De winnaar van de Museumtijdschrift Tentoonstellingsprijs 2021 is op 18 oktober door Adriana Esmeijer, oud-directeur van het Prins Bernhard Cultuurfonds bekendgemaakt. De tentoonstelling ‘Monet – Tuinen van verbeelding’ van Kunstmuseum Den Haag is met een ruime meerderheid van stemmen de winnaar en ontvangt € 10.000,-. Maar liefst 12.000 museumliefhebbers brachten hun stem uit, dat is boven verwachting

Vanaf 13 november is de tentoonstelling Prix de Rome Beeldende Kunst 2021 in het Stedelijk Museum Amsterdam te zien. De genomineerde kunstenaars Mercedes Azpilicueta, Alexis Blake, Silvia Martes en Coralie Vogelaar hebben speciaal voor de Prix de Rome nieuw werk gemaakt. Twee weken later, op 30 november, zal de prijswinnaar bekend gemaakt worden. Sinds april werken de kunstenaars aan de ontwikkeling van nieuw werk dat de internationale jury zal beoordelen. De winnende kunstenaar ontvangt een geldbedrag van € 40.000 en de mogelijkheid deel te nemen aan een residency programma. De Prix de Rome is in samenwerking met het Stedelijk Museum ontwikkeld en tot en met 20 maart 2022 in het museum te zien. Vanuit het Stedelijk Museum is Britte Sloothaak (curator) verantwoordelijk voor de inrichting van de tentoonstelling.

Matthijs Vermeulen en Alphonse Stallaert stonden er al een tijdje, in het Burgemeester Geukerspark in hartje Helmond. Beide Helmondse componisten hebben nu gezelschap gekregen van schilder en plaatsgenoot Lucas Gassel. Burgemeester Elly Blanksma-van den Heuvel van Helmond  onthulde op 16 oktober een buste van de Helmondse schilder die leefde in de zestiende eeuw. Net als de beide bustes van Vermeulen en Stallaert is ook die van Lucas Gassel van de hand van kunstenares Trudie Broos uit St. Oedenrode.

Binnen de kunst- en cultuursector wordt veel aandacht geschonken aan jong talent. Voor deze groep zijn talloze financierings- en ondersteuningsmogelijkheden beschikbaar om impulsen te geven aan het eigen werk. Kijk ook maar eens naar de voorwaarden van geldschieters of gemeentelijke cultuurvisies: in jong talent wordt graag geïnvesteerd. Maar waar is de aandacht voor gevorderde makers van wie de kwaliteit allang bewezen is? Welke ruimte mogen zij innemen? Welke impulsen krijgen zij nog? Elmay Claassen sprak met twee beeldend kunstenaars : Joke Smeulders (72) en Jan van Duijnhoven (77).

De komende Museumkidsweek is er weer van alles te beleven in de Nederlandse musea. Kinderen, t/m 12 jaar, kunnen van 16 t/m 31 oktober dromen van beroepen;: wetenschapper, kunstenaar, ontdekkingsreiziger, paleontoloog. In het museum is daar alles over te vinden.

In Nederland is de beeldende kunst in de maatschappelijke marge terecht gekomen, waar ze afhankelijk is geworden van de grillen van politici, boe-roepers en twitteraars. Dat schrijft Hans den Hartog Jager in een nieuw artikel in zijn serie Wereldkunst. “Politici, bestuurders, critici, museummensen moeten er opnieuw van doordrongen raken dat kunst verreweg het beste functioneert als ze in alle vrijheid kan werken en die vrijheid toejuicht, stimuleert, financiert. Dus echt alle vrijheid, hoe ongemakkelijk dat soms ook is.”

Tientallen containers in de gemeente  's-Hertogenbosch zijn niet langer een (saaie) doorn in het oog. Straatkunstenaars van Kings of Colors hebben de afgelopen maanden verschillende van die metalen bakken omgetoverd tot ‘containerkunst’. De reacties zijn positief.   Het straatkunstenaarscollectief uit 's-Hertogenbosch is op initiatief van de Afvalstoffendienst van de gemeente 's-Hertogenbosch aan de slag gegaan met containers. In totaal worden 74 containers op 24 plekken verfraaid. Niet alleen in de stad, ook in Rosmalen, Maliskamp en Nuland bijvoorbeeld. ,,Ik denk dat we nog zo'n vijf locaties moeten doen", zegt Stefan van Ham namens Kings of Colors.

De expositie van de Joods-Russische kunstenaar Marc Chagall heeft in vier maanden tijd 16.000 bezoekers getrokken naar Museum Krona in Uden. De meest succesvolle tentoonstelling tot nu toe, aldus het museum. Zakelijk leider Corine Crone kijkt met trots terug: ,,16.000 duizend bezoekers is echt ongekend. We hebben in vier maanden bezoekersaantallen gehaald die we normaal op jaarbasis halen. Na twee gedwongen sluitingen door corona zijn we met deze tentoonstelling echt uit de startblokken gevlogen!” Duizenden bezoekers zijn ontvangen door de vrijwilligers van het museum. Met een afsluitend etentje zijn zij in het zonnetje gezet.

Tien jaar geleden verdween Samenwerking, een kunstwerk van kunstenaar Jaak Kreijkamp (1916-1971), een beeldengroep van brons met in het midden een fontein. Nu wil politieke partij Hart in de gemeenteraad van Meierijstad een replica laten maken. Want het bronzen beeld dat op het Heilig Hartplein stond hoort bij Veghel, vindt de partij. Toen de gemeente in 2011 begon aan de herinrichting van het Heilig Hartplein, was er geen rotonde meer ingetekend. Het werk werd tijdelijk opgeslagen op de gemeentewerf. Later bleek dat de fontein zelf er nog is, maar de kindjes waren verdwenen. De toenmalige wethouder meldde destijds wel dat het beeld verzekerd was. En daar wil politieke partij Hart nu, tien jaar na dato, wel eens wat meer over weten. Wat is er gedaan met dat verzekeringsgeld, is dat uitgekeerd en zo ja hoeveel? Kan van dat geld een replica van het beeld gemaakt worden, zodat het alsnog weer een plekje in Veghel kan krijgen?

Deze week zijn er hekken geplaatst om de Flying Pins aan de Kennedylaan in Eindhoven. Reden is dat de gemeente Eindhoven een rubberen ondergrond maakt rondom het kunstwerk. De stroken rubber worden aangebracht om maaischade te voorkomen. Door het rubber kunnen de maaimachines niet te dicht bij het kunstwerk komen zodat deze ook niet beschadigd raken. In het verleden werd er tijdens het maaien soms wat geraakt. Dit jaar heeft het kunstwerk van Claes Oldenburg en Coosje van Bruggen een grote onderhoudsbeurt gehad

Het Stedelijk van Abbemuseum in Eindhoven heeft stilletjes een van de pronkstukken van de muur gehaald, schrijft het Eindhovens Dagblad. Het schilderij Zicht op Murnau met kerk van de Russische schilder Wassily Kandinsky, waarover al jaren gesteggeld wordt omdat het vermoedelijk gaat om naziroofkunst, is niet meer te bewonderden. De Joodse familie die het doek heeft opgeëist, weet officieel van niks en reageert verbaasd. In augustus werd bekend dat de gemeente Amsterdam het in 1940 gekochte schilderij 'Bild mit Häusern' van Wassily Kandinsky gaat teruggeven aan de erfgenamen van de eigenaren. Dit n.a.v. de aanscherping van de criteria m.b.t. tot roofkunst door de Rijksoverheid.

Onder de titel Offspring 2021: Always Hallways opent De Ateliers haar deuren voor de eindpresentatie van hun tweedejaars deelnemers. Metropolis M, NRC en De Volkskrant over deze presentatie van het post-academisch instituut.

Recentelijk zijn in Nederland een aantal door studenten geleide initiatieven gestart met als doel verandering vanuit binnenuit te bewerkstelligen. Studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), het Piet Zwart Instituut (Rotterdam) en de Willem de Kooning Academie (WdKA, Rotterdam) willen hiermee een spectrum aan problemen aanpakken, variërend van verouderde machtsverhoudingen en institutioneel racisme tot vreemdelingenhaat of andere vormen van discriminatie. Studenten hebben het gevoel dat ze zich enigszins inschikkelijk moeten blijven opstellen uit angst dat ze de gevolgen van een rebelse houding zullen zien weerspiegeld in cijfers of kansen op de school - en in hun toekomstige loopbaan. Hoewel kunstacademies vaardigheden voor kritische analyse en discours en postkoloniale theorie bevorderen en onderwijzen, hebben sommige scholen de neiging om de autonomie van studenten te demotiveren, waardoor een paradox ontstaat.

Verrast, maar blij en trots voelt digital artist en fotograaf Nick Franken (39) uit Halsteren zich met de toekenning van de Tamoil Cultuurprijs 2021 voor Kunsten en Letteren. ,,De lijst met laureaten is indrukwekkend. Heel tof om erbij te staan", reageert de geboren Bergenaar. Franken is de 41e laureaat van de cultuurprijs uit Bergen op Zoom. ,,Niet als eerste fotograaf, wel als eerste digital artist. Dat vind ik extra leuk, want digitale kunst wordt nog steeds onderschat. Fotografie is de basis, maar er zit zo veel meer aan vast”, zegt Franken, die met computer-generated imagery (CGI) van zijn foto's beeldverhalen maakt. ,,Nick beschouwt de camera en de computer als de kwast en het canvas van zijn metier", stelt de jury onder voorzitterschap van Willem Vermeulen. Genoemd wordt zijn werk in het Markiezenhof, de posters van Gebouw-T en zijn allegorieën, tableau vivant-achtige settings die een verhaal vertellen. De Tamoil Cultuurprijs bestaat uit een kunstwerk dat de zeeriddervaan op de toren van het Markiezenhof in Bergen op Zoom uitbeeldt, een oorkonde en een geldbedrag. Franken krijgt die op 6 november uitgereikt in het Bergse stadspaleis.

