De publicatie ‘Land Art Live’ presenteert land art-werken uit de zogenoemde Flevoland-collectie en gerelateerde performances uitgebreid in woord en beeld. De Flevoland-collectie omvat inmiddels tien werken; het vroegste is Observatorium van Morris uit 1977, waarna werken van onder meer Marinus Boezem, Richard Serra, Daniel Libeskind, Piet Slegers en recent RAAAF/Atelier de Lyon en Bob Gramsma volgden. Martine van Kampen en Mariska van den Berg gaan met artikelen en interviews in op het verleden, heden en de toekomst van deze collectie. Ze onderzoeken welke betekenis de landschapswerken hebben en in de toekomst kunnen hebben.
Het Nederlands Fotomuseum heeft met bijdragen van particulieren en van het Mondriaan Fonds werk aangekocht van vijf hedendaagse makers. Het betreft werk van Laurence Aëgerter, Marwan Bassiouni, Sara Blokland, Dana Lixenberg en Henk Wildschut. Het Mondriaan Fonds droeg bij aan de aankopen van de eerste drie makers met een bijdrage Collectieprogramma’s.
Het kunstwerk Monument voor de eerste kus van Karin Colen is van zijn plaats bij het oude raadhuis van Schijndel verdwenen. Waar is het toch gebleven?,wil Marrik van Rozendaal weten. De fractieleider van D66 in Meierijstad stelde vragen aan het gemeentebestuur van Meierijstad. Colen had al opgevangen dat het beeldje er sinds kort niet meer staat. ,,Maar ik maakte me er niet al te druk om. Het raadhuis wordt verbouwd, dus het zal wel even een andere plek hebben, denk ik.” Bij de gemeente konden ze daar op 22 februari geen antwoord op geven.
Charly van Rest is de winnaar van de eerste editie van de Maker achter de Maker Award, voor zijn vakmanschap in het creëren, opnemen en bewerken van geluid voor projecten van kunstenaars. De Maker achter de Maker Award eert makers die met hun onberispelijke vakmanschap en ondersteunende medewerking een voor een kunstenaar essentiële bijdrage hebben geleverd aan het verwezenlijken van zijn of haar werk, tot genoegen van het publiek. De prijs is in het leven geroepen door Kunstinstituut Melly in samenwerking met het Mondriaan Fonds. De winnaar ontvangt een geldprijs van €5.000. Naar aanleiding van een open call die gelanceerd werd in september 2020, kregen beeldend kunstenaars de kans om kandidaten voor de prijs te nomineren. Meer dan honderd nominaties werden beoordeeld en besproken door een jury. Charly van Rest werd gekozen vanwege zijn vakkundigheid in het creëren, opnemen en monteren van geluid voor kunstenaarsprojecten. Volgens de jury komt zijn vakkundigheid op het gebied van het creëren van geluid niet alleen voort uit technische expertise, maar ook uit het feit dat hij “in staat is om goed te luisteren naar kunstenaars die zich uitdrukken in uiteenlopende artistieke talen.”
Het Centrum Beeldende Kunst (CBK) Groningen heet sinds 22 februari Kunstpunt Groningen. De organisatie laat met de naamsverandering zien een nieuwe weg te zijn ingeslagen. Naast het ontwikkelen en het beheer van kunst op straat en de kunstuitleen, staat de knooppuntfunctie centraal. ‘Als knooppunt verbinden we kunst, kunstenaars, publiek, scholen, instellingen en bedrijven met elkaar. Zo bouwen we samen aan kunststad Groningen’, licht directeur Paula Lambeck in een persbericht toe. Op de website zijn video’s, blogs, informatie over kunst lenen, kunst op straat, kunst op school en Groninger kunstenaars te vinden. Kunstenaars kunnen er terecht voor open calls, nieuws en om een portfolio van hun werk aan te maken. Beeldende kunstinstellingen tonen hun activiteiten op deze site.
Het voortbestaan van het Museum het Valkhof wordt bedreigd nu in de Nijmeegse gemeenteraad twijfelt over een bijna 16 miljoen euro kostend reddingsplan. Komt dat geld er niet, dan valt het doek voor het Valkhof in zijn huidige vorm. ‘Dat zou eeuwig zonde zijn’, vindt Hedwig Saam, directeur. Het gesteggel over het reddingsplan is de zoveelste episode in wat zo langzamerhand het drama van het Valkhof mag heten. Saam is de vierde directeur in vier jaar. Bezoekersaantallen blijven achter, financiële tekorten stapelen zich op, het gebouw is verouderd en toe aan renovatie. Er is weinig steun voor het plan dat GroenLinkswethouder Noël Vergunst onlangs presenteerde. In 2017 noemde bureau Berenschot het Valkhof het stiefkindje onder de regionale musea in Nederland: geen uitstraling, geen visie, geen populaire tentoonstellingen. Hoe dat komt? Jan van Laarhoven, twee keer interim-directeur van het Valkhof en jarenlang directeur van het Noordbrabants museum, zegt dat er geen goede exposities zijn gemaakt omdat de financiën ontbraken. De Gelderse museumdeskundige Liesbeth Tonckens: ‘Je bent ook afhankelijk van je omgeving. Doet Nijmegen wel genoeg voor zijn museum? Wordt het uitgedragen naar buiten? Staat het bestuur ervoor open? Dat heeft ook iets te maken met de cultuur in de stad.’ De plannen voor het Valkhof komen op 3 maart in de gemeenteraad.
Alumni van de Rijksakademie stellen hun werk ter beschikking voor een fondswervingsactie voor Engagement NL. Dat is een Nederlandse aftakking van het Belgische Engagement dat zich al vóór #MeToo inzette om seksisme, grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik binnen de culturele sector aan te kaarten.
Het Rijksmuseum heeft een BREEAM-NL In-Use duurzaamheidscertificaat ontvangen met een ‘outstanding’ beoordeling (5 sterren). Hiermee is het Rijksmuseum het eerste museum ter wereld dat voor het beheer van een bestaand gebouw de hoogste haalbare score krijgt. BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method. Deze internationale certificeringsmethode voor duurzaamheid beoordeelt onder meer het gebruik van energie, water en afval. Duurzaamheid staat bij steeds meer musea op de agenda en een aantal zijn net als het Rijksmuseum BREEAM-NL In-Us-gecertificeerd.
Met enige regelmaat worden in Nederland bekende kunstwerken geroofd, veelal schilderijen uit musea. Het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) deed hiernaar onderzoek en publiceerde de resultaten in de nieuwe editie van Justitiële verkenningen over ‘Trends in kunstcriminaliteit’. Kunstcriminaliteit heeft veel meer verschijningsvormen dan enkel kunstroof. Zo vallen fraude, vervalsing en vandalisme ook onder kunstcriminaliteit en daarnaast zijn er vormen van criminaliteit die aan kunst gerelateerd zijn, zoals witwassen, gijzeling en afpersing. In een artikel over de aanpak van kunstcriminaliteit op Europees niveau wordt geconstateerd dat de opsporing en vervolging van daders niet eenvoudig is. Ook de aanpak van de Nederlandse politie als het gaat om criminele praktijken in de kunst-, antiek- en cultuurgoederenhandel wordt besproken. Er zijn grote bedragen gemoeid met de criminaliteit gerelateerd aan kunst, antiek of cultuurgoederen en dat ook de criminele belangen groot zijn. De netwerken erachter hebben soms verbinding met georganiseerde misdaadgroeperingen zoals de maffia of met financiering van terrorisme. Daarnaast komt ook kunstvandalisme aan de orde. Dit heeft recent een nieuwe dimensie gekregen. Agressie tegen cultuurgoederen (iconoclasme) is nu vaak politiek, ideologisch gemotiveerd, zoals recente aanvallen op standbeelden van bijvoorbeeld koloniale gezagsdragers laten zien.
Museum Panorama Mesdag en Venéco sluiten een partnerschap voor vijf jaar. Venéco gaat de werknemers van het museum begeleiden naar ‘het nieuwe werken’ (in de cloud). Algemeen directeuren Minke Schat (Museum Panorama Mesdag) en Wilbert Nederpelt (Venéco) legden het nieuwe partnerschap vast in een overeenkomst. Door het partnerschap met Venéco wil het museum zijn digitale aanwezigheid verder versterken en verbreden. Doel is om zo de vele liefhebbers van het erfgoed van Mesdag-van Houten wereldwijd te binden en de collectie van het museum dichterbij het publiek te brengen. Schat: “Partners zijn onmisbaar, vooral in deze onzekere periode. In de voetsporen van Mesdag zetten we juist nu nóg meer in op cultureel ondernemerschap. Mesdag was naast kunstenaar en mecenas ook ondernemer. In de geest van de meester moeten we als privaat museum in deze zorgelijke tijden naast scherpe en pijnlijke keuzes blijven innoveren en ondernemen. We zijn daarom buitengewoon verheugd dat we met Venéco deze samenwerking kunnen opstarten.”
Tafels met een bijzonder verhaal. Zo zou je de meubels kunnen noemen die zijn gezaagd door King's of Colors. Ze zijn gemaakt van de platen waarmee ondernemers na de rellen hun zaak in de Bossche binnenstad hadden dichtgetimmerd. De eerste exemplaren met tekeningen afkomstig van Jan-Henk van Ieperen en Frank Willems gaan in elk geval binnenkort onder de veilinghamer van de website allerallereersteveiling.nl
Minister van Engelshoven (OCW) heeft op 18 februari de Johannes Vermeerprijs 2020, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, uitgereikt aan fotograaf Rineke Dijkstra. Rineke Dijkstra ontvangt de prijs vanwege haar iconische bijdrage aan de fotografie. Zij is – aldus het juryrapport – “de koningin van de Nederlandse portretkunst”.
