International Vocal Competition ’s-Hertogenbosch (IVC) is een samenwerking aangegaan met St. Joost School of Art & Design voor het LiedDuo Concours 2021. In de periode 2021 – 2024 krijgen studenten van de kunstacademie de kans om een werk te creëren dat tijdens het concours zichtbaar zal zijn. Het werk moet aansluiten bij de editie van het concours, dus LiedDuo of Opera | Oratorium. Uit de aanmeldingen naar aanleiding van de ‘Open Call’ heeft de vakjury Benjamin Schoones als winnaar aangewezen om zijn ingezonden voorstel uit te voeren en te presenteren tijdens de 54e editie van het concours. Het LiedDuo Concours 2021 vind plaats van 16 t/m 21 november 2021op diverse locaties in ‘s-Hertogenbosch. IVC - geworteld in ’s-Hertogenbosch – organiseert niet alleen het LiedDuo en Opera | Oratorium Concours. Jaarlijks verzorgt het concours optredens van laureaten in en om de stad bij evenementen van diverse culturele instellingen. De Opera3daagse en de Bossche Zomer zijn hier enkele voorbeelden van. IVC wil deze initiatieven uitbreiden door meer nieuwe culturele verbindingen in de regio aan te gaan waarbij ook verschillende kunstvormen worden gecombineerd. St. Joost School of Art & Design is hiervoor uiteraard een ideale partner.

Componiste en pianiste Anne-Maartje Lemereis en componist Remy Alexander zijn de oprichters van de stichting In de Knop. Met het Ragazze Quartet maakten ze de cursus So You Think You Can Write a Strijkkwartet?!, waarin kinderen in zes lessen een stukje voor strijkkwartet leren componeren. In Amersfoort is een (grotendeels online) editie net voorbij. In Huis73 in ’s-Hertogenbosch hebben de meeste leerlingen, die bijna allemaal al wel wat jaren een instrument spelen, inmiddels een aardige kladversie. Later zal het Ragazze Quartet op hun beurt de conservatoriumstudenten coachen die de stukken van de jonge componisten gaan uitvoeren op festivals September Me in Amersfoort en November Music in’s-Hertogenbosch. Rahul Gandolahage van NRC bezocht een les op zondagmiddag in ’s-Hertogenbosch en sprak enkele van de cursisten, de oudste 17, de jongste 8.

Jerrold Saija is de winnaar van de Lucasprijs 2021. De gemeente ’s-Hertogenbosch reikt deze prijs jaarlijks uit aan het beste werk van de Bossche afgestudeerden van kunstacademie St. Joost. Mike van der Geld, wethouder Cultuur, vertelt waarom we deze prijs uitreiken. “Met de Lucasprijs wil de gemeente jonge kunstenaars een mooie eerste opstap in zijn of haar carrière bieden. Dat hebben we nodig in Cultuurstad van het Zuiden. Het bindt jonge kunstenaars aan onze stad en met hun werken brengen zij reuring”. Kunstenaars die de Lucasprijs eerder wonnen, geven aan dat ze de erkenning van hun talent waarderen. Het leverde hen ook opdrachten en deelname aan exposities op. Bovendien konden ze met het bedrag instrumenten of materiaal kopen om hun kunstpraktijk te verdiepen. Jerrold Saija krijgt een geldbedrag van €2500. De JBZ Award; een aanmoedigingsprijs van het Jeroen Bosch Ziekenhuis voor beginnend beeldend talent, gaat naar Mackenzie Fincham voor haar project Waan(beeld).

Sonia Commandeur, afgestudeerd bij de studie Photography, Film & the Digital aan kunstacademie St. Joost School of Art & Design in Breda, is uitgeroepen tot winnaar van de St. Joostpenning 2021. Commandeur krijgt een geldbedrag van €2500 en een penning. De Gemeente Breda stelt deze prijs jaarlijks ter beschikking voor het beste werk van de afgestudeerden van St. Joost Breda. Marianne de Bie, wethouder Cultuur, maakte de winnaar bekend tijdens de Award Ceremony van graduation show Now Show > New Show. Sonia Commandeur  studeerde af met de film Donna. De jury prijst het werk van  Commandeur  voor de uitgesproken vorm en professionele manier waarop de film is gemaakt. Sonia Commandeur is gekozen uit een totaal van vier genomineerden. De kandidaten voor de prijs zijn genomineerd door externe deskundigen tijdens het eindexamen. Naast haar waren genomineerd: Kija Benford en Jolijn Durinck van de studie Art & Research, Daphne van der Voort van de studie New Design & Attitudes en Zenzy Blindeling van de studie Illustrated & Animated Storytelling.

Kunststudenten van St. Joost School of Art & Design presenteren hun afstudeerwerk van 7 tot en met 11 juli. Hun afstudeershows Now Show (BA) en Live Alone Die Together (MA) vinden voornamelijk online, maar ook deels fysiek plaats. Avanslocaties in 's-Hertogenbosch en Breda zijn voor publiek te bezoeken.

De Jheronimus Atelier Prijs (JAP) 2021 is toegekend aan Isamo Thissen. De net afgestudeerd beeldend kunstenaar uit 's-Hertogenbosch mag als winnaar van deze prijs een jaar lang gratis gebruik maken van een atelier bij Willem Twee kunstruimte. Door dit te faciliteren wil de gemeente 's-Hertogenbosch beginnend talent een kans geven zich verder te ontwikkelen. De jury was onder de indruk van Isamo’s artistieke praktijk, waarin zij veel met textiel werkt en verschillende ambachtelijke technieken, zoals borduren, weven, stikken, vilten, vlechten, spinnen en het zelf verven van stof en wol gebruikt. Daarnaast viel de jury op dat Thissen concreet en constructief heeft nagedacht over hoe ze zich het komende jaar wil ontwikkelen en hoe een atelier in het Willem Twee-gebouw en de ondersteuning die zij daarbij geboden krijgt hierbij kunnen helpen. Naast het atelier kan Thissen rekenen op begeleiding in het opzetten van een eigen beroepspraktijk, toegang tot diverse cursussen, netwerken en de werkplaats van het Grafisch Atelier en advies bij het aanvragen van beurzen en subsidies en het benaderen van sponsoren.     

De op initiatief van Het Nationale Ballet en de Nationale Balletacademie Amsterdam in 2013 opgerichte Junior Company is dé springplank voor jonge dansers die naast hun eigen tourneeprogramma ook meedansen in een aantal grote klassieke producties van Het Nationale Ballet. Jaarlijks worden uit meer dan 700 aanmeldingen van over de hele wereld de meest getalenteerde jonge balletdansers geselecteerd voor de Junior Company. De Junior Company van Het Nationale Ballet heeft voor het aankomende seizoen nieuw danstalent aan zich verbonden.. Zo komt het 18-jarige toptalent Luca Abdel-Nour, meervoudig prijswinnaar van Prix de Lausanne, bij het gezelschap dansen en zijn er ook zes nieuwe talenten, waaronder twee Nederlanders, die zich aansluiten. Inmiddels bestaat meer dan veertig procent van Het Nationale Ballet uit voormalige dansers van de Junior Company.

Het BNG Cultuurfonds en Circuspunt, het Nederlandse circusplatform, reiken sinds 2012 de BNG Bank Circusprijs uit. Deze prijs gaat naar een van de meest talentvolle afstudeeracts van de circusopleiding Codarts Circus Arts te Rotterdam of Fontys Academy for Circus and Perfomance Art (ACaPA) te Tilburg. Na de persoonlijke presentaties in juni 2021 heeft de jury vier acts genomineerd en die treden op 31 oktober op tijdens Festival Circolo. Na deze optredens wordt de definitieve winnaar van de BNG Bank Circusprijs gekozen en de prijs uitgereikt. Een vierkoppige jury heeft alle afstudeer-acts van de opleidingen bekeken en beoordeeld. Op basis daarvan hebben zij deze vier acts genomineerd. De vier genomineerden krijgen de mogelijkheid hun act in de zomermaanden verder te ontwikkelen. De uiteindelijke winnaar ontvangt een cheque van € 5.000. De vier genomineerden zijn: Raff Pringuet (Codarts- Rotterdam) – Acro-Juggling, Cecilia Rosso (ACaPA- Tilburg) – Aerial Straps, Cie. Laiaiona (Codarts- Rotterdam) – Icarian Games & Hand to Hand, Melody Nolan (Codarts- Rotterdam) – Hand Balancing.

Nederlandse kunstvakopleidingen worstelen al lange tijd met het vraagstuk van diversiteit. Een enkele student van kleur voelde zich er vaak eenzaam. In het kielzog van Black Lives Matter komt daar nu verandering in door initiatieven van studenten, zoals Nagaré Willemsen van het Sandberg Instituuut Amsterdam, en Tiffany Vicario, ArtEZ Conservatorium, Arnhem.

Paul van Maanen, interim-directeur van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag, heeft op 29 juni met onmiddellijke ingang zijn functie neergelegd. Dat schrijft Henk van der Meulen, directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, in een brief aan de staf van de KABK. Volgens Van der Meulen, lid van het College van Bestuur, is de interim-directeur tot deze ‘verrassende stap’ gekomen omdat hij zichzelf „niet de juiste man vindt om de KABK door het proces van noodzakelijke verandering te leiden”. Daarmee groeit de onrust op de academie, die begon na een publicatie in NRC afgelopen oktober over beschuldigingen van seksueel geweld door een oud-leerling. Van Maanen was begin april dit jaar door de Raad van Toezicht van de KABK aangesteld, nadat de toenmalige directeur Marieke Schoenmakers eveneens met onmiddellijke ingang was opgestapt. Reden voor haar vertrek was een uiterst kritisch rapport van bureau Bezemer & Schubad over de jarenlange sociale onveiligheid op de academie, het gebrek aan didactische kwaliteiten bij een groot deel van het team, en de topdown managementstijl van Schoenmakers. Interim-directeur Van Maanen stuurde op 28 juni een eerste actieplan naar de docenten en het managementteam, dat hij op basis van gesprekken met studenten en docenten had opgesteld. In dat actieplan stelt hij onder meer een flinke hervorming van de organisatie voor, waarin de afdelingshoofden minder zeggenschap krijgen. In een open brief, door ruim 350 mensen ondertekend, klagen staf en de studenten over een algeheel gebrek aan transparantie, over het feit dat ze buiten het veranderproces worden gehouden, en dat de gebezigde taal van het rapport (bijvoorbeeld „buitenlandse studenten” in plaats van „internationale studenten”) getuigt van weinig voeling met het artistieke veld.

Het onderzoek naar de cultuur op modeopleiding AMFI is afgerond en blijkt zeer kritisch. Uit het perceptieonderzoek van onafhankelijk onderzoeksbureau Bezemer & Schubad komt naar voren dat de bejegening van enkele docenten gericht zou zijn het zelfbeeld en zelfvertrouwen van studenten af te breken, docenten studenten intimideerde en dat concurrentie tussen studenten onderling werd aangewakkerd. Klachten van studenten werden onvoldoende serieus genomen. AMFI geeft in een persbericht aan dat het de conclusies en aanbevelingen uit het onafhankelijke onderzoek zal overnemen. Ook de decaan van de faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie van de Hogeschool Amsterdam, waar AMFI ondervalt, geeft toe dat studenten op een onacceptabele manier zijn behandeld en dat het nooit meer mag gebeuren. Naast de ervaringen van studenten bevat het onderzoek ook input van medewerkers. Zij ervaren een te hoge werkdruk en lijden onder een gebrek aan koers, visie en strategie van AMFI. Ook is er een tweedeling te zien in het docententeam, de een vóór verandering, de ander tegen. Het onderzoek werd gestart kort nadat in maart een publicatie in het NRC Handelsblad en Het Parool naar buiten kwam over modeman Martijn N. en zijn grensoverschrijdende gedrag. N. is een oud student van AMFI. Na een uitzending van RTL Nieuws over de zaak stroomden ruim 100 meldingen binnen bij de Onderwijsinspectie.

