22-09-2022
De Gezondheidsraad brengt binnenkort advies uit over het geluidsvolume bij popconcerten en in clubs. Dat moet waarschijnlijk omlaag naar 100 decibel om het gehoor van het publiek te beschermen. Wat vinden de poppodia daarvan, en hoe gaan ze dat doen? NRC sprak o.m. met Doornroosje en Paradiso en met Berend Schans, directeur van de branchevereniging voor poppodia en festivals. De Volkskrant sprak o.m. met Henri Marres, hoogleraar KNO-heelkunde aan de Radboud Universiteit, Robert Stokroos, hoogleraar oorheelkunde in het Universitair Medisch Centrum Utrecht en enkele Rotterdamse clubgangers.
22-09-2022
In de solo-expositie Gelichaamd van Nieke Koek in Museum de Fundatie onderzoekt zij, voor wie de hedendaagse gezondheidszorg een terugkerende inspiratiebron is, hoe de kunstenaarspraktijk kan worden toegepast als medisch instrument – en andersom. De expositie biedt een overzicht van Koeks medisch-artistieke verkenningen van de afgelopen tien jaar. Wat hierbij noemenswaardig is, is dat Koek voor haar projecten regelmatig samenwerkt met zorginstellingen, medisch personeel en ook patiënten. Daarmee is het werk van Koek niet speculatief, zoals wetenschappelijk georiënteerde kunst vaak is, maar een directe reactie op de alledaagse, inderdaad gelichaamde werkelijkheid van het leven met een fysieke beperking. Nadia de Vries over de tentoonstelling. N.B. Voor de nieuwe reeks van Mister Motley, De ontmoeting, wordt een toevallige medebezoeker gevraagd om De Vries bij de expositie van Koek te vergezellen
22-09-2022
De mentale gezondheid van meisjes is de afgelopen vier jaar sterk verslechterd, aldus de belangrijkste conclusie uit het rapport Health Behaviour in School-aged Children, dat half september werd gepresenteerd. Ook onder jongens is de mentale gezondheid gedaald. Zowel actieve als passieve cultuurparticipatie kunnen bijdragen aan het verminderen van stress en de persoonlijke ontwikkeling van jonge mensen. Naar aanleiding van een metastudie waarin 900 wetenschappelijke onderzoeken werden geanalyseerd riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in 2019 al op om meer te investeren in culturele interventies in de gezondheidszorg. Cultuur geeft houvast en biedt perspectief. Daarnaast is het een belangrijke manier om je persoonlijk te uiten en in contact te staan met anderen. Eind september komt op initiatief van Unesco nagenoeg de hele wereld samen om hierover te praten. Tijdens de wereldconferentie Mondiacult (28-30 september in Mexico) bezinnen alle 193 lidstaten zich op de vraag hoe cultuurbeleid kan bijdragen aan de realisatie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDG’s).
20-09-2022
Hoe verfilm je de pijn van rouw, die vaak in stilte plaatsvindt? Nederlandse filmmakers zijn er goed in, betoogt filmrecensent Pauline Kleijer naar aanleiding van ‘’Zee van tijd”, de openingsfilm van het Nederlands Filmfestival. Is er minder angst bij beginnende filmmakers om het zware thema van rouw aan te kaarten? Dat vraagt Sabeth Snijders zich af bij het zien van vier speelfilms die in première gaan op het Nederlands Filmfestival en allemaal om dat thema draaien.
20-09-2022
Op 27 september vindt er een online kennissessie plaats op het LKCA kanaal op 1sociaaldomein.nl over de kracht van kunst voor het mentaal welzijn. Hoe draagt kunst bij aan mentaal welzijn? Wat zijn kansen, succesfactoren en valkuilen als je hier als professional mee aan de slag wilt gaan? Hoe werk je een visie of idee uit in een aanpak samen met partners? En wat is de betekenis van cultuurparticipatie voor deelnemers?
20-09-2022
Het ministerie van OCW, the British Council en LKCA organiseren op 4 oktober een bijeenkomst om van gedachten te wisselen over de toegankelijkheid van de cultuursector en de rol die gemeentelijk cultuurbeleid hier in kan spelen. De bijeenkomst is interessant voor gemeenteambtenaren, culturele organisaties en ervaringsdeskundigen.
15-09-2022
De stad Brussel lanceert in samenwerking met de dienst Therapie van het Brugmannziekenhuis een proefproject waarbij patiënten met een museumvoorschrift een culturele uitstap kunnen maken. De testfase zal zes maanden duren. De toegangstickets worden betaald door de stad Brussel.
15-09-2022
De Amsterdamse nachtclubs en de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vinden het niet nodig om de wettelijke geluidsnorm te verlagen. In de Tweede Kamer hadden onder meer PvdA, Volt, CDA en Partij voor de Dieren hun zorgen geuit over de toename van tinnitus onder jongeren. Zij pleiten voor een wettelijk maximum van het aantal decibel in uitgaansgelegenheden. Muziek mag nu niet langer dan een kwartier boven de 103 decibel uitkomen. Dit is vastgelegd in een convenant uit 2018. Dit is echter een vrijblijvende regel, die niet wordt nageleefd. Als een horecagelegenheid zich niet aan deze regel houdt, worden er geen waarschuwingen of boetes gegeven. Volgens Koninklijke Horeca Nederland lost dit het tinnitusprobleem niet op en is preventie veel belangrijker. “Het zachter zetten van de muziek zal allereerst ten koste gaan van de beleving. De bezoekers blijven dan weg en gaan naar andere plekken om harde muziek te beleven. Daarmee werk je mogelijk illegale raves juist in de hand, waar totaal geen controle is”, aldus de brancheorganisatie in het Parool. Preventie is volgens de brancheorganisatie de enige remedie.
13-09-2022
Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. Een derde gesprek met Healthcare innovator Gerjanne van Gink. Van Gink richt zich op het ontwerpen voor mensen die zich minder makkelijk kunnen uiten of kunnen meekomen in de maatschappij zoals die is ingericht. Ze noemt wat ze doet ‘empathic design for an inclusive society’. Dementie is een van de onderwerpen waar ze zich op richt, sinds ze in haar laatste jaar van haar studie productdesign aan de HKU in een verpleeghuis op een gesloten afdeling voor mensen met dementie werkte.“Ik vind het bijzonder om met hen te werken. Ze hebben vaak een heel leven achter zich met carrières, kinderen, geliefden. Soms merkt je daar nog wat van, soms niet meer. Ze hebben wensen maar communiceren vaak moeilijk, dus moet je creatief zijn om aan informatie te komen”, ervaarde ze. “Daar kunnen wij als ontwerpers aan bijdragen.”
26-07-2022
Muziek in de zorg: therapie of kunst? Stel, je ligt in het ziekenhuis, weg van thuis in een onbekende omgeving met beperkte bezoekuren. De hoofdonderwerpen van de dag zijn ziekte, medicatie en herstel. Alles wijst erop: je bent een patiënt. Dan komt er een musicus binnen die een mooi muziekstuk voor je speelt. Even word je uit de ziekenhuissleur gehaald en voel je je weer ‘mens’. Dit is wat muziek in de zorg kan betekenen. Wanneer wij het hebben over ‘muziek in de zorg’, is muziektherapie een begrip waar je niet omheen kunt. Wat is het verschil tussen de inzet van professionele musici en muziektherapie? Waar ligt de scheidingslijn tussen therapie en kunst? Is het verschil wel zo zwart-wit? En wat is belangrijk wanneer je als professioneel musicus het zorgveld betreedt? Een blog van Yrene Kerckhaert. Ze studeert aan de Master Health Humanities in Tilburg. Tijdens haar stage bij Kunstloc Brabant onderzocht ze de mogelijkheden voor en interesse in live-muziek in Brabantse ziekenhuizen
19-07-2022
Dementie is doodsoorzaak nummer 1 in Nederland na covid. 1 op de 3 vrouwen zal deze diagnose krijgen en 1 op de 7 mannen. Eigenlijk krijgt iedereen met dementie te maken in de toekomst, of je het nu zelf bent, je ouders of als mantelzorger. Kunstloc Brabant met een overzicht van kunst- en cultuuractiviteiten die bijdragen aan de positieve gezondheid van mensen met dementie.
14-07-2022
Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. In deel 2 sprak Viveka van de Vliet met documentairemaker en social designer Evie Sparidaens. Voor Evie zit er een persoonlijk verhaal achter haar drive, zo blijkt uit haar afstudeerproject aan de Design Academy Eindhoven; in de documentaire ‘hou vast’ belichtte ze vanuit het perspectief van de mantelzorger de Alzheimer van haar oma. “Ik wilde laten zien wat de impact van de ziekte is op mijn familie, en hoe intens en verdrietig dat kan zijn”, zegt Sparidaens. Na deze persoonlijke documentaire wilde Evie met haar boodschap een breder publiek bereiken. Ze kwam via Expertisecentrum Familiezorg in Tilburg in contact met een echtpaar waarvan de vrouw dementie heeft en de man al dertien jaar voor haar zorgt. Evie was nieuwsgierig naar waar hij tegenaan liep. Er is een overload aan informatie, er zijn talloze boeken over het brein en toch is het lastig aan familie uit te leggen wat er aan de hand is, vertelde hij. De uitspraak inspireerde Evie om een boek te maken met meer focus op beleving en gevoel. Dit gelijknamige boek ‘hou vast’ gaf ze uit in eigen beheer. In het boek neemt ze de lezer mee in de gedachten van een persoon met dementie. Op elke bladzijde staat één zin, zoals: ‘Ik ben mijn sleutels kwijt’ en ‘Ik wil naar mamma’ tot er alleen nog maar lege bladzijden zijn.
05-07-2022
Het boek X-Ray Architecture van Beatriz Colomina vormt het vertrekpunt van de tentoonstelling Sick Architecture in CIVA in Brussel. De publicatie is een exploratie van de invloed van het medisch discours op de architectuur van de twintigste eeuw. Uitgangspunt is dat het modernisme, met zijn witte, strakke muren, werd vormgegeven vanuit een obsessie met tuberculose en zijn voornaamste diagnosetool: Röntgenfoto’s. Aan het begin van de 20e eeuw was tuberculose verantwoordelijk voor één derde van de doden in grote steden. Dit collectief trauma bracht een groep ontwerpers voort die architectuur inzet als middel tegen de pandemie. Maar wanneer we veronderstellen dat ziekte een concrete oorzaak heeft, die vermeden kan worden door de patiënt met bijvoorbeeld architectuur of levensstijl, kan de gedachte ontstaan dat de patiënt zelf schuldig is aan de ziekte. “Als wij, architecten, durven te geloven dat architectuur kan voorkomen of genezen, dan zet deze tentoonstelling ons weer met beide voeten op de grond. Er zit groot gevaar in het vertrouwen in architectuur.”, schrijft architect Vjera Sleutel. De tentoonstelling verbreedt zowel het begrip van architectuur als van ziekte. Niet enkel gebouwen, maar ook landschapsontwerp, stadplanning, medische tools en meubilair passeren de revue. De opgenomen ‘ziektes’ zijn zowel mentaal als fysiek en zijn niet allemaal strikt te classificeren als ziekte: claustrofobie, de pest, malaria, geboortebeheersing, motorische beperking.