Kunst kan veel betekenen in de zorg en het is dan ook mooi om te zien dat recent twee Brabantse kunstenaars een werk mochten maken voor twee ziekenhuizen die de toegevoegde waarde van kunst zien. Gery Bouw & Jori van Boxtel plaatsten een monumentaal glaskunstwerk in het Amphia Ziekenhuis in Breda. Jenny Ymker heeft een tapijt laten weven voor het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam. De kunstwerken zijn figuratief, herkenbaar en daarom roepen ze misschien ook zoveel positieve reacties op. Zou dat ook komen omdat de kunstenaars er zelf in figureren? Adviseur van Kunstloc Atty Bax schreef er een blog over.
Na de gloeilamp en de halogeenlamp gaat per 1 september 2021 de fameuze TL-buis in de ban. Veel TL-lampen voldoen namelijk niet aan de efficiëntie-eisen van de in 2019 gepubliceerde herziene Europese Ecodesign-maatregel. Net als bij de andere uitgefaseerde lichtbronnen is ledverlichting een logisch alternatief, ook voor musea. Musea gebruiken TL-buizen vaak om daglicht te simuleren of ze worden toegepast als algemene verlichting in werkruimtes. Er zijn ook kunstenaars die TL-buizen in hun installaties hebben verwerkt. Er kan dus een probleem ontstaan als kapotte buizen aan vervanging toe zijn en er geen TL-buis meer te koop is. TL-buizen kun je vervangen door ledbuizen, maar de TL-armaturen moeten daarvoor worden aangepast en de installatie opnieuw gekeurd. Ook de lichtverdeling van led is anders waardoor de efficiëntie, lichtkwaliteit en het comfort waarschijnlijk niet optimaal zijn. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed raadt daarom aan om, als de TL-installatie toch aan verbetering of vervanging toe is, over te stappen op led-armaturen of ledpanelen
„Het is één grote oefening in improviseren”, zegt Sigrid van Willigen, sinds 2014 directeur Fine Arts op de HKU in Utrecht. Hoe geef je tijdens de lockdown aan 170 studenten praktijklessen beeldhouwen, tekenen en schilderen? De studenten werken er in hun eigen studio’s, alles volgens corona-voorschriften. Daartoe werden de theorielokalen verbouwd tot atelierruimtes. De werkplaatsen blijven gewoon open. De theorielessen, groepslessen, opdrachten en ook de toelating gebeuren online. Voor dit zogeheten ‘hybride onderwijs’ zijn extra docenten en klassenassistenten ingezet. Fysieke lessen zijn er wel, maar alleen individueel. Vooral de eerstejaars hebben het lastig, zij moeten nog en community opbouwen en dat gaat moeilijk. „Sommige studenten hebben hulp nodig, raken depressief – we zijn daar alert op. Anderen tonen zich juist ongelooflijk creatief en wendbaar.” Corona brengt kunststudenten ook in financiële problemen. Studenten van binnen de EU betalen op de HKU het standaard collegegeld van bijna 2.200 euro, studenten van buiten de EU 6.300 euro. „Door het wegvallen van baantjes is dat bedrag een groot probleem”.
Foto’s op aluminium; foto’s zonder lijst; ingekleurde foto’s: hoe bewaar je die voor de toekomst? Zestien museale collecties, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben hun krachten gebundeld in het project ‘Collectiekennis 2.0 / Fotografie’. Dit op initiatief van Stichting Behoud Moderne Kunst (SBMK), die eerder een gezamenlijk onderzoek leidde naar conservering van plastics in kunstcollecties. Met een bijdrage van het Mondriaan Fonds en andere cultuurfondsen ontwikkelen de musea methoden om kunstfotografie te monitoren, samen met UvA-studenten die zich specialiseren in restauratie en conservering
Nadia de Vries sprak met filmmaker Vanesa Abajo Pérez en dichter Maud Vanhauwaert over hun expositie in het Amsterdamse Museum Tot Zover : Ik ben mijn lichaam niet : de verdwijning van de mens. In de tentoonstelling staan de persoonlijke spullen van overleden mensen centraal. Rondom deze spullen, die in de tentoonstelling ook te zien zijn als onderdeel van de object-installatie, hebben Abajo Pérez en Vanhauwaert beelden en teksten gemaakt. Met het project bevragen de twee kunstenaars de materiële voorwaarden van het menselijk bestaan. Besta je nog wanneer je geen lichaam meer hebt? Kan een overleden persoon voortleven via overgebleven bezittingen, zoals kledingstukken, meubels of persoonlijke objecten? “In de huidige ‘selfie-society,’ zoals ik het zelf noem, zijn we erg gewend om onszelf als protagonist te zien. Voor deze documentaire vond ik het belangrijk om aan te kaarten dat je als individueel mens geen centrale rol speelt in het leven, maar dat je slechts een klein deeltje bent van een groter geheel. Als mens ben je een bijfiguur; de wereld om je heen, díe is de protagonist.”
De gemeente Bladel heeft jaarlijks een aankoopbudget voor kunst voor maximaal 3600 euro. Speciale aandacht is er voor bekende plaatselijke schilders als Joseph Gindra en Victor de Buck. Bij eventuele aankoop moet het om onderscheidende werken gaan. De stukken moeten niet lijken op wat de gemeente al in bezit heeft. Dat staat te lezen in de notitie Kunst in openbare ruimte. Bladel wil daarin aangeven hoe om te gaan met kunst in openbare ruimten. De gemeente heeft ook richtlijnen voor schenkingen opgesteld. Bladel is terughoudend in het aankopen van kunstobjecten. Dat wil zeggen dat de gemeente niet actief op zoek gaat naar uitbreiding van de kunstcollectie. Raadsleden geven daar geen prioriteit aan.
Kunstenaarsinitiatief W139 in Amsterdam veilt werk van ongenoemde kunstenaars voor het eigen voortbestaan. Het initiatief ontbeert per 2021 gemeentelijke subsidie. Een benefietveiling plus een gift van dertien musea geeft lucht aan W139, een van de laatste plekken voor beeldende kunst in de binnenstad van Amsterdam. In totaal is er 78 duizend euro opgehaald.
Esmée Teeuw volgt de opleiding docent Beeldende Kunst en Vormgeving aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg. De tweedejaars student klopte voor haar stage aan bij directeur Hans Sonnemans van Museum ’t Oude Slot in Veldhoven. ,,Het is de bedoeling dat ik een kunsteducatief product ontwikkel. Gaandeweg ontstond het idee om iets met Kempische zandtekeningen te doen. Ik kende het nog niet, maar ik heb me erin verdiept.” Ze ging op zoek naar bronnen die over zandtekeningen in de Kempen gaan. Ook maakte ze een koppeling met andere culturen waarin ook dit soort tekeningen worden gemaakt maar met andere materialen. Met haar project over Kempische zandtekeningen wil ze basisschoolleerlingen laten nadenken, en ze zelf aan de slag laten gaan met zand. ,,Het plan was om hier schoolklassen uit te nodigen, maar dat gaat nu nog niet. In een museum mogen kinderen meestal niets doen, behalve luisteren. Mijn product maak ik daarom interactief.’’
Op 15 februari opent er wederom een loket van het Kickstart Cultuurfonds. Er kan worden aangevraagd door een museum of presentatie-instelling beeldende kunst met een eigen gebouw. Hieronder vallen ook de publiekstoegankelijke monumenten, zoals molens en kastelen. Niet in aanmerking komen tentoonstellingsproducenten zonder eigen publiekslocatie en galeries. Kickstart Cultuurfonds is een tijdelijk fonds dat in 2021 circa 20 miljoen euro te besteden heeft. Het fonds is opgericht om de culturele sector te helpen zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden die zijn ontstaan als gevolg van de coronamaatregelen. Instellingen die géén meerjarige exploitatiesubsidie krijgen van het ministerie van OCW, VWS of de Rijkscultuurfondsen in de periode in 2021 – 2024 komen voor ondersteuning in aanmerking.
Darija Kalkan werkt sinds maart 2020 als manager marketing en communicatie bij het Stedelijk Museum Amsterdam. Cultuurmarketing sprak met haar, o.m. over wat de rol van marketing en communicatie binnen het Stedelijk Museum is en hoe de inhoud wordt doorvertaald naar campagnes.
Willemineke Hammer begon in 1998 bij EGM architecten als assistent ontwerper en is inmiddels partner-architect. Ze houdt zich bezig met projecten in de zorg die uiteenlopen van grote academische settings, algemene ziekenhuizen en specifieke woonzorgprojecten tot initiatieven waar ‘zo normaal mogelijk wonen en leven’ centraal staat. “Wat ze gemeen hebben”, zegt Hammer, “is dat het locaties betreft waar mensen eigenlijk liever niet zijn, maar er door hun kwetsbare situatie wel moeten verblijven. Dat vraagt om zorgvuldig ontworpen omgevingen waarin patiënten, maar ook bezoekers en medewerkers, zich veilig, op hun gemak en niet verloren voelen. In de zorg is de menselijke maat extra belangrijk.” BNI sprak met haar over de rol die kunst speelt in de ontwerpen van EGM architecten. Voor Willemineke Hammer houdt architectuur niet op bij techniek en functionaliteit. “Met vorm, materiaal en kleur kan je op verschillende niveaus schoonheid in een gebouw of ruimte brengen.” EGM is o.m. verantwoordelijk voor de healing environment in Erasmus MC, Rotterdam.
Het Artist in Residence (AIR) platform Brabant heeft in een nieuwsbrief de komst aangekondigd van drie nieuwe deelnemers. Plekken waar kunstenaars voor een bepaalde periode kunnen wonen en werken en waar zij zich kunnen focussen op experiment, reflectie of verdieping. De instellingen die zich onlangs bij het platform hebben aangesloten, zijn United Cowboys in Eindhoven, het GlasLab in ’s-Hertogenbosch en De Missie (onderdeel van Park Zuiderhout) te Breda. Kunstenaars worden geplaatst na aanmelding en selectie of worden benaderd door de instelling zelf en uitgenodigd voor een werkperiode. In de toekomst wordt bij Ecodorp Boekel, dat nog in aanbouw is, ook een AIR gerealiseerd.
