Het publiek is klaar voor films waarin homoseksualiteit een rol speelt, zonder dat het centraal staat. Dát er nu films doorbreken met een lhbtiq+-thema is niet zo gek. Volgens filmwetenschapper dr. Laura Copier van de Universiteit Utrecht zijn het niet de films zelf die afgelopen jaren zijn veranderd, maar vooral het publiek dat gaat kijken. „Voor veel bioscoopbezoekers is het aanbod schraler geworden de afgelopen twintig jaar; als je niet geïnteresseerd bent in actie- of superheldenfilms maar een origineel arthouseverhaal zoekt, kom je tegenwoordig sneller bij deze films uit.” Dat films over homoseksuele romances tegenwoordig bekende namen bevatten, helpt ook een breder publiek te trekken. En verhalen als The World to Come, openingsfilm IFFR, worden bij hun publiciteit niet langer in de markt gezet als nichefilms. „In het verleden hadden films met dit onderwerp vaak specifieke distributeurs en ze draaiden slechts kort en in enkele bioscopen, waarna ze naar dvd of video gingen.” Sabeth Snijders over hoe de gay cinema uit zijn niche komt.

In de zomer van 2020 kwam een groep professionals uit de Europese filmindustrie bijeen voor het oprichten van ARTEF, de Anti-Racisme Taskforce Europese Film. Met een brede en intersectionele benadering heeft ARTEF als belangrijkste doel het ontmantelen van racistische structuren en het bestrijden van alle vormen van racisme in de Europese filmindustrie. Het doel is een taskforce voor verandering te worden: door het bewustzijn te vergroten, door voorlichting en inzichten te bieden, door voorstellen te doen voor herziening van regelgeving, en door weerstand te bieden aan de industrie – vooral aan degenen die profiteren van geïnstitutionaliseerd. racisme. Workshopontmoetingen vonden online plaats tussen november 2020 en mei 2021 met gemiddeld veertig deelnemers per sessie uit heel Europa. ARTEF gaat met het organiseren van trainingsprogramma’s voor Europese filmprofessionals. Vooralsnog is er een basis gelegd voor toekomstige acties en worden alle Europese filminstellingen, inclusief de filmfestivals, filmopdrachtgevers, organisaties en filmcollectieven benaderd om lid te worden van ARTEF en zich in te zetten voor training, en hun bewustzijn om te zetten in daden.

Theaters Tilburg zetten in op het betrekken van jongeren bij hun theater en programmering. Communityplatform T*Agency werkt vanuit Theaters Tilburg aan het makerschap van creatieve jongeren in de stad. Tyrone vertelt in een video over hoe ze hebben gezorgd voor een match tussen de behoeftes van de betrokken jonge mensen en het theater. Maker Liselotte mag de eerste live voorstelling organiseren en vertelt over wat T*Agency voor haar en de jonge makers betekent. Theaters Tilburg streeft naar een aanbod dat aansluit op de behoeften van alle Tilburgers en wil invloed van buiten op haar programma en op de organisatiewijze van het theater. Omdat ze een jonger en meer divers publiek wil bereiken haakt het theater aan bij initiatieven van jongeren of nodigt ze gericht uit om bij en met het theater activiteiten in nieuwe genres te ontwikkelen. Dit project wordt gesteund vanuit de regeling MeeMaakPodia. Deze video is onderdeel van een reeks projectportretten. Het Fonds voor Cultuurparticipatie wil hiermee de impact die de gesteunde projecten teweeg brengen, laten zien. 

Music Moves traint muziekliefhebbers tot changemakers in de muziekindustrie. Op 2 juli was Music Moves in 's-Hertogenbosch. Op 3 juli  in Breda. Marissa van Beurden van de organisatie : ,,Music Moves biedt jongvolwassenen een training aan om zelf kleinschalige evenementen te organiseren. In Breda werken we samen met BUas, Radio Pannekoek op STEK en Bo Diversity, dat zich inzet voor inclusiviteit. We hopen zo’n honderd Bredanaars aan te trekken die de training willen volgen.’’ De trainingen zijn gratis en zijn vier keer vier uur. Ze worden gegeven door ondernemers en experts in de muziekindustrie. Van Beurden: ,,De deelnemers krijgen les in persoonlijk leiderschap, sociaal ondernemerschap, event management, sponsoring en omgaan met doelgroepen. Uiteindelijk hebben ze genoeg bagage om in Breda evenementjes op te zetten. Dat worden er tussen de dertig en vijftig, en ze vinden op 21 oktober plaats. Honderden studenten van BUas zetten zich daarbij in als vrijwilliger. Voor de uitvoering gaan we op zoek naar heel diverse plekken in de stad.’’ Bij de evenementen moet je denken aan karaoke voor daklozen, beats produceren met jongeren met een beperking, salsa met ouderen of deejay-workshops met nieuwe Nederlanders. Kortom: mensen die niet echt profiteren van het feit dat de samenleving na corona weer open gaat. In 's-Hertogenbosch wordt er samengewerkt met hogeschool Avans, Huis73 en welzijnsorganisatie Farent. 

In 2019 heeft het Europees Parlement de European Accessibility Act (EAA) geaccordeerd. Deze wet moet door alle Europese lidstaten uiterlijk in de zomer van 2022 lokaal zijn geïmplementeerd. De wet heeft betrekking op digitale producten en diensten, zoals computers, operating systems, kaartautomaten (trein, metro, vliegtuig, etc.), online banksystemen, pinautomaten, als ook e-commerce diensten, elektronische boeken en de daarbij behorende hard- en software en websites. De wet schrijft voor dat deze vanaf 2025 toegankelijk moeten zijn voor mensen met een leesbeperking; niet alleen blinden en slechtzienden, maar ook ouderen en mensen met dyslexie. De EEA geldt dus zeker ook voor alle uitgevers, van boeken tot kranten en tijdschriften en van educatief tot wetenschappelijk. Daarom het project Inclusief Publiceren. Samen met Dedicon, de Vereniging Onbeperkt lezen, VIVIS en de Oogvereniging hebben de GAU en de GEU de krachten gebundeld en fondsen bij elkaar gebracht voor het project Inclusief Publiceren. Het programma start medio juni 2021 en eindigt in december 2022. Ruim 90 uitgeverijen starten 15 juni met de eerste van een reeks workshops. Samen zorgen we ervoor dat e-books, digitale leermiddelen en websites voor iedereen toegankelijk worden.

De Europese brancheorganisatie Impala startte een groot aantal uiteenlopende initiatieven en campagnes, die één ding gemeen hebben: het ondersteunen en stimuleren van de independent muziekindustrie. Een gesprek met Kees van Weijen, president Impala, board member van WIN en bestuursvoorzitter van de Nederlandse koepelorganisatie STOMP, over de lange termijnplannen inzake duurzaamheid en diversiteit en inclusie.

Nederlandse kunstvakopleidingen worstelen al lange tijd met het vraagstuk van diversiteit. Een enkele student van kleur voelde zich er vaak eenzaam. In het kielzog van Black Lives Matter komt daar nu verandering in door initiatieven van studenten, zoals Nagaré Willemsen van het Sandberg Instituuut Amsterdam, en Tiffany Vicario, ArtEZ Conservatorium, Arnhem.

DeLaMar West heet het theater, aan de rand van Amsterdam, vlak langs de A10. Het is het eerste theater in Nederland dat speciaal is bedoeld voor het ontwikkelen van nieuwe musicals en andere vormen van muziektheater. Het theater heeft een zaal die plaats biedt aan 170 man publiek, en die flexibel te gebruiken is. Het is tevens het thuishonk van MusicalMakers, het productiehuis voor musicals dat vanaf begin 2021 voor vier jaar rijkssubsidie kreeg. Daarmee wordt de musicalsector eindelijk serieus genomen. En dat zal tijd worden ook, beaamt directeur Andreas Fleischmann. ‘DeLaMar West wordt dus vooral een werkhuis en geen plek waar voortdurend geprogrammeerd wordt. Die manier van werken is in Amerika en Engeland heel gebruikelijk, maar in Nederland tot nu toe niet.’ Fleischmann wil vooral nieuwe makers met nieuwe verhalen aan zich binden: tekstschrijvers, componisten, regisseurs, choreografen, ontwerpers.

