07-02-2023

Uit een onderzoek van Sardes in opdracht van LKCA en Stichting Lezen blijkt dat cultuureducatie en leesbevordering goed aan elkaar zijn te koppelen zijn. Beide leergebieden kunnen van elkaar profiteren, waardoor de opbrengst voor leerlingen groter is. Het blijkt goed mogelijk om cultuureducatie en leesbevordering aan elkaar te koppelen. Dat kan op veel verschillende manieren. De voorbeelden uit de publicatie kunnen gebruikt worden als inspiratie. Deze voorbeelden bieden aanknopingspunten voor het op elkaar afstemmen van Cultuureducatie met Kwaliteit en de Bibliotheek op school.

31-01-2023

Leerlingen reageren enthousiast op de opdrachten die voortvloeien uit de twee verschillende tentoonstellingen die momenteel langs de basisscholen reizen in Noord-Brabant. Annelies Wijnen sprak met Anne-Marie Peeters, docent groep 5 op basisschool de Westhoek in Oosterhout over de expositie ‘Mijn plek is een zeepbel’ met werk van Noortje Haegens. De andere reizende tentoonstelling gaat om het kunstwerk ‘I don’t like pink’ van Lidwien van Noorden en heeft als thema ‘Lang leve planeet aarde’ en richt zich op de actualiteit. Inmiddels zijn er met advies van Kunstloc Brabant zes reizende tentoonstellingen ontwikkeld voor Brabantse basisscholen.

26-01-2023

Aan welke knoppen kun je als groepsleerkracht en schoolleiding draaien om het niveau van kunstzinnige oriëntatie te verbeteren? Om hierachter te komen, bekeek een groep onderzoekers bijna 300 wetenschappelijke onderzoeken en rapporten. Diederik Schönau was een van hen en deelt enkele gevonden inzichten.

26-01-2023

Stadsschouwburg Utrecht begint het jaar met een nieuwe samenwerking. Samen met de Brede School Overvecht en ZIMIHC wordt gestart met ‘Stadsschouwburg in de klas’: een onderwijsproject waarin talentontwikkeling, theater- en presentatievaardigheden en wereld- en beroepenoriëntatie centraal staan. Leerlingen van groep 7 of 8 van de basisscholen in Overvecht maken kennis met de wereld van het theater. In tien lessen krijgen de leerlingen een introductie op het vak drama door theaterdocente Elle van der Rijt. Daarnaast maken zij kennis met de verschillende bedrijfsonderdelen van een theater: de rol van de theaterprogrammeur, de impact van theatertechniek op een voorstelling, de marketing en communicatie, de kaartverkoop en de horeca. Daarover komen medewerkers van de Stadsschouwburg in de klas vertellen. De laatste les vindt plaats in de Stadsschouwburg, De leerlingen krijgen een rondleiding door het gebouw en sluiten de lessenreeks af met een performance op het grote podium.

24-01-2023

De dertien basisscholen in de gemeente Boxtel en CultuurBox Boxtel gaan door met programma Lokaal Kunstmenu. Na de eerste vijf jaar heeft elke school nu ook een eigen cultuurcoördinator doe al spil in het cultuuronderwijs werken. De samenwerking tussen scholen en CultuurBox is zo goed bevallen dat voor volgend schooljaar al de discipline beeldend is gekozen. ,,Wij merken dat de basisscholen, ook in het speciaal onderwijs, in hun jaarprogramma bewuste keuzes maken voor kunst en cultuur en daar ook verantwoordelijkheid in nemen”, aldus Gerry Roche, coördinator-intermediair kunst- en cultuureducatie CultuurBox. Roche regelt met haar collega Eefje van Boxtel letterlijk het lokaal kunstmenu: scholen vragen in de eenmaal gekozen discipline om raad en daad en actie van het duo. Volgend schooljaar dus in de discipline beeldend, dit jaar literatuur en dans en er is ook nog muziek, mediakunst, erfgoed en theater. Voor dertien scholen en in totaal zo’n 2.600 kinderen, waar de scholen zelf 7 euro per leerling voor betalen. Roche: ,,Of dat genoeg is? We zijn met elkaar in overleg om het met één euro te verhogen, want ook aan professionele gezelschappen en ZZP’ers hangt een steeds duurder prijskaartje. Het Lokaal Kunstmenu draait sinds vijf jaar naast de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit van het Rijk en de gemeente. ,,Wat wij met het lokale menu aanvullend doen is het betaalbaar maken van professionele voorstellingen en tentoonstellingen doordat scholen de handen ineen te slaan. Als elke school bijvoorbeeld apart een voorstelling in moet kopen is dat te duur. Binnen de door de scholen gekozen discipline kijken wij wat mogelijk is en regelen wij vraag en aanbod. Als de scholen gezamenlijk een voorstelling of tentoonstelling gekozen hebben, regelen wij alles.” Roche en Van Boxtel bieden naast de voorstelling of tentoonstelling een keuzegids aan waarbij de scholen ook aanvullende workshops kunnen boeken, passend bij het programma en de thema’s van de school. CultuurBox werkt daarbij met zoveel mogelijk cultuurmakers uit Boxtel of de directe omgeving, passend en op maat van de school.

24-01-2023

Van 25 januari tot 4 februari zijn het de Nationale Voorleesdagen 2023, het grootste boekenfeest voor kinderen van 0 t/m 6 jaar. Het is de bedoeling dat tijdens deze elf dagen elke dag minstens 15 minuten voor de klas wordt voorgelezen. Ouders kunnen thuis natuurlijk ook mee doen. De Nationale Voorleesdagen is een initiatief van stichting CPNB. Over het doel van de dagen zegt de CPNB op hun website: “Ieder kind wordt blij van voorlezen. Het belang van dagelijks voorlezen aan kinderen is inmiddels bij ons allemaal bekend. Naast het bevorderen van leesplezier, helpt het bij de ontwikkeling van taalgevoel en uitbreiding van de woordenschat. Door veel voor te lezen wek je interesse in geschreven taal en bereid je je kind voor op het toekomstige leren lezen. Dat vertaalt zich uiteindelijk in betere leerprestaties op school. Bovendien ontwikkelen ze naast een beter taalgevoel ook hun empathisch vermogen. Daarom: voorlezen maakt je leuker!” 'Maximiliaan Modderman geeft een feestje' – van Joukje Akveld en Jan Jutte – is het Prentenboek van het Jaar 2023 en staat extra in de schijnwerpers. Hebban.nl sprak de schrijfster en tekenaar over Annie M.G. Schmidt, hun samenwerking en handjes die op vakantie gaan.

12-01-2023

Aan de slag met filmeducatie in de klas... Hoe doe je dat? Om jou als leraar hierin te ondersteunen heeft Sara Bastiaanssen (Medewerker Educatie bij NFF) een aantal tips voor je op een rij gezet.

13-12-2022

Twee jaar geleden startte Mediakunst.tech. Een project van NEMO Science Museum, Oyfo Techniekmuseum, mediakunstenaar Casper de Jong en LKCA. Het doel is om artistiek-onderzoekend vermogen en creatieve vaardigheden van kinderen te stimuleren. Dat gebeurt met binnen- en buitenschoolse activiteiten op het snijvlak van kunst, technologie en wetenschap. Inmiddels zijn er concrete activiteiten ontwikkeld, variërend van spelen met toeval tot en met bellen blazen. Een inhoudelijke terugkoppeling door Bea Ros van het LKCAtelier van 24 november jl.

12-12-2022

Tijdens een congres van COC Nederland en Rutgers over gender- en seksuele diversiteit in het primair onderwijs werd, op 3 november, de nieuwe website queerkinderboeken.nl gelanceerd. Op de website zijn kinderboeken te vinden die gender- en/of seksuele diversiteit als thema hebben of die genderstereotypen aan de kaak stellen. De boeken kunnen leerkrachten, ouders en andere opvoeders helpen om deze thema’s bespreekbaar te maken en om kinderen een inclusiever boekenaanbod te bieden. De website is een uitbreiding van het succesvolle queerboeken.nl, dat zich richt op jongeren vanaf twaalf jaar. Dit project is een samenwerking tussen COC Nederland, de Leescoalitie en IBBY-Nederland en wordt mede mogelijk gemaakt door De Versterking. De Taalunie ging in gesprek met medeoprichters Pim Lammers en Maartje Bolt over het hoe en wat van de website.

12-12-2022

Muziek in de klas is leuk, muziek maken op een echt podium nog leuker. Leerlingen van Helmondse basisscholen mochten op 8 december in de popzaal van de Cacaofabriek laten horen wat ze hebben geleerd. Daar kwamen verdeeld over de ochtend en de middag vierhonderd scholieren op af. Burgemeester Elly Blanksma, ambassadrice van ‘Meer muziek in de klas’, woonde het middagprogramma bij. Tien basisscholen, zowel regulier als speciaal onderwijs, kregen de afgelopen weken les van een student van de Academie voor Muziekeducatie in Tilburg. Tweedejaars studenten van Pabo de Kempel waren hier ook bij betrokken.

12-12-2022

Dertig keer voer dichter Rick Terwindt vorig jaar over het kanaal, waarbij hij 800 kinderen uit Meierijstad meenam. Ze maakten een reis die begon in het verleden, 200 jaar terug toen het kanaal met de spade werd uitgegraven. En het eindigde in het heden, tussen de vijf hoog opgestapelde containers van de terminal van Van Berkel, waar Terwindt milieukundig specialist is. Daar mochten ze na afloop van de excursie één voor één een lege zeecontainer binnenstappen. Als de deur achter ze dicht ging, mochten ze in het donker zeggen wat in ze opkwam. Uitgesproken woorden, gedachten. Over alles wat ze gezien en ervaren hadden. Rick Terwindt noteerde. En maakte er 29 gedichten van, per groep één. Die hingen een tijd in de bibliotheken in Meierijstad. Terwindt beloofde de kinderen van Meierijstad hun eigen dichtbundel bij de viering van 200 jaar Zuid-Willemsvaart. Nu is het klaar. Het heeft een houten kaft, zodat het een écht bewaarexemplaar is. Het boek wordt in ieder geval op 18 december overhandigd aan de gemeente ’s-Hertogenbosch, op de laatste dag van de tentoonstelling Dat Wat Blijft in het Noordbrabants Museum. Deze tentoonstelling gaat over verhalen die kunstenares Monique Broekman heeft opgehaald langs de Zuid-Willemsvaart. De eerste oplage met 200 stuks is beperkt, beseft Terwindt. ,,Dat is niet erg, voor mij is het project geslaagd. Het is ontstaan uit een goede samenwerking met scholen, bedrijven, de gemeente, de bieb en Cultuurkade. En voor ieder kind dat meedeed, is het kanaal gaan leven. Ze zijn gaan nadenken over de geschiedenis, maar ook over duurzaamheid en consumptie. Dan heb ik mijn doel bereikt.”

