01-06-2023

Patiënten meer mens laten zijn, erkenning voor gevoelens en het verhaal achter de persoon laten zien; kunst kan veel betekenen in de zorg. Na de inspirerende voorbeelden in Noord-Brabant, gaat Simone Vos voor Mest de provinciegrenzen over. Wat gebeurt er op het gebied van kunst en zorg in de rest van Nederland? Deze keer sprak ze met cardioloog Dr. Rachel ter Bekke en beeldend kunstenaar Claudia Volders, die samen het HeArt Project bij de polikliniek Hart+Vaat Centrum van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (MUMC+) startten.

01-06-2023

Tijdens de European Mental Health Week staat LKCA extra stil bij het belang van mentaal welzijn. Jarno Korf (25) vertelt over zijn voorstelling Laat Het Licht Aan, waarmee hij langs scholen reist. Laat Het Licht Aan is gebaseerd op zijn ervaringen met depressie, PTSS en psychische hulpverlening. ‘Er was een hele klas in tranen omdat een klasgenoot net zelfmoord had gepleegd. Ze begrepen ineens beter wat hij had doorgemaakt.’

01-06-2023

Een gezonde leefomgeving die invloed heeft op het welzijn van de mens, hoe creëer je die het best? Onder andere Marlies Rohmer, Ben Channon, Bouwbioloog Max Drath en omgevingspsycholoog Joren van Dijk behandelen tijdens ‘make HAPPINESS happen’ op 29 juni de veelzijdigheid aan aspecten die invloed hebben op het omgevingsgeluk. Deze avond biedt naast internationale inspiratie, ook concrete handvatten voor een gezonde gebouwde omgeving en het gebruik van gezonde materialen in het ontwerp. De BNA Inspiration Night vindt plaats in het circulaire Natural Pavilion op het Floriadeterrein in Almere.

01-06-2023

Het popfestivalseizoen staat op het punt te beginnen. Hoe voelen de muzikanten zich voor ze de het podium betreden? Het kan ze zenuwen opleveren, oftewel podiumvrees. NRC inventariseert onzekerheden en oplossingen. Hester Carvalho sprak met Willem Smit en Franti Marešová van Personal Trainer, rapper Ray Fuego, rapper/zanger Glenn de Randamie, alias Typhoon en Julia Korthouwer van Loupe.

01-06-2023

De muziekfestivals in de zomer zijn niet alleen een feest van talloze optredens, dansen in de polder, sjouwen met campingspul en saamhorigheid. Veel bezoekers zoeken het ook in stimulerende middelen om de feestvreugde en de gezelligheid te verhogen. En dat gebeurt niet alleen met alcohol, maar ook met een pilletje of een lijntje coke. Negen vragen over drugs op festivals. Waaronder vragen als : Neemt het drugsgebruik toe? Is het geaccepteerd?  is het op festivals toegestaan? 

30-05-2023

Een groeiende groep Nederlanders kampt met psychische problemen. In 2022 had maar liefst een kwart van de volwassenen last van een of meerdere psychische aandoeningen zoals een angststoornis, depressie, problematisch alcohol- of drugsgebruik of adhd. En onder muzikanten en muziekprofessionals ligt dit percentage zelfs nog hoger. De mentale druk onder muzikanten is de afgelopen decennia dan ook flink toegenomen. Door streamingdiensten is het onderliggende economische model veranderd, wat voor onder meer financiële stress zorgt onder artiesten. Om de dalende inkomsten uit de verkoop van cd’s of vinyl te compenseren, moeten sommigen van hen vaker en langer touren. Denk aan de adrenalinepieken van optredens die gevolgd worden door ‘post-show’-depressies, de invloed en impact van alcohol, eenzaamheid, jetlags en een verstoord slaapritme. Ook de relaties met achtergebleven familie of partner staan onder druk. Om nog maar te zwijgen van de managers en agents, die afhankelijk zijn van het succes van een artiest. Katja Keersmaekers begeleidt als counselor mensen vanuit de volledige breedte van de muziekindustrie bij mentale uitdagingen en problemen. Ze richtte begin 2022 haar eigen praktijk In ’t Groen Counseling op. Inmiddels heeft ze naast verschillende trainingen ook (bijna) een 2,5-jarige studie aan de Nederlandse Academie voor Psychotherapie afgerond. Vanuit haar praktijk biedt ze één-op-één sessies en trainingen aan, gericht op de bevordering van een duurzame mentale gezondheid. Entertainment Business sprak met haar. Ze hoopt dat het spoedig de norm wordt dat artiesten naast een manager ook structurele professionele mentale begeleiding krijgen, zodat mentale problemen eerder kunnen worden gesignaleerd én aangepakt.

30-05-2023

Op 25 mei startte I Love My Ears de ‘Doppies’ campagne om jongeren in de leeftijdsgroep 18-25 jaar, te activeren oordoppen met muziekfilter te dragen. In een spotje herinneren Doppies jongeren eraan om oordoppen met muziekfilter te dragen voor een optimale muziekbeleving. Er is een ondersteunend campagnepakket ontwikkeld waardoor de Doppie-karakters en het belang van oordoppen met muziekfilters ook via de convenantpartners onder de aandacht kan worden gebracht bij organisatoren van concerten, evenementen en festivals. De Doppies-campagne werd november vorig jaar getest. In vier weken tijd hebben 260.000 jongeren, minimaal 15 seconden van de Doppies animatievideo gezien. Bijna 100.000 jongeren hebben de video uitgekeken. De campagne zorgde ervoor dat ruim 35.000 jongeren de website van Doppies bezochten. Daarnaast wees de pilot uit dat van alle jongeren die de uitingen hadden gezien 10 procent meer oordoppen met muziekfilter kocht ten opzichte van de groep die de campagne niet heeft gezien.

30-05-2023

Vier maanden zijn dertig ouderen nu aan het dansen en 4 juni staan ze op het podium van de Blauwe Kei  in Veghel met de danstheatervoorstelling Super. Gouden Dans is een landelijk project voor 65’plussers. In Veghel is er dit keer, net als in 2019, een samenwerking met Phoenix Cultuur, de Blauwe Kei , ONS Welzijn en Stichting Met Je Hart. Het doel is eenzaamheid op afstand houden en bewegen stimuleren. ,,Het is zo mooi dat ondanks de kwetsbaarheid van sommigen, ze ook merken hoe krachtig ze nog zijn en wat voor sociale meerwaarde het heeft om hier samen te zijn”, zegt Esther de Bie, ouderenadviseur/sociaal werker. ,,Mensen zien vaak beren op de weg. ‘Hoe kom ik er’ is soms al een drempel en dat hebben we fijn kunnen oplossen met vrijwilligers.” Ireen Kurvers, choreograaf/docent van Gouden Dans zegt: ,,Ik ben op tal van plaatsen geweest van Amsterdam tot Schiedam, maar vrijwilligers heb ik op andere plekken niet gehad. Dit is vrij uniek. De vrijwilligers zijn ook echt onderdeel van de dansgroep. Het is hartverwarmend hoe de deelnemers onderling met elkaar omgaan.”

25-05-2023

70 jaar Cor Unum, dat wordt gevierd. In het bijzijn van de crème de la crème van de Nederlandse designers wordt 25 mei de aftrap gegeven van de viering van het 70-jarig bestaan. De bordencollectie die door hen en door internationale designers samengesteld, vormt onder de titel Legends & Legacy de basis van alle andere activiteiten van het keramiekatelier dit jaar. Van open dagen tot rondleidingen en presentaties op internationale beurzen. De borden waren eerder te zien tijdens de Salone de Mobile in Milaan. Stichting Cor Unum kent nog altijd hetzelfde bedrijfsprincipe als in 1953: hoogwaardige keramiek produceren door onder meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, fysiek, mentaal en sociaal. In toenemende mate melden zich ook reïntegranten, vrijwilligers voor de werkplaats, in de winkel en voor rondleidingen, studenten en andere kunstenaars. Bij de start van de feestelijkheden op 25 mei worden ontwerpers en makers getrakteerd op een debat onder leiding van Jeroen Junte. De discussie spitst zich vooral toe op de vraag welke uitdagingen maar ook kansen deze tijd aan ontwerpers en makers biedt. Kunnen zij bijdragen aan inhoudelijke verdieping van maatschappelijke vraagstukken en kunnen ambacht en lokale productie een realistisch alternatief zijn voor vastgelopen systemen?

25-05-2023

De Week van de mentale gezondheid is van 22-28 mei 2023. Mentale gezondheid is, ook volgens het kabinet, een actueel onderwerp. Maarten van Ooijen, staatssecretaris voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, schreef voor de site van het Fonds voor Cultuurparticipatie, een artikel over het belang van cultuur. “Het is belangrijk dat mensen vertrouwen hebben in de medemens. Dat ze het gevoel hebben dat ze erbij horen, dat ze meedoen. Een sterke troef daarbij is cultuur. Het maken van theater of muziek, het maken van kunst. Het zorgt ervoor dat mensen hun talenten ontwikkelen en nieuwe gezichten ontmoeten. Het zorgt ervoor dat ze hun verbeeldingskracht testen, dat complexe thema’s makkelijker worden aangeraakt en dat ze in aanraking komen met heel diverse mensen.” LKCA heeft een pagina gemaakt over hoe kan cultuur de mentale gezondheid positief beïnvloeden.

25-05-2023

Het beeld over seksualiteit in films en videoclips eens goed door elkaar schudden. Dat doet Speels Collectief in de voorstelling Usually I’m on top. Het Tilburgse gezelschap met een inclusieve samenstelling staat hiermee op 2 juni voor het eerst in Schouwburg Tilburg. ,,We maken alle voorstellingen in samenspraak met de spelers. Voor Usually I’m on top namen we verschillende perspectieven mee. Zo spelen een bekende sekswerker, een aseksueel persoon en een speler die een rolstoel gebruikt, in het stuk. Ons gezelschap is heel divers”, vertelt Sanne Arbouw, artistiek leider en medeoprichter van Speels Collectief. Arbouw richtte het collectief op met mede-artistiek leider Merel van Lieshout. De oorsprong van het gezelschap ligt in Arnhem op ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten. Tijdens hun opleiding krijgen de twee de vraag om met bewoners van Siza (zorg voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige beperking en mensen met autisme of niet-aangeboren hersenletsel) op een andere manier theater te maken dan ze binnen hun eigen dagbesteding doen. Wat begon als een stageproject, groeide uit tot een groter traject waarbij meer zorginstellingen aansloten. ,,We kwamen erachter dat de theaterwereld helemaal niet inclusief is, er miste echt iets op dat gebied. Mensen die een rolstoel gebruiken, een verstandelijke beperking hebben of op een andere manier uitgesloten worden, hadden weinig mogelijkheden”, zegt Arbouw. In 2020 werd Speels Collectief officieel een stichting en heeft ze haar vaste thuishonk op Landpark Assisië in Biezenmortel en ArtEZ in Arnhem gevonden. Door de meerjarensubsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie heeft de stichting de komende jaren voldoende financiering voor een heel team. Speels Collectief is opgedeeld in twee trajecten: de community en de company. Vanuit de company maakt het gezelschap de voorstellingen waarmee ze door het land toert, waaronder Usually I’m on top. ,,Voor dit stuk hebben we specifiek zeven vrouwen gevraagd die een eigen kijk hebben op seksualiteit. Een heel aantal komt uit Tilburg. Een gemixte cast, die je onder meer een danstrio tussen drie vrouwen laat zien. Dat laat je even anders kijken naar het ‘plaatje’”, zegt Arbouw.

25-05-2023

Kunst en cultuur zijn belangrijk voor de identiteitsontwikkeling van jongeren. Wie herinnert zich niet de muziek die je luisterde als puber of de gedichten die je schreef? Door de digitalisering hebben jongeren nu te maken met veel prikkels, supersnelle veranderingen en veel onzekerheid. Ook daarbij kunnen kunst en cultuur jongeren tot steun zijn. LKCA heeft een Kennisdossier Cultuur en jongeren.

