Muzikanten, producers en geluidskunstenaars kunnen bij de gemeente Utrecht subsidie aanvragen voor muziekstudio’s. De subsidie kan gebruikt worden om investeringen te doen: voor de aanschaf van geluidswerend materiaal tot de complete nieuwbouw van een cluster studio’s. Tot 50 procent van de investering wordt door de gemeente vergoed. “We willen dat Utrecht een thuisbasis voor muzikale makers blijft”, zegt wethouder Anke Klein. “Daarom investeren we in de sector. Voor beginnende artiesten tot en met de grote namen die internationaal doorbreken.” Vanaf eind augustus kan de subsidie aangevraagd bij de gemeente
De gemeente Den Haag en de culturele instellingen die een nieuw onderkomen krijgen in Amare, gaan akkoord met de oplevering. Daarmee is ook de dreiging van een boete voor de bouwer van de baan. Dat schrijven de wethouders Anne Mulder en Robert van Asten op 13 juli aan de gemeenteraad
Welcome To The Village kan niet zoals gepland plaatsvinden in recreatiegebied de Groene Ster. Dat heeft de gemeente Leeuwarden moeten concluderen, nadat de voorzieningenrechter de vergunning voor zes weken schorste in afwachting van een bodemprocedure. De gemeente werd daarmee teruggefloten door de eeuwige plaaggeest van Welcome To The Village, activistenclub Groene Ster Duurzaam. Die vindt dat niet genoeg aangetoond is dat het festival geen schade aan het gebied toebrengt. Het festival stond oorspronkelijk gepland van 16 tot en met 18 juli. Volgens de organisatie van het festival betekent deze tegenslag in principe niet dat er geen Welcome to the Village zal plaatsvinden. Er wordt dan ook gezocht naar een andere locatie.
Museum Prinsenhof in Delft heeft een grote particuliere schenking gekregen van 10 miljoen euro van de Delftse familie Vlek. Daardoor kan het museum nu toch beginnen met het omvangrijke renovatie- en verbeteringsplan dat deze winter, na jaren vergaderen, werd afgeblazen vanwege bezuinigingen. De gemeenteraad zal naar verwachting alsnog instemmen met een gemeentelijk budget van 18 miljoen euro, zegt burgemeester van Bijsterveldt. Ze hoopt dat Van Bijsterveldt hoopt dat het Rijk en andere partijen zullen bijdragen om het bedrag dat nodig zal zijn voor de renovatie bijeen te brengen. De familie Vlek, die zelf niet in de openbaarheid wil treden, is al bijna twee eeuwen nauw verbonden met de stad. Ze stonden in de negentiende eeuw aan de basis van een ziekenhuis en later van twee scholen, en helpen nu via hun stichting de Lichtboei maatschappelijke initiatieven in de stad, vooral gericht op kinderen in achterstandssituaties. De familie wenst geen inspraak in de besteding van de schenking. Waar het budget van de gemeente bedoeld is voor de renovatie, is de schenking bedoeld voor verbetering van de ‘museale functie’ van het gebouw en het versterken van de band met de stad, zegt museumdirecteur Janelle Moerman. „Dat was eigenlijk de enige voorwaarde bij de schenking. De bedoeling is ook om het museum, dat midden in het historisch hart van Delft ligt, meer te openen naar de stad.” Het museum wordt gerenoveerd naar een ontwerp van BiermanHenket uit Esch.
Jarenlang waren zijn ‘Havenwerken’ naast de Markthal aan de Binnenrotte in Rotterdam een bezienswaardigheid. Maar het kleurrijke kunstwerk van Florentijn Hofman moest weg en stond in opslag bij de gemeente Rotterdam totdat hij er een nieuwe bestemming voor zou vinden. Wat blijkt nu? Het werk is door midden geslepen, omdat het anders niet vervoerd kon worden. En dat terwijl Hofman een ‘plan van aanpak’ had gemaakt hoe het werk te vervoeren. ,,We hebben duidelijke afspraken gemaakt. Ik heb werkelijk alles voorgekauwd. Waar de rekken het beste konden worden opgeslagen, hoe ze vervoerd moesten worden en vooral ook wie dan voor dat transport zou kunnen zorgen. Het zijn gewoon toffe werken die jaren hebben gestaan, waar veel mensen plezier aan hebben beleefd. Mijn werk verdient wel iets meer respect dan de manier waarop er nu mee is omgegaan.’’ Liefst zeven jaar konden bezoekers zijn werk bezichtigen. ,,In al die tijd is er nooit iets gebeurd. Geen ongeval, geen schade of wat dan ook’’, benadrukt Hofman. Groot was zijn verbazing dan ook toen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in maart van dit jaar het werk afkeurde, nadat een klacht binnenkwam en de instantie op onderzoek uitging. Conclusie: het voldeed niet aan de eisen, was te gevaarlijk.
Voor de Nachtvisie van de gemeente Amsterdam onderzocht Atlas Research de nachtcultuur in de hoofdstad. Het doel van dit onderzoek was het afbakenen van het concept nachtcultuur, het aanbod en bezoek van de nachtcultuur in kaart brengen, en de waarde van de nachtcultuur inschatten voor de stad. De Amsterdamse nachtcultuur bestaat uit alle kunst en cultuur die tussen 22:00 en 6:00 wordt aangeboden, waaronder bijvoorbeeld nachtclubs en muziekpodia, en de ontmoetingsplaatsen die voornamelijk een sociale rol vervullen in het nachtleven, waaronder cafés en bars. Met deze definitie zijn 541 nachtvenues geteld, waarvan ruim de helft in het centrum gevestigd is. Verder telt Amsterdam 85 festivals en evenementen die verbonden zijn met de nachtcultuur, die voornamelijk elektronische dancemuziek op het programma hebben staan. Naar schatting kwamen in 2019 1,5 miljoen bezoekers naar Amsterdam voor de nachtcultuur. Het onderzoek richt zich op economische waarde, gebruikswaarde, optiewaarde en sociale waarde.
De toekomstige gebruikers van Amare zijn niet akkoord gegaan met de oplevering van het gebouw. Vanaf 1 juli zouden het Residentie Orkest, het Koninklijk Conservatorium en het Nederlands Dans Theater hun intrek nemen in het nieuwe Haagse cultuurcomplex. Maar in een brief aan de gemeenteraad schrijven wethouder Anne Mulder (Financiën en Stadsontwikkeling, VVD) en Robert van Asten (Cultuur, D66) dat zij bericht hebben gekregen van de vier kunstinstellingen dat zij dit nog niet zullen doen. De gemeente Den Haag heeft daarom zelf de oplevering van het gebouw ook nog niet aanvaard. De reden daarvoor houden de wethouders geheim „om de contractuele positie van de gemeente niet te schaden”. Als de aannemer het complex niet op 1 juli zou opleveren, zou een boeteclausule ingaan.
De gemeente Groningen heeft in maart het tweede steunpakket voor de culturele sector vastgesteld met een totaalbudget van 3,6 miljoen euro. Met dit tweede gemeentelijke steunpakket worden culturele instellingen, ondernemers, zzp’ers en amateurkunst-verenigingen ondersteund omdat zij een belangrijke rol spelen in onze gemeente voor inwoners en bezoekers. De afgelopen maanden heeft het college alle aanvragen binnengekregen en beoordeeld. Onderdeel van het steunpakket was een noodfonds voor culturele ondernemers met een belangrijke rol in de culturele infrastructuur. Het college heeft besloten alle zes ondernemers die een aanvraag hebben ingediend coronasteun te verlenen om hun coronaschade te compenseren over 2020 en 2021. Dit zijn EM2, het MON, OOST, Paradigm, het Viadukt en de Wolkenfabriek. Zij ontvangen in totaal 277 duizend euro. Niet alle middelen uit het Noodfonds zijn uitgegeven waardoor er ook financiële ruimte is voor het ondersteunen van culturele activiteiten van instellingen, waarvoor extra culturele zzp’ers worden aangetrokken. Ook wil het college in september een nieuwe ronde van het snelloket bij de Kunstraad faciliteren en maakt hiervoor 150 duizend euro vrij. De gemeente verwacht in het najaar van 2021 weer met een steunpakket voor kunst en cultuur te komen, dat ook gericht zal zijn op herstel en weerbaarheid van de Groningse cultuursector. De gemeente ontvangt hiervoor middelen van het rijk.
Wonen en zorg is een belangrijke opgave. Daarom organiseerden drie architectuurcentra drie programma’s waarin zij lokale initiatieven op het gebied van wonen en/met zorg in hun gemeenten presenteerden. Het Zwols Architectuur Podium (ZAP), het Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg (CAST) en Babel Zaans architectuurplatform spraken met wethouders, bewoners, architecten en verschillende organisaties over Knarrenhoven, struikelblokken en de magische mix. De symposia volgen op de prijsvraag WHO CARES die eerder werd uitgeschreven door Rijksbouwmeester Floris Alkemade in samenwerking met de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en Architectuur Lokaal. De prijsvraag leverde pareltjes aan innovatieve en toekomstgerichte plannen op die inspireren tot verdere ontwikkeling en er werd een Community of Practice opgericht. Margot de Jager, Architectuur Lokaal, tekende vanuit de symposia een scala aan initiatieven op.
Kwalitatief goed cultuuraanbod voor ouderen is belangrijk binnen iedere gemeente. Alleen een ‘knutseluurtje’ is niet genoeg. Daarom roepen Fenna van Hout (LKCA) en Jeroen van Dijk (Fonds voor Cultuurparticipatie) gemeenten op om te blijven investeren in de samenwerking tussen het culturele en sociale domein. Met het subsidieprogramma van het Fonds voor Cultuurparticipatie Age Friendly Cultural Cities is daarmee een begin gemaakt.
Cultuur is van belang, daarover zijn de meeste politieke partijen het eens. Maar op woensdag 16 maart 2022 valt er echt wat te kiezen. Het LKCA publiceert een handreiking richting gemeenteraadsverkiezingen 2022 met daarin vier verschillende opvattingen over cultuureducatie en -participatie, mogelijke culturele ambities van gemeenten en voorbeeldboodschappen voor de lokale context.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie wil ruimtelijk beleid op alle schaalniveaus met elkaar verbinden en versterken en lanceert hiervoor de nieuwe Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp. De regeling heeft een looptijd van een jaar en sluit inhoudelijk aan bij de grote opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Het biedt ruimte aan circa 200 innovatievouchers, waarmee decentrale overheden en semipublieke organisaties extra ontwerpkracht kunnen inschakelen bij het verkennen en het versterken van hun beleid. Met de vouchers kunnen zij aan ruimtelijke ontwerpers en onderzoekers een opdracht verstrekken voor een ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van die grote opgaven. Voor de selectie van vouchervoorstellen schrijft het fonds in 2021 acht open oproepen uit. De Open Oproep Toekomstbestendig landelijk gebied is de vierde in die reeks. Geïnteresseerde (semi)publieke organisaties, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, woningbouwcorporaties, zorginstellingen en uitvoeringsorganisaties - maar ook regionale samenwerkingsverbanden tussen deze partijen - kunnen samen met ruimtelijk ontwerpers en onderzoekers een aanvraag voor een innovatievoucher indienen. Culturele instellingen kunnen als coördinator in een dergelijk ontwerpend onderzoek eveneens optreden als aanvrager. Indienen kan vanaf 1 juli tot en met 30 september 2021 indienen.
