31-01-2023

Het is helaas nog niet gelukt om tot overeenstemming te komen voor een nieuwe museum cao. De Museumvereniging is met verschillende bonden in gesprek nu er geen cao van kracht is. Als reactie op de acties van de FNV schrijft de Museumvereniging: “De werkgevers zijn ervan overtuigd een eerlijk en redelijk eindbod op tafel te hebben gelegd, dat recht doet aan zowel de zorg over en van de medewerkers én de zorgen over de financiële positie van de musea en daarmee samenhangend behoud van banen. Dit bod is in december tot onze grote spijt afgewezen door de FNV, maar we blijven in gesprek met de verschillende bonden en hopen in ieders belang alsnog tot een akkoord te komen.” FNV wees eind 2022 het werkgeverseindbod van 5 % extra loon in 2023 af. Het komt niet in de buurt van het koopkrachtherstel dat de bond eist.

31-01-2023

Elk jaar organiseert de Nederlandse Ambassade in Brussel meerdere open calls voor subsidieaanvragen. Een subsidie kan aangevraagd worden voor Nederlandse culturele projecten in België of Nederlands-Belgische partnerprojecten. De Nederlandse Ambassade in België ondersteunt culturele projecten van professionele makers en organisaties. Alle disciplines komen in aanmerking, er is in het bijzondere aandacht voor projecten op het gebied van hedendaagse kunst, erfgoed, muziek en digitale cultuur. Ook multidisciplinaire projecten worden met interesse verwelkomd, evenals projecten die inzetten op participatie, inclusie en grensoverschrijdende culturele uitwisseling. Culturele projecten in heel België kunnen worden ondersteund, met speciale aandacht voor projecten die plaatsvinden in Wallonië en de Euregio. Voor 2023 gelden de volgende deadlines om aanvragen in te dienen: 19 maart 2023 ; 10 september 2023; 3 december 2023.

31-01-2023

Onterfd Goed moet op zoek naar een andere plek dan Sectie-C in Eindhoven, omdat de kosten veel te hoog worden. Een stijging van 2200 naar 5000 euro per maand is voor de stichting die kunst verkoopt niet meer op te brengen. De kosten voor gas en elektriciteit zijn de laatste anderhalf jaar enorm gestegen. De huurders op Sectie-C hebben geen eigen meter, de kosten worden per vierkante meter berekend ongeacht het eigen verbruik. In het geval van Onterfd Goed is dat zevenhonderd vierkante meter. ,,Maar we hebben sinds maart geen verwarming aan gehad. We leven op de restwarmte van de buren en voor wat we verbruiken willen we natuurlijk betalen.” Het hele terrein van Sectie-C is slecht verduurzaamd. Panden met kieren, gaten, leidingen die niet geïsoleerd zijn.

30-01-2023

Ruim vijf jaar na de opknapbeurt van het Markiezenhof steekt de gemeente Bergen op Zoom bijna een ton in het verbeteren van de klimaatregeling. Die werkt niet meer naar behoren. De werkzaamheden moeten vóór april klaar zijn

26-01-2023

Stichting De Negende stapt naar de bestuursrechter in ’s-Hertogenbosch om zo alsnog 150.000 euro subsidie van de gemeente Eindhoven te krijgen. Het gaat om de subsidie die bedoeld is voor volkscultuur en die vorig jaar is toegekend aan de nieuwe erfgoedinstelling onder leiding van directeur Luc Eekhout. Volgens Christian Curré, tot vorig jaar directeur en nu bestuurslid van De Negende, voelt de stichting zich 'gesterkt' in de gang naar de rechter door de gemeentelijke commissie voor bezwaarschriften, die een bezwaar van De Negende tegen de geweigerde subsidie-aanvraag gegrond heeft verklaard. De commissie heeft het college van B en W geadviseerd de aanvraag van De Negende 'alsnog te honoreren'. Maar dat laatste is het college niet van plan, zo heeft ze het bestuur van de stichting schriftelijk laten weten. Volgens het college zijn er richting De Negende nooit harde toezeggingen over de subsidie gedaan en sloot de aanvraag bovendien 'onvoldoende aan' bij de nieuwe eisen die de gemeente aan cultuursubsidies stelt.

24-01-2023

Het beschikbaar houden van series en films op een streamingdienst kost geld, ongeacht het aantal kijkers. Er moeten servers onderhouden worden en allerlei royalty’s uitbetaald. Variety becijferde vorig jaar dat het onderhoud van de minst populaire onderlaag van HBO Max’ aanbod jaarlijks makkelijk tientallen miljoenen dollars kost. Het schrappen van producties en bijbehorende (marketing)kosten, levert Warner Bros ook een belastingvoordeel op – dit is de voornaamste reden dat Batgirl nooit het daglicht zal zien. Want volgens directeur David Zaslav valt er aan Batgirl simpelweg te weinig te verdienen. De film is niet groot genoeg voor gegarandeerd kassucces in de bioscoop, maar te duur om een exclusieve release op streamingplatforms te legitimeren. Dan maar afschrijven als verliespost en er niet meer naar om hoeven kijken. Zaslavs voorkeur voor de bioscoop verraadt hoe schraal het verdienmodel voor streaming is. Zelfs middelgrote producties moeten miljoenen kijkers trekken om de investering waard te maken. Netflix, dat niet is gebonden aan of voortgekomen uit een traditionele productiestudio, houdt streaming als strategie aan. Het liet Glass Onion (2022), het vervolg op de bioscoophit Knives Out (2019), slechts een week in de Amerikaanse bioscopen draaien. Daarbij gaf medeoprichter Reed Hastings toe dat ze “geld op tafel lieten liggen”, maar Netflix wil nu eenmaal agressief concurreren op de streamingmarkt. Het bedrijf verwacht dat ze voor een productie als Glass Onion de bezoekersaantallen van Avatar: The Way of Water (2022), een film met een vijf tot tien keer groter budget, zullen moeten evenaren om het als een succes te zien. Voor film als kunstvorm is het desastreus en voor liefhebbers ondraaglijk dat films niet in de bioscoop verschijnen of pardoes van streamingdiensten verdwijnen. Streaming beslaat steeds meer ruimte in het filmlandschap, maar heeft geen boodschap aan de archivering en canonisering van de kunstvorm, die daardoor in het geding zijn gekomen. De bedrijven lijken ook niet bereid hiervoor verantwoordelijkheid te nemen. In 2019 toonde criticus Matt Zoller Seitz hoe na de overname van 20th Century Fox door Disney veel films uit de Fox-bibliotheek plotseling niet meer te zien waren. Bioscopen kregen geen toestemming om Fox-klassiekers te vertonen en ze verschijnen ook niet op Disney+. Het is onduidelijk of dat louter een kosten/baten-afweging is of onderdeel van Disney’s aloude strategie om de waarde van hun catalogus op te blazen door kunstmatige schaarste te creëren. Ook andere streamingdiensten hebben slechts een beperkt aanbod van oudere werken. Hoe verder je teruggaat in de tijd, hoe schraler het aanbod. Het is niet rendabel om een heel scala films te vertonen in de bios óf op streamingdiensten, maar een terugkeer naar dvd’s is evengoed ondenkbaar. Als we de geschiedenis van film en televisie overlaten aan de verdienmodellen van een handvol bedrijven, herinneren we ons alleen nog wat geld oplevert, stelt Pim van den Berg.

23-01-2023

De Museumkaart was in 2022 goed voor 7,13 miljoen museumbezoeken bij de 471 aangesloten Nederlandse musea. Dit ondanks dat de musea pas eind januari weer opengingen. Het aantal bezoeken komt daarmee op 76,8% ten opzichte van 2019, het laatste volledige jaar vóór corona. Ten opzichte van de magere jaren 2020 en 2021 is dit aantal bezoekers een groei van respectievelijk 43% en 83%. Op basis van de huidige cijfers verwacht de Museumvereniging dat het aantal museumbezoeken in 2022 tussen 21,0 en 23,8 miljoen lag. Ook positief is dat nieuwe bezoekers musea voor het eerst weten te vinden. Dat ziet de Museumvereniging terug in de verkoop van de Museumkaart. Op dit moment zijn er ca. 1,38 miljoen kaarthouders. “In 2022 zagen we toenemende bezoekersaantallen met de Museumkaart en dat biedt hoop voor de komende periode. Tegelijkertijd kunnen we niet al te optimistisch zijn, want de sector laat een zeer wisselend beeld zien”, aldus Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging en stichting Museumkaart. “De afgelopen weken publiceerden enkele musea recordcijfers. Deze musea hadden vaak de wind in de rug door investeringen en spraakmakend nieuw publieksaanbod. Het bewijst dat investeren in nieuw en divers aanbod cruciaal is voor een gezonde sector. We hebben de afgelopen jaren steeds de veerkracht en creativiteit van de sector benadrukt. Tegelijkertijd zien we dat er ook instellingen zijn die er heel hard aan trekken, maar waarbij de reserves op zijn en die nauwelijks kans zien om nieuw aanbod te ontwikkelen. Nu musea bovendien worden geconfronteerd met stijgende lasten, blijft het van groot belang dat overheden en fondsen achter deze instellingen blijven staan”, zegt ze ook nog.

23-01-2023

Het Schoenenkwartier in Waalwijk komt in serieuze problemen zonder extra financiële steun van de gemeente Waalwijk. De nieuwe Raad van Toezicht wil graag aan de slag, maar niet met een dreigend tekort van bijna 180.000 euro. De financiële tegenvaller bij het Schoenenkwartier ligt de politiek zwaar op de maag. Begin februari neemt de gemeenteraad een besluit over een extra subsidie van bijna 180.000 euro. Dat geld is nodig om een dreigend tekort bij het museum op te vangen. Het tekort is de erfenis van het veelbesproken vertrek van oud-directeur Anouk van Heesch. Bestuurslid Harrie de Werd gaf op 19 januari tekst en uitleg aan de gemeenteraad. Wat nu precies de reden voor de breuk met Van Heesch is, blijft de vraag. Het museumbestuur wil om privacyredenen daar niet op ingaan. De extra bijdrage ligt wel gevoelig. Er gaat al veel geld richting Schoenenkwartier. De bouw van het museum kostte de gemeente al zo’n 11 miljoen euro. Ook krijgt het Schoenenkwartier jaarlijks 1,1 miljoen euro aan subsidie. Nu moet een half jaar na de opening de knip weer getrokken worden. Om privacyredenen konden de partijen niet veel vragen stellen. Een aantal worstelde daar duidelijk mee. Over twee weken valt het definitieve besluit.

17-01-2023

“Ja, wij stellen het belang van de samenleving, waarin mensen die zorgdragen voor cultureel erfgoed en cultureel erfgoed mee willen vormgeven, in ons werk centraal.” Meer dan 80 grote erfgoedkoepels, instellingen, opleidingen en personen hebben 21 december met een intentieverklaring hun steun betuigd aan ondertekening van het Verdrag van Faro door Nederland. Zij overhandigden de verklaring samen met een Uitvoeringsagenda aan Barbera Wolfensberger, directeur-generaal Cultuur en Media van het ministerie van OCW. In deze agenda heeft het brede erfgoedveld opgetekend wat het belangrijk vindt aan het verdrag en hoe het daar invulling aan wil geven.

16-01-2023

“Bij het Fonds voor Cultuurparticipatie geloven we in de kracht van cultuur. Cultuur is als zuurstof. Een samenleving kan niet zonder. Cultuur vormt ons, raakt ons en verwondert ons. Cultuur stelt ons in staat onszelf te ontplooien en mee te doen. We kunnen de wereld om ons heen beter begrijpen door verbeelding. Met deze cultuurvisie als leidraad kiezen we ervoor om de subsidieregeling Herdenkingsjaar Slavernijverleden uit te voeren.” Dat schrijft directeur-bestuurder van het Fonds voor Cultuurparticipatie Hedwig Verhoeven. Bij de subsidieregeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie ligt de focus op participatieve activiteiten waarbij de deelnemers actief betrokken zijn. Deze subsidie is voor initiatieven waarin onderdelen van de geschiedenis en slavernij naar voren komen, educatiemateriaal gecreëerd wordt, helingsprocessen gestimuleerd worden of (internationale) samenwerking tussen instellingen opgezet wordt. Het fonds wil zo bijdragen aan het vergroten van kennis, bewustzijn en zichtbaarheid van het slavernijverleden, ook voor volgende generaties. De regeling is opengesteld; er is 1 miljoen euro beschikbaar.

16-01-2023

Op verzoek van staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media buigt een onafhankelijke commissie zich over verzoeken tot teruggave van cultuurgoederen die tijdens de koloniale tijd mogelijk onrechtmatig naar Nederland zijn gehaald en hier in musea zijn te zien. Dat maakte zij juli 2022 bekend. Het gaat om honderdduizenden culturele, historische en religieuze objecten. Indonesië heeft een dergelijk teruggaveverzoek ingediend. Hoe is het huidige teruggavebeleid van Nederland, hoe kwam het tot stand en hoe functioneert het in de praktijk? Boekman Extra #38: Teruggave koloniale cultuurgoederen.