'Een inkomen in ruil voor kunst’ – zo staat de Beeldende Kunst Regeling die tussen 1949 en 1987 dienst deed bekend. De regeling is nu middels twee tentoonstellingen en een boek uit de oude la opgediept. Nous Faes duikt aan de hand van de publicatie Een monument voor de BKR, een uitgave In samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, in de geschiedenis van de regeling, en laat ook de echo's ervan in het huidige cultuurbeleid zien. “De vraag komt op wat het nu wérkelijk kan betekenen dat de rijksdienst zoveel jaar later ineens eerherstel bepleit voor de BKR? Het antwoord op die vraag vinden we in de beleidscontext van het ministerie van OCW, want het vaandelzwaaien met de BKR-werken door de rijksdienst betreft hun museale status. Kerntaak van de dienst is de bescherming van erfgoed en dat is zoals bekend een speerpunt in het cultuurbeleid van het kabinet Rutte 3.”(…) “Een monument voor de BKR rekent af met een kunstmatig onderscheid dat politici en ambtenaren al 100 jaar maken tussen sociaal beleid (kunstenaars een inkomen bieden) en kunstbeleid (artistieke kwaliteit stimuleren en nationaal erfgoed bewaken): beide oogmerken kunnen wel degelijk samenvallen stelt de rijksdienst met dit boek. Dat sociaal beleid en artistiek beleid geen match zouden zijn, dat een sociaal motief artistieke kwaliteit uitsluit of zelfs teniet doet, blijkt een ongeldige redenatie. Dat biedt perspectief op ondersteuning van makers in de breedte.”
Aanvankelijk stond het FotoFestival Naarden gepland van 8 mei tot en met 13 juli 2021. Het bestuur van het festival heeft besloten het zekere voor het onzekere te nemen en het festival op te schuiven naar de zomer. De openingsdatum is 3 juli en het festival sluit op 29 augustus 2021. Ook is er voor gekozen locaties te kiezen die ‘corona-proof’ ingericht en bezocht kunnen worden, een aantal daarvan bevindt zich buiten de vesting van Naarden. Er wordt gelet op de mogelijkheid voor éénrichtingsverkeer en meer buitenlocaties. In overleg met Gemeente Gooise Meren wordt een mobiliteitsplan ontwikkeld, zodat iedereen zoveel mogelijk locaties kan bezoeken. De inzendtermijn voor de open call voor het festival is eveneens verlengd: er kan worden ingezonden tot en met 30 april 2021. Het festival nodigt fotografen uit om aansluiting te zoeken bij het centrale thema ‘Permanent Vacation’. Dit thema laat zich vertalen als het ‘gevoel van absolute vrijheid en totale onafhankelijkheid. Geen barrières, geen stress, geen werkdruk.’
De Academie voor Beeldende Vorming (ABV) Tilburg kijkt weer terug op een mooie editie Crosslab. In dit project experimenteren en onderzoeken studenten van de ABV (docentopleiding Beeldende Kunst en Vormgeving) tien weken lang in de beroepspraktijk; de onderzoeksvragen of probleemstellingen komen uit het werkveld (musea, onderwijs, stichtingen en festivals). Aan Crosslabs 2020 hebben 100 studenten, 20 docenten en gastdocenten en 6 partners uit het werkveld hebben gewerkt van maart - november 2020. Samenwerkingspartners waren: MU, EKWC, Galerie Pennings, FHK Werkplaatsen, Fontys Collectie, Scholen Tilburg-West.
Op het jubileumsymposium van het vakblad BK Informatie stond dit jaar kunst in de openbare ruimte centraal. Er was al een online database van honderd sleutelwerken aangelegd en er vond een middag plaats met meerdere panels, waar gesproken werd over de vele kwesties en veranderingen waarmee kunstenaars en bemiddelaars te maken hebben. Minke van Schaik keek online mee. Ze zag hoe kunstenaars zich aan de omstandigheden weten aan te passen, maar niet zonder steun van bemiddelaars kunnen.
Voortaan werkt het Mondriaan Fonds met vaste voorzitters voor de adviescommissies. Dyonna Benett, Femke Haijtema, Jorrit Kelder, Kees Zandvliet, Marisa Monsanto, Peter van der Es en Robert Jan Verhagen vormen samen het vaste voorzittersteam. De zeven leden zijn professionals uit het hele land en nemen een indrukwekkende hoeveelheid expertise en uiteenlopende achtergronden mee naar de vergadertafel. Door met vaste voorzitters te gaan werken wordt de verbinding tussen het veld en het fonds nog sterker en constanter. Het Mondriaan Fonds is er van overtuigd dat het voorzittersteam het fonds zal versterken door de komende jaren actief en duurzaam te bouwen aan een werkwijze waarin de kennis, het collectieve geheugen en de inhoud binnen de commissies verbreed, vergroot en bestendigd wordt. De vaste voorzitters zullen elk tientallen vergaderingen per jaar op het gebied van beeldende kunst en cultureel erfgoed voorzitten en toezien op een uniforme werkwijze binnen alle commissies.
De planken waarmee Bossche winkels dichtgetimmerd zijn na de avondklokrellen van vorige week worden voor een goed doel ingezet. De straatkunst van de kunstenaars van Kings of Colors wordt omgetoverd tot tafels. Het meubilair wordt geveild op allerallereerste.nl. Het idee om er nu zogeheten LOCK UP-tafels van te maken, komt van Buro Kade op de Tramkade. SPARK Makers Zone op het Grenco-terrein mag ermee aan de slag gaan. Natuurlijk werken wij graag mee, ideeën en initiatieven van makers waarmee wij onze kennis en kunde in kunnen zetten, dat is precies waar we voor zijn”, zegt Cassandra Vugts, directeur SPARK. De opbrengst van de geveilde tafels komt volledig ten goede aan het herstelfonds voor getroffen ondernemers.
,,Ik leef momenteel als het ware op een berg met losse eindjes. Door die afzeggingen is veel werk onaf gebleven en een opdracht niet kunnen voltooien, en dus ook het resultaat niet kunnen horen, geeft een onvoldaan gevoel.” Eindhovens Dagblad sprak met Angela de Weijer (33), alias Miss Milivolt, audiovisueel kunstenaar, componist en producent van multidisciplinaire ervaringen. Collega’s gaan online met hun muziek, maar dat is voor haar geen optie. ,,Ik hou er niet van, maar vooral: ik maak iets voor een bepaalde plek, iets wat alleen dáár past en dat komt online niet over. In een traditionele concertsetting zul je me niet zo gauw vinden.” Van collega’s, net als zijzelf veelal zelfstandige ondernemers, hoort ze slechte verhalen. Ze heeft geluk, vindt ze zelf. Ze is sinds najaar 2020 stadscomponist van Meijerijstad, werkt een dag per week bij het productiehuis voor nieuwe muziek in Maastricht en krijgt een bedrag uit de Impulsgelden van de provincie Noord-Brabant. ,,Wat ik vooral mis zijn de concerten. Ik mis de inspiratie van de mensen die daar komen, de input van nieuwe kunst die ik kan horen, zien, voelen en ruiken. Ik voel me onthand. Ik mis de verbinding.”
Geef kunstwerk De Stoelen in Bakel een nieuwe plek. Bij voorkeur op een andere prominente plaats in het centrum van Bakel. En dan het liefst bij de entree van het dorp aan de kant van Helmond, de rotonde aan het begin van de Dorpsstraat. Dat is, kort en krachtig, de boodschap van de gemeenteraadsleden van Kollenburg en Coopmans van de Dorpspartij in de gemeenteraad van Gemert-Bakel. ,,Het zou toch zonde zijn als het kunstwerk van Thijs van Kimmenade roemloos zou eindigen op de gemeentewerf, omdat het na de herinrichting van het St. Wilbertsplein niet meer op die plek past", aldus Van Kollenburg. ,,Daar moet toch een oplossing voor te vinden zijn, denken wij.” Het probleem is ontstaan door de aanstaande herinrichting van het Bakelse dorpshart. Die ingrijpende opknapbeurt gaat binnenkort al van start. Aan de voorkant van de kerk aan het plein komt gras, een aantal parkeerplaatsen verdwijnt en er komt een ruime waterpartij. Van Kimmenade is het niet eens met het plan van het Gemert-Bakelse gemeentebestuur om zijn Stoelen te verwijderen. De Milheezenaar ontwierp het kunstwerk in 1994. Het symboliseert de drie kerkdorpen waar de toenmalige gemeente Bakel, Milheeze en De Rips uit bestond. Van Kimmenade kondigde in het Eindhovens Dagblad aan dat hij zich via de rechter tegen het verplaatsen zal verzetten.
De galeries zijn gesloten, de kunstbeurzen afgelast. Veel galeries richten zich voorlopig op onlineverkoop, waar internationaal een grote stijging is ingezet. De grote veilinghuizen zagen hun onlineverkoop verdrievoudigen. Volgens een onderzoek van verzekeraar Hiscox kocht maar liefst 82 procent van de ‘jonge kunstverzamelaars’ (minder dan drie jaar actief) vorig jaar online kunst. Het blijkt echter lastig de spontaniteit van ontmoetingen tijdens openingen en kunstbeurzen online na te bootsen. Het momentum ontbreekt en nieuwe contacten opdoen is er niet bij, vertellen galeriehouders. En kopers willen het aanbod natuurlijk het liefst in het echt zien. Hoe houden galeriehouders zich staande? De Volkskrant vroeg het vier Nederlandse galeriehouders.
