TP Vision, licentiehouder van de merken Philips TV & Sound, heeft zich voor de komende drie jaar als partner verbonden aan Beeld en Geluid.

De komende Museumkidsweek is er weer van alles te beleven in de Nederlandse musea. Kinderen, t/m 12 jaar, kunnen van 16 t/m 31 oktober dromen van beroepen;: wetenschapper, kunstenaar, ontdekkingsreiziger, paleontoloog. In het museum is daar alles over te vinden.

Een groep Osse ondernemers gaat het pand van de Groene Engel, een rijksmonument, in eigendom overnemen van de gemeente Oss. Gesprekken hierover zijn althans in een vergevorderd stadium. De vier ondernemers hebben als enige doel behoud van het in cultuurhistorische zin waardevolle pand, aldus wethouder Frank den Brok: ,,Ze willen zich niet bemoeien met de brasserie die er in zit of met het cultuurpodium. Het gaat om ondernemers met hart voor Oss die behoud van dat pand belangrijk vinden voor de stad.’’

De sleutel van de Steentjeskerk in Eindhoven is terug bij de gemeente Eindhoven. De beoogde koper die het monument in bruikleen had, moest de sleutel vorige maand inleveren door een tussenuitspraak van de rechter. De gemeente is nu weer verantwoordelijk voor het dagelijks onderhoud en de energiekosten en is op zoek naar interessante activiteiten.

Om het miljoenenproject rond het religieus erfgoed in Oudenbosch vlot te trekken, is opnieuw een forse investering van de gemeente Halderberge nodig. Wethouder Jan Mollen vraagt de gemeenteraad om nog eens 3 miljoen euro te reserveren.

De gemeenteraad van Eindhoven heeft unaniem ingestemd met het herinrichtingsplan voor Genneper Parken. Dat gebeurde na toezeggingen van wethouder Rik Thijs dat hij de mogelijke negatieve effecten van bezoekersdrukte, autoverkeer en -parkeren goed in de gaten gaat houden. Diverse partijen zijn bezorgd over een aantal toekomstige ontwikkelingen, die de natuur in het gebied zou kunnen aantasten. Er worden immers meer bezoekers verwacht in de Genneper Parken met de komst van museum Vonk, een hotel in het Clarissenklooster en de nieuwbouw van de Tongelreep

Het Stedelijk van Abbemuseum in Eindhoven heeft stilletjes een van de pronkstukken van de muur gehaald, schrijft het Eindhovens Dagblad. Het schilderij Zicht op Murnau met kerk van de Russische schilder Wassily Kandinsky, waarover al jaren gesteggeld wordt omdat het vermoedelijk gaat om naziroofkunst, is niet meer te bewonderden. De Joodse familie die het doek heeft opgeëist, weet officieel van niks en reageert verbaasd. In augustus werd bekend dat de gemeente Amsterdam het in 1940 gekochte schilderij 'Bild mit Häusern' van Wassily Kandinsky gaat teruggeven aan de erfgenamen van de eigenaren. Dit n.a.v. de aanscherping van de criteria m.b.t. tot roofkunst door de Rijksoverheid.

In het kader van de Maand van het Digitaal Erfgoed organiseert Podiumkunst.net op 4 november een bijeenkomst over podiumkunsterfgoed. “Hoe maken we ons erfgoed toegankelijk en vindbaar? Waarom is het duurzaam bewaren en het delen van data en kennis juist zo belangrijk in onze sector? Hoe kunnen we elkaar ondersteunen in het beschikbaar maken van de collecties? Dit zijn de vragen die tijdens de bijeenkomst De sleutel van de schatkamer aan bod zullen komen aan de hand van best practices, kennissessies, pitches en tafelgesprekken.”

Commissaris van de Koning Ina Adema was op werkbezoek in Asten. Onder meer het Museum Klok & Peel kwam aan de orde. De commissaris ‘realiseert zich’ hoe belangrijk Klok & Peel is voor Asten en de omgeving. De provincie Noord-Brabant heeft tot nu toe echter nog geen concreet beleid op musea, het Noordbrabants Museum uitgezonderd. ,,Ik ga daarom dit vraagstuk in de breedte beschouwen. Je hebt veel musea in Brabant zoals hier, ik noem bijvoorbeeld Overloon en het kasteel in Heeswijk. Die zitten in een vergelijkbare situatie.” Adema bespreekt de uitkomst van het werkbezoek binnenkort tijdens het wekelijkse overleg met het provinciebestuur. Meer kan ze naar eigen zeggen voorlopig niet doen. ,,In het verleden hebben we wel een forse bijdrage gedaan. We gaan nu eerst bekijken of het een regioproject kan worden.”

De Museumvereniging voert voor musea een collectieve belangenbehartiging. Het is de taak van musea zélf om te lobbyen bij hun eigen provincie of gemeente. Om musea te helpen bij de lobby voor de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in 2022 heeft de vereniging de Handleiding Lobbyen 2022 gemaakt. Deze handleiding geeft medewerkers van musea handvatten voor hun lobby bij de gemeente.

Het Amsterdamse dancemuseum Our House opent officieel op 29 oktober. Een groot aantal dj’s en evenementenorganisaties heeft een bijdrage geleverd aan Our House, onder wie Armin van Buuren, Carl Cox, Charlotte de Witte, Diplo, Kevin Saunderson, Tomorrowland, Ultra Music Festival, The Frankie Knuckles Foundation en ID&T. Centraal staat het verhaal en de kernwaarden van ruim vier decennia dance-cultuur. In zes exposities en 15 installaties komen de geschiedenis, muziek, cultuur, gemeenschap en toekomst van de elektronische muziek tot leven. Behalve fototentoonstellingen zijn er ook interactieve vinylspelers, waar bezoekers kunnen bladeren door 150 iconische platen. Er is een in-house geproduceerde documentaire over de geschiedenis van de dancecultuur, een archief met honderden flyers en de mogelijkheid om muziek te maken op drumcomputers. Het museumbezoek wordt afgesloten met de Culture Ride, een audiovisuele 4D-ervaring, die de bezoeker meevoert door een halve eeuw van elektronische muziek, technologie, cultuur en magische momenten. Naast een museum krijgt Our House ook een educatieve afdeling, genaamd Our House Academy. Our House Academy richt zich onder andere op beroepsmatige ontwikkeling voor professionals en ondersteuning van veelbelovend talent. Ook zijn er speciale lesprogramma’s voor scholen en bedrijven.

Bijna twee jaar heeft de bouwcommissie van de Protestante Gemeente Willemstad gewerkt aan het plan voor de Koepelkerk,  dat op 4 oktober is gepresenteerd aan ongeveer veertig belangstellenden. De plannen zijn eerder bekeken door leden van de Stichting Vrienden van de Willemstadse Koepelkerk en de kerkraad. De kerkraad wil de kerk meer toekomstbestendig en breder inzetbaar maken, bijvoorbeeld voor een concert. Daarbij mag het hart van de kerk niet verloren gaan. Vanuit de gemeente Moerdijk kwam de eis dat alle historische elementen in het interieur behouden blijven.

Op 30 september is het project Mediakunst op Wikipedia gelanceerd. Initiatiefnemer LIMA, het expertisecentrum voor media- en digitale kunst in Nederland, en de projectpartners Wikimedia Nederland, Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbemuseum, Frans Hals Museum en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) hebben een tweeledige visie met dit project. Zij willen mediakunst uit Nederlandse collecties toegankelijker maken voor een breed publiek en meer zichtbaarheid voor deze nog onderbelichte kunstvorm genereren. Dit project biedt ook de kans om metadata gecontroleerd toegankelijk te maken als linked open data. Een van de doelen van dit driejarige project is het publiceren van 500 Wikipedia-artikelen over mediakunstenaars en hun werken uit de collecties van het Stedelijk Museum Amsterdam, het Van Abbemuseum, het Frans Hals Museum, de RCE en LIMA.

Het schoenenmuseum, in aanbouw, in Waalwijk deed één oproep op de website erfgoedvrijwilliger.nl en kreeg er in één klap zeventig vrijwilligers bij. ,,Van Tilburg tot Den Bosch. Mensen uit de hele regio hebben zich gemeld.”, zegt directeur Anouk van Heesch. Het museum heeft inmiddels alle vrijwilligers persoonlijk gesproken. ,,Zodat we weten waar ze interesse in hebben. Willen ze meehelpen in het kenniscentrum, achter de balie of in de horeca?” Half oktober is er voor alle vrijwilligers een bijeenkomst in de Sint Jan in Waalwijk. Het museum heeft de vrijwilligers hard nodig. Van Heesch schat in zeker honderd in totaal. ,,Of liever nog 150. In het nieuwe jaar gaan we nog campagne voeren.”

Een nieuw initiatief van Eye : Short Scores. Een nieuwe generatie muzikanten en componisten maakt een nieuwe mini-filmscore bij een zelfgekozen kort filmfragment uit de collectie van Eye. Mooie bijdragen van BEA1991, Donna Blue en Palmbomen II. Elke drie weken voegt Eye een nieuw van verse muziek voorzien fragment toe aan deze collectie, die zo steeds groter wordt.

