Al het cultuurnieuws uit Brabant en de rest van Nederland op een rijtje. Wil je wekelijks een overzicht van deze Trends & Ontwikkelingen ontvangen per mail? Meld je dan aan voor onze Trends & Ontwikkelingen nieuwsbrief!
Trends & Ontwikkelingen
Alle artikelen
Terwijl andere sectoren overwegend groei en herstel verwachten, denkt men in de culturele sector aan verdere krimp. Veel culturele ondernemers leven van een beloning onder bijstandsniveau (66%). Ook is de kapitaalbehoefte een stuk lager in de culturele sector (21%) dan gemiddeld (40%). Dat blijkt uit cijfers van de tiende Kleinbedrijf Index (KB Index), een onderzoek naar de economische situatie van zzp’ers en kleine ondernemingen.
13-07-2023,
Bron: Cultuur + Ondernemen
Wat maakt raves – dansfeesten met keiharde elektronische muziek – zo bijzonder? Wetenschapper Roel Smeets spreekt uit ervaring. Wat de bekoring ervan is, zocht Smeets met filosoof Linde van Schuppen uit. De resultaten ervan presenteert Smeets op 19 juli in een spoken word-lezing, Leve de roes. In een interview met Trouw zegt hij : “Het is een verzet, zo voel ik dat. De kapitalistische orde verwacht productiviteit van me. Nut. Efficiency. Een roes rebelleert daartegen, ze produceert niets en heeft geen nut. Dansen is nergens goed voor, het is kunst voor de kunst zelf. Als ik erin mee ga, verkeer ik in een utopische schaduwmaatschappij die de kille logica van winstmaximalisatie en kapitaalaccumulatie ondergraaft.”
Steeds vaker werken grote shows met dynamic pricing: voor een gedeelte van de tickets staat de prijs niet vast, maar kunnen de prijzen omhoog vliegen van 200 tot soms wel 700 euro, op basis van vraag en aanbod. Aan deze platinum tickets wil Europarlementariër Lara Wolters (PvdA) een einde aan maken. Ze roept daarom de Europese Commissie op om na te gaan ‘of dynamic pricing eigenlijk wel mag onder Europese regels voor consumentenbescherming en mededinging. En om te komen met maatregelen tegen exorbitante ticketprijzen. Door meer transparantie, door prijsplafonds of zelfs door de praktijken dat een kaartje van Bruce Springsteen 5000 dollar kan kosten, te verbieden. Muziek is er voor iedereen, ik wil een Europa waarin concerten geen privilege zijn voor rijken of voor ouderen’. Samen met de Duitse Europarlementariër René Repasi stuurde Wolters een brief aan Eurocommissaris Didier Reynders (Justitie), waarin ze verder stelt dat bedrijven moet worden verplicht transparant te zijn over ticketprijzen.
13-07-2023,
Bron: 3voor12.vpro
Herman Sibon stopt als coördinator van Pop Organisatie Breda (POB). Hij wordt projectleider bij Stichting Cultuur Verbindt Roosendaal. Als beginnend bandje in Breda kon je met de hulp van Sibon en de POB de eerste stappen op weg naar eeuwige roem zetten. Nico Schapendonk sprak met hem.
13-07-2023,
Bron: BN De Stem
Tweedehands concertkaartjes-marktplaats TicketSwap introduceert de abonnementsdienst TicketSwap Assist. Een ‘persoonlijke assistent’ die automatisch tickets voor je koopt op het moment dat ze beschikbaar komen, voor 8 euro per maand. ‘Scoor moeiteloos populaire tickets met TicketSwap Assist’, koppen ze enthousiast. Maar zoals op Twitter door meerdere mensen wordt opgemerkt: feitelijk bouwen ze daarmee een eigen bot in de strijd tegen andere bots. Techexpert Danny Mekic ‘Ik vind het heel discutabel. Het zorgt ervoor dat concerten alleen nog maar toegankelijk worden voor de rijkeren, en niet voor de minder bedeelden.’ In een NPO Radio 1 uitzending werpt Mekic ook terecht de vraag op: ‘Gaan onze vrienden en familie zo’n bot aanschaffen bij ticketswap, of zijn dat de professionele handelaren die van de TicketSwap-bot gebruik gaan maken om een zakcentje bij te gaan verdienen? Ik denk dat dat laatste gaat gebeuren, dat je niet de normale mensen ermee helpt, maar dat dit een tool gaat worden waarmee professionele handelaren goedkoper, gemakkelijker en sneller, en zelfs legaal, via Ticketswap aan grote hoeveelheden kaartjes kunnen komen.’ TicketSwap wordt door concertorganisatoren en festivals al steeds vaker buiten spel gezet: zo kun je Lowlands-kaartjes alleen nog maar via hun eigen website doorverkopen, ook Best Kept Secret, Wildeburg en Into The Great Wide Open trokken de doorverkoop naar zich toe. De redenen daarvoor zijn simpel: dan kunnen ze de echtheid van een het ticket garanderen én verdienen ze zelf aan de doorverkoop. Brancheverenigingen VNPF en VVEM steunen die beweging om o.a. TicketSwap te blokkeren.
