Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Maand van de amateurkunst

De helft van alle Brabanders is amateurkunstenaar. Maar mensen kennen hen vooral als juf, opa of accountant en niet als toneelspeler, pianist of vlogger. Daar komt met de landelijke iktoon-campagne in de maand juni verandering in. Dan laten culturele instellingen, verenigingen, vakdocenten en amateurkunstenaars verspreid door het hele land hun creatieve gezicht zien. Iris vroeg vier Brabantse amateurkunstbeoefenaars naar hun passie voor kunst en hoe kunstbeoefening hen inspireert en motiveert.

Geschreven door Iris van den Boezem

Daar zat ik. Rechte houten stoel, glimmende akoestische gitaar fier op schoot. Het instrument was eigenlijk net iets te groot voor mijn korte kinderarmen, maar dat maakte me niets uit. Elke dag zat ik zo te ploeteren. In mijn vrije tijd, zonder dat het van iemand moest. Oefenen, oefenen, oefenen. Muziek leren maken was in het begin best hard werken, vond ik toen. Maar wat belangrijker was: ik leerde iets nieuws. Ik kon iets dat ik daarvoor nog niet kon.

De kans is groot dat je, net zoals ik, een muziekinstrument speelt. Of misschien schilder je, fotografeer je of bestook je je familie en vrienden met zelfgeschreven gedichten. Ongeveer 1,2 miljoen Brabanders, circa de helft van alle inwoners van onze provincie, is amateurkunstenaar.

17516

​​​​​​​De kracht van kunstbeoefening

“De energie die ik krijg van fotograferen, dat was echt een verrassing voor mij. Foto's maken en vervolgens bewerken: het pakte zo leuk uit. Dat had ik van tevoren niet bedacht.” Technisch oogheelkundig assistent Eva de Zanger (48) uit Helmond had geen ervaring met fotografie en tijd voor een cursus was er ook niet. Ze kocht een goede fotocamera omdat ze de bijzondere details die ze op straat en op vakantie tegenkwam wilde vastleggen. Ook de foto's die ze beroepsmatig maakt, in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, inspireerden haar. Een half jaar geleden ontstond hieruit het idee te gaan schilderen en sindsdien maakt ze ‘#MedicalArts'.

Mensen zoals Eva zijn er meer. Ze beginnen bij toeval met kunst maken en ze blijven het doen omdat het zo goed bevalt. Een peiling door het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) laat zien dat naast persoonlijke ontwikkeling, factoren als plezier beleven, iets met anderen doen en ontspanning van belang zijn voor mensen om met kunstbeoefening te starten én ermee bezig te blijven.

Voor Karel Gulickx (63) uit Baarle-Nassau is muziek maken een wezenlijk onderdeel van zijn mens-zijn. 'Het geeft zo'n kick als het lied dat ik heb geschreven in de praktijk ook echt 'werkt'. Voor mij is het dan bijna alsof ik 'n kleine heb gekregen, zo mooi!' Gulickx is gepensioneerd docent tekenen. Van kinds af aan schrijft en maakt hij muziek in zijn vrije tijd. Eerst op de gitaar en later op de trombone. Karel is naast zijn werk zijn hele leven al amateurkunstenaar. Iedereen zou in zijn leven minstens één lied moeten schrijven, vindt hij: 'Met muziek zeg je zoveel meer dan met woorden alleen.'

Ontwikkeling

Terwijl ik aan dit artikel werkte, vroeg ik me af: hoe ben ik ook alweer begonnen met mijn eigen muzikale hobby? Ik had geen oom die me inspireerde om dit instrument op te pakken en er was ook geen idool waardoor ik op het idee werd gebracht. Nee, het lag eigenlijk veel simpeler: alle kinderen in mijn klas gingen naar de plaatselijke muziekschool en ik dus ook.

Amateurkunstbeoefenaars leren op verschillende manieren om beter te worden in wat ze doen of wat ze maken. Het gros leert het door het gewoon zelf te doen. Een derde van alle amateurkunstbeoefenaars, ongeveer twee miljoen Nederlanders, volgt volgens het LKCA lessen, cursussen of workshops.

De broertjes Levan (12) en Giorgi (10) uit Den Bosch zijn hier een mooi voorbeeld van. Zij kwamen via een workshop in aanraking met keramiek. 'Ik vond het meteen heel erg leuk,' zegt Levan. 'Met klei kun je van alles maken, zoals beelden en potten'. Hun moeder gaf ze op voor de workshop en beide jongens waren direct enthousiast. Ze besloten om een cursus te gaan volgen. Wat er op de cursus gedaan wordt is steeds weer iets anders: de ene keer ligt de nadruk op boetseren en een andere keer gaan de kinderen met een draaischijf aan de slag. 'Van met klei bezig zijn, leer ik hoe ik me moet concentreren,' vertelt Giorgi wijs. 'Keramiek is belangrijk voor mij: ik vind het fijn om mijn fantasie te gebruiken.'

