Trends & Ontwikkelingen

De Chinese politie heeft de politiek kritische kunstenaar Gao Zhen opgepakt. De wereldberoemde werken van de gebroeders Gao, zoals hun karikaturen van ‘Grote Leider’ Mao Zedong, zouden in strijd zijn met een recent ingevoerde lasterwet. Een stuk of dertig politieagenten bestormden op 26 augustus de studio en het appartement van Gao Zhen in Yanjiao. De politie nam boeken, harde schijven en meerdere kunstwerken in beslag. Volgens Gao Qiang zijn het stuk voor stuk beelden die de Culturele Revolutie van Mao Zedong, communistisch dictator en grondlegger van de Volksrepubliek China, ‘herwaarderen’. Hij zegt niet te begrijpen waarom de politie Zhen nu arresteert voor kunstwerken die al zeker tien jaar geleden zijn gemaakt.

Het kunstenaarsduo is beroemd vanwege hun politiek-kritische werken, en dan met name de werken die de Culturele Revolutie betreffen. Voor de gemiddelde Chinees zijn de oneerbiedige beelden aanstootgevend. Met hun werk balanceert het kunstenaarsduo al jaren op het randje van wat streng verboden is en wat de Chinese staat nog net kan accepteren.

In het najaar van 2019 heeft Nieuwe Instituut haar krachten gebundeld met Tilting Axis om een Fellowship aan te bieden aan een uit het Caribisch gebied afkomstige mid-career tot gevestigde aanvrager. Kunstenaar en schrijver Amanda T. McIntyre, afkomstig uit Trinidad en Tobago, is geselecteerd als vijfde ontvanger van het Fellowship van Tilting Axis en Nieuwe Instituut. McIntyre begint haar Fellowship vanaf februari 2025 en zal daarna haar onderzoek en activiteiten voortzetten tot juli 2025.

Op zaterdag 14 en zondag 15 september staan veel Brabantse gemeenten in het teken van de Open Monumentendag. Dit jaar is het thema “Onderweg! Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen,”. Deze dag is de kans om een plek te bezoeken waar je normaal niet zo snel komt. Ook zijn er extra activiteiten zoals tentoonstellingen, rondleidingen, fietsroutes, wandelingen en muziekuitvoeringen. 

Open Monumentendag maakt deel uit van een groter geheel, de European Heritage Days (EHD). De European Heritage Days benoemen voor elk jaar het overkoepelende thema voor Open Monumentendag, waarbij het verzoek aan alle deelnemende landen is om dit thema te volgen. 'Onderweg!’ gaat over de invloed die reizen, vervoer en communicatie hebben gehad – en nog steeds hebben- op het aanzien van Nederland, de inrichting van het land en de steden, de manier van leven zoals we dat in Nederland vandaag de dag doen. Maar het thema gaat ook over plaatsen van aankomst en vertrek, over (reis)verhalen, emigratie, toerisme, ontdekkingsreizen en verbeelding, niet alleen toen, maar ook nu.

In de kunst- en cultuursector zijn er altijd mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen en je netwerk uit te breiden. Het pad van een kunstenaar is vaak grillig en vraagt daarom om doorzettingsvermogen, creativiteit en zelfreflectie. Drie kunstenaars vertellen over de waarde van persoonlijke en professionele groei. Wat drijft hen, welke uitdagingen komen ze tegen en hoe blijven ze zichzelf ontwikkelen?

De Europese Literatuurprijs 2024 gaat naar 'Empusion' van Olga Tokarczuk, vertaald door Karol Lesman. “Een roman als een wortelstelsel dat zich vertakt en verdiept, en almaar rijker wordt bij lezing en herlezing”, aldus de jury. De Europese Literatuurprijs bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in het voorgaande jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Zowel de auteur als de vertaler van het winnende boek worden bekroond; beiden ontvangen € 10.000 aan prijzengeld. Zaterdag 2 november ontvangen Tokarczuk, die eerder de Nobelprijs voor Literatuur won, en Lesman, de prijs uit handen van juryvoorzitter Niña Weijers in Kunstmuseum Den Haag tijdens festival Crossing Border.

