Het nieuwe museum dat in Almere moet komen, gaat niet voor 2025 open. Dat werd op 26 november duidelijk tijdens de Politieke Markt. Kwartiermaker Denise de Boer gaf een presentatie over de plannen voor het nieuwe museum. De tijd tot en met december 2022 wordt gebruikt om plannen uit te werken en de goedkeuring te krijgen van de gemeenteraad en provincie Flevoland. De drie daaropvolgende jaren worden uitgetrokken voor de ontwikkeling en voorbereidingen voor het museum. Als alles goed gaat en goedgekeurd wordt, moet dan in 2025 begonnen worden met de realisatie van het museum. Voor die tijd kunnen bezoekers van de Floriade wel al de dependance van het museum bezoeken. Op het terrein van de wereldtuinbouwtentoonstelling komt een paviljoen waar bezoekers alvast een voorproefje kunnen krijgen. Studio Ossidiana gaat dat duurzame drijvend kunstpaviljoen ontwerpen.

Museumdirecteuren van acht musea vragen in een open brief in Het Parool de gemeente Amsterdam om kunstenaarsinitiatief W139 te redden van de sluiting die dreigt. Als er niks gebeurt, verliest W139 met ingang van volgend jaar 75 procent van zijn financiering. 'Als plekken als W139 niet meer bestaan, tonen onze musea straks alleen nog maar een gefossiliseerd verleden.' De directeuren doen een oproep voor een extra investering vanuit de lokale overheid en staan paraat om zelf ook te helpen. 'In het belang van het geestelijk welzijn van alle Amsterdammers – kunst voedt de ziel weten we beter dan ooit in coronatijd – mogen we dit niet laten gebeuren.'

Muzee Scheveningen en het nieuw opgerichte Podium Noord hebben een positief advies gekregen om alsnog als Haagse Cultuuranker in aanmerking te komen voor een subsidie in het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2021-2024. Daarbij gaat het om de invulling van de Cultuurankers Scheveningen en Haagse Hout. Voor de openluchttheaterfunctie van het Zuiderparktheater kwam de adviescommissie niet tot een definitieve keuze, omdat zowel de plannen van het huidige Zuiderparktheater en poppodium PAARD niet aan alle criteria voldoen. Het Haagse college neemt op basis van de adviescommissie op 8 december een definitief besluit wie alsnog in aanmerking komt voor de subsidie. Eerder kregen Muzee Scheveningen, het Diamanttheater en het Zuiderparktheater een negatief advies. Hierdoor dreigden de Cultuurankers Scheveningen en Haagse Hout en het Zuiderparktheater in het Meerjarenbeleidsplan Kunst En Cultuur 2021-2024 verloren te gaan. Om dat te voorkomen werd een zogenoemde Open Call uitgeschreven, waarin culturele instellingen alsnog plannen konden indienen om in aanmerking te komen voor een structurele subsidie.

De gemeente Amsterdam komt begin 2021 met een ‘breed herstelplan’ voor de cultuursector. Daarvoor worden de resterende middelen uit de noodkas ingezet, én het budget dat Amsterdam van het Rijk krijgt uit het tweede steunpakket voor de cultuursector. Om het herstelplan vorm te geven en te zorgen dat het geld terechtkomt waar het hardst nodig is, vraagt de gemeente de financiële gegevens en inschattingen van de verliezen van alle culturele instellingen op. Helaas zal het niet genoeg zijn om iedereen te helpen. Daarom blijft Amsterdam in gesprek met het Rijk en de provincie Noord-Holland over extra steun.

De Anton Wachterprijs is gered. Het Centraal Comité 1945 dat de prestigieuze tweejaarlijkse literatuurprijs voor het beste romandebuut organiseert, houdt op te bestaan, maar burgemeester Roel Sluiter van Harlingen beloofde bij de 21ste uitreiking aan Annemarie Haverkamp dat de gemeente zich erover gaat ontfermen. De gemeente Harlingen zal de prijs samen met de lokale bibliotheek en Boekhandel Van der Velde continueren.

De gemeente Den Helder verloor 7 oktober jongstleden een kort geding bij rechtbank Alkmaar, dat aangespannen was door Rob Scholte en zijn advocaten Friedberg & Mahn. Voorzieningenrechter Mr. L.J. Saarloos vonniste dat de kunstcollectie onrechtmatig was verplaatst, van Imming Logistics Fine art BV te Goorn naar BVA Actions in Amersfoort. De rechter bepaalde dat de kunstcollectie terug moet naar Imming. Gemeente Den Helder heeft tot dusver geen gehoor gegeven aan dit vonnis. De in beslag genomen kunstcollectie van het Rob Scholte Museum is na de ontruiming van het museum in april 2018 door de gemeente Den Helder verzekerd bij Raetsheren van Orden BV voor een bedrag van vijf miljoen euro. Oliver Anderson van Stichting Adviesman uit Gorinchem heeft uit de verzekeringspolis van de gemeente Den Helder opgemaakt, dat de verplaatsing van de kunstcollectie automatisch een einde maakt aan de dekking. De gemeente Den Helder stelt dat de collectie gewoon is verzekerd.

De Rotterdamse gemeenteraad is uiterst kritisch over het functioneren van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC), het officiële adviesorgaan van de gemeente. Dat bleek op 26 november bij de stemming over het Cultuurplan 2021-2024, de subsidieverdeling voor de sector die is gebaseerd op advies van de RRKC. „Een heel aantal culturele instellingen” zegt „onjuist” te zijn beoordeeld in het advies, constateert de gemeenteraad in een motie die bijna unaniem werd aangenomen. De gemeenteraad stemde ook voor een onderzoek naar de optimale vorm voor „onafhankelijk Rotterdams cultureel advies”. Er moet in andere gemeenten gekeken worden of andere manieren om subsidie te verdelen beter werken. Tot die tijd wil de gemeenteraad dat de RRKC gaat praten met culturele instellingen over het advies en fouten rectificeert. Verder moeten instellingen vóór publicatie van het advies wederhoor krijgen om te kunnen reageren.

Vanaf 1 januari ontvangen 12 Rotterdamse culturele organisaties financiële ondersteuning vanuit de Impulsregeling Cultuur. Deze nieuwe subsidie van de gemeente Rotterdam is bedoeld voor nieuwe culturele organisaties uit Rotterdam die willen doorgroeien. De organisaties ontvangen de subsidie twee jaar. Voor de komende twee jaar zijn dat: cultureel centrum Buitenplaats Brienenoord, theatergezelschap HipSick, dansschool Misiconi, theatergezelschap Mooi Weer & Zo, theatergezelschap Onderwater Producties, podium en werkruimte Paviljoen aan het Water, expositieruimte RIB Art, filmfestival en filmplatform Roffa Mon Amour, muziekfestival Rotterdam Bluegrass Festival, talentontwikkelingsplatform Talentz Skool, theatergezelschap Theater Macabre en dansgezelschap Teddy Shouldn’t Smoke. Wethouder Kasmi : ‘Met deze nieuwe regeling krijgen ze de financiële middelen om te investeren in hun bedrijfsvoering, publieksbereik en artistieke inhoud. Dat is een mooie opstap om in de toekomst door te kunnen groeien naar subsidie uit het Cultuurplan.’ De impulsregeling wil de flexibiliteit, innovatie en professionaliteit versterken van relatief nieuwe instellingen in de culturele sector. Tegelijkertijd zet de nieuwe regeling een stap naar een meer weerbare kunstensector.

In totaal 40 musea, podia, festivals en andere instellingen krijgen een bijdrage van de provincie Drenthe om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Gedeputeerde Staten hebben €170.000 beschikbaar gesteld voor extra noodsteun om de culturele basisinfrastructuur in de 12 Drentse gemeenten overeind te houden. De gemeenten hebben zelf de instellingen voorgedragen die dit steuntje in de rug krijgen. Op de lijst staan bijvoorbeeld het Shakespeare Theater in Diever, Hello Festival in Emmen en Cultureel café De Amer.

De Amsterdamse Kunstraad heeft op 26 november een gevraagd advies over het Kunstenplan 2021-2024 uitgebracht aan wethouder Meliani, Kunst & Cultuur, en de raadscommissie KDD. Op 16 of 17 december zal de gemeenteraad in haar laatste vergaderingen van het jaar, het kunstenplan vaststellen dat op 1 januari 2021 van start gaat. In het advies doet de kunstraad onder andere uitspraken over de (vernieuwde) regeling bij het AFK en het Cluster Cultuureducatie, dat nu ter besluitvorming voorligt. Daarnaast vraagt de kunstraad in het advies aandacht voor de individuele kunstenaar in tijden van corona en adviseert hij meer financiële steun aan die makers. Bij het advies hoort een notitie over de voortgang van de Amsterdamse Maatschappij voor het Behoud van Kunst en Cultuur (AMBKC), en een rapportage van een vooraanstaand onderzoeksbureau over de impact van corona op de Amsterdamse kunst en cultuursector. Deze notitie en rapportage werden namens het Amsterdams Fonds voor de Kunst en de Amsterdamse Kunstraad uitgebracht.