13-07-2023,
Bron: 3voor12.vpro
Hoe zorg je ervoor dat een productie of concert zo duurzaam mogelijk wordt geproduceerd? Het operagezelschap SALIX kameropera heeft een crowdfundingsactie opgezet om hun nieuwe opera zo duurzaam mogelijk te krijgen. Podium vroeg aan Rennik-Jan Neggers, artistiek leider van SALIX kameropera, hoe dat zit. Podium zocht ook uit welke maatregelen andere concertzalen en operahuizen nemen om zo duurzaam mogelijk te opereren.
13-07-2023,
Bron: Podium NPO Klassiek
De Nederlandse orkesten riepen onlangs al hun medewerkers, inclusief de remplaçanten, op om melding te doen van ‘ervaren grensoverschrijdend gedrag’ bij Mores.online. Het Platform voor Freelance Musici (PvFM) juicht deze stap van de Vereniging van Nederlandse Orkesten (VvNO) toe om grensoverschrijdend gedrag binnen de Nederlandse orkesten aan te pakken. Hoewel er nog een lange weg te gaan is, beschouwt PvFM deze ontwikkeling als een belangrijk begin. Het is een stap in de goede richting om bewustwording te vergroten en te werken aan verandering binnen de orkestsector. Er komen steeds meer verhalen naar buiten van musici die zich onveilig voelen als remplaçant bij orkesten. Men durft zich niet uit te spreken over misstanden omdat dit kan betekenen dat je niet meer gevraagd wordt om te spelen. Het PvFM moedigt alle orkesten en muziekorganisaties aan om maatregelen te nemen en een zerotolerancebeleid ten aanzien van grensoverschrijdend gedrag in te voeren. Er is echter meer nodig dan alleen oproepen en verklaringen. Om echte verandering te bewerkstelligen moeten er op z'n minst concrete maatregelen, eerlijke arbeidsvoorwaarden en veilige werkomstandigheden worden ingevoerd. Er moet beleid komen dat de musicus en diens behoeften centraal zet. Daarnaast is het belangrijk dat zowel werkgevers als musici verantwoordelijkheid nemen en actief bijdragen aan een veilige en respectvolle werkomgeving. Het is essentieel dat de muzieksector samenwerkt om een cultuur te creëren waarin respect, gelijkheid en veiligheid centraal staan. Het PvFM staat open voor samenwerking met alle relevante partijen om dit doel te bereiken en zal zich blijven inzetten voor de belangen van freelance musici.
De culturele sector heeft drie culturele codes - Governance Code Cultuur, Fair Practice Code en Code Diversiteit & Inclusie - opgesteld. Deze moeten op termijn zorgen voor een gezondere en veerkrachtigere cultuursector. Binnen de Fair Practice Code staat de eerlijke vergoeding van kunstenaars en creatieven centraal: een onderwerp dat veel stof doet opwaaien. Elmay Claassen sprak voor Mest met Luc Begas, adviseur bij Kunstloc Brabant, zakelijk leider Joris Bedaux bij Strijbos & Van Rijswijk, en directeur van poppodium Willem Twee in ‘s-Hertogenbosch Henri Broeren.
