Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Kerken werden ooit gebouwd als gebedsruimte, maar zijn hun oorspronkelijke functies al geruime tijd aan het verliezen. In de expositie ‘Post-digital heritage’ onderzoeken verschillende kunstenaars de Grote Kerk Breda als ruimte om hun werk te exposeren en blikken vooruit naar toekomstige functies. 

Geschreven door: Andy Leenen

Ik spreek kunstenaar Nils Völker tijdens de opbouw van zijn installatie. We zijn in de Grote Kerk Breda, waar twee enorme kussens van knispergoud aan het hoge plafond hangen. Ze zijn gemaakt van dezelfde folie als reddingsdekens, materiaal dat normaal gesproken om schouders hangt van vluchtelingen, drenkelingen, marathonlopers na de finish. Over twee dagen torent dit werk imposant hoog boven hoofden, vier weken lang, achttien kussens tellend in totaal. Twaalf meter lang is het dan. Het zal ademen. Golven. Traag aanzwellen, loom leeglopen. Het werd specifiek voor deze plek gemaakt, het heet Multiple of Three.

Kleuren en klanken in de kerk

“Ik koos dit materiaal omdat het mooi contrasteert met de zandstenen kleuren van deze kerk” vertelt Völker, “en vanwege de klanken die dit materiaal maakt: het knettert echt als het wordt opgeblazen en weer leegloopt. In zo’n enorm gebouw als deze kerk heb je iets nodig dat luidruchtig is. Ik hou er van om grote werken te maken, waarbij het geluid afkomstig is uit het materiaal zelf - ik voeg nooit kunstmatig geluid toe. Zeker hier moet een werk enorm zijn, je moet de ruimte veroveren.” Völker werkt vaak met materialen die we al kennen vanwege andere functies, zoals vuilniszakken. Zijn installaties bewegen op een voorgeprogrammeerde maat, waardoor levenloos materiaal uitgroeit tot een organische compositie. Dat levert een bezwerende ervaring op, tot kalmte manend, majestueus en meditatief. “Het programmeren doe ik altijd op de locatie zelf, veel van mijn werken zijn specifiek voor een bepaalde plek gemaakt. Zo voel ik aan wat het beste werkt, de keuzes die ik maak zijn intuïtief.”

Kleuren en klanken in de kerk

“Ik koos dit materiaal omdat het mooi contrasteert met de zandstenen kleuren van deze kerk” vertelt Völker, “en vanwege de klanken die dit materiaal maakt: het knettert echt als het wordt opgeblazen en weer leegloopt. In zo’n enorm gebouw als deze kerk heb je iets nodig dat luidruchtig is. Ik hou er van om grote werken te maken, waarbij het geluid afkomstig is uit het materiaal zelf - ik voeg nooit kunstmatig geluid toe. Zeker hier moet een werk enorm zijn, je moet de ruimte veroveren.” Völker werkt vaak met materialen die we al kennen vanwege andere functies, zoals vuilniszakken. Zijn installaties bewegen op een voorgeprogrammeerde maat, waardoor levenloos materiaal uitgroeit tot een organische compositie. Dat levert een bezwerende ervaring op, tot kalmte manend, majestueus en meditatief. “Het programmeren doe ik altijd op de locatie zelf, veel van mijn werken zijn specifiek voor een bepaalde plek gemaakt. Zo voel ik aan wat het beste werkt, de keuzes die ik maak zijn intuïtief.”

Kleuren en klanken in de kerk
"Het is iets diep menselijks, dat overal betekenis in proberen te vinden. Ik ben daar zelf niet naar op zoek in mijn werk, het gaat mij meer om het rondlopen op deze wereld met de ogen open." Nils Völker

Kerk als podium

Völker maakte al eerder installaties in kerken. “Of ze nog in gebruik zijn of niet, het blijven bijzondere plekken. Als ruimte zijn ze vaak uitdagend, zeker vergeleken met een museumzaal: er zijn bijvoorbeeld veel ornamenten waar ik rekening mee moet houden.” Hij bekijkt kerken nuchter en praktisch, puur als fysieke ruimte. Een religieuze laag is in zijn werk dus niet te vinden, noch een uitgesproken betekenis - althans niet afkomstig van de kunstenaar zelf. “Ik krijg vaak verrassende reacties op mijn werk van bezoekers, dat vind ik mooi. Het is iets diep menselijks, dat overal betekenis in proberen te vinden. Ik ben daar zelf niet naar op zoek in mijn werk, het gaat mij meer om het rondlopen op deze wereld met de ogen open.”