16-01-2023

Met de ingebruikname van het Collectiehuis laat Museum ’t Oude Slot In Veldhoven alles zien wat het in depot heeft. Het gebouw waarin het museum jarenlang wisselexposities liet zien, is sinds kort ingericht als Collectiehuis. De benedenverdieping staat vol met onder meer religieuze objecten, landbouwgereedschappen, paardenhamen, schilderijen, kleding en keukengerei. ,,We bewaren ook spullen uit de collectie Veldhoven waarvan we denken dat die belangrijk voor Veldhoven zijn om te bewaren”, vertelt directeur Hans Sonnemans. In de bovenverdieping bevindt zich de prentencollectie, die indertijd door de gemeente Veldhoven is aangekocht van cultuurhistoricus Gerard Rooijakkers uit de collectie Maas-Rooijakkers. Dankzij het werk van vrijwilligers is inmiddels vrijwel de gehele collectie ook digitaal toegankelijk via de website van het museum. In de loop van dit jaar krijgen alle objecten in het museum een QR-code. Daarmee wordt de bezoeker doorgeleid naar de pagina van het object op de website. Door het Collectiehuis moet het museum op het gebied van evenementen wel een veer laten. Sonnemans: ,,Er zullen wat minder tijdelijke exposities plaatsvinden.” De ingebruikname van het Collectiehuis heeft tevens als doel om de verblijfsduur van de bezoeker te verlengen. Ook de komst van het beeld Daidalos van Hans van Eerd in de museumtuin levert daaraan een bijdrage.

16-01-2023

De provincie Noord-Brabant steunt dit jaar tien Brabantse rijksmonumenten met een subsidie voor restauratie. In totaal gaat het om € 3,8 miljoen voor werkzaamheden zoals het vervangen of restaureren van onder meer daken, gevels en kozijnen. De provincie streeft naar een Noord-Brabant dat voor zoveel mogelijk mensen een fijne en leuke plek is. Om te wonen, werken en te recreëren. Omdat het Brabants erfgoed daarbij een belangrijke rol speelt, wil de provincie het zichtbaar en beleefbaar maken en houden.

09-01-2023

Er komt een vergunningensysteem voor de uitvoer van exceptionele kunst. Op die manier moet worden voorkomen dat kunst uit Nederland verdwijnt, die misschien voor ons land behouden had kunnen blijven. Staatssecretaris Uslu van Cultuur volgt hiermee in grote lijnen het advies van twee commissies, onder leiding van oud-D66-leider Pechtold en voormalig CDA-voorman Van Haersma Buma. De commissies vonden dat er strengere regels moeten komen voor de export van belangrijke Nederlandse kunst naar het buitenland. Directe aanleiding voor hun rapporten was de commotie die in 2019 ontstond toen een tekening van Peter Paul Rubens uit 1608 werd aangeboden op een veiling in New York. Het werk bleek in bezit te zijn van prinses Christina. Uslu schrijft aan de Tweede Kamer dat voor kunstwerken die voldoen aan bepaalde waarde- of ouderdomsdrempels voortaan een uitvoervergunning moet worden aangevraagd. Zo'n verplichting is er nu al voor export buiten de Europese Unie. Maar in de toekomst is de vergunning ook nodig voor uitvoer naar EU-landen. Een onafhankelijke commissie moet adviseren of een werk onvervangbaar en onmisbaar is. Is dat zo, dan kunnen Nederlandse partijen, waaronder het Rijk, musea en particulieren, kijken of ze het willen en kunnen kopen. Is dat niet het geval, kan het kunstwerk alsnog in het buitenland worden verkocht. Omdat een wijziging van de Erfgoedwet nodig is, zal het enkele jaren duren voordat alle maatregelen van kracht zijn.

09-01-2023

De cao-onderhandelingen tussen vakbonden en de Nederlandse musea is vastgelopen. FNV wees onlangs het werkgeverseindbod van 5 % extra loon in 2023 af. Het komt niet in de buurt van het koopkrachtherstel dat de bond eist. Martin Kothman, bestuurder FNV Media & Cultuur: ‘De sector kampt al jaren met te krappe budgetten en de nasleep van de coronacrisis. De gevolgen daarvan worden vaker dan goed is op de loonkosten afgewenteld. Dat kan niet langer zo door gaan. Het is slecht voor de toch al krappe arbeidsmarkt en daarmee uiteindelijk voor de kwaliteit van de musea.’ Er ligt een looneis van 10% op tafel. De Museumvereniging betreurt het dat men er nog niet uit zijn nu de huidige cao ten einde loopt en er voor museummedewerkers nog geen duidelijkheid is. De gesprekken gaan wel door; de betrokken partijen praten in januari verder.

09-01-2023

Nederlandse musea trokken in 2021 mede door een lange lockdown ruim 2 miljoen (-14 procent) minder bezoekers dan een jaar eerder. In vergelijking met 2019 is het aantal bezoekers zelfs met 64 procent gedaald. Vooral ouderen en mensen met een beperking gingen sinds de uitbraak van corona minder vaak naar een museum. De daling van de bezoekersaantallen werkt logischerwijs door in de publieksinkomsten uit de entree en Museumkaartvergoeding. De publieksinkomsten daalden in 2021 tot 98,9 miljoen euro, een afname van ruim 60 procent ten opzichte van twee jaar eerder. Ook de inkomsten uit de museumwinkel en -horeca slonken; met bijna de helft tot ongeveer 50 miljoen euro. De totale directe opbrengsten waren in 2021 vergeleken met twee jaar daarvoor gehalveerd naar 219 miljoen euro. Doordat de totale indirecte opbrengsten echter toenamen bleven de totale bedrijfsopbrengsten op hetzelfde niveau. De belangrijkste toename van indirecte opbrengsten kwam van corona-steunmaatregelen (145,8 miljoen euro in 2021). Maar ook de opbrengsten uit private middelen zoals schenkingen namen toe tot 156 miljoen euro. De totale uitgaven van de musea bedroegen 1 miljard euro in 2021, een daling van 9 procent vergeleken met twee jaar eerder. Naast besparingen op de inkoopkosten voor winkel en horeca, bespaarden de musea ook op de kosten voor tentoonstellingen, marketing en communicatie en de inhuur van personeel. Dat laatste is ook terug te zien in de daling van het aantal ingehuurde krachten; dat nam af van bijna 4 900 in 2019 naar 3 200 twee jaar later. Het aantal werknemers in loondienst bleef met ruim 9 800 daarentegen ongeveer gelijk aan 2019. Mede door de steunmaatregelen van de Nederlandse overheid konden de meeste musea ook 2021, een jaar met minder bezoekers en publieksinkomsten door lockdowns, zonder tekorten afsluiten. Dat meldt op 23 december het CBS op basis van nieuwe cijfers. Uit een rondgang  van NRC, dd. 30 december 2022, blijkt dat hoewel de bezoekersaantallen stijgen ten opzichte van het rampzalige tweede coronajaar, verreweg de meeste musea nog (lang) niet terug zijn op het niveau van voor de pandemie. 

09-01-2023

Het Waalwijkse college komt met een extra subsidie van bijna 180.000 euro voor het Schoenenkwartier over de brug. ,,We hebben er belang bij dat het Schoenenkwartier overeind blijft. Vandaar deze steun”, aldus een gemeentewoordvoerder. ,,De kosten kunnen niet gedekt worden uit de reguliere middelen” (…) ,,We kunnen wegens het maatschappelijk belang niet anders dan meedenken en -helpen om deze incidentele extra kosten op te vangen.” Die financiële tegenvaller heeft volgens de gemeente niets te maken met tegenvallende bezoekersaantallen. Het Schoenenkwartier ging pas in juni open, een stuk later dan gepland. Het museum liep dan ook maanden aan inkomsten mis. Volgens de gemeente is het toch gelukt om de ‘gewone’ exploitatie rond te krijgen en sluit het openingsjaar naar verwachting af met een positief saldo van zo’n 3000 euro. Door het vertrek van directeur Anouk van Heesch duikt de Stichting Schoenenkwartier diep in de rode cijfers. Interim-directeur Mechtild van den Hombergh werkt nu aan de nieuwe organisatie. Ook werd een communicatie-adviseur aangesteld, die in deze hectische periode het woord ging voeren namens het bestuur. Er zijn nog andere kostenposten, zoals juridisch advies en de werving van de nieuwe directeur. Volgens het College van B&W moet de eenmalige subsidie van 180.000 euro lucht geven. De toekomstige raad van toezicht wil en kan alleen aan de klus beginnen als ze voldoende steun voelt bij andere partijen, zeker na alle onrust. Er moet dan geen fors tekort boven de markt hangen. Dat zou ook de zoektocht naar een nieuwe directeur bovendien een stuk lastiger maken. De gemeente Waalwijk hield zich lang afzijdig in de discussie rond het vertrek van Van Heesch. Achter de schermen zijn de nodige gesprekken gevoerd. Maar volgens het college is en was het toch vooral een kwestie tussen werkgever en werknemer. De gemeenteraad zal overigens nog wel met de extra bijdrage in moeten stemmen. Zo’n besluit ligt ongetwijfeld gevoelig. Als de raad begin februari akkoord gaat met de subsidie, zal de boekhouding van het museum daarna nauwlettend in de gaten worden gehouden. Mocht het tekort later toch lager uitvallen dan geschat, dan kan de gemeente een deel van het geld terugvorderen.

15-12-2022

Vanuit de samenwerking tussen het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Nationaal Restauratiefonds en negen provincies in de Cultuurfondsen voor Monumenten is goed nieuws voor monumenteigenaren te melden. In alle negen deelnemende provincies is het nu mogelijk om naast de restauratie ook de verduurzaming en herbestemming van gemeentelijke monumenten laagrentend te financieren. Dit was al mogelijk in de provincies Fryslân, Groningen en Overijssel. Zij waren een paar jaar geleden al de koplopers. Ook de Cultuurfondsen voor Monumenten in de provincies Gelderland, Noord-Brabant, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland zijn nu vernieuwd. En is het maximale leningsbedrag verhoogd naar 200.000 euro.

15-12-2022

Op 9 december heeft Arjan de Zeeuw, directeur Kennis & Advies bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), de handreiking Transformeren met cultureel erfgoed overhandigd aan Metta Streefkerk, directeur Vastgoedorganisatie bij de gemeente Utrecht. Deze handreiking geeft inzicht in de wijze waarop een transformatiekader kan worden opgesteld. Transformatiekaders helpen partijen die betrokken zijn bij ruimtelijke opgaven om erfgoed vroegtijdig mee te nemen in het transformatie-proces en samen te werken. Dit draagt bij aan een integraal ontwerp met hoge omgevingskwaliteit waarin cultureel erfgoed goed is geborgd. De handreiking beschrijft een uniforme aanpak, die voor iedere locatie een eigen invulling kan krijgen. Een aantal voorbeelden van transformatiekaders uit onder andere Eindhoven, Rotterdam en Utrecht, dienen daarbij als inspiratie voor opstellers van toekomstige kaders.

12-12-2022

Weiger die koptelefoon en durf zelf naar kunst te kijken – de audiotour vermaalt elk museumbezoek tot eenheidsworst. ‘Laten we door een museumzaal struinen zoals Goethe zich door de natuur bewoog’, betoogt schrijver Bert Natter. Hij drukt museumbezoekers op het hart om zelf om zich heen te kijken, ‘zonder de ballast van anderen waarmee onze indrukken worden gestuurd en verzwaard’.

12-12-2022

Museum Boijmans Van Beuningen gaat niet akkoord met het ontwerp dat architect Francine Houben heeft gemaakt voor het pand. Dat meldt de museumdirectie in een brief aan het Rotterdamse college van B en W. ,,Op conceptueel niveau steekt het ontwerp niet goed in elkaar, wat leidt tot een op punten niet functioneel ontwerp, met een ongewenst negatief effect op de exploitatie en de bezoekersbeleving.’’ Het museum is al drie jaar gesloten vanwege een moeizaam lopende verbouwing. De asbestsanering is afgerond, maar de plannen voor de vernieuwing van het complex zijn nog niet gereed. Architect Francine Houben presenteerde afgelopen september haar ‘voorlopig ontwerp’, maar met die plannen is Boijmans het dus niet eens. Het steekt de directie dat ze - op voorspraak van de gemeente - geen contact mogen hebben met de architect. ,,De museumorganisatie en de bouwdirecteur zijn helaas niet betrokken geweest bij het jongste ontwerp.’’ Volgens Boijmans stelt Houben voor om ‘een deel van het rijksmonument te slopen’. Het gaat om de ‘voormalige conciërgewoning’, aan de linkerkant van de poort naar het binnenterrein, waar de espressobar was gevestigd. ,,Dit is wat ons betreft niet aanvaardbaar, mede omdat het op conceptueel en functioneel niveau ook niets oplost’’, schrijven Ina Klaassen (directeur) en Jurgen Stegmann (voorzitter Raad van Toezicht). Ze eisen aanpassingen, anders zal de directie op haar beurt geen informatie meer verstrekken aan de gemeente Rotterdam in het vervolgtraject.

08-12-2022

Cinema Context is een online database voor onderzoek naar de geschiedenis van filmvertoning en -distributie in Nederland, van eind 19de eeuw tot heden. Het bevat gegevens over bioscopen (ruim 1.650), de daar vertoonde films (tot nu toe de ruim 45.000 die in meer dan 100.000 voorstellingen zijn vertoond van 1896 tot en met 1948) en de duizenden mensen en bedrijven die samen de culturele infrastructuur hebben gevormd van het Nederlandse bioscoopwezen van de afgelopen 126 jaar. Het is een levende database waaraan door diverse onderzoekers regelmatig nieuwe gegevens worden toegevoegd. Wat is de meerwaarde hiervan en wat zijn mogelijke nieuwe toepassingen? Wat kunnen we leren over de geschiedenis van de Nederlandse filmcultuur via Linked Open Data? Cinema Context is een initiatief van de Universiteit van Amsterdam. 

