21-03-2023

TuneCore en datapartner Luminate hebben een onderzoek gedaan over gendergelijkheid binnen de muziekbranche, genaamd BE THE CHANGE. Hieruit blijkt dat genderdiscriminatie wordt gezien als de belangrijkste oorzaak voor op identiteit gebaseerde ongelijkheid binnen muziekbranche. Het eerste BE THE CHANGE-onderzoek werd in 2021 georganiseerd en biedt sindsdien inzichten in problemen met betrekking tot genderdiscriminatie, vooroordelen en ongelijkheid binnen de muziekindustrie. Voortbouwend op de inzichten uit de afgelopen twee edities, presenteert en kwantificeert het nieuwe BE THE CHANGE-gendergelijkheidsonderzoek meerdere problemen waarmee professionals en artiesten uit de muziekindustrie wereldwijd te maken hebben. Het gaat onder andere om genderdiscriminatie en seksuele intimidatie op de werkvloer. Maar ook over het belang van veranderingen die nodig zijn voor sollicitatieprocedures binnen alle takken van de muziekindustrie. Daarnaast wijst het onderzoek de noodzaak uit om werknemers doorlopend te informeren over hoe ze met deze problemen moeten omgaan. Aan het BE THE CHANGE 2023 deden meer dan 1500 muziekprofessionals en artiesten uit 109 landen mee. Enkele bevindingen uit het rapport : 34% van de vrouwen in de muziekindustrie die hebben meegewerkt aan dit onderzoek, zegt slachtoffer te zijn geweest van seksuele intimidatie of seksueel misbruik. Dit percentage ligt nog hoger (42% en 43%), voor respectievelijk transgender en non-binaire personen; 53% van de professionals en creators uit de muziekindustrie die hebben gereageerd op dit onderzoek, is het eens met de stelling dat mannen meer betaald krijgen dan andere personen in de branche; Artiesten uit minderheidsgroeperingen die op het onderzoek hebben gereageerd, krijgen ongeveer 70% vaker te maken met online intimidatie of haatzaaien op social media; De meerderheid van de professionals en artiesten uit de industrie die hebben gereageerd, geeft aan dat ze problemen hebben gehad met hun mentale gezondheid sinds ze in de sector zijn gaan werken (62%), maar vrouwen (76%), non-binaire personen (89%) en transgender personen (82%) worden hier onevenredig vaak door getroffen.

21-03-2023

Karin Hartmann, als architect opgeleid en voorzitter van het Architektinnen Initiative, schreef met Black Turtleneck, Round Glasses Expanding Planning Culture Perspectives een aanklacht tegen het gebrek aan genderbalans en diversiteit in de architectuurpraktijk. Vanuit een intersectioneel feministisch perspectief (intersectionaliteit is een sociologisch denkkader dat licht werpt op de unieke vormen van meervoudige discriminatie die een persoon kan ervaren op grond van diens sociale identiteit) beschrijft ze de oorzaken en de gevolgen van het gebrek aan genderbalans en diversiteit. Want hoe kunnen we vormgeven aan een inclusieve gebouwde omgeving als de sector zelf weinig inclusief is? Het boek ontrafelt een rijk overzicht van dynamieken in de sector, gestaafd met vele verwijzingen naar literatuur en onderzoek uit Duitsland, maar ook uit andere Europese landen en de Verenigde Staten. Evelien Pieters recenseert het boek en stelt enkele vragen aan de lezer van haar artikel.

20-03-2023

Het recente rapport ‘Een nog onverteld verhaal’ (2021), een samenwerking van WOMEN Inc. en de ABN AMRO, bevestigde dat er een systemische ongelijkheid tussen mannen en vrouwen bestaat in de Nederlandse kunstwereld, die zich naast ongelijke financiële beloningen op nog twee vlakken manifesteert: representatie en onbewuste vooroordelen. Zo bevat zeventig procent van alle kunsttentoonstellingen in Nederland geen enkel werk dat door een vrouw gemaakt is. Ook staat er te lezen dat er in de kunstsector het vooroordeel leeft dat ‘het kunstenaarschap volledige toewijding vereist en niet te combineren is met de zorg voor een kind’. Het maakt dat een groot deel van de kunstwereld niet is ingericht op het ouderschap. Vrouwen ondervinden hier beduidend meer hinder van dan mannen, omdat zij te maken hebben met zwangerschap en de culturele norm nog altijd is dat een vrouw vooral de zorg voor een kind op zich neemt. Sommige vrouwelijke kunstenaars proberen om die reden zelfs hun moederschap te verbergen. Schrijver, kunstcriticus en mede-oprichter van de Art Working Parents Alliance, Hettie Judah, die in 2021 een manifest publiceerde ter bestrijding van de precaire positie van kunstenaars die ook ouder zijn, ging in gesprek met Mirthe Berentsen, die het manifest naar het Nederlands vertaalde, een boek schrijft over de politisering van de moeder en een podcast maakt over het ouderschap binnen de kunsten.

20-03-2023

Elektronisch muziekfestival DGTL toont al jaren een grote maatschappelijke betrokkenheid. Dit uit zich naar buiten toe vooral in een focus op duurzaamheid en circulariteit. De maatschappelijke betrokkenheid wordt de komende jaren verdiept via onder meer een nieuwe samenwerking met ABN AMRO die loopt tot 2025. Startpunt voor dit partnerschap is de tiende editie van DGTL, dat plaatsvindt op 7, 8 en 9 april op de NDSM-werf in Amsterdam. DGTL en ABN AMRO werken sinds 2018 samen. Beide organisaties delen de visie dat diversiteit en inclusie belangrijke drijfveren zijn voor sociale en economische vooruitgang. Door middel van een reeks activaties op en rondom het festival wordt vanaf dit jaar de focus gelegd op gelijke kansen en het creëren van sociaal veilige en verwelkomende dansvloeren voor iedereen.

20-03-2023

Muziek maken verbindt. Dat is de insteek van Concordia Unlimited, een concert waarbij de Bergse harmonie mensen met een lichamelijke of mentale beperking een podium biedt. Harmonie Concordia kan, vanwege de 15.000 euro subsidie uit het gemeentelijke corona stimuleringsfonds, nu stimuleringsfonds cultuur genoemd, flink uitpakken. Zo wordt het artiestencafé in De Maagd omgetoverd tot een green room waar de artiesten worden geïnterviewd. Er is een verbinding met de theaterzaal. Fotograaf Nick Franken maakt van alle deelnemers portretten die in de foyer komen te hangen. Met het concert wil de harmonie ook laten zien dat muziek maken niet altijd vanzelfsprekend is. ,,Wij komen binnen, gaan zitten en beginnen te toeteren. Voor mensen met een beperking geldt dat niet. Het is goed om daar bij stil te staan”, zegt secretaris Jos van de Watering. De voorbereidingen zijn in volle gang. Het concert is op 1 juli in De Maagd, in Bergen op Zoom.

20-03-2023

Hoe kun je tóch een beeld krijgen van een 17de-eeuws schilderij als je visueel beperkt bent? Hoe zorg je ervoor dat iemand die blind is zich wél een voorstelling kan maken van hoe het kasteel van Helmond eruitziet? Het zijn slechts twee van de vragen waarop Museum Helmond het antwoord heeft gevonden. ,,Met een reliëfwerk en een 3D-model van het kasteel kunnen blinde bezoekers op de tast een goede indruk krijgen”, zegt Rosie Lelivelt, coördinator van het museum. ,,Naast de replica van het schilderij van Anna Maria van Reuschenberg kunnen mensen ook stoffen voelen die corresponderen met de jurk op het schilderij. En mensen die door het museum lopen, begrijpen nu beter hoe het gebouw is opgebouwd. De reacties die we krijgen zijn hartverwarmend. Mensen worden echt weer blij van een uitje.” Museum Helmond heeft zich anderhalf jaar geleden als doel gesteld om zo toegankelijk mogelijk te worden. Al langer geleden was er actie ondernomen om mindervaliden zo goed mogelijk te ontvangen, maar het aantal ‘doelgroepen’ is fors uitgebreid. Mensen die doof of blind zijn, bezoekers met autisme, maar ook dementerenden en anderstaligen kunnen voortaan allemaal terecht bij de twee culturele instellingen in de stad. Verschillende hulpmiddelen, zoals een gebarentaal tour en een voorbereidboekje, helpen mensen over de drempel. Medewerkers kregen er speciale trainingen voor. ,,Er blijven mensen die om gezondheidsredenen niet naar het museum kunnen komen”, zegt Lelivelt. ,,Ook daarvoor hebben we een alternatief ontwikkeld: Buitengewoon. Kasteelgidsen brengen dan een bezoek aan een zorgcentrum of instelling. Ze nemen bijzondere voorwerpen mee, halen herinneringen op en voeren gesprekken.” Deze stap in inclusiviteit heeft het museum gemaakt na contacten met de Stichting Ongehinderd en gesprekken met belanghebbenden en organisaties.

16-03-2023

De 2e ronde van het internationale fonds New Dawn is open voor nieuwe aanvragen. Het fonds richt zich op een beter toegankelijke filmindustrie die recht doet aan de vele stemmen en perspectieven in de samenleving. De deadline voor deze ronde is 3 april 2023. De filmindustrie kent nog steeds grote ongelijkheid wanneer het gaat om gender, achtergrond, sociale klasse, seksuele oriëntatie of andere zaken die ons maken tot de mensen die we zijn. New Dawn richt zich op een beter toegankelijke filmindustrie die recht doet aan de vele stemmen en perspectieven in de samenleving en die relevantie heeft voor iedereen. Met New Dawn kunnen filmmakers een aanvullende realiseringsbijdrage aanvragen. Ook ondersteunt New Dawn filmmakers in het opzetten van een internationaal netwerk. New Dawn is een samenwerking tussen 10 internationale fondsen, waaronder het Nederlands Filmfonds.

16-03-2023

Beeldend kunstenaar Michael Tedja reageert op het artikel van Robert Roos, waarin deze pleit voor diversiteit in de museumwereld. Roos noemde daarin ter ondersteuning van zijn betoog het Wakamanproject van een groep van acht Surinaamse kunstenaars. Tedja : “Daar schiet hij echter tekort, Wakaman had voor een deel helemaal niets met zwart zijn en etniciteit te maken. De simplistische gedachte dat zwarte kunstenaars het alleen over hun huidskleur kunnen hebben, werd met het project fel bestreden. Waarom kleurt Roos de identiteitspolitiek, die kunst op z’n hoogst op een tweede plaats zet, dan toch zo rooskleurig in? Er zijn te weinig vreemden (lees: zwarten) in de kunst toegelaten, waardoor het typische karakter van de westerse kunst een eenzijdig beeld vertoont (lees: wit). Deze scheefgroei moet met terugwerkende kracht worden ingehaald en het Wakamanproject is een voorbeeld van hoe het moet, volgens museumdirecteur Robbert Roos.” Maar Wakaman is een beweging zonder centrum en kent geen hiërarchie. “De kunstenaars doen mee en behouden hun artistieke onafhankelijkheid. Wakaman heeft in de kern niets van doen met etniciteit. Sterker nog: er is geen kern. Er zijn meerdere kernen. Alles draait in essentie om dit kernbegrip. Wakaman is een artistieke opvatting, een techniek van registreren die zijn wortels heeft in de meerstemmige literatuur.” Hij besluit met een rechtstreeks tot Robert Roos gerichte boodschap waarin hij zegt dat kunstenaars zelf kiezen welke kleuren zij aannemen.” Ik bepaal hoe er naar mijn werk gekeken moet worden en aan welke tafel ik ga zitten.”

14-03-2023

Het Stedelijk Museum Amsterdam en ABN AMRO gaan een meerjarig partnerschap aan met als doel gelijke kansen en inclusie binnen de culturele sector te bevorderen. ABN AMRO volgt Rabobank op als partner uit de financiële sector. ABN AMRO omarmt onder andere het succesvolle Blikopeners-programma. Het Stedelijk neemt jaarlijks 15 nieuwe Blikopeners uit heel Amsterdam aan. De open-minded jongeren zijn tussen de 15 en 19 jaar, van scholieren tot studenten en starters, die een jaar lang werken bij het museum. De Blikopeners hebben letterlijk een open 'blik' en een open mind voor kunst, vormgeving en het museum. Zij openen 'blikken' van anderen door hun persoonlijke kijk op kunst te delen. Ook verbindt ABN AMRO zich aan de doelstelling van het Stedelijk om een betere representatie van vrouwelijke kunstenaars in het museum te krijgen. De bank ondersteunt de komende jaren een aantal tentoonstellingen van vrouwelijke makers. Daarnaast zet ABN AMRO zich in om de verduurzaming van het Stedelijk te versnellen. ABN AMRO ondersteunt het Stedelijk bij het aanscherpen van haar milieubeleid. ABN AMRO volgt Rabobank op als partner uit de financiële dienstverlening. Rabobank Amsterdam was sinds 2011 hoofdsponsor van het museum, maar sinds 2021 als sponsor verbonden. Het contract met Rabobank liep januari 2023 af.

