25-05-2023

In het algemeen lijkt het beter te gaan met het kleinbedrijf. De problemen door hoge energieprijzen, personeelstekorten en de toelevering van producten zijn afgenomen in het vierde kwartaal van 2022. Toch kan alsnog ruim de helft van de ondernemers niet goed rondkomen. Dat heeft zijn weerslag op hun mentale en fysieke gesteldheid. Eén op de zes ondernemers heeft burn-outklachten. De culturele sector staat er relatief het slechtste voor. De culturele sector loopt sterk uit de pas in omzet en ondernemersinkomen. 51% heeft een omzet onder de €1.500,- en 56% verdient onder bijstandsniveau. Ook de groeiverwachtingen in de culturele sector zijn fors lager dan in andere sectoren. De sector kent ook het hoogste aantal ondernemers dat wil stoppen, gevolgd door de horeca. Opvallend is dat de culturele sector het best in staat is hun rekeningen op tijd te betalen. Samen met de zakelijke dienstverlening, die van alle sectoren de beste nettomarges kent. Bijna de helft van de ondernemers heeft behoefte aan extra kapitaal voor investeringen. In de culturele sector is deze behoefte het laagste, maar nog altijd 31%. De behoefte is het grootst bij starters, (sterk) groeiende ondernemers en ondernemers die herstellen van de corona perikelen. Cultuur+Ondernemen deed mee aan de 9e editie van Kleinbedrijf Index, een onderzoek naar de economische situatie van zzp’ers en kleine ondernemingen.

25-05-2023

62.000 bezoekers, 70 uitverkochte voorstellingen en een 8.4 van het publiek. Ofwel, in de woorden van directeur Harry Vermeulen: ‘een waanzinnig seizoen’ voor theater De Blauwe Kei in Veghel. Hij ziet dat steeds meer mensen van buiten Meierijstad de Noordkade weten te vinden. ,,Behalve uit deze regio komt ons publiek ook uit de regio Den Bosch, Eindhoven en vanuit de richting Nijmegen’’, aldus Vermeulen, die constateert dat de loop er goed in zit. ,,Niet alleen bij het publiek. Ook impresariaten weten ons goed te vinden. We staan nu wel in het rijtje aantrekkelijke speellocaties.’’ In de zomer van 2017, voor aanvang van het seizoen 2017-2018, verhuisde het theater van het Stadhuisplein naar de Noordkade. ,,Het jaar daarop werden we meteen geconfronteerd met corona. Vorig jaar begon ook nog met maatregelen, dus eigenlijk hebben we dit seizoen pas voor het eerst zonder grote veranderingen of beperkingen kunnen draaien.’’ Vermeulen : ,,We zien dat onze Vrienden ons trouw zijn gebleven en dat die groep het laatste jaar zelfs is gegroeid met bijna twintig procent.’’ De Blauwe Kei heeft nu meer zaalcapaciteit - 650 stoelen in de Grote Zaal tegen 525 op de oude locatie, waar op zijn hoogst zo'n 33.000 bezoekers werd gehaald - en vooral ook meer mogelijkheden om artiesten en gezelschappen onder te brengen. Behalve Grote Zaal en Magazijn onder meer ook de Podiumzaal en de Koekbouw. En dan is er nog Spectrum Podium in Schijndel waar ze vanuit Veghel per seizoen zo'n 15 voorstellingen programmeren. Met het nieuwe 11-daagse BIJT! Kunst Over Voedsel Festival over het vraagstuk van voedselproductie en -consumptie zit er eind juni, begin juli nog een flinke kluif aan te komen. Maar wel eentje die feilloos past in de ambitie om de programmering aan te laten sluiten bij de Noordkade, een plek waar voedsel in het dna zit. Iets waar ze bij De Blauwe Kei vaker op in willen zetten.

25-05-2023

Jazz in Duketown is gratis. Maar de Stichting Jazz in Duketown hoopt wel dat bezoekers een vrijwillige bijdrage leveren aan het voortbestaan van het evenement. ,,Dat leverde vorig jaar een paar duizend euro op. Maar we gaan proberen dat bedrag dit jaar te verhogen”, zegt Thijssen. Dat gebeurt op verschillende manieren. ,,Het kan door een contant bedrag in een collectebus te doen waarmee vijf vrijwilligersteams op pad gaan. Je kunt ook een QR-code scannen om een bedrag digitaal over te maken”, zegt voorzitter Stef Thijssen. En er is ook een derde mogelijkheid om het evenement financieel te steunen: met statiegeldbekers die tijdens het evenement worden gebruikt. Wie deze bekers inlevert bij de deelnemende horecaondernemers krijgt het eerder betaalde statiegeld (een euro) terug. Maar het is ook mogelijk om het statiegeld te gunnen aan de stichting Jazz in Duketown door de beker achter te laten in speciale bakken. Volgens de gemeente ’s-Hertogenbosch blijkt uit onderzoek dat het evenement wordt bezocht door gemiddeld 140.000 belangstellenden, die iets minder dan 100 euro per persoon uitgeven. Vooral door slechte weersomstandigheden waren de resultaten niet optimaal. De gemeente zorgde onlangs voor een eenmalige bijdrage uit de coronamiddelen van 50.000 euro. Volgens Thijssen kan de stichting ‘mede hierdoor de kwaliteit en beleving voor de bezoekers leveren zoals dat van Jazz in Duketown mag worden verwacht’.

25-05-2023

De gemeente Meierijstad bestaat ruim zes jaar, maar had nog geen ‘eigen’ nota over kunst- en cultuur. De eerste jaren was de gemeente vooral druk om onder meer het (subsidie)beleid van de drie vroegere gemeenten te stroomlijnen. Nu ligt er ‘Kunst & cultuur kleuren Meierijstad, 2024-2030’. Er is anderhalf jaar aan gewerkt, door corona is er enige vertraging geweest. De vele gesprekken met het veld hebben waardevolle inzichten opgeleverd over de stand van zaken op het gebied van kunst en cultuur in de fusiegemeente. En over de wensen die leven. ,,Wat we hebben in Meierijstad en willen behouden is één deel van de nota. Daarnaast geven we aan waar we de komende jaren naartoe willen en wat we er als gemeente financieel voor over hebben.”, zegt wethouder Menno Roozendaal. Tot 2030 draagt de gemeente per jaar 300.000 euro extra bij aan de sector. Daarnaast is er eenmalig 3,4 miljoen euro extra te verdelen. De gemeente wil meer aandacht '(en geld) geven vernieuwing en ontwikkeling, bijvoorbeeld voor een broedplaats voor lokale ‘makers. Ook wil de wethouder de gemeentelijke kunstcollectie vaker aan het publiek tonen en het Beholders documentairefestival verder laten groeien. B en W zien de bibliotheken, Theater de Blauwe Kei, Phoenix Cultuur, Cultuurkade Meierijstad en Kunststichting Meierijstad als dragers van ‘de culturele basisinfrastuctuur’. Met hen wil de gemeente voor langere tijd structurele (subsidie)afspraken maken. Directeur Harry Vermeulen van de Blauwe Kei is daar blij mee, vanwege de zekerheid en stabiliteit. Ook ingenomen is de Cultuurkade, verantwoordelijk voor culturele activiteiten die bijdragen aan de persoonsvorming van leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs in Meierijstad. Coördinator Susanne Dumoulin zegt dat er zo kan worden voortgebouwd aan hun programma's. De gemeente vergeet ook het amateurveld en zijn vele vrijwilligers niet. Er komen nieuwe afspraken over (hogere) subsidies en er initiatieven voor verdere ondersteuning.

23-05-2023

De Nederlandse film en av-industrie herstelde zich in 2022 van de coronaperiode, maar er zijn grote verschuivingen. Met name de recordomzet van de streamers valt op, die was vier keer zo groot als de omzet van de bioscopen. Dat blijkt uit de Film Facts and Figures Preview Spring 2023, die het Filmfonds op 17 mei publiceerde. Enkele cijfers : Het totale bioscoopbezoek steeg met 75% van 14,2 miljoen naar 24,8 miljoen bezoekers vergeleken bij het voorgaande jaar; Het marktaandeel van de Nederlandse film daalde van 23,1% naar 16,2%; De Video On Demand omzet groeide van €986 miljoen naar een nieuw record van ruim €1 miljard, bijna het viervoudige van de bioscoopomzet; De totale Nederlandse film- & audiovisuele omzet steeg met 30% van €986 miljoen naar €1281,3 miljoen; Het Nederlandse filmproductievolume steeg met 19% substantieel van €180,8 miljoen naar €214,5 miljoen.

23-05-2023

Het is zaak de kunsten te vieren en ze de aandacht te geven die ze verdienen. Ze […] wijzen de weg vooruit, bevragen alle thema’s, en zijn relevanter en noodzakelijker dan ooit. Ze spreken tot de lezer en kijker van nu, zorgen voor beweging en verandering, zijn luis in de pels en brenger van schoonheid, troost en ontspanning ineen. De emotionele en maatschappelijke waarde van een goed boek, voorstelling of kunstwerk valt nauwelijks te overschatten. Ten aanzien van de literatuur en de kunsten is er geen reden tot bescheidenheid”, aldus Letterenfonds-directeur Tiziano Perez in het voorwoord van het jaarverslag over 2022. In de online versie van het Jaarverslag 2022 is een overzicht te vinden van alle activiteiten van het Nederlands Letterenfonds in binnen- en buitenland. In deze digitale versie van het jaarverslag daarnaast  alle reguliere subsidiebesluiten ook de toekenningen van tijdelijke coronasteun aan met name individuele makers. Daarnaast zijn de besluiten opgenomen in het kader van verschillende steunpakketten voor de cultuursector, die het Letterenfonds namens de zes rijkscultuurfondsen uitvoert. Vanuit de pdf kan worden geklikt op links naar blogs, video’s, publicaties en andere achtergrondinformatie.

23-05-2023

Op 17 mei is in radioprogramma Opium bekendgemaakt dat marwin vos De Grote Poëzieprijs 2023   wint met 'wilde dood' (Het Balanseer). “ ‘wilde dood’ trekt vanuit een persoonlijk verlies op onderzoek uit naar de betekenis van rouw. Maar overstijgt al snel het persoonlijke en wordt ook meer dan een verslag van dat onderzoek. Door zijn open intertekstualiteit nodigt hij de lezer uit om zelf op zoek te gaan naar een radicaal andere blik op de wereld. Hij geeft een compromisloze analyse “van het geweld en de gevolgen / die nodig zijn om jouw levensstijl in stand te houden // er is veel doodspolitiek / maar geen verdriet”. Maar tegelijk reikt hij handvatten aan om de zachtmoedigheid toe te laten in onze jachtig bewegende wereld en nodigt hij uit om als gemeenschap het rouwproces zijn tijd, zijn duurzame ritme te gunnen: om de coronadoden, om afgebrande bomen, om verdronken vluchtelingen, ... Door verwijzingen naar niet-westerse concepten en rouwrituelen worden we ook op pad naar een oplossing geplaatst, zonder maar één oplossing op te dringen.” Aldus de jury. De Grote Poëzieprijs bekroont de beste Nederlandstalige bundel van het afgelopen jaar met €20.000 en is (sinds 2019) de opvolger van de VSB Poëzieprijs als een toonaangevende prijs voor de beste Nederlandstalige poëziebundel.

22-05-2023

Het is de bedoeling dat het CultuurCafé in Roosendaal elke twee maanden terugkeert. ,,Steeds op een nieuwe plek. Iedereen in het culturele veld is welkom om binnen te lopen. Je mag een project presenteren of pitchen, maar gewoon bijkletsen en elkaar misschien inspireren en motiveren is al genoeg.”, zegt projectleider Gerdi Beks. ,,Elkaar ontmoeten, dat is het belangrijkste”, zegt ze. ,,Maar daarbij hopen we natuurlijk op bijzondere samenwerkingen en dwarsverbanden.” CultuurCafé wordt georganiseerd door Cultuur Verbindt Roosendaal, dat nu vijf jaar bestaat. ,,Ook wij zijn voortgekomen uit een wens van de cultuurmakers. Die hadden behoefte aan een organisatie die onafhankelijk is, dichtbij het veld staat en vooral transparant werk”, vertelt Geertje Braspenning. Het CultuurCafé ziet zij als een middel om vernieuwing te stimuleren. Cultuur Verbindt beheert onder meer de gemeentelijke fondsen om cultuur te ondersteunen. ,,We begonnen met twintig aanvragen, dit jaar zijn het er al honderd”, zegt Braspenning enthousiast. De eerste editie van het CultuurCafé trekt meteen al veel mensen uit het culturele veld. Marieke van Berkel, projectleider van postcorona-project Cultuur Herstelt Roosendaal, verbaast dat niks. ,,Tijdens corona gaven cultuurmakers aan dat zij behoefte hadden om elkaar te ontmoeten en zo te komen tot nieuwe ideeën en samenwerkingen.” Maar Cultuur Herstelt gaat het door corona zwaar getroffen culturele veld ook ondersteunen met workshops vertelt ze: ,,Bijvoorbeeld over ledenwerving, marketing of hoe je social media kunt inzetten.”

22-05-2023

Het Festival van het Levenslied in Tilburg stevent af op een ‘geweldige editie’, zegt kersvers voorzitter Bas van Tilburg. Op 3 en 4 juni is het zover. Het Levenslied is al meer dan dertig jaar gratis toegankelijk en wordt dit jaar als vanouds gevierd. Maar het benodigde budget is flink: 420.000 euro om precies te zijn. Daarbij gaat het om 15.000 euro subsidie van de gemeente Tilburg, hoofdsponsor Jacks Casino en de aan de Paleisring en Piusplein gelegen horeca brengen zo’n 70.000 euro in het laatje. ,,Maar het overgrote deel wordt dus bijeen gebracht door kleinere sponsors, die leggen 1295, 1999, 3900 of 10.000 euro in”, zegt Van Tilburg. ,,Zonder deze ondernemers geen Levenslied.” Maar het wordt wel steeds moeilijker. ,,Na corona sponsors zoeken was makkelijker, iedereen had na twee jaar weer zin in een feestje. Nu is het wederom een ontzettende klus, ook omdat ondernemers tegenwoordig weer wolkjes zien aan de economische hemel.” Andere uitdaging: het vinden van jonge mensen met een groot netwerk die toe willen treden tot de organisatie. Hoewel het levenslied juist onder de jeugd aan een opmars bezig is - denk aan een zanger Kafke of Mart Hoogkamer - is het nog zoeken naar jonge vrijwilligers. En nog wat verder vooruit kijkend is er de vraag waar het Levenslied over een paar jaar staat. De gemeente vergroent de cityring, mogelijk moet het festival volgend jaar of het jaar daarop aan de andere kant van wooncomplex De Katterug worden gehouden. Van Tilburg:,,Het Levenslied en de horeca zijn een twee-eenheid. Maar daar zullen we tegen die tijd vast een creatieve oplossing voor vinden.”

22-05-2023

Het college van B en W van Amsterdam presenteerde op 17 mei visie op kunst en cultuur en haar belangrijkste voornemens voor de nieuwe Kunstenplanperiode (2025-2028). Het college zet samen met de sector in op verdere spreiding van kunst en cultuur over de stad, met meer aandacht en kansen voor makers en het talent van morgen. Het doel van het nieuwe Kunstenplan is een sterke, toegankelijke cultuursector waarin een bredere groep Amsterdammers zich herkent. Voor het Kunstenplan 2025-2028 is een jaarlijks bedrag van 152 miljoen euro gereserveerd. De cultuursector is van groot economisch belang; zo’n tien procent van de werkgelegenheid in Amsterdam komt uit de creatieve sector. Maar de cultuursector is kwetsbaar voor de gevolgen van hoge inflatie, de energiecrisis en de krappe arbeidsmarkt en ondervindt nog steeds de gevolgen van de coronacrisis. Het college heeft, bovenop de begroting voor het Kunstenplan, 5,3 miljoen euro gereserveerd om de komende twee jaar de sector te verstevigen met een nieuw steunplan. Het college besloot eerder deze maand de cultuursector een stevige impuls te geven met investeringen in de nieuwe Meervaart in Nieuw-West, het slavernijmuseum en een nieuwe theaterzaal in Zuidoost. Amsterdam wil een toegankelijke en diverse cultuurstad blijven. In 2019 stelde Amsterdam als eerste gemeente in Nederland een actieplan diversiteit en inclusie als eis om in aanmerking te komen voor een subsidie in het Kunstenplan 2021-2024. Dat beleid wordt doorgezet. De gemeente vraagt voor het aankomende Kunstenplan culturele instellingen om concrete doelstellingen te formuleren op het gebied van inclusie en diversiteit, ook wat betreft fysieke toegankelijkheid. Van groot belang voor het college zijn de cultuurcoaches, die in de huidige Kunstenplanperiode zijn geïntroduceerd, worden daarom een vast onderdeel van het Kunstenplan. Daarnaast zet het college in op de verdere versteviging van de positie van makers. Tot slot komt er nog meer aandacht voor betaalbare ruimte voor kunst en cultuur, bijvoorbeeld in broedplaatsen verspreid over de hele stad. Het college zet in op de realisatie van nieuwe plekken voor nachtcultuur.

22-05-2023

De organisatie van Pinkpop denkt serieus na over de volgende stappen die het festival gaat maken. Tegenover de Limburger meldt Rob Trommelen, boeker van MOJO, dat men denkt over zowel uitbreiding van het aantal dagen als de grootte van het event. De gemeente Landgraaf wilde in 2019 Pinkpop een vergunning te verlenen voor ‘het éénmalig uitbreiden met één dag en het verlengen van de eindtijd van één dag’. Op die extra dag zou Neil Young optreden als jubileumcadeau voor toenmalige organisator Jan Smeets. Dit optreden ging echter niet door en een jaar later lag de wereld plat door corona. Pinkpop kan iedere dag 70.000 bezoekers ontvangen en van Trommelen denkt dat doorgroeien naar 80.000 zeker mogelijk is. Om meer mensen buiten Limburg te trekken, gaat Pinkpop campagne voeren met de insteek ‘goed vertoeven in Zuid-Limburg met bourgondisch leven, lekker eten en drinken’.

16-05-2023

ScienceGuide sprak met Heleen Jumelet en Edwin Jacobs, respectievelijk voorzitter en lid van het CvB van HKU, Utrecht, over de verandering waarin de kunsthogeschool zich bevindt. En over hoe de HKU studenten voorbereidt om met de kunsten impact te creëren. Heleen Jumelet: “In de creatieve industrie, de kunst- en cultuurwereld zelf en de toegepaste kunsten in tal van sectoren, werken kunstenaars die een belangrijke rol spelen in de opbouw en leefbaarheid van de maatschappij. En wat altijd blijft staan is kunst om de waarde van kunst op zichzelf; om de schoonheid, de troost, de verbijstering. “ Edwin Jacobs vult aan: “Het gaat om zin en waarde binnen HKU, niet om nut. Studenten maken daar hun eigen keuzes in en grote transities waar wij bewust focus op leggen zijn de kunst van Zorg en Welzijn, van Duurzaamheid en Circulariteit en van Diversiteit en Inclusie.” Bij de HKU worden studenten opgeleid om de samenleving te spiegelen, te prikkelen, te veranderen of te verbeteren met de kunst die ze maken. Ook beleidsmakers, activisten, politici en bedrijven willen dat er echt anders wordt gedacht en kunstenaars en kunstonderzoekers meer meedoen op alle terreinen waar verandering nodig is, aldus Jacobs. Jumelet: “Wij creëren met ons onderwijs en praktijkgericht onderzoek de beste voorbereiding van een student op een loopbaan als kunstenaar met impact op mens en samenleving. Daarom vormen creatieve technologie en maatschappelijk ondernemerschap altijd onderdeel van de curricula en ons onderzoek.” De situatie voor afgestudeerde kunststudenten was na de coronacrisis niet gemakkelijk. Toch is er misschien meer dan ooit behoefte aan kunst- en cultuurmakers in de samenleving, zo ziet voorzitter Heleen Jumelet. “Omdat veel van onze alumni ZZP’ers zijn is dat financieel niet eenvoudig. Veel mensen vergeten echter nogal eens dat er meer kunst- en cultuurmakers in de samenleving zijn dan agrariërs, om maar een dwarsstraat te noemen. Als je beseft hoe belangrijk hun rol is in de vernieuwing van onze samenleving, is dat wat zij toevoegen enorm.” HKU is bezig met haar toelatingsbeleid om het mogelijk maken naast al meer bewezen talenten ook minder gepolijst talent aan te nemen. “Het is nodig voor de kunstwereld en alle andere sectoren waar makers actief zijn een meer diverse doelgroep aan te spreken en kansen te bieden. Zonder uitsluiting; zowel studenten die al vanaf hun jonge jeugd in aanraking kwamen met kunst tot hen die niet naar een museum gingen en/of geen hoger opgeleide ouders hebben.” HKU wil dus studenten die getalenteerd zijn vanuit verschillende achtergronden en bereid zijn keihard te werken om dat kunsttalent tot wasdom te brengen en biedt daarom ’een breed pallet aan: van niveau 5 (AD) tot niveau 8 (PD’s) en in samenwerking met universiteiten PhD’s. Het aantrekken van jongeren die niet eerder actief met kunst en kunstonderwijs in aanraking zijn geweest is een lastige opgave, erkent Jumelet, “daarover heb ik geen glad verhaal” Edwin Jacobs vertelt dat HKU onder andere daarom samenwerkt met het mbo in Utrecht. “We hebben een heel aansprekend platform, de Utrecht Creatieve Community. In dit platform zitten het Grafisch Lyceum, Nimeto, een mbo-vakschool, en HKU. Dit zijn broedplaatsen waar studenten vanuit deze twee mbo’s en het hbo elkaar ontmoeten.

