Trends & Ontwikkelingen

De Radboud Universiteit en de gemeente Nijmegen bundelen hun krachten voor de oprichting van het Kenniscentrum Romeins Nederland. Dit nieuwe centrum brengt expertise samen, stimuleert interdisciplinair onderzoek en maakt kennis over de Romeinse tijd toegankelijk voor een breed publiek.

De Romeinen beheersten eeuwenlang een groot deel van Nederland. In 2021 erkende UNESCO dit verleden door de Neder-Germaanse Limes op de Werelderfgoedlijst te plaatsen. Archeologisch onderzoek heeft sindsdien veel nieuwe inzichten opgeleverd over hoe de Romeinse cultuur onze geschiedenis en samenleving heeft gevormd – en dat nog steeds doet. Om die kennis duurzaam te borgen en verder uit te bouwen, is een centraal instituut nodig. Het Kenniscentrum wil structurele samenwerking bevorderen tussen overheden, kennisinstellingen en archeologische organisaties. Denk aan gezamenlijke onderzoeksprojecten, gedeelde databanken en publieksgerichte activiteiten. 

Een lezersbrief in de Volkskrant besteed aandacht aan veranderingen rond kunst in de openbare ruimte. 'In september 2018 liep ik door Shoreditch in Londen en stuitte op iets onverwachts: Banksy’s Snorting Copper. Niet alleen het kunstwerk zelf was bijzonder, maar ook het feit dat het er kon zijn. Een kunstwerk dat gezag belachelijk maakte, mocht gewoon deel uitmaken van het straatbeeld.

Hoe anders is dat nu. Banksy’s recente schildering op een muur van de Royal Courts of Justice – een rechter die een demonstrant neerslaat – werd binnen enkele uren afgedekt en bestempeld als ‘schade aan een monument’. Wat ooit een vrije kreet in de openbare ruimte kon zijn, wordt tegenwoordig direct gecensureerd.'

Mondiacult is 's werelds grootste conferentie over cultuurbeleid. Van 28 september tot en met 1 oktober zijn cultuurministers, NGO’s, leden van UNESCO commissies, kunstenaars, diplomaten en jongeren, uit alle delen van de wereld, bijeen in Barcelona om, onder de vlag van UNESCO, de wereldwijde agenda voor cultuur voor de komende jaren te bepalen. 

Op de agenda veel discussies over het belang van cultuur in de ontwikkeling van mensen. Het is UNESCO’s overtuiging dat cultuur grote intrinsieke waarde heeft, en dat cultuur de kracht heeft om veranderingen in gang te zetten, de kracht heeft om de uitdagingen van vandaag aan te pakken en bij te dragen aan een meer rechtvaardigere, vreedzamere, interculturele, inclusieve en duurzame samenleving. 

Op 25 september hebben 22 Brabantse cultuurinstellingen te horen gekregen wat de provincie van hun bezwaren vindt over de uitslag van de subsidieronde professionele kunsten 2025-2028. De Kunst van Brabant is blij dat er alsnog een aantal organisaties door kunnen met hun werk, maar ook teleurgesteld dat de provincie het advies van de Hoor-en Adviescommissie om een totale herbeoordeling te laten plaatsvinden naast zich neer heeft gelegd.

De Kunst van Brabant neemt het de provincie Noord-Brabant zeer kwalijk hoe er met het culturele veld is omgegaan en roept de provincie op om in samenspraak een betere regeling te ontwerpen voor de volgende beleidsperiode. Met de honorering van de zes bezwaarmakers trekt de provincie € 2,6 miljoen extra uit voor de meerjarige regeling professionele kunsten dan oorspronkelijk begroot. De Kunst van Brabant roept de provincie op om dit ten laste te laten komen van de algemene middelen en niet te laten drukken op het resterende cultuurbudget.

MaMA (Media and Moving Art) is een platform voor visuele cultuur in Rotterdam. Jong talent ontwikkelt zich bij ons door middel van producties en presentaties op het grensvlak van beeldende kunst en populaire cultuur. MaMa realiseert presentaties, tentoonstellingen, boeken en tijdschriften, performances, masterclasses en events, in de eigen showroom, online en op locatie, lokaal en internationaal. MaMA meldt nu de aanstelling van een nieuwe directeur: Samira Ben Messaoud. Ben Messaoud is tot oktober zakelijk directeur van de Haagse kunstruimte Nest en was eerder zakelijk leider van het Amsterdamse Sexyland World.

De Leiderdorpse Volksuniversiteit, het Leiderdorps Museum en Theater Toverlei krijgen geen subsidie meer van de gemeente. Althans, niet meer voor het betalen van hun huur. De drie organisaties kunnen nog wel op een financiële Leiderdorpse bijdrage rekenen, maar dan alleen voor hun culturele aanbod. Dat is de uitkomst van een nieuwe regeling die volgend jaar ingaat, zo maakte cultuurwethouder Herman Romeijn bekend. 

De gemeente geeft geen geld meer uit dat louter is bedoeld voor het bekostigen van de huisvesting van gezelschappen, musea, verenigingen en stichtingen. Subsidies zijn alleen nog verkrijgbaar om ’culturele activiteiten en ontwikkeling in Leiderdorp te versterken’.

Met de regeling Samenwerking & Schaalvoordelen gaf ons programma Oog voor Impuls een flinke boost aan samenwerkingen in de culturele en creatieve sector. Het idee: samen sta je sterker en kun je efficiënter werken. Bijvoorbeeld door kosten te delen. In totaal kregen 149 mooie plannen een vliegende start. 

Een goed voorbeeld is een nieuwe workshopformule die koorleiders Marjolein Marzacu en Christoph Mac-Carty samen ontwikkelden voor Nederlandse en internationale koren. Als alternatief voor maatwerk voor elk koor bedachten ze bouwstenen waaruit een workshop kan worden samengesteld die aansluit op een specifieke vraag. Dit scheelt voorbereidingstijd en dus ook kosten. 

De opening van de Week tegen Eenzaamheid was dit jaar extra bijzonder voor Jan van den Velden. De Rijenaar stond bij de opening van de Week in Den Bosch op het podium naast koning Willem-Alexander. 

Deze week zijn er vanuit VIP Voor Elkaar allerlei activiteiten, gericht op ontmoeting en verbinding. Van een lunch tot een film kijken en activiteiten voor jongeren. ,,Als je ziet wat we allemaal organiseren, dat is nogal wat. Dat kunnen we organiseren omdat er echt een leuke groep vrijwilligers staat.” Van den Velden benadrukt die vrijwilligers, want alleen zou hij niets kunnen doen. „Iemand moet de kar trekken. Maar het gaat niet om mij, het gaat om de mensen”, geeft hij aan in cultureel centrum De Boodschap, waar veel activiteiten worden georganiseerd.

Dit najaar gaat Platform ACCT vanuit werktuigPPO nieuwe samenwerkingen aan om de professionele ontwikkeling van creatieve zelfstandigen (extra) te ondersteunen in twee regio's. Via Qredits Bonaire worden professionals uit de culturele en artistieke sector in dit deel van Caribisch Nederland ondersteund bij scholing door 50% co-financiering van de opleidingskosten aan de Qreative Business Academy (QBA). De provincie Overijssel maakt de komende 4 jaar budget vrij om zzp’ers woonachtig in de provincie een extra bijdrage te geven in hun professionele ontwikkeling.