Om ouderen een hart onder de riem te steken in deze voor velen eenzame tijd, brengen het KPN Mooiste Contact Fonds, Internationaal Theater Amsterdam (ITA) en Stichting Gouden Dagen het theater naar de ouderen toe. Samen stellen zij de voorstelling De stille kracht, met o.a. Halina Reijn en Gijs Scholten van Aschat in de hoofdrollen, via een stream beschikbaar voor 1500 zorginstellingen voor ouderen in Nederland. De stille kracht is gebaseerd op het boek van Louis Couperus en is geregisseerd door Ivo van Hove. Zowel KPN Mooiste Contact Fonds als Stichting Gouden Dagen zet zich in voor kwetsbare ouderen met als doel eenzaamheid tegen te gaan. Verzorgingstehuizen kunnen zich via Stichting Gouden Dagen aanmelden om de voorstelling in december op een moment naar keuze te bekijken.

Het International Council of Museums heeft een vervolgrapport uitgebracht naar aanleiding van een eerder onderzoek in mei, waarin werd geconcludeerd dat bijna 13 procent van de musea over de hele wereld permanent zou kunnen sluiten vanwege de pandemie. Het onderzoek toont aan dat de situatie is verbeterd sinds het voorjaar. De pandemie heeft nog steeds grote gevolgen voor de instellingen. Meer dan de helft van de deelnemers aan het onderzoek voorspelt dat de programmering zal worden afgeschaald. Nog maar 6,1 procent denkt dat hun museum permanent zal moeten sluiten

Jon Heemsbergen bespreekt in deze blog de kansen voor marketeers om in tijden van crisis nieuwe dingen uit te proberen en structurele problemen aan te pakken.

De Amsterdamse Kunstraad heeft op 26 november een gevraagd advies over het Kunstenplan 2021-2024 uitgebracht aan wethouder Meliani, Kunst & Cultuur, en de raadscommissie KDD. Op 16 of 17 december zal de gemeenteraad in haar laatste vergaderingen van het jaar, het kunstenplan vaststellen dat op 1 januari 2021 van start gaat. In het advies doet de kunstraad onder andere uitspraken over de (vernieuwde) regeling bij het AFK en het Cluster Cultuureducatie, dat nu ter besluitvorming voorligt. Daarnaast vraagt de kunstraad in het advies aandacht voor de individuele kunstenaar in tijden van corona en adviseert hij meer financiële steun aan die makers. Bij het advies hoort een notitie over de voortgang van de Amsterdamse Maatschappij voor het Behoud van Kunst en Cultuur (AMBKC), en een rapportage van een vooraanstaand onderzoeksbureau over de impact van corona op de Amsterdamse kunst en cultuursector. Deze notitie en rapportage werden namens het Amsterdams Fonds voor de Kunst en de Amsterdamse Kunstraad uitgebracht.

De Boekmanstichting is in samenwerking met onderzoeksbureaus APE Significant en SiRM gestart met de uitvoering van de monitor Cultuur en corona. Het doel hiervan is beter inzicht te krijgen in de gevolgen van de coronamaatregelen voor de culturele en creatieve sector en om deze vervolgens voor langere tijd te kunnen monitoren. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van de taskforce culturele en creatieve sector met steun van het ministerie van OCW, zoals ook toegelicht in de bijlage bij de uitwerking van de maatregelen binnen tweede specifieke steunpakket voor de culturele en creatieve sector van 16 november jl. Informatie over o.m. de aanpak en de stappen die zijn en worden gezet

Brief van De Kunst van Brabant van 24 november 2020 gericht aan de leden van de Provinciale Staten van Noord-Brabant met daarin input t.b.v. provinciaal Beleidskader Vrije tijd, Cultuur en Sport 2021 – 2023, Statendag Provinciale Staten Noord-Brabant, op 27 november 2020. De Kunst van Brabant doet een dringend beroep op PS, gezien de gevolgen van de coronacrisis voor de Brabantse kunstenaars en de gehele culturele infrastructuur, de sector rust en ruimte te bieden om zich na de crisis te kunnen herstellen en de band met het publiek en de maatschappelijke stakeholders opnieuw te kunnen opbouwen. ‘’Een nieuw beleidskader impliceert nieuwe keuzes, nieuw beleid. De vraag is echter of de omstandigheden daar nu geschikt voor zijn.”. Voor de komende twee jaar roept tot de Kunst van Brabant op tot een beleidsarme periode voor kunst en cultuur: zonder nieuw beleid, beleidswijzigingen en budgetkortingen én met handhaving van de huidige coulancemaatregelen. De Kunst van Brabant verwijst daarbij naar het recente rapport van de Raad voor Cultuur, ‘Onderweg naar overmorgen. ‘Benut de komende twee jaren wel om de subsidieregelingen en met name de regeling professionele kunsten van BrabantStad grondig te evalueren (regeling én aanvraag- en beoordelingsprocedure).’ Tot slot vraagt De Kunst van Brabant PS de gedeputeerde op te dragen het lopende Impulsgeldenprogramma voor in elk geval de komende twee jaren voort te zetten en het budget te handhaven op het huidige niveau van 2,4 miljoen euro per jaar.

Alle leerkrachten en zeker ook cultuurcoördinatoren in het basis- en voortgezet onderwijs ervaren de stress van deze tijd. Elke persconferentie over corona veranderen de regels. De plotselinge veranderingen eisen hun tol. Van online onderwijs, naar weer les op school, en dan soms door naar hybride onderwijs. De schooldirectie besluit. Het kan elke week weer anders zijn. Albert Barth, directeur van Kleinkunstig,, kan erover meepraten en doet praktische voorstellen om deze moeilijke tijd door te komen.

Het coronavirus raakt ook Stranger Than Paranoia. Paul van Kemenade, organisator en programmeur, heeft serieus overwogen of hij ‘zijn’ festival, dit jaar voor de 28e keer georganiseerd, niet een jaar moest opschuiven. “Maar ik vond dat ik dit de musici niet kon aandoen”, zegt hij. “Dan maar dertig man per concert met een glaasje water.” Het festival strekt zich dit jaar, eind december,  uit over drie plaatsen: Tilburg, Nijmegen en ’s-Hertogenbosch. Kort gesprek met Paul van Kemenade over het programma en de hindernissen, die de pandemie opwerpt.

Mensen die het zwaarst getroffen zijn door de coronacrisis kunnen binnenkort genieten van een online concert van musici van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Mantelzorgers en medewerkers van zorginstellingen kunnen de komende maanden muziek aanvragen van het zogenoemde project Hart in Hart. De concerten zijn dan voor eenzame ouderen thuis of in instellingen via een stream te bekijken. Om dit project mogelijk te maken heeft het orkest samenwerking gezocht met het Erasmus MC en thuishulporganisatie Senior Service. PCI, een bedrijf dat organisaties helpt met IT, verzorgt de technische ondersteuning en is verantwoordelijk voor het platform waarop de streams te zien zijn.

“Voor opera is het cruciaal om te begrijpen dat annuleren geen geld bespaart”, zegt operadirecteur Sophie de Lint. „Je verspilt alleen maar een grote kans. Het annuleren van een productie verlaagt de vaste kosten niet en ook veel variabele kosten blijven staan. Zangers, dirigenten en de freelancers achter de schermen staan onder contract. Ja, er zijn clausules waardoor we ze niet hóéven te betalen, maar dat doen we deels toch. Wij hebben er als operahuis niks aan als zangers van baan moeten veranderen om rond te kunnen komen.” De Nationale Opera probeert al maanden te roeien op de stroom van telkens nieuwe maatregelen. Het ene na het andere grote project valt om, maar in bijna even snel tempo worden kleine (online) projecten bedacht

Het Overleg Amsterdamse Clubs (OAC) vraagt cultuurwethouder Touria Meliani om 6,5 miljoen euro financiële steun. De nachtclubs en poppodia zijn inmiddels al acht maanden gesloten. “We zitten nu al krap, maar als we straks open kunnen en bijvoorbeeld uitgestelde huur moeten terugbetalen, is het geld echt nodig om ons hoofd boven water te houden.” , zegt voorzitter Pieter de Kroon. Tot nu toe is er geen extra steun geweest voor de nachtsector, regelingen als de Tegemoetkoming Vaste Lasten daargelaten. De gemeente Amsterdam is blij dat de financiële schade in kaart is gebracht. De Amsterdamse cultuurwethouder Meliani wil kijken naar nieuwe initiatieven die de clubs kunnen organiseren zodra er versoepelingen zijn, zoals evenementen op grote veilige buitenlocaties. De OAC staat open voor dergelijke evenementen. Ook in Rotterdam is de nood hoog voor nachtondernemers in de cultuur. Maar de Rotterdamse cultuurwethouder Kasmi heeft toegezegd dat vanuit het tweede steunpakket van het Rijk geld gaat naar de uitgaanssector. Hoeveel precies is nog niet bekend

Het Brabants Muziek Theater uit Schijndel heeft een pijnlijke beslissing genomen. Vanwege de strenge coronaregels is de jeugdmusical Kleren maken de Keizer volledig geschrapt. ,,Dit doet zeer. Maar het is absolute noodzaak om te kunnen overleven", zegt Alexandra Peperkamp. ,Dat is financieel gewoon niet te doen. De kosten voor ons productieteam en andere zaken krijgen we echt niet gefinancierd met shows voor 30 man.” Zeven voorstellingen stonden in december en januari gepland in de theaters De Lievekamp (Oss) en De Blauwe Kei in Veghel. Ouders en de vijftig kinderen die al ruim een jaar aan het oefenen zijn, zijn inmddels geïnformeerd. De musical een jaar uitstellen, is voor Peperkamp geen optie. ,,Zo lang blijven de kinderen echt niet gemotiveerd.” Het is wel de bedoeling dat de musical van Kleintje BMT in januari wordt gefilmd. Het bestuur en het productieteam van BMT doen er alles aan om te financieel te overleven tijdens deze coronacrisis. Het BMT draait met een begroting van 140.000 euro, Kleintje BMT met ruim 60.000 euro per jaar

Guido Weijers hoopt dat het kabinet op korte termijn meer publiek toelaat in de theaters. Op zijn socialmedia-kanalen laat de cabaretier weten "andere opties op zak te hebben", mocht hij de tv-opnames van zijn oudejaarsconference voor slechts 30 man mogen spelen. Weijers wil er samen met RTL voor zorgen dat Nederland het jaar lachend kan afsluiten. Het liefst speelt hij de tv-opnames van zijn oudejaarsconference eind december in Theater De Maagd (Bergen op Zoom) voor een vollere zaal, omdat het theater volgens hem de veiligste keuze is. Mocht het kabinet geen heil zien in meer theaterpubliek, dan heeft de cabaretier andere opties achter de hand. "Die vallen allemaal binnen de de huidige regels, maar zijn iets minder veilig dan het theater", aldus Weijers. Ook Youp van ’t Hek twijfelt toch nog of hij dit jaar zijn tiende conference kan spelen voor NPO televisie. Er mogen op het moment nog steeds maar 30 bezoekers in een theaterzaal zitten en dat is volgens Van ’t Hek niet genoeg voor een goede televisie-uitzending.