Documentaire fotograaf Roos Pierson en de veelzijdige componist en performer Eveline Vervliet zijn dit jaar de winnaars van de Jacques de Leeuw Prijs. Ze kregen die op 29 juni uitgereikt in de Schouwburgzaal van Theaters Tilburg. Beide studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) ontvangen een geldbedrag van 10.000 euro om te investeren in hun verdere studie of carrière.

“Technologie en Maatschappij in Balans” – een nieuw sectorbeeld van de ontwerpende ingenieurswetenschappen – is op 23 juni aan het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen gepresenteerd. In dit rapport wordt een beeld geschetst van de unieke kracht en potentiële maatschappelijke impact van deze sector die Industrieel Ontwerpen, Ontwerp van de Gebouwde Omgeving, en Technische Bestuurskunde en Bedrijfskunde omvat. Er wordt met name aandacht besteed aan de rol van de sector bij het linken van technologische ontwikkelingen aan de behoeften van mens en maatschappij, waarmee een bijdrage kan worden geleverd aan het oplossen van een aantal van de meest urgente maatschappelijke vraagstukken. Het sectorbeeld is het resultaat van een uitgebreid en intensief proces van twee jaar, waarbij ruim 25 mensen van de vier Nederlandse technische universiteiten (Delft, Eindhoven, Twente en Wageningen) en de Rijksuniversiteit Groningen betrokken waren. Ontwerp-interventies, zo wordt uitgelegd in het rapport, worden gebruikt om hypotheses en effecten te toetsen en toekomstscenario’s zodanig vorm te geven dat mensen deze zich kunnen voorstellen, begrijpen, ervaren, aanraken en bediscussiëren, waarmee de realisatie van maatschappelijke veranderingen dichterbij komt. Door het opleiden van een toekomstige generatie (wetenschappelijke) professionals in deze benadering, en door hen te voorzien van een ontwerp mindset en ontwerpmethodologieën, maakt ontwerpen deel uit van een steeds effectiever antwoord op het missie gedreven innovatiebeleid in Nederland.

De Kunstenbond heeft de Gerrit Rietveld Academie, waar ook het Sandberginstituut onder valt, een brandbrief gestuurd vanwege contracten met freelancers. Volgens de Kunstenbond zijn de zzp-contracten die de academie hanteert in strijd met de wet. Met een brandbrief roept de Kunstenbond de Gerrit Rietveld Academie op om te stoppen met deze praktijk. Freelancers moeten een passende arbeidsovereenkomst krijgen, zonder benadeling of consequenties voor personen die voor hun rechten opkomen.

Designbeurs OBJECT Rotterdam lanceert dit jaar een speciaal platform voor pas afgestudeerd talent van designopleidingen als MAFAD in Maastricht tot de HKU, de Amsterdamse Rietveld Academie, de KABK in Den Haag en de WdKA in Rotterdam. Voor hen was het dit afgelopen jaar onmogelijk hun werk aan een breed publiek te presenteren. OBJECT wordt de eerste keer dat zij hun werk aan een publiek kunnen tonen. OBJECT is van 1 t/m 4 juli in het HAKA gebouw in Rotterdam. Om ze een extra impuls te geven koppelt OBJECT deelnemende ontwerpers (product, industrieel, mode, grafisch, architectuur) die in 2020 zijn afgestudeerd aan een professional uit het veld. Elke graduate wordt in de gelegenheid gesteld om een samen met een zelfgekozen ’tutor’ gedurende een timeslot van 1.5 uur geheel te focussen op het werk, de praktijk en de next steps van de ontwerper. OBJECT stond al bekend als talentpool, jaarlijks worden tientallen net afgestudeerde ontwerpers van Nederlandse opleidingen geselecteerd. Voor hen vormt de beurs een belangrijke eerste stap naar de markt. Ze leren hoe ze zich moeten presenteren, wat de waarde van hun werk is, ontmoeten agenten, verzamelaars, curatoren, collega’s, journalisten, en kunnen hun eerste designs verkopen.

Ruimtelijk ontwerpers hebben de kredietcrisis niet zonder kleerscheuren doorstaan, zo wijst nieuw onderzoek door de Universiteit van Amsterdam uit. Niettemin wordt aan de rol van de ontwerpers bij de ruimtelijke inrichting van Nederland veel belang gehecht. Dat staat in de Jaarrapportage Ruimtelijke Ontwerpsector 2021, die Rijksbouwmeester Floris Alkemade aanbood aan demissionair minister van Engelshoven (OCW). Andere conclusies uit de rapportage: Er is een vergaande versplintering van de sector opgetreden door de groei van het aantal zzp-ers van bijna 20 % in 2010 naar 32% in 2018. En de beroepsgroep is bovendien weinig inclusief : vrouwen maken slechts een derde hiervan uit, ongeveer het laagste percentage in Europa. De Jaarrapportage 2021 laat zien dat er flinke verschillen bestaan tussen de vier ontwerpdisciplines. De (bouwkundig) architecten springen eruit qua aantal, qua aandeel in de bedrijfstak, qua beloning en ook qua sekse-ongelijkheid (deeltijd, beloning). Min of meer spiegelbeeldig is de discipline interieurarchitectuur waar vrouwen zijn oververtegenwoordigd. Maar ook daar zien we de combinatie van vrouw - deeltijd en relatief lager bruto (maand)loon. Zelfs in 2018 zijn deze verschillen tussen mannen en vrouwen in de ontwerpsector nog zeer saillant. Er worden een aantal aanbevelingen gedaan. Zo moet het Rijk meer werk maken van de rol van ruimtelijk ontwerpers bij het denken over de toekomstige ruimtelijke inrichting van Nederland. Het onderwijs kan aan de slag met het beter inspelen op de sterk veranderde situatie van de ontwerpers op de arbeidsmarkt. Het onderwerp diversiteit is een verantwoordelijkheid van de ontwerpsector als geheel om hierin verbeteringen te realiseren. Ook ligt er een gezamenlijk taak in het vergroten van het belang van de titel en de inschrijvingen in het Architectenregister.

Minister van Engelshoven (OCW) beantwoordt Kamervragen naar aanleiding van het bericht 'Onveilige sfeer op modeschool AMFI: "Een docent vergeleek mijn Arabische model met een seriemoordenaar"'. Zij kreeg deze vragen van het Tweede Kamerlid Peters (CDA).

De gemeente Utrecht wil het mogelijk maken om op allerlei onconventionele plekken in de stad culturele activiteiten te organiseren. Denk hierbij aan nachtclubs, bibliotheken, leegstaande panden en kerken. Hierdoor wordt het aantal podia in Utrecht tijdelijk uitgebreid. Veel programma’s zijn vanwege de coronamaatregelen uitgesteld. Daardoor is veel werk niet getoond en is er in de huidige programmering weinig ruimte voor activiteiten. Met de nieuwe subsidie voor organisatoren van deze activiteiten, wil de gemeente de capaciteit in de stad tijdelijk flink vergroten. Daarnaast gaat de gemeente ook investeren in toekomstige cultuurmakers. In samenspraak met een aantal creatieve vakopleidingen is besloten zichtbaarheid te geven aan talenten van de opleidingen. De HKU, het MBO Creative College, de Herman Brood Academie en het Nimeto krijgen elk naar rato van het aantal studenten een budget om hiervoor een programma te maken en hun alumni intensiever te begeleiden naar de beroepspraktijk. De programmeerregeling en het geld voor het alumnitraject maken onderdeel uit van het Utrechts Herstel & Innovatie pakket dat de gemeente op 7 april bekend maakte. Dit pakket omvat verschillende regelingen van in totaal € 7,5 miljoen. Het gaat om geld van het Rijk beschikbaar voor behoud en herstel van de Utrechtse culturele sector.

Studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten hebben op 3 religieuze plekken in Tilburg, Berkel-Enschot en Biezenmortel zelfgemaakte meubels geplaatst. Daarbij horen podcasts. De werken staan er t/m Open Monumentendag op 11 en 12 september. De podcasts zijn te beluisteren via de site kloosterwaarden.nl. Het idee en de uitvoering is van de studenten: Aïsha Dingemans, Sophie Hoogmoet, Lisa Machielse en Isis Peene. Deze studenten werden begeleid door Jacqueline Moors, Anne Parlevliet, Jesper Wijnhoven en Martijn Honselaar. De gemeente werkt aan dit project mee in het kader van het Brabants Kloosterjaar. Kunstloc Brabant ondersteunde dit project in het kader van De Kunstopdracht, een intensief talentontwikkelingstraject voor jonge Brabantse makers, die de kans krijgen in opdracht te werken in het publieke domein. Het project is naast de gemeente ook mogelijk gemaakt door Fontys Hogeschool voor de Kunsten, de Provincie Noord-Brabant, de Congregatie van de Zusters van Liefde, Ons Koningsoord en Landpark Assisië.

Deze week studeert de 10e lichting studenten van de MBO-opleiding Rock City Institute in Eindhoven af. Dit doen ze drie avonden op rij met live gestreamde concerten vanuit de Effenaar. ,,Het is voor onze studenten een wonderlijke studietijd geweest”, zegt Thomas Pieters, docent op het in PopEi op Strijp-S gevestigde Rock City Institute. ,,Zij studeren ‘uitvoerend kunstenaar’ maar hebben door corona de helft van hun driejarige studietijd niet op een podium gestaan.”

Een uitgebreid talententraject voor jongeren verspreid over heel Nederland die hiphop leven en ademen, of het nou beatmaken is, spokenword of rappen. Dat is de essentie van HIIIPOWER: een samenwerkingsverband tussen Het Zuidelijk Toneel, de Herman Brood Academie en WOO HAH!. Bijna geruisloos heeft de eerste lichting de afgelopen maanden hard lopen werken om aan de deur te mogen bonzen. Het resultaat? Achttien jongeren die maar liefst vijfentwintig nummers hebben opgenomen. Het album HIIIWAY verschijnt in september, de eerste twee singles zijn inmiddels verschenen.

In het kader van talentontwikkeling reikt het Filmfonds ieder jaar Wildcards uit aan jonge, talentvolle filmmakers die zijn afgestudeerd aan een film- of kunstacademie en hun eindexamenfilm naar het Fonds insturen. Met dit bedrag krijgen de winnaars de kans om een nieuwe documentaire, fictiefilm of animatiefilm te realiseren. Er worden twee Filmfonds Wildcards Documentaire, twee Filmfonds Wildcards Fictie en twee Filmfonds Wildcards Animatie uitgereikt. Voor deze regeling is de nieuwe deadline vastgesteld op 21 september 2021

De Inspectie van het Onderwijs start een themaonderzoek naar de sociale veiligheid in het hoger onderwijs. Aanleiding zijn verschillende casussen en signalen over een onveilig leer- en werkklimaat bij opleidingen in met name de kunst- en modesector. Tijdens het onderzoek wordt in kaart gebracht wat er speelt en in hoeverre er sprake is van een structureel probleem. De Amsterdamse modeopleiding AMFI, de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en de Design Academy Eindhoven kwamen onlangs in het nieuws na meldingen over grensoverschrijdend gedrag, onveiligheid en slecht leerklimaat. RTL Nieuws sprak ook met studenten van de HKU.

