‘Textiel is de twee na grootste vervuiler op de hele aarde, er schuilt vaak een enorm schrijnende wereld achter ieder kledingstuk dat wij dragen, waarvan we ons helemaal niet bewust zijn. Daarom richtte ik een duurzaam zero waste mode label op”, vertelt modeontwerper Lynn Kate Rosdorff. Duurzame mode is steeds meer onderwerp van gesprek: op de Dutch Design Week 2020 waren diverse talks en expo’s over Sustainable Products, MU exposeerde draagbare kleding gemaakt van planten en het Textielmuseum komt met de expo rondom duurzame mode ‘Long live Fashion’. Drie Brabantse modeontwerpers die duurzaam ontwerpen aan het woord.
Geschreven door: Simone Vos
Groot contrast
“Nadat ik was afgestudeerd aan de HKU in Utrecht, ging ik een maand reizen door India en Nepal. Die enorme variatie aan kleuren van die landen sprak me aan en ik zag dat de ambacht nog heel duidelijk aanwezig was in India”, vertelt Lynn Kate (31). “De lokale bewoners werken daar op een duurzame manier en met veel natuurlijke producten. Tijdens die reis deed ik ook een tour die langs de grote kledingfabrieken kwam."
Anders én duurzamer
"De mensen die daar werkten waren compleet oververhit, er was geen airco en ik zag kleine meisjes in een ruimte met de hand items borduren voor grote Westerse merken. Ik werd daar echt een beetje misselijk van en vond het contrast zo groot.”
“Daar heb ik veel over nagedacht en ik wilde daar iets mee doen in mijn eigen werk. Vanuit die wanhoop en pijn dat wij als westerse maatschappij mensen daar aan het werk zetten, wilde ik iets anders doen”, zegt Lynn Kate. “Niet als een demonstrant met een spandoek, maar op een positieve manier laten zien dat mode ook anders én duurzamer kan.”
Duurzame mode op de kaart zetten
Ook Alicia Minnaard (23) is zich bewust van haar rol als duurzame modeontwerper. “Het activistische in mij borrelde tijdens mijn studie Fashion Design aan Artez steeds meer op. Ik ben in 2018 afgestudeerd en toen was duurzaamheid nog niet echt onderdeel van het programma. Het was meer een keuze”, vertelt Alicia. “Ik wil duurzame mode meer op de kaart zetten. Kleding is een object geworden, het gaat vooral om geld en productie. Zo ben ik bijvoorbeeld in Ghana geweest via de OR-Foundation om onderzoek te doen naar tweedehands kleding. We denken altijd dat we die mensen blij maken met onze kleding, maar hun cultuur wordt nu bepaald door onze kleding die vaak van slechte kwaliteit is.”
Fixing Fashion | Breakdown | Felted Shirt | Cross Over Patch Pants
Online community voor duurzame mode
“Daarom werk ik zoveel mogelijk samen en open source. In april heb ik Fixing Fashion gelanceerd met Dave Hakkens en een klein team. We zijn onderdeel van het collectief One Army. Op onze website kun je zien hoe je je eigen kleding kunt ‘fixen’. Er staan video’s op waarmee je je eigen kleding vernieuwt. De kleding die je nu hebt, is het meest duurzaam.”
“Voor verschillende stadia hebben we video’s: als iets kapot is, als je er klaar mee bent en iets anders wilt en je kledingstuk wilt upgraden”, zegt Alicia. We willen een online community vormen voor duurzame mode die hopelijk ook offline verder gaat. Bij lokale kledingherstellers of repairshops bijvoorbeeld.”
Pre-loved items
Een deel van die offline community komt terug in de winkel van New Order of Fashion, een internationaal platform voor modetalenten, in Eindhoven. Ontwerper Harm Rensink is hier creatief verantwoordelijke en vindt het belangrijk om het verhaal van duurzame mode over te brengen en door te geven. In de winkel in de Heuvelgalerie verkopen ze ‘pre-loved items’.
“Mensen kunnen hier kleding kopen en brengen. Het wordt steeds drukker, remakes en tweedehands zijn steeds cooler”, zegt Harm. “We zamelen in en hergebruiken wat kan, van de materialen die niemand meer wil hebben, maken we nieuwe stoffen. In september openen we een lab op Strijp-S waarin we gaan experimenteren met stoffen en het maken van kleding daarvan. Dat wordt heel tof.”
Duurzame collecties
Voor Lynn Kate is het hergebruik van materialen ook essentieel. “Vier jaar geleden wilde ik een statement maken in de modewereld en zette ik mijn modelabel op.
Ik begon bij de catwalk; ik maakte voor de Amsterdam Fashion Week en M-ODE een aantal duurzame collecties en liet die dragen door dansers in plaats van modellen. Net iets uit de pas”, zegt ze.
Tegenwoordig stimuleert Lynn Kate jonge generaties om duurzamer te leven en geeft ze workshops over mode en recyclen. “Mode en duurzaamheid horen voor mij bij elkaar en de workshops die ik geef aan kinderen zijn daar onderdeel van."
"Daarnaast zet ik textiel in als werkvorm bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis. Ik maak ook schilderijen in mijn atelier in Den Bosch en daarbij gebruik ik ook left-overs van kleding. Dus de vorm ‘mode’ komt altijd weer terug in mijn werk.”
Stoppen met consumeren
Ook bij Alicia is het hergebruik van stoffen en items belangrijk. “We moeten stoppen met consumeren. Circulariteit is echt wel één van de oplossingen, maar niet dé oplossing als het nog steeds samen gaat in een fast fashion-model. Daarbij wordt alles opnieuw gedowncycled en kijken ze nog steeds naar winst door overproductie, exploitatie en uiteindelijk overconsumptie”, zegt Alicia.
Fixing Fashion | Alicia Minnaard
Repareren: de norm?
“Repareren moet weer de norm worden, het kost wel veel tijd, maar je geeft wel waarde aan een kledingstuk", gaat Alicia verder. "Dat mist nu: alles is vervangbaar in mode. Het is nu een grote monocultuur, terwijl ik veel liever zou zien dat iemand het trouwpak van zijn vader hergebruikt en zich eigen maakt. Daar draait mode voor mij om.”
Long Live Fashion
In de expositie Long Live Fashion in het TextielMuseum in Tilburg is Alicia’s Fixing Fashion in het echt te bewonderen. Harm Rensink maakt onderdeel uit van het team dat de expo opzette. Van 25 september 2021 tot en met 27 maart 2022 is de expositie te zien.
Simone Vos
Freelance journalist & schrijver+31 6 22 15 14 30