14-03-2023

De impact op het milieu verkleinen en zorgen dat iedereen zich welkom voelt. Dat zijn voortaan belangrijke uitgangspunten voor evenementen die in Eindhoven worden georganiseerd. Vertegenwoordigers van 11 organisaties ondertekenden hiervoor op 9 maart de 'Green Deal Evenementen'. Denk bij duurzaamheid bijvoorbeeld aan het gebruik van duurzame energiebronnen, het verkleinen van de (plastic) afvalberg en meer vegetarisch, biologisch en lokaal eten en drinken op het menu. Bij het sociale aspect van evenementen gaat het erom dat ze uitnodigend zijn voor een hele brede groep inwoners. En dat die diversiteit tot uiting komt in zowel de organisatie en artiesten als het publiek. De 11 ondertekenaars zijn: Dutch Design Week, Glow Eindhoven, Klokgebouw Cultuurhallen, Liberation 040, Minority Events, Muziekgebouw Eindhoven, Stichting Federatie Eindhovens Carnaval, Stichting Koningsdag Eindhoven, Park Hilaria, Wasven, Yzzo. Zij moeten binnen een half jaar een plan van aanpak opstellen. En binnen twee jaar moeten de doelstellingen uit het convenant behaald zijn. De Green Deal komt voort uit de Evenementenvisie die gemeente Eindhoven in oktober 2021 opstelde. In de uitvoering van de deal heeft de gemeente een faciliterende rol. Ook past ze, waar nodig, het vergunningenbeleid voor evenementen aan. Dit betekent dat alle organisatoren die een evenement willen houden in de stad aan gelijke voorwaarden moeten voldoen.

09-03-2023

Naar aanleiding van de film White Balls on Walls over de weg naar meer inclusiviteit in het Stedelijk Museum en het artikelen van Hans den Hartog Jager en Anna Tilroe over de keuzes van het museum in expositie- en verzamelbeleid, reageert Robbert Roos, directeur van Kunsthal KAdE in Amersfoort. Hij vindt dat wat Stedelijk-directeur Rein Wolfs en zijn staf hebben gedaan van lef getuigen. “In een kunstwereld die behoefte heeft aan een nieuw evenwicht, hebben zij in de zoektocht naar die nieuwe balans camera’s toegelaten.” “De komst van andere groepen ‘aan tafel’ zorgt ervoor dat niet altijd meer plek is voor àl die witte mensen. Niet alleen moet de automatische piloot van de tafelschikking af, er moet ook bewust een inhaalslag worden gemaakt. Dat betekent actiever en bewuster andere netwerken aanboren (of opstarten, zoals Wakaman) dan we gewend waren. Na die broodnodige ‘reparatie’ komt alles vanzelf weer in rustiger vaarwater, in hopelijk een veel evenwichtigere cultuurwereld waarin we kunnen proberen daadwerkelijk ‘kleurenblind’ te zijn.”

09-03-2023

De Theodora Niemeijer Prijs is op 8 maart uitgereikt aan beeldend kunstenaar Sara Sejin Chang. De prijs, ter waarde van 100.000 euro, is de grootste vrij besteedbare kunstprijs in Nederland. In het juryrapport wordt Chang geroemd om haar „zeer eigen en jarenlange gerijpte praktijk die zowel herkenning als verwondering biedt.” Haar werk getuigt volgens de jury van een grote ontwikkeling in haar oeuvre en de thema’s die ze aankaart zijn „zeer relevant in het licht van de huidige tijd.” De jury koos unaniem voor deze kunstenaar, die minder bekend is bij het brede Nederlandse publiek. Winnares Chang (1977) is geboren in Zuid-Korea en in Nederland bij adoptieouders opgegroeid. Ze woont en werkt in Berlijn. Chang verwierf rond de jaren 2000 bekendheid onder haar Nederlandse naam: Sara van der Heide. In 2016 koos ze ervoor om haar Koreaanse naam opnieuw te gebruiken. De Theodora Niemeijer Prijs is in 2012 opgericht om kunst van beginnende vrouwelijke beeldende kunstenaars te stimuleren. Na vijf edities richt de prijs zich sinds dit jaar op ‘mid-career’ hedendaagse vrouwelijke kunstenaars. Volgens de organisatie hebben vrouwelijke kunstenaars juist in een latere fase van hun carrière baat bij extra financiële steun, omdat ze dan relatief veel werk produceren. Het prijzengeld is dit jaar vertienvoudigd: van 10.000 euro naar 100.000 euro. Daarvan is 75.000 euro vrij te besteden, de overige 25.000 euro wordt beschikbaar gesteld als aankoopbudget voor een museum. Op die manier wordt een stap gezet om de representatie van mannelijk en vrouwelijk werk in musea gelijk te trekken, is de gedachte. Slechts zestien procent van de vaste collecties van hedendaagse musea in Nederland is werk van vrouwelijke kunstenaars. 

09-03-2023

In heel Europa zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd in de tv-industrie, vooral in de technische departementen. Dat blijkt uit het rapport van het European Audiovisual Observatory. Er is gekeken naar de invulling van zes professionele categorieën door mannen en vrouwen in 50.000 tv- en svod-speelfilms uit de periode 2015-2021. Van de producenten en hoofdrolspelers waren respectievelijk 44% en 47% vrouw. Maar onder cinematografen (8%) en componisten (6%) zijn vrouwen zeer ondervertegenwoordigd. Het rapport splitst de percentages ook uit naar verschillende landen. Dan blijkt Nederland in flink wat categorieën onder het gemiddelde te zitten. Bij regie scoort Nederland nog goed: tussen 20 en 25% terwijl het gemiddelde 17% is. Maar in de categorieën scenarioschrijvers (30-35% versus een gemiddelde van 36%), producers (30-35% versus een gemiddelde van 43%) en cinematografen (0-5% versus een gemiddelde van 8%) blijft Nederland achter. De onderzoekers hebben zich grotendeels beperkt tot het verzamelen van cijfers en laten de interpretatie daarvan over aan de lezer. Wel merken ze op dat er in absolute getallen minder vrouwen dan mannen in de av-sector werkzaam zijn en dat dat van invloed is op de genderbalans. Uit de statistieken blijkt bovendien dat vrouwen minder vaak solo optreden als regisseur, producent of scenarioschrijver dan mannen en dat de teams waarbinnen ze opereren gedomineerd worden door mannen. Het stemt hoopvol dat voor het laatste jaar van het onderzoek, 2021, het vrouwelijke aandeel in regie was gestegen naar 21%. Maar de eindconclusie luidt nog steeds dat de genderverhoudingen traag, bijzonder traag veranderen.

09-03-2023

Er is dit jaar wederom veel kritiek op de organisatie achter de Oscars, The Academy of Motion Picture Arts and Science , vanwege het gebrek aan diversiteit onder de genomineerden. Met name het gebrek aan vrouwelijke filmmakers en makers van kleur is een doorn in het oog.

09-03-2023

Zogeheten sensitivity readers kregen onlangs veel media-aandacht door de berichtgeving over aanpassing van de Britse versies van Roald Dahl-boeken. Deze meelezers, die boeken controleren op gevoeligheden, stereotypen en vooringenomenheid, worden door Nederlandse uitgeverijen van kinder- en jeugdliteratuur niet gebruikt; die laten die taak over aan de eigen redacteuren. Uit een rondgang van NU.nl blijkt dat ook uitgeverijen voor volwassenenliteratuur veelal geen gebruik maken van sensitivity readers.

09-03-2023

Onze stedelijke omgevingen kunnen de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen vergroten, hetzij per ongeluk, hetzij door ontwerp. De manier waarop steden worden gepland, gebouwd en beheerd kan de mogelijkheden van vrouwen om zich te verplaatsen, economisch actief te zijn of van hun omgeving te genieten aanzienlijk beperken. Dat schrijft Sara Candiracci, van Arup, een bureau dat zich bezighoudt met gendergerichte en kindvriendelijke planning.

09-03-2023

Sinds 2021 doet Het Nieuwe Instituut onderzoek naar de Vrouw in de Collectie. Een grote stimulans en ondersteuning hierin vormt het promotieonderzoek van Erica M. Smeets-Klokgieter, die de opkomst van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland onderzocht. Haar onderzoek richtte zich op de 21 vrouwen die tussen 1917 en 1946 professioneel zijn opgeleid in de architectuur. Slechts dertien van hen maakten succesvol carrière als architecten. Het Nieuwe instituut probeert van deze architecten te achterhalen of er archiefmateriaal bewaard is gebleven. Slechts een van deze vrouwen slaagde erin zelfstandig een eigen praktijk te voeren met een substantiële orderportefeuille. Vijf vrouwen werkten samen met hun echtgenoot op een eigen architectenbureau, en zeven vrouwen die ongehuwd bleven maakten carrière bij de overheid. De acht resterende vrouwen uit de onderzoeksgroep, allen bouwkundig ingenieur, oefenden hun beroep (nagenoeg) niet uit wegens huwelijk of omdat ze gewoon niet aan werk konden komen binnen hun vakgebied. Het Nieuwe Instituut schenkt op een pagina aandacht aan Augustine (Guus) Schreuder-Gratama (1897-1978). Zij was in haar tijd een van de weinige vrouwelijke architectuurstudenten aan de Technische Hogeschool Delft.

06-03-2023

“Vanuit engagement voel ik als artist educator de urgentie om op te komen voor de lhbti- en queer-community waartoe ik mijzelf reken. Voor mijn masteronderzoek aan ArtEZ in Zwolle ontwikkelde ik een voorlichtingsles rondom het thema seksuele- en genderdiversiteit voor jongeren. Als participatief project initieerde ik daarnaast voor educatief gebruik een #queer_beeldbank met queer-kunstwerken. Tijdens de voorlichtingsles wordt een kunstwerk uit dit imaginaire depot ingezet als conversation piece voor een klassikaal gesprek. Door in dialoog te zijn met het kunstwerk en na te denken over gemarginaliseerde groepen kan er meer empathie en begrip ontstaan voor deze anderen.” Artist educator Patrick Verhoeven creëerde een queer beeldbank vol queer kunstwerken als antwoord op de grotendeels heteronormatieve, mannelijke, witte en cisgender canon.

06-03-2023

De werkgroep ‘Vrouwen van het Rijksmuseum’ telt en inventariseert, doet onderzoek en vult de database aan. ‘Tot nu toe stond het Rijksmuseum niet bekend om veel aandacht voor vrouwen’, zegt Jenny Reynaerts. ‘Het grootste deel van de collectie is gemaakt door mannen. Maar met de tentoonstellingen over slavernij, Indonesië en Zuid-Afrika, hebben we de afgelopen jaren meer aandacht gekregen voor diversiteit.’ ‘Een noodzakelijke inhaalslag’, noemt Reynaerts het project. Zij was tot nu toe conservator 19de-eeuwse schilderkunst en is vanaf 1 maart vrijgemaakt om de werkgroep te leiden. Inmiddels lopen er verschillende onderzoeken in drie categorieën: makers, afgebeelde vrouwen, en vrouwen achter de schermen, zoals schenkers en conservatoren. Vragen als ‘Wie is de maker?’ of ‘Wie is de schenker?’ blijken lang niet altijd zo eenvoudig te beantwoorden. Aan een prent werken bijvoorbeeld vaak meerdere personen mee, zoals de ontwerper, lithograaf, de drukker en de uitgever. Vrouwelijke schenkers zitten bovendien vaak ‘verstopt’ achter de handtekening van hun man: vrouwen konden tot 1957 geen officiële documenten ondertekenen. ‘Wat we doen lijkt soms wel detectivewerk’, aldus Reynaerts. Het project loopt tot 2026. Naast het onderzoek en de nieuwe teksten en verhalen komt er ook een boek. En elk jaar rond Internationale Vrouwendag een symposium. Wat er daarna bereikt moet zijn? Dat de aanwezigheid van vrouwen in het Rijksmuseum permanent en vanzelfsprekend is, antwoord Reynaerts. ‘Mijn doel is dat deze kennis geborgd wordt, zodat we over tien jaar niet opnieuw dezelfde vragen hoeven te stellen.’ Het symposium ‘Shattered Ceilings’, wordt op 7 maart gehouden. Het onderzoeksproject   is een partnerschap aangegaan met Chanel. 

02-03-2023

35% van de Nederlandse bevolking heeft in meer of mindere mate last van de vele prikkels in onze samenleving. Naar een concert of dansfeest gaan is daarom niet voor iedereen altijd makkelijk. Dit geldt onder andere voor mensen in een rolstoel, met krukken of mensen die last hebben van bepaal- de prikkels. Poppodium Bibelot in Dordrecht vindt het belangrijk dat deze onbewuste uitsluiting wordt tegengegaan en houdt zich daarom bezig met het onderwerp toegankelijkheid. Ze zetten een stap in de goede richting met de nieuwe rustruimte, Recharge. Hier kunnen bezoekers die bijvoorbeeld autisme, long-covid, ADHD, epilepsie, reuma of ptss hebben zich even terugtrekken.

02-03-2023

A Way to B is een documentaire van Jos de Putter en Clara van Gool over het flamboyante, Catalaanse danscollectief Liant La Troca, geleid door choreograaf Jordi Cortés Molina. De hybride film, waarin documentaire en dans voortdurend in elkaar over lopen, volgt verschillende dansers van de groep terwijl ze hun individuele verhalen vormgeven in performances. Deze dansers hebben een lichamelijke beperking: de een loopt in een stalen korset, de ander is spastisch. Sommige artiesten zitten in een rolstoel, de een heeft één been, de ander heeft helemaal geen benen, is blind of ziet elke dag een beetje minder. Tijdens het LKCAtelier op 9 maart neemt LKCA je mee in hun ‘reis’: wat zijn de uitdagingen van de dansers van het gezelschap in het dagelijks leven? Wat brengt dans hen? En wat kunnen wij in Nederland van hen leren? De makers van de documentaire zijn aanwezig.