Ben je werkzaam bij een museum of instelling met plannen voor een tentoonstelling, project of samenwerking? Misschien kom je in aanmerking voor een van de regelingen van het Mondriaan Fonds. Om je op weg te helpen in het aanbod van mogelijkheden voor musea, kunstpodia en andere kunst- en erfgoedinstellingen organiseert het Mondriaan Fonds een plenair online spreekuur op 1 maart van 15.00 tot 16.00 uur
De Vlaamse socioloog Delphine Hesters deed uitgebreid onderzoek naar de sociaal-economische positie van kunstenaars. Dat is een zgn. 'wicked problem', want het is onderdeel van grotere maatschappelijke problemen. Oplossingen die aangedragen worden in de praktijk of door het beleid zijn vaak slechts deeloplossingen en kunnen op hun beurt weer nieuwe problemen veroorzaken. Delphine Hesters vertelde over haar onderzoek tijdens het tweedelig webinar The Asset of Art. In haar presentatie besprak Hesters vier grote verschuivingen in de kunstwereld waardoor kunstenaars in hun positie zijn gekomen. Ze beschrijft een aantal uitdagingen waar kunstenaars in het uitoefenen van hun beroep tegenaan lopen, variërend van tijdgebrek tot geldgebrek. De mythe van de lineair groeiende carrière in de kunst correspondeert niet alleen niet met de werkelijkheid, maar kan ook schadelijk zijn voor kunstenaars, stelt Hesters. Bij systeemveranderingen gaat het altijd om een collectieve daad. En, benadrukt ze: “Bij de grote veranderingen binnen de manier waarop de kunstensector georganiseerd is, zijn kunstenaars áltijd een drijvende kracht geweest.”
‘’Het museum is bij uitstek een plek waar resonantie wordt gezocht. Je wordt aangeraakt door iets dat buiten jezelf staat, een schilderij, een beeld, een gebruiksvoorwerp uit het verleden, een creatie voor de toekomst.’’ NRC publiceert een ingekorte versie van een lezing, die Bas Heijne heeft uitgesproken op de online nieuwjaarsbijeenkomst van de Museumvereniging. Heijne geeft aan dat een museum een plek is waar resonantie wordt gezocht. Hij voorspelt na de coronacrisis een enorme toeloop naar musea. Juist door die honger naar betekenisvol museumbezoek.
Het jubileumnummer van kunsttijdschrift ‘See All This’ is geheel gewijd aan vrouwen. In zeven hoofdstukken worden 379 ‘briljante vrouwen’ voorgesteld. Het nummer werd samengesteld door de Belgische curator Catherine De Zegher. Ze groepeerde de kunstenaars in zeven hoofdstukken – ‘expositiezalen’ – met thema’s die ze ontleende aan de gedichten van Emily Dickinson, een kunstenaar die zelf ook pas na haar dood werd ontdekt. Die papieren tentoonstellingen zijn vooral visueel overdonderend – de kunstenaars zelf worden met korte lemma’s geïntroduceerd – en heerlijk associatief
‘Kunst moet niet vastzetten maar ruimte bieden om te denken’– het is een principe dat kunstduizendpoot Alex de Vries vanaf het allereerste begin trouw is gebleven. Hanne Hagenaars spreekt hem over het bewaren en bewaken van openheid, experiment en interdisciplinariteit in de kunst. Én over de eerste jaren van Metropolis M, mede door hem opgericht.
Voor een deel van de Nederlandse musea is het helemaal niet aantrekkelijk om uit (corona)geldnood een deel van hun personeel te ontslaan. Voor musea die een zogeheten gemeente-cao hebben, is zo'n reorganisatie namelijk erg duur. Dat blijkt uit een rondgang van NU.nl langs musea, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Museumvereniging.
Vijftien kunstenaars zijn op 30 januari begonnen met het opfleuren van de binnenstad van ‘s-. Hertogenbosch. De houten platen waarmee winkels zijn dichtgetimmerd worden beschilderd. Kunstenaarscollectief Kings of Colors wil de getroffen ondernemers een hart onder de riem steken met hun vrolijke kunstwerken.
De tweede netwerkbijeenkomst 'Kunst in de openbare ruimte' zal als webinar plaatsvinden. En er valt iets te vieren: 'Het Stappenplan kunst in de openbare ruimte. Een leidraad voor beheer en behoud' is af. Dit zal op dit 4 februari kort gepresenteerd worden. De online bijeenkomst wordt georganiseerd door de RCE projectgroep Kunst in de openbare ruimte. Het stappenplan geeft praktische informatie voor het beheer en behoud van kunst in de openbare ruimte. Het gaat in op probleemsituaties waar eigenaren, beheerders en andere betrokkenen mee te maken kunnen krijgen. Aan bod komen onder andere onderhoud, documentatie, waardering, risicomanagement, schade en restauratie.
Hans den Hartog Jager schreef over een nieuwe ‘super avant-garde’, die voor het eerst artistieke machtsverhoudingen in twijfel trekt. Ewoud Kieft reageert. „Dadaïsten, de Blaue Reiter-groep, de surrealisten en Russiche Futuristen hadden stuk voor stuk een nieuwe spirituele wereldorde voor ogen.”
Persis Bekkering zag webinars, gelivestreamde panelgesprekken en online workshops voorbij komen rond het thema ‘care’, georganiseerd door kunstinstellingen. Care die vaak ‘radical’ of ‘collective’ is, of allebei. ‘Care’ in de betekenis van zorg, maar ook verzorging, bekommering, geven om, aandacht hebben voor. Een wat vage term die als buzz word in de kunstwereld is gaan functioneren, volgens de logica van social media. In haar maandelijkse column over de kunstwerken die haar blik op de wereld doen kantelen, aandacht voor de performance van Marlou Fernanda in de livestream van ‘On Collective Care and Togetherness’ (‘over collectieve zorg en samenzijn’), een tentoonstelling in MAMA Galerie in Rotterdam. In het project, dat net is afgelopen, werd onderzocht hoe duurzame en radicale vormen van zorg verbeeld kunnen worden. Hoe verhouden kunst en zorg zich?
Kunstinstituut Melly – de nieuwe naam van het instituut dat voorheen bekend stond als Witte de With Center for Contemporary Art – is op 27 januari 2021 gelanceerd. De lancering ging vergezeld van een artistiek programma en een nieuwe visuele identiteit. Dit alles komt samen in Melly TV, een televisieprogramma dat de transformatie van het instituut verbindt aan gesprekken over de actualiteit en met kunst die speciaal is ontwikkeld voor het beeldscherm. De nieuwe naam is het resultaat van een proces van drie jaar dat niet alleen de naam maar het hele institiuut wil veranderen. Sofía Hernández Chong Cuy, Directeur Kunstinstituut Melly: "We wilden niet alleen een naamsverandering, we hebben gewerkt aan een betekenisvolle verandering."
Uit 27 inzendingen heeft de jury zes teams geselecteerd om deel te nemen aan de design Challenge ‘Onze Energie, Ons Landschap’. In samenwerking met Staatsbosbeheer en Nationaal Landschap Het Groene Woud schreef Kunstloc Brabant deze design challenge uit. De vraag ‘Hoe kunnen we een geluidswerend ontwerp maken, waarbij energieopwekking wordt gekoppeld aan de omringende natuur én ook de verbeelding wordt aangesproken?’ voor het snelweglandschap van de A67 ter hoogte van de Strabrechtse Heide staat centraal. De teams worden de komende maanden bijgestaan door experts. De resultaten zijn op 16 april te bezichtigen tijdens het Landschapslaboratorium ‘Onze Energie, Ons Landschap bij de Landschapstriënnale21
Positions, zo heet de jaarlijkse groepstentoonstelling waarin het Van Abbemuseum in Eindhoven vijf kunstenaars uitnodigt om met hun werk positie in te nemen wat betreft een thema dat is gekozen door de curatoren. Deze zesde editie is dat ‘bodywork’. Hierbij gaat het vooral om het lichaam als cultuurobject en de maakbaarheid ervan die de 5 geselecteerde kunstenaars moet verbinden. Bodywork bestaat uit 5 aaneengeschakelde solo exposities. Er is werk te zien van Laure Prouvost, Praneet Soi, Zach Blas, Navine G. Khan-Dossos en Ajla R. Steinvåg uit Helmond, die haar museale solodebuut maakt. Bij Laure Prouvost is meteen duidelijk dat zij het lichaam als een minstens even belangrijke bron van kennis wil presenteren als de traditionele rol die de ratio krijgt in het leerproces.Bij het werk van Praneet Soi komt het thema niet zo letterlijk tot uiting. Zach Blas verhoudt zich – heel slim – tot het lichamelijke door het over precies het tegenovergestelde te hebben, namelijk het transcendentale. Navine G. Khan-Dossos en Ajla R. Steinvåg geven op hun beurt aandacht aan de omgang met lichamen uit de recente geschiedenis. De tentoonstelling is nu alleen virtueel te bezoeken, maar Jorne Vriens ging al eerder kijken.
V2_Lab For Unstable Media, was al vanaf het eerste uur betrokken bij de organisatie van digitale samenkomsten en zond al in de jaren negentig livestreams uit van de evenementen die ze programmeerden. Minke van Schaik spreekt directeur Michel van Dartel en Arie Altena, archivaris van V2_, over de ontwikkeling van de livestream, van de vroege artistieke experimenten uit de jaren negentig tot de huidige massale exploitatie ervan door ZOOM.
Mensen met een Museumkaart hebben in 2020 4,9 miljoen bezoeken gebracht aan musea. Dit is bijna een halvering van het bezoek ten opzichte van 2019, toen er 9,3 miljoen bezoeken waren. Opvallend is ook de samenstelling van de bezoekers; kinderen en hun families met een Museumkaart gingen in 2020 in verhouding vaker naar een museum. In 2020 waren musea ruim zestien weken verplicht gesloten. Bovendien mogen door de anderhalve meter sinds 1 juni in de meeste musea veel minder mensen naar binnen. Daardoor was het onvermijdelijk dat het aantal museumbezoeken daalde. Overigens zal het aantal bezoeken door mensen zonder Museumkaart nog sterker zijn gedaald, onder meer doordat er veel minder buitenlandse toeristen naar Nederland kwamen (van 20 miljoen in 2019 naar 7 miljoen in 2020). De precieze cijfers over de verkoop van losse kaarten in musea worden later dit jaar bekend gemaakt. Dit blijkt uit gegevens van de Museumvereniging, uitgever van de kaart.
