Al het cultuurnieuws uit Brabant en de rest van Nederland op een rijtje. Wil je wekelijks een overzicht van deze Trends & Ontwikkelingen ontvangen per mail? Meld je dan aan voor onze Trends & Ontwikkelingen nieuwsbrief! Benieuwd naar eerdere edities? Lees hier de laatste nieuwsbrieven.
Trends & Ontwikkelingen
Alle artikelen
Directeur Theaterspoor bij afscheid koninklijk onderscheiden
Marc Isphording is zondagavond verrast met een koninklijke onderscheiding. De directeur van Stichting Theaterspoor uit Uden is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij kreeg de onderscheiding bij zijn afscheid van de stichting. Isphording is vanaf de oprichting van Theaterspoor in 2002 de drijvende kracht geweest achter honderden professionele kindervoorstellingen kriskras door Uden, Landerd en Boekel. Met veel enthousiasme organiseerde hij die kleinschalige voorstellingen in wijk- en dorpshuizen, scholen en andere gemeenschappelijke plekken.
16-12-2025,
Bron: DTV Nieuws
Provincie Zeeland stelt muziekschool in gebreke: cultuureducatie in Oosterschelderegio op de tocht
Het rommelt opnieuw binnen Muziekschool Zeeland. De provincie heeft de organisatie in gebreke gesteld vanwege structurele problemen en dreigt de geldkraan dicht te draaien. Daarmee zou cultuuronderwijs op scholen in de Oosterschelderegio in gevaar komen.
Het gaat in dit specifieke geval om het Centrum Kunst- en Cultuureducatie (KCE) Oosterschelderegio, dat onderdeel is van Muziekschool Zeeland (voorheen de Zeeuwse Muziekschool). KCE voert cultuuronderwijs uit voor scholen in de regio. Het centrum helpt en adviseert scholen, verzorgt lokale projecten en legt lijntjes met culturele aanbieders. Ook voert het Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK) uit. Dat laatste wordt betaald door de provincie via de uitvoeringsinstantie Cultuurkwadraat (C2), maar die instantie vindt dat KCE niet voldoet aan de gestelde voorwaarden om het CMK-programma uit te voeren. Daarom stelde Cultuurkwadraat het KCE op 29 november formeel in gebreke.
16-12-2025,
Bron: PZC
NXT Museum in Amsterdam-Noord vraagt faillissement aan vanwege hoge schulden
Het NXT Museum in Amsterdam-Noord heeft vrijdag faillissement aangevraagd. Dat meldt het museum in een persbericht, waarin het ook schrijft aan een doorstart te werken. Het museum aan de Asterweg in Amsterdam-Noord, waarin nieuwemediakunst centraal staat, opende in 2020 zijn deuren en wilde een ‘volgendegeneratiemuseum’ zijn. Het museum is gevestigd in een pand waar voorheen een televisiestudio huisde. Het opende kort na het uitbreken van de coronapandemie en slaagde er de afgelopen vijf jaar niet in om de schulden die het door de pandemie had opgebouwd, weg te werken.
16-12-2025,
Bron: Het Parool
Amphion Cultuurbedrijf en Sport-ID in Doetinchem starten samenwerking om sport en cultuur in de regio te versterken
Amphion Cultuurbedrijf en Sport-ID zijn een samenwerking aangegaan om sport, kunst en cultuur sterker op de kaart te zetten in Doetinchem en de regio. Met deze samenwerking willen beide organisaties inwoners van alle leeftijden stimuleren om actief te blijven, hun talenten te ontdekken en mee te doen aan activiteiten die bijdragen aan gezondheid, creativiteit en ontmoeting.
Amphion en Sport-ID delen de overtuiging dat sport en cultuur elkaar versterken. Bewegen en creativiteit dragen bij aan vitaliteit, persoonlijke ontwikkeling en sociale verbinding. Door samen op te trekken willen beide organisaties meer inwoners bereiken en nog beter ondersteunen bij het vinden van activiteiten die bij hen passen; sportief, creatief of een combinatie daarvan.
