De beoordeling in het raadsadvies over de ‘Basisinfrastructuur 2021-2024’ (de BIS) was positief, op één ding na: het oudste dansgezelschap van Nederland zou het publieksbereik en het spektakel voorrang geven boven artistiek uitdagend werk. (Gevolg : Scapino Rotterdam zou niet toeglaten worden tot de BIS.) „Dat is een feitelijke onjuistheid, waar we nog tegen in konden gaan”, aldus Erik Pals, zakelijk en algemeen directeur van Scapino Ballet Rotterdam. In een antwoord aan de Raad werd benadrukt dat het Scapino in veel voorstellingen cross-overs met andere disciplines heeft en dat het vaak jonge choreografen een opdracht geeft. Ook weten ze juist door met andere theaters te werken en met steun van particuliere fondsen 74 procent aan eigen inkomsten binnen te halen, aldus Pals. Door de mobilisatie van publiek, professionals en politiek, lukte het om toch 1,7 miljoen subsidie te ontvangen.
Videoboodschap met directeur Dago Houben. Bericht van dank aan minister van Engelshoven (OW), de Tweede Kamer en de Raad voor Cultuur van Eurosonic Noorderslag.
Kunsten92 heeft het in zijn nieuwsbrief over de stemming over de moties in de Tweede Kamer op 2 juli jl. De Taskforce culturele en creatieve sector is zeer teleurgesteld over het feit dat de motie Asscher c.s. om een herstelpakket te ontwikkelen voor de kunst en cultuursector is verworpen. Deze motie van de PvdA, medeondertekend door D66,GroenLinks, SP en Partij voor de Dieren, kreeg tijdens het debat ‘oordeel Kamer’ en maakte een zeer gerede kans om aangenomen te worden. De compensatie voor de bezuiniging van € 8,6 miljoen bij het Fonds Podiumkunsten is nog niet opgelost. Ook zijn er geen extra middelen vrijgemaakt voor Fair Practice. Na de stemmingsuitslagen worden de eerder door het kabinet gewekte verwachtingen niet waargemaakt. De situatie in de culturele en creatieve sector is nog steeds zeer nijpend. Het feit dat de motie voor een herstelplan is verworpen wil niet zeggen dat het van de baan is. De taskforce gaat ervanuit dat aan onderdelen van het herstelplan wordt doorgewerkt en blijft zich inzetten om voor het plan bredere steun en financiering te verwerven.
Wie de adviezen voor de culturele Basisinfrastructuur (BIS) 2021-2024 van het Rijk en de meerjarige adviezen van grote gemeenten bekijkt, ziet dat actuele beeldende kunst er een weeskind is, verdwaald als een mier tussen reuzen. Dat betreft zowel het aantal instellingen, als de jaarlijks toebedeelde miljoenen. Ook in eerdere adviezen zijn de verhoudingen zoek. Onder verwijzing naar voortschrijdende interdisciplinariteit of (alternatief) naar de Covid-19 situatie die om collegiale solidariteit vraagt, wordt deze ene vraag niet snel gesteld: hoe komt het dat beeldende kunst zo slecht op het netvlies van minister, parlement en wethouders staat? Toch is het een vraag die meer dan ooit relevant is. Beleid neigt naar een generieke aanpak en oplossingen - en daarbij wordt een mier eenvoudig onder de voet gelopen. Een analyse van Nous Faes.
Hoe werd er op 2 juli gestemd over de moties die werden ingediend bij het notaoverleg over Cultuur en corona II op 29 juni?
Stop niet teveel functies in het nieuwe Designmuseum of Futurelab, leg de regie daarvoor niet bij de gemeente maar bij een klein team en zorg voor een doorlopend aanbod van expo’s en evenementen in de stad. Dat zijn enkele van de tien aanbevelingen die zijn gestuurd naar de Eindhovense cultuurwethouder Monique List. Zij zijn geschreven door een gelegenheidsgezelschap dat bestaat uit Remco van de Craats, ceo van ontwerpstudio EDHV, Bert Dirrix, partner architectenbureau DiederenDirrix, Ton van Gool, directeur STRP, Mark Hoevenaars, directeur marketing en strategie van Sioux Technologies, Miriam van der Lubbe, partner bij ontwerpstudio Van Eijk en Van der Lubbe en Olga Mink, directeur Baltan Laboratories. De zes zijn bezorgd over de manier waarop tot dusver is gewerkt aan het toekomstige designmuseum of futurelab. Eigenlijk zou het zestal een openbare aanbesteding willen voor een futurelab, maar dat is doorkruist door de uitkomst van het debat van 29 juni in de Tweede Kamer. Daar wwerd een motie aangenomen, waarin de cultuurminister wordt gevraagd of er Rijksgeld kan naar de organisatie Next Nature Network ,,De bal ligt nu bij NNN”, aldus Ton van Gool, namens de schrijvers. De zes signaleren ook een gat tussen makers en bedrijfsleven. Noodzakelijk is ook het aan elkaar koppelen van de vele laboratoria in Eindhoven.
Lobby voor herstelplan culturele en creatieve sector loopt door. Nieuwsbrief Kunsten92 , 2 juli 2020.