16-05-2023

Al 200 jaar marcheert de harmonie met trompetgeschal en op het ritme van de grote trom door de straten van Noord-Brabant. Een lange stoet die het publiek trakteert op muziek. Het mag tegenwoordig misschien een tikkeltje oubollig aandoen, maar de harmonie is nog altijd springlevend. Vorig jaar telde de provincie 355 harmonieverenigingen met ruim 18.000 muzikanten. Hoe zijn harmonieën ontstaan? En ging het er wel zo harmonieus aan toe als de naam doet vermoeden? Omroep Brabant vroeg het aan cultuurhistoricus Gerard Rooijakkers. Het oudste harmonieorkest van Noord-Brabant, Koninklijke Harmonie Sint Cecilia in Gilze, bestaat al 216 jaar en hoopt nog heel lang muziek te blijven maken. "Al ruim twee eeuwen hebben alle leden de club levendig weten te houden", vertelt voorzitter Josette Laurijssen trots. "Ons geheim? Wij hebben heel wat stormen overleefd, maar het plezier in de muziek is wat ons allemaal bindt. En saamhorigheid, dat staat ook voorop." Na de coronacrisis heeft de harmonie alles op alles gezet om nieuwe muzikanten te vinden, door workshops te geven en scholen te bezoeken. Bij de repetitie, die verslaggever Karin Kamp van Omroep Brabant meemaakte, spelen er dit keer vier jongeren mee, ze zijn er voor het eerst. Meegaan met de tijd, lukt dat een beetje? "We doen ons best", zegt de voorzitter. "Met Facebook en Instagram. Al zullen er ongetwijfeld enkele oudere leden zijn die geen idee hebben wat dat inhoudt. Maar de jongeren kunnen ons zo vinden. Ook is er een opleidingscommissie met jonge leden. Zij adviseren ons hoe we het eigentijds kunnen aanpakken. Daar kunnen we nog wat stappen in maken, maar we zijn hard op weg."

15-05-2023

Ze kunnen opgelucht ademhalen bij een aantal verenigingen, stichtingen en zelfs gemeenschapshuizen in Sint-Michielsgestel. Zij kwamen financieel behoorlijk in de knel door de hoge energielasten in 2022. Voor de gemeente Sint-Michielsgestel een extra reden om nu in actie te komen. Wethouder Bert van Druenen: ,,De hoge energielasten, als gevolg van de oorlog in Oekraïne, zijn bij een aantal clubs in onze gemeente hard aangekomen. We hebben dat geïnventariseerd en het blijkt dat zeker een derde daardoor financieel in de problemen is gekomen. Nog eens een derde verwacht in de problemen te komen. Terwijl een laatste groep (ook een derde) er geen last van heeft door bijvoorbeeld vaste energiecontracten of omdat ze al een aantal maatregelen heeft genomen met duurzame oplossingen.” De gemeente komt met een actie plan. “We hebben een reservepot met een half miljoen euro. Dat zijn zogezegd vrijgevallen coronagelden. Die kunnen we hiervoor inzetten.” Sint-Michielsgestel roept alle stichtingen en verengingen dan ook op om te kijken of ze in aanmerking komen voor een extra ‘subsidie’ vanuit de gemeente. ,,De bijdrage vanuit de gemeente is afhankelijk van een paar zaken. We kijken naar het verbruik van elektra en gas in 2022. Daarbij wordt 2019 als referentiejaar gebruikt, een jaar zonder corona. En we kijken naar de energietarieven van 2021 om alles met elkaar te vergelijken. Iedere club kan voor 1 juli een aanvraag indienen.” Gemeenschapshuis Den Durpsherd is zeer tevreden met het actieplan. Het gemeenschapshuis wil bereikbaar blijven voor alle lokale verenigingen. De drempel om elkaar te ontmoeten moet financieel niet te hoog liggen. Ondertussen is ook Den Durpsherd al druk bezig geweest om te bezuinigen op de energielasten.

15-05-2023

Na twee coronajaren hebben bezoekers De Leest in Waalwijk weer gevonden. ,,Vorig jaar januari, februari startte het nog heel langzaam op en vroegen we ons af of mensen het nog ooit zouden aandurven om weer met zijn allen zo dicht bij elkaar te zitten”, zegt Knopper. Die vrees was ongegrond, zo blijkt. ,,Vanaf september ging het los. De ene na de andere voorstelling was meteen uitverkocht.” Het theaterseizoen 2022-2023 is nog niet eens voorbij, maar nu al zijn alle records verbroken. ,,56.000 verkochte kaarten”, zegt directeur Sander Knopper. ,,Terwijl we nog nooit boven de 50.000 zaten.” Voor het nieuwe seizoen staan zo’n tweehonderd voorstellingen gepland. ,,Het is weer een mix van grote namen en talent”, zegt Knopper. Dit jaar heeft hij ook wat meer Brabantse gezelschappen op de agenda gezet. ,,Panama Pictures uit Den Bosch bijvoorbeeld en dansgezelschappen uit Tilburg en Breda. Ik vind dat leuk om te doen. Wat meer de culturelere kant op. Natuurlijk hebben we veel amusement, cabaret en muziek. Maar het is een uitdaging om ook genres aan te bieden die het niet vanzelfsprekend goed doen.”

15-05-2023

Muziek is voor iedereen en dus ook voor mensen met een lichamelijke of mentale beperking en voor mensen die zelf niet naar het Muziekgebouw in Eindhoven kunnen gaan. Daarom stapt het Storioni Trio het komende festival van het podium áf. Tanja Weijts van Dagbeleving Ons Thuis in Eindhoven, voor thuiswonende dementerenden, is in ieder geval zeer over het trio te spreken. Het spontane contact dat ze tijdens een vorig festival had met violist Wouter Vossen heeft geleid tot een aantal optredens op locatie voor mensen voor wie de toegang tot concerten niet (meer) vanzelfsprekend is. Wouter Vossen, violist,  noemt het leergierigheid. “Vanuit die leergierigheid komen we steeds dichter bij wat er in het leven echt toe doet. En dan denk ik aan vriendschap en verbinding, want niets en niemand staat op zichzelf. Onze taal is de muziek, en met muziek kunnen wij als musici het verschil maken.” Verder is er in de eerste week ook een concours voor jonge kamermuziekensembles en als afsluiting Music in the Streets, met vele openbare concerten door professionals en amateurs in de binnenstad van Eindhoven. In de tweede week een keur aan concerten op diverse locaties in en rond Eindhoven, door het Storioni Trio, aangevuld met een reeks musici van internationale naam en faam. ,,Corona heeft voor ons twee zaken blootgelegd: één hoeveel mensen eenzaam en geïsoleerd zijn en twee, hoe groot het belang is van live muziek. ‘Live’ vindt er verbinding plaats en gebeurt er iets tussen mensen. Muziek heeft een relevante rol in onze héle samenleving en dat willen wij graag benadrukken. Tijdens de eerste lockdown misten we het optreden erg. In eerste instantie dachten we dat we het applaus misten, maar we misten vooral de reis die we tijdens een concert samen met ons publiek maken”, zegt Vossen. Vossens woorden sluiten aan bij die van Tanja Weijts, die samen met haar collega Linda Volleman aan de Leenderweg in Eindhoven kleinschalige dagbesteding voor mensen met beginnende dementie biedt. ,,Bij ons hebben natuur en cultuur prioriteit. We gaan vaak naar buiten, de natuur in. Veel van onze cliënten zijn bekend met het Muziekgebouw en kwamen er vaak. Wij gaan elke donderdagmiddag met een groepje naar het lunchconcert. Dat het Storioni Trio nu naar ons komt vinden wij een hele eer!” Het trio verzorgde al speciale concerten voor mensen met autisme en alzheimer, de zogenaamde ‘Outreach-concerten’. Bewegen op muziek lijkt doodgewoon, maar is het niet voor mensen met autisme of alzheimer. Terwijl het zo goed voor hen kan zijn. Tijdens het festival worden er drie van dit soort concerten in het Muziekgebouw in Eindhoven gegeven. Wat het zo bijzonder maakt, is de samenwerking met de Engelse danser en balletmeester Andrew Greenwood. “Hij zal op een stoel zitten, terwijl wij een muzikaal programma met verschillende gemoedstoestanden brengen”, legt Wouter Vossen uit. “Van snel naar langzaam, van intens en hard naar heel minimaal. Andrew reageert daarop door zittend te ‘dansen’. Soms beweegt hij alleen maar zijn pink. Of hij maakt een handgebaar, staat op en gaat weer zitten. Hij vertaalt de muziek in beweging.” Vossen merkte dat het voor mensen met autisme belangrijk is dat ze precies weten wat ze kunnen verwachten. “Tijdens een pilot in een Tilburgse concertzaal bleef een jongen met zijn vader telkens de aanvangstijd herhalen en de trein die hij daarna moest hebben. De focus lag op binnenkomst en vertrek en het moest van tevoren duidelijk zijn dat er een viool, een piano, een cello en een percussionist zouden zijn.” Hij realiseerde zich dat het tijdens deze concerten niet om hem gaat. “Je probeert echt iets te creëren voor anderen. Het is niet: zie mij eens viool spelen. Dat laat je helemaal los. Je reageert op wat je ziet en hoort om je heen.” Dat is anders dan wat klassieke musici gewend zijn, geeft Vossen toe. “Die zijn meestal bezig met een prestatie neerzetten op het podium, ik ook.” (…)’ Maar hier is dat andersom. Wij staan haast te klappen dat die mensen met hun begeleiders komen. Want het is voor hen een enorme planning om überhaupt ergens naartoe te gaan. De prestatie wordt nu geleverd door het publiek.” Deze Outreach-concerten zijn wezenlijk niet anders dan ‘reguliere’ kamermuziekconcerten, benadrukt Vossen. “Het doel is hetzelfde: een verhaal vertellen, verbinding maken met het publiek en hen de kans geven daarop te reageren.” Het is ook een poging om de relevantie aan te tonen van muziek, zegt Vossen. We doen dit echt niet voor de grap. De politiek moet realiseren dat cultuur iets is wat gekoesterd mag worden, daar verlies je heus geen kiezers door.” Het Storioni Festival start op 15 mei en eindigt 28 mei.

11-05-2023

Maken, maken, maken. Na de twee coronajaren wilden theatergezelschappen in 2022 vooruit. Uitgestelde voorstellingen inhalen, hun artistieke koers weer vertalen in nieuw werk, het publiek terug de zaal in trekken. Daarbij lopen de gezelschappen tegen hun grenzen aan, blijkt uit jaarverslagen die acht grote gesubsidieerde theatergezelschappen de afgelopen weken publiceerden. Overal is de werkdruk hoog, het gebrek aan technisch personeel blijkt hardnekkig. Tegelijkertijd lopen de rekeningen op – voor personeel, maar ook voor verwarming, elektra en allerlei andere zaken. En hoewel cultuurliefhebbers vooral sinds het najaar de schouwburg weer weten te vinden, is het niet overal zoals voor de pandemie. Internationaal Theater Amsterdam, Het Nationale Theater, Theater Rotterdam, NITE: allemaal hebben ze hun programmering uitgedund, vaak met 10 à 15 procent. De coronacrisis is voorbij, maar er komt een nieuwe werkelijkheid achteraan. NRC las de jaarverslagen van Het Nationale Theater (Den Haag), Theater Rotterdam, Noord Nederlands Toneel/NITE (Groningen), Oostpool (Arnhem), Het Zuidelijk Toneel (Tilburg), Tryater (Leeuwarden), Theater Utrecht en Toneelgroep Maastricht. Samen geven ze een goed beeld van de sector; alleen het Internationaal Theater Amsterdam (ITA) ontbreekt. Dit is theater maken anno 2023, in vier citaten uit de jaarverslagen. Culturele instellingen die langjarige subsidie krijgen van het ministerie van OCW, moeten voor 1 mei een jaarverslag en financiële cijfers indienen. Die gegevens openbaar publiceren hoeft dan nog niet. De negen grote, door het ministerie van OCW gesubsidieerde theatergezelschappen hebben inmiddels wel bijna allemaal hun jaarverslag online gezet, of stuurden de documenten op verzoek toe. Personeelsgebrek, structureel lagere publieksinkomsten en hoge energierekeningen zijn overigens niet uniek voor theatergezelschappen. Vergelijkbare problemen spelen ook bij andere podiumkunsten, zoals klassieke muziek en dans.

11-05-2023

Beginnende theatermakers, acteurs en actrices hebben sinds de lockdowns in de coronajaren grote moeite om speelplekken te vinden. Veel makers kunnen hun voorstellingen zelfs helemaal niet vertonen, zeggen drie kenners van de theatersector. Onder wie Iris Daalder, senior beleidsmedewerker van de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK), die ziet hoe de twee lichtingen studenten die in de coronajaren afstudeerden zichzelf niet hebben kunnen presenteren. De sector was immers gesloten. Zo is volgens haar ‘een stuwmeer’ ontstaan van nieuwe theatermensen die staan te dringen om de podia bestormen. Dat stuwmeer is groter dan de twee generaties, stelt Niek vom Bruch, algemeen directeur van Grand Theatre Groningen. Ook de twee lichtingen die voor de coronapandemie afstudeerden, in 2018 en 2019, hebben problemen. De periode om hun naam te vestigen was te kort, waardoor ze nu opnieuw vanaf nul moeten beginnen. Ondertussen staat ook de nieuwste lichting van theatermakers, acteurs en actrices alweer te popelen. Zo dreigt er een ‘tussen wal en schipgeneratie’ te ontstaan, zegt Anne Breure, de voorzitter van Kunsten ’92. Koen van Seuren (29) en David Westera (26) waren net afgestudeerd aan de Toneelacademie in Maastricht, toen begin 2020 de pandemie begon. Als Westera en Van Seuren theaters nu mailen over hun voorstellingen volgt vaak niet eens een reactie, zelfs geen afwijzing. “Willen ze ons wel programmeren, dan moet je het doen met de data die de programmeur nog heeft”, zegt Westera. “Daarom is onze tourlijst een soort gatenkaas, met dan weer een datum in juni, dan weer in oktober. Dat is artistiek ontzettend nadelig, want je kunt de voorstelling niet al spelend verder ontwikkelen. Als er periodes van twee maanden tussen zitten, begin je eigenlijk weer vanaf nul.” Anderen hebben het nog moeilijker, omdat ze niet in talentenprogramma’s zitten of al niet meer, omdat die programma's hooguit een paar jaar duren. De lichtingen die voor corona zijn afgestudeerd hebben daar last van. Voor sommige makers geldt ook dat ze – op basis van hun jaar van afstuderen – niet meer in aanmerking komen voor talentenprogramma's, terwijl ze door corona niet de kans hebben gehad zichzelf te laten zien. “Dat er minder speelplekken zijn, komt niet per se door corona, dat was daarvoor al zo. Dat heeft te maken met gestegen kosten en de uitkoopsommen: de prijs die gevraagd wordt voor een voorstelling. Die zijn echt aanzienlijk hoger dan voor corona.”, zegt Vom Bruch. Met beginnende makers heb je nooit een uitverkochte zaal. “De inflatie is 10 procent, maar de subsidies gaan gemiddeld met 4 procent omhoog. Dan heb je meteen een financieel probleem.” Dat gemeenten niet volledig indexeren, heeft te maken met hun eigen financiële zorgen. Het enige middel dat het theater heeft is het snijden in het aanbod. Bij de grote voorstellingen is het publiek na corona wel weer teruggekeerd. Bij de kleinere blijft het bezoek achter. Wij zien dat de makers zich minder kunnen ontwikkelen, terwijl vernieuwing belangrijk is”, zegt Breure. “Uiteindelijk komt daar de interessante kunst vandaan die het grote publiek trekt. De vraag is: kunnen we die randen met de experimenten behouden, zodat later de stukken voor het grotere publiek ook spannend blijven?” Overigens hebben de afgelopen jaren hebben ook een wissel getrokken op de dertigers en veertigers. “De rek is eruit, ook bij succesvolle makers van wie je denkt: die doen het toch fantastisch? Zelfs zij hebben moeite een stabiele basis te vinden om voldoende inkomen te verdienen. Dus je ziet ook daar uitval. Ik vrees voor een domino-effect dat door de hele sector trekt, ook naar de techniek, de marketing en naar alle ondersteunende en faciliterende functies.” Voordat de nieuwe inrichting van het cultuurbestel, zoals voorzien door de Raad voor Cultuur komt die pas na 2028, er is, is het pleisters plakken. “De nieuwe generatie makers zoekt niet altijd meer de podia op om te spelen, maar kiest ook andere plekken”, zegt Daalder. “Op buitenlocaties bijvoorbeeld, of ze gaan samenwerken met andere partijen, zoals een museum. Deels is dat noodgedwongen, maar theatermakers kiezen ook voor andere locaties vanuit nieuwsgierigheid, want het is artistiek uitdagend en je bereikt natuurlijk weer nieuwe publieksgroepen.” Een echt positieve ontwikkeling is volgens theaterdirecteur Vom Bruch de rol van theaterfestivals. “Vorig jaar zag je in het zomerseizoen dat beginnend werk vaker te zien was op de festivals. Zeker in Noord-Nederland. Oerol, Noorderzon, Jonge Harten, Explore the North, FestiValderAa, Arcadia in Leeuwarden, dat zijn hele belangrijke speelplekken geworden voor talent.” Van Seuren en Westera zien ook wel iets in een impresariaat, speciaal voor jonge makers.

11-05-2023

Uit cijfers van de NVPI blijkt dat de omzet van de Nederlandse muziekindustrie in 2022 met elf procent gestegen is, wat neerkomt op een totaalomzet van 282 miljoen euro. Het overgrote deel van die taart (bijna tachtig procent) komt voor rekening van de streamingcijfers, die wederom flink gestegen zijn. In 2022 bedroeg de stijging een keurige 9,9 procent. Daarmee vlakt de groei wel iets af in vergelijking tot de voorgaande jaren (elf procent in 2021 en bijna dertien in 2020). Het is aannemelijk dat dit komt omdat streaming zijn maximale potentieel benadert. De groei van die streamingcijfers komt voor een groot deel op het conto van Nederlandse artiesten. Kortom, het Nederlandse product zit volop in de lift en dan met name het Nederlandstalige lied. Deze omzetcijfers schetsen, wederom, een positief beeld van de Nederlandse muziekmarkt en daarnaast liggen er nog volop groeimogelijkheden, zowel op eigen bodem als over de grens. “Tijdens corona hebben we gezien dat iedereen op de wereld vooral naar lokale ¬muziek ging luisteren”, vertelt Frank Helmink, managing director van Buma Cultuur. “Dat heeft ertoe bijgedragen dat er meer naar Nederlandstalige muziek wordt geluisterd.” Wat daarbij wel opvalt is dat Nederlandstalige hiphop relatief gezien minder goed scoort dan in voorgaande jaren. Alleen Antoon deed het behoorlijk goed. Het is opmerkelijk dat de streaming¬cijfers behoorlijk uit de pas lopen met wat er in 2022 op de Nederlandse radio gedraaid werd. De discrepantie tussen het online luistergedrag van consumenten en airplaycijfers tekent zich nog duidelijker af in het levensliedsegment, tot ergernis van Helmink. “Die stroming is altijd al groot geweest. Dat de NPO weigert substantiële aandacht aan die muziek te besteden en het in een verdomhoekje gooit, is best raar”, zegt hij, refererend aan Sterren NL. Hij ziet dat het levenslied door alle lagen van de bevolking populair is. Waar het ook behoorlijk goed gaat met het Nederlandse product is Vlaanderen. Het is niet ongebruikelijk dat Nederlandse hits overwaaien naar onze zuiderburen, maar we zien nu dat vooral Nederlandstalige nummers het buitengewoon goed doen. Sowieso ziet Helmink veel kansen over de grens voor Nederlandse acts en vooral voor songwriters. “Ik denk dat als je componist bent in Nederland je een heel eind komt in Duitsland.” Zo wil hij auteurs van Hollandse hits koppelen aan hun Duitse vakbroeders. De grootste potentiële groei in de Nederlandse markt zit volgens hem in het klaarstomen van jong talent. “Die hele groei die je nu ziet, wordt voor het grootste deel gedragen door bestaand talent. Als het zo groeit, maakt het de weg vrij voor een hoop nieuw talent. Alleen daarin zit al een groeimogelijkheid waar je ú ¬tegen zegt.”

