‘’ Voor mij staan conceptuele en materiële kunst in het verlengde van elkaar, als in een cirkel. Ik kijk graag naar hoe andere kunstenaars hiermee omgaan: met lxhxb heb ik een plek voor hun kunstwerken gecreëerd’’. Vlak voor de lockdown opende kunstenaar Guus van der Velden in Eindhoven ‘lxhxb’: een galerie met respect voor de fysieke sensitiviteit van tentoongestelde kunstenaars, dichtbij het Van Abbemuseum, Onomatopee en Pennings Foundation. Lotte van Geijn sprak met hem, in de reeks kleinere kunstinitiatieven in Nederland van Metropolis M.

Cellujoid Junkie, het platform voor wereldwijde bioscoopzaken, heeft wederom een Top Women in Global Cinema-lijst gepubliceerd. De top 50 werd door een uit hoofdzakelijk vrouwen bestaand panel samengesteld aan de hand van nominaties, suggesties, inzendingen en tips. Er werd gestreefd naar een zo breed mogelijke weergave van al het vrouwelijk talent in de filmindustrie, met ook een oog voor nieuwkomers.

De gemeente Hilversum en vertegenwoordigers van de mediasector hebben in een open brief het kabinet opgeroepen om de AV-sector te steunen en het opstarten van het productieproces in de sector te versnellen. In de brief wordt ondersteuning gevraagd om contentproducenten zo snel mogelijk weer op volle productiesterkte te laten komen, en zo ook de werkgelegenheid te behouden. De huidige steunmaatregelen vanuit de overheid zijn niet voldoende, stellen zij. ‘De echte oplossing zit in het bieden van werkperspectief voor deze bijna 40.000 zzp’ers.’

De Ontwikkelinstelling Film en Audio Visuele Media is een nieuwe organisatie voor talent- en skillsontwikkeling voor working professionals in de film en audiovisuele sector. Deze netwerkinstelling wordt gesteund door, en verbindt de activiteiten van haar stakeholders zoals festivals, broedplaatsen, vak- en brancheverenigingen, fondsen, omroepen en streamingdiensten. Kwartiermakers Dana Linssen (filosoof, docent en filmcriticus) en Joost de Vries (producent) zullen in 2020 het programma en de organisatiestructuur verder uitwerken.

Elke vier jaar brengt de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC) een advies uit voor het Cultuurplan, de verdeling van meerjarige subsidies voor kunst en cultuur door de gemeente Rotterdam. Als het aan de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur ligt, komen er straks 21 nieuwe cultuurinstellingen in aanmerking voor een vierjarige subsidie van de stad. Op 17 juni presenteerde de RRKC zijn advies voor het Rotterdamse Cultuurplan 2021-2024. Rotterdam trekt voor het komende cultuurplan 81,7 miljoen euro uit. Voor dat bedrag kwamen 122 aanvragen binnen, waarvan de RRKC er 94 positief beoordeelde. Voor het eerst zette Rotterdam een deel van het kustgeld (43,3 miljoen euro) apart voor acht instellingen die samen de Rotterdamse Culturele Basis (RCB) gaan vormen (vergelijkbaar met de Amsterdamse A-BIS en landelijke BIS). Daarin komen de Doelen, Theater Rotterdam, Luxor Theater, Theater Zuidplein, Museum Boijmans Van Beuningen, het Maritiem Museum, de Kunsthal en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Zij waren in oktober al verzekerd van subsidie, al moesten ze nog wel een aanvraag indien voor een inhoudelijke beoordeling door de RRKC.

De Koninklijke Boekverkopersbond publiceerde op 14 juni een filmpje op YouTube. Een compilatie van zogenaamde frontberichten vanuit het hele land waarin de huidige situatie van de boekhandel wordt geschetst. Het filmpje werd ook vertoond aan minister van Engelshoven (OCW), die op uitnodiging van de brancheorganisatie, 15 juni, op werkbezoek was bij boekhandel Broese in Utrecht. Boekwinkels staan voor een onzekere uitdaging – vooral als de 1,5 meter-samenleving het onmogelijk zou maken om in de laatste zes weken van het jaar, waarin de boekhandel normaal 20% van zijn jaaromzet draait, de gebruikelijke aantallen te kunnen verkopen.

Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat gaat de lijst met SBI-codes in de TOGS-regeling éénmalig uitbreiden. Dat zal gebeuren met terugwerkende kracht. Dat schrijft zij in een brief op 12 juni aan de Tweede Kamer. Keijzer zegt ‘op basis van voortschrijdend inzicht’ een aantal zaken recht te gaan zetten. Hierdoor kunnen ook partijen uit de live entertainment-industrie die eerder buiten de boot vielen, zoals standbouwers, een aanvraag doen. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) komt een overzicht van alle SBI-codes te staan. Wie een aanvraag wil doen, moet deze voor 26 juni hebben ingestuurd. De SBI-code (Standaard Bedrijfsindeling) zegt iets over de economische activiteit van een bedrijf.

Koos Hornman werkte tien jaar in de telecomsector voordat hij de overstap maakte naar de cultuursector bij Go Short Film Festival in Nijmegen. Sinds juni 2019 is Koos Hornman Hoofd Marketing bij poppodium Doornroosje in Nijmegen, na eerder gwerkt te hebben voor filmfestival Go Short. Een gesprek, afgenomen vóór de uitbraak van het coronavirus, o.m. over de uitdagingen rondom het bereiken van een grote diversiteit aan muziekliefhebbers en de rol van innovatie binnen het Nijmeegse poppodium.

‘We verzoeken u met klem om plaats te maken voor vijf dansgezelschappen in de basisinfrastructuur 2021-2024 en te voorzien in een uitbreiding van het daarvoor benodigde budget.’ Dat schrijven enkele kernspelers uit de danssector op 12 juni in een brief aan cultuurminister van Engelshoven (OCW) en alle cultuurwoordvoerders van de Tweede Kamer. Ze reageren daarmee op dreigend subsidieverlies voor Scapino Ballet Rotterdam. Op 10 juni kreeg Scapino al de steun van 65 theaters. Volgens de briefschrijvers zijn Scapino Ballet Rotterdam en Club Guy & Roni ‘complementair aan elkaar, niet inwisselbaar’. ‘Ze bedienen ieder een ander, aanvullend publiek waarbij beide gezelschappen bovendien de afgelopen periode hebben aangetoond, ieder met hun specifieke stijl en signatuur, een sterk groeiend publiek te bereiken.’

Corona maakt een systeemcrisis in de podiumkunsten inzichtelijk die al jarenlang in stilte groeit. De onderlinge afhankelijkheden in dit complexe ecosysteem dreigen fataal uit te pakken voor podia, instellingen en zzp’ers. Een analyse van het theater in de nulstand door Robbert van Heuven en Remco van Rijn.

Het Stedelijk Museum doet te weinig tegen het stelselmatig uitsluiten van kunstenaars van kleur en niet-westerse kunstenaars. Dat stelt schrijver en curator Vincent van Velsen in een open brief aan de Amsterdamse wethouder Touria Meliani van Cultuur. Van Velsen reageert daarin op een verklaring van het museum om zich te committeren aan de strijd tegen racisme. Directeur Rein Wolfs wil meer budget reserveren voor aankopen van en meer presentaties exposities met kunstenaars van kleur en niet-westerse kunstenaars. Maar dat gaat Van Velsen niet ver genoeg. Het Stedelijk Museum gaat alleen uit van het eigen belang. Hij stelt het personeel direct verantwoordelijk voor het beleid waarin kunstenaars van kleur werden uitgesloten.

De Akademie van Kunsten organiseerde op 2, 4, 8 en 11 juni webinars over het basisinkomen. Hierin bundelen kunstenaars, experts en wetenschappers hun krachten en belichten de verschillende facetten van het basisinkomen. De 4 webinars zijn online terug te zien.

In mei maakte het kabinet bekend hoe het steunpakket van 300 miljoen euro voor de culturele sector wordt verdeeld. Het ministerie van OCW stelt via Fonds Podiumkunsten 142 miljoen euro beschikbaar om de podiumkunstensector tegemoet te komen in de omzetderving als gevolg van de COVID-19crisis. Het Fonds Podiumkunsten heeft zelf aanvullend 3,25 miljoen euro gereserveerd om (pop)podia, met een regionale functie en een landelijk belang, te compenseren met steun voor het opstarten van de programmering in september. Instellingen met een meerjarige activiteiten- of festivalsubsidie 2017-2020 komen in aanmerking voor een extra subsidie op basis van de door de minister vastgestelde rekenregel. Podia met een cruciale rol in de landelijke infrastructuur kunnen vanaf 29 juni 2020 een aanvraag indienen voor subsidie. Het betreft in de eerste plaats podia die SRP-subsidie ontvingen in 2018-2019 of ontvangen in 2020-2021 alsmede zestien grote poppodia. Het Fonds maakt ook aanvullende subsidie beschikbaar voor de ondersteuning van SKIP- en kernpodia. Uit de extra middelen van het Rijk maakt het Fonds Podiumkunsten ook een bedrag van circa 900.000 euro vrij voor makers die op dit moment een nieuwemakers-traject doorlopen dat het Fonds ondersteunt.