In deze interviewreeks gaat Brabant C in gesprek met onze partners over de transitie van Brabant C naar een publiek-privaat cultuurfonds. Dit keer spraken we met Jeroen van der Zweth, Hoofd Afdeling Cultuur van de Gemeente Den Bosch, over de waarde van deze ontwikkeling voor cultuur in Brabant. 

“Ik ben blij dat in het bestuursakkoord van Den Bosch is opgenomen dat we het bedrijfsleven betrekken bij onze culturele ambities, want deze kunnen we als gemeente zeker niet alleen realiseren.” zegt Jeroen. “Met het traject dat we nu met jullie doorlopen, laat je echt zien dat we samen het verschil kunnen maken voor cultuur in Den Bosch." Jeroen benadrukt dat cultuur een intrinsieke waarde heeft, maar ook breder kan worden ingezet om bijvoorbeeld maatschappelijke doelen te bereiken. De samenwerking tussen met de overheid en maatschappelijke organisaties rondom gedeelde thema’s is cruciaal om echt impact te kunnen maken, geeft Jeroen aan.

In het weekend van zaterdag 14 en zondag 15 september vindt de jaarlijkse Open Monumentendag plaats. Architectuurcentrum Eindhoven organiseert ook dit jaar verschillende activiteiten zoals lezingen en rondleidingen. Het thema van de nationale Open Monumentendag 2024 is: ‘Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen’. In Eindhoven vertellen we het verhaal van het hoogspoor en het Noordplein. Het maakte een brochure over de wijk Fellenoord. 

Het magazine van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten van 30 augustus heeft als thema cultuur. Vier artikelen gaan over dit onderwerp. Monumentenbeleid: De zichtlijnen van Harlingen, de sociale waarde van erfgoed, Muziekverenigingen - Het orkest op orde en Massatoerisme en de duurzame laatste kilometers. 

Minister Bruins geeft antwoord op de vragen van het lid Rooderkerk (D66) over het bericht ‘Talenten in klassieke muziek hard geraakt door nieuwe subsidieronde’. Bruins geeft aan veel waarde te hechten aan talentontwikkeling in de klassieke muziek en jazz en bekend te zijn met de zorgen van de organisaties die het betreft. De uitkomst van de beoordelingsprocedure heeft als consequentie dat de in het artikel bedoelde instellingen geen subsidie ontvangen uit de Meerjarenregeling Talentontwikkeling van het FCP voor de jaren 2025-2028.

Bruins vindt het belangrijk dat talent zich binnen de klassieke muzieksector kan blijven ontwikkelen. Rond Prinsjesdag komt hij terug op de wijze waarop hij hier invulling aan zal geven. Daarnaast blijft het kabinet investeren in cultuureducatie binnen- en buitenschools om kinderen en jongeren al op een jonge leeftijd met kunst en cultuur, waaronder ook muziek, in aanraking te laten komen. Bruins vindt het belangrijk om te vermelden dat het ondersteunen van lokale culturele voorzieningen, zoals muziekscholen en kunstencentra, een taak is van de gemeenten.

Het is niet goed in te schatten of het effectieve aanbod aan het krimpen is, maar het is zeker dat er andere vormen van aanbod zijn. Om de invloed van de afname van muziekscholen en centra voor de kunsten op de doorstroom richting orkesten van wereldniveau te kunnen duiden is meer onderzoek nodig.

In de bijna tien jaar van zijn bestaan is de Venice Immersive-competitie van het filmfestival van Venetië al een paar keer van naam veranderd. Eerst was het toverwoord VR – virtual reality – en moesten we eraan wennen dat de toekomst van film zich misschien wel eens in een headset zou gaan afspelen – boven en onder en helemaal om je heen. Nu wordt VR steeds minder virtueel, lijkt het wel: als lichamelijkheid niet al het thema is, dan zijn er toch minstens fysieke sensaties ingebouwd. Wie echt wil weten met welke technologieën filmische verhalen in de toekomst worden verteld, moet daarom op het VR-eiland van het filmfestival van Venetië gaan kijken: worden het eenpersoonservaringen in een bril of theatrale events voor een groot publiek? 