28-11-2022

Koningin Máxima woonde 23 november in het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum de ondertekening bij van het MuziekAkkoord speciaal onderwijs. In dit akkoord staat hoe het muziekonderwijs binnen vijf jaar verankerd wordt op alle 543 basisscholen speciaal onderwijs. Koningin Máxima is erevoorzitter van de stichting Méér Muziek in de Klas. Het doel van het akkoord is het stimuleren van structureel muziekonderwijs binnen het speciaal onderwijs in Nederland en het Caribisch Gebied. Speciaal onderwijs is bedoeld voor kinderen die vanwege lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperkingen extra zorg nodig hebben, of omdat ze problemen hebben met leren of gedrag. Muziekles kan die groep helpen om beter te leren en te focussen. Ook kunnen kinderen er empathischer en socialer van worden, zegt de stichting. Verder zou muziek hun geheugen en de herkenning van klanken en timing kunnen verbeteren. Hoeveel kinderen in het speciaal onderwijs muziekles krijgen is niet bekend. "We merken wel dat speciaal onderwijs extra aandacht nodig heeft", zegt Méér Muziek in de Klas. Muziekles geven op deze scholen vraagt speciale vaardigheden en er zijn te weinig leerkrachten die die vaardigheden hebben. Er moeten daarom ook meer opleidingsplekken komen. De komende vijf jaar zijn er verder inspiratiesessies, instrumentenpakketten voor scholen en introductielessen op maat. In november start een onderzoek onder scholen voor speciaal onderwijs over de impact van muziekonderwijs.

21-11-2022

Het duo Dorien Nannes en Maud Jacobs uit de onderbouw van de Amsterdamse basisschool Laterna Magica is tijdens de IDFA-Docentendag in Eye Filmmuseum uitgeroepen tot Filmleraar van het Jaar 2022. De vakjury van film- en onderwijsprofessionals vindt hen de meest aansprekende filmdocenten van Nederland. Het is de vijfde editie van Filmleraar van het Jaar die door Netwerk Filmeducatie is georganiseerd, nu voor het tweede jaar in samenwerking met International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) in Eye Filmmuseum. Dorien Nannes en Maud Jacobs zijn gedurende één schooljaar (2022-2023) het boegbeeld voor filmeducatie in het onderwijs, ze winnen een jaarabonnement op Cineville en een Nationale Bioscoopbon ter waarde van 250 euro. Daarnaast winnen zij een bezoek naar een filmtheater of filmfestival naar keuze met hun klas. Ze nemen ook plaats in de jury van de verkiezing van 2023 en mogen als Teacher in Residence bij Netwerk Filmeducatie aan de slag om filmlessen te ontwikkelen voor hun eigen klas en om te delen met andere docenten. Docent aardrijkskunde René van de Veerdonk, Cambreur College in Dongen, werd uitgeroepen tot de publieksfavoriet.

10-11-2022

Welke mogelijkheden zijn er om kunst en technologie te combineren in het basisonderwijs? Hoe stimuleer je hiermee de creativiteit? Tijdens het  LKCAtelier van 24 november presenteert LKCA de tools en activiteiten die hiervoor zijn ontwikkeld en laat zien hoe docenten deze op school, de bso en/of thuis in kunnen zetten

07-11-2022

Tijdens een congres van COC en Rutgers over gender- en seksuele diversiteit in het primair onderwijs is de nieuwe website queerkinderboeken.nl gelanceerd. Op de website zijn kinderboeken te vinden die gender- en/of seksuele diversiteit als thema hebben of die genderstereotypen aan de kaak stellen. De boeken kunnen leerkrachten, ouders en andere opvoeders helpen om deze thema’s bespreekbaar te maken en om kinderen een inclusiever boekenaanbod te bieden. De website queerkinderboeken.nl is een uitbreiding van het succesvolle queerboeken.nl, dat zich richt op jongeren vanaf twaalf jaar.

13-10-2022

Jarenlang stond ‘De Eendengroep’ bij basisschool De Brembocht in Veldhoven. Door een herinrichting van het gebied moest het manshoge kunstwerk van kunstenaar Kees Keijzer wijken. Omdat het er niet meer terugkomt, ging de gemeente op zoek naar een nieuwe plek. ,,Het is een robuust kunstwerk dat ruimte nodig heeft. Je moet het van een afstandje kunnen bekijken. Daarom gaat het deel uitmaken van kunstroute Het Groene Lint dat het centrum van Eersel via een kunstwandelpad met het centrum van Eindhoven verbindt”, zegt Anette Redegeld, beleidsadviseur kunst en cultuur van de gemeente Veldhoven. Omdat de originele kleuren van het kunstwerk niet gedocumenteerd zijn, gaf dochter Anika van de inmiddels overleden Kees Keijzer toestemming om andere kleuren te gebruiken. Brede School Veldhoven schakelde ’t Kunsthuis in om kinderen van de basisschool bij het nieuwe ontwerp te betrekken. Uiteindelijk hebben kinderen van vijf basisscholen hebben hun creativiteit aangesproken voor een nieuwe uiterlijk van het kunstwerk. De kinderern werden begeleid door Nicole Verhoeven en Nicole van Herpen van ’t Kunsthuis. De kunstenaars hebben inmiddels een keuze gemaakt uit de ontwerpen en meegenomen in een definitief ontwerp van ‘De Eendengroep’. Dat is door hen inmiddels ‘Levensketen’ gedoopt. Het tweetal gaat nu ook nog de binnenkant van hun definitieve ontwerp verfraaien. ‘De Eendengroep’ staat in de opslag bij Kunstwacht in Delft. Wie het ontwerp van ’t Kunsthuis op het origineel aanbrengt, is nog onbekend.

10-10-2022

Wat kenmerkt een goede kunstvakdocent, nu en in de toekomst? Samen met het veld werkt LKCA aan actuele beroepsprofielen. Tijdens het LKCAtelier van 22 september brainstormden kunstvakdocenten samen over wat er nodig is om het primair onderwijs goed te bedienen. Een verslag van Bea Ros.

10-10-2022

Op 12 oktober aanstaande brengen 1500 leerlingen voor wie een theaterbezoek niet vanzelfsprekend is voor aanvang van Disney’s Aladdin in het AFAS Circustheater Scheveningen een nummer uit deze musical ten gehore. Deze bijzondere middagvoorstelling wordt mogelijk gemaakt door het gezamenlijke educatieprogramma van ABN AMRO Foundation en het Jeugdeducatiefonds met medewerking van Méér Muziek in de Klas en Jeugdfonds Sport & Cultuur. Dennis Wiersma, Minister van Primair- en Voortgezet Onderwijs en Hans Spekman, directeur Jeugdeducatiefonds, zijn hier ook bij aanwezig. Naast een gastles van ABN AMRO medewerkers met het thema ‘Wat wens ik?’ krijgen alle 1500 leerlingen van 36 verschillende scholen ook een speciaal ontwikkelde muziekles. De les, waarbij ze het nummer Arabische Nacht uit Disney’s Aladdin leren, wordt gegeven door muziekdocenten van Méér Muziek in de Klas. De scholen zijn geselecteerd door het Jeugdeducatiefonds. Het educatieprogramma is een initiatief van ABN AMRO Foundation. De Foundation organiseert programma’s en projecten waarbij hun medewerkers zich actief kunnen inzetten in de maatschappij. Als samenwerkingspartners richten de Foundation en het Jeugdeducatiefonds zich op het vergroten van kansen voor kinderen en jongeren. Zijn de kinderen na de muzieklessen en het musical bezoek enthousiast en willen zij wekelijks musical, zang- of danslessen volgen, maar is er thuis te weinig geld? Dan helpt het Jeugdfonds Sport & Cultuur door het lesgeld te betalen want elk kind verdient het om mee te doen en op een podium te stralen.

06-10-2022

Op 13 oktober organiseren LKCA en Fonds voor Cultuurparticipatie wederom en besloten CmK Meet-Up! met penvoerders. Deze editie geheel online. Centraal staat innovatie binnen CmK. Het LKCAtelier sluit aan bij deze Meet-Up. Want hoe kunnen we de jarenlange ervaring binnen CmK ten goede laten komen aan dit nieuwe programma School en Omgeving?

06-10-2022

De provincie Noord-Brabant heeft besloten om Fontys Kind & Educatie (pabo) subsidie te verlenen voor CLICK., een talentenprogramma voor cultuureducatie. Het talentenprogramma, dat samen met Cultlab is ontwikkeld, heeft als doel om docenten op het gebied van cultuureducatie te ondersteunen in hun ontwikkeling en werkpraktijk in de klas. De werving van basisschoolleerkrachten en kunstvakdocenten voor het talentenprogramma gaat nu van start. Fontys en Cultlab willen met het talentenprogramma ruimte bieden aan professionals die zich in het domein van cultuureducatie verder willen ontwikkelen, om zo cultuureducatie in het basisonderwijs te verbeteren. Het hogere doel is dat alle leerlingen in Noord-Brabant de kans krijgen om in contact te komen met kunst en erfgoed.

03-10-2022

Maak eens een masker, je eigen muziekinstrument of kruip in de huid van een theaterdirecteur. Het is maar een greep uit de uitdagingen die het cultuur-doe-boek van Wonka Podia in totaal 30.000 leerlingen van basisscholen gaat bieden. De Wonka Podia, waarin Parktheater, Speelhuis, Cacaofabriek, Schalm, Hofnar en Kattendans samenwerken, zijn deze week begonnen met de verspreiding van de boeken. Zodat scholieren in Eindhoven, Helmond, Veldhoven, Valkenswaard en Bergeijk thuis of in de klas zelf met cultuur aan de slag kunnen. ,Omdat we willen dat zo veel mogelijk inwoners uit de Brainportregio kunnen genieten. En kinderen zijn natuurlijk de bezoekers van de toekomst”, legt projectleider Monique van den Berg van Wonka Podia uit. Omdat de partners in Wonka Podia kinderen wat educatie willen bieden, maar ze tegelijkertijd ook willen stimuleren naar het theater te gaan, zijn verschillende thema’s in het kleurrijke doe-boek gebundeld. Ieder kind kan daar op zijn eigen niveau mee aan de gang. ,,Bovenbouwers kunnen dat vermoedelijk al behoorlijk zelfstandig. De kleintjes hebben waarschijnlijk wat meer hulp nodig van ouders, broertjes of zusjes of hun leerkracht”, aldus Van den Berg. Ook is er een Wonka-theaterkalender ontwikkeld waarop alle jeugdvoorstellingen van de betrokken theaters in dit seizoen zijn vermeld. Verder geven theatermakers tips en zijn er ook activiteiten bij andere cultuuraanbieders opgenomen in het doe-boek, zoals de bibliotheek.

