In mei 2020 stelde OCW een steunpakket beschikbaar voor de culturele sector. Een deel daarvan wordt gebruikt voor ondersteuning van negen landelijke amateurkunstkoepels. Die ondersteuning is hard nodig want duizenden vrijwillige bestuurders zijn al bijna een jaar druk in de weer om het verenigingsleven in deze moeilijke tijd overeind te houden. Daarbij krijgen ze te maken met complexe regelgeving, voortdurend wisselende maatregelen, financiële uitdagingen en ledenbinding. Ze worden geholpen door landelijke koepels die ook bijna allemaal werken met uitsluitend vrijwillige bestuurders. En daarom is deze extra inzet van een zestal professionele corona-ondersteuners zeer welkom. De corona-ondersteuners gaan naar deze 9 koepels : KNMO, Koninklijke Nederlandse Muziek Organisatie, Koornetwerk Nederland, NOVA, Nederlandse Organisatie van Audiovisuele Amateurs, Fotobond, STIDOC, Stichting Textiel Informatie en Documentatie Centrum, Danslink, LOST, Landelijke Organisatie Studenten Theaterverenigingen, Circuspunt en FFGN, Federatie van Folkloristische Groepen Nederland. Vanaf november zijn de ondersteuners aan de slag gegaan. Het Fonds voor Cultuurparticipatie heeft financiële middelen beschikbaar gesteld voor 10 maanden; LKCA begeleidt het traject en zorgt voor kennisdeling en verbinding.

In 2020 stelden de meeste provincies hun cultuurplannen voor 2021-2024 vast in een nota of programma. LKCA analyseerde de plannen aan de hand van een aantal thema’s in cultuurparticipatie en cultuureducatie. Wat valt op? Alle provincies doen mee aan Cultuureducatie met Kwaliteit 3 (CmK3), óók de provincies zonder cultuurnota. Speciaal onderwijs en vmbo krijgen nog weinig extra beleidssteun, ondanks de landelijke aandacht daarvoor. Volgens veel provincies draagt cultuurparticipatie bij aan het welzijn van hun inwoners. Daarom verbinden ze cultuur aan maatschappelijke opgaven.

Het Rijksmuseum heeft een BREEAM-NL In-Use duurzaamheidscertificaat ontvangen met een ‘outstanding’ beoordeling (5 sterren). Hiermee is het Rijksmuseum het eerste museum ter wereld dat voor het beheer van een bestaand gebouw de hoogste haalbare score krijgt. BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method. Deze internationale certificeringsmethode voor duurzaamheid beoordeelt onder meer het gebruik van energie, water en afval. Duurzaamheid staat bij steeds meer musea op de agenda en een aantal zijn net als het Rijksmuseum BREEAM-NL In-Us-gecertificeerd.

Het kabinet verwacht dat het vanaf april mogelijk is om 'dagelijks enkele honderdduizenden mensen een testbewijs te geven'. Op die manier moeten mensen met een negatieve sneltest uitslag de gelegenheid krijgen om bijvoorbeeld naar evenementen en sportwedstrijden te gaan, zegt gezondheidsminister De Jonge op 20 februari in een gesprek met De Telegraaf. De Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals over hoop versus realisme. Vanaf april met negatief sneltest-bewijs naar festivals?

Op 15 april 2021 vindt een online symposium plaats over de feiten en fabels rond de verspreiding van aerosolen bij spreken en zingen. Het symposium is in eerste instantie gericht op KNO-artsen, logopedisten, huisartsen en zangpedagogen. Maar omdat het onderwerp juist voor de koorwereld van groot belang is, zijn ook dirigenten en andere nauw betrokkenen welkom. Het symposium is een initiatief van KNO-arts Peter van Rijn in samenwerking met www.stemplatform.nl. De bijeenkomst zet de diverse onderzoeken over persoons- en groepsbescherming die tot dusver zijn verricht, op een rij. Onderwerpen die aan de orde komen, zijn onder meer: ventilatie en luchtreiniging, de fysica van corona-overdracht en het effect van maskerbescherming bij spreken en zingen.

Scrollbook, Boek door Puck en Immer maken kans op de Innovation Award van € 50.000,- van Renew the Book. De jury van Renew the Book – Innovation Award heeft deze shortlisters vastgesteld uit de longlist van in totaal 10 inzendingen. Op 30 maart vindt tijdens een livestream vanuit Pakhuis de Zwijger de bekendmaking plaats van de winnaar. Renew the Book is het innovatieprogramma van de Groep Algemene Uitgevers. Na twee edities Renew the Book, waarin door samenwerking met startups van over de hele wereld nieuwe ideeën, businessmodellen en partnerships het Nederlandse boekenvak werd geïnspireerd, is deze derde editie een juryprijs: Renew the Book – Innovation Award.

Met enige regelmaat worden in Nederland bekende kunstwerken geroofd, veelal schilderijen uit musea. Het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) deed hiernaar onderzoek en publiceerde de resultaten in de nieuwe editie van Justitiële verkenningen over ‘Trends in kunstcriminaliteit’. Kunstcriminaliteit heeft veel meer verschijningsvormen dan enkel kunstroof. Zo vallen fraude, vervalsing en vandalisme ook onder kunstcriminaliteit en daarnaast zijn er vormen van criminaliteit die aan kunst gerelateerd zijn, zoals witwassen, gijzeling en afpersing. In een artikel over de aanpak van kunstcriminaliteit op Europees niveau wordt geconstateerd dat de opsporing en vervolging van daders niet eenvoudig is. Ook de aanpak van de Nederlandse politie als het gaat om criminele praktijken in de kunst-, antiek- en cultuurgoederenhandel wordt besproken. Er zijn grote bedragen gemoeid met de criminaliteit gerelateerd aan kunst, antiek of cultuurgoederen en dat ook de criminele belangen groot zijn. De netwerken erachter hebben soms verbinding met georganiseerde misdaadgroeperingen zoals de maffia of met financiering van terrorisme. Daarnaast komt ook kunstvandalisme aan de orde. Dit heeft recent een nieuwe dimensie gekregen. Agressie tegen cultuurgoederen (iconoclasme) is nu vaak politiek, ideologisch gemotiveerd, zoals recente aanvallen op standbeelden van bijvoorbeeld koloniale gezagsdragers laten zien.

Britse kunstenaars dringen er bij Boris Johnson op aan opnieuw te onderhandelen over de Brexit-voorwaarden om visumvrij reizen mogelijk te maken. Universiteiten en het kunstonderwijs in het Verenigd Koninkrijk gaan een lastig najaar tegemoet. Vanaf september 2021 zullen EU-studenten voor zowel bachelor- als masteropleidingen collegegeld moeten betalen tegen het internationale studententarief. Voorheen werd aan EU-studenten hetzelfde collegegeld gevraagd als aan Britse studenten . Bovendien zullen studenten uit de EU ook niet langer een studielening in het Verenigd Koninkrijk kunnen aanvragen.

In een nieuwe studie wordt geraamd dat de coronapandemie heeft geleid tot een verlies van meer dan 30 miljard euro voor de culturele en creatieve industrie in Duitsland. Sectoren die bijzonder hard getroffen zijn, zoals de podiumkunsten, hebben een verlies van bijna 70 procent geleden.

Sinds corona is het voor instellingen extra relevant om het onderwijsaanbod digitaal aan te bieden. Maar hoe creëer je online een leuke en leerzame beleving van kunst en erfgoed waarbij je ook nog voldoet aan de educatieve doelstellingen? Op 11 maart gaat het LKCAtelier over : Hoe verzorg je een digitale gastles?

De Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) heeft in augustus nieuw beleid op hoofdlijnen gereed om ongewenste omgangsvormen in de podiumkunstensector tegen te gaan, meldt de branchevereniging aan NU.nl. Het project om dit te realiseren begint op 8 maart met een online bijeenkomst. "Het traject is een vervolg op eerdere stappen die we hebben gezet, waaronder het opzetten van het meldpunt voor ongewenst gedrag Mores.online in 2018", aldus NAPK-directeur Mirjam Terpstra. "In de tussentijd delen we al uitkomsten met leden, waarmee zij aan de slag kunnen in hun eigen organisatie."

Cultuur Eindhoven heeft de leden van de jury van de Eindhoven Cultuurprijs bekend gemaakt. Onder voorzitterschap van Marjolein Calon (docent geschiedenis en cultuurcoach) zullen oud-prijswinnaar van de Rabo Publieksprijs 2019 Angelo Martinus (eigenaar Collabros) en Selin Sen (Marketing Manager Professionals, Talent en Educatie Nederlands Film Festival) als nieuwe leden aanschuiven bij de jury. Annemarie Pijnappel (projectleider Fontys Hogeschool voor de Kunsten) en Gerard Zwartkruis (directie Rabobank Regio Eindhoven) zijn herbenoemd als juryleden. Gezamenlijk zullen ze de winnaars van de Eindhoven Cultuurprijs aanwijzen. De jury is voor 2 jaar benoemd

Literair agent Paul Sebes (van Sebes & Bisseling Literary Agency) vroeg onlangs in de besloten Facebookgroep ‘Tips uit het boekenvak’ aandacht voor de problematische situatie die door de coronacrisis is ontstaan voor de keten auteur-uitgever/agent. Omdat de grote boekenbeurzen zoals die van Frankfurt, Londen en Bologna zijn afgelast, vindt de aankoop van boekenrechten al sinds een jaar plaats vanuit thuis. Niet zo’n probleem voor grote auteurs, maar kleinere titels die het moeten hebben van persoonlijk contact, smaak en toeval, vallen al snel buiten de boot. Ook de contacten tussen auteurs en hun begeleiders hebben zwaar te lijden. Marcella van der Kruk, redacteur bij uitgeverij Atlas Contact, beaamt wat Sebes zegt. ‘De begeleiding van een manuscript is een kwetsbaar proces.’ Digitaal overleg is niet gelijkwaardig aan persoonlijk contact. Diverse boekpublicaties zijn inmiddels uitgesteld omdat de auteurs niet verder komen met hun manuscript. Daarnaast wijst Van der Kruk op het totaal wegvallen van presentaties, borrels, zaaloptredens en andere inspirerende contactmomenten voor auteur.