08-12-2022

Met gunstige fiscale regelingen probeert de Nederlandse overheid onvervangbare en onmisbare kunstobjecten voor ons land te behouden. De belangrijkste regeling, voor de betaling van erfbelasting, bestaat al ruim 25 jaar. De wetgever breidt deze regeling mogelijk uit naar de betaling van andere belastingen. Eerder dit jaar verscheen het rapport ‘Onvervangbaar en onmisbaar’, waarin de Commissie Collectie Nederland (op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) advies geeft over de bescherming van cultuurgoederen. Opvallend is de aanbeveling om de belastingwetgeving op enkele punten te wijzigen. Naar verwachting geeft staatssecretaris Uslu eind dit kalenderjaar een beleidsreactie op het rapport, dat naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Wat zijn de belangrijkste aanbevelingen? Wat wil de commissie veranderen om het behoud van kunstobjecten verder te stimuleren? En: van welke fiscale regeling omtrent kunstobjecten kan nu al gebruik worden gemaakt?

08-12-2022

Met ingang van 1 januari 2023 wordt het subsidieplafond van de indemniteitsregeling verhoogd van €300 miljoen naar €450 miljoen. Voor dit bedrag staat de Nederlandse staat garant voor bruiklenen uit een buitenlandse collectie of uit een niet openbaar toegankelijke privécollectie. De kaders voor de indemniteitsregeling die in 2020 zijn vastgesteld veranderen niet. Alleen het totaalbedrag dat tegelijk aan indemniteit kan worden verleend wordt verhoogd. Met de verhoging van het garantieplafond kunnen meer indemniteitsaanvragen worden toegekend, en krijgen Nederlandse instellingen meer mogelijkheden om in tentoonstellingen bijzondere bruiklenen te laten zien. De indemniteitsregeling is een garantieregeling waarbij de Nederlandse staat een deel van het risico van een belangrijk bruikleen op zich neemt. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed voert de indemniteitsregeling, de 'Subsidieregeling indemniteitsgarantie bruiklenen' uit. Alle Nederlandse instellingen die aan de criteria voldoen, kunnen indemniteitsgarantie aanvragen.

08-12-2022

Het vrijwilligersteam van Vereniging Openluchtbad Zwolle heeft dit jaar de Erfgoedvrijwilligersprijs gewonnen. Tot het laatste moment was het een spannende nek-aan-nek race. De andere finalisten waren Museumboerderij Wendezoele en de vrijwilligers van het Van Eesteren Museum. Met een recordaantal van 8771 stemmen heeft het publiek de uiteindelijke winnaar bepaald. Het winnende team kreeg 4339 stemmen. De vrijwilligers uit Zwolle ontvingen uit handen van staatssecretaris van Cultuur en Media Gunay Uslu een cheque van €10.000,-. De hoofdprijs is deels vrij te besteden en deels om kennisoverdracht op het gebied van het vrijwilligerswerk te bevorderen. De andere twee finalisten ontvingen ieder 5.000 euro die zij op eenzelfde manier kunnen besteden.

08-12-2022

Op 13 december 2022 organiseert de stichting Erfgoedklimaat samen met haar Vlaamse partner FARO het symposium Slim geregeld. Ontwikkelingen van het binnenklimaat in erfgoedinstellingen. Sprekers uit Nederland en Vlaanderen zullen de laatste ontwikkelingen en nieuwste inzichten op het gebied van de omgang met het binnenklimaat in erfgoedinstellingen presenteren. Deze dag is speciaal voor collectiebeheerders, monumentenzorgers, installateurs, inspecteurs, adviseurs en architecten die met vragen hierover te maken krijgen zodra ze collecties willen huisvesten in een (bestaand) gebouw of geconfronteerd worden met ingrijpende renovaties. De dag zal plaatsvinden bij de Technische Universiteit Eindhoven.

08-12-2022

Het besluit dat het nieuwe museum Vonk er komt in de Eindhovense Genneper Parken was vorig jaar al genomen. Over twee weken krijgt ook de benodigde bestemmingsplanwijziging goedkeuring van de raad. Bezwaarmakers blijven boos achter. Vóór er op 6 december door de gemeenteraad werd gesproken over het nieuwe bestemmingsplan, grepen de bezwaarmakers nog een keer de kans om de politiek op andere gedachten te brengen. Omwonenden maar ook Trefpunt Groen en De Van Abbe Stichting riepen hen wederom op, om af te zien van de plannen midden in de natuur. De emoties tijdens het debat liepen hoog op, met name tussen GroenLinks en de Partij voor de Dieren. Hoewel een grote meerderheid over twee weken vóór lijkt te gaan stemmen, klonk er ook links en rechts wat twijfel over de plannen en de wijze waarop het hele proces de afgelopen jaren is verlopen. Volgens planning moet het museum eind 2024 de deuren openen al kunnen bezwaarmakers natuurlijk nog in beroep, desnoods bij de rechter.

06-12-2022

Op 13 oktober 2022 gaf NSC Cultuur een inkijkje in de Deense cultuursector om museum- en destinatiemarketeers te informeren over de meerwaarde van technologische innovatie en bezoekersbeleving. In Museum Panorama Mesdag in Den Haag vertelden Jonas Heide Smith, hoofd digital van Staatsmuseum voor Kunst in Kopenhagen, en Rune Lundberg, directeur van Museum Kolding, over hun visie op en ervaring met (technologische) innovatie. Zij zijn ervan overtuigd dat technologie voor musea de toekomst is. Wat zijn de kansen en mogelijkheden van technologie die bijdragen aan verbeterde bezoekerservaringen, meer commerciële kansen en dataverzameling? Een verslag (gesponsord door NSC Cultuur) door Cultuurmarketing redacteur Marloes Reuderink, die aanwezig was bij het event.

06-12-2022

“It might seem brave for a gallery to admit they’ve been duped, but the proliferation of fakes throughout history means most museums have items that aren’t what they first thought. “It creates a kind of patina of humanity,” says Gareth Fletcher, lecturer and seminar tutor in Art Business at Sotheby’s Institute of Art, who leads a course on Art Crime. “Not only do the people that acquire things get it wrong sometimes, but they’re owning up to it and reflecting on what they’ve learnt in the process. I think we might see more exhibitions opening up the skeletons in the closet.” Waarom stellen sommige musea opzettelijk vervalsingen tentoon? Clare Thorp over de beweegredenen voor het maken, tentoonstellen en bekijken van vervalste kunst.

06-12-2022

Museumfederatie Friesland vraagt in een brief aan alle Friese gemeentebesturen aandacht voor kwetsbare musea. Na corona is het aantal bezoekers nog steeds niet op peil. Vrijwilligers blijven weg. Daarbovenop komen nu de energiecrisis en de inflatie.

06-12-2022

De meeste zoekmachines werken met taal, maar de nieuwe interactieve installatie Film Catcher werkt met beeldherkenning en -analyse. Bezoekers van Eye kunnen zo op associatieve wijze door fragmenten van de 54.000 titels uit de collectie van het filmmuseum. Met Film Catcher hoopt Eye een nieuwe generatie bezoekers te interesseren voor film en cinematografisch erfgoed. Ze worden verleid met middelen die ze kennen van apps en social media. Zo kun je met filters delen van fragmenten rood, blauw of groen laten kleuren of fragmenten selecteren op de aanwezigheid van bijvoorbeeld een paraplu, bloemen of een fiets. Film Catcher wordt aangestuurd via negen tablets die op vaste plekken in de ruimte staan. De scènes worden geprojecteerd op de wanden rondom. Wie meer wil weten over de betreffende film kan via de tablet extra informatie opvragen of zelfs de hele film bekijken. Tussen 12 en 23 december is er een gratis preview (tussen 10 en 18:30 uur). Daarna is de vaste presentatie iedere dag te bezoeken op vertoon van een film- of tentoonstellingsticket.

06-12-2022

Bouwen in de kwetsbare natuur van de Genneper Parken net nu klimaat en milieu een topprioriteit is van het Eindhovense college. Het valt volgens bezwaarmakers tegen museumpark Vonk niet met elkaar te rijmen. Volgens de Henri Van Abbe Stichting staat de geloofwaardigheid van de Eindhovense politiek op het spel. De erfgoedorganisatie loopt voorop bij het verzet tegen Vonk, de uitbreiding van het huidige preHistorisch Dorp in de Genneper Parken. Het nieuwe museum moet vanaf 2025 de ontstaansgeschiedenis van Eindhoven vertellen, maar als het aan de Van Abbe Stichting ligt komt het zover niet. Op 6 december wordt er in de gemeenteraad over het voorstel van een nieuw bestemmingsplan gesproken. Voor de komst van Vonk is een nieuw bestemmingsplan noodzakelijk. Uit maar liefst achttien hoeken kwamen bezwaren, volgens de gemeente Eindhoven grotendeels ongegrond. Slecht op enkele marginale punten zijn aanpassingen gedaan. In een open brief legt de Van Abbe Stichting nog een keer uit waarom het museum niet past. De stichting wijst op het Groenbeleidsplan uit 2017. Daarin staat dat voor de landschappelijke en ecologische waarden twee aspecten van groot belang zijn: rust en duisternis. Ook staat in het beleidsplan dat er ruimte moet zijn om te recreëren voor zover daar geen verstorende inrichtingsmaatregelen voor nodig zijn. De stichting laakt verder het gebrek aan een onderzoek naar de groen- en milieuconsequenties van alle ontwikkelingen in het gebied. De kans om op een serieuze manier alternatieve locaties voor Vonk te onderzoeken, liet de gemeente volgens de Van Abbe Stichting achterwege. ‘De hogere kosten kunnen nu de stad zoveel geld krijgt van het Rijk (1,6 miljard voor ontwikkeling Brainport, red.) geen argument meer zijn.’ Andere bezwaarmakers sluiten zich aan bij de brief van de Van Abbe Stichting. Op 6 december zullen tijdens de raadsvergadering nog een aantal bezwaarmakers inspreken en zal duidelijk worden in hoeverre de politiek gevoelig is voor het brede protest tegen Vonk. Inmiddels zit er een nieuwe gemeenteraad. Die met bijvoorbeeld de komst van de Partij voor de Dieren (PvdD) nog een stukje groener is dan de vorige. Uitstel van de plannen zou wel het gevolg kunnen hebben dat de gemeente geen aanspraak meer kan maken op een bijdrage van bijna 7 miljoen euro van het Rijk.

29-11-2022

In september heropende na een renovatie van elf jaar het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), waarbij niet alleen de neoclassicistische architectuur verzorgd werd, maar waar het Rotterdamse architectenbureau KAAN na een open oproep een ambitieus masterplan mocht uitwerken. Tijdens haar studie kunstgeschiedenis bezocht Helena Julian regelmatig het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. ‘Je viel van de ene verbazing in de andere, maar er werd verwacht dat je het waarom van deze verbazing zelf wist te plaatsen.’ Nu keert ze terug om te zien wat er overblijft van die ervaring en of de ontwikkelingen die het afgelopen decennium in de (kunst)wereld hebben plaatsgevonden, een plek krijgen in het gerenoveerde museum. “Met de transhistorische opstelling spreekt het KMSKA haar ambities uit. Het is een methodologie vol goede intenties, één waarmee ze zich als een ‘historisch museum voor het nu’ willen profileren. De ambities zijn zoals gezegd uitgesproken, maar de werkelijke consequenties nog niet helemaal. Een transhistorisch beleid heb je nodig om een historische collectie te verzorgen en met aandacht te kijken naar haar tekortkomingen. Met die lacunes in het vizier, zou een algeheel inclusiever besluit gevormd kunnen worden dan dat nu het geval is. Winst over de lijn zou zijn als de blik op het verleden wordt uitgebreid en gecontextualiseerd, en er dialogen worden gevormd met hedendaagse kunstenaars die toen niet tot de canon zouden behoren, maar die we nu broodnodig hebben. Het zou naast het vieren van de gevestigde historische namen een handreiking kunnen zijn naar zij die inherent deze geschiedenis delen. “

24-11-2022

Staatssecretaris Uslu (OCW) stuurt de Tweede Kamer het rapport 'Duurzame digitale toegankelijkheid rijkscollectie – Een verkenning' , Het rapport van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed gaat over het beheer van digitale objecten en collectiegerelateerde informatie door museale beheerders. Dat kunnen gedigitaliseerde cultuurgoederen zijn, maar ook born digital goederen (die al van oorsprong digitaal zijn). Daarnaast beheren ze steeds meer digitale informatie over museale collecties (zoals registratiegegevens) of digitale collectiegerelateerde informatie (zoals contextualiserende documentatie of onderzoeksdata). Zij geeft haar beleidsreactie. Bij de Kamerbrief zit een beslisnota.

24-11-2022

Het voorlopig ontwerp voor het Prinsenhof, met daarin Museum Prinsenhof Delft, is klaar. Belangrijkste uitgangspunt: het maken van een aantrekkelijk en eigentijds museum voor iedereen met versterking van het monumentale karakter. In het ontwerp wordt het museum beter toegankelijk, duurzaam en krijgt het een nieuwe entree. Na unaniem groen licht van de gemeenteraad in juli 2021 is het ontwerpteam gestart met het voorlopig ontwerp voor het Prinsenhof. Hierin zijn naast het programma van eisen, ook de ontwerpcriteria meegegeven uit de toekomstvisie voor het Prinsenhofgebied uit 2019. Het ontwerpteam staat onder leiding van architectenbureau BiermanHenket en bestaat verder uit adviesbureaus Huisman & Van Muijen (installatieadvies), Peutz (bouwfysica & brandveiligheid), ABT (constructies) en Bremen Bouwadviseurs (berekening bouwkosten). “Dit voorlopig ontwerp maakt het museum klaar voor de toekomst”, zegt Janelle Moerman, directeur Museum Prinsenhof Delft. “Met de voorgestelde aanpassingen kunnen wij onze belangrijke functie voor de stad en ook daarbuiten blijven vervullen. Monument en museum komen in dit voorlopig ontwerp geweldig samen.” De kosten zijn geraamd op € 38 miljoen euro. De gemeente Delft stelt € 18 miljoen euro beschikbaar om het monument in goede staat te brengen en voor het nageslacht te bewaren. De familie Vlek schenkt € 10 miljoen euro om de museale functie van het Prinsenhof te garanderen. De overige financiering moet uit aanvullende fondsen en subsidies komen

24-11-2022

Veel erfgoedinstellingen (87%) maken zich grote zorgen over de gestegen energiekosten. Dat blijkt uit een landelijke enquête van het Landelijk Contact van Museumconsulenten en Erfgoed Gelderland. Door corona hebben organisaties ‘weinig vlees op de botten’ waardoor de hoge energiekosten een direct begrotingsprobleem vormen.De enquête is in september 2022 gehouden. Een meerderheid (60%) van de erfgoedinstellingen gaf toen aan dat het niet mogelijk is om de streefwaarden voor binnentemperatuur (in veel gevallen tussen de 18 en 21 graden) het hele jaar door te handhaven. Met diverse gevolgen van dien. Zonder ingrijpen dreigen er problemen op meerdere vlakken: de financiële positie van erfgoedorganisaties verslechtert, vrijwilligers blijven thuis vanwege de kou en er kan schade ontstaan aan gebouwen en collecties. ‘Meer dan de helft van de ondervraagde erfgoedinstellingen is bezig – of in het verleden bezig geweest – met het investeren in verduurzaming. Echter zijn veel erfgoedorganisaties gehuisvest in historische panden die slecht geïsoleerd zijn. Wegens de monumentale status is verduurzamen niet altijd eenvoudig.