16-12-2025,
Bron: RTV Ideaal
Culemborgse Cultuurcoalitie wil culturele infrastructuur versterken en toekomstbestendig maken
De samenwerking was al goed tussen Theater De Fransche School en de Gelderlandfabriek in Culemborg, maar nu werken de twee cultuurorganisaties ook gezámenlijk aan een toekomstplan. Daarvoor is de Culemborgse Cultuurcoalitie opgericht en die werd 10 december gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens een feestelijke avond in de grote zaal van de Gelderlandfabriek onder leiding van Joanneke van de Woestijne (Theater De Fransche School) en Mark van Dooren (Gelderlandfabriek). Doel is een structurele, gezamenlijke aanpak om de culturele infrastructuur in Culemborg te versterken en toekomstbestendig te maken.
16-12-2025,
Bron: Culemborgse Courant
Culturele organisaties vrezen vertrek Academie voor Popcultuur uit Leeuwarden
Ruim dertig culturele organisaties uit Friesland en de rest van het Noorden hebben een brandbrief gestuurd naar het college van bestuur van de Hanzehogeschool in Groningen. Boodschap: hou de Academie voor Popcultuur (AvP) in Leeuwarden, laat die niet naar Groningen verhuizen. Daarmee reageren deze organisaties op een interview in deze krant met Dorothea van der Meulen, vertrekkend directeur van Academie Minerva, de Groninger kunstacademie waar de AvP onder valt – en zelf weer onderdeel van de Hanzehogeschool. Achter de schermen wordt overigens al jaren gepraat over een verhuizing naar Groningen, waar ook een flink deel van de studenten woont. De uiteindelijke beslissing ligt bij het college van bestuur.
16-12-2025,
Bron: Leeuwarder Courant
Zuidwestoever Sloterplas bij Meervaart in Amsterdam wordt culturele hotspot
De gemeente Amsterdam zet een grote stap in de vernieuwing van het gebied bij theater Meervaart. Het huidige theatergebouw maakt plaats voor een moderne versie aan de zuidwestoever van de Sloterplas. Het plan moet van het gebied een bruisende culturele ontmoetingsplek maken. Nieuw-West groeit hard. Steeds meer bewoners zorgen voor een toenemende vraag naar culturele voorzieningen. De gemeente wil bovendien lokale talenten meer kansen bieden. Uitbreiding op de huidige locatie bleek onmogelijk, waardoor in 2024 is besloten tot nieuwbouw aan de Sloterplas.
Voortgangsrapportage internationaal cultuurbeleid 2024
In een voortgangsrapportage presenteren het ministerie van Buitenlandse Zaken en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een overzicht van projecten en resultaten van het Nederlandse internationaal cultuurbeleid (ICB) in 2024, het laatste jaar van het beleidskader 2021-2024. Dit overzicht laat zien hoe de doelstellingen van het internationaal cultuurbeleid praktisch worden nagestreefd, waar ook internationale erfgoedsamenwerking een belangrijk onderdeel van vormt. Door de posten, Rijkscultuurfondsen, Nieuwe Instituut en EYE werden in totaal 1473 ICB projecten ondersteund.
In een wereld van machtspolitiek, botsingen en zelfs oorlog op het Europese continent, blijft culturele samenwerking een belangrijk instrument van internationale diplomatie. De culturele sector en creatieve industrie is een belangrijke economische sector in Nederland met een steeds groeiend aantal activiteiten van makers in het buitenland.
Cultuurprijzen | Illustratie: Lieke Janke
'Uitgesproken vakman' Hans Schiffers wint prestigieuze Marconi Oeuvre Award
Hans Schiffers heeft de jaarlijkse Marconi Oeuvre Award gewonnen. De radio-dj werd dinsdagochtend live verrast in zijn eigen programma Arbeidsvitaminen. De jury noemt Schiffers een van de vertrouwdste stemmen op de Nederlandse radio. "Hij bewijst al veertig jaar dat je op het hoogste niveau radio kunt maken door de luisteraar volstrekt serieus te nemen en de muziek op een voetstuk te plaatsen."