Naast leren op een school of via een cursus en leren door het zelf te doen is er nog een derde vorm van ontwikkeling waar amateurkunstbeoefenaars gebruik van kunnen maken: individueel leren met hulpmiddelen. Vroeger ging dat bijvoorbeeld via boeken, maar tegenwoordig kun je gemakkelijk online aan de slag.

Mijn muzikale carriére is een vroege dood gestorven. Het spelen vond ik leuk, maar ik had geen klik met de docent. Als er toen een app of een YouTube-tutorial was geweest, had dat me misschien kunnen helpen toch verder te gaan. En dan stond ik nu met mijn optreden in het agenda-overzicht van iktoon. Ach, het is nooit te laat om opnieuw te beginnen.

Leer Brabantse amateurkunstbeoefenaars kennen tijdens iktoon!

Heel Nederland is in juni het podium van alle amateurkunstenaars. Met iktoon geven culturele instellingen, verenigingen, vakdocenten en amateurkunstenaars op deze manier een positieve impuls aan het draagvlak voor kunst en cultuur. Zo ook in Brabant. Kunstbalie ondersteunt deze maand. 

Iris van den Boezem

Freelance redacteur en tekstschrijver

amateurkunst

Impressie Carefull netwerkbijeenkomst in Roosendaal

Het Carefull netwerk is er voor mensen die werken op het snijvlak van kunst, zorg en welzijn om elkaar te inspireren en samenwerkingen tot stand te brengen.

5 december 2024
Impressie Carefull netwerkbijeenkomst in Roosendaal

Het belang van het Brabantse verenigingsleven

Wat is de kracht van samen cultuur maken en wat doet het verenigingsleven voor de lokale gemeenschap?

25 november 2024
Het belang van het Brabantse verenigingsleven

Theater De Lievekamp: Er als theater zijn voor je hele stad

Theater De Lievekamp is er vóór en dóór je hele stad!

5 december 2023
Theater De Lievekamp: Er als theater zijn voor je hele stad

Kunst en rouw: ‘Herinneringen zorgen ervoor dat een dierbare voortleeft’

Drie makers vertellen hoe ze illustraties en fotografie gebruiken om gevoelens en verhalen rondom rouw uit te drukken.

28 november 2023
Kunst en rouw: ‘Herinneringen zorgen ervoor dat een dierbare voortleeft’

Kunst als essentieel onderdeel van ieder mens bij Corpo Máquina

Choreografisch platform Corpo Máquina maakt kunst en dans toegankelijker voor iedereen.

21 november 2023
Kunst als essentieel onderdeel van ieder mens bij Corpo Máquina

Een jaar lang inspiratie: Kunst voor iedereen

Met een kalender zetten we twaalf bevlogen initiatiefnemers in de spotlight die kunst toegankelijk maken voor iedereen.

16 november 2023
Een jaar lang inspiratie: Kunst voor iedereen

Meer dan alleen je beperking bij Speels Collectief

Theatergezelschap Speels Collectief maakt theater toegankelijk voor iedereen.

7 november 2023
Meer dan alleen je beperking bij Speels Collectief

Blog | Ode aan mijn vereniging

Adviseur Erica Gruyters over de magie van het muziek maken met zo’n 40 andere leden, ook in tijden dat het even wat minder gaat.

23 mei 2023
Blog | Ode aan mijn vereniging

Herken drempels voor cultuurparticipatie

Veel mensen in onze samenleving ervaren drempels om deel te nemen aan cultuur. Met het kennen-willen-kunnen-doen-model leer je deze drempels sneller herkennen, zodat je vervolgens iets kan doen om ze te verlagen.

8 februari 2023
Herken drempels voor cultuurparticipatie

Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Kinderen, tieners en jong volwassenen worstelen toenemend met stress en zwaarmoedigheid. Waarom is cultuur voor jonge mensen zo’n goed antigif tegen angst, onzekerheid en gebrek aan hoop?

8 november 2022
Cultuur voor alle Brabantse Jeugd

Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

Het muziekproject Ready to Rock verzorgt gratis muzieklessen op basisscholen in de regio Helmond. Een verrijkende ervaring voor kinderen.

31 augustus 2022
Ready to Rock maakt van muziekeducatie meer dan een succesverhaal

De kracht van kunst: 'Mijn handen zetten op het doek wat ik voel en wat ik wil zeggen'

Het derde portret in een reeks waarin Brabanders vertellen wat het maken van kunst met ze doet.