De geruchten gingen al jaren, maar pas sinds kort vertellen jonge Venezolaanse vrouwen in het openbaar over de ongewenste seksuele aandacht die ze kregen te verduren binnen El Sistema, het wereldwijd geprezen en nagevolgde systeem van muziekonderwijs en jeugdorkesten in Venezuela. Hun aanklachten vonden vorige week mondiale verspreiding na een opiniestuk in de Washington Post .

Het Impresariaat Kunsten ging samen met talentvolle studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) op pad met de Kunstbus om de members van Quiet Tilburg verlichting te brengen in de donkere tijden en ze een hart onder de riem te steken. Met de Kunstbus reden ze door Tilburg om diverse Quiet-members bij hun eigen woonplek te verblijden met een privéconcert.

Het ITS Festival stopt definitief. Het bestuur van het International Theatre School Festival en de deelnemende theaterscholen hebben daartoe besloten omdat het festival ook de komende vier jaar geen meerjarige subsidie ontvangt. Vier theaterscholen (Arnhem, Amsterdam, Maastricht en Utrecht) hevelen (een deel van) het geld dat ze investeerden in het ITS dit jaar over naar een nieuw scholennetwerk: Ensemble van Nieuwe Theaterwerkers (ENT). De festivalorganisatie stelt haar kennis en netwerk ter beschikking. Nog voor bekend werd dat het ITS zou stoppen, waren studenten van verschillende theateropleidingen al bezig met het oprichten van dit netwerk, om meer verbinding tussen (oud)studenten te stimuleren. Het idee ontstond binnen Platform Aanvang! dat zich inzet voor meer solidariteit binnen de sector en dat nu door ENT gezien wordt als zusterorganisatie.

Een hele lichting toneelschoolalumni moest het doen zonder afstudeervoorstelling voor publiek. Om de nieuwe generatie acteurs toch een beetje te leren kennen en ze een podium te bieden, is op 29 mei de tv-special Lichting 2020 te zien op NPO 3. NRC sprak met drie acteurs over hun ambities, uitdagingen en hun liefde voor het vak.

Afgelopen maart heeft Codarts Rotterdam, in samenwerking met choreograaf Jordy Dik, een dansproject vormgegeven vanuit de verhalen van dementerende ouderen. Dansmagazine sprak met haar over dit project.

De komende tijd belicht Gerda van de Glind voor Mister Motley kunstenaars die wereldwijd afstuderen tijdens de lockdown. Onderwijsinstellingen maakten het afgelopen jaar online afstudeershows en nooit eerder was het zo makkelijk om kunstwerken van jonge kunstenaars over de hele wereld te bekijken. Het maakte me nieuwsgierig. Hoe hebben zij het ervaren om tijdens een pandemie af te studeren? Hoe zien hun dagen er nu uit, hoe beziet hun regering het kunstenaarschap en hoe kijken ze naar de toekomst? Eind 2021 zal een aantal van hen werk tonen in een fysieke groepstentoonstelling bij POST, platform voor actuele kunst. In de eerste artikelen belicht ze een paar kunstenaars die in de breedste zin van het woord met het medium sculptuur werken: van ambachtelijk zilverwerk tot een digitale Sixtijnse kapel. In artikele 1 een gesprek met jonge kunstenaars Daphne Jiyeon Jang, Adilson De Oliveira en Mzoxolo X Mayongo van Magolide Collective. Mister Motley

De nieuwe sectoragenda van het kunstonderwijs op het hbo is op 20 mei bekendgemaakt. Daarin heeft de veerkracht tijdens de pandemie in de gehele sector een belangrijke plaats gekregen, en wordt er expliciet benoemd dat er een nieuwe aanpak is bedacht voor het garanderen van sociale veiligheid. Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, overhandigde de nieuwe sectoragenda, die voor 2021 tot en met 2025 geldt, aan demissionair minister van Engelshoven ( OCW). De agenda bevat de plannen die door vijftien kunstinstellingen uit Nederland zijn opgesteld om het kunstonderwijs de komende jaren verder te ontwikkelen. “Het is heel belangrijk dat heel verschillende instellingen over de grenzen met elkaar gaan kijken”, zei de demissionair minister. “Zo kun je als sector ook in kaart brengen waar je heen wilt en wat je wilt bereiken.” De gehele sector kunstonderwijs heeft gezien de berichten over grensoverschrijdend gedrag daarom een statement en een bijbehorende sociale code uitgebracht. In het statement wordt het signaal gegeven dat de kunstopleidingen zich gezamenlijk gaan inzetten voor een structurele verandering in de aanpak van sociale veiligheid. Naast preventie wordt gewerkt aan het creëren van plekken waar klachten ingediend kunnen worden, met de belofte dat er ook daadwerkelijk actie genomen zal worden. Dit is verder uitgewerkt in de Code Sociale Veiligheid, een richtlijn waarin de doelstellingen, methoden en monitoring vastgesteld wordt voor alle aangesloten hogescholen.

Intimidatie, vriendjespolitiek en machtsmisbruik: er is veel loos op Design Academy Eindhoven, blijkt uit recent onderzoek. Oud-studenten vertellen over waar het mis ging en een voormalig kunstacademie-directeur laat zijn licht schijnen over de heersende afbreekcultuur. Voor het College van Bestuur (CvB), bestaande uit Joseph Grima en Raf de Kenninck, waren de meldingen op sociale media medio 2020 reden genoeg om Bezemer & Schubad opdracht te geven voor twee onderzoeken; een naar de sociale veiligheid en cultuur op de DAE in zijn geheel en één in het bijzonder naar de afdeling Identity. Rob Schoonen sprak met 3 studentes, en met Ad van Rosmalen, tot voor kort werkzaam bij kunstopleidingen in Breda en Antwerpen. De studie op een kunstacademie moet gaan over het werk, niet over de student als individu, zo stelt hij. Het is buitengewoon belangrijk dat men zich bewust is dat er een hiërarchische verhouding is tussen de docent en de student.

‘’Hoe we onze verhalen vertellen’’ is een essay van Laurence Herfs, die deze zomer afstudeert aan de KABK. Het is een heftig examenjaar geweest voor Haagse academie en Herfs heeft maanden geworsteld om de contouren helder te krijgen van het systeem, waarbinnen ze binnenkort een formeel diploma gaat behalen. Het zogeheten toegangsbewijs tot de kunstwereld. Voor haar scriptie heeft ze onderzoek gedaan naar de retorische trukendoos waarin de mythologieën over de kunstenaar als kwajongen (‘bad boy’), als genie, als Goede Man verankerd liggen. In het artikel gaat ze in op de verhalen en mythologieën die aan de basis liggen van onze ideeën over kunstenaarschap, hoe ze misbruik mogelijk maken en hoe ze tegenstemmen het zwijgen opleggen, en  wil ze aanscherpen wat dit voor  jonge, afstuderende kunstenaars betekent.

In 2018 stelde de minister van OCW een omvangrijke subsidie beschikbaar voor het erfgoedonderwijs. Het behoud en de vakkundige restauratie van ons erfgoed dient immers een algemeen en grootmaatschappelijk belang. In de afgelopen 4 jaar hebben veel brancheorganisaties en andere betrokken partijen een enorme bijdrage geleverd aan de realisatie van 10 nieuwe erfgoedopleidingen. Hoe borgen we samen de resultaten van deze bijzondere samenwerking in de toekomst?

De Britse kunstsector verzet zich tegen de voorgestelde bezuinigingen van 50% op kunstvakken aan universiteiten. Het betreft studies in de volle breedte : muziek, theater en dans, kunst en vormgeving, mediastudies en archeologie. Het is duidelijk dat dergelijke drastische bezuinigingen de sector onmiddellijke schade zullen toebrengen wat betreft het aanbod van en de toegang tot kunstopleidingen - vooral voor mensen met lagere inkomens die afhankelijk zijn van overheidsfinanciering. De bewering van de minister van Onderwijs, Gavin Williamson, dat kunstopleidingen niet tot de "strategische prioriteiten" van de regering behoren, logenstraft de waarde van de kunsten voor het Verenigd Koninkrijk, zowel in economisch als in cultureel opzicht.

Studenten van het Amsterdam Fashion Institute (Amfi) en de studentenvakbond ASVA eisen dat de huidige directeur en de hoofddocent van de mode-opleiding vertrekken. Dat is nodig voor "de nodige hervormingen" en "een cultuuromslag" binnen de modeschool. "Wij horen van studenten dat zij jarenlang therapie hebben gevolgd na hun tijd op Amfi, daarom moet de cultuur op de modeschool radicaal veranderen", zegt ASVA-voorzitter Maarten van Dorp in een verklaring. "Dat kan niet met een directeur en een hoofddocent die de afgelopen jaren duidelijke signalen van onveiligheid hebben weggewuifd." De studenten stellen de eisen naar aanleiding van de stroom verhalen van voormalige en huidige Amfi-studenten over hun studietijd. Zij gaven na de publicatie van een artikel in NRC en Het Parool in maart over voormalig Amfi-student Martijn N. massaal aan dat zij de behandeling door docenten achteraf als emotionele mishandeling hebben ervaren en nog altijd last hebben van psychische en medische klachten als gevolg hiervan.

Vanaf aankomend schooljaar start Curio in Bergen op Zoom met een nieuwe opleiding voor broadcast- en streamingtechnicus. Deze is onderdeel en uitbreiding van de bestaande MBO - opleiding podium- en evenemententechniek. De reden voor de uitbreiding is de toenemende vraag vanuit de markt.

Soms komt alles samen: duidelijke behoeften, partijen die elkaar aanvullen, enthousiaste kartrekkers en subsidie. Dan kun je iets opzetten dat echt verschil maakt in het leven van jongeren. Maaike Kempers vertelt hoe jeugdtheaterschool Drazans, een brug bouwt tussen Curaçaos theatertalent en een vervolgopleiding in Nederland. Het Fonds voor Cultuurparticipatie ondersteunt dit project in het kader van de regeling Brug voor Talent.

In september 2021 start een nieuwe vakopleiding voor scenarioschrijven: de Scenariovakschool. De school wil inspelen op de explosieve groei aan mogelijkheden om audiovisuele verhalen te vertonen: op internet, op streaming platforms, maar ook op de traditionele kanalen van de televisiezenders en hun websites. Daardoor is er een grote behoefte ontstaan aan mooie verhalen en goede scenario’s. De Scenariovakschool is een betaalbare deeltijdopleiding, verzorgd door ervaren scenaristen en filmmakers die hun sporen hebben verdiend in de wereld van de film en televisie. De opleiding zal voor de studenten een brug vormen naar de beroepspraktijk. De initiatiefnemers en medewerkers van de Scenariovakschool zijn Sytske Kok, Moniek Kramer, Ernie Tee en Hans Hogenkamp.

CDA-Kamerlid René Peters heeft vragen gesteld aan demissionair minister van Engelshoven (OCW) naar aanleiding van een reportage van AT5 en NH over de onveilige sfeer op modeschool AMFI. CDA-Kamerlid René Peters vraagt zich af of de minister op de hoogte is over de misstanden op de modeschool in Oost. Hij wil weten of de minister bereid is om de Onderwijsinspectie opdracht te geven om de problemen te onderzoeken, ofwel in te grijpen. Daarnaast vraagt Peters zich af of de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) niet in staat is om in te grijpen. Het NVAO is een zorgorganisatie die accreditaties uitdeelt aan het hoger onderwijs.