27-02-2023

Aan de vooravond van Internationale Vrouwendag organiseert BIMpro op 7 maart in Bimhuis in Amsterdam een jazzavond die in zijn geheel ingevuld wordt door jazzvrouwen. Op de sociale media plaatste BIMpro directeur Fleurine Verloop een oproep aan de jazzvrouwen om vooral in groten getale naar de First NL Women in Jazz Night te komen. Instrumentalisten, zangeressen, docenten, studenten, journalisten en jazzpromotors zijn welkom zolang je vrouw bent of - staat op de flyer – 'iedereen die zich als vrouw identificeert'. Vooraf aanmelden is gewenst. Naast muziek zijn er ook sprekers en een jamsessie onder leiding van Sun-Mi Hong. BIM (Beroepsvereniging Improviserende Musici) zet zich in voor de belangen van de jazz en geïmproviseerde muziek en musici in Nederland.

21-02-2023

Kansen(on)gelijkheid, diversiteit en inclusie zijn actuele thema's, waarin het onderwijs echt een sleutelrol heeft. In zowel de creatie en instandhouding van bijvoorbeeld institutioneel racisme, maar ook in de doorbraak daarvan. Binnen de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit 3 (2021-2024) is kansengelijkheid een speerpunt. Op een bijeenkomst op 2maart in De Pont, Tilburg wordt er een voorzet gegeven die aan het denken zet, veel systematische werking ontbloot en concrete interventies biedt.  Kunst biedt de visuele taal om thema’s zoals diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie bloot te leggen. Met deze bijeenkomst daagt Kunstloc Brabant de deelnemer uit om aan de slag te gaan met (on)bewuste vooroordelen binnen het cultuuronderwijs. Welk kind wordt gezien en welk kind niet? En hoe kun jij vanuit jouw positie werken aan gelijke kansen voor elk kind?

21-02-2023

Marie-Louise Lauwen, communicatiemanager bij de in ’s-Hertogenbosch gevestigde uitgeverij Malmberg, wil zich niet mengen in het debat rondom de boeken van Roald Dahl. ,,Het is een andere discussie. Bij Roald Dahl gaat het om fictie, bij ons om lesmethodes.” Maar Malmberg, een van ’s lands grootste uitgevers van lesmateriaal, heeft wel met hetzelfde vraagstuk te maken als de Britse uitgever van Roald Dahl, zegt Lauwen. ,,Het is ongelooflijk belangrijk dat je denkt aan inclusiviteit en diversiteit. De wereld verandert continu en je wilt niet dat kinderen afhaken omdat ze zich niet herkennen in beelden en teksten.” Het is precies ook de reden waarom Malmberg in 2019 een ‘meldpunt voor gevoelige onderwerpen’ instelde. De uitgeverij beschikt inmiddels ook over een eigen groep sensitivity readers. Die kijkt met een kritische blik naar reeds bestaande schoolboeken of nog uit te geven lesmateriaal. Wordt er in die teksten niet te veel geredeneerd vanuit een ‘witte samenleving’? Worden vrouwen niet op een te stereotiepe manier neergezet? Komen er ook mensen met een handicap voor in de boeken? Komt het platteland ook aan bod? Gaat het ook over gezinnen die nu eens níét bestaan uit een papa, een mama en twee kindjes? Een woord als ‘blank’ zal niet meer opduiken in nieuwe uitgaves van Malmberg. ,,Het wekt te veel associaties op met het slavernijverleden.” In samenspraak met organisaties als Women Inc en Wilde Haren werkt de uitgeverij ook aan een lijst van alternatieve woorden die wel door de beugel kunnen. En klachten die bij het eigen meldpunt binnenkomen, kunnen leiden tot aanpassingen van teksten, zegt Lauwen. Lauwen spreekt over ‘een continu proces van bewustwording’. Maar een uitgever moet ook niet te ver voor de muziek willen uitlopen, erkent Lauwen. Het lesmateriaal moet herkenbaar blijven voor de docenten die ermee werken. ,,Je moet oppassen dat je taalgebruik niet té vooruitstrevend wordt.” Ze verwijst naar de discussie over het gebruik van genderneutrale voornaamwoorden. Iemand die non-binair is en niet als man of vrouw wil worden gedefinieerd, wordt dan aangeduid als ‘hen’. Bij Malmberg is dat nog niet de standaard. Lauwen: ,,Er zijn kwesties waar we nog niet helemaal uit zijn.” Op het eigen onlineplatform ‘Onderwijs van morgen’ reikt Malmberg leraren suggesties aan hoe ze het in de klas toch over zulke controversiële onderwerpen kunnen hebben.

20-02-2023

Sensitivity readers worden door een uitgever ingehuurd om redactionele feedback te geven over weglatingen, discontinuïteit, clichés en geloofwaardigheidsproblemen in een boek- met name wanneer het gaat om onderwerpen over mensen uit gemarginaliseerde groepen. Sarah Jilani van de Universiteit van Londen heeft er begrip voor. Sensitivity readers kunnen de auteurs helpen want ze beoordelen vooral karakterisering, bieden historische context of ervaring over omstandigheden, culturele houdingen of spreekstijlen die de auteur misschien niet kent. Ze wijst in haar artikel ook op het feit dat de Engelse uitgeverijen verre van divers, het personeel is voornamelijk wit en afkomstig uit de middenklasse of hoger, zijn.

20-02-2023

Tate Britain bereidt een nieuwe presentatie voor, waarbij de nationale collectie van Britse kunst voor het eerst in 10 jaar opnieuw zal worden gepresenteerd. Bij de opening op 23 mei zullen in totaal 800 werken van meer dan 350 kunstenaars te zien zijn, waaronder ongeveer 200 werken die na het millennium zijn verworven en 70 van de afgelopen vijf jaar. Bij de heropening zal bijzondere aandacht worden besteed aan vrouwelijke kunstenaars; de helft van de tentoongestelde hedendaagse kunstenaars zal vrouw zijn, en de galerie zal grote vrouwelijke kunstenaars uit de 17e, 18e en 19e eeuw tonen, waaronder vele die nooit eerder in Tate te zien waren.

20-02-2023

De Internetconsultatie over Implementatiebesluit toegankelijkheidsvoorschriften e-boekdiensten is gestart. Deze consultatie gaat over de implementatie van een EU-richtlijn. De richtlijn wil het makkelijker maken voor mensen met een beperking om e-boeken te gebruiken. De consultatie loopt van 14 februari tot 21 maart 2023.

20-02-2023

Op 23 februari vond er in een debat plaats georganiseerd door de Auteursbond: De toekomst is Nu. De Auteursbond wil een vereniging zijn voor iedereen die schrijft en daarmee zijn/ haar/ hen brood verdient. Maar als we kijken naar wie er daadwerkelijk lid is, blijkt dat een illusie. Waar is de nieuwe generatie schrijvers/ scenaristen/ vertalers/ journalisten die werkt vanuit een inclusief en divers perspectief? Waarom zit de Auteursbond niet op hun netvlies? Belangrijker nog, waarom reikt de horizon van de Auteursbond niet voorbij wat er al is? De ledenvergadering van de Auteursbond heeft in juni 2022 de Code Diversiteit & Inclusie voor de culturele en creatieve sector onderschreven. Wat te doen om zo’n code ook inhoud te geven, was vervolgens de vraag. Op verzoek van het bestuur heeft de commissie Diversiteit & Inclusie zich daarover gebogen, met een manifest als eerste resultaat. Een verslag. 

16-02-2023

Gottmer Uitgevers Groep en AMN hebben als eerste Nederlandse uitgeverijen het internationale ABC Handvest ondertekend. Met ondertekening van deze intentieverklaring zijn ze in Nederland koploper op het gebied van toegankelijkheid en hebben ze een eervolle plek op de wereldlijst van Accessible Books Consortium (ABC) verworven. De ondertekening komt op het moment dat uitgeverijen zich massaal gaan voorbereiden op wetgeving: in 2025 zijn uitgeverijen in Nederland verplicht om hun e-books en andere digitale publicaties toegankelijk te maken. Het Accessible Books Consortium (ABC) is in 2014 opgericht door de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (WIPO), onder meer bekend van het copyright en auteursrecht, en een groep partners (WBU, Daisy-consortium, IPA, IFLA, IFRRO, IAF). Het doel van ABC is om wereldwijd het aanbod boeken in toegankelijke formaten te vergroten voor mensen met een leeshandicap. De promotie van toegankelijkheid aan de bron is daarbij een van hun belangrijke speerpunten.

16-02-2023

The King's Singers zijn een bekende groep van zes mannelijke zangers uit Groot-Brittannië. Op 11 februari zouden ze een concert geven op het Amerikaanse Pensacola Christian College in Florida. Maar twee uur van tevoren werd hun concert afgezegd. Als reden werd gegeven: 'zorgen om de levensstijl' van sommige zangers van de groep. Uit de reacties van publiek en studenten bleek dat het ging om de homoseksuele oriëntatie van sommige zangers. In Florida is er steeds meer homofobie. Vorig jaar werd bijvoorbeeld wetgeving ingesteld die les over seksuele oriëntatie verbiedt in het publieke onderwijs. The King’s Singers vinden het “teleurstellend dat ze hun muziek en hun missie om mensen met andere perspectieven bij elkaar te brengen, niet kunnen delen met de studenten van de universiteit”. Ze hopen dat de discussies die volgen “een gevoel van liefde, acceptatie en inclusie kunnen stimuleren”.

16-02-2023

Er vindt een machtswisseling plaats in de beeldende kunstwereld. Maar oude machthebbers als Jan Christiaan Braun en Jan Dibbets zijn niet bereid hun macht uit handen te geven. Zij verwijten de huidige leiding van het Amsterdamse Stedelijk Museum dat zij moraalridders zijn. Hans den Hartog Jager schijnt er zijn licht op. De verwarring van Braun en Dibbits is groot. Die komt vooral door ‘woke’, schrijft Den Hartog Jager. ‘Woke’ betekent niks anders dan gelijkberechtiging – en wat is daar nou op tegen?, stelt hij. Ondanks allerlei bezwaren denkt hij dat de kunst erdoor zal worden verdiept en breder zal worden gedragen – en daarmee krachtiger wordt en bestendiger, ook op de lange termijn

14-02-2023

In de culturele en creatieve sector hebben we drie codes. Deze codes dragen bij aan een gezonde culturele en creatieve organisatie, en daarmee ook aan een gezonde sector: Governance Code Cultuur, Code Diversiteit & Inclusie en Fair Practice Code. Drie experts vertellen over het belang van deze instrumenten, de doelen en hoe je ze kunt toepassen. Day zijn Andra Leurdijk, programmamanager Governance bij Cultuur+Ondernemen, Halima Özen, ambassadeur Code Diversiteit & Inclusie, en Anne Breure, mede-initiator Fair Practice Code.

14-02-2023

Vorig voorjaar presenteerde een Belgische werkgroep een lijvig rapport met bevindingen, adviezen en voorstellen over de manier waarop de gebouwde omgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gedekoloniseerd kan worden. Aan de hand van concrete voorbeelden geeft de werkgroep ruimtelijk vorm aan die dekolonisatie. Zo worden onder andere interventies voorgesteld voor het ruiterstandbeeld van koning Leopold II en het architectonisch belangwekkende Hôtel van Eetvelde van Victor Horta. Pauline van Roosmalen over het belang van dit rapport en of het ook relevant is voor Nederland.

14-02-2023

Afgelopen najaar schreef het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie voor de derde en laatste keer de Open Oproep Research, Act & Reflect uit. De oproep was gericht op grassroots-platforms, collectieven en organisaties die met hun activiteiten bijdragen aan een meerstemmige en inclusieve creatieve industrie. De belangstelling voor de oproep was groot en uiteindelijk zijn 9 van de 44 ingediende voorstellen ondersteund. Met de open oproep wil het fonds activiteiten stimuleren rond dekolonisatie, genderdiversiteit, sociale rechtvaardigheid, antiracisme, emancipatie van gemarginaliseerde groepen of rond de intersectie van deze onderwerpen. Deze activiteiten versterken ongehoorde en/of gemarginaliseerde stemmen. Zo dragen ze bij aan meerstemmigheid en verrijking van de creatieve industrie en vergroten ze de kansengelijkheid binnen de sector. De voorstellen konden zowel bestaan uit een reflectief programma, waarin de bestaande frames van het ontwerpveld worden bevraagd, als zich richten op de ontwikkeling van individuele makers. De aanvragers benaderden de thema’s op eigen wijze en vanuit zeer uiteenlopende perspectieven, zoals zwarte cultuur, feminisme, erfgoed, queering en (on)zichtbare beperkingen. De commissie was het meest positief over de aanvragers met een intersectionele benadering en die hun werkwijze en positionering ten opzichte van de gestelde problematiek goed konden toelichten. In deze laatste Open Oproep Research, Act & Reflect zijn van de 44 in behandeling genomen subsidieverzoeken 9 aanvragen positief beoordeeld. Het honoreringspercentage komt daarmee op 20%. Het budget van deze open oproep was € 300.000.

13-02-2023

In het boekcadeau van dit jaar, Dolfje Weerwolfje van Paul van Loon, spelen mannelijke personages de hoofdrol. Dat is ook zo in Maximiliaan Modderman geeft een feestje van Joukje Akveld, het prentenboek van de Nationale Voorleesdagen 2023, en in het Boomhut-Kinderboekenweekgeschenk over Terry en Andy. Wie de titels van de afgelopen twintig jaar bekijkt, ziet dat witte jongens en mannelijke dieren domineren in de boeken die centraal staan in leesbevorderingscampagnes die zijn gericht op jonge lezers, een publiek dat voor de helft uit meisjes en voor een kwart uit leerlingen met een biculturele achtergrond bestaat. Een meisje als hoofdpersoon komt in slechts zes van de 74 boeken (acht procent) van de leesbevorderingscampagnes De Nationale Voorleesdagen, Geef een (prenten)boek cadeau en het (prentenboek van het) Kinderboekenweekgeschenk voor. Als je duo’s zoals Timmie en Dolfje in Dolfje Weerwolfje, piraat Willem en Frank in Woeste Willem en Roef en Robbie in De tweeling van Mylo Freeman zou tellen, is het aandeel mannelijke personages nog veel hoger. Mannelijke dieren staan vaker centraal dan menselijke meisjes. Vrijwel alle menselijke hoofdpersonen – mannelijk en vrouwelijk – zijn wit en westers. De afwezigheid van vrouwelijke personages en personages van kleur is problematisch omdat het voor jonge lezers belangrijk is dat ze zichzelf kunnen herkennen in kinderboeken.