16-12-2025,
Bron: NU
Streekmuseum Goeree-Overflakkee winnaar Erfgoedvrijwilligers-prijs 2025
De Toneelgroep van het Streekmuseum Goeree-Overflakkee is uitgeroepen tot winnaar van de Erfgoedvrijwilligersprijs 2025. Tijdens een feestelijke ceremonie in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag overhandigde minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Gouke Moes een cheque van 10.000 euro aan het winnende vrijwilligersteam. De vrijwilligersteams van Stichting Heerlijkheid Vijfheerenlanden en Industrieel Smalspoor Museum waren de runners-up, en ontvingen een cheque van 5.000 euro.
De Erfgoedvrijwilligersprijs is ingesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en onderstreept het onmisbare werk van vrijwilligers in de erfgoedsector.
16-12-2025,
Bron: Erfgoedstem
Servische kunstenaars vragen in brief aandacht voor artistieke vrijheid
Na recente vormen van censuur en politieke inmenging in Servische culturele instellingen, vragen kunstenaars en culturele werkers in een internationale open brief aandacht voor het belang van artistieke vrijheid, onafhankelijke instellingen en een kritische culturele stem. De brief met de naam ‘Defend Not Defund Art’ werd opgesteld in België, met als initiatiefnemers de in Servië geboren theatermaakster en performer Sanja Mitrović, kunstenaar en onderzoeker Dragana Radanović en de audiovisueel kunstenaars Miloš Sitarica en Petar Veljačić.
Volgens hen neemt de politieke inmenging in Servië inmiddels ‘alarmerende proporties’ aan. ‘In de praktijk wordt politieke expressie beknot’, schrijven ze. ‘Het is een zorgwekkende ontwikkeling waarbij censuur wordt verpakt als administratieve maatregel, met grote gevolgen voor artistieke en culturele vrijheid.’ Daarbij zien ze de situatie in Servië niet als een alleenstaand geval. ‘Het past in een bredere Europese trend waarin administratieve druk en politieke beïnvloeding worden ingezet om kritische artistieke stemmen te onderdrukken. Overal in Europa staan culturele instellingen onder druk door besparingen, stopzetting van subsidies en ideologische controle. De situatie in Servië kan gezien worden als een waarschuwingssignaal voor heel het continent.’ Daarom roepen ze Europese journalisten, beleidsmakers en culturele organisaties op om alert te blijven en samen te werken aan de verdediging van artistieke vrijheid.
16-12-2025,
Bron: Theaterkrant
IFFR lanceert Lightroom, platform voor immersive storytelling
Het International Film Festival Rotterdam lanceert Lightroom, een nieuw platform voor immersieve storytelling dat alle XR-, VR- en interactieve projecten samenbrengt die voorheen te zien waren op CineMart en Darkroom. Ook zijn de werken bekendgemaakt die dit jaar onderdeel zijn van het Art Directions-programma.
Voor Lightroom worden immersieve werken samengebracht in een speciaal symposium, waar makers, curatoren, technologen en partners elkaar kunnen ontmoeten. Het nieuwe programma is bedoeld als brug tussen IFFR Pro en Art Directions. Art Directions is het IFFR-programma dat film toont buiten de traditionele zaalsetting door middel van immersieve media, performances, installaties en tentoonstellingen. Het borduurt voort op Exploding Cinema dat in 1996 voor het eerst werd georganiseerd en een heuse revolutie betekende in filmfestivalland.
16-12-2025,
Bron: Filmkrant
Musea omarmen de Code D&I. Nu is het tijd deze te verankeren
De overtreffende trap van welkom zijn, is ergens thuis horen. Niet een stoel aan de tafel bijschuiven, maar samen een nieuwe tafel bouwen. Het is de metafoor die Noor Sloterdijk gebruikt als ze praat over het creëren van gelijkwaardigheid in de culturele sector, over hoe je gemeenschappen uit je omgeving die nu geen onderdeel uitmaken van je organisatie, daadwerkelijk betrekt. Een gedachte die raakt aan de kern van waar het bij diversiteit en inclusie daadwerkelijk om draait.