Van de 26 producties in competitie valt ongeveer de helft onder wat inmiddels XR is gaan heten: extended reality, oftewel alle technologieën die onze ervaring van de werkelijkheid uitbreiden. De nieuwste brillen maken het bijvoorbeeld mogelijk om te schakelen tussen VR en AR (augmented reality, waarbij een filter over de werkelijkheid wordt gelegd). Mede dankzij de gaming community zijn er steeds meer meerpersoons-VR-ervaringen. Ook zijn er producties die meerdere methoden tegelijk gebruiken: VR, theater en een door een meerkoppig publiek live aangestuurde AI-acteur. Bovenal staat de lichamelijkheid van de ervaring centraal.

Kunnen kunst en burgerschapslessen elkaar versterken? Die vraag stond centraal in een lessenserie die een groep mbo-docenten op verschillende mbo-opleidingen uitvoerde. Vijf docenten gaven les aan negen klassen verspreid over vier mbo’s. Met als doel: onderzoeken hoe de docenten en hun studenten dit soort ‘creatief burgerschapsonderwijs’ ervaren. 

Kunstzone publiceerde twee artikelen over de lessenserie. In het eerste artikel gaat het over de doelen, uitgangspunten en de uitvoering. In het tweede artikel lees je over de ervaringen en leeropbrengsten van de studenten en docenten.

Per 1 september 2024 lanceert Cultuurloket DigitALL een aanvullende regeling om digitale ontwikkelingen in de cultuursector extra goed te kunnen ondersteunen: de pilotbijdrage. Cultuurloket DigitALL ondersteunt hiermee het maken van een eerste pilot, protoype of live-versie van een digitale tool. Per 1 september 2024 kunnen culturele instellingen geld aanvragen voor een pilotbijdrage van 10.000 t/m 75.000 euro. Met de pilotbijdrage wordt extra ingezet op de ontwikkeling van meer digitale technologieën en toepassingen voor de cultuursector.

Mbo’ers en andere studenten uit Amsterdam moeten gelijkwaardig zijn. Daarom is er een nieuwe culturele introductieweek in het leven geroepen en een studentenpas voor mbo’ers ingevoerd. Mbo’ers die aan de introductieweek meedoen kunnen bij dertig culturele instellingen binnenkijken. Mbo-studenten worden op die manier hetzelfde behandeld als studenten van het hbo en de universiteit.

Een rondleiding in het Concertgebouw of een workshop theater bij het ITA. Het is deze week allemaal mogelijk. "Kunst en cultuur moet toegankelijk zijn voor iedereen. Want kunst is van en voor iedereen", vindt mbo-cultuurcoördinator Slingerland. “Ik denk dat het belangrijk is dat ook mbo'ers in aanmerking komen met het aanbod van kunst en cultuur van de stad Amsterdam.”

Ed Wubbe zwaait over een paar weken definitief af als artistiek directeur van Scapino Ballet Rotterdam. De 67-jarige choreograaf bepaalde zo'n dertig jaar lang de koers van het oudste dansgezelschap van Nederland. Vanaf zaterdag voert het Rotterdamse dansgezelschap Scapino Ballet zijn laatste reeks dansvoorstellingen onder begeleiding van Wubbe op. Wubbe maakte meer dan zeventig choreografieën voor Scapino. De twintig jaar jongere Nanine Linning is al begonnen als zijn opvolger. 

Verspreid over het land had DE OPENING, in kapitale letters, dit jaar al in de plaats moeten komen van de bekende Uitmarkt in Amsterdam. Dat vormt al 45 jaar het startschot voor het culturele seizoen. Enthousiast haakten Judith Rotmans namens cultureel centrum Jan van Besouw en Annika Eiff als cultuuraanjager van de gemeente bij de nieuwe formule aan. Toen het bericht kwam dat 2024 voor DE OPENING geen haalbare kaart was, zette het Goirles team de eigen plannen toch door.

,,We zijn nu dus koplopers", stelt Judith Rotmans vast. ,,Wat landelijk volgend jaar pas lukt, spelen wij nu al klaar. Het hele event is uniek te noemen met tal van wonderlijke combinaties.”