‘’ Deze cultuurperiode was zwanger van de belofte dat de urban arts en popmuziek volwaardig zouden toetreden tot de culturele basisinfrastructuur (BIS) van Nederland. Die hoop lijkt met het advies van de Raad voor Cultuur vervlogen. Een kleine 0,5% van het podiumkunst budget gaat naar urban arts. De popmuziek komt er zo mogelijk nog slechter vanaf met een verwaarloosbaar aandeel van 0,15%. Het beleid werkt niet, want het systeem is stuk. Maar vergeet de impact op de makers, de artiesten, deze keuze is voor ons allemaal gemaakt, ook voor u.’’ Met het statement ‘Is dít cultuur voor iedereen?’ wil Summer Dance Forever (SDF) aandacht vragen voor het uitblijven van het inwilligen van de belofte. Vele organisaties en personen uit de culturele sector hebben het statement inmiddels onderschreven.
‘Fantastisch nieuws’’ . ‘En het allerbeste nieuws is dat de motie zo breed is gedragen door alle fracties, dat is heel goed nieuws voor de Nederlandse popmuziek.’ Dat was de reactie van ESNS-directeur Dago Houben nadat op 29 juni bleek dat de motie om Eurosonic Noorderslag van het rijk te ondersteunen breed gedragen wordt in de Tweede Kamer. Dat signaleert dat de sleutelrol van het festival in de Nederlandse muziekwereld toch wordt erkend. ESNS vormt namelijk een specifieke functie in het popbestel. Het is geen festival als Lowlands als Down The Rabbit Hole, maar geeft artiesten een plek om een zich in de kijker te spelen bij Europese boekers.
“Onze zorgen werden tijdens het cultuurdebat gedeeld door meerdere politieke partijen zoals D66, CDA, VVD, GroenLinks, SP en de PvdA. Echter, wij ervaren dat ondanks het tonen van haar gemeende medeleven en begrip, onze minister van cultuur niet de acute maatregelen neemt die dringend nodig zijn om de makers die nu van ieder inkomen verstoken zijn per direct te helpen. De minister laat ons dus vallen. Ze zegt tegen de Kamer: “ik zal u kort voor Prinsjesdag informeren over de plannen”. Ze lijkt niet voor ogen te hebben dat “weer drie maanden verder” er voor veel van ons gewoon niet inzit.” Uit een open brief van de Creatieve Coalitie aan minister van Engelshoven (OCW). De Creatieve Coalitie roept de regering op om verantwoordelijkheid te nemen en voor de zomer iets te doen voor die duizenden werkenden in de cultuursector die tot nu toe niet of onvoldoende ondersteund zijn. Plus de brief van de Creatieve Coalitie, voorafgaand aan het debat op 29 juni.
‘’De minister gaf in haar eerste termijn aan dat ze niet mogen laten gebeuren dat in de culturele sector te veel omvalt: `daar sta ik voor en daar knok ik voor’. Ze gaf voorbeelden vanuit provincies waarin de sector bezig is om slim samen te werken, maar daarbij gaf ze ook aan dat de sector steun nodig heeft om van a. naar b. te komen. Met Prinsjesdag geeft ze hier helderheid over. Ook wil ze met Prinsjesdag komen met een `reflectie op de positie van jonge makers én mid-careers in het nieuwe bestel’. Uit de verslaggeving van NAPK van het cultuurdebat op 29 juni.
Tijdens het cultuurdebat op 29 juni bood minister van Engelshoven (OCW) een verrassende opening door aan te geven dat er nog extra middelen nodig zijn voor de cultuursector. Zij liet daarbij in het midden of dit om de generieke steunmaatregelen ging of om een volgend steunpakket voor cultuur. De steun aan Scapino en Eurosonic Noorderslag (ESNS) gaat ten koste van Nationaal Museaal Aankoopfonds, stelt de Museumvereniging in en reactie op het debat. Het aankoopfonds is bedoeld voor aankopen, internationale bruiklenen en behoud van collectiestukken uit de Wet tot Behoud van Cultuurbezit (WBC). Met name dat laatste, aankoop door de overheid voor behoud van collectiestukken, is een zeer reëel risico nu de continuïteit van veel musea onder druk is komen te staan door de coronacrisis. Hoopvol is dat PvdA, GL, SP en D66 samen een motie indienden die oproept om een herstelpakket te ontwikkelen voor de kunst- en cultuursector. Dit sluit aan bij het pleidooi van de Museumvereniging samen met de Taskforce voor een herstelplan voor de culturele en creatieve industrie.
Kunsten’92 heeft een overzicht gepubliceerd van de moties die tijdens het debat Cultuur en Corona II op 29 juni zijn ingediend. Bij elke moties staat vermeld wat minister van Engelshoven (OCW ) heeft geadviseerd. Op 2 juli wordt er gestemd. Theaterkrant merkt op dat de moties om de bezuiniging van 8,6 miljoen op het budget van het Fonds Podiumkunsten ongedaan te maken (Asscher), om het BIS-budget voor festivals te verruimen en het maximumaantal van 8 podiumkunstenfestivals te verhogen (Asscher en Kwint) en om de functie talentontwikkeling zonder discipline-specifiek profiel voor de net afgestudeerde talenten steviger in de BIS te verankeren (Ellemeet) door de minister werden ontraden. Er is in de Kamer breed begrip voor de penibele situatie waarin veel podia, theaters en makers zich bevinden - ook bij de minister – maar de cultuursector moet zeker tot Prinsjesdag wachten op meer steun, schrijft 3voor12.vpro.