Tijdens de lockdown is de Nederlandse consument meer gaan lezen. Veel van de boeken worden nu online gekocht. Het percentage consumenten dat hun laatste boek in de online winkel kocht steeg van een derde voor de lockdown naar bijna de helft tijdens de lockdown. Dat de webwinkel in populariteit is gestegen, heeft waarschijnlijk te maken met corona: 16% van de respondenten zegt bij Bol.com te kopen vanwege de coronamaatregelen. Maar ook andere factoren spelen al jaren een rol bij de groei van online. Hierbij zijn de grootste factoren het zoekgemak, het vanuit huis kunnen winkelen en de openingstijden. Tegelijk zijn er consumenten die juist in deze tijd de voorkeur geven aan de fysieke boekhandel. Meer dan de helft van de consumenten koopt liever een papieren boek in de boekhandel. Maar liefst vier op de tien consumenten zegt de voorkeur te geven aan de fysieke boekwinkel waar hij altijd komt. Deze loyaliteit aan de fysieke boekwinkel is gestegen sinds 2019. Mogelijk speelt corona hier een rol: de voornaamste reden die men aangaf om in de lokale winkel te kopen was het steunen van de lokale ondernemers. Andere belangrijke redenen zijn dezelfde die de consument al jaren aangeeft: de prettige en inspirerende omgeving die de boekhandel biedt, de persoonlijke bediening en het advies van het personeel. Een boekhandel in de buurt wordt zeer gewaardeerd.

Tijdens het Begrotingsdebat Cultuur op 23 november in de Tweede Kamer stonden de Cultuurnota 2021 – 2024 en de Coronacrisis als belangrijkste onderwerpen op de agenda. Een groot aantal organisaties uit de culturele en creatieve sector had een pleidooi aan de Kamer gestuurd. Een verslag van Kunsten ’92

Sinds april dit jaar is de culturele sector in een wervelwind beland. Als een van de meest getroffen sectoren door de coronacrisis, staat hen ook nu nog een onzekere tijd te wachten. Theaters en podia zijn weer dicht, voor musea moet je vooraf reserveren. En grote festivals verkeren nog in totale onzekerheid. Nu de culturele sector minder op ‘evenementenniveau’ marketing kan voeren, ligt een verschuiving naar cultuurmarketing voor de hand. Aldus Floor van Elsen van Buro Dertig.

Het Internationaal Vocalisten Concours in ‘s-Hertogenbosch organiseert vanaf 28 november een meerdaagse Mozart-masterclass met afsluitende concerten van de deelnemers en sopraan Eva-Maria Westbroek.. Afgelopen juli besloot het IVC de 54ste editie van het concours (Opera | Oratorium) te verplaatsen naar 2022 vanwege de door COVID-19 ontstane omstandigheden. Om jong zangtalent toch een podium te bieden én het publiek de kans te geven om van topmuziek te genieten, startte IVC met de organisatie van Mozart masterclass and more. Door de huidige omstandigheden kan er geen publiek aanwezig zijn bij de masterclass en de concerten, maar een deel van het programma wordt per livestream uitgezonden.

Het Amsterdam Art Gallery Weekend vervangt dit jaar het veel grotere Amsterdam Art Weekend (jaarlijks zo’n 45.000 bezoekers), dat eind november altijd een hoogtepunt is in de kunstkalender, met onder andere de open ateliers van de Rijksakademie en veel museumtentoonstellingen die openen. De Rijksakademie verplaatste in verband met corona de Open Studio’s naar april 2021, waarmee Amsterdam Art Weekend voortaan in het voorjaar plaatsvindt. Als alternatief is er nu dit weekend waarin galeries nieuwe tentoonstellingen presenteren. In het voorjaar stuurde de Nederlandse Galerie Associatie (NGA) in verband met de coronacrisis nog een brandbrief aan minister van Engelshoven (OCW), waarin ze vreesden voor omzetdaling van meer dan vijftig procent dit jaar. De NGA vermoedt dat de grote klap voorlopig is uitgebleven. „Ik weet wel van galeriehouders die ermee op zijn gehouden, maar dat was vanwege hun hoge leeftijd”, zegt Loes van Campen, secretaris van de NGA. Recente cijfers heeft de NGA nog niet. „Volgend jaar gaan we dat onderzoeken.” “De verre exotische vakanties kunnen nu even niet, daardoor hebben verzamelaars meer ruimte om kunst te kopen.”, zegt galerist Ron Mandos. Dat grote beurzen niet zijn doorgegaan, betekent wel dat nieuwe klanten niet kunnen worden bereikt. Corona heeft gezorgd voor een heel andere manier van werken bij het inrichten van tentoonstellingen met kunstenaars uit het buitenland, zegt Nick Terra, directeur van Galerie Fons Welters. Hij ziet dat kopers na afgelopen zomer weer meer vertrouwen hebben gekregen.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten steunen de culturele instellingen in Noord-Holland met ruim € 11 miljoen. De namen van de instellingen en de bedragen die zij ontvangen zijn bekendgemaakt. Het geld wordt verdeeld onder 35 musea, 17 podia, 7 bibliotheken, 6 festivals en 35 andere culturele instellingen. Een restantbedrag van € 3,5 miljoen blijft beschikbaar voor 2021. Voor de zomer heeft de provincie Noord-Holland een bedrag van € 10 miljoen beschikbaar gesteld om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten. De provincie heeft met de gemeenten besproken welke instellingen ondersteuning kunnen gebruiken. Gemeenten hebben samengewerkt en in regionaal verband culturele instellingen voorgedragen voor een bijdrage uit het fonds. De steun is er om de coronacrisis door te komen. Er staan geen Amsterdamse projecten op de lijst. “Veel Amsterdamse instellingen kunnen een beroep doen op het steunpakket van OCW en het eigen Amsterdamse noodfonds. Daarom is vooral gekeken naar instellingen buiten de hoofdstad. “, aldus een woordvoerder van de provincie

Wat werd er besproken tijdens het debat over de cultuurbegroting op 23 november aangaande de podiumkunsten? Theaterkrant en NAPK over de discussie en de uitkomsten.

Het Filmfonds heeft bekend gemaakt hoe ze de gelden uit het tweede Covid-19 steunpakket voor de culturele en creatieve sector, aangekondigd op 16 november, vanaf 1 januari inzet. Het steunbudget voor film, betreft in totaal € 28,5 miljoen.  € 6,25 miljoen is aanvullend beschikbaar ter dekking van meerkosten voor filmproducties : alle producties die door het Fonds in de realisering zijn gesteund (ook minoritaire coproducties) in aanmerking voor een bijdrage aan de meerkosten die gepaard gaan met het werken binnen de kaders van het COVID-19 Protocol AV Sector. Het Garantiefonds Pandemie kan met € 10 miljoen alle producties die door het Fonds in de realisering gesteund worden grotendeels beschermen tegen onverzekerbare COVID-19 schade. De Incentive high-end TV Series kan met € 6,25 miljoen een half jaar worden verlengd. € 6 miljoen is bestemd voor regelingen voor individuele makers en de ontwikkeling en realisering van hun projecten in analogie van het 1e steunpakket. Toen kon het Filmfonds met extra oproepen zoals Lockdown Cinema vele makers en teams steunen bij projecten die juist in Covid-tijden doorgang kunnen vinden. Begin januari worden deze regelingen aangekondigd op de website van het Filmfonds. Meerjarige instellingen krijgen ook steun het komende half jaar. Binnen het Filmfonds geldt dit voor twee meerjarige festivals: Go Short en Imagine.

De financiële schade door de coronacrisis is enorm, en het einde is nog niet in zicht. Wat zijn de verhalen achter de cijfers? Theaterkrant gaat in gesprek met zzp’ers uit de theatersector. Waar doen ze het van? Hebben ze nog werk en inkomen? En hoe gaan zij om met de onzekerheid die de coronacrisis brengt? Een gesprek met freelance producent Hadassa Smit. En met harpiste en theatermaker Ekaterina Levental.

Mogelijk wordt het zangverbod vanaf 1 december een ‘dringend advies’ om niet te zingen. Het verbod is namelijk niet overgenomen in de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 die vorige week naar de Tweede Kamer is gestuurd. Die moet zich daar nog wel over buigen. Het zang- en schreeuwverbod stond voorheen in de regionale noodverordeningen. De nieuwe Tijdelijke wet maatregelen covid-19 (vaak ‘de Coronawet’ genoemd) vervangt de voorschriften die in die noodverordeningen waren opgenomen. Het is de bedoeling dat de Coronawet op 1 december van kracht wordt. In de aanbiedingsbrief bij de verstuurde Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 schrijven de ministers Grapperhaus en De Jonge echter dat het verbod niet in de nieuwe wet wordt opgenomen maar verandert in een ‘dringend advies’. Reden: de Wet publieke gezondheid (Wpg) biedt geen wettelijke grondslag voor een verbod. Koornetwerk Nederland wacht nu eerst de behandeling in de Tweede Kamer af. De Kamercommissie Justitie en Veiligheid gaat er waarschijnlijk 24 november over praten.

Van 22 november tot en met 1 december kan iedereen meebieden op maar liefst duizend kunstobjecten uit de eigen collectie van ING. Dit is mogelijk via een online veiling. De opbrengst gaat eenduidig naar de makers van de kunstwerken, één van de vele groepen Nederlanders die hard getroffen zijn door de coronacrisis. De veiling is voor iedereen toegankelijk. Recente veranderingen zoals de reorganisatie van het kantorennetwerk, de nieuwe manier van werken van de bank en het coronavirus hebben gevolgen voor de kunstverzameling van de bank. Hierdoor is voor een deel van de collectie fysiek geen plaats meer. 'De ING Collectie is een voortdurend veranderende, zich ontwikkelende collectie. Zij weerspiegelt het ritme van de veranderende tijd. De collectie heeft in het verleden mensen in beweging gebracht en zal dat in de toekomst ook blijven doen.' Deze aanpak gaat de bank continueren.

De kleine boekhandels proberen met extra service en acties het jaar te redden. Zoals kinderboekhandel de Boekenberg in Eindhoven. Eigenaar Jozefien de Leest ‘Wij hebben wel een webshop, maar daarmee winnen wij het niet van een platform als Bol.com. Daarom proberen wij op andere creatieve manieren klanten te trekken en te zorgen voor leesplezier bij kinderen.’. ‘Jozefien weet precies welke boeken leuk zijn voor Nore’, zegt haar moeder Marit Tijdeman. Nores oma, Tonnie van Kan, is heel blij dat zij op zaterdagochtend, nog voor de winkel de deuren opent voor klanten, kunnen privéshoppen in de Boekenberg. ‘Tegen een boekverkoper kan geen algoritme op. Zij lopen voor in het ontdekken van nieuwe boeken. Die kennis is online niet te koop’, zegt Anne Schroën, directeur van de Coöperatieve Koninklijke Boekverkopersbond.