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen heeft de Museumvereniging namens de musea vijf speerpunten onder de aandacht gebracht bij de politieke partijen, ter voorbereiding op hun verkiezingsprogramma’s 2021. 

Minister Koolmees (SZW) ziet af van het indienen van het wetsvoorstel met de maatregelen voor een minimumtarief voor zzp’ers en de zelfstandigenverklaring voor de hogere tarieven. Het voorstel brengt voor alle zelfstandigen te veel administratieve lasten met zich mee om effectief te zijn, zo blijkt ook uit consultatie bij belanghebbenden. Een deel van de bedrijven zal in de toekomst de werkrelatie anders moeten vormgeven als ze een opdracht door een zzp’er willen laten uitvoeren. Dat blijkt uit de testfase van de webmodule, een hulpmiddel bij het beoordelen van de werkrelatie. De vorm van de huidige webmodule gaat niet werken, zegt ZZP Nederland in een reactie. Ook de invoering van de webmodule moet worden herzien. ZZP Nederland vindt dan wel, dat goedgekeurde modelcontracten dienen te worden verlengd, totdat er een werkbaar alternatief is, zodat zelfstandigen niet weer ineens opdrachten kwijtraken.

Witte de With heeft een website gelanceerd over de aangekondigde procedure om te komen tot een nieuwe naam. De nieuwe naam van de kunstinstelling wordt later dit jaar bekendgemaakt en geldt officieel vanaf 27 januari 2021. Drie jaar geleden was er al een actie tegen de in opspraak geraakte, koloniaal belaste naam van het instituut. Onlangs werd het gebouw met rode verf bespoten door de actiegroep 'Helden van Nooit'.

‘’Wij zien hoe beleidsplannen en programmaboekjes met homeopathische druppels diversiteit verkleuren maar de kern van de sector – besturen, directie, artistieke leiding – hagelwit blijft. We zien hoe die hagelwitte kern de maat van alle dingen is – en blijft. Wij zien jullie.’’  Open Brief van 600+ kunstprofessionals: Wij zien jullie, witte kunst- en cultuursector.

Brabanders bezoeken veel cultuur. De culturele infrastructuur en het cultuuraanbod in Noord-Brabant blijven echter bescheiden vergeleken met andere provincies. Toch is er een groei in de waarde die Brabanders hechten aan de maatschappelijke functie van cultuur, zoals de bijdrage die kunst en cultuur kunnen leveren aan het welzijn van mensen, de saamhorigheid van een buurt en de leefbaarheid van een gebied. Regioprofiel Cultuur BrabantStad publiceerde de tweede editie van de monitor Waarde van cultuur, waarin de Brabantse cultuur wordt onderzocht en haar ontwikkelingen worden gevolgd. In opdracht van BrabantStad hebben het PON,  Pyrrhula Research Consultants, de Boekmanstichting, Telos en Kunstloc Brabant opnieuw bestaande en nieuwe onderzoeken op het gebied van cultuur bij elkaar gebracht.

Op 17 juni debatteert de Tweede Kamer over de gevolgen van de coronacrisis voor het primair en voortgezet onderwijs. Kunsten ’92 reikt in een brief aan de woordvoerders cultuur en onderwijs  en de ministers van Engelshoven en Slob enkele urgente overwegingen over het cultuuronderwijs  aan. CKV- en kunstvakdocenten missen nu de expertise van makers en het aanbod van culturele activiteiten dat ze zelf niet in huis hebben. In de beperkte tijd dat leerlingen op school zijn, wordt er weinig tot geen tijd ingeroosterd voor de kunstvakken en CKV. Het onderwijs verwacht dat dit ook na de zomervakantie nog het geval kan zijn. Kunst(vak)docenten zijn onzeker over wat er wel en niet kan in het nieuwe schooljaar. Het protocol van het RIVM of de po- en vo-raad zegt nergens dat een school geen culturele instelling, workshop of kunstenaar kan uitnodigen of bezoeken. In goed overleg is er dus heel veel mogelijk. Maar daarvoor moet de onderwijs-instelling ook de ruimte geven aan de CKV- en kunstvakdocenten om samen met de culturele sector tot een passende oplossing te komen.