15-05-2023

Muziek is voor iedereen en dus ook voor mensen met een lichamelijke of mentale beperking en voor mensen die zelf niet naar het Muziekgebouw in Eindhoven kunnen gaan. Daarom stapt het Storioni Trio het komende festival van het podium áf. Tanja Weijts van Dagbeleving Ons Thuis in Eindhoven, voor thuiswonende dementerenden, is in ieder geval zeer over het trio te spreken. Het spontane contact dat ze tijdens een vorig festival had met violist Wouter Vossen heeft geleid tot een aantal optredens op locatie voor mensen voor wie de toegang tot concerten niet (meer) vanzelfsprekend is. Wouter Vossen, violist,  noemt het leergierigheid. “Vanuit die leergierigheid komen we steeds dichter bij wat er in het leven echt toe doet. En dan denk ik aan vriendschap en verbinding, want niets en niemand staat op zichzelf. Onze taal is de muziek, en met muziek kunnen wij als musici het verschil maken.” Verder is er in de eerste week ook een concours voor jonge kamermuziekensembles en als afsluiting Music in the Streets, met vele openbare concerten door professionals en amateurs in de binnenstad van Eindhoven. In de tweede week een keur aan concerten op diverse locaties in en rond Eindhoven, door het Storioni Trio, aangevuld met een reeks musici van internationale naam en faam. ,,Corona heeft voor ons twee zaken blootgelegd: één hoeveel mensen eenzaam en geïsoleerd zijn en twee, hoe groot het belang is van live muziek. ‘Live’ vindt er verbinding plaats en gebeurt er iets tussen mensen. Muziek heeft een relevante rol in onze héle samenleving en dat willen wij graag benadrukken. Tijdens de eerste lockdown misten we het optreden erg. In eerste instantie dachten we dat we het applaus misten, maar we misten vooral de reis die we tijdens een concert samen met ons publiek maken”, zegt Vossen. Vossens woorden sluiten aan bij die van Tanja Weijts, die samen met haar collega Linda Volleman aan de Leenderweg in Eindhoven kleinschalige dagbesteding voor mensen met beginnende dementie biedt. ,,Bij ons hebben natuur en cultuur prioriteit. We gaan vaak naar buiten, de natuur in. Veel van onze cliënten zijn bekend met het Muziekgebouw en kwamen er vaak. Wij gaan elke donderdagmiddag met een groepje naar het lunchconcert. Dat het Storioni Trio nu naar ons komt vinden wij een hele eer!” Het trio verzorgde al speciale concerten voor mensen met autisme en alzheimer, de zogenaamde ‘Outreach-concerten’. Bewegen op muziek lijkt doodgewoon, maar is het niet voor mensen met autisme of alzheimer. Terwijl het zo goed voor hen kan zijn. Tijdens het festival worden er drie van dit soort concerten in het Muziekgebouw in Eindhoven gegeven. Wat het zo bijzonder maakt, is de samenwerking met de Engelse danser en balletmeester Andrew Greenwood. “Hij zal op een stoel zitten, terwijl wij een muzikaal programma met verschillende gemoedstoestanden brengen”, legt Wouter Vossen uit. “Van snel naar langzaam, van intens en hard naar heel minimaal. Andrew reageert daarop door zittend te ‘dansen’. Soms beweegt hij alleen maar zijn pink. Of hij maakt een handgebaar, staat op en gaat weer zitten. Hij vertaalt de muziek in beweging.” Vossen merkte dat het voor mensen met autisme belangrijk is dat ze precies weten wat ze kunnen verwachten. “Tijdens een pilot in een Tilburgse concertzaal bleef een jongen met zijn vader telkens de aanvangstijd herhalen en de trein die hij daarna moest hebben. De focus lag op binnenkomst en vertrek en het moest van tevoren duidelijk zijn dat er een viool, een piano, een cello en een percussionist zouden zijn.” Hij realiseerde zich dat het tijdens deze concerten niet om hem gaat. “Je probeert echt iets te creëren voor anderen. Het is niet: zie mij eens viool spelen. Dat laat je helemaal los. Je reageert op wat je ziet en hoort om je heen.” Dat is anders dan wat klassieke musici gewend zijn, geeft Vossen toe. “Die zijn meestal bezig met een prestatie neerzetten op het podium, ik ook.” (…)’ Maar hier is dat andersom. Wij staan haast te klappen dat die mensen met hun begeleiders komen. Want het is voor hen een enorme planning om überhaupt ergens naartoe te gaan. De prestatie wordt nu geleverd door het publiek.” Deze Outreach-concerten zijn wezenlijk niet anders dan ‘reguliere’ kamermuziekconcerten, benadrukt Vossen. “Het doel is hetzelfde: een verhaal vertellen, verbinding maken met het publiek en hen de kans geven daarop te reageren.” Het is ook een poging om de relevantie aan te tonen van muziek, zegt Vossen. We doen dit echt niet voor de grap. De politiek moet realiseren dat cultuur iets is wat gekoesterd mag worden, daar verlies je heus geen kiezers door.” Het Storioni Festival start op 15 mei en eindigt 28 mei.

11-05-2023

Van 22 tot 28 mei is het European Mental Health Week. Om alvast in de stemming te komen organiseert LKCA op 16 mei een (Engeltalige) online sessie op het LKCA-kanaal op 1sociaaldomein.nl over de waarde van kunst en cultuur voor mentale gezondheid. Het is inmiddels niet alleen in de praktijk maar ook in verschillende studies aangetoond dat deelname aan kunst en cultuur het welzijn op vele gebieden verbetert.

11-05-2023

Films maken die impact hebben op de maatschappij, waarin gevoelige onderwerpen aangekaart worden, die een podium bieden voor een soms wat onbekendere groep mensen en meer begrip creëren. Het zijn allemaal manieren om film in te zetten in het sociaal domein, volgens filmmaker en oprichter van Ethics Film Service, Jesse van Venrooij. Hij richtte Ethics Filmservice op, omdat hij een platform wilde bouwen waarop deze films een plek krijgen én waar maatschappelijke instellingen toegang toe hebben om de films in te zetten in hun organisatie. Welke mogelijkheden en kansen zijn er voor filmmakers en hoe vind je aansluiting bij dat sociale domein? Tijdens het release event van Ethics Film Service in Tilburg in maart 2023 kwamen deze vragen aan bod en gingen filmmakers en deelnemers uit de zorg, het onderwijs en andere maatschappelijke instellingen met elkaar in gesprek. Een verslag

04-05-2023

De Open Oproep Mentale gezondheid jongeren ontving in totaal 102 aanvragen. Dit is helaas meer dan het beschikbare budget van € 565.000 euro. Om toch meerdere aanvragen te kunnen honoreren, stelt de VMBO regeling € 200.000 euro beschikbaar. Beide regelingen richten zich op dezelfde doelgroep, namelijk (kwetsbare) jongeren. Met dit extra budget kan het Fonds voor Cultuurparticipatie naar verwachting ruim 20 extra aanvragen behandelen.

04-05-2023

De zestiende editie van het Storioni Festival in Eindhoven breidt sterk uit en zal dit jaar plaatsvinden gedurende twee weken, van 15 tot en met 28 mei. Dit biedt de mogelijkheid om nieuwe ambities waar te maken op het gebied van kwaliteit, talentontwikkeling en maatschappelijke impact. Met de uitbreiding en verbreding van het programma weet het Storioni Festival laagdrempeligheid te combineren met een hoge kwaliteit. Het kamermuziekfestival is een initiatief van het gelauwerde Storioni Trio. Het trio wil met bijzondere concerten, gedurfde programmering en topmusici de liefde voor kamermuziek delen met zoveel mogelijk mensen. Niet voor niets is het thema van deze editie Klankverwanten - ‘ontmoeting en vriendschap’. Het festival maakt kamermuziek toegankelijk voor iedereen. Daarom ligt in de eerste week, van 15 tot en met 21 mei, de focus op maatschappelijke projecten, talentontwikkeling en educatie. Nieuw is een speciaal ‘Outreach’-programma voor eenzame ouderen en jongeren met een fysieke of mentale uitdaging. Deze week mondt op 20 mei uit in een grande finale: het gratis toegankelijke stadsevenement Music in the Streets. Dit is een waar festijn met 80 openbare concerten en workshops door professionals en amateurs in de binnenstad van Eindhoven. In de tweede festivalweek, van 24 tot en met 28 mei, vinden de grote publieksconcerten plaats op bijzondere locaties in en om de stad.

02-05-2023

Is er een link tussen muzikaliteit en depressie? Mensen met muzikale genen hebben waarschijnlijk ook genen die depressieve gevoelens doen ontwikkelen. Het ligt niet aan het muziek maken zelf. Dat is de conclusie van een onderzoek dat onlangs is gepresenteerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature. Laura Wesseldijk werkte mee aan de publicatie en geeft aan Podium NPO Klassiek een toelichting. Ze is als onderzoeker verbonden aan het Max Planck Instituut in Frankfurt am Main en aan het Psychiatrisch Instituut van het UMC in Amsterdam. Muziektherapie zou positieve effecten kunnen hebben, maar ook is duidelijk dat veel grote artiesten met allerlei mentale problemen kampen. Op het eerste oog lijkt dat elkaar tegen te spreken, maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. "Wat we hebben uitgeplozen is dat bepaalde genen een aantrekkingskracht tot muziek én depressie hebben," zegt Wesseldijk. "Grof gezegd: als je genen hebt die leiden tot een grotere kans dat je muziek gaat maken, dan heb je waarschijnlijk ook genen die leiden tot een grotere kans op depressieve gevoelens." Wesseldijk nuanceert enigzins : "Het is een lichte overeenkomst. De kans is dus iets groter dat in een groep van muzikale mensen, ook meer mensen met mentale gezondheidsproblemen kampen. Die kans is in de orde van tien procent meer dan bij een groep van ‘gemiddelde’ mensen. Op individueel niveau is die verbinding vaak niet te maken, want daar komen veel meer factoren bij kijken. De omgeving maakt veel meer uit." Wesseldijk kreeg de mogelijkheid om het DNA van veel mensen uitgebreid te onderzoeken. Volgens haar kun je niet zeggen dat er één gen is dat bepaald gedrag veroorzaakt. Want één gen kan invloed uitoefenen op heel veel soorten gedrag. "Het is het algehele genenpakket waarin toevallig samenkomt dat je meer muzikaal bent én gevoeliger voor depressieve gevoelens bent. Het werkt dus niet zo dat als je meer gaat musiceren, de kans op de ontwikkeling van depressieve gevoelens groter is. Mensen moeten dus zeker door blijven gaan met muziek maken!"

02-05-2023

Muziekpsycholoog Waldie Hanser promoveerde begin van dit jaar met zijn proefschrift ‘The Consoling Power of Music: The Role of Emotions and Musical Aspects’ aan de Universiteit van Tilburg op ‘het troostende vermogen van muziek’. Uit zijn onderzoek blijkt dat mensen muziek als meest troostend noemen in vergelijking met andere troostrijke gedragingen, zoals huilen, eten, warme kleding, gebruik van drank en drugs en troost zoeken bij anderen. Hoe zit dat precies? ‘Dit specifieke onderzoek vond plaats onder radioluisteraars, in de periode rond de Top2000. Luisteraars vonden de muziek, de teksten en de herinneringen die muziek oproept erg troostend. ‘Met de komst van mobiele telefoons en diensten als Spotify is muziek altijd en overal beschikbaar voor ons. Mensen waarbij je troost zoekt, zoals vrienden, naasten of een geliefde, zijn dat door omstandigheden misschien niet altijd. ‘Anders dan bij een troostend gesprek met een vriend of vriendin, weet je bij muziek bovendien precies wat er gaat komen, dat voelt heel vertrouwd. Misschien wacht je zelfs op één bepaald woord of een zin. Een vriend kan in een gesprek plotseling iets zeggen dat je niet verwacht, of wellicht moeilijk vindt. Daarom kan muziek luisteren prettiger zijn.’

13-04-2023

Kennis delen is een van de onderdelen van het Programma Cultuurparticipatie. Hét programma waarin LKCA, samen met het ministerie van OCW, het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) en professionals uit cultuur, zorg en welzijn, werken aan gelijke kansen voor iedereen om deel te nemen aan het culturele leven. Op 23 maart 2023 kwamen ruim 200 professionals naar Akoesticum in Ede. Het doel: met elkaar kennis delen, ervaringen uit hun praktijken uitwisselen en nieuwe mensen ontmoeten. Een verslag.

11-04-2023

Musici hebben vaak specifieke blessures, omdat ze bewegingen vaak moeten herhalen of lang in een bepaalde houding zitten die nodig is voor hun instrument. Gewone artsen hebben daarover soms niet genoeg kennis. Nederland is een nieuwe polikliniek rijker voor musici met blessures: de Muziekpoli in het Gooi. Profs én amateurs met lichamelijke klachten door muziekbeoefening kunnen er terecht. De orthopedisch chirurg van de nieuwe Muziekpoli, Laura Kok, weet waar ze het over heeft: ze is ook opgeleid als professioneel altviolist. Als arts heeft ze zich gespecialiseerd in het behandelen van blessures aan botten, spieren, pezen en gewrichten bij musici. De polikliniek is onderdeel van het Tergooi Medisch Centrum. Er zijn nog wel meer plekken in Nederland waar musici  en dansers terecht kunnen. Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Dans- en Muziekgeneeskunde staat een overzicht.

