Waarom gedijt literair proza zo slecht bij een pandemie, terwijl de dichtkunst opbloeit? ‘’Historisch gezien zijn daar verschillende verklaringen voor te vinden. Met een team onderzoekers van de Radboud Universiteit in Nijmegen hebben we voor de Nederlandse context onderzocht welke rol cultuur vervult in tijden van rampspoed. Na een brand, aardbeving, watersnood of verwoestende storm volgde een stortvloed aan liederen, verhalen, gedichten en romans.” Hoogleraar Lotte Jensen over waarom dat de coronapandemie tot nog toe weinig goed proza opleverde, terwijl poëzie juist hoogtijdagen beleeft.

85% van de Nederlandse consumenten heeft het afgelopen jaar minstens één boek gelezen. Sinds de coronapandemie zijn het lees-, koop- en leengedrag van Nederlandse lezers veranderd: men is meer boeken gaan lezen en kopen, maar minder gaan lenen. Dit is te zien in de eerste reguliere meting van 2021 van het GfK-SMB-kwartaalonderzoek.

Het gaat nog tot zeker 2024 duren voordat de internationale bioscoopsector qua omzet is hersteld van de klappen die door de Covid-pandemie zijn en worden uitgedeeld. Dat beweert althans PricewaterhouseCoopers die net weer hun jaarlijkse Global Entertainment & Media Outlook hebben uitgebracht. De entertainment- en media-industrie wereldwijd leverde volgens het rapport afgelopen jaar 3,8% van de omzet in door de uitbraak van Covid-19. Herstel komt echter snel want het rapport voorspelt een groei van meer dan 6% per jaar in de jaren die voor ons liggen.

Een grotere bekendheid, meer waardering en een sterkere binding geven cultuurinstellingen een goede uitgangspositie om de miljarden aan omzetverlies te boven te komen. Ondanks de vele festivalannuleringen en langdurige sluitingen, betaalt de alternatieve zichtbaarheid van cultuurinstellingen tijdens de coronacrisis zich duidelijk uit. Dit blijkt uit het tweejaarlijkse Cultuursector-Merkenonderzoek Provincies van Hendrik Beerda Brand Consultancy onder 10.000 mensen. Online programmering, social media campagnes en ludieke acties wakkerden het verlangen sterk aan. In Zuid-Holland met onder andere het Delftse Theater de Veste, steeg de merkkracht zelfs met meer dan 10 procent. In Noord-Holland daarentegen, moesten veel cultuurinstellingen inboeten in merkkracht. In Noord-Brabant steeg de merkkracht met 7 %.

Het kabinet stelde in 2020 geld beschikbaar aan alle Nederlandse gemeenten om de lokale culturele infrastructuur, het jeugdverenigingsleven zoals de scouting en de lokale voorzieningen zoals buurt- en dorpshuizen overeind te houden tijdens en na de coronacrisis. ‘Veel organisaties en verenigingen hebben hun activiteiten deels moeten stilleggen of op een andere wijze de activiteiten moeten aanbieden’, stelden burgemeester en wethouders van de gemeente Oirschot begin dit jaar. ‘Hierdoor hebben ze minder inkomsten terwijl veel vaste lasten wel doorlopen en hebben ze het financieel moeilijk of moeten interen op hun reserves.’ ‘Vijfentwintig organisaties of cultuurmakers hebben een verzoek ingediend om via deze subsidieregeling de geleden coronaschade deels vergoed te krijgen en hiermee enig perspectief te krijgen naar de toekomst’, blijkt uit een gemeentelijke nieuwsbrief. ‘Aan cultuurorganisaties en cultuurmakers hebben we tot nu toe in totaal een bedrag uitgekeerd van ongeveer 63.000 euro’. ‘We hebben 30.000 euro gereserveerd voor cultuurprojecten', laat het college van B en W desgevraagd weten. De coronasubsidieregeling staat nog open tot en met 1 oktober 2021. ‘Tot op heden is hier een bedrag toegekend van 5.325 euro’. Dan blijft er nog een fors bedrag over: 73.000 euro. ‘Dat blijft bestemd voor kunst en cultuur', benadrukken B en W. ‘De komende periode gaan we kijken hoe we dit budget op een passende wijze inzetten om de lokale culturele infrastructuur te versterken en of te verbreden’.

Het Rijk heeft aan de gemeente Bergen op Zoom cultuursteun toegekend voor aanvragen over de jaren 2020 en 2021. De gelden zijn ondergebracht in een noodfonds, waarbij eind juni het college besluiten genomen heeft over de ingediende aanvragen. Ondanks toezeggingen van wethouder Van der Velden, op eerdere vragen van GBWP, om de raad daarover te informeren heeft het Bergse college nog niets laten weten. Wel is duidelijk dat het college ruim éénderde van het totale bedrag, namelijk 516.500 euro, inzet voor het ‘coronaproof’ maken voor de onderdelen van het gemeentelijk Cultuurbedrijf. De Bergse fractie van de PvdA wil weten waarom Van der Velden daarover niets heeft gemeld tijdens een informerende raadscommissie in april. PvdA vraagt zich verder af of de aanvraag van het Cultuurbedrijf wel voldoet aan de voorwaarden van de coronacompensatie en of de steun geen verkapte financiering van de reorganisatie van het Cultuurbedrijf is. Tenslotte vraagt de PvdA wanneer het voor cultuurorganisaties mogelijk is weer nieuwe aanvragen in te dienen

"Ik vind het schandalig wat nu gebeurt", zei programmamanager Pieter Lubberts tegen NU.nl op 9 juli. Fieldlab Evenementen heeft geen goed woord over voor de manier waarop het demissionaire kabinet het grote aantal positieve coronatesten wil indammen door strengere regels voor evenementen in te voeren. Het kabinet ontving in mei met trots de resultaten van Fieldlab Evenementen. Maar volgens Lubberts werden niet alle adviezen door de overheid opgevolgd. Ook de VVEM en de VNPF zijn verbaasd over de volstrekte willekeur van het kabinet en het argumentloos beleid.

Op 14 juli debatteerde de Tweede Kamer over het Coronabeleid. De belangrijkste conclusies van dat debat voor de cultuursector op een rij gezet door Kunsten’92. Op 13 juli heeft de heeft de Taskforce culturele en creatieve sector op 13 juli een brief aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin een dringend beroep om het kabinet te verzoeken de getroffen organisaties en daarbij in het bijzonder de werkenden in de sector financieel te steunen en duidelijkheid te verschaffen. Nu voor het tweede jaar achter elkaar opnieuw een festival- en evenementenseizoen geen doorgang dreigt te vinden, staat deze vitale sector letterlijk op omvallen. Dat laatste zou ook alle steun die tot nu toe verleend is overbodig maken. De Creatieve Coalitie schreef ook een brief  op 13 juli naar de volksvertegenwoordigers naar aanleiding van het terugdraaien van de versoepelingen en de gevolgen daarvan voor werkenden in de evenementen- en culturele sector. ‘’Bij deze nieuwe sluitingen, en invoering van aangescherpte maatregelen die het verdienvermogen van delen van de sector raken, horen nieuwe én aanvullende én passende steunmaatregelen die zorgen dat middelen rechtstreeks bij werkenden terecht komen.’’

Draconische maatregelen zijn een nieuwe klap voor de cultuursector, stelt Kunsten’92 op 10 juli als reactie op de persconferentie op 9 juli van premier Rutte en minister de Jonge.

De culturele sector heeft lange tijd op de handen moeten zitten, en die handen beginnen nu te jeuken om iets te ondernemen. Provinciale Staten van Noord-Brabant stellen een perspectiefbudget van € 250.000 beschikbaar gesteld aan makers. Naar verwachting kunnen zij vanaf 13 september 2021 een plan indienen bij Kunstloc Brabant om aanspraak te maken op dit budget. Dat kan tot 8 oktober 18.00 uur of totdat het budget eerder is uitgeput. Het perspectiefbudget beoogt een eenmalige financiële impuls aan kleine ondernemers in de culturele sector te geven, zodat zij weer aanbod kunnen ontwikkelen. Het doel van dit budget is dat mensen elkaar kunnen ontmoeten, er ruimte wordt gegeven aan maatschappelijke initiatieven, en een stimulans wordt gegeven aan de vrijetijdssector.  Het vorige college werd door de toenmalige oppositie verweten weinig te doen voor vrije tijd, sport en cultuur. Nu die oppositie weer coalitie is, worden de bezuinigingen teruggedraaid en worden er nieuwe piketpaaltjes geslagen. Er komt 6 miljoen extra voor die sectoren. De partijen hebben afgesproken dat ze in de tijd die nog rest tot 2023 een heel nieuw beleid gaan ontwikkelen voor cultuur, sport en vrije tijd.

Het demissionaire kabinet stort 40 miljoen euro extra in het garantiefonds voor evenementen, dat ingezet wordt om festivals te compenseren die vanwege het coronavirus moeten worden afgelast. In totaal is tot 3 september 120 miljoen euro beschikbaar, schrijven staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken) en minister van Engelshoven (OCW) op 28 juli in een brief aan de Tweede Kamer.

Eendaagse evenementen waarbij bezoekers geen zitplaats hebben, kunnen vanaf 14 augustus doorgaan mits ze maximaal 750 mensen toelaten. Dat heeft demissionair premier Rutte op 2 augustus bekendgemaakt. Een andere voorwaarde is dat de evenementen plaatsvinden in de open lucht óf in een tent die aan alle kanten open is. De beperkte toestemming geldt tot 1 september. Evenementenorganisaties die niet aan de gestelde voorwaarden kunnen voldoen, kunnen een beroep doen op de garantieregeling van de overheid. Op 13 augustus neemt het kabinet een besluit over het doorgaan van een- en meerdaagse festivals ná 1 september. Er gaat een streep door een flink aantal grote evenementen dat eind augustus in Nederland zou plaatsvinden, waaronder Dutch Valley, Dance Valley, Spoorpark Live, A Day At The Park, Dynamo Metal Fest, Latin Village, Strandfestival ZAND, Festival Strand, 909 Special, Duikboot Festival, Ground Zero en Onder De Radar. De advocaat die ID&T en mede-eisers, die een kort geding tegen de staat hebben aangespannen,  bijstaat  heeft contact opgenomen met de landsadvocaat om het OMT advies en de onderbouwing van het besluit op te vragen. ID&T zal zich op basis van deze stukken beraden en binnen 2 dagen besluiten of het kort geding zal worden voortgezet. De evenementenbranche is zeer teleurgesteld.