07-02-2023

Samuel Beckett schreef zijn toneelstuk Wachten op Godot voor vijf mannen. Het Groningse studententheatergezelschap GUTS wilde het stuk opvoeren. Maar cultureel studentencentrum Usva staat de opvoering niet toe, omdat er alleen mannen auditie voor de vijf mannenrollen mochten doen. Theaterprogrammeur Bram Douwes : ‘Wij zijn geen schouwburg dat professioneel theater aanbiedt. Het gaat bij ons niet om het artistieke eindresultaat, maar om het werkproces. Wij zijn een educatieve organisatie, die met cursussen en projecten alle studenten de mogelijkheid wil bieden om iets te leren.’ De mannenrollen door vrouwen laten spelen was overigens geen optie voor GUTS. Beckett heeft laten vastleggen dat de rollen alleen door mannen mogen worden gespeeld en zijn erven kijken daar streng op toe. GUTS is nu op zoek naar een ander theater dat hun voorstelling alsnog wil opvoeren. Slaat het cultureel centrum niet door in haar inclusiviteitsbeleid? En wat als het om een stuk voor vrouwen was gegaan? Dat vroeg de UKrant aan Fay Sterken van Usva’s studentenbestuur. “Daar trekken we een lijn, omdat het stuk wel opgevoerd wordt in ons theater en dit echt niet past bij ons beeld van inclusiviteit. We hebben de verantwoordelijkheid om iedereen van cultuur te voorzien en daarin inclusief te zijn.’ Elsie de Brauw speelt hetzelfde stuk bij het Rotterdams toneelgezelschap Altstadt. Altstadt heeft wel de rechten kunnen krijgen om het toneelstuk te spelen. "Wij wilden dat stuk spelen. Degene die de rechten heeft aangevraagd heeft helemaal niet genoemd dat ik een vrouw was", vertelt De Brauw. "Die zei: we zullen ons aan alles houden wat er staat. We hebben respect voor het gedachtegoed van Beckett, we zullen het decor, regieaanwijzingen en de tekst. En dat we ook het originele geslacht van de personages zullen respecteren. Dat doen we ook. Ik speel niet een man, ik niet een vrouw. Ik ben toevallig een vrouw, maar ik speel gewoon een iemand. Ik wordt ook met meneer aangesproken, maar ik heb één iemand gehoord die zei: ik vind het gek dat je meneer wordt genoemd." Beckett heeft, na een verloren rechtszaak, juridisch vastgelegd dat het alleen door mannen gespeeld mag worden. "De rechter heeft zelf aangegeven van: als de schrijver echt niet wil dat het gebeurd, kan hij zelf aan de overeenkomst een clausule toevoegen dat alleen mannen het mogen spelen. Dat is vervolgens gebeurd", vertelt Simon van den Berg, hoofdredacteur van de Theaterkrant. Toch zouden de zaakwaarnemers er een probleem van kunnen maken, zegt hij. "In diezelfde clausule staat: er mag niet toegevoegd of weggelaten worden. De producent engageert zich met absolute respect aan de tekst, zowel aan het geslacht van de personages", legt hij uit.

07-02-2023

Met het rapport ‘Een nog onverteld verhaal’ dat WOMEN Inc. en ABN AMRO vorig jaar publiceerden is de huidige staat van gendergelijkheid in de beeldende kunstwereld in kaart gebracht. Daaruit blijkt dat er nog altijd grote ongelijkheid bestaat tussen mannen en vrouwen in de kunstwereld, die zich onder andere manifesteert in onbewuste vooroordelen en grote verschillen in beloning en representatie. “Als jarenlange sponsor en partner binnen de sport, maatschappij en kunst- en cultuursector weten wij dat sponsoring bijdraagt aan positieve verandering en een versnellende factor kan zijn”, vertelt Sander Bestevaar, Hoofd Partnerships, Events & Foundations bij ABN AMRO. “We zetten ons samen met onze partners in om te versnellen op het gebied van gelijke kansen. Ook op het gebied van gelijke kansen tussen mannen en vrouwen." Het sponsorbeleid van ABN AMRO op het gebied van kunst en cultuur richt zich dan ook in het bijzonder op gelijke kansen van vrouwen in de kunst en op educatie. “Kunst is bij uitstek iets wat mensen verbindt, en laat zien waar we als maatschappij staan en stonden. Met de aangescherpte aanpak willen we de kansen voor vrouwen in de kunst helpen gelijker te maken. En dat bedoelen we in de breedste zin, van kunstenaars tot museum, en van traditionele instituten tot op straat”, aldus Bestevaar. De bank ziet het sponsorbeleid dan ook als een manier om te verbinden. Sinds 2021 heeft de bank een samenwerking met WOMEN Inc., de belangenorganisatie die zich inzet voor gelijke kansen, ongeacht gender of sekse. De bank kijkt samen met de culturele partners waar voor hen mogelijkheden zijn om gelijkheid te creëren. Met hulp van de kennis en expertise van WOMEN Inc. wordt een plan op maat gemaakt hoe de culturele partners die doelen kunnen halen, bijvoorbeeld door middel van educatieve programma’s en speciale exposities. Een van de manieren waarop de nieuwe koers binnen de kunst- en cultuur sponsor portefeuille van de bank tot uiting komt, is de toevoeging van STRAAT. ABN AMRO is hoofdpartner van het street art & graffiti museum en tijdens een gezamenlijk kick-off evenement op 21 februari wordt de tentoonstelling ‘Women in Street Art’ gelanceerd. Hierin richt STRAAT de schijnwerpers op vrouwelijke rolmodellen in de straatkunst. Ook educatie en duurzaamheid zijn gezamenlijke thema’s binnen deze nieuwe partnership. Naast nieuwe partners, wordt het beleid ook toegepast in de bestaande samenwerkingen.

06-02-2023

Geen koptelefoon, maar een prikkelarme ruimte: niet mensen met een beperking, maar het festival zélf moet zich aanpassen om toegankelijk te worden. Het is het basisprincipe van Onbeperkt Feest, een gezamenlijk initiatief van HandicapNL en Green Events. Zij sloegen de handen ineen om outdoor-festivals écht inclusief te maken. Tijdens ADE Green in oktober schaarden 10 toonaangevende festivals zoals Awakenings en Oerol zich achter het initiatief. Toegankelijkheid wordt ook vanuit de festivalsector zelf steeds meer als belangrijke pijler erkend en gedragen. De Code D&I sprak met Onbeperkt feest-projectleiders Tinha Oehl en Co-director Green Events Lyke Poortvliet.

06-02-2023

De Code Diversiteit & Inclusie gaat de online scan door ontwikkelen. De scan is onderdeel van het eerste principe van de Code: weten waar je staat. Het invullen kan helpen bij een nulmeting en monitoring van diversiteit en inclusie binnen je organisatie.

02-02-2023

“Het klinkt misschien vreemd, maar publieksontwikkeling gaat niet over publiek. Publieksontwikkeling gaat misschien pas in laatste instantie over de mensen die als publiek worden betrokken. Het gaat over ruimte voor meer en andere makers (in de cultuursector én op bestaande podia), over wie beslist over programmering en over een andere kijk op de plaats en rol van kunst en kunstinstellingen in de samenleving. Want wie er op de planken staat, bepaalt wie er in de zaal zit. Zonder breder aanbod, blijft het moeizaam om een divers publiek te bereiken. “ Aldus Sandra Trienekens, sociaal geograaf en cultuursocioloog.

02-02-2023

Twee jaar lang volgde documentairemaker Sarah Vos directeur Rein Wolfs in het Stedelijk Museum in Amsterdam. White Balls on Walls zoomt in op zijn pogingen om het museum ‘diverser en inclusiever’ te maken. Het levert anderhalf uur bespreken, aftasten, en vergaderen op. De Volkskrant, Metropolis M en NRC gingen naar de film kijken.

02-02-2023

Op 1 februari was staatssecretaris Uslu van Cultuur te gast bij de Kunstenbond en de Creatieve Coalitie voor een gesprek over fair pay en de positie van makers op de arbeidsmarkt. Een schrijnend voorbeeld van de slechte arbeidsmarktpositie van makers, die in alle culturele deelsectoren te zien is, werd onlangs duidelijk uit de resultaten van een onderzoek naar fair pay in de popmuziek. De uitkomst van dit onderzoek was schokkend: de kloof tussen de huidige praktijk en een redelijke fair pay norm is gemiddeld 75%. Om de positie van makers te verbeteren is kunstenaarsbeleid nodig: cultuurbeleid waarbij de maker centraal staat. Het huidige cultuurbeleid is te eenzijdig gericht op instellingen en plaatst de – vaak flexibel werkende – makers en uitvoerenden in een afhankelijke positie. Volgens de belangenorganisaties levert dit een kwetsbare positie op voor de werkende. Dit leidt tot slechte contracten, oneerlijke beloning, grote risico’s op ongezonde werkdruk en grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast leidt het tot onevenredige schade bij crises, zoals bij corona en bij de stijging van energieprijzen. Volgens de Kunstenbond en de Creatieve Coalitie zit de structurele oplossing in het concreet maken en handhaven van de breed omarmde Fair Practice Code en Code Diversiteit en Inclusie: handhaafbare afspraken over gelijke kansen, betere beloningen en eerlijke contracten. Hierin spelen de sociale partners een belangrijke rol, maar ook de staatssecretaris. Zij heeft een voorwaardenscheppende en een regisserende taak, en kan als financier ook de naleving van deze codes afdwingen en handhaven. De Kunstenbond en de Creatieve Coalitie hebben in hun gesprek met de staatssecretaris aangedrongen op invoering van verplichtende maatregelen om fair pay en fair practice na te komen en cultuurmakers in het toekomstige beleid centraal te stellen. Ook voor het waarmaken van andere ambities van de staatssecretaris op het gebied van cultuureducatie en – participatie is herstel van de arbeidsmarkt en verbetering van de positie van de cultuurmakers en kunstprofessionals een essentiële voorwaarde.

31-01-2023

Voor zijn gewilde textiel keek het Helmondse Vlisco de techniek af in Indonesië en nam het patronen en kleuren over die in Afrikaanse landen populair waren. De stoffen zijn dus een fusieproduct, maar kunnen we hier wel van gelijkwaardigheid spreken? Dat schrijft Marian Duff. Zij is de oprichter en directeur van Oscam (het Open Space Contemporary Art Museum) in Amsterdam-Zuidoost en gespecialiseerd in new narratives in het museale landschap.

31-01-2023

De Jaarrapportage 2022 van de Cultuurmonitor van de Boekmanstichting biedt een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen in de cultuursector in 2022, geheel nieuwe thema-analyses en geactualiseerde versies van alle domein-analyses. Op 31 januari werd de Cultuurmonitor gepresenteerd in de Kunsthal in Rotterdam. Uit de analyses blijkt o.m. dat de impact van corona op het werk in de culturele sector ongelijk verdeeld  is en dat  de sector nog steeds  kampt met een flink personeelstekort. De cultuurmonitor kijkt onder andere naar het verschil tussen werknemers en zelfstandigen. Het aantal werknemers nam af in 2020 en herstelde zich deels in 2021, terwijl het aantal zzp’ers bleef groeien: tussen 2019 en 2021 van 141.860 naar 149.830. Omdat de cultuurmonitor 2022 niet beschikt over alle cijfers van 2022, is niet te zeggen hoe die ontwikkeling vorig jaar was. De groei geldt niet voor alle beroepen in de culturele sector. Het aantal zzp’ers in de podiumkunsten dat zich niet met het artistieke werk bezighoudt, zoals technici en ondersteunend personeel, daalde in deze periode van 1.910 naar 1.090 personen – bijna een halvering. In de zogeheten creatieve zakelijke dienstverlening van bijvoorbeeld architecten en ontwerpers nam het aantal banen juist toe, net als de omzet van deze zelfstandigen. Uit de analyse blijkt dat de groei van het aandeel zzp’ers vooral van kunstenaars komt. Het aantal zelfstandigen in de Nederlandse arbeidsmarkt nam tussen 2010 en 2021 toe met 37 procent. In die periode groeide het aantal zzp’ers in de culturele en creatieve sector met 61 procent. Het leeuwendeel van deze groei komt uit de deelsector ‘Kunsten en cultureel erfgoed’, waar bijvoorbeeld podiumkunsten onder vallen. Daar was de toename 75 procent, terwijl in deze deelsector al het grootste deel van de zelfstandigen in de culturele sector te vinden is. 

31-01-2023

Op grond van de wet Ingroeiquotum en streefcijfers gaan bedrijven vanaf dit jaar rapporteren aan de SER over genderdiversiteit in de (sub)top. Grote bedrijven ontvangen deze maand een nieuwjaarskaart om de opening van het diversiteitsportaal aan te kondigen. Op 31 januari gaat het SER Diversiteitsportaal open voor bedrijven die onder de wet vallen. Hier is alle informatie over de wet te vinden en kunnen bedrijven hun jaarlijkse rapportage over de streefcijfers, de man-vrouwverhouding en het plan van aanpak indienen.