Op 13 juni vond in de Balie te Amsterdam een gesprek plaats onder de titel There Are More Weinsteins…. Het gesprek zou in maart plaatsvinden maar werd vanwege de corona-maatregelen verplaatst. De aanleiding is het verschijnen van het boek van de de Zweedse auteur/journalist Matilda Gustavsson: The Club – A Chronicle of Power and Abuse at the Heart of the Nobel Scandal, dat vertelt over de misstanden in de Zweedse Academie. Het onderliggende onderzoek leidde ertoe dat de Nobelprijs voor Literatuur in 2018 niet werd uitreikt. Het gesprek over #MeToo is natuurlijk ook in Nederland belangrijk en actueel. De Balie programmamaker Ianthe Mosselman sprak met Gustavsson (via een skype verbinding) en de Nederlandse auteurs Marja Pruis, Maartje Wortel, Joost de Vries, Niña Weijers, Marjolijn de Cocq en Alma Mathijssen over machtsmisbruik in de Nederlandse letteren. Een videoverslag.

Op 13 juni lanceerde minister Ingrid van Engelshoven (OCW) het Programma Cultuurparticipatie tijdens de online talkshow ‘Cultuur voor iedereen’ bij Studio KUUB. Met dit programma willen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), LKCA en het Fonds voor Cultuurparticipatie drempels wegnemen en zorgen dat iedereen gelijke kansen krijgt om deel te nemen aan cultuur. De komende jaren werken het ministerie, LKCA en het Fonds samen met o.a. organisaties uit de culturele sector en het sociaal domein aan de vergroting van de toegankelijkheid, zichtbaarheid en erkenning van cultuurdeelname in de samenleving. LKCA draagt aan dit programma bij door kennis over initiatieven die drempels wegnemen of verlagen vast te leggen in o.a. kennisdossiers en deze inzichten te delen. De thema’s die in de kennisdossiers aan bod komen zijn: Armoede, Eenzaamheid, Jongeren, Mensen met een beperking, Nieuwkomers, Ouderen,  Zingeving.

2020 wordt een rampjaar, voorspellen onderzoekers Bo Broers en Henk Vinken: ,,Wat dat betreft kun je deze monitor zien als een ijkpunt van hoe de situatie was van vóór de crisis. Het zou goed zijn wanneer we snel een studie naar de gevolgen van corona in cultureel Brabant kunnen doen, zodat iedereen inzicht krijgt in wat het effect is voor de sector.” Noord-Brabant Brabant scoort net even onder het midden, zo blijkt uit de tweede editie van de monitor ‘Waarde van cultuur’ waarin op basis van feiten en cijfers actuele trends en ontwikkelingen in de Brabantse cultuursector wordt beschreven. Op een aantal punten scoort de provincie goed: cabaret wordt gevreten, maar op andere punten – culturele aanbod is schraal – beduidend minder. In vergelijking met andere provincies gaat het niet zo best met cultureel Noord-Brabant. De monitor, die voor het eerst in 2018 werd gehouden, is een initiatief van onderzoeksbureau Het PON, Pyrrhula Research Consultants, Kunstloc Brabant en de Boekmanstichting, in opdracht van BrabantStad.

Op 15 juni presenteerde de Amsterdamse Kunstraad ‘’Om de stilte heen’’, het advies over de aanvragen voor de Amsterdam Bis ter voorbereiding van het Kunstenplan 2021-2024. De kunstraad heeft 49 aanvragen ontvangen voor 35 plekken. Nieuw is de toevoeging van 9 functies in de Amsterdam Bis. Met de invulling die de kunstraad adviseert zal de Amsterdam Bis beter gespreid zijn over de stad en meer ruimte bieden aan onderbelichte verhalen. Voor de Amsterdam Bis is 73,5 miljoen euro beschikbaar. De kunstraad kiest in dit advies voor vernieuwing in genres. De kunstraad adviseert een verschuiving van subsidie van de klassieke podiumkunsten naar de genres beeldende kunst, letteren en film, die traditioneel minder gesubsidieerd worden. Ook de mate waarin aanvragers werk hebben gemaakt van (culturele) diversiteit en inclusie heeft bij de verdeling van het beschikbare geld een rol gespeeld.

