Er is een nieuwe beweging aan het groeien die het huidige zorgsysteem drastisch wil veranderen. Een bredere opvatting over gezondheid, holistisch, in plaats van een gespecialiseerd systeem dat alleen kijkt naar het lichaam als machine of de mens als brein. Dat begrepen Liesbeth Jans en ik toen wij onlangs vanuit Kunstloc Brabant tussen artsen, psychologen, welzijnscoaches en allerlei  andere  mensen uit de zorg zaten, bij een bijeenkomst over Positieve Gezondheid in Zeist.

Machteld Huber is de grondlegger van het concept Positieve Gezondheid en was net terug uit Japan waar ze staan te popelen om kennis te maken met dit nieuwe concept. Ook  IJsland  staat voor de deur, maar even wachten zei Machteld, we ‘moeten het spinnenweb wel handen en voeten geven’. Het spinnenweb is het model waarmee gewerkt wordt en hierop kun je aangeven of je jouw leven als betekenisvol ervaart. Je kunt het invullen voor jezelf of in een gesprek en je meet hoe je jouw eigen gezondheid ervaart. Dat is niet alleen of je lichaam of je geest goed werkt, maar ook of je zingeving in je leven ervaart, goede sociale contacten hebt en hoe je dagelijks functioneert.

Kunst en de gezondheidszorg

De praktijkmiddag was bedoeld om inspiratie op te doen en goede ervaringen te delen. Die zijn er al mondjesmaat bleek, en wij droegen ons steentje bij als missionarissen vanuit de kunst gewapend met het inspiratiemagazine We Care!.
Want voor de kunstensector is positieve gezondheid dé sleutel om in verbinding te komen met de zorg- en welzijnssector. Met kunst en cultuur bezig zijn, zowel op amateurniveau als op professioneel niveau, draagt bij aan je eigen gezondheid en aan die van anderen. Vanuit Kunstloc Brabant stimuleren wij al ruim 7 jaar projecten in de zorg, met advies en/of via de Impulsgeldenregeling.

Wij stimuleren ook kunstenaars en zorginstellingen om met elkaar te werken. En gemeenten die de leefbaarheid in wijken willen verbeteren bijvoorbeeld door middel van community art en geven kennis door over deze ontwikkelingen. Het is inmiddels een trend aan het worden met ervaringsdeskundigen en believers. Dat lees je in ons inspiratiemagazine, op onze website en op  6 juni  ben je van harte welkom bij het congres: Meer impact met Kunst dat we samen met LKCA en Cultuurcollege organiseren.

Ja, dat kan wel zo zijn maar hoe meet je dat dan? En wie betaalt dat? En gemor op de achtergrond: kunst is toch autonoom….? Dat hoorde ik de afgelopen jaren meerdere keren. Ik geloof in doen. Klein beginnen, ervaren, kijken waar de energie zit en samen met kunst en cultuur bezig zijn, daar worden heel veel mensen blij van. Je merkt meteen of het werkt

Literatuurtips van geestverwanten

Eind 2018 woonde ik een internationaal symposium bij georganiseerd door FARO.be over cultureel erfgoed, kunst en mental health. Daar trof ik naast vier Nederlanders heel veel internationale voornamelijk Engelse sprekers en voelde me eindelijk thuis bij geestverwanten. Zij werken ook op het grensvlak van cultuur en gezondheid en doen onderzoek! Een Litouwse deelneemster die in Brussel werkt bij het museum voor medicinale planten tipte me dit boek: Arts in Health van Daisy Fancourt. Een bijbel voor iedereen die op dit grensvlak werkt. Ze schrijft over hoe de kunsten en onze gezondheid sinds de grotschilderingen van Lascaux verbonden zijn met elkaar. Hoe ze gedurende onze geschiedenis tot nu met elkaar verkering hadden en weer uit elkaar gingen. Hoe onze medische wereld veranderde van aanpak door de eeuwen heen. Wat muziek, dans, beeldende kunsten kunnen betekenen voor daling van je stressniveau en wat er dan in je hoofd gebeurt en vooral wat er al niet aan internationaal onderzoek voorhanden is. Tevens tips hoe je interventies opzet en hoe je ze kunt meten. Sindsdien raad ik iedereen dit boek aan.