Turkse Nederlanders breken door als schrijvers, waarom pas nu? Neem bijvoorbeeld de 23-jarige Lale Gül. Van haar boek Ik ga leven zijn 140.000 exemplaren verkocht. Het boek wordt al vertaald in het Duits en twintig producenten willen het verfilmen. Columnist Aylin Bilic : "Er werd vooral geïnvesteerd in je thuis voelen. Geïnvesteerd in muziek, volksdans, religie, televisie. Op zich is dat nobel, maar de vraag is of je daarmee voldoende verantwoordelijkheid geeft aan mensen om zich te kunnen aarden, om zich in Nederland te kunnen wortelen.” Net als veel andere kinderen van gastarbeiders groeide Gül op in de veronderstelling dat ze ooit weer zou terugkeren naar haar vaderland. Niemand drong daarom aan op een goede beheersing van de Nederlandse taal. Hun ouders niet, hun omgeving niet, de Nederlandse overheid niet. Niet vreemd dus dat er lang weinig Turks-Nederlandse schrijvers doorbraken: ze waren er niet. Nog steeds is het voor hen lastig om door te breken, zegt Erdal Balci. Het Nederlandse literaire establishment moet niets van zijn boodschap hebben. Net als Gül is hij zeer kritisch op de gemeenschap waar hij in is opgegroeid. "Ik doe niet mee aan de verbindingshysterie. Van: we moeten praten, we moeten in dialoog. Mijn motto is: bestrijd onderontwikkeling. Bestrijd de enorme invloed van groep en religie." "Ik schrijf nu dertien jaar. Vier romans verder is er nog geen woord aan recensies over verschenen in de kranten."

Islamitische scholen en cultuureducatie, een onmogelijke combinatie? Zeer zeker niet. Maar het is wel nodig om je te verdiepen in achtergronden en waarden van de islam en de dialoog aan te gaan. Dit atelier biedt achtergrondinformatie en praktijkvoorbeelden. De inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 17 juni 2021.

Met Fake trip won Margje Woodrow de prijs van de Jonge Jury. De prijs was enkele dagen daarvoor al in diskrediet gebracht door Yra van Dijk en Marie-José Klaver. Hun tekst op de Nederlandse Boekengids werd veelvuldig bekritiseerd, veelal zonder op de argumentatie in te gaan. Van Dijk en Klaver reageren op hun criticasters en onderwerpen het winnende boek van Woodrow aan een nadere analyse. “Het is een witte jongen, Billy, die iedereen moet ‘redden’, Joshua en ook het meisje Demi dat thuis geslagen wordt. Zij onderneemt daar zelf niets tegen omdat ze in de tekst geen agency krijgt. Deze combinatie van vrouwelijke machteloosheid en mannelijk heroïsme heet het thema van de ‘Damsell in distress’. Billy beklaagt en redt Demi en Demi bewondert Billy: ‘Ik kijk vol bewondering naar Billy. Goed gedaan!’” Van Dijk en Klaver denken dat gezien het feit deze roman in scholen is gepropageerd en verspreid door de Jonge Jury, de Nederlandse les een goede plek kan zijn om leerlingen bewust te maken van het eenzijdige perspectief en de stereotypen. Een samenwerking met Maatschappijleer is een interessante optie, gezien de burgerschapsvaardigheden die er op school getraind moeten worden.

Het Rijk ratificeerde het VN-verdrag Handicap in 2016. Met deze bekrachtiging kregen gemeenten de verplichting om een ‘lokale inclusie-agenda’ op te stellen. Dit is een agenda waarin een gemeente samen met ervaringsdeskundige inwoners vastlegt hoe zij gaan werken aan een samenleving waarin elke inwoner, met en zonder beperking, mee kan doen. Uit een onderzoek van de VNG en Movisie komen drie categorieën gemeenten naar voren. Een deel van de gemeenten is goed bezig met het verdrag, een deel wil wel maar loopt daarbij tegen obstakels aan, en een deel is eigenlijk nog niet begonnen. In deze gemeenten wordt om ‘allerlei redenen’ geen prioriteit aan de implementatie gegeven.

Ruimtelijk ontwerpers hebben de kredietcrisis niet zonder kleerscheuren doorstaan, zo wijst nieuw onderzoek door de Universiteit van Amsterdam uit. Niettemin wordt aan de rol van de ontwerpers bij de ruimtelijke inrichting van Nederland veel belang gehecht. Dat staat in de Jaarrapportage Ruimtelijke Ontwerpsector 2021, die Rijksbouwmeester Floris Alkemade aanbood aan demissionair minister van Engelshoven (OCW). Andere conclusies uit de rapportage: Er is een vergaande versplintering van de sector opgetreden door de groei van het aantal zzp-ers van bijna 20 % in 2010 naar 32% in 2018. En de beroepsgroep is bovendien weinig inclusief : vrouwen maken slechts een derde hiervan uit, ongeveer het laagste percentage in Europa. De Jaarrapportage 2021 laat zien dat er flinke verschillen bestaan tussen de vier ontwerpdisciplines. De (bouwkundig) architecten springen eruit qua aantal, qua aandeel in de bedrijfstak, qua beloning en ook qua sekse-ongelijkheid (deeltijd, beloning). Min of meer spiegelbeeldig is de discipline interieurarchitectuur waar vrouwen zijn oververtegenwoordigd. Maar ook daar zien we de combinatie van vrouw - deeltijd en relatief lager bruto (maand)loon. Zelfs in 2018 zijn deze verschillen tussen mannen en vrouwen in de ontwerpsector nog zeer saillant. Er worden een aantal aanbevelingen gedaan. Zo moet het Rijk meer werk maken van de rol van ruimtelijk ontwerpers bij het denken over de toekomstige ruimtelijke inrichting van Nederland. Het onderwijs kan aan de slag met het beter inspelen op de sterk veranderde situatie van de ontwerpers op de arbeidsmarkt. Het onderwerp diversiteit is een verantwoordelijkheid van de ontwerpsector als geheel om hierin verbeteringen te realiseren. Ook ligt er een gezamenlijk taak in het vergroten van het belang van de titel en de inschrijvingen in het Architectenregister.

Elf kinderboekenschrijvers hebben een Zilveren Griffel gekregen, de prijs voor de beste jeugdboeken van het afgelopen jaar. Een van deze boeken wint in oktober de Gouden Griffel. Dat wordt bekendgemaakt aan het begin van de Kinderboekenweek in oktober. Naast elf Zilveren Griffels maakte de jury ook acht Zilveren Penselen en 27 eervolle vermeldingen, de zogenaamde Vlag en Wimpels, bekend. Deze acht zijn genomineerd voor de Gouden Penseel, de belangrijkste prijs voor kinderboekillustratoren. De jury liet diversiteit en inclusiviteit meewegen bij keuze. De houding van de overheid ten opzichte van boekhandels krijgt in het juryrapport ook nog een veeg uit de pan. Charlotte Dematons weigert een Vlag en Wimpel voor Atlas. “Mijns inziens is de Vlag en Wimpel een blijk van waardering, maar bovenal een aanmoedigingsprijs. Daarom vind ik dat dit eerbetoon mij geheel niet toekomt. Het zou passend zijn deze prijs te geven aan een getalenteerde nieuwkomer in ons beroep.”

Generation Inclusion heeft de selectie voor de eerste ronde bekend gemaakt. In totaal krijgen 10 creatieve talenten de kans om deel te nemen aan dit unieke, sectorbrede talentontwikkelingstraject voor de audiovisuele industrie. Generation Inclusion gelooft in de kracht van inclusief medialandschap. Een landschap waarin iedereen zichzelf herkent in de vertelde verhalen, in series en in films. Waarin iedereen filmmaker kan zijn, ongeacht je afkomst, opleiding of ervaring. Om deze nieuwe generatie creatieve talenten ruim baan te geven en hun stem te laten horen, heeft de sector de handen ineengeslagen voor Generation Inclusion. Het traject start deze maand al. Geselecteerde deelnemers krijgen vier maanden de tijd om zichzelf en hun idee te ontwikkelen onder begeleiding van professionele (script)coaches. Daarnaast nemen ze deel aan trainingen, masterclasses en netwerk events. Na vier maanden stellen talenten zich voor aan verschillende Generation Inclusion-partners middels een matchmaking evenement. ROSE stories leidt het project, het programma wordt verzorgd in samenwerking met KLEUR, DAFF, Scriptbank, FilmForward en nieuwe partner The Dutch Diverse Squad

Stichting HandicapNederland wil ervoor zorgen dat mensen met een handicap volwaardig mee kunnen doen in de samenleving. Het programma Music Unlimited, heeft een structurele duurzame oplossing voor het gebrek aan inclusiviteit voor ogen en wil mensen met een verstandelijke beperking de kans geven om muziek te maken en hun talenten te ontwikkelen. Het doel is om muziek- en dansverenigingen inclusief te maken en ze daarbij te ondersteunen. Jelle Roeper is projectleider bij Music Unlimited. Hij blogt erover.

Bekend begrip uit de politicologie: de sluier van onwetendheid. Laten we eens achter die sluiter kruipen als we het cultuurbeleid van de toekomst vormgeven en de subsidies verdelen, schrijft Sanne Scholten, directeur van het LKCA. Verplaats je in de ander, educate yourself. Kunsten kunnen daarbij helpen.