Museum Panorama Mesdag en Venéco sluiten een partnerschap voor vijf jaar. Venéco gaat de werknemers van het museum begeleiden naar ‘het nieuwe werken’ (in de cloud). Algemeen directeuren Minke Schat (Museum Panorama Mesdag) en Wilbert Nederpelt (Venéco) legden het nieuwe partnerschap vast in een overeenkomst. Door het partnerschap met Venéco wil het museum zijn digitale aanwezigheid verder versterken en verbreden. Doel is om zo de vele liefhebbers van het erfgoed van Mesdag-van Houten wereldwijd te binden en de collectie van het museum dichterbij het publiek te brengen. Schat: “Partners zijn onmisbaar, vooral in deze onzekere periode. In de voetsporen van Mesdag zetten we juist nu nóg meer in op cultureel ondernemerschap. Mesdag was naast kunstenaar en mecenas ook ondernemer. In de geest van de meester moeten we als privaat museum in deze zorgelijke tijden naast scherpe en pijnlijke keuzes blijven innoveren en ondernemen. We zijn daarom buitengewoon verheugd dat we met Venéco deze samenwerking kunnen opstarten.”

Culturele locaties met 30% bezetting hebben een zeer laag infectierisico. Dit blijkt uit een onderzoek van de Technische Universiteit van Berlijn. Uit de resultaten bleek dat, indien ventilatie, sociale afstand en hygiënemaatregelen in acht worden genomen, een theater, een opera of een museum met 30% bezetting het laagste infectierisico heeft van alle onderzochte gesloten ruimten. In scholen bijvoorbeeld is het risico, zelfs als een klaslokaal slechts voor de helft bezet is en de leerlingen een mondmasker dragen, nog steeds bijna zes keer hoger dan in een theaterzaal die voor 30% bezet is.

In Frankrijk zullen er komende zomer festivals en culturele activiteiten kunnen plaatsvinden, maar het zal met maximaal 5.000 mensen moeten gebeuren. Daarnaast zal het publiek moeten zitten. Dat heeft de Franse minister van Cultuur Roselyne Bachelot aangekondigd tijdens een overleg met le Syndicat des musiques actuelles (SMA). Het Franse ministerie van Cultuur heeft ook besloten om maandelijks overleg te organiseren met de festivalsector om de evolutie van de pandemie te bespreken. Vlaams minister van Cultuur Jambon (N-VA) heeft een tijd geleden al laten weten dat er bij ons in overleg met de festivalorganisatoren uiterlijk half maart een beslissing valt over de festivals.

Op verzoek van de minister van OCW heeft de evaluatiecommissie restitutiebeleid nazi-roofkunst onder leiding van Jacob Kohnstamm onderzoek gedaan naar het restitutiebeleid in Nederland. Onlangs heeft de commissie het rapport ‘Streven naar rechtvaardigheid’ uitgebracht. De commissie Kohnstamm adviseert het restitutiebeleid op een aantal punten aan te passen. De gemeente Amsterdam omarmt deze aanbevelingen. Dit kan gevolgen hebben voor het Stedelijk Museum Amsterdam. Hoewel half december de Amsterdamse rechtbank bepaalde dat de gemeente Amsterdam het schilderij Bild mit Häusern (1909) van Wassily Kandinsky niet hoefde terug te geven aan de erven Lewenstein, vindt de gemeente dat er vraagtekens bij dat besluit zijn te plaatsen. Burgemeester Femke Halsema en cultuurwethouder Touria Meliani (GroenLinks) willen dat er opnieuw wordt gekeken naar het verzoek van de erfgenamen Lewenstein.

Vanaf 1 maart 2021 kunnen makers die werkzaam zijn in de culturele en creatieve sector in Limburg een beroep doen op het Cultuur Innovatie Fonds Limburg. Zij kunnen maximaal € 5.000,- aanvragen voor de ontwikkeling en uitvoering van een (online) presentatie of product passend bij ‘het nieuwe NU’. Het tijdelijke noodfonds is opgericht door Cultuur in Bedrijf Limburg i.s.m. partners uit het bedrijfsleven, het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg, diverse gemeenten, het Elisabeth Strouven Fonds, Cultuurregio Noord-Limburg, Huis voor de Kunsten Limburg, Pop in Limburg, de Provincie Limburg en anderen.

Er komt een langetermijnvisie voor de Friese culturele sector. Door tien tot vijftien jaar vooruit te kijken, hoopt de provincie Friesland de professionalisering van culturele instellingen te bevorderen. Vaak blijken ze landelijke subsidies mis te lopen doordat de organisatie, de ambities en plannen niet genoeg zijn doorontwikkeld, blijkt uit een kwalitatief onderzoek dat de provincie heeft laten uitvoeren door Dorine Scheurs. Uit het onderzoek blijkt dat uit Friesland nauwelijks aanvragen voor de BIS komen. ,,Dat der net oan Fryslân tocht wurdt, kloppet net.’’ Van de vijf BIS-aanvragen, werden er drie gehonoreerd. Ook fondsen bedeelden de meeste Friese aanvragen. Een lobby moet de kloof tussen het Noorden en de Randstad dichten, vindt cultuurgedeputeerde Poepjes, die opdracht voor het onderzoek gaf. ,,Nee, wy nimme de minsken net as bern mei oan de hân”, zegt ze. De provincie kan wel de voorwaarden scheppen en activiteiten organiseren waarbij partijen elkaar kunnen ontmoeten. Een andere conclusie is dat de Friese cultuursector moeite heeft met het aanvragen van subsidies. Voor het invullen van de papieren ontbreekt veelal de kennis. Ook daar gaat de provincie de sector bij helpen. Dat gebeurt in de vorm van ambtelijke ondersteuning en er is geld beschikbaar voor cursussen.

Vanaf dit jaar intensiveren het Chassé Theater in Breda en de dansgezelschap de Stilte hun samenwerking in het project Samsam. Dit is een dansvoorstelling voor kinderen vanaf 1 jaar die deel uitmaakt van het Europese project MAPPING. In zeventien landen onderzoeken achttien jeugdpodiumkunstgezelschappen, waaronder De Stilte, hoe theater is aan te bieden aan de allerkleinsten. Samsam staat voor samen. Samen gaan het Chasse Theater en de Stilte nieuwe jeugdige publieksgroepen enthousiast maken voor theater. In het voorjaar wordt de dansproductie Wacht ’s even van de Stilte gepresenteerd. Het Chassé Theater en de Stilte introduceren met deze voorstelling danstheater voor kinderen vanaf 1 jaar. In het najaar van 2021 wordt de productie de Ontspoking gepresenteerd voor jongeren. In samenwerking met Bredase middelbare scholen wordt jongeren een artistiek hoogwaardige voorstelling met livemuziek en dans aangeboden in schoolverband..

Tafels met een bijzonder verhaal. Zo zou je de meubels kunnen noemen die zijn gezaagd door King's of Colors. Ze zijn gemaakt van de platen waarmee ondernemers na de rellen hun zaak in de Bossche binnenstad hadden dichtgetimmerd. De eerste exemplaren met tekeningen afkomstig van Jan-Henk van Ieperen en Frank Willems gaan in elk geval binnenkort onder de veilinghamer van de website allerallereersteveiling.nl

Ambitieus en idealistisch is het plan van stichting Peel Natuurdorpen zeker. De stichting wil 3500 hectare nieuwe natuur ontwikkelen in de Peel met daarin vijf of zes ‘peeldorpen’: clusters met in totaal tienduizend tiny houses. Op 23 februari wordt het eerste kleine huis geplaatst in het dorp Zeeland, gemeente Landerd. Willem Verkuijlen en Liza Simons uit De Mortel hadden graag een stuk grond beschikbaar gesteld voor een proef met tiny houses. „We zijn er heel enthousiast over”, zegt Simons. „Het gaat om de gebiedsontwikkeling. Wat lever je terug aan maatschappelijke meerwaarde?” Het idee is om boeren het recht te geven maximaal drie tiny houses neer te zetten op elke hectare landbouwgrond die ze omzetten naar nieuw bos, legt Jan Ottens van stichting Peel Natuurdorpen uit. Maar de pilot komt voor De Mortel te snel. „Die gaat aan onze neus voorbij”, zegt Simons. Gemeente Gemert-Bakel wil eerst regels opstellen hoe om te gaan met tiny houses.

