Lobbyen doe je samen

"Er is één centraal thema voor mij in het lobbyen voor cultuur in je gemeente; je moet wat voor elkaar over hebben. Niet alleen kennis halen en vragen, maar ook laten zien wat jij doet en hoe je elkaar verder kunt helpen”, vertelt Jan van Dongen. Hij werkte ruim zestien jaar bij RICK en zat twee periodes in de gemeenteraad voor de PvdA in Someren.  

“Bij RICK heb ik veel gepionierd en projecten opgezet die domein overstijgend zijn. Zo is er het project Special Dance Team, waarbij mensen met een verstandelijke beperking werken aan een voorstelling rondom moderne dans. Ik had een vergelijkbare voorstelling in Breda gezien en dat leek me mooi om ook in Weert op te zetten. Met dat idee ben ik naar het Fonds voor Cultuurparticipatie gegaan en daar kreeg ik uiteindelijk subsidie”, vertelt Jan.

“Daarbij werkte ik samen met zorginstellingen en speciaal voortgezet onderwijs, omdat het belangrijk is om zoveel mogelijk mensen te betrekken. Tijdens de repetities heb ik de afdeling sociaal domein van de gemeente uitgenodigd om mee te doen, dat was een hele bijzondere ervaring. Je moet het laten zien wat je doet. Dat vindt de gemeente ook fijn. Zo’n project is een samenwerking tussen verschillende partijen en domeinen en dat is voor de gemeente van belang. RICK is een culturele instelling, maar er is ook een maatschappelijke insteek die voor meer mensen relevant is.” 

Ook voor Ward Rennen, directeur-bestuurder Eindhoven Museum en preHistorisch Dorp, is zoveel mogelijk instellingen betrekken bij cultuurbeleid relevant. Zo stelde hij in 2023 met de toenmalige directeur van CKE, Karin Visser, een brief op aan het college van B&W, om meer tijd en ruimte voor cultuur te krijgen in Eindhoven. Dat deden ze vanuit hun rol als voorzitter van het BIS-overleg, een overleg waarin alle culturele instellingen die in de BIS (Basis Infra Structuur) zitten. Ze riepen het college op om de cultuursector te betrekken bij het vormen van een stadsvisie op de lange termijn. 

“Het was heel tof om met gelijkgestemden, een directeur van een muziekschool, anderen uit het culturele veld, te praten over cultuurbeleid. Waar staan we voor? Wat willen we bereiken? Na die eerste avond was ik meteen zo enthousiast. In de maanden erna had ik geregeld contact met verschillende partijen uit de lokale politiek om verder mee te denken over het beleid en een eventuele cultuurmakelaar. Nu ben ik commissielid geworden bij de PvdA en denk ik mee over diverse onderwerpen, waaronder onderwijs en cultuur. Daarnaast heb ik een cursus gedaan ‘Politiek actief voor de gemeente’, bij Prodemos, dat heeft me erg geholpen bij het lobbyen.” 

Bij die bijeenkomsten in Someren was Jan ook aanwezig, Mattheus en hij werkten daarin regelmatig samen. “Ik ben ooit vanuit mijn cultuurachtergrond de politiek ingegaan en als je daar eenmaal inzit, heb je nog meer oog voor de lokale samenhang. Je zoekt binnen de lokale politiek je mensen op. Kijkt binnen de partijen met wie je samenwerkt wie zich profileert voor cultuur en gaat daar informeel mee praten. Tijdens een concert of voorstelling bijvoorbeeld. Dat heb ik geleerd door de jaren heen; zo heb je binnen de politieke kringen ook meer invloed”, vertelt Jan. 

“Daarnaast heb ik ervaren dat de lokale politici heel blij zijn wanneer je als culturele instelling met ideeën komt waarbij meerdere partners betrokken zijn. Bij RICK werken ze veel samen met de bibliotheek, het onderwijs en de zorg en dat zorgt voor veel verbinding en domein overstijgend denken. Hoe meer mensen betrokken zijn, hoe fijner het is voor alle partijen.”