,,Het herinnert ons aan de roemruchte geschiedenis van het Bels Lijntje en verwijst tegelijk naar het recreatieve fietspad dat het nu is. Een baken en oriëntatiepunt voor inwoners en bezoekers”, aldus een woordvoerster van de gemeente Baarle-Nassau. Op 22 januari is ‘’Poort van Baarle’ onthuld. Het 7 meter kunstwerk van Tim Hoefnagels uit Eindhoven staat op het Bels Lijntje in Baarle-Nassau.
We maken een periode mee waarin kunst bezoeken moeilijker is dan ooit. Gelukkig kan je ook kunst kijken en ervaren door middel van film. Niet alleen door de pure filmkunst in de ‘kunstfilm’ (onafhankelijke, vaak experimentele films die spelen met conventies en gericht zijn op een niche-publiek), maar ook door kunstwerken door een filmlens te bekijken of kunstenaarslevens via diezelfde lens te (be)leven. Kunsthistoricus Claire Hoogakker maakt de balans op
De jaarlijkse Nieuwjaarsbijeenkomst van de Museumvereniging vond op 25 januari plaats in het Kunstmuseum Den Haag. Ruim 700 mensen uit de sector waren aanwezig bij de onlinebijeenkomst. Tijdens de bijeenkomst zijn de 10 jaar Museumcijfers gepresenteerd door directeur van de Museumvereniging, Mirjam Moll. Ze sprak over het einde van een tijdperk. De verwachting is dat de cijfers tot zeker 2023 niet op het niveau van voor de coronacrisis zullen komen. Als de coronacrisis gevolgd wordt door een economische crisis kan het herstel zelfs langer duren. Waar musea op dit moment behoefte aan hebben is perspectief. Verlenging van de noodsteun ook na 1 juli is nu belangrijk. Moll sloot af met de wens dat als basisscholen weer opengaan musea, ondanks dat zij dan waarschijnlijk nog gesloten zijn, de deuren op afspraak mogen openen voor basisschoolklassen. Demissionair minister van Engelshoven (OCW) sprak haar bewondering uit voor de sector. Ze benadrukte de veerkracht van museummedewerkers. Publicist Bas Heijne sprak over het belang van een museum, een plek waar resonantie wordt gezocht; je aangeraakt wordt door iets uit het verleden. Hij voorspelt na de coronacrisis een enorme toeloop naar musea.
Hoe kun je de aanwezigheid van dood en verlies in tbs-klinieken op een humane manier verbeelden? Wim Boluijt is docent en onderzoeker bij expertisecentrum Caring Society 3.0 en maakt deel uit van het lectoraat Zorg rond het levenseinde. Hij bracht het onderwerp levenseinde in tbs-klinieken bij de minor, die wordt gegeven door St. Joost School of Art & Design, in. Ze bezochten een kliniek en zetten het vraagstuk om tot beeldende werken.
Om het jubileum van vijf jaar muurschilderingen in Breda te vieren, verscheen het prachtig uitgegeven jubileumboek Het museum op straat waarin 89 muren staan die door een kunstenaar zijn bewerkt. Vaak kregen kunstenaars de opdracht de plek van hun schildering te koppelen aan een tijd. Het levert een soort geschiedenis van Breda op. Een uitgave van Graphic Matters, die de muurschilderingen van de Blind Walls Gallery coördineert. Korte bespreking van het boek.
In Duitsland, Italië en Engeland zijn er vaccinatieplekken met kunst en cultuur. Een idee voor Nederland? Wat voor kunst dan? Dat maakt columniste Anna van Leeuwen niets uit. Ze verwijst daarbij naar een onderzoek uit 2006 waaruit bleek dat kunst kijken stress kan helpen verminderen.
Gastatelier Leo XIII heeft door de jaren heen een beroep gedaan op verschillende fondsen van o.a. het Mondriaan Fonds en de gemeente Tilburg. Helaas heeft de gemeente Tilburg besloten om Gastatelier Leo XIII de Subsidie Kunstenaarsinitiatieven 2021-2024 niet te honoreren. Het niet ontvangen van de Subsidie Kunstenaarsinitiatieven 2021-2024 betekent dat de toekomst van het residentieprogramma van Gastatelier Leo XIII en zijn missie onzeker zijn geworden. Het kunstenaarsinitiatief is gedwongen om verschillende strategieën te overdenken en voeren lokale, regionale en nationale gesprekken met partners en partijen in de hoop dat het een rol kan blijven spelen in de ontwikkeling van kunstenaars en een duurzaam toekomstperspectief voor het programma kan creëren - zij het op een (iets) andere manier. Gastatelier Leo XIII vervolgt haar huidige programma tot aan de zomer van 2021. Dat schrijft de organisatie in haar nieuwsbrief.
Op 20 januari vond het door BK – Informatie georganiseerde symposium 'Kunst in de openbare ruimte' plaats. Iedereen die een ticket heeft kan de opnames online terugkijken tot eind februari 2021. Anderen kunnen contact opnemen met BK – Informatie om het terug te zien. Een overzicht van de 6 sprekers en het onderwerp dat ze inbrachten.
‘Na dertig jaar kunsthistorische stilte worden de artistieke machtsverhoudingen voor het eerst in twijfel getrokken. Maar daarbij komt het initiatief, anders dan bij de vorige avant-gardes, niet van de kunst, maar van bewegingen die strijden voor emancipatie van zwarten, vrouwen en lhbtq’ers. Zij trekken het bestaande wereldbeeld in twijfel – maar daarmee ook de bestaande verhoudingen in de kunst, de bestaande esthetiek, vormen en stijlen. Dat maakt de nieuwe beweging een soort super avant-garde, die zich weliswaar niet tot de kunst beperkt, maar verder precies hetzelfde werkt.’ Hans den Hartog Jager in zijn reeks Wereldkunst, afl. 15, over de nieuwe super avant-garde.
In april 2020 zag het er nog naar uit dat een kwart van de musea in dat jaar zou omvallen. Maar bijna alle musea hebben 2020 alsnog doorstaan. Dat blijkt uit onderzoek van de Museumvereniging, de brancheorganisatie van Nederlandse musea. Het blijkt dat noodsteun bijdraagt aan het voortbestaan van musea. Nu er door vaccinaties en sneltesten licht aan het eind van de tunnel gloort, hebben musea vooral behoefte aan voorspelbare afschaling van de bezoekbeperkende maatregelen zodra de coronacijfers daartoe ruimte bieden. Om verregaand verlies aan werkgelegenheid en inkomen te voorkomen, zijn toezeggingen nodig over voortzetting van generieke en sectorspecifieke noodsteun vanaf 1 juli. Bij een enquête van de Museumvereniging antwoordde 30,5% van de deelnemende musea dat ze tijdelijke contracten niet hebben verlengd. In de nabije toekomst denkt 23,5% tijdelijke contracten niet te verlengen, waardoor dit banenverlies verder zal oplopen. Voor het eerst meldden musea ook dat ze vaste medewerkers hebben ontslagen – dat gebeurde al bij ruim 10% van de deelnemers aan de enquête.
Museum Krona in Uden heeft snode plannen voor 2021. Vanwege corona is nog veel onzeker maar het Udens museum wil nu echt doorpakken met spraakmakende exposities en nieuwe projecten. Die 20.000 bezoekers per jaar moeten eindelijk een keer gehaald worden, waar de Udense politiek al jaren om vraagt, vindt ook bestuursvoorzitter. Els Backx. Er kwamen in 2020 nog zo'n 6500 bezoekers, dat is niet slecht, maar wel aanmerkelijk minder dan de 17.000 bezoekers die in 2019 nog werden genoteerd. Die politiek was eind 2020 wel zo aardig om het museum voor de komende vier jaar 80.000 euro te geven, 35.000 euro extra. Dat geld wil het museum met name gebruiken om de staf structureel te versterken met in elk geval een zakelijk leider en iemand voor de marketing en pr. Het Udens museum verwacht ook veel van het provinciale project om de kloosters van Noord-Brabant dit jaar voor het voetlicht te halen. Zo komt er een 300 km lang wandelpad dat van 's-Hertogenbosch, via de Abdij van Heeswijk naar de Zusters Birgittinessen in Uden, richting Megen en nog verder loopt. ,,Dat zal echt veel mensen extra naar Uden trekken", is de verwachting van Backx. Daarnaast verschijnt er dit voorjaar een kloostertuingids met bijbehorende fietstochten waarin vier bijzondere kloostertuinen in deze regio - Uden, Velp, Megen en St. Agatha - worden belicht.
Naar aanleiding van hun vijfjarig bestaan publiceerde Club Solo in Breda een boek over de toekomst en de kunstenaarsinitiatieven. 18 Kunstenaars, curatoren en schrijvers geven hun visie op de rol van kunstenaarsinitiatieven in de toekomst en hun eigen positie in de kunstwereld. Ze spreken zich uit over het belang van kunstenaarsinitiatieven en doen een handreiking naar iedereen die zoekt naar alternatieve manieren van samen denken, samen werken en samen leven. Floor van Luijk las het boek en sprak twee van de initiatiefnemers, Iris Bouwmeester en Maria Dymphna de Bie.