03-04-2023

Als mensen met een verstandelijke beperking iets met theater willen doen, kan dit meestal alleen via dagbesteding. Een amateurgezelschap zit er vaak niet in en van aansluiting bij professioneel theater is al helemaal geen sprake. Drie theatergezelschappen, vier zelfstandige theatermakers en twee hogescholen (Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam en ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten) werkten samen om hiervan verleden tijd te maken. Tweeëneenhalf jaar geleden sloegen zij de handen ineen om te onderzoeken wat er mogelijk is in samenwerking tussen professioneel theater en acteurs met een verstandelijke beperking. Het antwoord bleek: eigenlijk alles. Sinds afgelopen januari staan hun bevindingen online op de website inclusievesamenwerkinginhettheater.nl. Op de site delen de samenwerkende partijen verschillende ervaringen en onderzoeksresultaten van inclusieve samenwerkingen in het theater. Theatermakers en acteurs kunnen er inspiratie en kennis opdoen, waardoor de kunstvorm nog verder kan professionaliseren. Ook biedt de site verslagen van elf experimenten, die in twee rondes door zes verschillende theatermakers zijn uitgevoerd. De eerste ronde draaide om de theatermaker. Onder meer het overdragen van de eigen ervaringen aan nieuwe inclusieve theatermakers en het laten wegvallen van onderscheid tussen acteurs met en zonder beperking werd onderzocht. De onderzoeksvragen van de tweede ronde gingen over de inbreng van acteurs met een beperking tijdens het maakproces. Hier werd onderzocht hoe de talenten van acteurs met een beperking het beste tot hun recht kunnen komen. Monique Bussmann, projectleider en onderzoeker van het Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, hoopt dat de website bijdraagt aan meer erkenning voor inclusief theater in de kunstwereld. Ze zou onder meer graag zien dat theatergezelschappen en -producties die werken met acteurs met een beperking in de toekomst kunnen gaan rekenen op een kunstbudget in plaats van een budget vanuit de zorg. Dat zou laten zien dat acteurs met beperking ook als kunstenaar worden beschouwd en inclusieve theaterproducties ook als professionele kunst. Naast ervaringen en onderzoeksresultaten, kom je op de website ook lesbrieven tegen om docenten en studenten te inspireren. De lessen kunnen worden toegepast in het theatervakonderwijs en in het reguliere HBO-onderwijs in de richting zorg en welzijn. Sinds de lancering van de site ligt het samenwerkingsproject voorlopig stil. Er zijn vele ideeën voor een vervolg, maar daarvoor moet een nieuwe subsidiegever worden gezocht.

30-03-2023

Het klinkt bijna tegenstrijdig: prikkelarm genieten van cultuur. Want is prikkelen niet het eerste wat je als theater of museum wilt? Toch is genieten niet voor alle bezoekers even vanzelfsprekend. Voor mensen met een autisme spectrum stoornis bijvoorbeeld, met ADHD, een niet aangeboren hersenafwijking, een burn-out of visuele beperking. Maar ook als je bijvoorbeeld een drukke dag hebt gehad kan het fijn zijn om minder prikkels te ontvangen. Hoe zorg je er als culturele instelling voor dat toch iedereen mee kan doen? Dat iedereen zich welkom voelt. Ook als je om wat voor reden dan ook overgevoelig voor prikkels bent? Toegankelijkheid is voor steeds meer musea en theaters een speerpunt. Een aantal heeft zich verenigd in www.prikkelarmecultuuragenda.nl, een initiatief van stichting Onbeperk Genieten in samenwerking met de Hersenstichting.

30-03-2023

In Waalre start een pilot bewegen op muziek voor mensen met dementie. De gemeente Waalre, een dementievriendelijke gemeente, houdt de pilot samen met Switch2move. Gestart wordt met een groep van zestien inwoners met (beginnende) dementie die nog zelfstandig wonen. De methode is gebaseerd op wetenschappelijke studies en er wordt samengewerkt met regionale ziekenhuizen, hogescholen en universiteiten.

30-03-2023

Het gevoel van ontzag dat door grote kunst wordt opgeroepen, blijkt een ervaring te zijn die kinderen aanmoedigt anderen te helpen, in plaats van zich op hun eigen behoeften te richten. Uit een onderzoek blijkt dat het zien van kunst ertoe kan leiden dat de aandacht verschuift naar de behoeften en zorgen van anderen in plaats van naar het zelf. Eftychia Stamkou van de afdeling psychologie van de Universiteit van Amsterdam, besloot de effecten bij kinderen te onderzoeken nadat dit eerder bij volwassenen was gebeurd. Uit die onderzoeken bleek dat kunst die ontzag wekt bij volwassenen voor minder zelfgenoegzaamheid en meer vrijgevigheid zorgt. Aan haar onderzoek namen 159 vrijwilligers in de leeftijd van 8 tot 13 jaar deel.

28-03-2023

In het Amphia ziekenhuis in Breda is op 26 maart de ConnecTable onthuld, van de Zundertse beeldend kunstenaar Elodie Zwart. Zwarts kunstwerk is een variant op het bekende puzzeltje waarmee je door het verschuiven van steeds een blokje een patroon moet vormen. Maar dan formaatje eettafel. De kloeke blokken zijn van verschillende kleuren en met de hand gemaakt van hars. ,,Het was een bijzondere reis van een half jaar, die nu eindigt in het Amphia’’, zei Zwart bij de presentatie. ,,De inspiratie komt uit de verschillen tussen mensen. Die kunnen ook verbindend werken. Ik ben blij dat ze het hier omarmen.’’ ,,Als Amphia zijn we heel dankbaar met dit werk’’, legt Ivo Vergouwen uit. Hij nam als lid van de Raad van Bestuur van het Amphia de ConnecTable in ontvangst. ,Als ziekenhuis willen we een prettige omgeving zijn voor patiënten en medewerkers. Dat helpt echt in het genezingsproces.’’ Volgens Vergouwen draagt dit werk daartoe bij. ,,Het staat ook symbool voor contact, nadat we een paar jaar door corona niet dicht bij elkaar konden komen.’’ Ook de Bredase cultuurwethouder Marike de Nobel was aanwezig. ,,Een jaar geleden, ik was net een week wethouder, mocht ik jou, Elodie, de Atelierprijs van de gemeente uitreiken. En nu staan we hier bij jouw werk.’’ De Atelierprijs is een bekroning en aanmoediging voor veelbelovende beginnende kunstenaars. De prijs: een jaar lang atelierruimte bij Electron. Daar werd Zwart begeleid door KOP, het Kunstenaars Ontwikkel Platform, als een kickstarter voor hun carrière. Zwart : “Ik ben heel blij met de steun van de gemeente en KOP. Dit is mijn eerste grote opdracht. Die ben ik eerst gaan begrijpen, daarna heb ik een concept bedacht. Ik dacht eerst even aan iets met eten, later kwam ik uit op het spelelement. Ik heb de tafel eerst een paar maanden op verschillende plekken getest. Het doel van de ConnecTable is verbinding, dat mensen het samen gaan spelen en zo met elkaar in contact komen. Maar je kunt het ook in je eentje doen, het blijkt heel rustgevend. Dat had ik eigenlijk helemaal niet voorzien. Dus is het ook heel geschikt voor patiënten in het ziekenhuis, om even de gedachten te verzetten. Veel mensen hier zijn overprikkeld, dan is zo’n rustgevend spel wel even welkom.’’ Het werk blijft voor 3 maanden in het ziekenhuis. Wellicht dat andere ziekenhuizen en scholen geïnteresseerd zijn. “De veteranenwereld heeft me al benaderd. Het spel kan ook helpen bij mensen die door stress niet met hun emoties overweg kunnen.’’, aldus Zwart.

23-03-2023

Professionals in de sectoren cultuur, zorg en welzijn werken steeds vaker samen. Ze bundelen hun krachten om mensen in kwetsbare posities te activeren, hun talenten te ontwikkelen, ze plezier te laten beleven en bij te dragen aan zingeving. Deze samenwerking, over de sectorgrenzen heen, leidt in de praktijk ook tot allerlei vragen en dilemma’s. Waar begint en eindigt het werk van de ene professional en waar begint en eindigt dat van de andere? Hoe stem je dit goed op elkaar af en hoe versterk je elkaar? Welke dilemma’s kom je tegen? En hoe los je die samen op? Kortom: waar liggen de raakvlakken en gedeelde belangen tussen de sectoren en hoe ga je goed om met de grenzen en verschillende verantwoordelijkheden van elke sector? De LKCA publicatie ‘Krachten bundelen in cultuur, zorg en welzijn. Dilemma’s en oplossingen bij samenwerken over sectorgrenzen heen’, gaat in op dilemma’s met voorbeelden uit de praktijk én mogelijke oplossingen.

20-03-2023

Een nieuw rapport van onderzoekers van het University College London (UCL) laat zien dat deelname aan culturele activiteiten positief effect heeft op de gezondheid. De positieve effecten werden gevonden bij zowel kinderen en jongeren, als volwassenen en ouderen. Er wordt zelfs gesproken van een verlaagde kans op dementie. De onderzoekers: “Wat we hebben ontdekt, is dat kunst een unieke en belangrijke rol speelt gedurende ons hele leven, door ons te helpen gezond te blijven en langer te leven. Maar we weten ook dat de toegang tot culturele ervaringen ongelijk is en niet iedereen profiteert zoals zou moeten. We dringen er daarom bij beleidsmakers, financiers, gezondheid - en culturele organisaties op aan om na te denken over hoe zij een meer rechtvaardige, hoogwaardige kunstbetrokkenheid voor iedereen kunnen ondersteunen als een pijler van de volksgezondheid.”

16-03-2023

De gemeente Meierijstad organiseert een speciale kunsttour langs de kunstcollectie van Meierijstad voor mensen met dementie en hun dierbaren. Door het delen van verhalen, herinneringen, associaties en ideeën, brengen de deelnemers de kunstwerken tot leven. Kennis van kunst is geen vereiste.

14-03-2023

Een andere en ruimere kijk op de wereld bieden, eenzaamheid bestrijden, positief welzijn bevorderen en mensen het gevoel geven dat ze gezien worden; de inzet van kunst binnen de zorgsector kan veel betekenen. Na de inspirerende voorbeelden in Noord-Brabant, gaan we de provinciegrenzen over. Wat gebeurt er op het gebied van kunst en zorg in de rest van Nederland? Simone Vos voor Mest over zorginstelling Cordaan in Amsterdam, die onder meer een Ambulant Kunstteam opzette.

02-03-2023

Een moderne kijk op het Melkmeisje van Vermeer met hulp van patiënten van ziekenhuizen in Nederland. Dat is het nieuwe gemeenschappelijk kunstwerk dat op 22 februari werd onthuld in het Rijksmuseum in Amsterdam. Het is het resultaat van diverse kunstworkshops van Philips in Nederland. Het kunstwerk werd gepresenteerd tijdens de grootste tentoonstelling ooit van Johannes Vermeer en zal daarna te zien zijn in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Philips zette met kunstenaar Nick Smith en kunsttherapeute Natalie van Gelder een nieuw project op om mensen dichter bij Johannes Vermeer te krijgen. Patiënten van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en het Prinses Maxima Centrum in Utrecht, maar ook Philips medewerkers en het grote publiek namen deel aan inspirerende workshops. Zij werkten samen aan een reusachtig gemeenschappelijk kunstwerk. “Kunst maken kan ontspannend en belonend zijn. Het kan stressniveaus verlagen, waardoor je je mentaal helderder en rustig voelt”, voegt Van Gelder toe. “Philips is al meer dan twintig jaar nauw verbonden met het Rijksmuseum”, voegt Nanda Huizing, Head of Brand, Communications & Sponsoring bij Philips, toe. “We hebben samen de missie het leven van mensen beter te maken en we zoeken voortdurend naar nieuwe manieren om mensen met kunst te verbinden. Dit project is daar een treffend voorbeeld van.”

23-02-2023

Op 23 maart 2023 vindt de landelijke kennisdelingsdag van het Programma Cultuurparticipatie plaats. Professionals uit de sector cultuur, zorg en welzijn delen hun kennis tijdens deze bijeenkomst in Akoestikum in Ede. In de afgelopen drie jaar hebben meerdere projecten subsidie ontvangen via de subsidieregeling Samen Cultuurmaken. Tijdens deze dag is er ruim de tijd om deze projecten te ontmoeten, kennis met elkaar te maken, ervaringen uit te wisselen en inspiratie op te doen van elkaar. Kennis delen is een van de onderdelen van het Programma Cultuurparticipatie. Hét programma waarin het FCP samen met het ministerie van OCW, LKCA en professionals uit cultuur, zorg en welzijn werken aan gelijke kansen voor iedereen om deel te nemen aan het culturele leven. De organisatie van de landelijke kennisdelingsdag is in van het LKCA. Het programma start met een keynotespeech. Aansluitend in verschillende sessies vertellen projecten over hun praktijk en delen zij hun successen en valkuilen. Er is ook volop ruimte om elkaar te helpen met het oplossen van uitdagingen die zich voordoen in de praktijk. Aanmelden voor de dag kan tot 8 maart.