13-07-2023,
Bron: Mest
De Kunstenbond wil niet dat de val van het kabinet Rutte IV leidt tot stagnatie op belangrijke thema’s als eerlijke beloning en solide contracten voor werkenden in de culturele en creatieve sector. Er zijn veel urgente problemen die om een doortastende aanpak vragen. Recentelijk werd dat weer geïllustreerd door het grensoverschrijdend gedrag in de danssector, extreme onderbetaling bij popmuzikanten, stripmakers en beeldend kunstenaars, en het uitblijven van een billijke vergoeding bij online exploitatie van bijvoorbeeld muziek of film. Afschaffing van het lage btw-tarief op cultuur is uit den boze. Compenseren zal altijd complexer zijn dan de huidige btw-regeling die de gehele sector bereikt – gesubsidieerd en ongesubsidieerd, makers en instellingen. De Kunstenbond pleit voor fiscale stimuleringsmaatregelen die het verdienvermogen van de culturele en creatieve sector én die van zzp’ers ondersteunen. Daarnaast zou een eerlijker deel van de waarde die makers creëren ook aan hen moeten toekomen. Daarom moet de Wet wijziging auteurscontractenrecht in behandeling genomen worden. Deze moet makers en uitvoerende kunstenaars beter beschermen tegen ongebreidelde marktmacht, wanneer zij afspraken maken met exploitanten over de exploitatie van hun werk. De bredere arbeidsmarktagenda mag ook niet stil komen te staan. De wetgevingsplannen van de inmiddels demissionaire minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid moeten gelijk op blijven lopen met de plannen voor de nieuwe cultuurnotaperiode 2025-2028. Fair practice, met fair pay als belangrijke pijler, duldt geen uitstel. Naast toereikende rijksbudgetten is het voor de cultuurnotaperiode 2025-2028 ook noodzakelijk dat provincies en gemeenten perspectief krijgen op toereikende financiering van het gemeente- en provinciefonds door het Rijk. Deze gedeelde verantwoordelijkheid ziet de Kunstenbond bij uitstek als fair share, de tweede pijler van de Fair Practice Code. Makers en docenten cultuureducatie (zowel in als buiten het onderwijs) hebben meerjarig perspectief nodig. Ook duurzaamheid kan en mag niet wachten. Dit mag niet ten koste gaan van werkgelegenheid en inkomens van werkenden. Fair chain is niet voor niks de derde pijler van de Fair Practice Code. Met staatssecretaris Uslu heeft de cultuursector een zeer bevlogen. bewindspersoon die zich inzet om de maker meer centraal te zetten in het cultuurbeleid. Als het om cultuurbeleid gaat, kijkt de staatssecretaris breder dan alleen naar het eigen ministerie. De Kunstenbond pleit ervoor dat dit perspectief wordt voortgezet. Daarbij ondersteunt de Kunstenbond ook de initiatieven die erop gericht zijn om ook andere sectoren en beleidsvelden te laten bijdragen aan het verdienvermogen van de culturele en creatieve sector.
13-07-2023,
Bron: Kunstenbond
Tijdens het bestuurlijk overleg van 30 juni 2023 hebben het ministerie van OCW, KB, VNG, IPO, SPN en VOB afgesproken om het huidige bibliotheekconvenant – dat loopt tot eind september 2023 - met een jaar te verlengen. Door het huidige convenant te verlengen kan het nieuwe convenant beter aansluiten op de wetswijziging van de Wsob en ontstaat er meer tijd en ruimte voor de raadpleging van gemeenten, provincies, bibliotheken en POI’s. De bestuurlijke partners onderschrijven allen het belang van het convenant en hebben de ambitie uitgesproken om in het voorjaar van 2024 tot een nieuw bibliotheekconvenant te komen. Ook de VOB benadrukt het succes van het bibliotheekconvenant. De maatschappelijke opgaves worden door het gehele netwerk uitgedragen. Niet voor niets is de maatschappelijke-educatieve bibliotheek tot essentiële voorziening benoemd en is het gebruik van de online bibliotheek exponentieel toegenomen. De KB begeleidt samen met Kwink-groep het proces voor het nieuwe convenant. In het najaar worden de leden van de VOB geraadpleegd over het nieuwe convenant en de aanstaande wetswijziging. Daarnaast worden ook experts en partners van buiten het bibliotheekwerk en de overheden geraadpleegd. In navolging van het convenant, wordt in de loop van 2024 ook een aangepaste netwerkagenda opgesteld.
13-07-2023,
Bron: VOB
Het ideaal van een culturele sector van en voor iedereen wordt breed gedragen. Diversiteits- en inclusiebeleid moet dat dichterbij brengen. Maar het blijft vaak onduidelijk op welke problemen dat zogeheten D&I-beleid zich richt, waardoor ook concrete stappen naar een ideale situatie moeilijk vorm krijgen. Van de verschillende vormen van diversiteit is het meten van etnoraciale diversiteit (vaak culturele of etnische diversiteit genoemd) het meest controversieel. Er wordt vaak teruggevallen op categorieën die homogene groepen en een onderscheid tussen westers en niet-westers reproduceren en daarmee op weerstand stuiten. Het spreekwoordelijke ‘meten is weten’ bezorgt instellingen echter veel ongemak, frictie en controverse. Want wat meten (en weten) zij nu eigenlijk? In de Boekman Extra #42 brengen de onderzoekers de huidige manieren van meten en monitoren van (etnoraciale) diversiteit in kaart en doen zij aanbevelingen voor een vernieuwende aanpak. Een onderzoek in opdracht van het Nationaal Museum van Wereldculturen in samenwerking met de Boekmanstichting.
Dit jaar herdenken we de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863. Ook in kleinere gemeenten zijn voldoende sporen aanwezig om bij de doorwerking van ons slavernijverleden stil te staan. Een inhoudelijke terugkoppeling op wat er aan bod kwam tijdens het LKCAtelier ‘Het slavernijverleden is van iedereen’ van 22 juni 2023.