Dat vierdejaarsstudent Manon Beernink haar afstudeerproductie aan eenzaamheid zou wijden, wist ze al een paar jaar. De student bij St. Joost School of Art & Design kampte zelf met eenzaamheidsgevoelens, en hoopt met haar film Leef Tijd nog maar eens aan te stippen dat het een serieus te nemen thema is. In coronatijd, maar vooral ook daarbuiten. Om de productie te kunnen bekostigen is zij een crowdfunding op Cinecrowd gestart. Het project wordt ondersteund door Kunstloc Brabant.

Vrijwel onbekend bij het grote publiek, maar in de wereld van design behorend tot de wereldtop. De Design Academy Eindhoven (DAE) heeft echter sinds het verschijnen van een vernietigend rapport eerder deze week flink wat glans verloren. Er heerst een angstcultuur en er is sprake van intimidatie en machtsmisbruik door docenten en ander personeel. Rob Schoonen schetst het profiel van deze onderwijsinstelling.

In 2021 studeert Lisette Vlassak af aan de Filmacademie te Amsterdam in de richting regie-fictie. De flm 'Cocon' wordt haar visitekaartje voor de professionele filmsector. Deze tragikomische coming-of-age film zal binnenkort worden gefilmd, onder meer in de gemeente Cranendonck. Ondanks de support van productiebedrijven wordt van het team verwacht dat zij zelf ook op zoek gaat naar investeerders om de film te kunnen realiseren. Het team zamelt geld in via crowdfunding op cinecrowd. Op de website is meer informatie over de film en crew te lezen. Ook staat hier de teaser voor de film, waarin Lisette vertelt over de film en haar persoonlijke motivatie om de film te maken. Het project wordt ondersteund door Kunstloc Brabant.

Het is een oude werkwijze op modescholen: studenten afbreken en weer opbouwen. Inherent aan de modewereld, zegt  oud-docent Carlo Wijnands van het Amsterdam Fashion Institute (Amfi), maar met het verschil dat het vroeger werd geaccepteerd én dat de verhalen onder de radar bleven. De afgelopen tijd kwam de opleiding vooral in het nieuws toen (oud-)studenten zich uitspraken over een onveilige cultuur op de school. Het Amfi is Nederlands grootste modeopleiding. Jaarlijks worden 430 studenten toegelaten en zijn er zo’n 1200 aanmeldingen. Oud directeur Liesbeth in ’t Hout noemt de verhalen die nu rondgaan ‘afschuwelijk’, maar vindt ook dat de ophef enige nuance verdient. „Met 1200 studenten in huis gebeuren er af en toe dingen die heel vervelend kunnen zijn.” Daarnaast ligt ‘persoonlijke kritiek’ gevoelig, zegt ze. „Wat je creëert, ben je, studenten voelen dat zo. Kritiek van docenten hoort erbij. Anders kun je niet lesgeven.” In het voorbije decennium verschijnt het Amfi op lijstjes met ’s werelds beste modescholen en winnen alumni prestigieuze modeprijzen. Maar de school lijkt niet mee te groeien met de wensen van de studenten. Anna van der Velde (24), studente 2014-2019: „De feedback was hard, soms rechtvaardig, maar ook vaak genadeloos. Dan rechtvaardigden docenten het onder het mom van ‘je voorbereiden op de modewereld’.” Volgens Wijnands is Amfi nog steeds een goed instituut, maar zijn er docenten die er te lang zitten en met hun tijd mee moeten gaan, wil Amfi weer veilig worden. Wijnands: „Sommige docenten raken gefrustreerd als een student minder talentvol is. Die frustraties mogen ze niet op studenten uiten, en nu blijkt dat het wel is gebeurd. Dat moet anders. Als docent moet je weten hoe je kennis doorgeeft aan alle studenten, ook als zij niet de grote nieuwe modeontwerper zijn.”

De in 1995 opgerichte Master Danstherapie van Codarts Rotterdam is uniek in Nederland. Studenten zijn veelal (oud)dansers, psycholoog of fysiotherapeut met danservaring. De Master Danstherapie is een driejarige deeltijdopleiding met Engels als voertaal. De lessen vinden gedurende het collegejaar plaats op vrijdag, twee zaterdagen per maand, plus drie volle weken per jaar. De Master Danstherapie heeft tot nu toe 110 danstherapeuten opgeleid. Dit jaar studeren er elf af. Deze leerlingen komen uit onder andere Nederland, België, Slowakije, Finland, Italië, Frankrijk en Spanje, maar ook uit de VS en Zuid-Amerika. Ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum is er een internationale online conferentie op 29 en 30 april, met als thema ‘Multiple Perspectives on Dance Therapy’. De conferentie richt zich op vaktherapeuten, professionele dansers en dansdocenten die geïnteresseerd zijn in (dans)therapeutisch werk.

Eind december schreef Judith Boessen het artikel ‘Wat is er mis met de kunstacademie?’ waarin ze op zoek ging naar weeffouten in het kunstonderwijs. Het was een poging om poging om de giftige mechanismes die tot uitsluiting en achterstelling van (vrouwelijke) studenten leidt historisch te verklaren. De cultus van de Badboy zijn beste tijd gehad en dat is een direct gevolg van een groeiende instroom aan vrouwelijke studenten die een numeriek overwicht (zo’n 70%) hebben. Massa maakt macht, want nu studentes steeds vaker in de meerderheid zijn, zien ze geen reden meer om seksisme stilzwijgend te accepteren. Mede hierdoor is er een nieuw machtsevenwicht ontstaan waarbij zij niet langer accepteren dat ze gesust of weggezet worden. Kunstacademies lopen, in weerwil van hun progressieve idealen, helaas niet voorop als het gaat om noodzakelijke systeemvernieuwingen, maar bungelen achteraan. Dat komt volgens Boessen vooral omdat men artistieke waarden en pedagogische voorwaarden met elkaar verwart. De condities die nodig zijn voor goed kunstonderwijs zijn namelijk fundamenteel anders dan het esthetische oordeel waarmee kunstwerken worden benaderd.

Het stimuleren van drugsgebruik en studenten ertoe aanzetten zo uitgeput mogelijk aan de gang te gaan, omdat ‘je dan het beste werk maakt'. Het zijn verhalen die studenten van de Design Academy Eindhoven (DAE) hebben gedeeld tijdens onderzoek naar de cultuur op school. In de studie schetst bureau Bezemer & Schubad een ontluisterend beeld. Recent kwam de school voor creatieve studies al in opspraak vanwege vermeende misstanden op de afdeling Identity. Op sociale media werden berichten gedeeld over ongewenst gedrag door onderwijzend personeel, met de nodige onrust tot gevolg. Het College van Bestuur (CvB) gaf daarop het onderzoeksbureau opdracht twee onderzoeken te doen; één naar de sociale veiligheid en cultuur op de DAE in zijn geheel en één naar de afdeling Identity. De resultaten zijn uitermate schokkend. Studenten, afgestudeerden, maar ook docenten en personeelsleden zeggen zich beschadigd, gekwetst, onzeker, onderdrukt en onveilig te voelen op de onderwijsinstelling. Er is sprake van vriendjespolitiek en er zijn slepende machts-vraagstukken die niet of amper worden opgelost. Sommigen ervaren de sfeer bij DAE als een cultuur gebaseerd op angst en macht. De DAE lijkt vast te zitten in een patroon, zo wordt geschetst: al jaren werd er melding gedaan over ongewenst gedrag, discriminatie en uitsluiting, maar die klachten leken niet door te komen bij de voormalige Raden van Bestuur. Volgens de respondenten bagatelliseerden die de signalen. De directies leken ongenaakbaar voor kritiek en probeerden geen actie te ondernemen. Het klachtensysteem van de DAE functioneerde onvoldoende, zo wordt gesteld.

Vijf kunstopleidingen raakten recent in opspraak wegens grensoverschrijdend gedrag, vooral na berichten op sociale media. NRC sprak met bestuurder van ArtEZ Dingeman Kuilman. Een zakelijke discussie met docenten en studenten over veranderingen in het kunstonderwijs is vrijwel onmogelijk, ondervond Kuilman in zijn periode bij ARtEZ. Het „afbreken en weer opbouwen van studenten” geldt voor vele kunstopleidingen, zegt hij. Dat komt omdat zo weinig is vastgelegd over de manier waarop de artistieke ontwikkeling van studenten bevorderd kan worden. Hij stelt ook dat de groei van de academies druk heeft gezet op de leermethoden en bijgedragen aan de ontsporingen. Afdelingen binnen academies zijn vaak gesloten werelden, waardoor alles binnenskamers blijft. Dat directies, besturen en toezichthouders vaak ontkennen iets gezien of gehoord te hebben, wordt daarmee verklaard. Volgens Kuilman is het kunstvakonderwijs sinds de jaren tachtig op veel plekken geëvolueerd tot creatief zakelijke dienstverlening. Veel opleidingen stomen studenten klaar voor de markt. Hoe kunstzinnig, vraagt Kuilman zich af, zijn opleidingen voor bijvoorbeeld design, mode, media en entertainment? Kuilman adviseert de instroom van studenten te beperken en de besparingen te gebruiken om nieuw beleid te bekostigen. ‘’Formuleer daarnaast een heldere didactiek van de artistieke ontwikkeling, zodat studenten weten wat ze van een opleiding kunnen verwachten, en docenten doordrongen raken waaraan ze gebonden zijn.’’ Ook stelt Kuilman de flexibilisering van de arbeidsverhoudingen voor. Zorg voor een doorstroom van docenten. Ten slotte bepleit Kuilman om bij kunstvakopleidingen minder nadruk te leggen op loopbaan en carrière, en méér aandacht te geven aan burgerschap en leiderschap. In het artikel wordt vermeld dat Artez in 2019 een hoofd van de afdeling grafische vormgeving op non-actief heeft gesteld na klachten. ‘’De man is inmiddels conservator bij het Stedelijk Museum Amsterdam.” Naar aanleiding hiervan gaat de directie van het museum in gesprek  met Thomas Castro, de in augustus benoemde conservator grafische vormgeving.

De Rijksakademie heeft de samenvatting gepubliceerd van een geheim rapport over sociale veiligheid op het instituut. In zes jaar tijd zijn er drie gevallen geweest van grensoverschrijdend gedrag door residenten. “In een geval betrof het meldingen van incidenten die volledig in de privésfeer hebben plaatsgevonden, waar de Rijksakademie niet het recht had in te grijpen. Van de beschuldigingen aan het adres van de andere twee kunstenaars was de Rijksakademie al op de hoogte, wel werden enkele nieuwe incidenten over hen gemeld. Dit is destijds door verschillende medewerkers behandeld. Een van deze personen, resident in 2015 en 2016, vertoonde bedreigend en agressief gedrag. Er zijn over hem geen meldingen van seksuele intimidatie of aanranding gedaan. De residency van de andere kunstenaar werd beëindigd.” “Op basis van de uitkomsten is de conclusie dat de Rijksakademie een veilige werkomgeving is voor kunstenaars en medewerkers. We verwelkomen de aanbevelingen van de evaluatie om een meer formele structuur in te voeren voor het behandelen van kwesties met betrekking tot psychosociale veiligheid. Het werken hieraan is onderdeel van een voortdurend commitment voor het creëren van een warme, stimulerende, respectvolle en veilige werkomgeving waarin kunstenaars kunnen gedijen.” De academie verwelkomt de aanbevelingen van het onderzoek en neemt een zestal maatregelen

Op 14 april presenteerden de negen genomineerde studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten zich aan de vakjury van de Jacques de Leeuw Prijs 2021. Hiermee is de editie 2021 begonnen die op 29 juni eindigt met de prijsuitreiking; twee studenten winnen dan een geldbedrag van 10.000 euro. De presentatie werd gelivestreamed en is terug te zien via vimeo.com/FHK.