11-05-2023

Na de aankomende zomerperiode legt Anne Schroën haar functie als directeur van de Koninklijke Boekverkopersbond en als directeur/bestuurder van de Nederlandse Boekenbon bv neer. Ze is dan ruim 5 jaar in functie geweest. Zij hervormde beide organisaties en herformuleerde de strategie en visie. Als directeur van de KBb was zij betrokken bij de ingrijpende herziening van de governance van zowel CB als NBD Biblion en werd een nieuw convenant geformuleerd en getekend met CPNB door de partners (GAU, VOB en KBb). Er kwam een nieuwe CAO tot stand en ze begeleidde de terugkeer bij MKB Nederland. Zij was zeer actief bij de lobby in politiek Den Haag, vooral tijdens de coronajaren. Na het initiatief voor een ingezonden brief in NRC Handelsblad over de situatie in de boekhandel, wist zij met succes een steunpakket voor de sector te bepleiten. In die tijd was ze veelvuldig in de media aanwezig om de belangen van de boekhandel toe te lichten en te benadrukken. In het afgelopen jaar lobbyde zij in Brussel om een uitzonderingspositie voor Boekenbon te verkrijgen in de komende wetswijziging van elektronisch geldproducten. Gedurende haar directievoering stabiliseerde zij de omzet van Boekenbon, zorgde voor een merkstrategie en restyling, en introduceerde het succesvolle white label concept. Inmiddels beschikken meer dan 500 boekhandels over hun eigen Boekenbon met lokale look-and-feel en zijn er meer dan 1 miljoen white label Boekenbonnen in omloop. In 2020 werd de Boekenbon op haar initiatief hoofdsponsor van de Jaarlijkse Literatuurprijs voor Fictie en Non-fictie.

11-05-2023

In januari 2021 werd bekend dat de Sint Jan aan de Markt het nieuwe culturele hart van Roosendaal moet gaan worden. Naast Cultuurhuis Bovendonk, waar veel culturele verenigingen onderdak hebben gevonden. Tijdens de presentatie in januari 2021 werd de verwachting uitgesproken dat de 3,6 miljoen euro kostende verbouwing in 2022 zou worden uitgevoerd. Corona stak een spaak in het wiel, want tijdens de lockdowns was het medewerkers van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed niet toegestaan om de kerk op locatie te onderzoeken. Dat gebeurde pas nadat begin februari 2022 alle beperkingen waren opgeheven. In de grote zijgangen van de Sint Jan komen twee etages met glazen werkunits, in de kleinere zijbeuken komen ateliers voor lokale kunstenaars. In het dwarsschip komt links voor het altaar een grote trap, als tribune. Daartegenover, waar ooit de bar stond, komt op een verdieping een kleine stadsbrouwerij. Alle werkzaamheden worden zo uitgevoerd dat ze indien nodig simpel zijn terug te draaien. De aanvraag voor een bouwvergunning voor de Sint Jan ligt eindelijk bij de gemeente Roosendaal. Dat bevestigt Jan-Hein Sloesen van het Cultuurcluster Roosendaal, waar de voormalige kerk een onderdeel van is. Met name door een toekenning van 375.000 euro subsidie voor de verduurzaming van het gebouw, is de aanvraag vertraagd. ,,Daardoor moesten we onze plannen weer aanpassen, want bij de eerste opzet van de verbouwing gingen we nog uit van aardgas”, legt Sloesen uit. De verwachting is dat de gemeente de aanvraag voor de bouwvergunning snel afhandelt. Sloesen hoopt dan een aannemer te hebben. ,,Als eerste gaat de vloer er dan uit voor archeologisch onderzoek. We hebben tot 30 centimeter diep gekeken met röntgenapparatuur, maar we zijn benieuwd wat er dieper in de grond zit.” Sloesen verwacht dat de bouw één tot anderhalf jaar gaat duren.

11-05-2023

“Nu is het momentum daar. In een tijd van omvangrijke transitieopgaven, geopolitieke veranderingen en de nasleep van de coronapandemie, zien we dat kunst en cultuur een steeds grotere rol spelen in het omgaan met maatschappelijke thema’s en vraagstukken op verschillende niveaus. Toch kan het voor opdrachtgevers en organisaties nog steeds een uitdaging zijn om creatieve makers te betrekken in die zoektocht. Daarom is het nu het uitgelezen moment voor Brabant C om haar ervaring en expertise te verzilveren en te bestendigen, zodat we positieve maatschappelijke impact kunnen blijven maken.” Het fonds heeft daarom een propositie gepubliceerd, waarin Brabant C haar visie en missie uiteenzet. Wat zijn de ambities en doelen richting 2030? De propositie beschrijft in hoofdlijnen met welke strategie en werkwijze dit bereikt kan worden.

11-05-2023

Een brief met zeven punten belandde op 10 mei op het bureau van de Limburgse  informateurs Jan Schrijen en Petra Dassen-Housen. Om de zorgen die leven binnen de culturele sector kenbaar te maken aan de informateurs, heeft Cultuur in Bedrijf Limburg de 7 Cultuur-steken opgezet. "Hiermee hopen we u te prikkelen cultuur en erfgoed in het coalitieakkoord een prominente plek te geven." In de brief stelt de sector ook dat er sinds de coronacrisis nog heel wat in te halen is. Zo is de krapte op de arbeidsmarkt een groot probleem in de cultuur. "Er moet ruimte zijn om hier in gezamenlijkheid aan te kunnen werken en de sector weerbaar en wendbaar te krijgen en te houden." Andere zaken waar de sector aandacht voor vraagt, is bijvoorbeeld om de cultuursector aan tafel te vragen bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken en cultuur een verbinder te laten zijn in tijden van individualisme en polarisatie. In november werd duidelijk dat de provincie Limburg flink moet gaan bezuinigen. L1 meldde toen al dat de zogenoemde vrije begrotingsruimte van de provincie daalt van 400 miljoen naar ongeveer 95 miljoen euro. Binnen de culturele sector bestaat de vrees dat de cultuur het kind van de rekening gaat zijn. "Minder financiering voor cultuur heeft direct invloed op de gezondheid, werkgelegenheid en het verder wegtrekken van de jonge generatie." In de oproep wordt de veelzijdigheid van het cultureel landschap geschetst. "Theater- en dansgezelschappen die speciaal voor de jeugd dag in, dag uit in scholen en in theaters staan. In veel steden is de jongerencultuur een snel groeiende community, vaak werkt de culturele sector hiervoor samen met het onderwijs en welzijnswerk."

09-05-2023

De laatste keer dat de Opzij Literatuurprijs werd uitgereikt was alweer in 2019. Toen won Roxane van Iperen met haar boek ’t Hooge Nest (Lebowski). Het Nederlands feministisch maandblad roept na vier jaar weer uitgeverijen op om boeken in te sturen voor de nieuwe editie van de prijs. De OPZIJ Literatuurprijs was een prijs die jaarlijks werd uitgereikt. Bazarow sprak met Marleen Hogendoorn, hoofdredacteur Opzij. “De reden dat de prijs afgelopen jaren niet werd uitgereikt had voor een deel te maken met corona,” vertelt Hogendoorn. “Ik was zelf niet de hoofdredacteur in die periode. Daarnaast kreeg de vorige hoofdredacteur (Marianne Verhoeven/TvH) in die tijd te maken met ziekte waarna ze uiteindelijk overleed aan een tumor. Dat was een hele heftige tijd, het overlijden had grote impact op de hele redactie. Vorig jaar bestonden we bijvoorbeeld 50 jaar, maar door deze omstandigheden vonden we het vieren hiervan ook niet passend.” Waarom wil het blad de prijs nu weer uitreiken? “We vinden het een belangrijke prijs, want er zijn niet zoveel prijzen voor vrouwelijke schrijvers. Het is naast mooi ook nodig dat er een bekroning gegeven wordt aan de meest invloedrijke vrouw van het jaar. We zien vaker dat mannelijke auteurs de aandacht krijgen, we willen die balans optimaliseren en meer vrouwelijke schrijvers op het podium zetten.” De boeken die ingestuurd worden voor 2023, moeten voldoen aan de volgende voorwaarden: Verschenen van 1 januari 2022 tot en met maart 2023; Geschreven door een vrouw; Fictie of non-fictie; Draagt bij aan de bewustwording, emancipatie en ontplooiing van vrouwen; aangrijpend vanwege de literaire kwaliteit en/of de impact op onze maatschappij. Het blad vraagt lezers en online volgers om hulp bij het kiezen van de publieksprijs, waarna een professionele jury zich buigt over de juryprijs. Tot en met 26 mei kunnen uitgevers boeken opsturen. Hogendoorn: “Hoe de uitreiking en de prijs zelf eruit gaan zien, is nog niet duidelijk. Wel vragen we uitgevers een bijdrage van 30 euro te betalen bij het insturen van een boek, om zo de prijs en het feestelijke moment mogelijk te maken.”

08-05-2023

Podium Klassiek Eindhoven bestaat inmiddels alweer zo'n acht jaar. Het initiatief werd destijds genomen door een aantal muziekliefhebbers die al langer de wens hadden om naast het Muziekgebouw iets kleinschaligers op te zetten voor kamermuziek. ,,Een pianist, een trio, een gitarist, maar altijd kamermuziek", zo vertelt bestuurslid Otto Dieleman. ,,Het initiatief sloeg aan en de Oude Rechtbank waar het Podium begon, werd al snel te klein en De Kazerne was een aantrekkelijk alternatief. ,,De zaal daar is immers beduidend groter, maar intiem genoeg om muzikanten en publiek dicht bij elkaar te brengen. En dat lukte, want tot de uitbraak van het coronavirus zaten we met steevast zo’n honderd bezoekers vrijwel altijd vol. We hebben in die jaren echt een naam opgebouwd en vormen een aantrekkelijk podium voor kamermuziek.” Zoals elke culturele instelling ging ook Podium Klassiek in coronatijd door een paar moeilijke jaren. Het eerste weer ‘vrije’ seizoen heeft de concertreeks alweer tot op twee derde van het oude niveau gebracht, aldus Dieleman. Op 7 mei voor het laatst in De Kazerne. Want de concerten verhuizen naar de kapel van DomusDela. Het eerste zomerconcert van Podium Klassiek Eindhoven in DomusDela is op 25 juni.

08-05-2023

Bibliotheek Helmond en het Kunstkwartier hebben de afgelopen maanden onderzocht hoe ze intensief samen kunnen werken. En of dat wellicht op één locatie kan. Uitweiden over de conclusies doet bibliotheekdirecteur Robin Verleisdonk nu nog niet. Wel is duidelijk dat een eventuele samenvoeging op voorhand geen gemakkelijke klus is. Verleisdonk wil in elk geval dat dit jaar een keuze wordt gemaakt waarmee beide instellingen weer jaren vooruit kunnen. De bibliotheek is sinds 2011 gevestigd aan de Watermolenwal. ,,Is het tijd voor een nieuwe fase? Dat is aan de gemeente”, aldus de directeur. ,,We staan open voor ontwikkelingen, ook op een andere locatie. Zolang het maar een laagdrempelige locatie is met ruimte voor onze activiteiten. Voorlopig zitten we goed op deze plek.” Dat de pandemie voorbij is blijkt ook uit het aantal bezoeken dat omhoog schoot van 128.000 naar 211.000, zo blijkt uit het jaarverslag. ,,De tijd van enkel boeken uitlenen is voorbij. De transformatie van een uitleenfabriek naar een maatschappelijke en educatieve bibliotheek werd in 2022 met vernieuwde energie weer opgepakt.” Verder werden er vorig jaar Informatiepunten Digitale Overheid geopend in Asten, Someren en Helmond. Daar kunnen inwoners terecht met vragen over bijvoorbeeld het inloggen met DigiD of het aanvragen van een toeslag. Verleisdonk noemt ook de veranderingen die de oorlog in Oekraïne met zich meebrengt. Dat zorgde onder meer voor flinke prijsstijgingen. Je huis verwarmen kost steeds meer geld. De bibliotheken startte daarom het project ‘warme kamers’, waarin iedereen welkom was om in een bibliotheek te komen werken of studeren. Mede hierdoor hebben de vier bibliotheken in Helmond, Deurne, Asten en Someren in 2022 in totaal ruim 210.000 bezoekers gehad. Dat zijn aantallen die voor corona ook werden gehaald, aldus Verleisdonk.

04-05-2023

De deelnemende meubelmerken vermijden heikele kwesties als energieschaarste, stijgende grondstofprijzen en klimaatverandering. Na de akelige coronajaren is het weer business as usual. Wat er te zien is? Veel fantasierijke producten en zintuigelijke ervaringen, zoals een thuisparfum van slimme algoritmes en een privéjet van oude jeans. Jeroen Junte bezocht de Milan Design Week 2023. En na afloop kwam hij met de belangrijkste trends. Ook BNO's projectmanager Dewi van de Klomp en jurist Jordi Vreeling bezochten de Milaan Design Week. Hun terugblik.

04-05-2023

Voor de liefhebbers van onder meer musicals, theatervoorstellingen, cabaret, dans en concerten bestaat sinds een half jaar de Podiumpas. "Uit onze data blijkt dat pashouders gemiddeld vier tot zeven keer vaker naar voorstellingen en concerten gaan dan zonder Podiumpas. In de afgelopen zes maanden is de Podiumpas ongeveer twintigduizend keer gebruikt", zegt projectleider Marte Lalleman. De pashouders vullen met hun bezoek daarmee de stoelen die eerder leeg bleven. Lalleman ziet ook dat pashouders vaker iemand meenemen zonder pas. Daarnaast gaan ze naar voorstellingen die ze anders niet zouden bezoeken. Dat levert podia nieuwe bezoekers op, zegt ze. Het idee voor de Podiumpas speelt al zeker tien jaar, maar kreeg in 2017 voor het eerst vorm met een aantal pilots in de Randstad. Na een succesvol jaar werd de pilot uitgebreid naar Overijssel, Zuid-Limburg en Noord-Brabant. De coronacrisis zorgde voor een gedwongen pauze in de uitrol van Podiumpas. Sinds november 2022 is de pas door heel Nederland te gebruiken. De 2.200 mensen die momenteel een Podiumpas bezitten, kunnen de aangesloten podia onbeperkt bezoeken voor onder meer musicals, theatervoorstellingen, cabaret, dans en concerten. Zij betalen daarvoor een vast bedrag van 35 euro per maand. Daarin verschilt de Podiumpas met We Are Public, leden daarvan kunnen voor 18 euro per maand een selectie bezoeken van voorstellingen, concerten, films, exposities en festivals. Een kanttekening bij Podiumpas is dat je kaartjes pas dertig dagen voor een voorstelling kunt reserveren. De kans dat je een populaire show kunt bezoeken met de pas is daardoor klein. Momenteel zijn 43 podia aangesloten. Volgens Lalleman is het een kwestie van geduld voordat de keuze groter wordt. "We zijn een kleine organisatie en willen de samenwerking met elk theater zo gedegen en goed mogelijk uitrollen. We groeien gestaag met de podia die zich aansluiten." De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), die 152 podia vertegenwoordigt, staat positief tegenover de Podiumpas. "Als branchevereniging moedigen we alle initiatieven toe die voor 'nieuw' publiek zorgen", zegt VSCD communicatiemedewerker Timos Krabben. Krabben zegt dat een deel van de podia die zich nog niet hebben aangesloten bij Podiumpas onderzoekt hoe de pas zich verhoudt tot We Are Public. "Dat initiatief hebben podia al omarmd. Bij sommigen bestaat de zorg dat We Are Public mogelijk in de verdrukking komt", zegt Krabben. Daarnaast vindt een aantal podia het werken met de Podiumpas nog erg intensief doordat er geen online tickets gereserveerd kunnen worden. De organisatie achter de Podiumpas laat weten dat ze werkt aan een optie voor online reservering. Die mogelijkheid moet er vanaf september zijn.

04-05-2023

Rick Engelkes en zijn bedrijf Waterfront Entertainment hebben vier weken langer de tijd gekregen om te reageren op het besluit van het Fonds Podiumkunsten dat Engelkes 3,7 miljoen euro aan coronasteun moet terugbetalen. Dat laat een woordvoerster van Waterfront Entertainment desgevraagd weten aan het ANP. Een maand geleden meldde het Noordhollands Dagblad dat het bedrijf van Engelkes een deel van de ontvangen coronasteun moet terugbetalen. De musicalproducent had in eerste instantie vier weken de tijd om op het besluit te reageren, maar hij heeft nu dus vier weken extra gekregen. Het productiebedrijf ontving in totaal 4.392.780 euro aan coronasteun. De financiële steun was bedoeld om de culturele sector te helpen toen voorstellingen en concerten niet konden doorgaan door de coronamaatregelen.

04-05-2023

In het kader van de regeling Filmeducatiehubs hebben vijf educatiehubs opnieuw projectsubsidie voor twee jaar gekregen. Filmeducatiehubs zijn regionaal ingebedde organisaties voor film, die vraag en aanbod op het gebied van filmeducatie in de regio samenbrengen om zo filmeducatie verankerd te krijgen in het onderwijs. Na de coronacrisis zijn de hubs, volgens de adviescommissie van het Filmfonds,  er in geslaagd om steeds meer activiteiten te ontplooien en zo te zorgen dat meer kinderen in het primair en voortgezet onderwijs leren reflecteren op bewegend beeld en zelf ook ervaring opdoen met het creëren ervan. Ook de samenwerking tussen de hubs onderling en met het Landelijk Netwerk Filmeducatie als nationale partner is goed op gang gekomen. De volgende vijf hubs krijgen subsidie: Stichting De Schuur – Filmeducatiehub Noord-Holland; Stichting Filmhuis Den Haag – Filmeducatiehub Zuid-Holland; Stichting Film- en Theatercentrum Plaza Futura - Filmeducatiehub Zuid; Stichting Forum Groningen – Filmeducatiehub Noord (voorwaardelijke toekenning);Stichting Theater de Lieve Vrouw - Filmeducatiehub Midden Nederland. Op de website Filmeducatie.nl is meer te lezen en te vinden over de verschillende regionale hubs, de grootste filmdatabase voor het onderwijs, workshops in de buurt en (na)scholings- en netwerkmogelijkheden. Ook is op deze website het onderzoek “Verankering in Beeld” gepubliceerd, over de actuele stand van zaken van op het gebied van structurele verankering van filmeducatie in het onderwijs en de visie op de toekomst.

02-05-2023

De Italiaanse bioscoopsector heeft nog steeds moeite om te herstellen van de coronapandemie. Volgens cijfers van de Italiaanse distributeursvereniging Anica bedroeg de Italiaanse box office in 2022 306,6 miljoen euro. Dat is nog altijd een forse afname van bijna 50% vergeleken met het gemiddelde van 2017-2019. De Italiaanse regering investeert daarom 20 miljoen euro om het bioscoopbezoek in Italië in de zomermaanden te stimuleren. Het ministerie van cultuur zal ongeveer drie euro per ticket bijdragen. De bezoekers wordt gevraagd zo'n 3,50 euro te betalen. Op dit moment bedraagt de gemiddelde prijs van bioscooptickets in Italië ongeveer 6,80 euro. In september 2022 wees de Italiaanse regering al 40 miljoen euro toe aan bioscopen, theaters, musea, bibliotheken en culturele instituties om ze te ondersteunen bij de hoge energiekosten. Het herstelplan van de regering na de pandemie omvat ook 100 miljoen euro voor renovatiewerkzaamheden aan bioscopen. Daaronder valt ook een extra financiering gereserveerd voor exploitanten die oudere technologie willen vervangen door nieuwe vertoningsapparatuur.

