Sinds de zomer wordt bij iedereen die de Toneelacademie van Maastricht binnenkomt bij de deur de temperatuur gescand en gevraagd naar klachten. Wie door de school liep, moest vanaf toen al een mondkapje op. De selectieprocedure is onlangs live uitgevoerd. Aspirant-leerlingen moesten een test overleggen die aangaf dat ze geen corona hadden. De Toneelacademie Maastricht bood dit jaar een mix van lessen online en op school. „We zijn een vrij kleine school, met 200 leerlingen verdeeld over zeven opleidingen (van acteur en regisseur tot vormgever en docent). Maar wel met twee ruime gebouwen.”, zegt directeur Rob Ligthert. Op de speelvloer mag het mondkapje af en fysiek contact is niet uitgesloten. „Maar we hebben tegen de docenten gezegd: zoek het fysieke contact niet op. Sommige docenten werken daarom met transparante schermen. Het sociale aspect van de opleiding lijdt onder de maatregelen. Er is veel aandacht voor de mentale gesteldheid van studenten en docenten. Positieve effecten zijn er ook. „We hebben nooit beseft dat lessen, tot en met zang- en stemles, ook online kunnen. Dat is echt een ontdekking. Een voordeel is dat bij de theoretische colleges online studenten van de verschillende opleidingen en leerjaren elkaar meer ontmoeten. Dat was gescheiden. Nu zijn er meer gesprekken over en weer.” Ligthert maakt zich wel zorgen over de voor jonge theatermakers. “De overstap naar de beroepspraktijk is alleen maar lastiger geworden.”
Op de hbo-afdeling van de Lucia Marthas Institute for Performing Arts in Groningen was de aanpassing gauw gemaakt. Toen vorig jaar de scholen dichtgingen, stond er na een dag brainstormen een online onderwijsprogramma in de steigers. „Ons geluk was dat we al langer online bezig waren”, zegt directeur en oprichtster Lucia Marthas. Zij bouwde in enige decennia haar dansschool in Amsterdam uit tot een conglomeraat voor recreatieve dans, vooropleidingen en dans-mbo’s en een hbo die belangrijke leveranciers zijn van performers voor de show-, musical- en evenementensector. Het instituut heeft tegenwoordig vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Groningen. In die laatste stad maakt de hbo-tak deel uit van de Hanzehogeschool. „Via Teams werkten we samen met docenten in de Verenigde Staten en Zweden. Wij konden na een week of zes weer open, met mondkapjes in de theorielessen en gehalveerde klassen in de dansstudio’s.” Die uitzondering was het gevolg van een bepaling van het RIVM, dat dansopleidingen aanwees als praktijkonderwijs dat digitaal niet mogelijk is. Afstand houden is een routine geworden, ontsmetten ook. Op de hbo-afdelingen (ruim 140 leerlingen) zijn totaal drie besmettingen vastgesteld, waarna meteen de hele klas naar huis gestuurd en getest werd. Elke maandag wordt bij binnenkomst de temperatuur opgemeten. Audities zijn online gegaan. Voor de ouderejaars en net afgestudeerden is vooral het ontbrekend perspectief moeilijk.
Alumni van de Rijksakademie stellen hun werk ter beschikking voor een fondswervingsactie voor Engagement NL. Dat is een Nederlandse aftakking van het Belgische Engagement dat zich al vóór #MeToo inzette om seksisme, grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik binnen de culturele sector aan te kaarten.
Britse kunstenaars dringen er bij Boris Johnson op aan opnieuw te onderhandelen over de Brexit-voorwaarden om visumvrij reizen mogelijk te maken. Universiteiten en het kunstonderwijs in het Verenigd Koninkrijk gaan een lastig najaar tegemoet. Vanaf september 2021 zullen EU-studenten voor zowel bachelor- als masteropleidingen collegegeld moeten betalen tegen het internationale studententarief. Voorheen werd aan EU-studenten hetzelfde collegegeld gevraagd als aan Britse studenten . Bovendien zullen studenten uit de EU ook niet langer een studielening in het Verenigd Koninkrijk kunnen aanvragen.
De energieke sfeer op Rockacademie in Tilburg is al een tijdje verstomd. Iedereen zit thuis en volgt lessen via platform Teadems. Maar sommige vakken zijn online niet te doen, zegt studieleider Hans van den Hurk. Neem de bandrepetities. Of de lessen waarin nauw wordt samengewerkt, zoals tussen een producer en twee vocalisten. Maar gelukkig mag het livepraktijkonderwijs ook wel doorgaan, mits onder strikte voorwaarden. Zo zijn er voor de zangers spatschermen in de lokalen geplaatst. De opleiding is, zegt van den Hurk, „snel achter van alles gekomen”. Hoe flexibel en efficiënt onlinelessen kunnen zijn. Maar ook wat het betekent als op deze persoonlijke en creatieve opleiding de interactie wegvalt. Het contact met de 160 studenten noemt hij intensief. „Dit zijn jongvolwassenen die hier hun creatieve eigenheid komen ontwikkelen. Hun struggles willen we horen. ‘Hee, hoe zit je thuis?’, vragen we. En er is ook een mental coach voor wie zich echt niet oké voelt.” Zorgelijk is dat een flink aantal studenten vertraging oploopt. Van den Hurk ziet Hij ziet een groot verschil tussen de beleving van de eerstejaars en studenten van latere jaren die al met een drive naar iets toe werken. „De nieuwelingen kwamen in de crisis aan, en weten niet hoe bruisend de school is. Ze struikelen over voor ons logische verbanden tussen vakken en voelen hun routes nog weinig. Ook omdat ze die kleine contacten buiten de lesomgeving en bij de koffieautomaat nog niet kennen.” Stages als audio engineer bij een studio kunnen nog wel prima. Maar voor een sessiemuzikant is er nu weinig werk. Juist door deze tijd, zegt de studieleider, leren studenten in kansen te denken.