Om de continuïteit van de evenementensector in Rotterdam te waarborgen laat wethouder Kasmi de structurele financiële ondersteuning vanuit de gemeente en Rotterdam Festivals voorlopig doorlopen. Aanvullend heeft Rotterdam Festivals een innovatiebudget beschikbaar gesteld ter ondersteuning van de organisatoren om bestaande evenementen coronaproof te kunnen realiseren. De gemeente Rotterdam wil culturele organisaties zo veel mogelijk behouden. Daarom wordt de noodsteun Cultuur verder uitgebreid naar amateurverenigingen en privaat gefinancierde culturele organisaties. Wethouder Kasmi antwoordt hiermee op een pleidooi van raadslid Walgenbach (D66).
Cultuurherstel is een nieuw platform waar financiële kennis- en cultuurorganisaties worden samengebracht. Via Cultuurherstel kunnen culturele organisaties in Noord-Holland met behulp van een coach hun financiële basis versterken en zo nodig een lening afsluiten. Het platform is een samenwerking met Cultuur+Ondernemen en is mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Holland en gemeente Amsterdam.
Mensen moeten er rekening mee houden dat grote evenementen dit jaar niet kunnen doorgaan. Dat is een uitkomst van het overleg van de burgemeesters in het Veiligheidsberaad. 'Het festivalseizoen zal veel beperkter zijn', concludeert voorzitter Hubert Bruls. Als er veel inzet van hulpdiensten wordt gevraagd, zullen burgemeesters dit keer niet snel een vergunning afgeven. De burgemeesters vinden dat politiemensen, ambulancepersoneel en andere hulpverleners eindelijk recht hebben op rust.
Begin juni hebben de 44 grootste gemeenten (G40 en G4) opnieuw aandacht gevraagd voor de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. Samen met maatschappelijke organisaties en marktpartijen presenteren de gemeenten zeven concrete stappen. Karin Dekker, wethouder in Assen en voorzitter Themagroep Duurzaamheid van de G40 : ‘Onze gemeenten en partners zijn hard bezig om de gebouwde omgeving te verduurzamen. Bij de uitvoering hebben we steun en dekking van het Rijk nodig. Om te beginnen vragen we om duidelijkheid over het budget voor 2022. Dat is tot op heden nog niet geregeld en de motor dreigt stil te vallen. Daarnaast hebben we een concreet pakket ontwikkeld met mogelijke maatregelen die helpen om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord realiseren.’
De Haagse culturele instellingen willen dat de gemeente jaarlijks 18,8 miljoen euro meer aan cultuur gaat besteden. Dat schrijven de verzamelde instellingen in een deze week verzonden brief aan de politieke partijen als ‘input voor de verkiezingsprogramma’s’. “We willen de tweede cultuurstad van Nederland zijn, maar hoeveel geven we daar eigenlijk aan uit?”, zegt Arjen Lakerveld, voorzitter van het Directieoverleg Podiumkunsten in een toelichting. “Te weinig,” vult Bas van Nooten (Directieoverleg Haagse Musea) aan. “Met de huidige 56,2 miljoen per jaar geeft Den Haag 103 euro per inwoner uit aan cultuur. Dat is minder dan het landelijk gemiddelde van 106 euro en veel minder dan de andere grote steden uitgeven, inclusief Utrecht, dat op 115 euro zit.” Door het sowieso al te lage budget en de coronacrisis zijn ‘het weerstandvermogen van veel instellingen en inkomens van makers en talenten verder uitgehold’. Dat leidt er mede toe dat het toch al zwakke ‘middenkader’ nog zwakker is geworden. ‘De inventiviteit en doorontwikkeling van kleine instellingen en startende kunstenaars wordt in de kiem gesmoord door de voortdurende zorgen over de beperkte financiële mogelijkheden,’ aldus de brief. En dan is er nog de wens om kunstenaars een eerlijke beloning (‘Fair Practice Code’) te geven. Dat lukt niet door het tekort aan middelen.
Een stad waar je schaduw en gezond buitenwater vindt bij hitte en droogte. Een stad waar kelders droog en wegen toegankelijk blijven, ook als het extreem hard regent. Een stad met groene daken, groene gevels en groene straten die hitte en regen opvangt, regenwater vasthoudt en gebruikt voor bomen en planten. Dit zijn enkele doelen uit de Visie Klimaatadaptatie die de gemeente Utrecht heeft vrijgegeven voor inspraak. Daarin staan de maatregelen die nodig zijn om Utrecht voor te bereiden op extreem weer door klimaatverandering.
Het Rijk ratificeerde het VN-verdrag Handicap in 2016. Met deze bekrachtiging kregen gemeenten de verplichting om een ‘lokale inclusie-agenda’ op te stellen. Dit is een agenda waarin een gemeente samen met ervaringsdeskundige inwoners vastlegt hoe zij gaan werken aan een samenleving waarin elke inwoner, met en zonder beperking, mee kan doen. Uit een onderzoek van de VNG en Movisie komen drie categorieën gemeenten naar voren. Een deel van de gemeenten is goed bezig met het verdrag, een deel wil wel maar loopt daarbij tegen obstakels aan, en een deel is eigenlijk nog niet begonnen. In deze gemeenten wordt om ‘allerlei redenen’ geen prioriteit aan de implementatie gegeven.
De gemeente Lelystad en Windplanblauw gaan geld beschikbaar stellen voor verenigingen op gebied van sport en cultuur die willen verduurzamen. Dat gebeurt met geld uit de zogenaamde gebiedsgebonden bijdrage. Het bestuur van Windplanblauw en het college van de gemeente Lelystad hebben dit samen besloten. Windplan Blauw is een windpark van circa 250 MW in de noordwest-hoek van Flevoland (gemeenten Dronten en Lelystad). Het geld komt vrij in de vorm van een subsidie die ze kunnen aanvragen. Gebleken is dat gebleken dat sport- en cultuurverenigingen vaak moeite hebben hun vereniging duurzamer te maken zonder daarvoor de contributies te verhogen. De subsidie komt op deze manier ten goede aan de verenigingen én hun leden. Met de subsidie kunnen verenigingen bijvoorbeeld energiebesparende maatregelen treffen voor bijvoorbeeld het clubhuis.
De noodzakelijke renovatie kost 170 miljoen, de gewenste verbouwing met een nieuw paviljoen voor hedendaagse kunst in de tuin ruim 259 miljoen, maar na aanvankelijke instemming wil de gemeenteraad van Rotterdam nu eerst nieuw onderzoek (het derde) naar de verbouwingsplannen van Museum Boijmans van Beuningen, mede omdat de kosten van een aantal plannen nog niet beraamd zijn. De geplande heropening in 2028 dreigt niet gehaald te worden.
Op 1 juli organiseren het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en landschapsarchitectuur (NVTL) twee onlinewerkbijeenkomsten in het kader van de Open Oproep Prachtige productielandschappen. Tijdens deze interactieve werkbijeenkomsten wordt er gesproken door ontwerpers en samenwerkingspartners over ontwerpend onderzoek als methodiek bij de aanpak van transitieopgaven rondom Nederlandse productielandschappen. Met deze open oproep nodigt het fonds coalities van provincies, gemeenten, gebiedsontwikkelaars, grondeigenaren, energiebedrijven, netwerkbeheerders, voedselproducenten, natuurorganisaties, erfgoedspecialisten en (collectieven van) bewoners uit om samen met ontwerpers te werken aan nieuwe strategische visies of ontwerpvoorstellen voor de transitie van ons productielandschap. Voor de bijeenkomsten dient men zich aan te melden.
Het Eindhovens Dagblad doet onderzoek naar beelden die uit de openbare ruimte zijn verdwenen. Slechts een handjevol ligt in de opslag. Andere sculpturen of plastieken zijn weg en niemand weet waar ze zijn.
Tijdens de algemene ledenvergadering op 16 juni 2021 hebben de leden van de VNG zich uitgesproken over de beoogde nieuwe datum voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet en over de stijgende kosten die de wet met zich meebrengt. De motie is met grote meerderheid aangenomen. De gemeente Moerdijk heeft samen met vijf andere gemeenten deze motie ingediend. De motie bestaat uit twee delen. In het eerste deel van de motie wordt het VNG bestuur opgedragen om alles in het werk te stellen om te zorgen dat de wet echt op 1 juli 2022 in werking kan treden. Daarbij wordt het bestuur gevraagd om duidelijke afspraken met de minister te maken voor de haalbaarheid van de datum. Het tweede deel van de motie ging over de financiën van de Omgevingswet. De motie vraagt de VNG om alles wat in haar macht ligt te doen om in 2022 een compensatie te krijgen voor de stijgende invoeringskosten. Daarnaast vraagt de motie om op de financiële evaluatiemomenten in 2022, 2023 en 2027 al voorlopige compensatie te krijgen als blijkt dat de terugverdientijd van 10 jaar op die momenten niet haalbaar blijkt.
Met een kleine € 2 miljard per jaar zijn gemeenten veruit de belangrijkste financier van cultuur. In combinatie met het aflopen van de huidige BIS-periode in 2024 reden genoeg om samen met medeoverheden, fondsen en het culturele veld te reflecteren op de positie van gemeenten in het toekomstig cultuurbestel. Na het plenaire deel volgen deelsessies over verschillende onderwerpen met onder meer: wet- en regelgeving, de rol van de stedelijke cultuurregio’s en de verbinding tussen landelijk en lokaal cultuurbeleid. De VNG organiseert deze online bijeenkomst op 7 juli.