Het Overleg Amsterdamse Clubs (OAC) vraagt cultuurwethouder Touria Meliani om 6,5 miljoen euro financiële steun. De nachtclubs en poppodia zijn inmiddels al acht maanden gesloten. “We zitten nu al krap, maar als we straks open kunnen en bijvoorbeeld uitgestelde huur moeten terugbetalen, is het geld echt nodig om ons hoofd boven water te houden.” , zegt voorzitter Pieter de Kroon. Tot nu toe is er geen extra steun geweest voor de nachtsector, regelingen als de Tegemoetkoming Vaste Lasten daargelaten. De gemeente Amsterdam is blij dat de financiële schade in kaart is gebracht. De Amsterdamse cultuurwethouder Meliani wil kijken naar nieuwe initiatieven die de clubs kunnen organiseren zodra er versoepelingen zijn, zoals evenementen op grote veilige buitenlocaties. De OAC staat open voor dergelijke evenementen. Ook in Rotterdam is de nood hoog voor nachtondernemers in de cultuur. Maar de Rotterdamse cultuurwethouder Kasmi heeft toegezegd dat vanuit het tweede steunpakket van het Rijk geld gaat naar de uitgaanssector. Hoeveel precies is nog niet bekend

"Een goede omgevingskwaliteit" is naast veiligheid en gezondheid opgenomen in de maatschappelijke doelstelling van de Omgevingswet. Het is voor het eerst dan zo’n brede kwaliteitsdoelstelling zo centraal in een wet is opgenomen. Waar komt deze kwaliteitsdoelstelling vandaan? Hoe heeft zich het waarborgen van kwaliteit in de loop der jaren ontwikkeld? Onder de Omgevingswet krijgen gemeenten de opdracht om de zorg voor de omgevingskwaliteit naar eigen inzicht in te vullen. Hoe dienen gemeenten dit vorm te geven? Wat is de geschiedenis achter de ontwikkeling van het stelsel van omgevingskwaliteit, dat door invoering van de Omgevingswet weer een nieuwe fase ingaat? Adviseur bij Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Wim Mulder stelde samen met de VNG, de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de ‘Handreiking adviesstelsel omgevingskwaliteit’ op.

De gemeenteraad van Rotterdam confronteert Museum Boijmans Van Beuningen met een forse vermindering van de meerjarenbegroting. De beslissing betekent dat het museum tot en met 2024 zeker 2 miljoen euro misloopt. De korting zal het museum pijnlijk raken. Zij komt extra hard aan, omdat Museum Boijmans Van Beuningen langdurig voor renovatie en nieuwbouw is gesloten en daardoor nauwelijks mogelijkheden heeft voor het behalen van inkomsten uit kaartverkoop en overige museumactiviteiten. Directeur Sjarel Ex is verbijsterd dat een omstreden advies van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC) de basis vormt voor de vergaande korting die nu wordt opgelegd. Die vormt een verdere complicatie voor de volgend jaar geplande ingebruikneming van het iconische Depot Boijmans Van Beuningen. In mei 2019 kromp het aantal medewerkers bij Museum Boijmans Van Beuningen al ruimschoots met 36 fte’s. Deze nieuwe korting op de begroting laat nog eens 10 fte’s vervallen. In totaal binnen een ruim jaar ongeveer de helft van het voormalige personeel. Maar ook zal het museum tijdelijke contracten niet verlengen, programma’s verminderen of schrappen en voorgenomen museumactiviteiten en samenwerkingen opnieuw beoordelen op haalbaarheid.

Het Haagse VVD-gemeenteraadslid Det Regts wil dat er een breed onderzoek komt naar het functioneren van Stroom Den Haag, en daarbij moet het toezichthoudende orgaan van de kunstinstelling zeker worden meegenomen. Directe aanleiding tot het verzoek van het raadslid is het vertrek van directeur van Arno van Roosmalen bij Stroom. Maar, zegt Regts in vragen aan het college, waarom is er eerder niet iets gedaan met opmerkingen van de VVD-fractie dat zaken niet in orde waren bij Stroom. Wat heeft het college gedaan met die signalen, die ook kwamen van kunstenaars die afhankelijk zijn van de subsidies van Stroom.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten steunen de culturele instellingen in Noord-Holland met ruim € 11 miljoen. De namen van de instellingen en de bedragen die zij ontvangen zijn bekendgemaakt. Het geld wordt verdeeld onder 35 musea, 17 podia, 7 bibliotheken, 6 festivals en 35 andere culturele instellingen. Een restantbedrag van € 3,5 miljoen blijft beschikbaar voor 2021. Voor de zomer heeft de provincie Noord-Holland een bedrag van € 10 miljoen beschikbaar gesteld om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten. De provincie heeft met de gemeenten besproken welke instellingen ondersteuning kunnen gebruiken. Gemeenten hebben samengewerkt en in regionaal verband culturele instellingen voorgedragen voor een bijdrage uit het fonds. De steun is er om de coronacrisis door te komen. Er staan geen Amsterdamse projecten op de lijst. “Veel Amsterdamse instellingen kunnen een beroep doen op het steunpakket van OCW en het eigen Amsterdamse noodfonds. Daarom is vooral gekeken naar instellingen buiten de hoofdstad. “, aldus een woordvoerder van de provincie

Clubs en poppodia zijn al meer dan acht maanden gesloten, maar lijken nauwelijks op de radar als het gaat om noodsteun en aandacht. Terwijl er veel mensen werkzaam zijn in de nachtcultuur en het dé plek is voor ontmoeting, ontlading en ontdekking. Omdat talentontwikkeling in de nachtcultuursector stilstaat en velen zich laten omscholen, gaat creatief kapitaal en talent verloren, waarschuwen wethouders uit Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.

Directeur Arno van Roosmalen moet weg bij de Haagse kunstinstelling Stroom, meldt NRC. Zijn positie is onhoudbaar na de NRC-publicatie over grensoverschrijdend gedrag door kunstenaar Julian Andeweg, die bij Stroom exposeerde. Van Roosmaken wordt nalatigheid verweten, omdat hij volgens de krant niet accuraat zou hebben gereageerd op een voorval met een kunstenaar in 2009 en het later aan Stroom gemelde geweld van Julian Andeweg jegens vrouwen, waar hij in een email op was geattendeerd. Stroom zelf geeft een andere verklaring voor het vertrek in een bericht op de eigen website. Het bestuur van Stroom was al langer in gesprek met van Roosmalen over de invulling van zijn directeurschap binnen Stroom. Dit gesprek leidde tot de wederzijdse conclusie dat de standpunten hieromtrent zodanig uit elkaar liggen dat een afscheid onvermijdelijk is. “Hoewel de recente (negatieve) media-aandacht weliswaar helemaal losstaat van het inhoudelijke karakter van het gesprek tussen bestuur en de heer Van Roosmalen en van deze beslissing, heeft dit op de organisatie Stroom vanzelfsprekend een grote impact gehad en daarmee het proces tussen het bestuur en de heer Van Roosmalen versneld. “

In heel Nederland schrijven gemeentes rode cijfers en het muziekonderwijs is daar vaak de dupe van. In onder meer Sittard-Geleen, Dantumadiel, Goirle, Bergen op Zoom en Hoogeveen wordt de financiering afgebouwd of helemaal stopgezet. In Goirle gaat het lokale kunstencentrum daarom door als private cultuureducatieschool. In Hoogeveen verdwijnt de lokale muziekinstelling helemaal. Cultuurconnectie, de branchevereniging voor cultuureducatie, stelt op basis van eigen onderzoek dat Nederland in 2007 nog 245 muziekscholen en centra voor de kunsten telde. In 2018 is dat aantal met 121 gehalveerd. Als oorzaak noemt de vereniging fusies tussen centra, maar ook bezuinigingen spelen een rol. “Zeker de laatste jaren, vanaf 2010”, zegt directeur Jan Brands.

Hoewel het broedplaatsenbeleid een van de speerpunten was van het Amsterdamse college van B&W is, werd vorig jaar al besloten het budget van 3,5 miljoen euro met 800.000 euro te korten. Nu komt daar hoogstwaarschijnlijk nog eens een miljoen euro aan structurele bezuinigingen bovenop.Of een nieuw college over twee jaar verder wil met broedplaatsen, valt nog te bezien. Wat wel vaststaat, is dat er broedplaatsen verloren gaan. Dat schrijven Kunstenbond en Platform Beeldend Kunst in een opinie artikel in Het Parool. Ze vrezen dat twintig jaar broedplaatsbeleid op basis van tijdelijkheid en uitdijende gentrificatie op zijn einde loopt. Ze verwijten de gemeente een gebrek aan visie.

