten te ontwikkelen die een ad hoc aanpak overstijgt.

01-06-2023

Het popfestivalseizoen staat op het punt te beginnen. Hoe voelen de muzikanten zich voor ze de het podium betreden? Het kan ze zenuwen opleveren, oftewel podiumvrees. NRC inventariseert onzekerheden en oplossingen. Hester Carvalho sprak met Willem Smit en Franti Marešová van Personal Trainer, rapper Ray Fuego, rapper/zanger Glenn de Randamie, alias Typhoon en Julia Korthouwer van Loupe.

01-06-2023

Op 17 juni tijdens de Dag van de Componist ontvangt Pete Harden de Matthijs Vermeulenprijs voor zijn compositie 'M.M.'. In dit prijswinnende werk combineert Harden live muziek, gezongen en gesproken tekst met filmfragmenten uit het heden en het verleden. Viktorien van Hulst, directeur van het Fonds Podiumkunsten, reikt hem de prijs uit tijdens het feestelijke festivalprogramma in Museum Arnhem. De compositie is gemaakt op een tekst van de Franse schrijfster en regisseur Pauline Peyrade (libretto en verteller) en werd door de jury uit 80 inzendingen geselecteerd als winnend werk. Het is volgens de jury ‘een gesamtkunstwerk waarin verschillende kunstvormen samensmelten en briljant interacteren’. Tijdens de uitreiking in Arnhem wordt een speciale verfilming van de winnende compositie getoond, die samen met Asko|Schönberg tot stand kwam. De Matthijs Vermeulenprijs is de belangrijkste Nederlandse compositieprijs, vernoemd naar de in 1967 overleden symfonisch componist Matthijs Vermeulen. Het Fonds Podiumkunsten stelt deze prijs ter waarde van 20.000 euro tweejaarlijks beschikbaar aan een Nederlands componist, die naar het oordeel van een onafhankelijke jury een bijzonder werk heeft gecomponeerd op het terrein van de hedendaagse muziek.

01-06-2023

De Nederlandse Toneeljury heeft op 31 mei de nominaties bekend gemaakt voor de VSCD Toneelprijzen, de prijzen voor de meest indrukwekkende acteerprestaties van het voorbije seizoen. In totaal zijn er 13 nominaties in de verschillende categorieën van het seizoen 2022-2023. De uitreiking vindt plaats tijdens het Gala van het Nederlands Theater op 17 september 2023.

01-06-2023

In aflevering drie van Kunst is Collectief – de voorjaarsreeks van Kunst is Lang waarin Mister Motley onderzoekt wat het betekent om een collectief te zijn – zijn Jonmar van Vlijmen, Ronald Boer en Rosanne van Wijk van De Onkruidenier te gast. Als ‘ecosysteem-futuristen’ onderzoeken zij hoe we ons kunnen leren aanpassen aan een landschap dat onderhevig is aan klimaatverandering. ‘Ik heb het gevoel dat wij ‘rond’ fungeren, daarbuiten is veel vierkante shit waarmee we moeten dealen.’ In de vierde aflevering van Kunst is Collectief is BOG. te gast. BOG. werkt vaak collectief: samen bedenken ze de concepten, schrijven ze de teksten, creëren ze het toneelbeeld, staan ze op het podium en vormen ze de organisatie.

01-06-2023

Het afgelopen half jaar interviewden Maurits de Bruijn en Lieneke Hulshof voor de podcast ‘Kan niet bestaat niet’ twintig Nederlandse en Vlaamse kunstenaars over kunstwerken die niet bestaan. Praten over kunstwerken die nooit gemaakt zijn, is praten over ideeën en dromen. De gesprekken gingen daardoor ook over wat dat eigenlijk betekent, slagen en mislukken? In een essay reflecteert Lieneke Hulshof aan de hand van deze twintig gesprekken op hoe in de ogen van de kunstenaar zelf een succesvolle kunstpraktijk eruitziet en welke onzichtbare mythes, aannames en structuren van het hedendaagse kunstenveld daaraan ten grondslag liggen.

01-06-2023

‘Wie is het publiek als kunst de publieke zaak dient?’ is de titel van een essay dat Joram Kraaijeveld schreef op uitnodiging van Witte Rook met de vraag of hij vanuit zijn positie als onafhankelijk curator, docent, schrijver en voorzitter van vereniging Platform Beeldende Kunst zou willen reageren op een tweetal gesprekken uit de podcastserie De Octopus. Het gesprek tussen kunstenaar Monika Dahlberg, curator Marjolein van de Ven en moderator Roeliena Aukema had ‘de vertaling van het kunstwerk’ als thema. Curator Eva Langerak, kunstenaar Susanne Khalil Yusef en moderator Roeliena Aukema spraken met elkaar over ‘het publieke delen’. In beide conversaties bespreken de deelnemers allerlei boeiende zaken uit de praktijk in een open en fijne sfeer. Hoe ervaar je als kunstenaar de opening? Op welke manier stel je voorwaarden aan het tonen van je werk? Hoe bemiddelt een museum tussen kunst en publiek? Welke verantwoordelijkheden draagt het instituut voor de kunst? En voor de kunstenaar? Wat is het verschil daartussen, bijvoorbeeld als het aankomt op de zorg voor een collectie? En tal van dit soort vragen worden belicht vanuit de persoonlijke praktijk van Monika, Marjolein, Eva en Susanne. Wat Kraaijeveld vooral aanspreekt in de gesprekken zijn de uitgesproken posities van de kunstenaars. Dit essay is onderdeel van het project Proces is een Octopus. In dit project onderzoeken kunstenaar Nele Brökelmann en Witte Rook, Breda hoe we het proces van de kunstenaar kunnen definiëren. Het project bestaat uit een achtdelige podcastserie en vier beschouwende essays.

01-06-2023

“Een verplaatsing van het Van Gogh Museum zou een belangrijke eerste stap zijn in een rechtvaardiger verdeling van cultuurgelden over heel Nederland. Uiteraard is dit niet de enige instelling die zou moeten verplaatsen om elke regio te laten ‘meetellen’. Maar het is wel een symbolisch en belangrijk begin. “ Het Van Gogh Museum viert haar 50-jarig bestaan op 2 juni met diverse activiteiten en een festival op het Museumplein onder het thema ‘50 jaar inspiratie’. De festiviteiten zouden ook het begin kunnen zijn van een belangrijke discussie: Staat het Van Gogh Museum in Amsterdam wel op de goede plek? Maarten Koreman vindt dat Het Van Gogh Museum verplaatst moeten worden naar de provincie Noord-Brabant. Koreman doet PhD onderzoek naar de toekomst van het platteland. Hij kijkt hierin onder meer naar culturele evenementen.

01-06-2023

Palko Peeters (BN De Stem) was aanwezig bij de preview van de derde editie van de h3h biënnale in Oosterhout. De kunstmanifestatie in de unieke Heilige Driehoek is door de enorme variatie aan werk een must see. Een kleine gezelschap loopt, 30 mei mee, meegenomen door de vaste curatoren Rebecca Nelemans en Hendrik Driessen Er zijn genodigden, pers en er zijn enkele van de 27 deelnemende kunstenaars die de wandeling meemaken. Hendrik Driessen :,,Deze editie is zeker gelijkwaardig aan de vorige, maar ook anders. We zijn niet bezig geweest met de reputatie van kunstenaars, maar met de betekenis die ze in het thema en de specifieke locatie kunnen leggen.” De deelnemers mochten aan de slag met het thema Geloof, wat heeft geresulteerd in nogal uiteenlopende interpretaties van tradities en spiritualiteit, waarbij volgens Nelemans vooral het gebruik van licht opvalt. Het vertrouwen van de kloosterlingen vormt de basis voor de internationale expositie. ,,Iedere dag kwamen ze wel even langs om een praatje te maken.” Over de 220 vrijwilligers en de curatoren zegt directeur Monique Verhulst: ,,Ze hebben voor een fantastische manifestatie gezorgd, dank daarvoor.” De door corona uitgestelde editie van twee jaar terug (Hoop, 2021) trok 22.000 mensen. Directeur Verhulst: ,,Het mocht toen weer. Of we dat aantal weer halen, dat valt moeilijk in te schatten. Het aantal van duizend bezoekers per dag is toch wel de limiet, anders wordt het te druk.” De h3h biënnale in Oosterhout is dagelijks open van 3 juni t/m 16 juli.

01-06-2023

Kunstenaarsportretten Internationals Art Channel. Onder die naam werken Jan Doms en Tom Pijnenburg aan een ‘oneindige’ serie videoportretten. Die zijn sinds eind 2022 te zien op een website en bieden verrassende ontmoetingen met heel diverse kunstenaars. Zes afleveringen staan er al online, binnenkort komt er een aanvulling. De stichting Internationals Art Channel beoogd ‘ ‘oneindige’ serie kunstenaarsportretten te produceren en deze wereldwijd te distribueren vanuit Tilburg – Hart van Brabant, Nederland’. De stichting richt zich op ‘kunstenaars van alle denkbare kunstdisciplines’ zowel afkomstig uit de regio als daarmee verbonden vanuit de rest van de wereld. ‘Ons kunstmotto is: een pleidooi voor het onbekende.’ Joep Eijkens bekeek de portretten en sprak met Jan Doms.

30-05-2023

Een overzicht van de prijswinnaars van het filmfestival in Cannes.

30-05-2023

‘Musserts schaduw’ van John Kuipers wint de NBD Biblion Gouden Strop, de prijs voor de beste oorspronkelijk Nederlandstalige spannende roman. De winnaar van de NBD Biblion Gouden Strop ontvangt een cheque ter waarde van € 10.000 en een beeld van kunstenaar Marianne van den Heuvel. De genomineerden op de shortlist die buiten de prijs vallen ontvangen een cheque ter waarde van € 500,-. De NBD Biblion Schaduwprijs, de aanmoedigingsprijs voor het beste thrillerdebuut, is dit jaar niet uitgereikt vanwege een te gering aantal inzendingen. ‘De Ripper connectie’ van Gerrit Barendrecht is de winnaar van de Hebban Thrillerprijs, de belangrijkste lezersjuryprijs voor spannende boeken. Meer dan honderd leden van de Hebban lezerscommunity kozen uit de longlist bestaande uit vijftien oorspronkelijk Nederlandstalige thrillers een shortlist van vijf. Een jury van thrillerspecialisten, bestaande uit boekverkopers, bibliotheekmedewerkers en de redacteuren en recensenten van Hebban, bepaalde vervolgens de winnaar. Beide prijzen werden uitgereikt op de Avond van het Spannende Boek in Bibliotheek Neude in Utrecht. De Avond is de aftrap van de Thriller Weken die duren tot en met 18 juni. Op 24 mei deelde Vrouwenthrillers.nl de shortlist voor de Beste Nederlandse Vrouwenthriller 2022. Het publiek kon stemmen op een longlist van alle van origine Nederlandstalige vrouwenthrillers (verschenen in 2022) die zijn beoordeeld met 4-sterren of hoger, door de Vrouwenthrillers recensenten zoals op de website aangegeven. Een onpartijdige jury kiest vervolgens uit deze top tien een winnaar. Op 20 juni wordt in de Vriendin Thrillergids onthuld wie de winnaar is.

30-05-2023

Op 25 mei startte I Love My Ears de ‘Doppies’ campagne om jongeren in de leeftijdsgroep 18-25 jaar, te activeren oordoppen met muziekfilter te dragen. In een spotje herinneren Doppies jongeren eraan om oordoppen met muziekfilter te dragen voor een optimale muziekbeleving. Er is een ondersteunend campagnepakket ontwikkeld waardoor de Doppie-karakters en het belang van oordoppen met muziekfilters ook via de convenantpartners onder de aandacht kan worden gebracht bij organisatoren van concerten, evenementen en festivals. De Doppies-campagne werd november vorig jaar getest. In vier weken tijd hebben 260.000 jongeren, minimaal 15 seconden van de Doppies animatievideo gezien. Bijna 100.000 jongeren hebben de video uitgekeken. De campagne zorgde ervoor dat ruim 35.000 jongeren de website van Doppies bezochten. Daarnaast wees de pilot uit dat van alle jongeren die de uitingen hadden gezien 10 procent meer oordoppen met muziekfilter kocht ten opzichte van de groep die de campagne niet heeft gezien.

30-05-2023

De vakjury van Het TheaterFestival van Vlaanderen heeft op 29 mei haar selectie bekend gemaakt van de 14 meest belangwekkende, maatschappelijk relevante en vernieuwende voorstellingen van het voorgaande jaar. 7 van die producties komen (deels) uit Nederland. Net als in Nederland selecteert de Vlaamse theaterjury ieder jaar een reeks voorstellingen die in september zeker hernomen zouden moeten worden. De vakjury zag dit jaar opvallend veel Vlaams-Nederlandse producties in première gaan. Daarvan zijn er vier in hun selectie terug te vinden: Zeemaal, DARKMATTER, Een leuk avondje uit en Two. is not a solo. Daarnaast haalden twee Nederlandse producties de selectie: De Uitnodiging en The NarcoSexuals. In aanloop naar het festival maakt de jury nog een derde Nederlandse productie bekend. Ze worden op het festival gepresenteerd onder de # lowlands. Als rode draad door de selectie lopen volgens de jury ‘verzoening tussen generaties, liefde en intimiteit tussen mensen, zorg voor de buitenstaander’. Ook met het publiek zoeken makers veeleer wederzijdse genegenheid dan scherpe oppositie op. ‘Post-corona wordt de zaal liever omarmd, opgevrolijkt, verwonderd, dichterbij gehaald, direct betrokken’, schrijft de jury in haar rapport. Het Vlaams TheaterFestival 2023 vindt plaats in Brussel van 7 tot en met 17 september 2023.

30-05-2023

Op 27 mei vond in Eindhoven de laatste editie van de Nachtbus plaats. Snger-songwriter Tim Knol, schrijfster Lotte Lentes, singer-songwriter Shishani en dichter/schrijver Joshua Snijders stonden op het rijdende podium. De Nachtbus reed de afgelopen twee jaar als reizend podium door Eindhoven, Rotterdam en Amsterdam. ,,In de Nachtbus komt het publiek voor de ontmoeting. Mensen zijn altijd vrolijk. Niemand gaat zitten en denkt: ‘Vermaak mij maar’. Het is eigenlijk meer een schoolreisjegevoel als je in de bus stapt”, vertelt Mirjam van Dijk, projectleider van de Nachtbus. ,,We hebben muziek en voordracht in de ritten gecombineerd. Het talige staat voorop. Het is een combinatie van grote namen en wat kleinere artiesten.” Voor de ritjes regelde Watershed, het literair talent- en productiehuis uit Eindhoven dat achter de organisatie van de Nachtbus zit, een oude lijnbus van DAF. Bewust een DAF, want die komt uit Eindhoven. Partner Stichting Veteraan Autobussen stelt de bus met chauffeur ter beschikking voor de ritten. “Er kunnen maar dertig mensen per rit mee. Per avond zijn er twee ritten. Artiesten uit het hele land zijn in de bus geweest en de toer is een ervaring op zich. Zo stoppen we in Eindhoven bijvoorbeeld bij het winkelcentrum in Woensel-West. Dan staan we daar op de parkeerplaats en treedt de artiest op.”, zegt Juliet Gagnon, directeur en artistiek leider van Watershed.

30-05-2023

De Eindhovense bioscoop LAB-1 heeft de Indiase film The Kerala Story uit de programmering gehaald. Reden is dat er ‘intimiderende en bedreigende berichten’ verstuurd werden door tegenstanders van de film. LAB-1 vertoont bijna wekelijks Indiase films. "Dat doen we vanwege het internationale karakter van ons publiek. Wij staan voor een culturele diversiteit waarbij wij ons laten leiden door artistieke en creatieve expressie", stelt de bioscoop in een verklaring. LAB-1 draaide de film al een aantal weken zonder problemen. De bioscoop heeft nu ook alle verwijzingen naar de film verwijderd van de website. De film gaat film over vrouwen die zich bekeren tot de Islam en zich aansluiten bij Islamitische Staat. ,,Het is een film over een politiek thema. Zoals er wel meer films zijn over politieke thema’s”, aldus de woordvoerder. ,,Aan het begin van de film staat ook nog een disclaimer dat het fictie is. Maar nu worden we ineens beschuldigd van moslimhaat.” ,,Het feit dat een film discussie oproept is niet erg. Dat mag en is misschien zelfs wel goed”, reageert de woordvoerder van de bioscoop. ,,Maar deze reacties richting ons niet. Het feit dat mensen zich geïntimideerd en bedreigd voelen, dat is niet goed.” De ontvangen berichten zijn volgens hem op het randje en net niet erover. De bioscoop heeft melding gemaakt van de situatie bij de politie, maar (nog) geen aangifte gedaan. De gemeente Eindhoven is ook op de hoogte van de situatie, laat een woordvoerder weten. ,,We weten wat er speelt en hebben contact met de bioscoop, de politie en moslimorganisaties.”