Gesprek met danshistoricus Staf Vos en toegankelijkheidsonderzoeker Nynke Feenstra over de toegankelijkheid van mensen met een beperking in de kunst- en cultuursector.

Er zijn relatief weinig vrouwelijke musici in de jazz. Slechts een vijfde van de top 50 albums van de NPR Music Jazz Critics Poll over 2017 tot 2019 werden gemaakt door vrouwen, en dit lijkt een lange termijntrend te zijn: uit een enquête onder Britse jazzmusici in 2004 bleek dat 14% vrouw was.Hoe komt dat? Omdat ze niet goed genoeg kunnen spelen, of gewoon de voorkeur geven aan andere muziekgenres en de culturen om hen heen. Uit recent (Brits) onderzoek blijkt dat er meer aan de hand is.

Pathé gaat de huidige samenwerking met de app Subcatch - voor mensen met een auditieve beperking - intensiveren. Met de app kunnen doven en slechthorende mensen via speciale ondertiteling op hun telefoon de bioscoopfilms beter volgen. Steeds meer Nederlandse bioscoopfilms zijn beschikbaar via de Subcatch-app. Stichting Audiovisuele Toegankelijkheid, die de gratis app in 2019 lanceerde, stelt zich ten doel kunst, cultuur en media toegankelijk te maken voor mensen met een auditieve of visuele beperking. Naast Subcatch beheert zij ook de gratis Earcatch-app voor blinden en slechtzienden met audiodescriptie. Earcatch is beschikbaar voor onder andere alle Nederlandse films die een bijdrage hebben gekregen van het Filmfonds.

De RAAK Stimuleringsprijs is een nauw samenwerkingsverband tussen de Oogvereniging, Stichting Accessibility / Bartiméus en Koninklijke Visio en wordt mogelijk gemaakt door gezamenlijke fondsen in het oogveld. Musea kunnen een plan indienen om een inclusieve ervaring te realiseren voor mensen met een visuele beperking. Deadline is 1 september 2021. De eerste prijs levert € 30.000,- op. De 2e prijs: € 20.000,- ; de 3e prijs: € 10.000,-

Theater Babel maakt inclusief theater: theater waarbij niemand wordt uitgesloten. Het gezelschap bestaat uit spelers met én zonder beperking en maakt interdisciplinaire voorstellingen over maatschappelijke onderwerpen. Paul Röttger (67), directeur, regisseur en ‘theateractivist’, legt uit waarom inclusief werken geen uitzondering meer zou moeten zijn. “Ik wil niet dat mensen doen alsof ze geen beperking hebben. Ik wil álles laten zien. Ik houd steeds meer van het imperfecte – maar dat imperfecte moet wel heel goed gedaan worden.”

Om mee te doen in de nieuwe economie zetten steeds meer steden in op innovatiedistricten. Het liefst met grote tech-bedrijven. Onderzoeker Wouter Jan Verheul vraagt zich naar aanleiding van de negende MCD Great Urban Books lezing, die op 19 april werd georganiseerd in Pakhuis de Zwijger, van socioloog Sharon Zukin af in hoeverre overheden daar goed aan doen

HandicapNL heeft een manifest gelanceerd. De organisatie stelt dat alle toonaangevende festivals in Nederland binnen vijf jaar toegankelijk moeten zijn voor mensen met een handicap. Mensen met een beperking stuiten vaak op obstakels als zij een evenement willen bezoeken stellen de schrijvers. “Daardoor is het niet vanzelfsprekend dat mensen met een handicap onbezorgd kunnen genieten van een festival, al helemaal niet een heel weekend lang. Een ontoegankelijk terrein, geen toereikende (sanitaire) voorzieningen en geen aangepaste overnachtingsmogelijkheid zijn helaas nog de standaard.” HandicapNL roept samen met de stichting NRPU en koplopers uit de sector iedereen op het manifest te ondertekenen. Onder meer Zwarte Cross, Dutch Grand Prix (Formule 1 Zandvoort) en Straf_Werk Festival steunen het manifest. “Zij zijn deze zomer een fieldlab voor inclusie, met toegankelijke faciliteiten en een pop-up overnachting mét verzorging.” Uit onderzoek van het SCP dat op 8 juni verscheen, blijkt dat slechts een kwart van de mensen met een ernstige handicap regelmatig eropuit gaat, naar bijvoorbeeld een museum of attractie.

Mensen met een lichamelijke beperking participeren minder in het publieke leven, dan mensen zonder lichamelijke beperking. Ze ervaren ook minder mogelijkheden om hun leven in te richten zoals zij dat zelf willen. Van een samenleving waaraan iedereen ‘op voet van gelijkheid’ kan deelnemen, is dan ook nog geen sprake, terwijl Nederland zich hier met de ratificatie van het VN-verdrag Handicap in 2016 wel aan committeerde. De oorzaken liggen niet alleen in de fysieke toegankelijkheid van publieke plekken, maar ook in vooroordelen en de manier waarop mensen behandeld worden. Verder spelen hulpmiddelen en financiële middelen een belangrijke rol. Hier ligt niet alleen een taak voor de (lokale) overheid en publieke organisaties, maar ook voor bedrijfsleven, verenigingen en de samenleving als geheel. Dit blijkt uit de SCP-publicatie Lang niet toegankelijk. Ervaringen van Nederlanders met een lichamelijke beperking als spiegel van de samenleving.

Een uitgebreid talententraject voor jongeren verspreid over heel Nederland die hiphop leven en ademen, of het nou beatmaken is, spokenword of rappen. Dat is de essentie van HIIIPOWER: een samenwerkingsverband tussen Het Zuidelijk Toneel, de Herman Brood Academie en WOO HAH!. Bijna geruisloos heeft de eerste lichting de afgelopen maanden hard lopen werken om aan de deur te mogen bonzen. Het resultaat? Achttien jongeren die maar liefst vijfentwintig nummers hebben opgenomen. Het album HIIIWAY verschijnt in september, de eerste twee singles zijn inmiddels verschenen.

Met het concept ‘cultureel ecosysteem’ kunnen we het traditionele cultuurbeleid en cultuurbegrip doorbreken. Zorgen we dat iedereen de mogelijkheid krijgt om zich cultureel te ontwikkelen. Én creëren we een veld waarin ieder mens zich cultureel thuis voelt en de weg vindt. Emma Staals verkent we hoe dit culturele ecosysteem kan floreren.

Om de droom van een inclusief ecosysteem te realiseren, moeten we de oorzaken voor barrières in het huidige stelsel identificeren. Ook moeten we zicht krijgen op wat een lokaal of regionaal leerecosysteem nodig heeft om alle kinderen en jongeren te laten floreren. In de periode 2021-2024 doet LKCA hier onderzoek naar. Een onderdeel daarvan is een essayreeks. In de essays delen mensen hun kennis en ideeën over een inclusiever systeem met het werkveld. In het eerste essay Annelies Bartelink over het hoe en waarom van samenwerken. Fianne Konings gaat in haar essay naar de bron van de leerecosystemen, de ecologische systeemtheorie van Urie Bronfenbrenner.

Ruim 400.000 jongeren in Nederland leven met een handicap. Toch zijn niet alle evenementen goed toegankelijk voor mensen met een beperking. Organisator Straf_Werk en Handicap NL gaan daarom een samenwerking aan om drempels weg te nemen. De samenwerking moet drie jaar gaan duren en de eerste stap is het toegankelijk maken van het Straf_Werk Festival op 14 augustus. Daarna zullen beide partijen verder gaan kijken hoe zij andere evenementen van de organisator beter toegankelijk kunnen maken. Volgens Handicap NL en Straf_Werk is het namelijk nog niet goed gesteld met de toegankelijkheid van Nederlandse festivals voor mensen met een beperking. “We weten dat voor heel veel mensen met een handicap het bezoeken van een festival geen optie is. Ze kunnen vaak het terrein niet op en lopen tegen andere problemen aan met hun gezondheid, waardoor ze denken: ‘Dat is niet voor mij’. Waarom zou iemand met een handicap niet naar een festival moeten kunnen gaan? Dat moet veranderen. Uiteindelijk willen we het gevoel creëren dat iedereen welkom is.”

Mensen laten deelnemen aan de samenleving door cultuur dichterbij te brengen. Dat is het doel van de Cultuurankers in de regio Haaglanden. In de proeftuin werkten zeventien culturele instellingen en vijf gemeenten samen aan dat doel. Maatwerk is één van de succesfactoren, maar er zijn meer elementen die een rol spelen. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 20 mei jl.

De impact van het slavernijverleden wordt nog altijd van generatie op generatie doorgegeven. Wat kunnen we uit het gedeelde verleden leren? Hoe gaan we, met de kennis die we nu hebben, met elkaar om op professioneel en persoonlijk vlak? Welke plek heeft Keti Koti in jouw werkpraktijk? Op 1 juli a.s. is het LKCAtelier gewijd aan Keti Koti.