Minister van Engelshoven (OCW) heeft op 16 november in een brief aan de Tweede Kamer de 414 miljoen euro aan coronasteun voor de culturele sector uitgewerkt. Onderdeel van dit tweede steunpakket voor de cultuursector is 150 miljoen euro voor gemeenten om daarmee de lokale infrastructuur te ondersteunen. Het is nodig, zegt het LKCA, om de lokale politiek te activeren om er zo voor te zorgen dat het geld uit het steunpakket ook echt aan cultuur, cultuurparticipatie en cultuureducatie wordt besteed. Omdat de middelen ook aan andere dingen uitgegeven kunnen worden, ondanks het verzoek van de minister om het echt aan cultuur te besteden. Om gemeenteraadsleden te helpen, heeft het LKCA een aantal voorbeeldvragen opgesteld. Plus een aantal ideeën over hoe de coronasteun lokaal kan worden ingezet voor cultuureducatie en cultuurparticipatie.

De gemeente Utrecht biedt twee jaar subsidie aan acht uiteenlopende cultuurinitiatieven uit Utrecht. De initiatieven Appeltaartconcerten, ISM&HEIT, Mooie Woorden, Sounds Like Touch, Pynarello, iona&rineke, Kunstbende Utrecht en Catching Cultures Orchestra hebben een positief advies ontvangen van een onafhankelijke adviescommissie. Ze ontvangen samen 360.000 euro subsidie. De nieuwe subsidieregeling voor twee jaar biedt relatief jonge partijen in de cultuursector de mogelijkheid om laagdrempeliger in aanmerking te komen voor meerjarige ondersteuning.  Deze tweejarige subsidie is een aanvulling op de vierjarige subsidieregeling, die in het kader van de Cultuurnota 2021-2024 wordt verstrekt. “De tweejarige regeling is gericht op het bieden van een basis voor professionele makers en nieuwe culturele initiatieven, waardoor deze zich in continuïteit kunnen doorontwikkelen”, aldus de gemeente.

De Museumvereniging en Kunsten '92 dringen, in hun reacties op het tweede steunpakket, dat op 16 november is aangekondigd door minister van Engelshoven (OCW) is aangekondigd, er op aan dat de € 150 miljoen voor gemeenten via een doeluitkering (= specifiek geoormerkt) voor cultuur beschikbaar wordt gesteld, zodat de middelen ook daadwerkelijk ten goede komen aan makers en instellingen. De VNG zegt in een reactie dat de zorgen vanuit de cultuursector onterecht zijn en onderschrijft het argument van minister van Engelshoven over administratieve rompslomp. "Gemeenten doen er alles aan om geld ook daadwerkelijk daar te laten terechtkomen waar het bedoeld is”. "Gemeenten zijn met 2 miljard euro de grootste subsidieverstrekker aan de culturele sector. Het is juist in ons belang en dat van onze inwoners om culturele instellingen te behouden."

De voorbereiding van de omvangrijke Omgevingswet verloopt niet goed. Er zijn problemen met het nieuwe digitale systeem dat eraan ten grondslag ligt en ook de gemeenten moeten nog veel werk verzetten voordat ze de nieuwe werkwijze kunnen invoeren. Dat concludeert het bureau ICT-toetsing (BIT) in een advies aan minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken). Ondanks de zorgen houdt het BIT vast aan de beoogde inwerkingtreding op 1 januari 2022 van de wet, die het omgevingsrecht moet vereenvoudigen. Ollongren heeft daar ook vertrouwen in. Ze neemt de aanbevelingen over, schrijft ze aan de Tweede Kamer. In de nieuwe Omgevingswet worden tientallen wetten en honderden regels over de inrichting van het landschap gebundeld. Alle lagere overheden gaan dan op dezelfde manier werken met onder meer vergunningen en omgevingsplannen. Dat moet het voor mensen en bedrijven onder meer makkelijker maken om verbouwingen en evenementen te regelen. De wet zou eigenlijk in 2019 ingaan maar is door de complexiteit al twee keer uitgesteld.

Het tweede steunpakket van € 482 miljoen voor de culturele en creatieve sector is bedoeld om makers en artiesten aan het werk te houden. Instellingen hebben de verantwoordelijkheid om werk te generen voor regisseurs, scriptschrijvers, acteurs, ontwerpers, muzikanten, kunstenaars en theatermakers en alle andere makers in de culturele en creatieve sector. Dit steunpakket is een vervolg op het eerste steunpakket van € 300 miljoen voor cultuur voor 2020. Het tweede steunpakket zal ingezet worden in de eerste helft van 2021. Naast de € 482 miljoen is er ook € 40 miljoen extra uitgetrokken voor vrije theaterproducenten. De sector kan ook een beroep doen op de algemene steunmaatregelen (NOW, TVL, Tozo. Naast de verlenging van het eerste steunpakket met nieuwe accenten voor makers en artiesten, volgen nog een aantal nieuwe maatregelen. O.m. Er gaat € 150 miljoen stelt gemeenten in staat om de cruciale lokale culturele infrastructuur te ondersteunen. Tevens komt er € 11,2 miljoen beschikbaar om instellingen die jong talent begeleiden, te ondersteunen voor een half jaar. Het gaat om instellingen waarvan de activiteiten een positieve beoordeling kregen van de Raad voor Cultuur of één van de zes rijkscultuurfondsen, maar waar geen budget voor beschikbaar is. Minister van Engelshoven (OCW) stuurde op 16 november een brief over het tweede steunpakket aan de Tweede Kamer.

Zo’n tien musea verwachten binnen een half jaar definitief te moeten sluiten door de coronacrisis. Ongeveer een kwart van de musea melden dat ze voor hoogstens twaalf maanden nog vertrouwen hebben in hun voortbestaan. Ondanks overheidssteun verwacht een aantal musea het niet te gaan redden. Terwijl de overheid ruimhartige steun heeft geboden komt het geld niet altijd daar terecht waarvoor het bedoeld is, doordat de uitvoering van verschillende noodsteunmaatregelen elkaar soms in de weg zit. Een voorbeeld: als een gemeente noodsteun geeft aan een museum wordt die steun vervolgens verrekend met de NOW en komt zo ten goede aan het Rijk. Daardoor kan een museum soms zelfs slechter af zijn dan zónder die gemeentelijke steun. Daardoor kan een museum soms zelfs slechter af zijn dan zónder die gemeentelijke steun. Dit weerhoudt gemeenten van het verlenen van noodsteun aan culturele organisaties. Hetzelfde doet zich voor wanneer gemeenten belastingen aan musea kwijtschelden of als een gemeente de huur verlaagt van een pand waarin een culturele organisatie gevestigd is: ook die goedbedoelde tegemoetkomingen worden verrekend met de steunmaatregel NOW. Dat blijkt uit een enquête van de Museumvereniging. Door de combinatie van én specifieke doeluitkeringen én het niet verrekenen van steunpakketten voor cultuur met de NOW kan het kabinet een impuls geven aan cultuur, stelt de Museumvereniging.

De kosten voor de bouw van het Haagse onderwijs- en cultuurcomplex Amare zijn door het gemeentebestuur steeds lager voorgesteld dan ze in werkelijkheid waren. Dat concludeert de Rekenkamer van Den Haag. Voor het complex, waar volgend jaar het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater, het Koninklijk Conservatorium en het Zuiderstrandtheater in moeten komen, werd in 2014 177,4 miljoen euro beschikbaar gesteld. Dat bedrag werd in 2018 verhoogd tot 210,9 miljoen euro. De Rekenkamer raamt de werkelijke kosten inmiddels op 223,3 miljoen euro. Maar het college informeerde de gemeenteraad daar niet over, terwijl het een informatieplicht heeft

De acht grootste Haagse kunstinstellingen krijgen anderhalf procent minder subsidie dan eerder gedacht. Dat geld komt ten goede aan achttien instellingen die anders geen of veel minder geld zouden krijgen, waaronder Crossing Border, TodaysArt, The Dutch Don't Dance Division, Lonneke van Deth Dans en Theater Branoul en Rabarber. De Haagse gemeenteraad heeft op 5 november ingestemd met een voorstel van de VVD, PvdA en Hart voor Den Haag. De raad brengt daarmee een belangrijke verandering aan in het advies van een speciale commissie voor de verdeling van de subsidies voor de culturele instellingen in Den Haag de komende vier jaar. De Haagse wethouder Robert van Asten (D66, cultuur) had de partijen steeds ontraden het voorstel in te dienen. Hij benadrukte steeds dat de manier waarop de partijen hun plan financierden niet correct zou zijn. De grote instellingen zouden het geld ook niet kunnen missen. Daarnaast zou het juridisch niet in orde zijn en kunnen leiden tot rechtszaken. De indieners bestreden dat laatste. Van Asten wilde het advies van de commissie, op drie uitzonderingen na, volgen. Zo vond hij het Scheveningse museum Muzee te belangrijk voor de wijk, is het Engelstalige theatergezelschap STET belangrijk voor het aanbod voor expats, en bepaalde een legaat dat de gemeente verplicht is Museum Bredius in stand te houden. De wethouder trok daar nog eens 1,8 miljoen euro voor uit, boven op de 56 miljoen euro die voor kunstsubsidies was gereserveerd. Daar kwam, na debat met de gemeenteraad, nog eens vier ton bij. Verder wilde hij niet gaan. Van Asten vreest dat de grote instellingen juridische stappen nemen als zij worden gekort. „Een potentieel risico van een dikke 2 miljoen”, zei hij een dag eerder.