Kunstenaars konden tussen 1949 en 1987 een uitkering krijgen in ruil voor kunstwerken - de beruchte ‘Contraprestatie’. Had die gesubsidieerde kunst wel kwaliteit? En waar zijn die honderdduizenden werken gebleven? Conservator Fransje Kuyvenhoven deed onderzoek. De Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR) heeft veel Nederlandse kunstenaars de mogelijkheid gegeven zich te ontwikkelen, maar de regeling was in de crisistijd van de jaren tachtig niet meer te handhaven.
"De urban scene is altijd al een voorloper geweest als het gaat om het combineren van sport, cultuur en vrijetijdsbesteding", benadrukt Rinse Staal, operationeel directeur van Pier 15 Skatepark, Breda. Rinse Staal en Tyrone Tjon-a-loi, oprichter van Goldfished, T*Agency en Podcast City, Tilburg, vertellen meer over de verbindende kracht van urban communities.
Dit jaar viert Fonds Kwadraat zijn vijftigjarige jubileum. In 2021 organiseert Fonds Kwadraat diverse activiteiten om dit jubileum te vieren. Ook is er een speciale jubileumwebsite met meer informatie over het fonds, een timeline en het programma. Sinds 1971 verstrekt Fonds Kwadraat , voorheen Materiaalfonds, een leningenfonds voor beeldhouwers) rentevrije leningen tot € 8.000 aan talentvolle kunstenaars, ontwerpers en fotografen. Hiermee stimuleert het fonds de economische onafhankelijkheid van kunstenaars. Opgericht in de idealistische jaren zeventig is het fonds actueler dan ooit. Subsidies worden minder en kunstenaars zoeken andere manieren om hun werk te (voor)financieren.
Kickstart Cultuurfonds, waar het Prins Bernhard Cultuurfonds aan bijdraagt, gaat de culturele sector opnieuw ondersteunen. Er is 20 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de volgende fase van Kickstart Cultuurfonds. Vanaf 1 februari kunnen theaters, musea, muziekpodia en producenten van professionele podiumkunsten weer aanvragen indienen bij Kickstart Cultuurfonds. En deze keer ook voor livestreams van voorstellingen en tentoonstellingen.
De Beroeps Organisatie Kunstenaars (BOK) en de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) komen in actie tegen de strenge eisen die de overheid stelt aan noodsteun voor zzp'ers, waaronder veel kunstenaars. Het kabinet heeft de Tozo en de TVL, de Tegemoetkoming Vaste Lasten, geïnitieerd om ondernemers te helpen. In de praktijk worden er echter zulke harde voorwaarden gesteld aan het krijgen van coronasteun, dat veel (kleine) ondernemers daar niet aan kunnen voldoen. Deze voorwaarden moeten, zeker nu de lockdown met drie weken verlengd is, zo snel mogelijk van tafel. Het betreft : de eis van minstens 3000 euro vaste lasten per kwartaal om steun te kunnen krijgen ; de partnertoets bij de Tozo-regeling ; de voorwaarde dat je in het laatste kwartaal van 2020 een omzetverlies van minstens 30% moet hebben gehad ten opzichte van het laatste kwartaal in 2019; de voorwaarde dat het werkadres niet hetzelfde mag zijn als het privéadres.
Op 12 januari werd bekend gemaakt dat de lockdown wordt verlengd t/m 9 februari 2021. Naar aanleiding van de persconferentie van heeft DuPho, de beroepsorganisatie voor professionele fotografen, een kleine aanpassing gedaan in het COVID-19 protocol, waarbij alleen het onderdeel reizen naar het buitenland is gewijzigd
Nu het kabinet de huidige lockdown heeft verlengd tot en met 9 februari, loopt het aantal dagen dat musea gesloten zijn vanwege de coronacrisis op tot 150. Maar musea worstelen met meer problemen. De sluitingen en heropeningen maken het vaststellen van de tentoonstellingskalender tot een ware beproeving.
Als we straks, als alles weer ‘normaal’ is, weer terug kunnen naar het theater, het museum en de concertzaal, hoe ziet het programma er dan uit? Corona blijkt een enorme impact te hebben. Noodgedwongen moest het Parktheater in Eindhoven dit jaar de traditionele seizoensopzet loslaten. Tja, want wélk seizoen?, zegt programmeur Bram Jacobs. Door de huidige situatie lijkt ook de planning van het volgende seizoen ‘enorm in de knel’ te komen. ,,Er dreigt een stuwmeer van doorgeschoven voorstellingen te ontstaan. Hierdoor komen ook nieuwe producties in gevaar. Je wil die investeringen veilig stellen, maar dat is lastig.” Twee jaar van te voren iets vastleggen? Dat gaat niet meer gebeuren, zegt Jacobs, hooguit bij de grote gezelschappen. ,,We gaan structureel korter op de bal programmeren. Het ver vooruit plannen maakt ons ook kwetsbaar, weten we nu. Maar we willen ook kunnen inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen, en uit het veld. Een cabaretier die ineens populair is moet volgende week bij ons staan, niet pas over anderhalf jaar.” Toch is de programmeur de lockdown nog niet helemaal moe. ,,De theaterwereld is een oude sector die moeilijk te veranderen is. We hebben bewezen flexibeler te zijn dan we dachten. We zijn creatiever geworden, en ons aan het herijken: hoe gaan we het theater toekomstbestendig inrichten? Noem het de creatieve kant van corona. ” Marloes Hakvoort, programmeur van het Speelhuis in Helmond, beaamt dat. ,,Dit is het moment om eens goed naar jezelf te kijken. De afgelopen jaren zijn onze bezoekersaantallen enorm gestegen. We moeten na deze crisis stap voor stap dat publiek weer terugwinnen. Tegelijkertijd is de tijdsgeest veranderd. Moeten we nu streven naar dezelfde aantallen of vinden we het belangrijker om de diversiteit van ons programma en exclusiviteit van ons publiek te vergroten? Zaken die veel meer centraal zijn komen staan omdat corona ons even uit de bubbel heeft gehaald.” Ook het Speelhuis wil vaker projectmatiger gaan programmeren. ,,Naast de grote producties krijg je dan meer ruimte voor talent. De stad en de regio zullen ook meer voorop staan.”
Naar aanleiding van projecten van Tinkebell, Renzo Martens en Christoph Büchel schrijft Jeanine van Berkel over wat zij noemt ‘het witte-redderssyndroom in de kunst’. In al deze projecten willen de kunstenaars misstanden adresseren in de maatschappij en spelen ze met hun eigen witte privilege. Ondanks dat de kunstenaars willen helpen door zogenaamde kritische analyses te maken, willen ze in eerste instantie een goed kunstwerk maken. Een witte westerse kunstenaar zal nooit dezelfde geleefde ervaring hebben als kwetsbare mensen van kleur. Zijn zij dan werkelijk de aangewezen personen om de pijn van mensen van kleur die Fort Europa binnen willen komen te begrijpen? Mogen zij die pijn vertalen naar hun eigen kunst om zo financieel gewin en zichtbaarheid te genereren? Het gaat hier niet enkel om de individuele kunstenaar maar over een symptomatisch probleem dat door de kunst- en cultuursector in stand wordt gehouden.
De Volkskrant sprak met de directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam, Rein Wolfs,o.m. over thematische presentaties, de white cube en diversiteit. ‘Ik denk dat in musea esthetische vragen altijd op de voorgrond blijven. Nu komen daar ethische vragen bij. De maatschappij brengt dat met zich mee: die kunstenaar, is die goed of fout? Ons dna is ethischer geworden. Ik vind dat heel juist.’
De nieuwe ronde van de Prix de Rome Beeldende Kunst is gestart. Beeldend kunstenaars kunnen zichzelf aanmelden tot en met uiterlijk 15 februari 2021. Begin april 2021 is bekend welke kunstenaars door de jury zijn geselecteerd voor de shortlist. Het Mondriaan Fonds organiseert en financiert de Prix de Rome, de gerenommeerde prijs voor beeldend kunstenaars en architecten. De winnaar ontvangt een bedrag van €40.000 en een werkperiode van drie maanden.
De bijdrage Publicatie van het Mondriaan Fonds is bestemd voor beeldend kunstenaars en uitgevers voor de productie van bijzondere publicaties over het werk van levende beeldende kunstenaars uit Nederland. De bijdrage kan aangevraagd worden voor een publicatie die de drager van het werk zelf is en in oplage wordt uitgebracht. Ook kan worden aangevraagd voor een oeuvre-publicatie als reflectie van een kunstenaar op zijn werk, een eerste publicatie voor startend talent waardoor de zichtbaarheid van zijn werk (inter)nationaal wordt vergroot, of een eenmalige, niet-monografische opiniërende uitgave als reflectie op de kunstenaarspraktijk die bijdraagt aan de gedachtevorming over hedendaagse beeldende kunst. Eerstkomende deadline is 8 maart 2021.
Het Mondriaan Fonds is het publieke fonds dat de ontwikkeling, presentatie en verbinding van beeldende kunst en erfgoed uit Nederland stimuleert. Dat doet het fonds dor financieel bij te dragen aan allerlei plannen. Van professionele ontwikkeling tot internationale presentaties, van prijsvragen tot erfgoedinnovatie. Alle bijdragemogelijkheden en activiteiten in de beleidsplanperiode ’21-’24 staan op deze webpagina
Next Nature Network is een internationaal netwerk van denkers en doeners dat steun krijgt van leden uit 44 landen. Het netwerk streeft ernaar een debat op gang te brengen over de toekomst in het hier en nu, en de rol die natuur en technologie hierin speelt. In de kunstprojecten, die de hele wereld rondgaan, vermengen oude waarden zich met nieuwe ideeën over hoe mens en natuur zich tot elkaar kunnen verhouden. Voor het Future Lab for design & technologie, gevestigd in het Evoluon, Eindhoven, heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een bijdrage gegeven voor de komende vier jaar om deze visie verder te ontwikkelen. Esther van Rosmalen sprak met oprichter, kunstenaar en filosoof Koert van Mensvoort. Het museum moet de samenhang tussen mens en natuur tonen. "Het Evoluon is een ruimteschip, de aarde is het moederschip", zegt Van Mensvoort tegen het NRC. "Ik zie het Evoluon als een ruimteschip dat is geland om ons te leren hoe we een betere bemanning kunnen zijn van moederschip aarde."