Het kabinet overweegt op 9 juli nieuwe coronamaatregelen aan te kondigen vanwege de enorme toename van het aantal geregistreerde coronabesmettingen. Zo zouden de geplande festivals mogelijk worden gecanceld en clubs gesloten. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) werden er op 8 juli 5.475 nieuwe positieve coronatests gemeld. Op 2 juli waren dat er nog 942. Meerdere clubs zetten al een streep door hun nachtprogramma’s. De Melkweg in Amsterdam organiseert de komende drie weken geen testevenementen. Dat besloot de uitgaansgelegenheid vanwege het grote aantal coronabesmettingen. Alle geplande clubnachten in die periode gaan niet door, omdat de Melkweg de veiligheid van bezoekers en personeel niet kan waarborgen. "We vinden het erg jammer dat we de pogingen om weer een veilig programma te organiseren moeten staken. Afgelopen weekend hebben we ervaren hoe groot de behoefte bij iedereen is, maar veiligheid staat voorop. Vandaar dit vervelende besluit." aldus interim-directeur Frans Vreeke. De coronaproof programmering, die op 1,5 meter wordt georganiseerd, gaat wel gewoon door.

De Filmfonds regeling Film Fast & Furious: First Gear is een search & development regeling uit het 4e COVID-19 steunpakket en bedoeld voor eigenzinnige, ambitieuze en oorspronkelijke filmplannen van beginnende scenaristen en filmregisseurs. De bijdrage vanuit Film Fast & Furious: First Gear moet worden besteed aan de research en eerste ontwikkelingsfase van een filmidee voor een oorspronkelijke en onafhankelijke (en dus niet in opdracht gemaakte) korte fictiefilm, korte documentaire, korte animatie, korte experimentele film of korte hybride filmproductie met een lengte van minimaal 5 en maximaal 60 minuten. Scenaristen en regisseurs kunnen individueel aanvragen (€10.000 per geselecteerd filmidee), maar ook als team (€15.000 per geselecteerd filmidee). De deadline is 7 september 2021.

De concertreeks zou op 12 juli in Dordrecht van start gaan maar nu, net voor aanvang, hoort de organisatie van Parkies dat de gemeente Breda geen vergunning geeft. Daardoor gaat het feestje ook in Dordrecht en Roosendaal niet door. ,,Nu opeens een derde van de reeks wegvalt, moeten we alles omgooien.’’, zegt organisator Bas Witlox. Zonder medewerking van de gemeente Breda kan het feest nergens doorgaan, omdat er uit alle hoeken en gaten bedrijven en mensen zijn geboekt voor een langere periode op alle drie de locaties. De gemeente Breda durft het laten plaatsvinden van Parkies niet aan. Witlox: ,,De gemeente vreest voor de mogelijk aanzuigende werking van het evenement.’’ Ondanks dat Parkies dit jaar met Testen voor Toegang en vaccinatiebewijzen werkt, is de gemeente niet genoeg gerustgesteld. ,,Er is angst voor groepsvorming rondom het park.’’

Klanten vinden op verschillende manieren hun weg naar een boek. De coronamaatregelen hebben deze verschillende klantreizen beïnvloed. In het najaar van 2020 heeft onderzoeksbureau GfK de ‘coronaklantreis’ van de boekenkoper uitgebreid kwalitatief en kwantitatief onderzocht. Het dashboard visualiseert de resultaten van die onderzoeken. De zes klantreizen worden één voor een behandeld met de belangrijkste kenmerken en de invloed van corona.

Eind In 2020 heeft GfK op meerdere momenten de Nederlandse consument bevraagd over de invloed van corona op hun lees-, koop- en leengedrag. De belangrijkste resultaten uit deze metingen zijn nu samengevat in een overzichtelijk dashboard.

Docent-onderzoeker HR-management Kilian Wawoe was de eerste spreker tijdens het zesde Schouder aan Schouder-webinar van de Museumvereniging op 28 juni. In zijn lezing sprak hij over drie basisbehoeften, die mensen hebben als het aankomt op werk: behoefte aan groei, autonomie én mensen willen zich verbonden voelen met de organisatie en de mensen die er werken. Wawoe: “Het is een mensenrecht om verbonden te zijn met anderen.” Hoewel al voor de coronapandemie bekend was dat deze drie elementen bij veel organisaties onder druk stonden, is het er door de coronacrisis niet beter op geworden. 'Samen werken na corona’ was het thema van het webinar, dat geheel in het teken van werkgeverszaken. Een verslag

Wat er ook gebeurt, kinderen en jongeren die in deze coronatijd opgroeien, mogen geen culturele achterstand oplopen. Dat vindt Douwe Zeldenrust, directeur van Keunstwurk, de provinciale organisatie voor kunst en cultuur van Friesland. Met een campagne ter promotie van het amateurverenigingsleven hoopt hij ook hen na de crisis weer op het goede pad te helpen.

Het Mondriaan Fonds kent aan 196 organisaties een bijdrage toe als compensatie voor de financiële tekorten die zijn ontstaan als gevolg van de covid-19 maatregelen. De bijdragen worden toegekend binnen 3 verschillende compensatieregelingen: €2,9 miljoen voor kunsthallen, €7,4 miljoen voor musea met een private collectie en €7,6 miljoen voor organisaties die te maken hebben met inkrimping van de personele bezetting in het kader van de Coronaregeling Medewerkers Collectiebeleid. De hoogte van een bijdrage varieert. Deze 3 tijdelijke compensatieregelingen voor organisaties maken deel uit van het totale steunpakket voor de culturele sector van het kabinet naar aanleiding van covid-19. Op dit moment biedt het Mondriaan Fonds nog coronacompensatie voor makers: de Corona-overbrugging kunstenaar, curator en beschouwer. Met deze tijdelijke bijdrage wil het fonds ervoor zorgen dat makers zoveel mogelijk kunnen blijven doorwerken. Aanvragen voor de corona-overbrugging kan tot het budget voor de regeling is uitgeput. Het fonds verwacht dat dit rond 16 augustus zal zijn.

De bioscopen in Europa komen duidelijk weer tot leven. Dat blijkt een eerste inventarisatie van de bezoek- en omzetcijfers in de grote landen door The Hollywood Reporter naar aanleiding van de start van het filmfestival van Cannes. Dat het filmpubliek ook in kleinere landen weer terugkeert blijkt onder meer uit de cijfers van de Belgische bioscopen. Volgens Comscore Box Office-cijfers zijn bijna 90% van de bioscoopzalen wereldwijd open.

Alle facetten van de Nederlandse entertainmentindustrie zijn het afgelopen anderhalf jaar keihard geraakt door de wereldwijde pandemie. Belangenvereniging Buma/Stemra is daar geen uitzondering op. Entertainment Business sprak met CEO Bernard Kobes en CFO Marleen Kloppers. O.m. over de toekomstbestendigheid van de dienstverlening van de organisatie, met name vanwege de enorme opkomst online, en het Noodfonds Muziek. Ondanks corona zijn ze positief over de toekomst.

Het kabinet gaat een van de belangrijkste lekken in het Testen Voor Toegang systeem dichten. Bezoekers van evenementen krijgen niet meteen na hun vaccinatie (1x Janssen of 2x van de andere opties) een QR-code waarmee ze naar binnen mogen, maar moeten twee weken wachten tot het vaccin daadwerkelijk actief is in het lichaam. Daarmee hoopt minister de Jonge de oplaaiende brandhaarden in het uitgaansleven in te dammen.

Lowlands weet anderhalve maand voor aanvang nog steeds niet hoe het straks om moet gaan met het testen van bezoekers. Bezoekers die drie dagen op het festival blijven zullen ergens in de tussentijd opnieuw moeten testen, en misschien zelfs wel twee keer. Hoe dat precies in zijn werk gaat weet nog niemand, maar één ding kan de organisatie je wel vast vertellen: 'Een hoop gedoe dus, dat simpel voorkomen kan worden. De makkelijkste manier is om je zo snel mogelijk te laten vaccineren. Met een vaccinatiebewijs in je CoronaCheck-app kun je straks zo doorwandelen bij de festivalpoort.'

In december 2020 waren er in totaal 8,5 miljoen werknemersbanen, 264 duizend minder dan een jaar eerder. Het aantal banen liep terug tijdens de lockdowns van maart tot en met mei en van oktober tot en met december. Uit nieuwe cijfers van het CBS over nieuwe, hervatte en beëindigde banen blijkt dat de terugval in banen tijdens de lockdowns vooral werd veroorzaakt doordat er minder nieuwe banen bijkwamen. In april 2020 was er bovendien een piek in het aantal beëindigde banen. Daarna werden in vergelijking met 2019 gemiddeld per maand niet meer, maar minder banen beëindigd. In de drie bedrijfstakken horeca, verhuur en overige zakelijke diensten (waaronder de uitzendbureaus) en cultuur, sport en recreatie verdwijnen in 2020 naar verhouding de meeste banen. In april 2020 zijn in deze bedrijfstakken per saldo respectievelijk 11 procent (42 duizend), 5 procent (50 duizend) en 6 procent (8 duizend) van het totaal aantal banen in de bedrijfstak verdwenen. Voor alle drie de bedrijfstakken geldt dat er in de perioden van lockdown minder nieuwe banen bij zijn gekomen dan in 2019. In juni 2020 treedt herstel op in de bedrijfstakken horeca en verhuur en overige zakelijke diensten. Per saldo komen er in de horeca 39 duizend banen bij: er zijn 26 duizend nieuwe en 35 duizend hervatte banen, terwijl er 23 duizend worden beëindigd. De bedrijfstak cultuur, sport en recreatie laat in augustus enig herstel van het aantal banen zien. In november gaan er in de horeca per saldo weer 52 duizend banen verloren (15 procent). In de verhuur en overige zakelijke diensten vindt het grootste banenverlies plaats in december (62 duizend banen, 6 procent).

De Taskforce culturele en creatieve sector heeft op 7 juli een brief aan de ministeries van Financiën, SZW, EZK, OCW, BZK gestuurd waarin gesteld wordt dat de afbouw van noodsteun aan de culturele sector onverantwoord is, zolang onzekerheid over het verloop van de coronacrisis aanhoudt, en daarmee onzekerheid over de mate van publieksbeperkende maatregelen die de bedrijfsvoering in met name de culturele en creatieve sector ernstig beperken.

In coronajaar 2020 wisten openbare bibliotheken hun dienstverlening snel aan te passen aan het nieuwe normaal. Zo organiseerden vrijwel alle bibliotheken een afhaalservice, werden er meer activiteiten georganiseerd op het gebied van leesbevordering en was er extra aandacht voor kwetsbare doelgroepen zoals ouderen, niet digi-vaardige burgers en kinderen. Dat bevestigen de kerncijfers van het openbare bibliotheekstelsel die de KB, de nationale bibliotheek, jaarlijks uitbrengt in samenwerking met de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), Stichting Samenwerkende POI’s Nederland (SPN) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Wat velen waarschijnlijk al vermoedden, heeft onderzoek van TU Delft-student Marjolein Bons ook aangetoond: de coronacrisis beïnvloedt de woonwensen van huizenzoekers – en daarmee mogelijk ook de toekomstige woningmarkt. Uit het afstudeeronderzoek van Bons blijkt dat het thuiswerken de behoefte aan rust, groen, ruimte en privacy vergroot. Marjolein Bons, student Architecture and the Built Environment aan de TU Delft, onderzocht de woonbehoefte gedurende de coronacrisis voor haar master-thesis. De uitkomsten van het onderzoek, dat ze uitvoerde bij Dura Vermeer, presenteert Bons onder de titel ‘A crisis that triggered change: How the Corona crisis impacted (aspiring) homeowners’ housing preferences’.