Sloterdijk is specialist Diversiteit & Inclusie bij LKCA, penvoerder van de Code D&I. Samen met haar collega Sakina Saouti, communicatieadviseur bij LKCA, helpt zij de museumsector bij het implementeren van de gedragscode. En dat vraagt om tijd en toewijding. Want ondanks dat het grootste deel van de musea de Code omarmt (uit de meest recente Museumcijfers blijkt dat 80% van de musea aangeeft de code te gebruiken), is de stap van theorie naar praktijk geen vanzelfsprekendheid. “Musea hebben de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet”, begint Saouti. “Nu is het belangrijk om de code niet langer alleen projectmatig toe te passen, maar onderdeel te maken van de missie en visie van de organisatie.” Die omslag vraagt om een cultuurverandering die door alle lagen van de instelling heen moet sijpelen. “Je moet diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid echt in je visie en missie integreren”, benadrukt Sloterdijk. “Want die zijn de toetssteen voor alles wat je doet. Als je het tot de kern van je organisatie maakt, wordt het niet iets waar je je telkens voor moet verantwoorden, maar onderdeel van de dagelijkse gang van zaken.”
16-12-2025,
Bron: Museumvereniging
Faculteit ITC Universiteit Twente onderscheiden met Abe Bonnema Architectuurprijs 2025
De Faculteit ITC van de Universiteit Twente in Enschede is onderscheiden met de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025. Vrijdag ontving Civic Architects de prijs en het bijbehorend geldbedrag van 50.000 euro uit handen van Ed Nijpels, voorzitter van de ir. Abe Bonnema Stichting. Volgens de jury is het onderkomen van de faculteit International Institute for Geo Information Sciences een prestatie van uitzonderlijke, hoogwaardige architectonische kwaliteit, die toekomstige generaties inspireert en tot voorbeeld strekt.
16-12-2025,
Bron: Architectenweb
Internationale coproductie van tv-series in Europa vergemakkelijkt
De Raad van Europa heeft de tekst aangenomen van het verdrag over onafhankelijke coproducties van series voor televisie en streamingplatforms.
Dit is een belangrijke stap voor de Europese audiovisuele sector, die de culturele samenwerking versterkt en onafhankelijke producties ondersteunt.
Het nieuwe verdrag speelt in op de snelle groei van series in het wereldwijde audiovisuele aanbod. Het introduceert coproductieregels, die voorheen alleen voor films bestonden, die aansluiten bij de realiteit van het vertellen van verhalen in serievorm. Door de procedures te stroomlijnen en de verplichtingen te verduidelijken, maakt de overeenkomst het voor onafhankelijke producenten uit verschillende landen gemakkelijker om samen te werken.
16-12-2025,
Bron: Nederlands Filmfonds
Aandacht voor lezen in het voortgezet onderwijs nog te gering
De leesvaardigheid van Nederlandse jongeren staat onder druk. Wat doen scholen om het leesklimaat in het voortgezet onderwijs te versterken? Nieuw onderzoek van Stichting Lezen laat zien dat scholen het belang van lezen breed onderschrijven, maar dat structurele randvoorwaarden achterblijven. Zo geeft een op de vijf schoolleiders aan onvoldoende budget en taakuren te hebben voor leesbevordering. Ruim een derde van de docenten Nederlands zegt dat leesonderwijs enkel binnen hun eigen vak blijft. Extra inspanningen zijn nodig om de teruglopende leesvaardigheid en -motivatie onder jongeren te keren. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting Lezen onder docenten Nederlands en schoolleiders, uitgevoerd in samenwerking met DUO-Onderwijs.