Want het is broodnodig dat we in onze gespecialiseerde maatschappij holistischer gaan denken en leven. Lees hiervoor het boek van de Belgische psycholoog Paul Verhaeghe. In zijn onlangs verschenen boek Intimiteit analyseert hij onze cultuur als psycholoog en filosoof. Onze mentale gesteldheid wordt slechter en slechter. Kijk maar naar de angstaanjagende stijging van suïcide onder jongeren, de burnoutratio in onze samenleving en de golf dementie die ons gaat overspoelen. De laatste decennia is kunstbeleid op een eiland beland, de zorgsector is gemedicaliseerd, wat we normaal vinden wordt steeds minder, we zijn verslaafd aan onze digitale wereld en als je buiten de boot valt is het je eigen schuld zegt onze neoliberale samenleving.

Kunst kan van grote betekenis zijn voor ons als mens, neem het spinnenweb erbij van Machteld Huber en je ziet waarom. Kijk eens naar onze Engelse collega’s, daar is zelfs een parlementaire beweging. En na al dat gelees tenslotte, luister deze podcast. Het is een kwartiertje geconcentreerd luisteren maar de moeite waard.

Tijd om de handen ineen te slaan! Wij geloven erin, wereldverbeteraars in de zorgsector ook, nu de rest nog. Een wereld te winnen.

 

Meer weten over kunst en de gezondheidszorg?

Wil je plannen delen? Ben je op zoek naar kunstenaars of financiering? Neem contact met mij op.

Atty blogt

Blog | Hoe kunst je houvast kan zijn in zware tijden

Adviseur Atty Bax blogt over de inspirerende voorbeelden die voorbijkwamen op de Conferentie Culture & Mental Health.

6 december 2022
Blog | Hoe kunst je houvast kan zijn in zware tijden

Blog | Muziek in de zorg: therapie of kunst?

Yrene Kerckhaert liep stage bij Kunstloc Brabant en blogt over haar bevindingen over het gebruik van live-muziek in de zorg.

21 juli 2022
Blog | Muziek in de zorg: therapie of kunst?

De kracht van kunst in 16 portretten

Kan kunst maken eenzaamheid verminderen? Jazeker. Met een expo en een magazine brengen wij het in beeld.

3 februari 2022
De kracht van kunst in 16 portretten

Hoe muziek op de intensive care het verschil kan maken

In de derde korte docu over Muziek in de Zorg, laat Stichting MuzIC zien dat er b.v. minder sedatie nodig is door muziek op de ic.

20 januari 2022
Hoe muziek op de intensive care het verschil kan maken

Blog | Mantelzorg en dementie: Laat je ego maar thuis

Atty Bax ziet dat kunstenaars hun ervaring als mantelzorger verwerken in hun werk en zo bijdragen aan het begrip rondom dementie.

20 september 2021
Blog | Mantelzorg en dementie: Laat je ego maar thuis

Blog | Blijvende indrukken na internationale conferentie over kunst en gezondheid

Adviseur Atty Bax blogt over hoogtepunten die haar bijbleven na de internationale conferentie Culture, Health and Wellbeing.

7 juli 2021
Blog | Blijvende indrukken na internationale conferentie over kunst en gezondheid

Première korte film: Het ontstaan van de Kleinkijkacademie

Kijk mee naar de unieke aanpak van de Bossche kunstenaars Sjaak Langenberg en Rosé de Beer en ontdek hoe hun Kleinkijkacademie ontstond.

