Het thema het Fashion + Design Festival Arnhem dit jaar is ‘purpose’ en de deelnemers zullen opzoek gaan naar een nieuwe vorm van zingeving door middel van design. Denk bijvoorbeeld aan de rol van consumptie in ontwerpen. nieuwe vormen van repurposing en nieuwe vormen van genderneutraliteit. Om het thema vorm te geven heeft het festival diverse ontwerpers aangetrokken. Zo zijn de volgende namen al bevestigd: Sjaak Hullekes, Sarah Aphrodite, Jef Montes, Elsien Gringhuis, Mirte Engelhard, Fraenck, Erik Stehmann, Lenneke Wispelwey, Saskia van Drimmelen, Living Colour Collective en Pascale Gatzen. FDFA gebruikt voor het festival de tien dimensies van Kabbala om de veranderende focus van materieel naar immaterieel geluk en zingeving vorm te geven. Deze dimensies refereren naar consumptie, gelijkheid, ratio, emotie, empathie en zijn afgeleid van de Boom des Levens uit de Kabbalistische leer. De zevende editie van het Fashion + Design Festival Arnhem vindt van 4 juni tot en met 4 juli plaats. De organisatie zet een volledig corona-proof editie op poten.

Op 18 januari heeft de Europese Commissie de ontwerpfase van het nieuwe Europese Bauhaus-initiatief gelanceerd, dat eerder door president Von der Leyen in haar State of the Union-toespraak voor 2020 werd aangekondigd. Het Nieuwe Europese Bauhaus is een ecologisch, economisch en cultureel project, gericht op het combineren van design, duurzaamheid, toegankelijkheid, betaalbaarheid en investeringen om het Europese Green Deal te helpen realiseren. De kernwaarden van het New European Bauhaus zijn duurzaamheid, esthetiek en inclusiviteit. Het doel van de ontwerpfase is om via een co-creatie proces het concept vorm te geven ideeën onderzoeken, de meest urgente behoeften en uitdagingen identificeren en geïnteresseerde partijen met elkaar verbinden. Als onderdeel van de ontwerpfase zal de Commissie dit voorjaar de eerste editie van een Nieuwe Europese Bauhaus-prijs lanceren

Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het CBS op 20 december 2020 in het kader van de Barometer Culturele Diversiteit een dashboard gepubliceerd met cijfers over culturele diversiteit op de arbeidsmarkt. Dit geeft een beeld van de culturele diversiteit van de werkzame beroepsbevolking, werknemers, geregistreerde werkzoekenden en uitgestroomde gediplomeerde studenten in Nederland, onder meer uitgesplitst naar regio en bedrijfstak of beroepsgroep. Daarnaast kunnen organisaties (die via het CBS al een eigen barometer hebben laten uitvoeren) dit dashboard gebruiken ter vergelijking door hun eigen gegevens in te vullen in het dashboard. 20 december 2020.

De Volkskrant sprak met de directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam, Rein Wolfs,o.m. over thematische presentaties, de white cube en diversiteit. ‘Ik denk dat in musea esthetische vragen altijd op de voorgrond blijven. Nu komen daar ethische vragen bij. De maatschappij brengt dat met zich mee: die kunstenaar, is die goed of fout? Ons dna is ethischer geworden. Ik vind dat heel juist.’

Sinds eind november vorig jaar is op arthouse-streamingplatform Picl plek ingeruimd voor Pepr, een podium voor zwarte makers en verhalen uit de Afrikaanse diaspora. Een gesprek met Peggy Gemerts, oprichter van de onafhankelijke distributeur Full Color Entertainment, die het platform oprichtte.

‘Vrouwelijke auteurs zijn vaak vernieuwers, maar in de literatuurgeschiedenissen zie je daar nauwelijks iets van terug. Want op een heel subtiele manier denken we allemaal dat vernieuwing hoort bij mannelijke auteurs en dus zijn literatuurgeschiedenissen vooral verhalen van witte, westerse mannen.’ Zorg voor meer diversiteit in de literaire canon, bepleiten schrijvers Fleur Speet, Jannah Loontjens en Manon Uphoff. Ze zijn lid van schrijverscollectief Fix dit, dat zich inspant voor meer diversiteit in de canon en het literaire veld. De website Fixdit.nu is vanaf 9 januari te bezoeken.

Om mensen met een beperking gelijkwaardiger te laten deelnemen aan festivals, is er een routekaart ontwikkeld. Het Themanetwerk Festivals en Evenementen van de Coalitie voor Inclusie in co-creatie heeft met verschillende organisaties, gemeenten en verenigingen met een verschillend type beperking samengewerkt om de routekaart te creëren. De routekaart wordt op 14 januari 2021 gepresenteerd aan de festivalbranche bij Eurosonic Noorderslag en is vanaf dan beschikbaar.

Het platform steffie.nl gaat musea toegankelijker maken voor mensen met een verstandelijke beperking. Meer dan 45 musea tekenden de samenwerkingsverklaring. Het Mondriaan Fonds, Prins Bernard Cultuurfonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie steunt het initiatief. Als de musea straks weer heropenen, kunnen 1,4 miljoen mensen met een verstandelijke beperking zich laten verwonderen door museale collecties. Het project gaat van start in februari 2021 en de eerste versie is klaar in de zomer van 2021.

Hoewel Nederland grote, internationaal succesvolle architecten kent als Francine Houben (1955), Liesbeth van der Pol (1959) en Nathalie de Vries (1965) en bovendien vijftig procent van de huidige bouwkundestudenten vrouw is, denken veel mensen bij het woord architect nog steeds aan een man. In elk geval bleek vakblad De Architect zo te denken, toen het eind 2018 het congres De Kracht van de Nederlandse Architectuur organiseerde: er werden tien (witte) mannen uitgenodigd als sprekers. Dat was onbewust, bezwoer hoofdredacteur Harm Tilman toen hierover commotie ontstond in de architectuurwereld. En: vrouwelijke sprekers waren nu eenmaal ‘moeilijk te vinden’. Met haar boek Mevr. de architect wil architectuurjournalist Merel Pit deze situatie doorbreken, door vrouwelijke architecten te interviewen en zo zichtbaar te maken. De interviewserie verscheen eerder als rubriek op het onlineplatform Azine, dat Pit in 2019 oprichtte om een ‘nieuw perspectief op architectuur’ te bieden. De Volkskrant over het werk van vijf iconische vrouwelijke architecten.

De nieuwe commissie Inclusiviteit binnen ACT, de belangenvereniging voor acteurs, organiseerde onlangs een thema-avond Inclusiviteit. Een kort verslag.

De wereld van de klassieke muziek is ‘te wit’, klinkt het steeds vaker. De Volkskrant stelt vast dat in de programma’s van muziekinstellingen diversiteit een grotere rol is gaan spelen en sprak met 4 Nederlandse musici van kleur over hun ervaringen in een wereld die “per definitie conservatief” is. Hoe komt het dat er zo weinig zwarte musici in orkesten spelen? En waardoor kan dat veranderen?

Het aantal zwarte balletdansers neemt weliswaar gestaag toe, maar ze zijn nog steeds ver in de minderheid. Te vaak krijgen zwarte dansers nog te horen dat ze zich witter moeten schminken of niet passen in de esthetiek van het ballet. Ook de mythe dat de hogere wreef van een zwarte dansersvoet niet in spitzen zou passen heeft lang standgehouden. Als nieuwe choreograaf bij Het Nationale Ballet wil Sedrig Verwoert, zelf zwart en queer, de komende jaren onderzoeken ‘wat het betekent een zwarte danser te zijn bij een witte instelling’ en is vast van plan ‘het balletlijf in alles te gaan bevragen’.