21-11-2022

Als er een Brabantse identiteit is, hoe zou je die dan kunnen vangen? Paul Spapens en Ineke Strouken probeerden het met een inventarisatie van de beelden die overal door Noord-Brabant staan verspreid. Het boek Brabantse Beelden vertelt het verhaal achter al die beelden uit heel de provincie. Van het borstbeeld van Anton van Duinkerken in Bergen op Zoom, Bonfire (het paard waarmee amazone Anky van Grunsven wereldberoemd werd) in Erp, de gouden draak tegenover het station in ’s-Hertogenbosch , de Kanaalgraver uit Keldonk, de Tilburgse Kruikenzeiker en de Meester Schoenmaker uit Kaatsheuvel. ,,De beelden geven een echt belangrijk tijdsbeeld”, vindt Strouken. ,,Ze zijn gestoeld in het dagelijks leven, maar het is ook vergeten erfgoed.” Het schrijversduo is wel geschrokken van de staat van veel van de beelden. ,,Hoe ze zijn weggemoffeld, temidden van struikgewas”, beschrijft Spapens. ,,Terwijl ze aandachtig en met veel eerbied zijn gemaakt. En gemeenten zouden moeten investeren in informatiebordjes. Nu weten vaak alleen de dorpsbewoners de geschiedenis achter het beeld en dat is jammer.”

21-11-2022

Het actiecomité Goed Bestuur Schoenenkwartier staakt de strijd tegen het vertrek van Anouk van Heesch als directeur van het Waalwijkse schoenenmuseum. Het vindt dat het vechten tegen de bierkaai is. En dus heft het comité zichzelf op. Het contract met Van Heesch loopt al per 1 december af. ‘Wij hebben blijkbaar het onmogelijke geprobeerd te bereiken’, aldus het comité in een speciale verklaring. Het bestuur doet namelijk niet iets wat niet mag door het contract met Van Heesch te beëindigen. Ook hoeft het de reden niet openbaar te maken, iets wat het bestuur om privacy-redenen ook niet wilde doen. Het is volgens het comité niet meer realistisch dat Van Heesch überhaupt nog haar job terug wil na alles wat is gebeurd. ‘Daarvoor zijn grenzen veel te ver overschreden.’ Haar taken zijn al in oktober overgenomen door interim-directeur Mechtild van den Hombergh. Er komt nu een Raad van Toezicht, die een nieuwe directeur gaat zoeken. Het comité wenst ze er succes mee, en hoopt dat Van Heesch na deze ingrijpende tijd een nieuwe weg kan inslaan.

17-11-2022

Oude gebouwen in Loon op Zand die misschien wel monumentwaardig zijn, worden in de toekomst beter beschermd. De gemeenteraad heeft het college van B&W opdracht gegeven om voor april met een startnotitie te komen. Die notitie moet vervolgens uitmonden in een compleet monumenten- en erfgoedbeleid. Volgens raadslid Grootswagers van het CDA heeft de gemeente wel een erfgoedverordening, maar is dat een oud document dat nodig geactualiseerd moet worden. Want op dit moment kent Loon op Zand bijvoorbeeld geen zogenaamde voorbescherming. Als een monumentenstichting of een andere belanghebbende voor een pand de monumentenstatus aanvraagt, kan de eigenaar van het pand gewoon nog een sloopvergunning aanvragen.

17-11-2022

Acht jaar geleden begon het festival PopMonument in Bergen op Zoom. Inmiddels waaiert het uit over Noord-Brabant en Zeeland, vertelt directeur Rik Peters. Veere, Goes en Middelburg zijn aan het rijtje toegevoegd. Na een uitverkochte eerste (corona) versie van PopMonument in 2021, keert het festival nu met een volwassen programma terug naar Breda. Met één kaartje van 35 euro is er toegang op 26 november bij optredens in de mooiste monumenten van Breda: de Grote kerk, Stadhuis, Lutherse Kerk, Nieuwe Veste, kapel Holland Casino, StadsGalerij en Poppodium Mezz. Een route die duurt van 20.00 uur tot 02.00 uur. Maar PopMonument is veel meer dan muziek alleen. In samenwerking met de gemeente Breda en Breda Promotions haakt het festival bijvoorbeeld aan op de expositie Royal Roots. Bij de StadsGalerij wordt een installatie geplaatst waarop negen portretten van vrouwen van de Nassaus worden tentoongesteld. Peters: ,,Die portretten zijn gemaakt door negen kunstenaars. Wij kiezen nadrukkelijk voor vrouwen en diversiteit, ook in onze line-up.” BN De Stem sprak met Rik Peters.

17-11-2022

De provincie Noord-Brabant streeft naar het in stand houden en versterken van een aantrekkelijk leef-, woon- en verblijfsklimaat, waar er voor iedereen wat te doen en te beleven is, aldus het nieuwe beleidskader Levendig Brabant 2030 dat Gedeputeerde Staten ter besluitvorming naar Provinciale Staten hebben gestuurd. Met het beleidskader voor de periode 2023-2030 laat de provincie zien wat de 4 sectoren Cultuur, Erfgoed, Sport en Vrijetijd waard zijn, hoe ze samen bijdragen aan wat onder meer inwoners, bezoekers, bedrijven, maatschappelijke instellingen belangrijk vinden. Daarnaast toont Levendig Brabant 2030 hoe de vier sectoren integraal inspelen op belangrijke trends en actuele maatschappelijke vraagstukken.

14-11-2022

Op 4 november heeft Gunay Uslu, staatssecretaris Cultuur en Media van het Minsterie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de Meerjarenbrief Cultuur ‘De kracht van creativiteit’, naar de Tweede Kamer gestuurd. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) zet een aantal zaken die specifiek van belang zijn voor de erfgoedsector op een rij. 

08-11-2022

Op 4 november 2022 publiceerde staatssecretaris Uslu haar Meerjarenbrief cultuur, voor de periode 2023-2025. De brief bevat de uitwerking van de 170 miljoen euro extra budget voor cultuur die het kabinet beschikbaar stelde dit jaar. Ook voor musea is op meerdere thema’s budget beschikbaar, of bieden budgetten kansen om een aanvraag in te dienen. Museumvereniging zet een aantal punten voor de musea op een rij op het terrein van de thema's : de inzet van creativiteit bij maatschappelijke transities; erfgoed voor de toekomst; cultuur is overal en voor iedereen en de investering in digitalisering. 

07-11-2022

Meer tonen van de eigen collectie, meer samenwerken met scholen, meer afstemmen met het Textielmuseum in Tilburg, gratis entree met de museumjaarkaart en een nieuw weefgetouw. Het Geldrops Weverijmuseum gaat een treetje hoger. Samen met de gemeente Geldrop-Mierlo en een interim-manager - gesprekken lopen al - gaat het museum onderzoeken wat daarvoor nodig is. De gemeenteraad besloot onlangs om 60.000 euro beschikbaar te stellen voor het aanstellen van die manager. In mei moet er een plan liggen waarmee de toekomst van het museum in ieder geval de eerste vijftien jaar is verzekerd. De gemeenteraad moet dat plan wel goedkeuren. Er zullen drie scenario’s in staan. Elk met zijn eigen prijskaartje. Nu kost het Weverijmuseum de gemeenschap bijna 70.000 euro per jaar. Dat bedrag gaat grotendeels naar de huur. Voor speciale projecten, zoals onlangs rondom de Japanse kimono’s, krijgt het museum apart subsidie. Dit jaar was dat 5000 euro. Eer zijn meerdere redenen om eens goed naar het museum en de werkwijze te kijken, volgens museumdirecteur Bert Vermeer. ,,Er worden steeds meer eisen gesteld aan een gecertificeerd museum. Ook nu al moeten we vaak professionele deskundigheid inhuren. Maar het is ook zo dat we veel meer kunnen met het museum dan we nu doen”, aldus Vermeer.

07-11-2022

De ministerraad heeft ingestemd met de Meerjarenbrief Cultuur van staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media). In deze brief, met als titel ‘De kracht van creativiteit’, zet de staatssecretaris uiteen hoe ze de komende jaren 170 miljoen euro uit het coalitieakkoord voor de culturele en creatieve sector in wil zetten. Bovenop het bestaande cultuurbudget van 1 miljard euro, investeert het kabinet jaarlijks 170 miljoen euro in het versterken van de Nederlandse culturele en creatieve sector. Dat geld wordt ingezet langs vijf lijnen: 1. Het versterken van de positie van de culturele professional. Om bij te dragen aan een betere beloning is de komende twee jaar 19,1 miljoen euro per jaar beschikbaar, en vanaf 2025 structureel 34,1 miljoen euro. Daarmee stelt de staatssecretaris een voorbeeld voor eerlijke beloning. Van de sector zelf verwacht zij ook dat ze tot eerlijke afspraken komen op plekken waar dat nu nog niet zo is. Staatssecretaris Uslu investeert ook flink in kansen voor startende makers via de fondsen en via speciale programma’s voor bijvoorbeeld talentontwikkeling. 2. De inzet van creativiteit bij maatschappelijke vraagstukken, bijvoorbeeld de energietransitie en duurzaam bouwen. Staatssecretaris Uslu investeert daarom in ‘ontwerpend onderzoek’, zodat ontwerp beter en breder kan worden ingezet. 3. De toegankelijkheid van een kwalitatief aanbod van cultuur voor zoveel mogelijk mensen. Het kabinet investeert extra in toegankelijkheid, om zowel zichtbare als onzichtbare drempels weg te nemen, en om diversiteit te bevorderen. Onderdeel hiervan is ook de extra investering van uiteindelijk 58,7 miljoen euro in bibliotheken. 4. Digitalisering biedt grote kansen voor het maken en presenteren van kunst en voor het bereiken van een groter en nieuw publiek. Het kabinet maakt geld vrij om makers te helpen het meeste te halen uit de mogelijkheden.5. Erfgoed. Het kabinet vindt het belangrijk om het verleden door te geven aan jonge generaties en om oog te hebben voor de vele, verschillende verhalen over onze geschiedenis. Er is extra geld beschikbaar voor subsidieregelingen om monumenten in stand te houden. De staatssecretaris stelt ook opnieuw geld beschikbaar voor de Erfgoeddeal. Daarnaast draagt het kabinet bij aan een Nationaal Historisch Museum en aan een Nationaal Slavernijmuseum. Op 4 november stuurde ze haar Meerjarenbrief cultuur – De kracht van creativiteit naar beide Kamers. Met daarin de uitgangspunten van het cultuurbeleid voor de komende jaren, de invulling van de afspraken uit het coalitieakkoord en de meerjarige inzet van de € 170 miljoen voor de culturele en creatieve sector.

03-11-2022

De verandering van het klimaat gaat ons land transformeren. Wat betekent dit voor cultureel erfgoed? Kunnen we al onze rijksmonumenten, archeologische vindplaatsen, historische landschappen en tradities behouden? Waarschijnlijk niet. De zeespiegelstijging zal ons op lange termijn tot keuzes dwingen. Maar hoe kiezen we wat we behouden? Wie bepaalt dat? En welke prijs zijn we als samenleving bereid te betalen? Dit soort vragen staan centraal op het nieuwe platform ‘Klimaatverandering & Erfgoed’. De oprichters van het platform vertegenwoordigen een brede afspiegeling van de erfgoedsector. Het gaat om het College van Rijksadviseurs, MOOI Noord-Holland, het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, Het Oversticht, Erfgoed Leiden en Omstreken, Slot Loevestein en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De oprichters vonden elkaar in hun gedeelde zorgen over het ontbreken van een kritisch gesprek over de gevolgen van klimaatverandering op erfgoed.

03-11-2022

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) organiseert in samenwerking met de Erfgoedacademie op 18 november online een ‘Live Q&A’-webinar onder de titel: Energie besparen: effecten op gebouw en collectie. Met dit webinar voor musea reageert de RCE op de zorgen die op verschillende manieren bij de RCE binnenkomen over hoe eigenaren en beheerders de komende winterperiode doorkomen dan wel hun exploitatie rond moeten krijgen. De RCE kan de oorzaak van de problemen helaas niet wegnemen. Wel kan de RCE kennis en ervaring inzetten om te helpen om het energieverbruik tijdelijk en structureel te verlagen. Tijdens het webinar voor musea staan twee specialisten klaar om alle vragen die er leven te beantwoorden.