13-07-2023,
Bron: LKCA
In november 2022 bepleitte staatssecretaris Uslu in haar ‘Meerjarenbrief 2023-2025' een Nationaal Akkoord Amateurkunst. Een waardevolle stap voor de sector. Ze zegt in haar brief: “Ik investeer in de sectorontwikkeling en -vernieuwing van amateurkunst. Ruim zeven miljoen mensen doen aan amateurkunst. Tegelijk blijken voorzieningen voor amateurs kwetsbaar. Ik zet in op een Nationaal Akkoord Amateurkunst met afspraken tussen OCW, IPO en VNG over een structurele, samenhangende aanpak van de ondersteuning van amateurkunstgroepen.” In de afgelopen periode heeft het Fonds voor Cultuurparticipatie i.s.m. OCW en LKCA de contouren van de regeling ontwikkeld. De opbouw en de belangrijkste kaders heeft Fonds voor Cultuurparticipatie vastgelegd in een factsheet. Het factsheet bevat de belangrijkste informatie waarmee organisaties plannen kunnen ontwikkelen en een aanvraag kunnen voorbereiden. In de komende maanden wordt de regeling ingericht en vastgesteld. Bedoeling is dat de regeling begin oktober opengaat.
De financiële weerbaarheid van productiebedrijven stond centraal tijdens een bijeenkomst die NAPA organiseerde, voorafgaand aan het jaarlijkse ledendiner. Met ruim vijftig producenten bespraken Alexander Ramselaar van Cultuur+Ondernemen en Lambert de Pater van Triodos Bank knelpunten uit de praktijk en mogelijke oplossingen. De bijeenkomst eindigde met een interessante discussie over financiële zelfredzaamheid binnen de sector. Zo wordt besproken hoe de subsidiesystematiek het ingewikkeld maakt om te ondernemen. Vaak geldt dat er maxima zijn aan de verdiensten van een producent. Zo blijft er weinig over om een sterk eigen vermogen op te bouwen, en blijven producenten aan een subsidie-infuus hangen. Wat als we toegaan naar een systeem van productiehuis-financiering in plaats van projectfinanciering, vraagt iemand zich af. Zou dat niet motiverender werken op het gebied van ondernemerschap? Nog zo’n knelpunt binnen de sector: een beperkte kennis over specifieke ontwikkelingen binnen het vak bij financiers. Want hoe kan een verstrekker een innovatieve productie goed wegen of beoordelen als niet wordt begrepen wat het doel is, waarom een investering belangrijk is of hoe toekomstgericht een project is? Deze overkoepelende vraagstukken, knelpunten, mogelijke oplossingen én goede voorbeelden willen de NAPA, Cultuur+Ondernemen en Triodos samen met de sector bespreekbaar en zichtbaar maken. Zo wordt er samengewerkt met de makers aan hun financiële gezondheid en aan een sterke, toekomstbestendige filmsector, besluit het verslag. Bij de Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA) zijn ca. 75 onafhankelijke productiebedrijven aangesloten die actief zijn in verschillende disciplines, waaronder speelfilm, dramaseries, documentaire, animatie, interactieve producties en games.
13-07-2023,
Bron: Producentenalliantie
De Holland Film Meeting heeft negentien veelbelovende nieuwe projecten geselecteerd voor de programma's New Dutch, Stories & Beyond en BoostNL van 2023. Onder de geselecteerde projecten bevinden zich bekende Nederlandse filmmakers zoals David Verbeek, Mischa Kamp, Erik de Bruyn, Shamira Raphaëla en regisseur Edson da Conceicao. De meeste projecten zijn fictiefilms, maar er is ook ruimte voor een creatieve documentaire en een animatiefilm. New Dutch is een selectie van nieuwe projecten uit Nederland waarvan de productieteams een op maat gemaakt traject krijgen dat het beste past bij hun individuele doelen, wensen en behoeften. Dit jaar krijgen acht projecten creatief en zakelijk mentorschap op maat, met het oog op hun introductie in de markt en hun uiteindelijke uitrol naar een (inter)nationaal publiek. De voor BoostNL, een samenwerking met het IFFR, geselecteerde projecten beginnen hun vijf maanden durende trainingstraject in Utrecht en eindigen in januari/februari 2024 in Rotterdam. Het programma legt in het bijzonder de nadruk op script- en verhaalontwikkeling en helpt bij het ontwikkelen van festival-, sales- en marketingstrategieën voor een optimaal zakelijk rendement. Vijf Nederlandse genreprojecten zijn geselecteerd voor Stories & Beyond. De sectie biedt scenarioschrijvers en filmmakers in de vroege stadia van de ontwikkeling en productie de maximale kans om het internationale potentieel van hun projecten te verkennen en feedback en advies te krijgen van belangrijke creatieve professionals en professionals uit de industrie.
13-07-2023,
Bron: Nederlands Film festival
In aflevering tien van Kunst is Collectief – de laatste in deze speciale reeks van Kunst is Lang, waarin wordt onderzocht wat het betekent om een collectief te zijn – is kunstenaar Jeanne van Heeswijk te gast. Van Heeswijk vormt in haar eentje natuurlijk geen collectief, maar werkt collectief in al haar projecten, in steeds wisselende samenstellingen. Voor haar is collectief maken een poreus proces dat continu in beweging is, en iets dat nodig is om samen in beweging te komen en invloed te hebben op je eigen toekomst. Kortom, collectief is het collectief maken.