Directeur en cultureel aanjager Henri Broeren neemt afscheid bij Willem Twee. Vernieuwen en opbouwen lopen als een rode draad door zijn kleurrijke carrière. ‘Het organiseren ging altijd vanzelf.’ Kunstencluster Willem Twee, een eigen klassieke kamermuziekzaal, festival November Music. De afgelopen dertig jaar zou het huidig kunstenlandschap van Den Bosch er anders uitgezien hebben zonder de onvermoeibare inzet van Henri Broeren.

Broeren is verguld met het slagen van Willem Twee. Helemaal zonder zorgen is hij niet. ,,Er zijn nog wel financiële uitdagingen te gaan. Na de coronatijd zien we het publiek weer terugkomen. De bezoekersaantallen stijgen, maar ook de kosten voor huur, loon, energie en artiesten klimmen. Daar moet Willem Twee voor de toekomst een balans in zien te vinden.” 

Je kunt niet zomaar zeggen dat cultuur in zichzelf nuttig is, een hele brede definitie van cultuur kiezen en vervolgens alle cultuur aan het staatsinfuus leggen. Maar dat is wel wat Winnie Sorgdrager in een nieuwe publicatie voorstelt. Een te makkelijke en onjuiste aanpak, schrijft Gerry van der List in EW.

‘We moeten ophouden over het nut van cultuur’ was de kop boven het vraaggesprek in Trouw. Een afkeer van ‘nutsdenken’ spreekt ook uit het boek van Winnie Sorgdrager. Maar hier ontwijkt ze toch een ingewikkelde kwestie. Het heeft niet zoveel zin om een discussie te beginnen over het nut van tafeltennissen of duivenmelken. Ieder diertje zijn pleziertje. Maar Sorgdrager wil cultuur graag uitbundig door de staat laten steunen. En dan moet je toch op een of andere manier aannemelijk maken dat belastinggeld nuttig is besteed.

Jarrod Francisco, oprichter en algemeen directeur van Likeminds, verlaat de organisatie. De Raad van Toezicht laat op de website van Likeminds weten in goed overleg te hebben besloten de samenwerking te beëindigen. Afgelopen seizoen werd bekend dat bij Likeminds sprake was van een patroon van grensoverschrijdend gedrag, waarbij de machtspositie van de algemeen directeur een essentiële rol speelde. 

Tijdens de start van het Nederlands Theater Festival is NTF PRO twee dagen lang de plek waar acteurs en technici, studenten en ervaren rotten, marketeers en beleidsmakers, Fringe-makers en directies, recensenten en brancheverenigingen uit de theaterwereld met elkaar in gesprek gaan.

Onder andere over sociale veiligheid in het theater; Conflictsituaties in de theaterzalen krijgen steeds vaker aandacht: van protesterende bezoekers tot discriminatie van artiesten. Aanleidingen kunnen enorm verschillen: van commotie over thema’s als gender, seksualiteit en religie tot politieke stellingnamen. Wat te doen met de schijnbaar toenemende polarisatie op de podia? Ook in het jeugd- en jongerentheater is al langer terugkerende onrust in de zalen. Niet alle scholen, docenten en jongeren reageren even positief op thema’s die ook in de bredere samenleving voor frictie kunnen zorgen.

Duurzaamheid in het theater; Klimaatneutraal theater maken; dat is een breed gedragen wens in de podiumkunsten. Maar wat te doen en hoe te beginnen, vragen veel vakgenoten zich af. Terecht, want er is niet één ‘one size fits all’-methodiek.

En een debat over faire theaterkritiek; Veel instellingen in het theaterveld zien het belang van de kritiek, maar zien ook ruimte voor verbetering. Kunnen kritiek en veld hier gezamenlijk verantwoordelijkheid voor nemen? Theaterkrant, NITE + Club Guy & Roni, De Brakke Grond en Het Nederlands Theater Festival organiseren een gesprek tussen critici, makers en vertegenwoordigers van instellingen.