20-02-2023

Mediacomponist Stephen Emmer heeft een platform gelanceerd voor artiesten die kampen met Tinnitus, ofwel oorsuizen. Met de Stichting Artists against Tinnitus wil hij vanuit het perspectief van de artiest het onderwerp op de kaart zetten en verder onderzoek stimuleren. Stephen Emmer heeft al 13 jaar last van tinnitus. Hij pleit ervoor om het volume op onder meer koptelefoons en oortjes te begrenzen en wil dat de farmaceutische industrie meer prioriteit aan tinnitus-onderzoek geeft. Tal van artiesten hebben last van tinnitus en Emmer wil in de toekomst een groot benefietconcert organiseren, waarvan de opbrengsten naar onderzoek gaan. Geschat wordt dat in Nederland tussen de 1 en 2,5 miljoen mensen last van tinnitus hebben, zo stelt VeiligheidNL, dat in zijn laatste onderzoek op dit gebied (uit 2020) ook stelt dat in Nederland 1,2 miljoen veertigplussers een gehoorverlies van minimaal 35 decibel hebben. Uit ander onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de 12- tot en met 18-jarigen risico loopt op gehoorschade.

20-02-2023

De Gezondheidsraad adviseerde in haar rapport aan de staatssecretaris van VWS om het geluidsniveau van versterkte muziek te verlagen van 103 dB(A) naar 100 dB (A). De staatssecretaris van VWS heeft nog geen uitspraak gedaan over het advies van de Gezondheidsraad. Hij wil eerst in gesprek met de partijen van het convenant Preventie gehoorschade versterkte muziek. KNO arts Dennis Kox is verheugd met het feit dat de hersenaandoening tinnitus veel aandacht krijgt, maar waarschuwt ook voor de ongenuanceerde benadering en ontsporende discussie in 'beleidsland'. In een gesprek met De Gelderlander zegt hij dat de 100 dB geen oplossing is. Hij pleit ervoor bij elk concertkaartje gratis oordoppen te verstrekken.

16-02-2023

Nele Vandeneede onderzocht welke rol cultuureducatie kan spelen bij het stimuleren van een gezond eetpatroon bij kinderen. Haar conclusie: stop met vingerwijzen naar wat wel of niet gezond is, maar laat ervaren hoe sexy en stoer een komkommer is. Koks, kunstenaars en cultuureducatoren weten hoe je dat aanpakt.

09-02-2023

Steeds meer jongeren kopen oordopjes om het risico op gehoorschade in te perken, zo meldt het Parool. Het afgelopen half jaar is de verkoop van oordoppen ruim anderhalf keer zo hoog als in diezelfde periode in 2019. Dat blijkt uit data van onderzoeksbureau Nielsen IQ, dat data van audiciens en leveranciers van gehoorbescherming analyseerde. Bovendien kiezen jongeren steeds vaker voor kwalitatieve, op maat gemaakte oordoppen. Carmen de Jonge, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Audicienbedrijven (NVAB), schrijft dat toe aan een groeiend bewustzijn van de risico's van hard geluid. 'Het taboe bij jongeren gaat er langzaam vanaf. De verhalen in de krant van bekende Nederlanders die tinnitus hebben zetten jongeren aan het denken. Ze snappen nu dat de simpele 'schuimpjes' niet afdoende zijn.'

09-02-2023

Branchevereniging VNPF is een nieuwe samenwerking aangegaan met het in Rotterdam gevestigde Earproof. Aangesloten podia en festivals kunnen profiteren van een exclusieve korting op gehoorbescherming, zowel voor personeel als publiek. Voor VNPF-leden worden gereduceerde prijzen gehanteerd. Van de Nederlandse podia zijn overigens de Melkweg, de Effenaar en Podium Victorie al partner van Earproof.

06-02-2023

De week van 6 t/m 12 februari heeft stichting TinnitusFree uitgeroepen tot tinnitus-week. Tijdens deze week zal de stichting aandacht geven aan de voortgang in medisch-wetenschappelijke onderzoeken naar tinnitus. Tinnitus kan grote negatieve effecten hebben op de kwaliteit van leven door slaaptekort, communicatieproblemen, angst, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, depressie of in extreme gevallen zelfmoordgedachten of -acties. Veel tinnitus-patiënten slagen er niet langer in volwaardig aan de maatschappij deel te nemen. In februari start de Stichting TinnitusFree met een onderzoek naar tinnitus onder makers van muziek. Doel van het onderzoek is om: (1) inzage te krijgen in de problematiek van tinnitus onder music creators (2) een indicatie te krijgen van het percentage music creators dat tinnitus heeft (3) meer te weten te komen over de impact van tinnitus bij muziekmakers, oftewel de wijze waarop dit hun beroepsuitoefening, hun hobby en hun totale leven, beïnvloedt.

06-02-2023

Geen koptelefoon, maar een prikkelarme ruimte: niet mensen met een beperking, maar het festival zélf moet zich aanpassen om toegankelijk te worden. Het is het basisprincipe van Onbeperkt Feest, een gezamenlijk initiatief van HandicapNL en Green Events. Zij sloegen de handen ineen om outdoor-festivals écht inclusief te maken. Tijdens ADE Green in oktober schaarden 10 toonaangevende festivals zoals Awakenings en Oerol zich achter het initiatief. Toegankelijkheid wordt ook vanuit de festivalsector zelf steeds meer als belangrijke pijler erkend en gedragen. De Code D&I sprak met Onbeperkt feest-projectleiders Tinha Oehl en Co-director Green Events Lyke Poortvliet.

06-02-2023

In het kader van “Music Moves Europe” heeft de Europese Commissie het rapport “The Health and Wellbeing of Professional Musicians and Music Creators in the EU – insights from research for policy and practice” uitgebracht. Het rapport belicht de belangrijkste risico’s voor de fysieke en mentale gezondheid van professionele musici en muziekmakers. Het toont ook voorbeelden van succesvolle interventies en acties (beleid en praktijken) van verschillende EU-lidstaten om deze risico’s aan te pakken. Het rapport destilleert belangrijke beleidslessen uit onderzoek en doet aanbevelingen voor beleid en praktijken die de fysieke en mentale gezondheid en veiligheid van musici en muziekmakers in de EU kunnen verbeteren op het gebied van voorlichting, preventie en behandeling.

24-01-2023

Sinds 18 januari kunnen jonge patiënten van het Erasmus Medisch Centrum Sophia (ook bekend als het Sophia kinderziekenhuis) in Rotterdam op afstand kennis maken met het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Het orkest ontwikkelde daarvoor de 'Orkestontdekker'. Met een Virtual Reality-bril op kunnen kinderen virtueel een kijkje nemen op het podium tussen de musici. Ze kunnen instrumenten van dichtbij bekijken en luisteren naar verschillende uitvoeringen van het orkest. Het kinderziekenhuis, onderdeel van het Erasmus Medisch Centrum, is er blij mee: "Wij doen al jaren onderzoek naar muziek als medicijn", zegt een woordvoerder, "en het is bewezen dat dit zorgt voor pijn- en stressvermindering. Voor onze patiënten is een concertbezoek niet altijd vanzelfsprekend, en op deze manier kunnen ze het orkest toch beleven en even vergeten dat ze in het ziekenhuis liggen." Het orkest en het Erasmus Medisch Centrum werken al langer samen. Met een derde partner, de Erasmus Universiteit, investeren ze in onderzoek. Het doel is meer te leren over het effect van muziek op de gezondheid en het welzijn van mensen.

24-01-2023

Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij en de zorgen om hun mentale gezondheid en fysieke gezondheid zijn groot. Er zijn lange wachtlijsten in de GGZ, de Jeugdzorg staat sterk onder druk, de woningmarkt is krap en deze generatie gaat het slechter krijgen dan hun ouders. Hoe kunnen we kunst en cultuur inzetten voor de bevordering van de mentale gezondheid van jongeren? Kunstloc adviseurs Anke Koenraadt en Atty Bax hebben daarover een kennispagina gemaakt.

23-01-2023

De provincie Noord-Brabant en het Cultuurfonds Noord-Brabant stellen in 2023 opnieuw budget beschikbaar voor kleinschalige projecten in Brabantse buurten. Er is voor deze periode € 300.000 om te verdelen. Het Buurtcultuurfonds helpt creatieve professionals om verandering in de wijk vorm te geven. Deze professionals zien kansen in de wijk, halen wensen op in de buurt en brengen de ideeën tot uitvoering. Met nieuwe en inspirerende denkrichtingen, vormen, beelden of acties helpen zij de gedeelde droom van bewoners te verbeelden, nieuwe creatieve oplossingen vorm te geven of het verlangen naar een levendigere, vitalere, groenere of fraaiere buurt aan te wakkeren. “Veel grote maatschappelijke uitdagingen vragen om samenwerking en draagkracht op buurtniveau. De energietransitie, vergroening, zorg, veiligheid en sociale samenhang: we moeten het samen doen. Creatieve professionals kunnen deze verandering zowel aanjagen als vormgeven. Daar dragen we graag aan bij via het Buurtcultuurfonds", aldus Stijn Smeulders, gedeputeerde Cultuur. Het Buurtcultuurfonds is bedoeld om ideeën te realiseren die bijdragen aan ontmoeting, samenwerken en samenleven. Binnen wijken, tussen generaties, culturen en kunstvormen én tussen stad en platteland.

17-01-2023

Het online programma Zing je sterk draagt met behulp van adem-, zang- en ontspanningsoefeningen bij aan de kwaliteit van leven van patiënten met kanker en zij die recent hun behandeling hiervoor hebben afgerond. Plezier in het zingen, herstel van vertrouwen in eigen lichaam en de ontmoeting met andere deelnemers staan hierbij centraal. Zing je sterk is in 2021 ontwikkeld voor patiënten met Long covid, in samenwerking met het CWZ-ziekenhuis, door vocaal ensemble Wishful Singing. Onderzoek onder de deelnemers laat zien dat zij baat hebben bij lotgenotencontact en dat de adem- en zangoefeningen bijdragen aan het verminderen van stress door ziekte. In samenwerking met ziekenhuis Meander in Amersfoort start er nu een pilot van Zing je sterk voor patiënten met kanker.

17-01-2023

De Breda University of Applied Sciences (BUas), afdeling game development, ontwikkelt samen met verslavingszorginstelling Novadic-Kentron een virtuele wereld, die alcoholverslaafden ondersteunt in hun herstel: Recovery, relapse control therapy. Met behulp van virtual reality, kan de verslaafde oefenen om allerlei lastige situaties, die een trigger vormen om te drinken, te weerstaan. ,,Je noemt dit cue exposure therapie”, legt Marnix van Gisbergen, BUas-onderzoeker en -lector uit. ,,Dit wil zeggen dat je mensen blootstelt aan datgene waar ze bang voor zijn of moeite mee hebben.” (…) ,,We hebben verschillende virtuele werelden ontwikkeld”, legt Van Gisbergen uit. ,,Enerzijds omgevingen die hunkering of trek op kunnen roepen, zoals een plek waar mensen gewend zijn om te drinken. Maar anderzijds ook omgevingen die mensen tot rust brengen, zoals een plekje in de natuur of aan de waterkant. Al moet je daar ook mee opletten. Want wat voor de ene verslaafde een veilige plek is, kan bij de ander juist trek opwekken.” Martijn Schraven sprak met hem.

16-01-2023

Per 2023 wordt de Brede Regeling Combinatiefuncties (BRC) verlengd voor een periode van vier jaar. Uit deze regeling worden buurtsport- en cultuurcoaches mede gefinancierd. In tegenstelling tot voorgaande jaren wordt de BRC nu onderdeel van een Brede Specifieke Uitkering: de brede SPUK. Hierin worden verschillende thema’s samengevoegd: sport en bewegen, gezondheid, sociale basis en cultuurdeelname. Naar verwachting publiceert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport begin februari 2023 de richtlijnen van de nieuwe SPUK. Daarna hebben gemeenten tot 1 maart om de SPUK, met daarin de middelen voor de combinatiefunctionarissen, aan te vragen voor periode 2023-2026. Later dit jaar volgt naar verwachting een nieuwe aanvraagronde voor periode 2024-2026. Wat verandert er per 2023 voor de Brede Regeling Combinatiefuncties (BRC) met de komst van de nieuwe brede SPUK? En welke kansen zijn er voor de inzet van combinatiefunctionarissen in jouw gemeente? Op o.a. deze vragen wordt er ingegaan tijdens het LKCAtelier van 9 februari.