Het advies van de Raad voor Cultuur aan minister van Engelshoven (OCW) voor de basissubsidie (BIS 2021-2024) aan Zuid-Hollandse culturele instellingen is uit balans. In een brandbrief van de provincie Zuid-Holland wordt gepleit voor een eerlijkere verdeling van gelden en meer financiële hulp van het Rijk. Aanleiding is ook de coronacrisis. Daardoor is het voor bijvoorbeeld dansgezelschappen culturele instellingen nog moeilijker geworden de eindjes financieel aan elkaar te kunnen knopen.
Scapino Ballet Rotterdam ontvangt de komende jaren waarschijnlijk alsnog rijkssubsidie. De Raad voor Cultuur wilde het dansgezelschap de subsidie ontzeggen, maar minister van Engelshoven (OCW) slaat op aandringen van de Tweede Kamer dit advies in de wind. Artistiek directeur Ed Wubbe : 'Ik voelde dat het gezond verstand zou overwinnen'
Op 29 juni debatteerde de Tweede Kamer met minister van Engelshoven (OCW) over corona en de cultuur en BIS. ‘Lodewijk Asscher (PvdA) vroeg het kabinet ‘een herstelpakket te ontwikkelen voor de kunst- en cultuursector en de Kamer hierover uiterlijk op Prinsjesdag te informeren’ en de minister noemde dat ‘een steun in de rug’, schrijft de Volkskrant. En haar streven is nu: ‘Wat kunnen we maximaal doen om binnen de nieuwe ruimte (van anderhalve meter) een verdienmodel te ontwikkelen.’ In samenwerking met de Raad voor Cultuur heeft de minister een stappenplan opgezet om met ‘field labs’ in de zomer al uit te dokteren hoe culturele instellingen met beperkt bezoek zoveel mogelijk omzet kunnen draaien. Dat staat ook in haar antwoord op een brief van de Raad voor Cultuur van 18 mei, waarin ze schreef over een ‘’wendbare en weerbare sector’’. Het ongecorrigeerd stenogram van het debat.
Een motie van de VVD ingebracht tijdens het debat over de BIS op 29 juni verzoekt de regering te onderzoeken of het initiatief, dat Next Nature Network (NNN) voor het Evoluon ontwikkelt, in samenhang met de initiatieven die in Eindhoven bestaan en in ontwikkeling zijn, te verbinden is aan Rijkssteun in het kader van het cultuurbeleid en over de uitkomst daarvan de Kamer voor de begrotingsbehandeling dit najaar te informeren. De motie wordt breed gedragen in de Tweede Kamer. Minister van Engelshoven (OCW) zei tijdens het debat : ,,Samen gaan we ervoor zorgen dat deze plannen niet teloor gaan.” De Eindhovense wethouder voor cultuur Monique List (VVD) is heel blij met de motie en de positieve reactie van de minister.
Op 29 juni debatteerde de Tweede Kamer met minister van Engelshoven (OCW) over corona en de cultuur en BIS. Minister van Engelshoven gaf de Tweede Kamer een voorzet. Als er moties ingediend zouden worden waarin het kabinet wordt opgeroepen om Scapino Ballet en popfestival Eurosonic Noorderslag te redden, dan zou zij die opdracht uitvoeren. En dat gebeurde. De moties van het CDA (Scapino) en D’66 (ESNS) krijgen steun. De dekking komt uit het fonds waaruit musea nieuwe aankopen kunnen doen. Op 2 juli wordt erover gestemd. De grote vraag of er nog meer geld beschikbaar komt dan de 300 miljoen euro die het kabinet eerder vrijmaakte om de culturele sector door de coronacrisis heen te slepen, bleef onbeantwoord. Verslagen van NRC en Cultureel Persbureau. De ingediende moties.
Er is in het kader van de WOB (Wet openbaarheid van bestuur ) een verzoek gedaan. Het verzoek betreft informatie over diversiteit uit subsidieaanvragen die zijn ingediend bij het ministerie van OCW om in aanmerking te komen voor de Culturele basisinfrastructuur (BIS) 2021- 2024 door 19 gezelschappen.
Het debat Corona en Cultuur II is begonnen. Volg het hier.
’ De PVV zal over het Afrikaans beginnen en Nederland overal boven willen hebben, en alle serieus te nemen partijen zullen samen, via moties, de vage lappendeken die de BIS nu al is geworden, nog vager maken. Komen de gevraagde (minstens 40) miljoenen er structureel bij? Ik denk het niet. Het zal bij wat incidentele goedmakertjes blijven. “ Wijbrand Schaap kijkt vooruit naar het Tweede Kamer debat op 29 juni over o.m. de BIS.
Dit jaar konden kunstinstellingen voor het eerst een aanvraag indienen om een zogenoemde ontwikkelinstelling in de culturele basisinfrastructuur van het Rijk (BIS) te worden. De nieuwe functie is bedoeld voor instellingen die werken aan de ontwikkeling van talent en het verdiepen of verder ontwikkelen van een discipline of genre. De minister stelde 15 ontwikkelplekken in, waarvoor 69 subsidieaanvragen binnenkwamen. Op 4 juni bracht de Raad voor Cultuur haar advies over deze aanvragen uit. In een brief aan minister Van Engelshoven (OCW) en de Raad voor Cultuur uiten een veertigtal ontwikkelinstellingen hun kritiek op het subsidieadvies dat de Raad onlangs over hen uitbracht. ‘Tijdsdruk en een te laag budget lijken tot een advies te hebben geleid dat niet overal op even transparante wijze tot stand is gekomen en dat onzorgvuldigheden en onduidelijkheden bevat.’