‘’Het is voor iedereen een zwaar jaar geweest, maar voor de beginnende kunstenaar was de afgelopen tijd vreselijk’, vertelt Eelco van der Lingen, directeur van het Mondriaan Fonds. ‘Zij hebben hun afstudeerwerk niet kunnen tonen, niet aan hun CV kunnen bouwen, geen contacten op kunnen doen. Daarom zijn we extra blij dat we beginnende kunstenaars kunnen ondersteunen en hun werk kunnen tonen op Prospects, voor veel deelnemers het eerste grote podium.’ Van der Lingen benadrukt dat deze kunstenaars hun carrière met een achterstand beginnen, ‘maar zij gaan de wereld de komende tijd vormgeven, zij gaan de tijd vullen die ons te wachten staat.’ Van 1 tot en met 4 juli was de tentoonstelling Prospects te zien in de Van Nelle fabriek te Rotterdam. Prospects wordt elk jaar georganiseerd door het Mondriaan Fonds om de zichtbaarheid van startende kunstenaars een extra impuls te geven. Ook in deze editie, evenals in 2020 gecureerd door Johan Gustavsson, is het werk van 74 jonge kunstenaars te zien die allemaal in 2019 een financiële bijdrage ontvingen van het Mondriaan Fonds om een start te kunnen maken met hun carrière. Pernilla Ellens bezocht de expositie voor Metropolis M. Milo Vermeire voor Mister Motley.

Corona hield stevig huis in de sector. Zzp’ers en amateurkunstverenigingen leverden flink in en scholen besteedden minder aandacht aan cultuuronderwijs. Arno Neele, onderzoeker LKCA, zet de meest actuele cijfers op een rij.

Geld dat in de marktsector verdiend wordt, komt de laatste jaren meer bij bedrijven dan bij werkenden terecht. Van elke euro die in de periode 2015–2020 in de marktsector werd verdiend, ging 76 cent naar werknemers en zelfstandigen als arbeidsinkomen. De overige 24 cent vormen de operationele winst (exploitatieoverschot) van bedrijven. In de periode 2009–2014 was het aandeel van het arbeidsinkomen nog 78 procent, het winstaandeel was 22 procent. Deze zogeheten arbeidsinkomensquote (AIQ) lag daarmee de laatste jaren op een lager niveau. Dat blijkt uit nieuwe voorlopige cijfers van het CBS. Het arbeidsinkomen is gelijk aan de totale beloning van werknemers plus het gemengd inkomen van zelfstandigen. De arbeidsinkomensquote is een belangrijke indicator voor de vraag bij wie de verdiensten van een economie terechtkomen. In arbeidsintensieve bedrijfstakken is de AIQ in de regel hoog, zoals in de horeca en de bouw. Bij kapitaalintensieve bedrijfstakken zoals de industrie is de AIQ relatief laag. Bij de horeca en bij de bedrijfstak cultuur, sport en recreatie nam de AIQ in 2020 sterk toe. Dit is een effect van de coronacrisis. De lonen zijn in deze bedrijfstakken dankzij de steunpakketten redelijk op peil gebleven, maar de operationele winst daalde. Bij de laatstgenoemde bedrijfstak was er bij bedrijven in 2020 zelfs verlies, waardoor de AIQ in dat jaar boven de 1 uitkomt.

Ruim de helft  van de zzp’ers ziet  de vraag tijdens de  coronacrisis afnemen. Vooral in de dienstverlenende en creatieve beroepen liep de vraag naar diensten terug. Dit concluderen TNO en CBS naar aanleiding van de tweejaarlijkse Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA). De verandering in de vraag naar producten, in negatieve of in positieve zin, verschilt naar de beroepsklasse waarin zzp’ers werken. Van de zzp’ers met een dienstverlenend beroep, zoals kappers, schoonheidsspecialisten en koks, gaf 80 procent aan dat de vraag was afgenomen. In de creatieve en taalkundige beroepen was dat ruim 73 procent. Het gaat dan om bijvoorbeeld kunstenaars, grafisch vormgevers en taalkundigen.

De overheid heeft tijdens de coronacrisis heel veel zzp'ers en kleine ondernemers goed geholpen. Maar er blijven schrijnende gevallen die buiten de boot vallen. Gemeenten hebben de ruimte nodig om voor hen lokaal maatwerk toe te passen. Dat gaat verder dan alleen een luisterend oor bieden of een individueel geval oplossen. Gemeenten moeten actief aan de slag. Zodat verder wegglijden voorkomen kan worden. Daarbij is ook bij invordering van buitengewone coronaschulden maatwerk cruciaal. En is het van belang dat gemeenten zich goed voorbereiden op de schuldhulpverlening aan zelfstandige ondernemers. De roep om maatwerk voor ondernemers komt voort uit 500 meldingen die binnenkwamen bij het meldpunt en twee rondetafelgesprekken. Op basis van deze 500 meldingen constateerde de ombudsman vier knelpunten bij de coronasteunmaatregelen: 1. Tozo II, III en IV zijn door partnertoets te laag voor zzp'ers met hoge vaste lasten, 2. TONK-voorwaarden zijn te streng, 3. Geen compensatie mogelijk door foute code Standaard Bedrijfsindeling (SBI-code), 4 Geen TVL door geen of beperkte omzet in referentieperiode.

80 theaters in Nederland ontvangen ruim 2,1 miljoen euro van Kickstart Cultuurfonds om hun theater(zalen) coronaproof te maken en publiek weer op een veilige manier te kunnen ontvangen. De 80 gehonoreerde theaters zijn verspreid over heel Nederland en ontvangen veelal donaties voor fysieke aanpassingen aan hun theater(zaal). De donaties variëren van 3.938 euro voor Het Huis in Utrecht tot 84.760 euro voor Theater De Nieuwe Kolk in Assen. In deze ronde waren er ook opvallend veel aanvragen voor extra, corona-gerelateerde marketingcampagnes, voor CRM-systemen en buitenprogrammering. Het loket van het tijdelijke noodfonds is gesloten en aanvragen is niet meer mogelijk. Er waren honoreringen voor deze Brabantse theaters : Nieuwe Nobelaer, Etten-Leur, Theater De Schalm, Veldhoven, De Blauwe Kei, Veghel, Stichting Donckhuys, Dongen, Schouwburg, Cuijk, De Muzenval, Eersel, De Lievekamp, Oss.

Doemdenkers wilden de afgelopen maanden nog wel eens beweren dat de bioscoop door de lockdown de strijd tegen streaming heeft verloren. De praktijk wijst anders uit. Het aantal stoelen groeide en er komen nog steeds nieuwe filmtheaters en bioscopen bij, zowel in de grote steden als daarbuiten. Streaming diensten versterkten in het voorbije jaar wel hun greep op het filmaanbod. De vrees was dat als deze praktijk doorzet, er steeds minder titels overblijven om in bioscopen te vertonen. Maar bioscopen en filmtheaters hebben echter één ijzersterke troef in handen: rood pluche voelt echt heel anders dan de bank thuis. “De sensatie van met z’n allen in het donker zitten is met geen home-entertainmentsysteem ter wereld te evenaren. Daarbij komt dat de gemiddelde prijs voor een bioscoopkaartje nog altijd onder de €10 ligt. Naar de film gaan is daarmee een van de goedkoopste vormen van uitgaan. “ schrijft Edo Dijksterhuis. Naar de film gaan wordt bovendien steeds meer aangekleed met extra’s en exclusiever gemaakt. Met de private cinema, superieur beeld en geluid en luxere stoelen. De vertoners zijn niet bang dat bezoekers blijvend zijn overgelopen naar streamingdiensten, er is geloof in de kracht van de bioscoop.

Het Nederlands Film Festival (NFF) vindt dit jaar grotendeels plaats in de Kinepolis Jaarbeurs in Utrecht, maakte directeur Silvia van der Heiden op 5 juli bekend tijdens een persdag in de bioscoop. Zo wordt het makkelijker om maatregelen te nemen, mocht dat nodig zijn in verband met het coronavirus. Normaal gesproken vinden de activiteiten plaats op diverse locaties in de stad.

De eerstvolgende deadline voor de Full Circle Distributieregeling is 1 september 2021. Nederlandse speelfilms, lange animatiefilms en documentaires (majoritaire filmproducties) die met een reguliere realiserings-en/ of Incentive bijdrage van het Filmfonds tot stand zijn gekomen, kunnen in aanmerking komen voor een steunbijdrage voor de distributie. Aanvragen voor filmproducties waarvoor alleen een afwerkingsbijdrage door het fonds is toegekend komen niet in aanmerking. De regeling is er voor ee filmdistributeur die gedurende tenminste twee jaar voorafgaand aan de aanvraag op continue basis films heeft uitgebracht in de Nederlandse bioscopen en filmtheaters. In uitzondering hierop komt ook een productiemaatschappij in samenwerking met een filmmarketing– of publiciteitsbureau of filmdistributeur in aanmerking, mits de bioscoopuitbreng (en non-theatrical release) - gericht op de specifieke doelgroep - aantoonbaar is gegarandeerd.

Na een chaotisch festivalseizoen in 2020 zochten veel Brabantse festivalorganisaties dit jaar naar vormen om toch - ondanks alle onzekerheid en passend binnen de protocollen - een volwaardig festival neer te zetten. Zo bereidt Festival Cement zich voor op een reizend evenement langs meerdere locaties in de provincie, organiseerde STRP afgelopen juni zijn tweede volledig digitale editie en zet Boulevard Festival in op een ruimer festival qua duur en locatie. Een gesprek met Janneke Defesche, zakelijk directeur van Festival Cement, Ton van Gool, directeur van STRP, en Tessa Smeulers, hoofd programma bij Boulevard Festival, over de (on)mogelijkheden van het organiseren van een festival tijdens een pandemie.

Hebben corona en de beperkende maatregelen in 2020 impact gehad op het werk en inkomen van freelance journalisten, fotojournalisten, schrijvers en fotografen? Daar lijkt het wel op. Het aantal betaalde uren is in de coronaperiode gekelderd met 24 procent en het bruto jaarinkomen daalde met zo’n 13 procent. Na het veelbelovende jaar 2019 geven de deelnemers die hebben meegewerkt aan het onderzoek Mediafreelancers Corona Monitor 2020 vaker aan dat zij amper van de journalistiek kunnen leven. Zij vroegen net zo vaak de steunmaatregel Tozo aan als sectoren die helemaal stil kwamen te liggen door corona. Ook zijn de deelnemers aan het onderzoek in het coronajaar voor meer dan de helft afhankelijk van niet-journalistieke opdrachtgevers. Het mediabrede onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de NVJ en Auteursbond met steun van de collectieve beheersorganisaties Lira en Pictoright. De belangrijkste conclusie uit het onderzoek : het inkomensdeel uit journalistieke opdrachten daalt (47% in 2020); 52% van de respondenten komt in 2020 amper of niet rond; 30% heeft steun gekregen uit Tozo1; 15% had steun gewild maar werd afgewezen of kwam er niet voor in aanmerking; het fototarief daalt in de coronaperiode verder tot gemiddeld € 54.