De winnaar van Tromp Percussion 2020 is Agostinho Sequeira (1998), geboren in Portugal, studerend en wonend in Amsterdam. Hij was er niet, net zoals de twee andere finalisten, de overige kandidaten, de jury en het publiek er dit jaar niet waren. Toch was het een echte finale. De spelers waren er dan niet fysiek, een hologram wekte toch minstens de suggestie. Hoe het ook zij, de keuze voor de winnaar was unaniem, hoewel het niveau van de drie finalisten elkaar weinig ontliep. ,,Het balletje had zo maar de andere kant op kunnen rollen”, zegt juryvoorzitter Arnold Marinissen, die daarmee zijn waardering uitspreekt voor Nozomi Hiwatashi (2e prijs) en Meng-Fu Hsieh (3e prijs). Agosthinho Sequeira, door Marinissen een ‘magisch, toegewijd en charismatisch speler’ genoemd, was ook favoriet bij de pers en het in grote getale online volgende en stemmende publiek. 1e prijs, € 15.000: Agostinho Sequeira (Portugal); 2e prijs, € 10.000: Nozomi Hiwatashi (Japan); 3e prijs, € 7.000: Meng-Fu Hsieh (Taiwan); persprijs, € 2.000: Agostinho Sequeira ; Vrienden van TROMP publieksprijs, € 3.000: Agostinho Sequeira.

De Tweede Kamer nam het tijdens het debat over de cultuurbegroting op 23 november op voor Frascati Producties en Plan Brabant. Maar minister van Engelshoven (OCW) was zelf ook al tot het inzicht gekomen dat ze moeten worden gered. Van Engelshoven toonde zich gevoelig voor de oproep van de theateracademies dat die plekken nodig zijn, juist nu de coronacrisis het een nieuwe generatie acteurs en regisseurs de komende jaren moeilijk zal maken. Ze kondigde aan dat ze zelf „met een gebaksvorkje” door haar begroting zal gaan om het geld bij elkaar te harken. Op het verzoek van de Kamer om dat dan ook meteen te doen voor twaalf instellingen voor amateurkunst die geen geld krijgen van het Fonds voor Cultuurparticipatie, reageerde ze minder enthousiast. Daar is 1 miljoen euro voor nodig. En dat heeft ze niet. Weinig meegaand was ze in de discussie over de positie van zzp’ers en freelancers. Veel mensen die hun geld verdienen met losse opdrachten zitten door de coronacrisis zonder werk. Het steungeld dat theaters, concertzalen en musea krijgen komt nauwelijks terecht bij deze mensen zonder vast contract. En voor regelingen als de Tozo komen ze vaak niet in aanmerking, bijvoorbeeld omdat hun partner een inkomen heeft. Niet iedereen kan gered worden, zei ze. Mensen die tijdelijk geen werk meer hebben, kunnen zich laten omscholen, zei ze. Of ze kunnen een dag in de week voor de klas gaan staan. Het wederzijds begrip tussen minister en oppositie was opvallend hoog: ze begrepen vaak elkaars vragen en dilemma’s, maar kwamen niet veel verder.

Op 16 november heeft minister van Engelshoven (OCW) bekendgemaakt hoe zij het tweede steunpakket voor cultuur wil verdelen. Op 5 november hebben de Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA) en de Vereniging van Nederlandse Content Producenten (NCP) de minister een brief gestuurd met het oog op de nadere uitwerking van het tweede steunpakket en de behandeling van de OCW-begroting 2021 in de Tweede Kamer (23 en 30 november). Onze speerpunten: het continueren van generieke en specifieke steunmaatregelen t.b.v. alle werkenden en bedrijven in de AV-sector, voortzetten van de Production Incentive voor hoogwaardige tv-series, steun bij het opzetten van een garantiefonds voor (alle) AV-producties en een eenmalige impuls van € 2,5 miljoen euro in de Nederlandse publieksfilm, ter reparatie van het weggevallen subsidiebudget van het Abraham Tuschinski Fonds.

Een overzicht van de moties ingediend bij Begrotingsdebat Cultuur 23 november 2020.  En een overzicht van de amendementen ingediend tijdens het debat.  Stemmingen vinden plaats in de week van 30 november.  

De maatregelen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan hebben grote impact op de culturele sector. Op cultuurmakers van alle leeftijden en niet in de laatste plaats op de mogelijkmakers van cultuureducatie en –participatie, grote én kleine organisaties. Er heerst grote onzekerheid bij de verenigingen en cursusinstituten over hoe lang gaat het duren en daarmee de vrees dat leden, vrijwilligers, deelnemers en cursisten ernstig teruglopen. En dat het voortbestaan van de vele centra, koren, erfgoedgemeenschappen, dansscholen etc. bedreigd wordt. Daarom start de landelijke campagne #weblijvenbezig. De campagne helpt herinneren dat cultuurmaken plezier, geluk en gezondheid brengt. Laat zien dat het nog steeds mogelijk is en hoe dat veilig kan. Hiermee hoopt de campagne verenigingen, groepen en kunst- en cultuurcentra te ondersteunen en tools te geven om hun achterban aan hen te blijven verbinden. De campagne is een initiatief van het Fonds voor Cultuurparticipatie en het LKCA.

In juli werd Lockdown Cinema geïnitieerd als onderdeel van het Filmfonds pakket van COVID-19 steunmaatregelen. Deze eenmalige regeling richtte zich op projecten die de beperkingen van de lockdown omzetten naar filmische kracht. De ontvangen aanvragen toonden de veerkracht, creativiteit en diversiteit van de Nederlandse filmindustrie en maar liefst elf projecten werden er geselecteerd. Tijd om eens terug te kijken naar de projecten die een toekenning kregen. Hoe is het hen vergaan? Elke week belicht het fonds een ander project. Dit keer Kaap Holland Film over Bon Bini - Judeska in da House.

Clubs en poppodia zijn al meer dan acht maanden gesloten, maar lijken nauwelijks op de radar als het gaat om noodsteun en aandacht. Terwijl er veel mensen werkzaam zijn in de nachtcultuur en het dé plek is voor ontmoeting, ontlading en ontdekking. Omdat talentontwikkeling in de nachtcultuursector stilstaat en velen zich laten omscholen, gaat creatief kapitaal en talent verloren, waarschuwen wethouders uit Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.

Drie van de vier theaters gingen op 19 november weer open en het kabinet kwam drie dagen eerder met een tweede steunpakket voor de culturele sector. Toch komt dit nieuws voor sommige artiesten te laat. Zij zijn in een andere sector werk gaan zoeken. Sommigen twijfelen zelfs of ze ooit weer terugkeren naar het podium. NOS sprak met Paul Donkers, musicalacteur, Ilse Bies, saxofoniste, en Kim de Fuijk, actief in muziek en theater.

Hoe schrijvers van romans, poëzie, scenario’s, kinderliteratuur én hun vertalers door de coronacrisis getroffen zijn, is op het eerste gezicht minder duidelijk. Uitgeverijen brengen nog steeds romans en dichtbundels uit en de boekwinkels zijn opengebleven, is het niet in de winkelstraat, dan wel online. Maar de verkoop van boeken is slechts voor een minderheid van 115 auteurs (inclusief thriller- en kookboekenschrijvers) voldoende om boven het minimuminkomen uit te komen, zegt Maria Vlaar, voorzitter van de Auteursbond. De duizenden anderen in het vak hebben naast het schrijven een baan of een gemengde praktijk van lezingen geven, in opdracht schrijven, debatten leiden en schrijfcursussen geven. ‘Veel van dat werk is weggevallen en komt ook nog niet echt terug’, zegt Vlaar. ‘Ik verwacht in de winter grote klappen als de spaarrekeningen van mensen op zijn. Sommigen van onze leden denken na over omscholen.’ De Volkskrant sprak met schrijvers en de twee fondsen, die schrijvers ondersteunen. De Auteursbond, die 500 duizend euro te verdelen heeft aan inkomenssteun, afkomstig uit het Steunfonds Rechtensector waarin een bijdrage is geleverd door Lira, de organisatie die vergoedingen afhandelt voor gebruiksrecht van literaire en andere teksten, en door het ministerie van Cultuur, en het Letterenfonds. Op 23 november bespreekt de Tweede Kamer de brief van Minister van Engelshoven (OCW), waarin zij aankondigt dat er in het tweede steunpakket voor de makers bijna 50 miljoen euro beschikbaar is: € 35,75 miljoen voor subsidies via de zes rijkcultuurfondsen, € 10 miljoen voor producties via NPO en € 4 miljoen voor scholing van zelfstandigen. Maar komt dit geld ook werkelijk bij de zzp’ers in de culturele sector terecht? Voorzitter van de Auteursbond Maria Vlaar wijst de leden van de Commissie Cultuur in een brief op de grote bezorgdheid onder auteurs over de verdeling van deze bestemde gelden.

Stage Entertainment, het Van Gogh Museum, De Nationale Opera & Ballet, MOJO Concerts, het Rijksmuseum, André Rieu en de grote bioscoopketens zijn in de culturele sector de grootste aanvragers van loonkostensubsidie van de overheid. De bedrijven kregen samen meer dan 20 miljoen euro om hun personeel tijdens de afgelopen maanden door te kunnen betalen. Dat blijkt uit het register dat het UWV heeft bekendgemaakt, met daarin alle werkgevers die gebruik hebben gemaakt van de NOW-2, een regeling die door de overheid is ingesteld om werkgelegenheid te behouden tijdens de coronacrisis. Er zijn ook instellingen die deze tweede ronde juist niets hebben gekregen, zoals de grote orkesten. Bijvoorbeeld het Rotterdams Philharmonisch. Omdat het orkest ook steun kreeg uit het eerste steunpakket van het ministerie van OC&W, moet het een deel van de NOW-gelden terugbetalen.

De gemeente Heusden heeft al wel het nodige gedaan voor verenigingen en instellingen, die door de coronacrisis worden getroffen. O.m. uitstel van sommige betalingen, eerder uitbetalen van subsidies, afzien van het innen van huur (sporthallen bijvoorbeeld). Maar daarmee is het leed niet geleden. Vandaar dat Heusden nu de vanuit het Rijk ontvangen 334.000 euro gaat inzetten. Wie een aanvraag doet, moet goed onderbouwen welke inkomsten in coronatijd wegvallen, in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. En aantonen dat hierdoor het voortbestaan in gevaar is. Dat geldt voor vrijwilligersorganisaties, voor sportclubs, voor theaters, amateurkunst etc. Heusden vraagt ook om de jaarrekening 2019. Organisaties moeten verder aantonen wat ze doen om uitgaven te beperken en om toch nog zoveel mogelijk inkomsten te krijgen. Wie heeft verzuimd maximaal gebruik te maken van landelijke regelingen als NOW en TOZO, vist vrijwel zeker achter het net.