In het musicalprogramma Op Zoek naar Maria van AVROTROS waren veel alumini van Fontys. Zes van de tien mededingsters naar de hoofdrol in een nieuwe editie van The Sound of Music komen van de opleiding Muziek- en musicaltheater in Tilburg. Hoe is dat succes te verklaren? Edward Hoepelman ‒ zangdocent bij Muziek- en musicaltheater en vijfentwintig jaar geleden één van de initiatiefnemers van de opleiding ‒ verbaast zich niet over de grote Fontys-inbreng. “Er is een curriculum neergezet van internationaal niveau.” Medewerker bedrijfsvoering bij Fontys Hogeschool voor de Kunsten Chantal Bertens voegt daaraan toe dat de opleiding kan bogen op een uitgelezen curriculum. “We schaven volop aan podiumambacht: techniek en overdracht, het vertellen van een verhaal met de instrumenten ‘lijf’ en ‘stem’.”

Grensoverschrijdend gedrag, (machts)misbruik, pesterij, psychologische mishandeling, zwijgcultuur, het komt in alle instituties voor. Hoe gaat de cultuursector hiermee om? En welke initiatieven zijn er om dit te voorkomen?

Het nieuwe rapport op basis van de HBO-Monitor laat zien dat HBO-afgestudeerden meer stress ervaren in hun werk dan vóór de coronapandemie. Dit aandeel ligt het hoogst bij afgestudeerden uit de sectoren kunst (49%) en onderwijs (bijna 47%). De sterkste stijging in werkstress in coronatijd zien we bij de sector gezondheidszorg. Daartegenover staat dat werkloosheidscijfers onder de groep HBO- afstudeerders relatief weinig veranderd zijn. Wel is een relatief sterke stijging in werkloosheid te zien bij de kunstsector. Deze is vrijwel zeker deels het gevolg van de coronapandemie.

AMFI (Amsterdam Fashion Institute) heeft na de berichtgeving over Martijn N. en de klachten van (vooral oud-)studenten over de cultuur bij AMFI direct een aantal stappen gezet. Dit met als doel om te onderzoeken wat er is gebeurd en wat er moet worden gedaan om iedereen nu en in de toekomst een veilige werk- en leeromgeving te bieden. Een overzicht van de stand van zaken op hoofdlijnen. Er is o.m. gestart met een onderzoek naar de sociale veiligheid op AMFI, en er komt een online en fysiek punt waar mensen anoniem hun verhaal, vraag of suggestie kunnen delen

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley de komende weken een aantal artikelen van afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland, de delegatie van 2020. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Ieder artikel vertrekt vanuit een vraag gesteld door deze kunstenaars en beschrijft de persoonlijke ervaringen van hun jonge praktijk. Deze acht stukken vormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Dit keer : een essay van de pas afgestudeerde kunstenaar Clémence Lollia Hilaire die zichzelf de vraag stelt: Hoe moet je je tijd beteugelen?

In de reeks Advies aan de jonge kunstenaar een bijdrage van Linda Köke. Köke is o.m. projectcoördinator bij Kunstpodium T, Tilburg, waar ze het project ARTpart overziet. ARTpart is een gratis helpdesk waar de jonge kunstenaar met al hun vragen terecht kan.

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley de komende weken een aantal artikelen van afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland, de delegatie van 2020. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Deze artikelenvormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Deze keer : een essay van de pas afgestudeerde kunstenaar Giulietta Pastorino Verastegui die zichzelf de vraag stelt: Wat zijn de voor- en nadelen van het heft in eigen handen nemen?

Honderden studenten klaagden deze maand op social media over de 'giftige' cultuur die heerst op het Amsterdam Fashion Institute (Amfi). RTL Nieuws sprak met bijna dertig van deze studenten en ex-studenten over hun ervaringen. Studenten vertellen dat ze regelmatig publiekelijk te schande worden gezet en mentaal de grond in worden geboord tijdens presentaties of feedbackmomenten. Het wordt als normaal bestempeld dat iedereen bij beoordelingen zit te huilen. Studenten die aan de bel trokken, voelden zich vaak niet serieus genomen. Extreem hoge werkdruk zorgt voor een continu gevoel van stress. Nachten doorwerken om deadlines te halen is geen uitzondering, blijkt uit de verhalen. De Inspectie van het Onderwijs is 'ongelooflijk geschrokken' van de aard en de hoeveelheid klachten die RTL Nieuws heeft geïnventariseerd. De inspectie heeft direct contact gelegd met het bestuur van de Hogeschool van Amsterdam (HvA), waar Amfi onder valt. Ze willen weten welke stappen de school zelf onderneemt en zullen toezicht houden op verbetering. Amfi laat in een schriftelijke reactie weten te zijn geschrokken van de verhalen en deze heel serieus te nemen. De opleiding heeft onder meer een extern veiligheidsbureau ingeschakeld en wil de sociale veiligheid onder de loep nemen. Amfi kwam onlangs in het nieuws vanwege berichten van grensoverschrijdend gedrag door gastdocent Martijn N.

De Willem de Kooning Academie in Rotterdam berichtte op 31 maart over de resultaten van een extern onderzoek door bureau Bezemer & Schubad. Aanleiding voor het onderzoek waren enkele berichten op het instagramaccount @calloutdutchartinstitutions. In deze berichten uit november 2020 met anonieme afzender werd een docent van de academie met naam genoemd. Hij zou ongepaste avances hebben gemaakt jegens vrouwelijke studenten, waardoor zij zich onveilig voelden in zijn aanwezigheid. Het Algemeen Dagblad meldde eerder dat de betreffende docent in december op non-actief is gesteld. Het rapport stelt dat een docent zich schuldig gemaakt aan ‘grensoverschrijdend gedrag, dat niet thuishoort in de academie’. De kunstacademie neemt ‘passende maatregelen’ maar zegt om privacyredenen niet welke. Het externe onderzoek richtte zich ook op ‘de omstandigheden en de cultuur’ van de academie. Het oordeel is gematigd positief: studenten voelen zich over het algemeen veilig. Directeur Jeroen Chabot is ‘erg geschrokken’ van het grensoverschrijdende gedrag van de docent. ‘Niemand van het management in de academie had een vermoeden of een indicatie.’ Het rapport beveelt de school aan om duidelijker te communiceren over de klachtenprocedure.

‘Negen kunstacademies, honderdvijfenzeventig jonge kunstenaars, één tentoonstelling,’ dat is de pay-off van de expositie All Inn, tot en met 4 april in Het Hem in Zaandam. Het is voor het eerst dat pas afgestudeerde kunstacademiestudenten van álle Nederlandse bacheloropleidingen beeldende kunst gezamenlijk hun werk presenteren, stelt curator Rieke Vos, die met All Inn een antwoord wil bieden op het door COVID-19 versnipperde eindexamenseizoen van 2020. Alleen te zien via een livestream.

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley de komende weken een aantal artikelen van afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland, de delegatie van 2020. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Deze artikelenvormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Ditmaal een brief van de Amsterdamse kunstenaar Ahmet Öğüt (1981) aan de jonge kunstenaar. Een brief waarin hij schrijft over het belang van vriendschap en solidariteit.

Onder docenten en studenten van de KABK groeit het verzet tegen het aanblijven van de Raad van Toezicht van de KABK. Een gesprek met delegaties van docenten en studenten op  23 maart hebben de ergernis over zijn aanblijven na de verschijning van een uiterst kritisch rapport over het management van de academie alleen maar vergroot. De Raad van Toezicht, onder voorzitterschap van de advocaat Harro Knijff, wordt verweten zichzelf vrij te pleiten en de directeur nu als enige schuldige voor de problemen op de academie aan te wijzen, terwijl de Raad directeur Marieke Schoenmakers heeft aangesteld en haar functioneren jarenlang heeft gesteund. De Raad van Toezicht wordt ook verantwoordelijk gehouden voor het inhuren van een duur communicatiebureau met een bedenkelijke staat van dienst, ter beperking van de publicitaire schade als gevolg van het uitkomen van het uiterst kritische onderzoeksrapport van Bezemer & Schubad.

De master Muziektheater ArtEZ gaat vanaf komend studiejaar 2021-2022 samenwerken met de podiuminstellingen Orkest De Ereprijs, Sonnevanck en Orkater. In de nieuwe samenwerking stellen de partners hun maakproces open voor studenten van de master Muziektheater. ‘Er komen mogelijkheden voor bijvoorbeeld onderzoek, regie-assistentschap of stages. Die plek in de praktijk is heel belangrijk voor studenten’, zegt Cecile Brommer, kerndocent van de master Muziektheater. Daarnaast zullen de instellingen aanschuiven bij de auditie-commissies en zich verbinden aan de missie van de opleiding. ‘In onze praktijkgerichte master gaan we uit van hedendaags muziektheater, waarbij muziek een dragende kracht is. Dat betekent dat je als maker gaat denken vanuit muziek en muzikaliteit. Deze instellingen sluiten daar goed op aan.’ Samen met studenten zal worden gekeken bij welke instellingen zij het beste aansluiten.

Als afstudeerproductie moest en zou Luuk van de Ven iets speciaals neerzetten. Daarom gaat de vierdejaarsstudent van St. Joost School of Art & Design een visueel album maken. Dat staat in het teken van het seksueel misbruik dat hij meemaakte. Door het volgen van therapie kan Luuk sinds een jaar wél praten over wat hij meemaakte, al is hij van nature geen prater. Daarom zet hij zijn afstudeerproduct, een visuele EP, in het teken van seksueel misbruik.”Als ik het omzet naar creatief werk lukt me dat een stuk beter”, zegt de laatstejaarsstudent, die het album uitbrengt onder zijn dragpersona Emily Salvia. Omdat de kosten voor al die videoclips hoog zijn, is Luuk een crowdfundactie gestart op Cinecrowd. Kunstloc Brabant ondersteunt zijn project.

Als „een schok”. Zo ervaart de Raad van Toezicht van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag de resultaten van het onderzoek dat bureau Bezemer & Schubad op 25 maart presenteert over de bedrijfscultuur en sociale veiligheid op de academie. De conclusies in het zeer kritische rapport zijn „volstrekt nieuw” voor de Raad, aldus Harro Knijff, voorzitter van de RvT. Ook de felle kritiek in het rapport op directeur Marieke Schoenmakers is nieuw – eerdere evaluaties zijn volgens Knijff altijd positief geweest. Knijff, tevens advocaat en partner bij kantoor De Brauw Blackstone Westbroek, ziet zelf geen aanleiding in het rapport om op te stappen. Directeur Marieke Schoenmakers doet dat wel. Aanleiding voor het onderzoek, waarvoor ze 168 mensen spraken, is een publicatie in NRC, eind oktober 2020, over het wangedrag van een oud-student op school. „De situatie nu is aanzienlijk minder extreem dan beschreven in het NRC-artikel”, schrijven de onderzoekers. „Maar resten van deze cultuur zijn nog waarneembaar.” In het rapport van Bezemer & Schubad wordt niet op de oud-student en de twee docenten ingegaan. Dat is bewust, aldus Knijff. Hij noemt het rapport „een inventariserend onderzoek naar de cultuur van nu en niet gericht op de personen”. Onder leiding van Schoenmakers, zo ervaren veel respondenten in het onderzoek, was niet langer de student de belangrijkste, maar „zaken als reputatie en het binnenhalen van internationals”

Het Amsterdam Fashion Institute (Amfi ) wil een extern bureau inschakelen om de cultuur binnen het mode-instituut te verbeteren, zo meldt het op haar website. De verklaring volgt een paar dagen nadat de opleiding online veel kritiek ontving. ‘Uit de reacties op social media en van studenten die ons direct hebben benaderd blijkt dat niet iedereen Amfi de afgelopen jaren als een veilige plek heeft beleefd’, schrijft het mode-instituut in een verklaring op haar website. Signalen van studenten zijn onvoldoende opgepakt, aldus Amfi. ‘Daarvoor bieden wij onze excuses aan.’ Onlangs publiceerden Het Parool en NRC een artikel over het seksuele misbruik van Martijn N., een bekende naam in de modewereld. Meer dan twintig mannen beschuldigen de voormalig Amfi-student van verkrachting, geweld, aanranding en drogering. N. is de oprichter van Moam, een collectief dat jonge talenten koppelt aan gevestigde modeontwerpers, en was nog regelmatig op Amfi te vinden als gastdocent.