Sneeuwwitje zou kunnen gaan roken, eten of drinken en daarom mag ze Disneyland Parijs niet in. Althans, de als Disneyprinses verklede Finse kunstenares Pilvi Takala, zij wordt weggestuurd bij de ingang. Een medewerker legt uit: kinderen zouden Takala kunnen verwarren met de ‘echte Sneeuwwitje’, verkleden is hier alleen voor kinderen en Disney-medewerkers. De video Real Snow White (2009) is onderdeel van de expositie De architectuur van een wondere wereld in Het Nieuwe Instituut, over de culturele invloed van Walt Disney. De kunstfilm moet de krampachtige controledrang van de entertainmentgigant illustreren, maar is tegelijkertijd een beetje naïef: het Sneeuwwitje-kostuum geldt binnen Disneyland als bedrijfskleding. Ieder bedrijf zou mensen die zich voordoen als medewerkers de deur wijzen. De expositie maakt een deconstructie van de culturele invloed van The Walt Disney Company, een bedrijf dat in 2020 65,4 miljard dollar heeft omgezet.

Vrouwen zijn in de kunstgeschiedenis lange tijd structureel genegeerd. Kunst die door vrouwen wordt gemaakt wordt niet op waarde geschat of verkeerd begrepen. Dat stelt Griselda Pollock. De Volkskrant sprak met de kunsthistorica. Het aantal vrouwelijke kunstenaars dat in musea te zien is overigens nog nooit zo hoog geweest.

Het was de spelende mens ten voeten uit, vijftig jaar geleden in de Peel: spraakmakend kunstenaar Joseph Beuys, ex-nazi en natuurliefhebber, de armen om een bunker, kliederend in het zompige veen. Een hoogtepunt uit de geschiedenis van de moderne kunst, schrijft Léon Hanssen.

Stichting De Vrolijkheid uit Amsterdam realiseert kunstprojecten op azc’s in Nederland. Op 10 oktober in Budel een expositie, waarin ruim 15 kunstwerken van jonge makers uit het azc te zien zijn. Achter de werken gaat een verhaal schuil: een wens, de verwerking van heftige gebeurtenissen en hoop. Doel is : verbinding leggen tussen jongeren in asielzoekerscentrum Cranendonck en het dorp Budel.

Galerie De Ruimte mag niet het slachtoffer worden van de Geldropse woningbouwambitie. Als er woningen komen op de plek van het oude postkantoor, moet de gemeente de galerie helpen een nieuwe plek te vinden. Cultuurwethouder Rob van Otterdijk zei dit in een vergadering met raadsleden. Van Otterdijk noemde De Ruimte een mooie, succesvolle galerie met een inspirerende galeriehoudster, Sigrid Rhemrev-Bontenbal. De galerie kwam ter sprake toen het ging over de rol van kunst in de gemeente Geldrop-Mierlo. De Ruimte huurt al meer dan 10 jaar tijdelijk het oude postkantoor aan de Molenstraat, vlakbij het Weverijmuseum. Dat terrein is nog steeds eigendom van Post NL, maar de gemeente heeft een eerste recht van aankoop en wil deze plek bestemmen voor woningbouw. De komende tien jaar worden in Geldrop in en rond het centrum 800 woningen gebouwd.

De manier waarop Gerrit Rietveld Academie en Sandberg instituut hun freelancers contracteren is in strijd met de wet. Bovendien houdt deze contractpraktijk de sociale onveiligheid op de werkvloer van de academie in stand. De academie houdt zich voor alsnog niet aan eigen toezegging om het gesprek met Kunstenbond over deze zaak voort te zetten. Kunstenbond overweegt juridische stappen.

De klimaatverandering is zo ingrijpend dat we ons er amper een voorstelling van kunnen maken. Maar kunst kan bij uitstek geschikt zijn om het onvoorstelbare te verbeelden. Toch schiet klimaatkunst die zich probeert te meten met het onderwerp vaak het doel voorbij. Aldus Thomas van Huut

Commissaris van de Koning Ina Adema was op werkbezoek in Asten. Onder meer het Museum Klok & Peel kwam aan de orde. De commissaris ‘realiseert zich’ hoe belangrijk Klok & Peel is voor Asten en de omgeving. De provincie Noord-Brabant heeft tot nu toe echter nog geen concreet beleid op musea, het Noordbrabants Museum uitgezonderd. ,,Ik ga daarom dit vraagstuk in de breedte beschouwen. Je hebt veel musea in Brabant zoals hier, ik noem bijvoorbeeld Overloon en het kasteel in Heeswijk. Die zitten in een vergelijkbare situatie.” Adema bespreekt de uitkomst van het werkbezoek binnenkort tijdens het wekelijkse overleg met het provinciebestuur. Meer kan ze naar eigen zeggen voorlopig niet doen. ,,In het verleden hebben we wel een forse bijdrage gedaan. We gaan nu eerst bekijken of het een regioproject kan worden.”

Het kunstwerk ‘Het gezicht van de A50’ van kunstenaar Stanislaw Lewkowicz projecteert voertuigen die over de A50 rijden op een groot scherm met zo'n 1200 led-lampjes. De automobilist kan zichzelf hierdoor als het ware over de snelweg zien rijden. Maar sinds een paar maanden valt het licht regelmatig uit. En dit keer krijgen medewerkers van de gemeente Meierijstad, die eigenaar is van het kunstwerk, het helemaal niet meer aan de praat. ,,De oorzaak hebben we nog niet kunnen vinden", zegt Erik Tausch, die bij de gemeente over kunst en cultuur gaat. Wat als die niet gevonden wordt? Gaat het kunstwerk dan van de gevel? ,,Tja, dat wil je natuurlijk voorkomen", zegt Tausch. ,,Het is van dusdanig artistiek niveau dat we het heel graag willen behouden. Maar het is een afweging die we moeten gaan maken: kunnen we een oorzaak vinden en wat zijn de kosten om het op te lossen. Daarover zullen we het college advies moeten uitbrengen en die zal erover beslissen.” ‘Het gezicht van de A50’ werd vorig jaar geselecteerd tot een van de honderd ‘sleutelwerken’ uit de Nederlandse openbare ruimte, en wordt daarmee gezien als een uniek stukje Nederlands erfgoed. Kunstenaar Stanislaw Lewkowicz maakte het led-lint, dat 104 meter lang en 4 meter hoog is in 2013. Dat was zo'n tien jaar na de opening van de A50.

‘Verwelkom de kunstenaar’ is het credo van de vijfde editie van KONT. Een pleidooi om de kunstenaar een serieuze plek in de maatschappij te geven. En ook als zodanig te honoreren. Met dit nummer neemt gangmaker Griet Menschaert afscheid als hoofdredacteur van deze jaarlijkse, experimentele uitgave. Het is afwachten of iemand het stokje wil overnemen.

Bij Framer Framed, het Amsteramse platform voor kunst en cultuur, is een strafhof voor intergenerationele klimaatmisdaden te bezoeken. Of preciezer: een rechtszaak tegen het rechtssysteem dat deze misdaden tegen het klimaat mogelijk maakt. Joram Kraaijeveld bezocht de inauguratie van het door kunstenaarJonas Staal en  advocaat, schrijver en actvist Radha D’Souza geïnitieerde hof.

O.C. Hooymeijer (Vlaardingen, 1958) is de winnaar van de Gerrit Benner prijs 2021. De beeldend kunstenaar is verkozen vanwege de belangrijke, recente en toonaangevende ontwikkeling in zijn werk. Hooymeijer ontvangt een geldbedrag van € 5.000 en een tentoonstelling in het Fries Museum. De Gerrit Benner prijs is door de provincie Friesland in het leven geroepen om het beeldende kunstklimaat een impuls te geven. Met de prijs wil de provincie Fryslân de aandacht voor de beeldende kunst onder het publiek vergroten. De organisatie van de prijs is in handen van Keunstwurk.

De Museumvereniging voert voor musea een collectieve belangenbehartiging. Het is de taak van musea zélf om te lobbyen bij hun eigen provincie of gemeente. Om musea te helpen bij de lobby voor de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in 2022 heeft de vereniging de Handleiding Lobbyen 2022 gemaakt. Deze handleiding geeft medewerkers van musea handvatten voor hun lobby bij de gemeente.

Hoe kijken wij in de huidige samenleving naar ons lichaam? Waar ligt haar kracht en waar is zij kwetsbaar? Hoe machtig of onmachtig is zij? In de serie Lichaam en (on)Macht duiken Mister Motley en ArtEZ studium generale dit collegejaar dieper in dit onderwerp. In haar boek Everybody onderzoekt de Britse schrijver Olivia Laing wat het betekent om een lichaam te hebben, aan de hand van haar eigen ervaringen en de levens van de meest fascinerende denkers uit de twintigste eeuw. In het boek pleit Olivia Laing voor het lichaam als een medium van bevrijding. Dit is het eerste hoofdstuk van het boek: De Bevrijdingsmachine, vertaling Henny Corver. In dit essay staat de psychoanalyticus Wilhelm Reich centraal. In zijn visie worden in het lichaam verdrongen lust, trauma’s en vernederingen opgeslagen, en dat opgekropte leed veroorzaakt ziekten. Het opheffen van de vooral seksuele blokkades zou de stroom van levensenergie in een lichaam opnieuw op gang brengen.

Sinds 1979 organiseert Ars Electronica een jaarlijks festival voor kunst, technologie en maatschappij. Het festival laat zien hoe kunst aanzet tot innovatie, kritische vragen stelt bij nieuwe technologie, en nieuwe perspectieven biedt op de wereld om ons heen. Net als vorig jaar was dit een hybride editie, waarbij de kunstenaars, het publiek, de partners en Waag zowel online als live aanwezig waren op het festival in Linz. De kunstwerken, tijdens deze editie, laten ons op een andere manier kijken naar nieuwe technologie, wetenschappelijke en culturele opvattingen, of het nu gaat over milieu-problematiek, kunst als drijfveer van technologische innovatie of samenwerking binnen de robotica, en scheppen daarbij ruimte voor het vinden van mogelijke oplossingen. Een verslag.  

FotoAnoniem werd opgericht in 1984, met als doel het voor gebruikers mogelijk te maken een foto te gebruiken ook al is de maker onbekend. Vanaf nu geldt dat niet alleen voor fotografie maar ook voor illustraties. Iedereen die wel eens een foto of illustratie wil gebruiken, weet dat je daarvoor het auteursrecht moet respecteren. Aan de maker of een vertegenwoordiger vraag je vooraf toestemming voor gebruik, en maak je een prijsafspraak. Maar wat als je de maker niet kent, en hem of haar ook niet kan vinden? In dat geval kun je bij BeeldAnoniem terecht: de stichting geeft namens de onbekende maker toestemming voor gebruik, en stuurt een factuur voor het auteursrecht. Sinds kort werkt de Stichting BeeldAnoniem dus niet alleen voor fotografie, maar ook voor illustraties.