Omdat Paaspop vanwege het coronavirus verkaste van Pasen naar begin september, wijkt Pleinpop uit naar een andere datum. Die is nu bekend: vrijdag 27 en zaterdag 29 augustus. ,,We zullen moeten afwachten welke maatregelen tegen die tijd gelden. Maar ik hoop toch echt dat we rond de zomer weer los kunnen", zegt bestuurslid Wouter van Heeswijk, die ook werkzaam is in de festivalbranche. ,,Ook wij houden de testen met evenementen goed in de gaten.” Het festival kiest wederom voor alternatieve rockbandjes. Pleinpop trekt gemiddeld 3000 bezoekers naar het Kloosterpark in Schijndel , over twee dagen verdeeld.

Stichting Het Groene Woud was de laatste jaren vooral bezig met aandacht voor dat grote verhaal rond de oprichting van Van Gogh Nationaal Park in Brabant. Ze vergaten hun wortels: innovatieve projecten voor natuur, landschap en erfgoed ontwikkelen. Die wortels, daar keert Groene Woud nu weer naar terug. En daarbij voegt ze de financiële tak: het Landschapsfonds. Brabants Dagblad sprak met Jeroen Naaijkens en Ger van den Oetelaar van Stichting Het Groene Woud.

Het Breda Jazz Festival gaat toch digitaal. Het eerdere plan voor een kleinschalig festival met enkele binnen- en buitenpodia in de binnenstad is van de baan. Er komt nu een online programma met live uitgezonden optredens.

Er wordt gewerkt aan een plan voor de toekomst van Kempenmuseum de Acht Zaligheden in Eersel. Zo moet het museum worden vernieuwd en moet er een bezoekerscentrum komen. Eind vorig jaar stelde de gemeenteraad in Eersel 60.000 euro beschikbaar om de plannen concreet uit te werken. Eindhovens Dagblad sprak met bestuursleden Ad van Hout en Gerrit van der Weijst. Het museaal profiel van het museum gaat op de schop. De nadruk ligt nu op het agrarische leven in de periode 1850-1950. Maar De Kempen is breder dan het agrarische leven. Het brede Kempenverhaal van 1800 tot nu moet naar voren komen in de Kempencanon. ,,Hoe we dat precies gaan doen, wordt nog onderzocht. Het kan chronologisch en aan de hand van thema’s.” Onderwerpen waar aan wordt gedacht zijn religie, volksverhalen, onderwijs, industrialisatie en criminalisering. In het onderzoek wordt ook gekeken naar de toegangsroute, duurzaamheid, de ingang en de financiën.

Over een jaar is het zover. Dan huizen de bibliotheek, het theater en de kunsteducatie in Etten-Leur in de nieuwbouw van de Nieuwe Nobelaer. Hilda Vliegenthart en haar adjunct Colinda Vergouwen, samen aan het hoofd van Nieuwe Nobelaer, zien daar het centrum verrijzen waar ze van droomden: een nieuwbouw zonder muren.

Het Cantine Theater in het monumentale hotel Sint Joseph in Budel-Dorplein ligt net als alle andere theaters stil vanwege de coronabeperkingen. Achter de schermen wordt gewerkt om het theaterzaaltje nog fraaier te maken en zo startklaar te zijn als het publiek straks wel weer welkom is. Er komt een professionele lichtinstallatie. De stichting Parels van Dorplein, die het theater exploiteert, heeft hiervoor onlangs vier stalen constructies aangeschaft (zogeheten trussen) waaraan theaterlampen worden gehangen. Er is gekozen voor gloeilampen om de juiste sfeer te krijgen die past bij de zaal. De komende tijd wordt ook de antieke Ibach kamervleugel (uit 1911) van het theater gerestaureerd. Via een crowdfundingsactie werd 1.000 euro opgehaald.

Als er vermoedelijk volgende maand bekeken gaat worden waar in Gemert een nieuw cultuurhuis het beste kan komen, zijn er nog drie plekken in beeld: het Van den Ackerterrein en het voormalige politiebureau, allebei aan de Komweg, en de Rabobank aan het Ridderplein in de kern. Dat blijkt uit de nieuwe Gemertse centrumplannen die aan de gemeenteraad zijn voorgelegd. Het nieuwe gebouw moet op termijn onderdak bieden aan zowel activiteitencentrum De Eendracht als een educatief centrum Kunstlokaal. De kerk Sint-Jans Onthoofding is niet langer in beeld als mogelijk onderdak omdat het bestuur van de parochie Gemert-Bakel dit monumentale gebouw niet aan de eredienst wil onttrekken. Daarbij speelt ook een rol dat er in Gemert-kern geen alternatieve kerk voorhanden is. En de kerk is te klein, zegt gemeentelijke programmaleider Ido Cranen

De gemeente Loon op Zand gaat aan de slag met het maken van een toekomstplan voor de kerken in de gemeente. Samen met betrokken partijen zoals de kerkgenootschappen zelf en met inwoners wordt het totale kerkenbestand in kaart gebracht.

De gemeente Dongen stelt de voorgenomen bezuinigingen in het subsidiebeleid met een jaar uit. Als reden geeft de gemeente dat de coronacrisis de lokale verenigingen financieel al hard raakt. In de begroting, zoals deze vorig jaar werd gepresenteerd, was voor 2021 een ombuiging van 25.000 euro opgenomen. Voor 2022 gaat het om een bedrag van 50.000 euro. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het gemeentebestuur dit jaar met de verenigingen rond de tafel zou gaan zitten om de geplande bezuiniging ‘in te vullen’. Volgens het College van B&W zijn er vooralsnog geen verenigingen, stichtingen en organisaties die direct in hun voortbestaan worden geraakt.

Er zijn plannen voor een groot kunst- en cultuurcentrum in Altena. ,,Een plek waar het bruist, waar je terecht kunt voor workshops en lezingen, waar theatervoorstellingen worden gegeven en kunstenaars uit de regio hun werken exposeren’’, zegt Mariëtte van der Ven, een van de initiatiefnemers. De gemeente Altena is enthousiast.

De Koepel in Breda gaat nu echt in de verkoop. Naar verwachting kan de openbare verkoop met voorselectie in het eerste kwartaal van 2021 starten. De resultaten van de markt- en stadsconsultatie zijn bekend. Aan de hand hiervan heeft de gemeente Breda een Nota van Uitgangspunten van het koepelcomplex vastgesteld. Zodra het Rijksvastgoedbedrijf gereed is met de voorbereidingen wordt de openbare verkoop gestart.

Het eerste grote culturele testevenement van Fieldlab, een show van Guido Weijers op 20 februari in het Beatrix Theater in Utrecht voor vijfhonderd man, was beladen en emotioneel. Het Fieldlab ‘vergaart kennis en data in tijden van corona’. Zodat een sector in nood hopelijk snel veilige evenementen kan organiseren, zelfs als het virus nog onder ons is. Op 15 februari werd een congres gehouden. Op 21 februari een voetbalwedstrijd met publiek. Hierna volgen nog grote popshows en dancefestivals. Bezoekers van het theater werden vooraf onderworpen aan een coronatest en moesten vragenlijsten invullen op een speciale app. Bij binnenkomst opnieuw vragen, temperatuurmeters, sommigen werden uitgerust met mondkapjes, anderen niet. En na de voorstelling nog een test. Het gaat om bewegingen van publiek in verschillende samenstellingen en contactmomenten. Iedereen heeft een ‘tag’ om de nek, die onderlinge contacten detecteert. ‘We brengen de bezoekersdynamiek in kaart.’, zegt onderzoeker Iris Kamphorst van het kenniscentrum Logistics Community Brabant, een samenwerking tussen TU Eindhoven, Universiteit van Tilburg, Nederlandse Defensie Academie en Breda University of Applied Sciences. Met de data kan worden gekeken hoe grotere publieksgroepen op een zo veilig mogelijke manier toch bij elkaar kunnen komen. Bovendien wordt de luchtkwaliteit gemeten boven alle hoofden.

Er komt zeker nog een steunpakket voor de cultuursector als de coronacrisis aanhoudt. Dat vertelde demissionair minister van Engelshoven (OCW) aan ANP. De minister was aanwezig bij het tweede Fieldlab-evenement in Utrecht, waarbij cabaretier Guido Weijers voor vijfhonderd mensen optrad. "Ik hoop echt dat hier vandaag een hele belangrijke stap is gezet naar het verder openzetten van de theaters", zei van Engelshoven. "Als we hier vandaag hebben kunnen laten zien dat het veilig kan, is er ook meer mogelijk." Verder wordt er gewerkt aan perspectief voor de sector, onder andere door het beoordelen van de onderzoeksuitslagen van dit evenement. Daaruit moet blijken of de opzet zoals die zaterdag was toegepast geschikt is voor een vervolg. De minister is momenteel druk met het uitwerken van het garantiefonds voor o.m. festivals. "We monitoren van dag tot dag en we doen wat nodig is", aldus de minister. Of het recentste steunpakket voor de sector daarmee dan ook het laatste is? "Zeker niet."