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley  een aantal artikelen die geschreven zijn door in 2020 afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Ieder artikel vertrekt vanuit een vraag gesteld door deze kunstenaars en beschrijft de persoonlijke ervaringen van hun jonge praktijk. In totaal verschijnen er 8 artikelen. Ze vormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Het derde artikel is een essay van de pas afgestudeerde kunstenaar Máté Kohout die zichzelf de vragen stelt: Wat beschouwt men als een succesvolle kunstpraktijk? Wat maakt een kunstenaar/maker succesvol en waar trekt men de lijn tussen werk en een praktijk?

Op accounts op Instagram kwamen het afgelopen najaar ruim honderd klachten binnen over wangedrag in het kunst(onderwijs)instellingen. Ook de Design Academy Eindhoven (DAE) kwam aan bod. Zo zou het hoofd van het departement ‘Identity’ verantwoordelijk zijn voor een ‘broedplaats van angst’. Vervolgens werd hem kwalijk genomen dat hij, in reactie op verhalen op het call-outaccount, naar de politie is gestapt. Het aanhoudend gemor over het afdelingshoofd was voor de directie de opleiding aanleiding voor een onafhankelijk onderzoek. Dit werd uitgevoerd door het bureau Bezemer&Schubad. De conclusies werden door de directie samengevat en gedeeld. Daaruit bleekt dat een steeds groter wordende groep studenten geen vertrouwen heeft in het leiderschap van de afdeling. Ook merkt het rapport op dat de cultuur binnen het departement wordt getypeerd als ‘giftig’. In welke mate het afdelingshoofd daar verantwoordelijk voor is, wordt uit de samenvatting van de directie niet duidelijk. Op 12 maart maakte de directie bekend dat men, na overleg tussen het afdelingshoofd en studentvertegenwoordigers, ‘het hoofdstuk wil afsluiten’. Het afdelingshoofd kan aanblijven. Een nieuwe samenstelling van het docententeam zou binnen het departement moeten leiden tot een cultuurverandering. Studenten denken daar anders over. Een aantal studentvertegenwoordigers die bij het overleg aanwezig waren en anoniem wil blijven, noemt de beslissing ‘onterecht en laf’. De directie is niet van plan het onderzoeksrapport te delen met de schoolgemeenschap. Dat zou de ‘vertrouwelijkheid en anonimiteit van alle melders’ schaden.

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley de komende weken een aantal artikelen die geschreven zijn door in 2020 afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Ieder artikel vertrekt vanuit een vraag gesteld door deze kunstenaars en beschrijft de persoonlijke ervaringen van hun jonge praktijk. In totaal verschijnen er 8 artikelen. Ze vormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Het tweede artikel is een essay van de pas afgestudeerde kunstenaar Hans-Hannah die zichzelf de vraag stelt: Is het ego de grootste vijand van de kunstenaar?

De beste mbo-opleiding van Nederland. Voor minder doen het ROC Tilburg en het Koning Willem I College (KW1C) het niet bij de spiksplinternieuwe 3-jarige mbo Theateropleiding Brabant die na de zomer van start gaat. Wat beide ROC’s betreft is deze samenwerking nog maar het begin. De ambitie is om bij meer opleidingen samen op te trekken. ,,We zien de noodzaak toenemen’’, zegt Jos van Kessel, voorzitter van het College van Bestuur van het KW1C. Aan de ene kant vraagt de overheid mbo-scholen het aanbod van opleidingen af te stemmen op de vraag vanuit de regio. Aan de andere kant is er volgens Van Kessel sprake van krimp en is het efficiënter om sommige opleidingen samen aan te bieden. ,,Geen landjepik, maar samen een kwalitatief goede opleiding neerzetten. Innovatief door massa’’, stelt zijn evenknie bij het ROC Tilburg Fred van der Westerlaken. ,,Het was juridisch best even een puzzel, maar nu ligt er een blauwdruk waar we straks bij andere opleidingen ons voordeel mee kunnen doen.’’ De nieuwe opleiding krijgt vanaf volgend studiejaar als thuisbasis LOFT Tilburg, vanwege de gunstige ligging ten opzichte van het Kunstcluster. Al blijft ook het Koningstheater op het terrein van het KW1C in gebruik. De opleiding is veelzijdiger dan wat beide scholen nu afzonderlijk aanbieden. ROC Tilburg aan 60 studenten, KW1C aan 44. Het begint straks met 38 studenten en dat bouwt op naar maximaal 106 over drie jaar. Meer is niet toegestaan.  Na een basisjaar stomen de studenten door richting het werkveld - er wordt bijvoorbeeld samengewerkt met Theater Artemis, Het Zuidelijk Toneel en de Beekse Bergen - of een hbo-opleiding. Met de mbo Theateropleiding Brabant willen beide scholen behalve provinciaal ook richting Randstad een vuist maken.

In het kader van @all_inn_graduates publiceert Mister Motley de komende weken een aantal artikelen die geschreven zijn door in 2020 afgestudeerde kunstenaars uit heel Nederland. Zij studeerden af in het befaamde Covid-19 jaar en stapten bedeesd, maar vol goede moed een vertraagde kunstwereld binnen. Ieder artikel vertrekt vanuit een vraag gesteld door deze kunstenaars en beschrijft de persoonlijke ervaringen van hun jonge praktijk. In totaal verschijnen er 8 artikelen. Ze vormen uiteindelijk een uitnodiging om de tentoonstelling ALL INN - tot twee keer toe verschoven - in een ander licht te zien. Het eerste artikel is een essay van de jonge kunstenaar Tara-Eva Kuijpers Wentink die zichzelf de vraag stelt: Ben ik nu een kunstenaar?

Tweedejaars leerlingen van de opleiding Creatief vakman leer ontwerpen en maken de kussens voor de 30 zitplekken in het auditorium van het nieuwe schoenenmuseum in Waalwijk. Dit project is de start van een langdurige samenwerking tussen het Schoenenmuseum en SintLucas. Architect Ingrid van der Heijden van Civic gaf de leerlingen een briefing. De leerlingen zijn direct begonnen met brainstormen en ontwerpen. Hierbij hielden ze goed rekening met de eisen van het museum. Op 23 februari presenteerde de veertien leerlingen hun uitgevoerde prototypes. De kussens werden getoond aan de jury die bestond uit Ingrid van der Heijden (architect Civic), Anouk van Heesch en Carine van Vugt (beiden van het Schoenenmuseum) en de docenten Charlotte Versteeg, Joaney Korevaar, Nina Jansen en Janneke Binnendijk.

Games worden steeds vaker ingezet om mensen iets te leren of om ze bij elkaar te brengen. En dat gaat een stuk verder dan het integreren van een vraagstuk in een computerspelletje. Het Fontys-lectoraat Interaction Design, waarbij Wouter Sluis-Thiescheffer senior researcher is, onderzoekt hoe we technologie een menselijke maat kunnen geven. Want de precieze technologie groeit iedereen ondertussen boven het hoofd, weet hij. Zijn lectoraat werkt op dit moment onder meer aan een game om Venlo-Noord duurzamer te maken. ““We hebben voor Venlo-Noord een Simcity-achtige game ontwikkeld waarmee we verschillende scenario’s kunnen nabootsen voor verduurzamingsprojecten.” Te denken valt aan de toepassing van zonnepanelen, windenergie en circulaire goederenstromen of het gebruikmaken van restwarmte.

In november 2020 ging Robert Knight, docent ‘zintuigen en makerschap’ en projectdocent van de opleiding New Design & Attitudes, St, Joost School of Art & Design, voor een week aan de slag met vijftien tweedejaarsstudenten. Tijdens de workshop werden studenten uitgedaagd na te denken over een nieuw soort tentdoek of overkapping. Die hebben ze uiteindelijk met een 3D-printer geproduceerd. St. Joost start nu met de workshop 3D Textile. Daarin worden studenten uitgedaagd met behulp van 3D-printers nieuwe tenten te ontwikkelen.  De resultaten van het onderzoek van het lectoraat worden in 2022 gepresenteerd op de Dutch Design Week. Een terug- en vooruitblik.

Sinds de zomer wordt bij iedereen die de Toneelacademie van Maastricht binnenkomt bij de deur de temperatuur gescand en gevraagd naar klachten. Wie door de school liep, moest vanaf toen al een mondkapje op. De selectieprocedure is onlangs live uitgevoerd. Aspirant-leerlingen moesten een test overleggen die aangaf dat ze geen corona hadden. De Toneelacademie Maastricht bood dit jaar een mix van lessen online en op school. „We zijn een vrij kleine school, met 200 leerlingen verdeeld over zeven opleidingen (van acteur en regisseur tot vormgever en docent). Maar wel met twee ruime gebouwen.”, zegt directeur Rob Ligthert. Op de speelvloer mag het mondkapje af en fysiek contact is niet uitgesloten. „Maar we hebben tegen de docenten gezegd: zoek het fysieke contact niet op. Sommige docenten werken daarom met transparante schermen. Het sociale aspect van de opleiding lijdt onder de maatregelen. Er is veel aandacht voor de mentale gesteldheid van studenten en docenten. Positieve effecten zijn er ook. „We hebben nooit beseft dat lessen, tot en met zang- en stemles, ook online kunnen. Dat is echt een ontdekking. Een voordeel is dat bij de theoretische colleges online studenten van de verschillende opleidingen en leerjaren elkaar meer ontmoeten. Dat was gescheiden. Nu zijn er meer gesprekken over en weer.” Ligthert maakt zich wel zorgen over de voor jonge theatermakers. “De overstap naar de beroepspraktijk is alleen maar lastiger geworden.”

Op de hbo-afdeling van de Lucia Marthas Institute for Performing Arts in Groningen was de aanpassing gauw gemaakt. Toen vorig jaar de scholen dichtgingen, stond er na een dag brainstormen een online onderwijsprogramma in de steigers. „Ons geluk was dat we al langer online bezig waren”, zegt directeur en oprichtster Lucia Marthas. Zij bouwde in enige decennia haar dansschool in Amsterdam uit tot een conglomeraat voor recreatieve dans, vooropleidingen en dans-mbo’s en een hbo die belangrijke leveranciers zijn van performers voor de show-, musical- en evenementensector. Het instituut heeft tegenwoordig vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Groningen. In die laatste stad maakt de hbo-tak deel uit van de Hanzehogeschool. „Via Teams werkten we samen met docenten in de Verenigde Staten en Zweden. Wij konden na een week of zes weer open, met mondkapjes in de theorielessen en gehalveerde klassen in de dansstudio’s.” Die uitzondering was het gevolg van een bepaling van het RIVM, dat dansopleidingen aanwees als praktijkonderwijs dat digitaal niet mogelijk is. Afstand houden is een routine geworden, ontsmetten ook. Op de hbo-afdelingen (ruim 140 leerlingen) zijn totaal drie besmettingen vastgesteld, waarna meteen de hele klas naar huis gestuurd en getest werd. Elke maandag wordt bij binnenkomst de temperatuur opgemeten. Audities zijn online gegaan. Voor de ouderejaars en net afgestudeerden is vooral het ontbrekend perspectief moeilijk.