16-12-2025,
Bron: Stichting Lezen
Auteursrechtencollecties groeien wereldwijd naar bijna €14 miljard
De wereldwijde auteursrechtencollecties zijn in 2024 met 7,6% gestegen naar €13,97 miljard, waarmee de sector voor het eerst boven de grens van €5 miljard aan digitale inkomsten uitkomt. Dat blijkt uit het Global Collections Report 2025 van CISAC, de internationale koepel van auteursrechtenorganisaties. De groei is met name toe te schrijven aan streaming en het herstel van live-evenementen, maar CISAC waarschuwt voor toenemende complexiteit in het digitale domein en de impact van generatieve AI op toekomstige verdienmodellen.
Het rapport wijdt een aparte sectie aan generatieve AI. CISAC benadrukt dat AI-bedrijven “structureel gebruikmaken van beschermd werk” terwijl passende regelgeving ontbreekt. De organisatie ziet risico’s in zowel marktontwrichting (vervangende creatie) als in data-matching, waar synthetische output het identificeren van origineel werk kan bemoeilijken. CISAC roept beleidsmakers op tot “bindende transparantie- en compensatieregels” voor het gebruik van trainingsdata.
16-12-2025,
Bron: Entertainment Bussiness
Onderzoek | Illustratie: Hilal Uzuner
Stijging in lidmaatschap van de bibliotheek: overzicht van alle gemeenten
Waar zijn de meeste inwoners lid van de bibliotheek? In den lande is 20,7% van alle inwoners lid. Zo'n één op de vijf dus. Maar in de top-15 die we hier zien, laat zien dat het een heel stuk hoger kan zijn. Bij de koploper is het zelfs één op de drie. Vijf jaar lang - ja, vijf jaar lang - voerde Zwolle en later Zwolle met Kampen samen de lijst aan. Dit jaar worden zij ingehaald door de Boekenberg uit Spijkenisse en de Bieb voor de Zaanstreek. De sector als geheel stijgt ook, van 19,7% naar 20,7%.
De Boekenberg was ooit de eerste bibliotheek die het gratis lidmaatschap verhoogde tot 30 jaar. En daar heeft deze sprong natuurlijk alles mee te maken. Ook de Bieb voor de Zaanstreek maakte zo'n sprong. Vorig jaar nog net buiten de top-15. En wie heel goed naar hun abonnementen kijkt, ziet zelfs dat ze misschien zelfs wel iets eerder dan Rotterdam het gratis lidmaatschap voor iedereen hadden. Zwolle verliest de koppositie dus aan bibliotheken die hun gratis lidmaatschap hebben verruimd.
16-12-2025,
Bron: Mark Deckers
Rol gemeenten steeds wankeler, alle ambities ten spijt
Cultuurbeleid staat vrijwel nooit echt hoog op de verkiezingsagenda. Toch is voor bijna 90 procent van de gemeenten die deelnamen aan de Monitor cultuurbeoefening op school en/of in de vrije tijd een beleidsthema. Met verschillende doelen: bijna negentig procent van de gemeenten wil inwoners met verschillende kunstvormen in aanraking brengen. Eenzelfde percentage wil leerlingen enthousiasmeren voor cultuurdeelname buiten schooltijd. En ruim zeventig procent wil een divers en toegankelijk cultureel aanbod realiseren. Gemeenten zien cultuureducatie en amateurkunst daarnaast als een belangrijk vehikel om maatschappelijke doelstellingen te behalen, zoals het bevorderen van sociale cohesie en het hebben van een gezond en actief leven.
Een veelvoud aan gemeentelijke taken, ambities en investeringen dus, maar alles bij elkaar opgeteld nemen de feitelijke investeringen af, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Gemeenten hebben weinig financiële ruimte.
16-12-2025,
Bron: LKCA
Hoe modestad Shanghai het nieuwe Parijs werd
De macht in de luxemode verschuift langzaam naar China. Niet alleen omdat Chinese consumenten veel te besteden hebben, maar ook omdat Chinese ontwerpers steeds meer hun stempel drukken op het modebeeld. Luxemerken hebben hun zinnen gezet op de Aziatische consument, en dan met name de rap groeiende Chinese middenklasse. 40 procent van de luxetassen en -kleren wordt namelijk aan welvarende Chinezen verkocht.