30-05-2023

Op het terrein tussen de gebouwen van Electron en Brack in de Belcrum in Breda staat komende zomer een groot doolhof van hennepplanten. Op 26 mei is het ingezaaid. Het doolhof, van kunstorganisatie CrossArts, meet 112 bij 80 meter en is ontworpen door kunstenaar Krijn de Koning, die ook tekent voor het Speelhuis dat in het doolhof komt. CrossArts geeft met kunstproducent Mothership een tijdelijke culturele invulling aan het terrein van ontwikkelaar Amvest. Op termijn maakt het gebiedje deel uit van een nieuwe woonwijk. Tot die tijd krijgt de verbeelding er vrij spel. Onder meer door een nieuw Speelhuis, dat verwijst naar het kasteeltje dat de Nassaus er eeuwen geleden lieten bouwen. Dat originele speelhuis stond aan het eind van wat nu de Speelhuislaan is, op een steenworp afstand van CrossArts. De vezelhennep is enorm duurzaam. De planten nemen CO2 op uit de lucht en halen schadelijke stoffen uit de bodem. Daarnaast zijn ze een prima uitstootvrije grondstof voor bijvoorbeeld isolatiemateriaal, maar er zijn nog een hoop andere toepassingen mogelijk. Projectleider Erica Jonkman van CrossArts: ,,Wat we er na de oogstdag in oktober mee gaan doen? Daar denken we nog over na, met Bredase studenten. In het uiterste geval is er veevoer van te maken, maar ik ga uit van iets spraakmakenders.’’ Eerst gaan de planten de komende 100 dagen groeien tot een hoogte van twee tot vier meter. Waarna er zeven weken kan worden ontdekt en gespeeld.

30-05-2023

Rinske Jurgens gaat 1 juni aan de slag bij het Schoenenkwartier in Waalwijk als directeur-bestuurder. ,,Ik zie zoveel potentie", stelt ze. ,,Als het Schoenenkwartier zijn vleugels uit slaat, zijn de mogelijkheden eindeloos.” Volgens haar moet het museum blijven vernieuwen, en zich op de kaart zetten. Jurgens zoekt daarbij de samenwerking met medewerkers, vrijwilligers en ‘vrienden’ van het museum, maar ook met makers, kunstenaars, onderwijs en bedrijfsleven. Jurgens was het afgelopen jaar ‘hoofd museumzaken’ bij het Textielmuseum in Tilburg. De twintig jaar daarvoor was ze bij heel wat musea werkzaam, zoals het Historisch Museum Den Briel, Museum voor Communicatie in Den Haag, Maritiem Museum in Rotterdam en de stichting Nationaal Museum voor Wereldculturen. Ook was Jurgens betrokken bij de verbouwing van de entree van het Stedelijk Museum Amsterdam.

25-05-2023

Door technische en financiële beperkingen en kwalitatieve eisen is industrieel bouwen voor vijftien procent van de nieuwbouwwoningen geschikt. Dat concludeert het Economische Instituut voor de Bouw (EIB) na eigen onderzoek. Bij industrieel bouwen wordt (een deel van) de woning in een fabriek gemaakt. Daarna worden de delen op de woningbouwlocatie samengevoegd, als een soort blokkendoos. Soms wordt de woning in één keer neergezet, na een ritje op de vrachtwagen van de fabriek naar de bouwplaats. Er kleven meerdere voordelen aan woningen zo bouwen, schrijft het Economisch Instituut voor de Bouw in nieuw onderzoek. De fabriek en hogere kapitaalkosten drijven prijzen op, maar daar staat 35 procent lagere arbeidskosten tegenover. Zowel bij het ontwerp als bij het in elkaar zetten van de woningen zijn minder handen nodig. De besparing van industrieel bouwen ten opzichte van traditioneel kan zo oplopen tot 8 procent. Ook kan de bouwtijd met ongeveer een jaar worden verkort, stelt het EIB. Met het oog op de gemiddelde doorlooptijd van woningbouwprojecten van tien jaar is dat geen grote, maar ook geen verwaarloosbare tijdwinst. In de praktijk kan slechts een klein deel van de 900.000 nieuw te bouwen woningen profiteren van de industriële voordelen. Voor kleine projecten met tot twintig woningen is industrieel bouwen volgens het EIB niet rendabel. Ook hoogbouw valt af door technische beperkingen. Door deze hobbels is industrieel bouwen voor de helft van de nieuwbouwwoningen geen goede optie, berekende het EIB. Bovenop de technische en financiële beperkingen, komen kwalitatieve ontwerpeisen. Het gestandaardiseerde bouwen in de fabriek is enerzijds de kracht, maar ook de zwakte van industriële bouwen: er is een beperkte set ontwerpmogelijkheden, die lang niet altijd overeenkomen met woonwensen en stedenbouwkundige eisen.

25-05-2023

Kan hergebruik van materialen benut worden om tot een nieuwe esthetiek te komen? En leidt zoiets als een CO2-budget voor de bouw tot een andere manier van het uitoefenen van ons vak? Die vragen stonden aan de basis aan het zojuist verschenen boek Reuse to Reduce van Popma ter Steege Architecten (PTSA). Centraal in het boek staat het project Biopartner5 in Leiden, een bedrijfsverzamelgebouw waarbij PTSA hergebruik van materialen combineerde met streven naar schoonheid. “Na de oplevering van BioPartner 5 hebben we heel veel rondleidingen en presentaties gegeven en telkens was de vraag: maar hoe dan? Veel mensen hikken enorm op tegen het idee met gebruikte materialen te werken. Zo ontstond het idee voor dit boek. Om lessen te trekken uit ons eigen project maar ook als architect een antwoord te geven op die vraag”, stelt Josse Popma van PTSA. In Reuse tot Reduce geeft PTSA concrete voorbeelden van ontwerpmaatregelen voor het verkleinen van de milieu-impact van gebouwen door hergebruik van materialen. Naast de beschouwingen van de architecten reflecteert architectuurcriticus Aaron Betsky in het boek op de werkwijze van PTSA in relatie tot de bredere architectuurpraktijk. Een derde verhaallijn in het boek is die over het ontwerpen met een CO2-budget voor gebouwen, om die passend te krijgen bij de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs (2015). Dit idee werd ontwikkeld door Mantijn van Leeuwen, directeur van het Nederlands Instituut voor Bouwecologie en in het boek levert hij uitleg en inzicht over deze wijze van werken aan de hand van BioPartner 5, het eerste Paris Proof-gebouw van Nederland.

25-05-2023

Imagining the Future Museum: 21 Dialogues with Architects van András Szántó doet wat het belooft, 21 gesprekken met architecten over de mogelijke toekomst van musea. De publicatie is een vervolg op The Future of the Museum: 28 Dialogues, dat in 2020 werd uitgegeven en waarvoor Szántó 28 museumdirecteuren interviewde. In zijn nieuwste publicatie stelt Szántó de vraag welke typologie past bij musea die zich willen aanpassen aan een veranderende samenleving, instituten die inclusiever, en meer gemeenschapsgericht willen werken, maar waar is de kunst in het gesprek?

25-05-2023

De publicatie ‘Vrouwen in architectuur’ is de eerste in de nieuwe serie Documents and Histories. Met deze reeks belicht nai010 uitgevers ontbrekende stemmen in de architectuur. De uitgave belicht voor het eerst hoe vrouwen in al hun verschillende rollen bijdragen aan architectuur, vroeger en nu. Ondanks deze uiteenlopende en essentiële bijdrages blijft het narratief van architectuur hardnekkig masculien. Maar vrouwen speelden wel degelijk hoofdrollen in de architectuurgeschiedenis. Dit boek toont de opmerkelijke redenen waarom vrouwen ontbreken in archieven en publicaties en hoe die afwezigheid doorwerkt in de (on)zichtbaarheid van vrouwen vandaag. Het gaat in deze eerste uitgave om een pluriforme verkenning van meerstemmigheid in de architectuur. Catja Edens reflecteert op de uiteenlopende rollen van vrouwen in de architectuur. Lara Schrijver strijdt met haar essay voor een verschuiving van rivaliteit naar samenwerking binnen de ontwerppraktijk en Indira van ’t Klooster ontwikkelt een vocabulaire die handvatten biedt voor nieuwe analyses. Setareh Noorani spitst zich verder toe op de ontwikkelingen en de potentie van het alternatieve manieren van archiveren terwijl Carolina Quiroga schrijft over de feministische en participatieve architectuur van Wilhelmina Jansen en Ada Kuiper-Struyk. Daarnaast bevat de eerste publicatie bijdrages van Rixt Hoekstra, Ellen van Kessel, Maria Novas Ferradás en Erica Smeets.

25-05-2023

Op 23 mei is in Pakhuis de Zwijger het Jaarboek Architectuur in Nederland 2022-2023 gepresenteerd. Op de cover van de 36e editie prijkt De Kunstwerf in Groningen, ontworpen door Ard de Vries en Donna van Milligen Bielke. Volgens de redactie van het jaarboek is dit project een van de weinige voorbeelden waarbij jonge architecten een serieuze kans hebben gekregen. In Nederland is Europees aanbesteden de norm voor gebouwen van deze omvang, terwijl juist jonge architecten meer baat zouden hebben bij een model zoals de Open Oproep in België. Het resultaat is dat een nieuwe generatie architecten grote moeite heeft om aan grote opdrachten te komen en dat het nieuwe jaarboek voornamelijk is gevuld met projecten van gevestigde bureaus. Om te kijken hoe het anders kan, is de jaarboekredactie (bestaande uit Teun van den Ende, Uri Gilad en Arna Mackic) naar Brussel getogen om met stadsbouwmeester Kristian Borret te kijken hoe het er in de Belgische hoofdstad en Vlaanderen aan toe gaat. De Open Oproep, die overigens in Nederland is bedacht door voormalig Rijksbouwmeester Wytze Patijn en later werd overgenomen door Vlaams Bouwmeester Bob van Reeth, draagt volgens Borret inderdaad bij aan de huidige status van gidsland voor België, al levert die ook kritiek op en moeten we niet het talent van Belgische architecten onderschatten. Een andere focus in het jaarboek ligt op woningbouw. Juist in een tijd dat er veel woningen moeten worden bijgebouwd, wisselt de architectonische kwaliteit nogal, constateert de jaarboekredactie. In een gesprek met Fenna Haakma Wagenaar, hoofdontwerper Ruimte en Duurzaamheid bij de gemeente Amsterdam, zoekt de redactie uit in hoeverre woonkwaliteit nog een rol speelt in de praktijk en hoe kwaliteit weer onderdeel van de (woning)bouwcultuur kan worden. Tot de geselecteerde projecten behoren te verwachten gebouwen als het Sluishuis, Valley, Jonas (BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023), De Jakoba en HAUT (alle in Amsterdam, maar ook het Schoenenkwartier in Waalwijk, Singer Laren (vorig jaar uitgeroepen tot BNA Beste Gebouw van het Jaar, maar pas nu in het jaarboek), het Huis van de Gemeente Voorst (in Twello) en Museum Arnhem. Kirsten Hannema  recenseert het boek voor de Volkskrant.

25-05-2023

Naomi Hille en Anousjka Röben, werkend onder de naam SKUA Studio, gaan naar eigen zeggen goed op oude ambachten. Ze staan bekend om hun uitgesproken hak- en plateauschoenen, die ze maken met behulp van traditionele schoenmaaktechnieken. Logisch dus dat ze meteen goede maatjes werden met medewerkers van het Schoenenkwartier in Waalwijk, die als vaklieden regelmatig in het Maaklab te vinden om te demonstreren hoe je met de hand schoenen maakt. Terwijl op dezelfde plek ook de nieuwste apparatuur staat om digitaal te experimenteren. En dat is wat Hille en Röben deden, de mogelijkheden van digitale vormgeving onderzoeken met behulp van 3D-scan en -printtechnieken. ,,Ontzettend vet om te mogen uitzoeken en niet alleen over geld na te hoeven denken. Zo'n plek is totaal uitzonderlijk. Digitaal kan er nog zoveel meer, hebben we ontdekt. Dat krijg je nooit uit een traditionele mal. Als je dat door kunt trekken naar schoenontwerpen in games, zijn de mogelijkheden eindeloos.’’ Het resultaat van hun en andere ‘snuffelstages’ is nu te zien tijdens de nieuwe wisselexpositie Cutting Edges. ,We zijn nu een jaar open en willen graag van het Maaklab een plek maken voor onderzoek, kennisuitwisseling en vernieuwing’’, vertelt curator Marijke Bruggink, zelf een ervaren schoenontwerper en onder meer ontwikkelaar van het merk Lola Pagola. Bij elk van de zes podia - in totaal zes jonge, maar vaak al succesvolle ontwerpers kregen toegang tot de Waalwijkse werkplaats - is een koppeling gemaakt met een schoen uit de huidige collectie van het museum. Bruggink: ,,Het verhaal van deze makers is behalve dat ze in het Maaklab bestaande en nieuwe technieken combineren ook laten zien dat een schoen duurzamer, inclusiever en lokaler kan zijn. Via contacten met de vakopleidingen (niet alleen tot schoenmaker, maar bijvoorbeeld ook mode-ontwerp, red.) en kunstacademies komen ze hier terecht. We zien dat dat begint te wortelen, ook al is de bereikbaarheid van Waalwijk, zonder treinverbinding en station, soms wat lastig.’’

25-05-2023

70 jaar Cor Unum, dat wordt gevierd. In het bijzijn van de crème de la crème van de Nederlandse designers wordt 25 mei de aftrap gegeven van de viering van het 70-jarig bestaan. De bordencollectie die door hen en door internationale designers samengesteld, vormt onder de titel Legends & Legacy de basis van alle andere activiteiten van het keramiekatelier dit jaar. Van open dagen tot rondleidingen en presentaties op internationale beurzen. De borden waren eerder te zien tijdens de Salone de Mobile in Milaan. Stichting Cor Unum kent nog altijd hetzelfde bedrijfsprincipe als in 1953: hoogwaardige keramiek produceren door onder meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, fysiek, mentaal en sociaal. In toenemende mate melden zich ook reïntegranten, vrijwilligers voor de werkplaats, in de winkel en voor rondleidingen, studenten en andere kunstenaars. Bij de start van de feestelijkheden op 25 mei worden ontwerpers en makers getrakteerd op een debat onder leiding van Jeroen Junte. De discussie spitst zich vooral toe op de vraag welke uitdagingen maar ook kansen deze tijd aan ontwerpers en makers biedt. Kunnen zij bijdragen aan inhoudelijke verdieping van maatschappelijke vraagstukken en kunnen ambacht en lokale productie een realistisch alternatief zijn voor vastgelopen systemen?

25-05-2023

Nieuwe Instituut, het Nederlandse nationale museum voor architectuur, design en digitale cultuur, presenteert Plumbing the System. De Nederlandse inzending voor de 18e Internationale Architectuurtentoonstelling van Venetië in het iconische, uit 1954 stammende Rietveldpaviljoen, werd op 18 mei geopend door Gunay Uslu, staatssecretaris van Cultuur en Media. De Nederlandse inzending voor de 18e Internationale Architectuurtentoonstelling van Venetië is samengesteld door Jan Jongert / Superuse Studios en draait om de vraag: kan een cultureel evenement als de Biënnale meer worden dan alleen een locatie voor presentatie en debat, gezien de urgente noodzaak om onze samenlevingen en onze planeet leefbaar te houden? Kan het in plaats daarvan een proeftuin worden voor het doorvoeren van echte verandering? Inspelend op het Biënnale-thema Laboratory of the Future, dient het Nederlandse Paviljoen dit jaar als een proeftuin voor mogelijkheden van een toekomstgerichte, regeneratieve economie en circulair ontwerp, maar dan met een twist. Het doel is om te demonstreren hoe alternatieve systemen kunnen bijdragen aan een duurzamere toekomst op macroschaal. Jongerts poging om een echte verandering op microschaal door te voeren - op het Rietveldpaviljoen zelf – moet inzicht bieden in de kansen en hindernissen daarbij.