De energieke sfeer op Rockacademie in Tilburg is al een tijdje verstomd. Iedereen zit thuis en volgt lessen via platform Teadems. Maar sommige vakken zijn online niet te doen, zegt studieleider Hans van den Hurk. Neem de bandrepetities. Of de lessen waarin nauw wordt samengewerkt, zoals tussen een producer en twee vocalisten. Maar gelukkig mag het livepraktijkonderwijs ook wel doorgaan, mits onder strikte voorwaarden. Zo zijn er voor de zangers spatschermen in de lokalen geplaatst. De opleiding is, zegt van den Hurk, „snel achter van alles gekomen”. Hoe flexibel en efficiënt onlinelessen kunnen zijn. Maar ook wat het betekent als op deze persoonlijke en creatieve opleiding de interactie wegvalt. Het contact met de 160 studenten noemt hij intensief. „Dit zijn jongvolwassenen die hier hun creatieve eigenheid komen ontwikkelen. Hun struggles willen we horen. ‘Hee, hoe zit je thuis?’, vragen we. En er is ook een mental coach voor wie zich echt niet oké voelt.” Zorgelijk is dat een flink aantal studenten vertraging oploopt. Van den Hurk ziet Hij ziet een groot verschil tussen de beleving van de eerstejaars en studenten van latere jaren die al met een drive naar iets toe werken. „De nieuwelingen kwamen in de crisis aan, en weten niet hoe bruisend de school is. Ze struikelen over voor ons logische verbanden tussen vakken en voelen hun routes nog weinig. Ook omdat ze die kleine contacten buiten de lesomgeving en bij de koffieautomaat nog niet kennen.” Stages als audio engineer bij een studio kunnen nog wel prima. Maar voor een sessiemuzikant is er nu weinig werk. Juist door deze tijd, zegt de studieleider, leren studenten in kansen te denken.

In maart starten Het Zuidelijk Toneel, De Herman Brood Academie en muziekfestival Woo Nah! met het talentontwikkelingstraject Hiiipower. Het traject duurt een jaar en is bedoeld voor jongeren tussen de 16 en de 27 jaar die zich willen ontwikkelen als hybride (podium)kunstenaars. Hiiipower is in het leven geroepen voor ‘jongeren die houden van performance, muziek, een passie hebben voor de hiphopcultuur, graag op een podium willen staan en zin hebben om met gelijkgestemden aan de slag te gaan’, vertelt Ilrish Kensenhuis, hoofd educatie en publiekswerking van Het Zuidelijk Toneel. Het idee kwam voort uit de constatering dat er veel jonge mensen zijn die allerlei hybride vaardigheden in zich hebben, die niet altijd tot volle wasdom komen binnen kunstvakopleidingen en andere kunstinstellingen.

„Het is één grote oefening in improviseren”, zegt Sigrid van Willigen, sinds 2014 directeur Fine Arts op de HKU in Utrecht. Hoe geef je tijdens de lockdown aan 170 studenten praktijklessen beeldhouwen, tekenen en schilderen? De studenten werken er  in hun eigen studio’s, alles volgens corona-voorschriften. Daartoe werden de theorielokalen verbouwd tot atelierruimtes. De werkplaatsen blijven gewoon open. De theorielessen, groepslessen, opdrachten en ook de toelating gebeuren online. Voor dit zogeheten ‘hybride onderwijs’ zijn extra docenten en klassenassistenten ingezet. Fysieke lessen zijn er wel, maar alleen individueel. Vooral de eerstejaars hebben het lastig, zij moeten nog en community opbouwen en dat gaat moeilijk. „Sommige studenten hebben hulp nodig, raken depressief – we zijn daar alert op. Anderen tonen zich juist ongelooflijk creatief en wendbaar.” Corona brengt kunststudenten ook in financiële problemen. Studenten van binnen de EU betalen op de HKU het standaard collegegeld van bijna 2.200 euro, studenten van buiten de EU 6.300 euro. „Door het wegvallen van baantjes is dat bedrag een groot probleem”.

Melle Haak, een 22-jarige masterstudent architectuur aan de TU Delft, heeft een film gemaakt over de gevolgen van de coronapandemie voor de architectuur. In ’Sprekend Stil’, denkt hij samen met vier architecten uit verschillende generaties na over de toekomst van de stad. Wat leert de crisis ons, nu we de ruimte ineens vanuit een totaal ander perspectief bekijken, is de centrale vraag in de 25 minuten durende film. Haak spreekt erover met Herman Hertzberger, Sjoerd Soeters, Nathalie de Vries en Armand Paardekooper. Ook laat hij zien wat de lockdown voor hem als architectuurstudent betekent.

Henk van der Meulen, directeur van het Koninklijk Conservatorium Den Haag, belt de hele dag met docenten en studenten om contact te houden en problemen op te lossen. Sinds het begin van de pandemie werden er allerlei maatregelen genomen om in de school coronaveilig te kunnen werken. Alle theorielessen en zo’n 1 op de 4 praktijklessen worden nu online gegeven. „We breken onze hoofden nu vooral op de examens van de 4de-jaars bachelor- en 2de-jaars masterstudenten”, vertelt Van der Meulen. „We gaan het toch maar semi-live doen, denk ik. Dat ging bij de tentamens ook goed: twee musici op het podium en twee beoordelende docenten in de zaal. De rest van de commissie kijkt via een verbinding mee vanuit huis.” De exameneisen worden niet afgezwakt, want „eindtermen mag je niet zomaar veranderen. Daar ziet een wettelijke examencommissie op toe.” De vraag of iemand een even goede musicus wordt, nu veel lessen online zijn, vindt hij nog moeilijk te beantwoorden. “„Je ziet dat voor sommige studenten alle afleiding wegvalt. Die studeren nu juist meer dan normaal, en let wel, studeren aan het conservatorium betekent ook in normale tijden wekelijks maar 75 minuten hoofdvakpraktijkles. De rest is al zelfstudie”. De online audities voor nieuwe studenten zijn goed bevallen. Een van de grootste zorgen van het moment gaat toch over de vers afgestudeerden. Zodra het muziekleven weer opstart, voorziet Van der Meulen een probleem: opstopping bij de concertzalen.

Esmée Teeuw volgt de opleiding docent Beeldende Kunst en Vormgeving aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg. De tweedejaars student klopte voor haar stage aan bij directeur Hans Sonnemans van Museum ’t Oude Slot in Veldhoven. ,,Het is de bedoeling dat ik een kunsteducatief product ontwikkel. Gaandeweg ontstond het idee om iets met Kempische zandtekeningen te doen. Ik kende het nog niet, maar ik heb me erin verdiept.” Ze ging op zoek naar bronnen die over zandtekeningen in de Kempen gaan. Ook maakte ze een koppeling met andere culturen waarin ook dit soort tekeningen worden gemaakt maar met andere materialen. Met haar project over Kempische zandtekeningen wil ze basisschoolleerlingen laten nadenken, en ze zelf aan de slag laten gaan met zand. ,,Het plan was om hier schoolklassen uit te nodigen, maar dat gaat nu nog niet. In een museum mogen kinderen meestal niets doen, behalve luisteren. Mijn product maak ik daarom interactief.’’

De Academie voor Beeldende Vorming (ABV) Tilburg kijkt weer terug op een mooie editie Crosslab. In dit project experimenteren en onderzoeken studenten van de ABV (docentopleiding Beeldende Kunst en Vormgeving) tien weken lang in de beroepspraktijk; de onderzoeksvragen of probleemstellingen komen uit het werkveld (musea, onderwijs, stichtingen en festivals). Aan Crosslabs 2020 hebben 100 studenten, 20 docenten en gastdocenten en 6 partners uit het werkveld hebben gewerkt van maart - november 2020. Samenwerkingspartners waren: MU, EKWC, Galerie Pennings, FHK Werkplaatsen, Fontys Collectie, Scholen Tilburg-West.

„Je merkt dat iedereen murw is na tien maanden improviseren en flexibel zijn” „De lontjes bij zowel studenten als docenten zijn korter. En de creativiteit is minder dan we gewend zijn, aan beide kanten. We lopen gevoelsmatig een marathon en we zitten op 35 kilometer: het moment waarop je eruit stapt of nog net genoeg adem vindt voor de laatste ronde.” Aan het woord is Bart Römer, directeur van de Nederlandse Filmacademie. NRC sprak met hem in het kader van een serie artikelen over het kunstonderwijs in coronatijd. Hoe wordt het onderwijs ingericht als de academie, gezien de coronaregels, onmogelijk alle 340 leerlingen in het gebouw kan toelaten?

De Waalrese Saskia Harks studeert aan de Fontysopleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving. Samen met twee medestudenten is zij bezig om een kunstproject op touw te zetten voor en mét jongvolwassenen die eenzaamheid ervaren. In het project worden jongeren betrokken die in een enquête hebben aangegeven dat samen kunst maken en beleven helpt bij het verlichten van hun gevoelens van eenzaamheid. Het is de bedoeling dat ook het Eindhovense Van Abbemuseum een rol gaat spelen in dit kunsteducatieproject.

"Dans is overal in de samenleving van betekenis. In de onbekende werkelijkheid waarin we nu verkeren met een onzekere toekomst, is de rol van dansdocenten en -makers onmiskenbaar belangrijk voor het tonen van nieuwe perspectieven en scheppen van betekenis voor de kwaliteit van leven van mensen.'' 'Ontmoeten in beweging' is een publicatie over de betekenis van inclusie in de dans voor de opleiding ArtEZ bachelor. Docent Dans (BaDD). Ronja White en Wytske Lankester hebben hiervoor een inventarisatie gemaakt van praktijkvoorbeelden, organisaties, inspirators, literatuur, observaties, vragen en gedachten met betrekking tot dit thema.

Hoe kun je de aanwezigheid van dood en verlies in tbs-klinieken op een humane manier verbeelden? Wim Boluijt is docent en onderzoeker bij expertisecentrum Caring Society 3.0 en maakt deel uit van het lectoraat Zorg rond het levenseinde. Hij bracht het onderwerp levenseinde in tbs-klinieken bij de minor, die wordt gegeven door St. Joost School of Art & Design, in. Ze bezochten een kliniek en zetten het vraagstuk om tot beeldende werken.

Zo’n 35 creatieve jongeren starten eind januari 2021 bij St. Joost School of Art and Design aan het programma NOLIMITS. Het programma is een samenwerking met de culturele instelling wedowe, en wordt ondersteund door Fonds voor Cultuurparticipatie. Het programma is voor creatievelingen vanaf 16 jaar die de ambitie, talent en potentie hebben om hun talenten te ontdekken als toekomstig kunstenaar of ontwerper, maar niet vanzelfsprekend de weg naar de kunstacademie weten te vinden. Dit kan komen door bijvoorbeeld een culturele achtergrond, sociaal-economische status, genderidentiteit, fysieke kenmerken, levensovertuiging of opleidingsniveau. De achterliggende gedachte van het programma is dat de kunstacademie nog geen evenwichtige afspiegeling van de samenleving is. Volgens Marjan Middelhoff, voorlichter van St. Joost School of Art & Design: ”Het is niet divers genoeg. En dat terwijl kunst juist een belangrijk middel is om te reflecteren op de maatschappij.”