23-06-2022
Sinds vorig jaar werkt LKCA met diverse partijen aan een coalitie voor de jeugd. Samen met partners als het Jeugdfonds Sport & Cultuur, Kunstbende, NJi, NOC*NSF, Scouting Nederland, Sociaal Werk Nederland en Stichting Jantje Beton is een samenwerkingsverband onder de naam De Nationale Jeugdcoalitie gevormd. Dit verband treedt op richting Rijksoverheid, in kennisverzameling en in praktische realisatie van de ambities van de coalitie. LKCA agendeert met deze partners een brede ontwikkeling van de jeugd in landelijk en gemeentelijk beleid. Door cultuur, jeugdwerk, natuuractiviteiten en sport ontwikkelen kinderen en jongeren vaardigheden voor het leven. Daarnaast brengen deze activiteiten hen plezier en uitdaging. Door zich breed te ontwikkelen en anderen te ontmoeten bouwen kinderen en jongeren sociaal, mentaal en fysiek kapitaal op. Dit maakt zorg minder vaak nodig en het draagt bij aan een veerkrachtige samenleving en een gezonde generatie in 2040. Wat staat er in het position paper van de Nationale Jeugdcoalitie?
23-06-2022
Uit onderzoek van de Universiteit van Pennsylvania blijkt dat er door museumbezoek een vermindering van angst en depressie optrad en een toename van cognitieve functies en empathie, naast een aantal andere veelbelovende uitkomsten. "Kunstmusea hebben een groot potentieel om mensen positief te beïnvloeden, waaronder het verminderen van hun stress, het versterken van positieve emotionele ervaringen, en het helpen van mensen om zich minder eenzaam en meer verbonden te voelen," aldus onderzoeker Katherine Cotter. Mensen met dementie en mensen met ernstige psychische aandoeningen waren opgewekter, gelukkiger, opgebeurd en meer betrokken na een museumbezoek, en oudere volwassenen vonden dat hun tijd met het bekijken van kunst de moeite waard was. Naast deze individuele voordelen hadden musea ook invloed op de manier waarop mensen met elkaar omgingen. Museumbezoekers gaven aan dat ze zich minder sociaal geïsoleerd voelden; vervolgens waren ze in staat om contacten te leggen met anderen die dezelfde interesses hadden. Deze bezoeken moedigden hen ook aan om na te denken over de maatschappij in het algemeen
23-06-2022
Wetenschappers hebben de afgelopen jaren regelmatig aangetoond dat de gebouwde omgeving invloed heeft op de mentale gezondheid van mensen. Vooral de negatieve invloed van strakke, moderne architectuur op het welzijn van de gebruikers valt op. Justin Hollander (wetenschapper aan Tufts University en co-auteur van het boek Cognitive Architecture: Designing for How We Respond to the Built Environment) weet wel waarom. Gebruikers, zo stelt Hollander, zijn zowel in landschappen als in straten op zoek naar een verhaal met een volgorde. Uit Zweeds onderzoek blijkt dat ook professionals dit onderschrijven. Binnenstadmanagers en andere professionals zijn ervan overtuigd dat stadscentra veel meer profiteren van klassieke, romantische architectuur.
23-06-2022
LEV, dat jongerenwerk verzorgt in o.m. Nuenen, kwam op het idee een film te maken om jongeren na de coronatijd weer meer verbinden. Dat gebeurt o.l.v. Ramon Etman en regisseuse Lisette Vlassak van Filmworkshop.nl. Jongerenwerker Bjorn Pinsel : ,,We kwamen op het idee van een film want film verbindt, tijdens het maken, en hopelijk ook bij de vertoning. We kenden het concept van de workshops van Ramon. Hij maakt met groepen films en dat wilden wij in Nuenen ook. We hebben een oproep geplaatst in de Nuenense krantjes.” Floor Donders van de LEVgroep begeleidt het project. ,,35 kandidaten meldden zich. We hebben geselecteerd op motivatie en schroefden terug naar acht.” De jongeren mochten aangeven wat ze wilden, voor of achter de camera. Ze deden daarna bijna alles zelf. De professionals waren er om hen te begeleiden en helpen waar nodig. Ramon Etman: ,,Iedereen heeft binnen het team een eigen functie en rol en uiteindelijk komt alles samen. Ze mogen ook zelf editen en monteren en maken kennis met alle onderdelen van het filmvak.” Op 25 juni is de première.
21-06-2022
Een voorwerp inpakken à la Christo of een schilderij maken zoals Picasso. Zo probeert kunstenaar Miranda van der Zandt de bewoners van Vitalis Peppelrode te laten werken met kunst en cultuur. Hoe? Met het Rariteitenkabinet, een rijdende samenstelling van kastjes met lades en spulletjes om te bekijken, aan te raken en zelf mee aan de slag te gaan door middel van opdrachten. ,,De bewoners vinden het heel leuk om te doen”, vertelt Wendy van Zon, coördinator Kunst en Cultuur bij Vitalis. Zij zat regelmatig bij de workshops en zag de deelnemers opleven. ,,Het geconcentreerd kijken naar elkaar en de herinneringen leveren leuke gesprekken op.” Het Rariteitenkabinet is een van de zeven kunstprojecten van het samenwerkingsproject (S)pionieren. Zeven kunstvakdocenten van CKE zijn op verschillende Vitalis-locaties aan de slag gegaan. Onderzoeksinstituut Nivel ondersteunt en evalueert het project. Vitalis werkt zo aan een vernieuwende methodiek voor kunstprojecten in de ouderenzorg.
09-06-2022
‘Alleen in de pauze’. Onder die naam presenteerde rapper Typhoon op 3 juni zijn nieuwe single, in samenwerking met Stichting Join Us in Veghel. Die zet zich in om eenzaamheid onder jongeren tegen te gaan. Eenzaamheid is een chronisch probleem onder zo’n 200.000 jongeren in Nederland. Join Us begon in 2018 door de Keldonkse pedagoge Jolanda van Gerwe om eenzaamheid onder jongeren aan te pakken. De stichting brengt overal in het land groepen jongeren tussen de 12 en 30 jaar bijeen, zowel online als offline, om samen leuke activiteiten te ondernemen en zo sociaal sterker te worden. Typhoon (37) is sinds september 2021 ambassadeur van Join Us. ,,Door gesprekken met de jongeren die zijn aangesloten bij Join Us, moet ik vaak terugdenken aan mijn jeugd”, vertelt hij. ,,Ik heb zelf ervaren hoe moeilijk het is om goed met gevoelens van eenzaamheid om te gaan. Mijn muziek heeft mij een stem gegeven en zorgde ervoor dat ik zag dat ik niet de enige was. Helaas is het probleem nog steeds actueel en daarom vind ik het belangrijk dat er meer aandacht voor komt.” De videoclip van ‘Alleen in de pauze’ werd op 8 juni gelanceerd. Er is ook een podcastserie beschikbaar over het onderwerp.
09-06-2022
De LKCA publicatie ‘Gemeentelijk beleid: tips voor het verbinden van cultuur, zorg en welzijn’ bevat inzichten en handvatten voor gemeentelijk beleidsmedewerkers cultuur die een verbinding willen leggen tussen beleidsdomeinen. Voor gemeentelijke beleidsmedewerkers cultuur biedt samenwerking met collega’s van zorg en welzijn veel kansen. Bijvoorbeeld kansen om een breder publiek, vooral ook kwetsbare doelgroepen, te bereiken en daarmee een bijdrage te leveren aan maatschappelijke problemen als eenzaamheid en armoede. Bovendien biedt samenwerking tussen cultuur, zorg en welzijn kansen om krachten en budgetten te bundelen. Omgekeerd bieden culturele activiteiten voor beleidsmedewerkers in het sociaal domein kansen om mensen positief te stimuleren en inspireren. Dit is een bewerking van het onderzoek 'Cultuur, zorg en welzijn in gemeentelijk beleid'
07-06-2022
Twintig schrijvers vormen een 'literair schaduwkabinet', een initiatief van ILFU. Ze schrijven elk een brief aan een minister uit het kabinet-Rutte IV, met daarin een leesadvies. Geen non-fictie; geen zelfhulpboeken of op feiten gestoelde analyses van maatschappelijke onderwerpen, maar fictie, romans, gedichten en verhalen die je in het hoofd van iemand anders verplaatsen. En dat is essentieel voor bewindslieden die aan het hoofd staan van een democratie. Aflevering 3: romanschrijver Auke Hulst heeft een leestip voor Ernst Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Kurt Vonneguts Slapstick (1976). De enige roman die Hulst kent waarin eenzaamheid uitdrukkelijk als politiek probleem wordt benoemd
30-05-2022
Geen schrikeffecten, harde muziek of een flitsend lichtplan. Het Circus in de Zorg dat op 29 mei haar circustent neerzette in Gemert, is er juist speciaal voor mensen die blij worden van wat meer rust. Het prikkelarme circus werd speciaal voor bewoners van de kleinschalige woongemeenschappen Ruijschenbergh en Hove Vogelsanck en de woongroepen van Stichting ORO naar Gemert gehaald.
19-05-2022
Op 21 april stond In Tilburg tijdens Cultuurparticipatie on Tour #2 het Arts for Health Centre centraal. Dit is een initiatief van Corpo Máquina, Sounding Bodies en Switch2Move uit Tilburg. Met een nieuwsgierige blik en op een onderzoekende wijze was de avond ingestoken om de domeinen zorg, welzijn en cultuur nader tot elkaar te laten komen. Er was een keynote door Clare Lovett. Zij werkt voor de stad Londen waar ze sinds 2019 hoofd cultuur, gezondheid en welbevinden is. Ze heeft een achtergrond in cultuurparticipatie en podiumkunsten. In haar presentatie liet ze mooie voorbeelden vanuit Londen passeren waar de kunsten, zorg en welzijn gezamenlijk werken. Heleen Volman, één van de initiatiefnemers van Arts for Health Centre, nodigde het publiek uit om samen te gaan onderzoeken. Ze licht toe dat dit geen project is, maar een lange-termijnvisie in ontwikkeling. Het is een proces dat vraagt om een lange adem. Daarnaast is onderzoek een belangrijke factor in het Arts for Health Centre. Maar hoe onderzoek je de werking van kunst? Het werk heeft een breed spectrum aan doorwerkingselementen. Welke impact willen we maken en hoe meet je dat? En hoe ontwikkelen we professionele praktijken op het snijvlak kunst en zorg/welzijn?
19-05-2022
Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. In deel 1 sprak Viveka van de Vliet met Laura Koenen. Toen haar grootmoeder geconfronteerd werd met dementie werd ze zich bewust van de rol die ze, naast kleindochter, zou kunnen vervullen als ontwerper.