02-05-2023

The Cinema Foundation, een in Los Angeles gevestigd non-profit data-analysebureau bracht onlangs een rapport uit over de Noord-Amerikaanse filmindustrie, waaruit een opbeurend beeld naar voren komt. Zo is de waarde van een theatrical release na de ‘experimentele’ coronafase (day and date releases) onverminderd groot gebleken, profiteren bioscopen en streamingplatforms van elkaar en staat een bioscooprelease aan de basis van een gezond ‘film-ecosysteem’. Ook zijn er Europese cijfers, waaronder een enorme groei in bezoekers tijdens ‘Cinema Days’.

02-05-2023

Corona zat de theaters lange tijd lelijk dwars maar die tijd lijkt voorbij. Afgelopen seizoen trok theater Markant Maashorst in Uden zo'n 55.000 bezoekers. Voor komend seizoen rekent directeur Jan Wouda op zeker 60.000 mensen bij een van de 180 voorstellingen die op het programma staan. Muziek en cabaret zijn ook nu weer twee belangrijke pijlers in de programmering voor seizoen 2023/2024 waarvoor de kaartverkoop op 1 mei is gestart. Grote opera- of dansvoorstellingen zijn volgens Wouda steeds lastiger te boeken. ,,Dat waren vooral Russsische gezelschappen en die toeren niet meer", zegt de directeur. ,,Bovendien vragen deze producties zulke grote voorschotten dat het bijna niet meer te doen is.” Wouda overweegt om voor dat soort bijzondere voorstellingen voor een kleine doelgroep, de krachten te bundelen met theaters in bijvoorbeeld Nijmegen of Eindhoven. ,,Zoals we eerder gedaan hebben: met een bus daar naar toe", zegt Wouda. ,,Want ook in andere plaatsen wordt het voor ballet of opera steeds lastiger om de zaal vol te krijgen.” Om aan de subsidie-eisen van de gemeente Maashorst te voldoen moet Markant in de programmering wel voor voldoende variatie zorgen. Maar volgens Wouda is dat geen turflijst tot achter de komma.

02-05-2023

Met klasgenoten naar het theater? In 2022 bezochten meer dan 12.000 scholieren uit Tilburg een schoolvoorstelling. Zes jaar geleden waren dat er amper 1500. Zoveel kinderen?’ ,,Het is belangrijk dat alle kinderen in Tilburg met cultuur in aanraking komen”, zegt Gwen Sengers, programmeur Educatie en Jeugd bij de Schouwburg Concertzaal. Sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind staat op één. ,,Cultuur stimuleert de hersenontwikkeling, creativiteit, inleving en het empathisch vermogen. Wat is eerlijk, wat is gerechtigheid? Scholieren herkennen zich in wat op het podium gebeurt.” En het mag best af en toe ingewikkeld zijn. ,,Kinderen begrijpen veel, we gaan niet door de knieën.” Tijdens de coronapandemie zaten kinderen thuis en hebben ze een deel van het socialisatieproces gemist. Dat werkt nog steeds door, weet Sengers. Het leidde ertoe dat in Tilburg scholieren tijdens corona toch naar het theater mochten, met in acht neming van alle maatregelen. ,,Alleen in Tilburg was dat toegestaan, we kregen vrijstelling.” De vraag nam een vlucht toen werd besloten gratis busvervoer aan te bieden aan scholen die buiten het centrum liggen. Sengers: ,,We zetten in op kansengelijkheid. Het kan niet zo zijn dat kinderen uit een rijkere wijk wel naar een voorstelling kunnen gaan en uit een arme wijk niet. Niet elke ouder heeft een auto. Door bussen te laten rijden krijgen alle kinderen een kans.” De vraag nam een vlucht toen werd besloten gratis busvervoer aan te bieden aan scholen die buiten het centrum liggen. Sengers: ,,We zetten in op kansengelijkheid. Het kan niet zo zijn dat kinderen uit een rijkere wijk wel naar een voorstelling kunnen gaan en uit een arme wijk niet. Niet elke ouder heeft een auto. Door bussen te laten rijden krijgen alle kinderen een kans.” Het busvervoer wordt betaald door CIST, de organisatie voor talentontwikkeling en cultuureducatie in Tilburg. Bij de voorstellingen die scholieren bezoeken hoort ook een lesprogramma. Daarvoor worden kunstvakdocenten in de arm genomen. Die maken lesbrieven en geven workshops op school.

02-05-2023

Sena boekte in 2022 een recordomzet in zijn 30-jarig bestaan. Nog nooit waren de gefactureerde- en ontvangen licentie-inkomsten zo hoog. Als gevolg hiervan zal de repartitie aan rechthebbenden van Sena stijgen naar het niveau van voor de coronajaren. De totale gefactureerde licentie-inkomsten bedroegen € 80,2 miljoen. Dit is een stijging van 22 procent ten opzichte van 2021. Naast de beëindiging van de coronamaatregelen waardoor winkels, horecaondernemingen en andere openbare gelegenheden de deuren weer openden, is de RAAP-toeslag een belangrijke factor voor de groei. Door de recordomzet namen de doorbetalingen aan de rechthebbenden van Sena toe. De daling van de licentie-inkomsten gedurende de coronaperiode werkt echter ook nog steeds door. In 2022 werd in totaal € 54,0 miljoen uitbetaald aan muzikanten en producenten. Dit is een stijging van 4,8 procent in vergelijking met 2021. Er is in 2022 aan ruim 65 duizend rechthebbenden een betaling verricht, ook hier is met 31% sprake van een aanzienlijke toename.

02-05-2023

Het lukt Spotify maar niet om een winstgevend bedrijf te worden. Ondanks meer betalende gebruikers en hogere advertentie-inkomsten, schrijft de streaminggigant nog steeds dieprode cijfers. In het eerste kwartaal van dit jaar kwam het nettoverlies uit op 225 miljoen euro, zo maakte het Zweedse technologiebedrijf bekend. Voor het tweede kwartaal rekent Spotify opnieuw op een verlies, van 129 miljoen. Sinds Spotify begin 2018 naar de beurs ging, lukte het slechts vier kwartalen om winst te maken. De laatste keer is 2,5 jaar geleden. Toen had het bedrijf met 381 miljoen een derde minder actieve gebruikers dan de 515 miljoen in het afgelopen kwartaal. Spotify wijt het huidige verlies aan hogere kosten, vooral in salarissen en belastingen. Maar tegelijk tastte het bedrijf ook diep in de buidel voor ontslagvergoedingen. In januari kondigde het aan de beurs in New York genoteerde bedrijf aan om met 600 ontslagen 6 procent van het aantal arbeidsplekken te schrappen. Zoals veel techbedrijven heeft ook Spotify last van tegenvallende groei na het einde van de coronaperiode, waarin streamingdiensten explosief groeiden. Daarnaast zijn steeds meer artiesten en platenmaatschappijen ontevreden over de vergoedingen die zij via Spotify ontvangen.

01-05-2023

Na drie jaar uitstel wordt 6 en 7 mei in de Franse stad Amiens dan eindelijk de derde editie van het European Championship for Wind Orchestra Association (ECWO) gehouden. De KNMO vaardigt symfonisch blaasorkest Koninklijke Sophia’s Vereeniging uit Loon op Zand af om Nederland tijdens dit Europees kampioenschap voor harmonieorkesten te vertegenwoordigen. “Het is een eer dat we Nederland op dit podium mogen vertegenwoordigen”, zegt dirigent Jos Schroevers. Bij ECWO zijn de nationale muziekorganisaties van België, Denemarken, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland en Nederland aangesloten. Na Utrecht (2016) en Brussel (2018) is ECWO toe aan zijn derde editie. Die stond eigenlijk voor 2020 gepland. Maar corona schopte het schema overhoop. Ieder van de negen aangesloten landen mag één deelnemer naar de tweejaarlijkse titelstrijd afvaardigen. Voor de KNMO is dat het orkest dat in de vijf jaren voorafgaande aan ECWO op een concertconcours in de concertdivisie de hoogste score behaalt. Voor Sophia’s Vereeniging geldt de concoursprestatie uit 2018. Het orkest van Jos Schroevers behaalde toen in Enschede op het concertconcours van de Overijsselse Bond van Muziekverenigingen 95,5 punten. Schroevers: “Dat het telkens werd uitgesteld was niet meer dan logisch. Maar na corona was het voor iedereen toch weer even zoeken om in het ritme te komen. Afgelopen jaar hebben we de tijd genomen om weer in rustig vaarwater te komen en via diverse concerten toe te werken naar ECWO.” Deelname aan het ECWO beschouwt hij niet als een eenmalig avontuur. Schroevers hoopt dat er een effect voor de langere termijn vanuit gaat. “Deelname aan het ECWO moet geen doel op zich zijn maar een mooi middel om het niveau van het orkest op te krikken. We hebben het afgelopen anderhalf jaar veel nieuwe muzikanten mogen verwelkomen. Het heeft dus tot op heden alleen maar een positief effect op het orkest.” De deelnemers aan het ECWO spelen een verplicht werk en een keuzeprogramma. Rode draad in het programma van Sophia’s is het thema Muziek als grote winnaar en bron van hoop! Als keuzewerken klinken Traveler van David Maslanka en de Suite uit de Vuurvogel versie 1919 van Igor Stravinsky. Schroevers over de keuze van deze werken: “Ik wilde graag een divers programma waarin we als orkest alles uit de kast kunnen halen, van extreem grote instrumentatie tot minimale kamermuziek. Daarbij willen we onze boodschap Muziek als grote winnaar en bron van hoop! als een rode draad in het programma laten weerklinken. Daarnaast vond ik het ook leuk om de link tussen de componisten te leggen. Een Franse componist die het verplichte werk heeft geschreven, een Amerikaanse componist en een Russische componist die een werk schreven dat in Frankrijk in première ging. Terwijl Stravinsky zowel in Frankrijk als in de Verenigde Staten woonde en uiteindelijk in New York overleed.”

01-05-2023

Eind vorig jaar signaleerden brancheorganisaties voor het eerst weer een voorzichtige stijging van theaterbezoek, die trend lijkt nu flink door te zetten. De officiële cijfers van het eerste kwartaal van dit jaar zijn nog niet binnen, maar bij navraag door Theaterkrant geven verscheidene theaters aan dat hun zalen steeds voller zitten en soms zelfs weer richting het niveau van 2019 groeien. Opvallend daarbij is dat meerdere theaters aangeven veel nieuwe bezoekers te ontvangen. Bij de Goudse Schouwburg bestelden afgelopen jaar (maart 2022 tot maart 2023) maar liefst 13.000 bezoekers voor het eerst kaartjes. Dat is 40 procent van de unieke bezoekers van dat jaar. Daarmee gaat ook een opvallende verjonging gepaard. In Gouda was de grootste groep kopers tot corona 60 plus. Dit seizoen is het grootste deel van de bezoekers daar tussen de dertig en vijftig. ‘Een deel van het oude publiek is nog niet teruggekeerd’, ziet directeur Tineke Maas. Directeuren zien ook bij de genres die een ouder publiek trekken – zoals dans en klassieke muziek – de kleinste publieksstijging. In Doetinchem verkocht voor corona 65 procent van de kaarten in de voorverkoop, dat is 45 procent geworden. ‘Mensen wachten langer’, zegt Charles Droste, directeur van Amphion aldaar. ‘Ze waren lange tijd bang voor een nieuwe corona-uitbraak, nu voelen ze financiële onzekerheid door de energieprijzen en inflatie.’ Dat had negatief kunnen uitpakken voor de theaters, maar volgens Droste krijgen ‘mensen die eerder vaak achter het net visten omdat voorstellingen altijd vroegtijdig waren uitverkocht, nu een kans.’ Nieuwe bezoekers kopen liever last minute. Al ziet Maas meer oorzaken voor de nieuwe aanwas. ‘Er is hier heel veel tegelijkertijd gebeurd. We hebben ook een ander aanbod voor nieuw, jong en diverser publiek dat we zelf ook meer last minute programmeren en we zijn van old school marketing steeds meer overgestapt naar het gericht benaderen van specifieke doelgroepen.’ Jeroen Bartelse, directeur van TivoliVredenburg in Utrecht, merkt ook op dat ‘steeds meer artiesten met diverse achtergronden de weg weten te vinden naar de grotere traditionele podia en die nemen nieuw eigen publiek mee.’ Bartelse verwacht dat sommige coronatrends blijvertjes worden. ‘Losse ticketverkoop gebeurt steeds later, korter op de voorstelling.’ Tegelijkertijd is een aantal trends volgens hem alweer aan het uitfaseren. De voorverkoop van theaters trekt bijvoorbeeld weer aan. ‘Onze seizoensbrochure klassieke muziek is een paar weken uit nu: de voorverkoop ligt 17 procent hoger dan vorig jaar. De gidsfunctie ervan komt gelukkig weer terug, die legt een basis onder je verkoop.’ Meerdere schouwburgen werken als vanouds aan een seizoensbrochure. ‘Met alle verschuivingen zijn veel bezoekers het spoor bijster en we willen ons trouwe publiek tegemoet komen’, zegt Maas. Al belooft de directeur van de Goudse Schouwburg ruimte te houden in de programmering. ‘We gaan niet meer het hele seizoen in beton gieten’. Desondanks geven verscheidene theaters aan nog steeds rode cijfers te draaien. Dit vanwege de kostenstijgingen als gevolg van de energiecrisis, inflatie en ontwrichte arbeidsmarkt. Gemeenten krijgen vanaf dit jaar € 300 miljoen extra indexatie van het kabinet om culturele instellingen te compenseren, maar uit een rondgang van de Taskforce culturele en creatieve sector blijkt dat deze nog niet of nauwelijks wordt ingezet.

01-05-2023

Popfestival Down The Rabbit Hole heeft binnen twee dagen de Rabbit Royale-upgrade voor entreekaarten weer ingetrokken. Met deze upgrade konden festivalgangers voor 350 euro boven op de normale ticketprijs van 255 euro een aantal extra’s bemachtigen. Op de upgrade kwam veel kritiek. Onder het Instagrambericht waarin het festival de upgrade aankondigde, reageerden bezoekers van het festival verontwaardigd. Het festival zou zo een ‘klassensysteem’ invoeren dat volgens de reagerende volgers niet bij het festival past. Ook werd Down The Rabbit Hole veelvuldig vergeleken met Coachella, een Amerikaans festival waarvan de hoge prijzen veel worden bekritiseerd op sociale media. In een openhartig Instagrambericht licht de organisatie toe: ‘Het is duidelijk dat we de plank hiermee misslaan, dus trekken we de stekker eruit.’ De organisatie geeft aan de upgrade te hebben gelanceerd in een poging prijsstijgingen op te vangen en de reguliere festivaltickets betaalbaar te houden. De woordvoerder van Down The Rabbit Hole wil dit besluit verder niet toelichten. Festivals hebben al langer last van financiële krapte. Door onder andere inflatie en misgelopen inkomsten tijdens de coronapandemie zijn veel festivaltickets dit jaar duurder. Ook proberen organisatoren de gestegen kosten op te vangen met een hogere muntprijs.

01-05-2023

Meer Nederlanders hebben zich vorig jaar bij de Kamer van Koophandel (KvK) ingeschreven en zijn voor zichzelf begonnen. Uit cijfers die de Kamer van Koophandel op 13 april bekendmaakt blijkt dat in het eerste kwartaal dit jaar 12,6 procent meer ondernemingen staan ingeschreven. Het overgrote deel daarvan betreft zzp’ers. Meer zelfstandigen kwamen er vooral bij in de sectoren horeca (29 procent), detailhandel (25,5 procent), zakelijke diensten (21,9 procent) en cultuur, sport en recreatie (20,6 procent). Bij de financiële instellingen (-18,3 procent), groothandel (-10,5 procent) en land- en tuinbouw (-1,5 procent) nam het aantal starters het sterkst af. Tussen alle getallen zitten forse uitschieters, vooral in de cultuursector. Bijvoorbeeld in de deelsectoren ‘beoefening van podiumkunst’ en ‘dienstverlening voor uitvoerende kunst’ (licht- en geluidstechnici, marketing en dergelijke). Daar steeg tijdens de eerste drie maanden van dit jaar het aantal starters met respectievelijk 62 en 71 procent ten opzichte van het eerste kwartaal van 2022. Niet dat ineens al het personeel in de podiumkunsten voor zichzelf wil beginnen. In het eerste kwartaal van vorig jaar waren nog veel beperkende coronamaatregelen van kracht. Theaters bijvoorbeeld mochten pas op 18 februari de anderhalve meter regel loslaten. Tot 26 januari 2022 waren zij zelfs dicht. De sterke stijging laat dus vooral zien dat deze delen van de cultuursector terugveren naar het oude normaal en dat er geen angst meer is voor nieuwe sluitingen. Tijdens de pandemie koos een aantal mensen in de cultuursector voor ander werk in loondienst. Deze zelfstandigen keren nu terug in de cultuursector. Toch is niet alleen de terugkeer naar het oude normaal verantwoordelijk voor de stijging van het aantal zzp’ers. Voor zowel de cultuursector als andere sectoren geldt dat (parttime) zzp-schap aantrekkelijk blijft. De KvK maakte ook bekend dat in het eerste kwartaal van dit jaar 57 procent meer bedrijven failliet gingen. Ook dat is een inhaaleffect van corona, toen veel bedrijven nog werden gesteund met overheidsmaatregelen.

01-05-2023

Theaters, musea, bibliotheken, festivals en andere podia in de provincie Utrecht kunnen opnieuw een subsidie aanvragen voor de Programmeringsregeling. De Programmeringsregeling is onderdeel van het laatste jaar van het corona Steun- en Herstelpakket Cultuur en Erfgoed. De regeling wordt 1 mei opengesteld. Met deze subsidie kunnen culturele organisaties een aantrekkelijk of vernieuwend programma samenstellen, nieuwe doelgroepen aantrekken en kunstenaars, dansers en andere makers een eerlijke vergoeding betalen voor hun werk. Organisaties kunnen tot en met 30 september een aanvraag indienen. Sinds de uitbraak van de coronacrisis is er in totaal 8 miljoen euro beschikbaar gesteld voor steun en herstel voor de cultuur- en erfgoedsector. Hiermee zijn al bijna 400 instellingen, initiatieven en makers ondersteund. Voor het jaar 2023, het laatste jaar van het Steun- en Herstelpakket, is nog ruim 1 miljoen euro over dat voor een groot gedeelte is gereserveerd voor de Programmeringsregeling. Het resterende bedrag wordt ingezet voor innovatie, ontwikkeling en voor publiek en vrijwilligers.

01-05-2023

Op 1 juni aanstaande stuurt het kabinet de Voorjaarsnota naar de Tweede Kamer. Daarin staat niet alleen hoe het gaat met de inkomsten en uitgaven van het Rijk, maar ook een vooruitblik van de kabinetsplannen voor volgend jaar. Als input voor die plannen komt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) op 14 april met de Sociaal Culturele Ontwikkelingen: hoe gaat het met mensen en met de samenleving als geheel en welke (beleids-)keuzes zou het kabinet moeten maken als we streven naar brede welvaart voor Nederland en de Nederlanders? Het SCP adviseert het kabinet om naast financieel-economische overwegingen ook oog te hebben voor sociaal-maatschappelijke aspecten. Keuzes in de begrotingsplannen voor volgend jaar hebben immers niet alleen gevolgen voor de economie en de leefomgeving, maar ook sociaal-maatschappelijke consequenties, bijvoorbeeld voor sociale cohesie, structurele ongelijkheid en de ondersteuning van kwetsbare groepen. Het SCP stelt ook voor, zo schrijft de Volkskrant, om in het vervolg de ‘brede welvaart’ als criterium te nemen bij toekomstige beslissingen. Bij dit begrip gaat het niet alleen om economische verdiensten, maar ook om sociale cohesie of een schone leefomgeving. Dat de overheid te weinig kijkt naar sociaal-maatschappelijke kosten blijkt volgens het bureau onder meer uit de rellen tijdens de coronapandemie, de gaswinning in Groningen en de gang van zaken rond de toeslagenaffaire.