12-01-2023

Piano spelen vermindert angstgevoelens en helpt bij het omgaan met depressies, nog meer dan luisteren naar muziek: dit zijn de conclusies van een recent onderzoek van de Universiteit van Bath, Engeland. Voor het onderzoek werden ruim 30 volwassenen verdeeld over drie groepen: eerste groep kreeg pianoles, de tweede luisterde naar muziek en de derde groep bracht tijd door met lezen of studeren. Al na een paar weken werd duidelijk dat de groep van beginnende pianisten niet alleen hun multi-sensorische vaardigheden hadden verbeterd, maar tevens lagere depressie-, angst- en stressscores lieten zien in vergelijking met daarvoor. De onderzoekers suggereren dat muziektraining heilzaam kan zijn voor mensen met psychische problemen en er wordt momenteel verder onderzoek gedaan.

12-01-2023

Van de junk onder de brug tot de alcoholist - zonder ruggengraat natuurlijk - die zijn getroebleerde verleden probeert weg te drinken. Stereotypen en stigma’s domineren het beeld van ‘de verslaafde’. Daar willen kunstenaarscollectief Coup Cura en Novadic-Kentron wat aan doen, onder meer met de voorstelling ‘De herintreding van Harry’. ,,Het beeld dat er heerst van mensen met een verslaving doet zelden recht aan de werkelijkheid. We denken, vaak onbewust, dat iemand met een verslaving uit een slecht milieu komt, trauma’s heeft, of simpelweg een loser is,” zegt Karin Jessica Jansen van kunstenaarscollectief Coup Cura. Samen met het publiek en een ervaringsdeskundige uit de regio gaat Coup Cura een sociaal experiment aan: is het mogelijk om in één avond iemand te bevrijden van de heersende stigma’s rond verslaving? Van 10 januari t/m 8 februari te zien in o.a. Bergen op zoom, Rosmalen, Oss, Breda, Eindhoven en Goirle.

12-01-2023

Dat er iets moet gebeuren op het gebied van permanente gehoorschade is evident. Het is een wereldwijd ¬spelend probleem, waarbij de World Health Organisation (WHO) volgens een nieuwe studie schat dat er wereldwijd zo’n 1,35 miljard mensen tussen de 12 en 34 jaar kans lopen op permanente gehoorschade door verkeerd gebruik van oortjes of hoofdtelefoons en regelmatig bezoek aan clubs, privéfeestjes, concerten en festivals waar de muziek (te) hard staat. Voor ruim 430 miljoen mensen wereldwijd is het al te laat, zij hebben permanente gehoorbeschadiging. Op 30 november publiceerde de Gezondheidsraad haar advies over het Convenant Preventie Gehoorschade Versterkte Muziek, dat eind 2022 afliep, en dat is in de live entertainmentbranche met gemengde gevoelens ontvangen. “Door de coronamaatregelen hebben bijna alle muziekactiviteiten zo’n twee seizoenen stilgelegen en zijn de convenantpartijen zwaar getroffen. Daarom hebben de convenantpartners in juni besloten de looptijd van het convenant met één jaar te verlengen tot 6 december 2023,” aldus staatssecretaris VWS Maarten van Ooijen, met de toevoeging dat dit extra jaar zal worden gebruikt om de opgelopen achterstand in te ¬halen, beter inzicht te krijgen in de resultaten van het convenant en om de ambities en maatregelen te bespreken van een mogelijk nieuw convenant.” Een analyse.

15-12-2022

De staatssecretaris van VWS heeft nog geen uitspraak gedaan over het advies van de Gezondheidsraad. Hij wil eerst in gesprek met de partijen van het convenant Preventie gehoorschade versterkte muziek. Dat gaf staatssecretaris Van Ooijen op 14 december aan in het commissiedebat van de vaste kamercommissie VWS over Leefstijlpreventie. Van Ooijen hecht er veel belang aan om eerst het veld te horen wat de impact is van het advies van de Gezondheidsraad voor de sector. Daarna zal de staatssecretaris uiteindelijk een afweging maken ten aanzien van het advies en de verdere beleidsinzet om gehoorschade tegen te gaan. De staatssecretaris geeft aan dat de sector altijd zelf het voortouw heeft genomen en zeer vooruitstrevend is geweest om stappen te zetten in het tegengaan van gehoorschade in een sector die eerst niet gereguleerd was. Bovendien ontbreekt er, zoals de Gezondheidsraad zelf ook aangeeft in haar rapport, een aantal belangrijke partners in het convenant zoals de Koninklijke Horeca Nederland. Wat betreft de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF) blijft de focus nodig op voorlichting en stimulering van het gebruik van goede gehoorbescherming. De campagnes als I Love My Ears dienen daarom in ieder geval onverminderd te worden voortgezet.

15-12-2022

Culturele activiteiten spelen een belangrijke en succesvolle rol in de leefbaarheid en sociale kwaliteit van wijken. In een kennisdossier deelt LKCA informatie, tips en voorbeelden over hoe je (meer) cultuur kunt inzetten in de wijk

15-12-2022

In de beeldende kunst en architectuur duikt ‘zorg’ op als onderwerp, maar met een helende werking van kunst ook als beoogd effect. Waarom levert dat de nodige kriebels op? Marsha Bruinen over 3 exposities rondom het thema. Where Shall We Plant the Placenta? in A Tale of A Tub, Narges Mohammadi, Onzichtbare handen: Een ode aan de thuiszorghulp in het Stedelijk Museum Schiedam en Prix de Rome Architectuur 2022: Healing Sites, Het Nieuwe Instituut, Rotterdam.

12-12-2022

Hoe ga je ermee om als je na een lawaaierige avond met een piep in het oor in bed ligt? En wat als die piep de volgende ochtend niet weg is? En nooit meer weggaat? Tinnitus is de allerergste nachtmerrie voor elke muzikant. Veel meer van hen worstelen ermee dan je zou denken. Timo Pisart sprak met vijf artiesten over de relatie met de piep in hun oor, Milo Driessen van Goldband, IJsbrand van Eerdenburg, bekend als Ybra, vaste dj en producer van Gotu Jim, mediacomponist Stephen Emmer, dj Joost van Bellen, en Dirk Zandvliet, saxofonist van Gallowstreet.

12-12-2022

,,Mensen zijn symbolische dieren. Hebben beelden nodig om hun eigen ervaringen en gebeurtenissen aan te kunnen spiegelen en te kunnen verwerken. Kunst draagt daaraan bij”, vertelt José Krijnen, geestelijk verzorger en aanjager van de hernieuwde aandacht voor kunst bij het ETZ. ,,Ik werk hier nu een kleine twee jaar. Toen ik informeerde naar de kunstcommissie, bleek die niet meer te bestaan.” Annemiek Steenbekkers sprak met  José Krijnen van het Elizabeth Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg en Paetrick Netten van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ‘s-Hertogenbosch over de kunstcollecties en expositiebeleid van deze ziekenhuizen. Netten: ,,Een ziekenhuis was vroeger steriel en functioneel. Je werd bij wijze van spreken al misselijk als je binnenkwam. Kunst leidt af – je hebt wat te kijken als je zit te wachten – stelt gerust en biedt troost. Het is aangetoond dat na een galblaasoperatie er minder complicaties optreden en een patiënt sneller herstelt als die niet tegen een witte muur zit aan te kijken. Zicht op groen en bomen heeft eveneens een helende werking.” Steenbekkers sprak ook met Tineke Abma, bijzonder hoogleraar ouderenparticipatie bij de afdeling public health en eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en directeur-bestuurder Leyden Academy on Vitality and Ageing. Ze is nauw betrokken bij het thema kunst in de zorg. Samen met het hoofd kunstzaken van het LUMC en zorgverleners van UMC Groningen doet ze onderzoek naar kunst in de context van het ziekenhuis. En ze werkt met een groep mensen aan een uitvoerig document om beleidsmakers te wijzen op het belang van kunst in de zorg.

06-12-2022

In een nieuw rapport verzamelt het Europese project CultureForHealth wetenschappelijk bewijs voor het positieve effect van kunst en cultuur op onze gezondheid en ons welzijn. Lezen verhoogt ons empathisch vermogen en draagt zo bij tot een verhoogde sociale connectie die we kunnen voelen met de ander. Lezen kan ook persoonlijk voor zingeving zorgen, voor een connectie met jezelf. In projecten met volwassenen die kampten met ernstige psychische klachten, zorgden leesactiviteiten voor verminderde symptomen van depressie. Wie samenkomt in een leesgroep en actief deelneemt aan gesprekken over verhalen, kan zich op langere termijn ook mentaal beter gaan voelen, en ook het gevoel hebben deel uit te maken van een sociale groep. Praten over verhalen helpt ook om communicatieve vaardigheden aan te scherpen en zorgt voor een verbeterde gemoedstoestand. Zeker van jongs af aan loont het om te lezen. Kinderen en jongeren die lezen voor hun plezier vertonen betere gezondheidsgedragingen in hun vroege adolescentie. Ze lopen minder kans op bepaald risicogedrag, zoals overdadige alcoholconsumptie of tabaksgebruik, en eten frequenter fruit.

05-12-2022

Gehoorschade door muziek, en de bescherming ertegen, is volop in het nieuws. De Gezondheidsraad bracht een advies uit om het maximaal toegestane geluidsniveau bij versterkte muziek te beperken tot 100 dB(A). Dat houdt in dat horeca, podia en festivals de geluidsinstallatie minder hard mogen zetten. De muzieksector worstelt ermee.  Stephen Emmer, componist van vooral popmuziek en tunes, startte eind november een petitie om meer aandacht te krijgen voor tinnitus, een aandoening die een gevolg kan zijn van harde muziek. Volgens hem wordt de hoeveelheid musici en componisten met gehoorschade onderschat en is er sprake van een taboe. Ook musici in de klassieke sector lopen risico. In oktober liet componist Joey Roukens weten dat hij tinnitus heeft en er veel last van heeft in zijn werk. Hij onderschrijft de visie van Stephen Emmer: het is een taboe. Hij kent meer componisten en musici die ermee kampen. En dat terwijl componisten van nu juist graag gebruik maken van grote orkestopstellingen, met veel slagwerk. "Dat is voor hen een mooie uitdaging, maar het levert ook veel decibels op”. Nederlandse symfonieorkesten zijn zich al langer bewust van dit probleem, zegt Ella Broekstra. Als personeelsmanager bij het orkest Phion en voorzitter van het HR-netwerk Nederlandse Orkesten is ze intensief met het onderwerp bezig. Volgens Broekstra zijn orkestleden steeds opener over opgelopen gehoorschade. En orkesten werken aan bescherming, ook bij het Groot Omroepkoor. "Alle orkestleden krijgen oordoppen die afgestemd zijn op de vorm van hun oren. In partituren wordt bijgeschreven waar harde passages zitten. Op dit moment wordt er ook geëxperimenteerd met doppen die vanzelf actief worden bij hard geluid. Dat is goed, want musiceren met continue demping op je horen is niet prettig." Maar volgens Broekstra is daarmee het probleem nog niet opgelost. "Je moet het aanpakken bij de bron. De volumes waarop wordt gespeeld zijn in de loop van de tijd hoger geworden. Mag het wat zachter? Dirigenten wordt gevraagd luide passages niet lang achter elkaar te repeteren en in concertprogramma's is aandacht voor afwisseling tussen harde en zachte muziek." De Tweede Kamer debatteert er op 8 december over.

01-12-2022

Op 3 november 2022 vond de Dag van de Literatuurkritiek plaats in De Brakke Grond in Amsterdam. Het thema was ‘kopzorgen in de klas’: hoe kan literatuur een aanleiding zijn om het te hebben over de psychische kwetsbaarheid van leerlingen en de volwassenen in hun leven? Kan literatuur(kritiek) helpen te onderzoeken op welke manier mentale problemen verbonden zijn met je afkomst of het maatschappelijke model waarin je leeft? Zeven sprekers deelden hun visie op deze vragen in een persoonlijk statement. De Dag van de Literatuurkritiek werd georganiseerd door deBuren en literair-kritisch platform deReactor.