17-05-2022
Wat weten we over het effect dat kunst kan hebben op ons leven? Wat is de rol van cultuur op de ontwikkeling van kinderen? Welke ervaringen kennen we vanuit de zorg en het sociaal domein? Wat werkt? De sociaal-emotionele aspecten van cultuur staan centraal tijdens het LKCAtelier van 2 juni.
16-05-2022
Fontys werkt al sinds 2017 samen met Tiuri, een theaterwerkplaats voor jongvolwassenen met een lichtverstandelijke beperking. Het is een plek waar het ontwikkelen van talent centraal staat. De één doet dat al dansend, de ander met muziek bezig zijnde. “Vanaf dit jaar gaan we onze samenwerking formaliseren in een convenant. Concreet betekent dit dat we nu de middelen hebben om structureel onderzoek te doen, waarbij een docentonderzoeker een dag in de week meeloopt met het team bij Tiuri”, legt Maike Kooijmans uit, al vijf jaar lector van het lectoraat Opvoeden van de Toekomst. De docentonderzoeker in kwestie is Eva van der Veer, Fontysdocent bij Pedagogiek. Zij is hoofdonderzoeker van het project en zal - met ondersteuning en begeleiding van Kooijmans - het onderzoek gaan uitvoeren. In het onderzoek bij Tiuri wordt gekeken naar de waarde en betekenis van kunst en cultuur bij het vormen van je identiteit. Kooijmans omschrijft de werkplaats ‘als een mooi voorbeeld van een pedagogische praktijk waar niet een curriculum als uitgangspunt wordt genomen, maar de talenten zelf’. “Wij kunnen daarvan leren. Hoe kan theater bijdragen aan de identiteitsontwikkeling van jongvolwassenen met een beperking? Zowel op het vlak van persoonlijke identiteit als professionele identiteit. We willen een inclusievere samenleving en cultuursector creëren met veel meer gelijkheid. We moeten kijken naar wat mensen kunnen in plaats van naar wat ze niet kunnen.” Studenten zullen actief bij het onderzoek worden betrokken. Het convenant wordt op 20 mei ondertekend door de directies van Fontys Pedagogiek en Tiuri, en door lector Maike Kooijmans. Dat gebeurt in de Schouwburg van Tilburg, voorafgaand aan de voorstelling ‘No Bodies’ van Tiuri.
16-05-2022
Rutger van Hulst beleefde vorig jaar met zijn zusje een grote nachtmerrie, toen hun ouders overleden door giftige accudampen op een boot in het Friese Bolsjeward. De laatstejaarsstudent van St. Joost School of Art & Design besloot zijn verdriet om te zetten in motivatie en maakt er nu een fictieve afstudeerfilm over, Mijn ouders wonen op Jupiter. In de film volgt de kijker de twintigjarige Ruben en zestienjarige Floor, broer en zus. Wanneer hun ouders op vakantie gaan dansen thuis de muizen op tafel, tot de politie op een avond voor de deur staat en aan de twee vertelt dat hun ouders zijn overleden. Vanaf dat punt is te zien hoe hun week na het verschrikkelijke nieuws verloopt. Rutger: ‘’Tijdens het filmen was ik de regisseur, niet de jongen over wie de film ging. Al was ik er natuurlijk ook mee bezig. Tijdens het repeteren waren er wel veel momenten dat we met elkaar praatten over onze persoonlijke ervaringen. Dat hielp de acteurs, die een fantastische prestatie leveren ook echt. Ze voerden gesprekken met mijn zusje en het bevriende stel die in de film terugkomen. Dat werpt zijn vruchten nu af.’’ Met de film hoopt Rutger het taboe op praten over de dood te doorbreken.
16-05-2022
Scapino Ballet Rotterdam en neuropsycholoog Erik Scherder presenteren op 3 juni in Theater Rotterdam de voorstelling Dancing and the Brain. In een avond vol dans geeft Erik Scherder colleges over de indrukwekkende positieve effecten van dansen op het gezonde en aangedane brein. Met bijdragen van Conny Janssen Danst, Codarts Havo/Vwo voor Muziek en Dans, BlackBirds/Dalton Jansen, 1stMove/Annemarie Labinjo, en Scapino Ballet Rotterdam. Aan het slot van de avond wordt het publiek in de zaal uitgenodigd zelf mee te dansen.
12-05-2022
In het project Da parte brengt de slagwerkgroep van de Philharmonie Sittard het maatschappelijke thema ‘depressie’ muzikaal onder de aandacht. Verlies van interesse (anhedonia) komt vaak voor bij mensen met een depressie. Geen zin in activiteiten of interactie met andere mensen. In de compositie Da parte is dit symptoom verklankt door twee leidende partijen hun spel te laten spelen, zonder dat ze eigenlijk mét elkaar spelen. Da parte is een onderdeel van het negende project van het muziek-wetenschappelijke samenwerkingsverband tussen componist Vincent Cox, wetenschapper dr. Tim Leufkens en dirigent Frank Marx. Al meer dan 15 jaar creëert het trio experimentele, vernieuwende producties voor slagwerkensembles. Da parte is het tweede deel van een vierdelig project genaamd La Mente (de psyche) waarin vier veelvoorkomende mentale stoornissen worden verklankt: posttraumatische stressstoornis, angststoornis, chronische slapeloosheid en depressie. Leufkens: “Mensen met een depressie vinden het lastig om een gesprek over hun aandoening te starten, en familie en vrienden mijden het onderwerp om de ander niet te kwetsen. Deze vicieuze cirkel moeten we met zijn allen doorbreken, want een depressie kan ons allemaal overkomen.”
12-05-2022
Ter afsluiting van de landelijke kennisdelingsdagen van het Programma Cultuurparticipatie was het LKCAtelier op 14 april gewijd aan de samenwerking tussen cultuur en welzijn. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling.
10-05-2022
“Kunsteducatoren zijn eraan gewend met zorgvuldigheid te opereren in werelden die hen soms met desinteresse (onderwijs) of dedain (kunst) bejegenen. De pandemie heeft de urgentie van onderwijs op basis van offline menselijk contact wereldwijd voelbaar gemaakt. Als de kunstwereld zich nu ook wil toeleggen op het faciliteren en onderhouden van ‘zorgzame relaties’ dan zouden kunsteducatoren wel eens de beste intermediairs kunnen zijn om die twee domeinen te verbinden.” Emiel Heijnen ziet verwantschap tussen zijn vak als kunstdocent en kunstenaars die een ‘verzorgende’ rol aannemen. En dat laatste doet zich sinds de pandemie steeds vaker voor.
10-05-2022
Het leven van actrice en kunstenares Nina Goedegebure en haar vriend staat plotseling op de kop als hij blijkt te lijden aan een zeldzame, levensgevaarlijke bindweefselaandoening: het Loeys-Dietz syndroom. Terwijl hij operaties ondergaat in het Amsterdam Medisch Centrum loopt Goedegebure door het ziekenhuis. Waar een ander misschien comfort zoekt in een sigaret of ijsbeert door de gangen ontdekt Nina een ‘ziekenhuisgalerie’. De kunstcollectie van het ziekenhuis helpt haar troost en houvast te vinden en betekenis te geven aan de zware tijd die ze doormaakt. De gedachten en gevoelens die de werken in haar losmaken, begint ze op te schrijven. Zo ontstaat als het ware een staalkaart van het ziekte- en herstelverloop, bestaande uit korte, begeleidende teksten naast de kunstwerken. Ze besluit ze te bundelen in een kunstboek: Loeys Dietz – elke dag een kunstinjectie. De teksten zijn ook ingesproken door Nina voor een audiotour die in het ziekenhuis te beluisteren is. Op 12 april zijn het boek en de tour gelanceerd in het AMC, de tour is daar nu voor iedereen te volgen. Oscar Spaans sprak met haar.
10-05-2022
Tijmen en Lotte zijn verstandelijk beperkt en kunnen dingen niet. Maar, óók veel wel. Zo zijn ze dol op vrijwel alles wat te maken heeft met toneel en theater. Tijmen schittert in de theatervoorstelling ‘Norma’ en Lotte in de première van ‘Het Othello College’. Beide zijn producties van de jubilerende Theaterwerkplaats Novalis in Vught. Ze volgen al zo’n vier jaar arbeidsmatige dagbesteding bij Theaterwerkplaats Novalis in Vught voor mensen met een verstandelijke beperking. ,,Maar het is eigenlijk veel meer dan dagbesteding”, schetst Fleur van de Laar, sinds vorig jaar directeur van de Theaterwerkplaats. ,,Voor onze cliënten die we liever theatermakers noemen, is het hun baan en wij laten ze zo volwaardig mogelijk mee draaien. Dus ook in de avonden en tijdens de weekenden zoals dat in de theaterwereld gaat. En ze kunnen werkzaam zijn in ons lunchcafé of in de facilitaire dienst. Het is een doelgroep die vaak veel meer kan dan soms wordt gedacht. Dat willen we graag naar buiten brengen.” Op 9 mei vierde Theaterwerkplaats Novalis haar eerste lustrum met ouders, vrijwilligers en huisgenoten. Op 21 mei houden ze aan de Industrieweg een open dag en kan iedereen kennismaken met Novalis door middel van verschillende workshops. ,We zijn in 2017 met drie theatermakers begonnen. Inmiddels hebben we 30 cliënten”, aldus regisseur Jan van der Els. ,,Ons doel is talent prikkelen en ontwikkelen. We maken voorstellingen voor ons zelf maar ook op maat voor bijvoorbeeld organisaties en bedrijven. Dat geldt ook voor decors. Onze theaterstukken hebben vaak een boodschap. Zo gaat ‘Het Othello College’, dat losjes gebaseerd is op het door Shakespeare geschreven Othello, over wraak nemen, boosheid en verliefdheid. Emoties die volgen op afwijzing. Deze voorstelling wordt aangeboden aan basisscholen, groep 6, 7 en 8 en de eerste klas van de middelbare school. Daarna willen we er een reizende voorstelling van maken.” De theatermakers van Novalis regelen zoveel als mogelijk zelf. Van zang en muziek, spel, dans, beweging tot aan grime, kleding/kostuumontwerp, het ontwerpen van decors en het schrijven van scripts. Naast de Theaterwerkplaats, huizen in het pand aan de Industrieweg ook verschillende andere bedrijven, is er een horecavoorziening en een serre die door organisaties of verenigingen gebruikt kan worden. Novalis zoekt de samenwerking zoveel mogelijk op. Novalis is een erkend leerbedrijf voor theater en zorg. Er zijn stageplekken voor studenten van het KW1C, en studenten van Avans werken er aan producties.