De koorsector voelt zich overvallen door het zangverbod. Het is een achteloos gebrachte maatregel waarbij de aanwezige expertise en ervaring uit de sector wordt genegeerd. Zonder perspectief op een einde aan het verbod dreigt onherstelbare schade te ontstaan. En: het verbod op zingen moet tenminste voor jeugdgroepen van 13 tot 18 jaar per direct worden teruggedraaid. Dat schrijft Koornetwerk Nederland in een brandbrief aan de Tweede Kamer. De besluitvorming rond het verbod is onnavolgbaar en de onderbouwing ontoegankelijk. Het is niet eens zozeer het verbod, dat voor grote woede zorgt, maar de communicatie vanuit de overheid, zegt Ruben de Grauw, dirigent van onder meer het Bredase Sacramentskoor. De brief is medeondertekend door Cultuurconnectie, KNMO, Vocaal Talent Nederland, Nieuw Vocaal Amsterdam, Academy of Vocal Arts, Boys Keep on Singing, Nederlands Koordirigenten Collectief, LKCA, Kunsten’92 en geschreven namens vele dirigenten, vrijwilligers en zangers

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft een beleidssignalement gepubliceerd over de gevolgen van corona voor de betekenis van cultuur in het dagelijks leven van mensen. De coronamaatregelen die sinds maart van kracht zijn hebben een grote invloed op het aanbod aan cultuur en kunnen op termijn ook van invloed zijn op de culturele betrokkenheid van de bevolking. Vanuit het perspectief van de burger gaat het met het oog op ontspanning, ontmoeting en ontplooiing vooral om de mogelijkheden tot cultuurbezoek, cultuurbeoefening en cultureel vrijwilligerswerk. Daarnaast kan de verschraling van culturele voorzieningen de aantrekkingskracht van steden op zowel toeristen als bewoners verminderen, en daarmee steden ook minder geliefd maken bij het bedrijfsleven.

Op 23 november vindt het Begrotingsdebat cultuur in de Tweede Kamer plaats. Dit debat zal, behalve over de Cultuurnota 2021- 2024, ook over de effecten van de Coronacrisis gaan en de maatregelen die zijn genomen om de culturele en creatieve sector te ondersteunen. Het één kan niet los worden gezien van het ander. Kunsten ’ 92 heeft in een brief aan de Kamer aandachtspunten voor deze beide onderwerpen op een rij gezet. De meeste daarvan zijn eerder door de Taskforce culturele en creatieve sector onder de aandacht gebracht. Alle brieven vanuit de cultuursector aan de Tweede Kamer voor het debat op 23 november.

,,Deze crisis is zó groot dat we de sector ook zo breed mogelijk moeten steunen. Maar we moeten ook realistisch zijn: er werken in de kunst en cultuur veel kleine zelfstandigen. Die gaan het niet allemaal redden. Een aantal zal zich gaan omscholen.” Het Algemeen Dagblad sprak met minister van Engelshoven (OCW), die op 23 november haar cultuurbegroting verdedigt.

Het debat over de cultuurbegroting van 23 november is live te volgen. Het gaat over de Cultuurnota 2021-2024 en de effecten van de coronacrisis.

Op 22 november strijden in Eindhoven drie hologrammen om de winst van het tweejaarlijkse TROMP Slagwerkconcours, de belangrijkste wedstrijd in zijn soort wereldwijd. De drie finalisten komen uit Japan, Taiwan en Portugal en hebben hun performance in hun thuisland opgenomen. Ze worden als hologram op het podium van het Muziekgebouw Eindhoven geprojecteerd, waar begeleidingsensemble Asko|Schönberg wél fysiek aanwezig is. Dit staaltje techniek vormt de apotheose van ‘de online editie’ van TROMP, dat dankzij een vooruitziende blik toch doorgang kon vinden in coronatijd. “TROMP vervult een belangrijke rol in de slagwerkwereld, als springplank en als netwerk. Het had er echt ingehakt als het concours was geschrapt.”, zegt juryvoorzitter Arnold Marinissen. Om een eerlijke en transparante wedstrijd te kunnen garanderen maakt TROMP gebruik van een speciale concours-app. De app is afgelopen voorjaar ontwikkeld door de Khachaturian International Competition in Jerevan. De deelnemers filmen hun inzendingen thuis. De app geeft ze daarvoor een tijdsslot én garandeert dat de opname uit één take bestaat – de beste stukjes uit verschillende pogingen aan elkaar plakken is er dus niet bij. Het grootste gemis is de sociale setting en het onderlinge contact van de deelnemers. Op 17 november werd bekend wie de drie finalisten zijn: Nozomi Hiwatashi (Japan), Meng-Fu Hsieh (Taiwan) en Agostinho Sequeira (Portugal). Om hen tóch naar Eindhoven te kunnen halen verzon Frank Veenstra, artistiek manager, het hologramconcert – een unicum in de wereld van muziekconcoursen.

Op 16 november maakte minister van Engelshoven (OCW) in een Kamerbrief de uitwerking van het tweede steunpakket van € 482 miljoen bekend. Het tweede steunpakket voor de culturele en creatieve sector is primair gericht op (opdrachten en werk voor) makers. Het Nederlands Letterenfonds ontvangt circa 2 miljoen als tijdelijke ondersteuning voor het literaire veld. De nieuwe tijdelijke steunmaatregelen van het fonds zullen gericht zijn op makers – op schrijvers, vertalers in en uit het Nederlands, illustratoren en graphic novelists - en op opdrachtgevers, zoals literaire organisaties, boekhandels en bibliotheken. De coronapandemie heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de literaire podia en festivals en treft daarmee een grote groep schrijvers en spoken word-artiesten voor wie de optredens een belangrijke en noodzakelijke bron van inkomsten vormt. Daarnaast voorziet het Letterenfonds ook problemen voor literair vertalers. Eerder bleek al dat vertaalde literatuur, dat hogere risico’s met zich meebrengt voor uitgeverijen, extra conjunctuurgevoelig is. Ook heeft er dit jaar nauwelijks acquisitie via internationale boekenbeurzen kunnen plaatsvinden. Het Letterenfonds verwacht begin 2021 de nieuwe tijdelijke steunmaatregelen te kunnen openstellen

Het leven van werkenden in de culturele en creatieve sector is de afgelopen maanden totaal anders dan voorheen. Waar staan we nu en waar willen we heen? Kunstenbond heeft een selectie verhalen van werkenden in de sector gebundeld in het boekje #bezingeving. De bundel, gepubliceerd op 19 november, laat zien hoe het ervoor staat in de sector en wat er nodig is om de sector door de komende crisismaanden heen te helpen. Van schrijnend tot hoopvol, van onrecht tot zingeving. Mét een actielijst voor politiek Den Haag.

‘De richting is goed: het tweede steunpakket voor cultuur richt zich op makers en artiesten. De keuzes die de minister maakt moeten wel scherper om dit voornemen waar te maken. Vanwege de publieksbeperkingen is een ruimere bottom-up benadering ook effectiever.’ Dat schrijft de Creatieve Coalitie op 18 november in een reactie op de aankondiging op 16 november van minister van Engelshoven (OCW) over de nadere uitwerking van het tweede steunpakket. ‘ De oproep steun te gebruiken om personeel in dienst te houden en om opdrachten te blijven verstrekken aan zelfstandigen omdat de minister hier grote waarde aan hecht is veel te vrijblijvend. Trickle down, doordruppelen, faalt zoals de CBS-cijfersaantonen: een gemiddelde omzetdaling van 70% voor zelfstandig ondernemers.’ ‘Geef makers, uitvoerende artiesten en creatieve professionals meer regie over de middelen als je wil dat ze hen bereiken. En oormerk trickle down gelden. Onder de noemer ‘force majeure’ hebben we contracten zien verdampen en zien wedat de gelden die voor uitvoerenden bedoeld waren, worden besteed aan andere zaken en in de kas wordt gehouden.”

Zodra de besmettingsgraad terug is naar het laagste niveau (waakzaam) mag de concertsector beginnen met ‘field lab’ experimenten. Wat houdt dat in? Een speciaal team gaat met advies vanuit de overheid, OMT en de sector evenementen organiseren in theaters, voetbalstadions en concertzalen. Waaronder twee evenementen in Ziggo Dome. 3voor12.vpro sprak met projectleider Pieter Lubberts.

Uit een recente peiling van de VSCD, branchevereniging van 136 schouwburgen en concertzalen, blijkt dat op 19 november 75 procent van haar podia de deuren opent voor 30 personen maximaal per zaal. Ook al is dit financieel niet toereikend, toch blijft het merendeel van de podia doen wat ze kunnen. Zo zijn er eigen producties te zien, worden voorstellingen gestreamd en is er ruimte voor zakelijke verhuur, zonder koffie of thee. Vanaf 1 december stijgt het aantal theaters en concertzalen dat open is zelfs naar 80 procent en per 1 januari zijn de meeste podia weer open. Tien procent gaat pas open bij verruiming naar 150 personen of wanneer de 1,5 meterafstand ook weer in de zalen geldt. De VSCD maakt zich hard voor verruiming van de beperkingen. De routekaart van het kabinet is echter veel te beperkt. Samen met de Taskforce Cultuur heeft de VSCD een Routekaart Cultuur opgesteld. Voor podia zou bij daling naar het niveau Ernstig een maximum van 250 tot 500 gelden, afhankelijk van de doorstroomcapaciteit van de foyer. Op niveau Zorgelijk kan de 1,5 meter afstand volstaat, van neus tot neus. Bij Waakzaam is het mogelijk veilig te placeren met één stoel tussen personen of groepen, zoals in het buitenland is bewezen. Dat meldt de VSCD op 19 november 2020.

Bij veel culturele organisaties is content(marketing) door corona ineens op de kaart komen te staan. In haar blog gaat contentmarketingexpert Irma Machielse in op de vraag of het produceren van meer content ook betekent dat contentmarketing daadwerkelijk effectiever is geworden.

Het bureau van de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) ontvangt veel vragen hoe de nieuwe maatregelen en de laatste versie van het protocol voor podia te interpreteren. Het burtreau heeft de meest gestelde vragen op een rij gezet, van toepassing op de maatregelen en het protocol ingaande per 19 november 2020.

Het Fries Museum en de Museumfederatie Friesland roepen alle Friezen op om dit jaar nog langs te gaan bij een museum in de buurt. De oproep wordt onderschreven door meer dan veertig Friese musea en dat aantal is groeiende.

Nu de theaters weer beperkt open mogen, blijkt dat het ene theater of podium de deuren nog gesloten houdt, terwijl de ander er juist álles aan doet om voorstellingen door te laten gaan. Elke Swinkels van theater de Blauwe Kei in Veghel is duidelijk: ,,De versoepeling betekent dat we weer een héél klein beetje open mogen. Maar veel voorstellingen lenen zich gewoon niet voor dertig man publiek, dan is de beleving gewoon echt niet goed.” En dus zullen er, ondanks de versoepeling, in ieder geval tot medio december geen voorstellingen zijn in de Blauwe Kei. Swinkels: ,,Eigenlijk kunnen we pas echt weer iets als we weer voorstellingen kunnen geven waarbij het publiek anderhalve meter van elkaar zit, zoals in september. Dan kunnen we 175 mensen kwijt in de zaal waar normaal 600 mensen in kunnen. Dan heb je aantallen, waar je weer het theatergevoel kunt beleven. Net als de Blauwe Kei in Veghel kiest De Pul in Uden ervoor om tot half december dicht te blijven. Waar de Blauwe Kei in Veghel alle voorstellingen tot medio december heeft geannuleerd, laten De Lievekamp en de Groene Engel in Oss en Markant in Uden daarentegen juist zoveel mogelijk voorstellingen doorgaan. Ron Megens van De Lievekamp: ,,Natuurlijk is het niet rendabel, maar wij vinden het héél belangrijk dat we het contact met het publiek en met de artiesten behouden".

De musea zijn op 19 november weer open gegaan. Museumcontact zet de beperkingen die er zijn op een rij. Het Museumprotocol is geactualiseerd, versie 17 november 2020.