Het regent dezer dagen brandbrieven vanuit culturele hoek. De coronacrisis raakt de kunsten fors en op 29 juni debatteert de Tweede Kamer over de eerder gegeven noodsteun van 300 miljoen euro. Volgens de cultuursector is dit veel te weinig. Maar er is nóg een reden waarom de politiek met klachten wordt bestookt: op de agenda staat ook het recente advies van de Raad voor Cultuur over de culturele basisinfrastructuur 2021-2024, de zogeheten ‘Bis’. Daarin worden zwaarwegende aanbevelingen gedaan over welke instellingen de komende vier jaar rechtstreeks subsidie van het Rijk moeten krijgen. De Volkskrant over de belangrijkste kwesties, de festivals, het Holland Festival, Scapino Ballet en de ontwikkelinstellingen.
De popmuziek is eindelijk doorgedrongen tot het hart van de kunstsubsidies. Toch roept dat in de popwereld meer vragen dan vreugde op. Want waarom deed maar één band een aanvraag voor de BIS en wordt het internationaal aangeschreven Eurosonic Noorderslag negatief beoordeeld? Alex Burghoorn sprak met betrokkenen over het subsidiëren van de popmuzieksector.
De Zaak Nu constateert dat een groot aantal van de aanvragers werd beoordeeld met een ‘ja, mits’ of een ‘nee, tenzij’. De belangenvereniging vraagt zich af of het systeem en/of proces voldoende transparant is geweest en of de gestelde criteria duidelijk genoeg waren. Zo zijn de extra, geoormerkte gelden voor verbreding van het publieksbereik bij presentatie-instellingen niet beoordeeld en moeten de aanvragers, binnen een zeer korte termijn, opnieuw de aanvraag procedure doorlopen. Daarnaast merkt De Zaak Nu op dat adviezen en aanvragen niet altijd op elkaar aansluiten. De individuele adviezen bevatten onduidelijkheden en verschillende discrepanties. Bij de adviezen met betrekking tot de regeling Ontwikkelinstellingen wordt vrijwel alleen ingegaan op talentonwikkeling, educatie en participatie maar niet op de voorwaarden verdieping en/of verdere ontwikkeling van een discipline of genre binnen die discipline aan de hand van onderzoek. De Zaak Nu wil wat betreft de ontwikkelinstellingen graag lering trekken uit deze eerste ronde, het groot aantal aanvragen toont de behoefte aan de regeling maar het laag aantal beeldende kunst gerelateerde positieve adviezen noopt de vereniging zich de vraag te stellen wat er in een volgende ronde beter kan worden gedaan zodat de positie van de beeldende kunst in de BIS verstevigd wordt. Uit de reactie van De Zaak NU, belangenvereniging van de presentatie-instellingen op het advies van de Raad voor Cultuur
In een brief aan de Tweede Kamer betoogt Kunsten ’92 dat de basisinfrastructuur (BIS) een belangrijk onderdeel is van een veel breder cultureel en creatief ecosysteem. Het BIS-advies van de Raad voor Cultuur kan niet los worden gezien van de schade die de coronacrisis toebrengt aan dit ecosysteem. Deze crisis heeft aangetoond dat de culturele en creatieve sector geen ornament is, maar net als de zorg en het onderwijs een fundament van de samenleving. Tegelijkertijd blijkt de grote afhankelijkheid van een sterke economie deze sector extra kwetsbaar te maken. Het is één van de zwaarst en meest langdurig getroffen sectoren in de crisis. De kwetsbaarheid schuilt ook in de arbeidsmarkt van de sector, met veel onderling afhankelijke, vooral kleine instellingen, bedrijven en freelancers. Ook de SER wijst daar opnieuw op. De crisisschade in het brede cultuurveld vraagt, zeker in de komende jaren van herstel, om een sterkere basisinfrastructuur en sterkere fondsen. Op 29 juni debatteert de Tweede Kamer over het advies van de Raad voor Cultuur en de coronacrisis en de culturele sector. In de brief wijst Kunsten ’92 op 8 gaten in het bestel.
Brabanders zijn actieve cultuurconsumenten. Maar ze zijn daarbij aangewezen op een relatief bescheiden culturele infrastructuur. Als het gaat om het aantal voorzieningen en aanbod staat Brabant gemiddeld op plaats 7 van de 12 provincies. Brabanders zoeken daarom hun heil vaak buiten de provincie. Het zijn actuele conclusies uit het rapport Waarde van Cultuur dat vorige week werd gepubliceerd. Chris van Koppen, directeur-bestuurder van Kunstloc Brabant, kijkt naar de recente adviezen van de Raad voor Cultuur en de Adviescommissie BrabantStad. De Adviescommissie constateert, volgens van Koppen, terecht dat er de afgelopen jaren in Noord-Brabant een steeds steviger infrastructuur is ontstaan, maar biedt in haar advies geen handvatten om dat wat opgebouwd is te borgen. En daarmee ligt er een bestuurlijke uitdaging om op zoek te gaan naar oplossingen om makers en instellingen perspectief te bieden en zo te behouden voor de Brabantse cultuurconsument, die behoefte heeft aan een rijker en gevarieerder aanbod.