13-07-2023,
Bron: MIster Motley
”Alles van waarde doe je met anderen’ staat op de muur bij binnenkomst van de tentoonstelling in het Van Abbemuseum. Deze variatie op Luceberts bekende dichtregel ‘alles van waarde is weerloos’ maakt duidelijk dat het in deze tentoonstelling draait om kunst die door meerdere mensen samen is gemaakt.” Activisme in het museum, werkt dat eigenlijk wel? Die vraag rijst bij Positions #7 in het Van Abbemuseum. Anneke van Wolfswinkel ging kijken voor het Eindhovens Dagblad.
13-07-2023,
Bron: Eindhovens Dagblad
In haar afstudeerscriptie 'Altijd blijven lachen. Van kunsttempel naar lage drempel' voor de Reinwardt Academie onderzocht Caitlin Andriessen bij 13 kunstmusea in hoeverre bezoekers daar kunnen lachen. Andriessen neemt in haar scriptie het Marius van Dokkum Museum in Harderwijk als voorbeeld en vergelijkt dat met 3 andere Gelderse musea. Uit het onderzoek bleek dat musea een aantal punten moeten voldoen om bezoekers een vrij gevoel te geven er te kunnen lachen. Dat zijn sfeer, de aard van het werk, de drukte in het museum en het gezelschap waarmee je bent. Zo bleek onder meer dat mensen die met 3 of meer mensen in het museum zijn meer lachen, net als kleinere groepjes en alleengaande bezoekers meer lachen als er meer drukte is op zaal. In het Marius van Dokkum Museum maken ze bewuste keuzes om een positieve en vrolijke museumomgeving te creëren die bewust al dan niet onbewust meewerkt aan een vrijere omgeving om te lachen, zoals kleurgebruik en korte tekstbordjes kort te houden.
13-07-2023,
Bron: Museumvereniging
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie nodigt ontwerpers en collectieven uit om een voorstel in te dienen voor een internationaal samenwerkingsproject, gericht op het ontsluiten van verborgen verhalen door middel van ontwerp. De nadruk ligt op verhalen die zich afspelen in de (lokale) context van het Nederlandse koloniale verleden en postkoloniale heden. De oproep is onderdeel van een kennisuitwisselingstraject met het Nieuwe Instituut. Aanmelden kan tot 4 september. Het fonds en het Nieuwe Instituut zetten binnen deze open oproep een werk-/leertraject op en organiseren een reeks bijeenkomsten onder de noemer Hidden (Hi)stories. Dit biedt ontwerpers en culturele instellingen de mogelijkheid om, parallel aan de uitvoering van hun projecten, ook samen aan de slag te gaan met het thema van deze oproep. Vanuit verschillende geografische contexten zullen doorlopend kritische, urgente en open gesprekken worden gevoerd en wordt uitwisseling gefaciliteerd (met relevante netwerken).
Gemeenten, provincies en waterschappen vragen het parlement om voor belangrijke onderwerpen niet op de pauze-knop te drukken, nu het kabinet demissionair is. In een gezamenlijke brief wijzen ze de Kamerleden op de urgentie van de woondeals, energietransitie, de gebiedsprogramma’s en maatregelpakketten voor het landelijk gebied, immigratie en belastinghervorming. De Tweede Kamer moet terughoudend zijn in het controversieel verklaren van onderwerpen, vindt ook G40-voorzitter Paul Depla van Breda.