22-09-2022

Het muziekproject Ready to Rock verzorgt gratis muzieklessen op basisscholen in de regio Helmond. Het bestaat inmiddels zeven jaar en is al die tijd al succesvol. Hoe de leerlingen spelen maakt eigenlijk niet zoveel uit. Het gaat er vooral om dát ze spelen. Een verrijkende ervaring voor kinderen die zonder dit project waarschijnlijk niet zo snel muziekles zouden krijgen. Sanne Tegelaer over het project.

22-09-2022

Hij heeft nogal wat losgemaakt, De Brief van onderwijsminister Wiersma. Ja hoor, wéér een nieuwe aanpak van de curriculumherziening. Wiersma : “Curriculum.nu is nu echt voltooid verleden tijd” en de focus moet liggen op ‘basisvaardigheden’: lezen, schrijven, rekenen, wiskunde en, in tweede instantie, maar ook tot de basis gerekend: digitale vaardigheden en burgerschap. Moeten kunstdocenten vrezen ondergesneeuwd te raken door de geambieerde focus op de zogenoemde ‘basisvaardigheden’ in het onderwijs? De Cultuurkrant peilde de mening van een paar spelers in het veld.

15-09-2022

De meeste muziekverenigingen merken het: het is steeds moeilijker om jeugdleden te vinden en binden. Steeds minder kinderen gaan op muziekles en dat is een zorgelijke ontwikkeling. Want als kinderen niet meer op muziekles gaan, kan straks niemand nog een instrument spelen. Hoe stil wordt het dan in onze dorpen en steden. Maar hoe enthousiasmeer je kinderen voor blaasmuziek? Hoe kom je als muziekvereniging de basisschool binnen? En als je al binnen bent: hoe haal je meer jeugdleden uit de blazersklas? Op die vragen hebben Jennemieke Snijders en haar team van de landelijke basisschoolmethode Muziek & Meer een antwoord gevonden. Zij hebben een speciaal lesprogramma ontwikkeld om harmonie en fanfare te verbinden met de basisschool. Het heet Muziek & Meer HaFa. Daarmee zet je muziekonderwijs en je vereniging op de kaart in de samenleving van nu.

15-09-2022

Op 45 locaties in Nederland hebben cultuurverenigingen een unieke kans om nauwer samen te werken met scholen/scholengemeenschappen te krijgen. Op dit moment loopt er namelijk een aanmeldfase voor het Voorloperstraject Rijke Schooldag. Met dit programma wil het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een schooldag breder aankleden met sport, cultuur, huiswerkbegeleiding en soms ook gezonde voeding. Het uiteindelijke doel is om zo de kansengelijkheid in Nederland te vergroten. Gezinnen met kinderen die krap bij kas zitten kunnen immers minder geld besteden aan een sportvereniging, muziekles of gezonde voeding.

15-09-2022

Het onderwijs is voortdurend in beweging. Dat vraagt flexibiliteit van de professionals, want het vak verandert, de leerlingen veranderen en organisaties veranderen. LKCA speelt in op die veranderingen en wil een toekomstgericht beroepsprofiel van de kunstvakdocent samenstellen. Daar heeft het LKCA hulp bij nodig. Iedereen die werkzaam is in of voor het primair onderwijs of de kinderopvang, dan wprdt uitgenodigd een veldraadpleging op 22 september bij te wonen. Het beroepsprofiel van de kunstvakdocent in het primair onderwijs, inclusief IKC en BSO, wordt momenteel door onderzoeks- en adviesbureau Sardes herzien. De eerste resultaten daarvan worden met collega’s uit de praktijk besproken. Herken je het geformuleerde profiel? Is het relevant? Wat is overbodig en wat ontbreekt er nog?

25-07-2022

Stichting Koorplein Noord-Brabant stelt zich ten doel de kwaliteit van de vocale amateur-muziek bij kinderen en jeugdigen tot ca. 18 jaar in Noord-Brabant te bevorderen. Samen met Stichting Rooi Vol Koren organiseert de stichting op 9 oktober, tijdens Rooi Vol Koren, een optreden van een megakinderkoor in het centrum van Sint Oedenrode. Onder het motto ‘iedere basisschool een schoolkoor’ is aan componist Leo Aussems gevraagd vier liedjes te componeren voor de groepen 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8. Gekwalificeerde muziekdocenten zijn ingehuurd en zullen gedurende vier weken in een wekelijkse muziekles van een halfuur alle groepen hun specifieke lied aanleren. Na vier weken verzamelt de hele school zich om uiteindelijk als één groot schoolkoor op te treden. Iedere groepscombinatie afzonderlijk zingt eerst het eigen lied, om dit vervolgens samen met alle andere groepscombinaties als een vierstemming quodlibet te zingen. Stichting Rooi Vol Koren en Stichting Koorplein Noord-Brabant zijn erg enthousiast om de basisscholen in Sint-Oedenrode dit project als pilot voor de hele provincie aan te mogen bieden.

19-07-2022

Mensen willen van nature leren, schrijft Sanne Scholten, directeur LKCA. Waarom hebben we in Nederland dan zulke slecht gemotiveerde leerlingen? Geef kinderen meer regie en ruimte voor, bijvoorbeeld, zelf iets creëren. Laat cultuureducatie daartoe nou volop kansen bieden …

28-06-2022

De muurbeschildering van de fietstunnel aan de Mgr. Smetsstraat in Dommelen nadert zijn voltooiing. De grauwe tunnelwanden worden opgevrolijkt met tekeningen van kinderen van de plaatselijke basisscholen De Belhamel, Schepelweyen en St. Martinus. Alles in fleurig Delfts blauw. Het is een project onder leiding van de Valkenswaardse kunstenaar Kiek Swinkels. ,,Met als bijzonderheid dat het een harmonisch geheel is van zoveel tekeningen, vervaardigd door zoveel kinderen en inhoudelijk passend bij deze omgeving.’’ De fietstunnel wordt medio volgende maand officieel geopend, samen met alle jeugdige ontwerpers. Het kunstproject in deze N69-tunnel is een gezamenlijk initiatief van de provincie en de gemeente met als doel het verfraaien van beide wanden door bijdragen van basisschoolkinderen uit Dommelen. Als thema’s kreeg de kunstenaar de lokale natuur en de geschiedenis aangereikt. Met als toelichting van de gemeente Valkesnwaard: ‘De reden hiervoor is dat er naar aanleiding van de aanleg van de nieuwe N69 archeologische opgravingen zijn gedaan en er met de Gebiedsimpulsprojecten geïnvesteerd wordt in de natuur en het landschap.’

23-06-2022

Minder dan de helft van de ruim 6.000 basisscholen in Nederland heeft een leescoördinator. Op de scholen met een leescoördinator beschikken de coördinatoren gemiddeld over minder uren per week dan op het rooster staat. Zij komen daardoor tijd te kort om hun taak goed uit te voeren. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting Lezen onder schoolleiders en leescoördinatoren. Juist nu steeds duidelijker wordt om hoeveel expertise het leesonderwijs vraagt, blijkt de positie van de leescoördinator onder druk te staan.

23-06-2022

Kinderen een prachtig muzikaal moment aanbieden, op basis van tekeningen die zij zelf hebben gemaakt. Dat is het project ‘Tekenen voor vrijheid’, dat op 21 juni de eerste editie beleefde in Muziekgebouw Eindhoven. Met het project hoopt het Muziekgebouw andere doelgroepen te bereiken dan die gewoonlijk de concertzaal in Eindhoven bezoeken. Er wordt samengewerkt met steeds andere basisscholen, vooral in de zogeheten ‘krachtwijken’. Twee keer per jaar wordt het georganiseerd. ,Het was prachtig om te zien hoe de scholen het project hebben omarmd”, aldus directeur Edo Righini. ,,En de mensen van onze nieuwe afdeling inclusiviteit en duurzaamheid, speciaal projectleider Jessica Dassen, die het fantastisch hebben uitgewerkt.” Ook het deelnemende gezelschap Fuse begreep volgens Righini gelijk waar het om ging en hadden onmiddellijk ideeën rond het thema. ,,We proberen op een heel speelse manier, door de muziek, door de tekeningen, kinderen een mooi moment te geven en tegelijk ook stil te staan bij deze belangrijke thematiek. Nu - door de oorlog in Oekraïne - actueler dan ooit”, zegt Righini. Door kinderen uit de in totaal 36 klassen van de drie scholen zijn tekeningen gemaakt die later ‘tot leven zijn gewekt’ door een illustrator: een vogel gaat vliegen, een regenboog begint te schitteren. Die film is een heel groot scherm vertoond en het gezelschap Fuse speelde daarbij live muziek. ,,Dit een heel belangrijk project waar ik dan ook onmiddellijk ‘ja’ tegen heb gezegd. Omdat het een unieke kans is voor veel kinderen om een keer naar het Muziekgebouw te gaan en een concert mee te maken, is het thema ongelooflijk belangrijk”, zegt verantwoordelijk docent Sanne de Wert van basisschool Reis van Brandaan. ,,Het is ook leuk dat het klassieke muziek is. De kinderen vonden dat wel een beetje raar: ‘Maar is er dan geen zanger of een rapper?’ Maar ik weet dat het een bijzondere belevenis is, al die verschillende instrumenten… Ik kijk uit naar hun ervaring.”