IMPALA pleit voor meer diversiteit en inclusiviteit in de Europese onafhankelijke muzieksector. Om die ambitie kracht bij te zetten heeft de branchevereniging een diversity statement opgezet. De Nederlandse zustervereniging STOMP onderschrijft het handvest. Entertainment Business sprak erover met Kees van Weijen, president van IMPALA/STOMP.

Een jaar na de invoering van de Code Diversiteit en Inclusie is het tijd voor een impressie. Hoe is deze nieuwe code beleefd? Wat zijn de uitkomsten van de Scan D&I en hoe kunnen we die data interpreteren? Dat staat te lezen in ‘’LEF, verslag van het eerste jaar van de Code Diversiteit & Inclusie”. Het verslag bestaat uit vier delen. Het eerste deel gaat over de algemene bevindingen. Het tweede deel over strategie en beleid. In het derde deel over diversiteit en het laatste vierde deel gaat over inclusie.

Rotterdam heeft een bruisende culturele en creatieve sector. De gemeente Rotterdam heeft daarin een belangrijke rol als financier en beleidsmaker en moedigt een eerlijke manier van werken aan. In het beleid van de gemeente (met de speerpunten inclusiviteit, innovatie en interconnectiviteit) zijn dan ook een aantal kernwaarden van de Fair Practice Code terug te vinden. Said Kasmi is sinds juli 2018 namens D66 wethouder voor o.m. cultuur. Een gesprek over het gemeentelijk cultuurbeleid met in het bijzonder aandacht voor de wijze waarop de gemeente omgaat met het onderwerp Fair Pay.

Het project Kitchen's Light moedigt dove jongeren aan zich artistiek te ontwikkelen en jaagt uitwisseling met de reguliere cultuursector aan. In de maand waarin Nederlandse Gebarentaal (NGT) officieel werd erkend, hielden de deelnemers in de Tolhuistuin in Amsterdam een indringende performance in uiteenlopende stijlen. Het Fonds voor Cultuurparticipatie met Anja Hiddinga, artistiek en inhoudelijk leider van het project, en betrokkenen.

STUDIO i is een platform voor inclusieve cultuur, een initiatief van het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbemuseum te Eindhoven. De missie van STUDIO i is om een duurzame impuls te geven aan de toegankelijkheid en inclusie binnen het culturele veld. Voor STUDIO i deed Impact Centre Erasmus onderzoek naar hoe culturele organisaties de mate van inclusie en toegankelijkheid kunnen meten, evenals het effect van de inclusieve koers die culturele organisaties varen. De handleiding Groeien naar meer inclusie in de culturele sector: Van Theory of Change naar meetplan biedt handvatten voor medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het stimuleren en monitoren van inclusie. De resultaten kunnen culturele organisaties helpen bij het optimaliseren van de inclusieve koers. Dit rapport is dan ook specifiek gericht op de medewerkers van culturele organisaties die verantwoordelijk zijn voor het implementeren, stimuleren en monitoren van inclusie. Hierbij kun je denken aan directie, HR managers of inclusiemedewerkers.

De expositie Say it Loud in het Bonnefantenmuseum in Maastricht is ontstaan uit Musea Bekennen Kleur, een samenwerkingsverband tussen verschillende Nederlandse musea met als doel om culturele diversiteit duurzaam te verankeren binnen de sector. Een geslaagd tentoonstelling, volgens Sarah van Binsbergen. Zeventien kunstenaars, van bekende namen als de Afro-Amerikaanse Kerry James Marshall en de Nederlands-Colombiaanse Raquel van Haver, zijn in het museum samengebracht voor een eerbetoon aan de antiracismebeweging.’’ Anders dan de titel doet vermoeden zijn hier namelijk niet zomaar wat trotse zwarte kunstenaars bij elkaar gezet bij wijze van ‘divers programmeren’. Veel meer dan over identiteit gaat het in deze tentoonstelling – die kunstenaars met heel uiteenlopende achtergronden samenbrengt– over het koloniale verleden en hoe dit verleden doorwerkt in het heden. Dat is een mooie invalshoek, het heeft weinig zin om iets over zwarte trots te zeggen als je niet ook laat zien welke krachten die trots structureel ondermijnen en eroderen.’’

De winnaars van de &Awards 2020 zijn op 27 november bekend gemaakt. Dans op Recept biedt danslessen speciaal voor mensen met Parkinson en hun mantelzorgers, vrienden en familie. Het project van de DeDansDivisie werd bekroond in de categorie ‘organisatie’ en kreeg naast de felbegeerde &Award een geldprijs van €20.000. Aiman Hassani, filmmaker en promotor van diversiteit in film en televisie, ontving de &Award Persoonsprijs en een bedrag van €5.000, omdat hij mensen in beweging brengt door middel van zijn films en interventies die hij geeft aan bedrijven en het onderwijs. De &Awards worden mogelijk gemaakt door de rijkscultuurfondsen.

Museum Klok & Peel heeft een overeenkomst gesloten met de Stichting Leergeld Asten-Someren. waardoor 65 gezinnen met een laag inkomen uit Asten en Someren een jaar lang gratis naar het museum kunnen. De Stichting Leergeld laat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen méédoen, ook als 't om cultuur gaat. Klok en Peel maakte eerder al afspraken met maatschappelijke organisaties. Zo kunnen bewoners van woonzorgcentrum De Lisse in uit Asten het hele jaar door het museum bezoeken met een speciaal pasje.

Hoe divers is het Nederlandse literatuuronderwijs? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er een serieuze disbalans is tussen mannelijke en vrouwelijke, westerse en niet-westerse, Nederlandse en Vlaamse auteurs in de boekkeuzes die leerlingen maken. Jeroen Dera, literair criticus, docent en onderzoeker aan de Radboud Universiteit Nijmegen, licht toe.

Op 20 november verscheen het rapport ‘’Voorleesprojecten voor vluchtelingenkinderen: hoe kan de kracht van verhalen worden ingezet om de psychosociale gezondheid te versterken?”. Het rapport onderzoekt op welke manier voorlezen en activiteiten rond boeken en verhalen de veerkracht en het psychosociaal welbevinden van vluchtelingenkinderen kunnen versterken. Stichting Lezen beschouwt het als haar taak om alle kinderen de rijkdom van boeken te laten ervaren, en wil professionals daarom handvatten aanreiken om ook vluchtelingenkinderen waardevolle voorleeservaringen te bieden.

Marleen Hartjes is sinds 2009 werkzaam voor de educatieafdeling van het Van Abbemuseum te Eindhoven. Als projectleider stond ze aan de wieg van Studio i: een platform dat werkt aan een inclusievere cultuursector. Fair Practice Code sprak met haar over een van de vijf kernwaarden van de code : diversiteit. Hoewel Hartjes het zelf liever over inclusie heeft. Waarom dat onderscheid? “Diversiteit is een feit, maar inclusie is een keuze. (..)  Inclusie is een werkwoord en je moet er proactief mee aan de slag gaan. In de culturele sector is een groot deel van de bezoekers wit, hoogopgeleid, able-bodied, cis-gender, hetero, vrouw en 60 plus. Het personeel van deze organisaties behoort ook tot veel van deze categorieën. Getoonde kunstenaars zijn nog altijd hoofdzakelijk mannen. Op meerdere fronten wordt dus maar een klein deel van de Nederlandse samenleving vertegenwoordigd in de beeldende kunst. Er zijn een hoop andere stemmen aanwezig, maar die kregen tot voor kort geen kansen of podia om zo de kunstwereld diverser te maken. Dat is gelukkig nu wel gaande en ik hoop dat het geen trend is maar een duurzame verandering.”