Alle lichten staan op groen, de weg naar de festivalzomer ligt open. Maar naast de oprukkende delta-variant is er nog een element dat dreigt: personeelstekort. De vaste leveranciers van personeel hebben veel minder mensen beschikbaar dan voor de crisis, en daarom gaat ID&T zelf proberen personeel te werven voor evenementen als Milkshake, Mysteryland en Decibel Outdoor.

Als de besmettingsgraad "te zeer oploopt" door de deltavariant, zijn festivals "niet meer veilig te organiseren", zei demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) op 2 juli tegen Nieuwsuur. Dat zou dus kunnen betekenen dat de festivalzomer in gevaar komt. De festivalorganisatoren zelf hebben ook nog veel vragen bij hoe de evenementen veilig door kunnen gaan. "We hebben nog geen helder beeld wat de overheid hier precies van ons verwacht", zegt Bert de Rooij van festival Dekmantel. Bij de dagtickets voor het festival verwacht De Rooij geen problemen, wél bij de weekendtickets. "Moeten deze mensen zich dan elke dag, dus drie keer in totaal, laten testen voordat ze naar binnen mogen? Het staat op de overheidswebsite, maar ik wil dit wel zeker weten." Minister De Jonge: "Altijd staat het doel voorop: als je daar binnen bent, moet je ervan uit kunnen gaan dat je veilig bent. En dat betekent dat we bij meerdaagse evenementen moeten kijken hoelang zo'n negatieve testuitslag voldoende zeggingskracht heeft om zeker te weten dat mensen daar niet besmettelijk zijn." Ook Stichting Open Nederland, die Testen voor Toegang faciliteert, zit nog met veel vragen. "Het is een uitdaging. Het gaat potentieel om heel grote aantallen mensen en hangt af van eisen zoals: wanneer er getest moet worden, hoe snel, hoe ver dit van de locatie geregeld moet worden, hoeveel er uiteindelijk steeds getest moeten worden, et cetera." Besmettingen lopen op, vooral onder jongeren. Viroloog Koopmans pleit voor behoedzaamheid. ‘Als dit doorstijgt, moet je serieus over festivals nadenken.’

Naar aanleiding van de coronacrisis wil de gemeente Uden met een tijdelijke subsidieregeling en een verhoging van het subsidieplafond het culturele leven binnen de gemeente steunen. Dit om het financiële verlies van deze organisaties over de periode 1 januari 2020 tot en met 30 juni 2021 te verzachten. De aanvragen voor de subsidie moeten uiterlijk 23 augustus 2021 zijn ingediend en is bedoeld voor lokale culturele organisaties - zonder winstoogmerk - die financiële schade ondervinden als gevolg van COVID-19. Om in aanmerking te komen voor een subsidie uit de tijdelijke subsidieregeling, gelden er indieningsvereisten en inhoudelijke voorwaarden. Zo moet er een gespecifieerde opgave, inclusief toelichting op het verlies over de periode, worden ingediend evenals uitleg van de acties die de lokale culturele organisatie heeft gedaan om kosten te minimaliseren, uit te stellen of inkomsten te behouden en vermeerderen. Ook is het subsidieplafond van de bestaande subsidieregeling Cultuurfonds Uden eenmalig verhoogd, wat betekent dat er voor 2021 100.000 euro beschikbaar is voor culturele initiatieven. Zowel professionele instellingen als culturele amateurverenigingen, cultuuraanbieders en -makers kunnen het hele jaar een beroep doen op deze subsidieregeling. Aanvragen worden behandeld op volgorde van binnenkomst tot het subsidieplafond bereikt is.

Er komt substantiële steun voor de fysieke boekhandel. Het Nederlands Letterenfonds krijgt de opdracht het budget van € 20 miljoen te verdelen. De ministeries van Economische Zaken, Financiën en Sociale zaken en Werkgelegenheid informeerden op 29 juni de Tweede Kamer in een brief over de uitvoering van de motie ‘Financiële ondersteuning boekhandels’, zoals ingediend door Romke de Jong c.s. op 2 juni. In de kamerbrief werd aangekondigd dat het Nederlands Letterenfonds de opdracht krijgt het beschikbaar gestelde budget van € 20 miljoen te verdelen. Dit budget zal bestaan uit een vergoeding van distributiekosten (€ 5 miljoen) en een garantiefonds (€ 15 miljoen). Wel moet de Europese Commissie nog goedkeuring verlenen aan het garantiefonds. Tiziano Perez, directeur Nederlands Letterenfonds: ‘Het herstelplan is niet alleen van belang voor de fysieke boekhandel, maar ook een belangrijke steun voor de schrijvers en vertalers die van de boekhandel afhankelijk zijn. Ik ben vooral ook blij met de erkenning van de essentiële culturele en maatschappelijke rol die de fysieke boekhandel in Nederland vervult.’

Music Moves traint muziekliefhebbers tot changemakers in de muziekindustrie. Op 2 juli was Music Moves in 's-Hertogenbosch. Op 3 juli  in Breda. Marissa van Beurden van de organisatie : ,,Music Moves biedt jongvolwassenen een training aan om zelf kleinschalige evenementen te organiseren. In Breda werken we samen met BUas, Radio Pannekoek op STEK en Bo Diversity, dat zich inzet voor inclusiviteit. We hopen zo’n honderd Bredanaars aan te trekken die de training willen volgen.’’ De trainingen zijn gratis en zijn vier keer vier uur. Ze worden gegeven door ondernemers en experts in de muziekindustrie. Van Beurden: ,,De deelnemers krijgen les in persoonlijk leiderschap, sociaal ondernemerschap, event management, sponsoring en omgaan met doelgroepen. Uiteindelijk hebben ze genoeg bagage om in Breda evenementjes op te zetten. Dat worden er tussen de dertig en vijftig, en ze vinden op 21 oktober plaats. Honderden studenten van BUas zetten zich daarbij in als vrijwilliger. Voor de uitvoering gaan we op zoek naar heel diverse plekken in de stad.’’ Bij de evenementen moet je denken aan karaoke voor daklozen, beats produceren met jongeren met een beperking, salsa met ouderen of deejay-workshops met nieuwe Nederlanders. Kortom: mensen die niet echt profiteren van het feit dat de samenleving na corona weer open gaat. In 's-Hertogenbosch wordt er samengewerkt met hogeschool Avans, Huis73 en welzijnsorganisatie Farent. 

Fonds 21 heeft 15 miljoen euro extra vrijgemaakt bovenop het reguliere donatiebudget voor initiatieven die de coronacrisis nu het hoofd bieden en om verschillende sectoren toekomstbestendig te maken en verschraling van het aanbod tegen te gaan. Onder de naam Fonds 21 EXTRA geeft Fonds 21 culturele organisaties en gezelschappen die voorbeeldstellend zijn en/of gericht op samenwerking en kennisdeling de komende jaren de ruimte om in te zetten op de onderwerpen innovatie, digitalisering, publieksontwikkeling, behoud van kwaliteit en het betrekken van de jongere generatie. Inmiddels hebben zestien musea, theatergezelschappen, podia, productiehuizen en festivals van Fonds 21 EXTRA in totaal ruim 6 miljoen euro gekregen om zich te kunnen richten op de langere termijn. Onder de instellingen die een bedrag ontvangen van Fonds 21 EXTRA zijn Maas Theater en Dans: Open Space, het Design Museum Den Bosch en Muziekgebouw aan ’t IJ.

Hoe heeft de klassieke muziek de gevolgen van de pandemie doorstaan, en welke lessen zijn daaruit voor de toekomst te trekken? Een verkenning in vijf delen door Guido van Oorschot.

Mirjam van Tilburg, onderzoeker en docent aan de Master Kunsteducatie Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg, over haar onderzoek naar de invoed van de coronacrisis op het werk van kunstvakdocenten.

Gesprek met Berend Schans, directeur van de Vereniging Nederlandse Podia en -Festivals (VNPF), waarin hij terugblikt op het afgelopen jaar, maar ook zijn vizier op de toekomst richt. “Er zullen ook nieuwe wegen worden ingeslagen. Er wordt steeds meer buiten de eigen locatie geprogrammeerd, satelliet- en pop-up podia zijn hot. Ik denk dat er een beweging gaande is van binnen het gebouw naar buiten, van nieuwe lokale samenwerkingsverbanden en groei in het aanbod voor niches binnen het poppubliek. Dus wat er ook gebeurt, poppodia en -festivals zullen nooit verdwijnen.”

Dit jaar lanceerde het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de Regeling Experiment, een doorlopende subsidie voor kleinschalige, experiment gedreven onderzoeksprojecten van ontwerpers, architecten, makers of ontwerpbureaus. De nieuwe Regeling Experiment is over het geheel positief ontvangen. Veel aanvragers zien in de regeling een belangrijke aanvulling op de bestaande subsidiemogelijkheden van het Stimuleringsfonds. Covid-19 bracht de Regeling Experiment bovendien een nieuwe dynamiek en gaf extra urgentie. De laagdrempelige mogelijkheid voor makers om projecten op te starten, bleek een waardevol instrument in de covid-19-crisis. Voor een deel van de aanvragers is het nog lastig om te bepalen of ze hun aanvraag het beste kunnen indienen bij de Regeling Experiment of in een van de reguliere subsidierondes binnen Vormgeving, Architectuur of Digitale cultuur. Als gevolg daarvan heeft een flink aantal aanvragers hun aanvraag moeten terugtrekken. Veel ingediende projecten hadden bovendien een begroting die hoger is dan € 10.000 en worden daarom niet beschouwd als kleinschalig onderzoek. Andere projecten zijn teruggetrokken omdat ze niet binnen het werkveld van het Stimuleringsfonds vielen; de regeling richt zich nadrukkelijk op de werkvelden vormgeving, architectuur en digitale cultuur en de daarbinnen vallende cross-overs. Ook kwam het voor dat projecten gericht waren op te complexe vraagstukken om van kleinschalig onderzoek te kunnen spreken. De positief beoordeelde projecten zijn goed verdeeld over de verschillende disciplines. Een groot aantal projecten richt zich op vraagstukken rondom klimaat en duurzaamheid. Positief beoordeeld zijn ook verschillende aanvragen van individuele ontwerpers en makers die de subsidie willen gebruiken voor persoonlijke projecten en de ontwikkeling van hun eigen praktijk. Van de 54 in behandeling genomen subsidieverzoeken zijn er 26 gehonoreerd. Het honoreringspercentage komt daarmee op 48 procent. De Regeling Experiment werkt met tijdvakken. Het eerste tijdvak stond open van 1 februari tot 15 juni 2021, tenzij het subsidieplafond van € 250.000 eerder was bereikt. Dit was het geval op 26 april 2021. De regeling is toen tijdelijk gesloten. Het tweede tijdvak opent op 8 juli 2021.