09-05-2022
Zowel in Nederland als in België moeten overheidswebsites en van aanverwante partijen al sinds 2016 toegankelijk zijn. In Nederland moeten vanaf 2025 zelfs alle websites en apps toegankelijk zijn voor gebruikers met een beperking. Alicia Hoost nam voor Cultuurmarketing de proef op de som om te ontdekken hoe toegankelijk de webshops van culturele organisaties eigenlijk zijn. Naast dat dit door de overheid wordt opgelegd, is het namelijk zonde als je niet online niet toegankelijk bent voor je publiek, omdat je daardoor bezoekers misloopt. Van de websites die Hoost onderzocht, verzamelde ze 4 onderdelen waarop het vaak misgaat als mensen met een beperking een aankoop willen doen. Beperkingen zijn divers. Denk hierbij aan mensen met een visuele, auditieve, motorische, cognitieve en/of verstandelijke beperking. Daarom hebben deze punten ook betrekking op verschillende aspecten van het aanschaffen van online tickets.
09-05-2022
Na de Dutch Grand Prix en de Zwarte Cross, worden ook muziekfestivals Concert at SEA en STRAF_WERK toegankelijker voor mensen met een beperking. Dat heeft HandicapNL op 9 mei bekendgemaakt. “Het is overduidelijk tijd voor aanpassingen”, zegt HandicapNL-woordvoerder Jeroen van de Koppel. “Van parkeerterreinen tot doventolken en een aangepaste camping. Steeds meer festivals worden stap voor stap toegankelijk voor iedereen.” Bij Concert at Sea komt er op de Brouwersdam een toegankelijke tribune, aangepast sanitair en een speciale ruimte om op adem te komen. Vrijwilligers van HandicapNL zorgen voor de nodige zorg en ondersteuning. House- en technofestival STRAF_WERK in Amsterdam zorgt voor speciale parkeerplaatsen, een rust- en relaxruimte en ook een aangepaste website voor mensen met een visuele beperking. Binnen drie jaar wil HandicapNL ervoor zorgen dat alle toonaangevende festivals in Nederland toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Dit is mogelijk door een extra bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. Een groepje mensen met een handicap gaat proefdraaien op een festival en verslag uitbrengen van wat er al wel en nog niet goed is geregeld. Daaruit komen concrete punten waarmee een festival aan de slag kan om toegankelijk te worden. Dit in samen werking met Nationale Vereniging de Zonnebloem. Mensen met een beperking kunnen bij het aankopen van hun kaartjes ook hun zorgwensen aangeven.
09-05-2022
Drie voorstellingen gaf het ‘Circus in de Zorg’ op 7 mei in de Achtse Barrier in Eindhoven. Clowns, acrobaten en de honden en poezen vermaken buurtbewoners voor wie het niet vanzelfsprekend is om een dagje uit te gaan. Een initiatief van Hart voor de Buurt, een samenwerking van zorggroep Archipel Eerdbrand, wijkcentrum De Mortel en de projectgroep Jeugdzorg op de juiste plek. Zij organiseren activiteiten voor meer verbinding in de wijk. ,,Wij willen jong en oud verbinden. Er zijn drie voorstellingen voor kwetsbare mensen uit de Achtse Barrier, bewoners van zorgcentrum Eerdbrand, aangevuld met kinderen. Het doel is om mensen samen te brengen voor wie het moeilijk is om ergens naartoe te gaan.” ‘Circus in de Zorg’ treedt landelijk op. Portier Frenky, alias clown Frenky en in het dagelijkse leven Jan Plug, vertelt dat ze dit al twintig jaar doen. ,,Het is een kleinschalig circus waarmee we kriskras door het land trekken. We zijn geliefd in Eindhoven, want je ziet ons hier regelmatig bij de zorginstellingen. Het is dankbaar werk. Mensen leven weer op.”
09-05-2022
Het Museum van de Geest in Haarlem heeft de European Museum of the Year Award gewonnen. "Het museum onderzoekt de aard van de menselijke geest op een unieke, innovatieve manier", luidt het juryoordeel. En : "Het museum vertelt verhalen van mensen die gestigmatiseerd zijn en van de maatschappij zijn buitengesloten." Het museum is gevestigd in het monumentale Dolhuys, in een pand waar vroeger een psychiatrisch instituut huisde. De collectie focust op stigma's rondom mentale gezondheid en zevenhonderd jaar zorggeschiedenis. Het museum werd in 2020 vernieuwd heropend, na een verbouwing van anderhalf jaar. Daarnaast heeft het museum een galerij in de Hermitage in Amsterdam, gericht op zogenoemde outsider art. "De kunstenaars van de Outsider Art Galerie zijn een beetje 'anders'. Vaak hebben ze een verstandelijke of psychische beperking", zo omschrijft het museum de werken in Amsterdam. NRC sprak met de trotse museumdirecteur Hans Looijen : „Die schaduwzijde van kunstenaars moet ook belicht worden. Je moet wegblijven van de romantische notie van een kunstenaar en waanzin. In waanzin ontstaat niets moois, dat is echt razernij waarin je geen enkel aanknopingspunt meer hebt.”
03-05-2022
Een cinemabezoek moet voor iedereen mogelijk zijn. Ook als je, om wat voor reden dan ook, sneller overprikkeld bent dan een ander, vindt Chassé Cinema in Breda. Daarom organiseert Chassé Cinema prikkelarme filmvertoningen op 25 mei, 29 juni en 20 juli 2022. Tijdens het bezoek zorgt Chassé Cinema ervoor dat het geluid zachter staat (70db), het licht wordt niet helemaal gedempt en het is mogelijk om de zaal tussendoor te verlaten. Chassé Cinema heeft zich voor een prikkelarm ontvangst laten adviseren door Stichting Onbeperkt Genieten. Met alle adviezen is er gewerkt aan de juiste voorbereidingen voor een prikkelarm bezoek aan de cinema. “In Nederland leven ontzettend veel mensen die extra gevoelig zijn voor prikkels. Ook voor deze mensen willen we film en theater toegankelijk maken. Met deze pilot in Chassé Cinema maken we een eerste stap in die richting. Hopelijk kunnen we ons prikkelarme aanbod in de toekomst verder uitbreiden”, aldus Eva Stravers, programmamaker Chassé Theater.
03-05-2022
Van 12 t/m 14 april 2022 vonden de landelijke kennisdelingsdagen van het programma Cultuurparticipatie plaats. Ruim 130 professionals uit de sector cultuur, zorg en welzijn namen verspreid over de drie dagen deel aan verschillende sessies. LKCA deelt enkele terugblikken op sessies.
03-05-2022
Elk jaar komen duizenden nieuwe bewoners naar Nederland. Sommigen komen om te werken of voegen zich bij hun familie. Maar velen zijn door oorlogen en inhumane toestanden in eigen land gedwongen om hier een veilig heenkomen te zoeken. Eenmaal aangekomen moeten ze de taal, ons land, de gewoontes en vooral hun nieuwe landgenoten leren kennen. Kunst- en cultuurprojecten zijn hierbij behulpzaam. In de sessie op 1Sociaaldomein, het eigen kanaal van LKCA, op 17 mei wordt er dieper ingegaan op in wat cultuurparticipatie kan betekenen in de lange weg van inburgeren, settelen en een leven opbouwen.
02-05-2022
Muzikant en schrijver Aafke Romeijn kampt al sinds haar tiende met zware depressies en put uit deze ervaring inspiratie voor haar muziek en romans. Over het leven met depressie schreef ze het boek Ga gewoon wat leuks doen, dat binnenkort verschijnt. Ze kwam erachter dat niet iedereen over psychische problematiek kan of durft te spreken en dat er nog veel onbegrip heerst. Daarom stelde ze een lijst leestips samen met de beste boeken die empathie creëren voor mensen met diverse stoornissen. Want wie kan beter invoelbaar maken hoe het is om te leven met psychoses dan Maarten Biesheuvel en wie schreef er ooit indringender over PTSS en rouw dan Toni Morrison? Over 10 romans waarin de lezer in het hoofd van iemand met psychische problemen kruipt.
28-04-2022
Zie je kansen om cultuureducatie, cultuurparticipatie, bibliotheekwerk en het sociaal domein te verbinden, maar weet je niet waar je terechtkunt met je ideeën? In een artikel heeft LKCA alles over gemeentelijk cultuurbeleid en beleid in het sociaal domein op een rij gezet.
28-04-2022
Met de komst van Oekraïense vluchtelingen en hun kinderen komt er een nieuwe uitdaging op het Nederlandse onderwijs af. Op welke manier zorgen we ervoor dat Oekraïense kinderen zo snel mogelijk in het Nederlandse onderwijs worden opgenomen? En welke rol kan cultuur spelen in dit proces? Max van Alphen, werkveldspecialist cultuureducatie, met adviezen. Plus een geüpdatete versie van het kennisdossier ‘Cultuur en nieuwkomers’
28-04-2022
Vorig jaar november deed Cultuur Eindhoven een oproep op zoek naar makers en organisaties die al bezig zijn met het thema gezondheid en het stimuleren van een gezondere levensstijl en/of die nieuwe plannen willen ontwikkelen. Het thema komt uit de gezondheidsnota ‘Gezondheid telt voor iedereen’ van de gemeente Eindhoven. Eén van de doelstellingen binnen het thema is het bijdragen aan een vitalere leefstijl in een gezondere omgeving. In de vorm van twee workshops onder leiding van We Are op gingen de deelnemers vervolgens in december aan de slag om te werken aan een concreet projectvoorstel en daar zijn vier pilot projecten uitgekomen met de focus op gezondheid voor iedereen. 1. Self Design Ateliers - Grip krijgen op eindeloze keuzes en maakbare werelden - Marleen van Bergeijk, Parktheater en MU. 2. Healthlab on Tour – Philips Museum en Morgenmakers . 3. Nudge Jezelf Gezond – Lady Penelope. 4. Stadsoever Eindhoven - Ruimte voor mentale kracht - Kornelia Dimitrova.
26-04-2022
Kunst kijken en kunst maken kan leiden tot een groter welzijn voor alle leeftijden, nationaliteiten en inkomensniveaus. 5 manieren waarop kunst je volgens wetenschappers gelukkiger en gezonder kan maken.
05-04-2022
Het kennisdossier ‘Cultuur en nieuwkomers’ is door LKCA geactualiseerd. Meedoen aan culturele activiteiten kan positief bijdragen aan het inburgeringsproces en vergroot het wederzijds begrip.
05-04-2022
Iedere donderdagmiddag organiseert Impresariaat Kunsten een culturele activiteit voor de statushouders woonachtig in de oude kazerne in Tilburg in samenwerking met het Refugee Team Tilburg en Contour de Twern. Ze zijn in maart van start gegaan met muzikale concerten en zullen dit uitbreiden met theater- en circusoptredens en diverse workshops. Een initiatief wat tot nu toe al mooie ontmoetingen heeft gecreëerd. Impresariaat Kunsten bemiddelt tussen (potentiële) opdrachtgevers en (oud) studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten
31-03-2022
Het Palais de Tokyo in Parijs sluit dit jaar de viering van zijn 20-jarig bestaan af met de inwijding in december van een nieuw "zorgcentrum", een onderkomen voor programma's die kunst promoten als krachtige bron van welzijn. Het paviljoen zal de naam HAMO dragen, hetzelfde uitgesproken als het Franse woord voor gehucht. Voor Tanguy Pelletier, directeur publieke programma's van het museum voor hedendaagse kunst, zal het "een transformatiekamer zijn, een instrument om bezoekers van alle horizonten, publiek met een handicap of van [gemeenschapsgroepen] beter te ontvangen, zelfs wanneer er geen tentoonstellingen in het gebouw aan de gang zijn".