25-05-2023

Na gesprekken met studenten van de HAS Green Academy maakten studenten van de Fontys Academie voor Theater in Tilburg een toneelstuk over de toekomst van het platteland en het onbegrip tussen boeren en niet-boeren, onder regie van Marleen Hendrickx van Bureau Pees. Bureau Pees maakt sociaal-artistiek theater, de serie voorstellingen Iets met Boeren gaat over de uitdagingen in de landbouwsector. Het doel: het gesprek openen, verbinden. De versie met studenten is de zesde aflevering van de serie locatievoorstellingen over het platteland. Dit keer wordt het verhaal van de nieuwe lichting boeren vertolkt. Naar de voorstellingen komen vaak veel boeren kijken, die herkenning vinden in het toneelspel, zoals bij scènes aan de keukentafel. NRC was bij een van de repetities op op het melkveebedrijf van Jack en Anita Swolfs, op een kwartier rijden van het centrum van Tilburg. In hun voorstellingen zoekt Bureau Pees naar mildheid, leggen de makers uit. Ze hopen dat van beide kanten – boer en burger – de stelligheid wat afneemt door het zien van de voorstelling. Hendrickx: „Als de boer zichzelf overschreeuwt, helpt dat niet bij het oplossen van het probleem.” In de voorstellingen gaat het daarom over de persoonlijke verhalen en over de liefde voor het vak. Om te laten zien: dit is óók het boerenverhaal, voorbij protesten en boosheid. Producent van de voorstelling Peter Dictus benadert theater daarom heel praktisch: als toegepaste kunst en aanvullende bron van informatie. Dictus: „Net zoals muziek vaak een emotioneel appel doet op mensen, kan een simpele theaterscène dat ook doen. Zo kun je met een voorstelling heel effectief het gesprek op gang brengen. Dat heeft ook met de vorm van spelen te maken: we doorbreken bijna altijd de vierde wand die tussen publiek en podium staat door het publiek rechtstreeks aan te spreken, en de voorstellingen spelen bijna altijd op een relevante locatie.” De voorstelling in de serie ‘Iets met boeren’ is van 26/5 t/m 29/5 op het Karavaan Festival te bezoeken. De locatie is de Melkveehouderij Baltus in Zuidschermer.

25-05-2023

Muziektheater Eldorado strijkt neer op het erf van boer Van den Heuvel in Bakel. De productie gaat in op de zorgen en uitdagingen op het snel veranderende platteland. Rode draad is ondermijnende criminaliteit; je verhuurt een leegstaande stal of schuur en later blijkt dat er drugs worden geproduceerd. Eldorado is een productie van stichting POON, in samenwerking met Het Zuidelijke Toneel. Het stuk werd vorig jaar zomer al op vijf locaties in Noord-Brabant opgevoerd; in Rucphen, Hilvarenbeek, Beers, Kaatsheuvel en Loosbroek. Telkens op het erf van een boerenbedrijf. Het idee voor een reprise in Bakel is afkomstig van de lokale afdeling van ZLTO. De voorstelling wordt gespeeld door Eldorado wordt door een kleine kern van zes professionele acteurs. In de productie is een grote rol weggelegd voor lokale fanfares en koren. Onder leiding van dirigent Vera Hofman doen zo’n zeventig amateurmuzikanten uit Gemert-Bakel mee, geselecteerd uit muziekvereniging Concordia (De Rips), Harmonie Excelsior (Gemert), Musis Sacrum (Bakel), vrouwenkoor Mignon (Gemert) en Rejoice (Elsendorp). De muziek is van componist Bart van Dongen, die eerder heeft samengewerkt met Sterringa. Samen maakten zij ook theaterstuk Fanfari Bombari, ter gelegenheid van het Jeroen Bosch-jaar. De regie van Eldorado is in handen van Roel Swanenberg van het Zuidelijk Toneel.

25-05-2023

Op de website van Jazz in Duketown kun je de Jazz Muziektest doen om te ontdekken welke jazz-stroming bij jou past. Aan de hand van zes YouTube-fragmenten - waarvan er twee het helaas niet doen - geef je aan of de muziek pijn doet aan je oren, je koud laat, best oké is, smaakt naar meer of je compleet uit je plaat laat gaan. En zo kom je bijvoorbeeld uit bij soul-pop of wereldmuziek. ,,Het algemene beeld van jazz is óf oubollig met bolhoedjes - dixieland-achtig - óf experimentele, onnavolgbare piepknormuziek waarbij een saxofoon binnenstebuiten wordt gekeerd”, zegt Koen Graat, programmeur bij Jazz in Duketown dat komend pinksterweekend op diverse plaatsen in de Bossche binnenstad neerstrijkt. Brabants Dagblad sprak met hem over jazz, dat zo veel meer is dan menigeen denkt. ,Jazz heeft dezelfde reikwijdte als popmuziek. Als ik met jou ga kijken, vinden we altijd iets dat je mooi vindt. Als programmeur ben je wel een beetje een missionaris: laten horen hoe veelzijdig de muziek is en vooroordelen doorbreken. Het idee bij Jazz in Duketown is om met een paar grote publiekstrekkers bezoekers ook naar het andere aanbod te trekken.”

25-05-2023

Op 22 mei 2023 zijn de winnaars van Buma Awards bekend gemaakt tijdens de jaarlijkse uitreiking. Componisten, tekstdichters en hun muziekuitgevers werden geëerd met een Buma Award in diverse categorieën. De Buma Awards Nationaal en Internationaal zijn voor de componisten en tekstschrijvers van de meest succesvolle singles in 2022. Winnaars Buma Awards 2023 : Het nummer Vluchtstrook van Kriss Kross Amsterdam, Antoon en Sigourney K staat bovenaan de Top 20 Nationaal. Daarmee laat het The Motto van Tiësto & Ava Max achter zich op de tweede plaats. Op de derde plaats staat Dat Heb Jij Gedaan van MEAU. Tiësto staat daarentegen aan de top van de lijst Top 5 Internationaal. Buma Awards Nationaal: Vluchtstrook is geschreven door de mannen van Kris Kross Amsterdam, Valentijn Verkerk (Antoon), Kevin Bosch, Sigourney Korper, Brahim Fouradi en Carlos Vrolijk. Tijs Verwest alias Tiësto is als auteur verantwoordelijk voor The Motto en MEAU is niet alleen uitvoerend artieste, maar ook auteur van Dat Heb Jij Gedaan. FLEMMING staat maar liefst drie keer in de Top 10 als auteur. Hij bezet de vierde plek met Automatisch, Zij Wil Mij staat op nummer 7 en het nummer Amsterdam op nummer 9. Buma Awards Internationaal: De Top 5 Internationaal wordt aangevoerd door Tiësto die bovendien ook de derde plaats bezet met 10:35. Op nummer 2 is Christian Astrop terug te vinden. Hij is als schrijver verantwoordelijk voor Falling Back van Drake. Arjen Thonen staat op de vierde plek als schrijver van SloMo dat door Chanel is uitgevoerd, terwijl In the Dark van schrijver José Coelho de Top 5 Internationaal afsluit. Opvallend is dat José Coelho één van de buitenlandse leden van BumaStemra is.

25-05-2023

In Eindhoven is nu een app beschikbaar. Via de app luister je naar een gedicht terwijl je langs een kunstwerk loopt. Het idee is dat mensen met een visuele beperking zo uitleg krijgen over de muurschildering. De app kan ook gebruikt worden als je meer wilt weten over Eindhovense streetart. Intvis (in het dagelijks leven Patrick de Ceuster) is de kunstenaar achter de app. Hij werkte samen met stadsdichter Iris Penning, die een van de gedichten schreef. Bij twaalf muurschilderingen speel je via de app een gedicht af. Dat zijn bijvoorbeeld Silly Walks in de Dommeltunnel en Together Forever (je weet wel, met al die kleuren) in de fietstunnel tussen het station en het Beursgebouw. De app Street Art Fluisteraar is volgens de gemeente Eindhoven nog een pilot. Mogelijk komen er dus op meer plekken ‘sprekende’ gedichten bij kunstwerken.

23-05-2023

“De achtdelige podcastserie ‘De Octopus’ zet de metafoor van de octopus in om de complexiteit en veelvuldigheid van het artistieke proces vatbaar te maken. Verschillende kunstenaars en curatoren, uitgenodigd door Witte Rook, proberen de veelvuldige interpretaties van het woord ‘proces’ te beschrijven vanuit hun eigen ervaring. Als proces een octopus is, dan worden alle onderdelen die dit proces belichamen gerepresenteerd door tentakels. Een essentieel aspect van het artistiek proces is reflectie, en een onmisbaar gevolg van het tentaculair denken, is verbinding. Het woord tentakel stamt etymologisch af van het Latijnse woord ‘tentaculum’ (‘voelers’), gerelateerd aan het werkwoord ‘tentare’, wat zich vertaalt als ‘proberen’ of ‘(aan)voelen’. Er bestaat geen geschiktere metafoor om het aanvoelende, trachtende, onzekere maar toch bezielde en onderzochte fenomeen dat wij ‘artistiek proces’ noemen te beschrijven.” Zo begint het essay van Zeynep Kubat met de titel : ‘Reflectie: de hechtende draad van het artistieke proces’. Dit essay is onderdeel van het project Proces is een Octopus. In dit project onderzoeken kunstenaar Nele Brökelmann en Witte Rook, Breda hoe we het proces van de kunstenaar kunnen definiëren. Het project bestaat uit een achtdelige podcastserie en vier beschouwende essays.

23-05-2023

Veel kunstenaars denken dat AI hun niet gaat raken, omdat de robot het altijd zal afleggen tegen hun creativiteit. Misschien hebben ze gelijk, gaat het meevallen voor ze, maar Nous Faes ziet in haar column genoeg reden om de technologische vernieuwing te wantrouwen.

23-05-2023

Filmkrant doet verslag van de openbare collegereeks This is Film! Film Heritage in Practice, een reeks lezingen plus films die Eye Filmmuseum in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam organiseert. Met gastsprekers over audiovisuele archivering in wereldwijd perspectief. Cricket en film zijn volgens Shivendra Singh Dungarpur (1969), oprichter en directeur van de Film Heritage Foundation, de grote liefdes van India. Op 10 mei 2023 deelde hij vol enthousiasme zijn passie voor het filmisch erfgoed van zijn geboorteland in het vijfde openbare college van This Is Film! Een verslag.

23-05-2023

Musea zijn in de greep van politieke correctheid, razen critici, met al die overdreven aandacht voor inclusiviteit. Kunstredacteur Rutger Pontzen zag drie tentoonstellingen over het modernisme ( in The National Gallery, Londen, het Kröller-Müller Museum., Otterlo en het Stedelijk Museum Amsterdam) en concludeert: die eigen-cultuur-eerst-mentaliteit heeft de kunst nog nooit vooruit geholpen.

23-05-2023

Sweet Dreams van regisseur en scenarist Ena Sendijarević is de openingsfilm van de 43e editie van het Nederlands Film Festival. Sweet Dreams is een satirisch drama over uiteenvallende familiebanden tijdens de ondergang van het Nederlandse kolonialisme in Indonesië. Renée Soutendijk, Lisa Zweerman, Florian Myjer, Hans Dagelet, Hayati Azis, Rio den Haas, Muhammad Khan en Peter Faber maken deel uit van de cast die samen met de regisseur aanwezig is bij de festivalopening op 22 september in Stadsschouwburg Utrecht.

23-05-2023

Thomas van Grinsven en Rutger Vink uit ’s-Hertogenbosch hebben met hun boek De avonturen van Rutger, Thomas en Paco: De Tijdmachine met illustraties van Sabine van der Stadt (Kosmos) de Kinderjury 2023 gewonnen in de leeftijdscategorie 6 t/m 9 jaar. In de categorie 10 t/m 12 jaar wint Kevin Hassing met Mus en Kapitein Kwaadbaard en de Amorfe met illustraties van Linde Faas (Luitingh-Sijthoff).

23-05-2023

De Zuidelijke Afdeling van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde organiseerde op 22 april een bijzondere bijeenkomst in Roermond, een saluut aan het vrouwelijk schrijverschap. Dit in de geest van eerdere pleidooien (door het collectief Fixdit) om een podium te bieden aan vrouwelijke auteurs. Tijdens deze bijeenkomst spraken Hannie van Horen (over vrouwelijke troubadours), Lizet Duyvendak (over Joke van Leeuwen), Adri Gorissen (over Marie Koenen) en Herman Simissen (over Nicolette Smabers). Voor de inleiding van het programma tekende dichter Emma Crebolder. MdNL publiceert de teksten van Adri Gorissen en Herman Simissen.

23-05-2023

Duizenden stemmen zijn uitgebracht voor de Prijs van de Jonge Jury 2023, die op 7 juni wordt uitgereikt in TivoliVredenburg. Via een online module konden jongeren van 12 tot en met 15 jaar op hun favoriete boek stemmen. Daarbij hadden ze keuze uit de 113 origineel Nederlandstalige jeugdboeken die in 2022 zijn uitgebracht. De drie kanshebbers voor de Jonge Jury 2023 zijn: Game on van Cis Meijer; Geen weg terug van Elvin Post; Huisje 13 van Elin Meijnen. Bijna duizend onderbouwleerlingen uit Nederland en Vlaanderen bezoeken de Dag van de Jonge Jury op 7 juni in Utrecht. Tijdens deze feestelijke slotdag ontvangt de auteur van het boek met de meeste stemmen de Prijs van de Jonge Jury 2023. Passionate Bulkboek en Stichting Lezen zetten zich samen met scholen, bibliotheken en boekhandels in om het leesplezier onder jongeren te vergroten en om hen een mening te leren vormen over de boeken die zij lezen.

23-05-2023

Op 16 mei sprak Jean-Claude van Rijckeghem de jaarlijkse Annie M.G. Schmidtlezing uit. In het Kinderboekenmuseum gaf hij zijn visie geven op jeugdliteratuur, de titel van zijn lezing is ‘Tijdreizen en bouillonblokjes’. In zijn lezing vertelt Van Rijckeghem hoe hij zijn schroom voor ‘Echte Boeken’ overwon en schrijver werd. Hij gaat uitgebreid in op zijn historische romans voor jongeren en betrekt hierbij tevens werken van Thea Beckman, René Goscinny en Alexandre Dumas. Ook spreekt hij over het schrijven van scenario’s en boeken – en hoe verschillend dat is. De lezing wordt georganiseerd in samenwerking met IBBY-Nederland en mede mogelijk gemaakt door Stichting Lezen en het Nederlands Letterenfonds. De lezing is terug te luisteren via de website van De Grote Vriendelijke Podcast.

23-05-2023

Jan Postma’s essaybundel ‘Is dit alles?’ werd bekroond met de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2023. De prijs, een geldbedrag van €7.000 en een trofee, werd dit jaar voor de dertiende keer overhandigd, tijdens een bijeenkomst in De Balie in Amsterdam. De Jan Hanlo Essayprijs Klein 2023 voor het beste nog niet eerder gepubliceerde essay bij het thema ‘Over het understatement’ ging naar Maris van der Meij voor het essay ‘Voorbij de geweldige jaren tachtig’. Zij ontvangt een geldbedrag van €1.500 en een trofee.

23-05-2023

Joke van Leeuwen is laureaat van de Vlaamse Cultuurprijs Ultima Letteren 2022. Deze schrijfster en illustrator van jeugd- en volwassenenboeken, dichteres en performer bewijst haar meesterlijke talent in elk genre dat ze beoefent. Een jury van deskundigen uit de verschillende disciplines van de cultuursector draagt een laureaat voor aan de Vlaamse minister van Cultuur. De Vlaamse Cultuurprijzen worden al sinds 2003 uitgereikt door de Vlaamse minister van Cultuur aan toonaangevende artiesten, kunstenaars, organisaties of gezelschappen. In het totaal zijn er 15 categorieën, waarvan er 4 alterneren. Elk jaar worden er in 13 categorieën Ultimas uitgereikt. Elke laureaat ontvangt een geldprijs van 10.000 euro.