Het Fonds Podiumkunsten reikt dit jaar de Matthijs Vermeulenprijs weer uit. Het fonds roept iedereen op een componist te nomineren. Een componist van wie een bijzonder werk in 2019 of 2020 in première is gegaan. Deadline voor aanmeldingen is 16 april 2021. Een onafhankelijke jury gaat beoordelen in hoeverre de voorgedragen composities een kwalitatief bijzondere, actuele en grensoverschrijdende bijdrage leveren aan de artistieke ontwikkeling van de hedendaagse muziekpraktijk. De motivering voor het nomineren zal ook in de beoordeling worden meegenomen worden. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 20.000 euro en een sculptuur gemaakt door Jeroen Henneman. In juni maakt het Fonds Podiumkunsten bekend wie de prijs ontvangt.

De coronacrisis roept de vraag op of er via internet überhaupt iets valt te verdienen voor de violist, het pianotrio en het barokensemble. En zo ja, hoe dan? En dan gaat het niet om de klassieke sterren, die beschikken over een impresario, een platencontract en voor hun optredens bovengemiddelde gages ontvangen. Maar iemand als pianist Christiaan Kuyvenhoven. Hij liep als eenling algauw tegen grenzen aan. ‘Content produceren is arbeidsintensief, en om het rendabel te maken, heb je een lange adem nodig.’ Alles bij elkaar hebben zijn streams hem 1.500 euro opgeleverd, ook doordat een belangrijk donatieplatform, het Amerikaanse Patreon, het Nederlandse betalingssysteem iDeal niet ondersteunt. De onlinecursus gregoriaans voor beginners van Vrouwenensemble Wishful Singing was wel succesvol. De cd-verkoop via de website is vertienvoudigd. 60 procent van de cursisten gaf aan na de lockdown graag een concert te bezoeken. ‘Zoek aansluiting bij het publiek. Wat wil men voor beleving? Hoe faciliteer je dat?’, zegt Michaël Nieuwenhuizen, ooit projectleider van de jaarlijkse, op innovatie gerichte conferentie ClassicalNEXT. ‘Met het streamen van conventionele concerten ga je het niet redden’, zegt hij. ‘Al was het maar omdat klassieke muziek in de zaal altijd beter klinkt. Je moet iets extra’s bieden.’ Nieuwenhuizen ziet kansen. ‘Ik weiger me erbij neer te leggen dat een online verdienmodel voor klassieke musici niet levensvatbaar is. De sleutel ligt er, nu nog het slot vinden dat toegang biedt tot het domein.’

KBb-directeur Anne Schroën heeft in een open brief bij minister-president Mark Rutte aangedrongen op een gesprek over de manier waarop boekwinkels weer open kunnen. ‘’Het water staat de boekverkopers inmiddels aan de lippen, ondanks het openen van een afhaalloket en de vaak hartverwarmende morele steun.’’ (…) “In 2020 daalde de omzet bij een derde van de fysieke boekwinkels met meer dan 20% ten opzichte van het jaar ervoor. Die daling is met name veroorzaakt door de lockdown (slechts twee weken in december), hetgeen duidelijk maakt dat het cadeauseizoen van cruciaal belang is voor de boekhandel. Persoonlijk bezorgen (hoe sympathiek ook) en het afhaalloket zetten voor de boekhandels geen zoden aan de dijk. De gemiddelde omzetstijging na opening van het loket is vrijwel nihil terwijl de administratieve druk toeneemt. Uit een peiling van vandaag blijkt dat 60% van de boekverkopers in Nederland binnen drie maanden ernstige liquiditeitsproblemen verwacht.” De boekverkopersbond geeft aan dat als het nodig is om gefaseerd te openen (bijvoorbeeld door variabele openingstijden, met een nadruk op daluren) dat de branche klaar staat om dit uit te voeren. Er zijn draaiboeken gereed en die wil de brancheorganisatie graag met de minister-president bespreken.

De energieke sfeer op Rockacademie in Tilburg is al een tijdje verstomd. Iedereen zit thuis en volgt lessen via platform Teadems. Maar sommige vakken zijn online niet te doen, zegt studieleider Hans van den Hurk. Neem de bandrepetities. Of de lessen waarin nauw wordt samengewerkt, zoals tussen een producer en twee vocalisten. Maar gelukkig mag het livepraktijkonderwijs ook wel doorgaan, mits onder strikte voorwaarden. Zo zijn er voor de zangers spatschermen in de lokalen geplaatst. De opleiding is, zegt van den Hurk, „snel achter van alles gekomen”. Hoe flexibel en efficiënt onlinelessen kunnen zijn. Maar ook wat het betekent als op deze persoonlijke en creatieve opleiding de interactie wegvalt. Het contact met de 160 studenten noemt hij intensief. „Dit zijn jongvolwassenen die hier hun creatieve eigenheid komen ontwikkelen. Hun struggles willen we horen. ‘Hee, hoe zit je thuis?’, vragen we. En er is ook een mental coach voor wie zich echt niet oké voelt.” Zorgelijk is dat een flink aantal studenten vertraging oploopt. Van den Hurk ziet Hij ziet een groot verschil tussen de beleving van de eerstejaars en studenten van latere jaren die al met een drive naar iets toe werken. „De nieuwelingen kwamen in de crisis aan, en weten niet hoe bruisend de school is. Ze struikelen over voor ons logische verbanden tussen vakken en voelen hun routes nog weinig. Ook omdat ze die kleine contacten buiten de lesomgeving en bij de koffieautomaat nog niet kennen.” Stages als audio engineer bij een studio kunnen nog wel prima. Maar voor een sessiemuzikant is er nu weinig werk. Juist door deze tijd, zegt de studieleider, leren studenten in kansen te denken.

Minister van Engelshoven en minister Slob reageren op moties en amendementen van de begrotingsbehandeling, het cultuurbegrotingsdebat en het mediabegrotingsdebat.

Minister van Engelshoven (OCW) heeft op 18 februari de Johannes Vermeerprijs 2020, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, uitgereikt aan fotograaf Rineke Dijkstra. Rineke Dijkstra ontvangt de prijs vanwege haar iconische bijdrage aan de fotografie. Zij is – aldus het juryrapport – “de koningin van de Nederlandse portretkunst”.

De evaluatie van de Subsidiereling instandhouding monumenten (Sim) biedt kansen om deze regeling op een aantal punten te verbeteren. Dat staat in een brief van de Raad voor Cultuur aan demissionair minister van Engelshoven (OCW). De minister had de raad gevraagd om aanbevelingen in het kader van deze evaluatie.

Vanaf eind februari is het voor documentaireproducenten mogelijk aanvragen in te dienen voor de nieuwe steunmaatregel uit het COVID-19 steunpakket van het Filmfonds : de Lock Doc Ontwikkelingsbijdrage. Lock Doc is een speciaal traject voor bestaande, in ontwikkeling zijnde (korte of lange) documentaire filmplannen, waarvan de voortgang door COVID-19 is verstoord, maar welke artistiek-inhoudelijk en productioneel alsnog herzien of uit/doorontwikkeld kunnen worden. Daarnaast dient er, vanuit de noodzaak tot vernieuwing, een nieuw plan voor scenario-ontwikkeling voor een nieuwe, lange documentaire met internationale ambitie en bioscooppotentie te worden ingediend. Er komen maximaal 10 aanvragen in aanmerking voor een bijdrage, waarbij er ruimte is voor maximaal €60.000 per ontwikkeltraject. Deadline 23 maart.

KEA European Affairs heeft een update uitgebracht van de publicatie "Marktanalyse van de culturele en creatieve sector in Europa". Deze publicatie is in opdracht van het Europees Investeringsfonds (EIF) uitgevoerd, in het kader van de Europese garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sector (CCS). In deze marktanalyse wordt de groei van de Europese culturele en creatieve sector vóór de Corona pandemie inzichtelijk gemaakt. Tevens worden de belangrijkste trends geschetst op het gebied van: digitalisering en technologische innovatie, milieubewustzijn, nieuwe bedrijfsmodellen en op samenwerking gerichte manieren van werken. De belangrijkste motor achter de groei van de sector in Europa is de audiovisuele media en multimedia (AVM) sector.

Negen bevlogen matchmakers helpen cultuurmakers in Nederland die financiering zoeken voor hun project zoals een persoonlijk ontwikkeltraject, het maken en uitbrengen van een EP of het organiseren van spoken word avonden. De matchmakers koppelen nieuwe initiatieven in hun stad of provincie aan drie landelijke cultuurfondsen: het VSBfonds, Fonds voor Cultuurparticipatie en Fonds Podiumkunsten. De Matchmakers helpen cultuurmakers met financiering voor hun project door: informatie te geven over de subsidiemogelijkheden van drie landelijke cultuurfondsen; hen in contact te brengen met de fondsmedewerkers, die alles weten over subsidieregelingen; te wijzen op andere initiatieven. Matchmakers in cultuur startte in 2018. Door hun inzet kregen vele initiatiefnemers inmiddels subsidie van de genoemde fondsen om hun culturele project te realiseren. Matchmakers in cultuur is een samenwerking tussen het VSBfonds, het Fonds voor Cultuurparticipatie en het Fonds Podiumkunsten. Zij zien in steden nieuwe cultuuruitingen ontstaan die onlosmakelijk zijn verbonden met de stedelijke dynamiek. De matchmakers koppelen deze initiatieven in hun stad aan de subsidiemogelijkheden van de drie landelijke cultuurfondsen. In Eindhoven is Jess Oberlin de matchmaker.