Het ontstaan van nieuwe ruimtes 

Multiple of Three behoort tot de expositie ‘Post-digital heritage’, opgezet door Playgrounds. Dit platform wil de creatieve industrie versterken door onder meer exposities en festivals te organiseren, zoals deze maand het BLEND festival in Amsterdam en Breda. Paulien Mandos, manager Marketing & Communicatie bij Playgrounds, vertelt dat Grote Kerk Breda al lang op hun verlanglijstje stond als locatie. “We zochten een semi-openbare plek om onze kunstenaars een plek te geven, om zo een breder publiek te bereiken. Daarnaast is de Grote Kerk al vrij bekend als tentoonstellingsruimte in Breda. De makers op ons festival zijn veel bezig met de invloed van de digitale ruimte op ons dagelijks leven, en het ontstaan van compleet nieuwe ruimtes. Dat maakt een kerk tot een spannende plek om dergelijke vragen te stellen.”

Het ontstaan van nieuwe ruimtes

Multiple of Three behoort tot de expositie ‘Post-digital heritage’, opgezet door Playgrounds. Dit platform wil de creatieve industrie versterken door onder meer exposities en festivals te organiseren, zoals deze maand het BLEND festival in Amsterdam en Breda. Paulien Mandos, manager Marketing & Communicatie bij Playgrounds, vertelt dat Grote Kerk Breda al lang op hun verlanglijstje stond als locatie. “We zochten een semi-openbare plek om onze kunstenaars een plek te geven, om zo een breder publiek te bereiken. Daarnaast is de Grote Kerk al vrij bekend als tentoonstellingsruimte in Breda. De makers op ons festival zijn veel bezig met de invloed van de digitale ruimte op ons dagelijks leven, en het ontstaan van compleet nieuwe ruimtes. Dat maakt een kerk tot een spannende plek om dergelijke vragen te stellen.”

Het ontstaan van nieuwe ruimtes

Terugkeer van zeehond Moby Dick

Tijdens deze expositie is ook een werk van Daniel Wesseik te zien, in augmented reality: je scant een QR-code en beweegt door een digitale wereld door het venster van je smartphone. “Het is een interactief parallel universum. Augmented reality is een medium dat mij zeer interesseert, omdat het de kijker in staat stelt om actief een verbeelde wereld te verkennen - anders dan bij een film, waar je stilzit en niet zelf het perspectief kiest.” Zijn werk, getiteld The return of Moby Dick, blikt terug op een bijzondere gebeurtenis in Breda: een zeehond die in 1981 enkele weken in de stad verbleef op een boot in het kanaal, en veel bekijks trok. “Veertig jaar later is die zeehond weer terug in de stad, in mijn werk. Ik geef het dier de rol van klimaatprofeet, die ons toen kwam waarschuwen. 

 

Blend - Daniel Wesseik

De klimaatcrisis is een deprimerend onderwerp, maar ik vond het belangrijk om dit aan te kaarten op een positieve manier. Dit was perfect, want het gaat niet over regulering of politiek, maar over mensen. Mensen die massaal kwamen kijken naar dit schattige dier, dat plotseling in hun dagelijks leven opdook.” Wesseik is als visueel kunstenaar en filmmaker gefascineerd door het vreemde, het onconventionele. “Dat presenteer ik door mijn werk aan het publiek: het zet een stap naar de toeschouwer toe, maar die kijker moet ook zelf een stap naar het werk zelf zetten. Als daarbij niet alles begrepen wordt, vind ik dat niet erg: ik verkies het vraagteken boven het uitroepteken.”

Post-digital heritage

De expositie ‘Post-digital heritage’ is te bezoeken tot en met 30 november in de Grote Kerk te Breda. De toegang is gratis.

Post-digital heritage

Andy Leenen

tekstschrijver

Beeldende kunst

De Cacaofabriek Expo: al 10 jaar verbinding tussen jong en ouder talent

De Cacaofabriek in Helmond bestaat 10 jaar. Wat heeft het op cultureel gebied gedaan én betekend?

14 augustus 2024
De Cacaofabriek Expo: al 10 jaar verbinding tussen jong en ouder talent

Zonnewijzer van Guido Geelen, een nieuw beeld in Heesch

Tijdens midzomernacht werd Zonnewijzer feestelijk onthuld. Kunstloc Brabant begeleidde de gemeentelijke werkgroep rondom dit project.

28 juni 2024
Zonnewijzer van Guido Geelen, een nieuw beeld in Heesch

Atelierboerderij ontwikkelt natuurlijk verflandschap

Walnotenboom en rode kool als grondstoffen voor verfmateriaal op 't Klein Laar.