21-06-2022

Een boek schrijven met 400 kinderen uit vijftien klassen, dat moet een chaos van jewelste worden. Maar niet als de stadsdichter van Meierijstad, Rick Terwindt, dat gaat regelen. Want samen schrijven, dat is nu juist zijn specialiteit. Hij maakte een poëtisch prentenboek samen met 400 kinderen uit Meierijstad, twee jaar geleden : 'Het is nu onderwater later’. Van het boek zijn er al duizenden verkocht en ook prinses Laurentien krijgt er één. Op 20 juni, bij de uitreiking van de Taalheldenprijs, een initiatief van de stichting Lezen en Schrijven, waarvoor Rick Terwindt ook zelf genomineerd is. De stichting heeft Rick Terwindt genomineerd juist vanwege de bijzondere manier waarop hij de samenwerking zoekt in zijn schrijven. Met laaggeletterden schreef hij op een grote muur. En op dit moment werkt hij aan een soortgelijk project als het onderwater-boek, waar geen 400 maar zelfs 800 kinderen uit Meierijstad aan meedoen, met als onderwerp de Zuid-Willemsvaart, die 200 jaar bestaat. Na een vaartochtje mogen de kinderen ieder twee regels tekst zeggen, gedachten die zomaar bij ze opkomen. Terwindt vormt ze vervolgens om tot één gedicht per klas. Die komen straks in de bibliotheek te hangen, en vormen samen een dichtbundel. Ook het prentenboek dat prinses Laurentien straks ontvangt, heeft een vervolg gekregen. Daar is een musical van gemaakt. Zodat de makers die er twee jaar geleden in groep 6 ermee aan de slag gingen, het nu in groep 8 kunnen opvoeren.

13-06-2022

De vaardigheid in begrijpend lezen bij leerlingen in het basisonderwijs (bo) en speciaal basisonderwijs (sbo) is deels nog onder niveau. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een peiling naar leesvaardigheid onder leerlingen van groep 8. Deze peiling is in het voorjaar van 2021 onder regie van de Inspectie van het Onderwijs uitgevoerd. De peiling laat ook zien dat leesplezier en leeszelfvertrouwen kunnen bijdragen aan een grotere leesvaardigheid. Volgens De Leescoalitie bevestigen de resultaten de noodzaak van leesbevordering. Het ministerie van OCW onderkent ook de noodzaak van goed leesonderwijs, leesbevordering en de Bibliotheek op school. In mei publiceerde minister Wiersma in een Kamerbrief zijn opzet voor het Masterplan Basisvaardigheden voor het funderend onderwijs en staatssecretaris Uslu bracht recent een Hoofdlijnenbrief cultuur 2022 uit waarin het belang van leesbevordering en van een bibliotheekvoorziening in elke gemeente benadrukt werden.

09-06-2022

Cultuurcoördinatoren op zowel primair als voortgezet onderwijs doen cultuuronderwijs ‘erbij’, naast hun werk als leerkracht of hun hoofdvak. Niet zo gek dus als in drukke tijden cultuur het onderspit delft. Immers, er moet gerekend worden, er zijn taalachterstanden die weggewerkt dienen te worden en toetsen die gehaald moeten worden. En dan schiet cultuuronderwijs er wel eens bij in. Kortom, het is lastig om cultuuronderwijs ingebed te krijgen in het schoolcurriculum. De training Cultuurcoördinator voortgezet onderwijs, die Kunstloc Brabant afgelopen jaar als pilot heeft georganiseerd, moet de cultuurcoördinator een handje helpen. Ook komend jaar staat deze training weer op de planning. Artikel dat in opdracht van Kunstgebouw door Ludette el Barkany geschreven is en verscheen eerder op de website van Kunstgebouw. Kunstgebouw en Kunstloc Brabant hebben de afsluiting van de training Cultuurcoördinator gezamenlijk georganiseerd voor de deelnemers uit Zuid-Holland en Noord-Brabant. Kunstloc Brabant

02-06-2022

Het Jeugdeducatiefonds en ABN AMRO Foundation gaven SEO Economisch Onderzoek de opdracht om te onderzoeken welke factoren van invloed zijn op de schoolprestaties van leerlingen. In mei werden de resultaten gepubliceerd in het onderzoeksrapport ‘Gevolgen van kansenongelijkheid in Nederland’. Het onderzoek bevestigt het beeld dat ook in Nederland de kansen ongelijk verdeeld zijn. Er bestaan helaas grote verschillen in toegang tot de diverse hulpbronnen en dat heeft grote gevolgen voor de ontwikkelingskansen van kinderen en ook een effect op hun latere inkomen. In het LKCAtelier van 16 juni presenteert onderzoeker Henri Bussink de hoofdlijnen van het onderzoek. Vervolgens vindt er een gesprek plaats over wat er uit het onderzoek naar voren komt in relatie tot cultuureducatie en cultuurparticipatie.

23-05-2022

Vorig jaar heeft het kunstencentrum Waalwijk een proef gedaan met muzieklessen op drie basisscholen in de gemeente. Dat is zo goed bevallen dat nu negen scholen meedoen. Het MuziekAkkoord, zoals het officieel heet, is ondertekend door de scholen en het Kunstencentrum, en medeondertekend door de gemeente Waalwijk, Rabobank De Langstraat en de Lionsclub. Zij sponsoren de muzieklessen. ,,Daarnaast krijgen we een bijdrage van de stichting Meer Muziek in de Klas", zegt directeur van het centrum Francesco van Mierlo. ,,Het streven is dat elk kind op de basisschool een jaar muziekles krijgt", zegt hij. ,,Zo'n twintig lessen van een professionele docent.” Hoe de lessen eruit gaan zien is nog niet bekend, in overleg met de scholen wordt dat bepaald. Het plan is in ieder geval kinderen kennis te laten maken met verschillende instrumenten. Wethouder Dilek Odabasi van Waalwijk is blij met het akkoord

19-05-2022

Als wij met elkaar deze opgejaagde, gepolariseerde, geglobaliseerde, informatiemaatschappij willen ‘overleven’ zonder de hele aarde en elkaar naar de klote te helpen, zullen we anders moeten gaan denken, schrijft Muriël Besemer, hoofd van ITA Academy, de afdeling educatie van Internationaal Theater Amsterdam.. Zij ziet daarbij een belangrijke rol voor theatereducatie. Laat ons vanuit de kunsteducatie de echte vernieuwing in het onderwijs blijven prediken, omdat de toekomstige generaties dat verdienen. Dit artikel verscheen eerder als inleiding bij de speciale editie over theatereducatie van de Theaterkrant (mei 2022) over de ontwikkelingen in theatereducatie. De nadruk gaat van overdracht van kennis en ambacht steeds meer naar ‘menswording’: leerlingen, jongeren, of andere deelnemers de tools geven om door middel van kunst hun leven vorm te geven en te verrijken

19-05-2022

Met het aantreden van een nieuw kabinet zien we dat allerlei ontwikkelingen in een stroomversnelling komen. Omdat door de lange formatieperiode dit kabinet maar drie jaar de tijd heeft om allerlei plannen te realiseren, moet dat ook wel. Zowel op het gebied van het Nationaal Programma Onderwijs als de opzet van de rijke schooldag zijn er de afgelopen tijd belangrijke ontwikkelingen te melden. Ronald Kox, LKCA,  bespreekt ze.

16-05-2022

Minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) heeft op 12 mei 2022 de Kamer geïnformeerd over het Masterplan basisvaardigheden. Met het Masterplan basisvaardigheden spreekt minister Wiersma de ambitie uit om de teruggang van de beheersing van de basisvaardigheden te keren en ervoor te zorgen dat ze aantoonbaar verbeteren. Het masterplan bestaat uit vijf pijlers. De minister wil deze pijlers de komende tijd samen met het onderwijsveld verder uitwerken. Wiersma roept in Masterplan basisvaardigheden op tot sterkere samenwerking tussen onderwijs en cultuursector. Stichting Lezen is verheugd over de belangrijke rol voor bibliotheken en leesconsulenten die zij als partner van het onderwijs hebben bij de leesontwikkeling van kinderen.

12-05-2022

Museum Klok & Peel in Asten lanceert deze maand een bijzonder erfgoededucatieproject voor het basisonderwijs. Het gaat om het online pakket ‘Heavy Metal | Hoor de klokken luiden’ dat door alle basisscholen in Nederland gratis te gebruiken is. het leert kinderen over klokkenerfgoed. In Asten heeft openbare basisschool De Horizon al gefungeerd als pilot. In de voorbije maanden doorliepen ook de groepen 1 tot en met 8 van de Astense R.K. Basischool Voordeldonk het educatieproject met veel plezier. ‘Heavy Metal | Hoor de klokken luiden’ kon tot stand komen dankzij speciale subsidies van het Fonds voor Cultuurparticipatie en het VSBfonds.

12-05-2022

Kinderen die buiten school actief lezen, sport- of muziekles krijgen en wel eens een museum of theater bezoeken, presteren veel beter op de basisschool. Dit zorgt volgens nieuw onderzoek voor ongelijkheid met leerlingen die veel minder toegang hebben tot zulke hulpmiddelen. Op scholen waar kinderen weinig buitenschoolse activiteiten ondernemen, zijn de leerprestaties lager. Dat komt naar voren uit een onderzoek van bureau SEO Economisch Onderzoek onder scholen in heel Nederland. Een brede ontwikkeling, toegang tot voorzieningen en voldoende ontspanning blijken essentieel voor een geslaagde schoolperiode. Daar ontbreekt het nu nogal eens aan. Zo zijn museum- (21 procent) en theaterbezoek (17 procent) exclusieve activiteiten voor hun leerlingen in groep 5, volgens de honderden ondervraagde leerkrachten. Ook heeft slechts 15 procent van de kinderen muziekles, 37 procent heeft minder dan tien kinderboeken in bezit. Ongeveer de helft van alle kinderen bezoekt de natuur. En één op twintig kinderen heeft zelfs thuis geen eigen bed. Eerder bleek al dat de buurt en het gezin waarin kinderen opgroeien invloed hebben op hun kansen in het leven. Het onderzoek ‘Gevolgen van kansenongelijkheid’ laat nu ook zien dat de schoolprestaties daadwerkelijk lijden onder een gebrek aan leerzame activiteiten buiten schooltijd. ,,Er ontstaat ongelijkheid, omdat er grote verschillen zijn in welke mate ouders hun kinderen toegang kunnen bieden tot bijvoorbeeld cultuurbezoeken, kinderboeken of een eigen kamer”, aldus de onderzoekers.

10-05-2022

Onder leiding van de Bredase saxofoniste Naomi Adriaansz wordt het Jazz Project al dik tien jaar gehouden op basisscholen. Iedere keer opnieuw met een muzikale afsluiting in het Chassé Theater. Tot? ,,Tot corona. Twee jaar geleden hebben we de afsluiting moeten annuleren, vorig jaar was het online", zegt Adriaansz. Ze is blij dat het nu weer live in het theater is. ,,Hier kan niks tegen op.” Dit als voorbereiding op het jazzfestival dat met Hemelvaart aftrapt. In twee sessies, één in de ochtend, een ander in de middag, vindt de eindpresentatie plaats. Edine Wijnands met een verslag van de eindpresentatie op 9 mei.