De Trainingswijzer Diversiteit en Inclusie biedt een gevarieerd palet aan van organisaties die de cultuursector op het gebied van Diversiteit & Inclusie (D&I) kunnen ondersteunen.

In een speciale uitzending van Cultuurbrekers, op 17 november, blikte presentatrice Zoë Papaikonomou terug op het afgelopen veelbewogen jaar voor de kunst- en cultuursector met minister Ingrid van Engelshoven, baanbrekers uit de culturele sector en de cultuurwethouders van Amsterdam en Kampen. Verslaggeefster Vinny Tailor ging samen met cameraman Remko Geursen op bezoek bij Introdans in Arnhem. Wat is de functie van de code diversiteit & inclusie geweest in een jaar waar de sector zwaar te lijden had en nog heeft onder de coronacrisis? En welke invloed hebben de massale Black Lives Matter protesten gehad op diversiteit en inclusie binnen de sector?

Acteursbelangenvereniging ACT heeft een nieuwe Commissie Inclusiviteit. De recente ontwikkelingen omtrent Black Lives Matter en het initiatief KLEUR, een aanjager tot meer inclusiviteit van kleur in de Nederlandse televisie- en filmindustrie, leidden ertoe de voormalige diversiteitscommissie nieuw leven in te blazen en opnieuw richting te bepalen. De commissie gaat zich inclusiviteitsbreed inzetten voor acteurs. Het hokjes-denken op basis van culturele diversiteit, gender en seksuele geaardheid moet verdwijnen.

Sinds half september loopt de meerjarenregeling Samen cultuurmaken (2021-2024). Het doel van deze regeling is om drempels voor cultuurdeelname te slechten door samenwerking tussen de culturele sector en het sociale domein te bevorderen. Dit biedt óók kansen voor buitenschoolse cultuurdeelname vanuit het onderwijs. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 12 november jl.

Voor lange tijd in de geschiedenis van de popmuziek hielden de meeste niet-heteroseksuele artiesten hun geaardheid ambigu of geheim. Anno 2020 lijkt het tij gekeerd. Dat is niet alleen belangrijk voor de muziekindustrie, maar ook voor de jongeren die met die muziek opgroeien, betoogt journalist Tim van Erp.

Tijdens een online bijeenkomst op 8 oktober presenteerde het ministerie van OCW de resultaten van een onderzoek naar toegankelijkheid in de cultuursector ‘’Onbeperkt Cultuur Beleven”, van bureau Significant APE. Deze presentatie is nu online te bekijken. Wat weten we al over de toegankelijkheid van de cultuursector? Welke drempels ervaren mensen met een beperking? En hoe waarborgen en bevorderen cultuurinstellingen toegankelijkheid?

Henri Drost luisterde naar het debat tussen de woordvoerders cultuur van Christen Unie, VVD, D’66 en Groen Links dat 12 november jl. plaatsvond. Het werd georganiseerd door LKCA, Kunsten ’92, het Fonds voor Cultuurparticipatie en de Boekmanstichting. Het debat werd geen enkel moment sprankelend, volgens Drost. In de discussie over het thema diversiteit kwam het niet tot een inhoudelijk gesprek over concrete plannen om dit doel te verwezenlijken, want meteen ging het over de disbalans in subsidiegelden tussen de Randstad en de rest van het land. Ook het tweede thema, ‘maatschappelijke opgaven’, leverde weinig op. Ook tijdens de discussie over het laatste thema ‘gelijke kansen’ (moet er meer geld naar cultuureducatie, of moeten er meer vakleerkrachten komen en welke rol spelen gemeenten daarbij?) bleef veel onduidelijk Een gemiste kans, want de verschillen tussen de cultuurplannen van de verschillende partijen zijn wel degelijk groot.

Berichtgeving over het verwijderen van boeken met Zwarte Piet uit bibliotheekcollecties heeft voor veel ophef gezorgd. Aanleiding voor de commotie was een artikel in het Algemeen Dagblad waarin Anton Kok, directeur van de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), het ‘logisch’ en ‘passend bij de tijdsgeest’ noemt dat bibliotheken kinderboeken met Zwarte Piet uit de collectie verwijderen. De VOB wijst in een reactie op het feit dat bibliotheken aansluiten bij de tijdgeest en dat het gaat om keuzes van de afzonderlijke lokale bibliotheken.

Afgelopen jaar hebben een groot aantal publieke en private organisaties zich samen met de culturele en creatieve sector gebogen over 10 grote maatschappelijke uitdagingen. De belangrijkste leeropbrengsten van het project IDOLS zijn gebundeld in een gelijknamig boekje dat op 11 november werd aangeboden aan minister van Engelshoven (OCW) die het programma mogelijk maakte. De problemen van morgen vragen om nieuwe inzichten en denkwijzen. Van biodiversiteit en obesitas tot inclusie en mantelzorg. De oplossingsgerichte denkkracht van de culturele en creatieve sector draagt nu al bij. Maar hoe die denkkracht beter kan worden gemobiliseerd, verdient meer aandacht. Juist daarover ging Project IDOLS* (Increasing Demand by Offering LearningS). Vooral de manier die meer recht aan de gecreëerde waarde doet stond centraal. Want dat was het doel van dit praktijkonderzoek: het vergroten van de taartpunt voor de culturele en creatieve sector door het organiseren en professionaliseren van opdrachtgeverschap. En een jaar na de start, blijkt dat relevanter dan ooit.

Hoe kijken de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, baanbrekers uit de culturele sector en wethouders terug op het afgelopen bewogen jaar als het gaat om diversiteit en inclusie? Op 17 november organiseert Pakhuis de Zwijger een speciale uitzending van Cultuurbrekers over 1 jaar Code Diversiteit & Inclusie. Wat is de functie van de code geweest in een jaar waar de sector zwaar te lijden had en nog heeft onder de coronacrisis? En welke invloed hebben de massale Black Lives Matter protesten gehad op diversiteit en inclusie binnen de sector?

‘’ Wij constateren bezorgd dat de titel New European Bauhaus inherent niet inclusief is. De grote culturele invloed en korte levensduur van slechts 14 jaar (1919-1933) maakten van het Bauhaus een voornamelijk westerse en eurocentrische legende. Bauhaus wordt gezien als het toppunt van modernisme; een kritische lezing van moderniteit verbindt het Bauhaus echter onvermijdelijk aan een verleden van kolonialistisch extractionisme en een toekomst van industrieel kapitalisme. Uw projecttitel is zowel westers als eurocentrisch van toon, en draagt de nalatenschap van een problematische historische context “.Ursula von der Leyen, de president van de Europese Commissie, heeft plannen aangekondigd om een nieuw Europees Bauhaus te ontwikkelen dat als drijvende kracht zal dienen om de Europese Green Deal tot leven te brengen. Het doel is om een culturele beweging te leiden die gebaseerd is op duurzaamheid, toegankelijkheid en esthetiek om de Europese Green Deal dichter bij de mensen te brengen en om het belang te onderstrepen van het een halt toeroepen van de vernietiging van onze ecosystemen. Een groep professionals, werkzaam in kunst en cultuur, ondersteunt dit project, maar heeft bezwaar tegen de term New European Bauhaus. De brief moet eind november worden aangeboden aan de EU.