Een flink aantal inwoners van Gemonde, Gestel, Den Dungen, Middelrode en Berlicum gingen onder aanvoering van kunstenaar Marcel Rus en begeleiding van Jan-Henk van Ieperen van Kings of Colors uit ‘s-Hertogenbosch aan de slag in de fiets- en voetgangerstunnel bij de Hoogstraat (N617) in Sint Michielsgestel. Wethouder Peter Raaijmakers is er trots op. ,,Ik fiets hier per week wel een keer of zestig doorheen. Een kleurrijk kunstwerk. Het geeft heel mooi de verbinding aan 25 jaar na de herindeling. Kunstenaars uit alle dorpen deden mee. Het is nu van ons allemaal.”

 Een groot aantal deelnemers aan Documenta Fifteen die in de zomer van 2022 zal plaatsvinden is op 1 oktober tijdens een persbijeenkomst bekendgemaakt. De primeur werd gegund aan de regionale straatkrant Asphalt uit Hannover en Kassel. In plaats van de gebruikelijke ‘grote namen’ kiezen de curatoren van het Indonesische collectief Ruangrupa voornamelijk collectieven die met een eigen budget zullen gaan samenwerken met eigen partners. Asphalt is de officiële mediapartner van Documenta Fifteen en zal regelmatig artikelen over de manifestatie publiceren. Asphalt maakt deel uit van een internationaal netwerk van straatmagazines dat in Glasgow is gevestigd en waartoe wereldwijd 70 media behoren, waaronder 30 Duitstalige. De opbrengst van deze straatkranten komen ten goede komt aan daklozen en mensen die door armoede getroffen zijn.

Er is opnieuw een grote financiële tegenvaller bij het plan voor de ambitieuze verbouwing van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Een beoogde investering van 40 miljoen euro door vastgoedbedrijf de Welgelegen Groep in onder meer een aangebouwd paviljoen voor hedendaagse kunst gaat niet door. „Het is een gemiste kans voor de gemeente”, zegt Pieter de Boer van het investeringsbedrijf van Perridon, de Welgelegen Groep, aan de telefoon. Volgens De Boer is er drie jaar gesproken met de gemeente en nauwelijks onderhandeld. „Dat gevoel hebben wij zeker niet. Dat vinden we ook jammer”, zegt De Boer. „Laat ik vooropstellen dat het niet aan onze inzet heeft gelegen.” Museum Boijmans is bijna tien jaar lang gesloten voor een grote asbestsanering, renovatie en verbouwing tot eind 2028. De totale kosten zijn 259 miljoen euro, waarvan de gemeente 171 miljoen euro bijdraagt. Maar op de benodigde externe financiering van 88 miljoen euro, ontbreekt nog steeds 75 miljoen euro. Financiering voor een „kwaliteitsslag” of herinrichting van het achterliggende Museumpark is er voor zover bekend ook nog niet. Boijmans is eerder een bijdrage van zeker 80 miljoen euro misgelopen van de filantropische stichting Droom en Daad, zo bleek uit onderzoek van NRC. Uiteindelijk hebben de gemeente en de Welgelegen Groep elkaar „op zakelijke gronden” niet kunnen vinden, schrijft het Rotterdamse college. Overheidsgeld uitgeven moet publiek te verantwoorden zijn en dat zou hier gezien de kosten niet het geval zijn geweest, aldus de brief. De vraag is of een nieuw kunstpaviljoen er komt.

Maja Irene Bolier, Britte Koolen, Emmie Liebregts, Ahn Sung Hwan, Sam Scheuermann, Ursa Prek en Vince Donders zullen tien maanden lang deelnemen aan het programma van Inversie 2. Op 21 september is Inversie 2 officieel van start gegaan bij TAC in Eindhoven. Inversie begeleidt jonge beeldend kunstenaars naar een zelfstandige beroepspraktijk, en maakt deel uit van de TalentHub Brabant. Inversie is een samenwerking tussen Astrid Cats (TAC), Klaartje Esch (Kunstpodium T), Esther van Rosmalen (Witte Rook) en Sanne Muiser, projectleider.

Op 30 september is het project Mediakunst op Wikipedia gelanceerd. Initiatiefnemer LIMA, het expertisecentrum voor media- en digitale kunst in Nederland, en de projectpartners Wikimedia Nederland, Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbemuseum, Frans Hals Museum en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) hebben een tweeledige visie met dit project. Zij willen mediakunst uit Nederlandse collecties toegankelijker maken voor een breed publiek en meer zichtbaarheid voor deze nog onderbelichte kunstvorm genereren. Dit project biedt ook de kans om metadata gecontroleerd toegankelijk te maken als linked open data. Een van de doelen van dit driejarige project is het publiceren van 500 Wikipedia-artikelen over mediakunstenaars en hun werken uit de collecties van het Stedelijk Museum Amsterdam, het Van Abbemuseum, het Frans Hals Museum, de RCE en LIMA.

Met de officiële opening van de Hooibrug op 2 oktober, stoppen de projecten van Kunststichting Sint-Oedenrode. Na bijna dertig jaar gaat de stichting op in Kunststichting Meierijstad. Kunstenares Birte Leemeijer uit Haarlem kreeg de opdracht. Ze koos voor een staalconstructie bekleed met grassen en kruiden. En ze is tevreden over de klaver, de bloemen en het platgetreden gras. Daardoor blijkt dat veel voetgangers de Dommel oversteken. In dertig jaar realiseerde Kunststichting Sint-Oedenrode vijftig kunstwerken en vijf projecten langs een historisch wandelpad van 25 kilometer. Via diverse contacten wist de stichting de standaardsubsidie te vermenigvuldigen met 4,5 waardoor de totale investering uitkwam op 2.515.000 euro. De stichting raakte ervan doordrongen om niet alleen kunstenaars, maar ook bezoekers, landbouwers, bewoners en historici te betrekken bij projecten. Secretaris Harrie van den Brand: ,,Dan krijg je medewerking. De Hooibrug is een mooi voorbeeld van samenwerking met buurtschap Rijsingen. Kunstenaars lichtten hun ideeën toe met prachtige eigentijdse kunstwerken. En Birte Leemeijer kwam met niets. Zij maakte de brug zelf tot kunstwerk. De buurt was gelijk om. Nog zo’n voorbeeld van overleg en samenwerking is productiebedrijf Ahrend. Toen we de plannen bespraken stelde de directie voor om de ijzeren waterspiegelvormen zelf te maken. Dat maakt zo’n project rijker.’’ Kunststichting Sint-Oedenrode heeft het jubileumboek ‘Terugwandelen door het Roois landschap’ uitgebracht. Hierin zijn het wandelpad en foto’s van alle kunstwerken verzameld.

Auteursrechtenorganisatie Pictoright richt samen met de BBK, BNO, Beroeps Organisatie Kunstenaars (BOK), DuPho, Kunstenbond en NVJ-NVF de Federatie Beeldrechten op. Met dit nieuwe samenwerkingsverband willen zij de exploitatie van beeldrechten voor en door de betrokken makers versterken en hun positie verbeteren. Beeldende kunstenaars, fotografen, illustratoren en ontwerpers (kortom, beeldmakers) leveren een steeds essentiëlere bijdrage aan de samenleving. Beelden zijn alomtegenwoordig in het dagelijks leven en hebben een enorme impact. Visuele herkenning creëert waarde. Met 138 miljard euro komt de hoogste omzet in Europa binnen de creatieve en culturele industrie uit de visual arts. Het CBS laat zien dat de bijdrage van cultuur en media aan de Nederlandse economie 3,4 procent bedraagt, 26,5 miljard euro . De waarde van beeld is groter dan vaak wordt gedacht, het stelsel behoeft aanpassing. In het huidige rechtenlandschap blijft de value gap voor beeldwerken onderbelicht: waar langzamerhand de rechten voor muziek op online platforms als Instagram en YouTube geregeld worden, blijkt de urgentie voor beeld nog niet vanzelfsprekend. De Federatie Beeldrechten wil beeld op de juiste economische waarde geschat zien worden en aan beeldmakers toerekenen. Doel is een eerlijker verdeling in de keten van maker tot kijker. Het initiatief van Pictoright en de beroepsorganisaties voor beeldmakers om de Federatie Beeldrechten op te richten vormt een belangrijke eerste stap. Auteursrechtenorganisatie Pictoright gaat hierbij als kwartiermaker aan de slag.

Sinds 2015 nodigt Blind Walls Gallery namelijk al nationale en internationale kunstenaars uit om Bredase muren te beschilderen. Op 30 september werd de 100e mural feestelijk onthuld in het Heuvelkwartier. Alle werken van de Blind Walls Gallery hebben een link met Breda. Hiervoor wordt samengewerkt met het Stadsarchief, maar ook met mensen uit de wijk zelf. Oprichter van de Blind Walls Gallery, Dennis Elbers, denkt stiekem al aan de volgende mijlpaal. Ook is hij bezig met het regelen van een gevel voor een kunstwerk van wel 40 meter hoog. ,,Op zulke grote muurschilderijen proberen we niet het verhaal van een wijk te vertellen, maar van heel de stad. Denk aan de Bredase dance-cultuur of carnaval.” Elbers hoopt binnenkort ook meer werk te plaatsen in wijken als de Haagse Beemden en Hoge Vucht. Volgens hem buurten met genoeg lege muren voor schone kunst, al moeten de inwoners hier dan wel achterstaan. ,,Het belangrijkste blijft het draagvlak, niet alleen van de muur maar ook bij de bewoners zelf.”

Kunstenaar Jerrold Saija heeft de Carat Lucas Gassel Prijs gewonnen. Dat werd op 3 oktober bekendgemaakt tijdens de expositie Fresh Cacao 2021 in de Cacaofabriek in Helmond. De prijs van Stichting Carat heeft als een doel een startende kunstenaar een impuls te geven. Saija wil met zijn kunst een betere toekomst en zichtbaarheid van Molukkers in Nederland bewerkstelligen. In juli van dit jaar won Saija, afgestudeerd aan de kunstacademie St. Joost School of Art & Design ook al de Lucasprijs van de gemeente ’s-Hertogenbosch.