03-05-2022

Kunnen kunstlessen kinderen stimuleren tot kritisch denken? De hedendaagse kunstpraktijk is vaak een platform voor engagement en kritische reflectie, maar bij de kunstvakken in het basisonderwijs worden leerlingen minder vaak uitgedaagd tot kritisch nadenken. Op sommige scholen is kunst vooral een plezierige, om expressie draaiende onderbreking van de schooldag, ter afwisseling van ‘de denkvakken’. Bovendien voelen veel leerkrachten zich onzeker om te werken met hedendaagse kunstwerken in de klas mede omdat actuele kunst een ontoegankelijk en conceptueel imago heeft. Dat imago klopt niet. Het concept authentieke kunsteducatie daagt leerkrachten uit om in de kunstles verbindingen te leggen met hedendaagse kunst en populaire cultuur, omdat daarmee ingegaan wordt op actuele thema’s en vragen. Dit vergroot de toegang en relevantie van actuele, hedendaagse kunst. Hedendaagse kunst- en mediabronnen stonden dan ook centraal in een lesson study die werd georganiseerd door LKCA, Lectoraat Kunsteducatie van de AHK en de Hogeschool van Amsterdam. Hieraan deden leerkrachten van 24 scholen mee, met hun groepen 7 en 8. Tijdens de lessen bekeken en bespraken leerlingen voorbeelden van nepnieuws. Daarna kregen zij de opdracht om hun eigen fake news te bedenken en te verspreiden. De resultaten stemmen hoopvol: leerlingen leren kritischer denken. Maak daarom in de kunstles meer gebruik van actuele bronnen, waaronder hedendaagse kunst, stellen Emiel Heijnen, Claartje van Tongeren en Huub Braam.

28-04-2022

Er valt meer uit een schooldag te halen dan momenteel gebeurt. Door de schooldag te verrijken stimuleer je dat alle kinderen hun talenten ten volle kunnen ontplooien. Wat is er nodig om te komen tot zo’n rijke schooldag? Ronald Kox met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 7 april. Zo’n schooldag biedt meer kansen voor álle kinderen.

26-04-2022

Leraren leveren een onmisbare bijdrage aan de leesopvoeding van kinderen. Onderzoek van marktonderzoeksbureau GfK toont aan dat het overgrote deel van de leraren zich daarvan bewust is. Toch heeft maar iets meer dan de helft van de leraren in het basisonderwijs het gevoel voldoende tijd aan leesbevordering te kunnen besteden. In het voortgezet onderwijs is dat zelfs maar 34%. Verder geeft bijna 70% van de leraren in het basisonderwijs en 80% van de leraren in het voortgezet onderwijs aan extra middelen en ideeën voor leesbevordering enorm op prijs te stellen. De nieuwe campagne Springlezend, opgezet door de Leescoalitie, voorziet hierin door leraren een platform te geven waar ze inspiratie kunnen vinden én delen. De aftrap werd op 20 april gevierd door leraren en leerlingen in een trampolinepark in Hilversum. Bekende schrijvers brachten daarbij een ode aan de leraar die hen vroeger springlezend heeft gemaakt. Met Springlezend wil de Leescoalitie de belangrijke rol van leraren onderstrepen en goede voorbeelden van bevlogen leerkrachten en docenten voor het voetlicht brengen. Ook werd op 20 april de website lezeninhetpo.nl gelanceerd. Deze website biedt basisscholen alle informatie die nodig is om effectief leesonderwijs te realiseren.

14-04-2022

De gemeente Bergeijk wil onder meer naschools muziekonderwijs gaan inzetten om opgelopen onderwijsachterstanden bij basisschoolkinderen in te halen, die werden veroorzaakt door de coronapandemie. De muzieklessen na school kunnen een impuls geven aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen, schrijft de gemeente in een brief aan de gemeenteraad. En juist op dat gebied heeft de jeugd een inhaalslag te maken na de coronacrisis, vertelt wethouder Marko van Dalen. ,,We zien over het geheel genomen dat kinderen op reken - en taalniveau geen grote achterstanden hebben opgelopen in de coronaperiode.” Muziekschool Art4You zal de lessen gaan verzorgen. Een andere organisatie die aan de slag gaat met het verkleinen van coronagerelateerde onderwijsachterstanden is Bibliotheek de Kempen. Zij komt met een lesprogramma voor ouders, waarin zij kunnen leren hoe zij hun kinderen (beter) kunnen ondersteunen bij taal-en schoolactiviteiten. Daarnaast kunnen basisscholen gebruikmaken van een budget van 5000 euro om hun schoolplein zo in te richten dat die een educatief hulpmiddel wordt. Voor de uitvoering van de projecten trekt de gemeente 95.000 euro uit. Dat bedrag komt uit een speciaal budget dat gemeenten krijgen van het Rijk om tot 2025 corona-achterstanden bij leerlingen weg te werken.

07-04-2022

In november 2014 gaf de toenmalige staatssecretaris van onderwijs Sander Dekker het startsein voor de ontwikkeling van een nieuw curriculum in het onderwijs, Onderwijs2032. Die titel was niet bedoeld om aan te geven dat we pas in 2032 een nieuw curriculum zouden hebben. Het was om aan te geven dat we dat jaar de eerste lichting examenkandidaten zouden hebben vanuit het nieuwe curriculum. Toch werd op 6 april 2022 het traject voor de vierde keer gewijzigd. Als het zo verdergaat lijkt het erop dat we pas in 2032 een nieuw curriculum hebben. Ronald Kox, leidinggevende cultuureducatie, LKCA, over de stand van zaken.

07-04-2022

Zorgen dat kinderen met begrip kunnen lezen is waarschijnlijk de belangrijkste opdracht van het onderwijs. Zonder deze vaardigheid zijn kinderen niet in staat te leren van teksten. Daardoor kunnen zij niet alleen onvoldoende meedoen op school, maar kunnen ze ook niet voluit deelnemen aan de huidige informatiesamenleving. Maar, wat is leesbegrip eigenlijk? Hoe komt het tot stand? En, hoe kunnen leraren het leesbegrip van hun leerlingen bevorderen? Begrijpend lezen is een complex proces, waar vele factoren op van invloed zijn. Onderzoekers hebben zich vaak gespecialiseerd in een van die factoren. Ze richten zich bijvoorbeeld op de rol van achtergrondkennis, het belang van leesstrategieën of de invloed van motivatie. De beschikbare kennis is daardoor versnipperd. In de publicatie ‘De zeven pijlers van onderwijs in begrijpend lezen’ is deze kennis gebundeld. Leesexperts uit Nederland en Vlaanderen geven inzicht in theorie over, onderzoek naar en praktische toepassing van essentiële elementen van onderwijs in begrijpend lezen.

10-03-2022

Het nieuwe kabinet wil investeren in cultuureducatie, cultuurparticipatie en gelijke kansen. Eén van de manieren om dat te doen is door te investeren in de ‘Rijke Schooldag’. Hoe de Rijke Schooldag precies uitgewerkt moet worden is nog onduidelijk, maar natuurlijk ziet LKCA kansen en mogelijkheden om kunst en cultuur hierin een belangrijke rol te geven. Ronald Kox over de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en de kansen voor de toekomst. In het LKCAtelier van 7 april wordt er ook gesproken over wat er onder een ‘rijke schooldag’ verstaan kan worden. Verrijking kan zowel plaatsvinden binnen de context van de huidige schooldag, als door de schooldag nadrukkelijk te verbinden met de buitenschoolse situatie. Welke belemmeringen en dilemma’s zijn er zoal?

07-03-2022

Tijdens het LKCAtelier van 31 maart leidt Michel Hogenes aan de hand van onderzoeken het thema ‘Ontwerpend Leren als didactisch concept voor Inclusieve cultuureducatie’ in. Aansluitend laten Floortje Smehuijzen van SoundLAB/ Muziekgebouw aan ’t IJ en Jacques van de Veerdonk van Watch that Sound zien hoe zij in de context van hun organisatie ontwerpend leren inzetten en daarmee bijdragen aan een inclusiever muziek- en mediaonderwijs.

17-02-2022

Educatie is een kerntaak van veel instellingen vanuit de sectorbrede missie om kunst en cultuur te delen met het publiek. Zowel het onderwijs als de wereld van jongeren wordt steeds digitaler. DEN deed daarom veldonderzoek onder educatoren en experts om in kaart te brengen hoe  de sector te ondersteunen bij digitale cultuureducatie. Hoe pak ik digitale cultuureducatie aan? De coronapandemie maakt deze vraag nog relevanter. Hybride cultuureducatie biedt daarom interessante kansen. Vier concrete tips op basis van gesprekken met educatoren van diverse culturele instellingen uit heel Nederland.

17-02-2022

Kansengelijkheid is een probleem in Nederland. Het onderwijs werd lang gezien als de plek waar ongelijkheid werd bestreden. In de praktijk blijkt het een plek te zijn waar ongelijkheid verder wordt vergroot. Corona heeft dat nog verder versterkt. Niet voor niets wordt de komende jaren gewerkt aan herstel in het onderwijs via het Nationaal Programma Onderwijs. Maar het onderwijs is niet de enige partij die een rol speelt in gelijke kansen op ontwikkeling van de talenten van alle kinderen. Als scholen en aanbieders op het gebied van natuur, cultuur, wetenschap, sport en techniek beter samenwerken, kunnen alle kinderen en jongeren dichtbij huis hun talenten ontwikkelen. Sanne Scholten en Yuri Matteman roepen het nieuwe kabinet én de nieuwe gemeentebesturen op om te investeren in leerecosystemen.

10-02-2022

Kinderen de rijkdom van taal laten ontdekken, daar gaat het kinderboekenschrijfster Anja Vereijken uit Nuenen om. Het komende halfjaar is ze als Schoolschrijver actief op De Vuurvogel in Helmond. Vereijken is voor het achtste jaar actief als Schoolschrijver. „Ik wil dat kinderen leren vertrouwen op hun eigen talent en creativiteit. Die worden niet altijd aangesproken op school, er wordt teveel gelet op de d's en t's. Hoe gaat mij erom wát ze opschrijven, niet hoe. Want in je hoofd kan en mag alles.” De Nuenense, schrijfster van kinderboeken zoals Net als Einstein en De koningin van het web, zag het effect al in de eerste les. „Als de kinderen bezig zijn met de kracht van verhalen, doet dat iets met ze.” Ze gaat in de klas aan de gang met creatieve lees- en schrijfoefeningen. De kinderen moeten bijvoorbeeld met elke letter van hun voornaam een eigenschap bedenken die bij hen past. Of ze schrijven een triolet, een achtregelig refreindicht. „Het schrijfplezier moet de rode draad zijn.”