Brabant C scout Joy Arpots over wat online voorstellingen en concerten tot een succes maken. Arpots onderscheidt drie pijlers: FOMO ( Fear Of Missing Out ), hoogwaardige beeld/geluidkwaliteit en betalen voor meerwaarde. Deze pijlers laten zien dat online zeker niet gratis hoeft te zijn.

Ruim zes miljoen Nederlanders doen aan amateurkunst. Maar mensen kennen hen vooral als juf, opa of accountant, niet als toneelspeler, pianist of vlogger. Daar komt met de iktoon-campagne verandering in. Iktoon nodigt en daagt iedereen in Nederland opnieuw uit om (digitaal) creatief aan de slag te gaan tijdens de Maand van de Amateurkunst (1 t/m 30 juni 2021). Amateurkunstenaars, verenigingen, maar ook culturele én maatschappelijke organisaties zijn welkom om hun kunsten te tonen. Want ook dit jaar laten we met veel enthousiasme zien dat actieve cultuurbeoefening voor iedereen is, juist nu. Iktoon is per 17 februari 2021 ondergebracht bij Cultuurconnectie, de brancheorganisatie voor cultuureducatie, amateurkunst en volksuniversiteitswerk.

Kunst kan veel betekenen in de zorg en het is dan ook mooi om te zien dat recent twee Brabantse kunstenaars een werk mochten maken voor twee ziekenhuizen die de toegevoegde waarde van kunst zien. Gery Bouw & Jori van Boxtel plaatsten een monumentaal glaskunstwerk in het Amphia Ziekenhuis in Breda. Jenny Ymker heeft een tapijt laten weven voor het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam. De kunstwerken zijn figuratief, herkenbaar en daarom roepen ze misschien ook zoveel positieve reacties op. Zou dat ook komen omdat de kunstenaars er zelf in figureren? Adviseur van Kunstloc Atty Bax schreef er een blog over.

Adviseur van Kunstloc Brabant Liesbeth Jans blogt over kloosterwaarden: de waarden die we nodig hebben om een goede samenleving te zijn. Dit n.a.v. het Jaar van het Brabants Kloosterleven, dat recent geopend werd. .

Sinds januari 2021 is de Bredase maker Annemijn Rijk voor een periode van twee jaar verbonden aan het Chassé Theater als Chassé Cultuurfonds Talent. Met steun van het Chassé Cultuurfonds krijgt zij de mogelijkheid zichzelf verder te ontwikkelen als veelzijdig dansmaker en haar platform en kunstproject Body of Art uit te bouwen.

Het Annatheater in Helmond bestaat sinds januari 2003 en is gehuisvest in een voormalige kerk. Een particulier initiatief van regisseuse Lavinia Germano en beeldend kunstenaar Vincent van Ojen. Sinds achttien jaar spelen er voorstellingen, maken ze producties en geven ze theaterlessen. De voorstellingen zijn prachtig; met de producties worden theaterprijzen gewonnen en soms zetten cursisten hun eerste stappen naar een professionele theatercarrière. John van der Sanden over deze broedplaats.

Cultuur Eindhoven publiceert het overzicht van aanvragen van de projectsubsidies 2021, tranche 2. In april zal de Cultuurraad advies uitbrengen over de 13 aanvragen die in behandeling zijn genomen. Het subsidieplafond voor deze ronde is vastgesteld op € 180.000. Het totaal aangevraagde bedrag bedraagt € 268.604

Beantwoording aanvullende technische vragen Statenfractie PvdA over het advies van de HAC inzake 8 lopende bezwaren tegen besluiten bij de subsidieregeling Hedendaagse cultuur paragraaf 1 Professionele Kunsten 2021-2024.

Elk jaar voert de gemeente Eindhoven een inwonersenquête uit. Een onderdeel van die inwonersenquête is de Cultuurmonitor waarbij de Eindhovense inwoner wordt bevraagd op cultuurgebruik en hoe vaak een culturele instelling wordt bezocht. De resultaten van 2020 zijn inmiddels verwerkt en zijn terug te lezen online.

Memo aan Provinciale Staten van  Noord-Brabant van gedeputeerde van Pinxteren over adviezen inzake behandeling van 8 bezwaren tegen afwijzing van de subsidie professionele kunsten 2021-2024.

Na een succesvolle versie voor kunstenaars en creatieve makers is de Culturele Financieringswijzer er nu ook voor organisaties. Deze wijzer van Cultuur + Ondernemen helpt bij het vinden van de meest geschikte en best passende financieringsbronnen en -vormen.

De coronapandemie heeft ingrijpende gevolgen voor de volksgezondheid, de economie en de samenleving als geheel. Bovendien dreigt deze crisis urgente vraagstukken op het gebied van klimaat en leefomgeving naar de achtergrond te dringen. Wacht daarom niet met het opstellen van het herstelbeleid tot het afronden van een nieuw regeerakkoord. Dat duurt wellicht maanden en er is nu, gezien de aanhoudende coronacrisis, geen tijd te verliezen. Dat schrijven het Centraal Planbureau, het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving in een gezamenlijk briefadvies aan het demissionaire kabinet, dd. 18 februari 2021. De drie planbureaus adviseren om zo spoedig mogelijk te starten met een samenhangend herstelbeleid en dat te verbinden aan langetermijndoelen op het gebied van brede welvaart en belangrijke maatschappelijke opgaven.

Paaspop heeft 18 februari de eerste lijst met namen bekendgemaakt voor de eenmalige september-editie. Het Schijndelse festival richt alle pijlen op 3, 4 en 5 september met de hoop dat de coronamaatregelen dan versoepeld zijn. Daar is reden toe: festivals die na 1 juli worden georganiseerd, kunnen rekenen op een garantieregeling van de landelijke overheid. Daarvoor is 300 miljoen euro beschikbaar. Als Paaspop na verplaatsing alsnog niet kan doorgaan dan hoopt de organisatie te kunnen terugvallen op dit garantiefonds. Maar vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat het festival wel gewoon kan plaatsvinden. De zojuist bekendgemaakte lijst bestaat uit 92 artiesten en bands, waaronder Chef’Special, André Hazes, Paul Kalkbrenner, Kensington, Krezip, DI-RECT en Danny Vera. 

Op 14 februari zond Internationaal Theater Amsterdam een livestream uit van zijn grootste productie ooit: de zes uur durende theatermarathon Romeinse tragedies. ITA verheft het tot een kunstvorm, waarin tv en toneel haast duizelingwekkend in elkaar overvloeien, schrijft Trouw. NRC : “Technisch wordt de livestream zo elke voorstelling beter, zoals ook de gewenning groeit: deze zes uur vlogen voorbij. Waarbij de gebeeldhouwde taal van Shakespeare en de steengoede acteurs de fundamenten voor dit topevenement vormden. ITA heeft al verkondigd dat de livestream onderdeel blijft van het aanbod.’ Is met dit succes de toon gezet voor meer live gestreamd theater? vraagt Cultureel Persbureau zich af. ‘’Het blijft hoe dan ook iets voor een niche publiek en zal nooit het bereik hebben van muziekfestivals, maar dat is helemaal niet erg. Online biedt juist alle mogelijkheden voor verdieping binnen kleine community’s, zoals podcasts een perfecte plek zijn voor mensen die op de radio buiten de mainstream vallen.’’

Sinds 15 december zijn alle theaters in verband met de coronamaatregelen opnieuw gesloten voor publiek. Repeteren mag nog wel, maar in plaats van te gaan try-outen en in première te gaan, gaat een voorstelling nu vanuit de repetitieruimte rechtstreeks ‘de ijskast’ in. Sander Janssen sprak met regisseur Inez Derksen van Het Laagland, over de familievoorstelling Pippi Powerrrrr. Onlangs is besloten dat de voorstelling dit seizoen niet meer gespeeld gaat worden.

Theater gaat om emotie. Om gezamenlijk de adem inhouden, lachen, huilen en schrikken. De zwetende acteurs en actrices zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Kortom: gebruikmaken van alle zintuigen. En dat gebeurt al eeuwen zo ongeveer onafgebroken. Maar 2020 vormt een bijzondere bladzijde in de lange geschiedenis van live theater vanwege de coronacrisis. Sommige theaters en theatergezelschappen kozen ervoor om de activiteiten nog even uit te stellen. Anderen gingen juist op zoek naar de vernieuwing en zetten vol in op de online mogelijkheden. In die laatste groep horen ook Rietveld Theater (Delft) en Noord Nederlands Theater (NNT)/ Club Guy & Roni (Groningen). Zij verlegden met succes hun focus al in maart naar online programmering. Culturele Vacatures sprak met Steven de Laet (technicus/programmeur Rietveld Theater) en Harmen van der Hoek (zakelijk directeur NNT en Club Guy & Roni) over de (on)mogelijkheden van online theater en de toekomst van de sector.