In de ‘Open Oproep Wegen naar welzijn’ van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie zijn 15 projecten geselecteerd. De oproep is de vierde in een reeks van zes oproepen die verspreid over vier jaar worden uitgezet binnen het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp (ARO). De oproep is gericht op de mobiliteitstransitie waar Nederland voor staat. Hoe kan deze zo worden aangepakt dat mobiliteit wordt ingezet als middel om de kwaliteit van leven van íedereen te verbeteren? Het doel van de oproep is te komen tot fundamenteel nieuwe denk- en oplossingsrichtingen. De meeste voorstellen zijn gericht op het onderzoeken en experimenteren op een laag schaalniveau en op een specifiek gebied. Veel voorstellen focussen op hoogstedelijke gebieden. Naoorlogse wijken als kansgebieden, een vernieuwende aanpak van stadslogistiek en aandacht voor voetgangers en mobiliteitshubs zijn terugkerende thema’s. Ook valt op dat er veel vertrouwen is in de rol van deelmobiliteit binnen de mobiliteitstransitie. De opzet en aanpak van de aanvragen is uiteenlopend. Sommige voorstellen zijn praktisch ingestoken met concrete interventies of een vorm van tactical urbanism, terwijl andere voorstellen meer conceptueel van aard zijn. Opvallend is de beperkte aandacht voor de diversiteit van de hedendaagse samenleving in de aanvragen. Bij de thema’s die aan bod komen missen onderwerpen als betaalbaarheid, migratie, culturele achtergrond en digitale geletterdheid. Uit de 27 beoordeelde aanvragen zijn 15 voorstellen geselecteerd. Het honoreringspercentage komt daarmee op 55,5 procent. Voor deze fase van de open oproep was een budget van € 450.000 beschikbaar. De maximumbijdrage per project bedroeg € 30.000. De geselecteerde aanvragers kunnen voor de verdieping van hun project in de vervolgfase nog € 40.000 aanvragen en ter afronding nog € 7.500 ontvangen om de impact ervan te vergroten. De Open Oproep Wegen naar welzijn is de vierde oproep die is uitgezet binnen het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp. Dit vierjarige programma biedt multidisciplinaire coalities de kans om vanuit een integrale ontwerpbenadering te onderzoeken hoe omvangrijke ruimtelijke transitieprocessen kunnen worden aangepakt en de ruimtelijke kwaliteit van Nederland kan worden verbeterd. De Open Oproep Ruimte voor rechtvaardigheid is de vijfde oproep die is uitgezet binnen ARO. De oproep staat momenteel open. De centrale vraag van deze oproep is hoe de transformatie van Nederland ook kan worden ingezet als middel om de kwaliteit van leven voor íedereen te verbeteren. De deadline voor aanvragen is 28 augustus 2023.
13-07-2023,
Het programmavoorstel om de impact van de ontwerpende aanpak op maatschappelijke opgaven te vergroten is op 10 juli overhandigd aan staatssecretaris Gunay Uslu. Het programma slaat een brug tussen ontwerpers en publieke organisaties, en is gebaseerd op een lerend en reflectief studiomodel. Dit programmavoorstel is zelf ook via een ontwerpende aanpak ontwikkeld. Ruim zeshonderd professionals uit zowel het ontwerpende als de publieke sector zijn betrokken bij dit proces. Via dialoogsessies, interviews, onderzoeken en analyses werd duidelijk dat het programma zich: moet richten op het verder professionaliseren en emanciperen van de creatieve sector en moet zorgen voor meer ruimte voor de ontwerpende aanpak in het publieke domein. De analyse en het voorstel voor het programma, PONT, de Publieke Ontwerppraktijk is te vinden op de website Ontwerpende aanpak. Het programmavoorstel is onder meer gestoeld op een drietal onderzoeken: een onderzoek naar de definitie van de ontwerpende aanpak door Thomas van Arkel en Nynke Tromp, een onderzoek naar andere Nederlandse programma’s ter stimulering van de ontwerpsector door Jörgen Karskens en Martijn de Waal en een onderzoek naar ondersteuning van ontwerp in het buitenland door Anja Köppchen en Wina Smeenk. De resultaten van deze onderzoeken zijn vertaald naar drie interessante longreads die ook terug te vinden zijn op de website.
Tijdens de BNA Architectendag 2023 op 2 november met als thema Be Connected wordt gesproken over de volgende stap van duurzaamheid: regeneratief ontwerpen. Wat zijn de uitdagingen en kansen van regeneratief ontwerpen voor architecten en hoe passen ze het al toe. Wat zijn effectieve en uitvoerbare verdienmodellen? Hoe overtuig ik mijn opdrachtgever en hoe en met wie kun je deze holistische werkwijze toepassen in je dagelijkse praktijk. De BNA doet een oproep om goede ideeën voor het programma op te halen.
13-07-2023,
Bron: BNA
Op 6 juli vond in Rotterdam de tweede Dag van de Ontwerpkracht plaats, georganiseerd door Platform Ontwerp NL. Belangrijke thema's op de drukbezochte bijeenkomst van, voor en door ruimtelijke ontwerpers en aanverwante disciplines: systemisch denken, backcasting en integraliteit, de sturende ondergrond en ontwerpkracht die richting geeft aan de ruimtelijke kwaliteit van toekomstig Nederland. Adriaan Geuze sprak zich uit over de weg naar die kwaliteit: via de werkelijkheid, niet via modellen, beleid en metaforen. Riek Bakker ontving de POK-bokaal (Platform OntwerpKracht Bokaal) voor haar oeuvre - en voor haar talent om mensen achter een opgave te scharen. Het uitgebreide verslag is te lezen bij BNI. Het Platform Ontwerp NL, een samenwerking tussen NVTL, BNSP, BNA, BNI Beroepsvereniging Nederlandse Interieurarchitecten, Koninklijke NLingenieurs, Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en Vereniging Deltametropool bevordert en ondersteunt de inzet van ontwerpkracht bij de grote ‘wederombouw’ van Nederland.