Het Parktheater in Eindhoven heeft het in deze crisistijd steeds moeilijker. De cultuurinstelling is daarom aan het kijken hoe er bezuinigd kan worden. Gedwongen ontslagen zijn niet uit te sluiten.De Raad van Commissarissen heeft aan de directie gevraagd om een aantal scenario's uit te werken. "Dat gaat van een 'worst case scenario' tot een 'scenario light'. We kijken aan welke knoppen we kunnen trekken om deze crisis door te komen", reageert Ger Post, commissaris bij het Parktheater.

Het grootste documentairefestival ter wereld begon op 18 november. Weliswaar met zeer beperkte fysieke capaciteit, maar dat maakt de ambities van IDFA er in 2020 niet kleiner op. Directeur Orwa Nyrabia reflecteert op dit belangrijke, uitdagende, maar ook verrijkende festivaljaar: “Wat we nu met elkaar meemaken zal nog jaren kosten om te ontleden, analyseren en overpeinzen.” Filmkrant sprak met hem.

TicketSwap, Cosimo en GoFundMe zijn op 18 november een campagne gestart om de horeca en clubs in Nederland te steunen die failliet dreigen te gaan door COVID-19. De #LocalLegends-campagne roept individuen en lokale bedrijven op via een landelijke crowdfundingpagina te doneren aan horeca en clubs in hun omgeving, of om zelf een crowdfundingcampagne op te zetten. Daarmee is het de eerste crowdfundingcampagne voor de sector die na Nederland door heel Europa uitgerold wordt

Hoe houd je jezelf als (amateur)musicus in vorm tijdens een lockdown? Instrumentalisten van de philharmonie zuidnederland hebben filmpjes gemaakt voor onder andere trombone, viool, cello, fluit, klarinet, fagot en slagwerk. In de video's laten de beroepsmusici zien hoe ze zichzelf tijdens de corona-lockdown in vorm hebben gehouden. De filmpjes zijn gemaakt op verzoek van de Limburgse Bond voor Muziekgezelschappen, de Limburgse Bond voor Tamboerskorpsen, de Brabantse Bond van Muziekverenigingen en de Federatie van Amateur Symfonie- en Strijkorkesten.

In een speciale uitzending van Cultuurbrekers, op 17 november, blikte presentatrice Zoë Papaikonomou terug op het afgelopen veelbewogen jaar voor de kunst- en cultuursector met minister Ingrid van Engelshoven, baanbrekers uit de culturele sector en de cultuurwethouders van Amsterdam en Kampen. Verslaggeefster Vinny Tailor ging samen met cameraman Remko Geursen op bezoek bij Introdans in Arnhem. Wat is de functie van de code diversiteit & inclusie geweest in een jaar waar de sector zwaar te lijden had en nog heeft onder de coronacrisis? En welke invloed hebben de massale Black Lives Matter protesten gehad op diversiteit en inclusie binnen de sector?

Beeldend kunstenaar Tinkebell is erg kritisch over minister van Engelshoven (OCW). Talloze suggesties om beeldend kunstenaars door de coronacrisis te helpen, heeft de minister naast zich neergelegd. Hoopvol was Tinkebell toen ze las : ‘Tweede steunpakket cultuur richt zich op makers en artiesten’. “Wie doorleest komt bedrogen uit. Naast veel steun voor theaters, musea en productiehuizen kunnen straks tussen de vijf- en zevenduizend makers en ‘creatieve professionals’ (van de 160.000) gebruikmaken van subsidieregelingen via zes fondsen, waarvan er slechts één is gericht op beeldend kunstenaars. Het gaat om 35,75 miljoen euro van het totale noodbudget van bijna 500 miljoen. Commissies zullen gaan uitmaken welke toptalenten een doekje voor het bloeden krijgen. Het gemiddeld omzetverlies van kunstenaars is 67 procent. Van generieke noodsteun is wederom geen sprake. Van enige visie evenmin.”

Minister van Engelshoven (OCW) heeft op 16 november in een brief aan de Tweede Kamer de 414 miljoen euro aan coronasteun voor de culturele sector uitgewerkt. Onderdeel van dit tweede steunpakket voor de cultuursector is 150 miljoen euro voor gemeenten om daarmee de lokale infrastructuur te ondersteunen. Het is nodig, zegt het LKCA, om de lokale politiek te activeren om er zo voor te zorgen dat het geld uit het steunpakket ook echt aan cultuur, cultuurparticipatie en cultuureducatie wordt besteed. Omdat de middelen ook aan andere dingen uitgegeven kunnen worden, ondanks het verzoek van de minister om het echt aan cultuur te besteden. Om gemeenteraadsleden te helpen, heeft het LKCA een aantal voorbeeldvragen opgesteld. Plus een aantal ideeën over hoe de coronasteun lokaal kan worden ingezet voor cultuureducatie en cultuurparticipatie.

 De culturele sector gaat de komende weken in Breda mondjesmaat weer open. Voorstellingen, films en concerten voor 30 mensen en flitsbezoeken aan de bibliotheek, maar ook nieuwe tentoonstellingen in het museum. Er mogen maar 30 mensen naar binnen, maar Mezz gaat toch weer concerten organiseren. Mezz-directeur Frank van Iersel: ,,We beginnen in december met een nieuw coronaproof concept. De Mezz Music Room, dat is een indoor mini-popfestival waarbij de 30 bezoekers beginnen bij een concert in de grote zaal en daarna doorlopen naar een optreden in de kleine zaal of naar het popcafé". Het Chassé Theater pikt de draad van vóór de twee weken noodgedwongen sluiting op. ,,Chassé Cinema gaat weer normaal draaien volgens de richtlijnen. En in het theater zullen we waar mogelijk voorstellingen aanbieden”, aldus directeur Ruud van Meijel. Verder zijn ook de musea, de bibliotheken en de bioscopen weer open voor publiek. Bezoekers van de bibliotheken wordt gevraagd om van tevoren op de website al een gerichte keuze te maken, zodat een bezoek aan de bibliotheek zo kort mogelijk is. Via een bestelformulier op de website kunnen boeken ook klaargezet worden. 

Zolang er maximaal dertig man welkom is per zaal, blijft 013 in Tilburg dicht. Volgens directeur Frens Frijns is het voor de poppodium met deze regels niet te doen. ,,We hebben het voordat we dicht moesten wel gedaan, maar op deze manier kunnen we niet het avondje uit bieden dat we graag zouden willen. Met dertig man in de zaal, zonder dat je wat mag drinken. Dan zijn er voor ons te veel minnen en te weinig plussen om open te gaan.” “Er moet veel geld bij als we een concert neerzetten voor zo weinig man. Bovendien zit je continu in onzekerheid of een concert wel of niet door kan gaan.” Buitenlandse artiesten zijn volgens Frijns momenteel sowieso niet te krijgen. ,,Als er weer meer dan honderd man in de zaal mogen, kunnen we wél een mooi programma met Nederlandse artiesten neerzetten”. ,,Vanaf 1 december hebben we een nieuw programma dat geschikt is voor tot dertig man bezoek", zegt Anne Beijer van Theaters Tilburg. De voorstellingen die nu voor december staan aangekondigd op de website, gaan niet door. ,,We hadden een flink programma staan met grote voorstellingen, maar dat gaat nu niet. Daarom maken we even pas op de plaats.”

Het Markiezenhof in Bergen op Zoom is verheugd dat het museum op 19 november open mag. De opening van de expositie Koele Wateren, kunstwerken uit de collectie van het Rijksmuseum, was veertien dagen geleden al gepland maar kon door de aangescherpte coronamaatregelen op het allerlaatste moment niet doorgaan. Bezoekers kunnen dan ook kennismaken met de totaal vernieuwde Blauwe Zaal en de Geheimengalerij. Een officiële opening volgt pas in december, legt museumdirecteur Cees Meijer uit. ,,We willen een digitale opening doen van de zalen die heringericht zijn.” De afgelopen maanden is hard gewerkt aan een totaal andere opzet van de Blauwe Zaal en is er veel werk gemaakt van de Geheimengalerij. Nog niet alles is klaar, het project Stijlkamers waar het museum ook veel van verwacht, heeft vanwege corona wat vertraging opgelopen. De bedoeling is dat dit gedeelte van het museum in december ook gereed is.

Blij dat de bioscopen en filmtheaters weer open gaan op 19 november. Maar de NVBF blijft zich inzetten om meer dan 30 bezoekers per voorstelling toe te laten. Gulian Nolthenius van de Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters (NVBF).: ,,En dat moet kunnen, want mensen vinden bioscopen een zeer veilige omgeving. Het publiek zit stil, kijkt maar één kant op, is – als het goed is – stil én er is uitstekende ventilatie. Belangrijk om daarbij te vermelden: er heeft dit jaar nog geen enkele coronabesmetting in een bioscoop plaatsgevonden.” De NVBF deed een inventarisatie onder een groot deel van de Nederlandse filmtheaters. Daaruit zou blijken dat de meeste bioscopen het dit jaar nog zullen volhouden. “Maar de verwachting is wel dat er in 2021 theaters zullen omvallen als er weer sprake is van tijdelijke sluiting of als het maximum van 30 bezoekers blijft bestaan. Dat is namelijk te weinig om rendabel te zijn. Ook het eerdere aantal van 50 man per zaal was al onvoldoende.” Medio januari zal volgens Nolthenius een aantal testen naar de veiligheid van bioscopen plaatsvinden door het ministerie van Economische Zaken. Hij hoopt dat naar aanleiding daarvan de mogelijkheden kunnen worden verruimd, zoals het toelaten van meer bezoekers.

Christie, fabrikant van allerlei bioscoopapparatuur, introduceert Christie CounterAct, een product dat bioscoopzalen kan desinfecteren. Het heeft een uv-lichtbron waarvan wordt geclaimd dat het in tegenstelling tot vergelijkbare producten veilig gebruikt kan worden in ruimtes waar mensen zich bevinden. Het product, dat door Christie’s moederbedrijf Ushio is ontwikkeld, wordt in januari 2021 in productie genomen.

De aangescherpte coronamaatregelen treffen ook boekhandels. Daarom zet CPNB de succesvolle campagne #ikleesthuis de komende weken weer online in. Door middel van twee korte oproepen wil de Stichting CPNB alle Nederlanders wijzen op het belang van boeken lezen, juist nu zoveel mensen thuiszitten door het coronavirus. ‘Zit je thuis vandaag? Gelukkig kun je daar ook veel beleven. Met een boek!’ en ‘Vandaag niet naar buiten? Dan haal je de wereld toch gewoon binnen? Met een boek!’ De GAU verzoekt alle uitgevers om zoveel mogelijk aan te haken bij de campagne.

Cultuurconnectie, de brancheorganisatie voor cultuureducatie, amateurkunst en volksuniversiteitswerk, vermeldt in de Nieuwsflits COVID-19 #34 van 18 november hoe de stand van zaken voor de branche is nu de gedeeltelijke lockdown verder gaat. En over het verbod op zingen in groepsverband.