De verbouwing van het pand van Art4U in Veldhoven is uitgesteld. De uitbreiding van de foyer zou eigenlijk volgend jaar plaatsvinden, maar dat wordt nu 2023. De financiële kant van de verbouwing is de belangrijkste oorzaak voor het uitstel, legt directeur Jack Gooyaers uit. ,,De gemeente heeft aangegeven dat de kapitaallasten die de verbouwing met zich meebrengt, volledig voor onze rekening komt. Als bestuur hebben we gezegd: dat is een risico dat we op dit moment niet durven te nemen.” Het Veldhovense gemeentebestuur reserveerde vorig jaar een bedrag van 650.000 euro in de gemeentelijke begroting om de benodigde verbouwing te financieren. Voorwaarde daarbij was wel dat de hogere huurlasten die zo'n verbouwing met zich meebrengt, door Art4U zélf worden opgehoest. Die voorwaarde is voor de gemeente nu nog steeds het uitgangspunt, aldus Gooyaers. ,,Daarom hebben we nu gevraagd de investering een jaar door te schuiven: op die manier hebben we meer tijd om te kijken of we het financieel geregeld kunnen krijgen.” In de gepresenteerde begroting van de gemeente Veldhoven staat overigens ook dat het project ‘Muziek in de klas’ wordt uitgebreid. Daarbij is het de bedoeling dat Art4U muziekles geeft aan alle kinderen op de Veldhovense basisscholen. Los daarvan wil Veldhoven op cultureel vlak komend jaar werk gaan maken van een visie op beeldende kunst en het onderhoud van kunstwerken in de openbare ruimte.

Den Ophef in Tilburg moet voor drie ton opgeknapt worden. De ophaalbrug over de Piushaven ging afgelopen zomer stuk, naar nu blijkt omdat er geen ruimte is voor het bouwwerk om uit te zetten als het warm wordt. Bij Lijst Smolders Tilburg begrijpen ze er niets van. LST heeft inmiddels raadvragen gesteld over de flinke kostenpost voor de gemeente. Men wil weten wie de gemeente aansprakelijk gaat stellen voor de reparaties. Wat LST betreft moet de rekening bij de architect of bij kunstenaar John Körmeling neergelegd worden.

De Nederlandse musea en kunstinstellingen wedijveren met elkaar om het meest postkoloniale en inclusieve tentoonstellingsbeleid en overal in de kunstwereld laait het debat over dekolonisering en diversiteit fel op. Zo rekent het Stedelijk Museum Amsterdam met de tentoonstelling Kirchner en Nolde: Expressionisme. Kolonialisme deze schilders, een eeuw na dato, af op koloniaal machtsmisbruik en racisme. Juist nu doet het Van Abbemuseum in Eindhoven een stap terug uit dit debat door het kunstwerk en de kunstenaar opnieuw centraal te stellen. Het museum zoekt naar verbinding in plaats van conflict. Dit is opmerkelijk omdat juist het Van Abbe, gewapend met zware kunsttheorieën, in het afgelopen decennium optrad als vaandeldrager van het niet-westerse, postkoloniale perspectief op de beeldende kunst. Meerstemmigheid en diversiteit, en daarmee ook de impliciete kritiek op hedendaagse kunst van witte mannen, zijn zeker niet verdwenen uit het programma van het Van Abbe. Maar dit alles wordt nu minder dan voorheen als een moralistisch lesje opgelegd. De collectieopstelling Dwarsverbanden is een uitnodigende tentoonstelling en als het Van Abbe nog steeds een voortrekker is in het kunstdebat en als Dwarsverbanden iets zegt over de richting waarin het discours zich begeeft, dan is er hoop voor de beeldende kunst. Aldus Janneke Wesseling.

Het Van Abbemuseum in Eindhoven maakte de nieuwe collectiepresentatie beter toegankelijk voor blinde en slechtziende kunstliefhebbers. Op verzoek van NRC bezoeken George Kabel (66, ruim dertig jaar blind), die beeldhouwer is en filosofielessen geeft, met zijn partner Annelies Snijkers (61, slechtziend), die werkt als rouwbegeleider, samen met geleidehond Goos de nieuwe collectiepresentatie van het Van Abbe Museum – die met ruim 25 multizintuigelijke ingrepen, geurkaartjes, muziekstukken en voelreliëfs belooft een grote verbetering te zijn in de toegankelijkheid van het museum voor blinden en slechtzienden.

Nieuwe bewoners van de Bossche wijk Boschveld kregen vogelhuisjes van kunstenares Christine Jetten. Er hangen in de wijk ook dit soort huisjes bij het ecologische project in Boschveld. Ze bieden onderdak aan kleine vogels (mussen, kool- en pimpelmezen) én zijn een ode aan de Paardskerkhofweg. De vorm van de huisjes is namelijk gebaseerd op de gevels van de laatste oude woningen die nog aan die straat staan. De vogelhuisjes horen bij de keramische kunstwerken door heel ’s-Hertogenbosch. Zo maakte Christine Jetten eerder silhouetten van vogels langs het oude spoorlijntje langs de Parallelweg. De gemeente plaatste ook keramische kunst in o.a. de Maaspoort (Maaspaardjes), Empel (het kasteel), Hintham (de Hinthamer Bekooring), het Anne Frankplein (Monument voor Vrijheid), Nuland (Dinzalun) en het Centrum (Jheronimus Bosch fontein).

Vincent van Goghs beroemde schilderij De aardappeleters brengt CêlaVíta en het Van Gogh Museum samen in een partnerschap waarin Nederlanders van alle generaties worden geïnspireerd door het werk en leven van Van Gogh. CêlaVíta zal voor zeker een jaar het Van Gogh Museum steunen.

Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Prins Claus Fonds organiseren samen het programma Building Beyond. Ze roepen makers, ontwerpers, kunstenaars, denkers en architecten uit Afrika op te reageren op een open call als ze interesse hebben in een mentorprogramma. Zij worden uitgenodigd om de toekomst van de openbare ruimte, gemeenschap en functionaliteit op een groeiend continent te definiëren door de ingebeelde mogelijkheden van de gelokaliseerde contextualiteiten te activeren. Deadline is 1 november.

De 10e editie van BredaPhoto Festival nodigt professionele fotografen en lens-based kunstenaars van over de hele wereld uit om hun visie te presenteren op het thema van 2022: Theater of Dreams. BredaPhoto is op zoek naar lens-based projecten, waaronder foto-, video- of digitale projecten, film en installaties. “We verwelkomen inter-/multidisciplinaire projecten, en zoeken speciaal werken die op samenwerking berusten. We zijn geïnteresseerd in beeldmakers die samenwerken met mensen buiten de kunsten zoals wetenschappers, stedenbouwkundigen, boeren, activisten, milieuactivisten, academici, etc. We willen verhalen vertellen die relevant zijn voor onze tijd.” Deadline 1 december 2021.

In Den Haag wordt per hoofd onder het nationale gemiddelde besteed aan kunst en cultuur. Hierop verscheen in Den Haag Centraal op 24 juni 2021 het artikel ‘Haagse cultuur in geldnood’ waarin een verzoek wordt gedaan om jaarlijks 18,8 miljoen euro meer aan cultuur te besteden. Gewezen wordt ook op het zwakke middenkader: de startende kunstenaars en de kleinere kunstinstellingen zijn de dupe door de tekorten en het daarnaast moeten voldoen aan Fair Practice code. Welke plannen hebben verschillende partijen voor de kunst en cultuur sector en hoe kijkt het zogenoemde ‘zwakke middenkader’ hiernaar? Hoe definieert men het middenkader en waar is behoefte aan? Wie worden om advies gevraagd? Wat zijn de consequenties van de tekorten, ontstaat meer samenwerking of concurrentie? En wat betekent dit voor jongeren en jongeren cultuur in de stad Den Haag? Waar zet het college van B&W op in? Dat stond centraal op 21 september bij Nest in Den Haag. Rogier Brom bezocht de avond en reflecteerde op de culturele kaalslag in Den Haag

Platform31 sprak met Jeroen Everaert, creatief directeur Mothership. Het Rotterdamse bedrijf voegt met kunstconcepten in de ruimte unieke identiteiten toe aan plekken. “Zeker bij stedelijke transformaties kunnen kunst en vergroening bijdragen aan het vormen van een nieuwe identiteit voor een bestaand stedelijk gebied. Maar het verhaal moet wel passen bij de omgeving zelf. Daarom loopt Everaert liefst eerst rond op de plek. “Dan gaat zo’n plek leven, lees ik de bewoners, maak ik kennis met de buurtgemeenschap en voel ik waaraan het ontbreekt.” Everaert zoekt bij elke opdracht de verhalen en bezieling van mensen in de omgeving. “Deze zijn vaak de sleutel tot het maken van een icoon.”” Met tips voor groene kunst in de buitenruimte.

Into Nature in Bargerveen is een van de grote buitenmanifestaties van de afgelopen zomer. Jorne Vriens gaat in gesprek met artistiek leider Hans den Hartog Jager over zijn ambities: 'Ik zie het niet zo vaak gebeuren dat kunstenaars worden gevraagd om iets speciaal voor een plek of specifieke ruimte in een museum, te doen. Dat is zonde, want veel kunstenaars worden graag door een locatie geprikkeld.'

Beeldend kunstenaar Silvia Martes heeft de Theodora Niemeijer Prijs 2021 gewonnen. De prijs, die eens in de twee jaar wordt uitgereikt, bestaat uit een geldbedrag van 10.000 euro. Martes (1985) ontving de prijs voor haar projectvoorstel Public Solitude dat vanaf april te zien zal zijn in het Van Abbemuseum in Eindhoven. In dat project, geïnspireerd door de Covid-19 periode, onderzoekt zij het conflict tussen blootstelling en isolatie. Dat doet ze door een glazen filmset te bouwen in Het Oog, de speciale buitenruimte in het museum.

Design- en technologiemuseum Futurelab zit zo goed als zeker voor de komende tien jaar in het Evoluon. Artistiek directeur Koert van Mensvoort heeft dat gezegd over het voorlopig huurcontract dat is afgesloten met eigenaar Foolen & Reijs. Het Futurelab betaalt naar eigen zeggen een ‘sympathieke huurprijs’ voor het hele complex. De huurprijs ligt voor de komende tien jaar vast en stijgt alleen met de inflatie mee. Zelfs in het slechtste scenario kan het museum in het Evoluon blijven. In dat geval gaat Futurelab alleen de koepel en de conferentiezaal huren. Over de toekomst van het Evoluon en vooral de omgeving bestaat nog onzekerheid. Projectontwikkelaar Foolen & Reijs die het iconische gebouw in 2019 van Philips kocht, stemde vorig jaar in met de vestiging van het nieuwe museum in het Evoluon. Maar om dat commercieel interessant te maken moet er bijgebouwd worden. Een eerste schets leverde de eigenaren veel kritiek op omdat getekende gebouwen in de omgeving het zicht op het rijksmonument beperken. De gemeente Eindhoven heeft daarom rijksbouwmeester Floris Alkemade ingeschakeld om alternatieven te inventariseren. Op 19 december gaat Futurelab voorzichtig van start met een virtual reality tijdmachine. Kaartjes voor de tijdmachine gaan tijdens de Dutch Design Week in de verkoop. In september volgend jaar is de eerste grote, tijdelijke publiekstentoonstelling. De tentoonstelling Retro Future gaat er over hoe de mens in het verleden naar de toekomst keek.