Bij duurzame gebiedsontwikkeling gaat het uiteindelijk om het creëren van een prettige leefomgeving. Strategisch adviseur Agnes Franzen en onderzoeker Tom Daamen laten zien dat een afgewogen programma in een gebiedsontwikkeling geen vanzelfsprekendheid is. Zij reiken zowel instrumenten als denkrichtingen aan voor gebiedsontwikkeling die oog heeft voor People, Planet én Profit

Er doen zich structurele knelpunten voor in het aardgasvrij maken van Nederland die extra aandacht vragen op rijksniveau. Worden die knelpunten niet aangepakt, dan zal het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving lastig het gewenste tempo bereiken. Dat blijkt uit onderzoek door het Planbureau voor de Leefomgeving, dat betrokkenen interviewde bij veertien voorloper-wijken in de transitie naar aardgasvrij.

Volgens de BNA is er in de op 17 februari gepresenteerde Actieagenda Wonen te weinig aandacht voor kwaliteit en integraliteit. Ook is de brancheorganisatie voor architectenbureaus te laat betrokken om de voorstellen en afspraken nog te kunnen beïnvloeden, stelt BNA-directeur Fred Schoorl. “Deze agenda voelt als een stap terug ten opzichte van het plan van de Woningbouwalliantie vorig jaar.”

Het leven in de stad gaat gepaard met vele uitdagingen. Sociale ongelijkheid, duurzame transitie, huizentekorten; allemaal problemen die niet vanuit één sector op te lossen zijn. Om uit te zoeken hoe deze uitdagingen optimaal kunnen worden aangepakt, zijn samenwerkingen tussen verschillende partijen nodig. Een publiek-private samenwerking (pps) is hier een voorbeeld van, maar ook living labs zijn in veel steden in ontwikkeling. Het Urban Living Lab in Breda probeert stedelijke problemen op te lossen door het gesprek aan te gaan met verschillende partijen. Dit netwerk is vanaf de grond opgebouwd en moet een voedingsbodem zijn voor onder andere onderwijsinnovatie. ScienceGuide sprak met Marcel Kesselring, docent bij de opleiding Communicatie van Avans Hogeschool in Breda en kwartiermaker van het Urban Living Lab Breda

Kunst en cultuur dragen bij aan levendige en aantrekkelijke wijken. Maar wat is nodig om broedplaatsen, cultuurhuizen en creatieve hubs te laten slagen en zo toegevoegde waarde te hebben voor gebiedsontwikkeling? Marketingstrateeg Rinske Brand maakt duidelijk wat stadmakers, overheden en ontwikkelaars moeten doen om dit mogelijk te maken. “Durf los te laten en geef de community de ruimte.”

Op 17 februari is IFFR Unleashed 50/50 gelanceerd ter ere van de 50ste editie van International Film Festival Rotterdam. Voor het platform is een programma samengesteld met 50 films uit vijftig festivaledities. Er zijn speelfilms en shorts te zien vanaf het prille begin in 1972 tot aan de editie van 2020. De films worden per decennium in volgorde uitgebracht en de eerste selectie is nu al te zien. Daarbij o.m. The Cow (1972) van Dariush Mehrjui, Angst essen Seele auf (1974) van Rainer Werner Fassbinder en Jeanne Dielman, 23, Quai du Commerce 1080 Bruxelles (1976) van Chantal Akerman.  Korte films kosten €1 en voor een speelfilm betaal je €4,50.

De eerste helft van de jubileumeditie van het International Film Festival Rotterdam heeft niet te klagen gehad over aandacht. Er werden in totaal 132.286 bezoeken afgelegd aan het digitale festivalplatform. Een vijfde van de kijkers keek naar online premières om zo virtueel toch een beetje het festivalgevoel te houden. Behalve op de eigen site trok het festival ook kijkers via haar YouTube-kanaal. Tussen 22 december 2020 en 7 februari 2021 waren dat er maar liefst 4 miljoen. Tijdens de festivalperiode (1 t/m 9 februari) bezochten 12.800 schoolkinderen, studenten en docenten het festival online of fysiek. Ook de Tiger on the Loose augmented reality-installatie die Studio VollaersZwart door de hele stad Rotterdam had gezet, werd goed gebruikt: 12.998 keer gingen voorbijgangers de interactie aan met het green screen. De organisatie kijkt met een goed gevoel terug op het eerste deel van het programma. Festivaldirecteur Vanja Kaludjercic: “Het eerste hoofdstuk van deze bijzondere 50ste festivaleditie stond niet alleen in het teken van grote uitdagingen, maar ook van grote kansen. Ik ben ongelooflijk trots hoe we met flexibiliteit en daadkracht in staat waren om buitengewone debuterende talenten – zoals Tiger Award-winnaar Vinothraj P.S. (Pebbles) – te introduceren bij publiek en professionals. Het is fantastisch om te zien dat het aantal internationale geaccrediteerde journalisten is gegroeid (een toename van 41% t.o.v. 2020, uit 61 landen), want zij spelen een cruciale rol in het creëren van een buzz rond het IFFR-programma. De februari-ervaring was op vele manieren waardevol en leerzaam en wij kijken uit naar het vervolg van ons jubileumprogramma, met onder meer IFFR Unleashed: 50/50 en het feestelijke slot van 2-6 juni.”

Op 15 februari verzamelden 500 professionals zich in het Utrechtse Beatrix Theater voor Back 2 Live, een congres dat deel uitmaakt van de pilot events van Fieldlab Evenementen. De inzet was om te onderzoeken of een congres in coronatijd veilig te organiseren is. Een solide programma en strakke veiligheidsmaatregelen zorgden ervoor dat deze editie vlekkeloos verliep. Entertainment Business blikt terug met een aantal deelnemers en  sprak met programmamanager Pieter Lubberts van Fieldlab over de weg naar het event en de toekomst van de live-industrie. “De overheid heeft lef getoond door in de meest zware vorm van lockdown de pilots toch te laten gaan.”

Alle 525 leden van Primera zijn per 1 januari jongstleden lid geworden van de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). Met deze vergroting van het ledenbestand neemt de collectiviteit van de KBb toe en wordt de positie van boekverkopers verder versterkt en verbreed. Anne Schroën, directeur van de KBb is verheugd met de toetreding van Primera. “Het verwelkomen van zo’n grote groep nieuwe ondernemers is goed voor de collectiviteit, maar ook voor de kracht van de KBb. Samen kunnen we optrekken in deze voor iedereen moeilijke tijden en hopelijk een nog sterkere vuist maken om op te komen voor de belangen van boekverkopers in Nederland. We zijn daarnaast blij dat de Boekenbon nu ook bij Primera kan worden ingeleverd, de waarde van de bon wordt daarmee vergroot. Zo blijft de Boekenbon dé cadeaubon van de branche.”

In maart starten Het Zuidelijk Toneel, De Herman Brood Academie en muziekfestival Woo Nah! met het talentontwikkelingstraject Hiiipower. Het traject duurt een jaar en is bedoeld voor jongeren tussen de 16 en de 27 jaar die zich willen ontwikkelen als hybride (podium)kunstenaars. Hiiipower is in het leven geroepen voor ‘jongeren die houden van performance, muziek, een passie hebben voor de hiphopcultuur, graag op een podium willen staan en zin hebben om met gelijkgestemden aan de slag te gaan’, vertelt Ilrish Kensenhuis, hoofd educatie en publiekswerking van Het Zuidelijk Toneel. Het idee kwam voort uit de constatering dat er veel jonge mensen zijn die allerlei hybride vaardigheden in zich hebben, die niet altijd tot volle wasdom komen binnen kunstvakopleidingen en andere kunstinstellingen.

Ruim 83 procent van de monumenteigenaren is erg geïnteresseerd in het verduurzamen van hun monument en geeft aan hierin te willen investeren. Toch weten zij onvoldoende welke duurzaamheidsmogelijkheden er zijn. Dit blijkt uit het voor de vijfde keer uitgevoerde onderzoek door het Nationaal Restauratiefonds onder monumenteigenaren.

Na de gloeilamp en de halogeenlamp gaat per 1 september 2021 de fameuze TL-buis in de ban. Veel TL-lampen voldoen namelijk niet aan de efficiëntie-eisen van de in 2019 gepubliceerde herziene Europese Ecodesign-maatregel. Net als bij de andere uitgefaseerde lichtbronnen is ledverlichting een logisch alternatief, ook voor musea. Musea gebruiken TL-buizen vaak om daglicht te simuleren of ze worden toegepast als algemene verlichting in werkruimtes. Er zijn ook kunstenaars die TL-buizen in hun installaties hebben verwerkt. Er kan dus een probleem ontstaan als kapotte buizen aan vervanging toe zijn en er geen TL-buis meer te koop is. TL-buizen kun je vervangen door ledbuizen, maar de TL-armaturen moeten daarvoor worden aangepast en de installatie opnieuw gekeurd. Ook de lichtverdeling van led is anders waardoor de efficiëntie, lichtkwaliteit en het comfort waarschijnlijk niet optimaal zijn. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed raadt daarom aan om, als de TL-installatie toch aan verbetering of vervanging toe is, over te stappen op led-armaturen of ledpanelen

Lokale culturele instanties moeten vooral zelf aan de bel trekken om een deel van de extra corona-subsidie binnen te halen die het Rijk beschikbaar heeft gesteld. Dat stelt Henk Schoute, voorzitter van het Zeeuws Cultureel Overleg (ZCO). Hij heeft zijn twijfels of de 2,6 miljoen euro die de dertien Zeeuwse gemeenten hebben gekregen wel op de goede plek terecht zal komen.