13-04-2023

Buurttheater Pand P aan de Leenderweg in Eindhoven is verlost van een huurschuld van bijna 1,7 ton en betaalt met ingang van dit jaar veel minder huur aan de gemeente Eindhoven. Het stadsbestuur heeft dat bepaald omdat er na acht jaar nog steeds geen perspectief is dat Pand P snel zelf genoeg geld in het laatje brengt om de huur te kunnen betalen. Het Parktheater is voortaan ook officieel de enige huurder. En niet alleen de huur gaat omlaag. Ook geeft Eindhoven dit en komend jaar 40.000 euro subsidie om uit de kosten te komen. Netto betaalt het Parktheater nog 30.000 euro per jaar. Hoe de situatie er vanaf 2025 uitziet is nog niet bekend. Pand P nam medio 2015 zijn intrek aan de Leenderweg, nadat bioscoop Plaza Futura naar Strijp-S vertrok en daar transformeerde tot het Natlab. De coöperatie die de huur probeerde op te brengen werd gevormd voor het Parktheater, jeugdtheatergezelschap HetPaardDatVliegt en het Nieuwe Theater. Zij kregen drie jaar de tijd om toe te groeien naar een kostendekkende huurprijs. Maar HetPaardDatVliegt en het Nieuwe Theater bestaan allebei niet meer. De coöperatie is ‘geïmplodeerd’, constateert de gemeente. Het experiment zou de gemeente geld kosten. Maar vanaf 2018 is een huurschuld ontstaan die alleen maar verder is opgelopen. Uiteraard werkte de coronapandemie niet mee. Om Pand P overeind te houden werden geen incassomaatregelen getroffen. In de brief aan de gemeenteraad luidt de conclusie dat de huur vanaf het begin te hoog was. Maar Pand P heeft zich volgens de gemeente wel bewezen als een laagdrempelige plek voor beginnende theatermakers. Directeur Giel Pastoor van het Parktheater is dolblij met het besluit van de gemeente. Pastoor wil nu ook vooruit kijken en zegt dat de voormalige bioscoop een opknapbeurt nodig heeft om weer van deze tijd te zijn. Ook denkt hij aan een andere indeling om ruimtes beter te benutten. 

13-04-2023

De financiële problemen van het gratis popfestival Breda Barst werden volgens woordvoerder Linda Roovers door uiteenlopende zaken veroorzaakt. "De markt is de afgelopen jaren ontzettend veranderd. Niet alleen zijn door de inflatie alle kosten gestegen, leveranciers verwachten sinds de coronacrisis ook een enorme aanbetaling." Daar kwam vorig jaar een flinke tik bij. "Dat was onze 25e editie. Na twee festivalloze zomers mochten we eindelijk weer. Maar waar het heel september fantastisch weer was, kwam het uitgerekend in ons weekend met bakken uit de hemel. In de eerste plaats niet het jubileumfeestje waar we op hadden gehoopt maar daardoor waren we ook door onze financiële reserves heen.". De organisatie luidde eind januari de noodklok omdat het evenement 100.000 euro tekort kwam op de begroting. Dat leidde tot een aantal succesvolle sponsoracties. Sinds januari is er dankzij onder meer een Club van 100, donateurs, sponsoren, een speciale pubquiz en een Breda Barst-veiling ruim 40.000 euro opgehaald. Er lopen er ook nog verschillende subsidieaanvragen. En volgens de organisatie zijn nieuwe sponsoren nog steeds van harte welkom. "Maar de knoop is doorgehakt, Breda Barst 2023 gaat door! Op 15 en 16 september gaan we het park weer laten stralen als een waar festivalterrein. Met lampjes in de bomen, stromende biertaps, onze befaamde snekplek en heel veel live muziek." Ook al is de grootste financiële nood nu gelenigd, Jurgen Blommaert, voorzitter  van het festival, houdt er rekening mee dat Breda Barst dit jaar in een afgeslankte versie gaat plaatsvinden. ,,We moeten diep gaan om bezuinigingen te vinden”, zegt de Barst-baas. ,,We kunnen bijvoorbeeld de bar iets kleiner maken. Dan moeten mensen wat langer wachten op hun pilsje, voor ons scheelt dat echt heel erg veel in de kosten.” Welke bands er in het derde weekend van september in het Bredase stadspark komen te staan is nog niet bekend. De organisatie kan nu pas aan de slag met boeken. Het zal geen probleem worden, zegt Blommaert: ,,Er is aanbod genoeg. En we gaan hoe dan ook door.”

13-04-2023

De coronapandemie werkte noodgedwongen als een vliegwiel voor het verkennen van nieuwe vormen van hybride samenzijn. Tijdens de lockdowns experimenteerde de cultuursector vooral met livestreams. Maar, zo stellen de initiatiefnemers van het Innovatielabs-project Toolkit for the inbetween, een livestream is simpelweg een online live uitzending en daarmee nog geen hybride evenement. Marloes Geboers en Sabine Niederer, beiden verbonden aan het Visual Methodologies Collective van de Hogeschool van Amsterdam (HvA), zoeken een antwoord op de vraag: wat is hybride dan wel? Om van hybride publieksparticipatie te spreken moeten er niet alleen twee publieken zijn – een online en een offline publiek. Er moet ook sprake zijn van live interactie tussen die twee publieken.

11-04-2023

Het COVID-19 protocol voor de AV-sector is geactualiseerd; versie 11.0 is van kracht met ingang van 5 april 2023. Sinds 11 maart 2023 zijn de overheidsadviezen met betrekking tot testen en isolatie bij (vermoeden van) een coronabesmetting komen te vervallen. Het kabinet heeft daartoe besloten op advies van het Outbreak Management Team (OMT) en het Maatschappelijk Impact Team (MIT) omdat op dit moment weinig mensen ernstig ziek worden van de huidige virusvarianten. Versie 11.0 van het protocol sluit aan bij de actuele overheidsmaatregelen en adviezen om de verspreiding van luchtweginfecties te voorkomen.

11-04-2023

Het Filmfonds heeft het jaarverslag over 2022 gepubliceerd. 2022 stond voor de filmsector in het teken van herstel en hernieuwde activiteiten. Het Filmfonds ontving een recordaantal van 2353 aanvragen en investeerde meer dan ooit in de ontwikkeling en realisering van filmproducties met ruim € 81 miljoen aan toegewezen bijdragen. Het fonds kijkt dan ook terug op een productief en positief jaar. Aan de basis van dat mooie jaar stonden natuurlijk de makers zelf. Met meerdere Gouden Kalveren voor stop-motionfilm Knor was het een bijzonder succesvol jaar voor de animatiesector. Daarnaast vond er een opmars plaats van nieuwe en vernieuwende makers. Een aantal aanstormende talenten brak in 2022 door met een debuutfilm dankzij een van de COVID-19 steunmaatregelen en er is doorstroming ontstaan van projecten vanuit talentontwikkelingstrajecten naar onze reguliere regelingen. Wat het Filmfonds betreft kon na het vijfde coronasteunpakket en het aflopen van de pandemie, de blik in het voorjaar van 2022 weer vooruit. Het fonds introduceerde nieuwe regelingen, zoals Cinescoop en Caleidoscoop. Er werd structureel meer ruimte en budget vrijgemaakt voor de fase scenario- en artistieke ontwikkeling van filmprojecten en de realisering van ambitieuze speelfilms en documentaires. In het kader van fair practice verhoogde het fonds de bijdragen van filmproducties en filmfestivals in de volle breedte en kon het percentage van de Netherlands Film Production Incentive stijgen naar 35%. Met deze ontwikkelingen wil het Filmfonds makers voldoende financiële armslag en de ruimte geven om de hoogst mogelijke kwaliteit na te streven. Het Filmfonds heeft daarnaast ook kunnen bijdragen aan het versterken van de internationale samenwerking. Zo richtten we ons op co-development trajecten zoals de nieuwe ronde Thuthuka ( in samenwerking met Zuid-Afrika) en de vernieuwde en uitgebreide samenwerkingsovereenkomst met het Norwegian Film Institute. Tijdens het Cannes Film Festival werd bovendien New Dawn gelanceerd, een internationaal samenwerkingsverband tussen - inmiddels - 10 publieke fondsen. Het fonds zette samen met een brede vertegenwoordiging vanuit de filmindustrie het belang van verduurzaming in de spotlights.

11-04-2023

Theater De Lievekamp in Oss heeft een goed jaar achter de rug. Met bijna vijfhonderd activiteiten en ruim 100.000 bezoekers was het theater succesvoller dan het pre-coronajaar 2019. Dat is opvallend, want overal hebben theaters te lijden onder de naweeën van corona. Het lukte veel theaters nog niet goed mensen weer naar het theater te krijgen. Naast de programmering van de voorstellingen lieten ook de culturele en zakelijke verhuur én horeca een beter resultaat zien dan het voorgaande jaar, zo laat het theater weten. Bovendien trok de programmalijn Theater van de Stad steeds meer publiek en zag het theater een toename van jonge bezoekers, mede dankzij de jongerenkorting die ze aanbiedt. Daarmee zet De Lievekamp de stijgende lijn van 2015 tot 2019 – na de covid-onderbreking in 2020 en 2021 – in 2022 voort. Het theater eindigde 2022 met een positief exploitatieresultaat. Daarmee deed het theater in Oss het in 2022, zowel regionaal als landelijk gezien, opvallend goed. De Lievekamp verhuist, als alles volgens plan verloopt, in 2027 naar de plek van de huidige bibliotheek. Daar wordt dan ook de grote zaal van het Zuiderstrandtheater opgebouwd.

04-04-2023

Theater De Eendracht in Gemert krijgt dit jaar nog de beschikking over een filmzaal. De huidige theaterzaal wordt momenteel aangepast zodat er ook film kan worden vertoond. Het initiatief komt voort uit een behoefte aan schoolvoorstellingen. Realisatie was mede mogelijk doordat scholen in de gemeente Gemert-Bakel geld kregen uit het Nationaal Programma Onderwijs, vertelt bedrijfsleider Rita Vogels. ‘Dat is een ondersteuningsprogramma van de overheid om scholen te helpen de coronavertragingen aan te pakken. Kunstlokaal Gemert-Bakel is daar ingesprongen om samen met ons hier filmvertoningen mogelijk te kunnen maken. Dan moet je denken aan educatieve voorstellingen, maar ook aan jeugdfilms op de vrije woensdagmiddagen.’ Daarvoor moest wel eerst de bestaande theaterzaal van 400 zitplaatsen worden aangepast. ‘Dan hebben we het over een projector, een verplaatsbaar doek, verbeterde audio. We hebben daarvoor de expertise ingeroepen van mensen buiten De Eendracht, zoals Ilona van Heeckeren van Natlab Plaza Futura, Eindhoven. Die hebben ons ontzettend geholpen, onder meer met het vinden van een tweedehands NEC32005. Die staat er nu en het scherm hangt ook. De verbeterde audio moet nog komen.’ Er bestaan nog steeds plannen voor een geheel nieuw te bouwen Cultuurhuis voor De Eendracht en het Kunstlokaal, vertelt Vogels. ‘Maar de gemeente heeft voor alsnog besloten dat wij nog wel even op de huidige locatie blijven. Daardoor kregen we naast de NPO-gelden extra ondersteuning om de nodige aanpassingen te laten uitvoeren. Verlichting en plafond van de theaterzaal zullen worden vervangen, en hopelijk ook de stoelen.’ Gemert heeft een eigen filmclub die overweegt van de nieuwe faciliteiten gebruik te zullen gaan maken. Maar eerst moet de zaal helemaal gereed zijn. Rita Vogels denkt per 1 oktober in elk geval met de schoolvoorstellingen te kunnen beginnen. Daarna kijkt De Eendracht welke vertoningsmogelijkheden voor de bewoners van Gemert-Bakel kunnen worden gecreëerd.

04-04-2023

Het is amper april en de zevende Gouden Film van 2023 is een feit. Nooit eerder werden de onderscheidingen voor Nederlandse films met meer dan 100.000 bezoekers in zo’n hoog tempo uitgedeeld. De echo van het coronaeffect en het weer zullen er iets mee te maken hebben. Het merendeel van die onderscheidingen werd gewoonlijk uitgereikt in het najaar. Dat is het seizoen zonder concurrerende zomerzon of grote voetbaltoernooien, als kinderen bezig moeten worden gehouden tijdens de herfstvakantie en stelletjes rond de kerst naar de bioscoop gaan. Maar de laatste jaren is er een verschuiving te zien naar de eerste helft van het jaar.

04-04-2023

Rick Engelkes moet 3,7 miljoen euro aan coronasteun aan de Staat terugbetalen, meldt het Noordhollands Dagblad op 3 april. De musicalproducent uit Aerdenhout had ruim 4,3 miljoen euro aan compensatiegeld ontvangen voor de musical Willem van Oranje, maar die is nooit gespeeld. Engelkes richtte zijn bedrijf op met het doel om een musical over Willem van Oranje (1533-1584) te maken. Die zou voor minstens vijf jaar te zien zijn in een nieuw te bouwen theater in Delft. Het theater waarin de show te zien zou zijn is nooit gebouwd en de omgevingsvergunning daarvoor zou nog niet rond zijn. Het onderzoek van de krant leidde tot Kamervragen van de VVD. Engelkes liet weten dat het geld werd gebruikt voor de ontwikkeling van de nieuwe musical. Maar daar was de regeling niet voor bedoeld. Het Fonds Podiumkunsten, dat de regeling namens de overheid uitvoert, constateert nu dat er 3,7 miljoen euro is toegekend "waarvoor geen grond is gevonden". Een bedrag van bijna 700.000 euro is wel terecht uitbetaald, concluderen de accountants. Dat geld ging naar leveranciers zoals decorbouwers en tekstschrijvers. "Waterfront Entertainment komt in aanmerking voor een subsidie, maar de toekenning is te hoog gebleken", zegt Engelkes in een verklaring. "Deze beslissing heeft voor ons, maar ook voor alle betrokkenen gevolgen, die we nu in kaart gaan brengen." Engelkes heeft vier weken de tijd om op het besluit te reageren. De musicalproducent laat in de verklaring weten van dat recht gebruik te zullen maken.

03-04-2023

Veel verenigingen en andere maatschappelijke organisaties ondervonden de negatieve financiële gevolgen van de coronamaatregelen. Minder activiteiten, minder inkomsten, met als risico dat verenigingen helemaal verdwijnen. En dat wil de gemeente Heusden niet, omdat de activiteiten belangrijk zijn voor het welzijn van de inwoners. Vandaar dat (ook) Heusden een tijdelijke subsidieregeling ‘corona herstelfonds’ in het leven riep. Budget 150.000 euro. In eerdere rondes kregen Museum Het Gouverneurshuis, cultuurstichting Honsoirde, Stichting Steunpunt Ouderen, Route van de Kunst, Bridgeclub Drunen en bridgeclub Het Sempke al geld. Omdat daarna nog steeds bijna 121.000 euro in de pot zat, kwam er een volgende én tevens laatste ronde van de (verruimde) regeling. Resultaat: bijna 27.000 euro vindt nu z’n weg naar clubs en organisaties. Niet zonder voorwaarden, overigens. Heusden wilde financiële stukken zien en onderbouwde verzoeken. Wie flinke reserves bezit, werd afgewezen. In de 2e ronde ontving de gemeente 12 twaalf aanvragen. De verzoeken van Collectief Ouderen Vervoer Heusden, EHBO Drunen-Elshout en sc Elshout krijgen tussen 2100 en 2500 euro. Meezingkoor het Elshouts Akkoordje (2188 euro), seniorenkoor Hunenhof (876 euro), Stichting Theaterplatform (1758 euro), Elshout Vooruit (1953 euro) en Stuurgroep Vlijmen (bijna 13.000 euro) delen ook mee. Het overgebleven geld gaat naar de reserves van Heusden.

28-03-2023

Sinds 2015 vraagt Cultuurmarketing jaarlijks naar het marketingbudget van de organisaties waar de respondenten werken. Deze budgetten zijn gecategoriseerd in klein (€0 – €9.999), middel (€10.000 – €99.999) en groot (€100.000 of meer). 530 respondenten werkzaam in de culturele sector beantwoordden in oktober 2022 de enquêtevragen. 47% van de respondenten geeft aan inzicht te hebben in het marketingbudget en was bereid om daar vragen over te beantwoorden. De marketingbudgetten in 2022 waren uitleenlopend; 36% van de respondenten beschikt over een groot budget, 11,3% over een laag budget en 48,7% over een gemiddeld budget. De marketingbudgetten binnen de culturele sector stijgen en bereiken langzaam het niveau van voor de coronacrisis. Artikel 4 in het kader van het jaarlijkse Cultuurmarketing onderzoek naar de actuele staat van het cultuurmarketing vakgebied.

28-03-2023

De Roosendaal Music Academy is een initiatief van de jonge drumdocent Pim Aarden (23). In de korte bestaansperiode groeide de muziekschool explosief van 8 naar 110 leerlingen en komen er maandelijks gemiddeld acht nieuwe inschrijvingen bij. ,,Deze groei overrompelt mij ook’’, geeft de jonge docent toe. Hij schrijft de explosieve groei toe aan het feit dat er in Roosendaal geen gemeenschappelijke muziekschool meer is: ,,Ik ben in dat gat gedoken. Bovendien is popmuziek populair.’ Aarden vertelt dat hij gedurende zijn studie aan het Rotterdams conservatorium al verschillende jonge drummers les gaf. ,,Via Sjors Sportief & Creatief verzorgde ik workshops op basisscholen. Daardoor kreeg ik kinderen op les. De lessen gaf ik in mijn oefenruimte in het Atik Stadion. Ik oefende hier voor optredens met onder meer Bente en Maxime. Daarnaast wilde ik als ondernemer, mede door de ervaringen tijdens corona, iets voor mezelf opstarten. Ik benaderde medestudenten, waardoor we ook zang-, saxofoon-, piano-, gitaar- en zanglessen konden geven. Binnen no time hadden we de eerste 50 leerlingen.’’ Het succes van zijn school schrijft Aarden toe aan het enthousiasme van een ploeg hele jonge docenten. Aarden vertelt dat de school leerlingen in alle leeftijden heeft: ,,Van piepjong tot 50-plussers. Het merendeel bestaat momenteel echter nog wel uit jeugd.’ Aarden geeft toe dat de muzieklessen prijzig zijn: ,,Muzieklessen zijn duur. Dat geldt ook op gemeentelijke muziekscholen. Er komt namelijk veel kijken bij het geven van muziekles. Zoals aanschaf en onderhoud van instrumenten, de huur van de ruimten, voorbereiding en administratie. Voor wie het lastig is om lessen te betalen kan het Jeugdfonds Sport& Cultuur helpen.’’

28-03-2023

In het Amphia ziekenhuis in Breda is op 26 maart de ConnecTable onthuld, van de Zundertse beeldend kunstenaar Elodie Zwart. Zwarts kunstwerk is een variant op het bekende puzzeltje waarmee je door het verschuiven van steeds een blokje een patroon moet vormen. Maar dan formaatje eettafel. De kloeke blokken zijn van verschillende kleuren en met de hand gemaakt van hars. ,,Het was een bijzondere reis van een half jaar, die nu eindigt in het Amphia’’, zei Zwart bij de presentatie. ,,De inspiratie komt uit de verschillen tussen mensen. Die kunnen ook verbindend werken. Ik ben blij dat ze het hier omarmen.’’ ,,Als Amphia zijn we heel dankbaar met dit werk’’, legt Ivo Vergouwen uit. Hij nam als lid van de Raad van Bestuur van het Amphia de ConnecTable in ontvangst. ,Als ziekenhuis willen we een prettige omgeving zijn voor patiënten en medewerkers. Dat helpt echt in het genezingsproces.’’ Volgens Vergouwen draagt dit werk daartoe bij. ,,Het staat ook symbool voor contact, nadat we een paar jaar door corona niet dicht bij elkaar konden komen.’’ Ook de Bredase cultuurwethouder Marike de Nobel was aanwezig. ,,Een jaar geleden, ik was net een week wethouder, mocht ik jou, Elodie, de Atelierprijs van de gemeente uitreiken. En nu staan we hier bij jouw werk.’’ De Atelierprijs is een bekroning en aanmoediging voor veelbelovende beginnende kunstenaars. De prijs: een jaar lang atelierruimte bij Electron. Daar werd Zwart begeleid door KOP, het Kunstenaars Ontwikkel Platform, als een kickstarter voor hun carrière. Zwart : “Ik ben heel blij met de steun van de gemeente en KOP. Dit is mijn eerste grote opdracht. Die ben ik eerst gaan begrijpen, daarna heb ik een concept bedacht. Ik dacht eerst even aan iets met eten, later kwam ik uit op het spelelement. Ik heb de tafel eerst een paar maanden op verschillende plekken getest. Het doel van de ConnecTable is verbinding, dat mensen het samen gaan spelen en zo met elkaar in contact komen. Maar je kunt het ook in je eentje doen, het blijkt heel rustgevend. Dat had ik eigenlijk helemaal niet voorzien. Dus is het ook heel geschikt voor patiënten in het ziekenhuis, om even de gedachten te verzetten. Veel mensen hier zijn overprikkeld, dan is zo’n rustgevend spel wel even welkom.’’ Het werk blijft voor 3 maanden in het ziekenhuis. Wellicht dat andere ziekenhuizen en scholen geïnteresseerd zijn. “De veteranenwereld heeft me al benaderd. Het spel kan ook helpen bij mensen die door stress niet met hun emoties overweg kunnen.’’, aldus Zwart.