10 februari 2022
De kracht van kunst: 'Mijn handen zetten op het doek wat ik voel en wat ik wil zeggen'

Cultuur als middel tegen eenzaamheid

Hoe kunst, design en architectuur kunnen bijdragen aan de beperking van eenzaamheid.

8 oktober 2021
Cultuur als middel tegen eenzaamheid

Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen

Checklists, stappenplannen en invuldocumenten die helpen helder te krijgen wat de WBTR voor gevolgen heeft voor jouw stichting of vereniging.

25 juni 2021
Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen

Zelfvertrouwen zonder kaders

In deze cultuurparticipatie-reeks zoomen we in op één van de parels in onze provincie op het gebied van cultuurparticipatie: Pruts & Klooi.

18 maart 2021
Zelfvertrouwen zonder kaders

Verbinding tussen jong en oud

In deze cultuurparticipatie-reeks zoomen we in op één van de parels in onze provincie op het gebied van cultuurparticipatie: KRACHTVOER.

11 maart 2021
Verbinding tussen jong en oud

Spreekbuis voor de creatieve ziel

In deze cultuurparticipatie-reeks zoomen we in op één van de parels in onze provincie op het gebied van cultuurparticipatie: Ixeg Waxie.

2 maart 2021
Spreekbuis voor de creatieve ziel

Kunst brengt je in het nu

In deze cultuurparticipatie-reeks zoomen we in op één van de parels in onze provincie op het gebied van cultuurparticipatie: Beeld-kracht Oisterwijk.

25 februari 2021
Kunst brengt je in het nu

Toneel met een gouden randje

Hoe jongeren hun talenten ontdekken in het Annatheater in Helmond; regisseuse Lavinia Germano en vier jonge spelers delen hun ervaring.

16 februari 2021
Toneel met een gouden randje

iktoon: Margriet danst door heel Europa

Margriet heeft het syndroom van Down. Ze doet aan moderne dans en wordt door gezelschappen uit heel Europa uitgenodigd om te dansen.

25 juni 2020
iktoon: Margriet danst door heel Europa

Landelijk Programma Cultuurparticipatie ’21-‘24

Cultuurparticipatie is van en voor iedereen! Het Ministerie van OCW stelt de komende vier jaar geld ter beschikking voor een landelijk programma.

19 juni 2020
Landelijk Programma Cultuurparticipatie ’21-‘24

Realistische portretten met een knipoog

Karin Neijenhuis werkt als communicatieadviseur bij de gemeente, maar besteedt een groot deel van haar vrije tijd aan haar passie: schilderen.

8 juni 2020
Realistische portretten met een knipoog

“In je eentje ga je harder, maar samen kom je verder”

deDansPunt. is de koepelorganisatie voor amateurdans in Brabant en focust op de artistieke kant van dans. Maar hoe pak je dit aan?

12 mei 2020
“In je eentje ga je harder, maar samen kom je verder”

Kamerdebat: ‘Individuele kunstlessen weer toegestaan’

Individuele kunstlessen zijn weer toegestaan, mits je dat met anderhalve meter afstand organiseert. Dat zegde minister Van Engelshoven toe in het cultuurdebat op 28 april.

29 april 2020
Kamerdebat: ‘Individuele kunstlessen weer toegestaan’

Dukebox maakt een gezamenlijke vuist in brabant

DUKEBOX heeft de laatste jaren uiteenlopende projecten opgezet waarin zij samenwerken met partners binnen én buiten de urban scene.

28 april 2020
Dukebox maakt een gezamenlijke vuist in brabant

Aanvraag adhesieverklaring Talent in de Regio

Talent in de Regio is een subsidieregeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Om in aanmerking te komen moet je aangedragen worden door de provincie. Het is nu mogelijk een adhesieverklaring aan te vragen.

21 april 2020
Aanvraag adhesieverklaring Talent in de Regio

Terugblik Bijeenkomst Cultuurparticipatie in Zuid-Nederland

Cultuur en sociaal domein, een uitdagende samenwerking. We kwamen bij elkaar om te sparren over het hoe en waarom. Hoe kunnen we de synergie vergroten? Welke belangen spelen? Wat heb je nodig?

11 maart 2020
Terugblik Bijeenkomst Cultuurparticipatie in Zuid-Nederland

Vind betrokken bestuursleden met deze 9 tips

Een reeks praktische tips van verenigingen met een krachtig bestuur.

23 november 2019
Vind betrokken bestuursleden met deze 9 tips

Op weg naar een succesvolle samenwerking

Waarom moeilijk doen als het samen kan? Lees ons inspiratieboekje vol tips en aandachtspunten voor de cultuursector en het onderwijs.