Wil je je als kunstenaar, curator of kunstbeschouwer verder ontwikkelen door een verblijf in een artist-in-residency? Het Mondriaan Fonds biedt in 2022 werkperiodes aan bij 5 residencies in Nederland. Te weten : Drawing Centre Diepenheim, Het Lage Noorden, Marrum, Het Luceberthuis i.s.m. Museum Kranenburgh, Make Eindhoven en Pompgemaal Den Helder. De deadline voor aanmelden is 1 november.

Protocol bescherming en veiligheid medewerkers en bezoekers presentatie - en postacademische instellingen, ingaande per 25 september.

Het Van Gogh Museum biedt een interactief programma aan voor blinden en slechtzienden: Van Gogh op gevoel. Speciaal getrainde rondleider nemen bezoekers met een visuele beperking in dit programma mee op reis door het museum, waarbij verschillende zintuigen worden aangesproken. Zo kunnen bezoekers bijvoorbeeld zelf de verftoets voelen op een 3D reliëfreproductie van het schilderij Zonnebloemen. Het Van Gogh Museum heeft tevens een maquette van het hele museumgebouw laten ontwikkelen die een museumbezoek voor blinde en slechtziende bezoekers eenvoudiger moet maken. Dankzij de 3D-geprinte voelbare maquette kunnen bezoekers het museumgebouw letterlijk aftasten en in kaart brengen.

Het kunstwerk ‘Groen Goud’ van de Eindhovense kunstenaar Juul Rameau is in Best onthuld. Groen Goud is onderdeel van het Project Productieve Natuur van de gemeente Best. Het doel is meerdere kunstuitingen te realiseren binnen het thema Productieve Natuur, op verschillende locaties in de gemeente. De kunstuitingen moeten structureel van karakter zijn. Inwoners en bezoekers moeten door de kunstuitingen geïnspireerd worden. Bij de realisatie van de kunstwerken moet daarnaast een verbinding tot stand komen tussen de Productieve Natuur in de Natuurpoort De Vleut en het centrum en de stationsomgeving. Daartoe zullen binnenkort de kunstwerken Boompijl en Levensboom onthuld worden.

Van 8 t/m 31 oktober vindt in ’s-Hertogenbosch Re_Nature plaats, een festival voor kunst en natuur. Kunstenaars, ontwerpers en wetenschappers reflecteren op onze omgang met de natuur. Op De Tramkade zijn er kunstwerken te zien op binnen- en buitenlocaties. Het prgramma biedt tevens workshops, lezingen, wandelingen en expedities.

Pogingen van STOK én de gemeente ’s-Hertogenbosch om een geschikt onderkomen voor de kunstenaarsvereniging te vinden, leverden de afgelopen maanden niets op. De gemeente heeft nu een brief aan STOK, dat jaarlijks 10.000 euro gemeentelijke subsidie ontvangt, het overlegorgaan laten weten dat het ook een verantwoordelijkheid is van STOK zelf. Volgens het college van B en W ‘zou de kunstenaarsgemeenschap kunnen proberen met een aantal geïnteresseerde investeerders in zee te gaan om een pand aan te kopen. En wellicht een kunstenaarssociëteit te starten. Vanuit de Cultuurvisie, door onze gemeenteraad vastgesteld, is er geen ruimte voor een dergelijke aankoop’. Als STOK een actieve kunstenaarsgemeenschap belangrijk vindt voor een stad die zich Cultuurstad van het Zuiden noemt, betekent dat volgens B en W ook dat de kunstenaars zelf een actieve rol spelen, samenwerking zoeken, projecten initiëren en plannen maken voor de stad. Volgens voorzitter Oscar Schrover van STOK schuift de gemeente de verantwoordelijkheid af. STOK heeft wel degelijk initiatief genomen. “De gemeente is er medeverantwoordelijk voor dat wij destijds het Kruithuis moesten verlaten. En wij hebben initiatief genomen. Bij W2 past een expositieruimte niet in het nieuwe beleid, bij Huis073 zeggen ze dat ze dáár niet voor zijn”. ,,We waren nota bene rond over een ruimte in Cementrum (Rompertsebaan), maar kregen een week vooraf van de gemeente te horen dat het tóch niet doorging. Er moesten jonge kunstenaars in. Is ook belangrijk, maar ook onbehoorlijk, want beloof het dan niet.”

‘’Tuinen, bloemen en planten zijn vaak het onderwerp of de co-auteurs van beeldende kunst maar sinds de pandemie in combinatie met de groeiende kennis over klimaatverandering barst kunst van deze onderwerpen. Het tuinperspectief lijkt een aansporing om de mens ‘weer’ te verbinden met levende wezens die niet menselijk zijn. Veelal tonen deze werken het esthetische wonder van het tuinleven, maar of de levende gewassen er nu beter van worden?’’ In een essay laat Barbara Collé haar licht schijnen op de gastrol die tuinen, bloemen en planten vaak spelen in beeldende kunst.

Fotogaleries, fotomusea, fotobeurzen, fotofestivals: er leeft een hele industrie van het exposeren en/of verkopen van fotografie. Grofweg zijn er in expositieland twee soorten fotografie en twee soorten exposities; de ideële en de commerciële. Jeroen Jazet over het exposeren van fotografie.

De meest innovatieve lichtinstallaties van nationale en internationale kunstenaars toveren Eindhoven van 6 t/m 13 november 2021 opnieuw om tot grootste openbare lichttentoonstelling, met als thema Moved by Light. Het festival Glow vindt plaats in het centrum, op Strijp-S en -T, de TU/e-campus en in en rond het Campinaterrein. Dit stimuleert mensen om 'door het licht te worden bewogen', om andere centrumgebieden van Eindhoven op te zoeken en te verkennen. “Je ziet de stad hierdoor met nieuwe ogen. Je beweegt, leert nieuwe plekken, kunstenaars, mensen én hun verhalen kennen”, aldus directeur van Stichting Glow, Ronald Ramakers. Glow is er voor iedereen die erin gelooft dat lichtkunst voor verbinding en ontmoeting zorgt. De uitbreiding naar andere delen van de stad maakt het bovendien mogelijk meer uiteenlopende kunstwerken te tonen. De meer dan dertig werken op het lichtfestival moeten de bezoekers vóór alles een goed gevoel geven.

Het RAADhuis in Schijndel is officieel geopend. En dat na een lange aanloop, al op 1 januari 2017 verloor het oude gemeentehuis van Schijndel zijn functie bij de start van de gemeente Meierijstad. Het gemeentehuis van Meierijstad kwam immers in Veghel en het raadhuis in Sint-Oedenrode. Voor het oude raadhuis uit begin jaren zestig werden nieuwe functies gevonden: de bibliotheek, de gemeentelijke kunstcollectie en een servicepunt van de gemeente. ,,En een toeristisch informatiepunt", zie wethouder Coby van der Pas tijdens de openingsceremonie. Met meteen een nieuwtje er achteraan: ,,Vanaf vandaag zijn er ook historische routes te verkrijgen.”

In de documentaire Tussen blauwe golven en groene corridor volgen kunststudenten van hogeschool ArtEZ de besluitvorming rondom het kunstwerk de Blauwe Golven van Peter Struycken, opgeleverd in 1977, dat volgens de gemeente Arnhem moest verdwijnen en plaatsmaken voor een park. Het onderzoek naar de Blauwe Golven werd opgezet door kunstenaar Hans van Houwelingen. De studenten van ArtEZ en een aantal jonge kunstenaars spraken twee jaar lang alle betrokkenen: de kunstenaar (teleurgesteld in het onderhoud, verder nog steeds tevreden met het kunstwerk), (aankomend) kunsthistorici, specialisten kunst in de openbare ruimte, gemeenteraadsleden, omwonenden, wethouders en juristen. Het Arnhemse verwaarloosde kunstwerk staat niet op zichzelf, vertelde conservator Simone Vermaat van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Volgens haar is het ‘stiekem wel een beetje het beleid’ om kunst te verwaarlozen en vervolgens te ‘roepen dat het te kostbaar is om op te knappen’. Van Houwelingen kent het getouwtrek maar al te goed. Hij monteerde de paar honderd uur materiaal van de studenten tot een onthullende documentaire. Hoewel de gemeenteraad uiteindelijk in 2019 tegen de sloop van de Blauwe Golven stemde, is Van Houwelingen er niet gerust op. Volgens hem staat kunst in de openbare ruimte in het hele land onder druk. Hij ziet openbare kunst steeds vaker speelbal worden van lokale politiek. Van Houwelingen merkt dat jonge kunstenaars werken in de openbare ruimte niet meer als optie zien, met de documentaire wil hij het tij keren.

De Berenkuil in Eindhoven is het weekend van 25 en 26 september aanstaande met Step in the Arena voor de twaalfde keer het toneel van internationale kunstenaars die de wanden voorzien van graffitikunst en street art. Nieuw dit jaar is een extra programmaonderdeel op vrijdag dat dieper ingaat op thema's als diversiteit en duurzaamheid. Step in the Arena Extra vindt plaats in Dynamo. De Tsjechische film Girl Power wordt gedraaid en daarna is er een gesprek met de maker Sany en een van de eerste vrouwelijke graffitischrijvers van Europa, Mickey/Mick La Rock. ,,Het blijft toch nog steeds een mannenwereld, maar in deze film wordt duidelijk dat je geen piemel nodig hebt om graffiti te kunnen schrijven. Dat is ook te zien in de line up. Er staan een tiental vrouwen in het weekend te spuiten in De Berenkuil, zoals bijvoorbeeld uit Nederland Nina Valkhoff, Amanda Guerra, SuusNr1, RenNL en NinaPaintina", licht Mike Dobber van Dynamo toe. 