Tijdens de wederopbouwperiode krijgt Bergeijk onder leiding van de vooruitstrevende burgemeester Linders vleugels en maakt het dorp binnen de Kempen ‘a great leap forward’. De gemeente lanceert plannen voor een groot recreatiepark aan de Eerselsedijk met een zwembad, een muziekvijver en een openluchttheater, er wordt door De Ploeg gesproken over herbouw van het Sonsbeekpaviljoen van Rietveld en het landschapspark van Mien Ruys moet uitgroeien tot een internationaal monumentenresearchcentrum. Ook moet er een technische school verrijzen en een heuse Rietveldwijk, met wel dertig woningen. In samenwerking met bureau Interplan uit Rotterdam wordt een plan voor een recreatieve dorpstuin in het centrum gemaakt. Een antwoord op de toenemende vrijetijdsbesteding en massarecreatie. Hoe zijn die ideeën in de loop der jaren doorvertaald? Bleef het bij utopisch dromen? Kunsthistoricus Edwin van Onna uit Luyksgestel schreef er voor de Stichting Rietveld & Ruys een ‘cultuurhistorische verkenning’ over: Cultuurboulevard Bergeijk.

Vincent van Goghs beroemde schilderij De aardappeleters brengt CêlaVíta en het Van Gogh Museum samen in een partnerschap waarin Nederlanders van alle generaties worden geïnspireerd door het werk en leven van Van Gogh. CêlaVíta zal voor zeker een jaar het Van Gogh Museum steunen.

Beeld en Geluid lanceert de nieuwe applicatie Groef. De webapplicatie geeft op een speelse en innovatieve manier een uniek inkijkje in het muziekaanbod in de platenwinkels van de jaren 1910-1960. De app is voor het eerst uit te proberen op een interactieve installatie tijdens Dutch Media Week (1 tot en met 10 oktober) en Dutch Design Week (16 tot en met 24 oktober). De collectie in Groef bevat meer dan 8.000 nummers uit de historische Nederlandse platencollectie van Beeld en Geluid. Deze gedigitaliseerde 78 toeren platen bevatten nummers uit de destijds populaire muziek: variërend van jazz tot cabaret en van Hawaïaanse muziek tot opnames van draaiorgels.

Het Van Gogh Museum biedt een interactief programma aan voor blinden en slechtzienden: Van Gogh op gevoel. Speciaal getrainde rondleider nemen bezoekers met een visuele beperking in dit programma mee op reis door het museum, waarbij verschillende zintuigen worden aangesproken. Zo kunnen bezoekers bijvoorbeeld zelf de verftoets voelen op een 3D reliëfreproductie van het schilderij Zonnebloemen. Het Van Gogh Museum heeft tevens een maquette van het hele museumgebouw laten ontwikkelen die een museumbezoek voor blinde en slechtziende bezoekers eenvoudiger moet maken. Dankzij de 3D-geprinte voelbare maquette kunnen bezoekers het museumgebouw letterlijk aftasten en in kaart brengen.

Hoe ga je op zoek naar sporen van slavernij en het koloniale verleden in een collectie? Welke stappen zijn nodig en wat zijn de valkuilen? De handreiking 'Onderzoek naar sporen van slavernij en het koloniale verleden in de collectieregistratie', een uitgave van de Rijksdienst voor cultureel erfgoed, is een hulpmiddel voor musea om een begin te maken met zo’n onderzoek. Het helpt om op een andere manier naar de eigen collectie te kijken, er nieuwe betekenislagen aan toe te voegen en er andere verhalen aan te verbinden.

De gemeenteraad van Asten is blij met de eerste plannen voor het Museum Klok & Peel van de nieuwe bestuursvoorzitter Frans Stienen. Hij wil er een museum voor en door Asten van maken. Meer aansluiting zoeken bij lokale instellingen en verenigingen in het Astense. Die boodschap van Stienen klinkt diverse politici als muziek in de oren. Het museum heeft de laatste jaren weliswaar flink naam gemaakt, maar er is behoefte in de Peelgemeente om terug te gaan naar de basis. Niets ten nadele van grootschalige (buitenlandse) projecten van de laatste jaren, hield Stienen op 20 september de politiek voor. Concrete veranderingen heeft hij in zijn hoofd, hij zet ze nog niet op papier. Stienen wil de komende maanden gaan overleggen met alle politieke partijen, het gemeentebestuur en de vrijwilligers van het museum om de toekomstige koers te bepalen.

Het Regionaal Bureau voor Toerisme (RBT) De Langstraat ziet in het nieuwe schoenenmuseum in Waalwijk een belangrijke trekpleister voor de regio. Het moet naast de Efteling, Loonse en Drunense Duinen en vesting Heusden de vierde ‘icoon’ van De Langstraat worden. Het RBT De Langstraat heeft er hoge verwachtingen van. Het wil er zich ook graag vestigen met een toeristisch informatiepunt voor bezoekers van Waalwijk, die de streek en stad beter willen leren kennen. Dat plan is inmiddels neergelegd bij de gemeente Waalwijk. Het schoenenmuseum is innovatief en heeft een link naar toekomst en verleden, stelt het RBT. Het RBT mikt op een nauwe samenwerking met het schoenenmuseum. ,,Die bereidheid is er van beide kanten.”

Het protocol voor veilig en verantwoord museumbezoek met ingang van 25 september 2021.

Op 24 september 2021 vindt de eerste wereldwijde klimaatstaking sinds het begin van de Covid-19-pandemie plaats. Het Network of European Museums Organisations (NEMO) onderschrijft de oproep van Museums For Future aan musea over de hele wereld om mee te doen aan de staking en hun solidariteit en inzet voor klimaatactie te tonen. De wereld heeft musea nodig die achter de wetenschap staan, het 1,5°C-pad ondersteunen en vooral opkomen voor alle toekomstige generaties.

Het TextielMuseum Tilburg heeft een eervolle finaleplaats behaald bij een van de prestigieuze awards van de European Museum Academy. De Luigi Micheletti Award ging op 18 september 2021 uiteindelijk naar Futurium, gelegen in het centrum van Berlijn. Er waren in totaal 28 musea in de race voor deze bokaal, die online werd uitgereikt. Het TextielMuseum kwam in beeld vanwege de vernieuwende en eigentijdse wijze waarop zij cultureel erfgoed toegankelijk en relevant weet te maken voor de hedendaagse bezoeker en maker. ,,Het TextielMuseum is een van de meest dynamische Nederlandse musea in zijn soort’’, aldus het juryrapport. ,,Het is een museum van makers, van ontwerpers en van experts op het gebied van het ambacht, dat het publiek aanmoedigt om zelf όόk aan de slag te gaan en creatief te zijn. Het museum weet een universele industrie nieuw leven in te blazen door expliciet te focussen op duurzaamheid, klimaat, gelijkheid, creativiteit, onderwijs, vakmanschap, en dat alles bovendien in aansprekende werkplaats- en museale settings.” Om haar positie te behouden en versterken werkt het museum samen met gemeente Tilburg plannen uit voor uitbreiding, renovatie en verduurzaming van het monumentale museumgebouw, waarmee tevens een impuls wordt gegeven aan de doorontwikkeling van het omliggende Museumkwartier.

Vanaf 1 januari 2022 kan de muziekliefhebber putten uit één van de grootste muziekcollecties in Europa. Het samenvoegen van de muziekcollecties van Muziekweb en Beeld en Geluid zorgt voor een online muziekbibliotheek met miljoenen tracks. Op 13 september gaf minister van Engelshoven (OCW) groen licht voor de fusie tussen Muziekweb en Beeld en Geluid. Eerder had de Tweede Kamer via moties aangedrongen op het behoud van de publieke diensten van Muziekweb.

Honderden boeken, duizenden opgestoken vlinders en carillons liggen nu nog ongebruikt en niet goed opgeslagen in het Klok en Peelmuseum Asten. Daar moet je wat mee, vindt voorzitter Frans Stienen. Hij sprak met de huidige ad interim directeur van het Regionaal Historisch Centrum in Eindhoven Hendrik Noppen in een poging om de banden aan te halen. In november volgt een tweede gesprek. Stienen ziet genoeg kansen om de museumbezoekers in Asten beter te kunnen informeren over de historie van de Peel. ,,Met de huidige middelen kunnen we gewoon museum zijn. Er is echter een push nodig, het museum kan bijvoorbeeld actiever. We kijken naar de invulling van de zalen en de collectie. Ik kan geld daarvoor ophalen bij derden, maar ik wil eerst de koers bepalen.” Stienen wil daar minstens drie jaar de tijd voor krijgen van het gemeentebestuur. Hij zit nu nog midden in de fase van informatie vergaren. Zijn eerste rapport wordt door de gemeenteraad op 20 september besproken. Het college vond het rapport nog weinig concreet.