Deze maand is cultureel centrum De Koe het feestvarken. Al veertig jaar geldt het gemeenschapshuis als bruisend middelpunt van het culturele leven in Princenhage. Carnaval? Bij De Koe. Repeteren met het popkoor? Bij De Koe. Muziekrepetities of toneelspel? Bij De Koe. Cambodjaanse gebedsdiensten? Ja, ook die vinden bij De Koe plaats. Vanaf dag één is De Koe thuisbasis voor clubs en verenigingen uit Princenhage.

Ze werkt in Antwerpen en in een stad in Nederland. Sinds kort is dat Tilburg en dat bevalt Ann Van den Broek goed: ‘Dit is een stad met een groot hart voor cultuur.’ Als choreografe van WArd/waRD zoekt ze samenwerking met diverse culturele instellingen in de stad en ziet daarvoor tal van mogelijkheden.

WArd/waRD is thuis in Antwerpen én in een Nederlandse stad. De eerste jaren was dat Den Haag, daarna Rotterdam en sinds begin 2024 in Tilburg. “In het zuiden van Nederland is meer aandacht voor Vlaanderen. Bovendien voel ik in Tilburg ademruimte. De sfeer is warm en creatief. In de stad is veel aandacht voor makers, het gaat om het creatieve proces, niet alleen om de output. Dat heeft onze beslissing mede bepaald. Daar komt bij dat in Tilburg op dit moment niet zo’n middelgroot gezelschap als het onze is.”

Met 1,2 miljoen bezoekers zijn de grote culturele instellingen in Alkmaar razend populair. In 2019 - vlak voor corona - waren dan er 100.000 minder. Voor de culturele instellingen is dit goed nieuws, maar steeds vaker lukt het bezoekers niet om een kaartje te bemachtigen. Naud van Geffen, directeur De Vest: “In het seizoen 2023-2024 hebben we een recordaantal tickets verkocht. En ook de voorverkoop van 2024-2025 is hoger dan ooit. In de kerk hadden we meer bezoekers bij orgelconcerten.”

Op donderdag 19 september 2024 viert Nederland de eerste Nationale Ongelezen Boekendag. Op deze dag wisselen duizenden ongelezen boeken van eigenaar, in de hoop dat zij een lezer zullen vinden. Deze dag is een initiatief van de Ongelezen Boeken Club, die sinds haar oprichting in februari aandacht vraagt voor het ongelezen boek. Nationale Ongelezen Boekendag is een jaarlijks terugkerend evenement op de derde donderdag van september.

Lezers en niet-lezers zullen Nationale Ongelezen Boekendag vieren door een ongelezen boek cadeau te doen aan een ander. Wie veel ongelezen boeken heeft, kan meerdere boeken cadeau doen of boeken doneren aan deelboekenkastjes op straat en op treinstations. Wie geen enkel ongelezen boek heeft, kan juist een boek uit zo’n kastje cadeau doen aan een ander. Ook boekwinkels en bibliotheken vieren Nationale Ongelezen Boekendag door een dag of een week lang niet de bestsellers en publiekslievelingen in de etalage en op tafel te leggen, maar juist de meest ongelezen boeken. Van vergeten of nooit doorgebroken auteurs, tot grote klassiekers die veel mensen wel kennen, maar nooit lezen.

Digitale boeken bieden andere mogelijkheden dan gedrukte boeken. Lezers tikken en vegen op het scherm om zich door de tekst te bewegen, kunnen het lettertype en de lettergrootte aanpassen, en leiden uit de dikte van de scrollbalk of de resterende leestijd af hoe ver ze zijn in de tekst. Ook kunnen ze naast het lezen andere activiteiten uitvoeren op hun apparaat (‘taskswitchen’).

Het lezen van digitale teksten in de vrije tijd hangt positief samen met het tekstbegrip. Lezen van papier werkt  echter bevorderlijker voor de leesvaardigheid dan van het scherm. Dit komt waarschijnlijk doordat mensen digitaal oppervlakkiger lezen en de teksten, zoals sociale media, een lagere taalkundige kwaliteit kennen. Hetzelfde blijkt uit vergelijkende studies naar het lezen van digitale en papieren boeken. Digitale boeken leiden tot een minder diepgaand begrip van de tekst dan papieren boeken. Dit geldt voor het lezen op de computer, maar op de tablet en smartphone. Het negatieve effect van het scherm blijkt op te gaan voor informatieve, maar niet voor verhalende teksten. Digitale informatieve boeken leiden tot een minder diepgaand begrip ten opzichte van papier, maar digitale narratieve boeken niet. 