De laatste tijd werkt de culturele sector hard aan inclusie, diversiteit en gelijke kansen. Denk aan de Code Diversiteit & Inclusie en aan de subsidieregeling Samen cultuurmaken van het Fonds voor Cultuurparticipatie binnen het Programma Cultuurparticipatie ’21-’24. Die regeling heeft als doel : actieve cultuurparticipatie toegankelijker maken voor zoveel mogelijk verschillende groepen mensen. Over de mate van cultuurparticipatie van mensen met een beperking, statushouders, kansarme jongeren en eenzame ouderen, en de drempels die ze daarbij ervaren, is uit onderzoek nog weinig bekend. Eenvoudigweg omdat ze niet of nauwelijks onderzocht worden. Maar uit onderzoek dat wel wordt gedaan, komt steevast een groep naar voren die significant minder aan kunst doet dan de gemiddelde Nederlander: jongens en mannen. Arno Neele, onderzoeker bij LKCA, komt met cijfers en vraagt zich af hoe dat komt.

Zes boeken staan er op de shortlist van de Jenny Smelik-IBBY Prijs 2020. De tweejaarlijkse prijs wil kinder- en jeugdboeken onder de aandacht  brengen ‘waarin culturele diversiteit een vanzelfsprekende rol speelt en waarin het beeld van de verschillende culturen opbouwend in plaats van problematiserend is.’ De winnaar ontvangt 2000 euro. De prijsuitreiking zal plaatsvinden op de jaarlijkse IBBY Vriendenmiddag op 6 november 2020.

Tien kunstenaars die als vluchteling in Nederland zijn gekomen ontvangen van het Mondriaan Fonds een bijdrage voor het opbouwen van hun praktijk. De toekenning is bestemd voor onderzoek, atelierhuur, materialen en apparatuur, deelname aan een residency, het inhuren van expertise of assistentie en presentaties. Samen met Cultuur+Ondernemen wordt ook een mentortraject aangeboden voor een jaar. Deze pilot wordt binnenkort geëvalueerd en naar aanleiding van de resultaten van de evaluatie wordt besloten of de pilot een vervolg krijgt. Eylem Aladogan begeleidt de uit Syrië afkomstige Yazan Maksoud en benoemt de wederkerige waarde: ‘Als je negatieve ervaringen achter je moet laten, is het vinden van nieuwe wegen eens zo belangrijk. Iedereen heeft een eigen verhaal, dat dat van de ander aanvult.’

Gebieden die inclusief én duurzaam zijn. Volgens Arnoud Leerling en Maarten Markus is eco-inclusieve gebiedsontwikkeling geen vanzelfsprekendheid. Om hier verandering in te brengen schetsen zij de contouren van een inclusieve duurzaamheidsagenda.

Outsider art is in zwang bij musea die pleiten voor diversiteit. Amber Bloos vraagt zich af of de term nu echt bijdraagt aan de erkenning van de kunstwerken van gemarginaliseerde mensen. Een pleidooi voor het losknippen van een schurend label.

IMPALA, belangenvereniging voor de diverse Europese onafhankelijke muziekmaatschappijen, pleit voor meer diversiteit en inclusiviteit in de Europese onafhankelijke muzieksector. Om die ambitie kracht bij te zetten heeft het een diversity statement opgezet. Als zusterorganisatie van IMPALA onderschrijft STOMP dit handvest. Kees van Weijen (IMPALA/STOMP): “Met het diversity statement van IMPALA willen wij ons als STOMP inzetten om meer diversiteit binnen de muziekindustrie te bewerkstelligen. Na een inventarisatie onder onze leden zullen wij de actiepunten nastreven om iedereen in de samenleving gelijke kansen te bieden. Wij staan er dan ook voor open om met partijen in gesprek te gaan om zo gezamenlijk de mogelijkheden verder uit te werken en de diversiteit te vergroten.” IMPALA pleit o.m. voor een nieuw programma met Europese en nationale prijzen om projecten of individuen die werken aan diversiteit onder de aandacht te brengen. Daarnaast wil de vereniging trainingen organiseren, relevante initiatieven in de muzieksector ondersteunen en leden helpen bij het aanvragen van EU-financiering voor relevante projecten.

„Er zit ook een risico aan die meer maatschappelijke koers. Je kunt ten eerste de plank misslaan. Daarnaast kun je tegenstand opwekken. Niet iedereen ziet zo graag dat het maatschappelijk debat het museum in wordt gebracht. Volgens hen moet het museum een harmonisch geheel van schoonheid, contemplatie, esthetiek en zuiverheid zijn. Ik zit meer in de richting dat het kunstwerk ook andere, meer maatschappelijke dingen te vertellen heeft. Zonder die eerste richting weg te laten overigens.” Gesprek met Rein Wolfs, directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam, die vindt dat her museum meer maatschappelijk betrokken moet worden.

In het derde debat dat Eye samen met Da Bouce Urban Film Festival en jongerenplatform MovieZone organiseerde onder de vlag Black Films Matter, was de vraag: waarom krijgt zwarte cinema en krijgen makers van kleur structureel niet het podium dat ze verdienen? Na een algemene discussie over toegang tot de filmindustrie (8 juni) en een sessie over toegang tot filmopleidingen (5 juli) werd op 11 oktober gesproken over de filmselectie: wie bepalen de toegang tot de schermen, zowel op festivals als in de filmtheaters en bioscopen? Programmeurs zijn overwegend wit en mannelijk. Een verslag.

Is jullie theater van plan om urban podiumproducties te programmeren? Het Cultuurfonds stimuleert dit met de Urban producties garantieregeling. Vanaf 1 januari 2021 tot 15 februari 2021 kunnen theaters weer een aanvraag doen. Met deze regeling worden theaters gestimuleerd om (meer) urban producties op te nemen in de programmering. Zo kan nieuw publiek worden aangesproken en opgebouwd voor de langere termijn. Met deze regeling kan het mogelijke risico dat het podium loopt, worden verlaagd. Het gaat om een garantiebijdrage. Er wordt niet bijgedragen aan de productie zelf, maar de regeling biedt de theaters een vangnet.

Wat zijn de voorwaarden voor een inclusieve (Utrechtse) cultuursector, waarin iedereen zichzelf herkent, kan meedoen en zich thuis voelt? Acht& noemt 5 voorwaarden waarmee organisaties hun publieksbereik en -deelname succesvol hebben verbreed. Want met alleen beleidsstukken barstensvol termen als inclusie en diversiteit kom je er niet.

Iedere donderdag tussen 15.00 en 17.00 uur opent LKCA het online atelier om kennis op te doen, kennis te delen, te discussiëren over actuele onderwerpen. Op 8 oktober sprak Ronald Kox in het LKCAtelier met Paul Collard (oprichter van de Britse stichting Creativity, Culture and Education) en Richard Smolenaers (Mocca Amsterdam) over hoe cultuuronderwijs kan leiden tot meer kansengelijkheid. Paul Collard van CCE : ‘Als je kunstenaars samen met leraren aan de slag laat gaan, gaan leraren anders lesgeven. Daarbij gaat het niet om wat ze onderwijzen, maar hoe ze dat doen. Er komt ruimte voor creativiteit en dat zorgt voor dieper leren en daardoor betere leerprestaties bij leerlingen.’ Vooral leerlingen in achterstandssituaties profiteren van zo’n creatieve aanpak in de klas.