‘Je kunt niet alles worden wat je wilt’, betoogde Rosalie Bouwman. Ze pleit ervoor dat kunstopleidingen minder studenten aannemen, omdat velen van hen niet in de cultuursector werk zullen kunnen vinden. Choreograaf en producent van dans- en theatervoorstellingen Pieter de Ruiter. reageert. Hij stelt dat het bij opleidingen in kunst en cultuur om zo veel meer dan een baan gaat. Hij gaat specifiek in op zijn ervaringen als choreografiecoach op de mbo-opleiding Creatief & Cultureel op het ROC Amsterdam. De studenten die naar deze mbo-opleiding komen hebben een enorme passie voor urban dance. Ze ontwikkelen discipline, leren wat het betekent ergens helemaal voor te gaan, om samen te werken, daar verantwoording voor te nemen, van niets iets te maken en wat ze begonnen zijn, af te maken. Door het volgen van de opleiding zijn hun kansen in de maatschappij wel degelijk vergroot. Leerlingen stroomden door naar het hbo. Anderen zijn terecht gekomen in de zorg of in de kinderopvang, werken met amateurgezelschappen of geven kinderen les in diverse stijlen urban dance. Weer anderen maakten de overstap naar een studie economie of techniek.

‘’Als ik naar de bioscoop ga, scant een oud-klasgenoot met hbo-diploma cultureel erfgoed mijn kaartje. In winkels en musea tref ik oud-klasgenoten met masters in de cultuurwetenschappen achter de kassa. Ik ken twee mannen met conservatorium op zak: de ene is bezorger, de andere werkt in een fabriek.’’ Veel afgestudeerden in de richtingen kunst en cultuur kunnen moeilijk een passende baan vinden, aldus Rosalie Bouwman. Ze pleit voor kleinere opleidingen met minder studenten. ‘’Bescherm jongeren voor de totale deceptie die het leeuwendeel zal ondergaan. De opleiding tot kunstenaar is van groot belang voor de samenleving, maar alleen de getalenteerdste of gewiekste houdt een carrière als kunstenaar vol.’’. Ze verwijt opleidingen dat zij de schijn ophouden dat hun studies aansluiten op de arbeidsmarkt.

Wat maakt de kunstacademie tot een onveilige werkomgeving? Docenten van kunstacademies, zonder naamsvermelding, en een belangenbehartiger, Peter van den Bunder van de Kunstenbond, betogen in een opinieartikel dat de aanstellingsprocedures en arbeidsvoorwaarden binnen het kunstvakonderwijs die angstige cultuur in stand houden. Wil je daadwerkelijk iets veranderen aan de onveiligheid op kunstacademies, dan moet je de materiële en hiërarchische structuren die daaraan ten grondslag liggen aanpakken.

Alles gaat anders dit jaar, dus ook de BNG Bank Circusprijs uitreiking. De BNG Bank Circusprijs is bestemd voor de meest originele of verrassende act van afstudeerders aan de Fontys Academy for Circus and Performance Arts (ACaPA) in Tilburg of Codarts Circus in Rotterdam. Normaal gesproken zou de jury de acts beoordelen tijdens de eindpresentaties, maar die gingen niet door. De jurering vond nu plaats op basis van video’s van de performances. Normaal gesproken zou de prijs worden uitgereikt nadat de 4 genomineerden hun voorstellingen hadden gepresenteerd tijdens Festival Circolo 2020. Dit festival in oktober 2020 werd echter twee weken voor aanvang gecanceld vanwege aangescherpte beperkingen in verband met COVID-19. Er zijn pogingen gedaan om later in het jaar een finale te plannen, maar reisbeperkingen en andere verplichtingen maken het onmogelijk om de 4 genomineerden bijeen te brengen. Vooral ook omdat de recent afgestudeerden in dit bizarre jaar geen echte start hebben kunnen maken met hun professionele carrière en veel geplande optredens (en dus inkomsten) zagen vervallen hebben het BNG Cultuurfonds en Circuspunt besloten de aan de prijs gekoppelde gelden te verdelen over de vier genomineerden. Ook een deel van de middelen voor de finale-avond zijn aan de prijs toegevoegd zodat elke genomineerde nu een prijs ontvangt van € 3.000 (in plaats van € 750 voor elke genomineerde en € 5.000,- voor de winnaar). De Laureaten kunnen het prijzengeld investeren in hun carrière of een nieuwe productie. Verschillende artiesten kunnen gelukkig nu terecht in residentieplekken om nieuwe voorstellingen te ontwikkelen zodat ze er klaar voor zijn als er weer gespeeld kan worden.

Op 13 december zijn tijdens de online NFF Talentdagen de vijf Talent Awards van de NFF Studentencompetitie en de Wildcards van het Nederlands Filmfonds op het Nederlands Film Festival uitgereikt. Dylan Werkman, regisseur van A view from above heeft de Pathé Tuschinski Award ontvangen voor beste film. De Fentener van Vlissingen Fonds Award voor de meest onderscheidende prestatie van een crewlid ging naar sounddesigner Burak Öztaş. De NAPA Award voor beste producent is uitgereikt aan zowel Dobber Bolhuis als Marrit Greidanus. De twee nieuw geïntroduceerde prijzen, de Keplerfilm Animatieprijs en de KNF Award, gingen respectievelijk naar Shanice Muntslag en Milou Gevers.

Het ITS Festival is een mijlpaal voor veel theaterstudenten. ‘Het is iets waar je vanaf het eerste jaar al over nadenkt, dat je weet: hier sta ik straks’, zegt Patsy Kroonenberg, net afgestudeerd actrice aan de HKU. Tijdens het ITS reizen studenten van toneelscholen uit het hele land met hun decor onder de arm naar Amsterdam en nemen voor een aantal dagen de Nes over. Afstuderende theaterstudenten kunnen er hun werk tonen, de voorgaande jaren op de academie therapeutisch van zich afspelen en vooral zichzelf op de kaart zetten. ‘Een toneelschool is vier jaar keihard werken. Dit zou de kers op de taart zijn. Nu mag je laten zien waar je die vier jaar lang voor geleerd hebt en daar mag je, naar mijn mening, focking trots op zijn!’, zegt Nick Renzo Garcia, die in juni afstudeerde aan de acteursopleiding van Toneelacademie Maastricht en met zijn hele klas de voorstelling Onschuld op het ITS festival zou spelen. Maar de coronapandemie trok er een dikke streep door. Afstudeervoorstellingen voor 30 man publiek, reisbeperkingen en een afgelast ITS Festival. Hoe vind je als net afgestudeerd theatermaker nu nog aansluiting met het veld? ITS-dramaturgen Bregt van Deursen en Debbie Oskam praten na met drie afstudeerders uit de lichting 2020.

De afstudeertentoonstellingen van de Nederlandse kunstacademies trekken ieder jaar veel aandacht en bezoekers. Maar net zoals veel andere dingen dit jaar, lopen de finals anders dan gepland. De academies zetten alle zeilen bij om met creatieve alternatieven te komen. Zo maken studenten bijvoorbeeld radio/podcast-shows en bieden sommige opleidingen videotours aan waar tentoonstellingen online te volgen zijn. De resultaten zijn divers, maar één ding hebben de 2020 alumni gemeen: de wendbaarheid en de weerbaarheid van deze lichting is ongekend. Mister Motley sprak met Pedro Matias (Sandberg Instituut), Larissa Esvelt (BEAR ArtEZ), Maya Berkhof (HKU), en Amber van Rangelrooij (Ak.St Joost) over hun afstudeerwerk en de periode die eraan voorafging. Ieder vond een manier om van deze periode iets moois en positiefs te maken. Dit is terug te zien is in hun werk in vorm, materiaal of thematiek.

Het Nederlands Film Festival (NFF) heeft de nominaties van de Studentencompetitie 2020 bekendgemaakt. Uit de 38 geselecteerde producties van recent afgestudeerden aan de Nederlandse film- en kunstacademies maken genomineerde filmmakers kans op 4 awards die worden uitgereikt tijdens de Talent Award Ceremonie op 13 december. Het NFF steunt de producties van de nieuwste lichting Nederlands talent en wil via zijn platform zowel publiek als professionals de geselecteerde filmproducties en hun makers laten ontdekken. Het gaat om de Pathé Tuschinski Award, Fentener van Vlissingen Fonds Award, Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA) Award, Kepler Animatieprijs. Voor deze laatste prijs is The Book of Isabel van Don den Boef (St. Joost School of Art & Design) genomineerd. Op die dag worden ook de Wildcards van het Nederlands Filmfonds uitgereikt aan zes beginnende makers die daarmee een nieuwe documentaire, fictiefilm of animatie kunnen realiseren.

Als de zaak Andeweg en de nasleep daarvan één ding duidelijk maken, is het wel dat veilige werkomgevingen in de beeldende kunstsector verre van de norm zijn. Nest en Zaal 3 in Den Haag organiseerden een panelgesprek op 25 november. Onder leiding van Heske ten Cate (Nest) en John de Weerd (Zaal 3) werd er gesproken met de journalisten van de NRC, een advocaat, een zedenrechercheur, een vertrouwenspersoon van Mores en een projectleider bij Stroom Den Haag. Centraal stond de vraag: hoe kunnen we slachtoffers adequaat beschermen?

De laureaten van het Dutch Classical Talent Tour & Award voor seizoen 2021-2022 zijn bekendgemaakt. Een vakjury selecteerde in twee auditierondes uit meer dan 40 aanmeldingen 4 musici / ensembles: het Animato Kwartet, klarinettist Jelmer de Moed, violist Hawijch Elders, en het Maat Saxophone Quartet. Zij werken de komende tijd met coaches aan hun programma, waarmee ze in seizoen 2021/2022 langs dertien concertzalen in Nederland touren. Dutch Classical Talent is een initiatief van de Nederlandse concertzalen, Concertvrienden, NPO Radio 4 en de JCP Stichting. Dutch Classical Talent is een talentontwikkelingstraject van achttien maanden voor jonge musici die studeren of zijn afgestudeerd aan een van de Nederlandse conservatoria.

Hoe gaat het zangonderwijs bij de Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) er aan toe, in tijden van corona? Toen in maart de coronacrisis uitbrak, was het voor studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) even wennen om hun zanglessen online te volgen. Inmiddels staan er spatschermen en zien de docenten hen ook weer fysiek. Het voelen van de ribben, buik of rug tijdens het zingen kan echter niet meer. Alle koorlessen zijn vervallen. De grootste groepen studenten die zingen, bestaan uit drie personen. En die moeten afstand bewaren en mogen ook niet tegelijkertijd zingen. Onlangs zijn bovendien de ensembles stopgezet: de kleine concertjes die studenten geven om zo ervaring op te doen.

The Records is een jazz-competitie waarin drie bands van Nederlandse conservatoria een compleet gefinancierde album-productie winnen, elk ter waarde van € 10.000,-. Afstuderende studenten en alumni (maximaal 5 jaar) van een van de Nederlandse conservatoria konden zich aanmelden. Op 28 november is de halve finale ; 7 bands spelen overdag in het Bimhuis in Amsterdam. Daar laten ze voor een vakjury, bestaande uit professionals uit de jazzwereld, hun muziek horen. ’s Avonds worden de drie winnaars bekend gemaakt. Bovendien presenteren de winnaars van vorig jaar, SMANDEM, Idema/Serierse Quartet en Sam Newbould Quintet hun album aan het publiek. ‘The Records’ is een project van de Keep an Eye Foundation. De Keep an Eye Foundation werkt samen met kunstvakopleidingen in heel Nederland en daarbuiten. Met ‘The Records’ beoogt de Keep an Eye Foundation jaarlijks een aantal albumproducties van startende bands in Nederland financieel te ondersteunen en ze zo een vliegende start in hun loopbaan te kunnen bieden.