23-05-2023

Op 17 mei is in radioprogramma Opium bekendgemaakt dat marwin vos De Grote Poëzieprijs 2023   wint met 'wilde dood' (Het Balanseer). “ ‘wilde dood’ trekt vanuit een persoonlijk verlies op onderzoek uit naar de betekenis van rouw. Maar overstijgt al snel het persoonlijke en wordt ook meer dan een verslag van dat onderzoek. Door zijn open intertekstualiteit nodigt hij de lezer uit om zelf op zoek te gaan naar een radicaal andere blik op de wereld. Hij geeft een compromisloze analyse “van het geweld en de gevolgen / die nodig zijn om jouw levensstijl in stand te houden // er is veel doodspolitiek / maar geen verdriet”. Maar tegelijk reikt hij handvatten aan om de zachtmoedigheid toe te laten in onze jachtig bewegende wereld en nodigt hij uit om als gemeenschap het rouwproces zijn tijd, zijn duurzame ritme te gunnen: om de coronadoden, om afgebrande bomen, om verdronken vluchtelingen, ... Door verwijzingen naar niet-westerse concepten en rouwrituelen worden we ook op pad naar een oplossing geplaatst, zonder maar één oplossing op te dringen.” Aldus de jury. De Grote Poëzieprijs bekroont de beste Nederlandstalige bundel van het afgelopen jaar met €20.000 en is (sinds 2019) de opvolger van de VSB Poëzieprijs als een toonaangevende prijs voor de beste Nederlandstalige poëziebundel.

22-05-2023

In de uitzending van Spraakmakers op NPO Radio 1 kondigde Frank Helmink (directeur Buma Cultuur) aan dat de Lennaert Nijgh Prijs is toegekend aan Spinvis. Op 22 mei 2023 wordt de prijs uitgereikt tijdens het Buma Awards Gala 2023 in Koninklijk Theater Tuschinski in Amsterdam.Erik de Jong, beter bekend als Spinvis, is een Nederlandse singer-songwriter en multi-instrumentalist met een kenmerkende poëtische benadering van muziek. Spinvis voorziet zijn composities van een bijzondere signatuur door unieke songteksten te schrijven. In 2002 werd zijn talent erkend met de aanmoedigingsprijs Zilveren Harp voor zijn titelloze debuutalbum. Na een reeks van succesvolle albums is ook zijn laatste album Be-Bop-A-Lula door recensenten met een maximale score beoordeeld.

22-05-2023

Ieder jaar reikt het NN North Sea Jazz Festival een vrije compositieopdracht uit aan een getalenteerde Nederlandse jazzmusicus. Dit jaar is die toebedeeld aan jazzviolist en componist Yannick Hiwat. De compositieopdracht werd hem toegewezen vanwege zijn eigentijdse stijl waarin hij verschillende disciplines samenbrengt, van klassieke muziek tot jazz, soul en hiphop. In zijn compositie 'Frimangron’ die hij op 7 juli ten gehore brengt op het festival, staat het thema vrijheid centraal. Frimangron is een wijk in Paramaribo en betekent vrij vertaald ‘het land van de vrije mensen’. De jury meent dat Hiwat met zijn nieuwe geluid en eigen signatuur het Nederlandse canon verbreedt. Daarnaast toont hij lef door wegen te bewandelen die in Nederland nog niet zijn platgetreden.

22-05-2023

De winnaars van de 69e editie van het International Rostrum of Composers zijn bekend. Jubelhemd (2021) voor trompet, percussie, harp, altviool en orkest van de Zweedse componist Lisa Streich en Nuits (2022) voor het kamerensemble van de Franse componist Othman Louati zijn de winnende werken. Deze editie van het Rostrum telde vertegenwoordigers van 22 nationale radiozenders uit vier continenten, die allen 41 werken presenteerden. Voor het eerst in de geschiedenis was de meerderheid van de gepresenteerde componisten vrouw of niet-binair. Na de luistersessies selecteerde de vergadering van afgevaardigden de meest onderscheidende werken in twee categorieën: “algemeen” en "jonge componisten onder de 30". In de categorie 'Jonge componisten onder 30' ging de eerste plek naar de Sloveense componist Matic Romih voor zijn compositie voor strijkorkest The Card Players (Kvartopirci)(2018). De Nederlandse componist Rick van Veldhuizen eindigde op een derde plaats met zijn werk Mais Le Corps Taché D’Ombres. In de categorie 'Aanbevolen werken' kreeg de Nederlandse componist Wilbert Bulsink een vermelding voor zijn compositie Smashing Mirrors.

22-05-2023

In mei gaat een vierde lichting schrijvers van start met #NieuweStukken. Als onderdeel van dit ontwikkelingstraject krijgen veertien beginnende schrijvers de ruimte om nieuwe verhalen voor het theater te schrijven. De schrijvers die geselecteerd zijn : Hélène Christelle Munganyende, Stuart Rahan, Alara Adilow, Soraya Shawki, Nicole van den Berg, Preston Losack, Veronique Efomi, Benzokarim, Demaro Popken, Djadi Loose, Daniëlle Zawadi, Steff Geelen, Said El Abboudi en Nabil Tkhidousset. Op 31 mei 2023 komen de deelnemers bij elkaar voor een eerste workshop, die tevens de aftrap van het traject vormt. De geselecteerde schrijvers volgen een traject van acht maanden waarin ze theaterteksten schrijven en hun schrijverschap verder ontwikkelen. Ze volgen daarvoor diverse workshops en werken samen met een ervaren coach: Zeinab El Bouni. Het resulterende werk wordt op 16 februari 2024 gepresenteerd tijdens een evenement van Explore the North in Leeuwarden. Het Fonds Podiumkunsten en het Nederlands Letterenfonds voeren de regeling gezamenlijk uit. De Rijksfondsen werken daarbij samen met partners die ervaring hebben met het produceren van theaterteksten en een aanvullend netwerk bieden. De betrokken organisaties zijn: Bijlmer Parktheater, El Hizjra, Explore the North, Filling the Gap, Mensen Zeggen Dingen, Poetry Circle en Theater Zuidplein.

22-05-2023

Op 17 mei was het IDAHOT: Internationale Dag tegen Homofobie en Transfobie. Volgens programmamaker, presentator en schrijver Teddy Tops is het van groot belang dat podia ruimte blijven bieden voor het tonen van queer joy. ‘Zolang er buiten de kaders van deze plek waar wij de regels bepalen, nog agressie bestaat tegen ons soort mensen, is het nodig om zaal voor zaal zichtbaarheid te creëren.’ Teddy Tops sprak op het Queer Arts Festival in De Verkadefabriek in ’s-Hertogenbosch, van 12 tot en met 14 mei 2023, de State of the Queers uit.

22-05-2023

Het Nederlands Theater Festival maakt op 18 mei bekend welke voorstellingen van het afgelopen seizoen een remise verdienen op het festival. Naast de selecties van de Nederlandse Toneeljury en de Wijkjury Amsterdam, is er voor het eerst een keuze van een ‘Cabaret Commissie’. Die stelde een collectie samen met de meest in het oog springende cabaret- en kleinkunstvoorstellingen van het voorbije jaar. De jury signaleert twee ontwikkelingen. Ten eerste „een verdere ontplooiing van de meerstemmigheid”, waarmee wordt bedoeld dat „niet-westerse perspectieven en vertelvormen dichter verstrengeld raken met westerse vormen van toneel maken” en „het dieper en verder in elkaar overlopen van genres”. Daarnaast is er „het accent op intergenerationele wortels”, oftewel „makers die zoeken naar verbanden in de tijd en zijn”, geleid door „prangende sociale- en klimaatvraagstukken”. Het komende Nederlands Theater Festival opent op 7 september met de Staat van het Theater. Op 17 september worden de VSCD Toneelprijzen uitgereikt tijdens het traditionele Gala van het Nederlands Theater. De kaartverkoop start begin juli

22-05-2023

Er zijn twee hogescholen in Nederland die een circusopleiding aanbieden: Fontys Hogescholen in Tilburg en het Rotterdamse Codarts. Het zijn beide internationaal georiënteerde opleidingen, want bachelor-opleidingen voor circusartiesten zijn schaars in Europa. In Rotterdam worden zo’n vijftien tot achttien studenten per jaar aangenomen bij de circusafdeling die in 2006 werd opgericht – het huidige tweede leerjaar bestaat bijna volledig uit buitenlandse studenten. Zij worden klaargestoomd voor een carrière in het hedendaagse circus. In de voorstelling van de tweedejaars circusartiesten, die eind maart was te zien op het Cirque Mania festival in Den Haag, werden eigen specialisaties van studenten op organische wijze gecombineerd met choreografie, muziek en een beetje theater. Wat er vooral vanaf spatte: ze hebben veel lol. Het hedendaagse circus zoekt de combinatie met dans, theater en zang. Hoe kijken jonge circusartiesten naar het vak? NRC sprak met (ex)-studenten.

22-05-2023

Het circus ontwikkelt zich als een razende. Hoe blijf je als schrijver deze duizelingwekkende ontwikkelingen bij en vat je deze veelvormige kunstdiscipline in ervaringen en woorden? Het Domein voor Kunstkritiek ontwikkelt samen met Circuspunt, Festival Circolo & This is not a circus een lab schrijven over circus. De zesdaagse schrijfworkshop start het komend najaar.

22-05-2023

Dutch Design Week moet weer meer over design gaan, vindt Miriam van der Lubbe. Op 18 mei bracht het creative head van DDW de eerste plannen naar buiten voor de editie van 2023, en maakte ze het thema bekend. Vorig jaar, toen ze voor het eerst de artistieke leiding had over het negendaagse evenement, maakte ze een begin met het samenbrengen van losse projecten die inhoudelijk raakvlakken hadden. Dat is een van de dingen die ze dit jaar verder doorvoert. ,,We vragen ontwerpers al wanneer ze hun project aanmelden bij welk van onze vijf ‘missies’ ze willen aansluiten. Dan zorgen we dat bijvoorbeeld zo veel mogelijk projecten die met voeding te maken hebben, bij elkaar op een locatie komen te staan. Dat zorgt ervoor dat er ontmoetingen en misschien ook samenwerkingen tot stand komen tussen de ontwerpers, maar ook dat bezoekers veel gerichter kunnen kijken in welk onderwerp ze zich willen verdiepen.” Het thema is ‘Picture This’. ,,Op het eerste gezicht een lichtvoetig thema”, licht ze toe. ,,Maar het is niet voor niets een gebiedende wijs: het is ook een oproep. Stel je voor hoe de wereld er over tien of vijftig of honderd jaar uitziet als we zo blijven leven als we nu doen. Maar stel je ook voor hoe verandering eruit ziet. Hoe ziet bijvoorbeeld een echt gelijkwaardige samenleving eruit? Of een gezonde, welvarende planeet? Ontwerpers kunnen als geen ander ideeën verbeelden en mensen verleiden om zich voor te stellen hoe de wereld er in de toekomst uit zou kunnen zien.” Nog groter worden hoeft niet van Van der Lubbe; ze wil scherper gaan selecteren wat er te zien is. ,,Het ontwerpvak is steeds breder geworden en dat zie je in DDW terug. Maar we zijn geen Dutch Everything Week en ook geen Dutch Fun Week. Voor ons draait ontwerp om het leveren van slimme bijdragen aan een betere toekomst. En dus niet om de zoveelste glimmende badkamerkraan.”

22-05-2023

Ivan van Kalmthout uit Etten-Leur, nu nog directeur bij de hoog aangeschreven International Vocal Competition (IVC) in ’s-Hertogenbosch, wordt artistiek directeur van het Teatro São Carlos, ofwel de Opera van Lissabon. Het komende concours dat in oktober plaatsvindt leidt hij nog, daarna vertrekt hij naar Portugal. ,,Een dynamische baan, binnen het vakgebied waarin ik goed thuis ben, in een land met een cultuur waar ik van houd.” Hij is naar eigen zeggen uitverkoren vanwege zijn internationale ervaring binnen het operavakgebied, zijn samenwerking met jonge zangers, zijn kennis van modern vocaal repertoire en zijn talenkennis. En nee, hij was het bepaald niet beu bij het IVC. ,,Ook mijn huidige baan biedt de nodige dynamiek, al speelt die zich vooral achter de schermen af. Het concours zelf met de intensieve contacten met de jonge zangers, het samenwerken met verschillende concertpodia en het onderhouden van goede banden met de organisaties die dit evenement financieel mogelijk maken, bieden voldoende levendigheid. Maar na zes jaar is deze nieuw baan een kans om mijn tanden ergens anders in te kunnen zetten.” Het IVC gaat naar zijn verwachting op dezelfde goede voet door. ,,Het IVC staat als een huis, de internationale status is uitstekend, het niveau wordt nog elk jaar hoger, voor een zanger die internationaal wil doorbreken is ‘Den Bosch’ een must. Ik hoop mijn steentje te hebben bijgedragen aan de stabiliteit en soliditeit van het concours, het te hebben opgetild naar een nog hoger niveau en het digitaal toegankelijk te hebben gemaakt.”

22-05-2023

Op 17 juni vindt de tweede editie van de Dag van de Componist plaats, een initiatief van New Music NOW. Componisten staan in de schijnwerpers tijdens deze dag. Radiostation NPO Klassiek zendt de hele dag nieuwe Nederlandse muziek uit en in 12 steden hoor je tijdens ruim 100 concerten en voorstellingen het werk van meer dan 100 in Nederland actieve componisten. Op deze heugelijke dag verzorgt New Music NOW de landelijke coördinatie, de collectieve promotie en het verbindende programma. De samenwerkende partners zijn onder andere Holland Festival, Buma Cultuur en Orkest de Ereprijs, maar ook muziekscholen, uitgevers en producenten. Iedere organisatie presenteert een eigen programma waarin de vele componisten de spotlight kunnen pakken. Je mag onder andere de Componist des Vaderlands Martin Fondse verwachten, maar ook de stadscomponist van ‘s-Hertogenbosch Bart van Dongen, de prijswinnende componist Seung Won-Oh, Meriç Artaç, Noëmi Schermann, Jan-Peter de Graaff en Jonás Bisquert.

16-05-2023

Het International Rostrum of Composers vindt plaats van 16 tot en met 19 mei in Den Haag, waar vertegenwoordigers van meer dan 30 radiostations bijeenkomen voor drie dagen luistersessies om uiteindelijk te bepalen wat het beste muziekwerk van dit moment is. Elk deelnemend land nomineert één of meer recent gecomponeerd werken, tot een maximum van een half uur. Net als bij het Eurovisie Songfestival mogen er douze points worden vergeven. Uiteindelijk zijn er twee winnaars: één in de algemene categorie en één voor componisten onder de 30. Een eventuele winnaar kan gelijk aan slag. Naast een kunstwerk, krijgt de prijswinnaar namelijk een compositieopdracht voor orkest en de componist onder de 30 jaar een opdracht om voor ensemble te schrijven. De Nederlandse Publieke Omroep heeft dit jaar twee composities ingezonden: Smashing Mirrors van Wilbert Bulsink (1983) en Mais le corps taché d’ombres van Rick van Veldhuizen (1994).

16-05-2023

Een recordaantal van 260 kinderen heeft zich aangemeld voor het Koninklijk Concertgebouw Concours. Onder de jonge musici zijn traditiegetrouw veel pianisten en violisten, maar er doen ook gitaristen, hoornisten en accordeonisten mee. Er zijn zelfs kinderen die ukelele spelen, of Irish whistle. De muziekwedstrijd is bedoeld voor kinderen uit Nederland tussen de 9 en 14 jaar. Honderd jonge muzikanten doen mee aan een workshopdag in het Concertgebouw. Twaalf van hen gaan door naar de halve finale en uiteindelijk spelen zes kinderen in de finale op 25 juni. De uiteindelijke winnaar ontvangt € 1.000 om zich muzikaal verder te ontwikkelen, treedt op tijdens het Grachtenfestival en geeft - samen met alle andere finalisten - een concert in de Kleine Zaal.. De jury reikt dit jaar voor het eerst de aanmoedigingsprijs uit aan een pril, muzikaal talent dat een bijzondere, muzikale ontwikkeling doormaakt en wordt gezien als belofte voor de toekomst. De winnaar krijgt een workshop van een topmusicus, bedoeld om het plezier van muziek maken verder aan te wakkeren en de winnaar te stimuleren zich te blijven ontwikkelen.