08-02-2022

De ingrediënten voor effectief leesonderwijs zijn bekend. Waarom hebben kinderen en jongeren dan toch moeite met verdiepend lezen? Uit onderzoek van de Universiteit Leiden blijkt dat leraren vooral zelf een activerende leesles moeten samenstellen door de succesvolle elementen uit leesmethodes te combineren met andere activiteiten en didactisch handelen. School en leesbevorderingsinstanties, zoals bibliotheken en Stichting Lezen, moeten voor de randvoorwaarden zorgen. En ook ouders betrekken bij de lees- en taalontwikkeling van hun kinderen. Volgens de Leescoalitie onderstrepen de uitkomsten opnieuw dat effectief leesonderwijs mogelijk is. Maar dat hiervoor structureel beleid, middelen en goede randvoorwaarden nodig zijn.

27-01-2022

Als kind ging Vincent Koreman met zijn vader naar de actiefilm 20.000 Leagues under the sea, gevuld met zeemonsters, ontploffingen en laserstralen. Een magische en onvergetelijke gebeurtenis! 44 jaar later valt hem op dat veel filmeducatie zich richt op de werkelijkheid: op registratie, documentaire. Maar is film ook niet belangrijk om het onmogelijke te verbeelden?

16-12-2021

Een goed opgebouwde theaterles draagt bij aan een betere concentratie tijdens de taal- en rekenlessen, stelt Nanda Kling, theaterdocent, theatermaker en schrijver. Zij moedigt de politiek aan om theaterles, gegeven door vakbekwame theaterdocenten, een verplicht onderdeel te maken van het vak kunstzinnige oriëntatie.

16-12-2021

Wat komt er kijken bij samenwerken? En wat zijn de gouden vuistregels voor een productieve en prettige samenwerking? Deelnemers van het LKCAtelier verkennen dat (uiteraard) samen en de belangrijkste opbrengsten heeft Bea Ros samengevat. Een inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 18 november 2021.

09-12-2021

We verkwanselen onze talenten, schrijft Maurits Fondse, muzikant. Ons schoolsysteem is niet ingericht op het herkennen van talent voor de kunsten, laat staan op de ontwikkeling ervan. Om dat wel te kunnen, moeten docenten zelf talent hebben. Én oog voor talent.

09-12-2021

De Tilburgse cultuurmakers van Factorium merkten een aantal jaar geleden dat de basisscholen waarmee ze samenwerkten graag meer wilden doen met cultuur. Tegelijkertijd hoorden ze dat taalontwikkeling zoveel aandacht nodig had, dat er weinig tijd overbleef om aan cultuur te besteden. Zo ontstond het idee voor kunsttaalroutines, een werkvorm waarbinnen dans, muziek, drama, literatuur en beeldende kunst op gelijke voet staan met taal. De kern van de werkvorm is dat leerlingen tijdens de culturele activiteiten nieuwe begrippen leren, praten over emoties, expressieve taal gebruiken en zo hun taalvaardigheid uitbreiden met kennis die ze juist niet opdoen bij het lezen van een tekst.

29-11-2021

Door de scholensluiting in coronatijd hebben veel leerlingen achterstanden opgelopen. Om deze ‘vertragingen’ weg te werken, zette het ministerie van OCW het tweejarige Nationaal Programma Onderwijs (NPO) op. Met een riant bijbehorend budget van 8,5 miljard euro. Scholen krijgen zo’n 700 euro per leerling die ze naar eigen inzicht mogen besteden aan een van de bewezen effectieve interventies op de zogeheten menukaart. Dit leidt tot een toegenomen vraag naar cultuureducatie, al zetten scholen dit wel vooral in voor sociaal-emotionele doelen. Valt er niet meer te halen? Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 4 november.

23-11-2021

Als gevolg van bezuinigingen sluiten muziekscholen steeds vaker de deuren. Carla Lagarde-De Waal van Fontys Hogeschool voor de Kunsten betreurt dat, maar pleit ook voor een bredere kijk op muziekonderwijs. Het muziekonderwijs stond enige weken terug op de agenda door een documentaire van Zembla. “Zembla kijkt erg vanuit één domein. Namelijk de muziekscholen zoals ze vijfentwintig jaar geleden waren: volledig ingericht vanuit de (Westerse) klassieke muziek.”, zegt Lagarde-De Waal. “Om me heen zie ik overal prachtige initiatieven van bevlogen muziekdocenten die op innovatieve manieren burgers proberen te bereiken door middel van muziek. Dat kan zowel binnen als buiten de vertrouwde muziekschool.” (…) “Ook zie je dat steeds meer middelbare scholen licenties krijgen om als officiële Conservatorium-vooropleiding te dienen. En veel van onze alumni starten als ZZP’er een eigen muziekpraktijk waar ze met leerlingen aan de slag gaan.” Dat het Rijk jaren geleden al de gemeentelijke toelages voor muziekscholen inperkte, leidde ertoe dat veel stadsbesturen zochten naar alternatieven. “Zo ontstonden de centra voor de kunsten, waar een bredere kunsteducatie centraal staat. Meer de ‘ontmoeting’ tussen verschillende kunstdomeinen, waarvan muziek er één is.” De ‘oude’ muziekschool zet muziek een beetje op een eiland, en daar hoort het volgens Lagarde-De Waal niet. “Juist die interdisciplinariteit – de verbinding tussen bijvoorbeeld muziek en dans of tussen verschillende muziekstijlen – is een van de strategische doelen van onze Academy of Music and Performing Arts bij FHK.” Veel muziekonderwijs is via programma’s als ‘Meer muziek in de klas’ verschoven van muziek- naar basisschool. “Sommige centra voor de Kunsten zetten hun docenten structureel in om naar basisscholen te gaan. Hun aanbod sluit aan bij de behoefte en de belevingswereld van het kind, dat dan haast vanzelf naar een meegebracht instrument grijpt.”

17-11-2021

“Een vorm van ontwerpend leren is het componeren van muziek. Waarom zou het nodig zijn om eerst een muziekinstrument te leren spelen en noten te leren lezen? Leerlingen kunnen ook beginnen te experimenteren met klanken, en hiermee een eigen compositie maken. Als je kinderen hiervoor de juiste tools aanreikt, kan dit interessante resultaten opleveren. Het creëert bijvoorbeeld grotere betrokkenheid bij de leerlingen. In 2015 vergeleken wij klassen waarin werd gecomponeerd met klassen waarin de reproductie van muziek centraal stond. De uitkomst: het componeren van muziek leidt tot een significant hogere betrokkenheid bij muziekonderwijs. Daarmee kan het gezien worden als een betekenisvolle ontwerpactiviteit die als reguliere activiteit een plaats verdient binnen het vak muziek." Michel Hogenes pleit voor ontwerpend leren in het muziekonderwijs op de basisschool. Bijvoorbeeld door leerlingen te laten componeren. Want waarom zouden we ontwerpend leren alleen inzetten in de bèta-vakken? Michel Hogenes is verbonden aan de pabo van de Haagse Hogeschool en aan de Master Kunsteducatie van Codarts, Rotterdam.

16-11-2021

Het online platform KultuurCentrale.nl heeft sinds 15 november een marktplein voor kunstenaars en het onderwijs. KultuurCentrale biedt een podium aan alle lokale zzp’ers, verenigingen en culturele organisaties die lessen, workshops en projecten kunnen verzorgen voor leerlingen op basisscholen, in het voortgezet onderwijs of de kinderopvang in Groningen. Voor leerkrachten biedt KultuurCentrale een ‘handig overzicht als ze op zoek zijn naar culturele activiteiten voor vakken als cultuureducatie, burgerschap of geschiedenis’. Het platform is een initiatief van KultuurLoket en Stichting Kunst & Cultuur die zich in de provincie Groningen inzetten voor cultuuronderwijs. Iedereen die betrokken is bij kunst en cultuur (professionals en amateurs) kan zich erbij aansluiten.

16-11-2021

Kan je met hedendaagse politieke thema’s en actuele kunst aan de slag in de basisschool? Het antwoord is ja. Emiel Heijnen (lector Kunsteducatie AHK), Claartje van Tongeren (AHK) en Huub Braam (LKCA) onderzochten het. Samen met 24 scholen startten ze een onderzoeksproject om te verkennen hoe je meer actualiteit, creativiteit en kritisch denken in de kunstles brengt. Bea Ros met de inhoudelijke terugblik op het LKCAtelier van 21 oktober.

10-11-2021

Hoe kun je leerlingen kunst esthetisch laten ervaren? Tijdens haar afstuderen aan de Master Kunsteducatie ontdekte Debby Bos-Merién, projectleider Kunstgebouw, dat bestaande methodes, zoals Visual Thinking Strategies (VTS), Art-Based Learning (ABL), de methode van Terry Barrett (TBM) en Visible thinking (VT), daarvoor niet helemaal voldoen. Daarom ontwikkelde zij een nieuw instrument: de Guide to Connect. Hoe werkt het in de praktijk? Guide to Connect omvat 3 stappen. . 1. Verkennen. 2. Onderzoeken. 3. Verbeelden.

04-11-2021

De kunst- en cultuursector is flink op z’n kop gezet door corona. Ook op scholen is die verandering merkbaar. Nu de scholen weer een tijd vol in bedrijf zijn; wat is de functie van kunst op school? En hoe zet je kunst en cultuur in als pijler in het basisonderwijs en niet als iets ‘extra’s’ erbij? Marvin Corneille zette met een aantal collega’s de boven schoolse cultuureducatie op bij Stichting Openbare Basisscholen in Helmond. “Kunst en cultuur moeten geborgd zijn in het basisonderwijs. Het is belangrijk dat het kinderen, leerkrachten en culturele instellingen verrijkt.” Simone Vos sprak met hem.

03-11-2021

De Rijksoverheid stelt middels het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) 11 miljard beschikbaar voor de bestrijding van de door corona opgelopen onderwijsachterstanden, maar instrumentaliseert en marginaliseert daarbij vakken als cultuureducatie. Dat stelt Paul Pos, hoofddocent kunsteducatie van de Willem de Kooning Academie / docent Master Kunsteducatie van Codarts, Rotterdam. Ook wat je niet meet, moet gewaardeerd worden in het onderwijs.

02-11-2021

De lockdowns hebben geleid tot omvangrijke leerverliezen. Deze staan voor leesvaardigheid bij basisscholieren gelijk aan zeven weken onderwijs, terwijl ze bij middelbare scholieren oplopen tot een half jaar.