10 oktober 2019
Op weg naar een succesvolle samenwerking

Vrijwilligers werven en behouden

Wie krijg je zo gek om zich in te spannen voor jouw vereniging? In dit artikel geven we 10 tips voor voldoende organisatiekracht.

10 oktober 2019
Vrijwilligers werven en behouden

9 tips om jongeren te bereiken

Jongeren warm maken voor kunst is niet makkelijk. Ga je de investering aan? Benut dan deze tips en kansen.

10 oktober 2019
9 tips om jongeren te bereiken

Korenveld

Er is in Brabant een mooie traditie van koren, maar het voortbestaan hiervan is geen vanzelfsprekendheid. Om ons sterk te maken voor de kwaliteit van de koorzang ondersteunen wij het platform Korenveld.

8 oktober 2019
Korenveld

Circle of Talent: ecosysteem voor talentontwikkeling

Talentontwikkeling is een ecosysteem dat je moet voeden, onderhouden en waarin je gezamenlijk moet investeren. Barbara Brouwers, directeur van Phoenix Cultuur, over de Circle of Talent.

6 februari 2019
Circle of Talent: ecosysteem voor talentontwikkeling

Ik toon, jij toont, hij toont, wij tonen

In het kader van iktoon spraken we met een lokaal coördinator op het gebied van amateurkunst, en met twee amateurkunstbeoefenaars over hun drijfveren en ambities.

12 juni 2018
Ik toon, jij toont, hij toont, wij tonen

Kweekvijver met jong en muzikaal talent

Wat zijn de drijfveren en toekomstdromen van jonge Brabantse muzikanten?

27 februari 2018
Kweekvijver met jong en muzikaal talent

De plannen van nieuwkomers in de subsidieregeling hedendaagse cultuur

Dit jaar kregen instellingen voor amateurkunst, naast instellingen in de professionele kunst, voor het eerst een provinciale subsidie voor 4 jaar, in plaats van per jaar. Negentien instellingen in de amateurkunst zagen hun subsidieverzoek gehonoreerd. Ook binnen de professionele kunsten zijn nieuwkomers te ontdekken in de subsidieregeling hedendaagse cultuur. Mestmag.nl vroeg naar de plannen van de nieuwkomers.

22 december 2017
De plannen van nieuwkomers in de subsidieregeling hedendaagse cultuur

iktoon

Elk jaar kun jij je in de maand juni laten zien als kunstenaar! Er is van alles mogelijk, de invulling bepaal jijzelf. Bundel je krachten met andere initiatieven en neem contact met ons op.

30 november 2016
iktoon

Jeugdfonds Cultuur Brabant

Het Jeugdfonds Cultuur Brabant ondersteunt kinderen en jongeren die om financiële redenen niet actief aan kunstbeoefening kunnen doen. Om zoveel mogelijk kinderen te kunnen helpen, gaat het fonds samenwerkingen aan met Brabantse gemeenten.

30 november 2016
Jeugdfonds Cultuur Brabant

Dansend Brabant in een wereld vol 'swarming'

Vernieuwingen tonen, mensen verbinden, partners betrekken en meegaan met de tijd: dat is waar koepelorganisatie deDansPunt voor staat.

8 november 2016
Dansend Brabant in een wereld vol 'swarming'

Een vrijdagavond bij de harmonie

Koninklijke Harmonie Oefening en Uitspanning uit Beek en Donk - een van de beste harmonieën in Noord-Brabant - viert dit jaar haar 125-jarig bestaan.

14 april 2016
Een vrijdagavond bij de harmonie

Ons dorp nieuw leven inblazen

De muzikale traditie is in Brabant en Limburg al eeuwenlang onverwoestbaar. Harmonie en fanfare horen bij het Zuiden.

14 april 2016
Ons dorp nieuw leven inblazen

Moet de harmonie niet gewoon op de schop?

Sophie de Ruijter deed afgelopen schooljaar onderzoek naar het jeugdlid van een harmonie.

16 september 2015
Moet de harmonie niet gewoon op de schop?

Om te vermenigvuldigen moet je delen

Stel je voor dat jij als amateur-koorzanger samen kunt werken met de Nederlandse top, dat zou toch geweldig zijn?

19 juni 2015
Om te vermenigvuldigen moet je delen

Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren

Juist door de krimp worden fanfares en harmonieën creatief in het werven van nieuwe leden. In dit artikel noemen we vijf van deze slimme manieren.

10 februari 2015
Vijf manieren waarop fanfares en harmonieën de jeugd interesseren

Uniek in Nederland: Stichting Beeldende Vrijetijdskunst

Heel veel mensen hebben geen besef van wat een vrijetijdskunstenaar kan.

28 januari 2015
Uniek in Nederland: Stichting Beeldende Vrijetijdskunst