16-05-2023

Auteur Magne van den Berg hield op 7 mei de Boyerlezing op een bijeenkomst van theaterauteurs in Utrecht. In 27 punten formuleerde ze haar visie op het theaterschrijven. “Omdat ik denk dat we juist niet op zoek moeten gaan naar onze macht, ons powerful-zijn, maar naar onze onmacht, onze verwarring, onze gevoeligheid en onze angsten, en we, ondanks dat de reclamemakers ons toeschreeuwen dat we powerful op zijn mooist zijn, juist dat niet moeten willen zijn, niet beautiful willen zijn, vooral niet in ons werk.” (…) “Waarom wil ik deze lezing langs een puntensysteem laten lopen? Omdat me dat houvast biedt. Net als bij het schrijven van toneel, en daarin met nummertjes scènes aanbrengen. Nummertjes geven structuur. En ritme. Heel belangrijk. Alles valt of staat bij ritme. 9.”

16-05-2023

Sophie Kassies heeft de Boyer Trofee ontvangen voor haar inzet voor de Nederlandse toneelschrijfkunst. De prijs werd op 7 mei uitgereikt tijdens een ‘Feestelijke theaterauteursborrel met vakinhoudelijke aanloop’ in Theater Kikker in Utrecht. Het Platform Theaterauteurs, dat in 2002 door Marian Boyer werd opgericht om de positie van de autonome theaterauteur te versterken, kent de Boyer Trofee onregelmatig toe aan iemand die zich inzet voor de Nederlandse toneelschrijfkunst. Marian Boyer overleed in 2013 en de trofee heeft de vorm van een lampje dat een centrale plek had in haar huis. Het platform waardeert dat Sophie Kassies, naast haar eigen indrukwekkende carrière als schrijver, in talloze commissies en besturen heeft gezeten. Zo was en is ze actief bij Lira, bij het Lira Fonds, bij de Vereniging voor Letterkundigen/de Auteursbond en selecteerde ze meerdere malen de gegadigden voor het TheaterTekstTalent Stipendium. Daarnaast tipt ze regelmatig jonge schrijvers voor nieuwe toneelteksten en volgt ze het werk van haar collega’s op de voet.

16-05-2023

Beeldend kunstenaar Babs Bakels gaat dit najaar naar het Koninklijk Nederlands Instituut in Rome (KNIR) om de spirituele en juridische context van opgegraven beenderen in archeologische depots te onderzoeken. Vanuit een reconstructie van het verleden werkt ze aan een poëtisch, hedendaags uitvaartritueel, dat vorm krijgt in een geluidsinstallatie. Voor dit project krijgt ze het Artist in Residence-fellowship van het KNIR en de Akademie van Kunsten. Vanaf september is ze drie maanden in Rome om aan dit project te werken. Bakels licht toe: “Opgegraven beenderen van wetenschappelijke waarde, komen uiteindelijk terecht in de depots van archeologische diensten. De verplaatsing van graf naar archiefdoos, verandert ook hun juridische status. Door een fascinerende bepaling in het Romeins recht zijn opgegraven botten geen lijken meer, maar roerende goederen waarover eigendomsrecht kan gelden. In Rome ga ik onderzoeken of die juridische transfiguratie omkeerbaar is en op welke manier de sacrale en seculiere benadering van stoffelijke resten verenigbaar zijn.” Het Artist in Residence-fellowship in Rome is ingesteld door het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR) en de Akademie van Kunsten en wordt elk jaar toegekend aan een project dat bijdraagt aan de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap. De selectiecommissie bestaat uit de directeur van het KNIR en de voorzitter van het bestuur van de Akademie van Kunsten. Het KNIR is het grootste en oudste Nederlandse wetenschappelijke instituut in het buitenland en is eigendom van zes Nederlandse universiteiten (UvA, RUG, UL, RU, UU, VU). Het instituut, gevestigd in Rome, heeft als taak om het Nederlands universitair onderwijs en onderzoek te bevorderen. Dit gebeurt met eigen activiteiten en door activiteiten van anderen te faciliteren en te ondersteunen.

16-05-2023

Eindhoven heeft er een nieuw icoon bij: een 8 meter breed en 7 meter hoog stalen beeld van Gerard Philips, oprichter van het Philips-concern. Het reuzenkunstwerk van 23 duizend kilo cortenstaal, waar je onderdoor kunt lopen, werd op 15 mei door Philips-topman Roy Jakobs officieel overgedragen aan burgemeester Jeroen Dijsselbloem van Eindhoven. De metershoge buste van Gerard is gemaakt door kunstenaar Andreas Hetfeld op een scheepswerf in Millingen aan de Rijn. Samen met een team van acht personen heeft hij er negen maanden aan gewerkt. Het beeld bestaat uit meer dan vijfhonderd ringen cortenstaal, bijna vijfduizend individuele onderdelen en ruim 100 duizend laspunten. ‘Zelfs als je geen band hebt met de persoon Gerard Philips, of het bedrijf, dan nog kun je enorm van dit kunstwerk genieten’, meent kunstadviseur Netty van de Kamp, die lid was van de kunstselectiecommissie. ‘Ondanks het gewicht en de omvang straalt Gerard een enorme lichtheid en vriendelijkheid uit.’ Het beeld is voorlopig geplaatst in het Gloeilampenplantsoen op Strijp-T, een voormalig industrieterrein van Philips dat herontwikkeld is. Het is de bedoeling om ‘Gerard’ later te verplaatsen naar de binnenstad, wanneer het vernieuwde Victoriapark gereed is, op een steenworp afstand van zijn eerste fabriek aan de Emmasingel. De officiële naam van het kunstwerk is ‘Poort naar de Toekomst’. Maar voor kunstenaar Hetfeld is het vooral ‘een monument voor menselijkheid en innovatie’. Want Eindhoven staat niet voor niets bekend als de slimste regio van Europa. ‘Dat is bij Gerard Philips begonnen’, stelt hij. De zeven meter hoge buste van Gerard Philips ziet er in de avonduren steeds anders uit. Met een dynamische lichtshow waarbij de kleuren worden aangepast, worden de vijfhonderd lagen waaruit het beeld is opgebouwd geaccentueerd. Elk uur is er een tegen de twee minuten durende, ingetogen lichtshow rond het beeld.

16-05-2023

Al 200 jaar marcheert de harmonie met trompetgeschal en op het ritme van de grote trom door de straten van Noord-Brabant. Een lange stoet die het publiek trakteert op muziek. Het mag tegenwoordig misschien een tikkeltje oubollig aandoen, maar de harmonie is nog altijd springlevend. Vorig jaar telde de provincie 355 harmonieverenigingen met ruim 18.000 muzikanten. Hoe zijn harmonieën ontstaan? En ging het er wel zo harmonieus aan toe als de naam doet vermoeden? Omroep Brabant vroeg het aan cultuurhistoricus Gerard Rooijakkers. Het oudste harmonieorkest van Noord-Brabant, Koninklijke Harmonie Sint Cecilia in Gilze, bestaat al 216 jaar en hoopt nog heel lang muziek te blijven maken. "Al ruim twee eeuwen hebben alle leden de club levendig weten te houden", vertelt voorzitter Josette Laurijssen trots. "Ons geheim? Wij hebben heel wat stormen overleefd, maar het plezier in de muziek is wat ons allemaal bindt. En saamhorigheid, dat staat ook voorop." Na de coronacrisis heeft de harmonie alles op alles gezet om nieuwe muzikanten te vinden, door workshops te geven en scholen te bezoeken. Bij de repetitie, die verslaggever Karin Kamp van Omroep Brabant meemaakte, spelen er dit keer vier jongeren mee, ze zijn er voor het eerst. Meegaan met de tijd, lukt dat een beetje? "We doen ons best", zegt de voorzitter. "Met Facebook en Instagram. Al zullen er ongetwijfeld enkele oudere leden zijn die geen idee hebben wat dat inhoudt. Maar de jongeren kunnen ons zo vinden. Ook is er een opleidingscommissie met jonge leden. Zij adviseren ons hoe we het eigentijds kunnen aanpakken. Daar kunnen we nog wat stappen in maken, maar we zijn hard op weg."

16-05-2023

Op 15 mei werden de Musical Awards 2023 uitgereikt. Les Misérables en Sweeney Todd zijn dit jaar de grote winnaars geworden. De twee producties sleepten ieder respectievelijk zes en vier prijzen in de wacht. Les Misérables viel bij zowel de jury als het publiek in de smaak. Het won het beeldje voor de beste grote musical en de publieksprijs voor beste musical, waar mensen thuis hun stem voor uit konden brengen. De andere publieksprijs, die voor de beste familiemusical, ging naar Assepoester. Verder werd Les Misérables bekroond voor het decorontwerp en het lichtontwerp. Freek Bartels kreeg de prijs voor de beste mannelijke hoofdrol in een grote musical, voor de rol van politie-inspecteur Javert in de productie. Ook Sweeney Todd won met Hans Peter Janssens de prijs voor de beste mannelijke hoofdrol, maar dan onder de kleine musicals. De beste mannelijke bijrol ging naar Samir Hassan voor zijn rol in Sweeney Todd, dat ook de prijs kreeg voor het beste geluidsontwerp. Blind Date won de prijs voor beste nieuwe Nederlandse oorspronkelijke musical. Hoewel dit jaar veel werk van eigen bodem genomineerd was, hebben de oorspronkelijk Nederlandse producties opgeteld toch maar 5 awards gewonnen. Dit komt onder meer doordat Misfit en De regels van Floor buiten de prijzen vielen, terwijl die laatste kans maakte op 6 awards. Ook de musicals Before after en The Bodyguard gingen met lege handen naar huis. Opvallend is dat producent Stage Entertainment, die een tijdlang koploper was bij het gala en vorig jaar nog een monsterzege behaalde met Aladdin, slechts één award kreeg. Hein Janssen schreef voorafgaand aan de ceremonie in De Volkskrant dat de Musical Awards Gala aantoont dat de aanwas van nieuw en eigenzinnig talent stagneert.  MusicalMakers – ‘ontwikkelhuis voor nieuwe, hedendaagse musicals’, deels gesubsidieerd door het Rijk, deels door de VandenEnde Foundation – kampte met een groot verloop in de artistieke leiding en er viel tot op heden weinig te zien. Daar kan verandering in komen nu Ulrike Buerger-Bruijs daar als interim-directeur is aangetreden, met als opdracht ‘MusicalMakers artistiek en inhoudelijk op een heldere, vaste koers te krijgen’. “De macht in deze sector is nog steeds in handen van een klein clubje mensen, in een tamelijk gesloten ons-kent-onssfeer, en daar moet nu echt een frisse wind doorheen.” Janssen noemt Yara’s Wedding, ‘een bijna-musical’ van het Groningse stadsgezelschap Nite, dat op de lijst van nominaties ontbrak. Vreemd is dat niet, want de jury beperkt zich tot het bezoeken van voorstellingen die vooraf door de producenten voor de Awards zijn aangemeld. En dat zijn voornamelijk klassieke musicals, bekende titels met bekende gezichten. Waar afgelopen seizoen overigens de echt interessante ontwikkelingen vandaan kwamen, is uit het theater zelf. Naast Yara’s Wedding flirtten meer theatergroepen met het genre musical, soms als parodie of satire, soms ook bloedserieus. Veel theatergroepen en operagezelschappen noemden hun productie anti-musical, actie-musical of bijna-musical, of gewoon musical. Zoals The Making of Soros, the Musical van Mugmetdegoudentand en Een leuk avondje uit van Artemis uit ’s-Hertogenbosch. Janssen signaleert verder een nieuw genre in opmars: de regiomusical, vaak gespeeld op grote locaties (met diner vooraf) en met een regionaal onderwerp. Dagboek van een herdershond was daar vorig jaar een goed voorbeeld van, maar er komen er meer. Zo is in Friesland dit najaar De Tocht (over de Elfstedentocht) te zien, Giethoorn verwelkomt deze zomer muziektheaterspektakel Fanfare (65 jaar na de film van Bert Haanstra) en in Limburg gaat half juli de musical Het was zondag in het zuiden over de watersnoodramp in 1993 in première.

16-05-2023

Traditiegetrouw reikt Buma Cultuur tijdens een feestelijke awardshow een Buma Award uit in diverse categorieën. Zo worden er Awards uitgereikt aan de twintig meest gedraaide en verkochte liedjes door (Nederlandse) Buma-leden geschreven. Ook worden er Awards uitgereikt aan de schrijvers van de internationaal meest succesvolle (Nederlandse) liedjes en krijgt de beste tekstdichter de Lennaert Nijgh Prijs.  Dit jaar ontvangt DJ Paul Elstak de Gouden Hard voor zijn invloed en nalatenschap die van onschatbare waarde zijn voor de Nederlandse muziekcultuur. Herman van Veen ontvangt de prestigieuze Buma Lifetime Achievement Award 2023. Buma Cultuur-directeur Frank Helmink: “We hebben een nieuw concept ontwikkeld, waarbij we meer dan ooit de componisten en tekstdichters centraal stellen. Dat is weliswaar iets wat we altijd al uitdragen, maar nu leggen we daar echt de nadruk op. In de campagne rond de Buma Awards benadrukken we het belang van het maken van liedjes. Het is echt een ambacht, waar soms iets te makkelijk over wordt gedacht.” Dit jaar vindt de uitreiking in het Koninklijk Theater Tuschinski in Amsterdam plaats, op 22 mei.

16-05-2023

Basgitarist Joop de Graaf is winnaar geworden van de Conservatorium Talent Award 2023. De musicus, die studeert aan het Conservatorium Amsterdam stak ook de Mingus Compositieprijs op zak. De Conservatorium Talent Award (CTA) werd voor de twaalfde keer, als onderdeel van Jazz in Duketown, in ‘s-Hertogenbosch gehouden. De Mingus Compositieprijs won hij met zijn compositie Stretch Up, Stress Up, Ketchup, Relax. De prijs is ingesteld met een bijdrage uit het Mingusfonds, onderdeel van het Prins Bernhard Cultuurfonds voor jazz en geïmproviseerde muziek. Aan de Conservatorium Talent Award is een geldbedrag verbonden van 5000 euro, bedoeld om verder te studeren of een debuutalbum op te nemen. Daarnaast speelt de prijswinnaar op zaterdag 27 mei tijdens Jazz in Duketown en later op het Make It Jazz Festival in Tilburg. Het winnen van de Mingus Compositieprijs levert Joop de Graaf nog eens 1000 euro op, waarmee hij zich kan wijden aan een nieuwe compositie. Voorzitter Aad van Nieuwkerk van de vijfkoppige jury, roemde met name de fraaie contrasten in het spel van Joop de Graaf: “Joop laat op hoog niveau een moderne en eigentijdse sound horen. Hij krijgt het publiek mee in zijn enthousiasme.” Van de vijf andere finalisten onderscheidde de winnaar zich door sterkere instrumentbeheersing, samenspel, compositiebehandeling, onderscheidingskracht en presentatie.

16-05-2023

NU.nl blikt vooruit op het Filmfestival Cannes dat op 16 mei begint. Iedereen die er in de filmindustrie toe doet, is er aanwezig. Maar het evenement, dat sinds 1946 wordt georganiseerd, is vooral dé plek voor netwerken, zakendoen en het maken van statements. n tegenstelling tot andere grote Europese festivals, zoals die van Berlijn, Rotterdam en Venetië, is Cannes alleen toegankelijk voor filmprofessionals. Het 'gewone' publiek kan dus niet zomaar een kaartje kopen voor een filmvoorstelling. Tijdens het filmfestival worden verschillende prijzen uitgereikt. Zo is er een prijs voor de beste acteur, actrice, regisseur en korte film. Maar de belangrijkste prijs die wordt uitgereikt, is de Gouden Palm voor de beste film. De afgelopen jaren is er sprake geweest van een toenemende verontwaardiging vanwege de ondervertegenwoordiging van vrouwelijke filmmakers. De bekende rode loper wordt dan ook met regelmaat gebruikt om een statement te maken. De organisatie van het filmfestival lijkt te hebben geluisterd: onder de negentien kanshebbers van de 76e editie bevindt zich dit jaar een recordaantal van zes vrouwelijke regisseurs. De openingsfilm is Jeanne du Barry van de Franse filmmaakster en actrice Maïwenn, over de beroemde maîtresse van Lodewijk de 15de. Een overzicht van de geselecteerde films.