Er is veel kritiek op de laatste adviezen van de Raad voor Cultuur. Wijnand Schaap stelt (wederom) voor om te kiezen voor het ‘’Duitse’’ model, waarbij de centrale overheid zich vooral op erfgoed en nationale waardes richt, terwijl de kunst lokaal en regionaal wordt geproduceerd, geconsumeerd en waar nodig gesubsidieerd. Naast de vier grote steden in de randstad zijn dat Arnhem-Nijmegen, Brabantstad, Zeeland, Zuid-Limburg (Maastricht/Parkstad), Twente en Groningen. Dat zijn regio’s die genoeg publiek hebben, en een prettig vestigingsklimaat voor makers. Een stadstheater bijvoorbeeld kan met een brede programmerings- en productieopdracht een programma samenstellen waarin kwetsbare, commerciële en educatieve kunst een plaats vinden.
‘’De raad schreef dit jaar een ‘zwetende zwoegende sector’ te zien. Dat is begrijpelijk, als je je bedenkt aan hoeveel voorwaarden, kwantitatieve resultaten, codes en kwaliteitseisen voldaan moet worden. Het zorgt voor een bureaucratisch netwerk van elkaar beconcurrerende instellingen die met het grootste gemak roepen dat ze zo goed samenwerken. Het zorgt voor het benoemen van doelstellingen op het gebied van diversiteit en inclusiviteit zonder nog maar één gesprek gevoerd te hebben met de mensen over wie het gaat.’’ Het verdelen van subsidies door de Raad voor Cultuur is niet meer van deze tijd, stellen zes invloedrijke personen uit de cultuurwereld. ‘Wie vooruit wil, wie wil veranderen, kiest ervoor nu eerst scherp te analyseren, te luisteren en te kijken.’
Op 29 juni wordt er in de Tweede Kamer gedebatteerd over het BIS-advies van de Raad voor Cultuur en cultuur in tijden van corona. VNPF heeft de input die is geleverd door o.a. de Popcoalitie, IPO (Interprovinciaal Overleg) en de VNPF bijeengebracht.
De Federatie Cultuur, de federatie van werkgeversverenigingen in de cultuur, roept de Tweede Kamer op om nog voor het zomerreces het gemis aan bestelverantwoordelijkheid voor de cultuursector te corrigeren. Eerdere moties van de Kamer over fair pay of steun in de coronacrisis zijn slechts gedeeltelijk uitgevoerd. En ook de sectoradviezen en het besteladvies van de Raad voor Cultuur worden niet geheel weerspiegeld in het advies over de Basisinfrastructuur. Verder gaat de Federatie Cultuur graag in gesprek met de Raad voor Cultuur op welke wijze de bestelverantwoordelijkheid juist nu een solide fundament kan krijgen in het licht van noodzakelijke investeringen om duurzaam een groot en divers publiek te kunnen bereiken door culturele instellingen die een eerlijke beloning en gezonde bedrijfsvoering kunnen realiseren.
Een radicale hervorming van de financiering van de podiumkunsten lijkt onontkoombaar, schrijft Sally Mometti, die in maart cum laude afstudeerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam in Business Administration. Ze onderscheidt 3 soorten voorstellingen ; de artistieke productie, de hybride productie en de commerciële productie. Het Rijk kiest binnen het huidige subsidiestelsel voor een one-size-fits-all benadering waarbij het markt- en rendementsdenken op eender welke categorie wordt losgelaten. Hervorming is nodig. Maar om daar te komen moeten we terug naar het begin: bestaat er bij het Rijk het onvoorwaardelijke geloof in de waarde van kunst?
Emoves uit Eindhoven is een van de weinige ‘urban culture’-instellingen die na positief advies van de Raad voor Cultuur, en het voldoen van enige aanvullende financiële voorwaarden, zal toetreden tot de Basisinfrastructuur (BIS). De organisatie werkt volgens de Raad „verbredend in een cultuurbestel waar urban vormen nog nauwelijks zijn vertegenwoordigd”. Vorige week werd bekend dat Emoves ook in de gemeentelijke en provinciale BIS-regelingen komt. De afgelopen jaren is Emoves uitgegroeid tot een coöperatie van uiteenlopende lokale initiatieven op het gebied van cultuur en sport. Het platform heeft in korte tijd een sterke positie in het culturele veld opgebouwd en is financieel snel gegroeid.
‘’Doodgaan, hoe pijnlijk ook, opent ook nieuwe mogelijkheden. Ze is zelfs onderdeel van een gezond ecosysteem – de metafoor die maar liefst acht keer gebruikt wordt in het advies van de Raad voor Cultuur. Als we accepteren dat instituten sterven om de sector of het ecosysteem gezond te houden, dan wordt het ook interessant om na te denken hoe dat sterven eruit ziet: een offer, een martelaarsdood, een waardig afscheidsritueel’’. Anne van de Wetering over de adviezen van de Raad voor Cultuur. Er lijken inderdaad wat interessante verschuivingen gaande en de roep om vernieuwing en het toelaten van nieuwe genres krijgt gehoor.’’ Misschien is dit het moment waarop de macht wat beter verdeeld wordt’’.