01-12-2022

De Gezondheidsraad pleit ervoor om het maximale geluidsniveau voor muziek in onder meer concertzalen en in clubs te verlagen van 103 naar 100 decibel. Volgens de Gezondheidsraad moet deze richtlijn ook gelden voor bijvoorbeeld cafés en sportscholen. Het advies van de raad komt overeen met een richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).Elke maatregel die bijdraagt aan het verminderen van druk op het gehoor kan de kans op blijvende gehoorschade verkleinen, aldus de Gezondheidsraad. De raad adviseert daarnaast om de bestaande preventieve maatregelen (waaronder het stimuleren van gehoorbescherming en voorlichting) voort te zetten. De Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF) last weten te betwijfelen of het maatschappelijke probleem van toenemende gehoorschade kan worden opgelost door het geluidsniveau in die sector te verlagen. Directeur Berend Schans zegt dat ook kinderen last hebben van gehoorschade. "De gehoorschade die bij acht- en negenjarigen wordt vastgesteld komt niet door ons." Ook de Vereniging van Evenementenmakers (VVEM) vindt dat er meer onderwerpen van belang zijn bij het tegengaan van gehoorschade in de samenleving. Zo wijst de organisatie op het aantal uren dat mensen worden blootgesteld aan het geluid van koptelefoons, dat ook behoorlijk hard kan zijn. Schans ziet liever dat het probleem breder wordt aangepakt. Bijvoorbeeld door campagnes, zoals die er ook zijn tegen mobiel bellen achter het stuur en tegen het drinken van alcohol door minderjarigen. De Koninklijke Horeca Nederland (KHN) kan zich ook niet vinden in het advies van de Gezondheidsraad om de geluidslimiet in de horeca met 3 decibel te verlagen. De muziek zachter zetten zal alleen maar ten koste gaan van de beleving doordat bezoekers wegblijven, denkt de koepelorganisatie. Het is nog niet bekend of het kabinet het advies van de Gezondheidsraad overneemt De Tweede Kamer debatteert op 8 december over eventuele tussentijdse maatregelen om gehoorschade te voorkomen.

29-11-2022

‘Ziek zijn betekent vooral veel en vaak in wachtkamers zitten,’ schrijft Mirthe Berentsen. ‘In ruimtes met folders over aanpassingen van levensstijlen en weekbladen met doorzonlevens. Ondanks de frisse en bemoedigende kleuren van de muren zijn het geladen en beladen ruimtes, waaruit je niet kunt ontsnappen.’ Maar gelukkig zijn veel ziekenhuizen de trotse eigenaars van uitzonderlijke kunstcollecties. Essay van Mirthe Berentsen over de relatie kunst en zorg.

28-11-2022

Koningin Máxima woonde 23 november in het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum de ondertekening bij van het MuziekAkkoord speciaal onderwijs. In dit akkoord staat hoe het muziekonderwijs binnen vijf jaar verankerd wordt op alle 543 basisscholen speciaal onderwijs. Koningin Máxima is erevoorzitter van de stichting Méér Muziek in de Klas. Het doel van het akkoord is het stimuleren van structureel muziekonderwijs binnen het speciaal onderwijs in Nederland en het Caribisch Gebied. Speciaal onderwijs is bedoeld voor kinderen die vanwege lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperkingen extra zorg nodig hebben, of omdat ze problemen hebben met leren of gedrag. Muziekles kan die groep helpen om beter te leren en te focussen. Ook kunnen kinderen er empathischer en socialer van worden, zegt de stichting. Verder zou muziek hun geheugen en de herkenning van klanken en timing kunnen verbeteren. Hoeveel kinderen in het speciaal onderwijs muziekles krijgen is niet bekend. "We merken wel dat speciaal onderwijs extra aandacht nodig heeft", zegt Méér Muziek in de Klas. Muziekles geven op deze scholen vraagt speciale vaardigheden en er zijn te weinig leerkrachten die die vaardigheden hebben. Er moeten daarom ook meer opleidingsplekken komen. De komende vijf jaar zijn er verder inspiratiesessies, instrumentenpakketten voor scholen en introductielessen op maat. In november start een onderzoek onder scholen voor speciaal onderwijs over de impact van muziekonderwijs.

24-11-2022

In de bibliotheek op het Wagnerplein in Tilburg is een Dementheek geopend. Hier kunnen mensen met dementie en hun naasten informatie inwinnen. Ook zijn er speciale spellen te vinden. De organisaties waar de bibliotheek mee samenwerkt zijn onder anderen Thebe Thuiszorg en ContourdeTwern. ,,Zij komen achter de voordeur en signaleren een situatie van iemand die dingen vergeet.” De bieb neemt met de Dementheek de rol van (onder andere) informatiebron op zich

22-11-2022

Tot en met 9 april 2023 is in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam de tentoonstelling Prix de Rome Architectuur 2022 te zien. Genomineerden Arna Mačkić, Dividual (Andrea Bit en Maciej Wieczorkowski), Lesia Topolnyk, en Studio KIWI (Kim Kool en Willemijn van Manen) presenteren met een tentoonstelling 4 verschillende invullingen van Healing Sites, het centrale thema van de Prix de Rome Architectuur 2022. De winnaar wordt op 1 december bekendgemaakt. Gunay Uslu, staatssecretaris van Cultuur en Media, zal de prijs ter waarde van €40.000 en een residency naar keuze overhandigen aan de winnaar. De Prix de Rome is de oudste prijs in Nederland voor architecten onder de 35 jaar. De prijs wordt dit jaar georganiseerd door het Mondriaan Fonds in samenwerking met het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en Het Nieuwe Instituut, in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Kirsten Hannema zag de tentoonstelling. Het werk van de vier genomineerden laat zien hoe bouwkunst mensen kan schaden – én genezen.

22-11-2022

Hoe heilzaam is kunst? De afdeling psychiatrie van het Brugmannziekenhuis in Brussel kan momenteel, als experiment, aan patiënten een museumbezoek voorschrijven, als onderdeel van de therapie. An-Katrien Callebaut spreekt dr Johan Newell, één van de deelnemende psychiaters, over dit bijzondere project en blikt terug op de eerste maanden.

21-11-2022

Al sinds 2015 werkt de World Health Organization (WHO) intensief aan de oplossing voor een groeiend probleem: gehoorbeschadiging. De campagne Make Listening Safe creëert awareness rondom het onderwerp, om zo een gedragswijziging bij bezoekers teweeg te brengen. Deze gedragswijziging draait om het dragen van gehoorbescherming. Maar ook voor evenementenorganisaties worden nieuwe protocollen en regels bedacht. De WHO wil de decibelnorm wereldwijd verlagen naar 100. De Nederlandse stichting VeiligheidNL trok onlangs ook al aan de bel: “Experts voorzien een vloedgolf aan nieuwe tinnituspatiënten. Het aantal jongeren met oorsuisproblemen neemt zo snel toe, dat kenniscentrum VeiligheidNL pleit voor meer preventie, bijvoorbeeld bij het dragen van oordoppen.” Naar aanleiding van een nieuw onderzoek van de WHO in 2022 wordt gepleit voor: gedragswijziging door een positievere gebruikersattitude t.o.v. gehoorbescherming; verbetering van de publieke opinie over gehoorbescherming; beschikbaarder en betaalbaarder te maken hogere kwaliteit gehoorbescherming; het verlagen naar 100 van het maximale aantal decibels in clubs of op evenementen.

21-11-2022

Alle Duitse jongeren die in 2023 achttien jaar worden, krijgen komend jaar een tegoed van 200 euro voor culturele activiteiten cadeau. De minister van Cultuur en Media Claudia Roth (Groenen) en minister van Financiën Christian Lindner (FDP) hebben het plan onlangs in de Bondsdag gepresenteerd. Walter Groenen, directeur van het Cultureel Jongeren Paspoort (CJP), ziet een dergelijk plan voor Nederland ook wel zitten. "Ik vind het buitengewoon interessant", vertelt hij aan Editie NL. In Nederland krijgen leerlingen tussen de 12 en 18 jaar 15,75 per jaar. "Het gaat in totaal om 90 euro, verspreid over zes jaar. Daarbij krijgen ze ook een CJP-kortingspas. Deze bestaat al sinds 1999. " Met dat geld kunnen scholieren culturele activiteiten ondernemen. Maar boeken of platen kopen kunnen ze er niet mee. Groenen vindt het goed dat het gaat om een periode van zes jaar. "Dat is goed voor de smaakontwikkeling. In één keer al het geld uitgeven aan één uitje doet misschien ook iets minder recht aan de cultuurontwikkeling." De Duitse en Franse cultuurpassen zijn specifiek gericht op de mentale gezondheid van jongeren, die mogelijk een knauw heeft gekregen van de coronapandemie. In Nederland is er volgens het Fonds voor Cultuurparticipatie ook veel aandacht voor de mentale gezondheid van jongeren. "Het ministerie van OCW neemt dat heel serieus en denkt ook dat het deelnemen aan cultuur helpt bij het ontwikkelen van mentale veerkracht. Denk bijvoorbeeld aan muziek- of dansles.", zegt directeur-bestuurder Hedwig Verhoeven. "Jongeren die cultuur toch al niet zo interessant vinden zullen met het geld al gauw naar de bioscoop gaan. Dat is uiteraard prima. Maar het zelf deelnemen aan cultuur blijkt pas echt een gunstig effect te hebben op de ontwikkeling en mentale gezondheid.” Het fonds verstrekt subsidies aan projecten van organisaties voor jongeren die cultuurdeelname stimuleren. 

21-11-2022

Het bekendste kunstwerk van het Amphia ziekenhuis in Breda is 19 november teruggeplaatst. De twee lange sprieten stonden altijd bij de ingang. Nu staan ze bij de parkeergarage, nog altijd wijzend naar de ingang. De Sprieten, zo heet het kunstwerk en samen met het werk De Naalden, dat binnen in de hal van de ‘oudbouw’ staat, vormt het het kunstwerk Relations van Marijke de Goey. Bij de kunstcommissie van het Amphia was er geen twijfel of de twee delen zouden worden herenigd. ,,Het is een markant herkenningspunt voor veel bezoekers. We zijn blij dat het terug is”, zegt secretaris Hans Aerts van de kunstcommissie. Het ziekenhuis herbergt veel kunst, omdat de commissie ieder jaar een vast bedrag krijgt om iets te kopen. Kunst is belangrijk, meldt Aerts: ,,Het leidt patiënten en bezoek af. Daarom hebben we de meeste werken in openbare ruimten zoals wachtruimten. Ook voor personeel is het prettig om kunst te zien op de werkplek.” De commissie heeft zelfs een kunstroute samengesteld langs alle kunstwerken. Die zal, nadat alles terug is, worden aangepast. Het oude deel van het ziekenhuis wordt nog verbouwd. De nieuwbouw leent zich niet zo voor nieuwe kunst. ,,Dat komt door het keramiek en de kleuren van de stenen. Die lopen door aan de binnenkant en bovendien is er gekozen voor een belevingsconcept.” Door de kleuren en het behang is het moeilijk om daar passende kunst bij te hangen. Bij de nieuwe ingang komt mogelijk een kunstwerk aan het plafond te hangen.

17-11-2022

“Muziek opent een luik dat mensen met dementie even in het nu brengt. Je ziet mensen weer om zich heen kijken en vaak horen we van het zorgpersoneel dat het positieve gevoel dat mensen van muziek krijgen, dagenlang blijft”, vertelt Rensz Gorisse, voorzitter van Stichting Kleurke uit Breda.. Zijn stichting verzorgt muzikale optredens voor mensen met dementie op beschermde afdelingen. Ook cultuurmaker Anneke Wijn en dementieconsulente Laura Hoeksema zien het effect van kunst op mensen met dementie. Welk effect is dat? En waarom is het belangrijk daarop in te zetten? Simone Vos sprak met ze.

17-11-2022

De vergrijzing in Nederland is een veelkleurige. Steeds meer ouderen in en buiten de zorginstellingen hebben een migratieachtergrond. En dat vraagt om een activiteitenaanbod dat aansluit bij de wereld van een diverse groep mensen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe kom je aan de kennis om tot een passend en leuk aanbod te komen? Op 6 december organiseert LKCA op 1sociaaldomein.nl een kennissessie.

17-11-2022

Vanaf 21 november start de Open Oproep Mentale gezondheid jongeren van het Fonds voor Cultuurparticipatie specifiek gericht op kunstzinnige en/of erfgoedactiviteiten voor en door jongeren. Directeur-bestuurder Hedwig Verhoeven blogt over het belang van cultuurparticipatie voor de mentale weerbaarheid van jongeren.

17-11-2022

Jongerenwerk met aandacht voor cultuur kan de veerkracht van kwetsbare jongeren vergroten. Want deelnemen aan cultuur draagt onder andere bij aan een positiever zelfbeeld, sociale vaardigheden, verantwoordelijkheidsgevoel en een sterker sociaal netwerk. Het is daarom belangrijk dat professionals in cultuur, zorg en welzijn culturele activiteiten inzetten bij jongerenwerk. Maar hoe doe je dat? Speciaal voor deze professionals heeft LKCA een factsheet gemaakt. Deze factsheet is het resultaat van een lerend netwerk waarin LKCA, samen met Démos en Publiq pionierende Nederlandse en Vlaamse praktijken in jeugd-, welzijns- en jongerenwerk en de kunst- en cultuursector samenbrengen.

10-11-2022

De Kunstfabriek is een initiatief van zorgorganisatie Dichterbij. Kunstenaars met een beperking werken er in een atelier achter de Groene Engel in Oss aan opdrachten en aan vrij werk. Er wordt op dit moment gewerkt aan een groot schilderij dat bezoekers verwelkomt in het gerenoveerde winkelcentrum De Ruwert.

