Trends & Ontwikkelingen

In de culturele sector wordt steeds vaker gesproken over het belang van een veilige werkomgeving. Ook in de popsector zijn we ons ervan bewust dat artiesten, technici, medewerkers en vrijwilligers zich veilig moeten voelen op hun werkplek. Maar hoe bereik je dat? Het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) stelde onlangs de vraag of een verplichte gedragscode daaraan bijdraagt.

Volgens het NIP kan een gedragscode helpen om helderheid en houvast te bieden. Maar alleen een document is niet genoeg. Een veilige werkomgeving vraagt ook om goed voorbeeldgedrag van leidinggevenden, duidelijke meldprocedures en regelmatige gesprekken binnen teams. Het gaat erom dat iedereen zich verantwoordelijk voelt voor een gezonde werkcultuur. 

Digitale prentenboeken dragen net als papieren boeken bij aan de taalontwikkeling van peuters. Voor het eerst is nu de inzet ervan in de kinderopvang onderzocht. De woordenschat van peuters gaat aantoonbaar vooruit wanneer pedagogisch medewerkers digitale prentenboeken inzetten, zo blijkt uit een nieuwe effectstudie van Osterhaus, Van Steensel en De Koning. Voorwaarde is wel dat zij beschikken over een kwalitatief aanbod én voldoende zijn getraind in het gebruik ervan. 

De creatieve sector in Eindhoven staat zwaar onder druk nu meerdere broedplaatsen in hun voortbestaan worden bedreigd. Als er niet snel actie wordt ondernomen, is dat funest voor het creatieve ecosysteem van de stad. Die waarschuwing komt van De Creatieve Laag, een netwerk van verschillende creatieve maakplekken in Eindhoven. Volgens de verenigde broedplaatsen is er nu in korte tijd ‘acute druk’ ontstaan omdat door een recent aantal ontwikkelingen in de stad in amper twee jaar tijd zo’n 20.000 vierkante meter aan creatief vloeroppervlak dreigt te verdwijnen.

Het Rijksmuseum en het Nationaal Archief hebben het omvangrijke archief van de Nederlandse familie Swellengrebel verworven. Het betreft een zeldzaam familiearchief dat tien generaties beslaat en teruggaat tot in de 17de eeuw. Opvallend zijn onder meer Hendrik Swellengrebels (1734-1803) reisverslagen en aquarellen met betrekking tot zijn drie reizen door de Kaapkolonie, tegenwoordig deel van Zuid-Afrika. Zijn reisverslagen geven inzicht in de koloniale verhoudingen met de oorspronkelijke bewoners van het land en mensen in slavernij. 

Blind Walls Gallery begeleidt komende periode vijf nieuwe talenten uit Nederland en België in onder meer het creëren van een muurschildering op het festival Ploegendienst als een solo-expositie. Dit traject heeft na drie editie vorig jaar een nieuwe aanpak en nieuwe naam gekregen: Blind Walls Talent Call. In de Blind Walls Talent Call staat begeleiding centraal. 

Wat is er nodig om kunst en cultuur op en rond school toegankelijk te maken voor leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs? Deze vraag stond centraal tijdens de Strategiesessie gespecialiseerd onderwijs, afgelopen 14 juni. a. Meer bewustwording over het gespecialiseerd onderwijs zorgt bij culturele instellingen zoals musea en theater voor een divers aanbod. Andere aanbevelingen die werden gedaan zijn: Maak het aanbod makkelijker te vinden voor GO-scholen en ouders, zorg dat beleidsmakers meer in contact komen met het werkveld en ga samenwerken met partijen in de omgeving van de school. De Rijke Schooldag is hiervoor een geschikt middel, zo haal je het aanbod naar je school toe.

Cultuur blijft een onmisbare kracht in onze samenleving. Juist in tijden van financiële druk is het van belang dat we samen zorgen dat cultuur niet van de gemeentelijke agenda verdwijnt. Kunstgebouw staat hierin naast gemeenten, culturele organisaties en makers in Zuid-Holland. Wij ondersteunen hen met kennis en praktische tips, om cultuur stevig te verankeren in lokaal beleid – nu en richting de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. 

Anders dan voor onderwijs of zorg zijn gemeenten niet verplicht geld uit te geven aan kunst en cultuur. Dat betekent dat culturele voorzieningen en activiteiten in gemeenten vaak extra onder druk komen te staan bij mogelijke bezuinigingen. Daarom is het belangrijk dat gemeenten nu alvast nadenken over hun toekomstig cultuurbeleid en over de inzet van (voldoende) middelen. Kunstgebouw laat zien wat jij zelf kan doen. 