Het reddingsplan van een meerderheid in de Haagse gemeenteraad voor kleine en middelgrote culturele instellingen in de stad, kan leiden tot een claim van ruim twee miljoen euro. Daarvoor waarschuwde de Haagse wethouder Robert van Asten (D66, cultuur) op 4 november tijdens het debat over de verdeling van de cultuursubsidies voor de komende vier jaar. De wethouder wil de komende dagen nog in gesprek met de partijen die het voorstel steunen om hen ervan te overtuigen er niet mee in te stemmen, zei hij na afloop van de discussie. Op 5 november wordt er gestemd over het plan. Dan moet blijken of de ruime steun overeind is gebleven. Dutch Don't Dance Division, Lonneke van Leth Dans en Crossing Border zijn de instellingen die het meest gaan profiteren van de operatie waarbij een flinke meerderheid in de Haagse gemeenteraad toch geld naar kleinere en middelgrote culturele organisaties wil laten gaan.

André Rieu en zijn orkest krijgen volgend jaar de gelegenheid om meer concerten te geven op het Vrijthof in Maastricht dan eigenlijk was toegestaan. De gemeenteraad  van Maastricht gunt de violist een kans om de financiële schade door de coronacrisis te compenseren. Dat bleek op 3 oktober toen met een meerderheid van stemmen de raad instemde met het plan om acht dagen extra in te ruimen voor de concerten van André Rieu. Hij mag nu in 2021 van 30 juni tot en met 25 juli optreden op het Vrijthof. In totaal wordt het aantal optredens hiermee opgerekt van twaalf naar twintig.

“Amsterdam is uniek vanwege zijn lange traditie van tegencultuur aan de rafelranden van de stad, zoals Garage Noord, Nieuw en Meer en Sexyland,” stelt cultuurwethouder Touria Meliani. “Op deze plekken ontstaat spontaan kunst, kunnen mensen zichzelf zijn en wordt cultuur gezamenlijk beleefd, zonder onnodige bemoeienis van buitenaf. Met de Expeditie Vrije Ruimte willen we dit soort plekken beschermen en in de toekomst meer ruimte geven.” De gemeente Amsterdam gaat in de komende tijd tien tot twintig locaties al dan niet tijdelijk beschikbaar stellen voor initiatieven van burgers. Met de groei van de stad wordt ruimte voor dit soort initiatieven steeds schaarser.

Een ruime meerderheid in de Haagse politiek wil dat een flink aantal kleinere culturele instellingen waarvan de subsidie zou worden geschrapt, alsnog de komende vier jaar geld van de gemeente blijft krijgen. Daarom houden ze vast een aan voorstel om de grotere culturele instellingen iets minder subsidie te geven en dat vrijgekomen bedrag over de kleinere instellingen, die straks hun subsidie dreigen te verliezen, uit te smeren. Op 4 november tijdens een gemeenteraadsvergadering over de verdeling van het geld komen PvdA en VVD met een voorstel daartoe en die partijen zeggen nu steun te hebben van Hart voor Den Haag, GroenLinks, HSP, Partij voor de Dieren, NIDA en de Partij voor de Toekomst. Daarmee lijkt die ruimte meerderheid van de raad in aanvaring te komen met wethouder Robert van Asten (D66, cultuur). De wethouder staat op het standpunt dat de gemeenteraad niet kan tornen aan een advies van een speciale commissie over de verdeling van de subsidies omdat dit mogelijk juridische en financiële consequenties heeft voor de gemeente Den Haag.

Op 2 november begint het jaarlijkse literatuur- en muziekfestival Crossing Border in Den Haag, dat dit jaar tot en met 8 november zal duren. In die week wordt ook duidelijk of dit na 28 jaar de laatste keer is. Want de gemeente Den Haag neemt deze week een definitief besluit over het voorstel van de adviescommissie om de subsidie te staken. Omdat het festival dit jaar alleen online plaatsvindt, de schrijvers en musici treden op zonder publiek, zou het een weinig glorieus slotakkoord zijn. „Het is sowieso een spannende week”, zegt Michel Behre, directeur van Crossing Border. „Het kan ook zijn dat er dinsdag een lockdown komt, waardoor alle theaters sluiten.” Behre : „De wethouder heeft een technocratische manier van naar kunst kijken. Hij praat over participatie, het middensegment, maar je wil het toch gewoon over kunst hebben? De kern van de zaak is dat je artistiek-inhoudelijk de boel op orde moet hebben.” Op basis van bezoekcijfers en aandacht in de (internationale) pers zit dat volgens Behre wel goed, en dat wordt in het advies erkend. „Wij willen een mooi festival maken, de gemeente wil cultuur goed brengen, je bent allemaal van goede wil. Je kunt toch niet een heel festival elimineren op basis van bedrijfsvoering?”

De gemeente Utrecht trekt 3 miljoen euro uit om instellingen in de cultuur- en erfgoedsector te helpen die financiële schade hebben opgelopen door de uitbraak van het coronavirus. De gemeente bood al eerder financiële steun, toen de sector in het voorjaar vanwege het coronavirus de deuren moest sluiten. De noodsteun geldt voor instellingen die van groot belang zijn voor de stad. Met de steun kunnen zij de resterende tekorten voor 2020 compenseren en doorgaan met hun (herziene) activiteiten. De noodsteun is in eerste instantie gericht op gesubsidieerde instellingen. Daarnaast kunnen niet-gesubsidieerde instellingen zonder winstoogmerk deze noodsteun aanvragen, zolang de gemeente niet de enige partij is die bijdraagt. Deze instellingen moeten minstens 25 procent van de aangevraagde noodsteun ontvangen van andere partijen. Zo kan de gemeente zien dat er draagvlak is voor de instelling.

Provincie Noord-Holland heeft samen met de Noord-Hollandse gemeenten plannen gemaakt voor het provinciale noodfonds van 10 miljoen euro. De verwachting is dat dit najaar 100 instellingen financiële ondersteuning krijgen. Een restantbedrag blijft beschikbaar voor 2021. Vanuit Noord-Holland Noord zijn door 14 gemeenten 47 instellingen voorgedragen voor een bedrag van € 3.120.000 (provinciaal budget). Inclusief 35% gemeentelijke matching gaat het om een budget van € 4.800.000. Vanuit de MRA gemeenten zijn door 23 gemeenten 53 instellingen voorgedragen voor een bedrag van € 4.072.000 (provinciaal budget). Inclusief de 35% gemeentelijke matching gaat het om een budget van € 6.265.000. In november maakt de provincie bekend welke instellingen een steun in de rug krijgen en hoeveel geld zij ontvangen

In Rotterdam komt het veel voor dat oude gebouwen zoals kantoren, scholen en winkels worden omgezet naar woningen. Ruim een derde van de in 2019 opgeleverde huizen in de gemeente had daarvoor een andere functie. In Rotterdam kregen vorig jaar 1905 oude gebouwen een nieuw leven als woonhuis, het meest van het land. Daarna volgen Amsterdam (1320) en Den Haag (875). Ook Capelle aan den IJssel valt op. Driekwart van de in 2019 opgeleverde woningen had daarvoor een andere functie. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Bijna achthonderd kunstenaars staan in de rij voor een atelierruimte in Rotterdam. Door ‘tegenstrijdig beleid van de gemeente’ dreigt de stad zijn positie als creatieve hotspot kwijt te raken. “Begin dit jaar stonden opvallend veel oude schoolgebouwen in Rotterdam op Funda. De SKAR werd als bieder afgewezen, omdat het voorbehoud van financiering dat zij moet maken niet wordt ingewilligd”, zegt Sandro Setola, voorzitter van Kaus Australis. Zes van de tien kunstenaars behorend tot het collectief Kaus Australis staan aan het einde van deze maand op straat. ,,Het tegenstrijdige beleid van de gemeente maakt het ons bijna onmogelijk. Enerzijds is drie jaar geleden afgesproken dat de gemeente zich zou inspannen voor een verdriedubbeling van het aantal atelierruimtes in de stad, anderzijds wordt in het vastgoed het zoekproces bemoeilijkt. Onder aan de streep worden we er als kunstsector niet veel wijzer van.”, zegt Setola. Sinds een paar maanden worden de antikraakpanden, veelal oude buurtcentra en schooltjes waarin kunstenaars zijn gehuisvest, in een recordtijd door de gemeente van de hand gedaan. ,,Als stichting staan we geregeld buitenspel. Wij leggen niet zomaar 5 of 6 ton op tafel. Zo’n dertig panden hebben we de afgelopen jaren weten te huren van de gemeente en particulieren, maar dat aantal is onvoldoende. De vraag naar atelierruimtes is twee keer zo groot als het aanbod. Als Rotterdam die leuke stad wil blijven, moet de gemeente nu handelen. Anders gaan de kunstenaars elders hun heil zoeken.”, zegt Olof van de Wal, directeur van de SKAR Stichting Kunst Accommodatie Rotterdam

“Hebben alle kinderen in uw gemeente deze toegang? Is muziek of theater in het onderwijsprogramma van de basisscholen opgenomen? Biedt het voortgezet onderwijs creatieve vakken aan? Is het buitenschoolse aanbod toegankelijk voor kinderen van ouders die weinig geld te besteden hebben?”. Cultuurconnectie, Kunstenbond/Ntb en Alternatief voor Vakbond doen een oproep aan gemeentebesturen en raadsleden. Zij maken zich ernstige zorgen over de beperkte toegankelijkheid van kunsteducatie voor jongeren. “Investeer in de toekomst van de jeugd in uw gemeente!”