31-03-2022
Eenzaamheid is een complex verschijnsel. Ook in de cultuursector is eenzaamheid op dit moment een belangrijk gegeven. Kunst is van belang voor de individuele (geestelijke) gezondheid, daarnaast streeft de cultuursector inclusiviteit na, niemand wordt uitgesloten.
31-03-2022
Mensen met een beperking kunnen op veel plekken meedoen aan kunstlessen of andere culturele activiteiten. Ook voorstellingen zijn steeds vaker toegankelijk voor mensen met een beperking. Op de landkaart Inclusieve Podiumkunsten kan men per provincie zien wat er gebeurt op het gebied van inclusieve podiumkunsten. Ook als men op zoek is naar samenwerking of ervaringsdeskundigen, kan deze landkaart behulpzaam zijn.
29-03-2022
Ellen Geerts stopt in Oisterwijk met Beeldkracht. Een tentoonstelling, samen met haar cursisten die dementie hebben, markeerde het afscheid. „Het draait hier om de kunst, niet om zorg”, zegt Geerts. Dat is in zekere zin ook de reden waarom ze er zelf mee stopt. „Ik heb de kunst net zo hard nodig als mijn cursisten. Beeldkracht vergde zo veel van me dat ik zelf niet meer aan mijn eigen werk toekwam.” Monique van Gemert en Saskia Meijer nemen het stokje van Ellen Geerts over. Cursist Ria van den Oetelaar uit Haaren ( ze heeft Alzheimer) is blij dat Beeldkracht, gesubsidieerd door de gemeente en ondersteund door fondsen, blijft bestaan. Een tijdje terug heeft ze de betekenis ervan op papier gezet. Eerste zin: ‘Beeldkracht betekent voor mij dat je even met iets anders bezig bent dan met de toekomst en wat je allemaal nog te wachten staat.’
22-03-2022
“ 'Tekeningen maken samen met mijn begeleiders is fijn, omdat het voor verbinding zorgt met hen.' Die zin blijft mij bij na het lezen van het verhaal van Debbie in het magazine CareFull. Zij heeft psychiatrische klachten en volgt creatieve therapie. Tekenen helpt haar bij het maken van contact, waardoor ze er niet meer helemaal alleen voor staat. Haar verhaal laat net als de andere verhalen in dit tijdschrift heel treffend zien hoe je met kunst en cultuur eenzaamheid kunt verminderen. “ Blog van Josephine Voets, adviseur amateurkunst & talentontwikkeling Kunstloc Brabant, over kunst en cultuur tegen eenzaamheid.
17-03-2022
Om te laten zien wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid zocht Kunstloc Brabant contact met Brabantse zorgateliers, maatschappelijke instellingen en culturele initiatieven. Zij zetten de kracht van kunst in om te werken aan verbinding, herstel en levensgeluk. In het vijfde portret in de reeks, door Simone Vos en fotograaf Marcel de Buck, Mylène. Ze woont sinds zeven jaar zelfstandig in een appartement van Vitalis Woonzorg Groep in Eindhoven. Doordat ze daar woont, kan ze ook meedoen met de kunstprojecten die Maaike Mul, kunst- en cultuurcoördinator, initieert en opzet met verschillende kunstenaars.
17-03-2022
De komende jaren werken het ministerie van OCW, LKCA en het Fonds voor Cultuurparticipatie samen met organisaties uit de culturele sector en het sociaal domein aan de vergroting van de toegankelijkheid, zichtbaarheid en erkenning van cultuurdeelname in de samenleving. LKCA legt kennis over initiatieven die drempels wegnemen of verlagen vast in kennisdossiers. Een overzicht van de kennisdossiers.
17-03-2022
Het Van Gogh Museum gaat deze lente van start met het programma Open up met Vincent waarmee het museum een positieve bijdrage wil leveren aan het gesprek over mentale gezondheid vanuit de kunst en het levensverhaal van Vincent van Gogh. Het programma, met onder andere mindfulness-sessies, creatieve workshops en lesmateriaal, is in samenwerking met jongvolwassenen en professionals op gebied van mentale gezondheid ontwikkeld en wordt vanaf dit voorjaar zowel in het museum, op locatie en online aangeboden.
15-03-2022
Mensen met dementie zijn gevoelig voor muziek. Daarom organiseert de organisatie van de Lambertus Concerten in Helmond in oktober ‘Vergeet niet te zingen’, waarbij mensen met en zonder dementie samen muziek gaan maken. Op 12 maart ging een deel van het project van start.
10-03-2022
André Evers studeerde in 2018 af aan de KABK richting Grafisch Ontwerpen met o.a. een thesis over trauma en de rol van kunst en design. In zijn persoonlijke leven heeft hij direct en indirect met een aantal trauma’s te maken gehad. Verstoringen ontstaan vanuit oorlog, geloof, seksualiteit, ziekte, verslaving en dood. Hij heeft een vorm gevonden om met de gevolgen van een aantal van deze trauma’s om te gaan, voor andere probeert hij nog een vorm te vinden. De hoofdvraag van zijn thesis is dan ook een natuurlijke afgeleide van zijn persoonlijke en professionele leven: Welke mogelijkheden bieden beeldende en toegepaste kunst ten aanzien van een trauma en de daaruit voortvloeiende gevolgen?
10-03-2022
Begin februari, op het kantelpunt van de omikrongolf in Nederland, signaleerde filmjournalist Peter de Bruijn in een column voor NRC dat er, analoog aan de karige aandacht in de media voor het verdriet van de nabestaanden van dodelijke slachtoffers van de pandemie, ook eigenlijk maar betrekkelijk weinig films over rouw worden gemaakt. Rouw speelt zich in film, net als in de echte wereld, vaak af in de stiltes, aan de randen van het kader. Een vertelling met een kop en een staart valt er eigenlijk niet van te maken. Maar wat zou dat, want er zijn beeldschone films waarin rouw op allerlei manieren zichtbaar en voelbaar wordt gemaakt. Sasja Koetsier over dit thema in recente films.
10-03-2022
Voor Theodoor Steen, als autistische filmjournalist, is het bijna onmogelijk een lijst te maken van de beste representaties van autisme op het witte doek. Hij kan geen tien films bedenken die autisme laten zien zoals het is. Autistische personages worden als rekwisiet gebruikt; als bron van conflict; of als een dilemma om op te lossen. Ze zijn er om de plot vooruit te helpen en dan worden ze weer vriendelijk terzijde geschoven. Een eigen leven hebben ze zelden, laat staan een liefdesrelatie. In een ideale wereld zou elke film over autisme eerst langs een aantal autistische consultants gaan, maar dat gebeurt (nog) niet. “Beeldvorming over autisme is helaas in handen van neurotypische (dus: niet-autistische) filmmakers, en (terecht) omstreden Amerikaanse bedrijven als Autism Speaks.” Toch een lijst waarin de films, zijn gerangschikt van slecht naar goed, met slechts een drietal positieve uitschieters.
07-03-2022
De vernieuwde subsidieregeling Samen Cultuurmaken 2022-2024 is vanaf 7 maart open. ‘Vernieuwd’ omdat het Fonds voor Cultuurparticipatie enkele wijzigingen heeft aangebracht die mogelijkheden en kansen voor een aanvraag verbeteren en verspreiden door het jaar heen. Zo zijn er voor spoor 1 en 2 acht aanvraagperiodes tussen: 7 maart 2022 en 24 april 2024. De aanvragen worden op volgorde van binnenkomst behandeld. Een Open Oproep kondigt get fonds uiterlijk twee weken voor opening aan. Ze kennen ieder hun eigen inhoud, beoordelingscriteria en aan te vragen bedragen.
07-03-2022
Bewoners van twee Eindhovense seniorencomplexen van Wooninc. gaan samen met studenten van de Summa-opleiding Sociaal Werk acht weken lang op een muzikale ontdekkingsreis. Tijdens hun bezoekjes praten de jongeren met hun MuziekMaatje over muziek, draaien ze samen plaatjes en maken als het kan samen ook muziek. Het project MuziekMaatje van de Nijmeegse Club Goud heeft als doel verbinding te creëren tussen verschillende generaties. En omdat muziek van en voor alle leeftijden is, is het ook bij uitstek een middel om jong en oud samen te brengen. De welzijnscoaches van Vitalis begeleiden en coachen de bewoners in de WoonincPlus complexen bij het opzetten van activiteiten. ,,MuziekMaatjes is heel anders, maar kan ouderen ook uit een isolement halen. Wooninc. heeft in totaal twaalf Plus-complexen in Eindhoven, Waalre, Geldrop en Heeze. Dit is daarom een pilot die zeker een vervolg kan krijgen.”
03-03-2022
Door te tekenen en beelden en poppen te maken, probeer ik te verwerken wat ik heb meegemaakt. Ik werk liever met beeld dan dat ik moet vertellen hoe ik me voel. Creatieve therapie helpt mij ook heel erg”, vertelt Debbie (48). Ze is van jongs af aan al creatief bezig en het maken van kunst helpt haar om zichzelf te uiten. Een gesprek in de reeks portretten over wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid. Debbie gaat twee keer per week naar dagbesteding bij de Moerbei in Breda en is daar creatief bezig. Daarnaast gaat ze één keer in de week naar het textielatelier TWIMMS in Tilburg.
28-02-2022
In PopEi op Strijp-S in Eindhoven repeteert sinds kort het Will Hawkins Collectief, een ‘band met een verhaal’ over verslavingen. ‘Papa bandcoach’ en initiatiefnemer is doorgewinterd muzikant Ruud Borgers. “Stel: je speelt dwarsfluit, maar je bent verslaafd, da’s niet handig. Dit collectief kan je misschien helpen.”, zegt hij. De Will Hawkins Foundation, vernoemd naar de overleden aan harddrugs verslaafde muzikant Willy ‘Will Hawkins’ Haerkens, werd twaalf jaar geleden opgericht in Vught, door Novadic-Kentron-medewerker Cor Verbrugge uit Boekel. Doel: muzikale (ex-)cliënten een podium geven. Dat kwam er, bij Novadic in Vught. Voorzitter van de stichting is Rien van der Vleuten uit Best. ,,De muzikanten komen binnen via verslavingszorg of GGZ. Ze waren meestal verslaafd of zitten nog in het proces. Dat kunnen drank of drugs zijn, maar ook een gameverslaving bijvoorbeeld.” Elke laatste dinsdag van de maand strijkt het Will Hawkins Collectief nu neer in PopEi. Rien van der Vleuten : ,,Wij geloven niet in wonderen, maar als mensen dankzij onze stichting maar een fractie positiever in hun proces komen te staan, dan is onze missie geslaagd.” Met de inzet van Ruud Borgers als bandcoach wil de stichting verder professionaliseren. Van der Vleuten: ,,Als je eenmaal in het bandproject zit, moet je ook de kans krijgen om op te kunnen treden. En daarvoor een gage krijgen. Dat gebeurt nu ook al trouwens.”