Samen met een choreograaf en professionele dansers en muzikanten maken de spelers van Theaterwerkplaats Tiuri uit Breda de voorstelling No Bodies. Igor Memic vertelt over zijn ervaring als speler bij de voorstelling. Artistiek directeur Bas Roijen en choreograaf Jordy Dik vertellen over de voorstelling en het belang van de nadruk op de lijfelijkheid van de spelers. Tiuri gelooft dat ieder mens talenten heeft en dat die - in het bijzonder bij mensen met een beperking - zichtbaar gemaakt moeten worden. In haar werkplaats in Breda leidt Tiuri sinds 2003 mensen met een (cognitieve) beperking op tot theatermaker. In 2009 opende de organisatie een tweede theaterwerkplaats in Roosendaal. Dit project wordt door het Fonds voor Cultuurparticipatie gesteund vanuit de regeling Talent & Festivals 2021-2024.

Uitgevers en agenten zijn steeds minder bereid om ongevraagde manuscripten aan te nemen, omdat het te veel tijd zou kosten en weinig zou opleveren. Onzin, vindt Emma Laura Schouten. Wie zich wil inzetten voor een inclusief literair beleid moet tijd en ruimte maken voor de slush pile.

Afgelopen maart heeft Codarts Rotterdam, in samenwerking met choreograaf Jordy Dik, een dansproject vormgegeven vanuit de verhalen van dementerende ouderen. Dansmagazine sprak met haar over dit project.

Blog van Iris Daalder, senior beleidsmedewerker van de Nederlandse Associatie voor PodiumKunsten (NAPK) over blijvend investeren en in beweging zijn voor een inclusief collectief in de podiumkunsten.

Breaking, popping, hiphop, skaten; de urban culture in Noord-Brabant is ‘here to stay’. Er is veel talent en deze talenten hebben een grote voorbeeldfunctie. “Het is voornamelijk een mannenwereld, maar de vrouwen rukken op. In Team NL zitten drie meisjes die gaan skaten voor de Olympische Spelen en één jongen. De meisjes maken zeker kans op medailles. Bij het breaken komen ook steeds meer meisjes, maar er is zeker nog een empowerment movement nodig. Daar is onder meer Dewi van Maaren druk mee bezig”, vertelt Ruth Giebels (Kernteam Urban Ambitie Brabant). Dewi en twee andere vrouwen uit de urban scene, delen hun ervaringen.

Musea besteden steeds meer aandacht aan vrouwelijke kunstenaars, maar toch is de ongelijkheid op de kunstmarkt groot. Slechts 2 procent van de omzet van de kunstmarkt wordt besteed aan kunstwerken die door vrouwen zijn gemaakt. De markt is wel aan het bewegen, zegt Baukje Coenen, specialist Oude Meesters bij Sotheby’s Amsterdam. ‘De belangstelling voor vrouwelijke kunstenaars groeit. In onze index Mei Moses zie je dat de prijzen voor kunstwerken van vrouwelijke kunstenaars met 32 procent zijn gestegen; bij mannelijke kunstenaars is dat 29 procent. De groei is met name spectaculair in de categorie Oude Meesters en 19de-eeuws; daar was de groei 59 procent voor kunstwerken van vrouwelijke kunstenaars, tegenover 14 procent voor mannelijke kunstenaars.’ Sotheby’s begint de eerste veiling die uitsluitend is gewijd aan kunst van vrouwelijke kunstenaars. Onder de titel ‘(Women) Artists Sale’ veilt het beroemde veilinghuis van 20 t/m 27 mei schilderijen, foto’s en beeldhouwwerken uit de afgelopen vierhonderd jaar.

Op 20 mei heeft demissionair minister van Engelshoven (OCW) het Nederlands paviljoen op de zeventiende Architectuurbiënnale van Venetië geopend. In het Rietveldpaviljoen in de Giardini della Biennale is tot en met 21 november de presentatie Who is we? te zien. Het is een wedervraag op de centrale vraag van de biënnale, How will we live together?.

Op 17 mei startte het Curatorial Research Collective (CRC) een serie discussies over het bevorderen diversiteit en inclusiviteit in de architectuur. In acht bijeenkomsten wordt besproken hoe zaken als identiteit, gender en seksualiteit meer aandacht en een prominentere rol binnen het vakgebied kunnen krijgen. Hierbij komen zaken aan de orde als het integreren van het perspectief van mensen met een andere culturele achtergrond of seksuele oriëntatie in ruimtelijke vraagstukken, maar ook hoe het onderwijs diverser en inclusiever kan worden gemaakt. Het Curatorial Research Collective is verbonden aan de leerstoel Architectuurgeschiedenis en -theorie van de afdeling Gebouwde Omgeving van de TU Eindhoven.

 Er is nog veel onwetendheid over de verbinding van kunst en cultuur met levensovertuigingen. Wat is er wel en niet mogelijk met respect voor die overtuiging, hoe ver kan en mag je gaan? Je krijgt in het LKCAtelier van 17 juni voorbeelden van materiaal waarin cultuureducatie en de islam samenkomen. Ook leer je hoe je de dialoog aangaat bij botsende overtuigingen. Saida Franken en Agnes van der Sluijs gaan de dialoog aan over cultuuronderwijs en de islam

Wat is de betekenis van certificering van autodidacte kunstprofessionals? Hoe wordt onze sector inclusiever en meer divers met de inzet van autodidacten? Tijdens het LKCAtelier van 10 juni meer informatie over de visie en bewustwording van variëteiten aan leerroutes die de potentie van individuen tot hun recht laten komen.

Steeds meer culturele organisaties zijn zich bewust van hun rol in de samenleving, en willen graag hun maatschappelijke waarde vergroten. Bijvoorbeeld door verbindingen aan te gaan met andere partijen, door in te spelen op behoeftes in hun omgeving en door kansen te pakken. Zo’n organisatie noemen we ook wel een ‘Open Club’. Maar welke ingrediënten zijn er nodig om tot deze mindset te komen? Wat levert het op om een ‘Open Club’ te zijn? En wat zijn mooie voorbeelden? Matthijs Beerepoot, specialist cultuurparticipatie van LKCA licht toe.

De ‘Handreiking Waarden voor een nieuwe taal’ van Mounir Samuel werd op 10 maart uitgereikt aan Kristel Baele, voorzitter van de Raad voor Cultuur. Het uiteindelijke doel van de handreiking is niet een taalverandering op zichzelf, maar een ‘veilige, inclusieve en toegankelijke kunst- en cultuursector voor iedereen’ en past binnen het diversiteit en inclusie beleid, dat door de Rijksoverheid, de fondsen en de cultuursector wordt uitgedragen. De ‘hetero cisgender, eurocentrisch/koloniale norm’ in de kunst- en cultuursector moet worden doorbroken om ruimte te maken voor ‘meerstemmigheid’. Doel is ‘het samenbrengen van personen met uiteenlopende politieke opvattingen, religies en levensbeschouwingen’. Tijdens de presentatie zei Samuel: ‘U heeft niet het recht om religieuzen te kwetsen.’ Joris Roelofs, klarinettist, componist, conservatoriumdocent, vreest dat hierdoor de artistieke vrijheid het onderspit zal delven. “Het niet-toestaan van mensen kwetsen klinkt nobel, maar daarmee kiest de handreiking, met instemming van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, openlijk voor een vrijheidsopvatting die haaks staat op het recht van vrije meningsuiting.” De handreiking en code Diversiteit & Inclusie reppen met geen woord over vrijheid. De eerste kernwaarde is ‘veiligheid’, waarmee dus wordt bedoeld het vermijden van kwetsen, schrijft Roelofs.

Soms komt alles samen: duidelijke behoeften, partijen die elkaar aanvullen, enthousiaste kartrekkers en subsidie. Dan kun je iets opzetten dat echt verschil maakt in het leven van jongeren. Maaike Kempers vertelt hoe jeugdtheaterschool Drazans, een brug bouwt tussen Curaçaos theatertalent en een vervolgopleiding in Nederland. Het Fonds voor Cultuurparticipatie ondersteunt dit project in het kader van de regeling Brug voor Talent.

Behoud van erfgoed is geen doel op zich. Het draagt bij aan ons welbevinden. Door dat besef voorop te stellen, ontstaat een andere kijk op erfgoed en de betekenis voor de samenleving. Maar hoe hervindt erfgoed die maatschappelijke basis? Michaëla Hanssen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zet de belangrijkste uitgangspunten van het Verdrag van Faro kort uiteen. Daarna neemt Frans Soeterbroek, auteur van het essay Erfgoed als middel, je mee langs de meest recente en aankomende ontwikkelingen in erfgoedparticipatie. LKCAtelier van 2 juni a.s.