Amsterdam is nog steeds aantrekkelijk voor beginnende kunstenaars van overal. Er staan bekende musea, er zijn relatief veel galeries en kunstpodia, en de postacademische kunstopleidingen Rijksakademie, De Ateliers en het Sandberg Instituut staan internationaal hoog aangeschreven. Maar de aantrekkingskracht verandert, vinden de kunstinstellingen uit het zgn. middenveld. Dat bestaat uit podia als de Appel, Framer Framed en Stichting NDSM, die beeldende kunstenaars in hun ontwikkeling helpen o.m. door het geven van opdrachten en het organiseren van exposities. Het grootste probleem is de huisvesting van nieuwe kunstenaars die naar Amsterdam komen. Ruimtenood remt niet alleen nieuw talent af, maar brengt ook de kunstpodia zelf in moeilijkheden. Ze moeten regelmatig verhuizen en leven vaak met de onzekerheid van een tijdelijk contract. De instellingen zijn gebaat bij lange termijn subsidiëring

In juli maakte IFFR festivaldirecteur Vanja Kaludjercic bekend dat de organisatie bezig was de plannen van het jubilerende Rotterdamse filmfestival aan te passen aan de gevolgen van Covid19. Eind deze maand verwacht het festival meer duidelijkheid te kunnen geven, zegt een woordvoerder. Onlangs werd bekend dat de gemeente Rotterdam eenmalig 250.000 euro extra subsidie uitkeert voor de komende editie. Dat geld is bestemd voor het jubileumprogramma Cinema Outside Cinema, door de gemeente omschreven als een „opvallend mediageniek programma”. Verspreid over Rotterdam komen er meerdere interactieve en audiovisuele programma’s in de buitenlucht. Deze zijn dag en nacht zichtbaar en door de organisatie van het IFFR speciaal ontwikkeld met de coronamaatregelen in het achterhoofd. „Cinema Outside Cinema moedigt aan tot een verantwoord, fysiek bezoek aan het IFFR en de stad, ook en juist als de coronamaatregelen van kracht zijn”, schrijft het college aan de raad.Want ondanks corona wil de gemeente nog steeds bezoekers en toeristen naar Rotterdam trekken. En het IFFR is een belangrijke trekker. Onlangs publiceerde het festival  cijfers over zijn toegevoegde waarde in 2020 voor de economie van Rotterdam.

De gemeente Den Helder mag een in een depot opgeslagen collectie van kunstenaar Rob Scholte op 12 oktober niet laten veilen. Dat heeft de kortgedingrechter in Alkmaar op 7 oktober bepaald. De gemeente wilde de collectie laten veilen om zo een openstaande schuld van Scholte van ruim een half miljoen euro te kunnen innen. Scholtes advocaten Friedberg en Mahn hebben al eerder beslag gelegd op de kunstwerken van Rob Scholte, omdat hij zijn advocaatkosten niet meer kon betalen. De raadslieden zijn dus de oudste beslagleggers, zegt de rechter, en dus moeten zij eerst de kans krijgen om iets van de goederen te verkopen. De goederen uit het Rob Scholte Museum hadden bovendien niet verhuisd mogen worden van de speciale opslag van het bedrijf Imming in De Goorn naar veilighuis BVA Auctions, oordeelt de rechter.

De provincie en de gemeente Groningen maken zich de komende jaren samen sterk voor een breed en aantrekkelijk aanbod van cultuur in de stad Groningen en ommelanden. Zij vinden cultuur van grote waarde voor Groningen en trekken hier beide ruim 11 miljoen per jaar voor uit. Dat is te lezen in de cultuurnota’s die op 6 oktober zijn vastgesteld. De nota’s volgen op de kadernota cultuur. De basis van de cultuurnota is het advies van de Kunstraad Groningen. Op een aantal punten hebben de provincie en de gemeente andere keuzes gemaakt. Ook de coronacrisis was hierbij van invloed. Instellingen krijgen daardoor bijvoorbeeld een hogere subsidie dan door de Kunstraad wordt geadviseerd. Verder is er goed gekeken naar de subsidieverhoudingen tussen provincie en gemeente.

Met de invoering van de strengere coronaregels, mogen in binnenruimtes maximaal 30 personen aanwezig zijn. Veiligheidsregio’s kregen van het kabinet de mogelijkheid om voor die regel ontheffingen te verlenen in gebouwen ‘die van groot belang zijn voor de regio’. De keuze in Utrecht voor TivoliVredenburg, Stadsschouwburg, Paardenkathedraal en de Jaarbeurs zorgde ook voor discussie. De gemeente Utrecht is nu naar buiten gekomen met documenten die laten zien welke adviezen aan de veiligheidsregio zijn gegeven, want hoe kwam die keuze tot stand?

Architectuur Lokaal analyseerde hoe gemeenten de begrippen omgevingskwaliteit en participatie invullen in hun omgevingsvisie. Het resultaat: gemeenten worstelen met het begrip omgevingskwaliteit, en er is sprake van een parade aan participatievormen: ansichtkaarten, schetsboeken, enquêtes en tekenwedstrijden. Er spreken goede intenties uit de visies, maar de weg is nog lang.

De Kunstraad Groningen roept de provincie Groningen en de gemeente Groningen, vooruitlopend op de bekendmaking deze week van besluiten over de cultuurprogramma’s voor de komende vier jaar, op een ‘extra stapje’ te zetten voor de culturele instellingen in Groningen. Die besluiten zijn gebaseerd op uitgebrachte adviezen van de raad. ,,Alleen met extra middelen kan Groningen een brede en duurzame culturele sector in stand houden.” Afgelopen zomer constateerde de raad een gebrek aan geld om alle positief beoordeelde instellingen te kunnen steunen. Met name de klassieke muziek in Groningen zou hierdoor geraakt worden. ,,Soms vielen ook kwalitatief goed presterende instellingen buiten de boot”, memoreert de raad. De extra middelen zijn ook nodig om de bedrijfsvoering van de cultuursector in Groningen duurzaam te houden. Het gaat daarbij vooral om een eerlijke honoraria.

Poppodium Het Podium in Hoogeveen is vanaf november af te huren via AirBnB. Dat is niet zomaar een ludieke actie, zegt directeur Pieter-Bas Rebers. Het gaat ook om de symboliek van verhuren via AirBnB. „Op AirBnB kun je je huis verhuren als het leeg staat. Ons huis is leeg, neem het over. Het poppodium kan niet op een rendabele wijze publiek ontvangen. Het wordt ons onmogelijk gemaakt om te doen waar we voor staan. Nu wij ons publiek niet gelukkig kunnen maken, proberen we op een andere manier te helpen.” De verhuring is daarmee wat hem betreft vooral een stevig signaal: naar de gemeente Hoogeveen, naar de veiligheidsregio’s en naar het kabinet. Artiesten die Het Podium huren, mogen er wat Rebers betreft ook slapen. Doel van de verhuring is niet per se geld verdienen. „Ik ben al blij als ik een fractie van mijn vaste lasten kan terugverdienen.”, zegt Rebers. Opmerkelijk is dat Rebers tevens directeur is van Theater De Tamboer, waarmee Het Podium een fusie-organisatie vormt. De Tamboer heeft wel ontheffing gekregen.

Gemeenten werken hard aan de transformatie naar de Omgevingswet, maar maken zich zorgen over de kosten van de invoering van de wet. Die zijn hoger dan het ministerie van Binnenlandse Zaken oorspronkelijk schatte. De ledenvergadering van de VNG nam 25 september een motie aan waarin een budgetneutrale overgang naar de Omgevingswet centraal staat.

  Carré, Het Concertgebouw, ITA, DeLaMar Theater, Muziekgebouw, Nationale Opera & Ballet, Melkweg, Meervaart, Paradiso en De Kleine Komedie. Dat zijn de Amsterdamse  instellingen die maximaal 250 bezoekers per voorstelling mogen ontvangen.  Dat heeft burgemeester Halsema op 30 september bekendgemaakt.