08-11-2022

De cultuurcoach stimuleert deelname aan cultuur en verbindt cultuur met andere sectoren. De gemeente stelt de cultuurcoach aan, het rijk financiert mee. De cultuurcoach werkt bij een culturele instelling, in het onderwijs of in zorg en welzijn. LKCA heeft kennis, informatie en tips op een pagina bijeengebracht.

08-11-2022

Omdat de zorg onbetaalbaar en onuitvoerbaar dreigt te worden is het belangrijk om de aandacht te verleggen: in plaats van op genezen en helpen herstellen zouden we ons moeten richten op het voorkomen van de zorgvraag. De Embassy of Health onderzoekt middels verschillende projecten hoe we kunnen omschakelen naar een samenleving die is gericht op ‘chronische gezondheid’. Juist de zorgsector is echter niet zo makkelijk naar een ander benadering te manoeuvreren; vasthouden aan wat bekend is betekent het mijden van risico’s die – in deze sector letterlijk – levens kunnen kosten. In de gezamenlijke zoektocht naar hoe preventieve zorg vorm kan krijgen hanteren ontwerpers, zorginstellingen en andere partners een wendbare, verantwoordelijke en lerende houding. Naast Dutch Design Week is Dutch Design Foundation ook initiatiefnemer van acht zogenoemde World Design Embassies. Dit zijn langlopende programma’s waarin verschillende partijen – zoals ontwerpers, experts, kunstenaars, wetenschappers, gebruikers en praktijkmensen – in open coalities samenwerken aan complexe, maatschappelijke vraagstukken. Architectenweb sprak met Marleen van Bergeijk, curator van de Embassy of Health.

07-11-2022

In bibliotheek Zuid in Breda is op 4 november de Dementheek geopend, oftewel een boekenkast vol informatie over dementie. Een startschot, want de Nieuwe Veste wil de komende tijd meer gaan doen voor deze doelgroep. Directeur van de Nieuwe Veste, Hilda Vliegenthart, vertelt in haar toespraak dat ze meer gaan organiseren voor dementen in de nabije toekomst. Denk hierbij aan danslessen, schildercursussen en zangkoren met aangepast repertoire

07-11-2022

Het project Theater van de Stad van De Lievekamp in Oss is opgezet om cultuur voor iedereen inclusief en toegankelijk te maken, ook voor kwetsbare mensen of achtergestelde groepen. “We proberen juist de mensen te bereiken die niet vanzelfsprekend in contact komen met cultuur of voor wie de drempel hoog is om naar het theater te gaan”, legt stadsprogrammeur Lobke van der Sanden uit. “We hebben in vijf jaar tijd zoveel nieuwe samenwerkingspartners en andere mensen leren kennen en we zien dat de groep mensen die we bereiken steeds groter wordt.” Volgens theaterdirecteur Coen Bais heeft van der Sanden een grote rol gespeeld in het succes van Theater van de Stad. “Ze vanaf haar aantreden enorm hard gewerkt om een netwerk op te bouwen, hier kon ze al in het tweede jaar van profiteren en na vijf jaar heeft ze een fantastisch project opgezet.” “We krijgen heel veel vragen van andere theaters”, vertelt Bais. “Het theater is de eerste in het land die deze werkwijze zo breed in de organisatie implementeert.” Volgens de directeur is het project daarmee een visitekaartje voor de stad en loopt het theater voorop op de rest van het land. De gemeente Oss trekt vanaf nu jaarlijks 20.000 euro uit om het project te subsidiëren. Daarnaast legt de Lievekamp met behulp van sponsoren nog 30.000 euro bij om alle producties van Theater van de Stad mogelijk te maken. Daarmee is het voortbestaan van het programma tot in lengte van jaren verzekerd. Het geld wordt niet alleen gebruikt voor het maken van de voorstellingen. De prijs van de kaartjes worden expres zo laag mogelijk te houden zodat iedereen naar een voorstelling kan komen kijken. Hierdoor moet het theater geld bij leggen om het gat tussen de productiekosten en inkomsten te dichten. ,,Zelf vind ik de ervaringen van de bezoekers het belangrijkst", zegt Van der Sanden. ,,Maar ik snap dat er ook wat tastbaars moet zijn om ons op af te rekenen. Tussen de start in 2017 en de zomer van 2021 hebben we meer dan 140 voorstellingen gedraaid. Ik durf wel te zeggen dat verreweg de meeste daarvan er zonder ons nooit geweest zouden zijn. Daar kwamen in totaal bijna 15.000 mensen op af.” Hoogtepunten waren wat haar betreft bijvoorbeeld een voorstelling met Ypse over mentale gezondheid. Met bewoners van het Verdihuis over de stigma's rond dakloosheid. Of met jonge mantelzorgers over de zware last op hun schouders.

03-11-2022

Juliette Vandermosten heeft met ‘Meanders’ de Planetree Design Award 2022 gewonnen. Dit meest inspirerende ontwerp voor een mentaal gezondheidsvraagstuk is een gesprekstool in de vorm van een gezamenlijk bordspel om het gesprek over dementie op gang te brengen binnen families. De bokaal - gemaakt door deelnemers van GGzE De Boei samen met ontwerper Willem van Hooff - werd uitgereikt tijdens de seminar ‘Mental Health for All’ van Design Academy Eindhoven (DAE) en GGzE. De beslissing van de jury was unaniem: “Juliette Vandermosten met ‘Meanders’ is de winnaar van de Planetree Design Award 2022. We zijn erg onder de indruk van de toepasbaarheid voor allerlei doelgroepen, niet alleen voor cliënten met dementie. Ook voor hun familie en relaties is de kracht van deze tool dat je samen aan iets bouwt dat uiteindelijk een geheel wordt. De tool is gelaagd en biedt op diverse manieren de mogelijkheid om mensen met elkaar te verbinden”. Vandermosten heeft een bedrag van € 2500,- ontvangen en een speciale bokaal.

03-11-2022

Hoe werken theatermakers samen met acteurs met een verstandelijke beperking? Hoe halen zij het beste uit deze spelers die, bijvoorbeeld, gediagnosticeerd zijn met het Downsyndroom of autisme? De Cultuurkrant sprak verplegingswetenschapper Monique Bussmann (Hogeschool Rotterdam). Zij leidde een onderzoek naar inclusieve samenwerking binnen het theater.

01-11-2022

Na twee jaren met een (deels) virtueel programma, organiseren deBuren en literair-kritisch platform deReactor opnieuw een volledige nascholingsdag voor middelbare schooldocenten Nederlands. Tijdens de Dag van de Literatuurkritiek op 3 november delen auteurs en literatuurcritici dit jaar hun visie op literatuuronderwijs. Dat zijn o.m. Dean Bowen, Daan Heerma van Voss, Manon Uphoff en Annelies Verbeke. Zij brengen allen een plenair statement, waarna ze in kleinere groepen met docenten aan de slag gaan aan de hand van leesfragmenten of lesmethoden. Het thema is : kopzorgen in de klas. Hoe kan literatuur een aanleiding zijn om het te hebben over de psychische kwetsbaarheid van leerlingen en de volwassenen in hun leven? Kan literatuur(kritiek) helpen te onderzoeken op welke manier mentale problemen verbonden zijn met je afkomst of het maatschappelijke model waarin je leeft? Hoe toon je kwetsbaarheid en hoe ga je ermee om als iemand die toont?

20-10-2022

Onderzoekster Mariëtte van Raalte heeft op het Nationaal Gerontologiecongres van NVG-KNOWS de Joep Munnichs Scriptieprijs in ontvangst mogen nemen. Ze kreeg de onderscheiding voor haar onderzoek naar de actieve muziekbeoefening door ouderen. Een belangrijk criterium voor deze prijs is dat de scriptie met als titel Verzilver de Muziekverenging op een originele manier bijdraagt aan het beantwoorden van een gerontologisch vraagstuk en daarbij originele onderzoeks- of innovatiemethoden zijn gebruikt. Van Raalte : “Als toegepast gerontoloog heb ik gezien dat actieve kunst- en cultuurparticipatie beschermt tegen kwetsbaarheid, eenzaamheid en onnodige zorgvraag kan voorkomen. Het is dus belangrijk om vitale ouderen te stimuleren om actief te blijven. Hier ligt een uitgelezen kans voor muziekverenigingen waar al tienduizenden ouderen actief zijn.” In de scriptie geeft van Raalte een aantal hapklare adviezen om er als vereniging mee aan de slag te gaan.

18-10-2022

In samenwerking met Marion Lamarque, kleurenspecialist en oprichter van COLOR THE LIFE, introduceert Tarkett de ‘Gezondheidszorg Design Gids‘. Deze design gids bevat adviezen voor het interieurontwerp van ziekenhuizen. Het doel: een aangename zorgomgeving te creëren om te herstellen en in te kunnen werken. De designgids is onder andere gebaseerd op de resultaten van de onderzoekspaper ‘Het ziekenhuis van de toekomst: uitdagingen en belangen‘. In 2021 is er vanuit Tarkett een onderzoek gestart naar de menselijke, logistieke en technische uitdagingen waarmee ziekenhuizen vandaag de dag worden geconfronteerd. De globale conclusie? Toekomstbestendige ziekenhuizen dienen zowel efficiënter als milieubewuster te worden ingericht. Daarbij moet de mens binnen het design centraal worden geplaatst.

17-10-2022

De jaarlijkse Planetree Design Award is een samenwerking tussen Design Academy Eindhoven en GGZ-instelling GGzE die op zoek gaat naar ideeën die de weg banen naar een meer inclusieve samenleving. Alle DAE-studenten konden ideeën indienen via een open call, waarin wordt opgeroepen tot voorstellen die concrete waarde toevoegen aan de geestelijke gezondheid van kwetsbare Brabantse burgers. Het doel van de Planetree Design Award is om een brug te slaan tussen studenten van DAE en cliënten van GGzE, om de lokale samenwerking en gemeenschap te versterken. Uit de acht genomineerden voor de Planetree Design Award 2022 heeft de jury drie projecten geselecteerd voor presentatie tijdens het Mental Health Seminar. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens het seminar Mental Health for All op de Dutch Design Week in oktober, waar alle drie de genomineerde projecten worden gepresenteerd. De uitreiking van de Planetree Design Award maakt ook deel uit van het DAE Graduation Show programma. De winnaar ontvangt een geldprijs van €2500 en een bokaal ontworpen door Willem van Hooff in samenwerking met cliënten van GGzE De Boei.

11-10-2022

Op 25 oktober gaat huisarts en kaderarts palliatieve zorg Marike de Meij tijdens een extra webinar uitgebreid in op de interactie tussen kunst en palliatieve zorg. De dood en palliatieve zorg worden vaak in de kunst uitgebeeld, maar andersom kan kunst ook een belangrijke -zingevende- rol in de laatste levensfase spelen.

11-10-2022

Zangles kan ontspannen als je ernstig ziek bent. De Helmondse zangdocent Nika van Stiphout gaat namens stichting No Guts No Glory om de week zangles geven aan mensen met kanker of mensen die herstellen van deze ziekte.

06-10-2022

Recent studeerde Niels Geerts af aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst met het project “Heelhuis” . Een project dat hij samen met medestudent, collega bij de Architekten Cie. en goede vriendin Boukje Bügel-Gabreëls heeft ontworpen. Boukje overleed in mei 2020, nadat zij in 2019 de diagnose kreeg van een hersentumor. De architectonische gedachten van een patiënte in de laatste zes maanden van haar leven, haar manifest voor de zorg en de beperkingen die zij in de huidige zorgarchitectuur ondervond, vormden de basis voor het ontwerp van Heelhuis. Het project is een zorgcentrum waarin de patiënt wél centraal staat: de één zoekt er de rust van de natuur, de ander de afleiding van het stadsleven. In Heelhuis moet iedereen zich minder patiënt en meer bewoner voelen.

22-09-2022

De Gezondheidsraad brengt binnenkort advies uit over het geluidsvolume bij popconcerten en in clubs. Dat moet waarschijnlijk omlaag naar 100 decibel om het gehoor van het publiek te beschermen. Wat vinden de poppodia daarvan, en hoe gaan ze dat doen? NRC sprak o.m. met Doornroosje en Paradiso en met Berend Schans, directeur van de branchevereniging voor poppodia en festivals. De Volkskrant sprak o.m. met Henri Marres, hoogleraar KNO-heelkunde aan de Radboud Universiteit, Robert Stokroos, hoogleraar oorheelkunde in het Universitair Medisch Centrum Utrecht en enkele Rotterdamse clubgangers.