30-01-2023

Cultuurhuis Wherelant in Purmerend is gestart met een theaterschool voor jongeren met een verstandelijke beperking. Opmerkelijk: het verzoek hierom kwam uit de doelgroep zelf. Op 14 mei 2023 staan ze met een première in het Amsterdamse Theater Bellevue. De 12 studenten van de Theaterschool van Cultuurhuis Wherelant geven daar een voorstelling, in samenwerking met theatergezelschap Mugmetdegoudentand. Een week later doen ze het nog eens dunnetjes over in Theater Purmaryn in Purmerend. Een geweldige ervaring voor een bijzondere groep studenten. “Wij hadden al jaren een activiteit voor hen met theatergroep Flexibel, op de zondagmiddagen,” vertelt afdelingshoofd speciale groepen en projecten Jantine Geels. “Op een gegeven moment zeiden enkele deelnemers: wij vinden dit zo leuk, kunnen wij hier niet ons beroep van maken?” Leider Henriëtte ter Riet van Flexibel en Jantine gingen ermee aan de slag. Zij staken 5 jaar lang de tijd en energie erin om de opleiding van de grond tillen. En op 3 oktober 2022 ‘ging de bel’ voor de eerste lesdag. De studenten komen 2 keer per week naar Cultuurhuis Wherelant. De maandagen staan in het teken van ‘train je lijf’. Met onder andere theateryoga en spel- en danslessen worden zij fysiek getraind. Op de woensdagen wordt de theaterwereld naar de school gebracht. Professionals zoals acteur/poppenspeler Servaes Nelissen en actrice Joan Nederlof komen naar Purmerend om les te geven en vaardigheden bij te brengen. De studenten kunnen na de opleiding verder met een verdiepingsjaar waarin zij meespelen in voorstellingen. Maar ze kunnen ook werk zoeken als assistent van theaterdocenten of in de hospitality, in de theaterwereld of elders. Professioneel acteur worden is soms ook mogelijk. De Theaterschool is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van provincie Noord-Holland. Cultuurhuis Wherelant ontving de subsidie vanuit de Impuls samenwerking cultuur- of erfgoedorganisaties van de provincie Noord-Holland. De focus ligt op samenwerking ten behoeve van de toekomstbestendigheid van kleinere tot middelgrote culturele en erfgoedorganisaties. De regeling is onderdeel van Motie 42, het Economisch herstel en duurzaamheidsfonds van de provincie Noord-Holland.

26-01-2023

Besteed de 19,6 miljoen euro die staatssecretaris Gunay Uslu heeft uitgetrokken ter stimulering van jongerencultuur, dichtbij de jongeren die je wilt bereiken en bied hun ruimte om op innovatieve manieren financiering aan te vragen, bepleit Halima el Ghamarti, directeur van BOKS Jongerencultuurhuis, Utrecht. Dus júist naar kleine centra laten gaan en niet (alleen) naar de usual suspects.

26-01-2023

Met termen als outsider art en volkskunst maken we een duidelijk onderscheid tussen kunst met en zonder hoofdletter K. Deze labels maken vrouwelijke kunstenaars minder zichtbaar. “Volkskunst veroordeelt de kunstenaar tot zijn beperkte scholing, outsider art plaatst de kunstenaar buiten de maatschappij. Beide termen werken daarmee stigmatiserend. Nu de aandacht groeit voor vrouwelijke kunstenaars is het tijd om naast gender ook de mate van scholing en het psychisch welzijn van de kunstenaar niet de boventoon te laten voeren, want alleen op die manier kunnen we een zo inclusief mogelijk overzicht creëren van onze kunstgeschiedenis.”, schrijft Hagar Schuringa.

26-01-2023

Dit jaar zal het Dordrechts Museum voor het eerst de Galateaprijs organiseren samen met de Galatea Foundation. Eind 2022 werden kunstenaars met een recent migratieverleden opgeroepen zich, via een Open Call, aan te melden voor de Galateaprijs 2023. Het Dordrechts Museum en de Galatea Foundation zijn enorm verheugd met de vele aanmeldingen. Uiteindelijk is er door een jury een selectie gemaakt van acht kunstenaars die kans zullen maken op de Galateaprijs 2023. Van 25 maart tot en met 20 augustus zal het werk van Berkay Tuncay, Marfa Vasilieva, Mohammad Abou Chair, Natalia Olhova, Natalia Grezina, Noor Issa, Tasha Arlova en Vita Buivid te zien zijn in een gezamenlijke tentoonstelling in het Dordrechts Museum. Hierbij staan het werk en de kunstenaars centraal en kan de bezoeker van het museum kennismaken met het veelzijdige talent. Op 11 juni zal de jury een winnaar bekend maken. Die zal een penning ontvangen en een geldbedrag van 2500 euro ter ondersteuning van diens verdere creatieve ontwikkeling in Nederland. Ook zal er door het publiek een favoriet gekozen worden. De winnaar van de publieksprijs ontvangt een eervolle vermelding op zaal.

24-01-2023

Met haar toonaangevende werk bevraagt Chequita Nahar de thema’s diversiteit en inclusie binnen het hedendaagse sieradenveld. Het aanwakkeren van deze discussie is een reden voor de opname in de BNO uitgave ‘Dutch Designers Yearbook ’22.’ Nahar schittert in de rubriek beste prijswinnende designcases van het afgelopen jaar, met als overkoepelend thema ‘chaos’. Nahar zegt hierover: “Je hebt chaos in je hoofd nodig om orde te brengen in het maken”. In dit interview spreekt zij onder meer over haar sieraden als krachtig sprekende dragers van stille communicatie en haar streven om de verscheidenheid en kleur in de Surinaamse en Nederlandse cultuur zichtbaar te maken. Nahar is de winnaar van de Françoise van den Bosch Prijs 2022.

24-01-2023

Koepelorganisatie STOMP kijkt terug op een geslaagd jaar en zet ook in 2023 vol in op groei. STOMP-coördinator Koen Beerkens: “De afgelopen twee jaar hebben we ruim 20 nieuwe leden mogen verwelkom, waardoor STOMP nu in totaal 108 leden telt. Steeds meer labels en mensen uit de independent industrie voelen zich vertegenwoordigd door en betrokken bij STOMP. Bijkomend voordeel is dat dankzij deze betrokkenheid van onze leden ook steeds meer partners en sponsoren willen aanhaken.” Van Weijen: “Waar we verder trots op zijn, is de constante groei van het marktaandeel van de indies, zowel wereldwijd als lokaal. Uit de cijfers blijkt eens te meer dat indies noodzakelijk zijn als kweekvijver voor het muzikale ecosysteem.” Beerkens: “We zijn samen met GfK gestart met een driemaandelijkse marktupdate voor onze leden, waarmee we antwoord geven op vragen als: welke independent artiesten en labels doen het goed in specifieke genres? En hoe hard groeit de independent streamingmarkt per genre? Veel rock-, dance- of jazzlabels zien zichzelf bijvoorbeeld zelden terug in de reguliere hitlijsten, terwijl zij ¬binnen hun genre ontzettend succesvol kunnen zijn. Dat willen we inzichtelijk ¬maken.” Diversiteit en inclusiviteit blijft de aandacht opeisen. Kees van Weijen, bestuursvoorzitter van STOMP: “Daar zijn we al veel langer mee bezig, maar het afgelopen jaar hebben we echt stappen gezet. Het blijft ontzettend belangrijk dat meer vrouwen de kans krijgen zich in te gaan zetten voor bestuursfuncties binnen de muziekindustrie. Sowieso moeten mensen die ambities hebben ¬erkend én herkend worden.” STOMP blijft zich de komende tijd focussen op netwerken en educatie.

16-01-2023

Institutionele kritiek leeft: overal in de wereld staan kunstenaars op om te eisen dat instituten veranderen. De samenstelling van de staf, de herkomst van de geldstromen, algehele toegankelijkheid zijn slechts enkele van de hete hangijzers. Remco Torenbosch schrijft over de opgeleefde interesse in deze specifieke vorm van kritiek aan de hand van twee recent verschenen publicaties: After Instititions van Karen Archey en The Art of Critique van Melanie Bühler.

16-01-2023

Musea willen natuurlijk iedereen laten genieten van de tentoonstellingen, maar hoe zorg je ervoor dat blinden en slechtzienden een foto kunnen ‘zien’? Reden voor Museum Hilversum om samen met fotografisch vormgever Daphne Wageman en Canon te onderzoeken of en hoe je een foto kunt visualiseren door het in lagen te printen waardoor er reliëf ontstaat. Daphne Wageman heeft een maand lang in nauwe samenwerking met Clemens Weijkamp van Canon gewerkt aan een foto van Bart Maat. Zij onderzochten hoe de foto zo kon worden opgebouwd dat een blind of slechtziend iemand er informatie uit kon halen. Wageman spreekt overigens uit ervaring. Nadat ze door een vlek op haar oog tijdelijk (geheel) blind is geweest, heeft ze een ontdekkingstocht naar de belevingswereld van visueel beperkte mensen gepresenteerd in de tentoonstelling BlindZicht.

16-01-2023

Voor het eerst konden bezoekers met een auditieve beperking een voorstelling in het Osse theater De Lievekamp bezoeken waarbij tolken gebarentaal aanwezig waren. Daarmee konden ze op 15 januari optimaal van musical ‘Kruimeltje!’ genieten. Een intensieve klus voor de tolken gebarentaal Merlin Dik (onder andere Kruimeltje) en Marjolijn van Roekel (Keesie), want een zeventig minuten durende musical is zwaar. Brabants Dagblad sprak met de tolken en met enkele bezoekers. In het kader van inclusie en diversiteit hoopt De Lievekamp vaker een voorstelling met tolken gebarentaal te vertonen. Volgend jaar wil het theater ook voorstellingen voor blinde en slechtziende gasten aanbieden.

12-01-2023

Het theater bereikt de laatste tijd steeds meer een nieuw publiek: jong, divers en vooralsnog onbekend met toneel. Dat stellen directeuren en programmeurs van verschillende theaters in Nederland.

12-01-2023

Leesclub Buskeda (‘zoektocht’ in het Papiamentu) wordt georganiseerd door de Eindhovense schrijfster Gisèle Mambre en de literaire stichting Watershed. Bij Buskeda lees je boeken waarover je een goed gesprek kan voeren. Over afkomst, familie en de vraag waarom je bent wie je bent. Initiatiefnemer Gisèle Mambre vertelt in het Eindhovens Dagblad wat de nieuwe leesclub zo speciaal maakt. Mambre : “Ik kies bewust boeken uit van mensen van kleur, vrouwen, niet-westerse schrijvers en queer schrijvers: stemmen die minder worden gehoord, maar die zeer de moeite waard zijn om te lezen en te bespreken.” In de vier weken vanaf het begin van de leesperiode tot aan de afsluitende ontmoeting met de auteur organiseert ze enkele Zoom-sessies waarin de deelnemers in gesprek gaan over de thema’s van het boek. In februari leest Buskeda het boek Ongekende liefde van Vamba Sherif, later dit jaar komen onder meer boeken van Raoul de Jong en Lisa Weeda aan de beurt.

12-01-2023

Stichting Backstage Pass wil de diversiteit en de inclusie binnen de Nederlandse evenementensector vergroten. Hiertoe lanceert de stichting het project Podiumtechniek voor Meiden. Medeoprichter Jessica Dassen geeft tekst en uitleg. Meiden van 15 tot en met 17 jaar die geïnteresseerd zijn in een baan, voor en achter de schermen van een optredende band of artiest, kunnen op 30 januari in jongerencentrum Dynamo in Eindhoven een indruk krijgen wat er zoal mogelijk is op het gebied van podiumtechniek.

10-01-2023

Vrouwelijke componisten en vrouwelijke dirigenten zijn in opmars: dat is de conclusie van het Britse online muziekmagazine Bachtrack. Uit het jaarlijkse muziekoverzicht van Bachtrack blijkt dat bijna de helft van de levende klassieke componisten vrouw is. Dat is nogal een verschil ten opzichte van eerdere jaren. In 2013 stond er nog geen enkele vrouw in de top 200 van levende componisten. In 2019 was dat er nog maar één. En in 2022 staan er al 9 vrouwen in de top 20. Ook bij de dirigenten is een toename te zien. In de top 100 van drukst bezette dirigenten worden nu 12 vrouwen vermeld, waaronder 'onze' Karina Canellakis, chef-dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest. In 2013 stond er nog maar één vrouw in de hele lijst. Het onderzoek wijst ook uit dat de gemiddelde leeftijd van de drukst bezette dirigenten is gedaald van 61 jaar (in 2010) naar 46 jaar (in 2022). In het overzicht van Bachtrack nog meer statistieken, o.m. de meest uitgevoerde componisten, muziekstukken, opera's en de meest gevraagde musici van 2022.

10-01-2023

Op 1 november 2022 gaven drie makers uit diverse disciplines (dans, theater, mime en muziek) inzicht in wat voor hen wel en niet werkt en welke stappen zij ondernemen om de podiumkunstensector inclusiever te maken. En zij gingen daarover in gesprek met collega’s in de zaal. De Raad voor Cultuur constateerde in zijn advies voor de BIS 2021-2024: `Als er een veld is binnen de kunsten dat direct aansluit bij de leefwereld van het publiek, dan is het dat van de jeugdpodiumkunsten. (…) Op het gebied van diversiteit en inclusie (op het podium en in de zaal) lopen de jeugdpodiumkunstinstellingen voorop.’ Dit was voor de NAPK aanleiding om drie artistiek leiders uit de jeugdpodiumkunsten uit te nodigen voor een panelgesprek in Maas Theater en Dans om ons allen te inspireren. Hoe gaan zij om met kennis van het publiek? Hoe maken zij bijvoorbeeld werk dat geschikt is voor meerdere leeftijden? Een kind of jongere zit namelijk nooit zonder volwassen begeleider in de zaal. En veel klassen die naar het theater komen, kennen een zeer diverse samenstelling. Het gesprek met Caecilia Thunnissen van Oorkaan, Dalton Jansen van BlackBirds en o.a. DOX en René Geerlings van Maas Theater en Dans, gemodereerd door Mahutin Awunou, is terug te zien.