In Amsterdam zal slechts ‘een heel beperkt aantal’ culturele instellingen een ontheffing van de gemeente krijgen om de komende weken voorstellingen en optredens te organiseren waarbij meer dan dertig mensen aanwezig kunnen zijn. Dat zei de Amsterfamse burgemeester Halsema op woensdagmorgen 30 september tegen at5. In Rotterdam mogen alle theaters voorlopig meer dan dertig bezoekers per zaal ontvangen, mits ze zich houden aan de huidige protocollen en RIVM-maatregelen. Dat heeft de gemeente Rotterfam de culturele instellingen woensdagmorgen per mail laten weten. Zolang de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond zich nog beraadt over de vraag welke gebouwen ontheffing krijgen, gaan de gemeenten van die regio zich niet strikt vasthouden aan de nieuwe groepsgrootte. De regio verwacht dat de besluitvorming ‘enige tijd’ zal vragen.

Rotterdam krijgt maar een heel klein deel van de landelijke cultuursubsidie. Maar dat heeft de stad ook aan zichzelf te danken. De gemeente Rotterdam durft niet echt te kiezen en te investeren in bijvoorbeeld diversiteit, blijkt nu ook weer uit het gemeentelijke cultuurplan 2021-2024, zegt Hajo Doorn, oprichter en voormalig directeur WORM, theatermaker en bestuurslid bij diverse Rotterdamse instellingen waaronder het HipHopHuis.

De gemeente Rotterdam neemt het advies van de RRKC (Rotterdamse Raad Kunst en Cultuur) niet in zijn geheel over. De RRKC vond dat een deel van de doorgroeiers – culturele instellingen die dit jaar voor de tweede keer zijn opgenomen in het cultuurplan – ruimte verdienen. „Zo’n forse groei vinden wij niet verantwoord”, zegt wethouder Kasmi. Er is geld om door te groeien, maar op een rustiger tempo dan de RRKC voor ogen had. En er is nog een reden. Door de groeiers minder geld te geven dan geadviseerd, blijft er meer geld over voor andere instellingen die van de cultuurraad juist een negatief advies hadden gekregen. De belangrijkste; architectuur. Het stadsbestuur kiest ervoor om toch subsidie te geven aan de Internationale Architectuur Biënnale. „Rotterdam staat bekend als architectuurstad. Dan zou het zonde zijn als we dat verliezen.”, zegt hij. Een van de meest ingrijpende adviezen van de RRKC neemt de gemeente wél over. Zo komt er een einde aan Museum Rotterdam in de huidige vorm. Toch gaat de subsidiekraan ook de komende vier jaar niet helemaal dicht. Museum Rotterdam krijgt 1.700.000 euro per jaar om de collectie te beheren en om de locatie ’40-’45 NU over de Tweede Wereldoorlog, gevestigd bij Coolhaven, open te houden. Dat is ruim een half miljoen meer dan het advies van de cultuurraad. Daarnaast reserveert de gemeente 500.000 euro voor het aanstellen van een ‘kwartiermaker’ die een nieuw concept voor het stadsmuseum ontwikkelt. Nieuw is het bedrag van 2,75 miljoen euro dat de gemeente de komende vier jaar wil uittrekken voor fair pay, een eerlijker vergoeding voor medewerkers, freelancers en artiesten. Het geld wordt verdeeld over verschillende instellingen gebaseerd op hun grootte en de sector waarin zij actief zijn en komt bovenop de toegekende subsidie.

De Vereniging Nederlandse Gemeenten heeft een Model Verordening op de gemeentelijke adviescommissie opgesteld. De aanleiding is dat de taken en bevoegdheden van de huidige monumenten- en welstandscommissies vervallen bij inwerkingtreding van de Omgevingswet. Gemeenten moeten daarom een nieuwe gemeentelijke adviescommissie instellen.

Het uitstel van de Omgevingswet leidt nauwelijks tot minder achterstand bij gemeenten. Nog altijd zegt de helft van hen niet op koers te liggen voor de invoering van de wet per 1 januari 2022, blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en I&O Research.

In de komende vier jaar krijgen 94 culturele instellingen in Rotterdam subsidie. 20 instellingen zijn nieuw op de lijst en 14 groeien door. Daarnaast wordt het culturele aanbod in Rotterdam breder en meer divers. Dat staat in het Cultuurplan 2021-2024. In grote lijnen neemt het college van B&W met het nieuwe Cultuurplan het advies van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur over. Met het Cultuurplan wordt in totaal 85 miljoen euro per jaar verdeeld over culturele instellingen: ruim 40 miljoen euro voor instellingen in het Cultuurplan en 45 miljoen euro voor instellingen in de Rotterdamse Culturele Basis. Daarnaast trekt het college 28 miljoen euro extra uit voor de periode 2021-2024. Dat geld komt onder meer ten goede aan het Cultuurplan en aan eerlijke beloning van medewerkers en freelancers in de sector. Het Museum Rotterdam moet waarschijnlijk aan het eind van dit jaar in zijn huidige vorm de deuren sluiten. Het stadmuseum trekt volgens het college te weinig bezoekers en mist de aansluiting met de veranderde demografie in Rotterdam.

Vernieuwen, maar ook trouw blijven aan je oorsprong. Zo heeft het Zuilens Fanfare Corps zijn imago nieuw leven ingeblazen. Met resultaat: de muziekvereniging werd opgenomen in de Utrechtse cultuurnota 2021-2024. Dat is zéér ongebruikelijk in hafabra-land. Een gesprek met euphoniumspeler Thijs Hazeleger, die sinds 2008 als artistiek leider intensief heeft meegewerkt aan de innovatieslag.

Cultuureducatie en -participatie worden driedubbel geraakt door de coronacrisis. Inkomsten van professionals en organisaties vallen weg, gemeenten bezuinigen en er is te weinig toegang tot steunmaatregelen. Vallen we tussen wal en schip? Overheid, red de sector nu het nog kan.  Bas Verberkt, specialist beleid van het LKCA.

Om als land groener uit de coronacrisis te komen moet er veel meer actie ondernomen worden op bedrijventerreinen, stelt Cees-Jan Pen, voorzitter van de Circular Economy Award. Volgens hem moeten gemeenten en lokale ondernemers ambities omzetten in concrete acties.

Wethouders, ontwikkelaars en ook ontwerpers, stellen normaliter eerst doelen voor een gebied en gaan dan aan de slag om deze te verwezenlijken. Maar vernieuwing door middel van innovatie, komt niet alleen op de tekentafel tot stand. Het gat tussen de gedachte en de realiteit is groot. Uit onderzoek van Christiaan Weiler blijkt dat langdurige praktijkgerichte co-creatie in broedplaatsen, die als een soort prototypes voor gebiedsontwikkeling fungeren, sneller tot innovaties leiden.

Gemeenten, provincies en waterschappen krijgen een tweede steunpakket van € 777 miljoen voor de compensatie van inkomsten die zij mislopen en de extra kosten die zij maken door corona. Dat hebben minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën op 31 augustus laten weten. Met deze steun kunnen lokale en regionale overheden de dienstverlening aan hun inwoners op peil houden. Hiermee komt de totale verleende steun op ruim € 1,5 miljard voor 2020. Gemeenten ontvangen ook nog eens € 60 miljoen en provincies € 8 miljoen om lokale culturele voorzieningen zoals openbare bibliotheken, muziekscholen, musea, filmhuizen en de lokale informatievoorziening te ondersteunen.

De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de maatschappelijke waarde van cultuur voor steden. Atlas voor gemeenten becijferde in een eerste analyse dat de gebruikswaarde alleen in Amsterdam al bijna met tien euro per inwoner keldert. Utrecht en ‘s-Hertogenbosch volgen Amsterdam op gepaste afstand met respectievelijk een min van 5,30 en 4,80 euro per inwoner. Als capaciteit, bezettingsgraad en het aantal voorstellingen afnemen, daalt de gebruikswaarde met name sterk in steden met een groot cultureel aanbod. Daarbij speelt ook het grotere verzorgingsgebied van steden: zij trekken veel bezoekers uit de omgeving. Podiumkunsten hebben meer waarde dan alleen de gebruikswaarde voor bezoekers. Mensen en bedrijven zijn bereid meer te betalen voor een locatie in een stad met een groot aanbod aan podiumkunsten; die zogeheten optiewaarde is het veelvoudige van de gebruikswaarde.

Er komt een tweede steunpakket van 482 miljoen euro voor de door corona zwaar getroffen cultuursector. NRC sprak met minister van Engelshoven (OCW): „We kunnen niet elk verlies compenseren, maar zetten erop in zoveel mogelijk podia open te houden.”

Het kabinet trekt bovenop de algemene steunmaatregelen 482 miljoen euro extra uit voor de culturele sector. Dat werd op 28 augustus bekend. De culturele en creatieve sector kan ook een beroep doen op de algemene steunmaatregelen, zodat er naar verwachting ruim 700 miljoen beschikbaar is voor cultuur. De coronacrisis is nog niet voorbij. Culturele instellingen hebben het moeilijk. Het publiek kan nog niet in grote getalen ontvangen worden, veel voorstellingen zijn afgelast en veel makers zitten zonder werk. Tegelijkertijd lopen de kosten van veel bedrijven en zelfstandigen door. De steun van de afgelopen maanden wordt daarom doorgezet. In een brief informeert minister van Engelshoven (OCW) de Tweede Kamer. Er komt o.m.  nog € 14 miljoen beschikbaar voor een half jaar overbrugging voor instellingen met een positieve beoordeling voor de BIS en meerjarige fondssubsidies, waarvoor geen budget beschikbaar was. € 150 miljoen stelt gemeenten in staat om de cruciale lokale culturele infrastructuur te ondersteunen. Het pakket is een ‘zeer bemoedigend’ signaal voor de ‘diep geraakte’ cultuursector, zegt Jan Zoet,  voorzitter van belangenorganisatie Kunsten ’92.