27-03-2023

Tijdens de coronapandemie in 2020 en 2021 lazen Nederlanders vaker dan in de periode daarvoor, tussen 2017 en 2019. Het aandeel niet-lezers kromp toen van circa een derde naar circa een kwart. Nieuwe data laten zien dat dit aandeel stabiel blijft in 2022, een jaar dat bijna geheel vrij was van corona maatregelen. KVB Boekwerk laat zien hoe het leesgedrag van Nederlanders is ontwikkeld tussen 2017 en 2022. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan verschillende bevolkingsgroepen (op het vlak van gender, leeftijd, opleiding en afkomst). Enkele onderzoeksresultaten : Het aandeel Nederlanders die in de vrije tijd lezen is sinds voor corona gestegen van 65% naar 75%. In 2022, waarin men enkel aan de start van het jaar met coronamaatregelen te maken had, blijft dit aandeel stabiel ; Meer vrouwen lezen in hun vrije tijd dan mannen. Het aandeel lezers dat vaak en lang leest is onder vrouwen (23%) groter dan onder mannen (17%). Het aandeel lezers dat vaak en lang leest is onder vrouwen met 3 procentpunten gestegen sinds 2017; onder mannen is dit aandeel min of meer stabiel; Oudere leeftijdsgroepen lezen meer dan jongere leeftijdsgroepen. Het verschil is het grootst bij de categorie vaak en lang lezen. Van de 65-plussers leest maar liefst 37% vaak en lang, onder de leeftijdsgroep 15-24 6% en onder de leeftijdsgroep 25-34 9%; Het aandeel niet-lezers onder de leeftijdsgroep 15-24 is weer gestegen in 2022: 43% geeft aan niet te lezen versus en 39% in 2020.

23-03-2023

De digitale kalender Welkom in Oss, ontwikkeld door Museum Jan Cunen en Stadsarchief Oss, is bedoeld voor groep 6 tot en met 8 op scholen in de gemeente Oss en gaat over kunst en erfgoed. Het online project is op 20 maart gepresenteerd tijdens de onderwijsbijeenkomst van OKVO (Osse Kunstinstellingen voor het Onderwijs) in Museum Jan Cunen. De digitale scheurkalender is gratis en eenvoudig toegankelijk via het digitale schoolbord. Er horen kant-en-klare lesactiviteiten bij die geen extra voorbereiding vragen. Zo is er de creatieve opdracht: ontwerp een Kinderosje van Verdienste. Met de vraag: aan wie wil jij dat geven? Het concept is bedacht door het Kröller-Müller Museum. Dat won er in 2019 een internationale prijs voor museumeducatie mee. In coronatijd hebben Museum Jan Cunen en Stadsarchief gewerkt aan een Osse variant. Deze is getest en aangepast en nu klaar voor gebruik.

23-03-2023

Na dertig jaar neemt Marianne Versteegh afscheid van vereniging Kunsten ’92. Ze zag hoe marktwerking toenam en de arbeidsmarkt verschraalde, maar is nu toch voorzichtig hoopvol. Hester van Santen en Elsje Jorritsma van NRC spraken met haar. “Uslu wil het cultuurstelsel hervormen en heeft deze maand advies gevraagd aan de Raad voor Cultuur. Wat zijn uw aanbevelingen?„Wij vinden het erg belangrijk dat de culturele taken van de gemeenten wettelijk worden vastgelegd. Nu is het nog zo dat gemeenten wel geld krijgen voor de culturele sector, voor bijvoorbeeld energie en corona, maar niemand kan hun verplichten om dat geld ook daadwerkelijk aan cultuur uit te geven. Zeker voor cultuureducatie zou het fantastisch zijn als daar een wettelijke verplichting voor zou zijn. Je ziet aan de bibliotheekwet hoe goed dat werkt. „We willen ook dat de samenhang tussen kunst, cultuur, erfgoed en wat tegenwoordig creatieve industrie heet, wordt hersteld. Het besef moet toenemen dat het ketens zijn: van onderwijs en educatie, onderzoek, jong talent, kleinere instellingen tot aan de internationale top. Daarom moet ook de samenwerking tussen cultuur en onderwijs versterkt worden. Dat was in 1994 ook de reden om cultuur naar het ministerie van onderwijs en wetenschap over te hevelen.”

21-03-2023

In deze roerige tijden komt er steeds meer aandacht voor de jongeren in onze samenleving. De coronapandemie heeft de verschillen in kansen om een eigen leven op te bouwen alleen maar benadrukt. Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij en de zorgen om hun mentale gezondheid en fysieke gezondheid zijn groot. Kijk maar naar de lange wachtlijsten in de GGZ, de Jeugdzorg die sterk onder druk staat, de woningmarkt. Toegang tot en deelname aan kunst en cultuur is niet voor ieder mens een gegeven en dat zou het wel moeten zijn. Mest laat vier jongeren aan het woord. Zij vertellen wat kunst en cultuur voor hen betekent. In het vierde en laatste portret : Boris de Leijer (24). Hij zit in het derde jaar van de opleiding Creative Writing aan ArtEZ in Arnhem. “Ik weet dat schrijven belangrijk voor mij is, het geeft mij een andere kijk op de wereld. Het is mijn medium”, vertelt hij. “Ik zat een lange tijd thuis nadat ik verschillende opleidingen heb geprobeerd. Door Ixeg Waxie (tweemaandelijkse muurkrant in Tilburg) ontdekte ik dat schrijven bij mij past. Ik krijg de vrijheid om te maken wat ik wil, of het nou een persoonlijk verhaal is of een absurdistisch fictief stuk.” Ixeg Waxie  in Tilburg is een project waarin jongvolwassenen die op een of andere manier niet helemaal de aansluiting vinden in de maatschappij, samen komen in een redactie. Ze brengen met kunstenaars en professionele begeleiding vier keer per jaar een magazine uit. Contourdetwern en Wobby.club initieerden het project.

21-03-2023

Regels over de geluidsproductie maken voorstellingen in het openluchttheater Vrouwenhof in Roosendaal onmogelijk. Die staan alleen kleinschalige en niet-professionele evenementen toe. De voorstellingen worden echter door De Kring georganiseerd en worden daarom als professioneel aangemerkt. De politieke partij Roosendaalse Lijst ziet wel mogelijkheden voor voorstellingen. Op 30 maart wil Gert-Jan van Oosterbosch van RL zijn bevindingen toelichten tijdens de commissievergadering. Hij vond interessante aanknopingspunten in de stukken. Zo las hij in de rapportage van de Omgevingsdienst dat de gemeente wel degelijk de mogelijkheid heeft om maatwerk te leveren. ,,Je kunt afspraken met omwonenden maken, bijvoorbeeld over de geluidssterkte of tijdvakken waarin geluid mag worden geproduceerd.” In 2021 is het openluchttheater voor 180.000 euro verbouwd om buitenvoorstellingen mogelijk te maken. Het was dé oplossing om in coronatijd toch cultuur te kunnen beleven.

21-03-2023

Maar liefst 1500 Bredase schoolkinderen, verdeeld over vijf voorstellingen in het Chassé Theater in Breda, zien de opera Mijs met de Zwavelstokjes van theatergezelschap Holland Opera. Het stuk is gebaseerd op het bekende verhaal van het meisje met de zwavelstokjes, maar ook Roodkapje en Sneeuwwitje komen voorbij. Mijs is een visueel en inhoudelijk indrukwekkend stuk. Zes acteurs en muzikanten spelen het, ondersteund door een videowall en een beeldscherm. ,,Het Chassé Theater doet dit graag om deze kinderen een unieke theaterbelevenis te gunnen’’, zegt Lotte van Dongen, educator bij Chassé. Alle Bredase basisscholen werden uitgenodigd, 80 procent daarvan neemt deel. Een paar scholen kregen het niet ingepland in een toch al drukke maand, en voor kinderen in het speciaal onderwijs heeft de voorstelling te veel prikkels, verklaart ze de afwezigheid van sommige scholen. ,,Het kost de scholen niks, we betalen dit uit het Chassé Cultuurfonds. Ook het busvervoer, de grootste kostenpost. Basisscholen hebben jaarlijks per kind een budget van 21 euro voor culturele uitjes, dus dit kunnen ze niet zelf betalen.’’ Op de vraag naar het waarom, antwoord Van Dongen : “Deelnemen aan cultuur, of alleen maar het bekijken, is een belangrijke factor in je levensvreugde. Helaas is het bijvoorbeeld vanwege de kosten niet iedereen gegeven om dat te doen. We noemen deze serie ‘Venster op de wereld’. Het geeft de kinderen stof tot nadenken, ontroering, verwarring. Theater en film hebben het vermogen je mee te nemen naar een andere wereld. Groep 3 is een mooi startpunt, omdat er voor de oudere groepen al best een groot aanbod is.’’ Juf Femke Havermans: ,,Het verbaast me echt dat ze er zoveel uithalen; ieder kind haalt er op het eigen niveau iets anders uit. Wij als leerkrachten vinden het heel belangrijk dat ze in aanraking komen met cultuur. Dat is echt niet vanzelfsprekend. En we konden ons voorbereiden op deze voorstelling. De opera geeft ons ook genoeg stof voor het nabespreken.’’ ‘Venster op de Wereld’ was volgens Van Dongen al vóór corona opgezet, ,,maar niet zo groots als nu. We willen het jaarlijks laten terugkeren, we willen dat theater voor iedereen bereikbaar is.’’

20-03-2023

Muziek maken verbindt. Dat is de insteek van Concordia Unlimited, een concert waarbij de Bergse harmonie mensen met een lichamelijke of mentale beperking een podium biedt. Harmonie Concordia kan, vanwege de 15.000 euro subsidie uit het gemeentelijke corona stimuleringsfonds, nu stimuleringsfonds cultuur genoemd, flink uitpakken. Zo wordt het artiestencafé in De Maagd omgetoverd tot een green room waar de artiesten worden geïnterviewd. Er is een verbinding met de theaterzaal. Fotograaf Nick Franken maakt van alle deelnemers portretten die in de foyer komen te hangen. Met het concert wil de harmonie ook laten zien dat muziek maken niet altijd vanzelfsprekend is. ,,Wij komen binnen, gaan zitten en beginnen te toeteren. Voor mensen met een beperking geldt dat niet. Het is goed om daar bij stil te staan”, zegt secretaris Jos van de Watering. De voorbereidingen zijn in volle gang. Het concert is op 1 juli in De Maagd, in Bergen op Zoom.

20-03-2023

Voor danceliefhebbers in Breda ziet de wereld er in 2023 anders uit dan voor corona in 2017. Zes jaar geleden was de Bredase gemeenteraad enthousiast om een paar keer per jaar voor clubavonden een sluitingstijd van 06.00 uur toe te staan. Nu ziet een meerderheid in de gemeenteraad dat niet meer zitten, omdat het uitgaanspubliek volgens de politie agressiever is geworden en omdat de Bredase nachthoreca niet tot de vroege uurtjes open wil blijven. ,Uit alle onderzoeken, waar politie en beveiligers aan hebben meegewerkt, blijkt dat ruime sluitingstijden niet voor onveilige situaties zorgen”, zegt Yorick Knijf, die namens organisator voor clubevenementen Local Motion een petitie heeft opgesteld. Knijf: ,,De pilot is goed verlopen. We hebben in kaart gebracht bij welke dancesoorten er zelden problemen zijn. Dat is bij techno en drum-’n-bass het geval. Dat een deel van het uitgaanspubliek in het centrum agressiever is dan voor corona is toch tijdelijk? Eeuwig zonde als je op basis daarvan alles op slot gooit. Er is grote behoefte aan dit soort avonden. Laat Breda alsjeblieft geen eenheidsworst worden.” Volgens Knijf is er een misverstand over de sluitingstijden. ,,Veel mensen denken dat alle cafés tot 06.00 uur open moeten, maar dat bedoelen wij helemaal niet. Het gaat om een paar avonden per jaar. Dat is heel iets anders.” Bij de eerste petitie in 2017 voor ruimere sluitingstijden kwamen 1700 handtekeningen binnen. Local Motion biedt de nieuwe petitie aan de gemeenteraad aan. Op 23 maart stemmen de raadsleden over een motie van D66 om tien danceavonden tot 06.00 uur toe te staan. Wethouder Carla Kranenborg (VVD) werkt aan nieuw horecabeleid, waarin geen plek is voor clubavonden tot 06.00 uur.

16-03-2023

Hoe houd je ouderen betrokken in een maatschappij die niet altijd rekening met hen houdt? Dat is de vraag die het team van Club Goud zichzelf iedere dag weer stelt. Wellicht ken je de organisatie van de Buitenconcerten bij zorginstellingen, die tijdens de coronapandemie als paddenstoelen uit de grond schoten. En samen met het Noordbrabants Museum maakte Club Goud een tentoonstelling die langs verschillende zorginstellingen door het land reisde. In samenwerking met ouderen en zorgmedewerkers werd de Pop-up Expo voorzien van een verdiepend randprogramma. Iris Romeijnders sprak met de oprichter, Moniek van Daal.

16-03-2023

342 gemeenten kregen tijdens de coronacrisis extra steun van OCW, circa 400 miljoen euro, voor de cultuursector De gemeenten kregen de verantwoordelijkheid om zelf te verdelen. „Tijdens corona is heel manifest geworden hoe weinig vet culturele instellingen op de botten hebben”, zegt Marcelle Hendrickx. Ze is D66-cultuurwethouder in Tilburg en bestuurslid bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die gemeenten samen met bureau Berenschot advies gaf over de verdeling van de steungelden.  Voormalig OCW-minister Ingrid van Engelshoven en haar opvolger staatssecretaris Gunay Uslu (beiden D66) probeerden een subtiel evenwicht te behouden tussen politieke sturing en beleidsvrijheid. Het was nadrukkelijk de bedoeling, zoals Uslu vorig jaar nog schreef, dat „de uitgekeerde middelen ten goede komen aan de culturele sector en haar makers”. Anderzijds wilden de ministeries gemeenten, die altijd hun eigen cultuurbeleid voeren en subsidies verdelen, niet beperken. „Dat het geld is besteed om een parkeerterrein aan te leggen, nee, zulke indianenverhalen heb ik niet gehoord”, zegt VNG-vertegenwoordiger Marcelle Hendrickx. Het ministerie van OCW meldt bij navraag dat geen enkele gemeente is aangesproken – iets wat de staatssecretaris zou doen als het misliep. „Daar was geen aanleiding voor”, zegt een woordvoerder. Zeker is dat bij een deel van de gemeenten geld is overgebleven. Toen omroepen een jaar geleden onderzoek deden in Zeeland, Zuid-Holland en Limburg bleek dat nog miljoenen euro’s moesten worden uitgekeerd. Uslu schreef de Tweede Kamer in juni 2022 dat „gemeenten volop bezig zijn om steunpakketmiddelen zo goed mogelijk lokaal te laten landen, maar dat dit tijd vraagt”. NRC sprak met 3 gemeenten, Meierijstad, Montferland en Maastricht. Er bestaat geen landelijk overzicht van de manier waarop de 342 gemeenten tijdens de coronacrisis steun hebben verleend aan hun cultuursector. Zo’n overzicht wordt ook niet in de toekomst verwacht. Een evaluatie die het ministerie van OCW in het voorjaar zal publiceren, gaat „primair” over de steun die het ministerie direct verleende – al wordt de rol van gemeenten wel meegenomen.

14-03-2023

CultuurConnectie stuurt op 14 maart zijn laatste nieuwsflits uit over corona. “COVID-19 leidt niet meer tot grote maatschappelijke en economische problemen en daarom kunnen de laatste adviezen nu ook vervallen. Daarmee komt er ook voor onze branche en onze leden in het bijzonder een einde aan een lange, moeilijke en intensieve periode van corona-adviezen en -maatregelen.” Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport meldde op 10 maart 2023 dat de laatste corona-adviezen – het (zelf-)test- en isolatieadvies – komen te vervallen. Het kabinet heeft dat besloten op advies van het Outbreak Management Team (OMT) en het Maatschappelijk Impact Team (MIT) In de Nieuwsflits blikt CultuurConnectie terug op wat er na de uitbraak van Covid gebeurde in de branche van het binnen de cultuureducatie, -participatie en volksuniversiteitswerk.

14-03-2023

Het Mondriaan Fonds heeft in 2022 bijgedragen aan een gezonde sector in een moeilijke tijd. Het jaar kenmerkt zich door de nasleep van de coronacrisis en de impact van de oorlog in Oekraïne. Ook is de culturele sector nog meer naar het eigen functioneren gaan kijken; de waarde van arbeid, de noodzaak van een veilige werkplek, het waarborgen van gelijkheid. In het jaarverslag over 2022 kijkt het fonds terug naar wat er is bereikt. Van de verduurzaming van rondvaartboot de Grobol tot een onderzoek naar milieuvervuilende blockchain technologie. Van een kunstfestival gericht op doven en slechthorenden tot en met een aankoop van een Caspar van Wittel uit 1714. Van een nieuwe lichting kunstenaars op Prospects tot en met de Nederlandse inzending op de Biënnale van Venetië. Het Mondriaan Fonds draagt graag bij aan al deze uiteenlopende plannen van kunstenaars, musea, instellingen, kunstpodia, beschouwers en curatoren. Samen maken zij het aanbod divers en daarmee de sector sterk.

13-03-2023

De doelstelling van de 25 miljoen cultuursubsidie van  het ministerie  van OCW aan het Steunfonds Rechtensector is behaald, zo mag worden vastgesteld uit recente onderzoeken. Het geld is direct terecht gekomen bij meer dan 40.000 makers en uitvoerende kunstenaars die daardoor tijdens coronatijden aan het werk konden blijven en nieuw werk hebben gemaakt, zo blijkt ook uit het rapport “De impact van coronasteun voor makers en uitvoerende kunstenaars” van Kantar Public. Ruim acht op de tien begunstigde makers geven aan dat zij hiermee een nieuw publiek hebben bereikt. Het ging daarbij om : componisten en muziektekstschrijvers via Buma/Stemra, uitvoerende kunstenaars via Sena en NORMA; beeldmakers via Pictoright ; journalisten, schrijvers en vertalers en scenaristen via Lira; film- en tv-regisseurs via NORMA. Voice.info

13-03-2023

Jaarlijks inventariseert Koornetwerk Nederland het aantal aangesloten koorzangers bij de Nederlandse korenbonden. Per 1 januari 2023 laat een meerderheid van deze bonden een herstel in ledenaantallen zien. Dat stemt hoopvol, na twee jaren van ongekende terugloop door corona: in 2020 en 2021 stopte in totaal 18 procent van de aangesloten zangers. Een derde van de bij Koornetwerk Nederland aangesloten korenbonden meldde in 2022 dat de groei in het ledenaantal van vóór corona opnieuw is ingezet. Ondanks een veelheid aan creatieve manieren om te blijven zingen, hebben echter niet alle koren en zanggroepen deze ‘winterslaap’ overleefd. Er zijn ook bonden die nog een geringe terugloop laten zien, maar wel significant minder dan de jaren ervoor.