Beeldbrekers. Zo noemt het Van Gogh Museum een groep jongvolwassen professionals van alle walks of life die hun expertise inzetten om het museum inclusiever te maken. Om aansluiting te vinden bij een nieuwe generatie museumbezoekers schuiven deze jongeren aan bij vergaderingen, geven ze gevraagd en ongevraagd advies en organiseren ze zelf programmaonderdelen voor het museum, zoals de collectiepresentatie Grillige Groei die onlangs geopend is of de samenwerking met het modemerk Daily Paper. Wanneer is het Beeldbrekersproject geslaagd? Programmamanager Martin van Engel: „Mijn droom is dat alle zeventien van de Beeldbrekers op een of andere manier een vaste aanstelling krijgen bij het museum. Dat ik ze allemaal kan mailen op hun @vangoghmuseum-mailadres. Twee van de Beeldbrekers gaan nu al een paar uur per week aan de slag voor het socialemediateam. Als ze allemaal zo’n rol krijgen dan zijn deze jongeren en hun culturele achtergronden permanent ingebed in het museum.”

Kritische beschouwing van Cathelijne Tiel, kunsthistoricus en schrijver, over de Code Diversiteit & Inclusie. ‘’In het huidige beleid, waarin de Code D&I het belangrijkste ankerpunt is, wordt er te makkelijk uitgegaan van eenvoudige egalitaire overtuigingen zonder stil te staan op basis waarvan gelijk(waardig)heid gemeten wordt. De structuren die het ongelijkheidssysteem faciliteren blijven buiten beschouwing waardoor de verstoorde machtsrelaties worden gereproduceerd.” Ze pleit voor “een breder en complexer perspectief dat verder reikt dan de vier P’s. Het gaat hier namelijk om complexe politieke keuzes die de toekomst van de sector bepalen en die tegelijkertijd onlosmakelijk verbonden zijn met de maatschappij.”

De expositie Say it Loud in het Bonnefantenmuseum in Maastricht is sinds enkele dagen open. Het is een internationale groepstentoonstelling met kunstenaars die zich in hun werk verhouden tot onderwerpen die samenhangen met diversiteit, het koloniale verleden, de beeldvorming of de interpretatie hiervan. Artistiek directeur Stijn Huijts initieerde de tentoonstelling als onderdeel van het samenwerkingsverband Musea Bekennen Kleur. Minke van Schaik sprak hem over de tentoonstelling, zijn selectie, het initiatief Musea Bekennen Kleur en de rol van diversiteit binnen zijn organisatie.

Onlangs vond het tweede webinar van de Museumvereniging plaats, dat deze keer geheel in het teken stond van diversiteit en inclusie. Onder leiding van moderator Aldith Hunkar gingen verschillende mensen van binnen en buiten de sector met elkaar in gesprek over dit onderwerp. Het webinar was opgebouwd langs de vier P’s uit de Code Diversiteit & Inclusie: Programma, Publiek, Partnerships en Personeel. Voor de P van Partners waren uitgenodigd projectleider Musea Bekennen Kleur (MBK) Aspha Bijnaar en directeur Centraal Museum Bart Rutten. Het samenwerkingsverband MBK, dat begin dit jaar is opgericht, groeit hard. De doelstelling van MBK is om erfgoedinstellingen duurzaam te verenigen in hun streven om diversiteit en inclusie te verankeren in het DNA van deze organisaties. Mirjam Moll, directeur van de Museumvereniging, gaf aan dat hoewel de vereniging het onderwerp al langere tijd op de agenda heeft staan er méér aan gedaan kan worden. “Om verandering te weeg te brengen heb je dragers nodig. Je moet het voelen.”, met deze woorden voegde zij een P aan het rijtje toe: de P van Persoonlijk. Een verslag.

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft onderzoek laten doen naar de toegankelijkheid van culturele instellingen voor mensen met een beperking. Met het eindrapport is uitvoering gegeven aan de motie van de Tweede Kamereleden Ellemeet (GL) en Asscher (PvdA). Belangrijkste adviezen. Het is belangrijk dat culturele organisaties samenwerken met mensen met een beperking. Zodat zij weten wat mensen met een beperking nodig hebben. Het is een goed idee voor culturele instellingen om te vragen wat hun ervaring is met het gebouw of met de voorstelling zelf. De mensen die werken bij een museum of theater kunnen leren over verschillende beperkingen. Zodat ze weten hoe ze met wensen van bezoekers om kunnen gaan. Culturele organisaties moeten ook meer samenwerken met elkaar. Brief aan de Tweede Kamer. Het Eindrapport ‘’Onbeperkt Cultuur Beleven”, van bureau Significant APE. Plus een samenvatting in eenvoudige taal.

Witte de With Centrum voor Hedendaagse Kunst (tijdelijk FKA WDW) gaat vanaf 27.1.2021 Kunstinstituut Melly heten. Zo maakte het centrum bekend. De nieuwe naam verwijst naar het kunstwerk ‘Melly Shum Hates Her Job’ uit 1990 dat aan de zijkant van het instituut hangt. Op een soort billboard is het lachende gezicht van Melly Shum te zien. Het is een foto van de Canadese kunstenaar Ken Lum (1956) waarin gespot wordt met blije reclameborden. In de zomer van 2017 laaide de discussie over de naam op nadat kunstenaars een brief hadden opgesteld waarin ze vroegen of een kunstinstelling wel kon opereren onder een besmette naam. Witte Corneliszoon de With (1599 tot 1658) is door zijn betrokkenheid bij de slavenhandel en strafexpedities in Jakarta omstreden.

Gendergelijkheid is een van de prioriteiten binnen de EU. In opdracht van Creative Europe is er een studie uitgevoerd over de genderkloof en ongelijkheid in de culturele en creative sector. Het doel van deze studie is om achtergrondinformatie en context te verschaffen over de specifieke uitdagingen waarmee vrouwen in de culturele en creatieve sector worden geconfronteerd. In het rapport wordt vooral aandacht besteed aan de huidige stand van zaken met betrekking tot vrouwen in de cultuursector, de genderkloof op de werkvloer en de onderliggende drijfveren van genderongelijkheid. De beschikbare kwantitatieve gegevens zijn in kaart gebracht voor de verschillende subsectoren binnen de CCS. Sinds september 2020 is er een bijgewerkte versie van deze studie beschikbaar die nu ook de audiovisuele en radiosector omvat.

In zijn nieuwe boek ‘The Changing Social Economy of Art. Are the Arts becoming Less Exclusive?’ vervolgt Hans Abbing zijn onderzoek naar de economie van de kunsten. In zijn lezing Zijn de kunsten voor iedereen? op 15 september in Spui25, Amsterdam, verkende hij de inclusiviteit van de gevestigde kunsten.

Open Oproep Research, Act & Reflect van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is gericht op grassroots platforms, collectieven en organisaties die met hun programma bijdragen aan een meer cultureel diverse en inclusieve creatieve industrie. Richt jouw ambitie voor 2021 zich op onderwerpen als dekolonisatie, emancipatie, genderdiversiteit, anti-racisme of intersectionaliteit? Draag je van daaruit bij aan het ontwerpveld, of bevraag je juist de bestaande frames binnen het ontwerpveld? Dien dan voor 11 november 2020 een aanvraag in voor een programma. Voor deze oproep is een bedrag van maximaal € 440.000 beschikbaar. Hiermee kunnen vier programma's worden ondersteund voor een bedrag van maximaal € 110.000. Het fonds streeft ernaar om twee programma's te ondersteunen waarin ontwerpkritiek het uitgangspunt is en twee programma's die gericht zijn op het maakproces, waarbij vanuit het subsidiebedrag minimaal € 50.000 besteed moet worden aan opdrachten aan makers.