03-11-2022

Het Van Gogh Museum en DHL Express lanceren het nieuwe educatieve programma Heart for Art. De komende drie jaar zullen de global partners samenwerken om kinderen uit gemeenschappen met beperkte toegang tot kunstonderwijs te inspireren met het werk en levensverhaal van Vincent van Gogh. Na een pilotfase in het voorjaar van 2022 in New York, wordt het Heart for Art programma in de komende maanden in meerdere Amerikaanse steden aangeboden. Het doel is om in het eerste schooljaar 20.000 leerlingen te bereiken. In de komende jaren hopen DHL en het Van Gogh Museum het programma ook in andere landen beschikbaar te stellen.

03-11-2022

Vanuit het ministerie van OCW heeft het Fonds voor Cultuurparticipatie een extra bedrag van € 178.000,-. ontvangen voor Ambachten-Meester-Gezeltraject. Hiermee komt het totale budget voor dit onderdeel uit de subsidieregeling Erfgoed Maken op € 368.00,-. Dit geeft het fonds de mogelijkheid om meer aanvragers ondersteuning te bieden en stellen daarom ook het aanvraagtermijn voor Ambachten: Meester-Gezeltraject langer open. De deadline voor subsidie aanvragen is nu 30 november 2022. Ambachten: Meester-Gezeltraject is een onderdeel van de subsidieregeling Erfgoed Maken. Deze regeling is voor projecten op het gebied van immaterieel erfgoed, erfgoedvrijwilligers en erfgoededucatie.

03-11-2022

Wie zich inzet voor behoud van monumenten en erfgoed in de gemeente Meierijstad maakt kans op een waarderingsprijs: de Erfgoedpluim. De gemeente gaat de prijs vanaf volgend jaar jaarlijks uitreiken. ,,We koesteren ons erfgoed en we willen het in optimale staat doorgeven aan de volgende generatie. Daarvoor geven we de komende jaren extra aandacht aan het in stand te houden van het erfgoed. Wij zijn heel blij met inwoners die hier hun steentje aan bijdragen en dat willen we graag belonen met deze pluim", zegt wethouder Johan van Gerwen. Wie iemand of een organisatie wil nomineren voor deze eerste Erfgoedpluim kan dat doen via de website van de gemeente. Het gaat om mensen of instanties die zich op een bijzondere manier hebben ingezet voor het behoud van monumenten en erfgoed. De prijs is een kunstwerk van keramist Olav Slingeland.

03-11-2022

Ook schoenontwerper Charles Bergmans haalt een werk van hem terug uit het Schoenenkwartier. Het gaat om mijn speciaal voor de opening gemaakte 1.2.3.D Design project, met onder meer een speciale leest en 3-d geprinte schoenen. Het is een nieuwe actie tegen het vertrek van directeur Anouk van Heesch. Eerder deed dat de Eindhovense schoenontwerper Zeynep Dag. Bergmans heeft nauwe banden met het Schoenenkwartier, en is een bekende naam in de schoenenbranche. De zeventiger werkte tot twee jaar geleden bij zijn studio in een oude schoenenfabriek in Sprang-Capelle, maar heeft nog altijd contact met de internationale schoenenwereld. Zijn vader was de stuwende kracht achter het oude schoenenmuseum. Michel Koster sprak met Bergmans, die ook lid is van het comité Goed Bestuur Schoenenkwartier. Op de vraag wat zo’n actie nog kan opleveren, zegt Bergmans : ,,De tijd dringt, maar het is in mijn ogen nog niet te laat. Ik heb de hoop niet opgegeven dat Anouk van Heesch blijft, anders zouden we dit ook niet allemaal doen. Het zou in ieder geval helder moeten worden wat hier nu allemaal precies speelt. De stilte van het bestuur voedt geruchten, die mensen als Anouk van Heesch onterecht beschadigen. En het wordt hoog tijd dat de gemeente iets van zich laat horen. Dit protest is een extra oproep daartoe.”

31-10-2022

Axios vroeg aan verschillende klimaatactivisten hoe zij stonden tegenover de acties van de Britse actiegroep Just Stop Oil in musea. Oli Mould, Universiteit van Londen, neemt het op voor Just Stop Oil. Ook al zijn we het niet eens met hun tactiek, deze demonstranten verdienen onze solidariteit, meent James Greig.

31-10-2022

Het schilderij Meisje met de parel van Johannes Vermeer was op 27 oktober het doelwit van 3 Belgische milieuactivisten. De actievoerders droegen t-shirts met daarop de tekst Just Stop Oil. De Britse actiegroep zegt niets te maken te hebben met de actie van de drie Belgen. Vanuit de Nederlandse museumwereld is verontwaardigd gereageerd op de actie van klimaatactivisten in het Mauritshuis waarbij een man zijn hoofd vastlijmde aan de glasplaat voor Meisje met de parel. Ook staatssecretaris Uslu sprak zich uit : "Demonstreren is een groot goed en iedereen heeft het recht om een punt te maken. Maar alsjeblieft: laat ons gezamenlijk erfgoed met rust". Het aanvallen van weerloze kunstwerken is niet de juiste manier." Hoewel het Mauritshuis in een persverklaring vertelde dat het schilderij bij de actie niet is beschadigd, had dat ook anders kunnen aflopen, zegt Vera Carasso van de Museumvereniging. "Ze doen alsof ze weten waar ze mee bezig zijn, maar ook een schilderij achter glas kun je beschadigen. Ook een lijst kan heel kwetsbaar zijn." Omdat de meeste musea niet over hun veiligheidsmaatregelen praten, willen ze ook niet vertellen of de beveiliging nu wordt opgeschroefd. Volgens Carasso zijn de musea in ieder geval "extra alert" na deze actie. Ze zegt te vrezen dat de actie kan leiden tot "copycats". Maken musea in Noord-Brabant zich zorgen over de acties? Brabants Dagblad sprak met Noordbrabants Museum, Design Museum Den Bosch en Museum de Pont in Tilburg.

31-10-2022

Het vertrek van directeur Anouk van Heesch bij het nieuwe schoenenmuseum in Waalwijk lijkt een gelopen race. Maar het comité Goed Bestuur Schoenenkwartier geeft het verzet niet op. Wat drijft deze groep Waalwijkers? Michel Koster sprak met enkele leden van het comité. Hans Brekelmans was ooit als wethouder nauw betrokken bij de plannen voor een nieuw schoenenmuseum in Waalwijk.,,Ik nam me voor om me niet meer met gemeentezaken te bemoeien”, stelt hij. ,,Maar als bij zo’n mooi museum al na een paar maanden de pleuris uitbreekt, dan wordt het tijd voor actie. Ik snap niet dat het college en de politiek zo oorverdovend stil blijven. De gemeente stak bijna 11 miljoen euro in het Schoenenkwartier. Er gaat jaarlijks 1,1 miljoen subsidie naar toe. Hoe kun je dan als gemeente zeggen dat dit jouw zaak niet is, maar iets van het bestuur. Het is uiteindelijk gemeenschapsgeld?” Het comité ziet kansen om de breuk te lijmen. Het vindt dat een veel te ingrijpend besluit is genomen door 'slechts’ een tweekoppig bestuur. ,,De toekomstige Raad van Toezicht zou nog eens goed naar het functioneren van Van Heesch moeten kijken”, stelt comitélid Kees Verschure. ,,Als die uiteindelijk ook iemand anders aanbeveelt, dan leggen we ons er uiteraard bij neer. De toekomst van het museum staat voorop.” Over de exacte reden van de breuk blijft het gissen. Allerlei verhalen doen de ronde: van botsende karakters tot financiële en creatieve meningsverschillen. Ook het comité zit met veel vragen. Nico Klerx van het bedrijf Klerx Schoenen. wijst op de zo’n tweeduizend keer ondertekende petitie tegen het vertrek van Van Heesch. ,,Vrijwilligers, personeel, sponsors, de schoenenwereld: iedereen loopt met haar weg. Toch kan ze enkele maanden na de opening vertrekken. Dat levert grote onrust op.” De gemoederen rond het museum liepen al vaker hoog op. Stichting SLEM zag kansen voor een (internationaal) schoenencentrum in Waalwijk, maar ging in 2017 failliet. Brekelmans was destijds verantwoordelijk wethouder. ,,Dat klapte op onhaalbare ambities”, blikt hij terug. ,,Nu heb je een mooi museum, en dan gebeurt dit. Wat de huidige wethouders van deze actie vinden, houdt ons niet bezig. Wij willen het beste voor het museum. Dat is onze drijfveer.”

25-10-2022

De laatste weken zagen we klimaatactivisten peperdure schilderijen bekogelen met etenswaren om zo de aandacht te vestigen hun doel. Koepelorganisatie Museumvereniging noemt de acties in gesprek met NU.nl onacceptabel. "Het klimaat en een duurzame toekomst is voor musea en de museumvereniging een urgent thema. Musea doen veel aan verduurzaming en houden ook tentoonstellingen over klimaatverandering. Daarmee staan musea en klimaatactivisten naar mijn mening aan dezelfde kant", zegt directeur Vera Carasso van de Museumvereniging. "Tegelijkertijd spreken wij ons uit tegen de acties waarbij kunstwerken worden besmeurd. Onze hoofdtaak is juist die werken te behouden, daarom vinden wij het onacceptabel. We begrijpen dat het de bedoeling is dat het een actie is die pijn doet, maar richt het dan tegen degene die je moet bereiken."

24-10-2022

De Museumdepotshop, een webwinkel voor overbodige kunstwerken van Nederlandse musea, is failliet verklaard en stopt per 1 november. Acht personeelsleden zijn ontslagen. Oprichter Arjen Pels Rijcken zegt desgevraagd dat hij het „verkeerde businessmodel” heeft gekozen. „In tegenstelling tot het succesvolle Catawiki doen wij alles zelf. We haalden ontzamelde goederen bij musea op, maakten ze schoon, fotografeerden ze en regelden vervolgens de verzending. Voor zo’n arbeidsintensief proces waren onze prijzen te laag en de volumes te klein.” De webwinkel verkocht maandelijks zo’n 150 voorwerpen die zo’n veertig musea, zoals het Rijksmuseum van Oudheden, Singer Laren en het Amsterdam Pipe Museum, hadden ontzameld. De gemiddelde verkoopprijs lag op 120 euro. „Geen haalbare kaart om uit de kosten te komen”, zegt Pels Rijcken, die persoonlijk zo’n vier ton in de onderneming investeerde. Tegelijk met Museumdepotshop verdwijnt ook collectioneurs.nl, de eveneens door Pels Rijcken in 2020 opgerichte webwinkel waarop particulieren kunst en antiek te koop konden aanbieden.

24-10-2022

De fors stijgende energieprijzen raken niet alleen burgers. Ook musea en culturele instellingen krijgen hogere rekeningen gepresenteerd, met prijsstijgingen bij diverse instellingen van meer dan 300%. Terwijl er voor burgers en energie-intensieve bedrijven inmiddels een regeling is voorgesteld, ligt er voor musea nog geen vergelijkbaar plan. De Museumvereniging doet op 21 oktober, namens ruim 470 musea, een beroep op overheden en politici om in deze uitzonderlijke tijd maatwerk te leveren in de vorm van energiecompensatie. Zo kunnen we de collectie Nederland nu én in de toekomst blijven tonen. Want in musea kun je niet zomaar de verwarming lager zetten met collecties die klimaatbeheersing vereisen. Hoe groot de nood is blijkt uit de voorbeelden die de leden van de Museumvereniging bij hun branchevereniging aandragen. De prijsstijgingen voor energie komen op het moment dat verschraling voor het museale landschap dreigt. Twee jaar op rij zijn de bezoekersaantallen fors gedaald en ook dit jaar blijft het bezoek nog flink achter. Hierdoor zijn bij musea in het hele land reserves verdampt. Ook hebben zij minder middelen om te investeren en innoveren. Recente cijfers van de Museumvereniging illustreren een daling in het aantal tentoonstellingen met 37%. Stijgende loonkosten en inflatie brengen de musea nog verder in de verdrukking. Voor de ruim 470 musea lijkt op basis van enkele scenario’s de energiecomponent als onderdeel van de totale omzet te stijgen van 2,1 % in 2021 naar tussen de 5 en 7,5 %. Op een omzet van 1,049 miljard euro betekent dit een kostenstijging van 22,4 miljoen euro in 2021 naar tussen de 50 en 80 miljoen euro in 2023. Kostenstijgingen op deze schaal kunnen instellingen niet zomaar opvangen. Zonder gerichte steun door het rijk, maar ook van gemeenten en provincies, zullen aanzienlijke aantallen musea onherroepelijk rode cijfers gaan schrijven, die niet of nauwelijks op te vangen zijn met een weerstandsvermogen.

20-10-2022

Bij het verder verdichten van de stad houden beleidsmakers vaak onvoldoende rekening met de kwetsbaarheid van water en bodem, maar ook met de kwetsbaarheid van cultuurhistorie en ander erfgoed. De nieuwe waardenbenadering van het Planbureau voor de Leefomgeving maakt de leefomgevingswaarde van erfgoed duidelijk. Gebiedsontwikkelaars kunnen zo een transparante afweging maken

18-10-2022

Paviljoen KEVN aan de Galileïstraat in Eindhoven is de winnaar van de Henri van Abbe Erepenning. Het gebouw krijgt de prijs voor de unieke transformatie die het pand heeft ondergaan. In 2020 werd het oud leegstaande rijksmonumentale school samengevoegd met een nieuw transparant paviljoen van hergebruikt hout, beton en glas. Vooral over de combinatie van oud en nieuw, vooroorlogs en eigentijds was de jury erg te spreken Daarom zijn de initiatiefnemers Yingyi Luo en Erik Slijpen en ontwerper Buro Lubbers beloond met de erepenning. Iedere twee jaar wordt die prijs en bijbehorende penning uitgereikt aan een of meerdere personen die zich hebben ingezet voor de bescherming van zaken die vanwege hun cultuurhistorische waarde, betekenis of schoonheid waardevol zijn voor de toekomst van Eindhoven. In het pand zijn ateliers, drie expositieruimtes en een horecagelegenheid te vinden.