Culturele organisaties hebben leiders nodig die teams begeleiden en de organisatievisie realiseren. Leidinggeven blijkt in de praktijk echter vaak lastiger dan gedacht. Of je nu bewust hebt gesolliciteerd of er langzaam in bent gegroeid, iedereen kan zich ontwikkelen in leiderschap. Leiderschap uit zich op verschillende manieren. Om hier meer over te weten te komen, spraken Cultuurmarketing met Rajiv Gokhale, docent van de 
cursus Leiderschap bij Cultuurmarketing. Hij vertelt over samenwerking binnen teams, effectieve communicatie, en wat leiders kunnen leren.

In maart 2025 verscheen het onderzoeksrapport ‘Fair Pop Pilot – op weg naar fair pay voor liveoptredens’ uitgevoerd door onderzoekers van de Erasmus School of History, Culture and Communication in opdracht van de Ketentafel Popmusici als onderdeel van het programma fairPACCT van Platform ACCT. De resultaten bieden waardevolle inzichten in de huidige situatie van de Nederlandse live popsector en benadrukken de al eerder geconstateerde noodzaak voor een werkend systeem ten aanzien van passende vergoedingen voor Nederlandse popmuzikanten. 

Inmiddels is het rapport door de Ketentafel besproken en geëvalueerd. Ondanks de waardevolle stappen die zijn gezet is het grootste struikelblok voor daadwerkelijke implementatie van fair pay in de sector de financiële dekking waarvoor nog geen structurele oplossing is gevonden. De situatie bij de poppodia en de popartiesten onderstreept het belang van verdere verkenning van financieringsmogelijkheden, zowel binnen als buiten overheidskanalen. 

Samen met voordekunst onderzoekt PLatform ACCT in het programma Leve het Geven de mogelijkheden om particulier geven voor makers te stimuleren. Leve het Geven blijft volop in beweging en groeit in impact. In 2025 is er via de matchfundingregeling binnen het programma al meer dan €296.252,00 gematcht. Samen met de bijdragen van maar liefst 13.779 donateurs is hiermee inmiddels ruim €1.018.430,00 opgehaald voor uiteenlopende creatieve projecten. 

Naast deze financiële successen biedt het programma ook nieuwe inzichten. Dit jaar verschijnt het derde en laatste onderzoeksrapport van de Leerstoel Mecenaatstudies aan de Universiteit Utrecht. In dit onderzoek worden vraagstukken onderzocht rondom de financiële en relationele dynamiek bij vragen en geven waarmee creatieve professionals te maken hebben. Om deze uitkomsten toegankelijk en inspirerend te maken, is er bij elk onderzoeksrapport een serie video’s ontwikkeld. 

Hoe laten we wereldoriëntatie, burgerschap en cultuuronderwijs op een geïntegreerde en doelgerichte manier samenkomen in het curriculum? Met die vraag gingen leerkrachten Valèry Bolscher en Joyce Arts (basisschool de Regenboog in Cuijk) en Aniek van de Weijer (basisschool De Zonnewijzer in Westerbeek) met intermediair Zorynda Janssen afgelopen tijd aan de slag. Het resultaat: een praktisch handboek met tips en activiteiten bij de thema’s van wereldorientatie en burgerschap, gekoppeld aan cultuureducatie. De leerkrachten en Zorynda delen hun proces en de integratie van deze uitgewerkte thema’s op school.

Heel wat auteurs vrezen dat AI-gegenereerde teksten het literaire veld gaan overheersen. Zo’n vaart zal het niet lopen, betoogt Jens Meijen. AI-systemen genereren tekst op basis van statistische waarschijnlijkheid, wat vaak resulteert in clichématige en voorspelbare teksten. Hoewel AI nuttig kan zijn voor brainstormen, kan overmatig gebruik leiden tot een afname van creatief denkvermogen bij schrijvers. Meijen benadrukt het belang van menselijke expressie en vakmanschap in literatuur en waarschuwt voor de afhankelijkheid van AI in het schrijfproces. Lezers moeten kritisch blijven over AI-gegenereerde literatuur.

Terwijl velen AI als een bedreiging zien, wordt de technologie tegelijkertijd ook als wondermiddel gepresenteerd. In de kunsten en in het cultuurbeleid zien we deze twee extremen terug. Veel verwachtingen en bedreigingen rond AI lijken gestoeld op verbazing over hoe snel de technologie zich ontwikkelt. Maar gaat het eigenlijk wel zo hard?