‘’ Het is verboden om buiten de eigen woning in een groep van 2 personen of meer (zoals in koren) te zingen.” Aldus de site van de Rijksoverheid na de persconferentie van premier Rutte en minister de Jonge op 17 november. Dat geldt voor repetities en concerten. Uitzonderingen zijn er voor kinderen tot 13 jaar (dit was voorheen 17 jaar) en voor professionele zangers en zangkoren: zij mogen wel in groepen zingen. Ook tijdens kerkdiensten mag gezongen blijven worden. Koornetwerk Nederland mist de onderbouwing voor dit kabinetsbesluit. Ook een datum die weer perspectief op zingen biedt, is niet genoemd.

Het RIVM voert een studie uit naar corona-uitbraken bij 5 koren in de maanden september/oktober. Dit betreft koren van 14 tot 21 zangers groot, waar 25% tot 74% van de zangers besmet zijn geraakt. Koornetwerk Nederland juicht dat onderzoek naar concrete casussen toe. Het is belangrijk om te weten hoe eventuele besmettingen in een koorsetting kunnen ontstaan. Om die reden heeft Koornetwerk Nederland ook een Meldpunt Koor & Corona ingericht. Hier zijn intussen 8 meldingen binnengekomen van koren die meerdere coronagevallen binnen hun koor hadden. Het gaat dan om 3 tot 13 besmettingen binnen het koor. Een enkele casus is ook opgenomen in het onderzoek van het RIVM. Koornetwerk Nederland ontving onlangs een nieuwe tussenrapportage van dit onderzoek: ‘Terugkoppeling voorlopige resultaten onderzoek zangkoren en deelnemers.’ Dit rapport bevat al de nodige uitkomsten, maar belangrijke onderdelen ontbreken nog. Dan gaat het om de verwantschap tussen de coronavirussen die zijn opgetreden – belangrijk om te weten of koorleden elkáár hebben besmet – en het onderzoek naar de ventilatiesystemen in de ruimten waar de repetities plaatsvonden.

Culturele instellingen en organisaties zijn vanaf 19 november 2020 weer open voor publiek. Dit betekent dat bibliotheken, theaters, alle muziekpodia en musea open zijn. Net als muziekscholen, presentatie-instellingen en monumenten met een publieksfunctie. Corona en de regels voor culturele instellingen. Update 17 november 2020.

De Museumvereniging en Kunsten '92 dringen, in hun reacties op het tweede steunpakket, dat op 16 november is aangekondigd door minister van Engelshoven (OCW) is aangekondigd, er op aan dat de € 150 miljoen voor gemeenten via een doeluitkering (= specifiek geoormerkt) voor cultuur beschikbaar wordt gesteld, zodat de middelen ook daadwerkelijk ten goede komen aan makers en instellingen. De VNG zegt in een reactie dat de zorgen vanuit de cultuursector onterecht zijn en onderschrijft het argument van minister van Engelshoven over administratieve rompslomp. "Gemeenten doen er alles aan om geld ook daadwerkelijk daar te laten terechtkomen waar het bedoeld is”. "Gemeenten zijn met 2 miljard euro de grootste subsidieverstrekker aan de culturele sector. Het is juist in ons belang en dat van onze inwoners om culturele instellingen te behouden."

De Taskforce culturele en creatieve sector ziet de steunmaatregelen, die op 16 november, in het tweede steunpakket voor cultuur, door de minister van Engelshoven (OCW) werden aangekondigd, als een belangrijke impuls om de sector perspectief te kunnen bieden voor een overbrugging tot de zomer van 2021. Wel is het van groot belang dat de impact van de steunmaatregelen optimaal is en dat de steun daar terechtkomt waar deze het hardst nodig is. Zo pleit de taskforce ervoor dat de € 150 miljoen voor gemeenten via een doeluitkering (= specifiek geoormerkt) voor cultuur beschikbaar wordt gesteld, zodat de middelen ook daadwerkelijk ten goede komen aan makers en instellingen. Daarnaast wijst de taskforce op het belang van steun voor werkenden, zzp’ers, makers en kunstenaars, door versoepeling en verruiming van Tozo, een regeling voor flexwerkers en de inzet van kanalen waarlangs gelden gemakkelijk en snel bij deze groep terechtkomen. De taskforce is blij met de helderheid over het niet tot het omzetbegrip rekenen van huurkorting door lokale overheden, maar pleit ervoor om ook andere covid-specifieke ondersteuning door andere overheden of Rijksfondsen niet te verrekenen met de NOW. Ook heeft de taskforce samen met de evenementenbranche aandacht gevraagd voor een garantieregeling voor de hele sector, zodat herkapitalisering, investering en heropstart soepeler kan verlopen. Over het advies van de Raad voor Cultuur “Onderweg naar overmorgen”, wordt door de Taskforce o.m. opgemerkt dat de Raad voor Cultuur terecht adviseert de BIS tijdelijk te verlengen, aangezien instellingen allemaal hun beleidsplannen moeten aanpassen en meer dan de geplande vier jaar nodig zullen hebben om deze crisis te boven te komen. Deze verlenging zou ook ingezet kunnen worden als een pilot voor de langere termijn. De culturele sector vraagt hier samen met de Raad voor Cultuur al langer om. In het regeerakkoord zouden hierover afspraken kunnen worden gemaakt. Ook is het positief dat Raad zal gaan werken aan een aangepaste beoordelingssystematiek, waarin de impact meer centraal staat. Het voornemen van de raad om de minister te adviseren omtrent verbetering van het subsidiebestel per ingang van de volgende periode sluit aan op de gesprekken die de culturele en creatieve sector hier zelf al over aan het voeren is.

Bijna de helft van de Nederlandse theaters opent vermoedelijk dit jaar de deuren niet meer. Dat blijkt uit een enquête van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). De koepel van schouwburgen en andere podia hield de enquête onder zijn 136 leden. “De veranderende coronaregels en de onduidelijkheid die de overheid geeft over de nabije toekomst zijn loodzwaar voor de podia”, legt een woordvoerder van VSCD uit. “Het is logistiek niet meer te bolwerken om elke keer de voorstellingen af te gelasten en weer alle bezoekers op te moeten bellen en de tickets te moeten restitueren.” Bovendien is het aanbod momenteel minimaal. “Ook de meeste artiesten zien dit als een verloren jaar en hopen volgend jaar weer aan de slag te kunnen. Het is voor niemand op welke manier dan ook lucratief om nu iets te spelen.” Dat de theaters vermoedelijk later deze week weer dertig mensen mogen ontvangen, doet daar volgens de woordvoerder niets aan af.

De Museumvereniging heeft gereageerd de brief van minister van Engelshoven (OCW) over het tweede steunpakket cultuur van 482 miljoen euro én het advies van de Raad voor Cultuur ‘’Onderweg naar overmorgen.” Over de 150 miljoen euro die via gemeenten beschikbaar komt voor de ‘cruciale lokale culturele infrastructuur’, merkt de Museumvereniging op dat deze middelen bedoeld zijn voor gemeenten en zij zullen net als in het eerste steunpakket via het Gemeentefonds beschikbaar komen. “Vooralsnog is dit budget echter niet geoormerkt, waardoor nog niet zeker is gesteld dat deze middelen terechtkomen bij de instellingen, zoals musea, waarvoor het is bedoeld. De Museumvereniging roept daarom de Tweede Kamer op om dit budget te oormerken door een doeluitkering.” Helaas gaat minister van Engelshoven (nog) niet in op de weeffouten in de uitvoeringssystematiek waardoor noodsteun aan musea ongewenste en onbedoelde effecten heeft, zoals verlaging van de NOW. De Museumvereniging is blij met meerdere voorstellen in het advies van de Raad voor Cultuur die perspectief bieden voor de korte en lange termijn. “Het advies om de Basisinfrastructuur met 1 á 2 jaar te verlengen is met het oog op het volgende regeerakkoord van belang. Deze vierjarige cyclus is namelijk ook van toepassing op de regionale musea. De weerbaarheid van de sector wil de Raad voor Cultuur vergroten door pilots in de vorm van zogenaamde fields labs. Goed opdrachtgeverschap is dan cruciaal, maar blijft nu nog onderbelicht.” De Museumvereniging wil graag meedenken over hoe ook de field labs een succes kunnen worden.

Kickstart Cultuurfonds, waar het Prins Bernhard Cultuurfonds aan bijdraagt, gaat vanaf januari volgend jaar de culturele sector opnieuw ondersteunen. Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) maakte op 16 november bekend dat zij 10 miljoen euro beschikbaar stelt voor de volgende fase van Kickstart Cultuurfonds. Ook private partijen in het fonds zullen voor deze nieuwe fase weer geld geven. Het toekennen van donaties aan culturele instellingen en projecten zal net als eerder dit jaar professioneel, vakkundig en snel worden uitgevoerd door de samenwerkende partners. Begin 2021 wordt er meer bekend over de besteding van het nu toegezegde bedrag van het ministerie van OCW aan het fonds.

De Raad voor Cultuur roept het kabinet in het advies “Onderweg naar overmorgen” op zeker vijf jaar uit te trekken voor het weer opbouwen van de cultuursector, die door het coronavirus grotendeels is platgelegd. Probeert u de crisis als koevoet te gebruiken om veranderingen voor elkaar te krijgen die tot nu toe niet lukten? vraagt De Volkskrant aan Marijke van Hees, voorzitter van de Raad voor Cultuur. ‘We moeten instellingen de tijd geven om zich vanuit deze crisis opnieuw neer te zetten. Als een theatergezelschap als Ita weer zoals vroeger mooie producties voor de schouwburg wil gaan maken, dan is dat super. Maar ze merken daarnaast dat hun internationale mogelijkheden zijn beperkt en daarom werken ze eraan voorstellingen op een bijzondere manier online te streamen zodat ze ook daar hoge kwaliteit hebben. Laten we dat dan vasthouden. Je kunt het aangrijpen om te zeggen voortaan online meer te zien van al die gesubsidieerde kunstproducties. Dat de publieke omroep daar al interesse voor heeft getoond, is heel mooi.’

“Wat knelt het meest in het huidige bestel? Wat echt knelt is de grote nadruk op eigen verdiensten van instellingen. Nu die inkomsten door de lockdowns wegvallen, wordt duidelijk hoe kwetsbaar de huidige opzet is. Die nadruk op eigen inkomsten is een restant van de bezuinigingen die in 2012 zijn ingevoerd. Er is ook een artistiek knelpunt. Subsidiecategorieën zijn te eendimensionaal. Het onderscheid tussen bijvoorbeeld muziek, theater of wat dan ook – in de praktijk werkt dat niet meer zo goed. We drukken makers zo in categorieën, terwijl in de praktijk werelden door elkaar heenlopen. In ons systeem moet meer nuance komen. De coulanceregeling in verband met corona biedt makers de ruimte, ze kunnen nu een door subsidies opgelegd keurslijf loslaten.” NRC sprak met Marijke van Hees, de voorzitter van de Raad voor Cultuur, over het adviesrapport Onderweg naar overmorgen, dat de raad op 16 november uitbracht. De raad wil de komende kunstenplanperiode benutten om alternatieven voor het huidige bestel te verkennen en te komen tot een nieuw en verbeterd bestelontwerp. De Raad voor Cultuur grijpt crisis aan voor de vernieuwing van het subsidiestelsel, schrijft NRC in haar analyse van het  advies.