Jos Schuring van Scènes over 4 redenen waarom Scapino in de BIS moet blijven
Minister van Engelshoven (OCW) 4 miljoen euro extra uitrekken voor de podiumkunstenfestivals. Op die manier worden vele knelpunten opgelost en kan de sector een breder en diverser aanbod bieden, stelt de Verenigde Podiumkunstenfestivals. De Raad voor Cultuur bracht eerder zijn adviezen uit over de rechtstreekse subsidies van het rijk in de periode 2021-2024. Acht festivals hebben daarin een plek onder de rijkssubsidie-ontvangers gekregen. Dat zijn er volgens de Verenigde Podiumkunstenfestivals te weinig. Ook worden de festivals die wel rijkssubsidie krijgen gekort op hun aangevraagde (of huidige) budget.
Op 29 juni behandelt de Kamer onder andere het advies van de Raad voor Cultuur en de aanvullende Rijksondersteuning voor de culturele sector. In het rapport van de Raad voor Cultuur over de culturele Basisinfrastructuur 2021-202 krijgt een aantal podiumkunstgezelschappen een positieve beoordeling, maar een negatief advies omdat ze te weinig budget hebben. Dit leidt tot gaten in de lokale programmering. Het geldt ook voor gezelschappen met een grote spreiding van voorstellingen in het land. Diverse podia hebben hier al op gewezen. De VNG sluit zich hierbij aan. De cultuur wordt, ook lokaal, zeer sterk getroffen door de coronacrisis. Minister van Engelshoven (OCW) verwacht cofinanciering wat niet voor elke gemeente gemakkelijk zal zijn vanwege de eigen financiële problemen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) schat de schade in de tweede periode van 1 juni tot 1 september op ruim €100 miljoen. VNG dringt erop aan om als Rijk snel met een tweede voorschot van € 60 miljoen te komen voor de tweede periode.
Het DeLaMar Theater in Amsterdam krijgt een tweede vestiging: DeLaMar West. In het gebouw in de Kolenkitbuurt was eerder kindercircus Elleboog gevestigd. DeLaMar-directeur Andreas Fleischmann : “Na het verdwijnen van Elleboog werd het pand de afgelopen jaren gebruikt als fotostudio, wij geven het zijn theaterfunctie weer terug. Er is een zaal van wel twaalf meter hoog en er zijn kantoor- en opslagruimtes. Er hoeft nauwelijks iets aan te gebeuren om er na de zomer te kunnen beginnen.” Behalve voor het geven van voorstellingen wil het DeLaMar de tweede vestiging gebruiken voor talentontwikkeling van jonge theatermakers en gezelschappen in vooral het musicalgenre. ‘’ De Stichting MusicalMakers, een eerder initiatief van ons, krijgt in DeLaMar West een vaste werkplek. Onlangs ontvingen ze nog een positief oordeel van de Raad voor Cultuur.”
Een meerderheid van partijen in de Provinciale Staten van Groningen en de Groninger gemeenteraad roept minister van Engelshoven (OCW) in een brief op om Eurosonic Noorderslag op te nemen in de Culturele Basisinfrastructuur. ,,Jaarlijks komen duizenden cultuurprofessionals naar Groningen om nieuwe artiesten te ontdekken en creatieve ideeën uit te wisselen. ESNS is daarmee de Europese broedplaats voor cultureel talent en innovatie: het behoud van het festival is van nationaal belang.”, stelt briefschrijver en VVD-Statenlid Marjolein Vulpes.
BrabantStad heeft op 19 juni aan minister van Engelshoven (OCW) een brief gestuurd met daarin een reactie op het advies van de Raad voor Cultuur voor de landelijke BIS. De brief signaleert de knelpunten waartoe het advies leidt. Deze knelpunten betreffen de aanvraag van Complex, het Noordbrabants Museum, BredaPhoto, Theaterfestival Boulevard, PLAN, Playgrounds, Onomatopee en STRP. Ook spreken de BrabantStad-partners hun zorgen uit over de vele aanvragen die een positief oordeel hebben ontvangen maar geen honorering zodat ze dus zijn aangewezen op de regelingen bij een van de Rijksfondsen.
Cappella Amsterdam heeft een brief gestuurd naar minister van Engelshoven (OCW) en de Tweede Kamer. Ondanks dat het koor positief is beoordeeld door de Raad voor Cultuur, ontvingen ze geen positief advies voor de subsidieaanvraag. Gesterkt door Koornetwerk Nederland dat eveneens van mening is dat slechts één koor in de Culturele Basisinfrastructuur, het Nederlands Kamerkoor, een te smalle top is, roepen zij samen de minister op om alsnog ruimte te maken voor Cappella Amsterdam in de Basisinfrastructuur 2021-2024
Reactie van de Verenigde Podiumkunstenfestivals op de adviezen van de Raad voor Cultuur inzake de BIS. Er zijn te weinig plekken en budget voor festivals in BIS. Het samenwerkingsverband noemt 6 redenen waarom extra ruimte voor festivals NU nodig is, niet over vier jaar.
Festival Noorderlicht vraagt minister van Engelshoven (OCW) om ruimte te maken voor fotografie in de culturele basisinfrastructuur, zodat ook zij kans maakt op vierjarige subsidie. Noorderlicht en BredaPhoto vragen de minister om meer presentatie- instellingen toe te laten tot de BIS. Zo’n plek biedt de zekerheid van vier jaar subsidie, waarop instellingen voort kunnen bouwen. Fotografie ontbreekt in de BIS. ,,Hoe is het mogelijk dat het meest prominente visuele medium van onze tijd niet in de BIS vertegenwoordigd is, terwijl de fotocultuur in ons land zo rijk is?’’, vragen voorzitter Arie Wink en directeur Kees van der Meiden van Noorderlicht zich af. Bovendien telt de BIS –behalve enkele erfgoedinstellingen en musea – geen enkele noordelijke instelling. ,,Als er meer instellingen toegelaten worden dan de zes van nu, ontstaat er ook meer ruimte voor pluriformiteit, en een betere regionale spreiding.’’