15-05-2023

Jong cultureel talent kreeg op 13 en 14 mei een podium in Bloos aan de Speelhuislaan in Breda. Het festival 39graden bracht veertig jongeren op de planken, die eerst door coaches van advies werden voorzien. Daarnaast was de onderlinge kennismaking het doel. De jongeren tussen 15 en 22 jaar vertoonden hun kunsten in theater, spoken word, muziek, beeldende kunst en performance. Inzet was de Gouden Thermometer, een aanmoedigingsprijs van 750 euro. Noortje Bisschop, 21, won de prijs vorig jaar. De Haarlemse singer-songwriter, studente in Tilburg, deed dit jaar opnieuw mee. ,,Ik heb er veel aan gehad. Ik heb best wel podiumvrees, en door die prijs kon ik me aanmelden voor de coaching door Popsport. Nu voel ik me comfortabeler als ik optreed. Het geld dat over is, gebruik ik om mijn muziek professioneel op te nemen.’’ Dat is precies waar de Gouden Thermometer voor bedoeld is. Saida Pastoor (20) uit Waalre : ,Het is de eerste keer dat ik aan dit festival meedoe. Maar het is erg leuk en waardevol. Je ontmoet andere jongeren die met dit vak beginnen, en ik heb veel aan de adviezen van de coach gehad. Of ik volgend jaar weer kom? Dat denk ik wel. Het helpt me om een netwerk op te bouwen. Ik doe alles om ervaring op te doen, omdat ik hierin door wil’’. Pastoor won met haar tragikomedie ‘Een ode aan vissen en ook een beetje aan Petra’ de  ouden Thermometer.  Juryleden Liselot van de Geer en Merel Eigenhuis over Saidah: ‘Je bent een spannende performer met een krachtige uitstraling. Mooi hoe je met zo’n kleine persoonlijke gebeurtenis grotere thema’s weet aan te snijden zoals eenzaamheid, verlies, angst en rouw. Door je sterke fysiek weet je het verhaal goed te communiceren.’ Saidah gaat naar huis met een stimuleringsbudget van €750, dat ze kan inzetten om haarzelf en haar act verder te ontwikkelen en professionaliseren.

15-05-2023

Het eerste, enige en vetste festival popfestival voor dertienjarigen, luidde de ronkende aankondiging van Wij zijn dertien! Het festival, speciaal voor dertienjarigen, trok vierhonderd bezoekers naar poppodium 013 in Tilburg. Een kaartje kostte dertien euro (inclusief servicekosten 16,30) en daarvoor kregen de dertienjarigen van 16.00 tot 23.00 uur toegang tot het festival. Het idee om een festival voor dertienjarigen te organiseren dateert al van 3,5 jaar geleden. Voor de dertienjarigen traden artiesten als Bram Krikke, Jinho9 en Notulist op. De Italiaanse Alessio slaagde er niet in om op tijd Tilburg te bereiken. Als vervanger deed LEEV wat extra nummers en was er extra tijd om te slotact voor te bereiden. Die slotact was Maan. Voordat zij het podium betrad, werd de grote zaal opgewarmd door Joyliana. Van links naar rechts stuiterden de dertienjarigen door de zaal op de muziek van Snollebollekes. Ook was er een workshop TikTok met influencer Lieke. In kleine zaal van 013 was een gameroom ingericht, waar de festivalgangers zich uit konden leven met allerhande games. ,,Er was nog geen goed evenement voor deze leeftijd. Bij 013 moeten ze met een begeleider naar binnen voordat ze vanaf hun veertiende zelfstandig naar binnen mogen”, zei Gijs Bernard van 013. ,,En dit zijn onze bezoekers van de toekomst. Zo laten we ze kennis maken met een poppodium.”

15-05-2023

Het Eindhovense Bridge-festival, een initiatief van Muziekgebouw en De Effenaar, waarin de gitaar centraal staat, beleefde van 10 tot en met 14 mei zijn eerste editie. Het festival bracht een grote hoeveelheid aan concerten, talkshows, workshops, een heuse beurs en ga zo maar door. In alle muziekstijlen: van de gypsy-jazz van de Rosenbergs, via Afrikaanse gitaarmuziek via Americana naar Dead Metal. En van kids tot rockopa’s. Heel veel was gratis toegankelijk. Toch wordt de tweede editie volgend jaar nog groter of ‘rijker’, zegt Edo Righini, directeur van het Muziekgebouw. ,,We zijn in gesprek met twee grote zalen om ook enkele grote publiekstrekkers te kunnen programmeren. Ja, inderdaad, onder meer met het Klokgebouw op Strijp-S. En misschien dat we inderdaad moeten overwegen om ook meer podia in de stad op te stellen.” Righini is zeer tevreden. ,,Een eerste editie van zo’n festival neerzetten is altijd heel kwetsbaar. Maar alles is goed gegaan. Enige minpuntje was het stopzetten van de concerten op het Wilhelminaplein vanwege de brand, maar dat is natuurlijk echt overmacht.” Voor de rest zijn het Muziekgebouw en de Effenaar ‘overweldigd’ door de vele positieve reacties. ,,De respons van het publiek is boven verwachting. Je weet dat nooit zeker, dit soort stadsfestivals doen wij niet zo vaak. Verschillende concerten waren uitverkocht en de gratis podia zijn ook goed bezocht. Veel bezoekers kwamen ook echt naar meerdere locaties, zoals de bedoeling was. De brug tussen culturen en locaties die we wilden slaan is in aanbouw, volgend jaar gaan we verder”, aldus Righini. Michel Theeuwen van het Eindhovens Dagblad maakte een rondgang tijdens het festival en sprak met diverse bezoekers.

15-05-2023

Breda Jazz Festival begint traditiegetrouw op Hemelvaartsdag. De eenenvijftigste jubileumeditie is van 18 tot en met 21 mei 2023. Op verschillende plekken in de stad staan podia die je gratis kunt bezoeken. Er komt dit jaar tóch een ponton bij het Spanjaardsgat tijdens deze editie. Met de nieuwe horecaondernemers van de Spinola is er een oplossing gekomen om op deze unieke locatie in de Bredase binnenstad concerten te geven. Het leek er namelijk op dat het grote drijvende podium er niet zou komen, omdat de huur van de pontons te hoog was geworden. Het Spanjaardsgat Festival, die normaal samen met Breda Jazz de kosten deelt voor het podium, gaat daardoor niet door dit jaar. Het festival heeft zijn de ambities opgeschroefd. ,,Het is de bedoeling dat we de komende jaren meer bands vast gaan leggen die internationaal succes hebben”, zo schetst de nieuwe programmeur Eelco van Velzen de nieuwe aanpak. “,,Dat doen we door interessante bands via onze contacten een tournee door Europa aan te bieden. Voor 4 dagen komen veel Amerikaanse acts niet naar Breda, maar als er meer optredens aan vast zitten, loont het de moeite.” Er komt een Jazz Glazen Huis van 6 bij 6 meter. Van Velzen: ,,Het is een portocabin met grote ruiten. Daar komt een radiostudio in waar artiesten worden geïnterviewd en waar ze hun nieuwe cd kunnen laten horen. De interviews zijn op de Grote Markt via speakers live te volgen. De interviews worden pas later gemonteerd tot professionele radioprogramma’s van telkens een uur. De Concertzender zendt deze Bredase jazzprogramma’s een jaar lang uit. Ze zijn straks ook via een podcast te beluisteren.” Er komt op het Podium Grote Markt Midden een cameratoren te staan met tv-kwaliteit om opnames te maken ten behoeven van promotiemateriaal. Het voorstellen van de solisten, de toespraken en de Paarse Heide worden onderdeel van een twintig minuten durende jazzcompositie. Deze zogeheten Openingssuite, een compositie van de Bredase dirigent Daan Bogers, loopt in een zachter volume door onder de toespraken van burgemeester Paul Depla en festivalvoorzitter Hanneke Griffioen om weer aan te zwellen tijdens de solo's en de verwijzingen naar de Bredasche Mars oftewel de Paarse Heide.

15-05-2023

Meer dan 20 gedichten en minstens zoveel optredens heeft Gina Goossens op haar naam staan. “De laatste keer was voor de Young Classical Talent Award. Ik schreef een gedicht en de muzikanten moesten een muziekstuk maken op mijn tekst. Het was zó gaaf om hun werk te horen.” Twee jaar is ze nu Junior Stadsdichter van de gemeente Tilburg. Dat zou zelfs drie jaar kunnen worden, vertelt ze, want opnieuw zijn er te weinig aanmeldingen voor de talentenjacht. Nóg een extra jaar ziet ze echter niet zitten: ,,Ik ben nu 18. Dan ben je geen junior meer.” Erop uitgekeken? Zeker weten niet. ,,Het heeft mijn leven veranderd”, vertelt Goossens. Ze schrikt: ,,Oei, dat klinkt dramatisch. Maar het is wel zo. Mijn docent Nederlands vroeg of ik mee wilde doen met de dichtwedstrijd. Geen idee waarom. Ik had nog nooit opgetreden voor een groot publiek. En schrijven? Ik schreef wel wat, maar geen gedichten.” Gedichten schrijft ze het liefst in haar kamer. Die kamer hangt vol foto’s, papiertjes, plaatjes, schetsen en nog veel meer. ,,Ik hou van verhalen. Alles hier is een herinnering, alles wat je ziet heeft een verhaal. Die reep groene stof, heb ik uit een strandtentje geknipt. Die namen we altijd mee, maar is nu kapot. Ik kan gewoon niets weggooien.” Ze is nu bezig met haar eindexamen. Stel dat ze niet slaagt, dan zit ze niet bij de pakken neer. Dan wordt het een jaartje extra naar De Nieuwste School. ,,Ik vind leren best leuk. Dus ik probeer het gewoon opnieuw.” Als ze wel slaagt, gaat ze naar Costa Rica om er voor drie maanden als au pair te werken.

15-05-2023

Jan Brokken ontvangt dit jaar de literatuurprijs De Gouden Ganzenveer. De 73-jarige auteur krijgt de prijs vanwege "zijn ontzagwekkend brede en omvangrijke oeuvre", aldus de Academie De Gouden Ganzenveer, die de prijs uitreikt. Brokkens oeuvre bestaat uit literaire non-fictie, reisverslagen, romans en autobiografisch werk, zoals Mijn kleine waanzin, De tuinen van Buitenzorg en In het huis van de dichter. In 2020 publiceerde hij De Rechtvaardigen, over consul Jan Zwartendijk die tijdens de Tweede Wereldoorlog duizenden Joden redde. Brokkens werk is in twintig talen vertaald. Brokken reageerde verheugd op de toekenning van de Gouden Ganzenveer. "Het is een prijs waarbij de taal centraal staat. In beschouwingen over mijn werk gaat het vaak over de onderwerpen, de al dan niet verborgen geschiedenis die ik blootleg of de mens die ik beschrijf, maar eigenlijk nooit waar het ook om draait: de taal", zei Brokken in De Taalstaat. In het radioprogramma werd de prijs bekendgemaakt.

15-05-2023

Tijdens de feestelijke prijsuitreiking op 11 mei in De Koepel in Haarlem is het Amsterdamse gebouw Jonas door de vakjury verkozen tot hét Beste Gebouw van 2023. Het winnende gebouw is ontworpen door Orange Architects in opdracht van Amvest en het landschapsontwerp is verzorgd door Felixx Landscape Architects & Planners. Jonas is een voorbeeldstellend project voor duurzaam, betaalbaar én collectief wonen in de dichtbevolkte stad. Jonas heeft het opgenomen tegen 11 andere genomineerden, waaronder de renovatie van de 94 woningen in van der Pekbuurt. Dat project kreeg de Publieksprijs. De Bunkertoren in Eindhoven is uitgeroepen tot meest iconische gebouw van het jaar 2023. De Bunkertoren is een ontwerp van Powerhouse Company in opdracht van Being en RED Company. Het kreeg de prijs in de categorie Identiteit en icoonwaarde. ‘Dit is een gebouw met een wauw-factor; de jury is onder de indruk van de trefzekere ingreep die het vervallen gebouw weer kracht heeft gegeven. En prijst de moed om het niet te slopen', staat in het juryrapport. Dat was ook min of meer de opdracht van de TU/e na een advies van de eigen erfgoedcommissie. Being, RED en Powerhouse kwamen daarna met het idee om het middenstuk van de het bij veel Eindhovenaren bekende studentencentrum wel te slopen. Zo ontstond er plaats voor de 100 meter hoge woontoren met 210 huur- en koopappartementen.

11-05-2023

Met behulp van artificiële intelligentie bleek het mogelijk een niet van echt te onderscheiden nieuw nummer van Drake en The Weeknd te maken. AI rommelt aan de fundamenten van wat kunst is. Moet onze romantische perceptie van creativiteit veranderen? Het beeld van de scheppende, ploeterende eenling spreekt nog steeds sterk tot de verbeelding en resoneert ook in copyright-wetten: de kunstenaar verdient bescherming, plagiaat is strafbaar. Thomas Heerma van Voss : “De vraag die meer en meer opdoemt, is aan wie kunst toebehoort waar niemand concrete inspanning voor heeft geleverd. Hoe gaat onze maatschappij zich verhouden tot alle overtuigende, gelaagde, steeds verfijndere kunst die via bots allemaal nog op ons losgelaten wordt? Dinsdag kwam het nieuws naar buiten dat Spotify tienduizenden nummers heeft verwijderd die met AI waren gemaakt. Diverse grote labels, waaronder Universal, hebben hun zorgen geuit over de ‘explosieve ontwikkeling’ van kunstmatige intelligentie. Spotify zelf heeft aangegeven dat het steeds beter wordt in het herkennen van 'kunstmatig gedrag' - maar hoe de streamingdienst dat doet, blijft in het midden. Mogelijk vraagt de situatie om veel meer disclaimers, of zelfs om wettelijke verandering: dat bij AI-kunst verplicht vermeld wordt dat er kunstmatige intelligentie aan te pas is gekomen. En wellicht verandert gaandeweg het idee van het creatieve genie, wordt dat iets van het verleden – of gaat men het door de opkomst van deze technologie op den duur juist meer waarderen.” Er werd in vele reacties erg makkelijk voorbij gegaan aan wat kunstmatige intelligentie nu juist zo interessant maakt: de detailgevoeligheid, de snelheid, het onbevattelijke leervermogen, schrijft Heerma van Voss. “Is het niet ook een prettig vooruitzicht dat er op deze manier straks steeds sneller en steeds overweldigendere kunst zal worden gemaakt?”

11-05-2023

Zaal De Hooizolder en de naastgelegen horecagelegenheid Loef in Heeze vormen het decor van de eerste editie van Heeze Jazz, dat wordt georganiseerd door stichting De Gangmakers. De stichting zag vorig jaar het levenslicht en is van vele markten thuis. ,,Met Heeze Jazz richten we ons op de wat oudere jeugd in het dorp. We hebben het een jazzfestival genoemd, maar het publiek kan ook genieten van rhythm & blues”, zegt medeorganisator Michiel van der Heijden. Stichting De Gangmakers bestaat uit vier Heezenaren: de broers Marco en Michiel van der Heijden, Leon Noten en Ties van Lierop. Het viertal wil voor meer reuring in het dorp zorgen. Michiel van der Heijden: ,,Dat willen we doen op allerlei vlakken. Carnaval vorig jaar was onze kick-off. We organiseren het hele jaar door evenementen, zoals een XXL-muziekquiz, een jeu-de-boulestoernooi en een kermisprogramma. Dat laatste is de grootste activiteit die we organiseren. Daarna komt Heeze Jazz.” Ongeveer zes activiteiten per jaar liggen vast. Daarnaast zijn er onder meer plannen voor een doorlopende kunsttentoonstelling in De Hooizolder.