De Museumvereniging slaakt een noodkreet. Volgens de brancheorganisatie is blijvende noodsteun voor de door corona hard getroffen sector nodig. Het Brabantse Dagblad sprak met Museum De Pont, het Textielmuseum en het Natuurmuseum Brabant in Tilburg. Zij onderschrijven de oproep. ,,We hebben tonnen aan gemiste inkomsten.”

De Museumvereniging is blij met de versoepelingen, zoals die op 14 september zijn aangekondigd. Voor doorstroomlocaties zoals musea worden vanaf 25 september alle toegangsbeperkende maatregelen opgeheven. Dat wil zeggen: de anderhalve meter afstand is niet langer verplicht in het museum, ook niet bij eventuele evenementen. Voor musea geldt bovendien dat er geen coronatoegangsbewijzen worden gevraagd. Bezoekers kunnen met deze nieuwe versoepelingen weer op een pre-corona, onbeperkte wijze genieten van een museumbezoek, iets waar we als Museumvereniging voortdurend voor hebben gepleit. Het reserveren van tijdsloten was en het dragen van een mondkapje was eerder al niet meer verplicht. De Museumvereniging pleit voor extra overheidssteun/herstelplan vanaf Q4. Om bijvoorbeeld achterblijvend (buitenlandse) toerisme te stimuleren en nieuwe investeringen in aantrekkelijk aanbod mogelijk te maken

Drie ontwerpteams zijn aan de slag gegaan met verduurzaming van iconische stadskerken. Zij zijn geselecteerd voor de ontwerpfase van de prijsvraag ‘Sublieme schoonheid, sublieme duurzaamheid’. In een serie interviews vertellen betrokken deskundigen over hun wensen en verwachtingen rond de winnende visies. Martijn Paulen, directeur van de Dutch Design Foundation, breekt een lans voor de speciale aanpak van ontwerpers. ‘Ze stellen de andere vragen en rekken de context van een vraagstuk op.’

Het aantal museumbezoeken is in 2020 als gevolg van corona met 60 procent gedaald, naar 13,2 miljoen. Een jaar eerder was dat nog 33 miljoen. Voor 2021 verwacht de Museumvereniging een nog verdere daling naar 9,7 miljoen bezoeken. De daling van buitenlands bezoek was zelfs 82 procent: van 10 miljoen in 2019 naar 1,8 miljoen in 2020.  Het aantal medewerkers in vaste dienst, freelancers, vrijwilligers en stagiairs daalde van 41.800 naar 35.000 personen. Dit blijkt uit Museumcijfers 2020, de jaarlijkse branchecijfers van de Museumvereniging. Hoofdoorzaken van de dalingen zijn de verplichte sluitingen van musea, de beperkingen van het maximaal aantal mensen in het museum en de krimp van het toerisme. In 2020 is er al 149 miljoen euro aan coronasteun naar musea gegaan. Mede daardoor zijn de grotere musea het jaar in de regel goed doorgekomen, meldt de vereniging. Kleinere musea ontvingen in verhouding echter weinig steun, en moesten vaak interen op de reserves. Opvallend is dat het grootste deel van de steun vanuit de rijksoverheid kwam. Ondanks dat de helft van de musea een gemeente als hoofdfinancier heeft, kwam slechts 8 procent (12 miljoen euro) van de steun vanuit gemeenten. In 2020 was er 120 miljoen euro beschikbaar voor gemeenten om de lokale cultuur te ondersteunen. De Museumvereniging doet een dringend appèl op het kabinet voor blijvende sectorspecifieke noodsteun vanaf het vierde kwartaal én 2022. Om de crisis door te komen, zijn tot de zomer van 2022 sowieso extra investeringen nodig. NRC sprak met Jan van Kooten, directeur van de Museumvereniging.  

Het college van B&W van Tilburg heeft Rob Nederlof aangesteld als 1e Stadsorganist van Tilburg. Hij gaat dit doen voor een periode van 2 jaar. Zijn 1e concert als stadsorganist is op 11 september in de Heuvelse kerk tijdens de Nationale Orgeldag. De benoeming van een stadsorganist geeft een impuls aan het levendig houden van de orgelcultuur en aan het behoud van dit waardevolle erfgoed voor stad en samenleving. De Stadsorganist heeft ook een educatieve rol, zowel voor de jeugd als voor ouderen. Aan de functie van Stadsorganist is op veel manieren vorm en inhoud te geven. Het college verwacht dat de Stadsorganist de verbinding zoekt met andere makers in de stad en samen met hen projecten en activiteiten opzet. Zo ontstaat een Cultuurcirkel die de impact van Cultuur in de stad en regio vergroot. De Stadsorganist is een proef voor de duur van 2 jaar. Daarna bekijkt de gemeente of het initiatief een vervolg krijgt.

Het CollectieCentrum Nederland staat aan de rand van Amersfoort en wordt op 13 september officieel geopend. Door de samenwerking van 4 Rijks instellingen was er genoeg geld voor een duurzaam gebouw met dure techniek. In dit gebouw – de vloeroppervlakte is 31.500 vierkante meter, de bouw kostte 44 miljoen euro – hebben vier grote culturele instellingen van het rijk nu hun depot: het Rijksmuseum in Amsterdam, het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem, Paleis Het Loo in Apeldoorn en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort. Samen hebben zij in dit superdepot een half miljoen objecten opgeborgen, die voorheen waren opgeslagen in kleinere depots, het Openluchtmuseum had er alleen al een stuk of twintig. Het bijzondere is dat alle depotmedewerkers van de vier instellingen voortaan samenwerken in één team, ook al zijn zij nog steeds in dienst bij hun oude werkgever. Een project dat uniek in de wereld is. De Volkskrant sprak met Wim Hoeben van het Rijksmuseum, die de manager is van het CollectieCentrum.

Museumschatjes 2021-2022 is gestart. Scholen die zich hebben ingeschreven voor Museumschatjes ontvangen in de eerste lesweek van het nieuwe schooljaar het lesmateriaal inclusief de bon voor het gratis museumbezoek. Vanaf 6 september kunnen scholen een afspraak maken met een deelnemend museum. Het is mogelijk om gedurende het hele schooljaar 2021 - 2022 een museum in het kader van Museumschatjes te bezoeken. In verband met de maatregelen rondom COVID-19 is het ook mogelijk om de entreegelden vergoed te krijgen als het museum in de klas komt. Neem contact op met een museum om te vragen naar de mogelijkheden. Museumschatjes is er voor alle groepen 5 t/m 8 van basisscholen in Noord-Brabant. De lijst met musea die deelnemen is inmiddels gepubliceerd.

De gemeente Bergen op Zoom heeft de Open Monumentendagen wegbezuinigd. De jaarlijkse bijdrage van 20.000 euro is geschrapt, zonder enige berichtgeving aan de vele honderden vrijwilligers die elk jaar met overgave en enthousiasme meededen. Dat stellen Tom van Eekelen, SBM, Stichting In den Scherminkel en Heemkundekring Halcherth in een brief aan het college van B&W.

Drie ontwerpteams zijn aan de slag gegaan met verduurzaming van iconische stadskerken. Zij zijn geselecteerd voor de ontwerpfase van de prijsvraag ‘Sublieme schoonheid, sublieme duurzaamheid’. In een serie interviews vertellen betrokken deskundigen over hun wensen en verwachtingen rond de winnende visies. Laetitia Ouillet, voorzitter van energiecoöperatie De Windvogel én jurylid van de prijsvraag, heeft zich positief laten verrassen door concepten van kunstenaars en architecten.

De Utrechtse gamestudio Vlambeer schenkt twaalf games aan Beeld en Geluid. Twee van deze games zijn onderdeel van de Nederlandse Gamescanon, waarin mijlpalen in de Nederlandse gamegeschiedenis worden getoond. Vlambeer zette de afgelopen jaren wereldwijd de Nederlandse Indie Game-industrie op de kaart. Oprichters Rami Ismail en Jan Willem Nijman besloten in oktober 2020 na tien jaar de deuren te sluiten. ‘We zijn trots het nalatenschap van deze invloedrijke gamestudio in onze collectie te mogen verwelkomen. (Nederlandse) Games vormen een belangrijk onderdeel van het medialandschap, waarbinnen deze games van Vlambeer een unieke aanwinst voor ons instituut zijn,’ aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld en Geluid.

Het Stedelijk Museum in Amsterdam  moet het in 1940 gekochte schilderij Bild mit Häusern van Wassily Kandinsky teruggeven aan de erfgenamen. Die voeren sinds 2013 een juridische strijd om het werk terug te krijgen. ‘Vanwege het grote tijdsverloop en het belang van herstel van onrecht zullen we het werk retourneren zonder nieuwe tussenkomst van de Restitutiecommissie. Als stad hebben we een geschiedenis en daarmee een grote verantwoordelijkheid hoe om te gaan met het onrecht en het onherstelbare leed dat de Joodse bevolking is aangedaan in de Tweede Wereldoorlog. De gemeente Amsterdam heeft de morele plicht om hiernaar te handelen. Het college staat voor een rechtvaardig en duidelijk restitutiebeleid, dat in de kern zo veel mogelijk teruggaven van kunst aan de rechtmatige eigenaren of de erven van de eigenaren mogelijk maakt,’ aldus de gemeente Amsterdam.