27 juni 2024
Atelierboerderij ontwikkelt natuurlijk verflandschap

TalentHub Brabant barst van de mooie mijlpalen

Expo's, optredens, voordrachten, premières, concerten, kunstbeurzen en festivals. De talenten van TalentHub Brabant zijn niet te missen.

18 juni 2024
TalentHub Brabant barst van de mooie mijlpalen

Dirk Dobber ligt in een rode zwembroek in het park (ook als het regent)

De keramische creatie van Bobbi Cleij heeft een plek gekregen in Breda als resultaat van De Kunstopdracht.

30 maart 2024
Dirk Dobber ligt in een rode zwembroek in het park (ook als het regent)

Onthulling 'Dirk Dobber' van Bobbi Cleij

Bobbi Cleij won De Kunstopdracht van Kunstloc Brabant. Haar ontwerp wordt 23 maart in Breda onthuld.

8 maart 2024
Onthulling 'Dirk Dobber' van Bobbi Cleij

Club Zien laat vmbo-leerlingen ‘aan’ gaan in Brabantse musea.

Club Zien laat alle vmbo-leerlingen in Brabant met educatief aanbod kennis maken met musea.

5 maart 2024
Club Zien laat vmbo-leerlingen ‘aan’ gaan in Brabantse musea.

Nieuwe projecten mét verbeeldingskracht in Van Gogh Nationaal Park

Kunstloc stimuleert deelnemers aan de Van Gogh Nationaal Park Academie om een kunstenaar in te zetten.

8 december 2023
Nieuwe projecten mét verbeeldingskracht in Van Gogh Nationaal Park

12 studenten ontwerpen buitenkunst voor Festival Kaapstad

ArtCoDe studenten werken bij Studio Public Space aan een kunstopdracht in de openbare ruimte.

7 december 2023
12 studenten ontwerpen buitenkunst voor Festival Kaapstad

Signalement: Drie Brabantse makers en de loop van hun carrières

In dit Signalement: het verloop van de carrières van drie Brabantse makers: kunstenaar José Heerkens, schrijver Minke Douwesz en ontwerper Zeynep Dag.

27 juni 2023
Signalement: Drie Brabantse makers en de loop van hun carrières

Kunstminnend West-Brabant zoekt aansluiting

Vier kunstenaars vertellen over hun mogelijkheden in de regio Bergen op Zoom.

13 juni 2023
Kunstminnend West-Brabant zoekt aansluiting

Ruimte voor cultuur in Breda

Een kunsthal zonder muren, oftewel een publieke ruimte voor kunst en cultuur in Breda: CrossArts. MEST sprak met drie initiatiefnemers.

23 mei 2023
Ruimte voor cultuur in Breda

TalentHub jump! zorgt voor ontmoeting, inzicht in eigen werkpraktijk en verbinding

Een netwerk vol samenwerkingspartners in de culturele sector.

9 mei 2023
TalentHub jump! zorgt voor ontmoeting, inzicht in eigen werkpraktijk en verbinding

Talentontwikkeling in Brabant: interactief mediakunstenaar Nino Basilashvili

Brabants talent Nino Basilashvili maakt nieuwe mediakunst. Hoe zet je dit werk in de markt? TalentHub Brabant hielp Nino hierbij.

4 april 2023
Talentontwikkeling in Brabant: interactief mediakunstenaar Nino Basilashvili

Reizende exposities op basisscholen

Basisschoolleerlingen reageren enthousiast op twee verschillende tentoonstellingen.

31 januari 2023
Reizende exposities op basisscholen

Urban sketching in Brabant: ‘Verbinding maken via tekenen’

Vier urban sketchers aan het woord over hun passie, ambacht én hobby.

3 januari 2023
Urban sketching in Brabant: ‘Verbinding maken via tekenen’

De kerk als inspirerend podium voor kunstenaars

In de expositie ‘Post-digital heritage’ onderzoeken verschillende kunstenaars de Grote Kerk Breda.

7 november 2022
De kerk als inspirerend podium voor kunstenaars

Grafisch ateliers: de humuslaag voor cultuur in Brabant

Er zijn drie grote grafische werkplaatsen in Brabant, wat gebeurt er precies binnen de muren van deze werkplaatsen?

25 oktober 2022
Grafisch ateliers: de humuslaag voor cultuur in Brabant

Ambacht & nieuwe technieken: Illustratie

Illustrator Mackenzie Fincham over haar digitale animatiewerk en illustrator Saman Dezai over zijn voornamelijk analoge werk. 