Het platform steffie.nl gaat musea toegankelijker maken voor mensen met een verstandelijke beperking. Meer dan 45 musea tekenden de samenwerkingsverklaring. Het Mondriaan Fonds, Prins Bernard Cultuurfonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie steunt het initiatief. Als de musea straks weer heropenen, kunnen 1,4 miljoen mensen met een verstandelijke beperking zich laten verwonderen door museale collecties. Het project gaat van start in februari 2021 en de eerste versie is klaar in de zomer van 2021.
Het weghalen van het kunstwerk De Stoelen op het Wilbertsplein is een ‘grof schandaal’, zegt kunstenaar Thijs van Kimmenade. Vanwege de herinrichting van een plein in hartje Bakel moet zijn beeld wijken van de gemeente Gemert-Bakel. Van Kimmenade kondigt aan dat hij zich met juridische hulp zal verzetten tegen dat onderdeel van het plan.
Waar 2019 het beste jaar ooit was voor Nederlandse musea, werpt de coronacrisis ze in 2020 qua bezoekersaantallen decennia terug in de tijd. De bezoekcijfers zijn meer dan 65 % gedaald. Het totale aantal daalde van bijna 33 naar 9 miljoen.
Meerdere musea hebben ondanks de coronacrisis het jaar 2020 kunnen afsluiten zonder tekorten, blijkt uit een rondgang van NU.nl op 30 december langs musea en de Museumvereniging. Overheidssteun speelt hierbij een grote rol.
Op 1 februari 2021 gaat het loket van Kickstart Cultuurfonds opnieuw open. Producenten van professionele podiumkunsten, muziekpodia, musea en theaters kunnen dan een aanvraag indienen om aanpassingen aan de 1,5 metersamenleving door te voeren, zodat instellingen publiek veilig kunnen ontvangen en voorstellingen en tentoonstellingen corona-proof plaatsvinden. Kickstart Cultuurfonds is een tijdelijk fonds dat in 2021 circa 20 miljoen euro te besteden heeft. Het fonds is opgericht om de culturele sector te helpen zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden die zijn ontstaan als gevolg van de coronamaatregelen. Instellingen die géén meerjarige exploitatiesubsidie krijgen van het ministerie van OCW, VWS of de Rijkscultuurfondsen in de periode in 2021 – 2024 komen voor ondersteuning in aanmerking
Stichting Oog op de natuur heeft de aanvraagprocedure gestart voor het toekennen van beurzen aan fotografen die een interessant project willen uitvoeren met de natuur als onderwerp en daarvoor (aanvullende) financiering nodig hebben. De sluitingstermijn voor aanvragen is 31 maart 2021.
Wat maakt de kunstacademie tot een onveilige werkomgeving? Docenten van kunstacademies, zonder naamsvermelding, en een belangenbehartiger, Peter van den Bunder van de Kunstenbond, betogen in een opinieartikel dat de aanstellingsprocedures en arbeidsvoorwaarden binnen het kunstvakonderwijs die angstige cultuur in stand houden. Wil je daadwerkelijk iets veranderen aan de onveiligheid op kunstacademies, dan moet je de materiële en hiërarchische structuren die daaraan ten grondslag liggen aanpakken.
In opdracht van de gemeente Den Helder zal de kunstcollectie van het voormalig Rob Scholte museum executoriaal verkocht worden. De executoriale verkoop van de kunstcollectie zal medio januari 2021 van start gaan. De executoriale verkoop is inmiddels door de deurwaarder aangezegd. De opbrengsten van de verkoop zullen naar rato worden verdeeld tussen de openstaande opeisbare vorderingen van de gemeente en van Friedberg & Mahn Advocaten.
Het Kröller-Müller Museum in Otterlo sluit 2020 af zonder verlies, ondanks dat het aantal bezoekers door de coronacrisis fors daalde van 405.000 in 2019 tot 173.000 dit jaar. "Door de steun van de overheid, zowel via de NOW-loonsteun als cultuurspecifieke steun, zal het museum 2020 niet met verlies afsluiten", aldus zakelijk directeur Frits de Vogel van het museum. "We zullen in 2020 ook middelen reserveren om de effecten van de coronacrisis in 2021 op te vangen."
Kunstenaars, ontwerpers, illustratoren en andere beeldmakers. Wordt jouw werk gepubliceerd in boek, krant of tijdschrift? Is het te zien op TV? Pictoright heeft een video laten maken over de collectieve rechten. Hierin wordt kort uitgelegd wat collectieve rechten zijn, waar ze vandaan komen en hoe je ze bij Pictoright kunt claimen.
Hoewel het gros van de gebruikers Instagram nog altijd gebruikt om op persoonlijk niveau interactie te zoeken met andere gebruikers, wordt het platform meer en meer van invloed op carrièrevlak, zeker als het gaat om mensen met een beeld gerelateerd beroep. Musea huren content creators in om hun sociale mediakanalen relevant te houden, academiestudenten raken steeds visueler ingesteld en voor veel jonge kunstenaars is hun bereik op Instagram een wezenlijk onderdeel geworden van het opzetten van hun beroepspraktijk. Veel is te doen geweest om het algoritme dat Instagram sinds 2016 op zijn gebruikers loslaat. Dat algoritme zorgt ervoor dat de tijdlijn waar gebruikers doorheen scrollen bestaat uit content waarvan Instagram ‘denkt’ dat deze interessant is voor de gebruiker. De zogenaamde echo chambers die ontstaan zijn door het algoritme hebben niet alleen een eenzijdige informatiestroom op politiek of ideologisch vlak als gevolg: ook op creatief gebied is het makkelijk om zo constant je eigen smaak bevestigd te zien. Iris van der Zee sprak met 4 kunstprofessionals over de kansen en valkuilen die het platform in de afgelopen tien jaar heeft gecreëerd voor mensen in het creatieve veld.
Het kabinet heeft op 15 december een harde lockdown afgekondigd met maatregelen die gelden tot en met 19 januari 2021. Fotografen vragen zich af: mag ik nog een fotoshoot doen? Ja, je mag nog steeds mensen ontvangen in je studio. Ook buiten fotograferen is nog steeds toegestaan. Een uitzondering op de regel van groepsvorming geldt namelijk voor de uitoefening van je beroep of bedrijf. DuPho, de beroepsorganisatie voor professionele fotografen, heeft het COVID-19 protocol voor de fotografiesector aangepast.
Op 16 december beslist de rechtbank in Amsterdam of het schilderij Bild mit Häusern (1909) van Wassily Kandinsky moet worden teruggeven aan erfgenamen van de oorspronkelijke Joodse eigenaren. Het doek werd in oktober 1940, vijf maanden na de Duitse inval van Nederland, op een veiling in Amsterdam gekocht door het Stedelijk Museum Amsterdam. Omdat dit een gemeentelijk museum is, is de rechtszaak ook aangespannen tegen de stad Amsterdam. Volgens de normale juridische regels is de roof van kunst bij Joden tijdens het nazibewind (1933-1945) al lang verjaard. In 1998 werd evenwel internationaal afgesproken dat deze kunst alsnog moet worden teruggegeven. Nederland heeft in 2001 een speciale instantie opgericht om dit soort zaken te beoordelen: de Restitutiecommissie. Die heeft inmiddels 163 uitspraken gedaan. In ongeveer de helft van die zaken werd een claim toegewezen. Maar dat gold niet voor deze Kandinsky: dat verzoek wees de Restitutiecommissie in 2018 af. In het oordeel was ook de betekenis van het schilderij voor de collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam meegewogen. Dat is volgens de critici in strijd met het principe dat iets moet worden teruggegeven als het geroofd is. De erfgenamen besloten in beroep te gaan bij de rechter. De rechtbank stelt de erfgenamen op alle punten echter in het ongelijk. "Belangrijk is dat het toetsingskader van de rechter wettelijk beperkt is. Het gaat hier om een bindend advies van de Restitutiecommissie, waarbij zowel de gemeente als de erfgenamen zelf voorafgaand aan het onderzoek hebben aangegeven het bindend advies van de commissie te zullen accepteren."
Bij musea is de teleurstelling over deze derde, verplichte tijdelijke sluiting groot. Want de impact van de sluiting is enorm voor alle vrijwilligers, werkenden en het publiek. Zodra dat weer mogelijk is, ontvangen musea heel graag bezoekers. Vooral uit de eigen regio zodat het aantal reisbewegingen nog beperkt kan blijven. Ontspannen en ontmoeten is bij het steeds langer voortduren van de coronacrisis van groeiend belang voor de samenleving. Het is van groot belang dat musea in staat worden gesteld om zich zo goed mogelijk voor te bereiden op de heropening per 20 januari aanstaande. Een zogenaamde routekaart draagt daarmee bij aan het aanpassingsvermogen van de sector en zodoende ook - voor zover mogelijk - aan het beperken van de schade en de vraaguitval. De schade van de pandemie voor de cultuursector tot en met 2021 wordt geschat op zo’n 4,5 miljard euro. Inmiddels is tot 1 juli 2021 circa 1,2 miljard aan noodsteun beschikbaar vanuit overheden, Rijkscultuurfondsen en private partijen, maar die steun bereikt niet altijd culturele organisaties - zoals musea - waar die voor bedoeld is. De Museumvereniging dringt aan op een aantal maatregelen die deze steun effectiever maken. Verder pleit de vereniging voor het instellen van een kapitaalkrachtig fonds om te investeren in de veerkracht en doorontwikkeling van de museumsector bijvoorbeeld door nieuwe verdienmodellen. Dit schrijft de Museumvereniging in een reactie op de lockdown, die op 14 december werd afgekondigd.