Na een lockdown van zeven maanden zijn musea sinds juni 2021 weer open. Wat leerden ze van de coronacrisis, online programma-aanbod en wat verwachten ze van het komende jaar? Cultuurmarketing sprak met drie museumprofessionals van het Drents Museum, Zeeuws Museum en Cobra Museum. Het Drents museum is zich in die periode nog meer gaan richten op de eigen collectiepresentatie en gaan experimenteren met online prikkelarme rondleidingen. Het Zeeuws Museum is kritisch naar de eigen organisatie gaan kijken en meer gaan doen aan diversiteit en het Cobra Museum is meer ingaan zetten op de online kanalen en heeft de focus verlegd van de campagne over het kunstenaarsduo Frida Kahlo en Diego Rivera van internationale toeristen naar de young urban citizens, in de hoop dat zij het museum ook na de heropening zouden weten te vinden.

Volgende maand opent in Amersfoort CollectieCentrum Nederland (CC NL), het grootste kunstpakhuis van Nederland. NRC volgde sinds vorig jaar de ‘inhuizing’ van dit nieuwe depotgebouw voor vier rijkscollecties: Rijksmuseum, Openluchtmuseum, Paleis Het Loo en Rijksdienst Cultureel Erfgoed.

Jaarlijks herdenken we op 1 juli dat Nederland in 1863 op die datum de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Antillen officieel afschafte. Maar welke betekenis heeft Keti Koti eigenlijk voor een inclusieve samenleving en in jouw organisatie? Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van een LKCAtelier op 1 juli. LKCA

Drie ontwerpteams zijn aan de slag gegaan met de verduurzaming van iconische stadskerken. Zij zijn geselecteerd voor de ontwerpfase van de prijsvraag ‘Sublieme schoonheid, sublieme duurzaamheid’. In een serie interviews vertellen betrokken deskundigen over hun wensen en verwachtingen rond de winnende visies. Hoogleraar Erfgoed en Herontwerp Wessel de Jonge kijkt niet naar de stenen, maar naar het verhaal van een kerk. Voorzitter Bart Krol van NRP, de netwerkorganisatie voor renovatie en transformatie, pleit voor nieuwe functies voor oude kerkgebouwen. De prijsvraag is uitgeschreven door de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met negen grote stadskerken en Architectuur Lokaal.

Namens het Nederlandse museumveld heeft ICOM Nederland in april 2021 twintig kernwoorden ingediend bij ICOM Define, de internationale werkgroep die zich buigt over de museumdefinitie. De gekozen kernwoorden dienen volgens Nederland in ieder geval deel uit te maken van een nieuwe definitie, die in augustus 2022 uit komt. De adviezen van alle comités zijn nu door ICOM Define gedestilleerd tot een definitieve lijst met 20 keywords. 22 juni 2021 heeft de internationale werkgroep daarover een rapportage uitgebracht met alle (tussentijdse) conclusies en bevindingen. Om hier samen op te reflecteren organiseert ICOM Nederland twee online consultatierondes : op 27 augustus en 31 augustus.

Musea Bekennen Kleur presenteerde op 8 juli De Verbintenis. Het is een collectief statement waar 26 musea gezamenlijke doelstellingen hebben geformuleerd om op te staan tegen institutioneel racisme en alle andere vormen van discriminatie. Het uitspreken van het statement vond plaats in de Nicolaikerk te Utrecht tijdens het Keti Koti dialoog.

Protocol voor veilig en verantwoord museumbezoek met ingang van 20 juli 2021.

Eigenaren van rijksmonumenten met klinkend erfgoed kunnen per 1 september subsidie aanvragen voor de restauratie van klinkende onderdelen. Het doel van deze nieuwe regeling is het stimuleren van de restauratie van klinkend erfgoed (beiaarden, orgels, maar ook kleinere klinkende onderdelen van rijksmonumenten zoals luidklokken en uurwerken). Voorwaarde is dat het onderdeel voldoende monumentale waarde heeft. De regeling hiervoor is in april gepubliceerd in de Staatscourant. In totaal is er € 2.425.000,- beschikbaar.

In juni zijn door mensen met een Museumkaart ruim 411.000 bezoeken aan musea gebracht. Dit is bemoedigend nieuws voor musea én toont hoe trouw Museumkaarthouders zijn. Tegelijkertijd is dit cijfer een derde lager dan in 2019. Ook de bezoeken van mensen die een losse toegangskaart kopen, lopen nog achter. Dat meldt de Museumvereniging op 15 juli. De ereniging doet een dringend appèl op het demissionaire kabinet om de steunpakketten ook door te zetten in het vierde kwartaal. Ook in 2022 zal vanwege de na-ijleffecten van de pandemie herstelsteun nodig zijn.

Acht curatoren en beschouwers hebben in de afgelopen periode een Curator Beschouwer bijdrage toegekend gekregen. Deze bijdrage van het Mondriaan Fonds is voor curatoren en beschouwers die een inhoudelijk plan willen uitwerken in een afgebakende periode. De bijdrage kan worden gebruikt voor het uitwerken van plannen en ontwikkelen van visies en verhalen die de kwaliteit van beeldende kunst en erfgoed versterken en belichten voor het publiek. Of een (voor)onderzoek voor een tentoonstelling, manifestatie, debat, artikel of project. Hiermee stimuleert het fonds de praktijk van curatoren en beschouwers die met nieuwe visies en verhalen een sleutelrol vervullen tussen kunst en erfgoed en het publiek. De acht curatoren en beschouwers die een bijdrage hebben ontvangen zijn: Yasmine Ostendorf, Patricia van Ulzen, Heleen de Wit, Marguerite Tuijn, Hanne Hagenaars, Forough Bouwens‑Sajadi, Saliha Gül Durukan en Pascal Gelling. Aanvragen kan het hele jaar door.

Musea proberen nieuw publiek te bereiken en bezoekers beter te spreiden door ook ’s avonds open te blijven. Het Cobra Museum in Amstelveen is als experiment zelfs zeven dagen per week geopend tot 22.00 uur. Museum De Fundatie in Zwolle is op proef elke zaterdagavond gratis toegankelijk.

'Het besef groeit dat er meer moet gebeuren om belangrijke kunstwerken in Nederland te houden'’ Steeds vaker draagt de Vereniging Rembrandt bij kunstaankopen door Nederlandse musea meer dan de helft van de aankoopsom bij. Dat is nodig, zegt voorzitter Arent Fock in een gesprek met NRC, om musea in deze markt de kans te geven mee te bieden.

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft Het Nieuwe Instituut gevraagd te onderzoeken hoe om te gaan met de archieven van tuin- en landschapsarchitectuur. Aanleiding is het ontbreken van een duidelijke bewaarplaats, waardoor dit materiaal moeilijk zijn weg vindt naar culturele instellingen, versnipperd raakt of zelfs verdwijnt. Het onderzoeksrapport is op 8 juli aangeboden aan minister van Engelshoven (OCW). Zij gaf aan in het najaar al vervolgstappen mogelijk te willen maken op basis van de aanbevelingen in het rapport. De archivering van tuin- en landschapsarchitectuur moet worden benoemd tot rijkstaak, stelt het instituut. Op die manier kunnen ontwerpen, plannen en ander archiefmateriaal beter worden bewaard voor latere generaties. Bovendien krijgen beide disciplines zo dezelfde status als architectuur- en stedenbouwarchieven, die zijn opgenomen in de rijkscollectie die wordt beheerd door HNI. “Dat is in lijn met ander Rijksbeleid, zoals de Wet op de Architectentitel, waarin deze drie disciplines op gelijke wijze worden behandeld”, aldus het advies Geheugen van het ontworpen landschap.

Het Mondriaan Fonds draagt financieel bij aan de plannen van kunstenaars, curatoren en critici. Ook aan projecten van kunstpodia, archieven, galeries, musea en andere erfgoedinstellingen en van opdrachtgevers in binnen- en buitenland draagt het fonds bij. Een commissie beoordeelt de subsidieaanvragen. Een commissie bestaat uit een vaste voorzitter en een aantal adviseurs. De samenstelling van de poule van adviseurs rouleert regelmatig. Dat doet het fonds bewust, want het wil zoveel mogelijk actuele perspectieven en expertises aan de vergadertafel om aanvragen te beoordelen. Voor volgend jaar zoekt het Mondriaan Fonds nog een aantal beeldende kunst- en erfgoed-experts die de commissie ‘22 compleet maken. Solliciteren kan tot en met 6 september 2021. Het fonds zoekt met name adviseurs van buiten de regio Randstad.