De gemeente Utrecht wil het mogelijk maken om op allerlei onconventionele plekken in de stad culturele activiteiten te organiseren. Denk hierbij aan nachtclubs, bibliotheken, leegstaande panden en kerken. Hierdoor wordt het aantal podia in Utrecht tijdelijk uitgebreid. Veel programma’s zijn vanwege de coronamaatregelen uitgesteld. Daardoor is veel werk niet getoond en is er in de huidige programmering weinig ruimte voor activiteiten. Met de nieuwe subsidie voor organisatoren van deze activiteiten, wil de gemeente de capaciteit in de stad tijdelijk flink vergroten. Daarnaast gaat de gemeente ook investeren in toekomstige cultuurmakers. In samenspraak met een aantal creatieve vakopleidingen is besloten zichtbaarheid te geven aan talenten van de opleidingen. De HKU, het MBO Creative College, de Herman Brood Academie en het Nimeto krijgen elk naar rato van het aantal studenten een budget om hiervoor een programma te maken en hun alumni intensiever te begeleiden naar de beroepspraktijk. De programmeerregeling en het geld voor het alumnitraject maken onderdeel uit van het Utrechts Herstel & Innovatie pakket dat de gemeente op 7 april bekend maakte. Dit pakket omvat verschillende regelingen van in totaal € 7,5 miljoen. Het gaat om geld van het Rijk beschikbaar voor behoud en herstel van de Utrechtse culturele sector.
Om mee te doen in de nieuwe economie zetten steeds meer steden in op innovatiedistricten. Het liefst met grote tech-bedrijven. Onderzoeker Wouter Jan Verheul vraagt zich naar aanleiding van de negende MCD Great Urban Books lezing, die op 19 april werd georganiseerd in Pakhuis de Zwijger, van socioloog Sharon Zukin af in hoeverre overheden daar goed aan doen
Onlangs is er in de Taskforce culturele en creatieve sector besloten om de uitvraag naar coronasteun door gemeenten op te starten. Doel is om de uitvoeringspraktijk in kaart te brengen van gemeenten die rijkssteun voor dit doel hebben ontvangen. De sector wil graag onderbouwd in kaart brengen of, en hoe, de steun bij lokale culturele organisaties terecht gekomen is en wat het effect is van de coronasteun op de (financiële) positie van lokaal gefinancierde organisaties. De gegevens worden tevens gebruikt om in kaart te brengen wat er in de toekomst nodig is voor het noodzakelijke corona-herstelplan. De uitvraag vindt plaats onder diverse soorten culturele organisaties, zowel amateur als professioneel, en ziet op de periode van medio maart 2020 tot en met 31 mei 2021.
Door de pandemie teren organisaties en professionals in de cultuursector in op hun reserves. Vernieuwing en krachtenbundeling kunnen helpen om wendbaar en weerbaar te blijven. Provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten willen deze ontwikkeling versnellen met behulp van de regeling ‘Samen in Zee’. Deze regeling is bedoeld om initiatieven te ondersteunen die helpen om de culturele sector in Zeeland toekomstbestendig te maken. Binnen de regeling Samen in Zee is geld beschikbaar (van 5.000 tot 50.000 euro) voor projecten die de culturele sector in Zeeland vernieuwen en/of versterken.
Gemeenten kunnen zich gaan aanmelden voor de BNG Bank Erfgoedprijs 2022: de prijs voor de gemeente die het best met zijn erfgoed*omgaat en daar op inspirerende wijze zijn inwoners bij betrekt. Het Erfgoedplatform van Kunsten ’92 wil met deze prijs goede voorbeelden delen en andere gemeenten inspireren. De BNG Bank Erfgoedprijs ter waarde van € 25.000 wordt mogelijk gemaakt door hoofdsponsor BNG Cultuurfonds en wordt al sinds 2010 jaarlijks uitgereikt.
Awakenings Festival gaat ook dit jaar niet door. Het techno- en housefestival, dat normaal jaarlijks in juni in Spaarnwoude is en al was verplaatst naar september, krijgt geen toestemming van de gemeente Haarlemmermeer. Veel evenementen zijn vanwege corona naar het najaar verplaatst, zegt een woordvoerder van de gemeente Haarlemmermeer. “Maar dan zijn er al evenementen als Mysteryland en de Formule 1. We hebben dan niet genoeg hulpdiensten beschikbaar om al die evenementen door te laten gaan. De politie heeft afgelopen jaar al veel overuren gedraaid, terwijl er nauwelijks ruimte is om verlof op te nemen.”
Natuurinclusieve gebiedsontwikkelingen worden de laatste jaren steeds meer gemeengoed. Maar om echt impact te kunnen maken, moeten deze ontwikkelingen op een projectoverstijgend niveau worden gecoördineerd en geregisseerd. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de grote gemeenten. Rotterdam geeft het goede voorbeeld. De onlangs verschenen studie De groenblauwe groeidiamant van de gemeente Rotterdam wil concrete handvatten geven aan een integrale vergroeningsstrategie voor de stad. Het samenbrengen van een verscheidenheid aan (meetbare) indicatoren is daarbij een belangrijke stap. Een betere onderbouwing van investeringen in groen en blauw draagt immers bij aan goede besluitvorming
De gemeente Almere start in Kruidenwijk een proefproject waarbij bewoners zelf woningen aan hun buurt kunnen toevoegen die voorzien in de eigen behoefte. Almere zorgt voor de ondersteuning van maximaal vijftien initiatiefnemers. De pilot komt voort uit het Woningbouwatelier om vernieuwende woonvormen te verkennen en mogelijk te maken. Wethouder Froukje de Jonge: ‘‘Mensen organiseren hiermee zelf de ruimte om te wonen op een manier die bij hen en de buurt past. Bij succes in Kruidenwijk is dit een goede manier om met kwaliteit woningen aan wijken die al langer bestaan toe te laten voegen. Het bijzondere is dat inwoners zelf voorstellen waar, wat en met wie zij in hun eigen wijk willen bouwen.”
De Utrechtse gemeenteraad gaat geld vrijmaken voor een nieuw ventilatiesysteem in de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Het college van B&W vroeg de raad in mei om geld vrij te maken voor de verbouwing en dat is dus gebeurd. Het ventileren van gebouwen krijgt sinds de zomer extra aandacht, omdat ventilatie kan helpen bij het voorkomen van besmettingen. De gemeente heeft onderzoek gedaan naar hoe het in haar eigen gebouwen met de ventilatie gesteld is. Daaruit kwam de Grote Zaal van TivoliVredenburg naar voren als risicogeval. Om hoeveel geld het precies gaat is nog niet duidelijk.
Mensen laten deelnemen aan de samenleving door cultuur dichterbij te brengen. Dat is het doel van de Cultuurankers in de regio Haaglanden. In de proeftuin werkten zeventien culturele instellingen en vijf gemeenten samen aan dat doel. Maatwerk is één van de succesfactoren, maar er zijn meer elementen die een rol spelen. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 20 mei jl.
Op 31 mei 2021 is, door juryvoorzitter Hedy d’Ancona, voor de laatste keer de BNG Bank Lang Leve Kunstprijs uitgereikt aan Houten. Deze gemeente heeft zich, samen met partners Aan de Slinger en van Houten&co, het beste als Age Friendly Cultural City ontwikkeld. Het aanbod is vernieuwend: er zijn verschillende kunstdisciplines betrokken bij de voorstelling De Vlinder. Er is sprake van een goede balans tussen artistiek niveau en sociale cohesie. Het bestuurlijk draagvlak is aanwezig in de cultuur- en zorg/welzijnsportefeuille. Er ligt een prima ambitie om de ervaringen van dit programma in te vlechten in het Uitvoeringsplan ‘21-‘22. Het Fonds voor Cultuurparticipatie voerde tussen 2016-2021 het programma ‘Age Friendly Cultural Cities’ uit. Hiermee moedigden ze gemeenten aan om het kunst- en cultuuraanbod van, voor en door ouderen te ontwikkelen en verduurzamen. De aan dit programma verbonden BNG Bank Lang Leve Kunstprijs ter waarde van 20.000 euro is vier keer uitgereikt. Met de subsidieregeling Samen Cultuurmaken blijft het Fonds voor Cultuurparticipatie projecten ondersteunen waarin het culturele en sociale domein samenwerken, ook voor ouderen.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie wil ruimtelijk beleid op alle schaalniveaus met elkaar verbinden en versterken en lanceert hiervoor de nieuwe Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp. De regeling heeft een looptijd van een jaar en sluit inhoudelijk aan bij de grote opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Het biedt ruimte aan circa 200 innovatievouchers, waarmee decentrale overheden en semipublieke organisaties extra ontwerpkracht kunnen inschakelen bij het verkennen en het versterken van hun beleid. Met de vouchers kunnen zij aan ruimtelijke ontwerpers en onderzoekers een opdracht verstrekken voor een ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van die grote opgaven. Voor de selectie van vouchervoorstellen schrijft het fonds in 2021 acht open oproepen uit. De Open Oproep Ruimte voor klimaat en energie is de derde in die reeks. Deze oproep richt zich op de ruimtelijke implicaties van lokale en regionale klimaat en energiemaatregelen. Bij de inrichting van onze fysieke leefomgeving zullen wij als gevolg van klimaatverandering in toenemende mate rekening moeten houden met extreme weersomstandigheden. Tegelijkertijd moeten wij onze energievoorziening duurzamer organiseren om die gevolgen zoveel mogelijk te beperken. Beide opgaven hebben een enorme ruimtelijke impact en dat leidt regelmatig tot schurende belangen. Er kan doorlopend ingediend worden vanaf 1 juni t/m 31 augustus 2021. Budget bedraagt € 500.000. Circa 25 voorstellen worden geselecteerd. Geïnteresseerde (semi)publieke organisaties, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, corporaties, uitvoeringsorganisaties en overkoepelende regionale samenwerkingsverbanden, kunnen samen met ruimtelijk ontwerpers en onderzoekers, en vice versa, een aanvraag voor een innovatievoucher indienen. Culturele instellingen kunnen als coördinator in een dergelijk ontwerpend onderzoek eveneens optreden als aanvrager.
De beoogde inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet wordt met een half jaar verplaatst naar 1 juli 2022. Dit geeft het Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties meer ruimte om de implementatie van de wet op een zorgvuldige en verantwoorde wijze af te ronden. Dat meldt minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een brief aan beide Kamers. De Omgevingswet wordt voor de derde keer uitgesteld. Aanvankelijke intredingsdatum was 1 januari 2021, die vervolgens werd verplaatst naar 1 januari 2022. Redenen voor eerdere uitstellen waren het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en de coronacrisis.