Eind 2020 won Dans op Recept de &Award Organisatieprijs. Hoe is het dit inspirerende dansproject voor Parkinsonpatiënten en hun mantelzorgers sindsdien vergaan? Oprichter Marlien Seinstra en Marloes Schreur, netwerkbouwer bij de gemeente Leeuwarden, vertellen.

Participatieve kunstpraktijken zijn in opkomst, maar blijven schuren met het heersende kunstdiscours. Zo krijgen ze vaak het verwijt dat het artistieke ondergeschikt is aan het sociale effect (de impact). Hoe kunnen we komen tot een genuanceerder begrip van participatieve kunst? Sandra Trienekens, sociaal geograaf (MA) en cultuursocioloog (PhD), onderzocht het.

Daria Bukvić wordt per 1 juni de nieuwe artistiek directeur van Toneelgroep Oostpool uit Arnhem. Afgelopen jaar was Bukvić al onderdeel van een interim artistiek leiderschapsteam, dat werd ingesteld na het vertrek van Marcus Azzini. Bukvić wordt samen met zakelijk directeur Michiel Nannen verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van het gezelschap. Volgens Nannen vertegenwoordigt Bukvić ‘een nieuw, radicaal geluid in het theaterlandschap en de maatschappij, dat veel weerklank vindt onder een jong en divers publiek’. Met de aanstelling kiest het gezelschap ‘niet alleen voor een van de meest belangrijke theatermakers van haar generatie, maar ook voor een bevlogen leider die wars is van het oude machtsdenken en kansen wil bieden aan nieuwe stemmen’ De Gelderlander sprak met haar.

Erfgoed Brabant presenteert in 2021 een nieuwe erfgoedprijs: Brabants Lof. Een prijs voor (erfgoed)instellingen die projecten opzetten met oog voor inclusie: projecten die toegankelijk zijn, waar ruimte is voor iedereen. Een prijs waarbij toen en toekomst elkaar de hand reiken, waarbij de verbinding opgezocht wordt tussen erfgoed en andere sectoren, én waarbij de actualiteit een rol speelt. Deze prijs bestaat uit een geldbedrag van €4.000,-. Daarnaast is er een aanmoedigingsprijs voor een idee of concept dat nog in de steigers staat: Brabantse BeLofte. Deze prijs bestaat uit een geldbedrag van €1.000,- én een samenwerkingstraject met Erfgoed Brabant, aangepast op de wensen en behoeften van het concept of idee.

‘Bij de start van mijn wethouderschap was een van mijn zorgen dat in onze groeiende stad een generatie opgroeit met verhalen waarvan ze in het cultuuraanbod weinig terugzien. Ik hou van de klassiekers op het toneel hoor, van Shakespeare, de Russen, en dat kun je allemaal blijven programmeren en de zaal uitverkopen. De vraag is alleen: ben je dan relevant genoeg? Hoe verhoud je je dan tot het publiek in de stad? Kijk even hoe de gemiddelde Amsterdammer eruitziet. We hebben hier 180 nationaliteiten, hè.’ Gesprek met de Amsterdamse wethouder voor Cultuur Touria Meliani. Ze werkt eraan om in de stadsdelen Noord, Zuidoost en Nieuw-West, ‘waar nu nauwelijks culturele voorzieningen zijn’, cultuurlocaties te faciliteren. De tweede pijler onder haar beleid was het ‘actieplan diversiteit en inclusie’.

Hoe geef je als museum gehoor aan alle verschillende perspectieven, verhalen en geluiden die de maatschappij rijk is? Musea Bekennen Kleur is een landelijk initiatief voor meer diversiteit en inclusie binnen de museale wereld. Sinds de aftrap begin 2020 hebben al meer dan dertig instellingen zich aangesloten. Daaronder bevinden zich drie Brabantse musea: De Pont in Tilburg, het Van Abbemuseum in Eindhoven en Stedelijk Museum Breda.

Kunst en cultuur zijn voor iedereen. Cultuurhuis Wherelant in Purmerend neemt dat uitgangspunt serieus en verzorgt al jaren aanbod voor speciale doelgroepen als mensen met een verstandelijke beperking, of met dementie. Ook in de lockdown proberen ze er voor hen te zijn, vertelt Jantine Geels.

Ze zitten vaak in armere wijken, de Cruyff Courts. Het zijn pleintjes waar kinderen kunnen sporten. Sinds 2019 hebben het Jeugdfonds Sport & Cultuur en de Johan Cruyff Foundation de krachten gebundeld. Nu kunnen kinderen ook kennismaken met culturele activiteiten dankzij het project Cultuur@Cruyffcourts. Vorig jaar trokken de Cruyff Courts ruim 3.000 jeugdige deelnemers verspreid over 25 courts. Vorig jaar waren er 12 culturele courts. De eerste ervaringen zijn veelbelovend, maar er is nog wel werk aan de winkel. ‘Cultuur moet nog meer gaan leven en zichtbaarder worden. Door corona konden we in 2020 niet alles verzilveren’, vertelt Caro Kroonen van het Jeugdfonds Sport & Cultuur. ‘Dit jaar willen we doorgroeien naar 20 culturele courts.’ Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 15 april.

Get Moved, een project van Theater De Nieuwe Vorst en dansgezelschap de Stilte, maakt theaterbezoek mogelijk voor kinderen met een fysieke beperking of een sociaaleconomische achterstand. Afgelopen weken vonden de eerste voorstellingen plaats voor enkele groepen van Auris Florant, een school voor kinderen die moeite hebben met taal. In november 2017 presenteerde Theater De Nieuwe Vorst een dansvoorstelling van de Stilte voor ongeveer dertig leerlingen met een lichamelijke beperking. Voor de school was het niet evident om met deze kinderen een theater te bezoeken, maar juist dans maakte erg veel in ze los. Voor dansers, kinderen, begeleiders en het theater was het een succeservaring. Deze gebeurtenis heeft Theater De Nieuwe Vorst en de Stilte gemotiveerd om een passend aanbod op te zetten voor kinderen voor wie theaterbezoek geen vanzelfsprekendheid is.

Grensoverschrijdend gedrag, (machts)misbruik, pesterij, psychologische mishandeling, zwijgcultuur, het komt in alle instituties voor. Hoe gaat de cultuursector hiermee om? En welke initiatieven zijn er om dit te voorkomen?

Het HipHopHuis in Rotterdam is een het centrum voor creativiteit en ontwikkeling volgens de universele hiphopwaarden. Als hoofd marketing en communicatie wil Aïda Sium met de kracht van branding deze maatschappelijke waarden nog beter uitdragen. Cultuurmarketing sprak met haar over het centrum dat onlangs is opgenomen in de BIS, de culturele Basisinfrastructuur.

Voor veel mensen met een onzichtbare fysieke aandoening of chronische ziekte zijn cultuurbezoeken of deelname aan culturele activiteiten niet altijd toegankelijk of bereikbaar. Dat komt omdat zij een lage tolerantie hebben voor prikkels. Stichting Onbeperkt Genieten stimuleert prikkelarm aanbod en biedt o.a. trainingen aan. De stichting heeft de praktische gids Prikkelarm & Cultuur uitgegeven met daarin inhoudelijke achtergrondinformatie en praktische richtlijnen om direct aan de slag te gaan.

Een nieuw initiatief voor het scouten en ontwikkelen van films, Generation Inclusion genaamd, is op 14 april van start gegaan. Het project wordt financieel ondersteund door o.m. de publieke omroepen, Netflix, Amazon, YouTube en het Nederlands Filmfonds. Het project heeft als doel een nieuwe generatie makers de kans te bieden hun stem te laten horen in "verhalen waarin iedereen zich herkent". Om zoveel mogelijk diverse plannen te vinden, gaan scouts van Generation Inclusion in Nederland en in het Caribisch deel van het koninkrijk actief op zoek naar talenten. Geselecteerde deelnemers krijgen vier maanden de tijd om zichzelf en hun verhaal te ontwikkelen onder begeleiding van professionele (script)coaches. Daarnaast nemen ze deel aan trainingen, masterclasses een writersroom en netwerk events. Na vier maanden pitchen de deelnemers het ontwikkelde project aan de Generation Inclusion-partners. Bij interesse van een van de partners wordt het project doorontwikkeld en uiteindelijk geproduceerd.

Inclusie en gelijke kansen zijn urgente onderwijsthema’s. Daarom pleiten Gabriela Acosta Camacho en Ellen Oosterwijk ervoor het persoonlijke verhaal van leerlingen op te nemen in het geheel van de lesstof. Ze zijn op zoek naar best practices.