13-07-2023,
Bron: BNI
Het thema van het Architectuur Filmfestival Rotterdam (AFFR) dit jaar is Contested Space. De ruimte die we met elkaar delen is steeds meer een bron van conflict. Welke ruimte is er nodig om de groeiende wereldbevolking te kunnen voeden? Wie heeft het recht op de hulpbronnen die de aarde te bieden heeft? Is de stad het leefgebied van iedereen of alleen van degenen die het kunnen betalen? Welke plaats neemt de natuur in? Wie mag aanspraak maken op een veilige plek als de zeespiegel stijgt? Het afgelopen decennium hebben onze toenemende en vaak conflicterende claims op de wereld het dispuut om de ruimte alleen maar feller en urgenter gemaakt, en de kloof tussen de haves en de have nots vergroot. Het festival vindt plaats van 4 tot en met 8 oktober in LantarenVenster en Theater Zuidplein.
Afgelopen halfjaar vonden de eerste vier debatten in de serie Carbon Stories plaats. In het Rotterdamse Keilepand en op vastgoedbeurs Provada gingen verschillende sprekers uit onder meer de bouwsector met elkaar en het publiek in gesprek over de (on)mogelijkheden van een klimaatpositieve gebouwde omgeving. De serie Carbon Stories is een vervolg van Het Grote CO2-debat, dat de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR), het KeileCollectief en het Carbonlab van architectenbureau GROUP A in november vorig jaar organiseerden. In de serie wordt met vertegenwoordigers van alle disciplines uit de bouw bekeken welke (systeem)veranderingen er nodig zijn om tot een klimaatpositieve gebouwde omgeving te komen. De eerste vier Carbon Stories-bijeenkomsten zijn nu achter de rug en vastgelegd op video en terug te zien.
13-07-2023,
Bron: Architectenweb
De ontwerpprijsvraag ‘Biobased en natuurinclusief bouwen op de Nieuwe Veemarkt in Zwolle’ is gewonnen door Studio Nauta & Mulder Zonderland in samenwerking met Schipper Bosch, Solid Timber, Studio Joost Emmerik, Treetek, DWA, BC Materials en And The People met het plan Nieuwe Veenmarkt. De jury, onder voorzitterschap van Rijksbouwmeester Francesco Veenstra, vindt dat sprake is van een integraal en inclusief plan dat getuigt van zowel idealisme als realiteitszin. Het ontwerp biedt hoge verwachtingen voor uitwerking in het vervolg. Hiertoe is de gemeente Zwolle voornemens een opdracht te verstrekken. De jury constateerde dat ook de twee andere plannen een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een nieuwe bouwcultuur. De drie zeer verschillende voorstellen tonen aan dat het noodzakelijk is om het samenleven met andere levende organismen in de toekomst anders te definiëren, aldus de jury. Winnaar Studio Nauta & Mulder Zonderland over hun ideeën. Een nieuwe bouwcultuur is meer dan andere materialen en productieprocessen .
Wim Hillenbrink is benoemd tot interim-directeur van De Cacaofabriek. Hij begint op 1 augustus bij de Helmondse culturele instelling. Hillenbrink was 23 jaar lang directeur-eigenaar van schilders- en vastgoedonderhoudsbedrijf Manders Totaal. Een jaar geleden verkocht hij het Helmondse bedrijf. Toen gaf Hillenbrink al aan het liefst in de culturele hoek aan de slag te gaan. ,,Sterker nog: bij mijn afscheid zei ik ‘Als het aan mij ligt word ik directeur van de Cacaofabriek’. Ik heb iets met het gebouw. Wij waren als bedrijf betrokken bij de totstandkoming.” Hij heeft 'heel veel ideeën’. ,,Ik ga daar eerst met de medewerkers over in gesprek.” Hij wil één tipje wel oplichten: ,,De intensiteit mag vergroot worden: dat er nog meer gebeurt.” Zijn aanstelling loopt tot 1 januari 2024. ,,We gaan na de zomervakantie een profielschets opstellen voor een definitieve directeur", zegt bestuursvoorzitter Michel van den Berg. ,,Dat wordt een open vacature.” Waar natuurlijk Hillenbrink een goede kandidaat is mocht de samenwerking bevallen, beaamt hij. ,,We zijn voor nu blij dat we weer iemand hebben.” Hillenbrink volgt Gijsje van Honk op. Die werd in maart van dit jaar interim-directeur van Cacaofabriek en Speelhuis, na het vertrek van Jochem Otten die ook deze functies combineerde. Van Honk gaat nu verder bij het theater, waar ze zich vanaf augustus helemaal richt op de verzelfstandiging.