‘’Het is heel mooi dat diversiteit door fondsen en overheden als een belangrijke doelstelling wordt aangewezen. Ook steeds meer organisaties vinden het van belang om de diversiteit in de kunstsector te vergroten. Toch blijft het moeilijk. We zullen ons nog meer bewust moeten worden van de praktische kanten van het vraagstuk, als we echt meer diversiteit willen. Bijvoorbeeld van de taligheid van het subsidiebestel in het bijzonder en van de cultuursector in het algemeen. “ Jet Smeets reageert op een artikel van Bertien Minco, waarin deze zich afvroeg in hoeverre de opzet van subsidieaanvragen met diversiteitscriteria zal leiden tot een diverser cultuuraanbod.

Arna Mačkić, architect, schreef een essay voor Architectuur in Nederland Jaarboek 2019/2020 over de representatie van mensen met een migratieachtergrond in de Nederlandse architectuur. Deze column is deel 3 van een drieluik, het eerste deel verscheen op 14 september, het tweede op 21 september. In het drieluik benadert ze het thema vanuit drie verschillende invalshoeken: representatie bij architectenbureaus, in het onderwijs en de effecten van de ondervertegenwoordiging van mensen met een migratie-achtergrond voor de gebouwde omgeving. Deel 3: Samen leven

Tijdens een publieke bijeenkomst heeft het instituut dat voorheen de naam Witte de With voerde, de shortlist bekendgemaakt waaruit de definitieve naam bepaald gaat worden. KAT, Kin of Haven. De Rotterdamse kunstinstelling meldt in een persbericht dat de namen zijn voortgekomen uit een lang traject waaraan uiteindelijk door tweehonderd mensen is deelgenomen. Er is ook een lijst met criteria opgesteld waaraan de naam moet voldoen. Ashwant Nandram van De Volkskrant stelt Melly voor, naar het bekende kunstwerk van Ken Lum op de zijkant van het gebouw.

De expositie, Paint it Black, in het Kröller-Müller Museum, reflecteert op de jaren zestig. Het is een decennium waarin BIPOC (Black, Indigenous and People of Colour)-stemmen luider klonken dan ooit tevoren en antiracisme hoog op de agenda stond. In de expositie is alleen werk van witte kunstenaars te zien. Veerle Driessen, freelance museumcurator, stelt dat dit symptomatisch voor het beleid van het Kröller-Müller. Het museum maakt sterk de indruk bepaalde perspectieven achterwege te laten omdat het ‘neutraal’ wil zijn. De bezoeker zou waardevrij moeten kunnen kijken naar kunst. Maar hoe neutraal is deze mentaliteit en wie is hierbij gebaat? Driessen pleit voor meerstemmigheid.

Rotterdam krijgt maar een heel klein deel van de landelijke cultuursubsidie. Maar dat heeft de stad ook aan zichzelf te danken. De gemeente Rotterdam durft niet echt te kiezen en te investeren in bijvoorbeeld diversiteit, blijkt nu ook weer uit het gemeentelijke cultuurplan 2021-2024, zegt Hajo Doorn, oprichter en voormalig directeur WORM, theatermaker en bestuurslid bij diverse Rotterdamse instellingen waaronder het HipHopHuis.

De gemeente Rotterdam neemt het advies van de RRKC (Rotterdamse Raad Kunst en Cultuur) niet in zijn geheel over. De RRKC vond dat een deel van de doorgroeiers – culturele instellingen die dit jaar voor de tweede keer zijn opgenomen in het cultuurplan – ruimte verdienen. „Zo’n forse groei vinden wij niet verantwoord”, zegt wethouder Kasmi. Er is geld om door te groeien, maar op een rustiger tempo dan de RRKC voor ogen had. En er is nog een reden. Door de groeiers minder geld te geven dan geadviseerd, blijft er meer geld over voor andere instellingen die van de cultuurraad juist een negatief advies hadden gekregen. De belangrijkste; architectuur. Het stadsbestuur kiest ervoor om toch subsidie te geven aan de Internationale Architectuur Biënnale. „Rotterdam staat bekend als architectuurstad. Dan zou het zonde zijn als we dat verliezen.”, zegt hij. Een van de meest ingrijpende adviezen van de RRKC neemt de gemeente wél over. Zo komt er een einde aan Museum Rotterdam in de huidige vorm. Toch gaat de subsidiekraan ook de komende vier jaar niet helemaal dicht. Museum Rotterdam krijgt 1.700.000 euro per jaar om de collectie te beheren en om de locatie ’40-’45 NU over de Tweede Wereldoorlog, gevestigd bij Coolhaven, open te houden. Dat is ruim een half miljoen meer dan het advies van de cultuurraad. Daarnaast reserveert de gemeente 500.000 euro voor het aanstellen van een ‘kwartiermaker’ die een nieuw concept voor het stadsmuseum ontwikkelt. Nieuw is het bedrag van 2,75 miljoen euro dat de gemeente de komende vier jaar wil uittrekken voor fair pay, een eerlijker vergoeding voor medewerkers, freelancers en artiesten. Het geld wordt verdeeld over verschillende instellingen gebaseerd op hun grootte en de sector waarin zij actief zijn en komt bovenop de toegekende subsidie.

Het cultuurbeleid en het bijbehorende stelsel moeten grondig worden herzien. Hoog tijd dus om hierover een fundamenteel debat te voeren, vinden Marlies Tal en Sanne Scholten (LKCA). Een debat dat uitmondt in adviezen aan de onderhandelende partijen voor een nieuwe regeringscoalitie, aan de (nieuwe) cultuurminister en aan de Raad voor Cultuur. Het doel: herijkt cultuurbeleid gericht op cultuur voor iedereen. Vier belangrijke thema’s daarin zijn : kansengelijkheid, de breedte van cultuur, diversiteit & inclusie en kunst als onderdeel van een duurzame en veerkrachtige samenleving. Wie debatteert mee?

Arna Mačkić, architect, schreef een essay voor Architectuur in Nederland Jaarboek 2019/2020 over de representatie van mensen met een migratieachtergrond in de Nederlandse architectuur. Deze column is deel 2 van een drieluik, het eerste deel verscheen op 14 september, het laatste deel op 28 september. In het drieluik benadert ze het thema vanuit drie verschillende invalshoeken: representatie bij architectenbureaus, in het onderwijs en de effecten van de ondervertegenwoordiging van mensen met een migratie-achtergrond voor de gebouwde omgeving. Deel 2: representatie in het onderwijs.

In juni 2020 werd Interactie en inclusie – trendrapport museum- en erfgoededucatie 2019 gepresenteerd en werd het eerste exemplaar in ontvangst genomen door Mirjam Moll, voorzitter van de Museumvereniging. Onlangs verscheen er een samenvatting inclusief reflecties op het rapport door Valentijn Rambonnet, Herman van Gessel en Marlous van Gastel (docenten cultureel erfgoed aan de Reinwardt Academie) en Aspha Bijnaar, initiatiefnemer van Musea bekennen kleur en algemeen directeur van de EducatieStudio.