15-12-2022

Artnet komt op 13 december naar buiten kwam met veelzeggende cijfers over de kunstsector in de VS. In het rapport, getiteld The Burns Halperin Report, is een overzicht opgenomen over het aantal vrouwelijke en zwarte kunstenaars dat een rol speelt bij de aankopen en exposities in de musea van de VS. Hoewel vrouwen iets meer dan 50 procent van de wereldbevolking uitmaken, en ook bijna de helft van het aantal afgestudeerden van kunstacademies vrouw is, was de afgelopen jaren slechts 11 procent van de aankopen en 14 procent van de exposities in de VS gewijd aan het werk van vrouwelijke kunstenaars. Bij kunstveilingen was in slechts 3,3 procent van de gevallen een vrouwelijke kunstenaar in de verkoop. Het gaat daarbij steevast ook om recent werk van kunstenaars als Louise Bourgeois, Georgia O’Keeffe en Frida Kahlo. Binnen de groep vrouwelijke kunstenaars is het aantal vrouwen van kleur ook nog eens ondervertegenwoordigd. Ze maakten voor 0,5 procent deel uit van de aankopen in musea, terwijl ze 6,6 procent van de bevolking vormen. Zwarte kunstenaars (m/v/x) zijn sowieso ondervertegenwoordigd. Terwijl 8 procent van de kunstenaars in de VS Zwart is, maakten zij in de laatste jaren slechts 2 procent van de aankopen en 6 procent van de exposities uit. Artnet constateert dat het ook hier vooral gaat om contemporaine kunstenaars, en dat de cijfers wel iets stijgen, maar dat dat nauwelijks merkbaar is.

15-12-2022

Er worden veel gegevens verzameld over en onderzoeken gedaan naar de culturele en creatieve sector. Maar wat zeggen die data en onderzoeken? Rogier Brom laat in het openingsartikel van ‘Boekman #133: Onderzoek en data’ zien dat indicatoren als publieksbereik of eigen inkomsten kunnen zorgen voor een eenzijdig perspectief op kwantitatief resultaat zonder oog voor de gevolgen ervan voor het beleid van een instelling. Hij benadrukt de noodzaak van langlopende monitoring om trends en ontwikkelingen binnen de verschillende sectoren beter in kaart te kunnen brengen.

13-12-2022

Onlangs verscheen de Kamerbrief over toegankelijkheid in de culturele en creatieve sector voor mensen met een beperking van staatssecretaris Gunay Uslu. Er is vooruitgang geboekt, schrijft ze, maar we zijn er nog lang niet. Daarom wordt de Code Diversiteit & Inclusie minder vrijblijvend. Dat maakt de urgentie om nu echt werk te maken van toegankelijkheid groter dan ooit. Zo’n 1 op de 10 Nederlanders heeft een auditieve, visuele, lichamelijke of verstandelijke beperking, psychische kwetsbaarheid, chronische ziekte of een combinatie hiervan. Dit zijn ongeveer 2 miljoen mensen die niet vanzelfsprekend en overal mee kunnen doen aan kunst en cultuur. Aan de hand van drie basisprincipes en enkele inspirerende praktijkvoorbeelden laat Claudia Marinelli, specialist cultuurparticipatie bij LKCA. zien hoe je hen kunt laten deelnemen aan kunst en cultuur.

12-12-2022

Tijdens een congres van COC Nederland en Rutgers over gender- en seksuele diversiteit in het primair onderwijs werd, op 3 november, de nieuwe website queerkinderboeken.nl gelanceerd. Op de website zijn kinderboeken te vinden die gender- en/of seksuele diversiteit als thema hebben of die genderstereotypen aan de kaak stellen. De boeken kunnen leerkrachten, ouders en andere opvoeders helpen om deze thema’s bespreekbaar te maken en om kinderen een inclusiever boekenaanbod te bieden. De website is een uitbreiding van het succesvolle queerboeken.nl, dat zich richt op jongeren vanaf twaalf jaar. Dit project is een samenwerking tussen COC Nederland, de Leescoalitie en IBBY-Nederland en wordt mede mogelijk gemaakt door De Versterking. De Taalunie ging in gesprek met medeoprichters Pim Lammers en Maartje Bolt over het hoe en wat van de website.

08-12-2022

In haar toespraak bij de uitreiking van de Nobelprijs voor literatuur op 7 december ging Annie Ernaux in op de redenen waarom ze schreef. Ze sprak over haar milieu, het schrijven in de ik-vorm en de achterstelling van vrouwen in de literatuur. “We see it today in the revolt of women who have found the words to disrupt male power and who have risen up, as in Iran, against its most archaic form. Writing in a democratic country, however, I continue to wonder about the place women occupy in the literary field. They have not yet gained legitimacy as producers of written works. There are men in the world, including the Western intellectual spheres, for whom books written by women simply do not exist; they never cite them. The recognition of my work by the Swedish Academy is a sign of hope for all female writers.”

08-12-2022

Schrijver Gisèle Mambre, literaire organisatie Watershed en de Eindhovense boekhandel Van Piere starten vanaf 7 december met Buskeda, een nieuwe alternatieve leesclub, zowel online als offline. Met Buskeda (Papiamentu voor ‘zoektocht’) besteden zij aandacht aan boeken met afwijkende geluiden vanuit veel verschillende hoeken van de samenleving. De nadruk ligt op vrouwelijke schrijvers, niet-West-Europese schrijvers en schrijvers uit de LHBTIQ-hoek. Het eerste boek dat de leesclub behandelt is Last van Ellen Ombre dat in september van dit jaar verscheen. De schrijfster komt op 11 januari 2023 naar boekhandel Van Piere om in gesprek te gaan met haar lezers. Tot en met de zomer van 2023 worden er in totaal acht boeken behandeld, telkens in een programma van vier weken per boek. Elk programma rond een boek wordt afgerond met een live ontmoeting tussen de auteur en de Buskeda-lezers in Boekhandel Van Piere in Eindhoven.

06-12-2022

Culturele organisaties kunnen gebruikmaken van platform Stage Cultuur Inclusief voor het plaatsen van vacatures voor stage- en startersplekken. Het platform is bedoeld om de instroom van divers talent te bevorderen. Stage Cultuur Inclusief is een initiatief van de zes Rijkscultuurfondsen, en is recentelijk verlengd tot 1 november 2023. Via het platform kunnen culturele instellingen kosteloos: vacatures plaatsen; een voorselectie van stagiair(e)s ontvangen via het platform; advies krijgen over matching en D&I. Na een geslaagde match, via het platform, kan een culturele instelling (drie keer) een aanvraag doen voor een financiële bijdrage van maximaal € 1000 per ingevulde vacature. Aan het plaatsen van de vacature zijn geen kosten verbonden. Wel is het nodig om een account aan te maken op het platform.

05-12-2022

Dans blijkt een uitstekende manier te zijn om jonge peuters met een taalachterstand te helpen. Daarom hebben Kober Kinderopvang, cultuurcoördinator CultuurCompaan uit Roosendaal en dansgezelschap De Stilte uit Breda samen het project KunstUK ontwikkeld. ‘Kinderen die geen Nederlands praten, spreken immers wél de taal van dans’, zegt ‘Dans slaat een brug tussen de non-verbale taal van het lichaam en het gesproken woord.’ Milou Schneijdenberg van CultuurCompaan: ,,Dans en muziek zet kinderen soms op de voorgrond die zich normaal niet zo durven laten zien”. KunstUK bestaat uit een reeks workshops voor de kinderen van 2 tot en met 4 jaar. Het hoogtepunt is het bijwonen van de dansvoorstelling Wacht ‘s Even van De Stilte in theater De Kring in Roosendaal. KunstUK op, een tweejarige pilot die zich richt op alle peuters die in Roosendaal door Kober worden opgevangen. Dat zijn er zes- à achthonderd. KunstUK komt voort uit Spelendwijs, een project voor kinderen uit Breda dat workshops combineert met een bezoek aan een dansvoorstelling. Met dit project investeert Kober in nauwe samenwerking met de Stilte in de beste ontwikkelkansen voor álle kinderen.

01-12-2022

Studenten worden nog te vaak gediscrimineerd bij het zoeken van een stageplek, met name op basis van opleiding of culturele achtergrond. Wat doet de cultuursector om stagediscriminatie te voorkomen? Stage Cultuur Inclusief vertelt over hun aanpak. Het stage- en startersplatform Stage Cultuur Inclusief is mogelijk gemaakt door de rijkscultuurfondsen : Nederlands Letterenfonds, Mondriaan Fonds, Nederlands Filmfonds, Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Fonds voor Cultuurparticipatie en Fonds Podiumkunsten

01-12-2022

Om als culturele instelling een bepaald publiek te bereiken is het belangrijk je bewust te zijn van het verhaal dat je met je product vertelt. Over wie gaan jouw voorstellingen, tentoonstellingen, boeken, films of andere vormen van programma eigenlijk? Welke doelgroepen kunnen zich in het verhaal herkennen? Hoe worden deze doelgroepen afgebeeld, en vanuit welk perspectief? Met name achter de laatste twee vragen schuilt een belangrijk theoretisch concept, namelijk de zogenoemde gaze of blik. In een artikel verkent Code Diversiteit en Inclusie wat het concept inhoudt, en worden er voorbeelden en tips gegeven hoe je met de gaze om kunt gaan.

01-12-2022

Stichting Backstage Pass wil de diversiteit en de inclusie binnen de Nederlandse evenementensector vergroten. Hiertoe lanceert de stichting het project Podiumtechniek voor Meiden. Slechts 15% van de licht- en geluidstechnici, stagehands en stagemanagers bestaat uit vrouwen, zo blijkt uit onderzoek onder 20 poppodia in Nederland. De beroepen op en rond een podium worden veelal uitgevoerd door een homogene groep mannen, waardoor het werkveld weinig toegankelijk is voor vrouwen. Volgens Stichting Backstage Pass kan en moet dat anders. Het eerste project van de stichting Podiumtechniek voor Meiden gaat in december van start met een reeks inspiratiedagen in podia door heel Nederland. Hier kunnen jonge vrouwen, die nog voor hun studiekeuze staan, ervaren wat het werken op en rond het podium inhoudt. Vrouwelijke professionals geven uitleg over hun beroep als onder andere geluidstechnicus, backliner of stagemanager met als doel de bezoekers te inspireren om ook voor een carrière in podiumtechniek te kiezen. Daarnaast zijn er backstage tours en staan er verschillende muziekopleidingen klaar om vragen van deelnemers te beantwoorden. De eerste inspiratiedag start op 10 december in het Haagse Paard. Daarna worden Ekko in Utrecht (11 december), Paradiso Amsterdam (17 december) , Dynamo in Eindhoven (30 januari) aangedaan. De reeks eindigt op 6 februari met een sessie in Spot Groningen. Podiumtechniek voor Meiden wordt mede mogelijk gemaakt door onder andere Friendly Fire, MOJO en Shure.

29-11-2022

In september heropende na een renovatie van elf jaar het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), waarbij niet alleen de neoclassicistische architectuur verzorgd werd, maar waar het Rotterdamse architectenbureau KAAN na een open oproep een ambitieus masterplan mocht uitwerken. Tijdens haar studie kunstgeschiedenis bezocht Helena Julian regelmatig het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. ‘Je viel van de ene verbazing in de andere, maar er werd verwacht dat je het waarom van deze verbazing zelf wist te plaatsen.’ Nu keert ze terug om te zien wat er overblijft van die ervaring en of de ontwikkelingen die het afgelopen decennium in de (kunst)wereld hebben plaatsgevonden, een plek krijgen in het gerenoveerde museum. “Met de transhistorische opstelling spreekt het KMSKA haar ambities uit. Het is een methodologie vol goede intenties, één waarmee ze zich als een ‘historisch museum voor het nu’ willen profileren. De ambities zijn zoals gezegd uitgesproken, maar de werkelijke consequenties nog niet helemaal. Een transhistorisch beleid heb je nodig om een historische collectie te verzorgen en met aandacht te kijken naar haar tekortkomingen. Met die lacunes in het vizier, zou een algeheel inclusiever besluit gevormd kunnen worden dan dat nu het geval is. Winst over de lijn zou zijn als de blik op het verleden wordt uitgebreid en gecontextualiseerd, en er dialogen worden gevormd met hedendaagse kunstenaars die toen niet tot de canon zouden behoren, maar die we nu broodnodig hebben. Het zou naast het vieren van de gevestigde historische namen een handreiking kunnen zijn naar zij die inherent deze geschiedenis delen. “

24-11-2022

“Werken met mensen die een beperking hebben, levert zulke mooie resultaten op! Je kunt drempels bijna altijd wegnemen.” LKCA sprak met Janine Slijkhuis van theater Het Pakhuis in Hoorn en Jelle van der Meulen van Stadsschouwburg de Harmonie in Leeuwarden. Midden 2020 ondertekenden Het Pakhuis en De Harmonie de Agenda Inclusieve Podiumkunsten. Sindsdien zetten beide organisaties mooie stappen op het pad van inclusie.