De renovatie van het Museum Boijmans Van Beuningen gaat ruim 2,5 jaar langer duren dan gepland. De deuren zouden eigenlijk tot februari 2026 gesloten blijven, maar dat duurt nu tot november 2028, laat de gemeente Rotterdam weten. Niet alleen de duur van de renovatie valt anders uit dan verwacht, ook de kosten blijken een stuk hoger te liggen. Het renovatie- en nieuwbouwplan moet rond de 259 miljoen euro kosten, terwijl eind vorig jaar nog van 223,5 miljoen euro werd uitgegaan. Architecte Francine Houben heeft het plan ook aangepast. De verbouwing van Boijmans kan verder nog juridische kosten met zich meebrengen. Mecanoo en de gemeente willen de glazen Robbrecht en Daem-vleugel (2003) aan de voorzijde weer verwijderen. Over dit conflict met de Belgische architecten dreigt nog altijd een rechtszaak. Ook is er nog geen overeenstemming over het afbreken van het paviljoen (1991) aan de achterzijde van architect Hubert-Jan Henket.
Er zijn meer dan zesduizend kerkgebouwen in Nederland, maar die worden niet meer zo veel bezocht dus er is minder geld voor bijvoorbeeld onderhoud. In de kerkenvisie kunnen gemeenten afspreken welke gebouwen als kerk blijven fungeren en welke een andere functie krijgen. Kloosters, kapellen en begraafplaatsen kunnen ook worden meegenomen. 101 gemeenten krijgen dit jaar de decentralisatie-uitkering kerkenvisie, meldt Toekomst Religieus Erfgoed. De kerkenvisie is een strategisch plan voor de toekomst van kerkgebouwen en het indienen kon van 2019 tot 2021. 139 gemeenten kregen de uitkering al eerder dus hiermee komt het totaal op 240.
De Commissie Collectie Nederland (CCN), ingesteld door de Raad voor Cultuur en benoemd door de minister van OCW, onderzoekt het rijksbeleid dat gaat over de bescherming van waardevolle cultuurgoederen, verzamelingen en ensembles. Voor het formuleren van een visie op de Collectie Nederland is het van groot belang te weten waaruit de Collectie Nederland bestaat. De term wordt al decennia gebruikt, maar een centraal inzicht in de typen collecties roerend cultureel erfgoed die Nederland rijk is, ontbreekt. De commissie heeft daarvoor de hulp van gemeenten nodig. De gemeenten wordt gevraagd een enquête in te vullen.
Zoals eerder is vastgesteld in de Cultuurnota 2021-2024 krijgen de Drentse gemeenten ook in deze periode een bijdrage van de provincie Drenthe in het kader van de Culturele Impuls. Volgens een verdeelsleutel, waarin ook het aantal inwoners per gemeente een rol speelt, verdeelt de provincie per jaar € 240.000 over de 12 Drentse gemeenten. Met de culturele impuls moedigt de provincie gemeenten aan om in te blijven zetten op een bloeiend lokaal cultuurklimaat. Gemeenten zijn vrij het geld te besteden aan projecten die zij belangrijk vinden. De enige voorwaarde die de provincie stelt, is dat de gemeenten eenzelfde bedrag bijpassen en dus niet bezuinigen.
De Rotterdamse Denktank New Deal Cultuur heeft aanbevelingen gedaan om de Rotterdamse cultuursector weerbaarder, wendbaarder en veerkrachtiger uit de coronacrisis te laten komen. Het adviesrapport van de Denktank is door voorzitter Mariëtte Hamer op 12 mei overhandigd aan cultuurwethouder Said Kasmi. De Denktank geeft aanbevelingen aan het gemeentebestuur en de cultuursector zelf via drie lijnen: continueren van noodsteun, inzetten van een vliegwiel om de cultuursector zo snel mogelijk weer op gang te brengen en inzetten op transitie door te investeren in innovatie.
Het schilderij ‘Bild mit Häusern’ van Wassily Kandinsky zorgt voor een hoogoplopend conflict tussen het Stedelijk Museum en de erfgenamen van de oorspronkelijke eigenaren. Al sinds 2012 voeren de erfgenamen een juridische strijd om het werk terug te krijgen, dat in de jaren twintig door de familie is aangeschaft voor zo’n 500 gulden. De gemeente Amsterdam, officieel eigenaar van het kleurrijke olieverfschilderij, spreekt van ‘mogelijke roofkunst’. De directeur van het Stedelijk Museum, Rein Wolfs, betoogde eind vorig jaar in de rechtbank nog dat het werk ‘ter goede trouw’ is aangeschaft in oktober 1940. Voor 160 gulden belandde het werk in het museum. Volgens Wolfs was dat ‘normaal onder die omstandigheden’. Esther Voet, hoofdredacteur van het Nieuw Israëlitisch Weekblad (NIW) is momenteel bezig met een essay over roofkunst. In Goedemorgen Nederland zegt zij dit soort situaties te herkennen. “Je ziet het bij meer musea.”. Daarbij verwijst ze naar het conflict tussen de gemeente Eindhoven en een joodse familie ook over een Kandinsky. Eind vorig jaar adviseerde een evaluatiecommissie van de Raad van Cultuur minister van Engelshoven (OCW) nog om ‘ruimhartig terug te geven’ aan de nabestaanden van Joodse eigenaren.
In verschillende Nederlandse gemeenten zijn coronamaatregelen genomen om specifiek de professionele makers te ondersteunen. BK - Informatie verzamelde enkele voorbeelden.
Tot voor kort werden monumenten aangewezen door enkel architectuurhistorici en erfgoedexperts. Maar de laatste tijd zien we een verschuiving in macht: steeds meer inwoners hebben inspraak op het erfgoed dat op de gemeentelijke monumentenlijst staat. Ze worden opgeroepen om zelf objecten aan te wijzen of mogen kiezen uit een lijst. Een goede ontwikkeling? En wat gebeurt er met de rol van de erfgoedexpert?
De gemeente Utrecht reserveert een half miljoen euro voor de evenementenbranche. De evenementensector is één van de zwaarst getroffen branches tijdens de coronacrisis. Daarnaast moeten organisatoren extra kosten maken om hun evenement corona-proof te organiseren. Dit is vaak een extra drempel om hun evenement te laten plaatsvinden. Voor deze kosten kunnen nu ook culturele evenementen en activiteiten subsidie aanvragen, die voorheen geen financiële steun vanuit de gemeente kregen. Utrechtse evenementen tussen 1 juli en 31 december 2021 komen voor de subsidie in aanmerking. Utrecht hoopt dat er met deze ondersteuning deze zomer op een veilige manier meer te beleven is in de stad. Voor de inhoud en voorwaarden van deze evenementensubsidie, heeft de gemeente overlegd met vertegenwoordigers van de sector, waaronder de Vereniging Evenementen Utrecht. Dit overleg heeft geleid tot twee subsidieregelingen. De eerste regeling is voor culturele evenementen die in normale omstandigheden georganiseerd worden zonder subsidie. De tweede regeling is voor evenementen die cultuur niet als hoofdthema hebben, maar die wel een plek bieden aan culturele activiteiten.
Om de culturele sector zo goed mogelijk te ondersteunen laat de gemeente Assen de € 1,132 miljoen aan coronamiddelen van het Rijk voor cultuur geheel ten goede komen aan culturele instellingen, zzp’ers en amateurorganisaties. Het meeste geld gaat naar de instellingen, die in het geval van het Drents Museum en DNK tonnen aan inkomsten zijn misgelopen in de eerste helft van 2021. Verder vindt de gemeente het belangrijk om culturele zzp’ers en amateurorganisaties te ondersteunen. Zij zijn een cruciaal onderdeel van de lokale culturele infrastructuur.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie wil ruimtelijk beleid op alle schaalniveaus met elkaar verbinden en versterken en lanceert hiervoor de nieuwe Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp. De regeling heeft een looptijd van een jaar en sluit inhoudelijk aan bij de grote opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Het biedt ruimte aan circa 200 innovatievouchers, waarmee decentrale overheden en semipublieke organisaties extra ontwerpkracht kunnen inschakelen bij het verkennen en het versterken van hun beleid. Met de vouchers kunnen zij aan ruimtelijke ontwerpers en onderzoekers een opdracht verstrekken voor een ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van die grote opgaven. Voor de selectie van vouchervoorstellen schrijft het fonds in 2021 acht open oproepen uit. Deze Open Oproep Duurzame economie en ruimte #1 is de tweede in die reeks. Geïnteresseerde (semi)publieke organisaties, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, corporaties, uitvoeringsorganisaties en overkoepelende regionale samenwerkingsverbanden, kunnen samen met ruimtelijk ontwerpers en onderzoekers, en vice versa, een aanvraag voor een innovatievoucher indienen. Deadline is 31 juli.
Schrijver Anton Dautzenberg hekelde onlangs het lage honorarium dat hij als stadsdichter van Tilburg kreeg. Hoe gaan andere gemeenten in Noord-Brabant om met hun stadsdichter, als ze er al een hebben? Conclusie van Brabant Cultureel na een inventarisatie: het is toch veel ‘liefdewerk oud papier’, de uitverkorene moet het vooral om de eer doen. Michel Nierop is de nieuwe stadsdichter van Oss.
Succesvolle implementatie van de Omgevingswet is lang geen zekerheid, analyseert Friso de Zeeuw. Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ligt dwars en bij gemeenten schiet de ambtelijke capaciteit tekort. Een meldpunt moet volgens hem een oplossing bieden
Minister Ollongren informeert op 23 april de Tweede Kamer over de actuele stand van zaken van de implementatie van de Omgevingswet. De Eerste Kamer heeft eenzelfde brief gekregen. In deze voortgangsbrief concludeert ze dat er extra tijd nodig is om tot gedegen besluitvorming over de inwerkingtredingsdatum te komen. Uit een gemeentelijke consulatie blijkt dat budgetneutrale invoering binnen 10 jaar onhaalbaar wordt geacht. Meer dan 100 gemeenten, een aantal omgevingsdiensten en een veiligheidsregio namen deel aan de consultatie. De nieuwe Omgevingswet, waarin tal van bestaande regels worden samengevoegd, dreigt zo ingewikkeld te worden dat grote bouwprojecten in gevaar komen. Juist de grote steden, die de komende jaren een belangrijke bijdrage moeten leveren aan een oplossing van de wooncrisis, maken zich daarover grote zorgen. Dat blijkt uit interne documenten in handen van NRC. De Omgevingswet werd bedacht om de ruimtelijke ordening eenvoudiger te maken. Er gelden minder harde regels, procedures worden gedigitaliseerd en er zijn meer mogelijkheden voor burgers en bedrijven om zelf vergunningen te regelen, van een tuinhuisje tot de bouw van een woonwijk.