In maart starten Het Zuidelijk Toneel, De Herman Brood Academie en muziekfestival Woo Nah! met het talentontwikkelingstraject Hiiipower. Het traject duurt een jaar en is bedoeld voor jongeren tussen de 16 en de 27 jaar die zich willen ontwikkelen als hybride (podium)kunstenaars. Hiiipower is in het leven geroepen voor ‘jongeren die houden van performance, muziek, een passie hebben voor de hiphopcultuur, graag op een podium willen staan en zin hebben om met gelijkgestemden aan de slag te gaan’, vertelt Ilrish Kensenhuis, hoofd educatie en publiekswerking van Het Zuidelijk Toneel. Het idee kwam voort uit de constatering dat er veel jonge mensen zijn die allerlei hybride vaardigheden in zich hebben, die niet altijd tot volle wasdom komen binnen kunstvakopleidingen en andere kunstinstellingen.
„Het is één grote oefening in improviseren”, zegt Sigrid van Willigen, sinds 2014 directeur Fine Arts op de HKU in Utrecht. Hoe geef je tijdens de lockdown aan 170 studenten praktijklessen beeldhouwen, tekenen en schilderen? De studenten werken er in hun eigen studio’s, alles volgens corona-voorschriften. Daartoe werden de theorielokalen verbouwd tot atelierruimtes. De werkplaatsen blijven gewoon open. De theorielessen, groepslessen, opdrachten en ook de toelating gebeuren online. Voor dit zogeheten ‘hybride onderwijs’ zijn extra docenten en klassenassistenten ingezet. Fysieke lessen zijn er wel, maar alleen individueel. Vooral de eerstejaars hebben het lastig, zij moeten nog en community opbouwen en dat gaat moeilijk. „Sommige studenten hebben hulp nodig, raken depressief – we zijn daar alert op. Anderen tonen zich juist ongelooflijk creatief en wendbaar.” Corona brengt kunststudenten ook in financiële problemen. Studenten van binnen de EU betalen op de HKU het standaard collegegeld van bijna 2.200 euro, studenten van buiten de EU 6.300 euro. „Door het wegvallen van baantjes is dat bedrag een groot probleem”.
Melle Haak, een 22-jarige masterstudent architectuur aan de TU Delft, heeft een film gemaakt over de gevolgen van de coronapandemie voor de architectuur. In ’Sprekend Stil’, denkt hij samen met vier architecten uit verschillende generaties na over de toekomst van de stad. Wat leert de crisis ons, nu we de ruimte ineens vanuit een totaal ander perspectief bekijken, is de centrale vraag in de 25 minuten durende film. Haak spreekt erover met Herman Hertzberger, Sjoerd Soeters, Nathalie de Vries en Armand Paardekooper. Ook laat hij zien wat de lockdown voor hem als architectuurstudent betekent.
OpusOne meldt dat de musical Spring Awakening na tien jaar weer terugkomt naar Nederland. De voorstelling zal naar verwachting komend voorjaar twintig keer te zien zijn in DeLaMar West. Volgens OpusOne staat de ontwikkeling van nieuwe talenten hier centraal. Maarten Voogel, creatief producent van OpusOne, heeft geconstateerd dat een gezond perspectief op een kansrijke start van een beroepspraktijk voor pas afgestudeerden en stagiairs na bijna een vol jaar coronacrisis, nagenoeg is verdampt. Partners van het project zijn de musical vakopleidingen Codarts Rotterdam en de Fontys Academie in Tilburg. Audities voor deze productie zullen volgens OpusOne snel worden uitgeschreven.
Henk van der Meulen, directeur van het Koninklijk Conservatorium Den Haag, belt de hele dag met docenten en studenten om contact te houden en problemen op te lossen. Sinds het begin van de pandemie werden er allerlei maatregelen genomen om in de school coronaveilig te kunnen werken. Alle theorielessen en zo’n 1 op de 4 praktijklessen worden nu online gegeven. „We breken onze hoofden nu vooral op de examens van de 4de-jaars bachelor- en 2de-jaars masterstudenten”, vertelt Van der Meulen. „We gaan het toch maar semi-live doen, denk ik. Dat ging bij de tentamens ook goed: twee musici op het podium en twee beoordelende docenten in de zaal. De rest van de commissie kijkt via een verbinding mee vanuit huis.” De exameneisen worden niet afgezwakt, want „eindtermen mag je niet zomaar veranderen. Daar ziet een wettelijke examencommissie op toe.” De vraag of iemand een even goede musicus wordt, nu veel lessen online zijn, vindt hij nog moeilijk te beantwoorden. “„Je ziet dat voor sommige studenten alle afleiding wegvalt. Die studeren nu juist meer dan normaal, en let wel, studeren aan het conservatorium betekent ook in normale tijden wekelijks maar 75 minuten hoofdvakpraktijkles. De rest is al zelfstudie”. De online audities voor nieuwe studenten zijn goed bevallen. Een van de grootste zorgen van het moment gaat toch over de vers afgestudeerden. Zodra het muziekleven weer opstart, voorziet Van der Meulen een probleem: opstopping bij de concertzalen.