Managementbureau Favor Talents, dat acteurs als Hadewych Minis en Romana Vrede vertegenwoordigt, stuurt voortaan in contracten aan op meer diversiteit in cast en crew. In de contracten staat onder meer dat de producent ‘streeft naar een samenstelling van cast & crew die een actuele afspiegeling vormt van de maatschappij.’ Ook gaat het bureau bewust regisseurs werven die verhalen vertellen van weinig gerepresenteerde groepen.

Het is hoog tijd dat acteurs en makers met een beperking zichtbaarder worden in theater en film, vindt Anaïs van Ertvelde. In alle ¬soorten rollen.

De meeste producten zijn hoofdzakelijk vanuit visueel oogpunt ontwikkeld. Hoe kom je als ontwerper in de belevingswereld van iemand die slecht ziet of hoort, of een andere beperking heeft?

Arna Mačkić, architect,  schreef een essay voor Architectuur in Nederland Jaarboek 2019/2020 over de representatie van mensen met een migratieachtergrond in de Nederlandse architectuur. Deze column is deel 1 van een drieluik, de volgende delen worden respectievelijk 21 en 28 september gepubliceerd. In het drieluik benadert ze het thema vanuit drie verschillende invalshoeken: representatie bij architectenbureaus, in het onderwijs en de effecten van de ondervertegenwoordiging van mensen met een migratie-achtergrond voor de gebouwde omgeving. Deel 1: representatie bij architectenbureaus.

Sinds kort zijn de urban arts vertegenwoordigd in de BIS, de basisinfrastructuur, het ‘landbrede’ netwerk van bestuurlijke en facilitaire voorzieningen, die in Nederland als onmisbaar worden beschouwd in een goed functionerende samenleving. Als zodanig nemen voortaan urban arts & artists de hun toekomende plaats in het Nederlands cultuurlandschap in. Is dat aanleiding om de vlag uit te steken? Zo ja, door en voor wie? Janny Donker beantwoordt de vraag.

Een tweede lichting die bestaat uit dertien musea en erfgoed instellingen sluit zich vanaf september aan bij het samenwerkingsverband Musea Bekennen Kleur. Met Musea Bekennen Kleur ontstaat in de museale wereld voor het eerst een platform waar musea diepgaand met elkaar in gesprek gaan over de vraag hoe de musea gezamenlijk diversiteit en inclusie gaan waarmaken.

Hoe schadelijk is vrouwenhaat en seksisme in hiphop-teksten en -videoclips? Waarom krijgen vrouwelijke artiesten op dagelijkse basis zoveel shit over zich heen, en is er nul ruimte voor ze? Het is een wirwar van complexe problemen, maar juist daarom is het belangrijk om eens serieus te bespreken in Nederland. Wat moeten we daar nou mee? Uitgebreid artikel van Timo Pisart.

Het nieuwe initiatief KLEUR wil de inclusiviteit van makers van kleur in de Nederlandse audiovisuele sector versnellen en zet het onderwerp op de agenda met de online NFF-panelsessies Over kleur gesproken en The Art of Making Film. De online panelsessies maken deel uit van de NFF Conferentie Life As We Know It die op 29 september plaatsvindt. Aanvullend presenteert het Nederlands Film Festival (NFF) samen met KLEUR Het Ongemakkelijke Gesprek op www.filmfestival.nl. Dit zijn gesprekken tussen witte makers en makers van kleur, aan de hand van concrete voorbeelden uit hun eigen werk. Het zijn respectvolle uitwisselingen over wat ze zien en meemaken, de hindernissen die zij tegenkomen en hoe zij dat ieder afzonderlijk ervaren.

Ben je actief in het culturele en/of sociale domein en werk je eraan om cultuurdeelname zo toegankelijk mogelijk te maken voor bepaalde doelgroepen? Dan is de regeling Samen cultuurmaken wellicht van belang. De regeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie is vanaf 15 september geopend. De regeling is onderdeel van het Programma Cultuurparticipatie '21-'24. Dat bestaat uit drie onderdelen die nauw met elkaar zijn verweven: deze subsidieregeling om initiatieven te ondersteunen, kennisdeling om deze duurzaam te kunnen maken en het zichtbaar maken van cultuur waarbij cultuurmakers en hun beleving centraal staan. Naast het Fonds zijn het ministerie van OCW en LKCA partner in het programma.

Cultuur en de weg naar werk. Meedoen in de samenleving gaat niet voor iedereen vanzelf. Er zijn verschillende manieren om mensen hierbij te ondersteunen. Actieve cultuurparticipatie is er daar een van. Meedoen aan cultuur kan ervoor zorgen dat mensen óók meedoen in de maatschappij. Kennisdossier LKCA

Joost Groenenboer van het LKCA over de herijkte canon. Een canon met meer maatschappelijke insteek, met extra aandacht voor het koloniale verleden, gastarbeiders en vrouwen. Wat voor aanknopingspunten biedt de vernieuwde canon voor (geschiedenis)docenten om inclusiever les te geven? En wat kunnen educatiemedewerkers van musea ermee?

Cultuur is toegankelijk voor iedereen staat in het beleidskader Kunst en Cultuur. In de praktijk ervaren ouders en kinderen echter sociale en culturele drempels. Hoe kun je die voor hen wegnemen? Julia van Diepen geeft aan de hand van voorbeelden uit de praktijk van de Wow! Academie in de Haagse Schilderswijk, tips en aanbevelingen om de drempels te verlagen.

Werken aan diversiteit en inclusie. Hoe pak je dat aan? ‘Begin gewoon en doe het samen’, zegt Sanne Scholten, directeur van het LKCA, in dit blog. Scholten heeft meer tips en inzichten en deelt die met het veld.

Veel organisaties zijn bewust bezig met het creëren van een divers werknemersbestand, aan de hand van werving en selectie. Het Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS) heeft onderzocht wat er vervolgens wordt gedaan om ervoor te zorgen dat al die werknemers zich thuis voelen bij de organisatie.

“Waarover gaat het nu precies als we het in het kader van de subsidieverdeling hebben over diversiteit of inclusiviteit? Volgens mij is het een verdelingsvraagstuk. Je wilt dat er voor alle mensen in onze samenleving cultureel aanbod is, dat voor hem of haar relevant is en niet alleen voor een kleine groep mensen. Een kleine groep die eigenlijk vooral bestaat uit mensen zoals ik. Vrouw, 57, hoogopgeleid en cultuurminnend.” Bertien Minco over inclusiviteit en verdeling van schaarse middelen n.a.v. de commotie rond de toekenningen van het Amsterdams Fonds voor de Kunst.

De culturele sector is zich de laatste tijd steeds meer bewust van haar maatschappelijke verplichtingen, zoals inclusiviteit en fair practice. Maar worden deze doelen niet ondermijnd door geld te accepteren van bedrijven als Shell? Harriët Bergman sprak met Teresa Borasino, Daniela Paes Leão en andere vrouwen van het geëngageerde kunstenaarscollectief 'Fossil Free Culture NL' over artwashing, politieke kunst en feminisme in tijden van klimaatontwrichting.

Hoe komt het toch dat onze steden steeds mooier maar ook ‘armer’ worden? In het boek Age-Inclusive Public Space denken twee jonge architecten na over zintuiglijkheid en polyvalentie van de openbare ruimte. Zij onderzoeken op welke manier iedereen werkelijk onderdeel uit kan maken van de stad. Andrea Prins bespreekt het boek.