Docent-onderzoeker HR-management Kilian Wawoe was de eerste spreker tijdens het zesde Schouder aan Schouder-webinar van de Museumvereniging op 28 juni. In zijn lezing sprak hij over drie basisbehoeften, die mensen hebben als het aankomt op werk: behoefte aan groei, autonomie én mensen willen zich verbonden voelen met de organisatie en de mensen die er werken. Wawoe: “Het is een mensenrecht om verbonden te zijn met anderen.” Hoewel al voor de coronapandemie bekend was dat deze drie elementen bij veel organisaties onder druk stonden, is het er door de coronacrisis niet beter op geworden. 'Samen werken na corona’ was het thema van het webinar, dat geheel in het teken van werkgeverszaken. Een verslag

Talloze koloniale beelden werden afgelopen jaren van hun voetstuk gestoten. Er werd veelvuldig gepleit voor het plaatsen van 'tegenmonumenten' en Hans van Houwelingen suggereerde in reactie daarop de publieke ontering van monumenten in 'schandbeelden'. Florian Göttke vraagt zich af hoe het nu verder moet met het publieke monument. Hij bepleit een bredere kritische praktijk die voortdurend de positie van het monument ter discussie stelt en zo bijdraagt aan een beter zelfbeeld van de maatschappij.

Door het organiseren van fysieke en digitale Priceless Experiences voor kaarthouders wil Mastercard zich inzetten als partner van de kunst- en cultuursector om kunst breed toegankelijk te maken. Mastercard wil in de musea 'priceless experiences' aanbieden. Zo is Mastercard naamgevend partner van “Meet the Masters” in het Stedelijk Museum, een nieuwe serie waarbij het bredere publiek kennismaakt met het werk en het leven van invloedrijke kunstenaars als Bruce Nauman, El Anatsui en Remy Jungerman. Andere Priceless Experiences die Mastercard ondersteunt, zijn een spectaculaire tentoonstelling met special tours in Kunsthal Rotterdam, een exclusief, eenmalig ontbijt in Rembrandts keuken in Museum Het Rembrandthuis en een kijkje in het restauratieatelier bij de restauratie van het Zelfportret van Vincent van Gogh in het Kröller-Müller Museum. Naast de organisatie van lokale activiteiten stimuleert Mastercard middels deze samenwerkingen de kunst- en cultuursector om meer digitaal aanbod te ontwikkelen.

De exploitatie van Fort Sabina heeft danig te lijden gehad van de coronacrisis. De inkomsten uit horeca, de organisatie van activiteiten en de verhuur van ruimten aan bedrijven vielen lange tijd weg. Fort Sabina krijgt financiële steun van de gemeente Moerdijk om de coronacrisis te overleven. ,,Het fort is een smeltkroes van maatschappelijke activiteiten”, onderbouwt het college van burgemeester en wethouders de eenmalige subsidie van 28.000 euro. Het verzoek aan de gemeente om ook 58.000 euro te steken in een openluchttheater om coronaproof activiteiten te kunnen houden, wijst het college af. Want de coronasteun krijgt prioriteit. ,,Jammer”, zegt Thomas Zwiers, voorzitter van Fort Sabina.nl, de stichting die het fort bij Heijningen opknapt en beheert. ,,Dat theater zal moeten wachten, maar is niet van de baan. De ambitie blijft.”

De inzet van het kabinet is om zoveel mogelijk roofkunst aan de rechtmatige eigenaren terug te geven. Daartoe is eerder de manier van beoordelen van restitutieverzoeken, naar aanleiding van een advies van de Raad voor Cultuur en de commissie Kohnstamm, aangepast. Het uitgangspunt blijft dat objecten teruggegeven moeten worden aan particulieren aan wie het toebehoort. Het structurele herkomstonderzoek moet hiervoor gaan zorgen. Wanneer het niet lukt om de oorspronkelijke eigenaren of hun erfgenamen te vinden, worden de cultuurgoederen in bezit van de Staat die geroofd zijn van oorspronkelijke Joodse eigenaren, de zogenaamde verweesde roofkunst, teruggegeven aan de Joodse gemeenschap. De ministerraad heeft op voorstel van minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ingestemd met het zetten van een aantal extra stappen om het restitutiebeleid voor de komende jaren effectiever en toegankelijker te maken.

Vanaf eind 2021 opent het Fonds voor Cultuurparticipatie veel nieuwe regelingen. Het Fonds is momenteel druk bezig met het schrijven van deze nieuwe mogelijkheden. Wat kan men verwachten? Er komen nieuwe regelingen aan voor Educatie, Participatie, Talentontwikkeling, Erfgoed en Internationale Samenwerking. Het fonds heeft alle mogelijkheden gebundeld in een handig visueel overzicht.

Het natuurlijke systeem van een wijk, stad of regio als gids voor gebiedsontwikkeling. Dat is het idee achter het boek De Stadsgenese. Onderzoeker Vincent Grond legt uit hoe met behulp van het natuurlijke systeem van de ondergrond, de bodem, water en natuur actuele opgaven op het gebied van woningbouw, energietransitie en klimaat kunnen worden opgelost.

Drie jaar geleden stond het Museum De Vier Quartieren aan de rand van faillissement. De gemeente Oirschot en de Vrienden van het museum sprongen bij en vulden het tekort van 17.500 euro aan. Voorwaarde van de gemeente was dat er een goed businessplan kwam. Dat heeft begin januari 2020 geresulteerd in een subsidie voor twee jaar van de structurele kosten. Afgelopen jaar heeft het museum een eenmalige vergoeding gekregen via het rijk. Het is nog onduidelijk hoe het na 2022 zal gaan. Na een grote herinrichting van bijna vier maanden opende Museum De Vier Quartieren vorig jaar in maart haar deuren. ,,En anderhalve week later moesten we vanwege corona weer dicht”, vertelt museummanager Lilian Calame. ,,In de zomermaanden konden we onder strenge voorwaarden weer open. Maar het publiek bleef weg, echt druk is het niet geworden.” In totaal is het museum negen maanden gesloten geweest. ,De gemeente Oirschot wil een Levend Erfgoeddorp in de Brainportregio zijn", zegt Calame. ,,Als museum werken we daar hard aan mee. Ook is er de afgelopen maanden een erfgoedplatform opgezet waarin ik een regierol heb." ,Het erfgoedplatform is een samenwerking tussen erfgoedpartijen uit Oirschot en De Beerzen. We delen kennis, kijken welke expertise we in huis hebben, we inventariseren ruimtes en materialen, richten een erfgoedvrijwilligerspoel op, organiseren samen cursussen. Samen willen we het verhaal van Oirschot vertellen.” Het museum heropent met de nieuwe tentoonstelling ‘Het oog van Vincent’.

Negen teams hebben een visie ingezonden voor één van de drie ontwerpthema's voor de prijsvraag 'Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid'. Daaruit heeft de jury nu drie teams geselecteerd. Deze teams zijn uitgenodigd om hun visie uit te werken tot een schetsontwerp. De ontwerpen zullen in het najaar, bij een openbare bijeenkomst tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, gepresenteerd worden.  De prijsvraag is gericht op negen opvallende, gezichtsbepalende en monumentale kerken. Grote stadskerken staan voor dezelfde opdracht als de hele maatschappij: verduurzaming. De prijsvraag is uitgeschreven door de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met negen grote stadskerken en Architectuur Lokaal.

De noodzakelijke renovatie kost 170 miljoen, de gewenste verbouwing met een nieuw paviljoen voor hedendaagse kunst in de tuin ruim 259 miljoen, maar na aanvankelijke instemming wil de gemeenteraad van Rotterdam nu eerst nieuw onderzoek (het derde) naar de verbouwingsplannen van Museum Boijmans van Beuningen, mede omdat de kosten van een aantal plannen nog niet beraamd zijn. De geplande heropening in 2028 dreigt niet gehaald te worden.

Museumprotocol voor veilig en verantwoord museumbezoek, dat ingaat per 26 juni 2021. Vanaf dat moment mogen er twee keer zoveel bezoekers in een museum. Waar eerst 1 persoon per 10m2 was toegestaan, mag vanaf 26 juni 1 persoon per 5m2 het museum in

Het was een behoorlijke tegenvaller eind vorige maand voor Van Gogh Sites NV. Die wilde graag de Van Goghkerk bezitten in Etten-Leur. Maar de gemeenteraad zag dat niet zitten. Doel van Van Gogh Sites NV is om ‘onroerende zaken die van historische betekenis zijn voor het leven en werk van Vincent van Gogh te verkrijgen, beheren. exploiteren, ontwikkelen en verhuren'. In de eerste fase zou het gaan om het verwerven van de drie belangrijkste Van Gogh Monumenten. Het museum n Nuenen, de kerk in Etten-Leur en het Van GoghHuis in Zundert. Van Gogh Sites NV wil niet zo zeer per se de belangrijke Brabantse Van Goghgebouwen bezitten, zegt directeur Simone van der Heiden, maar ze behouden voor de toekomst en ze toegankelijk maken en houden voor het publiek. In Zundert is het Van GoghHuis eigendom van een speciale stichting. In de statuten is vastgelegd dat niet alleen het monument wordt beschermd, maar ook dat het bestemd is en blijft voor het verhaal van Vincent van Gogh. ,,In die zin is er geen enkele noodzaak om het te kopen.”, zegt Van der Heiden. Dat wordt anders als het Zundertse Van GoghHuis concrete plannen heeft om uit te breiden. ,,Daar was al eens sprake van. Op zo'n moment kan worden beslist dat wij helpen bij de financiering.”