Esmée Teeuw volgt de opleiding docent Beeldende Kunst en Vormgeving aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg. De tweedejaars student klopte voor haar stage aan bij directeur Hans Sonnemans van Museum ’t Oude Slot in Veldhoven. ,,Het is de bedoeling dat ik een kunsteducatief product ontwikkel. Gaandeweg ontstond het idee om iets met Kempische zandtekeningen te doen. Ik kende het nog niet, maar ik heb me erin verdiept.” Ze ging op zoek naar bronnen die over zandtekeningen in de Kempen gaan. Ook maakte ze een koppeling met andere culturen waarin ook dit soort tekeningen worden gemaakt maar met andere materialen. Met haar project over Kempische zandtekeningen wil ze basisschoolleerlingen laten nadenken, en ze zelf aan de slag laten gaan met zand. ,,Het plan was om hier schoolklassen uit te nodigen, maar dat gaat nu nog niet. In een museum mogen kinderen meestal niets doen, behalve luisteren. Mijn product maak ik daarom interactief.’’
De Academie voor Beeldende Vorming (ABV) Tilburg kijkt weer terug op een mooie editie Crosslab. In dit project experimenteren en onderzoeken studenten van de ABV (docentopleiding Beeldende Kunst en Vormgeving) tien weken lang in de beroepspraktijk; de onderzoeksvragen of probleemstellingen komen uit het werkveld (musea, onderwijs, stichtingen en festivals). Aan Crosslabs 2020 hebben 100 studenten, 20 docenten en gastdocenten en 6 partners uit het werkveld hebben gewerkt van maart - november 2020. Samenwerkingspartners waren: MU, EKWC, Galerie Pennings, FHK Werkplaatsen, Fontys Collectie, Scholen Tilburg-West.
„Je merkt dat iedereen murw is na tien maanden improviseren en flexibel zijn” „De lontjes bij zowel studenten als docenten zijn korter. En de creativiteit is minder dan we gewend zijn, aan beide kanten. We lopen gevoelsmatig een marathon en we zitten op 35 kilometer: het moment waarop je eruit stapt of nog net genoeg adem vindt voor de laatste ronde.” Aan het woord is Bart Römer, directeur van de Nederlandse Filmacademie. NRC sprak met hem in het kader van een serie artikelen over het kunstonderwijs in coronatijd. Hoe wordt het onderwijs ingericht als de academie, gezien de coronaregels, onmogelijk alle 340 leerlingen in het gebouw kan toelaten?
Op 8 februari lanceerde de Herman Brood Academie een nieuw online muzikaal platform: Clickt. Het platform biedt studenten een extra podium én brengt talenten van de academie naar een groot publiek. De lancering wordt afgetrapt met een driedaags online showcase event.
De Waalrese Saskia Harks studeert aan de Fontysopleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving. Samen met twee medestudenten is zij bezig om een kunstproject op touw te zetten voor en mét jongvolwassenen die eenzaamheid ervaren. In het project worden jongeren betrokken die in een enquête hebben aangegeven dat samen kunst maken en beleven helpt bij het verlichten van hun gevoelens van eenzaamheid. Het is de bedoeling dat ook het Eindhovense Van Abbemuseum een rol gaat spelen in dit kunsteducatieproject.
"Dans is overal in de samenleving van betekenis. In de onbekende werkelijkheid waarin we nu verkeren met een onzekere toekomst, is de rol van dansdocenten en -makers onmiskenbaar belangrijk voor het tonen van nieuwe perspectieven en scheppen van betekenis voor de kwaliteit van leven van mensen.'' 'Ontmoeten in beweging' is een publicatie over de betekenis van inclusie in de dans voor de opleiding ArtEZ bachelor. Docent Dans (BaDD). Ronja White en Wytske Lankester hebben hiervoor een inventarisatie gemaakt van praktijkvoorbeelden, organisaties, inspirators, literatuur, observaties, vragen en gedachten met betrekking tot dit thema.
Hoe kun je de aanwezigheid van dood en verlies in tbs-klinieken op een humane manier verbeelden? Wim Boluijt is docent en onderzoeker bij expertisecentrum Caring Society 3.0 en maakt deel uit van het lectoraat Zorg rond het levenseinde. Hij bracht het onderwerp levenseinde in tbs-klinieken bij de minor, die wordt gegeven door St. Joost School of Art & Design, in. Ze bezochten een kliniek en zetten het vraagstuk om tot beeldende werken.