8 juni 2021
Première korte film: Het ontstaan van de Kleinkijkacademie

Documentaire over Sounding Bodies laat kracht van muziek voor onze gezondheid zien

In deze tweede korte film van een drieluik over Muziek in de Zorg, zie je hoe de inzet van muziek bijdraagt aan positieve gezondheid.

3 mei 2021
Documentaire over Sounding Bodies laat kracht van muziek voor onze gezondheid zien

Film over Maartje de Lint geeft weer wat zingen kan betekenen voor mensen met dementie

Er zijn drie korte films ontwikkeld met voorbeelden van samenwerking die de kracht van muziek voor onze gezondheid en welzijn tonen.

26 april 2021
Film over Maartje de Lint geeft weer wat zingen kan betekenen voor mensen met dementie

Blog | Kunst kan het functionele iets menselijks geven

Adviseur Atty Bax belicht het werk van Brabantse kunstenaars Jenny Ymker, Gery Bouw en Jori van Boxtel. Zij maakten een werk voor ziekenhuizen.

11 februari 2021
Blog | Kunst kan het functionele iets menselijks geven

Sluit je aan bij de landelijke beweging Kunst is gezond

LKCA, Cultuur Oost en Kunstloc Brabant slaan de handen ineen om te werken aan meer draagvlak voor kunst in de zorg- en welzijnswereld.

25 januari 2021
Sluit je aan bij de landelijke beweging Kunst is gezond

Blog | Het leven is niet rechtvaardig

In dit blog schrijft adviseur Atty Bax over de rol van kunst in de geestelijke gezondheidszorg.

11 januari 2021
Blog | Het leven is niet rechtvaardig

Blog | Wil de Nederlandse Grayson Perry nu opstaan?

In dit blog schrijft adviseur Atty Bax over hoe kunstenaar Grayson Perry zijn landgenoten met elkaar verbindt via kunst.

21 december 2020
Blog | Wil de Nederlandse Grayson Perry nu opstaan?

Blog | Kunst bij geheugenproblemen

Adviseur Atty Bax schrijft in haar blog over Atelier Beeldkracht: een schilder- en tekenatelier voor mensen met geheugenproblemen.

17 november 2020
Blog | Kunst bij geheugenproblemen

Blog | Het gesprek rondom de dood

Wat kun je zelf doen in deze angstige tijden? Adviseur Atty Bax laat zich inspireren door Dirk de Wachter om het gesprek over de dood aan te gaan.

1 september 2020
Blog | Het gesprek rondom de dood

Reis mee langs Brabantse innovatiekracht en creativiteit

Vraag nu aan! ‘All Inclusive!': de inspiratiegids vol voorbeelden van Brabantse innovatieve kracht en creativiteit.

10 augustus 2020
Reis mee langs Brabantse innovatiekracht en creativiteit

Speciale aandacht voor het Brabantse kloosterleven

2021 wordt het jaar van het Brabantse kloosterleven, met verschillende activiteiten en een ontwerpopdracht.

1 juli 2020
Speciale aandacht voor het Brabantse kloosterleven

Blog | Stalen zusters in tijden van een pandemie

Ken je de Zusters in Staal? Adviseur Atty Bax vertelt in haar blog meer over de symboliek van het kunstwerk van Judith Kuijpers.

19 juni 2020
Blog | Stalen zusters in tijden van een pandemie

Muziek in de zorg - een krachtig medicijn

Kunstloc brengt musici en professionals samen tijdens de bijeenkomst ‘Muziek in de zorg- een krachtig medicijn’.

20 februari 2020
Muziek in de zorg - een krachtig medicijn

Blog | Textiel en de Kunst

Textiele materialen en technieken worden eindelijk weer serieus genomen in de kunstwereld. In dit blog vraagt Atty Bax zich af hoe het komt dat textiel en kunst zo’n moeizame verhouding hebben.

5 december 2019
Blog | Textiel en de Kunst

Blog | Kunst als hulpmiddel

Je ziet kunstenaars overal werken. Atty Bax blogt over de bijdrage die kunstenaars leveren om de wereld te veranderen, te verfraaien en te innoveren.