Met een totaalbedrag van € 793.099 zijn door heel Nederland kleine musea en erfgoedinstellingen met een achterban van ruim 10.000 vrijwilligers gesteund. De derde regeling van het Themafonds Erfgoedvrijwilligers werd mede mogelijk gemaakt dankzij het Hendrik Muller Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Met de stimuleringsbijdrage kunnen kleine musea en erfgoedinstellingen de komende tijd hun publiekspresentatie vernieuwen en versterken. Een belangrijke steun voor alle betrokken vrijwilligers die zich afgelopen coronajaar enthousiast en belangeloos zijn blijven inzetten om het erfgoed toegankelijk te houden. De gehonoreerde projecten variëren van de aanschaf van apparatuur voor online ticketing systemen, nieuwe websites en digitale archieven tot het opzetten van educatieve projecten zoals audiotours, videotours en een aantal bijzondere documentaires.

Op 14 juni vond er een Kamerdebat plaats waarin werd gesproken over cultuur en corona. Op de agenda stond o.m. de brief van minister van Engelshoven (OCW) over het vierde specifieke steunpakket culturele en creatieve sector voor het derde kwartaal 2021. De Museumvereniging was bij het debat aanwezig. Meerdere Kamerleden spraken zich tijdens het debat uit over de waarde van musea en dat ze blij zijn dat musea weer open zijn. Tijdens het debat werden er diverse moties en amendementen ingediend. Eén motie betreft de mogelijkheden om een langjarige verhoging van het indemniteitsplafond te onderzoeken, als onderdeel van het herstelplan van de culturele sector. Het is mooi dat de drie ondertekenaars van de motie (CDA, VVD en D66) deze zorg, die de Museumvereniging al geruime tijd deelt, om musea in staat te blijven stellen om internationale topstukken naar Nederland te halen, via een motie bij de regering legt. Een tweede motie verzoekt de regering om met de sector in gesprek te gaan over het herstelplan voor de sector en daarbij onderwerpen variërend van eerlijke beloning tot cultuureducatie mee te nemen. De stemmingen zullen plaatsvinden op 22 juni.

Het Kickstart Cultuurfonds, een initiatief van de BankGiro Loterij, VSBfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds en de VandenEnde Foundation, geeft aan 88 musea in totaal 2,7 miljoen euro als steun vanwege de coronacrisis. Met het geld kunnen ze hun gebouwen en tentoonstellingen coronaproof maken. De musea, erfgoedlocaties en presentatie-instellingen zijn verspreid over heel Nederland. Stichting de Wieger in Deurne, Stichting Kazerne Foundation in Eindhoven, Stichting Nationaal Theaterfonds in ’s-Hertogenbosch, Stichting Natuurmuseum Brabant in Tilburg, Stichting Nederlands Nationaal Oorlogs en Verzetsmuseum in Overloon zijn de Brabantse instellingen die in deze ronde werden gehonoreerd. Het loket van het tijdelijke noodfonds is gesloten en aanvragen is niet meer mogelijk. De donaties aan de laatste categorie, de theaters, worden binnen enkele weken bekendgemaakt.

Op 28 juni vindt de online talkshow “Kunst voor volgende generaties: verduurzamen loont” plaats. Een thema dat ook bij musea speelt en vele invalshoeken kent: van collectiebeheer tot het gebouw tot bezoekerscomfort. De optimale klimaat- en omgevingscondities voor een kunstobject zijn niet altijd comfortabel voor een bezoeker of dragen niet bij aan energiebesparing. Bovendien zijn de musea vaak gevestigd in bijzondere gebouwen, soms met een historisch karakter en soms met een afwijkende bouwvorm. Uitdagingen die vergaande verduurzamingsmaatregelen soms lastig maar zeker niet onmogelijk maken

De RAAK Stimuleringsprijs is een nauw samenwerkingsverband tussen de Oogvereniging, Stichting Accessibility / Bartiméus en Koninklijke Visio en wordt mogelijk gemaakt door gezamenlijke fondsen in het oogveld. Musea kunnen een plan indienen om een inclusieve ervaring te realiseren voor mensen met een visuele beperking. Deadline is 1 september 2021. De eerste prijs levert € 30.000,- op. De 2e prijs: € 20.000,- ; de 3e prijs: € 10.000,-

Het Markiezenhof in Bergen op Zoom is een museum van geheimen en verhalen. Maar begrijpen de bezoekers die verhalen, lezen ze de bordjes en krijgen ze de details van storytelling eigenlijk wel mee? Het experiencelab van de Breda University of Applied Science (BUas) onderzoekt dit de komende maanden. ,,Het mooie van dit onderzoek is, dat wij er van begin tot eindresultaat bij betrokken zijn”, zegt wetenschapper Juriaan van Waalwijk van de BUas. Vanaf 12 juni tot het najaar vindt er de komende weekenden onderzoek plaats naar de beleving van bezoekers in de stijlkamers van het stadspaleis. Hier is een experience ontwikkeld rondom de geheime liefde van Marie Anne van Arenberg. Dit verhalenconcept is bedacht door lector storytelling Moniek Hover en haar team aan de BUas. Over het effect van storytelling is echter niet veel bekend, geeft hij aan. ,,Je richt zo'n ruimte in, maar je weet niet precies welke informatie bezoekers in zich opnemen. En als ze een deel informatie missen, begrijpen ze het verhaal dan nog wel? Dat gaan we onderzoeken.”, zegt van Waalwijk.

Het gaat nog een hele tijd duren voordat duidelijk wordt hoe het verder gaat met de Steentjeskerk in Eindhoven. De rechtbank heeft de gemeente Eindhoven laten weten dat de eerste zitting over het eigendomsconflict van de gemeente met de koper, tegelhandelaar Harrie Kolen, ergens tussen september dit jaar en april 2022 plaats gaat vinden.

Studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten hebben op 3 religieuze plekken in Tilburg, Berkel-Enschot en Biezenmortel zelfgemaakte meubels geplaatst. Daarbij horen podcasts. De werken staan er t/m Open Monumentendag op 11 en 12 september. De podcasts zijn te beluisteren via de site kloosterwaarden.nl. Het idee en de uitvoering is van de studenten: Aïsha Dingemans, Sophie Hoogmoet, Lisa Machielse en Isis Peene. Deze studenten werden begeleid door Jacqueline Moors, Anne Parlevliet, Jesper Wijnhoven en Martijn Honselaar. De gemeente werkt aan dit project mee in het kader van het Brabants Kloosterjaar. Kunstloc Brabant ondersteunde dit project in het kader van De Kunstopdracht, een intensief talentontwikkelingstraject voor jonge Brabantse makers, die de kans krijgen in opdracht te werken in het publieke domein. Het project is naast de gemeente ook mogelijk gemaakt door Fontys Hogeschool voor de Kunsten, de Provincie Noord-Brabant, de Congregatie van de Zusters van Liefde, Ons Koningsoord en Landpark Assisië.

Het A.M. De Jongmuseum in Nieuw-Vossemeer, De Holle Roffel in Kruisland, De Klokgevel in Steenbergen en Het Bakhuys in De Heen krijgen momenteel jaarlijks 400 euro van de gemeente. Vanaf 2022 wordt dat 1500 euro. Een flinke stijging, maar zeer nodig, zegt wethouder Wilma Baartmans van de gemeente Steenbergen. ,,Ze kregen heel weinig van ons, onvoldoende voor hun begrotingen. Kosten voor onderhoud, beheer en de panden stijgen, dus een ophoging van onze bijdrage is wel zo netjes." Daarnaast neemt de de gemeente een ‘abonnement’, zoals Baartmans het noemt, op onderhoud van de 15 oorlogsmonumenten en kunst in de openbare ruimte waar de gemeente verantwoordelijk voor is. Dit gaat de gemeente 4000 euro per jaar kosten. Wie een pand met monumentale voorgevel heeft, kan via een stimuleringsregeling geld krijgen om de voorgevel als monumentaal aan te wijzen. Kosten 30.000 euro per jaar. Verder is de gemeente van plan om eenmalig 40.000 euro uit de algemene reserves te halen voor de Vuelta, die in 2022 de derde etappe Steenbergen aan doet. ,,We willen de stad op de kaart zetten, zeker omdat we in dat jaar ons jubileum hebben.” Dit staat in de Dat staat allemaal in de op 8 juni gepresenteerde perspectiefnota van de gemeente Steenbergen. De gemeenteraad beslist op 8 juli of ze akkoord gaat met deze de plannen.

Voor het derde jaar op rij wordt het Centraal Museum Utrecht, waaronder ook het Rietveld Schröderhuis en het nijntje museum valt, financieel ondersteund door MUNT Hypotheken. Met de aanstaande heropening van musea in Nederland een belangrijke bijdrage voor de toekomst van deze drie cultuurhuizen.