Het ministerie van OCW heeft van LKCA de resultaten en knelpunten ontvangen die naar voren zijn gekomen in het onderzoek dat is uitgezet onder verenigingen, kunsteducatie-instellingen en zzp’ers. Centraal in het onderzoek stond de vraag welke impact het coronavirus en alle maatregelen heeft op deze doelgroepen. Om het cultuuraanbod in elke gemeente vitaal en toekomstbestendig te houden, roept LKCA op tot aanvullende ondersteuning voor verenigingen, instellingen en zzp’ers. LKCA noemt specifieke maatregelen om de nood voor amateurkunstverenigingen, kunstdocenten en artistiek begeleiders, en kunsteducatie-instellingen te lenigen. LKCA benadrukt de faciliterende rol, die gemeenten kunnen spelen.

Ook de komende vier jaar blijven gemeenten in Noord-Brabant fors investeren in cultuureducatie. 44 van de 56 gemeenten met minder dan 90.000 inwoners geven aan deel te willen nemen aan de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2021-2024. De deelname betekent dat deze gemeenten bereid zijn tot een gezamenlijke investering van 9 ton in cultuureducatie. Ook het Rijk en de provincie Noord-Brabant investeren. Dat komt neer op een jaarlijks totaalbedrag van minimaal 2,5 miljoen euro dat beschikbaar is voor cultuureducatie in het onderwijs. En dat bedrag kan nog verder oplopen.

De gemeente Den Haag stelt een noodfonds van zes miljoen euro in. Eerder trof de gemeente al maatregelen voor de cultuursector door subsidies eerder over te maken en coulant om te gaan met prestatieafspraken. Het bedrag komt volgens wethouder van Asten bovenop de maatregelen van het Rijk, en is bedoeld voor instellingen die de gemeente subsidieert.

De VNG liet onderzoeksbureau AEF ramingen maken naar de gemaakte kosten en gederfde inkomsten van gemeenten als gevolg van de coronamaatregelen. Mocht een tweede piek met coronabesmettingen uitblijven, dan raamt AEF de kosten voor gemeenten in 2020 op een bedrag tussen de € 1,48 en € 1,83 miljard. Mocht het coronavirus later dit jaar toch weer oplaaien dan berekent AEF dat de kosten oplopen naar een bedrag tussen de € 2,26 en € 2,78 miljard. Dit is zonder de bedragen voor de Tozo, GGD’en en Veiligheidsregio’s. Hierover zijn separate afspraken met het Rijk gemaakt. Hiermee is duidelijk dat na de eerste tranche, van € 566 miljoen, er nog veel stappen te zetten zijn om tot een reële compensatie te komen van de kosten en gederfde inkomsten. Zo schatten gemeenten in dat ze tussen de € 282 en € 344 miljoen minder inkomsten halen uit betaald parkeren en tussen de € 203 en € 249 miljoen minder aan toeristenbelasting. Daar staan grote uitgaven tegenover in de sport (€ 187 tot € 228 miljoen) en cultuursector (€ 118 tot € 377 miljoen). De gemeenten schatten dat ze tot juni voor cultuurpodia € 27 tot € 33 miljoen extra kosten hebben gemaakt en voor musea € 5 tot € 6 miljoen.

Het kabinet stelt gemeenten een bevoorschotting van € 60 miljoen beschikbaar om de lokale en regionale culturele sector te ondersteunen. Er is een factsheet beschikbaar die de gemeente helpt de ondersteuning te verlenen in lijn met de Europese staatssteunregels. De compensatie komt via de algemene uitkering in het gemeentefonds beschikbaar aan gemeenten, die op hun beurt subsidie kunnen verlenen aan de culturele instellingen die last hebben van de coronamaatregelen. Factsheet voor gemeentelijke steun aan cultuursector

Het Nederlands Handboek Evenementen Veiligheid bevat een bundeling van regels, richtlijnen en good practices en is het resultaat van een jarenlange samenwerking tussen publieke en private partijen. Versie 1.0 van dit levende document is in gedrukte vorm verstuurd naar burgemeesters en sluit aan op de verleden week uitgekomen Integrale COVID-19 evenementen werkwijze. Het handboek helpt enerzijds de organisatoren van evenementen om te bepalen wat zij aan veiligheid moeten doen en anderzijds gemeenten en adviserende diensten bij het beoordelen van de veiligheidsplannen voor een evenement. Het handboek is voor iedereen ook digitaal beschikbaar.

Het Kunstmuseum Den Haag is teleurgesteld over de hulp die het van de gemeente Den Haag krijgt bij het opvangen van de coronacrisis. Het museum moet een ‘extreem pijnlijk’ beroep doen op de eigen reserves, zegt directeur Benno Tempel, waardoor hij na 2020 nog moeilijk overzichtstentoonstellingen kan maken van het kaliber Mark Rothko en Claude Monet. Om gemeenten te helpen heeft minister van Engelshoven (OCW) 48 miljoen euro gereserveerd. Vanuit die pot kan een gemeente zijn eigen steun aan een instelling verdubbelen – ‘matching’ in jargon. Den Haag heeft 1,4 miljoen euro vrijgemaakt om de zes instellingen in de gemeente te helpen die voor de matching in aanmerking komen. Naast het Kunstmuseum, en het daaraan gelieerde Escher in het Paleis, zijn dat popzaal Paard, het Filmhuis, Museon en het Zuiderstrandtheater. ‘Als de gemeente zes ton meer uittrekt, halen we ook veel meer uit de hulp die het Rijk biedt. De minister beoogt de vitaliteit in het culturele leven na de crisis te waarborgen en bij ons wordt dat nu juist ondergraven.’ zegt Tempel.

Als kunstenaar Rob Scholte zijn schuld aan de gemeente Den Helder niet inlost, wordt zijn kunstcollectie verkocht. Dat heeft de gemeente de kunstenaar gemeld. In april 2018 is het Rob Scholte Museum bij het treinstation in het stadscentrum ontruimd. De kunstcollectie is daarbij in beslag genomen en op een speciale plek opgeslagen. Scholte heeft een schuld van zo’n vijf ton aan de gemeente Den Helder. Hij heeft geen geld om die schuld te betalen.

63 Utrechtse organisaties krijgen de komende vier jaar (2021-2024) in totaal 13,85 miljoen euro aan cultuursubsidies. Een adviescommissie van de gemeente Utrecht beoordeelde 85 aanvragen op basis van de cultuurnota Kunst kleurt de stad en maakte een selectie. Die adviezen en aanbevelingen neemt het college nu over. “Volgens het rapport van de Adviescommissie Cultuurnota zorgen de plannen van 63 Utrechtse culturele organisaties samen voor een kleurrijk, veelzijdig en kwalitatief hoogstaand cultuuraanbod, waarbij er voor iedereen wat te genieten, te beleven of te doen is”, zegt de gemeente.

‘’De vraag is hoe gaan we in Gelderland beleid koppelen aan de benodigde infrastructuur in de toekomst. Dat is een ingewikkelde vraag, want mensen richten zich vaak op behoud van wat er is en minder op wat kan komen. De provincie Gelderland komt in het najaar met een integraal opbouwprogramma om uit de coronacrisis te komen. Daarvan zal cultuur deel uitmaken. Met het oog daarop heb ik de gemeenten uitgenodigd om de komende maanden elk met een visie te komen op de toekomstige eigen culturele infrastructuur en wat ervoor nodig is om een stap vooruit te zetten. Die visies nemen we in het opbouwprogramma.’ Naast rijk en gemeenten springen ook diverse provincies bij om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Zo presenteerde Gelderland op 16 juni een pakket van 7 miljoen euro aan overbruggingsmaatregelen voor kunst- en erfgoedinstellingen. Boekman sprak over het hoe en waarom van de Gelderse noodsteun met gedeputeerde Peter Drenth.

De provincie Noord-Holland stelt 10 miljoen euro beschikbaar om samen met Noord-Hollandse gemeenten culturele en maatschappelijke instellingen overeind te houden. Met gemeenten is geïnventariseerd welke culturele en maatschappelijke organisaties getroffen worden en hoe groot hun nood is. Hoewel de exacte omvang van de schade nog niet bekend is, is wel duidelijk dat die groot is en dat het noodfonds van 10 miljoen niet genoeg zal zijn om alle instellingen te kunnen helpen. Er moeten dus keuzes worden gemaakt. Gemeenten hebben het beste zicht welke instellingen cruciaal zijn voor de lokale en regionale culturele infrastructuur. De provincie heeft daarom aan de gemeenten gevraagd om gezamenlijk in regionaal verband (Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid) een voorstel te maken voor welke instellingen zij een beroep willen doen op het noodfonds.