De Amsterdamse gemeenteraad stemde in met de komst van een grote particuliere kunsthal aan de Zuidas. In Parijs is de opkomst van het particulier initiatief in de kunst al langer gaande. De ene na de andere grote Fondation opent er zijn deuren. In 2024 zijn er zo’n vijftien fondations van belang op het gebied van moderne en hedendaagse kunst. Het blijft niet zonder gevolgen voor de publieke instellingen, volgens Nanda Janssen. Bij al het goede dat ze de stad brengen, worden er steeds meer vragen gesteld over de negatieve invloed van deze particuliere initiatieven, op de markt, de verminderende pluriformiteit in tentoonstellingsaanbod, en bemoeienis met de publieke sector want in ruil voor cash laten publieke musea zich in hun artistieke keuzes ten dele leiden door de belangen van grote privégroepen.

Het protocol voor veilig en verantwoord museumbezoek met ingang van 25 september 2021.

Op 24 september 2021 vindt de eerste wereldwijde klimaatstaking sinds het begin van de Covid-19-pandemie plaats. Het Network of European Museums Organisations (NEMO) onderschrijft de oproep van Museums For Future aan musea over de hele wereld om mee te doen aan de staking en hun solidariteit en inzet voor klimaatactie te tonen. De wereld heeft musea nodig die achter de wetenschap staan, het 1,5°C-pad ondersteunen en vooral opkomen voor alle toekomstige generaties.

Het TextielMuseum Tilburg heeft een eervolle finaleplaats behaald bij een van de prestigieuze awards van de European Museum Academy. De Luigi Micheletti Award ging op 18 september 2021 uiteindelijk naar Futurium, gelegen in het centrum van Berlijn. Er waren in totaal 28 musea in de race voor deze bokaal, die online werd uitgereikt. Het TextielMuseum kwam in beeld vanwege de vernieuwende en eigentijdse wijze waarop zij cultureel erfgoed toegankelijk en relevant weet te maken voor de hedendaagse bezoeker en maker. ,,Het TextielMuseum is een van de meest dynamische Nederlandse musea in zijn soort’’, aldus het juryrapport. ,,Het is een museum van makers, van ontwerpers en van experts op het gebied van het ambacht, dat het publiek aanmoedigt om zelf όόk aan de slag te gaan en creatief te zijn. Het museum weet een universele industrie nieuw leven in te blazen door expliciet te focussen op duurzaamheid, klimaat, gelijkheid, creativiteit, onderwijs, vakmanschap, en dat alles bovendien in aansprekende werkplaats- en museale settings.” Om haar positie te behouden en versterken werkt het museum samen met gemeente Tilburg plannen uit voor uitbreiding, renovatie en verduurzaming van het monumentale museumgebouw, waarmee tevens een impuls wordt gegeven aan de doorontwikkeling van het omliggende Museumkwartier.

Amsterdam krijgt een particulier museum voor hedendaagse kunst op de Zuidas. Op 15 september stemde de gemeenteraad van Amsterdam in met het plan voor een ‘toonaangevend internationaal museum’ in het gebouw waar eerder de rechtbank was gevestigd. In eerste instantie werd het ‘gegeven paard’ door de gemeenteraad ‘in de bek gekeken’. Sommige fracties waren overvallen door het plan, aangezien de gemeente al sinds 2019 in gesprek bleek met de Hartwig Art Foundation. Desondanks moest het besluit over het museum nu onder tijdsdruk worden genomen, vanwege de aankoopdeadline van de voormalige rechtbank op 1 december. De verkoop verloopt via het Rijksvastgoedbedrijf, waardoor de gemeente een lagere prijs betaalt dan het geval zou zijn op de vrije markt. Alsnog gaat het om een investering van 26,8 miljoen euro. Naast de tijdsdruk speelde ‘de schijn van belangenverstrengeling’, zo meldde hoogleraar integriteit Rob van Eijbergen (VU) in De Telegraaf. Rob Defares, die veel verschillende doelen steunt, is namelijk een belangrijke donateur van D66, de partij van wethouder Everhardt. De wethouder liet de krant weten niet op de hoogte te zijn van deze donaties en probeerde zo ook de zorgen in de raad weg te nemen. Op 14 september ontving de raad een brief van een brief waarin elf Amsterdamse culturele instellingen lieten weten dat ze verwachten dat het kunstcentrum op de Zuidas Amsterdam ‘steviger op de kaart zet als stad met een cultureel aanbod van wereldklasse’.

Van beurs naar festival en van festival weer terug naar beurs, ziedaar de geschiedenis van Unseen in een notendop. Het jaarlijkse fotografie-evenement, sinds 2012 op het Westergasterrein in Amsterdam, opent op 17 september zijn deuren voor het publiek na een tumultueuze periode. Begin vorig jaar ging Unseen failliet, waarna een doorstart volgde. Kort daarna brak de pandemie uit en annuleerden de nieuwe eigenaren hun eerste editie. “We hadden die kunnen laten doorgaan’, zegt Fons Hof, die het evenement met Johan de Bruijn kocht. ‘Maar de coronabrandhaarden in het buitenland waren weer aan het oplaaien. Unseen is een internationale beurs. Om dan de eerste keer een Nederlandse versie te brengen, is strategisch niet slim.’ Hof is directeur en eigenaar van de succesvolle kunstbeurs Art Rotterdam. Samen met De Bruijn richtte hij Gallery Viewer op, een website die etaleert wat er te koop is bij galerieën en – nogal baanbrekend – tegen welke prijzen. De combinatie van Art Rotterdam en Unseen is een goede, stelt Hof. De Volkskrant kijkt terug op de turbulente geschiedenis van Unseen en sprak met Hof over de keuze voor een compacte editie.

De Museumvereniging slaakt een noodkreet. Volgens de brancheorganisatie is blijvende noodsteun voor de door corona hard getroffen sector nodig. Het Brabantse Dagblad sprak met Museum De Pont, het Textielmuseum en het Natuurmuseum Brabant in Tilburg. Zij onderschrijven de oproep. ,,We hebben tonnen aan gemiste inkomsten.”

De Museumvereniging is blij met de versoepelingen, zoals die op 14 september zijn aangekondigd. Voor doorstroomlocaties zoals musea worden vanaf 25 september alle toegangsbeperkende maatregelen opgeheven. Dat wil zeggen: de anderhalve meter afstand is niet langer verplicht in het museum, ook niet bij eventuele evenementen. Voor musea geldt bovendien dat er geen coronatoegangsbewijzen worden gevraagd. Bezoekers kunnen met deze nieuwe versoepelingen weer op een pre-corona, onbeperkte wijze genieten van een museumbezoek, iets waar we als Museumvereniging voortdurend voor hebben gepleit. Het reserveren van tijdsloten was en het dragen van een mondkapje was eerder al niet meer verplicht. De Museumvereniging pleit voor extra overheidssteun/herstelplan vanaf Q4. Om bijvoorbeeld achterblijvend (buitenlandse) toerisme te stimuleren en nieuwe investeringen in aantrekkelijk aanbod mogelijk te maken

De Hartwig Art Foundation is een project van miljonair Rob Defares. Defares wil een museum voor moderne kunst in het voormalige gebouw van de Rechtbank van Amsterdam vestigen, en belooft via de Hartwig Art Foundation de gemeente daarvoor een marktconforme huur te betalen. ‘Een plek waar tentoonstellingen worden georganiseerd én kunstwerken worden geproduceerd,’ aldus de raadsbrief. De kunst die er gemaakt wordt, wordt geschonken aan de Collectie Nederland. De gemeente Amsterdam heeft er wel oren naar. Politiek gezien rammelt het verhaal aan alle kanten en daar stelden enkele progressieve fracties in de Amsterdamse gemeenteraad terecht kritische vragen over. Ruben Koops van Het Parool vindt het vreemd dat het linkse college met Defares in zee wil gaan. Defares is eigenaar van handelshuis IMC dat, vooral in crisistijd, honderden miljoenen euro’s per jaar verdient met high frequency trading, flitshandel. De gemeenteraad van Amsterdam nam in 2017 een motie aan om te onderzoeken of de ‘verfoeide flitshandel’ niet belast zou kunnen worden, een stapje in de strijd van links tegen brievenbusbv’s en andere uitwassen van het internationale grootkapitaal die de stad kapot maken.

Het aantal museumbezoeken is in 2020 als gevolg van corona met 60 procent gedaald, naar 13,2 miljoen. Een jaar eerder was dat nog 33 miljoen. Voor 2021 verwacht de Museumvereniging een nog verdere daling naar 9,7 miljoen bezoeken. De daling van buitenlands bezoek was zelfs 82 procent: van 10 miljoen in 2019 naar 1,8 miljoen in 2020.  Het aantal medewerkers in vaste dienst, freelancers, vrijwilligers en stagiairs daalde van 41.800 naar 35.000 personen. Dit blijkt uit Museumcijfers 2020, de jaarlijkse branchecijfers van de Museumvereniging. Hoofdoorzaken van de dalingen zijn de verplichte sluitingen van musea, de beperkingen van het maximaal aantal mensen in het museum en de krimp van het toerisme. In 2020 is er al 149 miljoen euro aan coronasteun naar musea gegaan. Mede daardoor zijn de grotere musea het jaar in de regel goed doorgekomen, meldt de vereniging. Kleinere musea ontvingen in verhouding echter weinig steun, en moesten vaak interen op de reserves. Opvallend is dat het grootste deel van de steun vanuit de rijksoverheid kwam. Ondanks dat de helft van de musea een gemeente als hoofdfinancier heeft, kwam slechts 8 procent (12 miljoen euro) van de steun vanuit gemeenten. In 2020 was er 120 miljoen euro beschikbaar voor gemeenten om de lokale cultuur te ondersteunen. De Museumvereniging doet een dringend appèl op het kabinet voor blijvende sectorspecifieke noodsteun vanaf het vierde kwartaal én 2022. Om de crisis door te komen, zijn tot de zomer van 2022 sowieso extra investeringen nodig. NRC sprak met Jan van Kooten, directeur van de Museumvereniging.  

Kunstenaars die ruimte huren in twee oude schoolgebouwen in Eindhoven dreigen op straat te belanden als beide panden worden veranderd in atelierruimte voor jonge designers. De kunstenaars hebben te horen gekregen dat ze waarschijnlijk in december moeten vertrekken uit hun ateliers aan de Ruysdaelbaan en Jacob Oppenheimstraat. Uitzicht op een alternatieve en betaalbare ruimte is er niet, zeggen ze. De gemeente Eindhoven wil met de extra atelierruimte voorkomen dat designers uit Eindhoven vertrekken.