Protocol monumenten van vorig jaar blijft van kracht, aldus de Federatie Instandhouding Monumenten.

Musea zijn vanaf 5 juni 2021 weer open voor publiek. Wel blijft het Museumprotocol, dat bijdraagt aan veilig en verantwoord museumbezoek, van kracht. Op basis van nieuwe inzichten van het RIVM kunnen aanpassingen van het protocol noodzakelijk blijken. De Museumvereniging publiceert het Protocol voor veilig en verantwoord museumbezoek, met ingang van 5 juni 2021.

Gemeenten kunnen zich gaan aanmelden voor de BNG Bank Erfgoedprijs 2022: de prijs voor de gemeente die het best met zijn erfgoed*omgaat en daar op inspirerende wijze zijn inwoners bij betrekt. Het Erfgoedplatform van Kunsten ’92 wil met deze prijs goede voorbeelden delen en andere gemeenten inspireren. De BNG Bank Erfgoedprijs ter waarde van € 25.000 wordt mogelijk gemaakt door hoofdsponsor BNG Cultuurfonds en wordt al sinds 2010 jaarlijks uitgereikt.

Na vijf maanden gedwongen stilte en rust snakt Museum Krona in Uden naar bezoekers. Met een belangrijke en kostbare expositie rond de Joods-Russische kunstenaar Marc Chagall hoopt het museum het gemis aan bezoekers en inkomsten voor een belangrijk deel te compenseren. ,,Het is misschien wel een van de mooiste exposities die we hier ooit hebben gehad", zegt conservator Wouter Prins vol trots. Voor de tentoonstelling ‘Tussen Werelden. Chagall & hedendaagse kunstenaars’ kreeg hij hulp van twee gastconservatoren, het echtpaar Joël Cahen en Ronit Eden die veel jonge kunstenaars aandroegen die net als Chagall werken in het spanningsveld tussen verschillende culturen en religies. Prins noemt het opzetten van de tentoonstelling ‘een waanzinnige opgave'. Om te beginnen omdat de expositie vanwege corona steeds maar opgeschoven moest worden en dat was extra lastig omdat er nogal wat kunstwerken door musea en verzamelaars in bruikleen zijn gegeven en uit binnen- en buitenland moesten komen. Vanwege de verzekering altijd al een precaire klus. De expositie is te zien tot 26 september te zien in het museum. Prins hoopt op een verlenging maar daarvoor moet hij opnieuw in de slag met de eigenaren van alle bruikleen-kunst.

1,7 miljoen euro kost het plan voor de herinrichting van de Markt en het Raadhuisplein in Waalwijk. Nog voor de zomervakantie wil wethouder John van den Hoven naar de gemeenteraad voor een akkoord. ,,We willen zo snel mogelijk beginnen. Als het nieuwe schoenenmuseum in februari open gaat, mag het Raadhuisplein geen bouwput zijn.”

De meeste kloosters in de gemeente Oss hebben inmiddels een andere bestemming gekregen. Voor enkele kloosters wordt extra aandacht gevraagd. Met name voor de leegstaande kloosters in Berghem en Haren en de twee nog levende kloosters in Megen, het Franciscanenklooster en het Clarissenklooster. Dat staat in de Kloostervisie die de gemeente Oss heeft laten opstellen. Landelijk staat het behoud van religieus erfgoed onder toenemende druk. Ook in de gemeente Oss die veel religieus erfgoed heeft, waaronder 19 kloosters. Oss koos ervoor een externe Stuurgroep Religieus Erfgoed te vragen om te inventariseren hoe het met de kloosters in Oss gaat. Dit is dezelfde Stuurgroep die eerder de Kerkenvisie opstelde.

In de komende drie maanden worden uit vijf externe depots circa 151.000 kunstobjecten verhuisd naar het nieuwe Depot Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en daar op hun nieuwe plek geplaatst. De gigantische kunstverhuizing, bestaande uit 172 jaar verzamelen van zeven eeuwen schilderijen, tekeningen, sculpturen, designobjecten en andere kunstitems, is op 1 juni gestart. Eind augustus moet de verhuizing afgerond zijn, op 6 november wil het museum de eerste bezoekers ontvangen in ’s werelds eerste toegankelijke depot

Vanaf 5 juni gaan musea na een lange periode van verplichte sluiting weer open voor publiek. Hiernaar is reikhalzend uitgekeken door musea én bezoekers. Ook komt er extra steun voor het derde kwartaal, waarmee opnieuw acute zorgen over het voortbestaan van musea zijn weggenomen. Maar de Monitor musea en corona van de Museumvereniging laat zien dat er ook zorgen zijn over de periode daarna: bijna een kwart van de musea verwacht dit jaar personeel te moeten laten gaan. Ruim 22 procent van de musea verwacht dat er tijdelijke contracten niet worden verlengd en 8 procent verwacht mensen met een vast contract te moeten ontslaan. Dit komt boven op de contracten die vorig jaar al werden beëindigd. Uit de eerdere verplichte sluitingen vorig jaar weet de verenging ook dat herstel van bezoekaantallen tijd nodig heeft. ‘Nu er licht aan het einde van de tunnel is, ontstaat er ruimte om na te denken over transitie en verduurzaming. Ook vóór de pandemie stond de sector voor een aantal vraagstukken. Zo stond de collectiezorg al onder druk en schreven veel musea rode cijfers. In de volgende fase willen musea op een duurzame manier hun verantwoordelijkheid kunnen nemen, voor de vele collecties die Nederland rijk is.’’

In het kader van de covid-19 steunmaatregelen wordt door het Mondriaan Fonds tijdelijk een tegemoetkoming in de eigen bijdrage bij de regeling Kunst Erfgoed Presentatie mogelijk gemaakt. Beeldende kunstinstellingen, musea en andere erfgoedinstellingen kunnen sinds januari 2021 via de regeling Kunst Erfgoed Presentatie aanvragen voor een bijdrage aan bijzondere presentaties op het gebied van beeldende kunst en/of erfgoed. De hoogte van de bijdrage wordt per aanvraag vastgesteld en is normaal gesproken maximaal 40% van de variabele projectkosten. Aanvragers die in hun dekkingsplan (naast de bijdragen van derden) een eigen bijdrage hebben opgevoerd, kunnen tijdelijk in aanmerking komen voor een tegemoetkoming hierin tot een maximum van 70%. Deze tegemoetkoming geldt voor aanvragers die sinds afgelopen januari een aanvraag hebben ingediend of nog gaan indienen voor de regeling Kunst Erfgoed Presentatie, zolang er budget beschikbaar is. De aanvragen worden op volgorde van binnenkomst in behandeling genomen. Het fondsbureau kijkt in hoeverre tegemoet gekomen kan worden in de eigen bijdrage. De instellingen waarop deze tijdelijke steunmaatregel betrekking heeft, worden via een beschikking op de hoogte gesteld van de verhoging.

De impact van het slavernijverleden wordt nog altijd van generatie op generatie doorgegeven. Wat kunnen we uit het gedeelde verleden leren? Hoe gaan we, met de kennis die we nu hebben, met elkaar om op professioneel en persoonlijk vlak? Welke plek heeft Keti Koti in jouw werkpraktijk? Op 1 juli a.s. is het LKCAtelier gewijd aan Keti Koti.

Projectontwikkelaar BL Huisvesting krijgt toch geen 3 miljoen euro subsidie voor het renoveren en verbouwen van het Rijksmonument Kasteel in Gemert. Minister van Engelshoven (OCW) heeft die subsidieaanvraag terecht geweigerd, is het oordeel van bestuursrechter in ‘s-Hertogenbosch. Verder moeten er rondom het door de Paters van de Heilige Geest aan Van de Laar verkochte kasteel ook een appartementengebouw en enkele woonboerderijen komen. Voor een aantal van die plannen is nog toestemming van de gemeenteraad van Gemert-Bakel nodig: de raad moet nog instemmen met de noodzakelijke wijzigingen in het bestemmingsplan. Onlangs is door burgemeester en wethouders de afspraak geschrapt is dat BL Huisvesting een ‘sluitende businesscase’ moet overleggen voor de verbouwing van het kasteel aan het gemeentebestuur en de ook bij de verbouwing betrokken provincie Noord-Brabant. Er worden nu eerst gesprekken gevoerd over, zoals het gemeentebestuur dat noemt, ‘herdefiniëring van de kaders waarbinnen het plan moet worden gerealiseerd’. Daarna zal BL Huisvesting alsnog een financieel haalbaar plan moeten opstellen.

De hele benedenverdieping van het Markiezenhof verhuren aan een commerciële horeca-ondernemer die daar jaarlijks 120.000 euro voor neer moet tellen. Zo wil de gemeente Bergen op Zoom de inkomsten van het stadspaleis vergroten.