Slechts 22 procent van regisseurs van een Europese feature film die tussen 2015 en 2019 in release ging, blijkt vrouw. Onder de scenaristen van die films blijkt 25 procent vrouw. Dat blijkt uit een onderzoek van het European Audiovisual Observatory naar vrouwelijke filmmakers en scenaristen. Het gaat dan om makers van films die in minstens één Europees land een release kregen. Verder was er in de drie onderzochte jaren nauwelijks verandering te bespeuren, melden de onderzoekers. Bovendien verhult het percentage dat het aantal vrouwelijke regisseurs in documentaire hoger ligt (28 procent) en in fictie dus nog iets lager, namelijk 17 procent.

Volgens minister van Engelshoven (OCW) zouden bij het aanvragen van een subsidie dit jaar de Fair Practice Code, de Code Diversiteit en Inclusie en de Governance Code Cultuur bepalend zijn. Bij diverse beoordelingen door de Raad voor Cultuur in de BIS en ook lokaal, zijn kunstenaars afgewezen op grond van een slechte onderbouwing van hun volgen van de gedragscode. Zo niet bij het Fonds Podiumkunstem. Hoe zit dat?

Een mooie theatervoorstelling is zo ongeveer het laatste waar gezinnen aan denken, die moeten rondkomen van een minimum inkomen. Terwijl ze de ontspanning, de inspiratie en het moment van 'ontsnappen aan de realiteit' juist heel goed kunnen gebruiken. Dat is de gedachte van de Stichting Cultuur Inclusief, die op 27 augustus een nieuw soort waardebon voor de Eindhovense minima lanceerde. Met deze bon kunnen gezinnen voor vijf euro een voorstelling bijwonen die normaal gesproken wel dertig euro kost. Het is een uniek initiatief dat tot nu toe alleen in Eindhoven bestaat. Aan de waardebon doen alle grote spelers in de Eindhovense cultuurwereld mee: het Parktheater, Dynamo, Van Abbemuseum, het Muziekgebouw. De gemeente Eindhoven gaf een startbedrag om de organisatie op te zetten.

West 8 heeft een grote ontwerpopdracht tot herinrichting van de haven van Baltimore teruggegeven vanwege een aantijging met een oude foto van een Sinterklaasfeest op het Rotterdamse hoofdkantoor. Aan de opdrachtgever is anoniem een foto gestuurd, waarop drie als Zwarte Piet verklede en geschminkte kinderen te zien zijn. Voor Adriaan Geuze, oprichter van het bureau, was er geen twijfel mogelijk; hij trok zijn bureau terug uit het project. “We konden en wilden de rest van het team er niet mee belasten.” Op de website van West 8 staat sinds kort een statement over Black Lives Matter. Het bureau zegt hierin onder meer toe concrete acties te gaan ondernemen om de carrières van gekleurde mensen te stimuleren, onder meer door het instellen van speciale mentorschappen. Toch heeft dit initiatief niets te maken met de geschrapte opdracht in Baltimore, vertelt Geuze.

De moord op George Floyd in Minneapolis vormde de aanleiding voor wereldwijde demonstraties tegen - en een groeiend bewustzijn van racisme, ook hier in Nederland. Standbeelden in de openbare ruimte van historische figuren verbonden met de koloniale geschiedenis moesten het ontgelden. Maar hoe kijken kunstprofessionals, die in hun praktijk kritisch bezig zijn met zaken als canoniseren, het idee van monumenten, het vertellen van verzwegen geschiedenissen en het bevragen van heldendom, tegen deze kwestie aan? Wat moet er gebeuren met deze beelden?  Iris van der Zee sprak met curator Rob Perrée, kunstenaars Natasja Kensmil, Silvia Martes, Willem de Haan en Rosa Sijben en kunstonderzoeker Tracian Meikle. Ze schetsen het belang van een completer beeld van de Nederlandse geschiedenis en dragen alternatieve ideeën aan voor de rol die het standbeeld in de openbare ruimte wél zou kunnen vervullen.

Het initiatief KLEUR is een aanjager tot inclusiviteit en diversiteit in de Nederlandse televisie- en filmindustrie bestemd voor fondsen, omroepen & NPO, producenten, casting directors, opleidingen, vakverenigingen en eigenlijk iedereen in de industrie. In een publicatie, ondertekent door een zeer brede vertegenwoordiging van acteurs en vakmensen, is dit nieuwe initiatief gelanceerd.

Minister van Engelshoven (OCW) biedt de Tweede Kamer de tussenrapportage Onderzoek toegankelijkheid culturele instellingen voor mensen met een beperking aan. Het onderzoek geeft uitvoering aan de motie van de leden Ellemeet (GL) en Asscher (PvdA) waarin zij de regering verzochten te onderzoeken hoe het gesteld is met de toegankelijkheid van cultuurinstellingen en wat mogelijke belemmeringen zijn voor mensen met een beperking. Fase 1 van het onderzoek betreft een inventarisatie van relevante literatuur. Het geeft inzicht in mogelijke belemmeringen voor mensen met een beperking bij een bezoek aan een culturele instelling of bij het beoefenen van cultuur. Later, voor eind september 2020, volgt fase 2, van het onderzoek, waarin de ervaringen van zowel mensen met een beperking als van culturele instellingen worden onderzocht door middel van interviews en klantreizen.

The Need for Legacy is  op 7  juli officieel van start gegaan. De stichting gaat fungeren als platform en community om behoeftes te inventariseren, verhalen te delen en gesprekken te voeren over een meer diverse en inclusieve theaterwereld, gekoppeld aan de gezamenlijke bestudering van vergeten geschiedenissen. The Need for Legacy bestond al langer informeel en organiseerde al enkele bijeenkomsten op het Nederlands Theaterfestival.

Mister Motley vroeg Rita Ouédraogo een jaar geleden: ‘’Hoe kunnen wij omgaan met inclusiviteit en een meer dekoloniale werkwijze toepassen? Hoe keek ik daarnaar?’’ Haar antwoord hierop was ‘het doen van iets structureels’ en een belangrijke vraag daarbij is: voor wie wil je inclusief zijn, oftewel, wie is je publiek? Als ik dat ben, wat zou ik dan willen lezen? Wie zijn mensen die mij inspireren en mij helpen nadenken over hoe je je plek kan vinden in de kunstwereld. Wie maken unapologetic werk, houden hun hoofd boven water en kunnen toch samenwerken met instituten die vaak bureaucratisch, log en wit zijn.’’ Ouédraogo start daarom een interviewserie waarin ‘’op intersectionele wijze’’ onderzocht wordt hoe toegankelijk de Nederlandse kunstwereld is, voor zowel kunstenaar, student, professional als bezoeker. Een eerste gesprek, met Amal Alhaag, een onafhankelijk curator, o.m. van Sonsbeek 20->24.

Yvette Mutumba is in juni aangesteld als curator-at-large in het Stedelijk Museum Amsterdam. De curator-at-large is een nieuwe positie binnen het Stedelijk, in het leven geroepen om het museum te voorzien van een diversiteit aan ideeën, met als doel andere perspectieven toe te voegen aan het programma, de collectie, het onderzoek en het public program. Frieze sprak met haar over de weg die musea moeten afleggen om hun ruimtes te dekoloniseren. Kunstinstellingen moeten hun structuren fundamenteel veranderen, de diversiteit van het personeel opnieuw in evenwicht brengen en, cruciaal, zegt Mutumba, "trouw blijven aan de verklaring en de plannen die ze hebben aangekondigd”. Er kan niet worden overgegaan tot "het volgende onderwerp", merkt ze op, omdat dekolonisatie een continu proces is.