11-05-2023

Het programma van Jazz in Duketown, van 26 tot en met 28 mei in de Bossche binnenstad, is volledig. Dit jaar lanceert Jazz in Duketown een eigen app. Hiermee kan het publiek via de smartphone altijd het laatste programma raadplegen. Vanwege duurzaamheidsredenen vervangt dit ook het papieren blokkenschema. De app is beschikbaar in de Google Play Store en App Store onder de naam ‘Jazz in Duketown’. Gewoonlijk duurt het festival van vrijdag tot en met maandag. Maar in maart werd al bekend dat de organisatie heeft besloten om de laatste (tevens kortste) dag te laten vervallen. Dat heeft te maken met de stijgende kosten. Niet geschrapt is het Jazzwerkplaats Amateurpodium, waarbij amateurbands uit de regio de gelegenheid krijgen om zich bij het Noordbrabants Museum te presenteren aan ‘een groter publiek’.

11-05-2023

De Hebban Debuutprijs is een aanmoedigingsprijs voor debutanten georganiseerd door lezerscommunity Hebban.nl en werd in 2016 voor het eerst uitgereikt. De Hebban Debuutprijs richt zich op Nederlandstalige literaire fictie en is de enige juryprijs van Nederland en Vlaanderen met een grote invloed van lezers. Een lezersjury bestaande uit meer dan 100 lezers bepaalt de shortlist uit een longlist van 15 boeken. Een professionele jury bestaande uit boekverkopers en Hebban-redacteuren kiest het beste debuut uit de shortlist van 5 titels. De winnaar wordt in september bekendgemaakt. De longlist omvat 15 titels. Tot de genomineerde boeken behoort ‘De moeders van Mahipar’ van Forugh Karimi uit Veghel.

11-05-2023

Tijdens de Kinderjury Stemweken stemden heel veel kinderen op hun favoriete boek van vorig jaar. Dit heeft geleid tot een Top 3 in de leeftijdscategorie 6 t/m 9 jaar en een Top 3 in de leeftijdscategorie 10 t/m 12 jaar. Kinderen kunnen tot 17 mei stemmen op hun favoriete boek uit de Top 3. De twee boeken, één in elke leeftijdscategorie, die de meeste stemmen krijgen in de Finale Stemweek winnen de Kinderjury.

11-05-2023

Op 23 september keert Tilt terug naar De Nieuwe Vorst in Tilburg met het Tilt Festival. Een line-up in verrassende literaire vormen en maten. Van grote performance tot intieme, literaire salon. Voor doorgewinterde boekenwurmen, voor frisse booktokkers, voor stille genieters en uitgesproken literaire types. De line-up wordt binnenkort bekend gemaakt. Vroege vogels die hun kaartje kopen voor 1 juni kunnen tijdens het festival (op vertoon van hun kaartje) een exemplaar van het boek ophalen dat speciaal voor dit festival wordt geschreven.

11-05-2023

Op 12 mei wordt de Martinus Nijhoff Vertaalprijs uitgereikt. Dat is de belangrijkste Nederlandse prijs voor vertalers. De winnaar is al bekend. Ton Naaijkens krijgt de onderscheiding voor zijn vertalingen van poëzie uit het Duits. Hij was te gast in NOS Met het Oog op Morgen. "De waardering voor het vertalerschap kan niet hoog genoeg zijn. Voor mij is het vertalen een vak op het hoogste academische niveau", aldus Naaijkens. "Mensen die een vreemde taal studeren, moeten nog gespecialiseerd worden in de wereld van vertalen. Niet alle studenten zijn in de wieg gelegd daarvoor. Er zijn er steeds minder die overblijven, dus die moeten gekoesterd worden. Die moeten nog meer opgeleid worden en opgevangen door het hele cultuurstelsel. Naaijkens: "De teloorgang van de talen aan universiteiten gaat mij aan het hart. Vertalen is cruciaal in alle communicatie, zelfs in de handelswereld. Dat moet blijven. Literair vertalen vergt nog wat meer. Dat zijn teksten die je niet zomaar door een vertaalmachine kunt halen." Ook de Volkskrant sprak met de laureaat. “‘Het vertaalproces is vooral een intensief leesproces, waarbij je je in alle facetten van een tekst verdiept. Maar een vertaler moet verder gaan. Alles wat hij gevonden, geleerd, geïnterpreteerd en bedacht heeft, moet hij neerzetten in een tekst. Dat zal soms goed lukken, en op sommige punten juist weer niet. En vervolgens moet dat alles, in het geval van poëzie, ook nog gedicht worden. Je kunt niet volstaan met het weergeven van de boodschap. Het gaat, kortom, om het neerleggen in een vorm. Dat is passen en meten.’’

11-05-2023

Wie herinnert zich Fatal Attraction nog? De erotische thriller is bijna verdwenen uit de bioscoop. Dat heeft alles met MeToo te maken, stelt filmjournalist Basje Boer naar aanleiding van een podcast die haar doet terugverlangen naar het genre.

11-05-2023

Questions Collective is een kleurrijk, energiek en sociaal geëngageerd wezen dat multidisciplinaire kunst maakt om de status quo te bevragen. Ze rebelleren tegen de regels van de kunstwereld en willen deze openbreken en inclusiever maken: ze pretenderen niet de waarheid in pacht te hebben, maar durven vragen te stellen en te experimenteren. Zo willen ze anderen stimuleren om ook nieuwsgierig te zijn en hun eigen plek in de (kunst-)wereld te claimen. Questions Collective ziet de toekomst als een constructie die de mens deels zelf, stap voor stap, kan opbouwen. Samenwerking is daarbij essentieel. In de tiendelige podcast Kunst is Collectief – de speciale voorjaarsreeks van Kunst is Lang – gaat presentator Luuk Heezen tien weken lang een uur de diepte in met steeds een ander collectief. In deze eerste aflevering  is Questions Collective ( Tessel Brühl, Roos Pollmann, Flavia Faas en Céline Talens) te gast.

11-05-2023

Onderzoek, en zeker artistiek onderzoek, is een begrip dat al even meerduidig, ongrijpbaar en veelomvattend is als de termen werk en performance. De twee afleveringen van de podcast serie De Octopus door Witte Rook en Nele Brökelmann die Philippine Hoegen bespreekt gaan allebei over onderzoek. In haar eigen huidige onderzoek, genaamd Performing Working, ontwijkt ze (voorlopig) bewust het definiëren van de termen werk en performance. In plaats daarvan gebruikt Hoegen ze als lenzen om op elkaar te leggen, en om mee naar de wereld te kijken: wat gebeurt er als ik alle vormen van werk als een performance beschouw? Of als ik wat een patiënt doet in het eigen ziekteproces als werk betitel? Ze past dezelfde werkwijze toe bij het beluisteren van en reageren op de twee afleveringen: tentakel 1 (een sprong in het diepe) en tentakel 7 (schrijven in de zin van noteren). “”Als ik wat de kunstenaars beschrijven als onderzoek beschouw, hoe ziet dat onderzoek er dan uit, en wat vertelt dat over wat onderzoek is? Hoe wordt dat onderzoek uitgevoerd, ‘performed’, en hoe ‘performt’ het?” Dit essay maakt deel uit van het project Proces is een Octopus. In dit project onderzoeken kunstenaar Nele Brökelmann en Witte Rook in Breda hoe we het proces van de kunstenaar kunnen definiëren. Het project bestaat uit een achtdelige podcastserie en vier beschouwende essays.

11-05-2023

Vanaf 2 mei is in Het Nieuwe Instituut de installatie Droog30 te bezoeken. Droog is een van de meest spraakmakende designlabels, opgericht in 1993. De originaliteit van de ideeën, de helderheid van het concept en de droge, nuchtere vormgeving maakten van Droog het vlaggenschip van de Nederlandse vormgeving.  Droog30 laat zien hoe een selectie opvallende meubels, woonaccessoires, verlichting en andere producten van Droog tot stand kwamen en hoe er op gereageerd werd. De installatie is samengesteld door Maria Cristina Didero en Richard Hutten.   De expositie was eerder te zien tijdens de Salone del Mobile in Milaan in april.  “Lange tijd werd er nog inspiratie geput uit ooit zo baanbrekende platform. Inmiddels heeft het terugblikken op Droog alle trekken van nostalgisch gezwijmel. Waarom wordt er zo vurig terug verlangd naar dit ‘non-design’?” schrijft Jeroen Junte in zijn recensie.

11-05-2023

Jelle Seegers is de winnaar van de Kazerne Design Award. Dat werd op 9 mei bekendgemaakt. De jonge ontwerper overtuigde de jury met een bijzondere uitvinding. De Solar Metal Smelter was in oktober al een van de blikvangers in de Graduation Show van de Design Academy. Jelle Seegers slaagde er in om een werktuig te maken waarmee hij metaal kan smelten zonder gebruik te maken van elektriciteit. Seegers zal het prijzengeld, 5000 euro, inzetten om een tweede, grotere Solar Smelter te realiseren. ,,De lens is het enige high tech deel van het low tech project. Dit keer wil ik hem van glas maken. Ik gebruik mijn eerste smelter om stukken glas te smelten voor de tweede.” Jurylid Kiki van Eijk benadrukte dat het niveau van alle genomineerden dit jaar opvallend hoog was. De Kazerne Design Award, die voor de vierde keer werd uitgereikt, is een aanmoedigingsprijs voor jonge ontwerpers die het afgelopen jaar zijn afgestudeerd aan de Design Academy. De winnaar krijgt volgend jaar een tentoonstelling in Kazerne. Sponsor van de prijs is de Rotary Club Eindhoven-Soeterbeek. De tentoonstelling van het werk van Jelle Seegers en de acht andere genomineerden is nog te zien tot eind september bij Kazerne Home of Design

09-05-2023

Welke Europese film vinden wij als publiek de beste van het jaar? Het Europees Parlement wil dat graag weten in het kader van Europese filmpromotie. Om het eenvoudig te houden is er een voorselectie van vijf films. Tot 12 juni kan er gekozen worden voor de Lux Audience Award. De genomineerde films moeten namelijk ook aan een paar criteria voldoen: zij ‘maken ons bewust van huidige sociale en politieke issues, laten het publiek op een aansprekende manier participeren in debatten over Europa, en weerspiegelen de schoonheid en diversiteit van de Europese cinema’. De criteria hebben de voorselectie van de volgende vijf films opgeleverd: Alcarràs van Carla Simon; Burning Days van Emin Alper; Close van Lukas Dhont; Triangle of Sadness van Ruben Östlund; Will-o’-the-Wisp van João Pedro Rodrigues. Het woord ‘audience’ in de Lux Audience Award suggereert dat het publiek de winnaar bepaalt, maar dat is maar ten dele het geval. Om precies te zijn wegen de publieksstemmen voor precies de helft mee. Ook de leden van het Europees Parlement mogen stemmen, en hun scores bepalen de andere helft mee.

09-05-2023

De European Film Academy, de organisatie die onder andere de jaarlijkse European Film Awards uitreikt, is uitgebreid met een recordaantal van 462 nieuwe leden. De European Film Academy (EFA) telt momenteel 4600 leden uit 52 landen. Met de uitbreiding van het contingent filmprofessionals dat stemt over de European Film Awards, streeft de organisatie naar een meer diverse representatie. De helft van de nieuwe leden is vrouw en 1% identificeert zich als non-binair. Acht filmmakers met een Roma-achtergrond uit Hongarije, Groot-Brittannië, Duitsland, Oostenrijk, Kosovo en Zweden maken nu deel uit van de academie. En er is meer dan gebruikelijk gekozen voor editors, production designers, sound designers, componisten, haar- en make-upexperts en kostuumontwerpers. Negentien van de nieuwe leden komen uit Nederland, onder wie multimediakunstenaar Louis Hothothot, regisseur Dana Nechustan en documentairemaker Walter Stokman. De European Film Academy werd in 1989 opgericht en had toen een ledental van maximaal 99. Sinds de jaren 1990 is het aantal stemgerechtigden voor de Europese filmprijzen langzaam gestegen. Sinds 2020 is een kleine groeispurt ingezet en is het gezelschap zo’n 20% groter geworden

09-05-2023

Kinderboekenschrijver Annet Huizing is de winnaar van de Premio di Letteratura per Ragazzi ‘Fondazione Cassa di Risparmio di Cento’ 2023, de prijs voor het beste oorspronkelijke of vertaalde Italiaanse kinderboek. Ze ontving de prestigieuze ‘Premio Cento’ of ‘Cento-prijs’ voor Het Pungelhuis (Lemniscaat, 2020), vertaald in het Italiaans door Anna Patrucco Becchi als La casa del contrabbandiere (La Nuova Frontiera, 2022). Het is het tweede jaar op rij dat een Nederlands kinderboek de Premio Cento wint – vorig jaar was dat Anna Woltz met Mijn bijzonder rare week met Tess, ook in vertaling van Becchi. ‘Een roman van grote originaliteit en stijl waarin de stemmen van de personages met elkaar verweven zijn tot een stilstaand landelijk portret dat gedwongen wordt om in het reine te komen en vrede te sluiten met hun verleden, voor een nieuwe toekomst die beschikbaar is voor nieuwe generaties,’ aldus de jury van de Premio Cento. De Italiaanse vertaling van Het Pungelhuis is ondersteund door het Nederlands Letterenfonds met een ‘Translation Grant’. De winst van Annet Huizing is in lijn met de opvallende populariteit van Nederlandse kinder- en jeugdliteratuur in Italië de laatste jaren. FuturoPresente, een internationale campagne die de hedendaagse Nederlandse jeugdkunsten in Italië op de kaart zet, draagt hier aan bij. In het kader van dit programma presenteert een selectie van Nederlandse theatermakers, schrijvers, illustratoren, choreografen en filmmakers zich aan het Italiaanse publiek en professionals. FuturoPresente is een programma van het Nederlands Letterenfonds, Fonds Podiumkunsten, See NL, Fonds voor Cultuurparticipatie samen met de Nederlandse ambassade en het consulaat-generaal in Italië.

09-05-2023

De laatste keer dat de Opzij Literatuurprijs werd uitgereikt was alweer in 2019. Toen won Roxane van Iperen met haar boek ’t Hooge Nest (Lebowski). Het Nederlands feministisch maandblad roept na vier jaar weer uitgeverijen op om boeken in te sturen voor de nieuwe editie van de prijs. De OPZIJ Literatuurprijs was een prijs die jaarlijks werd uitgereikt. Bazarow sprak met Marleen Hogendoorn, hoofdredacteur Opzij. “De reden dat de prijs afgelopen jaren niet werd uitgereikt had voor een deel te maken met corona,” vertelt Hogendoorn. “Ik was zelf niet de hoofdredacteur in die periode. Daarnaast kreeg de vorige hoofdredacteur (Marianne Verhoeven/TvH) in die tijd te maken met ziekte waarna ze uiteindelijk overleed aan een tumor. Dat was een hele heftige tijd, het overlijden had grote impact op de hele redactie. Vorig jaar bestonden we bijvoorbeeld 50 jaar, maar door deze omstandigheden vonden we het vieren hiervan ook niet passend.” Waarom wil het blad de prijs nu weer uitreiken? “We vinden het een belangrijke prijs, want er zijn niet zoveel prijzen voor vrouwelijke schrijvers. Het is naast mooi ook nodig dat er een bekroning gegeven wordt aan de meest invloedrijke vrouw van het jaar. We zien vaker dat mannelijke auteurs de aandacht krijgen, we willen die balans optimaliseren en meer vrouwelijke schrijvers op het podium zetten.” De boeken die ingestuurd worden voor 2023, moeten voldoen aan de volgende voorwaarden: Verschenen van 1 januari 2022 tot en met maart 2023; Geschreven door een vrouw; Fictie of non-fictie; Draagt bij aan de bewustwording, emancipatie en ontplooiing van vrouwen; aangrijpend vanwege de literaire kwaliteit en/of de impact op onze maatschappij. Het blad vraagt lezers en online volgers om hulp bij het kiezen van de publieksprijs, waarna een professionele jury zich buigt over de juryprijs. Tot en met 26 mei kunnen uitgevers boeken opsturen. Hogendoorn: “Hoe de uitreiking en de prijs zelf eruit gaan zien, is nog niet duidelijk. Wel vragen we uitgevers een bijdrage van 30 euro te betalen bij het insturen van een boek, om zo de prijs en het feestelijke moment mogelijk te maken.”