18-10-2022

In een tijd van grote veranderingen, waarin de wereld in beweging is en panelen verschuiven was het Kantelpunt het thema van het Museumcongres 2022. Ruim 500 museumprofessionals kwamen voor deze editie van het congres samen in Rotterdam. Met een hoofdprogramma van 4 keynotesprekers, 4 rondes met verschillende deelsessies, directeurenontbijt, netwerkplein en avondprogramma stond ook tijdens dit Museumcongres inspiratie, dialoog en ontmoeting centraal. De keynotesprekers in het hoofdprogramma deelden vanuit hun werkveld over de kantelpunten: Verduurzaming vs groei, Werk vs leven, Inclusie vs polarisatie en Online vs onsite. Tijdens de deelsessies stonden kennisuitwisseling en de dialoog centraal.

18-10-2022

Tijdens Dutch Design Week van 22 tot 30 oktober presenteert Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD), een consortium van 40 Nederlandse instellingen gecoördineerd door Het Nieuwe Instituut, de tentoonstelling Archives at Risk in Microlab Hall in Eindhoven. Bezoekers ontdekken de rijkdom en kwetsbaarheid van het Nederlandse ontwerperfgoed aan de hand van de vijf heel verschillende, persoonlijke archieven van Borre Akkersdijk, Hella Jongerius, Jason Page & Karen Huang, Lies Ros en Emile Truijen.

17-10-2022

Tijdens het Herdenkingsjaar Slavernijverleden van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 wordt extra aandacht besteed aan een belangrijk, pijnlijk en tot voor kort onderbelicht onderdeel van onze geschiedenis: het slavernijverleden. In het kader hiervan stelt de Rijksoverheid 2 miljoen euro beschikbaar voor activiteiten en initiatieven die een bijdrage leveren aan het herdenken en vieren van de afschaffing van de slavernij in het Koninkrijk. Het Mondriaan Fonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie ontvangen ieder 1 miljoen euro om activiteiten tijdens het Herdenkingsjaar te ondersteunen van zowel instellingen als individuen en kleine lokale initiatieven die gevestigd zijn in het Caribisch deel van het Koninkrijk en in Nederland. Het Mondriaan Fonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie zullen het budget door middel van 2 open oproepen verdelen. De oproepen komen tot stand in samenwerking met klankbordgroepleden afkomstig uit verschillende betrokken gemeenschappen. De oproep van het Mondriaan Fonds richt zich op projecten en activiteiten die de kennis en bewustwording over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in het heden blijvend vergroten. Bij de oproep van het Fonds voor Cultuurparticipatie ligt de focus op participatieve activiteiten waarbij de deelnemers actief betrokken zijn.

13-10-2022

Staatssecretaris Uslu (OCW) geeft antwoorden op Kamervragen naar aanleiding van het bericht 'Groot deel van de musea in de rode cijfers'. Het Tweede Kamerlid Werner (CDA) had de vragen gesteld. Bij de antwoorden zit een beslisnota.

13-10-2022

Op 3 oktober kwamen medewerkers van zo’n 150 culturele instellingen in het hele land bij elkaar in het Rijksmuseum om het te hebben over toegankelijkheid in de breedste zin van het woord. Wat doen we voor bezoekers met een fysieke beperking? Hoe zorgen we ervoor dat er in elke portemonnee ruimte is voor een museumkaartje? En hoe leesbaar is de website eigenlijk? Veel Amsterdamse instellingen hebben beperkte middelen, of een gebouw waar weinig aan gedaan mag worden. Het Parool maakte een rondgang langs een aantal Amsterdamse musea om te zien welke creatieve oplossingen ze hebben bedacht.

13-10-2022

Stedelijk Museum Breda gaat vanaf 14 november een half jaar dicht om de vloeren te vernieuwen. Nieuwe vloeren zijn ‘noodzakelijk’, aldus directeur van Stedelijk Museum Breda, Dingeman Kuilman. ,,Bij de opening van het Graphic Design Museum in 2008 (voorloper van Stedelijk Museum Breda, red.) zijn de vloeren haastig aangelegd. Er stond tijdsdruk op, omdat koningin Beatrix het museum kwam openen. Bij de afwerking van de vloer is er iets mis gegaan. Later is de vloer door gebruik verder beschadigd.”,,Dit wordt een gigantische operatie”, zegt Kuilman’. De gemeente Breda heeft groen licht gegeven voor het herstel. Kuilman: ,,Als je je best doet om een perfecte expositie in te richten en de vloer ziet er niet uit, dan doet dat afbreuk aan de hele presentatie. Het museum stond nog niet op de planning voor een opknapbeurt, maar gelukkig ziet de gemeente dat het nodig is. Toen hebben we besloten van die gelegenheid gebruik te maken om de vaste presentaties te vernieuwen.” Als de vloeren eind januari 2023 klaar zijn, kan het museum opnieuw worden ingericht. Het gaat om 1,2 miljoen euro voor twee nieuwe, vaste tentoonstellingen. Een over de Nassaus en een over de Bredase 19de eeuw. Kuilman: ,,We krijgen 600.000 euro uit verschillende fondsen en betalen de rest uit eigen middelen. De prijzen zijn sterk gestegen. We zijn druk bezig zijn om alles voor elkaar te krijgen, zonder in te leveren op kwaliteit.” (…) ,,In ons meerjarenplan hebben we rekening gehouden met de investeringen. We hebben samen met de gemeente een financieel plan gemaakt waarbij is inbegrepen dat we een half jaar lang geen inkomsten hebben.” Kuilman heeft er vertrouwen in dat de bezoekersaantallen zullen verdubbelen. In de nieuwe opzet kan het museum jaarlijks 80 tot 100.000 bezoekers trekken. 

11-10-2022

De energieprijzen rijzen de pan uit en dat treft iedereen, ook musea, kerken, kastelen, buitenplaatsen en woonhuismonumenten. Eigenaren en beheerders hebben ernstige zorgen over hoe ze de komende winterperiode doorkomen dan wel hun exploitatie rond krijgen. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), onderdeel van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), wil haar kennis en ervaring inzetten om te helpen het energieverbruik te verlagen. In dat kader heeft zij het webdossier Energiecrisis en Erfgoed ontwikkeld.

11-10-2022

‘Hoe kunnen kunstenaars digitale ruimte innemen en welke rol kunnen wij als beeldende kunstorganisatie daarin spelen?’ Vanuit deze vraagstelling startten in 2021 Roeliena Aukema en Esther van Rosmalen voor Witte Rook in Breda een onderzoek naar digitale strategieën in de beeldende kunst onder de naam Entrepot. Ze spraken met makers en instellingen. Ze delen hun belangrijkste vindingen per onderwerp, in een conclusie. De onderwerpen zijn ethiek, allocatie, zichtbaarheid, archivering. “In ons streven naar een Artist in Residence vorm voor de toekomst zijn een drietal conclusies uit het onderzoek voor ons van belang. De eerste is een geschikte web omgeving waarin navigatie een grotere rol speelt voor de kunstenaar en de bezoeker. Als tweede onderschrijft het onderzoek de noodzaak om samen te werken met (technische) interdisciplinaire partners voor specialistische kennis en experiment. Hiermee bedoelen we vooral ook het artistieke inzicht om het werkelijke doel te doorgronden bij het realiseren van het idee. Als derde is er aandacht nodig voor duiding waarbij storytelling een rol speelt in combinatie met archivering. Dat laatste is van belang omdat digitale componenten per tijdvak anders worden ervaren, een situatie die ook van toepassing is bij conceptuele kunst en performancekunst. Voor ons is het essentieel in onze transformatie dat archiveren in het digitale landschap verder gaat dan het vastleggen van kunstwerken en projecten volgens een format. Het is juist van belang dat we de omstandigheden tonen van het ontstaan van de werken om na te kunnen denken hoe we kunst in de toekomst willen zien en ervaren. Keywords zijn het bieden van tijd, ruimte en context door een hybride werkwijze. Dit betekent voor ons dat wat er online plaatsvindt effect heeft op de fysieke wereld en vice versa.”

10-10-2022

De taken van Anouk van Heesch bij het Schoenenkwartier in Waalwijk zijn overgenomen door interim-directeur Mechtild van den Hombergh. Van Heesch had eigenlijk nog een contract tot 1 december, maar deze week kwam een abrupt einde aan haar baan bij het museum. Volgens het bestuur had Van Heesch nog even kunnen blijven, maar koos ze er zelf voor om op te stappen. Dat beeld klopt volgens Van Heesch niet. ,,Ik ben het helemaal niet eens met het besluit dat ik per direct vervangen word als directeur en dat ik vrijgesteld ben van werkzaamheden”, benadrukt ze. ,,Er is mij geen keuze gegeven, omdat ik een volstrekt onwerkbaar voorstel voorgelegd kreeg.” Volgens haar kreeg ze een volledig spreekverbod richting externe partijen. ,,Ik zou alleen met vrijwilligers en personeel mogen praten na instemming van de interim-directeur”, stelt ze verder. ,,Daarmee plaatste het bestuur mij in een onmogelijke (werk)situatie. Daarop heeft het bestuur mij feitelijk op non actief gesteld. Ik ga dit aanvechten en zie de gerechtelijke procedure met vertrouwen tegemoet.” Een woordvoerster van het bestuur zegt : ,,Er is aangeboden om echt samen met de interim-directeur op te trekken. Daar is niet op ingegaan.” De interim-directeur wacht een stevige klus. Het nieuwe museum aan het Raadhuisplein is pas sinds juni geopend. Het vertrek van Van Heesch zorgt voor onrust, onder meer onder de vele vrijwilligers. ,,We willen graag dat de rust terugkeert”, geeft de woordvoerster van het bestuur aan. In een speciale persverklaring heeft het bestuur Van Heesch bedankt voor haar inzet van de afgelopen twee jaar. Het huidige bestuur gaat straks vertrekken. Het wordt vervangen door een Raad van Toezicht, die een nieuwe directeur-bestuurder met meer eindverantwoordelijkheid aan zal stellen. Het Brabants Dagblad sprak met interim-directeur Mechtild van den Hombergh, oud-directeur van Stichting Doen, in het verleden ook interim-directeur bij het Humanistisch Verbond, Design Academy en bij organisaties (zorg en fondswerving) in Kenia en Nigeria. Haar opdracht is vaak dezelfde: zorgen voor rust en toewerken naar een ander soort organisatie. Het comité Goed Bestuur Schoenenkwartier legt zich niet bij het vertrek van Anouk van Heesch neer. Het beraadt zich op verdere acties. Ook de petitie om Van Heesch als directeur voor het museum te behouden, loopt door tot 1 december.

06-10-2022

Het Royal Roots project, een initiatief van onder meer Stedelijk Museum Breda, en VONK* van Eindhoven Museum ontvangen een eenmalige subsidie van de provincie Noord-Brabant.  Voor elk van beide projecten wordt een bedrag van € 400.000 beschikbaar gesteld. “Deze projecten sluiten goed aan bij ons huidig erfgoedbeleid en bij de gedachte van het nieuwe Levendig Brabant-beleid, waarin we oog hebben voor initiatieven vanuit de samenleving. Daarnaast past Royal Roots het binnen de verhaallijn ‘Bestuurlijk Brabant’ en VONK* binnen de verhaallijn ‘Innovatief Brabant’, die de afgelopen jaren wat minder aandacht hebben gehad. Zo zorgen we dat nóg meer Brabanders kunnen genieten van Brabants erfgoed”, aldus gedeputeerde Stijn Smeulders van onder meer Cultuur, Sport, Vrijetijd en Erfgoed.

06-10-2022

,,Van Abbe heeft door deze designcollectie een nieuwe identiteit gekregen. Het museum heeft er straks een mooi ensemble van invloedrijke ontwerpers uit Eindhoven bij. Al een aantal jaren werken we met kunstenaars die een maatschappelijke visie hebben en het werd steeds lastiger om te verantwoorden waarom we geen design verzamelen als Eindhovens museum”, vertelt Hoofd Collectie van Van Abbemuseum, Steven ten Thije. ,,Je kunt alleen niet zomaar je museumbeleid veranderen. We zijn al 86 jaar hét museum voor hedendaagse kunst in Eindhoven en konden niet ineens zeggen: ‘Nu gooien we het om’, toen de collectie van Lidewij Edelkoort op ons pad kwam.” Het Van Abbemuseum in Eindhoven voegt 53 designwerken toe aan de collectie. De objecten komen uit de privécollectie van trendvoorspeller en oud-Design Academy directeur Lidewij Edelkoort. Het Eindhovense museum presenteert vanaf 8 oktober design en kunstwerken bij elkaar in de expo De collectie is… Simone Vos sprak met Steven ten Thije, Lidewij Edelkoort en Annemoon Geurts over de schenking en de betekenis voor het museum.