02-11-2021

De Stichting Lezen is er om alle kinderen het plezier in lezen te laten ontdekken, zodat ze kunnen uitgroeien tot blijvende lezers. De stichting doet dat met een effectieve leesbevorderingsaanpak, zoals de Bibliotheek op school. Kinderboekenschrijvers zijn belangrijk voor deze aanpak. Zij schrijven immers de boeken die door de kinderen gelezen worden. Daarnaast hebben schrijvers een actieve rol binnen de Bibliotheek op school: als leesbevorderaars. De twee belangrijkste organisaties met een waaier aan activiteiten en lesprogramma’s met daarin een hoofdrol voor kinderboekenschrijvers en literatuur zijn De Schoolschrijver en De Schrijverscentrale. In een nieuwe brochure van de Stichting Lezen ‘De auteur als leesbevorderaar’ wordt het rijke aanbod van beide organisaties gepresenteerd. Stichting Lezen nodigt leerkrachten en bibliotheekmedewerkers uit om hiermee te ontdekken welk aanbod het beste past bij hun school of bibliotheek. Uit het onderzoek ‘Dichter bij de schrijver, dichter bij lezen’ blijkt dat kinderen na een goed voorbereid bezoek meer gaan lezen, en in veel gevallen ook andere boeken gaan lezen dan ze gewend zijn. De schrijver werkt als katalysator van leesmotivatie, dankzij het persoonlijke verhaal en het persoonlijk contact. De auteur kan ook via een andere weg als leesbevorderaar op school komen. Als expert in jeugdliteratuur én creatief schrijven is hij de verpersoonlijking van de verbondenheid tussen lezen en schrijven. Op basis van het onderzoek ‘Zo fijn dat het niet fout kan zijn’ staat vast dat creatief schrijven de betrokkenheid van kinderen bij het lezen van literaire teksten vergroot. In dit kader wijzen De Schrijverscentrale en De Schoolschrijver naar het inzetten van auteurs met financiering vanuit het Nationaal Programma Onderwijs.

27-10-2021

Zoals zoveel anderen had Gwen Sengers, programmeur en educator bij Schouwburg en Concertzaal Tilburg, een oppervlakkig beeld van hoogbegaafdheid. Dat veranderde radicaal toen ze samen met andere instellingen educatief theateraanbod voor het hoogbegaafdheidsonderwijs creëerde. Het bleek voor deze leerlingen een grote meerwaarde te hebben – als je het goed aanpakt. Wat is de beste aanpak als het gaat om cultuuronderwijs voor hoogbegaafde leerlingen?

27-10-2021

De expositie World Press Photo 2021 blikt terug op het bewogen nieuwsjaar 2020, met thema’s als Covid-19, Black Lives Matter, de klimaatcrisis en transgenderrechten. En is te zien in De Cacaofabriek in Helmond. Directeur Jochem Otten van De Cacaofabriek is opgetogen dat de tentoonstelling weer naar Helmond komt. In maart 2020 was de vorige editie van WPP er kort te zien „We ontvingen in het eerste weekend duizend bezoekers en de week daaropvolgend nog eens duizend.” Toen ging de deur dicht op verzoek van het RIVM en de rijksoverheid vanwege corona. Voor scholen uit het basis- en voortgezet onderwijs hebben De Cacaofabriek en scholenkoepel OBSH het project Blik op de wereld 2.0 opgezet. Leerlingen trekken in groepjes door de eigen wijk om samen één nieuwswaardig beeldverhaal te maken. Groepen 7 en 8 van basisscholen van OBSH zijn er dit schooljaar al mee aan de slag.

20-10-2021

Is ‘schoolnabij muziekonderwijs’ de toekomst? ,,Dat zou best wel eens kunnen", zegt Alphons van Stenis, directeur van MDM Vught. De organisatie die muzieklessen verzorgt in Theater de Speeldoos en sinds kort óók in basisschool Misha de Vries in Vught. Eén op de vier leerlingen van de basisschool maakt gebruik van deze muzieklessen. Waarom niet gewoon in Theater de Speeldoos, dé locatie voor buitenschoolse muziekeducatie van MDM? ,,Géén van deze kinderen volgde tot nu toe lessen bij MDM”, schetst Alphons van Stenis, directeur van MDM. ,,We zien dat ‘schoolnabij muziekonderwijs’ een drempel kan wegnemen. Het voelt vertrouwder en is voor ouders en kinderen makkelijker te organiseren.” De toekomst van Theater de Speeldoos, die volgens de plannen tegen de vlakte gaat, speelt volgens hem hierbij geen rol. Naast de locatie speelt mee dat de lessen voor een gereduceerd tarief worden aangeboden. De kinderen kunnen volgens Van Stenis kiezen tussen een individuele les of een les die in tweetallen gevolgd wordt. Laurens Peeters, directeur van de basisschool.,,Wij zien de samenwerking als een aanvulling op het reguliere culturele aanbod van muziek, drama en literatuur op de school.”

13-10-2021

The Residents is een leerorkest. Kinderen leren er dubbel, want zoals bekend leert het bespelen van een instrument je leren: kleine stapjes maken, doelen stellen, voldoening ervaren, discipline. Naast individuele vaardigheden zijn er sociale, zoals naar elkaar luisteren, op je beurt wachten, samenwerken, verantwoordelijkheid dragen. ‘Niet talentontwikkeling, maar beleving’ is het credo van The Residents, het educatieproject van het Residentie Orkest. Een gesprek met Ruth van de Putte, hoofd Educatie.

06-10-2021

We kunnen de kansenongelijkheid in het onderwijs niet langer negeren, benadrukt programmamaker en mbo-docent Karim Amghar. Kunst- en cultuureducatie kunnen een belangrijke rol spelen in het keren van het tij. Hoe kunnen scholen en leraren hier concreet mee aan de slag?

16-09-2021

Het LKCAtelier van 21 oktober gaat over authentieke kunsteducatie in de praktijk. Actuele vraagstukken koppelen aan hedendaagse kunst en populaire cultuur is wat authentieke kunsteducatie inhoudt. En met het ontwerpmodel van Emiel Heijnen (lector Kunsteducatie AHK) ontwerpt een docent zelf dergelijke procesgerichte kunstlessen.

16-09-2021

Kinderen vooral hun gang laten gaan. Iets goed of fout doen bestaat niet meer, omdat de creativiteit uit de kinderen zelf komt. Dat is de kern van het nieuwe Cultuuronderwijs in de gemeente Roosendaal. Op basisschool De Linde in Nispen stonden de betrokken partijen  op 15 september  stil bij de succesvolle, nieuwe aanpak. Tot op heden deden vijftien scholen mee aan het project dat door de gemeente en de provincie wordt ondersteund. Dit schooljaar zijn dat 27 basisscholen en het Jan Tinbergen College.  ,,Wij geven hier thematisch onderwijs", zegt schooldirecteur Corine Jacobsz. ,,Wat je hier ziet is de creatieve uiting van dat thema. Het thema ‘Huis en Thuis’ komt in alle disciplines terug, niet alleen bij bijvoorbeeld geschiedenis en aardrijkskunde. We behandelen zo'n zes thema's per jaar.”. De kinderen gaan zelf op zoek met hun eigen materialen. Jacobsz: ,,Als kinderen zelf dingen opzoeken of zelf dingen ontdekken, dan beklijft de stof veel beter.” De begeleiding vandaag is in handen van Anneke Wijn. Zij is op De Linde geplaatst door CultuurCompaan, die het culturronderwijs Rosendaal vorm geeft. Scholen kunnen gebruik maken van een heel scala aan deskundigen van CultuurCompaan. Van een beeldend kunstenaar tot een trompettist, van een danser tot een beeldhouwer. De gemeente en de provincie hebben samen 120.000 euro beschikbaar gesteld voor cultuureducatie in Roosendaal.

01-09-2021

Creativiteit is een belangrijke vaardigheid in het onderwijs. Maar hoe zorg je ervoor dat leerkrachten voldoende handvatten hebben om deze vaardigheid over te brengen? Wat is creativiteit precies, en hoe maak je creativiteit concreet en toepasbaar? Spel is hiervoor een mooi middel. Het LKCAtelier op 16 september is er aan gewijd.

26-08-2021

In een opinieartikel in de Volkskrant noemt jeugdboekenauteur Jacques Vriens tien manieren om kinderen aan het lezen te krijgen. Leesplezier kweken bij kinderen begint bij veel leesonderwijs, dat met enthousiasme wordt gegeven. Van ouders kun en mag je hierbij niet te veel verwachten, vindt hij. Aanbeveling 8 : ‘’Op pabo’s en lerarenopleidingen wordt ‘Kennis van de kinder- en jeugdliteratuur en leesbevordering’ een vak dat gedurende de hele opleiding wordt gegeven. Studenten lezen minimaal zestig kinder- en jeugdboeken: klassiekers, pulp. literatuur, graphic novels, prentenboeken etcetera.”

08-07-2021

Dossier ICC is speciaal geschreven voor leerkrachten die de cursus interne cultuur coördinator volgen. Het bevat alle informatie die tijdens de cursus aan bod komt. Daarnaast biedt het boek veel voorbeelden, oefeningen en praktische tips. Geactualiseerde versie, juli 20231.

24-06-2021

Islamitische scholen en cultuureducatie, een onmogelijke combinatie? Zeer zeker niet. Maar het is wel nodig om je te verdiepen in achtergronden en waarden van de islam en de dialoog aan te gaan. Dit atelier biedt achtergrondinformatie en praktijkvoorbeelden. De inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 17 juni 2021.

22-06-2021

“Film beleven”, wat betekent dat eigenlijk? Welke film kies je voor jouw leerlingen? Waar vind je geschikte films voor jouw leerlingen? En waar vind je die films? Ga je naar de bioscoop, het filmtheater, of blijf je in je klaslokaal? En wat voor vragen kun je stellen om een gesprek op gang te brengen? Filmhub Midden heeft een tutorial waarin de vaardigheid “film beleven” wordt toegelicht.

21-06-2021

In 2021-2024 gaan ook in Caribisch Nederland basisscholen werken volgens Cultuureducatie met Kwaliteit. Wat maakt cultuureducatie hier uniek? Directeur Rosabel Blake vertelt hoe stichting Gateway to Success de methode op Sint Eustatius invoert.