4 september 2019
Blog | Kunst als hulpmiddel

Blog | Kunst is gezond!

Er is een nieuwe beweging aan het groeien die het huidige zorgsysteem drastisch wil veranderen. Een bredere opvatting over gezondheid, holistisch, in plaats van een gespecialiseerd systeem dat alleen kijkt naar het lichaam als machine of de mens als brein.

21 mei 2019
Blog | Kunst is gezond!

Opening Expositie Unmapped

Atty Bax, de curator van de Kunstloc exposities in de LocHal, opende de expo met deze speech: “Deze expositie gaat over een gebied dat nog niet in kaart is gebracht, over onze waarneming, onze verbeelding en ons perspectief."

11 maart 2019
Opening Expositie Unmapped

Een theaterabonnement of een pil?

Er is een kentering gaande in de gezondheidszorg. Wetenschapsjournalist Mark Mieras merkt dat in de medische wereld de interesse voor de zachte kant van gezondheid - via onder andere kunst en cultuur - groeit.

16 oktober 2018
Een theaterabonnement of een pil?

Who cares now? We care!

Op donderdag 23 augustus is de tweede editie van het zorgmagazine We Care! gelanceerd. In het magazine staan inspirerende resultaten van bijzondere projecten in de zorg- en welzijnssector. Henri Swinkels, Gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur van de provincie Noord-Brabant, heeft de eerste exemplaren uitgereikt aan Gon Mevis en Radjesh Manna.

23 augustus 2018
Who cares now? We care!

Blog | Tijd, omgeving, concentratie en verbinding

Wat is de artistieke noodzaak en urgentie van artist-in-residence's voor de kunstenwereld? Atty Bax schrijft een blog over waarom air’s zo belangrijk zijn voor de ontwikkeling van jonge makers.

29 maart 2018
Blog | Tijd, omgeving, concentratie en verbinding

Dokter-Ouder-Kind van Marleen van Bergeijk

Designer Marleen van Bergeijk viel op met haar afstudeerproject DOK tool, een middel dat de communicatie tussen arts en kind moet verbeteren.

2 februari 2018
Dokter-Ouder-Kind van Marleen van Bergeijk

Architecten ontwerpen poppenhuizen in relatie tot energiestofwisselingsziektes

Kunst kan veel betekenen voor zorg en gezondheid. Architect Peter Masselink vroeg 18 gerenommeerde architecten een poppenhuis te ontwerpen en bouwen voor kinderen, waarin het hebben van een energiestofwisselingsziekte tot uiting moest komen.

25 juni 2017
Architecten ontwerpen poppenhuizen in relatie tot energiestofwisselingsziektes

Blog | Who cares?

Kunst kan bijdragen aan een prettige, mooie en duurzame zorgomgeving. Atty Bax, adviseur kunst, zorg en gezondheid, vertelt hierover in haar blog.

4 januari 2017
Blog | Who cares?

Inspiratiemagazine 'Who Cares?' gelanceerd

Het eerste exemplaar van het inspiratiemagazine ‘Who Cares? | kunst & zorg’ werd donderdag 8 december in ontvangst genomen door Henri Swinkels, Gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur van de provincie Noord-Brabant. Dit magazine boordevol beelden en artikelen geeft een inspirerend beeld van mogelijkheden om vanuit kunst bij te dragen aan prettige, mooie en duurzame zorgomgeving. Een omgeving die ten goede komt aan de zorg en dus aan onze samenleving.

8 december 2016
Inspiratiemagazine 'Who Cares?' gelanceerd

Blog | Atelier murals van start

Waarom maken zorginstellingen en bedrijven toch niet méér gebruik van de toepassing van kunst? Atty Bax blogt over het spannender maken van inrichting en beleving van bedrijfspanden.

16 maart 2016
Blog | Atelier murals van start