Het Nieuwe Instituut (HNI) presenteert samen met architect Afaina de Jong en kunstenaar Debra Solomon de invulling voor het Nederlandse paviljoen tijdens de Biennale di Venezia van dit jaar. Ze noemen de expositie een pleidooi voor verschil en meerstemmigheid, noodzakelijk om rechtvaardige, weerbare steden en samenlevingen te realiseren. Hoofdcurator Hashim Sarkis heeft de komende Biennale Architettura in Venetië als thema ‘How will we live together?’ meegegeven. Een vraag waarvan de pregnantie door de Covid-pandemie is benadrukt, doordat ze een vergrootglas houdt boven de onevenwichtige en onrechtvaardige manier waarop samenlevingen zijn vormgegeven. Echter, er gaat nog een kwestie vooraf aan Sarkis’ vraag, stelt Francien van Westrenen. Namelijk: wie en wat wordt allemaal tot die ‘we’ gerekend? ‘Who is We?’ Van Westrenen, hoofd Agentschap van HNI en curator van het Nederlandse paviljoen, merkt op dat ‘we’ weliswaar inclusiviteit suggereert, maar in de praktijk vaak een enkelvoudig perspectief vertegenwoordigt

De Auteursbond, de belangenvereniging voor schrijvers en vertalers,  reageert op de oproep zich uit te spreken over diversiteit en inclusiviteit naar aanleiding van de zaak Gorman-Rijneveld. In een nog te publiceren interview met Boekblad, het vakblad voor de uitgeverij en boekenwereld, spreekt Maria Vlaar, voorzitter van de Auteursbond, zich uit over de kwestie. Eén van de zorgen van de Auteursbond betreft de kwaliteit van de vertaling. ‘Vertalers zijn altijd dienstbaar aan de oorspronkelijke tekst en de auteur. Vertalen vereist allereerst vakmensen,’ benadrukt Vlaar. De Auteursbond probeert het onderwerp breed te benaderen en niet aan een specifiek voorval te koppelen. Belangrijker dan wie de vertaling uiteindelijk maakt, is de noodzaak meer vertalers van kleur op te leiden en een platform in het boekenvak te geven. De Auteursbond zal nieuw beleid ontwikkelen om meer schrijvers en vertalers van kleur te bereiken en kansen en zichtbaarheid te geven.

Krijgen we na de coronacrisis een steviger ‘Off-Broadway’-circuit in Nederland? Het is nog even afwachten, maar de komst van nieuwe initiatieven voor de innovatie van musical is hoopgevend. Een van die nieuwe initiatieven is NANOEK van muziektheatermaker Anouk Beugels. Met NANOEK wil Beugels ruimte scheppen voor experiment, maar ook een kloof tussen de opleidingen en het werkveld dichten. Op 20 juni vindt in De Balie een concertante lezing plaats van Lokroep, de eerste musical in de reeks van 3, gemaakt door jonge schrijvers en componisten . Een lezing van alle drie de projecten volgt in de eerste editie van het het O-Festival in Rotterdam. Opvallend is dat deze 3 musicals niet alleen de perspectieven van vrouwen centraal stellen, maar ook overwegend door vrouwen geschreven, gecomponeerd en geregisseerd worden. In een veld waar vrouwelijke makers ondervertegenwoordigd zijn, is dat een welkome ontwikkeling. Daarnaast wil Beugels de voorwaarden bevragen waarop musicals gemaakt worden. Jeroen van Wijhe sprak met haar.

Past het huidige cultuurbeleid eigenlijk nog bij de behoeften van deelnemers, beoefenaars, makers, andere professionals en de samenleving? Hoe komen we tot een meer inclusief cultuurbeleid? In het LKCAtelier van 22 april worden de huidige tekortkomingen van het cultuurbeleid verkend in relatie tot de behoeften uit de samenleving.

Onder meer aangezwengeld door de discussie rondom de Amanda Gorman-vertaling door Marieke-Lucas Rijneveld heeft de Translators Association in het Verenigd Koninkrijk zich uitgesproken over een aantal zaken rondom diversiteit en inclusiviteit. Eén van de standpunten is: 'iedereen moet iedereen kunnen vertalen'

Het vijfde webinar van de Museumvereniging stond in het teken van museale collecties en de vraag: staan ze midden in de samenleving? Onder leiding van moderator Aldith Hunkar werd er in drie blokken gesproken over museale collecties. Wat betekent het verzamelen, beheren en presenteren van collecties voor de toekomst, voor wie doen we dit eigenlijk en wat willen we ermee vertellen? Een verslag.

Spotify zet bewust een schijnwerper op de muziek van lokale en vrouwelijke artiesten. Hoofd van Spotify Benelux Wilbert Mutsaers zei onlangs tegen NU.nl dat Spotify daar waar het kan muziek van eigen bodem en vrouwelijke artiesten extra steunt met bijvoorbeeld playlists. "Het is onze taak om het lokale product op weg te helpen. Bij het maken van playlists overwegen we artiesten uit eigen land dan ook extra. Als wij die nieuwe Nederlandse of Belgische artiest niet pushen, dan ligt het niet voor de hand dat dit in IJsland of Nieuw-Zeeland wel gebeurt." Hij verwijst ook naar de coronacrisis waardoor optredens zijn weggevallen. Op Internationale Vrouwendag lanceerde Spotify in vijftig landen waaronder Nederland de nieuwe EQUAL Hub. Hierop wordt de nieuwste muziek en podcasts van vrouwelijke makers speciaal uitgelicht. Met de campagne wil Spotify het potentieel van vrouwelijke makers extra voeden. “Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in de muziekwereld, bij de artiesten, maar nog meer als songwriters en producers. Dat is al lange tijd het geval en daar hopen we langzaamaan wat verbetering in te kunnen brengen met extra steun bijvoorbeeld in playlists."

Voor nieuwkomers zijn werkervaring en netwerken heel belangrijk om soepel in te burgeren. Als culturele organisatie kun je hen hierbij helpen door ze een plek te geven als medewerker, stagiair, bestuurslid, vrijwilliger of kunstenaar. Een inspirerend verhaal van Hooman Nassimi over nieuwkomers betrekken bij je organisatie, met praktische tips om zelf toe te passen. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 25 maart.

In de internationale filmwereld worden af en toe ‘sensivity readers’ of ‘diversity readers’ ingeschakeld. Wie googelt vindt deskundigen die hun diensten aanbieden op dit gebied, met uiteenlopende specialismen: ze maken deel uit van een minderheidsgroep, hebben een niet-binaire genderidentiteit of lijden aan een chronische ziekte. In de Nederlandse filmwereld lijkt het inschakelen van dit soort deskundigen alleen informeel te gebeuren. Houden Nederlandse scenarioschrijvers rekening met opmerkingen over representatie en stereotypering? NRC sprak met Ashar Medina, scenarist van misdaadserie Mocro Maffia, Sem de Jong, regisseur van Prins, Steffen Haars, van de New Kids films, en scenarist Aliefka Bijlsma,Zwanger & Co.

Hoe zie je in collecties terug dat niet iedereen dezelfde seksuele voorkeuren heeft of had? Het boekje ‘Queering the Collections’ is gemaakt voor musea en archieven die seksuele en genderdiversiteit in publieke collecties beter zichtbaar willen krijgen. Het bevat het verslag van het eerste internationale congres over dit onderwerp, een mini-lexicon met ‘regenboogwoorden’ en praktische tips en tricks. De uitgave is in 2016 samengesteld door Riemer Knoop en Lonneke van den Hoonaard van de Reinwardt Academie.

Hoe kijken we in onze samenleving naar cultuur? Is onze blik op cultuur wel ruim genoeg? En in hoeverre staan we open voor culturele praktijken die nu nog buiten ons blikveld liggen? LKCA wil kunstprofessionals en ondersteuningsinstellingen helpen om anders te leren kijken naar wat cultuur eigenlijk is of voor hen lijkt te zijn. In de blogreeks Culturele Praktijken wil LKCA de verbreding van het cultuurbegrip verkennen.

Per 2021 maken het Jeugdeducatiefonds en Méér Muziek in de Klas zich samen sterk voor muziekonderwijs op basisscholen waarvan meer dan de helft van de leerlingen opgroeit in armoede. De samenwerking is een spin-off van het MuziekopleidersAkkoord dat op 7 oktober 2020 werd ondertekend. Het Jeugdeducatiefonds tekende dit Akkoord mee om het belang van muziekonderwijs voor bij het fonds aangesloten scholen en hun leerlingen te onderstrepen.

Met de omstreden vertaling van Amanda Gormans gedicht The Hill We Climb maakt de sensitivityreader binnenkort zijn entree in Nederland. Wat doet zo iemand precies en waarom? En zitten we erop te wachten? En hoe denken schrijvers over de sensitivityreader? Literair vertaler Harm Damsma ziet weinig in de sensitivityreader als morele waakhond. Vertalers moeten recht doen aan de keuzes en intenties van de auteur, niet aan wat bepaalde lezers welgevallig is.