13-03-2023

Een kleine tweehonderd muzikanten uit de gemeente Woensdrecht waren op 11 maart in De Biezen in Putte op de been voor het muziekevenement Take Five. Zeven orkesten lieten hun muzikale kunnen horen. Die orkesten waren fanfare De Volharding uit Putte, harmonie St. Cecilia uit Huijbergen, harmonie Aurora uit Woensdrecht, Streekorkest Fravino uit Huijbergen, harmonie De Hoop uit Ossendrecht, harmonie De Scheldezonen uit Hoogerheide en het leerlingenorkest Zuidwesthoek. Dat leerlingenorkest bestaat uit muzikanten van alle Woensdrechtse verenigingen. “Er waren tijden dat elke muziekvereniging een eigen leerlingenorkest had, maar die tijden zijn helaas voorbij”, zegt Adri Sebrechts, voorzitter van harmonie De Hoop en lid van de werkgroep Streekconcours Zuidwesthoek, die Take Five heeft georganiseerd. Alleen De Volharding heeft nog een eigen leerlingenorkest. Oorzaak van de terugloop van jonge muzikanten is volgens Sebrechts corona. „In de periode kon er amper gezamenlijk gerepeteerd worden, en zijn veel jongeren op zoek gegaan naar een andere hobby.” Toch ziet hij een kentering. „Bij De Hoop hebben zich weer nieuwe leerlingen aangemeld en komt er binnenkort weer een leerlingenorkest.”

13-03-2023

Bijklussen naast een carrière als beeldend kunstenaar of danser is van alle tijden, maar zo veel als er nu een beroep wordt gedaan op bijverdiensten, zagen ze nog niet vaak, zegt het Instituut Midden- en Kleinbedrijf (IMK), dat door circa de helft van de Nederlandse gemeenten wordt ingeschakeld om kleine plaatselijke ondernemers te coachen. “Ongeveer één op de vier moet nu een bijbaan nemen om rond te komen”, zegt Michiel Hordijk, directeur van IMK. Hoe groot de stijging is ten opzichte van pre-coronajaar 2019 kan hij niet zeggen, omdat deze cijfers niet worden bijgehouden. “Wij signaleren het met zes coaches die werken in Amsterdam.” Volgens het CBS woont 21 procent van de kunstenaars in Nederland in of rondom Amsterdam. “Maar elders in het land is het beeld niet anders,” stelt Hordijk. De prijsstijgingen werken op meerdere manieren door, zo merkt kunstenaar Amos van Gelder. “Mensen zitten in deze periode op hun geld en dat maakt het moeilijker om werk te verkopen. Voor corona kon ik na een tentoonstelling weleens werk verkopen waardoor ik voor een half jaar inkomen had. Nu zijn potentiële kopers voorzichtiger.” Daarbij zijn de kosten voor levensonderhoud gestegen. In de supermarkt, en bij de energieleverancier. Dat laatste is bijvoorbeeld ook nadelig om expositieruimtes te verwarmen, of ateliers. “Het mooie aan de sector is dat kunstenaars hun best blijven doen hun beroep uit te oefenen. En dat ze bereid zijn daarin ver te gaan. Ze zitten vaak al op minimumloon of daaronder. Maar hun eigen werkzaamheden zijn al een volle werkweek. En die bijbaan neemt noodgedwongen steeds meer tijd in beslag. Daarin schuilt een gevaar.”, volgens Hordijk. De Amsterdamse kunstraad waarschuwde in zijn Verkenning 2022 voor de inkomenspositie van kunstenaars in de stad. Ze schrijven dat steeds meer kunstenaars noodgedwongen naar het buitenland vertrekken door het gebrek aan betaalbare woon- en werkruimte en flink moeten bijklussen buiten hun hoofdberoep. ‘Makers krijgen in Amsterdam letterlijk en figuurlijk steeds minder plek, terwijl ze de basis zijn van de hele culturele sector.’ De Amsterdamse wethouder Meliani is zich bewust van dit urgent probleem. “ We werken aan beleid waarin we nog meer aandacht hebben voor deze makers, net als voor betaalbare woon- en werkruimte voor deze groep in de broedplaatsen.”

13-03-2023

De Subsidieregeling Levendig Brabant is vastgesteld. De Subsidieregeling Levendig Brabant bevat 2 onderdelen: ‘Pilots Levendig Brabant’ en ‘Stimulans voor Bewegen’. De provincie stelt met deze regeling de vraag en behoefte van de Brabander centraal op het gebied van cultuur, erfgoed, sport en vrije tijd. Daarmee werkt de provincie volgens het onlangs door Provinciale Staten vastgestelde Beleidskader Levendig Brabant 2030. Met de ‘Pilots Levendig Brabant’ ondersteunt de provincie in 2023 kleinschalige initiatieven die werken aan maatschappelijke opgaves door de verbinding te leggen tussen cultuur, erfgoed, sport en vrijetijd. Het gaat om toekomstbestendige projecten die eraan bijdragen dat er in Noord-Brabant voor iedereen iets te beleven is, ook voor doelgroepen die nu minder goed bereikt worden. In totaal is er € 1,4 miljoen beschikbaar voor de pilots Levendig Brabant en verdubbelt de provincie het door partijen ingelegde bedrag van minimaal € 10.000,- en maximaal € 50.000,-. De coronapandemie heeft bewezen hoe belangrijk bewegen is voor de mentale en lichamelijke gezondheid. Met 'Stimulans voor Bewegen' ondersteunt de provincie kleinschalige initiatieven die stimuleren dat meer Brabanders voldoen aan de beweegnorm, juist ook degenen die er nu nog niet aan voldoen. “Meer bewegen zorgt ook voor sociale ontmoetingen, draagt bij aan de motorische ontwikkeling van kinderen en aan de zelfredzaamheid van ouderen, het verlaagt het ziekteverzuim onder werknemers én verhoogt hun werktevredenheid en productiviteit. We sluiten daarmee aan bij ons Beleidskader Gezondheid dat gericht is op het bereiken van drie gezonde levensjaren erbij voor iedere Brabander in 2030”, aldus gedeputeerde Smeulders. In totaal is er € 0,7 miljoen beschikbaar en verdubbelt de provincie de door partijen ingelegde bijdrage ter waarde van minimaal € 5.000,- en maximaal € 50.000,-.

13-03-2023

De Groningse gedeputeerde Mirjam Wulfse (VVD), met cultuur in haar portefeuille, pleit voor een nieuw fonds waarop festivals als Grasnapolsky, Bevrijdingsfestival en Bommen Berend een beroep kunnen doen. Ze maakt zich zorgen over de toekomst van het culturele landschap in Groningen. Niet dat er acuut iets op omvallen staat, maar de toekomst is niet rooskleurig. ,,Er dreigen festivals klem te komen zitten. Extra financiële steun is domweg nodig.’’ De provincie Groningen geeft ongeveer 11 miljoen euro uit voor de gehele culturele sector. Vijftig instellingen, zoals musea, borgen en festivals, krijgen daarvan ongeveer de helft. ,,Binnen het college heb ik al meerdere keren aangekaart dat er een aparte regeling moet komen voor festivals en evenementen.” De gedeputeerde heeft opdracht gegeven om de knelpunten binnen de culturele sector in beeld te brengen. ,,Veel instellingen en dergelijke hebben het moeilijk. De sector lag door corona als eerste stil. Nu is hij aan het opkrabbelen. Eurosonic liep bijvoorbeeld goed. Maar voor alle organisatoren geldt: het leven is duurder geworden. De roep om extra middelen is groot.’’ Wulfse wijst erop dat haar zorgen over het voortbestaan en de toekomst van culturele evenementen breed worden gedeeld in het huidige college.

09-03-2023

Met een eenmalige bijdrage uit de ‘coronamiddelen’ van 50.000 euro aan stichting Jazz in Duketown wil de gemeente ’s-Hertogenbosch ervoor zorgen dat het ‘festival in 2023 niet wordt geannnuleerd’. Volgens het college van B en W heeft de stichting de gemeente om een extra bijdrage gevraagd ‘onder andere vanwege hoge kostenstijgingen te weinig financiële middelen om de editie van 2023 op een volwaardige manier te organiseren’. ,,De kosten voor personeel, faciliteiten en honoraria zijn als gevolg van de coronacrisis harder gestegen dan de inflatie. Daarnaast zijn bedrijven nog terughoudend met sponsoring door de financieel turbulente tijd”, aldus de gemeente. Gewoonlijk duurt het festival van vrijdag tot en met maandag. Maar om de kosten te drukken heeft de organisatie besloten om de laatste (tevens kortste dag) te laten vervallen. De gemeente benadrukt dat Jazz in Duketown ‘als een van de oudste en grootste festivals van de stad van grote waarde is’. De gemeente ’s-Hertogenbosch verwijst naar een publieksonderzoek waaruit blijkt dat het festival wordt bezocht door gemiddeld 140.000 belangstellenden die iets minder dan 100 euro uitgeven.

06-03-2023

Eens in de vier jaar laat het Nederlands Letterenfonds door een onafhankelijk onderzoeksbureau een waarderingsonderzoek uitvoeren. Begin maart zal BMC een enquête uitsturen naar alle individuele makers en organisaties die in 2021 en 2022 subsidie hebben aangevraagd – of dit nu een reguliere subsidie of een coronasteunmaatregel was. De enquête gaat ook naar de organisaties die in deze jaren een meerjarige subsidie ontvingen en naar alle geaccrediteerde vertalers uit het Nederlands. Met de enquête wordt onderzocht hoe aanvragers de rol van het Letterenfonds binnen het literaire veld zien, zowel in het binnen- als buitenland. Meer specifiek wordt onderzocht hoe de dienstverlening en communicatie, het aanvraagproces en de programma’s en regelingen van het fonds worden gewaardeerd

06-03-2023

Op 5 maart heropende het Cantinetheater in Budel-Dorplein. Dankzij de inzet van vrijwilligers werd het volledig gerenoveerd. Eindhovens Dagblad sprak met Quintijn Lohman, bestuurslid en (vrijwillig) programmeur van het theater. Al jaren was er een plan om de oude zaal opnieuw te laten shinen voor het publiek, zoals Lohman het noemt. Door corona kwam dit allemaal in een stroomversnelling. ,,Een goed moment om de zaal serieus onder handen te nemen. Was nodig ook, veel was in slechte staat. Veel mensen zaten thuis door corona, ikzelf zat zonder werk als muzikant en besloot me aan te sluiten. Mede dankzij een gift uit het dorp konden talloze vrijwilligers uit het dorp hier aan het werk.” Er kunnen in theateropstelling 200 mensen in; 120 in de zaal, 80 op het balkon. Op het programma de komende tijd staan concerten, cabaret en filmvertoningen. ,,Minstens een keer per maand willen we iets bijzonders, een ‘gouden event’. We willen qua programma een beetje buiten de lijntjes kleuren. Een andere beleving, dat hoort bij dit verhaal.” Dat is deels ook noodzakelijk. Aan het gebruik van de zaal zijn voorwaarden gesteld: de arbeidsmigranten die in en rond het gebouw wonen, mogen niet teveel overlast ondervinden.

02-03-2023

In deze roerige tijden komt er steeds meer aandacht voor de jongeren in onze samenleving. De coronapandemie heeft de verschillen in kansen om een eigen leven op te bouwen alleen maar benadrukt. Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij en de zorgen om hun mentale gezondheid en fysieke gezondheid zijn groot. Kijk maar naar de lange wachtlijsten in de GGZ, de Jeugdzorg die sterk onder druk staat, de woningmarkt. Toegang tot en deelname aan kunst en cultuur is niet voor ieder mens een gegeven en dat zou het wel moeten zijn. Mest laat vier jongeren aan het woord. Zij vertellen wat kunst en cultuur voor hen betekent. In dit derde portret door Simone Vos Ayça. Ze is 15 jaar en gaat ongeveer twee keer per week naar Atelier Pauzepunt in Roosendaal om te schilderen en tekenen én om haar verhaal te delen. Pauzepunt is een creatief oplaadpunt voor jongeren, waar coach en kunstenaar Catalijn van Broekhoven jongeren begeleidt die op sociaal-emotioneel vlak ondersteuning nodig hebben.

02-03-2023

De Floriade in Almere zou nog veel meer hebben gekost dan tot nu is voorgespiegeld. Dat de Wereldtuinbouwtentoonstelling faliekant mislukte, lag volgens critici bovendien niet aan de coronanasleep, maar aan slechte planning, marketing en struisvogelgedrag van de politiek. Dat schrijft Het Parool.

27-02-2023

De Nederlandse cultuursector is tijdens de corona pandemie zwaar getroffen. Om de schade in de noodlijdende cultuursector te beperken investeerde het kabinet bovenop de generieke steunpakketten meer dan twee miljard euro in verschillende extra steunpakketten voor cultuur. De provincies hadden een belangrijke rol bij het beschikbaar stellen van deze middelen. Hoe vervulden de provincies deze rol en wat valt hierbij op? Boekman Extra #39: Provinciaal kunst- en cultuurbeleid.

27-02-2023

Staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media) zegt dat als de politiek haar dwingt tot bezuinigen op cultuur ze daar een halszaak van maakt, zo valt te horen in de podcast Betrouwbare Bronnen. In het coalitieakkoord van Rutte IV krijgt Cultuur er structureel 170 miljoen euro bij, zodat de begroting in de loop van deze kabinetsperiode 1,2 miljard euro bedraagt. D66-staatssecretaris Uslu gaat er niet van uit dat tijdens Rutte IV de roep om op haar terrein te bezuinigen zal aanzwellen, al noemde minister Sigrid Kaag (Financiën, ook D66) in december de ‘dekkingsopgave’ voor de rijksbegroting onzeker en ‘een ingewikkelde puzzel’. “Ik denk niet dat je moet bezuinigen op cultuur en ik kan me ook niet voorstellen dat dat een goed idee is. Dus daar ga ik niet van uit”, zegt Uslu. “Mijn taak, mijn doel is om zoveel mogelijk mensen te laten weten, te laten voelen hoe belangrijk cultuur is. En dat we zonder cultuur vereenzamen en verschralen. Kijk maar naar de coronaperiode. Cultuur is goed voor je mentale gezondheid. Cultuur is onderdeel van alle facetten van ons leven. Dus bezuinigen op cultuur is een heel slecht plan.” Volgens Uslu is het cultuurbestel zoals dat nu functioneert niet meer van deze tijd. In maart gaat ze de Raad voor Cultuur hierover om advies vragen. “Ik wil weten: wat loopt er wel en wat niet, wat zijn er voor maatschappelijke ontwikkelingen, waar is behoefte aan?” Volgens Uslu herkennen veel jongeren zich niet in het beleid. Die voelen zich niet thuis in een van de aparte hokjes die subsidie krijgen (zoals muziek, ballet, beeldende kunst) en werken cross-over. “De jongere generatie stuit tegen muren.” De Tweede Kamer eist van het kabinet te stoppen met het werven van buitenlandse studenten voor hoger onderwijs. Nederlandse kunstopleidingen zijn van hoog niveau en trekken veel studenten van elders. De staatssecretaris kondigt aan hierover met minister Robbert Dijkgraaf (Hoger Onderwijs) in gesprek te gaan.

23-02-2023

Het restaurant en hotel van ontwerper Piet Hein Eek op Strijp-R in Eindhoven zijn failliet verklaard. Na een duik in de cijfers is Eek tot de conclusie gekomen dat het hem niet gaat lukken om de schuld weg te poetsen die is ontstaan tijdens corona. De bekende designer heeft het faillissement daarom zelf aangevraagd. Ongeveer dertig mensen raken hun werk kwijt. Eek streeft ernaar om het restaurant en hotel voorlopig open te houden. Ook voor curator Jeroen Tulfer is dat de komende dagen de eerste prioriteit. Tulfer: ,,Als we een nieuwe exploitant willen vinden, is dat nu het belangrijkste.” Volgens de curator is een nieuwe exploitant ook nog enige redding.

23-02-2023

Het Bevrijdingsfestival in Utrecht gaat voor het eerst in dertig jaar definitief niet door. De gestegen prijzen en de nasleep van de coronacrisis maakten het financieel te risicovol, een garantstelling van gemeente of provincie bleef uit. Groningen gaat juist wél door, met extra geld. De SP in de Tweede Kamer heeft inmiddels Kamervragen gesteld aan Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Gunay Uslu (Media en Cultuur) over de problemen rond de festivals op 5 mei. De partij wil dat er een landelijk dekkend netwerk van bevrijdingsfestivals blijft, die gratis blijven en waar het Rijk garant voor staat. De bevrijdingsfestivals worden elk jaar op 5 mei georganiseerd door zelfstandige organisaties onder de vlag van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Er zijn veertien festivals: één in elke provincie, één in Amsterdam en één in Den Haag.

20-02-2023

De expositie Musical Up Close in de Kunstlinie Almere toont de kostuumhistorie en rekwisietenrijkdom van enkele decennia musical in Nederland. Het was een grote droom van musicalkenners Marco de Koning, oprichter van het pr-bureau Royal Promotions, en Rudy Hellewegen, producent en musical company manager, om ervoor te zorgen dat waardevolle kostuums niet zouden verstoffen op een zolder of weggegooid worden. Hellewegen: ‘Eigenlijk zouden we zoiets als een Musicalmuseum willen oprichten, maar dat is te serieus en er is geen gebouw. Toen we in coronatijd hoorden dat veel acteurs hun zolders en garages aan het opruimen waren, zijn we actief op sociale media, bijvoorbeeld Instagram, gaan zoeken naar spullen en vroegen we er ook doelbewust om. Zo konden we een rijke collectie bijeenbrengen.’ De Koning en Hellewegen beschouwen hun pop-upmuseum als een ‘archief’ van de musical waarin kostuums de hoofdrol vertolken. Als een voorstelling eenmaal is afgelopen, verdwijnt al gauw 90 procent van de kostuums, dat is jammer. De Koning beschikt over een loods die ‘het Mekka van musicalliefhebbers is’, zoals hij het formuleert. Zijn verzameling trok ook de aandacht van de theatercollectie van Bijzondere Collecties, met wie De Koning soms samenwerkt. ‘We hebben bijvoorbeeld een aantal van ‘onze’ spullen uitgeleend voor hun expositie over Annie M.G. afgelopen jaar.’ De opslagloods vormt ook de thuisbasis van deze tentoonstelling.

16-02-2023

Afgelopen jaar hebben de Europese bioscopen ondanks de staart van de coronapandemie, een goede groei doorgemaakt. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers van 2022 die de International Union of Cinemas (UNIC) op 15 februari bekend heeft gemaakt. UNIC schat in dat het aantal bezoekers in 2022 in Europa met ten minste 36,5% is gestegen en dat de totale definitieve boxoffice op meer dan 5,6 miljard euro zal uitkomen. Dat is een stijging van 55,6% ten opzichte van 2021. Vergeleken met 2019, een recordjaar voor bioscopen, waren de bezoekersaantallen in 2022 in heel Europa 40,3% lager en was de boxoffice naar schatting 34,4% lager. De cijfers werden net als in Nederland beïnvloed door factoren zoals een lager aantal Amerikaanse films uitgebracht, coronabeperkingen en de impact van de oorlog in Oekraïne. De boxoffice in hele Europa werd voornamelijk gedreven door grote films zoals Avatar: The Way of Water, Top Gun: Maverick, Jurassic World: Dominion, Minions: the Rise of Gru en Black Panther: Wakanda Forever. Lokale titels speelden ook een sleutelrol in het succes van 2022, vooral in Frankrijk, Tsjechië, Denemarken en Finland. Nationale bioscoopdagen hebben ook bijgedragen aan een stijging van het aantal bezoekers in een aantal UNIC-gebieden. De Belgische bioscoopketen Kinepolis maakte bekend dat er in 2022 bijna 71% meer bezoekers waren dan in 2021. De omzet steeg vorig jaar dan ook met 87,7%. Kinepolis heeft in Europa in totaal 62 bioscopen, waaronder 20 in Nederland. In de Verenigde Staten en Canada heeft Kinepolis 48 vestigingen.