In de kunstpraktijk lijkt AI eerder te inspireren dan kunstenaars overbodig te maken. Inspiratie die vooral weerklank vindt in de crossover tussen kunst en technologie, waar zulke artistieke reflectie kan bouwen op de praktijken, methoden en netwerken die daar decennialang zijn opgebouwd onder de noemers ArtScience, Digitale Cultuur, e-cultuur, media- en elektronische kunst. Daar wordt de aandacht voor AI aangegrepen als stimulans voor de ontwikkeling van deze relatief onbegrepen niche van de cultuursector tot dé kunstdiscipline die de cultuursector maatschappelijk relevant houdt in tijden van (ogenschijnlijk) snelle technologische verandering. Een verdienste die best breder erkend en ondersteund zou mogen worden in het culturele veld.

De Nederlandse festivalmarkt kraakt. Afgelastingen, financiële problemen en faillissementen domineren het festivalseizoen van 2025. Wat is er aan de hand in een industrie die ooit het toonbeeld was van creativiteit, verbinding en innovatie? Het antwoord is volgens Denis Doeland even simpel als pijnlijk: jarenlang kortetermijndenken. Een digitale achterstand. En vooral: het structureel negeren van de waarde van de fan.

De fanrelatie is volgens Doeland het grootste bedrijfseconomische vermogen van een festivalorganisatie. Slimme organisaties sturen op Customer Lifetime Value (CLV) en Average Revenue Per User (ARPU). Want een fan die blijft terugkomen, is meer waard dan tien eenmalige bezoekers. Investeer in herkenning, waardering en beloning. Laat data vóór je werken, niet tégen je fans. Bouw aan een digitale infrastructuur waarin fans, data, content en community centraal staan. 

Bezoekers van Paaspop, Harmony of Hardcore en 7th Sunday Festival gaan vrijwel zeker meebetalen aan het wegwerken van dreigende financiële tekorten van Meierijstad. Met een belasting op de entreekaartjes wil de gemeente ruim zes ton binnenhalen. De organisatoren zijn met stomheid geslagen. Het is nog niet honderd procent zeker dat Meierijstad een belasting op kaartjes voor deze evenementen gaat invoeren, omdat de politiek pas begin juli knopen doorhakt over allerlei (andere) bezuinigingen en manieren om extra geld binnen te halen. De kans dat de heffing van drie euro per kaartje wordt ingevoerd, is echter groot. Dit omdat de gemeente de komende jaren vrijwel zeker miljoenen euro’s te kort gaat komen. 

Paaspop-directeur Chris Seijkens is ‘met stomheid geslagen’ „Het voelt alsof we een melkkoe zijn. Zijn wij soms de oplossing om financiële gaten van de gemeente te vullen?” Johan Dortmans de organisator van Harmony of Hardcore en 7th Sunday Festival, is het helemaal met Seijkens eens. „Ik snap niet waar het idee vandaan komt dat wij een bodemloze put zijn. Het kost echt veel moeite om festivals overeind te houden."

De Kamerbrief die De Creatieve Coalitie in aanloop naar het commissiedebat over het zzp-beleid opstelde, is door de politiek goed opgepikt. Tijdens de stemmingen van 27 mei 2025 werd een motie van Kamerlid Boon (PVV) aangenomen die onze oproep ondersteunde. Het Kamerlid diende een motie in waarin werd verzocht het (illegaal) afwentelen van boetes en naheffingen van opdrachtgevers op opdrachtnemers – in gevallen van schijnzelfstandigheid – te stoppen. De motie werd door een brede samenstelling in de Tweede Kamer aangenomen.

Het Van Gogh Museum heeft voor het eerst een werk van Henri Matisse verworven: Olijfgaard in Collioure (1905). Hiermee wordt een langgekoesterde wens vervuld om de collectie navolgers van Van Gogh uit te breiden. Het schilderij wordt getoond naast een rietpentekening van Van Gogh, wiens dynamische stijl Matisse sterk beïnvloedde.

Ingrid Rollema, kunstenaar en medeoprichter van de HOPE Foundation, zet zich al sinds 1992 in voor kunstlessen aan kinderen in het door geweld geteisterde Gaza. Zij vertelt over het enorme doorzettingsvermogen van de kinderen. ‘Onze makers zijn geen psychologen, maar hebben dagelijks te maken met kinderen die veel verlies meemaken.’ Tegenwoordig werkt de HOPE Foundation in Gaza onder de radar. Namen van docenten worden niet expliciet genoemd en ze zijn voorzichtig in wat ze naar buiten brengen. 