06-10-2022

Het voormalige GGD-gebouw in Geldrop, gebouwd aan het eind van de jaren zestig, is een ontwerp van Bossche Schoolarchitect Gerard Wijnen (1930-2010). Het dreigt te worden gesloopt omdat de gemeente Geldrop plannen heeft om hier een nieuwe woonwijk te ontwikkelen. Dat mag niet gebeuren, vindt Daan Roggeveen, oprichter van het Amsterdamse bureau MORE Architecture en opgegroeid recht tegenover dit gebouw. ‘Ik weet nog dat ik als jongetje van vijf betoverd raakte door die hoge ruimte, dat licht, die diepe zijbeuken waarin de spreekkamers zitten waar ik een inenting kreeg. Het is ontworpen als een kerk, maar dan in een wereldse uitvoering.’ Het is een belangrijk ontwerp uit de Bossche School, een kleine maar invloedrijke architectuurstroming waartoe ook de abdij Sint-Benedictusberg in Vaals en het klooster Doornburgh in Maarssen behoren. ‘Bovendien is dit een belangrijk gebouw voor Geldrop omdat het de groeispurt markeert die het dorp eind jaren zestig doormaakte’, zegt Roggeveen. Hij wil ten koste van alles voorkomen dat het gebouw moet wijken voor nieuwbouw. In Geldrop is het voormalige gezondheidscentrum verbouwd omdat er sinds september tijdelijk 45 Oekraïense vluchtelingen worden opgevangen. Wat er daarna gebeurt is onduidelijk. De verbouwing tot tijdelijke woonunits doet verrassend genoeg nauwelijks afbreuk aan de oorspronkelijke kwaliteit van het gebouw, aldus Bob Witman in De Volkskrant. ‘Er moeten huizen gebouwd worden, dat begrijp ik’, zegt architect en actievoerder Roggeveen, ‘maar dit gebouw kan het hart worden van de wijk die hier komt. Het is bewezen dat het veel verschillende functies aankan. Een nieuwe publieke bestemming zou recht doen aan de betekenis van de architectuur en aan de geschiedenis van Geldrop.’

06-10-2022

Het monumentale Weefhuis, het stamt uit 1888, in Nuenen blijft de komende jaren beschikbaar voor tentoonstellingen en andere tijdelijke activiteiten. Uiterlijk in 2028 moet de voormalige linnenfabriek een definitieve bestemming krijgen en energiezuinig zijn gemaakt. Voor het pand zoekt de gemeente Nuenen al jaren een permanente invulling. Tot een paar jaar geleden leek natuurvereniging IVN haar intrek te nemen in het oude gebouw tegenover de gemeentelijke vijver. Ook was er sprake van een bestemming als horeca. Wethouder Sandor Löwik vertelde vorige week dat de gemeente vanwege het uitblijven van een koper het gebouw in eigen beheer houdt en dat wil gaan verduurzamen. De wethouder zei ook dat de gemeente mogelijkerwijs het gebouw een functie wil geven binnen de ‘Wereld van Van Gogh’. Onder die noemer wil Nuenen in de toekomst het centrum verfraaien om meer toeristen te lokken. In de jaren zestig dreigde de sloophamer totdat de destijds jonge Nuenense (binnenhuis-)architect Henk Smolders zich over het pand ontfermde er een kunstgalerie van maakte.

06-10-2022

Gemeenten kunnen zich aanmelden voor de BNG Bank Erfgoedprijs 2023: de prijs voor de gemeente die het beste met zijn erfgoed om gaat en daar op inspirerende wijze zijn inwoners bij betrekt. De BNG Bank Erfgoedprijs ter waarde van € 25.000 wordt mogelijk gemaakt door hoofdsponsor BNG Cultuurfonds en wordt al sinds 2010 jaarlijks uitgereikt. Het thema voor de aankomende prijs is Groen erfgoed. Elke gemeente kan meedingen naar de BNG Bank Erfgoedprijs 2023, die wordt georganiseerd door het Erfgoedplatform van Kunsten ’92. Met deze prijs wil het platform goede voorbeelden delen en andere gemeenten inspireren.

04-10-2022

Kunstkopers, de overheid vertrouwt ze niet helemaal. Dat blijkt uit Leidraad Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) die verkopers van kunst en antiek recent van hun branche-organisatie KVHOK kregen doorgestuurd. Iedere koper van een kostbare antieke kast of een Jan Schoonhoven-reliëf is in principe verdacht, wordt antiquairs en kunsthandelaren voorgehouden: „Elke cliënt heeft een bepaald risicoprofiel met betrekking tot witwassen en het financieren van terrorisme. Dit risico kan lopen van (zeer) laag tot (zeer) hoog.” Met de leidraad vol richtlijnen herinnert het Bureau Toezicht Wwft van de Belastingdienst de kunstbranche nog eens aan de strenge anti-witwaswetgeving die sinds twee jaar van kracht is. Uit een rondgang langs verkopers van kunstvoorwerpen blijkt dat niet iedereen zich al bewust was van de nieuwe verplichtingen. De wet heeft verkopers van kunst en antiek tot poortwachters gemaakt en hun taken toebedeeld die voorheen bij opsporende instanties lagen. Handelaren moeten mogelijke criminelen opsporen die met kunsttransacties zwart geld witwassen of terrorisme financieren. Bij alle transacties vanaf 10.000 euro is cliëntonderzoek verplicht. KVHOK twijfelt aan het nut van de wet voor de kunst- en antiekhandel. Het witwasmeldpunt FIU ontdekte in 2021 geen verdachte transacties uit de kunstbranche.

04-10-2022

Het Drents Museum nam onlangs 500.000 euro aan van de NAM. Dat geld wordt gebruikt voor de verbouwing van de museumentree. Een moreel verkeerde keuze, vindt Leo van Kampenhout, klimaatwetenschapper en coördinator bij actiegroep Extinction Rebellion Drenthe. omdat de olie- en gaswinning de wereld bedreigt.

03-10-2022

Van Goghexperts hebben de Nederlands Hervormde Kerk in Leur in de gemeente Etten-Leur uitgeroepen tot Van Gogh Monument. Daarmee is het aantal officiële Van Gogh Monumenten in de provincie Noord-Brabant uitgebreid naar veertig. Van Gogh bezocht de kerk in 1881 en was bevriend met de familie van dominee Kam, met wie hij ging tekenen in de omgeving van Etten-Leur. Ron Dirven (Vincent van GoghHuis Zundert) en Helewise Berger (Het Noordbrabants Museum) verrichten al langere tijd onderzoek naar de relatie van Vincent van Gogh met Brabant. Dit in samenwerking met Stichting Van Gogh Brabant. Op advies van deskundigen is het zogeheten Trouwkerkje in Leur nu officieel aangemerkt als Van Gogh monument.

03-10-2022

Nederland is een nieuw cultureel festival rijker: de erfgoedparade, een initiatief van non-profit erfgoedorganisatie BOEi met steun van de VriendenLoterij. De erfgoedparade verbindt bijzondere voorstellingen aan iconische locaties door heel Nederland. Culturele makers krijgen de kans om nieuwe voorstellingen te bedenken en leegstaand erfgoed te activeren. De voorstellingen zijn gericht op een breed publiek; laagdrempelig en betaalbaar. De eerste productie is Dans naar de Hemel: spectaculair danstheater in leegstaande kerken van de hand van het gezelschap ‘Ropes Aligned’. Onder andere de Grote Kerk in Beverwijk en de Havenkerk in Schiedam vormen het decor van dansers en freerunners. Het zwaartepunt van de erfgoedparade ligt in het voorjaar en de zomer van 2023, met locatietheater en –spektakel door heel Nederland. De erfgoedparade komt graag in contact met meer culturele makers en locaties om samen nieuwe ideeën vorm te geven.

03-10-2022

Volgens Hans den Hartog Jager draagt het Stedelijk Museum Amsterdam bij aan de uitholling van de beeldende kunst. Dat schreef hij in ‘’Waarom de goochelkunst van Studio Drift hypocriet is”, op 15 september in NRC. Het museum doet dat volgens hem doordat „de design-afdeling (…) consumenten-kitsch” naar binnen haalt. Hij doelt daarmee onder meer op de installatie Volkswagen Beetle 1980 (2018) uit de serie Materialism van Drift, die het museum aankocht. Vormgevingsconservatoren Ingeborg de Roode, Thomas Castro en Amanda Pinatih reageren namens het Stedelijk Museum Amsterdam op zijn artikel. Ze stellen o.m. dat grensoverschrijding tussen beeldende kunst, fotografie en vormgeving van alle tijden is. Het werk van Drift is daarvan een voorbeeld. Het maakt niet uit welke opleiding de kunstenaars of ontwerpers oorspronkelijk genoten hebben. Het Stedelijk Museum wil een breed palet aan verschillende posities en stemmen tonen: van weerbarstige kunst tot meer toegankelijk werk en van autonome installaties tot gebruiksvoorwerpen. De functie van het museum als platform voor discussie is daarbij ook van belang. Het museum wil hedendaags werk niet in hokjes plaatsen, omdat ook makers dat zelf niet doen.

03-10-2022

De winnaar van de Museumtijdschrift Tentoonstellingsprijs 2022 is op 27 september bekendgemaakt. De tentoonstelling ‘In de ban van de Ararat – Schatten uit het oude Armenië’ van Drents Museum in Assen is met een ruime meerderheid van stemmen de winnaar van € 10.000,-. “We zijn vereerd dat bijna 10.000 museumliefhebbers bij deze vierde editie van de Museumtijdschrift Tentoonstellingsprijs hebben gestemd voor de Tentoonstelling van het Jaar.", aldus Marina de Vries, hoofdredacteur van Museumtijdschrift. De verkiezing is een samenwerking tussen Museumtijdschrift, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Vrije Academie, SRC Reizen, de VriendenLoterij en Kunstmuseum Den Haag.

03-10-2022

Museum Boijmans Van Beuningen heeft de grootste aankoop in zijn geschiedenis gedaan. Staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media) onthulde in het depot van het Rotterdamse museum het schilderij Peinture-poème (Musique, Seine, Michel, Bataille et moi) uit 1927 van de Spaanse kunstenaar Joan Miró, dat aangekocht is voor 8 miljoen Zwitserse frank. Dat is omgerekend naar de wisselkoers ten tijde van de aankoop afgelopen zomer 8,1 miljoen euro. Het werk is aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Nationaal Fonds Kunstbezit, haar Dura Kunstfonds, haar Innorosa Fonds, haar Themafonds Moderne kunst, en de jaarlijkse bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds), het Museaal Aankoopfonds, het Mondriaan Fonds, de Stichting Museum Boijmans Van Beuningen, de VriendenLoterij, de Stichting Bevordering van Volkskracht, de G.Ph. Verhagen-Stichting, de Kring van Eyck, de Boijmans Business Club en Boijmans Corporate Members, de Stichting Elise Mathilde Fonds, de Erasmusstichting en andere begunstigers.

03-10-2022

Musement, het boekingsplatform voor activiteiten, heeft een ranglijst opgeteld met de drie populairste musea in elke Nederlandse provincie. Voor het onderzoek werden meer dan 800 musea in heel Nederland geanalyseerd. De musea in elke provincie werden gerangschikt op basis van het aantal beoordelingen op Google. Gegevens uit september 2022. Met bijna 3500 reviews is het Noordbrabants Museum de winnaar in Noord-Brabant.

03-10-2022

Volgens de directeur van het museum Het Valkhof in Nijmegen is de aanstaande renovatie een noodzaak. Onder andere de beveiliging en de klimaatinstallaties zijn dusdanig verouderd, dat andere musea inmiddels hun bedenkingen hebben om waardevolle stukken in bruikleen te geven. Het museum is per 1 oktober gesloten. De 11 miljoen euro kostende renovatie wordt door de gemeente Nijmegen betaald. Voorwaarde voor deze steun is dat het pand voor nog eens 5 miljoen euro eigendom wordt van de gemeente. Het gemeenteraadsbesluit van begin 2021 werd genomen met een niet al te grote meerderheid. Terecht, zei Jasper Konijnenbelt, PvdA-raadslid in Nijmegen, zich zorgen te maken over het toekomstige vermogen van het museum om een positieve exploitatie te realiseren. De bezoekersaantallen – het streefcijfer is 125 duizend bezoekers per jaar – vallen structureel tegen. Als het museum alsnog failliet zou gaan, zit de gemeente opeens met een duur en leeg pand. Het is begrijpelijk dat gemeenten worstelen met het wel of niet investeren in noodlijdende musea. Aandacht voor cultureel erfgoed is een groot goed. Maar musea hoeven niet koste wat het kost overeind te worden gehouden, betoogt oud-conservator Bram Peters in De Volkskrant.

03-10-2022

Bij het Prehistorisch Dorp wil het Eindhoven Museum nieuwbouw plaatsen voor VONK. Dat moet rechts komen, op het terrein waar nu rijschool Leeuw zit. Dat leidt tot de nodige discussies, ook in de klankbordgroep Genneper Parken, die meepraat over het groene gebied. Er zijn twee kritische groeperingen uit de klankbordgroep gestapt. De gemeente Eindhoven betreurt het besluit, zeker nu er een ‘zorgvuldige evaluatie’ van de inspraakgroep in de maak is.

22-09-2022

Samenwerking met het publiek is voor musea een belangrijk aspect geworden. Matthijs Tielman, strategy director bij Digital Design Agency Bravoure, schetst 4 inzichten om stappen te zetten naar een participatief museum.

22-09-2022

In Singer Laren is op 20 september de aftrap gegeven van de Art Alliantie, een samenwerkingsverband tussen Nederlandse musea en het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). Het doel van de alliantie is door samenwerking musea te verbinden, te versterken en de zichtbaarheid te vergroten zodat de (buitenlandse) bezoeker aan de hand van kunstplekken heel Nederland ontdekt. De samenwerking bestaat uit kennisuitwisseling, het afstemmen van activiteiten en ondersteuning bij promotie. NBTC start de alliantie met veertien (in het buitenland) minder bekende musea en is een aanvulling op al bestaande associaties. De collecties lopen uiteen van oude tot hedendaagse kunst, de deelnemende musea bevinden zich in, maar vooral ook buiten de Randstad. De kerngroep bestaat naast het museum in Laren uit: Groninger Museum, Drents Museum, Kröller-Müller Museum, Van Abbemuseum, Limburgs Museum, Museum De Pont, Rijksmuseum, Kunsthal Rotterdam, Museum Voorlinden, Het Mauritshuis, Museum Prinsenhof Delft, het Kunstmuseum Den Haag en het Eye Filmmuseum.