Zo’n 35 creatieve jongeren starten eind januari 2021 bij St. Joost School of Art and Design aan het programma NOLIMITS. Het programma is een samenwerking met de culturele instelling wedowe, en wordt ondersteund door Fonds voor Cultuurparticipatie. Het programma is voor creatievelingen vanaf 16 jaar die de ambitie, talent en potentie hebben om hun talenten te ontdekken als toekomstig kunstenaar of ontwerper, maar niet vanzelfsprekend de weg naar de kunstacademie weten te vinden. Dit kan komen door bijvoorbeeld een culturele achtergrond, sociaal-economische status, genderidentiteit, fysieke kenmerken, levensovertuiging of opleidingsniveau. De achterliggende gedachte van het programma is dat de kunstacademie nog geen evenwichtige afspiegeling van de samenleving is. Volgens Marjan Middelhoff, voorlichter van St. Joost School of Art & Design: ”Het is niet divers genoeg. En dat terwijl kunst juist een belangrijk middel is om te reflecteren op de maatschappij.”
‘Je kunt niet alles worden wat je wilt’, betoogde Rosalie Bouwman. Ze pleit ervoor dat kunstopleidingen minder studenten aannemen, omdat velen van hen niet in de cultuursector werk zullen kunnen vinden. Choreograaf en producent van dans- en theatervoorstellingen Pieter de Ruiter. reageert. Hij stelt dat het bij opleidingen in kunst en cultuur om zo veel meer dan een baan gaat. Hij gaat specifiek in op zijn ervaringen als choreografiecoach op de mbo-opleiding Creatief & Cultureel op het ROC Amsterdam. De studenten die naar deze mbo-opleiding komen hebben een enorme passie voor urban dance. Ze ontwikkelen discipline, leren wat het betekent ergens helemaal voor te gaan, om samen te werken, daar verantwoording voor te nemen, van niets iets te maken en wat ze begonnen zijn, af te maken. Door het volgen van de opleiding zijn hun kansen in de maatschappij wel degelijk vergroot. Leerlingen stroomden door naar het hbo. Anderen zijn terecht gekomen in de zorg of in de kinderopvang, werken met amateurgezelschappen of geven kinderen les in diverse stijlen urban dance. Weer anderen maakten de overstap naar een studie economie of techniek.
‘’Als ik naar de bioscoop ga, scant een oud-klasgenoot met hbo-diploma cultureel erfgoed mijn kaartje. In winkels en musea tref ik oud-klasgenoten met masters in de cultuurwetenschappen achter de kassa. Ik ken twee mannen met conservatorium op zak: de ene is bezorger, de andere werkt in een fabriek.’’ Veel afgestudeerden in de richtingen kunst en cultuur kunnen moeilijk een passende baan vinden, aldus Rosalie Bouwman. Ze pleit voor kleinere opleidingen met minder studenten. ‘’Bescherm jongeren voor de totale deceptie die het leeuwendeel zal ondergaan. De opleiding tot kunstenaar is van groot belang voor de samenleving, maar alleen de getalenteerdste of gewiekste houdt een carrière als kunstenaar vol.’’. Ze verwijt opleidingen dat zij de schijn ophouden dat hun studies aansluiten op de arbeidsmarkt.
Wat maakt de kunstacademie tot een onveilige werkomgeving? Docenten van kunstacademies, zonder naamsvermelding, en een belangenbehartiger, Peter van den Bunder van de Kunstenbond, betogen in een opinieartikel dat de aanstellingsprocedures en arbeidsvoorwaarden binnen het kunstvakonderwijs die angstige cultuur in stand houden. Wil je daadwerkelijk iets veranderen aan de onveiligheid op kunstacademies, dan moet je de materiële en hiërarchische structuren die daaraan ten grondslag liggen aanpakken.
Alles gaat anders dit jaar, dus ook de BNG Bank Circusprijs uitreiking. De BNG Bank Circusprijs is bestemd voor de meest originele of verrassende act van afstudeerders aan de Fontys Academy for Circus and Performance Arts (ACaPA) in Tilburg of Codarts Circus in Rotterdam. Normaal gesproken zou de jury de acts beoordelen tijdens de eindpresentaties, maar die gingen niet door. De jurering vond nu plaats op basis van video’s van de performances. Normaal gesproken zou de prijs worden uitgereikt nadat de 4 genomineerden hun voorstellingen hadden gepresenteerd tijdens Festival Circolo 2020. Dit festival in oktober 2020 werd echter twee weken voor aanvang gecanceld vanwege aangescherpte beperkingen in verband met COVID-19. Er zijn pogingen gedaan om later in het jaar een finale te plannen, maar reisbeperkingen en andere verplichtingen maken het onmogelijk om de 4 genomineerden bijeen te brengen. Vooral ook omdat de recent afgestudeerden in dit bizarre jaar geen echte start hebben kunnen maken met hun professionele carrière en veel geplande optredens (en dus inkomsten) zagen vervallen hebben het BNG Cultuurfonds en Circuspunt besloten de aan de prijs gekoppelde gelden te verdelen over de vier genomineerden. Ook een deel van de middelen voor de finale-avond zijn aan de prijs toegevoegd zodat elke genomineerde nu een prijs ontvangt van € 3.000 (in plaats van € 750 voor elke genomineerde en € 5.000,- voor de winnaar). De Laureaten kunnen het prijzengeld investeren in hun carrière of een nieuwe productie. Verschillende artiesten kunnen gelukkig nu terecht in residentieplekken om nieuwe voorstellingen te ontwikkelen zodat ze er klaar voor zijn als er weer gespeeld kan worden.