De Bestuurlijke afspraken cultuurbeoefening 2025 – 2028 die het Rijk, provincies en gemeenten onlangs hebben ondertekend, zijn mooi, maar Kamerlid Mohammed Mohandis (GroenLinks-PvdA) ziet graag boter bij de vis. Hij bepleit een nieuwe financieringsbasis die langdurige zekerheid biedt. 

Mohandis bepleit om het model van de Bibliotheekwet – elke gemeente is verplicht te zorgen voor een lokale bibliotheekvoorziening – uit te breiden naar alle culturele functies die we van belang vinden.‘We moeten wettelijk vastleggen in welke culturele functies gemeenten minimaal moeten voorzien.’

Het Filmfonds gaf geen geld voor ‘The North’, maar The Guardian loopt nu weg met deze ‘ultieme hike-film’ die met een nieuw distributiemodel pioniert. Naast een bijdrage van Visit Scotland, en die van andere sponsors, deed de film het met het bescheiden budget van 75.000 euro – bijeen gebracht middels een crowdfundactie, een lening en subsidie van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst. Het Filmfonds gaf geen geld omdat de productie niet voldoet aan zijn Fair Practice Code. Dat lijkt een nadeel want zonder Filmfonds geen reguliere distributie in filmtheaters. Maar het biedt ook kansen. The North toont een toekomst van filmdistributie: waarom kun je dat via een platform niet zelf doen? Als er minimaal 7.500 liefhebbers van wandelen, backpacken en hiken naar de film kijken, is de film al uit de kosten. Bovendien creëer je zo je eigen fanbase en doelgroep.

De Eremedaille voor Voortvarendheid en Vernuft van de Huisorde van Oranje; het is een hele mond vol. Koning Willem Alexander reikte ‘m uit aan politica Carolien Gehrels. Ze kreeg de medaille voor haar jarenlange voorzitterschap van stichting Méér Muziek in de Klas. De stichting wil dat ieder kind evenveel kans krijgt om kunst en cultuur te ontdekken, en organiseert daartoe culturele activiteiten tijdens en na schooltijd. Onder leiding van Gehrels bereikte de stichting de afgelopen jaren meer dan een miljoen kinderen.

De Eremedaille is één van de hoogste onderscheidingen van het Koninklijk Huis en wordt toe toegekend aan mensen die blijk hebben gegeven bijzonder uit te blinken in hun vakgebied.

De donkere wolken die zich met het aantreden van het kabinet samenpakten boven de culturele wereld, zijn voor een belangrijk deel overgewaaid in de elf maanden die de coalitie standhield. Toch is de verhouding tussen cultuur en coalitie slecht gebleven. Het kabinet heeft „weinig” betekend voor de cultuursector, resumeert Jeroen Bartelse van belangenvereniging Kunsten'92. Cultuurbeleid heeft „vrijwel stilgestaan”, zegt hij. De culturele en creatieve sector snakt inmiddels naar „ambitieus” cultuurbeleid, „in tijden van polarisatie kan de samenleving aandacht en investeringen gebruiken voor wat ons bindt in plaats van wat ons scheidt.”

Vóór de zorgen over de geschrapte btw-verhoging had de cultuurlobby haar pijlen gericht op een ander groot beleidsvraagstuk: de manier waarop de cultuursubsidies worden verdeeld. Het subsidiestelsel moet hervormd worden. De Raad voor Cultuur kwam met een nieuwe visie, een herinrichting van het subsidiesysteem. Over het plan zei minister Bruins: te duur. Vorige maand kwam de Raad voor Cultuur met een voorstel hoe er toch nog verbeteringen konden worden doorgevoerd, zonder extra geld uit te geven. Op basis daarvan zou de minister voor de zomer met een plan komen voor aanpassingen in het subsidiestelsen. 

Zodra het kabinet demissionair is, zal de Tweede Kamer bepalen welke onderwerpen het ‘controversieel verklaart’, over welke onderwerpen het kabinet nog besluiten mag nemen, en welke het moet laten liggen voor een volgend kabinet.