Op 1 april jongstleden opende het Groningse Snelloket cultuur, een steunpunt voor creatieve makers in de provincie Groningen die niet of nauwelijks steun ontvangen uit de ondersteunende maatregelen voor de coronacrisis. Het Snelloket werd, in samenwerking met de gemeente Groningen, provincie Groningen en Kunstraad van Groningen, in het leven geroepen door negen Groningse culturele organisaties. Een interview met mede-initiatiefnemers Harmen van der Hoek (zakelijk directeur Noord Nederlands Toneel en Club Guy & Roni) en Femke Eerland (algemeen directeur Noorderzon Festival) over de urgentie van het snelloket en de meerwaarde ervan.
‘Bij de start van mijn wethouderschap was een van mijn zorgen dat in onze groeiende stad een generatie opgroeit met verhalen waarvan ze in het cultuuraanbod weinig terugzien. Ik hou van de klassiekers op het toneel hoor, van Shakespeare, de Russen, en dat kun je allemaal blijven programmeren en de zaal uitverkopen. De vraag is alleen: ben je dan relevant genoeg? Hoe verhoud je je dan tot het publiek in de stad? Kijk even hoe de gemiddelde Amsterdammer eruitziet. We hebben hier 180 nationaliteiten, hè.’ Gesprek met de Amsterdamse wethouder voor Cultuur Touria Meliani. Ze werkt eraan om in de stadsdelen Noord, Zuidoost en Nieuw-West, ‘waar nu nauwelijks culturele voorzieningen zijn’, cultuurlocaties te faciliteren. De tweede pijler onder haar beleid was het ‘actieplan diversiteit en inclusie’.
De gemeente Zaanstad komt met een pakket aan maatregelen om de lokale cultuursector te helpen. Zo komt er steun voor Het Zaans Museum, het Zaantheater, de Fabriek, De Groote Weiver en Stichting Monet in Zaandam. Met een financiële injectie wil de gemeente voorkomen dat deze belangrijke instellingen verdwijnen. Daarnaast trekt het college opnieuw geld uit voor de kleinere instellingen en de amateurverenigingen. Om de sector te helpen bij het ontwikkelen van nieuwe concepten introduceert Zaanstad een vernieuwingssubsidie. Een stimuleringsregeling van maximaal € 20.000 per aanvraag voor vernieuwende cultuurprojecten en activiteiten. Wethouder Cultuur Annette Baerveldt: “Corona heeft de samenleving ingrijpend veranderd. Waarschijnlijk zullen we nog lang met de gevolgen worden geconfronteerd. Dat betekent dat culturele ondernemers op een andere manier moeten gaan werken. Veel mensen opeengepakt in een zaal of bij een evenement, is niet meer vanzelfsprekend. Om ook op de langere termijn te overleven zijn er nieuwe concepten en verdienmodellen nodig.” Voor het totale steunpakket is in totaal € 931.000 beschikbaar gesteld uit de coronareserve. Het geld is afkomstig van het Rijk. In totaal heeft Zaanstad ruim 1,1 miljoen euro ontvangen om de lokale cultuur te behouden en om de cultuursector te helpen met opnieuw opstarten.
De gemeente Arnhem neemt opnieuw flinke maatregelen om de culturele sector tijdens de coronaperiode te ondersteunen. Na de eerste ronde in 2020 volgt nu een tweede steunpakket voor instellingen en makers. Het gaat daarbij om 3 pijlers: noodhulp voor instellingen en makers, een bijdrage om veilig en verantwoord weer open te gaan en steun voor innovatie op de langere termijn. In totaal is met de bijdrage € 2,75 miljoen gemoeid. Bij de noodhulp wordt 8 ton gereserveerd om exploitatietekorten bij instellingen op te vangen. Ook krijgen particuliere theaters, musea en onder meer organisaties voor kunstlessen steun. En net als vorig jaar krijgen amateurkunstorganisaties eenmalig € 1000 als tegemoetkoming in de kosten of vanwege het wegvallen van inkomsten. Ondernemers die een festival of evenement willen organiseren maar de risico’s nog te groot vinden, krijgen steun bij hoe ze dat op een veilige en verantwoorde manier kunnen doen. Verder is er hulp voor de tijdelijke huisvesting van makers in de creatieve sector, scholing van zzp’ers en is er extra budget voor kleine projecten voor makers. Hierdoor houden zij meer zicht op werk binnen de culturele sector. De regeling rondom innovatie wordt voor de zomer nader uitgewerkt en zal bestaan uit een opdrachtenregeling voor makers, nieuwe vormen van productie en presentatie en uit bedrijfsmatige samenwerking. Zo ontstaan er nieuwe verdienmodellen binnen de culturele sector en wordt de sector wendbaarder en weerbaarder voor de toekomst.
Drie projecten hebben groen licht gekregen voor de vervolgfase van de Open Oproep Nieuwe woonconcepten voor dak- en thuisloze jongeren van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Lag de focus in de eerste fase bij het opstarten van samenwerkingen en ontwerpend onderzoek, in de tweede fase zullen kansrijke perspectieven verder worden onderzocht, getest en uitgewerkt. Doel van de Open Oproep Nieuwe woonconcepten voor dak- en thuisloze jongeren is samenwerkingen tot stand te brengen tussen ontwerpteams, jongeren, gemeenten en hun lokale partners waardoor zij samen kunnen werken aan integrale oplossingen voor de problematiek waarmee dak- en thuisloze jongeren kampen. Op basis van vooraf gestelde criteria zijn de aanvragen voor de tweede fase van deze open oproep beoordeeld door strateeg en oprichter van And the people Joris Kramer, onderzoeker bij DRIFT Frank van Steenbergen en coördinator van jongerenplatform U 2B heard! Linda Zengerink. Zij waren positief over de doorontwikkeling van de vervolgplannen. De ontwerpteams blijken tijdens de eerste fase aansluiting te hebben gevonden bij een of meerdere gemeenten. Opvallend is dat dit meestal grote steden betrof. Positief is ook dat de teams naast gemeenten andere relevante partners wisten te betrekken zoals jeugdhulporganisaties of woningcoöperaties. De projecten die nu een tweede fase in gaan zijn 'Terug naar eigenwaarde' van Garage 2020, 'Huishonger' van Joes+Manon en 'Volwaardige participatie' van TAAK. De projecten worden in de vervolgfase elk ondersteund met € 25.000.
De koepels van gemeenten, provincies en waterschappen hebben met minister Kasja Ollongren (Binnenlandse Zaken) nog geen overeenstemming bereikt over de definitieve invoeringsdatum van de Omgevingswet. Op 21 april overlegden de partijen daarover, maar ze gaan in mei opnieuw rond de tafel. De datum voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet staat gepland op 1 januari 2022, nadat het vorig jaar door minister Ollongren een jaar vooruit werd geschoven. Vanwege de coronamaatregelen bleek het te ingewikkeld voor overheden om voldoende ervaring op te doen met het testen van het digitale stelsel (DSO), een cruciaal onderdeel voor de dienstverlening in de nieuwe wetgeving.
Het streven naar betere samenwerking tussen verschillende overheden voor een economisch sterker, leefbaarder en duurzamer platteland begint vruchten af te werpen, maar het blijkt in de praktijk nog kwetsbaar. Dat constateren het PBL ( Planbureau voor de Leefomgeving ) en het Athena instituut van de VU op basis van de lerende evaluatie van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland, een van de programma’s die zijn opgezet om de interbestuurlijk samenwerking tussen de vier overheden te versterken in de aanpak van grote maatschappelijke opgaven.
Op 30 april lanceert het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de Open Oproep 'Duurzame economie en ruimte' tijdens een rondetafelgesprek in een livecast van Pakhuis de Zwijger. Experts uit de wereld van academisch onderzoek, ontwerppraktijk en gemeenten verkennen hier hoe we beter kunnen ontwerpen aan een duurzame economie. In 2021 voert het Stimuleringsfonds de Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp uit gericht op decentrale overheden en semipublieke organisaties die ontwerpend onderzoek willen inzetten bij de aanpak van complexe maatschappelijke opgaven. 'Duurzame economie en ruimte' is het thema van de tweede open oproep in een reeks van acht, die het Stimuleringsfonds in 2021 vanuit de Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp uitschrijft. In deze livecast verkent Maarten Tas, projectleider en coördinator van de voucherregeling, de ruimtelijke vraagstukken die hierbij horen en gaat in gesprek met Tamara Streefland, Merten Nefs, Anne Loes Nillesen en de gemeente Eindhoven over hoe grondstoffen en producten meer lokaal én duurzaam geproduceerd kunnen worden, kringlopen in maakprocessen kunnen worden gesloten en hoe we de goederenlogistiek duurzamer kunnen inrichten. Daarnaast wordt meer informatie gegeven over deze voucherregeling en hoe organisaties en ontwerpers hiervoor kunnen aanvragen.
De provincie Noord-Holland heeft gemeenten gevraagd een voorstel te maken voor de besteding van ruim € 4 miljoen uit het noodfonds cultuur. Het bedrag dat verdeeld gaat worden is in 2020 overgebleven nadat 100 culturele instellingen een bijdrage kregen uit het provinciale noodfonds. In totaal was 10 miljoen euro beschikbaar. De gemeenten in de regio Noord-Holland Noord en de gemeenten in de MRA (exclusief Amsterdam) gaan een voorstel maken waarin zij aangeven welke culturele instellingen in aanmerking zouden moeten komen voor ondersteuning. Het voorstel hiervoor is naar verwachting in juli 2021 klaar. Rond september 2021 is bekend hoe het geld verdeeld wordt.
De maakindustrie is divers en varieert van creatieve ambachtelijke bedrijven, zoals het maken van kleding, tot aan 3D-printen en hightech bedrijvigheid. In de afgelopen jaren was er sprake van een groei van de maakindustrie, met name in de stad. Zo nam het aantal banen tussen 2009 en 2019 met circa 8% toe, blijkt uit cijfers van LISA, het werkgelegenheidsregister van Nederland. Bedrijven in de maakindustrie vestigen zich in toenemende mate bij voorkeur nabij consumenten. In de afgelopen periode vond een verschuiving plaats van bedrijventerreinen naar gemengde gebieden in de stad. De realiteit is echter dat met name de ambachtelijke maakindustrie de stad uit wordt gedrukt. Dit komt door de transformatie van diverse werklocaties in de stad naar woningen en de stijgende prijsniveaus voor locaties. Terwijl de maakindustrie groeit en steeds vaker lokaal actief is, verkeren de verkopende winkels in zwaar weer. Combineer die twee daarom, stellen Valérie Noordink en Ellen Scholten van Bureau Stedelijke planning voor. Dat biedt kansen voor zowel het centrum als de periferie van de stad
Vier op de vijf architectenbureaus hebben last van vertraging bij de overheid als gevolg van de coronacrisis. Vertraging bij onder meer bestemmingsplannen, vergunningen en welstand leidt tot moeilijkere besluitvorming bij opdrachtgevers en hollen of stilstaan bij bureaus. Dat blijkt uit de vierde corona-quickscan van de BNA. BNA-directeur Fred Schoorl: “We doen nogmaals een dringende oproep aan gemeenten: houd de plan- en bouwprocessen gaande, dat is cruciaal voor de kwaliteit en het tempo in de woningbouwopgave.”