24-02-2022
Cultuur voor iedereen toegankelijk maken; dat doen organisaties in het cultureel en sociaal domein samen in de subsidieregeling Samen Cultuurmaken van het Fonds voor Cultuurparticipatie. De inmiddels 132 ondersteunde projecten zijn hier volop mee bezig. Het fonds verwacht de nieuwe regeling Samen Cultuurmaken '22-'24 in maart te openen. ‘Nieuw’ omdat er enkele wijzigingen, op basis van opgedane ervaringen, in zijn aangebracht. Het fonds wil de mogelijkheden en kansen voor een aanvraag verbeteren en verspreiden door het jaar heen. De mogelijke wijzigingen zijn : Er komen jaarlijks meerdere indieningstermijnen voor spoor 1 en 2 ; Aanvragen worden behandeld op volgorde van binnenkomst tot het geld voor dat indieningstermijn op is. ;Er komt een Open Oproep mogelijkheid bij ; Spoor 3 komt tijdelijk te vervallen. Het fonds verwacht dit spoor in het vierde kwartaal van 2022 weer open te stellen.
24-02-2022
Kunst en cultuur zijn onmisbare bouwstenen voor een stevige sociale basis. Het levert gemeenten veel voordelen op wanneer ze op de juiste manier ingezet worden. In het whitepaper van het LKCA ‘Zo zet je als gemeente cultuurbeoefening in en dit levert het op’ worden praktische oplossingen aangereikt. Op 10 maart gaat het LKCAtelier in op hoe betrokkenen kunnen inspelen op een positieve én negatieve uitslag voor cultuur bij de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart.
24-02-2022
De gevolgen van dementie zijn indringend. Kunst en cultuur kunnen van grote waarde zijn bij de preventie van dementie en tijdens het ziekteproces. Het besef dat ook erfgoed een positief effect kan hebben op de gezondheid en het welzijn van mensen groeit. Erfgoed werkt immers met ‘het geheugen’. Er worden steeds meer activiteiten ontwikkeld waar mensen met dementie en hun naasten gezamenlijk aan deel kunnen nemen. Activiteiten waarbij de nadruk ligt op wat mensen nog wél kunnen. In een online kennissessie op kanaal 1sociaaldomein.nl op 15 maart laten initiatieven uit Zuid-Holland en Friesland zien hoe zij mensen met dementie en hun naasten bereiken met erfgoed en cultuur.
17-02-2022
Ivan Soe gaat twee keer per week naar Buiten Beek in Lage Mierde, een dagbestedingsplek voor mensen met een niet aangeboren hersenletsel. "Er zijn veel aspecten van mijn actieve leven weggevallen, ik deed aan rugby en was heel sportief, maar het is zoals het is. Dat accepteer ik. Ik geloof meer in: wat kan wel. Ik merk nu dat ik terug ben gekomen bij mijn passie: het maken van kunst." Een gesprek in de reeks portretten over wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid
17-02-2022
De provincie Noord-Holland zet in 2022 1,5 miljoen euro in voor 2 nieuwe subsidieregelingen voor professionele cultuur- en erfgoedorganisaties. De subsidie is bedoeld voor innovatieve - of samenwerkingsprojecten. De subsidie kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het produceren van voorstellingen door nieuwe makers of het maken van videoregistraties waarmee meer en ander publiek kan worden bereikt via livestreams. Er is ook financiële ondersteuning mogelijk voor projecten die zich richten op het versterken van de inzet van vrijwilligers en samenwerking met bijvoorbeeld zorginstellingen of sportverenigingen. Het budget voor de 2 subsidieregelingen komt uit het Economisch herstel- en duurzaamheidsfonds. Provinciale Staten van Noord-Holland hebben dit fonds in 2020 in het leven geroepen om de economische en maatschappelijke effecten als gevolg van de coronacrisis te verzachten en dit te combineren met de verduurzaming van de gebouwde omgeving.
03-02-2022
Kan kunst maken iets betekenen ter vermindering van eenzaamheid? Jazeker. Om dat te laten zien, de komende vijf weken elke week op Mest een portret van iemand die kunst maakt bij een Brabants zorgatelier, maatschappelijke instelling of cultureel initiatief. Fotograaf Marcel de Buck en journalist Simone Vos laten de deelnemers zelf vertellen wat het maken van kunst met ze doet. Ditmaal Richard van Poppel uit Breda.
27-01-2022
Gezondheid wordt expliciet benoemd in de nieuwe Omgevingswet. En vooral in de wijken met inwoners in een kwetsbare positie is nog veel te winnen op dat gebied. Gemeenten hebben grote vrijheid om zelf invulling te geven aan hun omgevingsvisie en daarin gezondheidsbeleid en ruimtelijk beleid te verbinden en te borgen. Maar hoe doe je dat? Daarover werd tijdens webinar ‘Gezondheid in de omgevingsvisie’ van Platform 31. Twee koplopergemeenten (Súdwest-Fryslân en Zwolle) spraken over hun aanpak en in het gesprek daarover ging het over hoe je dit kunt vertalen naar de lokale context.
25-01-2022
Maurits de Bruijn schreef een essay over intergenerationeel trauma en hoe zich dit manifesteert in het lichaam. Hij kijkt daarin naar het doorgegeven trauma van zijn moeder, die de Holocaust overleefde, en waar zijn eigen lichaam nog steeds op reageert. Een essay over trauma, EDMR therapie, overleven en oude Griekse klaagzangen. Van belang in zijn artikel is de performance van Alexis Blake, waarmee zij de Prix de Rome won. Dit is het vijfde artikel in de serie Lichaam en (on)Macht, waarin ArtEZ studium generale en Mister Motley dieper in dit onderwerp duiken. Hoe kijken wij in de huidige samenleving naar ons lichaam? Waar ligt haar kracht en waar is zij kwetsbaar? De Bruijn is schrijver en redacteur bij kunstmagazine Mister Motley. Op 2 februari organiseren ArtEZ studium generale en Mister Motley een online lunch event in het kader van het jaarthema Lichaam en (on)macht met schrijvers Francine Oomen en Maurits de Bruijn over intergenerationeel trauma.
20-01-2022
Kunst in het ziekenhuis. Is dat een waardevolle investering of een overbodige luxe? Met daarbij een kort gesprek met Sabrina Kamstra, Hoofd Kunstzaken, UMC Amsterdam, over de meerwaarde van kunst in de zorg, juist nu.
20-01-2022
In de derde mini documentaire in de serie Muziek in de Zorg volgen we Stichting MuzIC. Een groep professionele musici die muziek inzet op Intensive Care-afdelingen in Nederland. In de documentaire nemen Sytse Bakker en Maria Eldering de kijker mee tijdens hun werkdag in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. ‘Stichting MuzIC wil dat op alle ic’s van Nederland muziek structureel aanwezig is, muziek is net zo belangrijk als een witte jas!’, bepleit Sytse Bakker. Met de drie documentaires wil Kunstloc Brabant met inspirerende voorbeelden laten zien wat muziek kan betekenen voor ons welzijn en onze gezondheid. Kunstloc Brabant stimuleert samenwerkingen tussen de cultuursector en de zorg- en welzijnssector.
20-01-2022
In 'The Living Museum' in Tilburg kunnen mensen die dakloos of verslaafd zijn geweest of psychiatrische problemen hebben gehad, zich uitleven in kunst. Het gebouw wordt in april gesloopt en daarom is de organisatie dringend op zoek is naar een nieuw pand. Omroep sprak met Rob Haen, initiatiefnemer van The Living Museum.
11-01-2022
Cultuur moet toegankelijk zijn voor iedereen, zo stelt ons overheidsbeleid. Maar dat is helaas nog niet voor iedereen zo. Kinderen en jongeren ervaren door chronische ziekte vaak belemmeringen om deel te nemen aan kunst en cultuur. In ziekenhuizen worden culturele initiatieven aangeboden voor zieke kinderen, maar daarbuiten nauwelijks. Daarbij is deze doelgroep relatief kort of soms zelfs helemaal niet in het ziekenhuis te vinden. Een vrijwel onzichtbare groep dus. Ruth Slob en Isis Geurts over deze kwestie.
16-12-2021
Kan een museum bijdragen aan het welbevinden van patiënten? Of misschien zelfs wel aan hun genezing? En hoe pak je dat dan aan? Het Mauritshuis vroeg wetenschapsjournalist Mark Mieras om in kaart te brengen wat we weten over de invloed van schilderijen en de museale omgeving op de menselijke geest. Hoe werkt fascinatie? Wat gebeurt er met ons als we geroerd raken door een schilderij? En hoe kunnen we deze inzichten gebruiken om patiënten en hun mantelzorgers te steunen?
16-12-2021
ISFE, de Europese brancheorganisatie van videogame-industrie, heeft voorafgaand aan de kerst een campagne gelanceerd genaamd ‘Seize the Controls’. Deze campagne heeft het doel om de bekendheid te vergroten van ouderlijk toezicht, gezinsinstellingen en andere tools die beschikbaar zijn voor ouders, verzorgers en alle videogamers. Dit om verantwoord een videogame te spelen en er voor iedereen een positief en leuk tijdverdrijf voor van te maken. VGFN, de groepsvereniging die de belangen behartigt van Nederlandse uitgevers van videogames en andere interactieve software, steunt deze ISFE campagne van harte. Zij sluit zich namelijk mooi aan bij het nationale Rule The Game-initiatief om ouders de steun en het vertrouwen te geven die ze nodig hebben om schermtijd, uitgaven en toegang tot leeftijdsgeschikte inhoud te beheren. Wat zijn hulpmiddelen om in-game meldingen te doen? Hoe kan een ouder zijn/haar kind helpen ongepast gedrag tijdens het spelen van een videogame te melden?
16-12-2021
Middenin het centrum van Veghel herontwikkelt Zenzo Maatschappelijk Vastgoed het klooster van de zusters Franciscanessen en een voormalige Bernhoven-Veghel ziekenhuis naar een gebied waar zorg en naastenliefde op een eigentijdse manier centraal staan. Het Kloosterkwartier is sinds 2018 een gebied in ontwikkeling. In de eerste fase zijn de leegstaande gebouwen in gebruik gegeven, in de tweede fase zijn de eerste 150 woningen, zowel reguliere als zorgwoningen, gerealiseerd en in de derde fase worden de komende jaren nog 350 woningen toegevoegd. Dé ontmoetingsplek is een park met een 30.000 vierkante meter grote kloostertuin, een groen hart midden in Veghel dat nu voor iedereen toegankelijk is en wordt onderhouden door mensen met een extra zorgbehoefte. Het Bernhoven-Veghel ziekenhuis is gesloopt en vervangen door woningen. Floris Alkemade: “Het mooie is dat je hier de meest kwetsbaren met de meest krachtigen verbindt en daardoor weer een samenleving creëert. Dat is een vorm van duurzaamheid die zoveel rijker is dan alleen de energetische. Dat raakt alle thema’s; ook van de vereenzaming. Het oorspronkelijke gedachtegoed van de zusters vind ik daarbij enorm verrijkend. Religie lijkt bijna iets dat we achter ons gelaten hebben, maar de achterliggende vorm van idealisme past geweldig in deze tijd. Het is van belang om dat wat van waarde is een nieuwe toekomst te geven.”