Minister van Engelshoven (OCW) reageert op het verslag van de vaste Commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) van de Eerste Kamer. Het verslag gaat over het wetsvoorstel over de incidentele suppletoire begroting voor aanvullende ondersteuning culturele en creatieve sector in verband met de Covid-19 crisis.

Hoe kunnen ouderen in coronatijd deel blijven uitmaken van het culturele leven? Het netwerk Lange Leve...! in ’s-Hertogenbosch organiseert samen met bewoners een coronaproof programma met diverse kunstvormen. Deze maand is de aftrap op Zuid, waar relatief veel ouderen wonen. Een grasveldje wordt ’schoon’’ gemaakt.  ‘’We gaan hier oefenen voor een zéér exclusieve dansvoorstelling; dan is het wel zo handig dat het veld schoon is", weet choreograaf Nana van Moergestel. Samen met haar collega Neel Brans stippelt ze de grote lijnen uit. De twee, afkomstig uit Breda, hebben jaren geleden de 'broedplaats' Dansnest opgezet. Het duo heeft vier professionele dansers meegebracht. En dan ontstaat een georganiseerde dansvoorstelling in een co-creatie tussen dansers én de bewoners.

De Stichting Ruimte in Eindhoven staat met lege handen. De stichting heeft nu ook het hoger beroep verloren dat ze had aangespannen tegen de gemeente Eindhoven. De Raad van State heeft zeer recent de bezwaren van de stichting verworpen tegen het besluit van het stadsbestuur om de samenwerking met de stichting te ontbinden. Eerder al had stichting bij de kantonrechter in Eindhoven nul op het rekest gekregen. De stichting Ruimte verhuurde een aantal jaren lang voor het stadsbestuur leegstaande gemeentepanden als atelierruimte. Omdat het vorige college niet tevreden was over de werkwijze van de stichting en er niet in slaagde nieuwe werkafspraken te maken, zegde wethouder Yasin Torunoglu (PvdA) uiteindelijk de samenwerking op.

Wijbrand Schaap van Cultureel Persbureau vergelijkt in zijn artikel de adviezen van de commissie van de Raad voor Cultuur over M-Lab en MusicalMakers. Waar M-Lab, eigenlijk overal positief scoort, behalve op educatie, is bij MusicalMakers eigenlijk alles mager, ook op gebied van educatie. Waar het echt zwaar uiteen loopt, is bij Fair Practice: MusicalMakers eigent zich bijvoorbeeld een flink deel van de auteursrechten toe van de makers, waar M-Lab zich keurig aan de norm houdt dat makers te allen tijde hun rechten behouden. Niet M-Lab maar de Stichting Musicalmakers is door de Raad voor Cultuur geadviseerd voor een plaats in de Culturele Basisinfrastructuur. De Raad passeerde zijn eigen commissie.

Op 4 juni 2020 presenteerde de Raad voor Cultuur zijn adviezen voor de landelijke culturele basisinfrastructuur (BIS) voor 2021-2024. Bas Verberk, specialist beleid van het LKCA, over hoe de Raad de plannen beoordeelde voor educatie & participatie en diversiteit & inclusie.

In Nederland hebben we een ‘culturele basisinfrastructuur’. Maar waarom eigenlijk? En wat moet die BIS doen? Antwoorden op die vragen zul je vergeefs zoeken bij het lezen van het advies van de Raad voor Cultuur dat een week geleden verscheen. De adviezen voor individuele instellingen worden goed uitgelegd en zijn meestal begrijpelijk, maar een overkoepelend idee over de BIS ontbreekt. Simon van den Berg denkt dat de sector een lobby start voor een nieuw bestel.

Het advies van de Raad voor Cultuur over de subsidietoekenningen BIS staat haaks op zijn eigen sector- en besteladvies. Het heeft lak aan de uitgangspunten van minister van Engelshoven (OCW) voor de cultuurperiode 2021-2024. Last but not least staat het op zeer gespannen voet met de door iedereen in de cultuur omarmde Fair Practice Code. Dat schrijft de Vereniging van Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF). ‘’ Wie rekent ziet dat de toekenning van subsidie tegelijk scheef en krom is. 0,15 procent! (225.000 euro) van het podiumkunstenbudget (149.716.459 euro) gaat naar popmuziek. Van het gehele BIS budget (195.963.959 euro) is dat 0,6 procent (inclusief ontwikkelinstellingen). Het punt is duidelijk: popcultuur wordt nog steeds niet serieus genomen in de planvorming rond het landelijke cultuurbeleid.”