Hoe wordt er omgegaan met de bestaande kunst in de openbare ruimte? Waar liggen de controverses en wat is er veranderd de laatste jaren?

Dit jaar wordt voor de elfde keer de Rabo Photographic Portrait Prize uitgereikt aan de maker van het beste fotoportret van het afgelopen jaar. Op de shortlist staan: Jouk Oosterhof, Frank Ruiter, Martijn van de Griendt, Philippe Vogelenzang en Zahra Reijs. De winnaar, die een geldprijs ontvangt van 10.000 euro, wordt bekend gemaakt op 15 september 2021. Het winnende portret wordt opgenomen in de kunstcollectie van de Rabobank. Ook is er dit jaar weer een prijs voor aanstormend portretfotografie talent. Op de shortlist staan: Farren van Wijk, Lara Verheijden en Bram Engelaar. De winnaar van de talentprijs ontvangt 2.500 euro en wordt ook op 15 september bekend gemaakt.

Het CollectieCentrum Nederland staat aan de rand van Amersfoort en wordt op 13 september officieel geopend. Door de samenwerking van 4 Rijks instellingen was er genoeg geld voor een duurzaam gebouw met dure techniek. In dit gebouw – de vloeroppervlakte is 31.500 vierkante meter, de bouw kostte 44 miljoen euro – hebben vier grote culturele instellingen van het rijk nu hun depot: het Rijksmuseum in Amsterdam, het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem, Paleis Het Loo in Apeldoorn en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort. Samen hebben zij in dit superdepot een half miljoen objecten opgeborgen, die voorheen waren opgeslagen in kleinere depots, het Openluchtmuseum had er alleen al een stuk of twintig. Het bijzondere is dat alle depotmedewerkers van de vier instellingen voortaan samenwerken in één team, ook al zijn zij nog steeds in dienst bij hun oude werkgever. Een project dat uniek in de wereld is. De Volkskrant sprak met Wim Hoeben van het Rijksmuseum, die de manager is van het CollectieCentrum.

Museumschatjes 2021-2022 is gestart. Scholen die zich hebben ingeschreven voor Museumschatjes ontvangen in de eerste lesweek van het nieuwe schooljaar het lesmateriaal inclusief de bon voor het gratis museumbezoek. Vanaf 6 september kunnen scholen een afspraak maken met een deelnemend museum. Het is mogelijk om gedurende het hele schooljaar 2021 - 2022 een museum in het kader van Museumschatjes te bezoeken. In verband met de maatregelen rondom COVID-19 is het ook mogelijk om de entreegelden vergoed te krijgen als het museum in de klas komt. Neem contact op met een museum om te vragen naar de mogelijkheden. Museumschatjes is er voor alle groepen 5 t/m 8 van basisscholen in Noord-Brabant. De lijst met musea die deelnemen is inmiddels gepubliceerd.

Artsen in Brussel kunnen museumbezoek voorschrijven als medicijn om de geestelijke gezondheid te herstellen tijdens de Covid-pandemie. Dat zegt Delphine Houba, bestuurder bij Cultuur en Toerisme in de Belgische hoofdstad, in een vraaggesprek met het Franstalige dagblad L’Echo. Houba zegt in de krant dat „is aangetoond dat kunst goed kan zijn voor de mentale en fysieke gezondheid”. Ze baseert zich op onderzoek in de Canadese provincie Québec, waar museumbezoeken op doktersvoorschrift al in 2018 werden ingevoerd door het Museum voor Schone Kunsten van Montréal en de orde van artsen. Neurowetenschapper Beorn Nijenhuis en directeur van Museum van de Geest Hans Looijen leggen uit waarom dit een goed idee is.

Renée Steenbergen, die al jaren onderzoek doet naar private geldstromen in de kunst, verzet zich in een opinieartikel in het NRC tegen de ondersteuning van de gemeente Amsterdam van het Museum of Contemporary Art (MCA), het privémuseum dat Rob Defares van de Hartwig Art Foundation, samen met Beatrix Ruf, de ex-directeur van het Stedelijk Museum, die vanwege belangenverstrengeling moest vertrekken, wil beginnen in de voormalige rechtbank in Amsterdam-Zuid. Ze vindt dat de gemeente te veel risico's op zich neemt door het pand aan te kopen en vervolgens te verhuren. Laat Defares maar alles zelf betalen, als hij zo graag een eigen museum wil oprichten. ‘Ander groot bezwaar is natuurlijk, dat we al een museum voor moderne en hedendaagse kunst hebben in de hoofdstad: het Stedelijk. Dat kampt bovendien met een veel te krap budget. Waarom dan geld geven aan een nieuw initiatief, in plaats van het bestaande fatsoenlijk te financieren?' En wat gebeurt er als Defares het over tien jaar voor gezien houdt? Ze wijst op de grilligheid van particuliere verzamelaars. Volgens haar investeert de ware mecenas in de bestaande structuur voor de beeldende kunst.

De Nederlandse Spoorwegen (NS) hebben begin augustus een veertig meter lang kunstwerk van de Haagse beeldhouwer Auke de Vries, dat was te zien in het station Hollands Spoor, laten vernietigen. Een ‘pijnlijk besluit’ volgens de NS. Maar volgens De Vries wilden de Spoorwegen maar één ding: ‘Vernietiging van mijn beeld.’

De stichting Rietveld & Ruys, die de buitenexpositie Beeld & Beleving organiseerde met Beeldhouwparadijs Hofmanheide, kijkt met een positief gevoel terug op de eerste editie. De buitenkunst bracht duizenden mensen op de been. Een zestigtal beelden in alle Bergeijkse kernen waren met elkaar verbonden door een fiets- en wandelroute. Voorzitter Frank Ruwe: ,,Hiermee zijn we er onder meer in geslaagd mensen die normaal minder snel een expositie bezoeken, maar wel graag gaan fietsen en wandelen, te verrassen en verbazen.” De start begin juli verliep nog in mineur, omdat één van de kunstwerken vlak voor de opening werd vernield. Van drie andere beelden werden datzelfde weekend onderdelen ontvreemd. Vier kunstenaars verbleven bijna een maand in een bed and breakfast om in Bergeijk nieuwe kunst te creëren. Drie van de vier beelden zijn inmiddels verkocht aan lokale bedrijven.

Voor het tijdelijke onderkomen van de Tweede Kamer aan de Bezuidenhoutseweg in Den Haag maakte Jos de Putter het kunstwerk ‘Aarde’. De materiaalkeuze maakt het nu al een veelbesproken werk. Niet iedereen is fan van het nieuwe kunstwerk. Het kunstwerk wordt vergeleken met brokstukken, een klimmuur of zelfs poep. De Putter, bekend als documentairemaker, werd geselecteerd door de kunstcommissie van de Tweede Kamer. Het kunstwerk kwam tot stand binnen de percentageregeling, waarbij de Rijksoverheid bij bouwprojecten een percentage uitgeeft aan kunst. De verbouwkosten van deze tijdelijke locatie bedragen 161 miljoen euro. Het bedrag van 200 duizend euro dat in verschillende publicaties wordt genoemd als honorarium voor het kunstwerk klopt niet, zegt De Putter. „Het is iets minder. Ik mag niet zeggen hoeveel het wel is. Bovendien is het geld voor het hele kunstwerk, inclusief materiaal en onderzoek. Mijn eigen beloning is daar weer een kleiner onderdeel van.”

Er zijn plannen voor een nieuw museum in het oude gebouw van de rechtbank aan de Parnassusweg op de Zuidas in Amsterdam. Hiervoor wil de gemeente Amsterdam het gebouw verwerven van de huidige eigenaar, het Rijksvastgoedbedrijf. De Hartwig Art Foundation wil in het deels monumentale pand een internationaal museum voor hedendaagse kunst vestigen, op eigen kosten en risico. De Zuidas, waar behalve gewerkt ook gewoond wordt, krijgt er hiermee een culturele hotspot bij. De gemeenteraad moet nog instemmen met de plannen. Het museum bouwt geen eigen collectie op. Het Museum of Contemporary Art (MCA) wil ‘host’ zijn voor kunstenaars. Een selectie van de kunst die zij er maken, wordt geschonken aan de Collectie Nederland. Dat komt zowel de kunstenaars ten goede als het Nederlands cultureel erfgoed. De Hartwig Art Foundation wil zo een bijdrage leveren aan de collecties van de toekomst.

Het Stedelijk Museum in Amsterdam  moet het in 1940 gekochte schilderij Bild mit Häusern van Wassily Kandinsky teruggeven aan de erfgenamen. Die voeren sinds 2013 een juridische strijd om het werk terug te krijgen. ‘Vanwege het grote tijdsverloop en het belang van herstel van onrecht zullen we het werk retourneren zonder nieuwe tussenkomst van de Restitutiecommissie. Als stad hebben we een geschiedenis en daarmee een grote verantwoordelijkheid hoe om te gaan met het onrecht en het onherstelbare leed dat de Joodse bevolking is aangedaan in de Tweede Wereldoorlog. De gemeente Amsterdam heeft de morele plicht om hiernaar te handelen. Het college staat voor een rechtvaardig en duidelijk restitutiebeleid, dat in de kern zo veel mogelijk teruggaven van kunst aan de rechtmatige eigenaren of de erven van de eigenaren mogelijk maakt,’ aldus de gemeente Amsterdam.

De richtlijn kunstenaarshonoraria is sinds 2017 een uniek initiatief van de beeldende kunstsector om te komen tot fair practice en een ‘nieuw normaal’ in de professionele contractpraktijk tussen instellingen en kunstenaars. BKNL (Beeldende Kunst Nederland) heeft onlangs onderzoeksbureau Berenschot gevraagd een tweeledig onderzoek uit te voeren naar de werking van de Honorariumrichtlijn en naar de Regeling Kunstenaarshonorarium. Berenschot concludeert: de honorariumrichtlijn heeft zich in relatief korte tijd bewezen en wordt gezien als een nuttig instrument. Hoewel de eenvoud van de richtlijn bij aanvang de kracht ervan werd genoemd, blijkt nu behoefte vanuit het veld deze meer te differentiëren. De rode draad in de verbeterpunten voor de richtlijn: er bestaat behoefte aan meer verfijning van de richtlijn. Zowel makers als instellingen hebben behoefte aan meer differentiatie tussen soorten kunstenaars, soorten kunstwerken en soorten situaties waarin het werk wordt getoond. Zo is de huidige richtlijn minder bruikbaar voor groepstentoonstellingen en komen performancekunstenaars er veelal bekaaid van af. Over de werkbaarheid en effectiviteit van de bijbehorende financiële compensatie middels het Experimenteerreglement van het Mondriaan Fonds is men positief. Bijna alle geïnterviewden zijn van mening dat het volgen van de richtlijn moeilijk zal worden als deze financiële compensatie wegvalt. BKNL is blij met de resultaten van het onderzoek maar benadrukt dat ook na 2021 extra budget beschikbaar moet komen om duurzame toepassing van de richtlijn te garanderen.