Op 13 december zijn tijdens de online NFF Talentdagen de vijf Talent Awards van de NFF Studentencompetitie en de Wildcards van het Nederlands Filmfonds op het Nederlands Film Festival uitgereikt. Dylan Werkman, regisseur van A view from above heeft de Pathé Tuschinski Award ontvangen voor beste film. De Fentener van Vlissingen Fonds Award voor de meest onderscheidende prestatie van een crewlid ging naar sounddesigner Burak Öztaş. De NAPA Award voor beste producent is uitgereikt aan zowel Dobber Bolhuis als Marrit Greidanus. De twee nieuw geïntroduceerde prijzen, de Keplerfilm Animatieprijs en de KNF Award, gingen respectievelijk naar Shanice Muntslag en Milou Gevers.
Het ITS Festival is een mijlpaal voor veel theaterstudenten. ‘Het is iets waar je vanaf het eerste jaar al over nadenkt, dat je weet: hier sta ik straks’, zegt Patsy Kroonenberg, net afgestudeerd actrice aan de HKU. Tijdens het ITS reizen studenten van toneelscholen uit het hele land met hun decor onder de arm naar Amsterdam en nemen voor een aantal dagen de Nes over. Afstuderende theaterstudenten kunnen er hun werk tonen, de voorgaande jaren op de academie therapeutisch van zich afspelen en vooral zichzelf op de kaart zetten. ‘Een toneelschool is vier jaar keihard werken. Dit zou de kers op de taart zijn. Nu mag je laten zien waar je die vier jaar lang voor geleerd hebt en daar mag je, naar mijn mening, focking trots op zijn!’, zegt Nick Renzo Garcia, die in juni afstudeerde aan de acteursopleiding van Toneelacademie Maastricht en met zijn hele klas de voorstelling Onschuld op het ITS festival zou spelen. Maar de coronapandemie trok er een dikke streep door. Afstudeervoorstellingen voor 30 man publiek, reisbeperkingen en een afgelast ITS Festival. Hoe vind je als net afgestudeerd theatermaker nu nog aansluiting met het veld? ITS-dramaturgen Bregt van Deursen en Debbie Oskam praten na met drie afstudeerders uit de lichting 2020.
De afstudeertentoonstellingen van de Nederlandse kunstacademies trekken ieder jaar veel aandacht en bezoekers. Maar net zoals veel andere dingen dit jaar, lopen de finals anders dan gepland. De academies zetten alle zeilen bij om met creatieve alternatieven te komen. Zo maken studenten bijvoorbeeld radio/podcast-shows en bieden sommige opleidingen videotours aan waar tentoonstellingen online te volgen zijn. De resultaten zijn divers, maar één ding hebben de 2020 alumni gemeen: de wendbaarheid en de weerbaarheid van deze lichting is ongekend. Mister Motley sprak met Pedro Matias (Sandberg Instituut), Larissa Esvelt (BEAR ArtEZ), Maya Berkhof (HKU), en Amber van Rangelrooij (Ak.St Joost) over hun afstudeerwerk en de periode die eraan voorafging. Ieder vond een manier om van deze periode iets moois en positiefs te maken. Dit is terug te zien is in hun werk in vorm, materiaal of thematiek.
Het Nederlands Film Festival (NFF) heeft de nominaties van de Studentencompetitie 2020 bekendgemaakt. Uit de 38 geselecteerde producties van recent afgestudeerden aan de Nederlandse film- en kunstacademies maken genomineerde filmmakers kans op 4 awards die worden uitgereikt tijdens de Talent Award Ceremonie op 13 december. Het NFF steunt de producties van de nieuwste lichting Nederlands talent en wil via zijn platform zowel publiek als professionals de geselecteerde filmproducties en hun makers laten ontdekken. Het gaat om de Pathé Tuschinski Award, Fentener van Vlissingen Fonds Award, Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA) Award, Kepler Animatieprijs. Voor deze laatste prijs is The Book of Isabel van Don den Boef (St. Joost School of Art & Design) genomineerd. Op die dag worden ook de Wildcards van het Nederlands Filmfonds uitgereikt aan zes beginnende makers die daarmee een nieuwe documentaire, fictiefilm of animatie kunnen realiseren.
Als de zaak Andeweg en de nasleep daarvan één ding duidelijk maken, is het wel dat veilige werkomgevingen in de beeldende kunstsector verre van de norm zijn. Nest en Zaal 3 in Den Haag organiseerden een panelgesprek op 25 november. Onder leiding van Heske ten Cate (Nest) en John de Weerd (Zaal 3) werd er gesproken met de journalisten van de NRC, een advocaat, een zedenrechercheur, een vertrouwenspersoon van Mores en een projectleider bij Stroom Den Haag. Centraal stond de vraag: hoe kunnen we slachtoffers adequaat beschermen?