Dit jaar komt er een eind aan de regeling Telescoop. Het Filmfonds, de publieke omroep en CoBO bundelen daarom nog eenmaal de krachten: vanuit het COVID-19 steunmaatregelen pakket stelt het Filmfonds extra middelen beschikbaar voor de allerlaatste ronde van Telescoop. Telescoopfilms zijn onderscheidende en ambitieuze speelfilms van hoge cinematografische kwaliteit, geschikt voor een breed publiek in zowel de bioscoop als op televisie. Ook voor deze ronde is het fonds op zoek naar films die Nederlands regie- en scenariotalent van ervaren makers stimuleren, gericht zijn op een groot publieksbereik én een culturele meerwaarde hebben. Er worden maximaal twee projecten geselecteerd die in aanmerking komen voor een realiseringsbijdrage. Per film bedraagt de maximale bijdrage €1.800.000. Deadline 7 september 2021. Vanaf 2022 zal een nieuwe regeling van start gaan die voortkomt uit de Telescoop- en de voormalige Dutch Cross-Over regelingen. Deze regeling zal zich richten op Nederlandse speelfilms met een hoog artistiek-inhoudelijk en productioneel ambitieniveau die de potentie hebben om een breed Nederlands bioscooppubliek te bereiken en/of zich internationaal weten te onderscheiden. Meer informatie over deze nieuwe regeling zal dit najaar bekend worden gemaakt.

Het Ministerie van OCW heeft, als onderdeel van de aanvullende middelen voor de culturele sector, in totaal opnieuw € 10 miljoen vrijgemaakt voor het ‘Steunfonds Rechtensector’. Eerder is bekend geworden dat € 2.337.500 beschikbaar komt voor het Investeringsfonds Muziek, Deel 2. Een aanvraag indienen bij dit Investeringsfonds Muziek Deel 2 kan vanaf 26 juli 2021. Daarnaast komt € 1.272.600 beschikbaar via de regeling Nieuwemuziekmaken.nl. Buma Cultuur wendt deze bijdrage aan om professionals in de muziekindustrie te ondersteunen bij het ontwikkelen van (nieuwe) werken en nieuwe exploitatie van bestaande werken door middel van compositieopdrachten in specifieke genres, te weten: hedendaags, jazz, kleinkunst, hollands, (multi)mediamuziek en muziekeducatie via Buma Music Academy. Daarnaast bestaat er een zevende traject – in nauwe samenwerking met Sena – gericht op het mogelijk maken van liveoptredens, zodat nieuw werk dat tijdens de afgelopen maanden mede dankzij steun vanuit het Ministerie van OCW tot stand is gekomen, live uitgevoerd kan worden voor publiek.

In deze moeilijke tijd moeten veel toezichthouders anders met hun functie omgaan dan ze gewend zijn. De situatie van veel culturele organisaties in de coronacrisis brengt ook voor toezichthouders dilemma’s met zich mee, en vraagt om flexibiliteit en aanpassingsvermogen. Om in kaart te brengen waar toezichthouders in deze tijd mee worstelen en hoe zij omgaan met de pandemie, publiceert Cultuur + Ondernemen een interviewserie met toezichthouders uit de cultuursector. Ditmaal Korrie Louwes is toezichthouder bij zowel het Internationaal Film Festival Rotterdam als V2_. Een gesprek over de gevolgen van de crisis voor deze twee heel verschillende organisaties. Ze zegt dat na de eerste schrik, juist de creativiteit naar boven kwam: “Mensen verzinnen de prachtigste dingen, tegen de verdrukking in haast, en het is heel bijzonder om daar onderdeel van te mogen zijn.”

Het Chassé Theater in Breda heeft toestemming om een buitenpodium met tribune te bouwen, de omgevingsvergunning is binnen. Het plan wordt echter niet uitgevoerd. ,,Vanwege de eerder aangekondigde versoepelingen zijn we ingehaald door de tijd. Daarom hebben we gekozen voor een kleinschaligere opzet", aldus een woordvoerder van het theater. Eerder dit jaar mikte het Chassé Theater nog op een buitentribune waar maximaal honderd bezoekers op anderhalve meter van elkaar kunnen zitten. De afgeschermde openluchtzaal zou tegen de gevel van het theater komen, in de hoek met het klooster waar het casino in zit. Het feest gaat echter niet door. ,,Het is inmiddels weer mogelijk om binnen theater- en filmvoorstellingen te vertonen, aldus de woordvoerder. Directeur Ruud van Meijel had de aanvraag in april dit jaar gedaan, omdat het nog niet duidelijk was welke de coronamaatregelen er in de zomer zouden gelden. Er zijn deze zomer wel buitenoptredens en films te zien.

Ook dit jaar zijn er geen officiële concertconcoursen. De achter de hand gehouden concoursen in Zutphen op 20 en 27 november zijn inmiddels ook geschrapt. Daarmee heeft de coronacrisis sinds begin 2020 ingrijpende gevolgen gehad voor de geplande organisatie van concoursen. Een goed moment om de getroffen maatregelen en gemaakte afspraken voor de concoursjaren 2020 en 2021 voor de doelgroep blaasmuziek nog eens onder de aandacht te brengen.

De gemeente Groningen heeft in maart het tweede steunpakket voor de culturele sector vastgesteld met een totaalbudget van 3,6 miljoen euro. Met dit tweede gemeentelijke steunpakket worden culturele instellingen, ondernemers, zzp’ers en amateurkunst-verenigingen ondersteund omdat zij een belangrijke rol spelen in onze gemeente voor inwoners en bezoekers. De afgelopen maanden heeft het college alle aanvragen binnengekregen en beoordeeld. Onderdeel van het steunpakket was een noodfonds voor culturele ondernemers met een belangrijke rol in de culturele infrastructuur. Het college heeft besloten alle zes ondernemers die een aanvraag hebben ingediend coronasteun te verlenen om hun coronaschade te compenseren over 2020 en 2021. Dit zijn EM2, het MON, OOST, Paradigm, het Viadukt en de Wolkenfabriek. Zij ontvangen in totaal 277 duizend euro. Niet alle middelen uit het Noodfonds zijn uitgegeven waardoor er ook financiële ruimte is voor het ondersteunen van culturele activiteiten van instellingen, waarvoor extra culturele zzp’ers worden aangetrokken. Ook wil het college in september een nieuwe ronde van het snelloket bij de Kunstraad faciliteren en maakt hiervoor 150 duizend euro vrij. De gemeente verwacht in het najaar van 2021 weer met een steunpakket voor kunst en cultuur te komen, dat ook gericht zal zijn op herstel en weerbaarheid van de Groningse cultuursector. De gemeente ontvangt hiervoor middelen van het rijk.

Na een leeg jaar krijgen we nu toch een festivalzomer: zonder 1,5 meter, zonder mondkapjes maar met testen bij de ingang. En zo zijn er meer uitdagingen. Amanda Kuyper en Peter van der Ploeg spraken met festivalorganisatoren over hun dilemma’s.

De exploitatie van Fort Sabina heeft danig te lijden gehad van de coronacrisis. De inkomsten uit horeca, de organisatie van activiteiten en de verhuur van ruimten aan bedrijven vielen lange tijd weg. Fort Sabina krijgt financiële steun van de gemeente Moerdijk om de coronacrisis te overleven. ,,Het fort is een smeltkroes van maatschappelijke activiteiten”, onderbouwt het college van burgemeester en wethouders de eenmalige subsidie van 28.000 euro. Het verzoek aan de gemeente om ook 58.000 euro te steken in een openluchttheater om coronaproof activiteiten te kunnen houden, wijst het college af. Want de coronasteun krijgt prioriteit. ,,Jammer”, zegt Thomas Zwiers, voorzitter van Fort Sabina.nl, de stichting die het fort bij Heijningen opknapt en beheert. ,,Dat theater zal moeten wachten, maar is niet van de baan. De ambitie blijft.”

Ben jij financieel geraakt door de coronacrisis en wil je hulp om je beroepspraktijk voort te zetten? Je kunt nu terecht bij drie steunregelingen speciaal voor schrijvers, toneel - en scenarioschrijvers, vertalers en journalisten. Vraag een projectsubsidie of inkomenssteun aan tot maximaal 5000 euro. Lidmaatschap van de Auteursbond of aansluiting bij Lira is niet verplicht. Dankzij een extra subsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap komt er een vierde aanvraagronde. Vanaf 9 juli 2021 tot en met 31 augustus kunnen er aanvragen worden ingediend. Ze worden in september 2021 beoordeeld. De regelingen worden uitgevoerd door de Stichting Steunfonds Auteurs.

Met de versoepelingen van de coronamaatregelen komt de cultuursector langzaamaan weer tot leven. De Drentse culturele instellingen zijn er tot nu toe zonder grote kleerscheuren van af gekomen, mede door de steunmaatregelen van het Rijk, de gemeenten en de provincie. Ook het Kickstart Cultuurfonds heeft een aantal culturele instellingen in Drenthe ondersteund. Kleine instellingen en individuele cultuurmakers werden niet altijd bereikt met de reguliere steunmaatregelen. Om die groep van zelfstandig kunstenaars en artiesten, maar ook verenigingen en stichtingen te helpen hun activiteiten op te pakken nu het weer kan, opent de provincie Drenthe een cultuurmakersloket. Gevestigde cultuurmakers kunnen een bedrag van maximaal € 2.500,-- aanvragen voor een nieuw project. In totaal is voor dit loket € 150.000,-- beschikbaar, dat gelijkelijk verdeeld zal worden over de drie regio's Noord- en Midden-Drenthe, Zuidoost-Drenthe en Zuidwest-Drenthe. Naast dit loket stelt het college van Gedeputeerde Staten aan onder meer musea en theaters ook middelen beschikbaar voor de opstart van openingsactiviteiten die in en kort ná de zomer plaatsvinden. Zowel de kleine musea als de musea van provinciaal belang, 6 Drentse theaters en het Drents Archief krijgen een vooraf vastgesteld bedrag om een opstartactiviteit te organiseren in samenwerking met lokale culturele ondernemers en organisaties. De 12 Drentse gemeenten krijgen een bijdrage van € 10.000,-- voor opstartactiviteiten van overige gemeentelijke podia, bibliotheken en presentatieplekken.

Na anderhalf jaar kille stilte, verrijst weer een groot festivalterrein in Noord-Brabant. In Erp wordt in recordtempo de laatste hand gelegd aan het 'Live Again!'-festival Harmony of Hardcore. Komend weekend gaan daar twee keer tienduizend bezoekers helemaal los. Normaal gesproken loopt er 40.000 man per dag rond. In plaats van 16 zijn er 6 area’s. Ook de mainstage wordt wat kleiner. Daarom wordt het ook onder een andere naam gepresenteerd: Hardcore presents Live Again. Afstand houden of een mondkapje hoeft niet op het festivalterrein. Bezoekers moeten wel een negatieve coronatest hebben om naar binnen te mogen, tenzij ze volledig gevaccineerd zijn. Ondanks de versoepelingen voor grote evenementen in juli, staan er nog niet heel veel festivals op de agenda. Er zijn landelijk bijna honderd festivals minder te bezoeken in juli dan in 2019. Dat laat de nieuwssite Festivalinfo desgevraagd aan het ANP weten.. Zo komen sommige festivals in tijdnood met leveranciers of krijgen ze niet op tijd de vergunningen rond. Bovendien is er her en der nog een flink tekort aan personeel.