De Nieuwe Oost is een interdisciplinair productiehuis, gevestigd in Oost-Nederland. Het werd in 2011 opgericht als gezamenlijk initiatief van de productiehuizen Generale Oost in Arnhem (theater en dans), Wintertuin in Nijmegen (literatuur) en Productiehuis Oost-Nederland in Deventer (popmuziek) en opereert sindsdien als netwerkorganisatie. 'De Nieuwe Oost wordt opgenomen in de culturele basisinfrastructuur van de Raad van Cultuur. De Raad van Cultuur vindt het convenant vertrouwenwekkend en aanstekelijk en noemt specifiek het belang van de pop-keten zoals in Oost-Nederland is georganiseerd.
De Brabantse oppositiepartijen D66, PvdA en GroenLinks willen dat gedeputeerde Wil van Pinxteren van Lokaal Brabant zich hard gaat maken om een nationaal designmuseum naar Eindhoven te halen. De drie partijen dienden daarvoor een motie in tijdens de vergadering van Provinciale Staten. Eerder gaf de gedeputeerde nog aan dat hij bereid was 1 miljoen euro uit te trekken voor Complex. De motie werd verworpen.
Rotterdam wordt stelselmatig achtergesteld in het landelijk cultuurbeleid, en dat heeft elitaire wortels, zegt Co Engberts, fractievoorzitter van de PvdA in de Rotterdamse gemeenteraad. Rotterdam gaat er in de landelijke bedeling relatief op achteruit. Er blijft een schamele 12,5 miljoen euro over, waar Amsterdam een stijging noteert met 14,9 miljoen. Amsterdam krijgt 86 miljoen, 44 procent van het beschikbare budget voor de BIS. Rotterdam is hekkensluiter van de G4 geworden. Twee begrippen spelen een sleutelrol: regionalisering en kwaliteit. Maar de paradoxale situatie is dat er niet meer geld naar de regio gaat, maar juist meer geld naar de Randstad, in casu naar Amsterdam en Utrecht. Het kwaliteitsbegrip is dat van de welvarende hoger opgeleide burgers die we met name vinden in steden als Amsterdam en Utrecht. Het bruisende culturele leven Rotterdam voldoet niet aan het elitaire, intellectuele kwaliteitscriterium.
De stichting Nationale Jeugdorkesten Nederland - NJON - is boos. De stichting had 625.000 euro aangevraagd. Advies van de Raad voor Cultuur : 0 euro subsidie. In een open brief zeggen de jeugdorkesten geschokt te zijn over “de vele slordigheden en onwaarheden” in de onderbouwing. De Raad voor Cultuur ziet een gebrek aan vernieuwing en een minimale uitwerking van educatie en participatie. Ook zou de NJON haar musici niet eerlijk belonen. “Verbijsterend” en “feitelijk onjuist”, zegt de orkestenorganisatie. De NJON eist rectificatie en hoopt natuurlijk alsnog subsidie te krijgen.
Wijbrand Schaap, van Cultureel Persbureau, vervolgt zijn MusicalGate – artikelen. Dit n.a.v. het advies van de Raad voor Cultuur om MusicalMakers op te nemen in de BIS.
De Raad voor Cultuur heeft in strijd met alle beleidsafspraken, eigen adviezen en regels gehandeld toen hij de subsidie voor het Holland Festival verlaagde met ruim vijfhonderdduizend euro. Het Holland Festival, dat daardoor in ernstige problemen komt, uit zijn woede nu in een brief die op 17 juni naar de Tweede Kamer is gegaan. De organisatie spreekt zelfs van ‘onbehoorlijk bestuur‘: een zware juridische term die in dit geval ook terecht lijkt.
Een gesprek met de Tilburgse cultuurwethouder Marcelle Hendrickx. Over de invloed van corona op de sector, het advies van de Raad van Cultuur om, naast Het Zuidelijk Toneel (HZT), ook het Textiellab deel te laten uitmaken van de Culturele Basisinfrastructuur (BIS) 2021-2024. En over de toekomst. Maar vooral wil Marcelle Hendrickx kunstenaars complimenteren en oproepen om zich meer zichtbaar te maken.
Deze cultuurperiode was zwanger van de belofte dat de urban arts en popmuziek volwaardig zouden toetreden tot de Basisinfrastructuur (BIS), het culturele fundament van Nederland. Die hoop lijkt met het advies van de Raad voor Cultuur vervlogen. Een kleine 0,5 procent van het podiumkunstbudget gaat naar urban arts. Voor de popmuziek is er een aandeel van 0,15 procent. Het beleid werkt niet, want het systeem is stuk. Dat stellen John Agesilas, Luc Deleau en Kees Heus .De paar ontwikkelinstellingen en één jeugddanstheater, die gehonoreerd werden door de Raad voor Cultuur zijn niet representatief voor wat Nederland te bieden heeft. Summer Dance Forever is een lanceerplatform voor urban dans, Eurosonic Noorderslag voor de popmuziek. Deze festivals creëren een internationale markt voor het talent dat voortkomt uit die ontwikkelinstellingen. Ze kregen een positieve beoordeling van de Raad voor Cultuur, maar mogen toch niet meedoen.