22-09-2022

In de solo-expositie Gelichaamd van Nieke Koek in Museum de Fundatie onderzoekt zij, voor wie de hedendaagse gezondheidszorg een terugkerende inspiratiebron is, hoe de kunstenaarspraktijk kan worden toegepast als medisch instrument – en andersom. De expositie biedt een overzicht van Koeks medisch-artistieke verkenningen van de afgelopen tien jaar. Wat hierbij noemenswaardig is, is dat Koek voor haar projecten regelmatig samenwerkt met zorginstellingen, medisch personeel en ook patiënten. Daarmee is het werk van Koek niet speculatief, zoals wetenschappelijk georiënteerde kunst vaak is, maar een directe reactie op de alledaagse, inderdaad gelichaamde werkelijkheid van het leven met een fysieke beperking. Nadia de Vries over de tentoonstelling. N.B. Voor de nieuwe reeks van Mister Motley, De ontmoeting, wordt een toevallige medebezoeker gevraagd om De Vries bij de expositie van Koek te vergezellen

22-09-2022

De mentale gezondheid van meisjes is de afgelopen vier jaar sterk verslechterd, aldus de belangrijkste conclusie uit het rapport Health Behaviour in School-aged Children, dat half september werd gepresenteerd. Ook onder jongens is de mentale gezondheid gedaald. Zowel actieve als passieve cultuurparticipatie kunnen bijdragen aan het verminderen van stress en de persoonlijke ontwikkeling van jonge mensen. Naar aanleiding van een metastudie waarin 900 wetenschappelijke onderzoeken werden geanalyseerd riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in 2019 al op om meer te investeren in culturele interventies in de gezondheidszorg. Cultuur geeft houvast en biedt perspectief. Daarnaast is het een belangrijke manier om je persoonlijk te uiten en in contact te staan met anderen. Eind september komt op initiatief van Unesco nagenoeg de hele wereld samen om hierover te praten. Tijdens de wereldconferentie Mondiacult (28-30 september in Mexico) bezinnen alle 193 lidstaten zich op de vraag hoe cultuurbeleid kan bijdragen aan de realisatie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDG’s).

20-09-2022

Hoe verfilm je de pijn van rouw, die vaak in stilte plaatsvindt? Nederlandse filmmakers zijn er goed in, betoogt filmrecensent Pauline Kleijer naar aanleiding van ‘’Zee van tijd”, de openingsfilm van het Nederlands Filmfestival. Is er minder angst bij beginnende filmmakers om het zware thema van rouw aan te kaarten? Dat vraagt Sabeth Snijders zich af bij het zien van vier speelfilms die in première gaan op het Nederlands Filmfestival en allemaal om dat thema draaien.

20-09-2022

Op 27 september vindt er een online kennissessie plaats op het LKCA kanaal op 1sociaaldomein.nl over de kracht van kunst voor het mentaal welzijn. Hoe draagt kunst bij aan mentaal welzijn? Wat zijn kansen, succesfactoren en valkuilen als je hier als professional mee aan de slag wilt gaan? Hoe werk je een visie of idee uit in een aanpak samen met partners? En wat is de betekenis van cultuurparticipatie voor deelnemers?

20-09-2022

Het ministerie van OCW, the British Council en LKCA organiseren op 4 oktober een bijeenkomst om van gedachten te wisselen over de toegankelijkheid van de cultuursector en de rol die gemeentelijk cultuurbeleid hier in kan spelen. De bijeenkomst is interessant voor gemeenteambtenaren, culturele organisaties en ervaringsdeskundigen.

15-09-2022

De stad Brussel lanceert in samenwerking met de dienst Therapie van het Brugmannziekenhuis een proefproject waarbij patiënten met een museumvoorschrift een culturele uitstap kunnen maken. De testfase zal zes maanden duren. De toegangstickets worden betaald door de stad Brussel.

15-09-2022

De Amsterdamse nachtclubs en de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vinden het niet nodig om de wettelijke geluidsnorm te verlagen. In de Tweede Kamer hadden onder meer PvdA, Volt, CDA en Partij voor de Dieren hun zorgen geuit over de toename van tinnitus onder jongeren. Zij pleiten voor een wettelijk maximum van het aantal decibel in uitgaansgelegenheden. Muziek mag nu niet langer dan een kwartier boven de 103 decibel uitkomen. Dit is vastgelegd in een convenant uit 2018. Dit is echter een vrijblijvende regel, die niet wordt nageleefd. Als een horecagelegenheid zich niet aan deze regel houdt, worden er geen waarschuwingen of boetes gegeven. Volgens Koninklijke Horeca Nederland lost dit het tinnitusprobleem niet op en is preventie veel belangrijker. “Het zachter zetten van de muziek zal allereerst ten koste gaan van de beleving. De bezoekers blijven dan weg en gaan naar andere plekken om harde muziek te beleven. Daarmee werk je mogelijk illegale raves juist in de hand, waar totaal geen controle is”, aldus de brancheorganisatie in het Parool. Preventie is volgens de brancheorganisatie de enige remedie.

13-09-2022

Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. Een derde gesprek met Healthcare innovator Gerjanne van Gink. Van Gink richt zich op het ontwerpen voor mensen die zich minder makkelijk kunnen uiten of kunnen meekomen in de maatschappij zoals die is ingericht. Ze noemt wat ze doet ‘empathic design for an inclusive society’. Dementie is een van de onderwerpen waar ze zich op richt, sinds ze in haar laatste jaar van haar studie productdesign aan de HKU in een verpleeghuis op een gesloten afdeling voor mensen met dementie werkte.“Ik vind het bijzonder om met hen te werken. Ze hebben vaak een heel leven achter zich met carrières, kinderen, geliefden. Soms merkt je daar nog wat van, soms niet meer. Ze hebben wensen maar communiceren vaak moeilijk, dus moet je creatief zijn om aan informatie te komen”, ervaarde ze. “Daar kunnen wij als ontwerpers aan bijdragen.”

26-07-2022

Muziek in de zorg: therapie of kunst? Stel, je ligt in het ziekenhuis, weg van thuis in een onbekende omgeving met beperkte bezoekuren. De hoofdonderwerpen van de dag zijn ziekte, medicatie en herstel. Alles wijst erop: je bent een patiënt. Dan komt er een musicus binnen die een mooi muziekstuk voor je speelt. Even word je uit de ziekenhuissleur gehaald en voel je je weer ‘mens’. Dit is wat muziek in de zorg kan betekenen. Wanneer wij het hebben over ‘muziek in de zorg’, is muziektherapie een begrip waar je niet omheen kunt. Wat is het verschil tussen de inzet van professionele musici en muziektherapie? Waar ligt de scheidingslijn tussen therapie en kunst? Is het verschil wel zo zwart-wit? En wat is belangrijk wanneer je als professioneel musicus het zorgveld betreedt? Een blog van Yrene Kerckhaert. Ze studeert aan de Master Health Humanities in Tilburg. Tijdens haar stage bij Kunstloc Brabant onderzocht ze de mogelijkheden voor en interesse in live-muziek in Brabantse ziekenhuizen

19-07-2022

Dementie is doodsoorzaak nummer 1 in Nederland na covid. 1 op de 3 vrouwen zal deze diagnose krijgen en 1 op de 7 mannen. Eigenlijk krijgt iedereen met dementie te maken in de toekomst, of je het nu zelf bent, je ouders of als mantelzorger. Kunstloc Brabant met een overzicht van kunst- en cultuuractiviteiten die bijdragen aan de positieve gezondheid van mensen met dementie.

14-07-2022

Er is de laatste jaren een toenemend aantal ontwerpers die innovatieve oplossingen bedenkt die het leven van de groeiende groep ouderen met dementie prettiger maakt. In een serie van drie interviews vertellen social designers over hun oplossingen voor zowel patiënten als zorgverleners. In deel 2 sprak Viveka van de Vliet met documentairemaker en social designer Evie Sparidaens. Voor Evie zit er een persoonlijk verhaal achter haar drive, zo blijkt uit haar afstudeerproject aan de Design Academy Eindhoven; in de documentaire ‘hou vast’ belichtte ze vanuit het perspectief van de mantelzorger de Alzheimer van haar oma. “Ik wilde laten zien wat de impact van de ziekte is op mijn familie, en hoe intens en verdrietig dat kan zijn”, zegt Sparidaens. Na deze persoonlijke documentaire wilde Evie met haar boodschap een breder publiek bereiken. Ze kwam via Expertisecentrum Familiezorg in Tilburg in contact met een echtpaar waarvan de vrouw dementie heeft en de man al dertien jaar voor haar zorgt. Evie was nieuwsgierig naar waar hij tegenaan liep. Er is een overload aan informatie, er zijn talloze boeken over het brein en toch is het lastig aan familie uit te leggen wat er aan de hand is, vertelde hij. De uitspraak inspireerde Evie om een boek te maken met meer focus op beleving en gevoel. Dit gelijknamige boek ‘hou vast’ gaf ze uit in eigen beheer. In het boek neemt ze de lezer mee in de gedachten van een persoon met dementie. Op elke bladzijde staat één zin, zoals: ‘Ik ben mijn sleutels kwijt’ en ‘Ik wil naar mamma’ tot er alleen nog maar lege bladzijden zijn.

05-07-2022

Het boek X-Ray Architecture van Beatriz Colomina vormt het vertrekpunt van de tentoonstelling Sick Architecture in CIVA in Brussel. De publicatie is een exploratie van de invloed van het medisch discours op de architectuur van de twintigste eeuw. Uitgangspunt is dat het modernisme, met zijn witte, strakke muren, werd vormgegeven vanuit een obsessie met tuberculose en zijn voornaamste diagnosetool: Röntgenfoto’s. Aan het begin van de 20e eeuw was tuberculose verantwoordelijk voor één derde van de doden in grote steden. Dit collectief trauma bracht een groep ontwerpers voort die architectuur inzet als middel tegen de pandemie. Maar wanneer we veronderstellen dat ziekte een concrete oorzaak heeft, die vermeden kan worden door de patiënt met bijvoorbeeld architectuur of levensstijl, kan de gedachte ontstaan dat de patiënt zelf schuldig is aan de ziekte. “Als wij, architecten, durven te geloven dat architectuur kan voorkomen of genezen, dan zet deze tentoonstelling ons weer met beide voeten op de grond. Er zit groot gevaar in het vertrouwen in architectuur.”, schrijft architect Vjera Sleutel. De tentoonstelling verbreedt zowel het begrip van architectuur als van ziekte. Niet enkel gebouwen, maar ook landschapsontwerp, stadplanning, medische tools en meubilair passeren de revue. De opgenomen ‘ziektes’ zijn zowel mentaal als fysiek en zijn niet allemaal strikt te classificeren als ziekte: claustrofobie, de pest, malaria, geboortebeheersing, motorische beperking.

23-06-2022

Sinds vorig jaar werkt LKCA met diverse partijen aan een coalitie voor de jeugd. Samen met partners als het Jeugdfonds Sport & Cultuur, Kunstbende, NJi, NOC*NSF, Scouting Nederland, Sociaal Werk Nederland en Stichting Jantje Beton is een samenwerkingsverband onder de naam De Nationale Jeugdcoalitie gevormd. Dit verband treedt op richting Rijksoverheid, in kennisverzameling en in praktische realisatie van de ambities van de coalitie. LKCA agendeert met deze partners een brede ontwikkeling van de jeugd in landelijk en gemeentelijk beleid. Door cultuur, jeugdwerk, natuuractiviteiten en sport ontwikkelen kinderen en jongeren vaardigheden voor het leven. Daarnaast brengen deze activiteiten hen plezier en uitdaging. Door zich breed te ontwikkelen en anderen te ontmoeten bouwen kinderen en jongeren sociaal, mentaal en fysiek kapitaal op. Dit maakt zorg minder vaak nodig en het draagt bij aan een veerkrachtige samenleving en een gezonde generatie in 2040. Wat staat er in het position paper van de Nationale Jeugdcoalitie?

23-06-2022

Uit onderzoek van de Universiteit van Pennsylvania blijkt dat er door museumbezoek een vermindering van angst en depressie optrad en een toename van cognitieve functies en empathie, naast een aantal andere veelbelovende uitkomsten. "Kunstmusea hebben een groot potentieel om mensen positief te beïnvloeden, waaronder het verminderen van hun stress, het versterken van positieve emotionele ervaringen, en het helpen van mensen om zich minder eenzaam en meer verbonden te voelen," aldus onderzoeker Katherine Cotter. Mensen met dementie en mensen met ernstige psychische aandoeningen waren opgewekter, gelukkiger, opgebeurd en meer betrokken na een museumbezoek, en oudere volwassenen vonden dat hun tijd met het bekijken van kunst de moeite waard was. Naast deze individuele voordelen hadden musea ook invloed op de manier waarop mensen met elkaar omgingen. Museumbezoekers gaven aan dat ze zich minder sociaal geïsoleerd voelden; vervolgens waren ze in staat om contacten te leggen met anderen die dezelfde interesses hadden. Deze bezoeken moedigden hen ook aan om na te denken over de maatschappij in het algemeen