Het rijk heeft ruim 1,4 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de culturele sector van Zwolle met als doel lokale culturele instellingen en voorzieningen in stand te houden. De Zwolse gemeenteraad heeft op 19 april ingestemd met het voorstel om dit bedrag volledig te besteden aan de culturele sector. De ondersteuning is gericht op makers in de culturele sector (zowel professionals als amateurs en nieuw talent) als op instellingen die het een faciliterende of presenterende rol innemen in de Zwolse culturele infrastructuur. Bijvoorbeeld doordat ze voorstellingen of tentoonstellingen presenteren of atelierruimte verhuren.
Provincies houden onvoldoende toezicht op de wijze waarop gemeenten omgaan met monumenten of archeologische vondsten. Dat blijkt uit een onderzoek van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed. Zo besteedt een beleidsmedewerker erfgoed in Zuid-Holland maar tien procent van de tijd aan het toezicht. Volgens de Inspectie is het toezicht bij alle provincies ‘summier’ opgezet, hanteert elke provincie een andere werkwijze en is er geen zicht op de werking van het monumentenstelsel. Daarnaast komen er weinig signalen van burgers binnen en weten zij niet tot wie zij zich kunnen wenden.
Het is ‘De week van Het Duurzaam Erfgoed’. Speciaal voor deze week bekijkt de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed wat gemeenten aangeven zelf te zien wat nodig is om duurzaamheid van monumenten verder te bevorderen.
Hoe zet je ouderen en cultuurparticipatie binnen je gemeente op de kaart? De zeven deelnemende steden aan het programma Age Friendly Cultural Cities van het Fonds voor Cultuurparticpatie vertellen hoe zij met partners hieraan werken. Op 31 mei ontvangt één van hen, uit handen van juryvoorzitter Hedy d'Ancona, de BNG Bank Lang Leve Kunstprijs.
“Negen jaar geleden had Nederland ruim vijftienhonderd bibliotheeklocaties, inclusief alle mini-vestigingen en afhaalpunten. Twee jaar geleden waren dat er al een kleine vijfhonderd minder. In diezelfde periode zijn er wel meer bibliotheekvestigingen op scholen geopend. Maar die hebben als nadeel dat ze in de weekenden en vakanties vaak dicht zijn. En als nadeel voor de makers van de kinderboeken dat veel van die schoolbibliotheken geen leengeld afdragen.” De helft van de scholen in Nederland heeft geen schoolbibliotheek. En in sommige gemeentes is ook geen gewone bibliotheek. Als je kinderen aan het lezen wil krijgen, is ruime toegang tot boeken wel de eerste vereiste, betoogt Manon Sikkel, kinderboekenambassadeur.
De coronaregelgeving rondom cultuuronderwijs is een onderwerp dat sterk leeft, zo ook in de werkgroep muziekdocenten van het Platform voor Freelance Musici (PvFM) waar het initiatief ontstond om een brief voor burgemeesters op te stellen. In deze brief worden zij opgeroepen om gebruik te maken van hun beleidsruimte om cultuuronderwijs weer toe te staan. De brief is mede-ondertekend door grote belangenorganisaties voor cultuur en cultuureducatie.
Enkele tientallen gemeenten hebben inmiddels een omgevingsvisie vastgesteld, veel gemeenten zijn nog bezig met het inrichten van hun omgevingsvisie. Erfgoed gaat onderdeel uitmaken van de omgevingsvisie. Hoe zorgen de erfgoedspecialisten dat zij in een vroeg stadium aan tafel zitten bij de omgevingsteams? Wat moeten zij doen en wat laten? Hoe kunnen zij zorgen dat het belang van erfgoed effectief in de omgevingsvisie wordt geïntegreerd? Welke aanbevelingen kunnen worden gedaan aan gemeenten die nog werken aan het opstellen van hun omgevingsvisie? Gesprek met erfgoed- en ruimtespecialisten van de vier gemeenten Leiden, Stichtse Vecht, Rheden en Zwolle, die ambitieus aan het werk zijn gegaan om erfgoed een plek te geven in de omgevingsvisie.
Het College van Rijksadviseurs zoekt publieke opdrachtgevers met een concrete ruimtelijke ontwerpopdracht voor de Young Innovators 2021. Met dit programma koppelen de Rijksadviseurs jonge, talentvolle architecten, interieurarchitecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten aan grote ruimtelijke opgaven als klimaatadaptatie, energietransitie, duurzame verstedelijking & mobiliteit en transitie van de landbouw. Om de ontwerpprojecten zo toepasbaar mogelijk te maken, gaat het College coproducties aan met partijen die als mede-opdrachtgever optreden. Dit kunnen partijen zijn als een Rijksuitvoeringsdienst, een provincie, een waterschap of een gemeente. Daarnaast worden zes Young Innovators gekozen. Van een co-opdrachtgever wordt o.m. verwacht : een budget à 12.500,- euro voor het honorarium voor de Young Innovators. Het College van Rijksadviseurs neemt de kosten voor de organisatie van het traject op zich. Aanmelden kan tot 3 mei.
Theaterfestival De Parade ontvangt dit jaar noodsteun vanuit de vier vaste speelsteden Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam. De steun zal vooral worden gebruikt voor de exploitatie van het reizende festival en de zzp-ers in de organisatie. In totaal krijgt het theaterfestival 425.000 euro vanuit de coronasteunpakketten van Den Haag, Amsterdam en Utrecht. Daarvan is 80.000 euro vrijgemaakt vanuit de cultuur- of festivalbudgetten van Den Haag, Utrecht en Rotterdam. Door deze steun durft het theaterfestival weer te kijken naar een nieuwe editie in 2021. De Parade bereidt zich voor op een aangepaste editie die gemakkelijk op en af te schalen is, afhankelijk van de dan geldende maatregelen. Het festival gaat er vanuit dat de capaciteit 80% lager zal uitvallen dan normaal. Daardoor zal De Parade nog steeds gebruik moeten maken van verschillende subsidies, daarvan zijn nog niet alle uitslagen bekend.
Voor cultuureducatie en cultuurparticipatie zijn de gemeenteraadsverkiezingen de belangrijkste verkiezingen. Hoe kun je de politiek in jouw gemeente overtuigen van het belang van cultuureducatie en -participatie én jouw eigen organisatie. CultuurDeelJe stoomt je in drie videocolleges klaar voor de lokale lobby voor cultuur.
De nieuwe Omgevingswet gaat op 1 januari 2022 in werking. Gezondheid wordt daarin expliciet benoemd. Dat biedt een kans voor gemeenten om gezondheidsbeleid en ruimtelijk beleid te verbinden en te borgen in hun omgevingsvisie en -plan. Er is extra aandacht nodig voor gebieden die minder scoren qua leefomgeving. Vooral in de wijken voor inwoners met een lagere sociaaleconomische status is nog veel te winnen in termen van gezondheid. Maar hoe doe je dat? Het stimuleringsprogramma GezondIn (een initiatief van Pharos en Platform31, met financiering van het ministerie van VWS) voerde een quickscan uit onder 15 recente gemeentelijke omgevingsvisies en haalde lessen op bij vijf gemeenten die het thema gezondheid op verschillende manieren in hun visie hebben uitgewerkt: Deventer, Gennep, Maastricht, Súdwest-Fryslân en Zwolle. Vijf aandachtspunten voor een gezonde visie.
Amare is het langverwachte nieuwe huis voor cultuur, educatie, events en ontmoeting in Den Haag. Na een langdurige aanloop is de bouw bijna voltooid en staat de officiële opening in september gepland. Hoe zag het ontwikkelproces van de merkwaarden naar de marketingstrategie eruit? Cultuurmarketing sprak met Mieke Beljaarts, hoofd marketing en communicatie bij Zuiderstrandtheater.
Stand van zaken implementatie van de Omgevingswet, dd. 1 april 2021
Diverse natuur- en tuinorganisaties doen een oproep aan gemeenten om meer aandacht aan groen te besteden in de verkiezingsprogramma’s voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2022. In het manifest 'Iedereen Heeft Recht Op Een Groene Leefomgeving!' bieden zij ondersteuning aan om de partijprogramma’s groene handen en voeten te geven.
Mensen met een lage sociaaleconomische status wonen niet altijd in de meest groene en gezonde wijken. Daar kunnen gemeenten iets aan doen. In de nieuwe Omgevingswet die op 1 januari 2022 in werking gaat, wordt gezondheid expliciet benoemd. Gemeenten hebben grote vrijheid om zelf invulling te geven aan de uitwerking daarvan. Dat geeft ruimte om aan te sluiten op lokale opgaven en te komen tot een maatwerkaanpak.