22-09-2022

In opdracht van de gemeenteraad van Waalre doet Atty Bax, adviseur Kunstloc Brabant, een onderzoek naar de toekomst van Het Waalres Museum. Op 28 september is Bax aanwezig in het museum van 11.00 tot 16.00 uur. Ze hoort graag wat uw ervaringen zijn met het museum en staat open voor uw visie, ideeën of tips. Het museum richt zich op het organiseren en presenteren van tentoonstellingen en educatieve activiteiten voor onder andere het basisonderwijs. De nadruk ligt op het industrieel erfgoed uit de gemeente Waalre (onder andere Brabantia, Simplex, Kendix). Het museum is ook een platform voor Waalrese en regionale kunstenaars en ontvangt daarvoor een financiële tegemoetkoming van de gemeente voor haar educatieve activiteiten. Dit is op basis van een zogenaamde prestatieovereenkomst met de gemeente.

20-09-2022

In de periode 2019-2020 stelde het ministerie van OCW extra budget beschikbaar om de digitale toegankelijkheid van erfgoed te bevorderen. Erfgoedorganisaties konden bij het Mondriaan Fonds een aanvraag indienen om collecties op een creatieve manier digitaal beschikbaar te stellen. Publieksvriendelijkheid, duurzaamheid en kennisoverdracht waren belangrijke aandachtspunten in deze open oproep. Om zicht te krijgen op de resultaten, heeft het Mondriaan Fonds onderzoeksbureaus Dialogic & Pleiade gevraagd de gehonoreerde initiatieven te onderzoeken. Doel van deze tussenevaluatie was niet alleen de ondersteunde projecten te evalueren, maar vooral om inzicht krijgen in wat de wensen en behoeften van het erfgoedveld zijn als het gaat om digitalisering. Uit het onderzoek blijkt dat de doelstellingen van de Open Oproep voor een belangrijk deel behaald zijn. Mede door de Covid-19-pandemie is het belang van digitalisering in het erfgoedveld extra aangetoond. Via de open oproep is de beschikbaarheid en toegankelijkheid van digitaal erfgoed vergroot. Ook is er aandacht voor duurzaamheid en kennisoverdracht: de resultaten van projecten zijn bruikbaar voor andere erfgoedinstellingen en voor de publieke doelgroep. Daarnaast zijn resultaten in de vorm van gedigitaliseerd en verrijkt materiaal bruikbaar voor andere digitale infrastructuren, zoals de Collectie Nederland.

19-09-2022

Als gevolg van vernieuwde museumdefinities, de opkomst van educatieve afdelingen en overheidsbezuinigingen raakte de kerntaak van de museumconservator – onderzoek – geleidelijk ondergesneeuwd. Het Prins Bernhard Cultuurfonds helpt zittende en aanstormende conservatoren met een stipendium. Wat zijn hun ervaringen? Boekman Extra #36, september 2022. Dankzij het Conservatoren Stipendium van het Prins Bernhard Cultuurfonds kunnen zeven Nederlandse musea volgend jaar wetenschappelijk onderzoek laten doen naar hun collecties; de museumconservatoren kunnen met dit onderzoek nog meer waardevolle achtergronden en verhalen ophalen. Tegelijkertijd krijgen zeven junior conservatoren de kans om werkervaring op te doen. Dat maakte het fonds op 19 september bekend.

19-09-2022

Komend jaar moet duidelijk worden wat de gemeente Eindhoven met het pand van het Designhuis gaat doen. Verkopen of zelf opknappen en verduurzamen, voor de zittende huurders of voor een eventueel ander gebruik, het kan allemaal. Eind volgend jaar lopen de huurcontracten van lokale omroep Studio040, Stichting Cultuur Eindhoven en SupportPunt allemaal tegelijk af, ‘zodat een eventuele verkoop gemakkelijker wordt’, laat een woordvoerder van het college van B en W van Eindhoven schriftelijk weten. ‘Indien de gemeente besluit te koersen op het afstoten van het gebouw, dan zal allereerst met de huurders gesproken worden over onder andere de resterende gebruiksduur.’ Het gebouw wordt niet afgebroken, aangezien het een gemeentelijk monument is. Het Designhuis is in ieder geval geen onderdeel meer van het project Impuls! Aanvankelijk was dat wel de bedoeling. In Impuls! zorgt een groep bedrijven voor het opknappen en verduurzamen van gemeentepanden zoals het Stadhuis, de Stadhuistoren, het Van Abbemuseum en Mercado aan de Smalle Haven. Maar het Designhuis is niet meer nodig voor de eigen ambtelijke organisatie. Daarvoor is genoeg plaats in de andere panden. De gemeente zal het Designhuis alleen zelf opknappen als Eindhoven besluit het pand te houden. Vanwege de onzekere toekomst van het Designhuis maakt ED- lezer Bart Edixhoven zich zorgen over het “verstopte “ kunstwerk Sodom en Gomorra van kunstenaar Theo van Amstel (1927-2010) uit Son en Breugel. Het werk is weggewerkt achter een voorzetwand in 2007, bij de verbouwing tot Designhuis. Het huis is een initiatief van Lidewij Edelkoort, directeur van de Design Academy, en galerie Yksi, een centrum voor ontmoeting, expositie en kennisdeling over ontwerpen. Dat houdt maar enkele jaren stand door de hoge kosten - enkele miljoenen euro’s per jaar - en uitblijvende (landelijke) subsidies.

19-09-2022

Bij Museum De Wieger hebben ze ondanks het stijgend aantal bezoekers te kampen met financiële tekorten. De coronasteun van 20.000 euro is door de gemeente Deurne geweigerd. Dat terwijl het museum wel nadelige effecten heeft ondervonden in de coronaperiode. Het omzetverlies is volgens de gemeente niet groot genoeg om in aanmerking te komen voor de steun. Ook de hoge energieprijzen zijn voor het museum in het oude pand een probleem. Er is geen sprake van mogelijke sluiting maar de geldzorgen zijn wel ernstig, zegt directrice Katjuscha Otte. De tekorten zijn voor het museum nu nog wel zelf te dragen maar dan moet de organisatie interen op de reserves.

15-09-2022

De Restitutiecommissie maakte op 15 september haar tweede bindend advies bekend over het schilderij Blick auf Murnau mit Kirche van Wassily Kandinsky. Zij adviseert de gemeente Eindhoven en het Van Abbemuseum het schilderij terug te geven aan de betrokken familie. Het schilderij is sinds 1951 in het bezit van de Gemeente Eindhoven en behoort tot de collectie van het Van Abbemuseum. De gemeente en het museum respecteren dit tweede bindend advies en gaan in overleg met de familie de overdracht zo snel als mogelijk organiseren.

15-09-2022

De winnaar van de Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs 2022 is bekend: Watertoren De Reusch uit Schimmert. Het Oldschool Hotel in Winterswijk is tweede geworden en het Elevatorhuis in Rotterdam derde. Het zijn alle drie inspirerende voorbeelden van verduurzaamde monumenten. De winnaar werd bekendgemaakt tijdens de opening van de Vriendenloterij Open Monumentendag (OMD). Nico Eurelings, eigenaar van de watertoren, ontving uit handen van Susan Lammers, directeur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, een glazen kunstwerk.

15-09-2022

Effecten van klimaatverandering zijn ook voor erfgoed zichtbaar. Het ministerie van OCW, en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als onderdeel daarvan, werken samen met Europese partners aan dit thema. Een van de resultaten is een nieuw rapport met korte en krachtige aanbevelingen hoe om te gaan met klimaatverandering en cultureel erfgoed. Het rapport bevat ruim tachtig praktijkvoorbeelden afkomstig uit heel Europa.

15-09-2022

De afgelopen periode is voor een totaalbedrag van € 114,9 miljoen aan subsidies toegekend voor de instandhouding van rijksmonumenten, waarvan € 68,3 miljoen vanuit de Subsidieregeling instandhouding monumenten (hierna: instandhoudingssubsidie) en € 46,6 miljoen vanuit de Instandhoudingssubsidie woonhuis-rijksmonumenten (hierna: woonhuissubsidie).

15-09-2022

Het ooit in Bergen op Zoom begonnen festival PopMonument werd vorig jaar voor het eerst gehouden in Breda. In samenwerking met Poppodium Mezz presenteert PopMonument in november in diverse historische, monumentale locaties een breed programma met muziek en kunst. Vorig jaar waren er optredens in de Grote Kerk, het oude Stadhuis, de Waalse Kerk en poptempel Mezz. Dat laatste is een relatief nieuw gebouw, maar deels wel degelijk een monument: de vroegere officiersmess van de Chassékazerne. Joep Beving, Klangstof, De Toegift en Aafke Romeijn. Dat zijn de eerste namen die de organisatie van Festival Popmonument heeft bekend gemaakt. Meer namen en de deelnemende monumenten volgen de komende tijd. De editie van dit jaar staat in het teken van Royal Roots: de koninklijke geschiedenis van de stad.

12-09-2022

Met een nieuwe canon – met onder andere meer aandacht voor vrouwen, andere culturen en maatschappelijke thema’s – willen Nederlandse musea beter aansluiten bij de discussies die zich al langer buiten hun muren afspelen. Mannelijke dominantie? Exit! Westerse blik? Passé! Gouden Eeuw? Nee, dank u, aandacht voor slavernij! “Het is de ingrijpendste herstructurering in de museumwereld sinds de introductie van witte muren, een kleine tachtig jaar geleden. Ook wat de onderliggende attitude betreft: dat de stilistische ontwikkeling en artistieke autonomie, als leidende principes voor collectievorming en -presentatie, hun beste tijd hebben gehad. En dat kunst er in de eerste plaats is om maatschappelijk belangrijke verhalen te vertellen, en niet om navelstaarderig naar de kunsthistorie te kijken.” Rutger Pontzen belicht de vijf opmerkelijkste bevindingen en collecties: het Stedelijk Museum Amsterdam, het Museum Arnhem, Westfries Museum, Hoorn, Groninger Museum en Van Abbemuseum. Wat het Eindhovense museum betreft, schrijft Pontzen :“Als het gaat om een totale museale rehang, een heroverweging en herinrichting van de collectie en een andere bejegening van de bezoeker, neem dan de trein naar Eindhoven.”

12-09-2022

De storm rond het schoenenmuseum in Waalwijk is nog niet gaan liggen. Het comité Goed Bestuur Schoenenkwartier wil extra actie van de gemeente Waalwijk om het vertrek van directeur Anouk van Heesch te voorkomen. Op 8 september werd er in het gemeentehuis een petitie overhandigd, met voorlopig ruim 1900 steunbetuigingen. Het is duidelijk dat vrijwel iedereen met de zaak in de maag zit. Maar een oplossing lijkt lastig. Het bestuur zegt geen openheid te kunnen geven over het hoe en waarom van het gedwongen afscheid van Van Heesch. Het wijst op de vertrouwelijke relatie van werknemer en werkgever. Van Heesch liet eerder weten dat zij niets begreep van haar vertrek, en alle kritiekpunten kon weerleggen. Zij vermoedde dat het te maken heeft met botsende karakters tussen haar en met name bestuurslid Harrie de Werd. Het comité Goed Bestuur Schoenenkwartier wil meer openheid over de reden van haar vertrek. Joep Hamburg, van het comité, vreest de gevolgen als Van Heesch echt weg moet. ,,Veel vrijwilligers overwegen dan te vertrekken. Ook sponsors zullen afhaken’’, aldus Hamburg. Verder sluit het comité juridische procedures niet uit. Het doet een dringende oproep aan de gemeente om zich in de zaak te mengen. Het pleit voor het inschakelen van een mediator om uit de impasse te komen, bijvoorbeeld de Nederlandse Museumvereniging. Ook moet er in zijn ogen nu snel een raad van toezicht komen. Dilek Odabasi , de betrokken wethouder, herhaalde in de raadszaal dat de gemeente zich niet mengt in het personeelsbeleid. Je kunt volgens haar ook niet zomaar privacy-gevoelige informatie op straat gooien. Het college buigt zich op 13 september verder over de zaak.

12-09-2022

De Museumvereniging roept overheden op musea in staat te stellen te investeren in een duurzame toekomst. In 2021 hadden musea nog minder bezoeken dan een jaar eerder: het aantal bezoeken daalde van 13,2 naar 11,8 miljoen, tegen 32,6 miljoen in 2019. Het aantal tijdelijke tentoonstellingen nam met een daling van 37% af. Gecombineerd met de noodsteun voor lokale cultuur die niet voldoende ten goede kwam aan musea, maakt dit het voor voornamelijk gemeentelijke musea moeilijker om te kunnen investeren. Verschraling met gevolgen voor de lange termijn dreigt. Door lagere inkomsten is het moeilijker voor musea nieuwe tentoonstellingen en evenementen te organiseren. De prognose voor 2022 is dat musea in het ongunstigste geval 18,2 miljoen bezoeken zullen hebben, en in het gunstigste 23,8 miljoen. Dat is (ruimschoots) een derde lager dan in 2019; in het ongunstigste geval zelfs bijna een halvering.  Dat blijkt uit de Museumcijfers 2021, het jaarlijkse onderzoek dat de Museumvereniging hield onder 471 musea en jaarlijks in september publiceert.

08-09-2022

Anouk van Heesch vertrekt per 1 december als directeur van het Schoenenkwartier in Waalwijk. Zeer tegen haar zin. Volgens van Heesch vanwege een persoonlijk conflict met bestuurslid Harrie de Werd, die dat zelf anders ziet. Inmiddels is een opgestarte petitie ondertekend door meer dan 19.000 mensen.