Het is teleurstellend dat het kabinet geen concrete acties heeft verbonden aan de Kamerbreed gedeelde zorgen over de gemeentelijke financiën. Dat stelt de VNG in reactie op het Kamerdebat van 1 juli , waarin minister Ollongren van Binnenlandse Zaken geen enkele toezegging wilde doen om de financiële nood van gemeenten te lenigen.

Wie de adviezen voor de culturele Basisinfrastructuur (BIS) 2021-2024 van het Rijk en de meerjarige adviezen van grote gemeenten bekijkt, ziet dat actuele beeldende kunst er een weeskind is, verdwaald als een mier tussen reuzen. Dat betreft zowel het aantal instellingen, als de jaarlijks toebedeelde miljoenen. Ook in eerdere adviezen zijn de verhoudingen zoek. Onder verwijzing naar voortschrijdende interdisciplinariteit of (alternatief) naar de Covid-19 situatie die om collegiale solidariteit vraagt, wordt deze ene vraag niet snel gesteld: hoe komt het dat beeldende kunst zo slecht op het netvlies van minister, parlement en wethouders staat? Toch is het een vraag die meer dan ooit relevant is. Beleid neigt naar een generieke aanpak en oplossingen - en daarbij wordt een mier eenvoudig onder de voet gelopen. Een analyse van Nous Faes.

Culturele instellingen en gemeenten tonen zich steeds bewuster van het belang te verduurzamen in de culturele sector. In de afsluiting van de tweede State of Sustainability op 25 juni merkt theatermaker Laura van Dolron op dat we er zo erg van houden ons bewust te worden van een thema als duurzaamheid, dat we dit soms verwarren met iets doen. In het onderzoek dat op de State of Sustainability werd gepresenteerd en de gesprekken die daaromheen geprogrammeerd waren, stond daarom juist het realiseren van verduurzaming centraal. Een verslag.

In het Klimaatakkoord staat dat afspraken over de energietransitie om een goede ruimtelijke aanpak vragen. Dat wordt zelfs genoemd als ‘noodzakelijke voorwaarde voor het halen van de klimaatdoelstellingen’. Hoe de instrumenten van de nieuwe Omgevingswet precies te benutten, is wat acht pilotgemeenten in 2019 onderzochten in een kennistraject. Boxtel, Den Haag, Goes, Groningen, Maastricht, Súdwest-Fryslân, Tilburg en Zoeterwoude presenteerden op 23 juni deze uitkomsten in een digitale slotbijeenkomst, waar zo’n 160 belangstellenden aanwezig waren. Eén van de conclusies: samenwerking tussen de vakwerelden ruimte en energie vraagt tijd en energie, maar loont.

Goede omgevingskwaliteit is één van de drie maatschappelijke doelstellingen van de Omgevingswet. Op dit moment werken alle gemeenten in Nederland aan hun omgevingsvisie, waarmee zij invulling geven aan het begrip 'omgevingskwaliteit'. Ruim 50 gemeenten hebben hun omgevingsvisie vastgesteld. Vanaf 30 juni is de vernieuwde website MijnOmgevingsvisie.nl van Architectuur Lokaal online. Daarop zijn alvast 31 omgevingsvisies te vinden.

Door de coronacrisis staat het atelierbeleid in de Nederlandse steden onder grote druk. Veel kunstenaars en cultuurwerkers kunnen de huur niet meer opbrengen, atelierbeheerders kampen met een liquiditeitsprobleem en gemeenten kunnen of willen niet altijd bijspringen. Bovendien legt de crisis ook al langer bestaande weeffouten in het atelierbeleid bloot. Artikel van freelance onderzoeker Roel Griffioen, die momenteel werkt aan een onderzoek naar modellen voor atelierbeleid in opdracht van Stroom Den Haag.

Culturele instellingen in Rotterdam kunnen meer halen uit hun online aanbod, ook na coronatijd en nu de culturele sector weer meer publiek mag ontvangen. Het online aanbod is niet alleen een aanjager voor een fysiek bezoek aan een museum, van een evenement of het theater, maar voor zestigplussers ook een prima manier om van cultuur te genieten. Dat blijkt uit een onderzoek van Rotterdam Festivals onder ruim 2100 respondenten. Met het onderzoek wil Rotterdam Festivals meer inzicht krijgen in de houding en het vertrouwen van mensen met betrekking tot cultuurbezoek aan instellingen en evenementen in de stad ten tijde van de coronacrisis. Het onderzoek werd uitgevoerd in de periode van 4 tot 18 mei, toen de culturele instellingen nog op slot zaten.

Het college van burgemeester en wethouders van Zwolle geeft een financiële impuls aan de culturele sector in Zwolle. Het geld, in totaal 250.000 euro, is bestemd voor Zwolse culturele initiatieven, cultuurmakers en culturele zelfstandigen. Met het extra bedrag wil de gemeente het culturele leven in Zwolle weer op gang krijgen, zodat zij ook na de crisis kan blijven bijdragen aan de veerkracht en vitaliteit van de stad. Net als veel andere sectoren in de stad is de gehele culturele sector in Zwolle hard getroffen door de coronacrisis. Deze financiële impuls is de tweede in een set van gemeentelijke steunmaatregelen voor de culturele sector. De gemeente en de provincie Overijssel willen ook bijdragen aan het Noodfonds van het ministerie van OCW, waar de grote  Zwolse culturele instellingen De Fundatie, Hedon, Zwolse Theaters en het Fraterhuis aanspraak op kunnen maken.

Op 22 juni is de ontwerpstudie Stad x Klimaat feestelijk afgesloten met de lancering van het boek ‘Het gebouw als watermachine’. In de publicatie worden vijf testlocaties in Amsterdam, Rotterdam en Zwolle belicht: Plekken waar klimaatstresstests wateroverlast voorspellen en waar corporatiewoningen staan die aan een opknapbeurt toe zijn. Deze combinatie was voor de deelnemende ontwerpteams, waar naast architecten ook landschapsarchitecten, waterbouwkundig ingenieurs en experts op gebied van volkshuisvesting en duurzaamheid zitting in hadden, het vertrekpunt. De inspirerende ontwerpvisies die zij hebben uitgewerkt, vormen de kern van het boek. Naast visualisaties worden er ook stappenplannen gepresenteerd, die corporaties of gemeenten handvatten kunnen bieden voor implementatie

Veranderingen in het klimaat maken het belang van klimaatadaptieve gebiedsontwikkeling steeds belangrijker. De gemeente Amersfoort zette voor de herontwikkeling van het stationsgebied een digitale versie van de stad in. Zo kwam zij erachter dat de gebiedsvisie voldoet voor zware regenbuien, hete zomerdagen en de aanwezigheid van voldoende groen.

Op 29 juni behandelt de Kamer onder andere het advies van de Raad voor Cultuur en de aanvullende Rijksondersteuning voor de culturele sector. In het rapport van de Raad voor Cultuur over de culturele Basisinfrastructuur 2021-202 krijgt een aantal podiumkunstgezelschappen een positieve beoordeling, maar een negatief advies omdat ze te weinig budget hebben. Dit leidt tot gaten in de lokale programmering. Het geldt ook voor gezelschappen met een grote spreiding van voorstellingen in het land. Diverse podia hebben hier al op gewezen. De VNG sluit zich hierbij aan. De cultuur wordt, ook lokaal, zeer sterk getroffen door de coronacrisis. Minister van Engelshoven (OCW) verwacht cofinanciering wat niet voor elke gemeente gemakkelijk zal zijn vanwege de eigen financiële problemen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) schat de schade in de tweede periode van 1 juni tot 1 september op ruim €100 miljoen. VNG dringt erop aan om als Rijk snel met een tweede voorschot van € 60 miljoen te komen voor de tweede periode.

Elke vier jaar brengt de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC) een advies uit voor het Cultuurplan, de verdeling van meerjarige subsidies voor kunst en cultuur door de gemeente Rotterdam. Als het aan de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur ligt, komen er straks 21 nieuwe cultuurinstellingen in aanmerking voor een vierjarige subsidie van de stad. Op 17 juni presenteerde de RRKC zijn advies voor het Rotterdamse Cultuurplan 2021-2024. Rotterdam trekt voor het komende cultuurplan 81,7 miljoen euro uit. Voor dat bedrag kwamen 122 aanvragen binnen, waarvan de RRKC er 94 positief beoordeelde. Voor het eerst zette Rotterdam een deel van het kustgeld (43,3 miljoen euro) apart voor acht instellingen die samen de Rotterdamse Culturele Basis (RCB) gaan vormen (vergelijkbaar met de Amsterdamse A-BIS en landelijke BIS). Daarin komen de Doelen, Theater Rotterdam, Luxor Theater, Theater Zuidplein, Museum Boijmans Van Beuningen, het Maritiem Museum, de Kunsthal en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Zij waren in oktober al verzekerd van subsidie, al moesten ze nog wel een aanvraag indien voor een inhoudelijke beoordeling door de RRKC.