Shanghai is uitgegroeid tot een internationale modestad die wordt vergeleken met Parijs. Ontwerpers combineren moderne technologie zoals AI met traditionele Chinese stijlen, waaronder invloeden uit het oude keizerrijk. Deze mix van innovatie en erfgoed trekt veel aandacht van internationale merken en consumenten. De stad investeert in mode-evenementen en creatieve industrieën om haar positie als trendsetter te versterken.
16-12-2025,
Bron: Trouw
Project Kunst door de Brievenbus gestart in Gilze en Rijen
Stichting Cultuurplaats en VIPvoorElkaar zijn begonnen met het project Kunst door de Brievenbus in de wijk Vijf Eiken in Rijen. Bewoners ontvangen om de twee weken een creatieve opdracht per post. Het project is een samenwerking tussen Cultuurplaats en VIPvoorElkaar, met steun van het Bergmansfonds. Het idee komt van Amphion Cultuurbedrijf en wordt nu als pilot uitgevoerd in een deel van de wijk Vijf Eiken. Het doel is om het project later uit te breiden naar andere wijken in de gemeente Gilze en Rijen.
Bewoners krijgen elke twee weken een kaart met een kunstzinnige opdracht.Het project heeft als doel om mensen te verbinden en te inspireren. Deelnemers ervaren ontspanning en plezier tijdens het maken van de opdrachten, aldus de organisatie. Naast creatieve opdrachten ontstaan door het project ook nieuwe sociale contacten, zoals wandelclubjes en telefooncirkels.
16-12-2025,
Bron: BN de Stem
Eindhovenaren verrast over vestiging Rijksmuseum: 'Een nieuwe trekpleister kan de stad wel gebruiken'
Een culturele topvoorziening moet het worden voor de regio, de nieuwe vestiging van het Rijksmuseum in Eindhoven. Over zes tot acht jaar moet het museum de deuren openen, in het park vlakbij de TU/e. Studio040 peilde de stemming onder inwoners. "Dit is echt de moeite waard." “Eindelijk iets onder de rivieren”, vertelt een man met grijs haar.
Met de nieuwe vestiging wil het Rijksmuseum haar grote collectie beter onder de aandacht brengen. Tegelijkertijd had het groeiende Eindhoven al langer de wens om een nieuwe culturele voorziening met internationale allure te realiseren. Het nieuwe museum gaat zich vooral richten op het ‘maakproces’ van kunst.
15-12-2025,
Bron: Studio 040
Apeldoorn blijft in 2026 bij DE OPENING: van gaststad naar satellietstad
Honderd dagen na DE OPENING 2025 kijkt Apeldoorn vooruit. De stad blijft ook in 2026 betrokken bij het landelijke culturele evenement, wanneer Eindhoven de gaststad is. Apeldoorn doet dan mee als een van de eerste zogenoemde satellietsteden. In 2026 vindt DE OPENING plaats van 28 tot en met 30 augustus. Als satellietstad programmeert Apeldoorn in dat weekend opnieuw een preview van het nieuwe culturele seizoen, met onder meer muziek, theater, dans en beeldende kunst.
15-12-2025,
Bron: Apeldoorn Direct
Reactie Kunsten ’92 op twee internetconsultaties
Kunsten ’92 heeft afgelopen week gereageerd op twee consultaties van de Rijksoverheid. Via internetconsultaties kunnen burgers en bedrijven hun mening geven over nieuwe wetten en regels, voordat ze definitief worden. Kunsten '92 heeft dat gedaan voor twee consultaties (deadline 15 december 2025) rond de volgende onderwerpen: wijziging wet op het specifiek cultuurbeleid en ontwerp-nota ruimte.
Volgens Kunsten '92 is de verlenging van de subsidietermijn naar acht jaar een belangrijke en breed gesteunde eerste stap is richting een stabieler cultuurstelsel.