De lokale uitvoeringskracht in het fysiek domein kraakt en piept, blijkt uit onderzoek dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) door BMC liet uitvoeren. De rode draad van het onderzoek dat de VNG liet uitvoeren: de benodigde capaciteit en financiële middelen volstaan absoluut niet. Gemeenten krijgen er taken bij zonder voldoende financiën. Ook het gebrek aan gelijkwaardige samenwerking tussen de overheden draagt niet bij aan de gemeentelijke uitvoeringskracht. Beleid en regelgeving zijn daardoor niet afgestemd op de uitvoering, is de conclusie van de onderzoekers. Verder blijkt dat het datagedreven werken in gemeentelijke organisaties nog onvoldoende is ingebed. Data zijn versnipperd, sectoraal en niet digitaal. De onderzoekers concluderen dat de gevolgen van de oplopende tekorten in het sociaal domein en de coronacrisis een extra risico vormen. Met het traject ‘Hoe sterk zijn onze schouders’ wil de VNG beter zicht krijgen op de uitvoeringskracht van gemeenten. Onderdeel van dat traject is het onderzoeksrapport ‘Het kraakt en het piept’ dat BMC onlangs heeft opgeleverd over de uitvoeringskracht in de fysieke leefomgeving. Royal HaskoningDHV deed vervolgens nader onderzoek naar de oorzaken van de haperende uitvoeringskracht bij de thema’s bodem en ondergrond, bouwen en wonen en de invoering van de Omgevingswet.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie nodigt coalities van provincies, gemeenten, gebiedsontwikkelaars, grondeigenaren, energiebedrijven, netwerkbeheerders, voedselproducenten, natuurorganisaties, erfgoedspecialisten en (collectieven van) bewoners uit om samen met ontwerpers te werken aan nieuwe strategische visies of ontwerpvoorstellen voor de transitie van ons productielandschap. Hoe kunnen vanuit een integrale ontwerpbenadering omvangrijke transitieprocessen in het landschap worden aangepakt en de ruimtelijke kwaliteit van het landschap worden verbeterd? Economische, technologische, maatschappelijke, cultuurhistorische en ruimtelijke aspecten grijpen sterk op elkaar in. Dat maakt een nieuwe, meer integrale aanpak noodzakelijk, waarin organisaties uit diverse sectoren samenwerken. Koppeling van verschillende opgaven en multifunctioneel landgebruik kunnen tot nieuwe inzichten leiden. Ontwerpers leveren in dit proces een belangrijke bijdrage. Zij zijn in staat om complexe systemen en grote ketens van een transitieproces in kaart te brengen, de complexiteit van deze grote opgave ontrafelen en begrijpelijk maken. Indien van een aanvraag kan tot en met 20 september 2021. De ontwerpers zijn de hoofdaanvrager en zijn projectverantwoordelijk voor de uitvoering van het ontwerpend onderzoek. Samenwerkende partijen treden op als mede-aanvrager.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie wil ruimtelijk beleid op alle schaalniveaus met elkaar verbinden en versterken en lanceert hiervoor de nieuwe Voucherregling Ruimtelijk Ontwerp. De regeling heeft een looptijd van een jaar en sluit inhoudelijk aan bij de grote opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Het biedt ruimte aan circa 200 innovatievouchers, waarmee decentrale overheden en semipublieke organisaties extra ontwerpkracht kunnen inschakelen bij het verkennen en het versterken van hun beleid. Met de vouchers kunnen zij aan ruimtelijke ontwerpers en onderzoekers een opdracht verstrekken voor een ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van die grote opgaven. De oproep 'Vitale steden en dorpen #1' is de eerste in een reeks van 8 oproepen. De oproep Vitale steden en dorpen #1 richt zich op trends en ontwikkelingen in steden en dorpen waarvan de urgentie als gevolg van covid-19 nog eens extra is toegenomen. De uitdagingen die op steden en dorpen afkomen zijn niet alleen ruimtelijk, maar ook sociaalmaatschappelijk en economisch van aard. Want hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat alle groepen in onze samenleving een woning kunnen vinden en betalen en aangehaakt blijven op sociale netwerken? Wat betekent dit voor de toegang tot werk en inkomen? Hoe maken we in de toekomst onze binnensteden en dorpscentra, die nu gedomineerd worden door horeca, winkels en vertier, tot gemengde gebieden waar verschillende functies elkaar kunnen versterken en ontlasten? Welke belangen spelen daarbij een rol en hoe komen die samen? De samenhang tussen verschillende vraagstukken zal soms een lastig gegeven zijn, maar vaak ook een kans. De open oproep richt zich op decentrale overheden en semipublieke organisaties die extra ontwerpkracht willen inschakelen bij het verkennen van kansen en oplossingen om de vitaliteit van steden en dorpen richting de toekomst te versterken. Zij kunnen samen met ruimtelijke ontwerpers/onderzoekers een voorstel voor een ontwerpend onderzoek van 1-3 maanden indienen waarin zij samen met lokale en regionale partners aan een concrete casus of ontwerpvraag werken. Aanvragen kan vanaf 1 april t/m 30 juni 2021.
De gemeente Amsterdam heeft een plan met voorstellen voor noodsteun nu én hulp straks, als de coronamaatregelen versoepelen en de cultuursector weer kan opstarten. Er is 21,4 miljoen euro voor schadeherstel en hulp bij de herstart gereserveerd. De gemeente kan de schade niet alleen herstellen, dus wordt er samengewerkt met andere partijen, zoals de provincie Noord-Holland en private fondsen en bedrijven. Veel organisaties en makers zijn zwaar getroffen door de coronacrisis. Het totale verlies aan inkomsten in 2020 en 2021 van de kunst- en cultuur sector wordt geschat op 2,5 miljard euro. Volgens onderzoek is herstel pas eind 2023 in zicht. Het totaalbedrag van 21,4 miljoen euro voor het plan bestaat uit: het resterend bedrag van de gemeentelijke steunmaatregel 2020 (€ 5,7 miljoen) en geld uit het 2e steunpakket van het Ministerie van OCW voor de lokale cultuursector (€ 15,7 miljoen).
De gemeenteraad van Den Haag begint een onderzoek naar de problemen bij de bouw van het cultuurcomplex Amare. Het nieuwe onderkomen van het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater, het Koninklijk Conservatorium en het Zuiderstrandtheater valt duurder uit dan gepland en wordt later opgeleverd. In 2014, bij de oorspronkelijke plannen voor het onderwijs- en cultuurcomplex, beloofde het stadsbestuur dat het gebouw nooit duurder zou worden dan 177 miljoen euro. Inmiddels is de rekening opgelopen tot 223,3 miljoen euro. De Haagse Rekenkamer concludeerde afgelopen najaar dat de gemeenteraad onjuist en onvolledig is geïnformeerd door het college.
Het is prima toeven in de regio rond Eindhoven en Helmond, maar qua voorzieningen voor sporten, recreëren en cultuur, mankeert er nogal wat aan. Zo worden een congrescentrum en een festivalpark node gemist. En dus vertrekken inwoners en expats naar elders. De negen gemeenten (Helmond, Eindhoven, Best, Geldrop-Mierlo, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre) in het stedelijk gebied Eindhoven (SGE) hebben een plan gemaakt om het tij te keren. Ze bundelen hun krachten onder de noemer: Groots! Meer voorzieningen en meer ‘thuisgevoel’ zijn noodzakelijk, aldus de samenstellers van het plan. Als de negen gemeenten bij investeringen eendrachtig het voortouw nemen zal dat ‘een gunstig effect hebben op potentiële mede-financiers zoals andere overheden, het bedrijfsleven en allerlei fondsen’. Het plan wordt aan de negen gemeenteraden gepresenteerd. Voor de zomer moeten die zeggen wat ze er van vinden. Mogelijke toekomstwensen zijn: regionale spreiding en verbetering van het cultuuraanbod, een internationaal designmuseum en verbetering van ‘groen en rust’ in de regio. Maar een goede bibliotheekvoorziening vlakbij en vaak open is net zo goed van belang. Net zoals dat unieke, hippe festival dat eens per jaar plaatsvindt. Andere ideeën: Glow breder trekken dan alleen Eindhoven en aleen die ene week en het nadenken over Van Gogh niet alleen aan Nuenen overlaten.
De gemeente Nijmegen steunt de culturele sector met 4,9 miljoen. Dit geld is bestemd om de gevolgen van de coronamaatregelen in 2021 zoveel mogelijk op te vangen en om de culturele sector snel weer op te laten starten. 2,2 miljoen daarvan komt van het rijk. In het Actieplan Cultuur reserveert de gemeente € 3.9 miljoen voor ‘overbrugging en herstel’. Hiervan is € 3,4 miljoen voor de ondersteuning van culturele organisaties die subsidie krijgen van de gemeente en van culturele organisaties die belangrijk zijn voor de Nijmeegse culturele infrastructuur. Het gaat om middelen om de tijdelijke nood te lenigen totdat de eigen inkomsten weer toenemen. Daarnaast is 5 ton beschikbaar om de culturele sector weer snel op te laten starten, onder andere voor nieuwe projecten, opdrachten aan makers en voor culturele amateurorganisaties. Verder reserveert de gemeente 1 miljoen voor het ‘weerbaar en wendbaar’ maken van de culturele sector. Hiermee kan de sector zich op de toekomst voorbereiden met bijvoorbeeld nieuwe werkvormen, presentatievormen en verdienmodellen. De gemeente stimuleert innovatie, samenwerking en kennisuitwisseling, zowel lokaal als regionaal.
Ook amateurverenigingen in Rotterdam kunnen rekenen op extra noodsteun van de gemeente Rotterdam. Eerst kwamen alleen gesubsidieerde organisaties in aanmerking, maar nu kunnen ook privaat gefinancierde culturele organisaties zoals poppodia, filmtheaters, culturele festivals of kunstgaleries rekenen op een extra bijdrage. De noodsteun geldt voorlopig tot en met april en kan tot en met 14 april worden aangevraagd. De noodsteun voor de komende periode komt uit de Rijksbijdrage voor cultuur die eind 2020 is uitgekeerd aan gemeenten. Voor Rotterdam gaat het om een bijdrage van 12,3 miljoen euro.
Op 31 mei 2021 rondt het Fonds voor Cultuurparticipatie het programma Age Friendly Cultural Cities af. Maar liefst 23 steden en 1 regio deden de afgelopen vijf jaar mee. Tijdens deze vierde en tevens laatste slotmanifestatie wordt de BNG Bank Lang Leve Kunstprijs 2020 uitgereikt, waarvoor 7 steden in de race zijn. In de zeven deelnemende steden, Arnhem, Edam-Volendam, Dronten, Houten, Lelystad, Oldenzaal en Roermond, vonden in de afgelopen maanden online lokale manifestaties plaats. Hier lieten de steden zien wat ze bereikt hebben op het gebied van ouderen en cultuurparticipatie en hoe toekomstbestendig ze zijn. Een jury, onder leiding van Hedy d’Ancona, was aanwezig en spreekt op 31 mei haar oordeel uit.
Het kost gemeenten gemiddeld bijna twintig jaar om de invoeringskosten van de Omgevingswet terug te verdienen. Er is ook een scenario denkbaar dat het helemaal niet gebeurt, zo blijkt uit onderzoek van KoksDeVoogd naar de kosten van de stelselherziening Omgevingswet.
De kunst- en cultuursector moet meer stappen ondernemen tegen grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Dat schrijft de Amsterdamse wethouder van cultuur Touria Meliani (GroenLinks) in een verstuurde brief aan de gemeenteraad. Meliani reageert, schrijft ze, op recent verschenen artikelen over grensoverschrijdend gedrag. NRC en Het Parool publiceerden artikelen waarin 28 mannen de directeur van cultureel platform Moam in Amsterdam beschuldigen van aanranding, verkrachting, drogering en gewelddadigheden. Diverse oud-betrokkenen bij Moam-projecten klaagden bovendien over een onveilige werkomgeving. De berichten raakten haar, schrijft Meliani. „Het laat de kwetsbaarheid van (jonge) makers zien en de machtsstrijd die soms in de sector heerst en vreselijke gevolgen kan hebben.” Zij noemt het goed en moedig „dat zij die zich slachtoffer voelen zich uitspreken”. Vanaf april gaat ze gesprekken voeren met vertegenwoordigers uit de cultuursector. Ze wil praten, geeft ze aan, over de noodzaak van een veilige werkomgeving, en hoe alert te zijn op situaties die kunnen leiden tot grensoverschrijdend gedrag.