De aandacht voor vluchtelingenproblematiek in musea is de laatste jaren enorm toegenomen, maar hun benadering beperkt zich vaak tot thema’s en methoden die het beeld van ‘de vluchteling’ als een eenduidig stereotype in de hand werken. Volgens Susanne Boersma zullen ze op zoek moeten naar een manier die in de eerste plaats erkent dat het om mensen gaat. Alleen dan kunnen musea met succes bijdragen aan een ingewikkeld politiek en publiek debat.

Sarafina Paulina Bonita van Ast schrijft poëzie en maakt performances vanuit een intersectioneel perspectief. Sarafina nam deel aan de bijeenkomst Verkiezingen zijn niet genoeg! Kunstpraktijken als democratische vernieuwing, op 14 maart in het Stedelijk Museum en droeg er ook een tekst voor. Joram Kraaijeveld ging in gesprek met hen over hun werk in, met en voor de queer community, de gendered gaze en de voordelen van channelen.

De Stichting The Need for Legacy werd opgericht in 2020 en organiseert presentaties over theatermakers van kleur, houdt bijeenkomsten waarin gevestigde theatermakers in gesprek gaan met de jonge generatie en werkt aan de zichtbaarheid van de diversiteit in de Nederlandse theaterarchieven. In de toekomst hoopt de stichting de samenwerking met de toneelscholen te verduurzamen en ook dans en klassieke muziek bij hun missie te betrekken. Naomi van der Linden, actrice en bestuurslid van The Need for Legacy : “Ons doel is om mensen bewust te maken van die geschiedenis. Door samen een inclusieve geschiedenis te schrijven, creëer je ook de basis voor een diverse toekomst.” The Need for Legacy vroeg (in samenwerking met Internationaal Theater Amsterdam) aan beeldend kunstenaar Brian Elstak om een portret te maken van Rufus Collins, voor de galerij in de Amsterdamse Stadsschouwburg met portretten van theatermakers uit de Nederlandse theatercanon is te zien.

Kunst inzetten als onderdeel van geestelijke verzorging, als middel in de GGZ, of voor het bevorderen van inclusie. Sanne Scholten, directeur LKCA, hoopt dat het nieuwe kabinet is doordrongen van de waarde van cultuur in het leven van alle mensen in Nederland.

Zes jaar geleden was #OscarsSoWhite trending in de aanloop naar de moeder aller filmprijzengala’s. Maar in de tussenliggende jaren is er veel veranderd, ten goede. We staan nu zelfs aan de vooravond van het meest diverse prijzenseizoen ooit, met als apotheose de uitreiking van de Oscars op 26 april. Edo Dijksterhuis zet het op een rij.

Op de derde verdieping van OBA Oosterdok is het  IHLIA. IHLIA is dé erfgoedorganisatie op het gebied van lhbti in Nederland en heeft de grootste lhbti-collectie van Europa. Het archief verzamelt, bewaart en ontsluit relevante informatie over homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen, transgenders, interseksuelen en hun geschiedenis, leefwereld en cultuur. Tijdens de Boekenweek wordt een speciaal door IHLIA samengestelde collectie met queer boeken toegevoegd aan het Huis van Alle Talen. In het kader van ‘tweestrijd’, het thema van de Boekenweek 2021 gaat Mounir Samuel in gesprek met Tofik Dibi en Simon(e) van Saarloos. Er wordt ingegaan op de representatie van lhbtqi+-personen en thema’s in literatuur. Hoe verhouden deze queer schrijvers zich tot de hetero- en cisnormatieve canon van literatuur? Tot in hoeverre beklemt of bevrijdt het gebrek aan representatie hun creatieve proces? Voelen zij een tweestrijd tussen het verantwoordelijkheidsgevoel om lhbtqi+-representatie te vergroten en een drang naar absolute creatieve vrijheid? Het programma wordt ingeleid door een columnvoordracht van Pim Lammers.

‘’ Woorden hebben een bepaalde waarde en brengen een lading met zich mee, dat kan met de tijd veranderen. Het gaat er bij inclusief taalgebruik om dat je je bewust bent van de impact van woorden. Inclusief taalgebruik is een continu empathisch proces dat we samen bepalen. Hoe? Door te luisteren, gesprekken te voeren en samen na te denken over woordgebruik, en die waar mogelijk aan te passen. “ Op 10 maart 2021 presenteerde Mounir Samuel de handreiking Waarden voor een nieuwe taal, in opdracht van de Code Diversiteit & Inclusie geschreven. De handreiking is te downloaden. Op 7 april vindt er een masterclass plaats.

Stichting Vrouwen in Beeld heeft bekendgemaakt dat het in samenwerking met Universiteit Utrecht een onderzoek is gestart naar genderongelijkheid in Nederlandse televisie- en filmindustrie. Uit pilotonderzoek is gebleken dat zowel voor als achter de camera de verhouding tussen vrouwen en mannen niet gelijkwaardig is. Het nieuwe onderzoek zal deze verschillen nader in kaart brengen en dient als basis om binnen de industrie het gesprek aan te gaan hoe dit verbeterd kan worden.

De expositie ‘Voices of Fashion : Black Couture, Beauty & Styles’ in het Centraal Museum in Utrecht gaat in op de witte blik waarmee decennialang mode is gepresenteerd, gedragen en verzameld. Op basis van jarenlang onderzoek door zwarte, witte en niet-zwarte personen van kleur, wordt geconstateerd dat de gevolgen van het koloniale verleden tot op de dag van vandaag doorwerken, óók in de modesystemen. De expositie laat de grote invloed van zwarte ontwerpers op de internationale mode zien, evenals de stereotyperingen die nog altijd rond zwarte mode, stijl en beauty bestaan. Curatoren Ninke Bloemberg, Janice Deul en Anne-Karlijn van Kesteren wilden bewust geen overzicht of tijdlijn schetsen van zwarte stijlen en ontwerpers, maar in plaats daarvan verschillende stemmen uit de geschiedenis van black fashion aan het woord laten. Om die reden is de tentoonstelling niet chronologisch ingedeeld maar op basis van brede thema’s, die als verbindende factor werken voor de verhalen van makers, merken en dragers.

Jorien Waanders is sinds september 2019 zakelijk directeur van het Bijlmer Parktheater, dat als slogan heeft: 'Theater van het nieuwe Nederland'. Ze vertelt onder meer over structuur aanbrengen in een creatieve organisatie en andere verhalen in het theater brengen

Het theoretisch kader Cultuur in de Spiegel werd alweer enige jaren geleden geïntroduceerd als fundament voor cultuuronderwijs. Hoe heeft dit gedachtengoed over cultureel bewustzijn en verbeelding zich verder ontwikkeld? In Cultuur+Educatie 56 aandacht voor de laatste stand van het onderzoek, van het jonge kind tot ouderenzorg.

Er zijn in Nederland nog geen banlieus of getto's. Maar ook Nederlanders trekken zich - uit eigen beweging of omdat ze niet anders kunnen - steeds vaker terug in homogene wijken. Dat gaat ten koste van de sociale veerkracht in de samenleving, stelt Dries Zimmermann, planoloog bij de gemeente Rotterdam. Voor zijn studie tot Master City Developer beschrijft hij in een essay zijn observaties én geeft hij drie adviezen om via gebiedsontwikkeling de sociale veerkracht weer te vergroten.

Wil je in je eigen organisatie samenwerken met nieuwkomers die uit alle hoeken van de wereld naar Nederland komen om hier te wonen, maar weet je niet zo goed hoe? Samen met Hooman Nassimi van New Faces wordt tijdens het LKCAtelier van 25 maart onderzocht wat er in jouw praktijk mogelijk is

Toen Siela Ardjosemito-Jethoe in de oudercommissie zat van de basisschool van haar kinderen, zette ze met de werkgroep kunst en cultuur in op diversiteit. Het culturele leven van de kinderen werd verbreed en verdiept. Nu is er weinig meer over van de plannen van toen. Hoe borg je aandacht voor culturele diversiteit?

Iedereen heeft vooroordelen, of je wilt of niet. Bewustwording helpt om te werken aan een daadwerkelijk inclusief en divers speelveld. Dit LKCAtelier van 25 februari was daarom gewijd aan impliciete vooroordelen en stereotypen: hoe werken ze en hoe omzeil je ze? Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling.

LKCA streeft als landelijke kennispartner na dat iedereen mee kan doen op de werkvloer. Op 18 februari zette Sanne Scholten, directeur-bestuurder van LKCA, een handtekening onder het Charter Diversiteit om diversiteit binnen de organisatie te vergroten.