De gemeente Breda heeft een ‘geheim’ stuk ter visie gelegd voor de procedure van de aanbesteding van de Kunsthal Breda. Wethouder Marianne de Bie (D66, cultuur) wil er gezien de status van het stuk op dit moment niets over kwijt. ,,Het proces loopt, we zitten middenin het traject. Ik kan er niks over zeggen”, aldus de wethouder. Ze verwacht in het voorjaar uitsluitsel te kunnen geven. In september 2020 schreef de gemeente een prijsvraag uit van één miljoen euro voor een kunsthal nieuwe stijl. Het gaat niet zozeer om één gebouw, één vaste locatie, maar om vierkante meters op diverse plekken waar initiatieven van eigen bodem een podium krijgen. Potentiële locatie: het Havenkwartier in Belcrum.

De cultuursector in Breda staat te trappelen om weer aan de slag te gaan, en waar niet. Maar hoe zet je iets in gang als nog volslagen onduidelijk is waar het met corona naartoe gaat? Waar moet je beginnen? Een stadsprogrammeur gaat de diverse scenario’s uitwerken.

New York heeft ‘Empire State of Mind’; wat is het Eindhovens equivalent? Vanaf vandaag kunnen Eindhovense muziekmakers, producers én fanatiekelingen meedoen in de race voor de enige echte Eindhoven anthem. De nieuwe campagne ‘The Sound of Eindhoven’, ontwikkeld door Eindhoven365 en creatief bureau Edhv, moet de lokale muziekscene een boost geven. Een mooie samenwerking met lokale partners als Muziekgebouw, de Effenaar, Dynamo, Popei, Rock City Institute en Stichting Cultuur Eindhoven. Een track inzenden kan tot 12 april. De jury zal achter de schermen aan de slag gaan om uiteindelijk een oordeel te kunnen vellen. In diezelfde periode kan het publiek een stem uitbrengen op hun favoriet. Uiteindelijk zijn er twee winnaars: de jury winnaar en de publieksfavoriet. Beide winnaars mogen hun track opnemen en uitgeven op vinyl. Daarnaast ontvangen ze een bedrag van 1.000,- euro. De jury winnaar krijgt aanvullend een videoclip geproduceerd door Pierette Goossens én mag zijn of haar inzending de officiële Eindhoven Anthem noemen

Stichting Méér Muziek in de Klas sluit zoveel mogelijk muziekakkoorden door het hele land. ,,Zo’n muziekakkoord is eigenlijk niets meer of minder dan met alle belanghebbenden de ambitie afspreken dat we meer muziek in de klas willen. Voor andere gemeenten is het vaak de start van een traject, bij ons behelst het veel meer hoe kunnen we ervoor zorgen dat de muziekles die we al geven de komende jaren didactisch en financieel borgen”, aldus Patrick Geboers, samen met Dave Ververgaard onderwijscoördinator bij Art4U in Veldhoven. In 2019 was Art4U één van de vier instellingen die een vaantje kreeg van Méér Muziek in de Klas omdat ze kartrekker waren voor het project. Dankzij het akkoord kunnen nu ook violen en cello's worden aangeschaft, waardoor er naast een blazersklas en slagwerkklas ook een strijkersklas komt. Daarnaast kunnen er wat meer en duurdere blaasinstrumenten worden aangeschaft zoals saxofoons. De gemeenten Bergeijk, Eersel en Veldhoven subsidiëren Art4U al als centrum voor kunsteducatie. Voor volgend jaar is een CMK-regeling (Cultuureducatie met Kwaliteit) aangevraagd en gehonoreerd en daarnaast heeft Ronde Tafel Veldhoven 10.000 euro geschonken. De MuziekMatchregeling van Méér Muziek in de Klas zorgt voor nog eens een kleine 20.000 euro en ook de scholen dragen bij. 6500 basisschoolleerlingen van 30 scholen profiteren hiervan. Op 24 februari werd  het akkoord door de diverse betrokkenen ondertekend.

FashionClash heeft de finalisten bekendgemaakt voor de vierde editie van Fashion Makes Sense Award, een stimuleringsprijs voor jonge duurzame ontwerpers. In de race zijn Andrea Grossi, Arí van Twillert, Esra Copur, Kevin Pleiter, Marko Feher, Mathilde Rougier, Matthew Needham, Sankim en Saskia Lenaerts. De finalisten presenteren hun werk tijdens de Fashion Makes Sense Award Show op 27 februari tijdens de digitale editie van FashionClash Festival. Er zijn twee prijzen te vergeven: een juryprijs van 2500 euro en een publieksprijs van 1000 euro. De twaalfde editie van FashionClash Festival vindt plaats van 26 tot en met 28 februari. Het programma bestaat uit virtuele modeshows, exposities, korte films, cross-overs met podiumkunsten en live fashion talks met een aantal deelnemers. Het digitale publieksprogramma en de virtuele presentaties zijn gratis toegankelijk.

„Het is één grote oefening in improviseren”, zegt Sigrid van Willigen, sinds 2014 directeur Fine Arts op de HKU in Utrecht. Hoe geef je tijdens de lockdown aan 170 studenten praktijklessen beeldhouwen, tekenen en schilderen? De studenten werken er  in hun eigen studio’s, alles volgens corona-voorschriften. Daartoe werden de theorielokalen verbouwd tot atelierruimtes. De werkplaatsen blijven gewoon open. De theorielessen, groepslessen, opdrachten en ook de toelating gebeuren online. Voor dit zogeheten ‘hybride onderwijs’ zijn extra docenten en klassenassistenten ingezet. Fysieke lessen zijn er wel, maar alleen individueel. Vooral de eerstejaars hebben het lastig, zij moeten nog en community opbouwen en dat gaat moeilijk. „Sommige studenten hebben hulp nodig, raken depressief – we zijn daar alert op. Anderen tonen zich juist ongelooflijk creatief en wendbaar.” Corona brengt kunststudenten ook in financiële problemen. Studenten van binnen de EU betalen op de HKU het standaard collegegeld van bijna 2.200 euro, studenten van buiten de EU 6.300 euro. „Door het wegvallen van baantjes is dat bedrag een groot probleem”.

Melle Haak, een 22-jarige masterstudent architectuur aan de TU Delft, heeft een film gemaakt over de gevolgen van de coronapandemie voor de architectuur. In ’Sprekend Stil’, denkt hij samen met vier architecten uit verschillende generaties na over de toekomst van de stad. Wat leert de crisis ons, nu we de ruimte ineens vanuit een totaal ander perspectief bekijken, is de centrale vraag in de 25 minuten durende film. Haak spreekt erover met Herman Hertzberger, Sjoerd Soeters, Nathalie de Vries en Armand Paardekooper. Ook laat hij zien wat de lockdown voor hem als architectuurstudent betekent.

Wereldwijd zorgt verstedelijking steeds vaker voor grote druk op stadsnatuur. Het aantal inwoners groeit, maar het groen groeit niet mee. De Green Space Factor is een rekenmethode die steeds vaker wordt ingezet om de natuur in de stad te kwantificeren en te laten groeien. Ook Londen wil de factor introduceren, maar is beducht voor valsspelers en een te belangrijke rol voor cijfers.

BNA Onderzoek heeft samen met ARCAM de publicatie ‘Het Stadsranden-lab – nieuwe typologieën voor de kreukelzones van de stad’ gelanceerd. Precies een jaar na de start van de ontwerpstudie ‘Het Stadsranden-lab’ zijn de resultaten nu te lezen in een magazine. Stadsranden zijn geen officiële zones in het gemeentebeleid, ze zijn niet omkaderd, en dat maakt ze interessant. De rafelranden of kreukelzones van de stad bieden nog ruimte voor verandering. Op plekken waar de gebouwde omgeving en het landschap elkaar ontmoeten, gebeurt van alles. Hier is ruimte voor verdichting, vergroening, nieuwe typologieën en sociale verbindingen. Kern van het magazine vormen de visies die vijf ontwerpteams vorig jaar hebben ontvouwd voor de randen van Amsterdam.

In ‘Stadverlaters & Nieuwe Ruralen’ komen jongeren aan het woord die het platteland verkiezen boven de stad. De publicatie van een onderzoek van Pop-Up City beschrijft de afweging tussen het drukke, dure en vaak egocentrische stadsleven en rustige, ruimtelijke, sociale en betaalbare platteland. De claims dat het tij zich lijkt te keren in het voordeel van het platteland en dat het platteland daar ook van profiteert, maken de auteurs, volgens Hans-Hugo Smit, nergens in het boek waar. Maar de kwalitatieve beschouwingen en de leuke interviews met ‘nieuwe ruralen’ maken het toch lekker lockdown-leesvoer voor gebiedsontwikkelaars in stad en land.

De jaarlijkse BNO Branchemonitor 2021 biedt een overzicht van de omzet, bedrijfsresultaat, markten, personeel en uurtarieven van de ontwerpwereld in 2019. Omdat de situatie in dit jaar heel anders was hebben we een aantal vragen toegevoegd over de de impact van corona op de ontwerppraktijk en de verwachtingen voor de toekomst. De cijfers tonen nog een groeiende omzet voor zzp'ers en starters.  Maar welke gevolgen hebben de coronamaatregelen gehad, en wat zijn de omzetverwachtingen voor 2020 en komend jaar?