Aan het begin van de coronacrisis vorig jaar was Eindhoven in de gelukkige positie dat er 15 miljoen euro kon worden vrijgemaakt voor steun aan bijvoorbeeld sportclubs, culturele instellingen, scholen, winkeliers en horecazaken en buurthuizen. Met het eind van de crisis in zicht is het geld op en wil het Eindhovense college van B en W nog eens 15 miljoen euro voor verlenging van de steun en financiering van het herstel. Maar de Eindhovense politiek is niet van plan om zonder slag of stoot 15 miljoen euro beschikbaar te stellen voor een nieuwe ronde coronasteun en coronaherstel als niet duidelijker is waar het geld naartoe gaat. De vrijheid en flexibiliteit die het Eindhovense college van B en W vraagt, gaat verschillende partijen in de gemeenteraad veel te ver, zo bleek op 29 juni

Om de continuïteit van de evenementensector in Rotterdam te waarborgen laat wethouder Kasmi de structurele financiële ondersteuning vanuit de gemeente en Rotterdam Festivals voorlopig doorlopen. Aanvullend heeft Rotterdam Festivals een innovatiebudget beschikbaar gesteld ter ondersteuning van de organisatoren om bestaande evenementen coronaproof te kunnen realiseren. De gemeente Rotterdam wil culturele organisaties zo veel mogelijk behouden. Daarom wordt de noodsteun Cultuur verder uitgebreid naar amateurverenigingen en privaat gefinancierde culturele organisaties. Wethouder Kasmi antwoordt hiermee op een pleidooi van raadslid Walgenbach (D66).

Er komt een garantiefonds voor de boekhandel. De motie van Kamerleden de Jong en van Weyenberg (D66) werd breed ondersteund. De overwegingen om het fonds in te stellen zijn het belang van de fysieke boekhandel voor de literatuur en het leesklimaat; financieel gezonde boekhandels hebben een positief effect op de hele keten van het boekenvak (waaronder auteurs, vertalers en uitgevers); fysieke boekhandels vervullen lokaal een belangrijke culturele rol. Fysieke boekwinkels hebben een status aparte door het staande cultuurbeleid (i.c. het letterenbeleid) van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) op het gebied van wetgeving en subsidiëring. De hoofdlijnen voor de uitvoering van onderhavige motie liggen in het verlengde daarvan en zijn als volgt. De middelen zullen door het ministerie van OCW als een projectsubsidie worden beschikt aan het Nederlands Letterenfonds. Het Letterenfonds zal het budget verdelen over een regeling voor vergoeding van distributiekosten ad € 5 miljoen en een garantiefonds ad € 15 miljoen. De laatstgenoemde middelen zullen binnen een termijn van 5 jaar grotendeels terugvloeien naar de overheid. Overleg over de uitvoering van de motie is momenteel nog gaande tussen het ministerie van OCW, het Letterenfonds en het boekenvak. Dit overleg is met name gericht op een rechtmatige, snelle en controleerbare uitvoering van de motie. In verband hiermee zal ook een staatssteuntoets plaatsvinden. Een reactie van Anne Schroën, directeur van de Koninklijke Boekverkopersbond,  over het garantiefonds.

De maatschappelijke en economische impact van het coronavirus neemt snel af en de economie herstelt zich. Het gaat ook wezenlijk beter dan vier weken geleden bij de aankondiging van het nieuwe steunpakket werd verwacht. Het kabinet ziet daarin aanleiding om een wijziging te doen in de loonsubsidie NOW. Nu alle bedrijven open mogen, mogen werkgevers in het nieuwe pakket nog een omzetverlies tot maximaal 80 procent opgeven. Daarnaast verlengt het kabinet de periode waarin ondernemers uitstel van belasting kunnen aanvragen tot 1 oktober. Gezien de opkomst van nieuwe coronavarianten vinden vakbonden en werkgeversorganisatie VNO-NCW de situatie in het najaar nog onzeker en daarom is het in hun ogen te vroeg om te zeggen dat er geen steun meer nodig is per oktober.

Een fotograaf moet ‘Corona-proof’ kunnen werken. Daarom heeft DuPho een protocol ingediend bij het ministerie van OCW en ministerie van EZK waarmee we meer duidelijkheid kunnen scheppen binnen de fotografie sector. Hoe kunnen fotografen veilig werken binnen de 1,5 meter maatschappij. Update 26 juni 2021.

VEVAM heeft uit eigen reserves middelen ter beschikking gesteld aan Stichting VEVAM Fonds (SVF) voor extra financiële ondersteuning in verband met de coronacrisis aan film- en televisieregisseurs, die bij VEVAM zijn aangesloten. Daarnaast is vorig jaar in samenwerking met een aantal andere collectieve rechtenorganisaties het Steunfonds Rechtensector in het leven geroepen. Het Ministerie van OCW heeft in de zomer van 2020 aan dit fonds een projectsubsidie verleend en is heeft besloten dit jaar opnieuw een bijdrage te geven in verband met de voortdurende coronacrisis. Het fonds beoogt de nood bij professionals in de creatieve industrie, die het zwaarst getroffen zijn, te verlichten. Het VEVAM Fonds heeft voor de besteding van de aldus beschikbare middelen de navolgende voorzieningen getroffen, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen de eigen middelen van VEVAM en de bijdrage van OCW. Uit eigen middelen heeft VEVAM 250.000 Euro beschikbaar gesteld als extra inleg voor de startgeldregeling van Stichting VEVAM Fonds voor de jaren 2020 en 2021. Ook dit jaar zullen er derhalve ruim meer regisseurs kunnen profiteren van deze regeling. Om voor startgelden in aanmerking te komen, dient een regisseur minimaal 1 jaar aangesloten te zijn bij VEVAM. Het Ministerie van OCW heeft aan SVF andermaal een projectsubsidie van 700.000 Euro verleend ter stimulering van de creatie van werken, in ons geval filmwerken. Deze bijdrage wordt opnieuw bestemd voor de aparte regeling van het VEVAM Fonds voor noodsteun aan regisseurs. De regeling staat open voor eenieder die aantoonbaar beroepsmatig in Nederland werkzaam is als zelfstandige film- en/of televisieregisseur, aanvrager hoeft niet aangesloten te zijn bij VEVAM. Aanvragen kunnen worden ingediend tot en met 31 augustus 2021.

Protocol en aanvullende richtlijnen voor de koorsector. Update 26 juni 2021.

De eerste serieuze beproeving voor Testen Voor Toegang liep uit op een totale ramp. Op zo’n beetje elk vlak ging het mis met de toegang voor sportwedstrijden en uitgaansgelegenheden. Als we Testen Voor Toegang beschouwen als dé sleutel naar heropening van het uitgaansleven, moet het wel serieus genomen worden, vindt Atze de Vries. Hij denkt dat zes zaken volgend weekend beter moeten.

Het Fonds voor Cultuurparticipatie heeft financiële middelen beschikbaar gesteld voor 10 maanden; LKCA begeleidt het traject en zorgt voor kennisdeling en verbinding. Update van Corona-ondersteuning landelijke koepels amateurkunst, dd. 28 juni 2021

Cultuurconnectie heeft op 25 juni de geactualiseerde versie van het Protocol Sector Cultuureducatie en -participatie gepubliceerd, ingaande 26 juni.

De Zaak Nu heeft het Protocol bescherming en veiligheid presentatie en postacademische instellingen geactualiseerd. Vanaf 26 juni 2021 gaat stap 4 in van het Openingsplan. Naast het Protocol voor Presentatie-en Postacademische instellingen is het Addendum Publiek Programma en Bijeenkomsten opgesteld en bijgewerkt en vanaf 26 juni jl. van kracht.

De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) heeft het geactualiseerde protocol Heropening Theaters en Concertzalen gepubliceerd. Versie 13.3., ingaand  26 juni 2021.

Cultuurherstel is een nieuw platform waar financiële kennis- en cultuurorganisaties worden samengebracht. Via Cultuurherstel kunnen culturele organisaties in Noord-Holland met behulp van een coach hun financiële basis versterken en zo nodig een lening afsluiten. Het platform is een samenwerking met Cultuur+Ondernemen en is mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Holland en gemeente Amsterdam.

Het Waalwijkse Museum voor Hedendaagse Kunst wil een vaste plek veroveren in het centrum van Waalwijk. Een groep plaatselijke kunstenaars opende in oktober 2019 het GMHK, zoals het museum heet. Het is gevestigd in een groot leegstaand winkelpand aan de Grotestraat. Volgens de initiatiefnemers is het een ideale locatie en zij zien kansen om verder te groeien. Het is wel de vraag hoe lang ze daar met het museum kunnen blijven zitten. Als er een huurder voor het winkelpand wordt gevonden, zullen ze moeten verhuizen. Volgens de initiatiefnemers is wel bewezen dat er behoefte is aan zo’n speciale expositieruimte met diverse soorten kunst, want in amper een jaar tijd trok het 5000 bezoekers, waarna door corona de deur op slot moest. Het sluit in hun ogen mooi aan bij het andere culturele aanbod in het Waalwijkse centrum: van het toekomstige schoenenmuseum, het Huis van Waalwijk, Sint Jan tot de Hooisteeg. ,,Ook willen we kijken naar activiteiten voor de jeugd, bijvoorbeeld schoolbezoeken”, aldus woordvoerder Jozef Mahieu. De kunstenaars hopen dat de gemeente bijspringt. De meeste partijen in de raad toonden zich positief over het museum. Wel werd opgeroepen om met een goed uitgewerkt plan mét begroting te komen. Het GMHK is een uitvloeisel van Volop Waalwijk, een project van de gemeente en het centrummanagement waarvoor leegstaande panden tijdelijk worden gebruikt door bijvoorbeeld kunstenaars of startende ondernemers om het centrum van de stad aantrekkelijker te maken.

In 2020 is er iets minder geld opgehaald door middel van crowdfunding dan in 2019. Dat blijk uit een rapport van crowdfundingcijfers.nl, dat jaarlijks onderzoek doet naar het crowdfunding in Nederland. Door de coronacrisis zouden ondernemingen minder geld hebben opgehaald, maar maatschappelijke projecten juist meer. Ook creatieve projecten haalden meer geld op. Bij donaties aan creatieve projecten zoals film, muziek en theater was juist een stijging van 15% te zien naar een bedrag van 11,5 miljoen euro. Het gemiddelde bedrag per creatief project was volgens de onderzoekers 12.000 euro.

Wat mag wel en niet voor cultuureducatie en cultuurparticipatie? Een update van 24 juni 2021.