De laureaten van het Dutch Classical Talent Tour & Award voor seizoen 2021-2022 zijn bekendgemaakt. Een vakjury selecteerde in twee auditierondes uit meer dan 40 aanmeldingen 4 musici / ensembles: het Animato Kwartet, klarinettist Jelmer de Moed, violist Hawijch Elders, en het Maat Saxophone Quartet. Zij werken de komende tijd met coaches aan hun programma, waarmee ze in seizoen 2021/2022 langs dertien concertzalen in Nederland touren. Dutch Classical Talent is een initiatief van de Nederlandse concertzalen, Concertvrienden, NPO Radio 4 en de JCP Stichting. Dutch Classical Talent is een talentontwikkelingstraject van achttien maanden voor jonge musici die studeren of zijn afgestudeerd aan een van de Nederlandse conservatoria.
Hoe gaat het zangonderwijs bij de Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) er aan toe, in tijden van corona? Toen in maart de coronacrisis uitbrak, was het voor studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) even wennen om hun zanglessen online te volgen. Inmiddels staan er spatschermen en zien de docenten hen ook weer fysiek. Het voelen van de ribben, buik of rug tijdens het zingen kan echter niet meer. Alle koorlessen zijn vervallen. De grootste groepen studenten die zingen, bestaan uit drie personen. En die moeten afstand bewaren en mogen ook niet tegelijkertijd zingen. Onlangs zijn bovendien de ensembles stopgezet: de kleine concertjes die studenten geven om zo ervaring op te doen.
The Records is een jazz-competitie waarin drie bands van Nederlandse conservatoria een compleet gefinancierde album-productie winnen, elk ter waarde van € 10.000,-. Afstuderende studenten en alumni (maximaal 5 jaar) van een van de Nederlandse conservatoria konden zich aanmelden. Op 28 november is de halve finale ; 7 bands spelen overdag in het Bimhuis in Amsterdam. Daar laten ze voor een vakjury, bestaande uit professionals uit de jazzwereld, hun muziek horen. ’s Avonds worden de drie winnaars bekend gemaakt. Bovendien presenteren de winnaars van vorig jaar, SMANDEM, Idema/Serierse Quartet en Sam Newbould Quintet hun album aan het publiek. ‘The Records’ is een project van de Keep an Eye Foundation. De Keep an Eye Foundation werkt samen met kunstvakopleidingen in heel Nederland en daarbuiten. Met ‘The Records’ beoogt de Keep an Eye Foundation jaarlijks een aantal albumproducties van startende bands in Nederland financieel te ondersteunen en ze zo een vliegende start in hun loopbaan te kunnen bieden.
Het Nederlands Film Festival (NFF) heeft de selectie van de Studentencompetitie 2020 bekendgemaakt. Uit de 95 inzendingen zijn er dit jaar 38 geselecteerd, afkomstig uit het eindexamenwerk van onlangs afgestudeerden aan de Nederlandse film- en kunstacademies. De makers maken kans op diverse awards. De Kepler Animatieprijs en de KNF Award worden dit jaar voor het eerst uitgereikt. De competitie vindt plaats tijdens de NFF Talentdagen van 9 tot en met 13 december. Het NFF initieert deze dagen om het werk van filmtalent aan professionals en bezoekers te presenteren. Het jonge talent kan zo zijn netwerk in de AV-wereld verder uitbouwen. De geselecteerde producties zijn online te zien van 9 december tot en met 13 december via de website van het Nederlands Film Festival. Van AKV|St. Joostzijn 3 films geselecteerd. Van de Design Academy Eindhoven 1.
De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag heeft vorige week twee docenten geschorst na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. Maar daarmee is de ontevredenheid onder studenten en docenten nog niet verdampt. Aanleiding is de berichtgeving rondom seksueel overschrijdend gedrag van Juliaan Andeweg. Hij is oud-student van de KABK. Op een instagramaccount gewijd aan racistische en seksistisch gedrag bij kunstinstellingen werden de 2 docenten genoemd.
De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag is enorm geschrokken van het artikel dat op 31 oktober jongstleden in NRC Handelsblad is gepubliceerd. Hierin worden de verhalen geschetst van grensoverschrijdend seksueel gedrag van kunstenaar Juliaan Andeweg. Andeweg studeerde van 2008-2012 aan de KABK. Voor de betrokkenen, die dit na al die jaren aanhangig maken, moet dat zwaar en ellendig zijn en zijn geweest. Vanwege de berichtgeving ziet het KABK nu voldoende redenen om actie te ondernemen en twee onderzoeken te starten. Een onafhankelijk extern bureau gaat individueel contact opnemen met voormalige klasgenoten en onderzoekt niet alleen of er destijds signalen zijn gemist en of er nu hulp nodig is, maar ook wordt (oud-)studenten en medewerkers die hun verhalen willen delen, hulp aangeboden, zoals een gesprek met een onafhankelijk vertrouwenspersoon. Tegelijkertijd is een extern, onafhankelijk onderzoek naar de huidige procedures binnen de KABK gestart en wordt de interne cultuur rondom veiligheid getoetst. Daarbij wordt onderzocht of en waar deze verbetering behoeft. Op een Instagram account, waar mensen hun persoonlijke ervaringen delen over seksueel wangedrag, racisme of andere vormen van ongewenst gedrag bij Nederlandse kunstinstellingen, kwamen een aantal anonieme reacties binnen, waarin twee docenten van de KABK, die er in de periode van 2008-2012 les gaven, herhaaldelijk met naam en toenaam worden genoemd. De Haagse kunstacademie heeft deze 2 docenten tijdelijk van hun functie te hebben ontheven om zo ruimte te maken voor het onafhankelijke onderzoek.