13-12-2021
Alleen samen kunnen we het virus verslaan, hoort schrijver Marjolijn van Heemstra sinds het begin van de pandemie. De sectoren die onze veerkracht kunnen vergroten en voorzien in zingeving en aandacht, zoals cultuur en sport, kunnen in sommige gevallen wellicht voorkomen dat mensen uiteindelijk bij de gezondheidszorg aankloppen. Al tijdens de eerste lockdowns klopten bedrijven en organisaties aan bij sportscholen en kunstenaars om hun personeel door die stressvolle periode heen te helpen. Musici, dansers, coaches en trainers hebben (vaak vrijwillig) hun expertise ingezet om landgenoten mentaal en fysiek gezond te houden. En samenwerken met een andere sector betekent het vermengen van werk- en denkwijzen. Dat kan spannend zijn en kost ook extra tijd, want er moet gaandeweg een gemeenschappelijke taal worden gevonden. “Maar de tijdelijke sluiproutes tussen kunst en zorg, cultuur en beleid, sport en bedrijfsleven zijn de slingerpaden die ons de weg kunnen wijzen naar een werkelijk gezonde samenleving. Om van deze uitzonderingen de norm te maken is een breed gedragen verhaal nodig over hoe wij elkaar gezond kunnen houden en maken. Een andere manier van praten over welzijn en vitaliteit. Daar wringt de schoen, want de liberale VVD houdt zich over het algemeen graag ver van grote visies. Ze willen de mensen zogenaamd geen verhaal opdringen. Ondertussen doen ze dat natuurlijk wel degelijk met het verhaal van individuele groei en persoonlijk succes dat onze samenleving tot in de haarvaten beheerst. Het verhaal van schaarste en competitie. Het verhaal waarin een kromme zanger niet bijdraagt, maar parasiteert. “
13-12-2021
Grijs Gedraaid is een initiatief van kamerorkest Kamerata Zuid en Theaters Tilburg. Het is een gemengd programma, speciaal gericht op een wat ouder publiek, met klassieke muziek, liedjes van de Brabantse bard Gerard van Maasakkers, zittend dansen onder leiding van Andrew Greenwood en tekenen. Dat laatste is verzorgd door stichting Stoute Schoenen, die zich richt op culturele activiteiten voor ouderen. ,,De zaal was uitverkocht”, zegt Charlotte Michielsen van Kamerata Zuid. ,,We moesten 160 mensen teleurstellen, omdat het aantal bezoekers verder omlaag moest vanwege de aangescherpte coronamaatregelen. Daardoor konden we ook geen nazit houden, waarin mensen contacten hadden kunnen leggen.” In het programma tekent iedereen het gezicht van iemand die anderhalve meter van hen vandaan zit. ,,Het is de opzet dat ze daarna met elkaar gaan napraten. Het is een manier om contacten te leggen. Bovendien draagt cultuur en creativiteit bij aan een betere gezondheid. We spelen nu in acht Brabantse zalen. Volgend jaar gaan we landelijk.” René van Peer was erbij op 12 december in Tilburg en doet verslag.
09-12-2021
Kunst en creativiteit kunnen ervoor zorgen dat ouderen zich minder alleen voelen. Dat blijkt wel uit de projecten van Vitamines voor de Geest, Ik Vergeet Je Niet en Radio Kras. De projecten ontstonden voor ouderen tijdens de eerste lockdown, maar zijn nu nog steeds een groot succes. Marel van Andel bericht.
29-11-2021
Het stilvallen van sociale interacties tijdens de coronalockdowns en toenemende prestatiedruk in onze maatschappij veroorzaken volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek psychische problematiek bij een kwart van de jongvolwassenen. Uit recent onderzoek van de Onderwijsinspectie blijkt bovendien dat de schoolsluitingen tot achterstanden op sociaal-emotioneel en sociaal-maatschappelijk gebied hebben geleid. Allerlei activiteiten die bijdragen aan de ontwikkeling van jongeren, zoals sport en cultuur, waren niet meer beschikbaar, op school noch in vrije tijd. De vrijheid en experimenteerruimte voor jongeren om hun eigen identiteit te ontwikkelen stonden onder druk. Dat gold met name voor kinderen uit kansarme gezinnen, vanwege het gebrek aan hulpbronnen. Hoe groot is de veerkracht van kinderen en jongeren om hier weer bovenop te komen en wat is daar voor nodig? Lector Opvoeden voor de Toekomst, Maike Kooijmans, onderzocht wat sport en cultuur betekenen voor jongeren. Haar conclusie is dat cultuurbeoefening, zoals muziek, dans, theater, spoken word, graffiti, film, een positieve invloed heeft op de emotiehuishouding van kinderen en op hun aspiraties voor de toekomst. ‘Aan cultuur doen’ geeft plezier, is niet prestatiegericht en draagt bij aan het zelfvertrouwen van jongeren. Deze elementen vat Kooijmans samen in het Talentologisch Model: sport, kunst en cultuur sluiten aan bij wat jongeren bezighoudt en gaan uit van mogelijkheden in plaats van problemen. Voor een succesvolle inzet van culturele activiteiten in het jongerenwerk gelden vier voorwaarden. De activiteiten moeten dicht bij huis worden aangeboden, en aansluiten op wat jongeren willen. Daarnaast dienen jongeren meteen vanaf het begin bij de ontwikkeling van de activiteiten betrokken te worden. Ook moet het aanbod duurzaam zijn, een projectencarrousel is funest voor de herkenning en betrokkenheid.
22-11-2021
Bezoekers van de LocHal in Tilburg werden op 20 november verrast door veertig oudere dansers in het trappenlandschap. Een theatrale flashmob waarbij de deelnemers even vergeten dat ze Parkinson, MS of artritis hebben. Het waren cursisten van danser en choreograaf Andrew Greenwood uit heel Noord-Brabant. Zij hebben Parkinson, MS, artritis of andere chronische fysieke en/ of mentale aandoeningen. Greenwood laat in samenwerking met onder meer de VU, de TU Eindhoven en het Catharina Ziekenhuis Eindhoven stressreductie na het dansen onderzoeken. Hij hoopt op meer doorverwijzingen door artsen en betaling vanuit zorgverzekeraars. De flashmob is het startschot voor negen sociale concerten in de Brabantse theaters onder de titel Grijs Gedraaid, een project van Kamerata Zuid, in samenwerking met samen met Stichting Stoute Schoenen, Stichting Vier het Leven, Switch2Move en KBO-Brabant.
18-11-2021
Een GGD die geld investeert in een project om mensen door middel van Bachs muziek gezond te houden. Een klassiek celliste die zich bezighoudt met een ‘progressive web app’ (WPA). Een wethouder, tevens GGD-bestuurder, die geen noot kan lezen maar zich toch ontpopt als ambassadeur van het digitale muziekproject ‘Sound & Happy’. Hoe bijzonder is dat allemaal? De Tilburgse celliste Jacqueline Hamelink staat bekend om haar veelzijdigheid en ondernemingszin. Met haar stichting Sounding Bodies maakt zij al tien jaar voorstellingen, heeft ze een Bach therapie ontwikkeld en zelfs een Bach kliniek geopend. De formule van haar Bachsessies lijkt simpel. Een deelnemer krijgt de vraag voorgelegd hoe hij of zij zich voelt en hoe die persoon zich zou willen voelen. Hamelink kiest dan een muziekstuk dat past op het gemoed van de man of vrouw en speelt dat. Op 14 november 2021 stond de landelijke lancering van Sound & Happy op het programma tijdens het InScience Festival in Nijmegen.
16-11-2021
Zorginstelling Reinaerde en social design duo Sjaak Langenberg & Rosé de Beer hebben op 15 november de Elisabeth van Thüringenprijs gewonnen. Hun winnende kunstproject in de zorg is gastatelier Re-creatie op De Heygraeff in Woudenberg. De 10.000 euro aan prijzengeld geeft continuïteit aan de activiteiten van het gastatelier. Re-creatie is een bewezen kunstproject waarvan de jury van de Elisabeth van Thüringenprijs vindt dat het voortzetting verdient. Het thema van de prijs, verbinding, is in alle aspecten aanwezig en overstijgt de combinatie kunst en zorg door ook de omwonenden en de omgeving erbij te betrekken. Reinaerde realiseerde onder artistieke leiding van social design duo Sjaak Langenberg & Rosé de Beer een gastatelier dat de verstandelijk en lichamelijk beperkte bewoners van de zorginstelling met de (recreatieve) omgeving verbindt. Kunstenaars en ontwerpers ontwikkelen nieuw werk, prototypes, producten of workshops die waarde toevoegen aan de recreatie op het terrein en daarbuiten. Zorg voor mens en duurzaam materiaal samen op één plek: fysieke en sociale repair.
15-11-2021
Grijs gedraaid. Zo heet het concert voor ouderen dat in de maand december in negen Brabantse theaters wordt gehouden. De concerten zijn een initiatief van strijkorkest Kamerata Zuid, samen met Stichting Stoute Schoenen, Stichting Vier het Leven, Switch2Move en KBO-Brabant. Doel van de concertreeks is ouderen bereiken die door bijvoorbeeld een kleinkind, buurvrouw of vriend worden meegenomen naar het theater. Naar een concert gaan is voor ouderen niet zo vanzelfsprekend. Tijdens de voorstelling staan muziek, beweging, creatie en ontmoeting centraal. Gerard van Maasakkers zingt Brabantse liedjes onder leiding van strijkorkest Kamerata Zuid. Bezoekers kunnen letterlijk in beweging komen vanuit hun theaterstoel met danser Andrew Greenwood.
11-11-2021
Cultuur Eindhoven organiseert een pilot omtrent het thema vitalere leefstijl en een gezonde leefomgeving. Het thema komt uit de gezondheidsnota ‘Gezondheid telt voor iedereen’ van de gemeente Eindhoven. Eén van de doelstellingen binnen het thema is het bijdragen aan een vitalere leefstijl in een gezondere omgeving. Cultuur Eindhoven werkt hier graag aan mee om zo culturele makers en initiatieven bij dit doel aan te laten sluiten. Hiervoor is door de gemeente € 100.000 beschikbaar gesteld. Cultuur Eindhoven is op zoek naar makers en organisaties die al bezig zijn met het thema gezondheid en het stimuleren van een gezondere levensstijl en/of die nieuwe plannen willen ontwikkelen. Zowel organisaties als individuen zijn welkom. Om de ideeën vorm te geven worden er twee workshops van een dagdeel georganiseerd onder leiding van We Are op 9 december en 13 december bij We Are in Eindhoven. We Are is een samenwerkingsverband van verschillende designers en richt zich op maatschappelijke impact. Onder hun leiding van We are wordt er gezamenlijk aan de slag gegaan om de ideeën tot een samenhangende pilot te vormen.