15-12-2025,
Bron: Kunsten '92
Meedoenregeling automatisch toegekend in Land van Cuijk
Inwoners met een Participatiewet-uitkering in Land van Cuijk krijgen vanaf 1 januari 2026 automatisch toegang tot de Meedoenregeling. De regeling ondersteunt deelname aan sociaal-culturele, educatieve en sportieve activiteiten. Het gaat om ongeveer 1.200 mensen in het Land van Cuijk die in ieder geval eind februari 213 euro extra krijgen uitgekeerd.
Songteksten worden al 50 jaar simpeler en negatiever. En dat zegt veel over onze mentale staat
Nee, je wordt niet oud als je keer op keer verzucht dat die popmuziek van tegenwoordig geen fatsoenlijke songtekst meer bevat: je hebt gewoon gelijk. En de populaire muziek uit de Verenigde Staten wordt niet alleen simpeler, maar ook negatiever. Het heeft volgens onderzoekers te maken met hoe mensen muziek gebruiken om met stress om te gaan.
Een internationaal onderzoeksteam analyseerde de teksten van alle honderd populairste Engelstalige liedjes in de VS, week na week, tussen 1973 en 2023. Over de hele periode blijkt dat songteksten eenvoudiger en negatiever worden en meer stresswoorden bevatten. Opvallend genoeg viel deze ontwikkeling samen met stijgende cijfers van depressie en angst onder de bevolking en met toenemende negativiteit in de media.
15-12-2025,
Bron: Scientas
Opinie: Waarom cultuur hard nodig blijft, ook op televisie
Als de nood aan de man is, zoals nu, in een tijd waarin de NPO door de politiek gedwongen wordt ferm te bezuinigen, zijn cultuurprogramma’s op tv al snel de klos. Zolang die tv-programma’s niet per definitie voor een breed publiek worden gemaakt staan ze met regelmaat ter discussie en is het enthousiasme ervoor niet altijd onverdeeld groot.
Juist in een tijd waarin zovelen elkaar de maat nemen, kunnen cultuuruitingen, zeker ook op tv, voor verbinding – het toverwoord van nu – en begrip zorgen. Ze verleiden je tot zelfonderzoek, en ze bieden zinnenprikkelende inzichten, ver weg van de ‘rechttoe, rechtaan’-reflectie op de waan van de dag. De NPO verdient veel meer programma’s die kijkers inspireren, en die ervoor kunnen zorgen dat de theater-, concert- en museumzalen daadwerkelijk vol blijven.
15-12-2025,
Bron: de Volkskrant
Visual door HyperCulture
Disney investeert miljard in OpenAI
Zelf video's door Sora genereren met daarin figuren als Mickey Mouse, Darth Vader of Iron Man. Dat kan binnenkort: The Walt Disney Company heeft een driejarige overeenkomst gesloten met OpenAI, het bedrijf achter chatbot ChatGPT en video-generator Sora. Disney investeert een miljard dollar in het techbedrijf en staat het gebruik van zijn karakters toe.
Disney stelt ruim 200 karakters beschikbaar van Disney en Pixar zelf en andere series waar het bedrijf de rechten van heeft, zoals Marvel en Star Wars. Disney wordt ook zelf een grote klant van OpenAI. De entertainmentgigant gaat tools van het techbedrijf gebruiken om nieuwe producten, diensten en "ervaringen" te bouwen.
15-12-2025,
Bron: NOS
Bibliotheek Utrecht organiseert landelijke inlevermomenten voor onuitgegeven boeken
Auteurs zonder uitgever krijgen deze winter op meerdere plekken in het land de kans om hun boek in te leveren voor de collectie van de Bibliotheek Utrecht. De Bibliotheek Utrecht opende dit jaar als een van de eerste bibliotheken in Nederland een speciale collectie voor onuitgegeven auteurs. In deze collectie worden boeken opgenomen die niet via de reguliere uitgevers zijn verschenen, maar volgens de makers wel klaar zijn om gelezen te worden. Lezers kunnen de werken lenen zoals in andere bibliotheekboeken.
Naast de vaste inleverdagen in Utrecht organiseert de bibliotheek in december en januari extra inlevermomenten in Amsterdam, Amersfoort en Groningen. Daarmee wil de bibliotheek de drempel verlagen voor auteurs voor wie Utrecht minder goed bereikbaar is.