Als je kinderen nu kennis laat maken, blijven ze misschien voor altijd verbonden aan de muziek. Met die gedachte krijgen Somerense basisschoolleerlingen een bijzondere muzikale ervaring. Voor het 150-jarig bestaan van de muziekvereniging pakt Somerens Lust groots uit. Met het oog op de toekomst zijn deze week de jongste Somerenaren aan de beurt. ,,We willen leerlingen op een laagdrempelige manier kennis laten maken met de schoonheid van muziek”, zegt kartrekker Jessie Veltman.

Dat gebeurt met het project ‘Jij bent Muziek’. ,,Muziek en concerten zijn niet meer voor iedereen weggelegd”, legt Veltman uit. Deze week ervaren zo’n vierhonderd leerlingen een klassiek concert. Dat gebeurt in een rijdende concertzaal, de Classic Express. ,,We hopen ze te inspireren om zelf ook een instrument op te pakken of naar muziek te luisteren”, zegt Veltman. De Classic Express brengt jonge prijswinnaars van het Prinses Christina Concours naar scholen om kinderen van dichtbij een concert te laten meemaken.

De gemeente Leiden trekt jaarlijks 70 euro per inwoner uit voor cultuur. Dat is beduidend minder dan vergelijkbare steden. Als dat bedrag niet omhoog gaat, dreigt er een enorme kaalslag. De Cultuurtafel, waarin circa vijftien culturele organisaties zijn vertegenwoordigd, slaat nu alarm over de situatie.

Jarenlang sloeg het rondreizend theaterfestival de Parade zijn tenten op in Eindhoven, maar zoals het er nu naar uitziet deze zomer niet. De organisatie is er niet in geslaagd om de financiering rond te krijgen. Het festival gaat wel naar respectievelijk Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht. 

Woordvoerder Nadine van Pinxteren: “Inhoudelijk zijn er meer dan genoeg aanknopingspunten om met de Parade naar Eindhoven te komen. We hebben fijn samengewerkt met bijvoorbeeld de Design Academy, Sint Lucas, het Parktheater en de grote hoeveelheid Eindhovense artiesten die we de afgelopen jaren een plek konden geven in de programmering in Eindhoven en andere paradesteden. We kregen helaas de financiering telkens niet rond, waardoor de verliezen te veel opliepen. We onderzoeken nu of we meer financiering kunnen vinden om de Parade Eindhoven alsnog te kunnen toevoegen aan onze tournee.”

Ze zijn volledig ten einde raad. Als de gemeente Vught blijft weigeren meer geld op tafel te leggen, worden ruim dertig verenigingen en organisaties over iets meer dan vijf weken dakloos. Theater de Speeldoos sluit dan definitief de deuren. Alle hoop was gevestigd op de bekende en ervaren bestuurder Onno Hoes die vorige maand werd aangesteld als bemiddelaar. „Dat juichten wij zeker toe, in de hoop duidelijkheid te krijgen over onze huisvesting”, stelt Gemma Wiegant, voorzitter van Muziek, Dans en Musical Vught. „Maar we betreuren dat deze bemiddeling vooral is gericht op de aankoop van het pand." De gemeente wil het verouderde theater van de stichting kopen, maar de onderhandelingen hierover verlopen stroef. „En daar lijken wij de dupe van te worden”, reageert Lolkje Attema van Harmonie Kunst & Vriendschap Vught.

 "Over iets meer dan vijf weken gaan hier de deuren dicht. We hebben de gemeente al twee keer gevraagd om de toegenomen huisvestingskosten te dekken. Beide keren is ons voorstel geweigerd. Met zo’n 3,5 ton kunnen we hier blijven, maar vanwege de ‘aankoopstrategie’ is de gemeente hier niet toe bereid.” Maandag deden Wiegant en Attema wederom ‘een schreeuw om hulp’ gericht aan de gemeenteraad.

Onder de noemer Brand New Musicals slaan 26 theaters de handen ineen voor een nieuw initiatief waarmee nieuwe musicalmakers landelijke tournees kunnen maken. Brand New Musicals is een initiatief van programmeurs Luuk Adema (Stadsschouwburg Utrecht) en Joy Kreiken (Zwolse Theaters), en wordt ondersteund door regisseur Anouk Beugels (Stichting Nanoek) en Hans Blik, zakelijk directeur van Festival O. 

Zij geven daarmee een impuls aan nieuwe musicalmakers, die na het wegvallen van structurele subsidie minder mogelijkheden hebben om verder te ontwikkelen. Het initiatief werd op Festival O. gelanceerd tijdens het programma De Nieuwe Musical, waarin previews van nieuwe musicals werden afgewisseld met een panelgesprek over de toekomst van musicals in Nederland.