BBC Radio 3 gaat samen met een Britse onderzoeksinstelling, Arts and Humanities Research Council, financiële steun verlenen aan een project voor erkenning van klassieke componisten met diverse etnische achtergronden. Zeven onderzoekers gaan zich verdiepen in werk van diverse componisten uit de geschiedenis, die door de klassieke canon wellicht over het hoofd zijn gezien. Het onderzoek zal worden gebruikt als input voor de klassieke zender van de BBC, die later dit jaar een speciaal concert zal uitzenden waarin enkele van de betrokken componisten aan bod zullen komen.

Op 8 maart 2021 organiseert het Nederlands Film Festival een online bijeenkomst over diversiteit en inclusiviteit in de Nederlandse AV-sector. De sessie wordt georganiseerd in samenwerking met vertegenwoordigers van KLEUR, DAFF en EYE. NFF Extended is een platform van het Nederlands Film Festival, bedoeld om iedereen in de AV-sector het gehele jaar te informeren én te inspireren door bijeenkomsten over relevante, actuele en urgente onderwerpen.

Dansgezelschap Kalpanarts heeft zich ten doel gesteld om haar voorstellingen structureel meer en beter toegankelijk te maken voor geïnteresseerden binnen de groep doven en slechthorenden. Techniek wordt ingezet om muziek ook via andere zintuigen dan het gehoor te kunnen ervaren. Het dansgezelschap kreeg onlangs subsidie voor zijn project Dance on Mute, waarmee het een voortrekkersrol in de sector wil nemen. Het idee voor Dance on Mute ontstond tijdens het maken van de voorstelling Rocking Beethoven, naar aanleiding van de 250-jarige viering van de componist. ‘Tijdens het onderzoeken, was ik bezig met het feit dat Beethoven doof was. Het fascineerde me altijd al hoe een doof persoon zulke muziek kon maken’, legt artistiek leider en choreograaf Kalpana Raghuraman uit. De voorstelling kon door corona helaas niet gemaakt worden, maar het concept bleef.

Roze Filmdagen mag voor het negende jaar een korte Nederlandse film nomineren voor de Iris Prize (Cardiff). Op 19 februari maakte de organisatie haar shortlist voor deze prijs bekend. Korte films met een LGBTQ tintje staan hierbij centraal. Uit deze lijst wordt uiteindelijk één film voorgedragen aan de jury van de Iris Prize in Cardiff. De winnaar ontvangt £30.000 om een nieuwe film te maken. De films worden vertoond in het filmprogramma Made in Holland, dat tijdens Roze Filmdagen online in heel Nederland is te zien van 11 tot 21 maart 2021. Roze Filmdagen vindt dit jaar van 11- 21 maart plaats. Dit jaar is het filmfestival voor het eerst volledig online te zien.

In maart starten Het Zuidelijk Toneel, De Herman Brood Academie en muziekfestival Woo Nah! met het talentontwikkelingstraject Hiiipower. Het traject duurt een jaar en is bedoeld voor jongeren tussen de 16 en de 27 jaar die zich willen ontwikkelen als hybride (podium)kunstenaars. Hiiipower is in het leven geroepen voor ‘jongeren die houden van performance, muziek, een passie hebben voor de hiphopcultuur, graag op een podium willen staan en zin hebben om met gelijkgestemden aan de slag te gaan’, vertelt Ilrish Kensenhuis, hoofd educatie en publiekswerking van Het Zuidelijk Toneel. Het idee kwam voort uit de constatering dat er veel jonge mensen zijn die allerlei hybride vaardigheden in zich hebben, die niet altijd tot volle wasdom komen binnen kunstvakopleidingen en andere kunstinstellingen.

In oktober schreef het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de Open Oproep Research, Act & Reflect uit. De oproep was gericht op grassroots platforms, collectieven en organisaties die met hun programma bijdragen aan een meer cultureel diverse en inclusieve creatieve industrie. De belangstelling voor de oproep was groot en uiteindelijk zijn 5 van de 39 ingediende voorstellen ondersteund. De Open Oproep Research, Act & Reflect vindt plaats tegen een achtergrond van maatschappelijk debat en protesten tegen systematische ongelijkheid en discriminatie. Het fonds constateert dat er in Nederland de afgelopen jaren initiatieven zijn ontstaan van makers en platforms die vanuit een 'geleefde ervaring' en persoonlijke drive thema's aansnijden en gevestigde systemen bevragen die binnen de ontwerpsector nog onvoldoende worden gezien en erkend. Voor veel partijen was het de eerste keer dat zij een aanvraag indienden bij het Stimuleringsfonds. De thematiek van de open oproep werd vanuit opvallend uiteenlopende perspectieven benaderd. Het onderzoeken van dekoloniaal denken kwam in veel aanvragen terug, ook in enkele van de positief beoordeelde voorstellen. Van de 39 in behandeling genomen subsidieverzoeken zijn er 13 positief beoordeeld. Vanwege het gelimiteerde budget van € 440.000 moest er worden geprioriteerd en werd de selectie teruggebracht tot 5. Het honoreringspercentage komt daarmee op 13%. Het budget voor deze oproep is afkomstig uit de covid-19-steunmaatregelen van het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap.

Netflix heeft op 5 februari de 15 scenarioschrijvers bekend gemaakt die aan de slag mogen met het schrijven van hun filmscript voor de New Voices Script Contest. Met deze wedstrijd is Netflix samen met Scriptbank op zoek naar een nieuwe generatie scenarioschrijvers die vernieuwende en inclusieve verhalen te vertellen hebben. De jury, bestaande uit professionals uit de film- en televisiewereld, had maar liefst 550 ingezonden filmplannen om uit te kiezen. In juni 2021 worden de twee beste film scripts geselecteerd gemaakt en mogelijk doorontwikkeld tot een Netflix Original Film.

Welke rol speelt cultuur in de samenleving en op scholen? Het antwoord op die vraag luidt in Kenia anders dan in Nederland. Het dubbelinterview met Sami Gathii en Ben Hekkema levert interessante inzichten en lessen op voor hoe wij hier in Nederland naar kunst en cultuur kijken. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling op een LKCAtelier van 28 januari.

"Dans is overal in de samenleving van betekenis. In de onbekende werkelijkheid waarin we nu verkeren met een onzekere toekomst, is de rol van dansdocenten en -makers onmiskenbaar belangrijk voor het tonen van nieuwe perspectieven en scheppen van betekenis voor de kwaliteit van leven van mensen.'' 'Ontmoeten in beweging' is een publicatie over de betekenis van inclusie in de dans voor de opleiding ArtEZ bachelor. Docent Dans (BaDD). Ronja White en Wytske Lankester hebben hiervoor een inventarisatie gemaakt van praktijkvoorbeelden, organisaties, inspirators, literatuur, observaties, vragen en gedachten met betrekking tot dit thema.

Waarom werken er zo weinig vrouwen als architect? Merel Pit liet negentien vrouwelijke architecten en diverse deskundigen aan het woord in haar boek Mevrouw de Architect. Daaruit komt een beeld over de beroepsgroep naar voren van keihard werken, lange dagen maken, de weekenden doorhalen. En jezelf goed weten te positioneren. “Het is behoorlijk competitief. Wie mag er partner worden bij een bureau? Binnen een architectenbureau moet je je helemaal van ¬onderaf opwerken. Om mee te doen in die wereld wil je aangesproken worden op de kwaliteit van je werk, niet op het feit dat je een vrouw bent.” In het machowereldje ontbreekt het aan rolmodellen, zegt Merel Pit. En die zijn nodig. Het viel haar op dat de vrouwen die hun sporen al hebben verdiend in de architectuur – naast De Vries ook Francine Houben, Liesbeth van der Pol en Dikkie Scipio – zich in de interviews voor het boek makkelijker uitspreken over het onderwerp. “Zij kunnen niet meer als zeur worden weggezet, want ze hebben het heel knap gedaan.”

Zo’n 35 creatieve jongeren starten eind januari 2021 bij St. Joost School of Art and Design aan het programma NOLIMITS. Het programma is een samenwerking met de culturele instelling wedowe, en wordt ondersteund door Fonds voor Cultuurparticipatie. Het programma is voor creatievelingen vanaf 16 jaar die de ambitie, talent en potentie hebben om hun talenten te ontdekken als toekomstig kunstenaar of ontwerper, maar niet vanzelfsprekend de weg naar de kunstacademie weten te vinden. Dit kan komen door bijvoorbeeld een culturele achtergrond, sociaal-economische status, genderidentiteit, fysieke kenmerken, levensovertuiging of opleidingsniveau. De achterliggende gedachte van het programma is dat de kunstacademie nog geen evenwichtige afspiegeling van de samenleving is. Volgens Marjan Middelhoff, voorlichter van St. Joost School of Art & Design: ”Het is niet divers genoeg. En dat terwijl kunst juist een belangrijk middel is om te reflecteren op de maatschappij.”