‘We verzoeken u met klem om plaats te maken voor vijf dansgezelschappen in de basisinfrastructuur 2021-2024 en te voorzien in een uitbreiding van het daarvoor benodigde budget.’ Dat schrijven enkele kernspelers uit de danssector op 12 juni in een brief aan cultuurminister van Engelshoven (OCW) en alle cultuurwoordvoerders van de Tweede Kamer. Ze reageren daarmee op dreigend subsidieverlies voor Scapino Ballet Rotterdam. Op 10 juni kreeg Scapino al de steun van 65 theaters. Volgens de briefschrijvers zijn Scapino Ballet Rotterdam en Club Guy & Roni ‘complementair aan elkaar, niet inwisselbaar’. ‘Ze bedienen ieder een ander, aanvullend publiek waarbij beide gezelschappen bovendien de afgelopen periode hebben aangetoond, ieder met hun specifieke stijl en signatuur, een sterk groeiend publiek te bereiken.’
Corona maakt een systeemcrisis in de podiumkunsten inzichtelijk die al jarenlang in stilte groeit. De onderlinge afhankelijkheden in dit complexe ecosysteem dreigen fataal uit te pakken voor podia, instellingen en zzp’ers. Een analyse van het theater in de nulstand door Robbert van Heuven en Remco van Rijn.
De teleurstelling bij de betrokkenen was groot vorige week, toen de Raad van Cultuur ervoor koos de programmering van het Futurelab aan Waag te geven voor het nieuw op te richten ‘rijksinstituut voor design en technologie’. De Eindhovense kandidaat 'Complex' liep daardoor vier miljoen euro rijkssubsidie mis: een fikse tegenvaller, waar niemand rekening mee leek te hebben gehouden. Waar ging het mis? En hoe nu verder? Studio040 sprak met de pas aangetreden directeur Frits Lintmeijer, die erkent ‘' dat het de partijen achter Complex niet gelukt is, om hun eigen kracht te laten doorklinken in het gezamenlijke plan'. Chris van Koppen, directeur-bestuurder Kunstloc Brabant, legt uit wat er mis was met de aanvraag.
‘’Beleidsplannen van dure adviesbureau’s die bol staan van termen als diversiteit, inclusie en vernieuwing maken meer kans op een positieve beoordeling dan die waar alleen maar gerept wordt van visionaire dromen.’’ Peter van der Lint, recensent klassieke muziek van Trouw, over het recente advies van de Raad voor Cultuur. Over een beleid dat heen en weer zwalkt en niet te volgen is.
Wijbrand Schaap van Cultureel Persbureau vergelijkt in zijn artikel de adviezen van de commissie van de Raad voor Cultuur over M-Lab en MusicalMakers. Waar M-Lab, eigenlijk overal positief scoort, behalve op educatie, is bij MusicalMakers eigenlijk alles mager, ook op gebied van educatie. Waar het echt zwaar uiteen loopt, is bij Fair Practice: MusicalMakers eigent zich bijvoorbeeld een flink deel van de auteursrechten toe van de makers, waar M-Lab zich keurig aan de norm houdt dat makers te allen tijde hun rechten behouden. Niet M-Lab maar de Stichting Musicalmakers is door de Raad voor Cultuur geadviseerd voor een plaats in de Culturele Basisinfrastructuur. De Raad passeerde zijn eigen commissie.
Op 4 juni 2020 presenteerde de Raad voor Cultuur zijn adviezen voor de landelijke culturele basisinfrastructuur (BIS) voor 2021-2024. Bas Verberk, specialist beleid van het LKCA, over hoe de Raad de plannen beoordeelde voor educatie & participatie en diversiteit & inclusie.
In Nederland hebben we een ‘culturele basisinfrastructuur’. Maar waarom eigenlijk? En wat moet die BIS doen? Antwoorden op die vragen zul je vergeefs zoeken bij het lezen van het advies van de Raad voor Cultuur dat een week geleden verscheen. De adviezen voor individuele instellingen worden goed uitgelegd en zijn meestal begrijpelijk, maar een overkoepelend idee over de BIS ontbreekt. Simon van den Berg denkt dat de sector een lobby start voor een nieuw bestel.
‘’Ensembles en koren worden zo gewogen op basis van hun extra’s, hun buitenkant; niet op waar ze écht in uitblinken, niet op wat ze het diepst van binnen zijn.’’ Merlijn Kerkhof, recensent klassieke muziek, in zijn column over de BIS adviezen van de Raad voor Cultuur.
Het advies van de Raad voor Cultuur over de subsidietoekenningen BIS staat haaks op zijn eigen sector- en besteladvies. Het heeft lak aan de uitgangspunten van minister van Engelshoven (OCW) voor de cultuurperiode 2021-2024. Last but not least staat het op zeer gespannen voet met de door iedereen in de cultuur omarmde Fair Practice Code. Dat schrijft de Vereniging van Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). ‘’ Wie rekent ziet dat de toekenning van subsidie tegelijk scheef en krom is. 0,15 procent! (225.000 euro) van het podiumkunstenbudget (149.716.459 euro) gaat naar popmuziek. Van het gehele BIS budget (195.963.959 euro) is dat 0,6 procent (inclusief ontwikkelinstellingen). Het punt is duidelijk: popcultuur wordt nog steeds niet serieus genomen in de planvorming rond het landelijke cultuurbeleid.”