Dans magazine heeft de Dansopleidingenspecial 2020 gepubliceerd. In dit online magazine informatie over een groot aantal hbo-, mbo- en vooropleidingen op het terrein van dans.
Op een andere, meer creatieve manier naar gezondheidsvraagstukken kijken, dat gaan studenten van Design Academy Eindhoven (DAE) de komende drie jaren doen bij de Eindhovense gezondheidsorganisatie GGzE. In 2021 worden er door de designopleiding en de zorginstelling verschillende projecten opgezet. Onder de werktitel ‘Bruggen bouwen in de community: van mondiale kennis naar lokale mentale kracht’ worden er seminars gehouden rond mentale gezondheid. Daarnaast staan er lezingen en excursies op het programma en werkbezoeken aan verschillende locaties van de Eindhovense instelling voor geestelijke gezondheidszorg. In 2022 zal een groep van zo’n vijftig studenten een heel semester lang deelnemen aan vrijwel alle onderdelen van de GGzE. Om dan samen met mensen van de instelling, ideeën en producten te ontwerpen die ten goede komen aan degenen bij wie de mentale gezondheid het meest onder druk staat.
De coronamaatregelen hebben ook grote gevolgen voor het kunstvakonderwijs. Veel lessen worden nu digitaal online aangeboden. Maar wat betekent dat voor studenten en docenten? En hoe ziet de toekomst eruit? Boekman sprak erover met Janneke van der Wijk, directeur van het Conservatorium van Amsterdam, onderdeel van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK).
“From no show to now show” luidt nu ook het credo bij de twee Brabantse academies. Linda Köke van Metropolis M bezocht de Bredase en Bossche afstudeertentoonstellingen van AKV St. Joost. De één in een oude fabriekshal; de ander verspreid over 5 locaties in de binnenstad. Ze zag in Breda afstudeerders die met nieuwe interactieve media, zoals een theater, een live-stream en diverse performances proberen de bezoekers toegang te geven tot hun werk en tot de expositie, zowel fysiek als inhoudelijk. In ’s-Hertogenbosch tonen de afstudeerders de resultaten van vier jaar kunstonderwijs.
Twintig eindexamenleerlingen van de opleiding decoratie- en restauratieschilder van het SintLucas in Boxtel hebben van het parochiebestuur van de Sint-Lambertuskerk in Helmond de opdracht gekregen om de wandschilderingen op de zijpanelen in het dwarsschip van de kerk te restaureren. De afgelopen zes weken hebben ze onderzoek verricht. Historisch, bouwkundig, materiaaltechnisch en zelfs iconografisch. Oftewel: wat speelt zich op de afbeelding af? De komende twee weken formuleren de studenten een restauratieadvies en dan kan, na goedkeuring van het parochiebestuur, het echte werk beginnen. Docent Joep Dirckx is blij dat de studenten in deze tijd van online onderwijs in de kerk fysiek aan de slag kunnen.
De Conservatorium Talent Award is een uniek evenement dat letterlijk en figuurlijk een podium biedt aan aanstormende jazzmuzikanten. Zes conservatoria uit Nederland vaardigen op 3 oktober 2020 hun beste studenten af die in de Bossche Verkadefabriek strijden om de felbegeerde Conservatorium Talent Award 2020. De finalisten die dit jaar deelnemen aan CTA zijn: Tijn Heijblom (Tilburg – zang), Paul van de Calseijde (Rotterdam – saxofoon), Marit van der Lei (Den Haag – zang), Gijs Idema (Amsterdam – gitaar), Dani Brands (Zwolle – piano) en Manon Nijenhuis (Utrecht – zang). De prijs is voor de negende keer een onderdeel van Jazz in Duketown en wordt ondersteund door het Prins Bernard Cultuurfonds Noord Brabant.
Arna Mačkić, architect, schreef een essay voor Architectuur in Nederland Jaarboek 2019/2020 over de representatie van mensen met een migratieachtergrond in de Nederlandse architectuur. Deze column is deel 2 van een drieluik, het eerste deel verscheen op 14 september, het laatste deel op 28 september. In het drieluik benadert ze het thema vanuit drie verschillende invalshoeken: representatie bij architectenbureaus, in het onderwijs en de effecten van de ondervertegenwoordiging van mensen met een migratie-achtergrond voor de gebouwde omgeving. Deel 2: representatie in het onderwijs.
Studenten van de Design Academy Eindhoven (DAE) gaan Valkenswaard doorlichten. Ze willen erachter komen hoe het dorp aantrekkelijker gemaakt kan worden voor jongere mensen. De aftrap was op 21 september, met een uitgebreide fietstocht door de gemeente. In december worden hun eerste ervaringen in woord en beeld gedeeld met onder meer de inwoners van Valkenswaard.De samenwerking tussen de gemeente Valkenswaard en DAE is tweeledig. De studenten maken werk van de gestelde taken voor het verblijven van jongeren in Valkenswaard. Tevens is er voor een driejarige periode een vriendschapsovereenkomst gesloten. Als ‘Vriend van DAE’ krijgt Valkenswaard immers toegang tot het speciale DAE-netwerk met zijn studenten en professionals en kan zich nog steviger positioneren in de regio. Maar het geldt ook als basis voor verdere toekomstige samenwerking.