09-05-2023

De Zuidelijke Afdeling van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde organiseerde op 22 april een bijzondere bijeenkomst in Roermond, een saluut aan het vrouwelijk schrijverschap. Dit in de geest van eerdere pleidooien (door het collectief Fixdit) om een podium te bieden aan vrouwelijke auteurs. Tijdens deze bijeenkomst spraken Hannie van Horen (over vrouwelijke troubadours), Lizet Duyvendak (over Joke van Leeuwen), Adri Gorissen (over Marie Koenen) en Herman Simissen (over Nicolette Smabers). Voor de inleiding van het programma tekende dichter Emma Crebolder. MdNL publiceert de tekst van Crebolder : Een inleiding over vrouwelijk schrijverschap.

09-05-2023

Schrijver en columnist Nicolien Mizee is vanaf najaar 2023 de nieuwe gastschrijver van de Universiteit Leiden. Het (jaarlijkse) gastschrijverschap van de Universiteit Leiden biedt studenten en docenten de mogelijkheid om in aanraking te komen met een schrijver of schrijfster van naam. Met iemand die zelf literatuur maakt en die gewend is op een andere manier om zich heen te kijken en te formuleren dan aan de universiteit gebruikelijk is. De duur van het gastschrijverschap is in de regel drie maanden per (academisch) jaar. In haar collegeserie onderzoekt Nicolien Mizee hoe we in deze tijd van sensitivity readers en (online) bedreigingen, zelfcensuur kunnen voorkomen. Culturele gevoeligheden zijn van alle tijden. Boeken zijn verboden, verbrand, en schrijvers verbannen of vermoord. Ook muziek kon ‘entartet’ zijn. Kortgeleden werd in Leiden gevraagd een schilderij met sigarenrokende heren uit de openbare ruimte te verwijderen. Het grootste gevaar van censuur schuilt volgens Mizee in zelfcensuur: niet meer durven denken wat je denkt. Hoe ontkomen we daaraan? Door vaagpraat te vermijden en zo exact mogelijk te formuleren. Een schrijver die zich daarop toelegt, zonder zich te bekommeren om het effect van zijn woorden, zal vanzelf proza schrijven dat verrast, shockeert of als humoristisch wordt ervaren. Eerlijkheid tegenover onszelf is noodzakelijk om te ontstijgen aan de eenheidsworst der algemeen geaccepteerde meningen, aldus Mizee. Dat betekent allerminst dat alles wat wordt geschreven ‘echt gebeurd’ moet zijn: volgens haar adagium ‘echt gebeurd is een begin’ leren we particuliere ervaringen zowel van nabij als van een afstand te beschouwen. Vast onderdeel van het gastschrijverschap is ook een publiekslezing, de Albert Verwey-lezing, die de schrijver in november 2023 zal geven.

09-05-2023

De shortlist voor de NBD Biblion Gouden Strop 2023 is bekend. Nadat in april een longlist van tien spannende boeken bekend werd gemaakt, heeft de jury het aantal kanshebbers voor de belangrijkste thrillerprijs van Nederland teruggebracht tot vijf genomineerden: Gauke Andriesse met Dodelijke gelijkenis (Volt); Gerrit Barendrecht met De Ripper Connectie (Luitingh-Sijthoff); Mathijs Deen met De Hollander (Alfabet Uitgevers); John Kuipers met Musserts schaduw (Cargo);Charles den Tex met De Repair Club (Harper Collins). De uitreiking van de NBD Biblion Gouden Strop vindt plaats op 25 mei, in Bibliotheek Neude te Utrecht. Die middag worden ook de NBD Biblion Schaduwprijs (prijs voor het beste debuut) en de Hebban Thrillerprijs uitgereikt. De winnaar van de NBD Biblion Gouden Strop ontvangt een cheque ter waarde van € 10.000 en een beeld van kunstenaar Marianne van den Heuvel. De genomineerden op de shortlist die buiten de prijs vallen ontvangen een cheque ter waarde van € 500,-. De winnaar van de NBD Biblion Schaduwprijs ontvangt een cheque van € 1.000 en een litho van ‘de Schaduw’ van Daan Jippes.

08-05-2023

Museum Krona in Uden, voorheen Museum voor Religieuze Kunst, viert het 50 jaar bestaan met drie jubileumexposities. Onder de bezielende leiding van Léon van Liebergen als eerste conservator bouwde het vanaf de jaren 70 een reputatie als kunstkabinet voor religieuze kunst op. Sinds het einde van de jaren 80 helt het aanbod steeds meer over naar ‘religieus maar niet per se kerkelijk’ en verzamelt en presenteert Krona hedendaagse kunst. Mari van Rossem sprak met Krona-conservator Wouter Prins. ,De laatste jaren hebben we die koers versterkt en breder ingevuld, laten we dus ook spiritualiteit en religie de combinatie aangaan met moderne kunst. We willen vrijdenkers zijn, zoals veel kloosterlingen vaak ook te werk gaan. En dat doen we op een heel bijzondere plek: in Nederland is er geen enkel ander museum dat deel uitmaakt van een bewoond abdijcomplex. Nog altijd wonen en leven er vijf zusters Birgittinessen in het klooster waaraan wij vastzitten.” Het was in 1970/1971 een expositie over laatgotische kunst in Het Noordbrabants Museum die als kiem fungeerde voor de latere, Udense evenknie. ,,Die tentoonstelling met beeldhouwkunst uit de periode 1480-1530 gaf nieuwe inzichten in beelden die veelal uit kerken en kloosters stamden. Het zette met name een aantal Udenaren, onder wie de kunstminnende burgemeester Gerard Schampers, op het spoor van een eigen museum.” (…) ,,Hij onderhield goede contacten met de Udense zusters die door minder aanwas meer ruimte in hun abdij vrij kregen. Omdat het bisdom Den Bosch geen eigen onderkomen voor zijn eigen kerkelijke kunst had, was één en één snel twee. In 1973 zag de stichting het licht, een jaar later kreeg het museum een grote bruikleen uit Amsterdam met vooral beelden die zo’n honderd jaar eerder van Uden naar het Rijksmuseum waren verhuisd. Een mooi begin.” Inmiddels is er volop in en rondom het museum verbouwd: al snel werd de oude abdijboerderij erbij getrokken, onder het maaiveld kwam opslagplek en exporuimte, de kruidentuin werd in de looproute opgenomen en het paviljoen zorgde voor een nog modernere uitstraling. Op 13 mei opent het museum met z’n zeventig vrijwilligers met de expositie Krona als hoofdzaak. Daarin staan, uitgaande van het kroontje van de zusters, vooral weelderige, frivole hoofddeksels centraal. De tweede expositie heeft het visioen als uitgangspunt en de slottentoonstelling showt Krona’s eigen kroonjuwelen. Prins: ,,We gaan de bezoeker tot ver in 2024 aangenaam verrassen.”

08-05-2023

Op de bestaande gymzaal van de Bossche Vakschool prijkt binnenkort - verdeeld over drie muren - de grootste muurschildering van de stad. Het straatkunstplatform Kings of Colors heeft drie kunstenaars (Marcus ‘Gomad’ Debie, Martin Plag, Gart Smits) weten te strikken om het project te verwezenlijken. Binnen het ontwerp, dat doorspekt is met symboliek, staan zowel de diverse vakgebieden als de leerlingen centraal. Projectleider Jan-Henk van Ieperen, tevens artistiek leider van Kings of Colors: „Al in 2020 zijn we benaderd door Rothuizen Architecten uit Middelburg. Dit jaar vieren we ons stalen jubileum. We hebben al vele projecten gerealiseerd. Dit huzarenstukje is letterlijk én figuurlijk een van onze hoogtepunten.” Zakelijk leider Stefan van Ham tot slot: „Deze vorm van kunst is een interessant middel om verhalen te vertellen op een manier die een brede doelgroep aanspreekt. In dit geval staat dus straks het verhaal van de Bossche Vakschool op de muren te lezen.”

08-05-2023

Het Brabants Boek Present, een initiatief van literair productiehuis Tilt en het Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Brabant, is toe aan de eerste lustrumeditie. Henk van Straten, Jeroen Thijssen, Vrouwkje Tuinman en Simone Atangana Bekono gingen Forugh Karimi voor. Wie van 2 tot en met 10 september minimaal 15 euro besteedt in een van de deelnemende Brabantse boekhandels – en dat zijn ze bijna allemaal – krijgt Nargis van Karimi cadeau. De Veghelse auteur, die geboren is in een AZC en opgroeit in een warm en liefdevol gezin in Nederland, is inmiddels twaalf jaar werkzaam als psychiater en psychotherapeut in haar eigen praktijk in ’s-Hertogenbosch. Haar vorig jaar verschenen succesvolle debuutroman De moeders van Mahipar vertelt het verhaal van een Afghaanse moeder en zoon die in Nederland een nieuw bestaan opbouwen. Annemiek Steenbekkers sprak met haar.

08-05-2023

Het Weverijmuseum Geldrop is in het bezit van een ultramoderne, computergestuurde weefmachine. Met de machine wordt het veel makkelijker om meer ontwerpen en dessins te weven. Het gaat om een zogeheten jacquardmachine. Dat zijn stoffen met ingeweven dessins. De computergestuurde machine draait nu langs eeuwenoude weefgetouwen in Geldrop. De weefmachine is samen met EE Exclusives uit Heeze aangekocht. Het bedrijf gaat er het jacquard ontwerp voor textielvormgevers, studenten én de eigen museumcollectie op draaien. Het Weverijmuseum in Geldrop is vier dagen per week ‘in bedrijf’. De hypermoderne weefmachine draait naast historische machines van meer dan een eeuw oud. ‘Zo ervaart de bezoeker niet alleen de rijke textielhistorie uit de regio maar ook de mogelijkheden van nu en de toekomst', aldus het museum. Het museum Het museum werkt al langer samen met het familiebedrijf. Zo is een aantal machines die in het Weverijmuseum draait geschonken door EE Labels en zijn oud-medewerkers van het bedrijf nu actief als vrijwilliger in de weefhal van het museum.

08-05-2023

Battles, voorstellingen, workshops, feesten en showcases. Tijdens de 5e editie van Urban Dans Dagen, nog tot en met 14 mei, op diverse locaties in Eindhoven, o.m. het Parktheater, Pand P en Dynamo, worden de muren weggehaald tussen streetdance, hiphop, breakdance en theater. ,,Het wordt tijd dat urban dans niet meer als kinderkunst bestempeld wordt, maar als een volwassen kunstvorm”, vindt artistiek leider André Grekhov. Anita Vliegenberg was er voor het ED bij en sprak o.m. met Grekhov. ,,Na Amsterdam, Rotterdam en Den Haag is Eindhoven een stad waar mensen naar urban dans gaan kijken in het theater. In andere steden zoals bijvoorbeeld Enschede gebeurt dat niet. Daar wordt het niet geprogrammeerd door theaters. Dat is misschien te verklaren omdat jongeren naar de grote steden verhuizen, maar ook in kleinere steden zijn zeker subculturen”. Samen met Isèle Claassens is Grekhov de kartrekker om urban dans het theater in te krijgen. En hoewel het in Eindhoven goed gaat, mogen er best wat meer mensen langskomen. Juist de mensen die andere disciplines niet zo goed kennen en die misschien wel heel verbaasd zijn om ineens spoken word in een hiphop-battle te horen. En misschien wordt het rauwe van streetdance wel een stuk gelikter op een podium in een theater.

08-05-2023

Er wordt serieus werk gemaakt van straatkunst in Helmond. Deze maand kan weer een muurschildering worden opgenomen in de Street art route. Zes kunstwerken van Museum Helmond worden vertaald in een mural. Kunstenaars van De Strakke Hand zijn momenteel bezig om de werken een plek te geven op de Kasteelpoort. Zo verschijnt er straks een afbeelding van werk van ‘ijzer- en vuurschilder’ Herman Heijenbrock (1871-1948). Zijn oeuvre staat in het teken van arbeiders, industrie en nijverheid. Maar ook moderner werk van Bert Loerakker, een foto en een still uit een video lenen zich voor deze muurschildering. ,,We brengen het museum naar buiten. De zes werken zijn heel verschillend en laten zien hoe divers de collectie van het museum is”, zegt Guus van Oorschot van Carat. De stichting zet zich in om kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk te maken. De mural op de Kasteelpoort is de zesde die ze de stad geeft. Over een dikke week zal de Kasteelpoort-mural klaar zijn. Als het aan Stichting Carat ligt worden veel meer plekken in Helmond verfraaid met street art. Van Oorschot: ,,Er staan nog een hoop muren op onze lijst. We willen een paar flinke handtekeningen achterlaten in de stad.”

08-05-2023

NRC sprak met Hasna Bajraktarevic. Zij is sedert 2005 beheerder van de kunstcollectie van de Tweede Kamer, als eerste ooit. Ze zorgt voor het onderhoud, de aankopen en regelt de bruiklenen en cureert tentoonstellingen. Daarvoor wás er ook niet echt een kunstcollectie, vertelt ze. Ongeveer twintig jaar geleden kreeg de Tweede Kamer „in één klap” zo’n duizend kunstwerken van de heringerichte Collectie Nederland, die er tot die tijd ook verantwoordelijk voor was. De werken waren tot dat moment in bruikleen, en het beheer van die kunstwerken een „bijzaakje”, maar toen werd een echte beheerder wel nodig. Bajraktarevic adviseert de vijf Kamerleden die de Kunstcommissie vormen: Salima Belhaj (D66), Lucille Werner (CDA), Caroline van der Plas (BBB), Pim van Strien (VVD) en Olaf Ephraim (Groep van Haga). Zij besluiten over de aankoop van nieuwe werken, schrijven opdrachten voor nieuw werk uit en denken mee over de kunstinrichting. De collectie bevat nu zo’n 1.500 werken. „Helaas niet een heel rijke collectie”, zegt Bajraktarevic. „Zo’n 10 procent kun je hoogwaardig noemen.” In het ondergrondse depot naast de parkeergarage van de tijdelijke Tweede Kamer huist onder andere een breed uiteenlopende verzameling geschenken van hoogwaardigheidsbekleders, maar ook schilderijen en litho’s die tussen 1965 en 1987 gemaakt zijn, vanuit de Beeldende Kunstenaars Regeling: de BKR. Om de parlementaire kunstgeschiedenis ook met het publiek te delen, opent 11 mei een tentoonstelling, Dit is de Kamer. Werken uit de kunstcollectie worden dan in de entreehal van de Tweede Kamer gepresenteerd. Overigens kunnen Kamerleden bij haar terecht om iets te lenen voor op hun werkkamer. Sinds 2012 koopt de Kamer zelf kunstwerken aan. Eén per jaar, ongeveer. Dat zijn altijd kunstenaars die in Nederland wonen, „want dit is het huis van de Nederlandse volksvertegenwoordiging”. En het zijn vaak werken van jonge, beginnende kunstenaars. De Kunstcommissie vond het onlangs tijd worden voor een uitgebreider aankoopbeleid. De collectie moet een duidelijkere identiteit krijgen, zo is het idee. Democratie, gelijkheid, individualiteit: de werken moeten iets te maken hebben met „thema’s die in de samenleving leven”, zegt Bajraktarevic, die nu aan het nieuwe collectiebeleid werkt.

04-05-2023

De deelnemende meubelmerken vermijden heikele kwesties als energieschaarste, stijgende grondstofprijzen en klimaatverandering. Na de akelige coronajaren is het weer business as usual. Wat er te zien is? Veel fantasierijke producten en zintuigelijke ervaringen, zoals een thuisparfum van slimme algoritmes en een privéjet van oude jeans. Jeroen Junte bezocht de Milan Design Week 2023. En na afloop kwam hij met de belangrijkste trends. Ook BNO's projectmanager Dewi van de Klomp en jurist Jordi Vreeling bezochten de Milaan Design Week. Hun terugblik.