24-11-2022

Het LKCA zet de uitgangspunten van de 'Kamerbrief toegankelijkheid culturele en creatieve sector voor mensen met een beperking' van staatssecretaris Uslu , d.d. 10 november jl., op een rij. Behalve goede voorbeelden en huidige afspraken benoemt Uslu ook acties en kansen voor een toegankelijke cultuursector. LKCA reflecteert op haar rol op de weg naar verbetering.

24-11-2022

Zowel op het scherm als achter de schermen blijft de representatie en de positie van vrouwen in de Nederlandse film- en av-sector achter bij die van mannen, zo blijkt onder meer uit het begin dit jaar gepubliceerde sectoronderzoek ‘Beter is nog niet goed’. Waarom is het probleem zo hardnekkig en waar ligt de oplossing? Mirjam Groen sprak met actrice Jacqueline Blom, regisseur en scenarist Corien van der Zwaag, beide initiatiefnemers van Point of VieW, een platform dat ‘bouwt aan gelijkwaardige vertegenwoordiging van vrouwen en het vrouwelijke perspectief in de Nederlandse kunst en cultuur’, en met Esther Schmidt van Vrouwen in Beeld, een stichting die de positie en zichtbaarheid van vrouwen in de film- en audiovisuele sector versterken. Samen met de Universiteit Utrecht heeft Vrouwen in Beeld het onderzoek ‘Beter is nog niet goed’ uitgevoerd.

24-11-2022

Hoe veranderde #MeToo de Nederlandse filmindustrie de afgelopen vijf jaar? Sabeth Snijders sprak met Marina Wijn en Susanne Groen, castingdirectors, en met Sytske van der Ster, actrice en bestuurslid bij acteursbelangenvereniging ACT, en actrice en schrijfster Maryam Hassouni. O.m. over de vraag of extra vertrouwenspersonen en meldpunten verschil maken en of er nog winst te behalen is als het gaat om grensoverschrijdend gedrag op en rond de set.

24-11-2022

De verkoop van kunstwerken van Afrikaanse makers is enorm populair. Nog niet eerder waren er internationaal zoveel veilingen met werk van hen. In 2021 steeg de verkoop van Afrikaanse kunst met maar liefst 44 procent. Dat blijkt uit het Modern and Contemporary African Artist Market Report 2016-2021 van het onderzoeksbureau ArtTactic. Wat is de reden daarvoor? „Kunst bungelt wat achter de maatschappelijke ontwikkelingen aan. De kunstmarkt volgt de maatschappelijke ontwikkeling en de focus ligt nu op kunstenaars van kleur”, zegt Arno Verkade, Managing Director Christie’s in Duitsland en Nederland. Tien jaar geleden was dat met Chinese kunstenaars het geval, nu met die van het Afrikaanse continent. „Verzamelaars gaan altijd met een trend mee, dat zag je ook bij Cobra, en in de zeventiende eeuw ook al.” Jean-Paul Engelen, veilinghuis Phillips , zegt ook dat de trend op de China-trend lijkt, maar ziet ook verschillen. „Het grote verschil is dat we nu terugkijken. Musea vragen zich af: wat hebben we gemist, welke kunstenaars hebben we over het hoofd gezien. Door nu ook oog te hebben voor kunstenaars van zo’n vijftig of zestig jaar geleden, verandert de canon. Dat is echt een verschil met de China-trend van een paar jaar geleden, toen werd er zoals vaak bij trends alleen gekeken naar wat er nu op dit moment toe doet.” Beiden zien ook dat sociale media een belangrijke rol spelen in de aandacht. Volgens Verkade kijkt een verzamelaar nu niet meer naar welke academie een kunstenaar is gegaan, of door welke galerie hij wordt vertegenwoordigd: „Jongere en met name Chinese verzamelaars bewandelen niet meer standaard het pad van eerst alle tentoonstellingen bekijken en catalogussen lezen, maar ze schaffen meteen aan.” Volgens Engelen wordt sinds de pandemie nu meer dan de helft van de kunst online verkocht. Volgens galerist Ron Mandos nemen de prijzen zo enorm toe, omdat er meer kennis van Afrikaanse kustenaars is gekomen door de Black Lives Matterbeweging. Op kunstbeurzen worden hogere bedragen gevraagd voor Afrikaanse kunstenaars, maar die gaan toch nog steeds naar de gevestigde namen, stelt de Nigeriaanse kunstenaar Sokari Douglas Camp vast. En ondanks meer aandacht in galeries en musea is volgens haar kunst van zwarte kunstenaars nog altijd minder waard dan dat van witte kunstenaars.

21-11-2022

Nina Menkes betoogt in haar documentaire Brainwashed : : Sex, Camera, Power, getoond op IDFA, dat ideeën over vrouwen in films onbewust gemeengoed zijn geworden, en dat die ideeën hebben bijgedragen aan seksuele intimidatie en discriminatie. Talloos zijn de voorbeelden van gefragmenteerde vrouwelijke lichamen. Zie de vele close-ups van blote borsten en billen, ontdaan van een hoofd. Ze illustreert haar betoog over de male gaze, de mannelijke blik, waaraan we met z’n allen zo gewend zijn geraakt, met talloze voorbeelden uit Hollywoodklassiekers en bekroonde arthousefilms.

21-11-2022

Het Concertgebouw in Amsterdam organiseerde op 17 november een symposium over diversiteit in de wereld van klassieke muziek. Journalist Stephan Sanders en violist Yannick Hiwat vertelden in NOS Met het Oog op Morgen over het belang daarvan. "Op mijn zesde kwam ik in aanraking met de viool. Die klank greep mij zo erg, dat ik besloot het instrument mee te nemen in de rest van mijn leven", aldus Yannick Hiwat. "Ik voelde me geen buitenstaander totdat ik daar door mijn omgeving op werd gewezen. De buitenwereld vond het niet normaal dat er donkere musici zijn." "Het is ook heel belangrijk dat de verschillende bronnen van de gecanoniseerde, klassieke componisten bekend worden. Witte mannen uit Europa hebben heel vrijelijk geput uit een enorm arsenaal aan Aziatische en Afrikaanse muziek", weet Sanders. "Als we iets willen veranderen binnen de cultuur sector, dan is educatie essentieel", gaat Hiwat verder. "Er is een diepe, rijke put aan historie en voorgangers. We kunnen eeuwen aan rolmodellen vinden, als we die zoeken. Die moeten we ook aangereikt krijgen in onze muziekopleiding."

21-11-2022

Studente Laura van Hazendonk heeft een ‘stortvloed aan haatreacties’ gekregen nadat bekend werd dat ze er samen met twee medestudenten voor heeft gezorgd dat een aantal schilderijen zijn verwijderd bij de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). De TU/e verdedigt het besluit door te stellen dat de relevantie van een schilderij in een openbare ruimte in één oogopslag duidelijk moet zijn. De studenten voelden zich niet prettig bij de vijf schilderijen. Ze constateerden dat alle afgebeelde mannen hoogleraar waren, terwijl de vrouwen enkel decor leken te zijn. "Terwijl de faculteit juist meer vrouwen aan wil trekken", zeiden ze al in augustus in universiteitsblad Cursor. Ze voerden actie door een parodie te maken op de schilderijen. Ze gaven de mannen korte truitjes aan en de vrouwen een toga. Het leidde er uiteindelijk toe dat de schilderijen werden weggehaald. Twee weken geleden kwamen er foto's en een cartoon voor in de plaats.

17-11-2022

De vergrijzing in Nederland is een veelkleurige. Steeds meer ouderen in en buiten de zorginstellingen hebben een migratieachtergrond. En dat vraagt om een activiteitenaanbod dat aansluit bij de wereld van een diverse groep mensen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe kom je aan de kennis om tot een passend en leuk aanbod te komen? Op 6 december organiseert LKCA op 1sociaaldomein.nl een kennissessie.

17-11-2022

Ons programma voor inclusiviteit heb ik gebaseerd op de 4 P’s van de Code Diversiteit & Inclusie”, vertelt Nanda Kwint van het Apeldoornse cultureel centrum Gigant enthousiast. Ook bij Patty Jacobs van het  Rijswijkse centrum voor de kunsten Trias spelen de 4 P’s een belangrijke rol. LKCA bevraagt de twee organisaties  over hoe ze omgaan met inclusie. Wat zijn de tussentijdse inzichten en opbrengsten van de Agenda Inclusieve Podiumkunsten?

17-11-2022

Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) informeert de Tweede Kamer hoe zij de implementatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap in de culturele en creatieve sector vorm en inhoud geeft. Met een beslisnota en een uitleg van de gebruikte terminologie.

17-11-2022

Romana Vrede, Ira Kip en Simone Zeefuik lanceren een nieuw platform voor niet-Eurocentrische kunstkritiek: Paars Paars. ‘In de huidige vorm heeft het Nederlandse recensielandschap makers als ons werkelijk niets te bieden’, schrijven ze in een notitie over de noodzaak aan zwarte recensenten. ‘Het is schrijnend om keer op keer te aanschouwen hoe de verschillende kunstredacties het voor ons zo belangrijke werk proberen te verstikken in de meest smalle vormen van witheid’, schrijven de initiatiefnemers op het platform. ‘Schrijnend en ronduit saai. Te saai om relevante bijdrages te leveren aan de artistieke conversaties waar de werken van dekoloniaal denkende zwarte choreografen, dansers, regisseurs, schrijvers, vormgevers, theatermakers, dichters en all round creatives onderdeel van zijn.’

17-11-2022

Kleur, de aanjager tot inclusiviteit en diversiteit in de Nederlandse film- en televisiewereld, roept producenten op om zich in te zetten voor een inclusieve en veilige filmset.

17-11-2022

Sinds 11 november is er op de Universiteit Leiden veel discussie ontstaan over een schilderij van rokende hoogleraren, gemaakt door kunstenaar Rein Dool. Het schilderij uit de jaren zeventig toont onder andere Jan Karel Gevers, die voorheen collegevoorzitter van de Universiteit van Amsterdam was, en Dolf Cohen, oud-rector van de Leidse universiteit en onderduiker tijdens de Tweede Wereldoorlog. Velen dachten dat een tweet van de Leidse promovenda Elina Zorina daartoe de aanleiding was, maar volgens de universiteit gaat het om een spontane actie die niet samenhing met de tweets.. Zorina benadrukt dat ze slechts vraagtekens zette bij de context van het schilderij, omdat dat zonder bijschrift vertoond werd terwijl veel andere historische stukken in de inrichting van de instelling wel een beschrijving hebben. Zowel het verwijderen van het schilderij als de steun van Van der Leun lokte een stroom aan reacties van docenten, hoogleraren en politici uit. Het verwijderen kan niet op veel bijval rekenen. Martin Bosma van de PVV had geen goed woord over voor deze actie. Tijdens het Wetgevingsoverleg Cultuur (WGO Cultuur) op 14 november sprak hij staatssecretaris Uslu daarover aan. Uslu is blij met de discussie op de Universiteit Leiden over een kunstwerk dat is weggehaald. Het ontbreekt haar ook aan bevoegdheid over de kunstinrichting van gebouwen “Ik heb vertrouwen in de kracht van universiteiten om dit gesprek ook goed te voeren.” Bosma verwijt de staatssecretaris dat zij niet opkomt voor de integriteit van kunst. Een dag later kreeg het schilderij van Dool voorlopig zijn plek weer terug in de vergaderruimte.

17-11-2022

Met De Matrix, een brede school in Hardenberg uit 2007, dat oogt als een ornament dat gebouw is geworden, doorbrak architect Marlies Rohmer op ongekende schaal het verbod op ornamenten dat decennialang in de moderne Nederlandse architectuur had gegolden. Sindsdien spelen versieringen een grote rol in vrijwel al haar gebouwen. Zo ook in het door haar en Liesbeth van der Pol ontworpen Sinfonia, twee (vijfsterren)woningblokken in de Utrechtse vinexwijk Leidsche Rijn. Rohmers huizen in het onlangs opgeleverde Sinfonia zijn onder meer versierd met geprefabriceerde vierkante panelen met in sierverband gemetselde bakstenen die haar handelsmerk zijn geworden. NRC sprak met haar o.m. de positie van de vrouw in de architectuur, bestaat er zoiets als vrouwelijke architectuur, de introductie van de fusion-architectuur in Nederland, de crisis en net architectuurklimaat.

10-11-2022

Te vaak wordt inclusiviteit benaderd als een lijstje dat kan worden afgevinkt. Oppervlakkig gezien doen we dan het juiste, maar het resultaat is – hoe goed bedoeld ook, misschien – een diversiteit voor het moment. Met deze benadering bevragen we niet welke ingesleten beelden en denkkaders ten grondslag liggen aan uitsluiting van groepen mensen. De Embassy of Inclusive Society, een initiatief van de Dutch Design Foundation, wil zich dan ook in de eerste plaats richten op het leren onderkennen van de blinde vlekken die we hebben en het ‘ontleren’ van vastgeroeste denkpatronen. Dutch Design Week 2022, die plaatsvond van 22 tot en met 30 oktober in Eindhoven, was een moment waarop de Embassies hun onderzoeken presenteerden. Architectenweb sprak met Shay Raviv, curator van de Embassy of Inclusive Society.

10-11-2022

De Kunstfabriek is een initiatief van zorgorganisatie Dichterbij. Kunstenaars met een beperking werken er in een atelier achter de Groene Engel in Oss aan opdrachten en aan vrij werk. Er wordt op dit moment gewerkt aan een groot schilderij dat bezoekers verwelkomt in het gerenoveerde winkelcentrum De Ruwert.