Mensen moeten er rekening mee houden dat grote evenementen dit jaar niet kunnen doorgaan. Dat is een uitkomst van het overleg van de burgemeesters in het Veiligheidsberaad. 'Het festivalseizoen zal veel beperkter zijn', concludeert voorzitter Hubert Bruls. Als er veel inzet van hulpdiensten wordt gevraagd, zullen burgemeesters dit keer niet snel een vergunning afgeven. De burgemeesters vinden dat politiemensen, ambulancepersoneel en andere hulpverleners eindelijk recht hebben op rust.

In het weekend van 26 en 27 juni staan de eerste volle zalen gepland in clubs en poppodia sinds maart 2020. Maar er is een nijpend tekort aan medewerkers. Volgens cijfers van de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) is in 2020 bij de aangesloten podia zo’n 20 procent van het personeel verdwenen na reorganisaties – dat komt landelijk neer op zo’n 1.700 banen. VNPF-directeur Berend Schans: „Er is een tekort aan iedereen die te maken heeft met het neerzetten van programma’s. Van technici tot garderobemedewerkers.” Schans verwacht dat bij de heropening eerst de clubnachten een grote vlucht zullen nemen. Anders dan groot opgezette popconcerten zijn feestnachten snel en eenvoudig neer te zetten, zegt hij. Bij met name kleinere popzalen proeft Schans een afwachtende houding. „Podia die moeite hebben met de logistiek van het sneltesten, zullen vermoedelijk pas later volledig opengaan, zodra ze zien dat het testen voor toegang bij andere podia goed heeft gewerkt.” NRC sprak met een aantal clubs en podia.

Het COVID-19 Protocol voor de AV-sector heeft een update gekregen. Deze sluit aan bij de actuele overheidsmaatregelen die vanaf 26 juni van kracht zullen zijn. De belangrijkste aanpassing is dat vanaf 1 juli het coronatoegangsbewijs / Digitaal Corona Certificaat (via de CoronaCheck-app) kan worden ingezet om te controleren of iemand negatief getest is, volledig gevaccineerd of hersteld is van een coronabesmetting. Op basis hiervan is het werkenden en publiek toegestaan om op minder dan anderhalve meter afstand van elkaar te bewegen. Voor personen die betrokken zijn bij high risk-situaties blijft een recente negatieve PCR-test echter verplicht.

Door de verdere versoepelingen van de coronamaatregelen worden vanaf 26 juni ook de mogelijkheden voor muziekverenigingen verder verruimd. KNMO drukt haar leden op het hart om desondanks de basisregels in acht te houden. Dat schrijft de belangenorganisatie in een brief aan de leden. De KNMO heeft de bijgewerkte versie van het ‘’Protocol bescherming en veiligheid leden, bezoekers en medewerkers amateurmuziekverenigingen bij activiteiten / repetities’’, dd. 26 juni 2021, gepubliceerd.

‘Schrijver: kies je eigen podium’ is een nieuwe steunmaatregel voor schrijvers van het Nederlands Letterenfonds en De Schrijverscentrale om in dit lastige jaar schrijversoptredens te stimuleren. Dit keer worden de rollen omgedraaid: schrijvers kiezen een podium voor een eenmalig optreden en ontvangen daarvoor 500 euro. Het optreden wordt in onderling overleg tussen auteur en organisator georganiseerd en vindt plaats tussen 1 juli en 30 september 2021 op een – liefst nieuwe – locatie, zoals een openluchtfestival, theater, AZC, museum, schouwburg of gevangenis. Het Nederlands Letterenfonds stelt een budget beschikbaar waarmee 600 eenmalige auteursoptredens kunnen worden gesubsidieerd. Schrijvers en illustratoren in alle literaire genres komen in aanmerking: van kinder- en jeugdliteratuur tot non-fictie, poëzie en spoken word. Iedere denkbare publiekspresentatie komt in aanmerking: van interviews met een schrijver en online leesclubs tot signeersessies en liveoptredens op zomerfestivals.

Eén kleedkamer werd opgeofferd, de grote zaal kreeg vier camera’s en een drone zorgde voor lichte paniek. Ook in de coronacrisis gebeurde er van alles in theater Het Speelhuis.. Met corona gaat het de goede kant op en het programma voor komend seizoen staat een heel eind in de steigers. Natuurlijk was het wel spannend. Eerst alles op slot, toen bijna alles weer open, vervolgens alles opnieuw dicht en nu is er weer steeds meer mogelijk.Theaterdirecetur Jochem Otten :  „Ik voelde vrij snel dat Het Speelhuis en De Cacaofabriek (ook daarvan is Otten directeur, red.) niet zouden omvallen. Dat zou de stad nooit laten gebeuren.” Otten had in de beginfase van de coronacrisis wel zorgen, over zijn personeel vooral. „We moesten onze mensen vasthouden, dat was echt het belangrijkste.” Dankzij de steunpakketten van de rijksoverheid en daaraan gekoppeld hulp van de gemeente en de provincie, bleef Het Speelhuis goed overeind. Er werd besloten om een sprong naar voren te maken. Otten: „We zijn gaan innoveren: voorstellingen streamen. We hebben onze technische mensen daarin verder geschoold. We ontvingen daarvoor al subsidie van Brainport Development. We hebben eerder kunnen beginnen.” Daarvoor werd  de grote zaal van Het Speelhuis uitgerust met vier camera’s: drie vaste en een mobiel exemplaar. De kleinste kleedkamer werd omgebouwd tot montageruimte. „We zijn ook minidocumentaires gaan maken, onder de naam WESP: Wat Er Speelt. Ze gaan over theatermakers, over hun creatieve proces”, aldus Otten. „Ook zij misten de band met het publiek. Dit soort filmpjes biedt een alternatief. We gaan ze de komende tijd aan ons publiek presenteren.” De theaters kunnen allicht nog iets doen, weet Otten. „Bijna nergens wordt de agenda nog dichtgeprogrammeerd; er blijft ruimte voor spontane initiatieven, bij ons is dat 20 procent, en dat biedt kansen voor jonge theatermakers.”

De Kattendans in Bergeijk programmeerde vorig jaar in juli en augustus liefst 60 voorstellingen. En haalde daarmee de landelijke media. Bijna alle andere theaters bleven namelijk dicht. Een van de redenen voor het dicht blijven zou zijn dat de zalen anders de noodsteun van de overheid (de NOW-loonsteun) zouden moeten terugbetalen. ,,Het lastige is dat de subsidies die we krijgen ten koste van de NOW kunnen gaan, omdat je omzet omhooggaat”, zei directeur Dries Floris van de Kattendans destijds tegen de NOS. ,,Ik ken theaters die daardoor niet zijn opengegaan, omdat ze die loonsteun hard nodig hebben.” Het theater gaat ook dit jaar ‘gewoon’ door in de zomer, met ‘huiskamertheater’, voor maximaal 100 man, op 1,5 meter. ,,Ik vind dat je iets moet doen voor je publiek op het moment dat het mogelijk is, ook al is het in een periode dat je normaal gesproken dicht bent. Ons publiek – dat uit de hele regio en ook uit België komt – is lang verstoken geweest van optredens.”, zegt Floris. Maar ook de artiest staat te trappelen, weet hij. ,,Ze mochten gewoon hun werk niet doen. Het kan mentaal behoorlijk aan je gaan knagen als je zo lang niets doet. ‘Ben ik nog wel relevant genoeg?’ Bovendien moeten ze gewoon meters maken, om weer in het juiste ritme te komen, zeker cabaretiers.” De zomerprogrammering loopt tot 23 juli. Daarna gaat het theater een jaar dicht voor een verbouwing. De Kattendans zoekt dan andere locaties op.

Nederlandse componisten, tekstschrijvers en uitgevers van muziek kunnen vanaf 26 juli 2021 opnieuw een aanvraag doen bij het Investeringsfonds Muziek. Het fonds is een initiatief van Buma/Stemra met medewerking van het Ministerie van OCW en is bestemd voor de ontwikkeling van nieuwe muziek en/of nieuwe exploitatie van bestaande muziek. In het najaar van 2020 was het ook al mogelijk om een aanvraag te doen, er zijn toen 663 werkbijdragen toegekend. Voor deze tweede ronde is € 2.337.500 beschikbaar. Dit bedrag wordt door Buma/Stemra in de vorm van werkbijdragen verdeeld onder Nederlandse componisten, tekstschrijvers en uitgevers van muziek. Het NORMA fonds is weer open voor reguliere subsidie-aanvragen tot 30 juni 10.00 uur. Zowel rechtspersonen als individuen kunnen dit keer een aanvraag indienen. Heb je een mooi filmwerk, theaterstuk, concertenreeks of andere voorstelling die je wil gaan maken en komend jaar aan het publiek wil tonen? Doe dan nu een aanvraag bij deze tweede reguliere aanvraagronde van het NORMA fonds van 2021.

Het 'Protocol heropening poppodia' kent weer een nieuwe editie: versie 13, ingaande per 26 juni.

Op 14 juni werden tijdens wetgevingsoverleg over Cultuur en corona een aantal moties ingediend. Op 22 juni zijn die in stemming gebracht. Een aangenomen motie vraagt om een eenmalige verlenging van de cultuursubsidieperiode met twee jaar te onderzoeken. Aangenomen is de motie betreffende de mogelijkheden om een langjarige verhoging van het indemniteitsplafond te onderzoeken, als onderdeel van het herstelplan van de culturele sector. Een aangenomen motie verzoekt de regering om met de sector in gesprek te gaan over het herstelplan voor de sector, en daarbij onderwerpen variërend van eerlijke beloning tot cultuureducatie mee te nemen. Een motie over flexibel omgaan met de vergunningverlening voor culturele ondernemers is ook aangenomen.

Verreweg de meeste bedrijven hadden geen behoefte om vanwege de coronacrisis extern vermogen aan te trekken. Horecabedrijven trokken het vaakst vermogen aan om aan de betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Bedrijven in verhuur en handel van onroerend goed trokken tijdens de coronacrisis het vaakst extern vermogen aan voor investeringen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers uit de Conjunctuurenquête Nederland. De enquête is gehouden in mei 2021 onder ondernemers in het niet-financiële bedrijfsleven met minimaal 5 werkzame personen. Hen is gevraagd naar de behoefte aan extern eigen of vreemd vermogen. Het gaat hierbij niet om financiële steunmaatregelen van de overheid tijdens de coronacrisis. In de bedrijfstak cultuur, sport en recreatie trok bijna een kwart (24 procent) van de bedrijven externe financiering aan om te voldoen aan betalingsverplichtingen.

Na de vorige versoepelingen was de Nederlandse Vereniging Openluchttheaters nog zeer teleurgesteld omdat er voor kleine theaters een maximum van slechts 50 bezoekers toegestaan was. Hierdoor zijn de deuren van de meeste openluchttheaters de afgelopen maand nog dicht gebleven. De recent aangekondigde versoepelingen bieden voor de Nederlandse openluchttheaters weer wat meer ruimte. Door het hanteren van de 1,5 meter afstand voor het maximaal toegestaan aantal bezoekers is voor een aantal voorstellingen voldoende publiek te ontvangen om kleinschalige voorstellingen door te kunnen laten gaan. Anderzijds geeft vooraf testen ook de mogelijkheid om enkele grootschalige voorstellingen, zoals populaire concerten, door te laten gaan.