De ooit zo jonge poldergemeente Dronten is volwassen geworden. Net als andere Nederlandse gemeenten krijgt Dronten in toenemender mate te maken met vergrijzing. Het culturele aanbod had daarmee geen gelijke tred gehouden. Reden genoeg voor de gemeente om mee te doen met het Age Friendly Cultural Cities-programma van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Het is een hele mooie opstap om kunst bij ouderen te introduceren.’
De miljoenen euro's die gemeenten kregen om de lokale cultuursector te steunen in coronatijd liggen op veel plekken nog op de plank. Ook in Zuidoost-Brabant is onduidelijk waar de in totaal overgemaakte 6,6 miljoen precies naartoe gaat. Vooral omdat gemeenten vrij zijn het geld naar eigen inzicht uit te geven. ,,Misschien gaat het in plaats van cultuur wel naar jeugdzorg.”
Het ministerie van OCW stelde 150 miljoen euro beschikbaar aan gemeenten voor noodsteun aan culturele instellingen. De gemeente Den Haag ontvangt hiervan 8,35 miljoen euro. Wethouder voor cultuur van Asten heeft met de sector en de andere grote steden overlegd over de verdeling van het geld. Daarvan wordt 2,5 miljoen gebruikt om de huur van gebouwen, die veel instellingen aan de gemeente moeten betalen, over de eerste zes maanden van dit jaar kwijt te schelden. De gemeente opent bovendien een herstelfonds (2 miljoen euro), waar culturele instellingen compensatie kunnen aanvragen voor geleden financiële schade. “Het is absoluut nodig om dit te doen, anders hebben we straks geen cultuur meer over als de lockdown wordt opgeheven,” zegt van Asten. Volgens de wethouder moeten culturele instellingen, makers, broedplaatsen, galerieën en de amateurkunsten worden geholpen om de gevolgen van de coronacrisis te beperken. “Ik hoop dat uiterlijk deze zomer alles weer gaat draaien,” aldus Van Asten, die de gemeenteraad op 11 maart over het steunpakket heeft geïnformeerd.
Om de culturele sector tijdens de coronacrisis te ondersteunen heeft de gemeente Maastricht een Herstelfonds Cultuur ingericht. Het beschikbare bedrag voor het Herstelfonds Cultuur Maastricht bedraagt 2 miljoen euro. Doel is de culturele en creatieve sector op korte termijn te behouden en heropenen (Haw Pin), en op lange(re) termijn te laten herstellen door het vergroten van de weerbaarheid (Stay Strong). Voor de financiële dekking wordt het volledige bedrag ingezet dat de gemeente Maastricht heeft ontvangen uit het tweede steunpakket van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van het Rijk, aangevuld met het restantbedrag uit het eerste steunpakket.
Het Nijmeegse Valkhofmuseum is gered. De gemeenteraad ging 3 maart akkoord met een reddingsplan van 16 miljoen euro. Aan de steun wordt wel als eis gesteld dat het museum in de toekomst niet meer bij de gemeente aanklopt om gaten in de begroting te dichten. De gemeente koopt het gebouw voor 4,9 miljoen euro. Maar dat geld komt in de loop der jaren terug, omdat het museum huur gaat betalen. Daarnaast betaalt de gemeente 11 miljoen euro mee aan een grondige verbouwing.
De Statenfractie van de PvdA wil zo snel mogelijk weten welke Overijsselse gemeenten geld voor de cultuursector achterhouden. De partij heeft hierover vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten. In totaal is er 150 miljoen euro vanuit de overheid beschikbaar ter ondersteuning van de cultuursector, maar dit komt op veel plekken terecht bij de gemeenten. De landelijke brancheorganisatie Cultuurconnectie luidde daarover eerder de noodklok in Tubantia, ondersteund door onderzoeksresultaten van adviesbureau Berenschot. Het bureau bevraagde in de provincie Utrecht alle lokale overheden over de cultuurcompensatie. Uit die rondvraag bleek dat er vooral in de kleinere tot middelgrote gemeenten veel onduidelijk is over de besteding van dit geld. PvdA-fractievoorzitter Annemieke Wissink noemt dit "ongehoord en onbehoorlijk. Onze culturele sector kraakt in z'n voegen. En dan zijn er gemeentes die het geld dat bedoeld is om het buurttheater te redden gebruiken om stoeptegels te leggen. Dat vind ik echt onfatsoenlijk." Met het bekendmaken van de gemeenten die dit doen, hoopt Wissink dat de provincie druk kan zetten op de gemeenten om alsnog het geld uit te keren aan de culturele instellingen
De zorgen binnen de cultuursector over het goed terechtkomen van 150 miljoen euro coronasteun die het Rijk beschikbaar heeft gesteld aan gemeenten om aan cultuur te besteden zijn terecht, laat adviesbureau Berenschot desgevraagd weten aan NU.nl. Berenschot trekt de conclusie uit meerdere eigen onderzoeken voor diverse overheden over de behoefte aan en besteding van noodsteun aan de cultuursector, en uit inventarisaties voor onder meer de Taskforce Culturele en Creatieve Sector. Het adviesbureau maakt zich op basis van de onderzoeken zorgen of gemeenten de noodsteun van het Rijk wel geheel aan cultuur besteden. Zowel de Museumvereniging als koepelorganisatie Kunsten '92 was in november bezorgd over het feit dat gemeenten het geld in principe voor andere doeleinden kunnen gebruiken. De Vereniging Nederlandse Gemeenten noemde die zorgen toen onterecht. Oormerken, een constructie om dit wel te garanderen, zou het goed terechtkomen van de coronasteun volgens minister van Engelshoven (OCW) alleen maar vertragen vanwege administratieve rompslomp voor gemeenten. Daarom koos ze ervoor om dit middel niet in te zetten. "Er is geen compleet beeld over hoe het gaat, want heel veel middelen zijn nog steeds niet besteed", nuanceert Bastiaan Vinkenburg, sectorleider Kunst en Cultuur van Berenschot. "Maar juist daarom is het nog niet te laat." Vinkenburg noemt de onzekerheid over het goed terechtkomen van de coronasteun voor cultuur, ook bij makers, "een groot probleem, waar nog oplossingen voor worden gezocht".
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) ontving de afgelopen periode veel vragen over de omvang en mogelijkheden van de coronacompensatie voor de lokale cultuur. Om gemeenten te helpen bij het vormgeven van deze steun aan de cultuursector brengt de VNG een informatiegids uit, die in opdracht van VNG door adviesbureau Berenschot is samengesteld. De gids geeft meer duidelijkheid over de hoogte van de coronacompensatie aan gemeenten en de financiële situatie van diverse typen lokale culturele instellingen. De handreiking kwam tot stand in samenwerking met medewerkers van gemeenten, de VNG en uit de cultuursector. De gids heeft aandacht voor de kenmerken van de diverse cultuursector ten aanzien van structuur; financiering en werkgelegenheid, de noodsteun die voor de cultuursector beschikbaar is en de vorm en omvang daarvan; voorbeelden van gemeentelijke steunmaatregelen, ook in relatie tot staatssteun; perspectief voor de cultuursector na de coronacrisis, aan de hand van een scenarioverkenning van Berenschot; agenda’s voor gesprekken tussen gemeenten en het veld over actuele vraagstukken. Verder bevat de gids links naar actuele informatie en goede gemeentelijke voorbeelden.
Edam-Volendam is een gemeente met uiteenlopende mentaliteiten en grote culturele verschillen tussen de kernen. Dat maakt de uitdaging des te groter om voor senioren uit de hele gemeente cultureel aanbod op maat te maken. Met het project Oude Meesters lijkt dat gelukt te zijn. ‘De nieuwe generatie senioren wil niet beziggehouden maar geprikkeld worden.’ De gemeente is deelnemer van het Age Friendly Cultural City-programma van het Fonds voor Cultuurparticipatie
Twentse gemeenten ontvingen vanuit het Rijk vier miljoen extra voor de lokale culturele infrastructuur. Waar blijft dat geld? Waarvoor eind vorig jaar gevreesd werd, lijkt te gebeuren: het geld wordt op de rekening van de gemeenten gestort en blijft daar staan. Het rijksgeld is niet ‘geoormerkt’ en hoeft dus niet per se te worden uitgegeven aan ondersteuning van cultuurinstellingen. Bewust, zei minister van Engelshoven (OCW) op de kritiek: dan kunnen gemeenten zonder veel gedoe zelf zorgen dat het geld op de goede plek komt. „We zien helaas regelmatig dat niet goed gaat”, zegt Jan Brands van Cultuurconnectie. „En dat baart ons grote zorgen.” Hij zit ook in de landelijke taskforce die OCW over het onderwerp adviseert. „Het probleem is dat er op dit geld geen etiket geplakt is. Ja, die miljoenen zijn voor onze sector bedoeld, maar komen bij gemeenten niet als zodanig binnen.” In Almelo en de meeste andere gemeenten vloeit het geld nu rechtstreeks in de algemene portemonnee, waaruit de gemeente van alles kan betalen. De vrees van Cultuurconnectie wordt bevestigd door een onderzoek van het bureau Berenschot. Bastiaan Vinkenburg van Berenschot dook onlangs nog in de wijze waarop cultuurcompensatie in Utrecht, wordt besteed. „Daar blijkt wel uit dat de zorgen terecht zijn”, zegt Vinkenburg. „Vooral kleinere gemeenten worstelen hiermee, omdat cultuur daar minder prioriteit heeft. In grotere steden gaat het redelijk goed.” Navraag bij de Almelose wethouder cultuur Alex Langius leert dat er nog niet echt een duidelijk plan op tafel ligt. Hij bevestigt dat die 441.000 euro inderdaad in de algemene middelen is opgenomen. Net als het geld dat vorig jaar voor cultuur naar Almelo werd overgemaakt. In Enschede wordt volop gewerkt aan een steunpakket voor de culturele sector, meldt verantwoordelijk wethouder Jeroen Diepemaat. Om gemeenten enigszins op weg te helpen, werken Bastiaan Vinkenburg en bureau Berenschot momenteel samen met de VNG aan een gids. „In die gids beschrijven we zo duidelijk mogelijk hoe gemeenten precies met de noodsteun vanuit Den Haag om kunnen gaan. En daar hoort de cultuurcompensatie zeker bij.” De gids moet aan het einde van deze maand klaar zijn.