10-11-2022

Op 4 november organiseerde de Code Diversiteit en Inclusie hun jaarlijkse event. Dit jaar stond het event in het teken van sociale toegankelijkheid. 120 deelnemers werkzaam in de culturele sector, bij o.a. gemeenten, podia en de Rijkscultuurfondsen werden door bezielende sprekers en verdiepende tafelgesprekken voorzien van kennis en nieuwe inzichten. Want wat is sociale toegankelijkheid nu eigenlijk precies? Waarom is het belangrijk? En wat kun je doen om het in jouw organisatie te vergroten? Marlies Lam doet verslag van de dag.

07-11-2022

Tijdens een congres van COC en Rutgers over gender- en seksuele diversiteit in het primair onderwijs is de nieuwe website queerkinderboeken.nl gelanceerd. Op de website zijn kinderboeken te vinden die gender- en/of seksuele diversiteit als thema hebben of die genderstereotypen aan de kaak stellen. De boeken kunnen leerkrachten, ouders en andere opvoeders helpen om deze thema’s bespreekbaar te maken en om kinderen een inclusiever boekenaanbod te bieden. De website queerkinderboeken.nl is een uitbreiding van het succesvolle queerboeken.nl, dat zich richt op jongeren vanaf twaalf jaar.

07-11-2022

Op 4 november zijn de winnaars van de &Awards 2022 bekendgemaakt op het event van Code Diversiteit & Inclusie. In Theater Zuilen in Utrecht is de Persoonsprijs uitgereikt aan Alida Dors en de Projectprijs aan Kleur. Deze prijzen worden jaarlijks toegekend aan een project én een professional die zich hebben ingezet voor diversiteit en inclusie in de culturele sector. De &Awards dienen als stimulering, voorbeeld en signaal naar andere culturele organisaties en worden mogelijk gemaakt door de zes rijskcultuurfondsen. Alida Dors is theatermaker, choreograaf en artistiek directeur van Theater Rotterdam. Haar inclusieve aanpak en aanstekelijke drive hebben de theaterwereld opgeschud. De jury : “Ze is een voorbeeld van een directeur die weet hoe ze nieuwe doelgroepen naar het theater moet trekken. Ze is een aanjager voor de broodnodige hervormingen in de sector door te laten zien hoe inclusief beleid een succesformule kan zijn”. Dors ontvangt 5.000 euro. Het initiatief Kleur is een aanjager tot inclusiviteit en diversiteit in de Nederlandse televisie- en filmindustrie. De jury : “Kleur is een echte aanjager van inclusie en diversiteit in de Nederlandse film- en televisiewereld, zowel voor als achter de camera. Ze spelen een belangrijke rol bij het creëren van gelijke kansen voor makers van kleur door middel van actie en advies. Het project heeft daarmee belangrijke veranderingen in gang gezet.” Het initiatief ontvangt 20.000 euro.

07-11-2022

Het project Theater van de Stad van De Lievekamp in Oss is opgezet om cultuur voor iedereen inclusief en toegankelijk te maken, ook voor kwetsbare mensen of achtergestelde groepen. “We proberen juist de mensen te bereiken die niet vanzelfsprekend in contact komen met cultuur of voor wie de drempel hoog is om naar het theater te gaan”, legt stadsprogrammeur Lobke van der Sanden uit. “We hebben in vijf jaar tijd zoveel nieuwe samenwerkingspartners en andere mensen leren kennen en we zien dat de groep mensen die we bereiken steeds groter wordt.” Volgens theaterdirecteur Coen Bais heeft van der Sanden een grote rol gespeeld in het succes van Theater van de Stad. “Ze vanaf haar aantreden enorm hard gewerkt om een netwerk op te bouwen, hier kon ze al in het tweede jaar van profiteren en na vijf jaar heeft ze een fantastisch project opgezet.” “We krijgen heel veel vragen van andere theaters”, vertelt Bais. “Het theater is de eerste in het land die deze werkwijze zo breed in de organisatie implementeert.” Volgens de directeur is het project daarmee een visitekaartje voor de stad en loopt het theater voorop op de rest van het land. De gemeente Oss trekt vanaf nu jaarlijks 20.000 euro uit om het project te subsidiëren. Daarnaast legt de Lievekamp met behulp van sponsoren nog 30.000 euro bij om alle producties van Theater van de Stad mogelijk te maken. Daarmee is het voortbestaan van het programma tot in lengte van jaren verzekerd. Het geld wordt niet alleen gebruikt voor het maken van de voorstellingen. De prijs van de kaartjes worden expres zo laag mogelijk te houden zodat iedereen naar een voorstelling kan komen kijken. Hierdoor moet het theater geld bij leggen om het gat tussen de productiekosten en inkomsten te dichten. ,,Zelf vind ik de ervaringen van de bezoekers het belangrijkst", zegt Van der Sanden. ,,Maar ik snap dat er ook wat tastbaars moet zijn om ons op af te rekenen. Tussen de start in 2017 en de zomer van 2021 hebben we meer dan 140 voorstellingen gedraaid. Ik durf wel te zeggen dat verreweg de meeste daarvan er zonder ons nooit geweest zouden zijn. Daar kwamen in totaal bijna 15.000 mensen op af.” Hoogtepunten waren wat haar betreft bijvoorbeeld een voorstelling met Ypse over mentale gezondheid. Met bewoners van het Verdihuis over de stigma's rond dakloosheid. Of met jonge mantelzorgers over de zware last op hun schouders.

03-11-2022

Hoe werken theatermakers samen met acteurs met een verstandelijke beperking? Hoe halen zij het beste uit deze spelers die, bijvoorbeeld, gediagnosticeerd zijn met het Downsyndroom of autisme? De Cultuurkrant sprak verplegingswetenschapper Monique Bussmann (Hogeschool Rotterdam). Zij leidde een onderzoek naar inclusieve samenwerking binnen het theater.

03-11-2022

“Om 100% inclusief muziekonderwijs te organiseren moet je nadenken over de hele keten: van bekwame docenten in het naschoolse muziekonderwijs tot nieuwe toelatingseisen bij muziekopleidingen. Tot inclusieve professionele ensembles.” Zo geeft Melissa Bremmer, Lector Kunsteducatie en docent aan het conservatorium bij de Amsterdamse Hogeschool voor Kunsten (AHK) aan. LKCA sprak met Bremmer en Marion Schiffers van Codarts over de Agenda Inclusieve Podiumkunsten. De Agenda Inclusieve Podiumkunsten is op 29 november 2019 aangeboden aan het ministerie van OCW. Doel van de Agenda: het toegankelijk maken van de podiumkunsten voor en mét mensen met een beperking.

03-11-2022

Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) stuurt de Tweede Kamer een reactie op het rapport 'Over de grens' van de Raad voor Cultuur, over grensoverschrijdend gedrag in de culturele en creatieve sector. Naast het rapport is er als bijlage ook een beslisnota bij Kamerbrief bijgevoegd. In de beslisnota staat achtergrondinformatie die bewindspersonen gebruiken bij de besluitvorming over een Kamerstuk. In de brief gaat de staatssecretaris in op : Het voortdurend gesprek met de sector. Het werken aan verbetering van de arbeidsomstandigheden door maatregelen op de arbeidsmarkt. De inzet op diversiteit en inclusie door de toepassing van de code Diversiteit en Inclusie te stimuleren en via de OCW-brede agenda Discriminatie en Racisme. Voor een professionelere bedrijfsvoering, bestuur en toezicht in de culturele en creatieve sector zet de staatssecretaris in op toepassing van de drie codes (Fair Practice Code, Code Diversiteit en Inclusie en de Governance Code Cultuur). Het meldpunt Mores kan blijven rekenen op financiële ondersteuning

01-11-2022

De Deense architect Dorte Mandrup bouwde de afgelopen decennia aan een oeuvre waarin de grote waarden centraal staan: een solidaire samenleving, geschiedenis en natuur. In haar werk is ruimte voor reflectie, intuïtie en het onbenoembare. Another kind of knowledge is dan ook de titel van een film over haar leven en werk die op 7 oktober werd vertoond op het Architectuur Film Festival Rotterdam (AFFR) als speciaal programma van de BNA/BNI. Voorafgaand had Catja Edens een gesprek met Mandrup over de positie van vrouwen in de hedendaagse architectuur. Over coping-mechanismen van een gebrainwashte generatie

01-11-2022

Eind dit jaar reikt de Amsterdamse organisatie Granate voor de eerste keer de Granate Prijs uit voor de mooiste titel van een poëziebundel, ter ere van het tienjarig bestaan deze maand. De organisatie heeft als doel het zichtbaarder maken van het werk van woordkunstenaars en het bevorderen van culturele inclusiviteit in de kunsten. Granate bekroont specifiek de titel omdat die namelijk een belangrijk, maar vaak vergeten element van een poëziebundel is. Twintig bundels zijn genomineerd. De jury bestaat uit Erna Staal (directeur van De Chocoladefabriek, een bibliotheek in Gouda), poëzierecensent en docente Nederlands Hettie Marzak en columnist en publicist Janice Deul. De bekendmaking van de winnaar en de uitreiking van de prijs (de Granate Trofee een geldbedrag van 1000 euro) vindt plaats tijdens het Great Granata Gala op 16 december.

31-10-2022

Vier op de tien ouders en verzorgers denken eraan hun carrière in de klassieke muziek te beëindigen vanwege de uitdagende werkcultuur. Dat blijkt uit onderzoek van de organisatie Parents and Carers in Performing Arts (PiPA) en Birkbeck, University of London. Inflexibiliteit, gendergerelateerde werkstructuren en loonsancties worden allemaal genoemd als redenen die hen uit de klassieke muziekindustrie kunnen duwen. Vooral vrouwelijk talent dreigt verloren te gaan. Freelance vrouwen rapporteren het laagste inkomen, van gemiddeld £12.000 per jaar. Van hen heeft meer dan 85% ouderschaps- en zorgtaken. Mannelijke freelancers rapporten een inkomen van gemiddeld £20.000 per jaar. Onder freelancers verdienen vrouwen dus maar liefst £8.000 minder dan hun mannelijke collega's. Mensen met zulke lage inkomens hebben extra financiële inkomsten nodig om rond te komen met hun gezin, en zoeken elders werk. De logistieke en financiële eisen die voortvloeien uit het rondreizen, het gebrek aan betaalbare en flexibele kinderopvang en het gebrek aan ondersteuning binnen de klassieke industrie worden benadrukt in het rapport. Het rapport roept werkgevers op om een klassieke muzieksector te creëren die voor iedereen werkt. Het benadrukt flexibel werken, het maken van betere planningen en het delen van best-practices binnen de branche als belangrijke vervolgstappen. Voor het Britse onderzoek werden 410 mensen uit de muziekindustrie geïnterviewd.

31-10-2022

Vanuit twintig Europese steden zijn directeuren van concertzalen naar landgoed Marquette bij Heemskerk gereisd. Ze praten over de gemeenschappelijke uitdagingen van hun zalen, die alle zijn aangesloten bij de European Concert Hall Organisation (ECHO). Hoe trek je een divers(er) publiek? Hoe zorg je ervoor dat, ook na corona, het publiek weer terugkeert? Wat kun je, voorbij ledlampen, doen aan duurzaamheid? En hoe om te gaan met ethische kwesties, zoals het uitnodigen van Russische musici? Mischa Spel met een verslag en sprak met buitenlandse en Nederlandse directeuren. Simon Reinink, directeur van het Amsterdamse Concertgebouw: „Op een concert van de zangeres Karsu komt Turks publiek af, dat is een feit. En het publiek van onze Vocale Serie is overwegend ouder en wit. Afrikaanse muziek is een prachtig voorbeeld van muziek die echt mensen van alle leeftijden en afkomsten aantrekt. Onlangs nog bij Youssou N’Dour: een stampvolle zaal, volstrekt divers.” Minder vol zitten de zalen bij ‘kwetsbare’ klassieke genres als het Duitse romantische lied of series met strijkkwartetten. Telt het voortzetten van zulke ‘niche’-series ook als een vorm van diversiteitsbeleid? Louwrens Langevoort (Keulen): „Ja, volmondig ja! Kamermuziek, jonge musici die nog niet beroemd zijn: daarvoor moeten we onze verantwoordelijkheid nemen. Als onze zaal met tweeduizend stoelen voor een concert in de serie Rising Stars voor aanstormende klassieke talenten maar voor een kwart vol zit, ben ik al dankbaar.” Matthias Naske (Wenen): „Wij noemen dat Pflege der Rezeptionskultur; investeren in de publieke waardering. Ons vak heeft veel ondernemende aspecten, maar uiteindelijk ligt dáár onze meerwaarde, onze hoofdtaak. Juist na corona, nu een deel van het publiek concertbezoek is ontwend en vooral beroemde artiesten nog volle zalen trekken.” Uiteindelijk, vinden alle directeuren, zijn concerten het puntje van een complexe piramide. Louwrens Langevoort (Keulen): „Ik werk sinds 25 jaar niet meer in Nederland. In die tijd is het aantal gesubsidieerde orkesten meer dan gehalveerd. Dat vind ik zorgwekkend, want die orkesten bespelen de zalen en hebben alle hun eigen publiek, dat daardoor ook verloren gaat. Politici zijn geen goden die genadebrood voeren, het zijn vertegenwoordigers die zich moeten verantwoorden. Waarom nemen ze zulke besluiten?” Simon Reinink (Amsterdam): „Het gaat om het hele ecosysteem. Dat heeft in Nederland ook door de teloorgang van de muziekscholen een knauw gekregen: zowel voor musici als publiek. Een goede graadmeter vind ik het aantal Nederlandse musici in de Europese topjeugdorkesten. Dit jaar zaten er in het Gustav Mahler Jugendorchester twee Nederlandse jongens – op trombone en triangel. Daarnaast dan 25 Spanjaarden, 23 Duitsers, 18 Oostenrijkers….”