Er is de laatste jaren veel te doen over het ‘heruitvinden’ van de architect. Bij sommigen bestaat het idee dat de vroeger vanzelfsprekende rol en positie langzaam afbrokkelt en deels overgenomen wordt door andere partijen. Anderen zien juist kansen voor architecten om als bouwmeesters nieuwe stijl wederom een belangrijke regisserende rol in het plan, ontwikkel en bouwproces te verwerven. Armand Smits, Assistant Professor of Organizational Change and Design Institute for Management Research Radboud University Nijmegen, blogt erover

Een van de mogelijkheden om meer Rijksregie in het ruimtelijk domein vorm te geven is volgens het Ministerie van BZK een nog op te richten Rijksontwikkelbedrijf. Tijdens een expertsessie werd duidelijk dat “een Rijksontwikkelbedrijf, of welke entiteit dan ook, gebaseerd moet zijn op maatschappelijke behoeften en de hieruit voortvloeiende sturingsopgave in de ruimtelijke ontwikkelingspraktijk.”

In 2020 heeft de Federatie Auteursrechtbelangen het Steunfonds Rechtensector opgericht met 5 miljoen euro eigen inleg van de deelnemende uitvoerende organisaties en 5 miljoen euro beschikbaar gesteld door het ministerie van OCW. Omdat het Steunfonds heeft aangetoond op doeltreffende wijze duizenden uitvoerende artiesten en creatieve professionals te kunnen ondersteunen, stelt de minister van OCW, zo bleek uit haar brief aan de Tweede Kamer van 10 februari, nog eens € 10 miljoen beschikbaar. ‘“Er is gekozen voor instrumenten die hebben aangetoond steun snel bij makers te kunnen brengen (en op deze manier het nagestreefde doel van deze steun te realiseren): met in totaal € 10 miljoen uit het eerste steunpakket hielp het Steunfonds Rechtensector dertien duizend makers, uitvoerende artiesten en creatieve professionals.” De Federatie en betrokken organisaties zijn hier heel blij mee.

In het cultuureducatiebeleid is geen oog voor de specifieke expertise van culturele instellingen, constateert Fianne Konings, docent aan de Erasmus School of History and Communication (EUR), betrokken bij de Vereniging CultuurProfielScholen PO en zelfstandig onderzoeker. In musea breiden leerlingen hun woordenschat uit door dramales. Theatergroepen behandelen onderwerpen uit de aardrijkskundeles. Tijd om terug te gaan naar de basis, vindt zij. Column geschreven ter gelegenheid van het besloten symposium Landelijk Cultuuronderwijsbeleid op 5 februari 2021. Dit symposium werd georganiseerd door Boekmanstichting, Erasmus Universiteit Rotterdam en LKCA.

Nog sneller dan in andere Nederlandse steden grijpt in Lelystad de vergrijzing om zich heen, met alle problematiek van dien. Het culturele aanbod in de jonge stad houdt daarmee geen gelijke tred. Reden voor de gemeente Lelystad om te participeren in het Age Friendly Cultural City-programma van het Fonds voor Cultuurparticipatie. ‘Via kunst en cultuur herontdekken ouderen hun eigen creativiteit. Bovendien is het een medicijn tegen eenzaamheid.’

Op 12 februari kondigde het kabinet een extra maatschappelijk steunpakket aan. Het coronavirus en de maatregelen hebben naast de directe medische en economische gevolgen ook grote impact op het sociaal en mentaal welbevinden van mensen. Deze derde crisis, de sociaal-psychologische crisis, vindt het kabinet minstens zo belangrijk. Ze komt daarom met een steunpakket sociaal en mentaal welbevinden en leefstijl. Hiervoor wordt de komende tijd 200 miljoen vrijgemaakt. Het kabinet kiest ervoor om met name goed lopende lokale initiatieven extra te ondersteunen vanuit dit steunpakket. Het betreft : 1. initiatieven voor het welzijn voor de jeugd, 2. initiatieven voor het welzijn van kwetsbare groepen en 3. initiatieven op het gebied van gezonde leefstijl. Het Fonds voor Cultuurparticipatie wordt voor initiatieven in groep 2 mede aangewezen als uitvoerende partij. En wel in het bijzonder via de bestaande regeling Samen Cultuurmaken. Een subsidieregeling die samenwerking tussen het sociale en culturele domein stimuleert en waarbij al aandacht is voor groepen die drempels ervaren. Het fonds is erg blij met de 10 miljoen extra.

Minister van Engelshoven (OCW) heeft als onderdeel van het tweede steunpakket voor de culturele en creatieve sector eenmalig ruim € 10 miljoen extra aan het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie beschikbaar gesteld. In totaal zal het fonds hiermee in 2021 zo’n 150 extra talenten kunnen ondersteunen en enkele honderden opdrachten mogelijk maken waarbij met inzet van ontwerpkracht een concrete bijdrage wordt geleverd aan de kwaliteit van de leefomgeving. Tevens wordt een aanvullende bijdrage verstrekt aan meerjarig door het fonds ondersteunde instellingen en extra budget toegevoegd aan enkele subsidieregelingen voor makers. Dit alles om de nadelige gevolgen van de coronacrisis het hoofd te kunnen bieden. Aldus een persbericht van 16 februari van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

Foto’s op aluminium; foto’s zonder lijst; ingekleurde foto’s: hoe bewaar je die voor de toekomst? Zestien museale collecties, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hebben hun krachten gebundeld in het project ‘Collectiekennis 2.0 / Fotografie’. Dit op initiatief van Stichting Behoud Moderne Kunst (SBMK), die eerder een gezamenlijk onderzoek leidde naar conservering van plastics in kunstcollecties. Met een bijdrage van het Mondriaan Fonds en andere cultuurfondsen ontwikkelen de musea methoden om kunstfotografie te monitoren, samen met UvA-studenten die zich specialiseren in restauratie en conservering

Nadia de Vries sprak met filmmaker Vanesa Abajo Pérez en dichter Maud Vanhauwaert over hun expositie in het Amsterdamse Museum Tot Zover : Ik ben mijn lichaam niet : de verdwijning van de mens. In de tentoonstelling staan de persoonlijke spullen van overleden mensen centraal. Rondom deze spullen, die in de tentoonstelling ook te zien zijn als onderdeel van de object-installatie, hebben Abajo Pérez en Vanhauwaert beelden en teksten gemaakt. Met het project bevragen de twee kunstenaars de materiële voorwaarden van het menselijk bestaan. Besta je nog wanneer je geen lichaam meer hebt? Kan een overleden persoon voortleven via overgebleven bezittingen, zoals kledingstukken, meubels of persoonlijke objecten? “In de huidige ‘selfie-society,’ zoals ik het zelf noem, zijn we erg gewend om onszelf als protagonist te zien. Voor deze documentaire vond ik het belangrijk om aan te kaarten dat je als individueel mens geen centrale rol speelt in het leven, maar dat je slechts een klein deeltje bent van een groter geheel. Als mens ben je een bijfiguur; de wereld om je heen, díe is de protagonist.”

Nederlandse filmdistributeurs kunnen een projectsubsidie aanvragen voor de bioscoopuitbreng van een buitenlandse kwalitatieve kinder- en jeugdfilm in Nederland, die geselecteerd is op een internationaal filmfestival. Eerstkomende deadline van deze regeling van het Filmfonds is 1 april

Een filmfestival dat als doel heeft het stimuleren van de verspreiding, kennisontwikkeling, profilering en promotie van de professionele film in Nederland. Het filmfestival vindt plaats in Nederland en er moet worden samengewerkt met private en publieke (lokale) partners die in belangrijke mate meefinancieren in de kosten van het filmfestivall. Er kan een projectsubsidie bij het Filmfonds worden aangevraagd voor het organiseren van één filmfestivaleditie of een projectsubsidie voor twee jaar voor het organiseren van twee edities van hetzelfde jaarlijks terugkerend filmfestival. Deadline 20 april.

Hoe denken acteurs over hun vak? Hoe bereiden ze zich voor? Wat zijn hun geheimen? In de ‘visuele podcast’ The Spotlight horen we er meer over. In de eerste van voorlopig negen wekelijkse afleveringen praat Robert de Hoog aan de hand van scènes over zijn werk. The Spotlight brengt wekelijks een nieuwe aflevering uit via YouTube. Thijs Boermans maakt in samenwerking met Black Bee Productions de serie.

Uit de nieuwste cijfers van het European Audiovisual Observatory blijkt dat VOD-inkomsten van €388,8 miljoen naar €11,6 miljard tussen 2010 en 2020. D.w.z. dat de inkomsten verdertigvoudigd zijn. NBF heeft een overzicht van de belangrijkste conclusies.

De Federation of European Screen Directors (FERA), een vereniging van Europese film- en tv-regisseurs, heeft wereldwijde streamingbedrijven opgeroepen om kijkcijfers te delen en filmmakers naar behoren te compenseren voor succes van hun producties op hun platforms.