07-06-2021

Het symposium ‘Kunst- en Cultuuronderwijs als Burgerschapsonderwijs’ werd op 27 mei (online) gehouden, de organisatie lag in handen van Lectoraat kunsteducatie AHK, Radboud Universiteit en LKCA in het kader van de UNESCO Week van de Kunsteducatie. De inleiding werd verzorgd door Hessel Nieuwelink, lector burgerschapsonderwijs aan de Hogeschool van Amsterdam. Na de plenaire lezing gingen de deelnemers in een van de vier interactieve deelsessies dieper in op de rol van kunst- en cultuureducatie in burgerschapsonderwijs. Daarbij zijn reflectie en discussie een wezenlijk onderdeel. Een verslag.

07-06-2021

Om de droom van een inclusief ecosysteem te realiseren, moeten we de oorzaken voor barrières in het huidige stelsel identificeren. Ook moeten we zicht krijgen op wat een lokaal of regionaal leerecosysteem nodig heeft om alle kinderen en jongeren te laten floreren. In de periode 2021-2024 doet LKCA hier onderzoek naar. Een onderdeel daarvan is een essayreeks. In de essays delen mensen hun kennis en ideeën over een inclusiever systeem met het werkveld. In het eerste essay Annelies Bartelink over het hoe en waarom van samenwerken. Fianne Konings gaat in haar essay naar de bron van de leerecosystemen, de ecologische systeemtheorie van Urie Bronfenbrenner.

02-06-2021

Het huidige muziekonderwijs op de basisscholen is te vrijblijvend. Laten we het voortaan niet hebben over Méér Muziek, maar over Góed Muziekonderwijs in de Klas. Muziek op school is toch zeker geen vrijetijdsbesteding maar een serieus leerdomein? Anthony Zielhorst, roept de nieuwe minister van onderwijs op: investeer in muziekonderwijs op de pabo’s én faciliteer een vakspecialist op iedere school.

26-05-2021

Jammer genoeg zijn er niet veel dramaprojecten speciaal voor kleuters. Hoe ontwikkel je activiteiten die aansluiten bij hun ontwikkeling en wat is de rol van de theaterkunstenaar? Team EigenWijs van De Domijnen Educatie in Limburg zorgde voor een dramamethode speciaal voor de allerkleinsten.

25-05-2021

De Federatie Auteursrechtbelangen biedt al enige jaren een gratis onderwijspakket aan voor groepen 7 en 8 basisonderwijs: 'Wijs met media omgaan', geproduceerd door KlasseTV. Onlangs is een nieuwe les gelanceerd rondom het thema 'de musical', die goed aansluit bij waar veel scholen in deze periode mee bezig zijn.

19-05-2021

Er is een sterke variatie in het aantal uren en de invulling van kunstvakken op de pabo. Waar komt die variatie vandaan? Wat betekent dit voor de kunstvakbekwaamheid van de toekomstige leerkracht? In een besloten bijeenkomst voor pabodocenten wordt er gekeken naar de verschillende rollen van de leerkracht en de consequenties daarvan voor de pabo-opleiding. Aanleiding voor deze online bijeenkomst op 16 juni is het promotieonderzoek van Piet Hagenaars en een inventarisatie die LKCA deed naar de positie van kunst en cultuur op de pabo’s. Deelname aan deze bijeenkomst is gratis.

19-05-2021

 Er is nog veel onwetendheid over de verbinding van kunst en cultuur met levensovertuigingen. Wat is er wel en niet mogelijk met respect voor die overtuiging, hoe ver kan en mag je gaan? Je krijgt in het LKCAtelier van 17 juni voorbeelden van materiaal waarin cultuureducatie en de islam samenkomen. Ook leer je hoe je de dialoog aangaat bij botsende overtuigingen. Saida Franken en Agnes van der Sluijs gaan de dialoog aan over cultuuronderwijs en de islam

18-05-2021

Het Nederlands Film Festival vindt het heel belangrijk dat leraren aan de slag gaan met filmeducatie. Dit kan men doen met het programma van het NFF, maar doe het ook vooral op eigen initiatief. Om de leraar hierin te ondersteunen zet het festival 5 tips op een rij om aan de slag te gaan.

12-05-2021

Hoe zorg je ervoor dat de jongeren goed worden voorbereid op hun volwassen leven? Online technologieën zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij en die bieden ook veel kansen voor het onderwijs. Die actualiteit was voor LKCA reden om samen met Keimpe de Heer van Stichting Infutura drie kennisateliers over creatief makersonderwijs in te richten. Hierin werd vanuit verschillende perspectieven naar kunst en technologie gekeken. De belangrijkste inzichten, conclusies en kansen van de kennisateliers samengevat.

12-05-2021

Koningin Máxima bezocht op 11 mei als erevoorzitter van de stichting Méér Muziek in de Klas ECI Roermond, waar verschillende afspraken werden bekrachtigd voor structureel muziekonderwijs in Noord-Brabant, waaronder het MuziekAkkoord Goirle. Daarnaast werd, op gepaste wijze binnen de huidige coronamaatregelen, gevierd dat het goed gaat met het muziekonderwijs in de hele provincie Limburg waar in 2018 een Akkoord werd getekend. Met een MuziekAkkoord voor Tilburg en ‘s-Hertogenbosch in het vizier werken binnenkort drie van de vijf grote steden in Noord-Brabant aan muziekonderwijs op hun basisscholen. Samen met de kleinere regio’s Boxtel, Waalwijk en de gemeente Altena én de gebieden waar men zich al actief inzet voor structureel muziekonderwijs (Meierijstad en Hilvarenbeek) is binnenkort een derde van de Brabantse scholen bezig met muziekonderwijs.

04-05-2021

Friesland koos tijdens de afgelopen periode van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit voor een verbinding tussen taal, kunst en cultuur. De focus ligt daarbij op taal als expressie en bron van plezier. Want je kunt ook buiten het boekje werken aan geletterdheid. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 22 april.

29-04-2021

Twee keer per jaar krijgen scholen die deelnemen aan de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit de kans om plannen voor professionalisering in te dienen bij Kunstloc Brabant. Op 30 maart was de eerste indiendatum in 2021. Dat heeft geresulteerd in  20 inspirerende aanvragen. In totaal wordt er in deze periode circa € 35.000,- geinvesteerd in scholingstrajecten voor individuele leraren en lerarenteams. Deze investering loopt in lijn met wat er dit kalenderjaar aan provinciaal budget voor professionalisering beschikbaar is. Met deze impuls draagt Kunstloc Brabant bij aan de verankering van cultuureducatie in het primair en voortgezet onderwijs.

15-04-2021

In de Staat van het Onderwijs 2021 pleit de Inspectie van het Onderwijs voor meer aandacht voor basisvaardigheden in het onderwijs en het verkleinen van de kansenongelijkheid. Dit pleidooi sluit naadloos aan op wat Stichting Lezen en de Leescoalitie in hun Oproep tot een ambitieus leesoffensief stellen: goed kunnen lezen is van wezenlijk belang voor schoolsucces, persoonlijke ontwikkeling en de samenleving in het algemeen

15-04-2021

“Negen jaar geleden had Nederland ruim vijftienhonderd bibliotheeklocaties, inclusief alle mini-vestigingen en afhaalpunten. Twee jaar geleden waren dat er al een kleine vijfhonderd minder. In diezelfde periode zijn er wel meer bibliotheekvestigingen op scholen geopend. Maar die hebben als nadeel dat ze in de weekenden en vakanties vaak dicht zijn. En als nadeel voor de makers van de kinderboeken dat veel van die schoolbibliotheken geen leengeld afdragen.” De helft van de scholen in Nederland heeft geen schoolbibliotheek. En in sommige gemeentes is ook geen gewone bibliotheek. Als je kinderen aan het lezen wil krijgen, is ruime toegang tot boeken wel de eerste vereiste, betoogt Manon Sikkel, kinderboekenambassadeur.

13-04-2021

De Friese aanvraag voor de landelijke regeling MuziekMatch van het ministerie van OCW is gehonoreerd met een bedrag van 50.000 Euro. De MuziekMatch is een financiële impuls voor publieke én private partijen om samen te werken aan structureel muziekonderwijs op de basisscholen in de provincie. Meer dan tachtig Friese partners als scholenkoepels en muziekverenigingen ondertekenden in 2018 het convenant Méér Muziek in de Klas Lokaal Fryslân, waarin staat dat elk kind, binnen zijn eigen leef- en woonomgeving, gelijke kansen krijgt om zijn of haar muzikale identiteit te ontwikkelen, talent te ontplooien en leerprestaties te verbeteren. Met het Muziekakkoord zijn er vervolgens afspraken gemaakt over de manieren waarop deze belofte waar kan worden gemaakt, waaronder deskundigheidsbevordering voor leerkrachten en vakdocenten, ondersteuning bij het ontwikkelen van lesprogramma’s op de scholen en het gezamenlijk organiseren van optredens. Het muziekonderwijs kan de steun goed gebruiken, zegt Thijs Oud van Keunstwurk. "De afgelopen jaren hebben we wel wat klappen gehad met het muziekonderwijs na schooltijd. Ook de muziekscholen en -verenigingen hebben het lastig. Dan is het mooi dat je het onderwijs kunt steunen op de scholen zelf."

08-04-2021

Hoe kun je je kunstlessen relevanter, betekenisvoller en uitdagender maken? Geef je leerlingen opdrachten die een kunstenaar ook had kunnen bedenken. Of leen ze direct van kunstenaars. Een atelier vol voorbeelden en tips met de Wicked Arts Assignments van Melissa Bremmer en Emiel Heijnen als inspiratiebron. Bea Ros met de inhoudelijke terugkoppeling van het LKCAtelier van 1 april jl.

07-04-2021

“Kunstvakken zijn bij uitstek geschikt om betekenis te geven aan ervaringen die diepe indruk achterlieten, en ook om emoties een plaats te geven en te delen. Uit ervaring weten wij dat kinderen en jongeren die ervaringen heel goed kunnen vangen in bijvoorbeeld een songtekst, een fotoreeks of een ‘spoken word’-gedicht. Zo kunnen ze, naast al het geleerde, ook uiting geven aan de geleden eenzaamheid tijdens corona, de saaie weken thuis, de struggle om toch aan je huiswerk te gaan. Geholpen en gestimuleerd door een kunstvakdocent zullen er rake, ongemakkelijke, mooie en ontroerende dingen worden gemaakt.” Dat schrijft Maarten Bremer, onderwijsdeskundige. Reduceer de kunstvakken niet tot voetnoot. Dit n.a.v. de zorgen van minister Slob over de effecten van de coronacrisis op leerlingen van het basis- en middelbaar onderwijs. Het gevaar bestaat dat de aandacht daarbij bijna volledig uitgaat naar cognitieve vakken.