De CHV Academy en de Design Academy Eindhoven starten op de Noordkade in Veghel een nieuw ontwikkeltraject in design voor jongeren: de Talentenklas Design, Beeldend en Ambacht. Het nieuw op te zetten ontwikkeltraject Design, Beeldend en Ambacht gaat vanaf januari 2021 van start op de Noordkade in Veghel. Op 22 september zullen de verschillende partijen het samenwerkings-convenant ondertekenen, ambassadeur en internationaal designer Kiki van Eijk zal daarbij aanwezig zijn. Kiki van Eijk heeft zich als Ambassadeur Design en Beeldend verbonden aan de CHV Academy, Circle of Talent.
De Kazerne Design Award is een aanmoedigingsprijs voor beginnende designers en de eerste ging naar Shaakira Jassat. Het prijzengeld van 5000 euro is beschikbaar gesteld door de Stichting Loyola. Het is de bedoeling dat de prijs de komende 3 jaar wordt uitgereikt aan een afstuderende of net afgestudeerde, veelbelovende student van de Design Academy Eindhoven (DAE).
De Dutch National Opera Academy (DNOA) is een gezamenlijke operaopleiding van de conservatoria van Den Haag en Amsterdam. In twee jaar voltooien de studenten hun master, waarin grote nadruk ligt op de beroepspraktijk. ‘We leren ze de nuts and bolts van het vak; opleidingen als DNOA zijn een essentieel onderdeel van de operavoedselketen’, zei artistiek leider Paul McNamara van DNOA vorig jaar in een interview. De afronding van hun opleiding aan de Dutch National Opera Academy (DNOA) verliep anders dan voorzien. De lessen konden alleen online doorgaan en de eindproductie van La clemenza di Tito verviel. Operamagazine sprak met mezzosopraan Linsey Coppens, bariton Rolfe Dauz en sopraan Marion Dumeige van de ‘Class of 2020’ van DNOA.
Nature is Under Your feet van Charlotte van der Woude, AvB Amsterdam (landschapsarchitectuur), is een van de winnaars van de eerste prijs van de 40e editie van de Archiprix, de prijs voor de beste afstudeerprojecten van de Nederlandse masteropleidingen. Het plan daalt op een aantal strategisch gekozen locaties in Londen af naar de rivier de Fleet die onzichtbaar onder de stad naar de Theems stroomt. Op elke locatie wordt op zorgvuldige wijze een ingreep ontworpen die het maaiveld in contact brengt met de ondergrondse rivier. Steeds wordt een biotoop gecreëerd voor specifieke planten en dieren. Op die wijze wordt de notie van de natuur onder de stad op treffende wijze in de beleving van de stad ervaarbaar gemaakt. Een gesprek met Charlotte van der Woude.
'Rijksakademie op de kaart, 150 jaar beelden in Amsterdam’, is een Amsterdamse stadsplattegrond met daarop 441 kunstwerken in de openbare ruimte van de hand van kunstenaars die de afgelopen 150 jaar aan de Rijksakademie verbonden waren. Dit ter gelegenheid van het haar 150 jarig bestaan van de Rijksakademie. De kaart laat zien welke plek kunst in de openbare ruimte in Amsterdam inneemt – van gedenkstenen en figuratieve beelden tot abstracte, experimentele of conceptuele installaties – in parken, op straat, in de metro, op gevels. Ook wordt de maatschappelijke rol die kunstenaars hebben gespeeld in stadsontwikkeling belicht, bijvoorbeeld in de gebouwen van de Amsterdamse School. Daarnaast geeft de kaart inzicht in overheersende perspectieven door de jaren heen en stelt daarmee vragen over representatie, over wie en wat ontbreekt. De werken op de kaart zijn permanent en bevinden zich in de openlucht, of in gebouwen die nadrukkelijk een publieke functie hebben; bibliotheken, ziekenhuizen, stadsdeelkantoren.
Oproep van het Filmfonds : studeer jij dit jaar nog vóór 1 september af als regisseur of videokunstenaar met een documentaire, fictie- of animatiefilm aan een film- of kunstacademie (bachelor)? Stuur dan je eindexamenfilm in en maak kans op een realiseringsbijdrage voor je volgende film. Het Nederlands Filmfonds reikt dit jaar voor de 13e keer de Filmfonds Wildcards uit. Met het bedrag van €50.000 krijgen de winnaars de kans om een nieuwe documentaire, fictiefilm of animatiefilm te maken met een eigen onderwerp en zelfgekozen cast en crew. Daar bovenop wordt er een bedrag van maximaal €2.500 beschikbaar gesteld voor coaching én maximaal €8.500 voor de producen. Deadline 22 september 2020. Het formulier zal vanaf 1 augustus t/m 22 september beschikbaar zijn.