2 mei 2022
Ambacht & nieuwe technieken: Illustratie

Kunstenaars maken reizende exposities voor op scholen

Het traject (Je) Kunst in school geeft vier Brabantse makers de kans om reizende exposities te maken voor scholen. De makers aan het woord.

17 januari 2022
Kunstenaars maken reizende exposities voor op scholen

Wunderkammer eindelijk ontsloten

De expositie in de LocHal, bestaande uit drie kabinetten van Paul Bogaers, Ton de Gouw, en Wijnand van Lieshout, is nu te bezoeken.

1 juni 2021
Wunderkammer eindelijk ontsloten

Van verzameldrift naar kunst in rariteitenkabinetten: expo Wunderkammer in LocHal

Curieuze verzamelingen, kunstwerken én een mix daarvan; dat krijg je te zien in de expositie Wunderkammer: het magische object, te zien in de LocHal.

1 juni 2021
Van verzameldrift naar kunst in rariteitenkabinetten: expo Wunderkammer in LocHal

Evolutionaries toont sterke verbinding tussen kunst en wetenschap in MU

Directeur/curator Angelique Spaninks én kunstenaar Dasha Tsapenko delen hun visie op de expositie Evolutionaries in MU Hybrid Art House.

5 januari 2021
Evolutionaries toont sterke verbinding tussen kunst en wetenschap in MU

Crisis en cultureel ondernemerschap

Exposities worden afgelast en galeries sluiten hun deuren. Hoe ga je als kunstenaar te werk in tijden van crisis?

13 augustus 2020
Crisis en cultureel ondernemerschap

Afstuderen in tijden van corona: Wouter van der Giessen

Vanwege het coronavirus ziet afstuderen er dit jaar anders uit dan normaal. Hoe gaat dat er precies aan toe bij Brabantse academies in de kunsten?

22 juli 2020
Afstuderen in tijden van corona: Wouter van der Giessen

Verliefd op pigment

Slingerpad zwart, Mortelse oker en Boekels grijs. Diep in de bodem bevindt zich meer kleur dan je in eerste instantie verwacht.

3 maart 2020
Verliefd op pigment

“Geleidelijk aan kwam het besef dat ik het anders moest aanpakken”

Transformaties intrigeren Remy mateloos, en dat zie je dan ook terug in zijn werk. Wat zijn zijn eigen toekomstbeelden?

24 december 2019
“Geleidelijk aan kwam het besef dat ik het anders moest aanpakken”

Blog | Textiel en de Kunst

Textiele materialen en technieken worden eindelijk weer serieus genomen in de kunstwereld. In dit blog vraagt Atty Bax zich af hoe het komt dat textiel en kunst zo’n moeizame verhouding hebben.

5 december 2019
Blog | Textiel en de Kunst

'Een museum is geen ruimteschip'

Stedelijk Museum Breda lanceert aandacht voor de kunstenaar om de hoek. Liftoff! We have a liftoff.

3 september 2019
'Een museum is geen ruimteschip'

Nieuw Brabants talent over hun toekomstdromen: Jana Roovers

Voor Jana Roovers zijn haar beelden al sinds haar jeugd een manier om te communiceren met de buitenwereld.

22 augustus 2019
Nieuw Brabants talent over hun toekomstdromen: Jana Roovers

“Samen kijk je met meerdere ogen en dan zie je eigenlijk heel veel.”

Veel musea bieden rondleidingen voor de allerjongste bezoekers aan. Wij liepen mee met twee verschillende rondleidingen voor het basisonderwijs, en zagen wat het museumbezoek met de kinderen deed.

2 juli 2019
“Samen kijk je met meerdere ogen en dan zie je eigenlijk heel veel.”

Eeuwige schoonheid van oude meesters

Ook vandaag de dag blijven oude meesters een belangrijke inspiratiebron binnen de kunsten. Waarom blijven de oude meesters zo belangrijk?

15 februari 2019
Eeuwige schoonheid van oude meesters

Glow: Made in Eindhoven

Tegenwoordig kent Europa tientallen steden met een lichtfestival. In dit artikel wordt kort inzicht gegeven in de twee bekendste Nederlandse lichtfestivals, die ook internationaal hoge ogen gooien.

30 oktober 2018
Glow: Made in Eindhoven

Vijf manieren om naar kunst te kijken en jezelf te leren kennen

Er zijn verschillende redenen om naar kunst te kijken. In dit artikel beschrijven we vijf manieren waarop jezelf beter kunt leren kennen met kunst.