11-11-2021
Onder het mes gaan is voor niemand leuk. Operaties zorgen vaak voor angst, stress en pijn bij patiënten. Onderzoekers van het Erasmus MC hebben aangetoond dat dit soort klachten afnemen als patiënten voor, na en tijdens operaties naar muziek luisteren. Het onderzoeksteam wil muziek als nieuwe behandeling in de gezondheidszorg introduceren: een playlist op recept.
03-11-2021
Bij kunstprojecten in zorg en welzijn slaan culturele en sociale professionals de handen ineen. Door het vakmanschap uit beide domeinen samen te voegen, krijgen de belevingswereld en ervaring van kwetsbare mensen een stem en een podium. LKCA sprak over de kansen en valkuilen in de samenwerking tussen cultuur en het sociaal domein met Erik Jansen, associate lector Capabilities in Zorg en Welzijn, en Wytske Lankester, sociaal-artistiek opleider, onderzoeker en adviseur. Beiden zijn werkzaam aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
03-11-2021
Hoe kan architectuur zorgen voor betere gezondheid en welzijn van mensen in ziekenhuizen en zorginstellingen? De Green Deal Duurzame Zorg organiseert op 16 november in samenwerking met het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu een gratis webinar over Architectuur en Duurzame Zorg. Het webinar wordt gehouden van 15.00 tot 17.00 uur. Het webinar gaat in op een zorgomgeving die erop gericht is om de gezondheid en het welzijn van patiënten, bezoekers en medewerkers te bevorderen en hun stress te verminderen. Elke Miedema is onderzoeker en richt zich op de gezondheidsbevordering in relatie tot de (gebouwde) omgeving. Tijdens het webinar vertelt zij hoe architectuur ingezet kan worden voor een gezondere leefomgeving. Daarnaast geeft een aantal zorgprofessionals uit de cure en de care inspirerende praktijkvoorbeelden.
02-11-2021
Internet lijkt heel laagdrempelig, alle informatie ligt er voor het oprapen. Maar kijk je vanuit het perspectief van mensen met een beperking, dan merk je dat de digitale snelweg veel obstakels kent. Hoe zorg jij ervoor dat jouw culturele organisatie digitaal echt toegankelijk wordt? Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 7 oktober.
29-10-2021
Kunst is een beproefd middel om te werken aan herstel. Herstel van ziekte, een gebeurtenis of ingrijpende ervaring. The Living Museum Tilburg is een vrijplaats waar mensen met ‘geleefde ervaring’ (een achtergrond van verslaving, psychiatrie, dakloosheid of detentie) kunst maken, elkaar inspireren en hun talent aan de wereld laten zien en werken aan hun herstel. De kracht van dit concept en het maken van kunst is nu vertaald in een boek met als titel: Wie dit leest is kunst. Aan het boek werkten zowel 50 professioneel geschoolde kunstenaars als outsider-kunstenaars mee, : Samen creëerden zij vorm en inhoud van dit boek. Het is ook deze co-creatie die dit boek zo sterk en uniek maakt. De makers van Wie dit leest is kunst vinden het belangrijk dat het boek op de juiste plekken en bij de juiste mensen terecht komt; onder de brug, in gevangenissen, de daklozenopvang of (de gesloten) afdelingen van de GGZ. Hier bevinden zich namelijk de mensen voor wie dit boek is gemaakt, maar voor wie het kopen van een boek of kunst(creatie) niet vanzelfsprekend is. ,,Het is één kilo aan kunst en inspiratie voor de mensen bij wie kunstbeleving misschien niet vanzelfsprekend is.”, zegt initiatiefnemer Simon Haen. Daarom is 19 oktober een crowdfunding via voordekunst.nl gestart om 1000 boeken tegen het pay-wat-you-can-principe te kunnen verkopen. (losse verkoopwaarde van het boek is 25 euro). De overige opbrengst van het boek en de workshops gaat naar nieuwe projecten van The Living Museum Tilburg.
26-10-2021
Mirte van der Nat is met ‘Navigating Stress’ de winnaar van de eerste Planetree Design Award. De jury, unaniem in haar oordeel, is erg onder de indruk van het grondige onderzoek, het doordachte taalgebruik en de hoge kwaliteit van het algehele ontwerp. Niet alleen zijn de diverse onderdelen in de toolkit goed ontworpen en uitgevoerd; door het spelelement weet Mirte op een laagdrempelige manier zichtbaar te maken wat stress is en hoe je dit bespreekbaar kunt maken. ‘Navigating Stress’ is toepasbaar voor jonge mensen, en kan ook ingezet worden in werksituaties en zorgomgevingen. Mirte ontvangt een bedrag van € 2500,- en een speciale bokaal, gemaakt door een deelnemer van GGzE De Boei. ‘Navigating Stress' is een gesprekstoolkit die jongvolwassenen in staat stelt een laagdrempelig gesprek over stress te voeren, om kennis en zelfreflectie te vergroten. De kit bevat stempels om mensen te activeren persoonlijke stresslandschappen op te bouwen, uitdagingskaarten om het gesprek in te kaderen, en een fictieve kaart die een taal- en visuele hulp biedt voor gesprekken over wat men als stress ervaart, en welke routes men kan nemen om van de ene gemoedstoestand in de andere te komen. De kaart bevat zowel negatieve als positieve aspecten van stress, zodat men tot een holistische kijk op stress kan komen.
25-10-2021
Hoe kan kunst helpen om een beter gesprek te voeren over de manier waarop we leven, sterven en omgaan met dat sterven? Luister en praat mee op 23 november tijdens de online bijeenkomst op 1sociaaldomein die LKCA samen met Kunstloc Brabant organiseert. Aanleiding voor dit gesprek is het adviesrapport over ‘samenleven met de dood’ van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) en het kennisdossier te vinden op de website van Kunstloc.
20-10-2021
De 3 genomineerden voor de Elisabeth van Thüringenprijs 2021 zijn bekend. Het zijn Cordaan Amsterdam, ZFPC dr. S. van Mesdag & Tsjisse Talsma en zorgorganisatie Reinaerde & Sjaak Langenberg & Rosé de Beer. De uiteindelijke winnaar van 10.000 euro wordt op 15 november bekendgemaakt. Er werden 50 inzendingen ontvangen. Allen prachtige initiatieven waarbij kunst zorgt voor verschillende manieren van verbinding. Het was niet eenvoudig om daar een Top 3 uit samen te stellen. Ze zijn beoordeeld op onder meer het artistiek niveau, uitvoerbaarheid, originaliteit en natuurlijk op het thema ‘verbinding’. De Elisabeth van Thüringenprijs wordt in 2021 voor de derde keer uitgereikt. Ditmaal is de insteek anders dan in voorgaande jaren: het ging specifiek om de verbinding tussen mensen in tijden van corona – hoe doe je dat of hoe heb je dat afgelopen tijd gedaan met kunst in de gezondheidszorg in Nederland?
18-10-2021
Bij gezondheid denken de meeste mensen aan lijf en leden. Maar Machteld Huber stelt juist de hele mens centraal. De huisarts en onderzoeker is grondlegger van het begrip Positieve Gezondheid. Daarin tellen niet alleen medicijnen en therapie maar juist ook het welbevinden. En dan komen kunst en cultuur vanzelfsprekend in beeld. De inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 23 september jl.
14-10-2021
Op 2 september vond er een hybride bijeenkomst plaats (zowel online als offline waren deelnemers vertegenwoordigd). Tijdens deze bijeenkomst werden de eerste resultaten van het onderzoek naar verduurzaming van kunstprojecten in de zorg. De aanwezige projectleiders en kunstenaars gaven hun input met betrekking tot de resultaten. Het eindrapport ‘Financiering, vertrouwen en vakmanschap. Een kritische reflectie op het verduurzamen van participatieve kunstprojecten voor ouderen’ beschrijft deze inzichten meer diepgaand. Kunst in de zorg is een initiatief van Amsterdam UMC en Leyden Academy on Vitality and Ageing, en maakt onderdeel uit van het ZonMw-programma 'Kunst en cultuur in de langdurige zorg'.
14-10-2021
De Eindhovense gezondheidsorganisatie GGzE en Design Academy Eindhoven (DAE) zijn in oktober 2020 een driejarige samenwerking aangegaan met de werktitel ‘Bruggen bouwen in de community: van mondiale kennis naar lokale mentale kracht’. De samenwerking behelst een jaarlijkse prijs, de Planetree Design Award, lezingen en excursies van GGzE door experts op het gebied van geestelijke gezondheid, en een jaarlijks seminar over geestelijke gezondheid tijdens DDW. Het belangrijkste doel van de samenwerking is het inspireren van studenten van DAE en het bieden van inzichten over sociale innovatie aan cliënten en experts van GGzE, alsmede het delen en uitwisselen van kennis over design en mentale gezondheid. Tijdens het seminar op 21 oktober over de menselijke, empathische invalshoek door social design spreken twee hoogleraren, en een DAE-student ontvangt de eerste Planetree Design Award voor een inspirerend ontwerp voor de zorgsector. De genomineerden zijn Valentine Maurice, Josephine de Fijter, Laura Deschl, Bruno Szenk, Margarida Coelho, Mirte van der Nat, Katharina Freiin von Stackelberg en Anabel Poh.
11-10-2021
Tijdens de Dutch Design Week is een presentatie van Embassy of Health, één van de World Design Embassies, te zien. Een goede gezondheid is afhankelijk van veel factoren. Behalve de kwaliteit van de medische zorg en technologische ontwikkelingen bepalen vooral ook onze leefstijl, de kwaliteit van onze sociale contacten en woon- en werkomgeving onze gezondheid. Al die elementen zijn bovendien onderling verbonden en dat maakt gezondheidsbevordering behoorlijk complex. In de expositie 'Chronic Health – vital changes for a caring society' kan men kennismaken met elf makers van de gezonde samenleving. Ontdek hoe zorgprofessionals, onderzoekers, buurtbewoners, patiënten, studenten, lokale makers, woningcorporaties, supermarkten, techbedrijven, kunstenaars en ontwerpers met elkaar samenwerken aan een breder, diverser, inclusiever en duurzamer zorglandschap. In de expositie zijn vier door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie ondersteunde projecten opgenomen. De Embassy of Health is een samenwerking tussen het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Waag, Philips Experience Design, Máxima MC, DesignLab Universiteit Twente, Health~Holland, AMS-IX, Health Hub Utrecht en Dutch Design Foundation.