Op 10 september gaat in heel Nederland de Nationale Bioscoop10Daagse van start. De Nederlandse bioscoopbranche heeft voor het eerst in vijf jaar zijn krachten gebundeld om het publiek tien dagen lang kennis te laten maken met de nieuwste bioscoopfilms. Naast premières worden er ook speciale festiviteiten en activiteiten rondom de films georganiseerd. Zo kunnen diverse films al vóór de release bekeken worden en organiseren bioscopen speciale voorstellingen om nog meer filmbeleving te creëren.

Het productiehuis Captains heeft het Dutch International Film Fund (DIFF) gelanceerd, een nieuw investeringsfonds gericht op het ondersteunen van documentaireproducties die zowel nationaal als internationaal een groot publiek kunnen bereiken. Het fonds, dat begint met een kapitaal van 2,5 miljoen euro, heeft als doel de Nederlandse documentairesector te versterken en de verhalen over de landsgrenzen heen te brengen.

DIFF is opgezet om de groeiende populariteit van documentaires wereldwijd te benutten en Nederland als een vooraanstaand centrum voor documentaireproductie te positioneren. Volgens Jop Goslinga, CEO van Captains, biedt het fonds een oplossing voor de vaak trage financiering van documentaires, waardoor makers sneller aan de slag kunnen met hun projecten. “We willen de Nederlandse documentaire-industrie laten uitblinken en de verhalen toegankelijk maken voor een breed publiek, zowel in Nederland als daarbuiten,” aldus Goslinga.

Een internationale groep filmjournalisten publiceerde deze week een open brief waarin ze zich beklagen over de beperkte toegang tot filmmakers en cast op de grote festivals. Directe aanleiding vormt de situatie op het filmfestival van Venetië maar de brief richt zich ook tot de festivals van Cannes en Berlijn. In de brief waarschuwen ze voor het einde van filmjournalistiek als studio’s en publiciteitsagenten ‘het talent’ weghouden van de pers. Alleen enkele hele grote media krijgen wel toegang. Voor een aanzienlijke groep freelance filmjournalisten is de situatie iets ernstiger: die betalen reis en verblijf met de verkoop van zulke interviews aan dagbladen en tijdschriften, schrijven de auteurs in de brief, en creëren zo de ruimte om ook over de kleinere films te schrijven.

Enerzijds komt deze ontwikkeling niet als een verrassing. Ook journalisten zelf storen zich al jaren aan een kleine groep internationale collega’s die rondetafelinterviews soms verstoren met stupide vragen die meer bij fanzines passen dan bij serieuze journalistiek. Ook filmmakers en acteurs storen zich daaraan, maar de omvang van dat probleem staat in geen verhouding tot de radicale koerswijziging. Anderzijds suggereren zulke ontwikkelingen dat grote studio’s zich steeds meer afvragen waarom ze onafhankelijke pers moeten toestaan over een film te schrijven als ze ook aandacht kunnen genereren met jubelende influencers. 

Het Nederlandse cultuurbeleid is vastgelopen in systemen voor kunstsubsidies, zegt oud-politicus Winnie Sorgdrager. Hoe het anders moet en kan, daar schreef Sorgdrager een boek over. ‘Plaats bibliotheken, muziekvoorzieningen en podia in het hart van het cultuurbeleid.’ Het gaat in het Nederlandse cultuurbeleid eigenlijk altijd over geld, en anders wel over het bureaucratische systeem dat is opgetuigd om dat geld te verdelen. Maar het gaat eigenlijk nooit over de inhoud.