28 juni 2018
Vijf manieren om naar kunst te kijken en jezelf te leren kennen

Reflectie in Brabant: een rondreis langs spiegelende kunstwerken

Kunst zet aan tot overpeinzing, tot reflectie. Reflectie is dan ook een passend en uitdagend onderwerp om in beelden te vangen.

26 juni 2018
Reflectie in Brabant: een rondreis langs spiegelende kunstwerken

Kunstenaars en makers die kleuren proeven en geluiden zien

Synesthesie is een vermenging van de zintuigen. Waarbij bijvoorbeeld kleuren geproefd kunnen worden en geluiden gezien kunnen worden. Mestmag.nl werd nieuwsgierig en zocht uit welke bekende kunstenaars en makers er zijn met synesthesie en hoe dit hun werk heeft beïnvloed.

8 maart 2018
Kunstenaars en makers die kleuren proeven en geluiden zien

Tegen de stroom in

In de culturele sector zijn genoeg dwarsdenkers en friskijkers te vinden. Van die mensen bij wie je graag eens in hun hoofd zou willen kijken. Hoe komt het dat zij zaken zo anders zien en aanpakken? Wat ligt er ten grondslag aan deze dwarse manier van denken en kijken en wat levert het hen en de culturele sector op?

22 februari 2018
Tegen de stroom in

Drie generaties kunstenaars over het kunstenaarschap

Hoe gaan beeldende kunstenaars uit drie verschillende generaties om met hetzelfde thema? Mest ging in gesprek met Eva Räder, Henk Visch en Stijn Molenkamp.

14 november 2017
Drie generaties kunstenaars over het kunstenaarschap

“Er is een Tilburg vóór en een Tilburg nà Anish Kapoor”

Een zes meter hoge sculptuur van de wereldberoemde Anish Kapoor werd onthuld, ter ere van het 25-jarig jubileum van De Pont. Lees hoe dit ontstond.

19 september 2017
“Er is een Tilburg vóór en een Tilburg nà Anish Kapoor”

Tilburgse expertise in het Rijks

Een provinciaal museum en een groot landelijk museum gaan vijf jaar lang samenwerken.

13 juli 2017
Tilburgse expertise in het Rijks

Kunst verbindt de Randstad met het zuiden

Een provinciaal museum en een groot landelijk museum gaan vijf jaar lang samenwerken. Het TextielMuseum in Tilburg en het Rijksmuseum in Amsterdam tekenden hiervoor.

14 maart 2017
Kunst verbindt de Randstad met het zuiden

De traditionele kunstkaders voorbij

In samenwerking met Steven ten Thije en Diana Franssen (curatoren van het Van Abbemuseum in Eindhoven) is de basis gelegd voor een innovatief kunstproject tussen het kunstenaarsinitiatief en kunstmusea: Club Solo.

23 februari 2017
De traditionele kunstkaders voorbij

ekwc: een begrip onder kenners, een mythe voor publiek

Het Europees Keramisch Werkcentrum (EKWC) in Oisterwijk: een begrip onder kenners wereldwijd, een mythe voor het publiek.

3 november 2016
ekwc: een begrip onder kenners, een mythe voor publiek

Talentontwikkeling beeldende kunst: Jump!

Iris onderzoekt samen met een talent en een organisatie wat er aan talentontwikkeling wordt gedaan. Deze keer: beeldende kunst.

15 september 2016
Talentontwikkeling beeldende kunst: Jump!

Waarom De Pont zo'n goed museum is

Het gaat goed met museum De Pont. Al jaren. De waardering voor collectie en exposities is hoog, bij professionals en bezoekers, zowel nationaal als internationaal.

2 augustus 2016
Waarom De Pont zo'n goed museum is

Vrede 2.0: Een wereld zonder vluchtelingen

Voor de Tilburgse kunstenares Helena Klakocar ligt een ingrijpende ervaring ten grondslag aan haar kunstprojecten.

16 februari 2016
Vrede 2.0: Een wereld zonder vluchtelingen

Wie wil dat niet, een solo in 't verschiet?

Waar moet je als jong gediplomeerd kunstenaar op letten wanneer je gevraagd wordt voor deelname aan een expositie?

15 september 2015
Wie wil dat niet, een solo in 't verschiet?

De Pont: meer smoel aan de straat

Museum De Pont gaat verbouwen: het museum krijgt meer smoel aan de straat, en er komt een nieuwe vleugel en een groter café.

23 oktober 2014
De Pont: meer smoel aan de straat

Een hongerige vlucht voorwaarts

In dit artikel lichten we een uniek residentieprogramma uit: het artist in residence project van het Vincent van GoghHuis in Zundert.

8 september 2014
Een hongerige vlucht voorwaarts