15-12-2025,
Bron: Boekenkrant
Clair Obscur: Expedition 33 recordwinnaar Game Awards met negen prijzen
Videogame Clair Obscur: Expedition 33 is vannacht uitgeroepen tot Game of the Year tijdens The Game Awards, de belangrijkste prijzen in de gamesindustrie. De game won in totaal negen prijzen, een nieuw record. Het werd naast de hoofdprijs bekroond in de categorieën beste verhaal, beste gameregie, beste art direction, beste muziek, beste onafhankelijke game, beste indiegamedebuut, beste acteerprestatie en beste role-playing game.
Politiek cartoonist Tjeerd Royaards wint de European Cartoon Award
Voor Tjeerd Royaards zijn er twee vereisten om een politieke cartoon te gaan tekenen. Nummer één: het moet een onderwerp zijn waar hij zich kwaad om maakt of over opwindt, en twee: hij moet inspiratie hebben om dat onderwerp ook daadwerkelijk in een beeld te vatten.
Aan beide criteria was voldaan die dag eind mei, dus ging hij aan de slag. De cartoon over de Israëlische president Benjamin Netanyahu en de rode lijn stond op 30 mei in Trouw en leverde hem vrijdag de European Cartoon Award op. Dat is een jaarlijkse prijs voor politieke cartoons die gepubliceerd zijn in Europa. Dit jaar werd de winnende cartoon van Royaards geselecteerd uit ruim vierhonderd inzendingen uit meer dan dertig landen.
15-12-2025,
Bron: Trouw
Maak Fair aantrekkelijk, Unfair onaantrekkelijk
Fair Pay wordt door vrijwel alle opdrachtgevers in de culturele en creatieve sector omarmt, toch is het nog lang niet altijd een vanzelfsprekende norm. Zzp’ers draaien gemiddeld circa vier op de tien werkuren onbetaald terwijl zij behoren tot de laagstbetaalde groepen op de arbeidsmarkt. Hoe maken we van Fair Pay de standaard waar niemand omheen kan? De Creatieve Coalitie sprak met ketentafeldeelnemers, lidorganisaties en makers. Uit de gesprekken volgen zeven aanbevelingen voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De kernboodschap? Maak Fair aantrekkelijk en Unfair onaantrekkelijk.
Op een rij: 1. Verplicht Fair Pay in alle subsidies. 2. Koppel Fair Pay aan Impuls- en PACCT-regelingen. 3. Maak Fair Pay verplicht bij publieke voorzieningen. 4. Beloon goed opdrachtgeverschap en maak Fair Pay aantrekkelijk. 5. Introduceer een keurmerk en ombudsfunctionaris. 6. Wees als ministerie concreet en normstellend. 7. Betrek het kunstvakonderwijs en stuur op instroom
15-12-2025,
Bron: De Creatieve Coalitie
De kunstcollectie van architect Aldo van Eyck levert bijna drie keer zoveel op als verwacht
De kunst- en etnograficacollectie van architect Aldo van Eyck (1918-1999) en zijn echtgenote Hannie van Roojen (1918-2018) heeft inclusief veilingkosten 2,85 miljoen euro opgebracht, bijna drie keer de verwachte opbrengst. Dat heeft Veilinggebouw De Zwaan in Amsterdam, waar de meer dan duizend voorwerpen woensdag en donderdag werden geveild, bekendgemaakt. Michiel Boerma, bij De Zwaan verantwoordelijk voor de Tribal Art, noemt de Van Eyck-veiling het onbetwiste hoogtepunt uit de lange geschiedenis van het veilinghuis.
Van Eyck, bekend van het in 1960 voltooide Burgerweeshuis in Amsterdam, is vaak de belangrijkste naoorlogse architect van Nederland genoemd. Zijn kunst- en etnograficaverzameling vormde voor hem een inspiratiebron in zijn zoektocht naar een universele beeldtaal.
15-12-2025,
Bron: NRC