In heel veel gemeenten bouwen culturele instellingen, dag in dag uit, aan een blijvende binding met álle inwoners van die gemeente. De Museumvereniging is zeer dankbaar voor de coronanoodsteun die beschikbaar is gemaakt door o.m. de Tweede Kamer, het kabinet, en publieke en private fondsen. De vereniging doet een extra beroep op alle gemeenten: zorg dat die steun op de juiste plek terechtkomt: bij culturele organisaties zelf. Op 16 november werd bekend dat er vanuit het Rijk € 150 miljoen naar gemeenten gaat om ze in staat te stellen de cruciale lokale culturele infrastructuur te ondersteunen. In het bijzonder vraagt de Museumvereniging daarom de gemeenten ervoor te zorgen dat zij deze ondersteuning aan het Gemeentefonds toevoegt voor de eerste helft van 2021 en dat die ook echt naar cultuur gaat. Over de precieze invulling denkt de Museumvereniging graag met gemeenten mee.
De twee mozaïeken van het Cambreur College in Dongen, gemaakt door Marius de Leeuw, kunnen, wat het gemeentebestuur van Dongen betreft, na de voltooiing van de nieuwbouw van de school terugkomen op het terrein voor gebouw B. De gemeente Dongen zal onder voorwaarden meewerken aan dat plan. ,,De afspraak is dat we wel meewerken, maar geen financiële bijdrage doen. We willen ook niet opdraaien voor de onderhoudskosten’’, zegt wethouder van Boxtel. Een commissie kwam eerder dit jaar tot de conclusie dat het kunstwerk het beste achter het multifunctionele centrum De Cammeleur kan worden geplaatst. Maar volgens van Boxtel is dat geen optie meer. ,,Er is daar geen draagvlak voor bij de gebruikers van De Cammeleur en bij de architect van De Cammeleur. De mozaïeken kunnen daar niet in de gevel worden verwerkt en een losstaande positie heeft zou het uitzicht vanuit de glazen achterzijde verpesten’’.
Margriet Luyten is dit jaar de laureaat van de Will en Jan van Hoof Kunstprijs Noord-Brabant. De prijs wordt voor de derde keer uitgereikt en is, naast een blijk van waardering, een impuls ter stimulering. Mogelijke winnaars van deze Noord-Brabantse kunstprijs dienen te beschikken over een rijk kunstenaarsparcours en (inter)nationaal succes. De laureaat wordt gekozen door Het Noordbrabants Museum, waarna hij of zij de opdracht krijgt om in een tijdsspanne van maximaal één jaar een kunstwerk voor het museum te vervaardigen. Dit werk wordt vervolgens toegevoegd aan de collectie De prijs is een initiatief van het Will en Jan van Hoof Fonds en Het Noordbrabants Museum. Eerdere laureaten waren Eelco Brand en L.J.A.D. Creyghton.
Ine Rutgers, ruim een jaar directeur van het Grafisch Atelier Den Bosch stapt op, met in haar kielzog het voltallige bestuur. Beide partijen willen niet te veel ingaan op de problemen. ,,Het is een heel gevoelige situatie en ik wil geen mensen beschadigen’’, reageert Rutgers. Bestuursvoorzitter Geert Snijders: ,,Er is een verschil van inzicht met het team over inhoud en bedrijfsvoering’’. Volgens Snijders is de medewerkers gevraagd een nieuw bestuur samen te stellen. ,,Tot 1 februari blijft het huidige bestuur zitten en zullen wij de zaak ordentelijk aan het nieuwe bestuur overdragen. Wij willen vooral vooruit kijken.’’ De gemeente ’s-Hertogenbosch is subsidiegever. De komende vier jaar met ruim 39.000 euro per jaar. Wethouder Mike van der Geld: ,,Ik vind het heel jammer dat de directeur is gestopt, de werkrelatie was goed. We gaan in gesprek om te kijken hoe het atelier de prestatieafspraken volgend jaar na kunnen komen.’’ Die afspraken vormen de afspraken voor de subsidie. Van der Geld wil ook graag weten wat in de toekomst de kracht van het nieuwe bestuur is. ,,Is het een bestuur waar we straks mee door kunnen? Nee wij gaan niet over de bestuurssamenstelling, maar er moet vervolgens wel een plan liggen waar ook wij verder mee kunnen. Dat plan gaan wij dus wél beoordelen.’’
In de eerste week van het nieuwe jaar wordt begonnen met de bouw van De Nieuwe Herdgang, de uitkijktoren in de Moerenburg, bij knooppunt De Baars. Eind april moet het opvallende, 25 meter hoge bouwwerk langs de A58 klaar zijn. Als de toren klaar is, worden rondom het kunstwerk twaalf bomen gepland en wordt het omliggende terrein ingezaaid met een bloemenmengsel. Er wordt ook een wandelpad aangelegd naar de toren, die straks toegankelijk wordt via een tourniquet. De landschappelijke inrichting is bedacht in samenspraak met het Waterschap en Rijkswaterstaat, vanwege de plannen voor de verbreding van de A58. De uitkijktoren is een ontwerp van kunstenares Nina Aalbers. Zij reageerde in 2017 op een oproep aan beginnende architecten, ontwerpers en kunstenaars om een ontwerp te maken voor een uitkijktoren bij De Baars. Aanvankelijk werd gekozen voor een ander ontwerp, maar die constructie bleek later onuitvoerbaar. Daarop kwam de gemeente Tilburg uit bij het ontwerp van Nina Aalbers. Er is een bedrag van 275.000 euro beschikbaar.
Vanaf december 2020 kunnen ook galeries een rentevrije lening van maximaal € 8.000 afsluiten bij het Fonds Kwadraat. De lening kan worden gebruikt voor een project of productie met één of meer in Nederland wonende en werkende kunstenaars, zoals een expositie, een publicatie of deelname aan een kunst- of designbeurs in binnen- of buitenland. De commissie van Fonds Kwadraat beoordeelt de aanvragen aan de hand van de volgende criteria: de kwaliteit van de galerie (professionaliteit, zichtbaarheid, staat van dienst) en de kwaliteit van het project waarvoor de lening wordt aangevraagd (professionele kunstenaar(s), relevantie, bereik). De deadline is 10 januari 2021.
Per 1 januari aanstaande zullen 17 nieuwe adviseurs beeldende kunst en erfgoed de adviseurs poule van het Mondriaan Fonds versterken. Otto Snoek, Julius Thissen, Maziar Affrasiabi, Monika Dahlberg, Marleen Hartjes, Najah Aouaki, Sasha Dees, Jasper van Es, Elise ’t Hart, Colin Huizing, Richard Kofi, Arno van der Hoeven, Davida de Hond, Alex van Stipriaan, Luïcius Ardjuna Candotti, Michel Hommel, Benoît Mater maken vanaf het nieuwe jaar deel uit van de verschillende commissies die de aanvragen bij het Mondriaan Fonds beoordelen. Een selectiecommissie bestaande uit Clayde Menso (voorzitter), Amal Alhaag, Theo Jansen, Norah Karrouche en Mirjam Pragt maakte een selectie uit 448 sollicitaties. Bij haar keuze heeft de selectiecommissie in de eerste plaats gelet op expertise. Daarnaast was er aandacht voor kandidaten met een diverse samenstelling van mensen, in de breedste zin van het woord (discipline, achtergrond, vestigingsplaats, opleiding) .De leden worden in principe benoemd voor een periode van twee jaar. Van 18 adviseurs zal de benoemingstermijn per 1 januari verstrijken.
Kunstenaars, curatoren, beschouwers en bemiddelaars kunnen tot 31 december 2020 een corona-overbrugging indienen bij het Mondriaan Fonds. Het aanvraagformulier moet dan wel vóór 24 december 2020, 17:00 uur gestart zijn. Ook in 2021 wordt de corona-overbrugging voortgezet. Aanvragen kan vanaf medio januari 2021 via een nieuw aanvraagformulier voor een corona-overbrugging voor kunstenaars, curatoren, beschouwers en bemiddelaars.
Via jaarlijkse rondes wordt een steeds wisselend aanbod van gastateliers aangeboden. In de afgelopen ronde stelden vijf binnenlandse gastateliers werkperiodes van 3 tot 6 maanden beschikbaar in de periode 2021. Hiervoor kon een bijdrage gastateliers worden aangevraagd door kunstenaars en bemiddelaars. De toekenningen voor 2021 zijn als volgt: Re-Creatie, Reinaerde, Woudenberg: Krisztina Czika & Yasser Ballemans ;Luceberthuis i.s.m. Museum Kranenburgh, Bergen: Praneet Soi ; Motel Spatie, Arnhem: Urok Shirhan ; VierVaart, Groede: Jan Eric Visser; MIR De Bierumer School, Bierum: Joost Elschot & Timo van Grinsven. Met de (tijdelijke) binnenlandateliers wil het Mondriaan Fonds kunstenaars en bemiddelaars de mogelijkheid bieden in een stimulerende omgeving in Nederland bijzonder werk te maken en te komen tot een uitwisseling van ideeën en inspiratiebronnen.
Museum Panorama Mesdag lijdt dit jaar als gevolg van de covid-crisis een verlies van bijna een miljoen euro en voorziet voor 2021 eveneens grote tekorten. Dit heeft een grote impact op de organisatie waardoor het museum is genoodzaakt van een aantal medewerkers afscheid te nemen en daarnaast te reorganiseren in uren en taken van het museumteam. Museumdirecteur Minke Schat: “Het is echt verschrikkelijk”. Het ondernemende museum is als particulier museum 100 procent afhankelijk van eigen inkomsten en daardoor extra hard getroffen door de crisis. Vorig jaar ontving het museum nog 140.000 bezoekers, dit jaar naar verwachting slechts 47.000. Een daling van 66 procent. Zonder maatregelen en extra financiële steun valt het doek in 2022.