16-02-2023

Bioscoopketen Vue International zou financiële steun gekregen hebben van zijn nieuwe aandeelhouders om het noodlijdende bioscoopketen Cineworld Group over te nemen. Dat melden Sky News en The Guardian. Cineworld raakte eind 2022 in de problemen en moest een faillissementsaanvraag doen. Begin januari zette de bioscoopketen zichzelf te koop in de hoop de toekomst veilig te stellen. Cineworld Group heeft wereldwijd bijna 800 vestigingen in tien landen, waaronder ook de bioscopen van Picturehouse in het Verenigd Koninkrijk en Ierland en Regal Cinemas in de VS. Ook Vue International kende als gevolg van de coronacrisis zijn problemen, maar wist tot een herkapitalisering te komen. Vue's CEO Tim Richards bevestigde eerder dat het bedrijf klaar was om te profiteren van alle kansen die zich voordeden. Vue International heeft meer dan 200 bioscooplocaties in negen landen, waaronder twintig in Nederland.

16-02-2023

Sinds het uitbreken van de coronapandemie investeert het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap structureel extra in het versterken van de ondersteuning van amateurkunstgroepen. LKCA boog zich samen met het Fonds voor Cultuurparticipatie over de vraag: in hoeverre zijn de lokale ondersteuners van amateurkunst op de hoogte van de landelijke en provinciale ondersteuning? En welke ondersteuningsbehoeften zien zij bij amateurkunstgroepen? De FCP en LKCA hebben daarvoor een enquête uitgezet. Een samenvatting van de resultaten en het rapport.

16-02-2023

Wat vinden de inwoners van Eindhoven van hun stad? Hoe ervaren ze het leven in hun buurt en stad? En zien we in 2022, na twee door corona gedomineerde jaren, al tekenen van herstel? Dit zijn enkele vragen waar de gemeente Eindhoven aan de hand van de Inwonersenquête antwoord op wil geven. De Inwonersenquête is een grootschalig jaarlijks onderzoek onder een representatieve groep Eindhovense inwoners van 18 tot en met 84 jaar. In het najaar van 2022 heeft een grote groep Eindhovenaren (ruim 25.000 inwoners) een uitnodiging ontvangen om een vragenlijst in te vullen over de stad en hun buurt. Zij konden hun mening geven over diverse onderwerpen. Variërend van milieu en veiligheid tot cultuur en sportdeelname. In de resultaten van de Inwonersenquête 2022 op het gebied van cultuur onder andere de gegevens over bezoek aan culturele instellingen en het zelf uitvoeren van kunstzinnige activiteiten.

16-02-2023

Of hij schrok van de forse kostenoverschrijding met ruim twaalf miljoen euro bij de bouw van het Theater aan de Parade? Theaterdirecteur Alex Kühne kiest zijn woorden uiterst zorgvuldig: ,,Ik heb het voor kennisgeving aangenomen. We hebben afgesproken dat het gemeentebestuur gaat over de bouw en ik over het theater. Het gebouw blijft van de gemeente en wij gaan het straks huren. Punt.” Het Brabants Dagblad sprak met Kühne, die enorm uitkijkt naar de opening. Kühne gaat vrijwel dagelijks kijken naar de nieuwbouw. ,,Ik geniet er elke dag van. Het gebouw krijgt steeds meer smoel. En je begrijpt steeds meer wat architect Patrick Fransen van het bureau NOAHH bedoelde met zijn ontwerp.” Op de vraag of het moeilijk programmeren is als het theater gaandeweg het theaterseizoen opent, zegt hij : ,,Nee hoor. Sinds corona werken theaters niet meer zo seizoensgebonden. Eerder liep het theaterseizoen zo'n beetje vanaf september tot begin juli. En dan kreeg je ergens in mei de brochures met alle voorstellingen voor het komende seizoen. Nu werken we veel meer met blokken van drie maanden of een half jaar. We boeken de voorstellingen tot eind juli en begin augustus staat Theaterfestival Boulevard alweer voor de deur.” De exploitatiesubsidie van de gemeente  's-Hertogenbosch is en blijft 3,3 miljoen euro per jaar. Gaat dat lukken, vraagt het Brabants Dagblad. ,,Jazeker, zo is immers afgesproken. Maar het zal een hele uitdaging worden. We hebben nu 32 fulltime banen en dat gaan we in het nieuwe theater uitbreiden tot 45 voltijdsbanen. Dan gaat het onder meer om theatertechnici, programmeurs en marketing. Daar bovenop komen nog de horecamensen die we straks veel meer nodig hebben. Ook voor het theater zijn de kosten enorm gestegen, denk alleen al aan de energiekosten.”

14-02-2023

Choreograaf Marco Goecke heeft op 11 februari een zak hondenpoep in het gezicht van een Duitse theatercriticus gegooid. Dat gebeurde tijdens de pauze van een première in de Staatsopera van Hannover. De betrokken recensent, Wiebke Hüster, had in de Frankfurter Allgemeine Zeitung een kritische recensie geschreven over Goeckes voorstelling In the Dutch Mountains bij het Nederlands Dans Theater in Den Haag. De Kring van Nederlandse Theatercritici (KNT) noemt de handelwijze van Goecke vanmiddag uiterst laakbaar en onaanvaardbaar. ‘Het incident tart elk respect voor iemands persoonlijke integriteit’, reageert voorzitter Kester Freriks. Bij navraag zegt ook de directie van het Nederlands Dans Theater, voor wie Goecke In the Dutch Mountains creëerde, het incident ten zeerste te betreuren. ‘Marco Goecke is een gewaardeerd associate choreograaf van NDT met wie wij al jarenlang met veel plezier samenwerken, met prachtige danscreaties als resultaat. Dit handelen is echter in strijd met onze waarden die we als leidraad in al onze samenwerkingen hanteren’, schrijven artistiek directeur Emily Molnar en zakelijk directeur Willemijn Maas. “Marco Goecke heeft de persoonlijke integriteit van de betrokkene geschonden. “. Hüster heeft aangifte gedaan. De politie onderzoekt of er sprake is van mishandeling en belediging. Het theater in Hannover heeft Goecke geschorst. Hij mag voorlopig ook niet meer in het gebouw van het operahuis komen. Goecke heeft zijn excuses aangeboden.  ‘Ik wil mijn excuses aanbieden aan alle betrokkenen, in de eerste plaats aan mevrouw Hüster, voor mijn absoluut onaanvaardbare actie’, schrijft hij in een persstatement. ‘Achteraf realiseer ik me duidelijk dat dit een schandelijke daad was in de hitte van het moment en een overdreven reactie.’  Naast het maken van excuses vraagt Goecke ook om ‘enig begrip’. Hij was gespannen vanwege twee snel op elkaar volgende premières en de theatersector bevindt zich in een moeilijk post-coronatijdperk. Cultuurkritiek moet zich in deze tijd volgens hem ‘afvragen waar het de grens overschrijdt om te beledigen, werken te kleineren, te pesten en zaken te schaden. Dit is wat mevrouw Hüster, althans tegenover mij, jarenlang keer op keer op min of meer subtiele wijze met haar vaak hatelijke kritiek heeft gedaan. Mijn excuses voor het feit dat mijn halsband uiteindelijk barstte.’ 

14-02-2023

Het Mondriaan Fonds heeft van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap budget ontvangen om de regeling Kunstenaarshonorarium tijdelijk te continueren in 2023 en 2024. De voorwaarden, checklist en criteria van de regeling blijven hetzelfde als bij de huidige regeling Coronaondersteuning Kunstenaarshonorarium, maar het aanvraagformulier zal enigszins aangepast worden. Dit zal gebeuren op 20 februari om 17:00 uur. Het huidige formulier in het aanvraagsysteem van deze regeling komt dan te vervallen.  De regeling is bedoeld voor beeldende kunstinstellingen die zonder verkoopdoel hedendaagse beeldende kunst en/of erfgoed tentoonstellen van kunstenaars uit binnen- of buitenland. Deze bijdrage is bedoeld voor het kunstenaarshonorarium: de vergoeding aan de kunstenaar voor werkzaamheden aan een tentoonstelling. Het gaat hier niet om een (on)kostenvergoeding, zoals materiaalkosten, productiekosten, transportkosten en reiskosten. 

13-02-2023

De NAPK heeft de Boekman Stichting opdracht gegeven om over het jaar 2021 in kaart te brengen wat de impact is van de coronacrisis op de leden. Dit resulteerde in een rapport waarin de onderzoekers een analyse hebben gemaakt van de baten en lasten, het personeelsbestand, de uitvoeringen, de bezoeken en de educatieve activiteiten van 95 leden van de NAPK die zowel in 2019, 2020 als 2021 meerjarige rijkssubsidie ontvingen. Het rapport vormt daarmee een aanvulling op drie eerdere onderzoeken die in 2021 verschenen: Analyse coronasteun NAPK-leden: 2019-2020 (Blueyard), Ongelijk getroffen, ongelijk gesteund: effecten van de coronacrisis in de culturele sector (Boekmanstichting, SiRM en Significant APE) en Impact coronacrisis op leden van de NAPK (Boekmanstichting).

09-02-2023

Stichting Oss Cultureel biedt in de carnavalsvakantie meer dan dertig workshops aan, aan jongeren tussen de 12 en 30 jaar. Zij kunnen met CultuurLab hun culturele talent ontwikkelen of ontdekken wat bij hen past. De stichting heeft bewust gekozen voor verschillende locaties, zoals De Lievekamp, Dansschool Zwijsen en de Volksuniversiteit, zodat de jonge deelnemers nieuwe plekken voor cultuur ontdekken. Zo’n 25 (Osse) docenten leiden de workshops, onder wie Joris Brukx, Marij van den Boom, Bart de Ruijter en dj Simone. Stichting Oss Cultureel brengt CultuurLab in samenwerking met de gemeente Oss. Het concept was vlak voor corona bedacht en kan dit jaar eindelijk voor de eerste keer plaatsvinden.

09-02-2023

530 respondenten werkzaam in de culturele sector beantwoordden in oktober 2022 de enquêtevragen van het jaarlijkse Cultuurmarketing onderzoek naar de actuele staat van het cultuurmarketing vakgebied. In een serie van vijf artikelen worden de belangrijkste ontwikkelingen die uit het onderzoek naar voren komen, toegelicht. De coronacrisis zorgde bij veel culturele organisaties voor een terugloop van bezoekers. Geleidelijk worden de cijfers steeds beter. Wat hebben culturele organisaties gedaan om het publiek terug te winnen en wat zijn de verwachtingen voor 2023? Pip Manders van Cultuurmarketing over de resultaten van de enquête.

07-02-2023

De podiumkunstensector heeft het zwaar. Niet alleen de energiecrisis heeft grote gevolgen gehad voor de sector, ook de corona-pandemie heeft zijn sporen nagelaten en lijkt nog nog altijd door te echoën in dalende bezoekersaantallen voor de podiumkunsten. Tenminste: dat zijn de berichten die we voorbij zien komen in de media. Daarnaast zijn er echter óók hoopvolle berichten over herstel en de (voorzichtige) terugkeer van het publiek. Maar hoe zit het nu werkelijk? Het Digitaal Informatieplatform Podiumkunsten (DIP) zocht het uit. Vanuit individuele podia zijn er wel inzichten of sentimenten over hoe het met de podiumkunsten gaat, maar als sector kunnen we maar moeilijk inzicht krijgen gebaseerd op feitelijke data. DIP wil hier verandering in brengen en gaf data-analist Sara Oomen opdracht een trendanalyse te maken van de situatie in de podiumkunsten pre- en post-corona, gebaseerd op de data uit de database. De DIP database bevat momenteel niet de data van de gehéle sector en wil dus ook niet pretenderen ‘hét antwoord’ te hebben, maar het bevat wel meer data dan voor de meeste analyses tot nu toe is gebruikt. Door deze data als steekproef voor de sector te beschouwen, kwam DIP tot een goed gefundeerde trendanalyse over de afgelopen periode. Deze is vervolgens samengevat in de rapportage ‘Vijf prangende vragen over podiumkunsten post-corona’. Er zijn minder kaarten verkocht, maar de achterstand lijkt te worden ingelopen. Er zijn  provincies die weer op het pre-coronaniveau zitten.  Ten opzichte van de periode voor de pandemie is de achterstand het grootst in de westelijke provincies (Utrecht, Noord- en Zuid-Holland). In de noordelijke provincies zien we weinig achterstand. In Noord-Brabant zijn 12 % kaartjes minder verkocht.   Zien we bij alle genres evenveel achterstand? Nee, genres zijn verschillend op meerdere vlakken. We zien grote verschillen tussen genres. Maar deze verschillen zijn niet makkelijk te duiden en kunnen zich niet laten lezen als een graadmeter voorpopulariteit. Er zijn veel factoren van invloed; of er evenveel capaciteit was, of er in het najaar veel premières per genre waren of pas later dit seizoen,of het om uitgestelde of nieuwe product. Worden tickets steeds korter voor de voorstelling gekocht? Nee, zegt Sara Oomen, aankoopmomenten zijn vergelijkbaar met pre-corona. Blijven ouderen weg bij de podia? Nee, in verhouding kopen ouderen evenveel tickets als pre-corona.

06-02-2023

Voor het eerst sinds 2020 beleefde het International Film Festival Rotterdam afgelopen anderhalve week weer een ‘gewone’ editie. Er werden in totaal 252.000 kaartjes verkocht. Het bezoekersaantal lag dit jaar nog ver onder pre-corona niveau. In 2019 werden 327.000 kaartjes verkocht, in 2018 zelfs 329.000 en in 2017 bleef de teller staan op 314,000. Er waren in totaal 455 films te zien, waaronder 207 wereldpremières. Aanwezig waren 2195 filmprofessionals uit 92 landen, onder wie 316 filmmakers. De Tiger Award, de belangrijkste prijs van het International Film Festival Rotterdam, is dit jaar gewonnen door Le spectre de Boko Haram van Cyrielle Raingou. Special Jury Awards gingen naar Munnel van Visakesa Chandrasekaram en New Strains van Artemis Shaw en Prashanth Kamalakanthan. Dalva van Emmanuelle Nicot werd uitgeroepen tot winnaar van de publieksprijs. Something You Said Last Night van Luis De Filippis werd door een panel van filmliefhebbers tussen 16 en 20 jaar gekozen tot winnaar van de Youth Jury Award. Zestien films dongen mee naar de VPRO Big Screen Award. De publieksjury riep Endless Borders van Abbas Amini uit tot winnaar. De buitenlandse en nationale filmpers kozen hun favoriet uit respectievelijk de Tiger Competition en de Ammodo Tiger Short Competition. De Fipresci Award van de internationale filmjournalisten ging naar La Palisiada van Philip Sotnychenko. De Kring van Nederlandse Filmjournalisten kende de KNF Award toe aan Aqueronte van Manuel Muñoz Rivas.

06-02-2023

Per 1 januari 2023 kunnen productiemaatschappijen en mediadiensten zich bij Cultuur+Ondernemen aanmelden voor een van de twee Garantieregelingen die beschermen tegen onvoorziene pandemieschade. Sinds het uitbreken van de coronapandemie heeft de audiovisuele sector te maken gekregen met nieuwe vormen van onvoorziene vertraging en schade tijdens het productieproces. Bijvoorbeeld als draaidagen niet kunnen doorgaan omdat de regisseur of hoofdrolspeler tijdens de opnamen in isolatie moet vanwege een besmetting. Hierdoor is de behoefte ontstaan om hier een dekking voor af te kunnen sluiten.Het Filmfonds biedt al 2,5 jaar de ‘Garantieregeling Pandemie Filmfonds’ aan voor gedeeltelijk met het Filmfonds, CoBO of NPO/NPO-fonds gefinancierde producties. Er is nu een nieuwe regeling bijgekomen vanuit Cultuur+Ondernemen: de ‘Uitvoeringsregeling Garantiefonds Pandemie Audiovisuele Producties Cultuur+Ondernemen’. Met de komst van deze nieuwe regeling kunnen nu ook overige producties een garantieregeling aanvragen. De regeling is in samenwerking met de audiovisuele sector tot stand gekomen.

06-02-2023

Het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor zijn van grote toegevoegde waarde voor het Nederlandse muzieklandschap als geheel en de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) in het bijzonder. Maar het potentieel ervan kan beter benut. Om de kansen voor levende muziek op de publieke omroep te grijpen en een diverser publiek te bereiken zijn nieuwe samenwerkingsafspraken nodig. Ook moet er weer een eigen artistiek leider worden aangesteld. Dat staat in een advies dat de Raad voor Cultuur op 3 februari stuurde aan staatssecretaris Uslu voor Cultuur en Media. Zij had de raad in november 2022 gevraagd te reflecteren op het meerjarenbeleidsplan 2022-2026 van Stichting Omroep Muziek (SOM), waar de omroepensembles onder vallen. De raad oordeelt positief over de artistieke kwaliteit van de omroepensembles en over de innovatieve wind die er woei tijdens de coronapandemie. Beide ensembles floreren in de drie omroepseries die door de samenwerkende omroepen worden geprogrammeerd: het AVROTROS Vrijdagconcert in TivoliVredenburg en de NTR ZaterdagMatinee en het AVROTROS Zondagochtend Concert in Het Concertgebouw.

06-02-2023

Directeur Rosalie Mohr  van de Theateralliantie ontving op 1 februari in DeLaMar in Amsterdam een cheque ter waarde van 1.000.000 euro van de VriendenLoterij om grootschalige en reizende theaterproducties mogelijk te blijven maken en om een pilot voor een regionaal samenwerkingsverband op te zetten. Door de coronacrisis zijn veel theaters door hun reserves heen, waardoor zij minder risico’s kunnen nemen bij het investeren in nieuwe producties. Deze bijdrage van de VriendenLoterij maakt het mogelijk dit toch te doen en geeft daarmee een impuls aan de ontwikkeling van de theatersector. Rosalie Mohr, Directeur van Stichting Theateralliantie: “Wij als samenwerkende theaters zijn heel erg blij en verrast met deze bijdrage van de VriendenLoterij waarmee wij de komende jaren kunnen doorgaan met het maken van bijzondere en grootschalige theaterproducties. We hopen daarmee het bestaande publiek te blijven verleiden naar te theaters te komen en ook een nieuw en divers publiek te bereiken, want dat is waar we het uiteindelijk voor doen.” Stichting Theateralliantie is een samenwerkingsverband van 17 grote en middelgrote theaters in Nederland. Hierin treedt de Theateralliantie op als matchmaker tussen theaters en producenten, wat zorgt voor risico- en kostenspreiding en co-creatie. Op deze manier kunnen theaters zelf kwalitatief aanbod creëren dat aansluit bij de publieke behoefte.

02-02-2023

Op 1 februari was staatssecretaris Uslu van Cultuur te gast bij de Kunstenbond en de Creatieve Coalitie voor een gesprek over fair pay en de positie van makers op de arbeidsmarkt. Een schrijnend voorbeeld van de slechte arbeidsmarktpositie van makers, die in alle culturele deelsectoren te zien is, werd onlangs duidelijk uit de resultaten van een onderzoek naar fair pay in de popmuziek. De uitkomst van dit onderzoek was schokkend: de kloof tussen de huidige praktijk en een redelijke fair pay norm is gemiddeld 75%. Om de positie van makers te verbeteren is kunstenaarsbeleid nodig: cultuurbeleid waarbij de maker centraal staat. Het huidige cultuurbeleid is te eenzijdig gericht op instellingen en plaatst de – vaak flexibel werkende – makers en uitvoerenden in een afhankelijke positie. Volgens de belangenorganisaties levert dit een kwetsbare positie op voor de werkende. Dit leidt tot slechte contracten, oneerlijke beloning, grote risico’s op ongezonde werkdruk en grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast leidt het tot onevenredige schade bij crises, zoals bij corona en bij de stijging van energieprijzen. Volgens de Kunstenbond en de Creatieve Coalitie zit de structurele oplossing in het concreet maken en handhaven van de breed omarmde Fair Practice Code en Code Diversiteit en Inclusie: handhaafbare afspraken over gelijke kansen, betere beloningen en eerlijke contracten. Hierin spelen de sociale partners een belangrijke rol, maar ook de staatssecretaris. Zij heeft een voorwaardenscheppende en een regisserende taak, en kan als financier ook de naleving van deze codes afdwingen en handhaven. De Kunstenbond en de Creatieve Coalitie hebben in hun gesprek met de staatssecretaris aangedrongen op invoering van verplichtende maatregelen om fair pay en fair practice na te komen en cultuurmakers in het toekomstige beleid centraal te stellen. Ook voor het waarmaken van andere ambities van de staatssecretaris op het gebied van cultuureducatie en – participatie is herstel van de arbeidsmarkt en verbetering van de positie van de cultuurmakers en kunstprofessionals een essentiële voorwaarde.