Het boek van Sorgdrager, ‘Zuurstof voor de samenleving. Waarom cultuur een regeringszaak is’ is een oproep aan het kabinet en het parlement – ruim 280 pagina’s dik en deze week verschenen – om een veel zelfbewuster cultuurbeleid te voeren. ‘Het begint ermee dat de regering uitdraagt dat cultuur belangrijk is voor een gezonde samenleving. En dan niet alleen de zogenaamde hoge kunst – dat geldt ook voor regionale tradities of cultuur van migranten. Om zo veel mogelijk mensen toegang te geven tot cultuur moet het Rijk dan bibliotheken, podia en muziekvoorzieningen centraal stellen in het cultuurbeleid. Die plekken vormen een basisinfrastructuur van laagdrempelige voorzieningen, waarop de evenementen en programma’s voor verschillende gemeenten en provincies afgestemd kunnen worden.'

Tweejaarlijks reist de kunstwereld af naar Venetië om daar inspiratie op te doen en toonaangevende kunstenaars te spotten. Je zou het kunnen zien als de conferentie van de hedendaagse kunstwereld waar de nieuwste trends worden gepresenteerd aan kunstprofessionals. Bij deze editie was de manier van presenteren misschien wel de belangrijkste trend. Als je een in Venetië een tentoonstellingsruimte binnenstapt sta je vaak in een werk, dat geen object meer is maar een zinnenprikkelende totaalervaring. Er zijn zo veel vergelijkbare presentaties in Venetië dat je geen trendwatcher hoeft te zijn om te voorspellen dat we de komende jaren veel van dit soort immersieve tentoonstellingen kunnen verwachten.

Het is heel gewoon geworden om een tentoonstelling met een zekere urgentie te presenteren (‘niet te missen’) of er een ‘audiovisuele totaalervaring’ van te maken. Wat zegt dit over wijze waarop er vandaag de dag over kunst wordt gedacht? En wat zou dit kunnen betekenen voor de manier waarop kunst en cultuur ruimte krijgen? Jorne Vriens beschrijft deze trend in het kunstenveld uitgebreid in zijn essay. 

Steeds minder kinderen komen in aanraking met een muziekinstrument. Door bezuinigingen zijn muziekscholen veel minder toegankelijk geworden en ook op scholen is er steeds minder aandacht voor muziekonderwijs. Terwijl muziek maken van grote waarde is voor kinderen: niet alleen kunnen ze hun emoties erin kwijt, muziek bevordert ook het concentratie-, empathisch- en motorisch vermogen en leert kinderen beter samenwerken.

AVROTROS en De Muziekfabriek gunnen ieder kind, rijk of arm, bekend in de muziekwereld of juist nieuw, een instrument. Daarom komt De Muziekfabriek van vrijdag 6 t/m zaterdag 14 september in actie om geld op te halen voor het Leerorkest: een muzikaal én sociaal project dat kinderen in lagere inkomenswijken de kans geeft om zich muzikaal te ontwikkelen. Dit doen ze door muziekinstrumenten in bruikleen te geven aan bijna honderd muziekeducatie-projecten door heel Nederland. Het repareren van die muziekinstrumenten kost geld. Daarom wil De Muziekfabriek zoveel mogelijk geld ophalen om uiteindelijk 1000 instrumenten speelklaar te maken en zo kinderen in Nederland een instrument te geven en daarmee een muzikale jeugd.

De afgelopen twee jaar zijn er verschillende manieren van ‘tijdreizen’ verkend in het kader van het project The New Canterbury Tales, een onderzoeksproject gestart vanuit de onderzoeksgroep Duurzaam Gebouwde Omgeving van Avans Hogeschool. De uitkomsten liggen niet vast en het project is daarmee een spannend onderzoek om de denkbeelden over de toekomst te verkennen en wie weet alvast ‘zaadjes’ te planten voor een leefbare toekomst.

Vorig jaar kon je al kennismaken met de acht bewoners van New Canterbury. Nu kun je ontdekken wat deze inwoners van New Canterbury het afgelopen jaar meegemaakt hebben. Je ontdekt het in de toekomst. Naast toekomstscenario's die in verschillende workshops gemaakt werden, deelden de inwoners van Breda hun ideeën en dromen met kunstenaars Liselot Cobelens en Jochem van den Wijngaard. De hierop geïnspireerde kunstwerken zijn ook in het museum te zien. New Canterbury Tales focust op het inzetten van immersive storytelling om te komen tot nieuwe gezamenlijke beelden (visies) voor een duurzame leefomgeving en veerkrachtige community vorming.