Op 24 maart ging in Eye Filmmuseum de zevende editie van start van de openbare collegereeks This is Film! Film Heritage in Practice . In tegenstelling tot voorgaande edities is er dit jaar één overkoepelend thema: het recyclen, hergebruiken en remixen van archiefmateriaal. Zo zijn er bijeenkomsten over They Shall Not Grow Old (2018) van Peter Jackson, die archiefbeelden van de Eerste Wereldoorlog inkleurde en van geluid voorzag, en licht een VJ haar gebruik van de ‘Bits and Pieces’-collectie van Eye toe. Tijdesn de eerste bijeenkomst was Claudy Op den Kamp gastspreker. Zij is verbonden aan de Universiteit van Bournemouth. Zij schreef een boek over film en de copyrightproblematiek, The Greatest Films Never Seen: The Film Archive and the Copyright Smokescreen , 2018. Een verslag.

’De heropening betekent dat musea eindelijk weer kunnen doen wat ze het liefst doen: publiek ontvangen en verrijken met museale collecties. De impact van de verplichte, tijdelijke sluiting is enorm geweest voor iedereen: vrijwilligers, werkenden en het publiek”, schrijft de Museumvereniging in een reactie op de versoepelingen van 28 mei. Met heropening van musea en de toezegging van extra steun is voor musea een grote zorg weggenomen. Desalniettemin gaat de lobby onverminderd voort. De beperkende maatregelen duren naar verwachting nog een tijd voort én de vraaguitval zal niet zomaar voorbij zijn. Daarom zijn er ook middelen nodig voor herstel en transitie naar een duurzame sector.

Zowel Museum Arnhem als Museum Boijmans Van Beuningen zijn momenteel gesloten vanwege grootschalige verbouwingen. Milo Vermeire spreekt met Saskia Bak, directeur in Arnhem, en Cathy Jacob, hoofd presentaties in Rotterdam, over de transitieperiode. Wat voor effect heeft de verbouwing op de toekomstige omgang met de collectie? Hoe passen de musea zich aan aan de veranderende tijden?

De renovatie van het Museum Boijmans Van Beuningen gaat ruim 2,5 jaar langer duren dan gepland. De deuren zouden eigenlijk tot februari 2026 gesloten blijven, maar dat duurt nu tot november 2028, laat de gemeente Rotterdam weten. Niet alleen de duur van de renovatie valt anders uit dan verwacht, ook de kosten blijken een stuk hoger te liggen. Het renovatie- en nieuwbouwplan moet rond de 259 miljoen euro kosten, terwijl eind vorig jaar nog van 223,5 miljoen euro werd uitgegaan. Architecte Francine Houben heeft het plan ook aangepast. De verbouwing van Boijmans kan verder nog juridische kosten met zich meebrengen. Mecanoo en de gemeente willen de glazen Robbrecht en Daem-vleugel (2003) aan de voorzijde weer verwijderen. Over dit conflict met de Belgische architecten dreigt nog altijd een rechtszaak. Ook is er nog geen overeenstemming over het afbreken van het paviljoen (1991) aan de achterzijde van architect Hubert-Jan Henket.

Op 25 mei heeft Deltacommissaris Peter Glas in Amersfoort het eerste exemplaar van het boek ‘De stadsgenese’ in ontvangst genomen van de directeuren van Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Daarna zijn zij in gesprek gegaan met wethouders van de in het boek beschreven voorbeeldgemeenten Culemborg, Dordrecht, Middelburg, Nijmegen en Oegstgeest, en met de dijkgraaf van Waterschap Rivierenland. De ontwikkeling van steden sluit van oudsher aan op de natuurlijke dynamiek. In een eeuwen durend samenspel van de mens en zijn omgeving heeft het deltaland van Rijn en Maas vorm gekregen. Door de stadsgenese, ofwel de ‘wording’ of het ‘ontstaan’ van de stad te onderzoeken en integraal in beeld te brengen, wordt het vizier opnieuw gericht op de directe samenhang tussen de stedelijke ontwikkeling met bodem en water. In het boek wordt een methode aangereikt om een stadsgenese te beschrijven. Ook dient het als gids voor klimaatadaptatie en stedelijke ontwikkeling.

Stichting Brabants is samen met Erfgoed Brabant het online project 'Brabanders en hun Taal' begonnen om het imago van het Brabants dialect te verbeteren. Iedereen die de Brabantse taal en cultuur een warm hart toedraagt, kan meedoen: "Streektaal is niet dom, niet ordinair en niet minderwaardig. Dialect is een wezenlijk onderdeel van onze cultuur. Een dialect verbindt mensen."

Zeven projecten rond amateurkunst, cultuurparticipatie en erfgoed krijgen subsidie van de provincie Groningen. Het gaat onder meer om amateurtheater over het werk van Ploeg-schilder Alida Pott, een muziekfilm die is gebaseerd op een opera van Mozart en kunst en cultuur in wijken en dorpen in Groningen. In totaal gaat het om € 150.000 aan subsidie. Met de subsidieregeling amateurkunst, cultuurparticipatie en erfgoed moedigt de provincie cultuur- en erfgoedinstellingen aan om nieuw en vernieuwend cultuuraanbod te maken. De regeling is gericht op het stimuleren van actieve deelname aan amateurkunst. Daarnaast geeft deze subsidieregeling ruimte voor vernieuwende culturele activiteiten die zich richten op inwoners die nu niet of nauwelijks deelnemen aan kunst en cultuur.

Het voorstel voor verkoop van de Van Gogh Kerk in Etten-Leur is op 25 mei met grote meerderheid van stemmen (18 tegen 8) door de gemeenteraad van tafel geveegd. Met reacties, variërend van ‘belabberd’ via ‘onbespreekbaar’ tot ‘koehandel met handjeklap’ aan het adres van verantwoordelijk wethouder Frank Vrolijk.

Meer dan twee miljoen euro stopt de gemeente Bergen op Zoom jaarlijks in museum het Markiezenhof dat zelf slechts 142.000 euro aan inkomsten genereert en maar 22.000 bezoekers trekt. Daarom moet er fors gesneden worden in de kosten en is het plan de personele bezetting te krimpen van 24 naar 10 voltijds banen. Alleen dan kan het museum overleven.

Wethouder Frank Vrolijk doet een ‘ultieme poging’ om toenadering te vinden tussen partijen die zich stevig hebben ingegraven rond de verkoop van de Van Gogh Kerk in Etten-Leur. Op 25 mei vergadert de gemeenteraad erover. De meeste fracties vinden dat de subsidie die de kopende partij (Van Gogh Sites NV) meekrijgt (36.000 euro jaarlijks, de komende 25 jaar) te hoog. Wethouder Vrolijk stelt voor de komende vier jaar jaarlijks 4.000 euro subsidie in te leveren, met als gevolg dat over vier jaar nog maar 20 mille uitgekeerd hoeft te worden. Maar in een brief aan college en raad van 18 mei laten Simone van der Heide (directeur van de Van Gogh Sites NV) en Frank van den Eijnden (directeur van de Van Gogh Sites Foundation) weten niet met substantieel minder subsidie toe te kunnen. Van de Heiden en Van den Eijnden wijzen er op dat als deze kerk op de markt komt voor verkoop, dat ‘niet alleen een einde van het Van Gogh bezoekerscentrum’ betekent, maar dat het ook ‘ernstige consequenties voor de stichting Jacobus Zeemans en het orgel en carillon’ heeft. Stichting Vincent van Gogh Etten-Leur is ‘zwaar teleurgesteld’ over de weerstand binnen de gemeenteraad.

Er zijn meer dan zesduizend kerkgebouwen in Nederland, maar die worden niet meer zo veel bezocht dus er is minder geld voor bijvoorbeeld onderhoud. In de kerkenvisie kunnen gemeenten afspreken welke gebouwen als kerk blijven fungeren en welke een andere functie krijgen. Kloosters, kapellen en begraafplaatsen kunnen ook worden meegenomen. 101 gemeenten krijgen dit jaar de decentralisatie-uitkering kerkenvisie, meldt Toekomst Religieus Erfgoed. De kerkenvisie is een strategisch plan voor de toekomst van kerkgebouwen en het indienen kon van 2019 tot 2021. 139 gemeenten kregen de uitkering al eerder dus hiermee komt het totaal op 240.

De Commissie Collectie Nederland (CCN), ingesteld door de Raad voor Cultuur en benoemd door de minister van OCW, onderzoekt het rijksbeleid dat gaat over de bescherming van waardevolle cultuurgoederen, verzamelingen en ensembles. Voor het formuleren van een visie op de Collectie Nederland is het van groot belang te weten waaruit de Collectie Nederland bestaat. De term wordt al decennia gebruikt, maar een centraal inzicht in de typen collecties roerend cultureel erfgoed die Nederland rijk is, ontbreekt. De commissie heeft daarvoor de hulp van gemeenten nodig. De gemeenten wordt gevraagd een enquête in te vullen.

De internationale beurs Tefaf Maastricht zal dit jaar alleen online plaatsvinden. De organisatie heeft besloten de fysieke beurs in september af te gelasten vanwege het coronavirus. Het wordt het tweede jaar dat de Tefaf virtueel plaatsvindt.