Het tweede steunpakket van € 482 miljoen voor de culturele en creatieve sector is bedoeld om makers en artiesten aan het werk te houden. Instellingen hebben de verantwoordelijkheid om werk te generen voor regisseurs, scriptschrijvers, acteurs, ontwerpers, muzikanten, kunstenaars en theatermakers en alle andere makers in de culturele en creatieve sector. Dit steunpakket is een vervolg op het eerste steunpakket van € 300 miljoen voor cultuur voor 2020. Het tweede steunpakket zal ingezet worden in de eerste helft van 2021. Naast de € 482 miljoen is er ook € 40 miljoen extra uitgetrokken voor vrije theaterproducenten. De sector kan ook een beroep doen op de algemene steunmaatregelen (NOW, TVL, Tozo. Naast de verlenging van het eerste steunpakket met nieuwe accenten voor makers en artiesten, volgen nog een aantal nieuwe maatregelen. O.m. Er gaat € 150 miljoen stelt gemeenten in staat om de cruciale lokale culturele infrastructuur te ondersteunen. Tevens komt er € 11,2 miljoen beschikbaar om instellingen die jong talent begeleiden, te ondersteunen voor een half jaar. Het gaat om instellingen waarvan de activiteiten een positieve beoordeling kregen van de Raad voor Cultuur of één van de zes rijkscultuurfondsen, maar waar geen budget voor beschikbaar is. Minister van Engelshoven (OCW) stuurde op 16 november een brief over het tweede steunpakket aan de Tweede Kamer.

Het advies “Onderweg naar overmorgen” van de Raad voor Cultuur is op 16 november aan minister van Engelshoven (OCW) heeft aangeboden. De minister had om het advies gevraagd naar aanleiding van de coronacrisis en de steunpakketten voor de culturele sector. De raad doet een dringend beroep op de minister om de culturele en creatieve sector tijd, vertrouwen en middelen te geven om te experimenteren met nieuwe werkwijzen en nieuwe verdienmodellen. De raad stelt ook dat er een routekaart nodig is die helderheid en perspectief biedt. De raad pleit voor een “Taskforce Stedelijke Cultuurregio”, die de samenwerking binnen en tussen stedelijke cultuurregio’s kan verbeteren en borgen dat goede initiatieven, die bijdragen aan weerbaarheid, onderling worden gedeeld en nagevolgd. De raad adviseert de minister verder om de gehele komende subsidieperiode andere eisen te stellen aan instellingen die rijkssubsidie ontvangen. “Het bestel knelt. De raad wil de komende kunstenplanperiode benutten om alternatieven voor het huidige bestel te verkennen en te komen tot een nieuw en verbeterd bestelontwerp. De inzichten en resultaten uit de fieldlabs, de Taskforce Stedelijke Cultuurregio en de monitoring komen hierbij van pas, maar ook hier is voldoende tijd voor nodig. Daarom adviseert de raad om de komende BIS-periode met één of twee jaar te verlengen en roept provincies en gemeenten op hetzelfde te doen.”

De Museumvereniging luidde de noodklok. Uit een enquête bleek dat een tiental musea binnen een half jaar dreigt te sluiten, een kwart van de musea heeft nog voor hoogstens twaalf maanden vertrouwen in hun voortbestaan. Het Eindhovens Dagblad sprak met een aantal kleinere musea in Zuidoost-Brabant. Hoe staan zij ervoor? Minder activiteiten, minder bezoekers, minder inkomsten. Sommigen ontvingen financiële steun van gemeente, het Rijk, particuliere fondsen, anderen niet.

Helmondse sportverenigingen, toneelclubs en wijkhuizen kunnen zich nog altijd aanmelden voor een bijdrage uit het coronasteunfonds van de gemeente. Omdat kantines en repetitieruimtes de deuren opnieuw hebben moeten sluiten wil het stadsbestuur ze op deze manier tegemoetkomen. Nog tot 31 december kunnen nieuwe verzoeken worden ingediend. Zestien organisaties hebben tot 31 oktober aanvragen ingediend. Samen vragen zij meer dan de drie ton, meer dan er budget voor is. Desondanks denkt het stadsbestuur niet dat extra geld nodig is. Alle aanvragen worden getoetst aan de voorwaarden. De gemeente verwacht minder dan driehonderdduizend euro uit te gaan keren. Mocht er toch meer geld nodig zijn, dan gaan burgemeester en wethouders de gemeenteraad om extra middelen vragen

Van de bedrijven met 2 tot 250 werkzame personen die vanwege de coronacrisis gebruik maakten van de financiële regeling NOW, kreeg 40 procent zowel steun uit de NOW-1 als de NOW-2. Vooral vanuit de sector cultuur, sport en recreatie gebruikten bedrijven beide deelregelingen (58 procent). Ongeveer driekwart van de bioscopen, theaters en zwembaden deed een beroep op NOW-2. Met 18 procent maakte ook een minderheid van de deelnemende bedrijven gebruik van zowel TOGS als TVL-1. Veel horecaondernemers namen deel aan de TOGS-regeling. Bij de restaurants en cafés gaat het om negen op de tien bedrijven. Bij TVL-1 springen met name uitgaansgelegenheden eruit zoals kermisattracties, theaters en bioscopen. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers over steunmaatregelen voor bedrijven, gemaakt op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ook publiceerde het CBS een overzicht van de bedrijven in de culturele en creatieve sector die gebruik maakten van de NOW-2.0.

Mojo-directeur Ruben Brouwer zegt op LinkedIn dat ten onrechte in de media het beeld ontstaat dat organisatoren blij mogen zijn met de instemming van het kabinet met proefevenementen met grote groepen mensen, waaronder concerten, theatervoorstellingen en sportwedstrijden. ‘Maar dat zijn we niet. De Field Lab test evenementen zijn door de veiligheidsexperts uit de branche samen met wetenschappers (ook uit het OMT) maandenlang uiterst zorgvuldig voorbereid. Volgens ingewijden zijn de (overigens zeer beperkte aantallen) bezoekers in deze testomgevingen ‘veiliger dan in de gemiddelde supermarkt’, want onder andere PCR getest. Maar we mogen deze veilige testen pas gaan doen als we op het laagste niveau (waakzaam) zitten. En daarmee komt het hele evenementenseizoen 2021 op losse schroeven te staan, vanwege de lange voorbereidingstijd moet er immers begin volgend jaar duidelijkheid komen.’ Onder de noemer Back To Live mogen onder meer twee evenementen plaatsvinden in Ziggo Dome, waarbij kennis vergaren en experimenteren met randvoorwaarden centraal zal staan. Mojo Concerts en ID&T mogen de twee evenementen invullen.

Wordt een popconcert of festival in 2021 het exclusieve terrein voor mensen die een vaccinatie tegen corona hebben? Voor Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF) is het, aldus directeur Berend Schans, een optie. Dagblad Trouw meldde op 14 november dat de VNPF wel wat ziet in de mogelijkheid om mensen die niet gevaccineerd zijn de toegang tot een concert of festival te weigeren. ,,Ons verhaal is breder", zegt Schans in een toelichting. ,,Sneltesten die in korte tijd aantonen of iemand corona heeft horen er natuurlijk ook bij. Maar als je ons vraagt: ‘Zou het een idee zijn als mensen een bewijs kunnen tonen dat ze gevaccineerd zijn, ja of nee?’, dan zeg ik ja. Ik snap dat het lastig is, maar we moeten het erover hebben.” Overigens wordt er tussen de branche en de overheid niet gesproken over de optie om mensen zonder vaccin de toegang tot evenementen te ontzeggen. ,,We gaan wel op een aantal plekken testen wat er mogelijk is", verwijst Schans naar onder meer twee proefconcerten in de Ziggo Dome. ,,Ik zou graag zien dat we in plaats van lockdown naar lockdown richting een intelligente open maatschappij gaan. Een dialoog hoe het wél kan.”

De evenementenbranche nog niet mag beginnen met de zogenaamde testevenementen. Dat bleek na overleg op 13 november tussen de ministeries van OCW, EZK, VWS, Justitie en Veiligheid met de Alliantie van Evenementenbouwers en Eventplatform. Jolanda Jansen, woordvoerder van de Alliantie van Evenementenbouwers: “We zijn teleurgesteld. 2020 is verloren, onze blik is gericht op het komende jaar. Evenementen tot de zomer van 2021 komen echt in gevaar nu wij dit jaar niet kunnen starten met de geplande, zeer zorgvuldig gereguleerde testevenementen. Iedereen begrijpt dat er onder de huidige omstandigheden geen grootschalige evenementen kunnen plaatsvinden, maar dat we nu niet mogen testen en geen stappen ter voorbereiding kunnen zetten, betekent geen perspectief. “ De Alliantie van Evenementenbouwers en het Eventplatform vragen daarom aandacht voor o.m. de verlenging van de NOW regeling, geen limiet aan de TVL vergoeding voor de MKB bedrijven in de evenementenbranche, en het instellen van een garantiefonds. De branche wil zo spoedig mogelijk starten met gereguleerde testevenementen, zodat er duidelijkheid komt over de mogelijkheden van het evenementenseizoen 2021.

Het kabinet hoopt dat in januari een proef mogelijk wordt waarbij 1500 supporters worden toegelaten in een voetbalstadion. Dit moet duidelijk maken of en hoe er weer (meer) fans moeten kunnen worden verwelkomd bij het profvoetbal. Volgens staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken) zou de proef een ‘goede stap zijn’ richting het ‘nieuwe normaal'. De proef in de voetbalstadions maakt deel uit van meerdere experimenten binnen de evenementenbranche. Zo wil het kabinet ook proeven laten uitvoeren in bioscopen en theaters. Voor festivals en concerten, waarbij het publiek rondloopt, komt nog geen toestemming. In januari moeten in de proef de aantallen worden opgeschroefd. De proeven mogen overigens alleen in regio’s worden gehouden waar op dat moment het risiconiveau ‘waakzaam’ geldt.  

Premier Rutte wil in de coronapersconferentie op 17 november wat meer perspectief bieden over de feestdagen die voor de deur staan. Maar de premier waarschuwt ook: "Het is nog vroeg. We kunnen volgende week nog niet alle details geven." Tijdens zijn wekelijkse persconferentie op 13 november benadrukte hij dat het extra pakket van maatregelen (van 3 november) dat voor twee weken zou gelden, afloopt. Bioscopen, zwembaden, musea, theaters, pretparken en dierentuinen mogen dus weer open. Ook kunnen we vanaf woensdag weer met wat meer mensen bij elkaar komen. En er mag weer in groepen worden gesport.

Tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer op 12 november vroegen vertegenwoordigers van het nachtleven en concert- en festivalorganisatoren de politiek om perspectief. De vergadering, waarbij vertegenwoordigers van de sector en experts via een videoverbinding met Kamerleden spraken, kon niet op grote belangstelling van het parlement rekenen. Alleen D66-Kamerlid Salima Belhaj, VVD-Kamerlid Zohair El Yassini en GroenLinks-Kamerlid Niels van den Berge stelden vragen. Het deel waarin burgemeesters hun visie op het nachtleven en de festivals zouden geven, werd zelfs helemaal geschrapt. De aangekondigde burgemeesters waren allen verhinderd. Lowlandsdirecteur Eric van Eerdenburg vertelde dat zijn personeel voor, tijdens en na het festival in Biddinghuizen in een bungalowpark slaapt . Het park hing recent al aan de lijn: of Van Eerdenburg in januari kan garanderen dat hij in augustus de accommodatie weer gaat boeken? ,,Want anders zou hij die huisjes verhuren aan vakantiegangers.” Festivalorganisator Paul van Berlo : ,,Nu worden keiharde garanties geëist. En wij kunnen ons niet meer verzekeren voor een pandemie, daar zijn de verzekeraars mee gestopt.” Hij riep de Kamerleden op om zich er in de Tweede Kamer sterk voor te maken dat de sector per januari weer ‘verder kan’. Gebeurt dat niet, dan zullen veel cultuurondernemers failliet gaan. Volgens André Rouvoet van de GGD bieden sneltesten ‘sowieso de mogelijkheid’ om sommige delen van de samenleving weer open te stellen. Wel waarschuwde hij voor het ‘containerbegrip’ sneltest, dat op alle testen met een snelle uitslag wordt geplakt. ,,Niet alle testen zijn geschikt voor iedereen.”

Het exacte bedrag is nog onbekend, maar nu is al duidelijk dat museum Klok & Peel in Asten dit jaar rode cijfers gaat noteren. Dat komt door de coronacrisis. Het Astense museum maakt sinds de opgelegde sluiting gebruik van de NOW-subsidie van de overheid en heeft bovendien zestig mille gekregen van het Mondriaanfonds. Desondanks zorgt corona voor ‘fors negatieve’ financiele cijfers, schrijft het tijdelijke bestuur in een update aan de lokale politiek. ‘Een mogelijk lichtpuntje is dat in november bekend wordt gemaakt hoe het nieuwe tweede steunpakket van meer dan 400 miljoen euro in de cultuursector verdeeld wordt, waarop ook wij hopelijk een beroep kunnen doen’, staat in de brief. ‘Tenslotte sluiten we niet uit dat ook de gemeenten nog geldmiddelen ontvangen voor lokale ondersteuning.’ Alle maatregelen rondom de coronacrisis hebben flinke impact op het bezoekersaantal van Klok & Peel. Normaal gesproken komen er jaarlijks tussen de veertig- en vijftigduizend bezoekers naar het museum. Het tijdelijke bestuur verwacht dit jaar op dertien- tot veertienduizend uit te komen.

Hoe de noodgedwongen digitalisering van het cultuuronderwijs ruimte schept voor bezinning. Robin Brugman, adviseur kunsteducatie & vervolgonderwijs bij Kunstloc Brabant in gesprek met Mirjam van Tilburg, onderzoeker en docent bij de masteropleiding Kunsteducatie van Fontys digitale ontmoetingen, écht gezien worden en de kracht van het niet weten.

Het Concertgebouw heeft alle geplande concerten met publiek tot en met 15 december moeten annuleren vanwege de coronamaatregelen. Om het publiek toch te bedienen met concerten organiseert Het Concertgebouw net als in het voorjaar tijdens de lockdown een serie concertstreams vanuit een lege zaal. Hoofdsponsor Van Lanschot Kempen maakt deze serie Empty Concertgebouw Sessions net als in het voorjaar mogelijk. De streams zijn elke donderdag om 18.00 uur te bekijken via de website en socialmediakanalen van Het Concertgebouw én via de website van mediapartner Het Parool.

‘Connecting the Dots’ is met 80 vierkante kilometer oppervlakte  het grootste lichtkunstwerk ter wereld. Glow 2020 in haar traditionele vorm kon niet doorgaan maar het alternatieve project mag er zijn.  Maar liefst 1.500 hi-power-lampen heeft  de Finse kunstenaar Kari Kola de afgelopen dagen geplaatst op hoge gebouwen in alle wijken van Eindhoven. Zijn Eindhovense collega Ivo Schoofs  hing de voorbije dagen, met hulp van onder meer medewerkers van de Lichtjesroute, duizend rode ballonnen op in de stad. Die latex ballen, met een diameter van 90 centimeter, zijn voorzien met speciaal ontworpen led-verlichting. Het lichtproject blijft dag en nacht aan. De gemeente  Eindhoven heeft verder aangegeven dat de straatverlichting op nachtstand wordt gezet, gelijk wanneer die wordt aangezet. Alles te zien vanaf ver en dat is de bedoeling. Want publiek is niet welkom. De organisatie doet een dringende oproep om deze speciale versie van Glow vanuit de achtertuin te bekijken en de stad te mijden.

Om schrijvers en vertalers in deze coronamaanden tegemoet te komen, maakte het Letterenfonds budget vrij voor de tijdelijke regeling Van maker tot lezer. Aanvragen kunnen alleen in 2020 worden ingediend. In juni en juli zijn zestig aanvragen gehonoreerd. Eind oktober stond de teller op 132, hieronder vindt u een overzicht. Hoe versterken schrijvers en vertalers hiermee hun beroepspraktijk en/of de promotie van het eigen werk? Welke initiatieven worden hiermee in gang gezet?

Tijdens de eerste aanvraagronde voor de Steunregelingen auteurs dienden 246 auteurs een aanvraag in van maximaal 5000 euro voor een projectsubsidie of inkomenssteun. Schrijvers en vertalers die geraakt zijn door de coronacrisis konden in september een beroep doen op deze regeling die wordt uitgevoerd door de Auteursbond. Het totaal aangevraagde bedrag oversteeg de 1 miljoen euro, terwijl de beoordelingscommissies slechts 176.000 euro te verdelen hadden. 67 auteurs konden uiteindelijk worden ondersteund. In januari 2021 opent de tweede aanvraagronde. De regelingen maken deel uit van het zogeheten Steunfonds Rechtensector dat een totaalbudget van 10 miljoen euro beschikbaar heeft voor steun aan zelfstandige musici, theatermakers, fotografen, regisseurs en andere rechthebbenden. De steunregelingen voor de auteurs zijn mogelijk gemaakt door een bijdrage van Lira, de collectieve beheerorganisatie voor schrijvers, vertalers en journalisten, en van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en zijn bedoeld voor auteurs die geen recht hebben op ondersteuning door een van de Rijksfondsen.

De tijdelijke steunmaatregel Van maker tot lezer, de uitbreiding van het Letterenfonds is op 15 augustus geopend. Een grote groep van literair makers (schrijvers en vertalers, inclusief illustratoren en graphic novelists) wier werk direct of indirect door het fonds is ondersteund kan een beurs van € 2.500 aanvragen waarmee hij of zij in deze tijden van social distancing een brug kan slaan naar de lezer. In de eerste zes weken zijn 122 aanvragen toegekend, er zijn geen aanvragen afgewezen. Vier aanvragen zijn ingetrokken omdat de aanvrager niet voldeed aan de criteria. Inmiddels (eind oktober 2020) zijn 191 aanvragen toegekend, zes aanvragen zijn ingetrokken. Het duurt op dit moment gemiddeld twee weken voor de aanvrager het besluit (en het bedrag) ontvangt.

Ticketmaster is bezig met een plan om concert- en festivalbezoekers die gevaccineerd tegen het coronavirus een geverifieerde status te geven. Ticketmaster gaat werken met een digitaal ticket dat bijhoudt of bezoekers zijn gevaccineerd of zeer recent een negatieve coronatestuitslag hebben gehad. Is dit niet het geval, dan worden bezoekers geweigerd. Ticketmaster zou in gesprek zijn met verschillende partijen over onder meer het vaccineren en testen van bezoekers. Ticketmaster global president Mark Yovich verwijst naar de aankondiging van farmaceutische bedrijf Pfizer dat nog dit jaar de eerste coronavaccins kunnen worden geleverd.

Hoe gaat het zangonderwijs bij de Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) er aan toe, in tijden van corona? Toen in maart de coronacrisis uitbrak, was het voor studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) even wennen om hun zanglessen online te volgen. Inmiddels staan er spatschermen en zien de docenten hen ook weer fysiek. Het voelen van de ribben, buik of rug tijdens het zingen kan echter niet meer. Alle koorlessen zijn vervallen. De grootste groepen studenten die zingen, bestaan uit drie personen. En die moeten afstand bewaren en mogen ook niet tegelijkertijd zingen. Onlangs zijn bovendien de ensembles stopgezet: de kleine concertjes die studenten geven om zo ervaring op te doen.

Koornetwerk Nederland krijgt momenteel veel vragen over artikel 2.4 in de Model-noodverordening COVID-19. Die is door vrijwel alle Veiligheidsregio’s overgenomen in de eigen regionale noodverordening. Veel mensen denken in het artikel te kunnen lezen dat amateurkoren wél in groepsverband mogen samenkomen om te zingen, ook buiten kerkdiensten om. Helaas is dat niet juist. Dat het nu niet is toegestaan om te repeteren komt door het verbod op samenkomsten voor groepen groter dan twee personen. Amateurkoren vallen ook onder dat verbod.

BNA heeft op 5 november jl. tijdens de BNA Architectendag 2020 de nieuwe scenario’s voor de architectenbranche en voor de architectenbureaus gelanceerd. In de scenario’s worden de mogelijke gevolgen van de coronapandemie voor de architectenbranche en de architectenbureaus verkend. Het betreft twee afzonderlijke publicaties. Catch Covid-19 zijn omgevingsscenario’s voor de branche als geheel, waarbij van buiten naar binnen wordt gedacht. Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen waar een organisatie zelf geen invloed op heeft maar die wel heel bepalend zijn? Countering Corona zijn doelscenario’s waarbij van binnen naar buiten wordt gedacht. Welke meest strategische keuzes kan een organisatie maken in een gegeven context? Scenario’s zijn geen voorspellingen, maar een strategisch instrument om mogelijke toekomsten in kaart te brengen en daarover in dialoog te gaan.

Zo’n tien musea verwachten binnen een half jaar definitief te moeten sluiten door de coronacrisis. Ongeveer een kwart van de musea melden dat ze voor hoogstens twaalf maanden nog vertrouwen hebben in hun voortbestaan. Ondanks overheidssteun verwacht een aantal musea het niet te gaan redden. Terwijl de overheid ruimhartige steun heeft geboden komt het geld niet altijd daar terecht waarvoor het bedoeld is, doordat de uitvoering van verschillende noodsteunmaatregelen elkaar soms in de weg zit. Een voorbeeld: als een gemeente noodsteun geeft aan een museum wordt die steun vervolgens verrekend met de NOW en komt zo ten goede aan het Rijk. Daardoor kan een museum soms zelfs slechter af zijn dan zónder die gemeentelijke steun. Daardoor kan een museum soms zelfs slechter af zijn dan zónder die gemeentelijke steun. Dit weerhoudt gemeenten van het verlenen van noodsteun aan culturele organisaties. Hetzelfde doet zich voor wanneer gemeenten belastingen aan musea kwijtschelden of als een gemeente de huur verlaagt van een pand waarin een culturele organisatie gevestigd is: ook die goedbedoelde tegemoetkomingen worden verrekend met de steunmaatregel NOW. Dat blijkt uit een enquête van de Museumvereniging. Door de combinatie van én specifieke doeluitkeringen én het niet verrekenen van steunpakketten voor cultuur met de NOW kan het kabinet een impuls geven aan cultuur, stelt de Museumvereniging.