Theaterfestival Boulevard ‘s-Hertogenbosch, Oerol Festival Terschelling en de Nederlandse Dansdagen zijn de eerste festivals die zich hebben aangesloten bij DIP: het Digitaal Informatieplatform Podiumkunsten. Zo krijgen we straks een nog breder beeld van de impact van voorstellingen en het gedrag van het publiek binnen de cultuursector. Hoe meer organisaties zich aansluiten bij DIP, hoe waardevoller de data en inzichten uit de benchmark worden. Moniek de Zeeuw, hoofd marketing en communicatie bij Theaterfestival Boulevard vertelt waarom deze samenwerking zo belangrijk is. 

Naar aanleiding van een Duits onderzoek sprak Podium met onderzoeker Juan Carlos Escobar Campos. Campos bestudeerde ook Nederlandse orkesten. “Mensen met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Indonesische achtergrond maken zo’n 10 procent van de bevolking uit, maar dat zie je nauwelijks terug in orkestbezettingen.” De oorzaken zijn structureel: “Muzikale vorming wordt vaak doorgegeven binnen families. Als je geen muzikale traditie of rolmodellen hebt, is er minder motivatie. Een paar jaar geleden is de overheid flink gaan bezuinigen op muziekonderwijs, en dat maakt deelname lastiger voor wie het financieel niet kan opbrengen. Dat verhoogt de drempel voor mensen met een socio-economische achterstand." 

Hoewel vrouwen in Nederlandse orkesten al sinds de jaren 30 meespelen en hun aandeel na de oorlog groeide, blijft de verdeling ongelijk. “In het Concertgebouworkest, het Residentie Orkest en het Nederlands Philharmonisch Orkest ligt het percentage vrouwen rond de 40 procent.” De oorzaak ligt deels in de instrumentverdeling. “In strijkersgroepen zijn vrouwen beter vertegenwoordigd, maar in koper- en slagwerksecties nauwelijks. Al op jonge leeftijd, als kinderen een instrument uitkiezen, is er een onbewuste voorkeur die wordt meegegeven door de omgeving.” Daarbij komt dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in leidinggevende functies.

Arjen Leendertz (contrabassist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest), schreef recent een artikel over de uitholling van het beroep van orkestmusicus. De structurele verschuiving naar onvrijwillige deeltijdcontracten en flexibele arbeidsverhoudingen binnen de podiumkunsten resulteert in een zorgwekkende afname van de bestaanszekerheid van musici. Deze ontwikkeling treft in het bijzonder tutti musici (groepsspelers), beginnende professionals en freelancers. Waar een duurzame muzikale loopbaan idealiter gekenmerkt wordt door artistieke ontwikkeling, hoogwaardig vakmanschap en continuïteit, ziet Leendertz in de praktijk een toenemend precair arbeidsperspectief ontstaan.

Samen met FONK Magazine lanceert Clicknl we onder de vlag van CreativeNL een bijzondere publicatie: de IX Zine. Hierin wordt ingezoomd op de volgende digitale golf en een nieuwe revolutie: Immersive Experiences (IX), oftewel een wereld waarin digitaal en fysiek naadloos samenvloeien, en die een enorme impact gaat hebben op ons dagelijks leven, van werk en educatie tot zorg, veiligheid, architectuur en cultuur.

Meer dan zestig architectenbureaus ondertekenen deze week een verklaring voortaan te ontwerpen volgens het principe ‘biobased, tenzij’. Afgelopen jaar volgden deze architecten een training rond biobased bouwen van Building Balance. De training is gisteren overgedragen aan de BNA, die het programma vanaf 2026 beschikbaar maakt voor de hele sector.

De non-profit organisatie Building Balance streeft naar een snelle opschaling van het gebruik van biogrondstoffen in de gebouwde omgeving. Ze ontwikkelde daartoe een training, die afgelopen jaar door 125 architecten en ontwerpers is gevolgd, zo meldt de organisatie. “Architecten hebben samen invloed op duizenden ontwerpbesluiten per jaar, wat in potentie goed is voor honderden nieuwe biobased projecten op relatief korte termijn.”

The European Commissioner for for Intergenerational Fairness, Youth, Culture and Sport Glenn Micallef will use the summer of 2025 to draft the Culture Compass which will serve as a strategic framework for EU cultural policy. The Culture Compass aims to improve the consistency of EU policies and strengthen coordination between funding and policy. The Commissioner opened a consultation round for cultural stakeholders, ending on May 29 2025. The results can be found on their website.