Om volgend jaar weer grote festivals neer te kunnen zetten, hopen Intents in Oisterwijk en Rebirth in Haaren op steun van de gemeente. ,,We hopen dat de gemeente ons wil helpen en de lasten in 2022 tijdelijk wil verlichten", laat Remko Hermans van Intents weten. Hij hoopt op dezelfde coulance die de horeca bij de gemeente Oisterwijk ontmoette. Kasteleins is door Oisterwijk een jaar precariobelasting voor hun terrassen kwijt gescholden. Ferry van de Nieuwelaar van Rebirth wijst erop dat zijn organisatie in de opgeheven gemeente Haaren een paar honderd euro aan evenementenleges moest betalen. ,,In Oisterwijk is dat 15.000 euro.” Het gaat dan overigens niet om het driedaagse festival, dat in Helvoirt (gemeente Vught) plaatsvindt, maar om het eendaagse Rebellion in het najaar. Volgens Hermans en Van de Nieuwelaar wordt het een hele uitdaging om in 2022 na twee verloren jaren de draad weer op te pikken. Hermans: ,,De prijzen voor materialen, leveranciers en personeel zijn gestegen. En we moeten rekening houden met extra kosten voor hygiënemaatregelen.” Het Rijk heeft wel een garantiefonds voor evenementen in het leven geroepen, maar dat geldt alleen voor de tweede helft van dit jaar. Intents (in Oisterwijk) en Rebirth (in Vught) stonden dit voorjaar op de agenda. Rebirth heeft goede hoop op 27 november Rebellion in Haaren te kunnen organiseren: zonder anderhalve meter en zonder mondkapjes.

Op 18 juni maakte het kabinet bekend de eerstvolgende versoepelingen van de coronamaatregelen op 26 juni in plaats van op 30 juni wil doorvoeren. Dat betekent dat er geen maximum aantal bezoekers per zaal meer zal zijn waarbij nog wel rekening moet worden gehouden met de 1,5 meter situatie. Bioscopen en Filmtheaters zijn blij dat de versoepelingen doorzetten en er eerder dan gepland meer mensen in een zaal mogen worden toegelaten. "Alleen de grotere zalen zijn met deze nieuwe versoepeling geholpen. Dan praten we over slechts zo’n ruim honderd zalen op een bestand van circa 1000 zalen. Het is noodzaak dat hier snel verandering inkomt” reageert Gulian Nolthenius van branchevereniging NVBF. Een bioscoopzaal in Nederland heeft gemiddeld zo’n 150 stoelen. Op basis van de 1,5 meter situatie kunnen er nog steeds maar 50 bezoekers plaatsnemen, zoals nu ook het geval is. Wil de bioscoopsector echt baat hebben bij de versoepelingen, dan moet de 1,5 meterregel (deels) worden losgelaten. Een eerste stap zou daarbij kunnen zijn dat iedere stoelenrij kan worden benut zonder de 1,5 meter afstand tussen de rijen zelf. De sector rekent erop dat verdere versoepelingen snel zullen komen. Om een bioscoop of filmtheater te bezoeken om daar een film te zien hoeven bezoekers geen sneltest te doen.

De Alliantie van Evenementenbouwers heeft versie 2.0 van het protocol voor outdoor festivals (evenementen buiten) gepubliceerd, waarin o.a. de aanpassingen naar Testen voor Toegang en voorwaarden per 1 juli 2021. Een toolkit bestaande uit documenten die door organisatoren gebruikt kunnen worden bij het opstellen van hun veiligheidsplan en op locatie. Deze documenten zijn een aanvulling op de protocollen.

‘’Clubs en discotheken kunnen met toegangsbewijzen open zónder beperkingen” zei premier Rutte tijdens de persconferentie van 18 juni. Dat betekent: geen eindtijden, geen gedeeltelijke capaciteit, geen anderhalve meter, geen mondkapjesplicht. Een persoon heeft toegang tot een club of discotheek als hij of zij een 'toegangsbewijs' laat zien. D.wz. een negatieve test die jonger dan 40 uur is, een vaccinatiebewijs óf bewijs dat je minder dan zes maanden geleden corona hebt gehad. Deze aankondiging is effectief het startschot van het post-corona clubseizoen, waarvan de eerste aankondigingen en voorverkopen al online zijn gegaan, schrijft Malou Miedema van 3 voor 12. Rest de vraag: hoeveel mensen zullen er bereid zijn om zich te laten testen voor een enkele clubnacht? Ook de concertzalen kunnen open, mits ze gebruik maken van Testen voor Toegang. Alhoewel het ernaar uitziet dat een boel poppodia huiverig zijn om toegangsbewijzen te vragen. Voor concertzalen en poppodia die dat niet zien zitten, geldt: op anderhalve meter zoveel mogelijk mensen, mits geplaceerd.

Het advies voor amateurkoren om niet samen te zingen is ingetrokken. Vanaf 26 juni is er geen bezwaar meer tegen repeteren en kunnen koren zelfs weer uitvoeringen verzorgen. Dat bleek uit de persconferentie van het kabinet op 18 juni. “Alles wat op anderhalve meter kan, mag dan weer”, zo liet Mark Rutte weten. In antwoord op een vraag na afloop, bevestigde hij nog eens dat zingen weer kan en mag. Daphne Wassink, voorzitter van Koornetwerk Nederland, is opgelucht en blij. “Ik moet mezelf in de arm knijpen. Dit is het bericht waar we zó lang naar hebben uitgekeken en dat we ook zó ontzettend nodig hadden. Fantastisch dat al die mensen hun liefde voor het zingen weer kunnen oppakken. Al begrijpen we het ook als koren nog voorzichtig zijn, en liever na de zomervakantie weer beginnen. Heerlijk ook dat we als zangers eindelijk af zijn van altijd weer die uitzonderingspositie in al die maatregelen.” Binnenkort past Koornetwerk Nederland het zangprotocol aan op de situatie die vanaf 26 juni van toepassing is.

Osse sportclubs en culturele instellingen hoeven ook over het eerste kwartaal van dit jaar geen huur te betalen als ze vanwege corona de gemeentelijke accommodaties niet of nauwelijks hebben gebruikt. Daarmee trekt het college van B en W de lijn door die vorig jaar is ingezet. De gemeente Oss loopt over de periode januari tot en met maart bijna 55.000 euro aan huurinkomsten in de culturele sector mis. Dat bedrag kan worden gedekt met compensatiegelden van het Rijk voor geleden schade door corona. Voor wat betreft de binnen- en buitensport mist de gemeente ruim 222.000 euro aan huurinkomsten. Hiervoor gaat Oss ook nog compensatiegelden aanvragen bij de overheid.

VOI©E en Federatie Auteursrechtbelangen brengen resp. een bestuurverslag en een jaarverslag uit over 2020. De impact van de Coronacrisis op de rechthebbenden is groot: de Federatie heeft samen met collectieve beheersorganisaties en cultuursubsidie van OCW het leed iets kunnen verzachten, terwijl de in de markt actieve CBO’s compensatieregelingen hebben getroffen voor de zwaar getroffen sectoren in het bedrijfsleven. De samenwerkende organisaties kunnen terugzien op effectieve lobby en goede resultaten van het onderwijsproject en BREIN.

Museumprotocol voor veilig en verantwoord museumbezoek, dat ingaat per 26 juni 2021. Vanaf dat moment mogen er twee keer zoveel bezoekers in een museum. Waar eerst 1 persoon per 10m2 was toegestaan, mag vanaf 26 juni 1 persoon per 5m2 het museum in

Elf clubs en verenigingen in Etten-Leur hebben financiële hulp gekregen vanuit een speciale vangnetregeling. Die moest voorkomen dat clubs ten onder zouden gaan aan de financiële gevolgen van de coronamaatregelen. Maar: die elf clubs kregen samen maar een derde van het beschikbare budget. Er waren achttien aanvragen, waarvan er uiteindelijk zeven zijn afgewezen. Bijvoorbeeld omdat een club al op een andere manier coronacompensatie had ontvangen, of omdat die zich vooral richtte op een doelgroep buiten Etten-Leur. Etten-Leur hoeft daar overigens geen ‘eigen’ geld in te steken: het volledige budget voor deze vangnetregeling kwam van het Rijk. Van de ongeveer 180.000 euro die de gemeente in dit potje stopte om kleine organisaties te ondersteunen, heeft zij tot nu toe bijna 60.000 euro uitgekeerd. Het bedrag dat overbleef in dit vangnetpotje - zo’n 125.000 euro - belandt nu in het gemeentelijke coronabudget: geld dat bedoeld is om het herstel van de coronacrisis te bespoedigen. Hoe dat geld het beste kan worden ingezet, wordt nog onderzocht. Maar daarbij zal opnieuw oog zijn voor het belang van kleinere culturele, maatschappelijke en sportclubs, schrijft het college in een brief aan de gemeenteraad.

Het kabinet heeft besloten om stap 4 van het openingsplan te zetten en zelfs te vergroten. Vanaf 26 juni zijn alle deuren open, waarbij anderhalve meter afstand de allesbepalende norm blijft. Daar waar anderhalve meter niet lukt, zoals in het openbaar vervoer, in het voortgezet onderwijs of bij evenementen en festivals, geldt de mondkapjesplicht of kun je alleen naar binnen met een coronatoegangsbewijs. 'Ondanks de hoopvolle berichten over de aanstaande versoepelingen, is de situatie van de cultuursector nog verre van rooskleurig. Door het vasthouden aan de anderhalve meter maatregel kan de capaciteit van zalen slechts voor een kwart worden benut. Ook vanaf 26 juni geldt dat rendabel programmeren nog niet mogelijk is. Noodsteun op korte en middellange termijn blijft broodnodig, omdat ook het derde kwartaal nog veel beperkingen kent. De gevolgen van de langdurige sluitingen en beperkingen zullen nog in dit gehele jaar voelbaar zijn', stelt Kunsten’92 in een reactie.

Zingen bleek opeens gevaarlijk. Maar nu lijkt juist zingen een remedie voor long-Covid. Zangensemble Wishful Singing begon het project Zing je sterk, dat long-Covid-patiënten helpt bij hun herstel. Een pilot met 150 deelnemers ging onlangs van start. De crux: de ademhaling ‘omlaag krijgen’. Maar lotgenotencontact is minstens zo belangrijk, zegt initiatiefnemer Anne-Christine Wemekamp, sopraan en zakelijk leider van het ensemble. „Een deelnemer zei: het voelt als erkenning, ik ben gezien en gehoord.” De inspiratie kwam van ENO Breathe, een vergelijkbaar project van de English National Opera in Londen. Zing je sterk duurt zes weken. Negen groepen van vijftien deelnemers, elk geleid door een zangdocent, gaan aan de slag met ademhalingsoefeningen, via Zoom-sessies en video’s. Gespecialiseerde zangdocenten Nicole Fiselier en Leonore Engelbrecht droegen bij aan de ademmethodiek. Het programma is inhoudelijk afgestemd met artsen van het Nijmeegse ziekenhuis.