Het Centraal Museum, Frans Hals Museum, Stedelijk Museum Amsterdam en Van Abbemuseum zijn een samenwerking aangegaan: samen hebben zij het werk ‘Guess Who’s Coming to Dinner Too?’ (2017-2019/20/21) van Patricia Kaersenhout aangekocht. De installatie, bestaande uit 4 grote tafels elk in de vorm van een driehoek, heeft plaats voor 60 onderbelichte, zwarte heldinnen van verzet. Met hun verhalen – van koningin Nefertiti tot activist Shirley Colleen Smith – wil Kaersenhout een completer en eerlijker beeld van de wereldgeschiedenis schetsen. In haar werk komen beeldend vermogen en cultureel activisme samen. De aankoop is met steun van de Vereniging Rembrandt en het Mondriaan Fonds mogelijk gemaakt.

Kunstenaar Daan Roosegaarde wordt beschuldigd van plagiaat. Zijn installatie Liquid Landscape, die 24 augustus is onthuld in het Italiaanse openluchtmuseum Arte Sella, zou een exacte kopie zijn van een werk uit 2013 van de Nederlandse kunstenaar Zoro Feigl. Daan Roosegaarde beaamt de treffende gelijkenis tussen de werken. ‘Maar’, verzekert hij, ‘ik zag dat werk pas voor het eerst twee weken geleden in een tv-uitzending over Feigl. Ik had het gevoel in een nare droom te zijn beland. Ik heb hem meteen opgebeld en uitgenodigd in de studio om het prototype te bekijken. Dat was een constructief gesprek. Vervolgens zijn wij de afgelopen twee weken in contact gebleven.’ Feigl ervoer de ontmoeting naar eigen zeggen als intimiderend. Om te beginnen bleek dat de werken ‘in de basis’ technisch hetzelfde zijn. ‘Vervolgens kwam de vraag of ik mijn werk niet kon aanpassen. Dat heb ik geweigerd. Waarna per mail nog enkele voorstellen over een gezamenlijk statement volgden. Maar het kwam er telkens op neer dat ik hun werk moest erkennen. Wat de omgekeerde wereld is. Mijn werk is ouder.’

Na een lockdown van zeven maanden zijn musea sinds juni 2021 weer open. Wat leerden ze van de coronacrisis, online programma-aanbod en wat verwachten ze van het komende jaar? Cultuurmarketing sprak met drie museumprofessionals van het Drents Museum, Zeeuws Museum en Cobra Museum. Het Drents museum is zich in die periode nog meer gaan richten op de eigen collectiepresentatie en gaan experimenteren met online prikkelarme rondleidingen. Het Zeeuws Museum is kritisch naar de eigen organisatie gaan kijken en meer gaan doen aan diversiteit en het Cobra Museum is meer ingaan zetten op de online kanalen en heeft de focus verlegd van de campagne over het kunstenaarsduo Frida Kahlo en Diego Rivera van internationale toeristen naar de young urban citizens, in de hoop dat zij het museum ook na de heropening zouden weten te vinden.

Volgende maand opent in Amersfoort CollectieCentrum Nederland (CC NL), het grootste kunstpakhuis van Nederland. NRC volgde sinds vorig jaar de ‘inhuizing’ van dit nieuwe depotgebouw voor vier rijkscollecties: Rijksmuseum, Openluchtmuseum, Paleis Het Loo en Rijksdienst Cultureel Erfgoed.

Twee maanden geleden berichtte Brabant Cultureel over de desolate toestand van het kunstwerk Hilverkaveling van kunstenaar Willem Claassen. De gemeente Hilvarenbeek, eigenaar van het kunstwerk, heeft zich dat aangetrokken en het object laten opknappen. Het is van een nieuwe verflaag voorzien, kapotte planken zijn vervangen en het mechanisme onder het kunstwerk is gerepareerd. Daarmee is overigens niet gezegd dat het kunstwerk helemaal in ere is hersteld. De foto’s van vroeger en nu laten dat zien dat het houtwerk van een vernislaag was voorzien en nu lijkt het een soort beits. Het werk heeft daardoor een wat ander aanzicht gekregen.

Kunstloc Brabant en het Van Gogh Nationaal Park (NP) gaan samen met 50 andere partners van het park werken aan het toekomstige Brabantse landschap met creativiteit als uitgangspunt. Hiervoor hebben zij een partnerovereenkomst getekend. Met Van Gogh, zijn vernieuwingsdrang, verbeeldingskracht, doorzettingsvermogen en durf als leidraad. De komende jaren zet Kunstloc zich in om de omgevingskwaliteit van het park te versterken met verbeeldingskracht en innovatieve oplossingen.

Het Kickstart Cultuurfonds ondersteunde het afgelopen jaar met bijna 40 miljoen euro 1.126 theaters, muziekpodia, musea en producenten van professionele podiumkunsten financieel, zodat ze zich konden aanpassen aan de vereisten van de anderhalve metersamenleving en het publiek zo optimaal mogelijk konden blijven bedienen. Er werden 1.707 aanvragen ingediend, waarvan ruim 65% kon worden gehonoreerd. Onder de ondersteunde aanvragers zijn veel aanvragers buiten de Randstad: maar liefst 63% van het budget is terecht gekomen buiten Noord- en Zuid-Holland en Utrecht of betrof een ‘landelijk’ project in meerdere provincies. De ondersteunde instellingen ontvangen geen meerjarige exploitatiesubsidie van het Rijk, maar zijn wel van grote waarde voor het culturele aanbod in Nederland. Op 16 augustus heeft demissionair minister van Engelshoven (OCW) de resultaten van het fonds in ontvangst genomen.

Het Mondriaan Fonds draagt tijdens de aanvraagronde van 2021 ruim € 3 miljoen bij aan de programma’s van 22 kunstpodia in Nederland. Het gaat om diverse podia, variërend van kleine kunstinitiatieven tot organisaties met een uitgebreid activiteitenprogramma. De bijdrage is bedoeld voor een publiekstoegankelijk programma dat bijdraagt aan de ontwikkeling en presentatie van hedendaagse beeldende kunst. De kunstpodia krijgen de bijdrage voor een inspirerend programma van 1 tot maximaal 3 jaar. Het gaat om vaste bijdragen van € 25.000 tot € 175.000 op jaarbasis. De regeling Programma’s Kunstpodia kent 4 categorieën – Start, Basis, Pro en Breed – en geeft instellingen de mogelijkheid tot groei en ontwikkeling. Elke categorie heeft eigen criteria, waarbij budget, periode en vereisten toenemen. In totaal werden er 74 aanvragen ontvangen. In de categorie Kunstpodium Start ontving SEA Foundation in Tilburg, naast 11 anderen, een bijdrage. In de categorie Kunstpodium Basis werden, naast 6 anderen, Club Solo in Breda en Kunstpodium T in Tilburg gehonoreerd. In de categorie Kunstpodium Pro ontving het fonds 6 aanvragen, waarvan 2 aanvragen een toekenning kregen: If I Can’t Dance, I Don’t Want to be Part of Your Revolution (Amsterdam), Nest (Den Haag). In de categorie Kunstpodium Breed ontving het fonds 2 aanvragen. Binnen deze categorie zijn geen toekenningen gedaan

Namens het Nederlandse museumveld heeft ICOM Nederland in april 2021 twintig kernwoorden ingediend bij ICOM Define, de internationale werkgroep die zich buigt over de museumdefinitie. De gekozen kernwoorden dienen volgens Nederland in ieder geval deel uit te maken van een nieuwe definitie, die in augustus 2022 uit komt. De adviezen van alle comités zijn nu door ICOM Define gedestilleerd tot een definitieve lijst met 20 keywords. 22 juni 2021 heeft de internationale werkgroep daarover een rapportage uitgebracht met alle (tussentijdse) conclusies en bevindingen. Om hier samen op te reflecteren organiseert ICOM Nederland twee online consultatierondes : op 27 augustus en 31 augustus.

Musea Bekennen Kleur presenteerde op 8 juli De Verbintenis. Het is een collectief statement waar 26 musea gezamenlijke doelstellingen hebben geformuleerd om op te staan tegen institutioneel racisme en alle andere vormen van discriminatie. Het uitspreken van het statement vond plaats in de Nicolaikerk te Utrecht tijdens het Keti Koti dialoog.

Protocol voor veilig en verantwoord museumbezoek met ingang van 20 juli 2021.

In opdracht van BKNL, Beeldende Kunst Nederland, heeft het onderzoeksbureau Berenschot en in samenspraak met de begeleidingscommissie van BKNL het Evaluatierapport Richtlijn en Experimenteerreglement Kunstenaarshonorarium opgeleverd. (gedateerd 29 april 2021). ‘’Samenvattend kan worden geconstateerd dat de honorariumrichtlijn inmiddels een brede bekendheid in de kunstsector geniet. Alle presentatie-instellingen en waarschijnlijk ook bijna alle musea zijn van het bestaan en de inhoud op de hoogte. In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat veel twijfelaars aan het nut van de richtlijn inmiddels ‘over de streep’ zijn. De richtlijn heeft zich volgens velen in korte tijd bewezen als een nuttig instrument. ‘’ Gezien de impact van de Coronacrisis is 2021 niet het meest geschikte moment om de overgang te maken naar een situatie waarin de richtlijn niet meer met flankerend beleid wordt ondersteund. BKNL heeft demissionair minister van Engelshoven laten weten dat een voortzetting van de tijdelijke covid- regeling Kunstenaarshonorarium of een hernieuwde (tijdelijke) voortzetting van het Experimenteer-reglement de aanbeveling verdient. (10 juli )