13-07-2023,
Bron: Eindhovens Dagblad
De voormalige Bernarduskerk in Made krijgt straks drie huurders: bibliotheek Theek 5, kinderopvang Kibeo en Stichting Sociaal Cultureel Centrum De Bernardus. De laatste verzorgt de exploitatie van de horeca en algemene ruimtes in het gebouw en verhuurt ruimtes aan verenigingen én incidentele gebruiker. ,,Er komen hier straks 34 verenigingen, van koren en een bridgeclub tot biljarters en een hobbyclub”, zegt Dré Broeken, voorzitter van de stichting. Verenigingen kunnen terecht in ruimtes op de bovenverdieping. Daar komt ook een consultatiebureau. Theek 5 en Kibeo nemen een groot deel van de begane grond in beslag, waar verder een groot horecagedeelte komt. De aanbouw die gemaakt is achter de kerk kan in drie ruimtes verdeeld worden, maar ook als één geheel gebruikt worden voor bijvoorbeeld theatervoorstellingen, zakelijke bijeenkomsten of als afscheidslocatie bij een uitvaart. De ambitie is om van De Bernardus de ‘huiskamer’ van Made te maken. ,,De horeca in het centrale deel is voor iedereen toegankelijk. Er komen leestafels te staan en boekenkasten van Theek 5. Buiten komt een groot terras.”, zegt Broeken. De oplevering van het gebouw wordt verwacht op 20 oktober. Kibeo en Theek 5 trekken er dan snel in. De overgang van de verenigingen, die tot eind november in de Mayboom kunnen blijven, is gepland voor begin december. ,,Het wordt nog spannend die verhuizing, maar alles ligt goed op schema”, zegt wethouder Jürgen Vissers van de gemeente Drimmelen. De kosten zijn inmiddels gestegen. In december bleek al dat de jaarlijkse bijdrage van de gemeente van 60.000 euro naar 110.000 euro opgeschroefd moest worden. Ook het (eenmalige) bedrag voor de inrichting werd van drie ton naar 460.000 euro verhoogd, maar het was toen al duidelijk dat het daar niet bij zou blijven. Inmiddels blijkt dat er nog eens 570.000 euro bij moet, waardoor de totale inrichtingskosten op ruim één miljoen euro komen. Op 12 juli moet de gemeenteraad van Drimmelen zich daar nog over uitspreken bij de behandeling van de voorjaarsnota. De hogere kosten zijn niet alleen ontstaan door prijsstijgingen, maar ook door flinke investeringen in onder meer licht, geluid, akoestiek, de verzinkbare biljarts en een verplaatsbare tribune. Dat is volgens Vissers nodig om het centrum ook commercieel goed te kunnen exploiteren. ,,We verwachten ondernemerschap van de stichting. Dan moeten de voorwaarden daarvoor wel goed zijn,” zegt de wethouder. De extra kosten worden deels terugverdiend omdat de bijdrage van de gemeente van 110.00 euro nu weer met 17.500 euro per jaar omlaag kan.
13-07-2023,
Bron: BN De Stem
De goudkleurige zonnewijzer van kunstenaar Guido Geelen prijkt binnenkort op de rotonde Cereslaan in Heesch. Ondernemersvereniging Heesch en de gemeente Bernheze kiezen eensgezind voor zijn ontwerp. Op 12 juli is zijn kunstobject in De Pas gepresenteerd. Het kunstwerk is met een grote meerderheid gekozen uit een groep van vijf kunstenaar die na een uitgebreide selectieprocedure werden geselecteerd om een schetsontwerp te maken. De vijf kunstenaars mochten een pitch geven met een eigen visie voor het kunstwerk, dat moest voldoen aan een programma van eisen. Twee kunstenaars met het meest aansprekende verhaal en waarvan het schetsontwerp het beste aansloot bij de visie van de projectgroep mochten door. Kunstloc Brabant heeft de projectgroep bestaande uit ondernemers, de kunstcommissie en de gemeente Bernheze begeleid bij hun zoektocht naar de juiste kunstenaar. Het initiatief voor een kunstwerk komt vanuit de ondernemersvereniging Heesch. Het college van burgemeester en wethouders van Bernheze reageerde enthousiast en besloot het initiatief te ondersteunen met een bedrag van 25.000 euro. Daarnaast doen nu ook veel Heesche bedrijven een bijdrage, niet alleen financieel maar ze helpen straks bij de uitvoering en doen leveringen in natura.
13-07-2023,
Bron: Brabants Dagblad
Op 5 juli lanceerden Kunstloc Brabant en gemeente Tilburg de eerste stadsnatuur routekaart tijdens het Bouwstof event van Architectuurcentrum CAST. De initiatiefnemers willen met de kaart bewoners, bezoekers, vormgevers en kunstenaars actief betrekken bij de vergroening van de stad. Wethouder Rik Grashoff (groen en biodiversiteit) ontvouwde het eerste exemplaar van de kaart: “Deze stadsnatuur routekaart helpt onze inwoners en bezoekers om het groen in de stad te vinden en te bezoeken. Een mooie stap die past bij de vergroening van onze gemeente, waar we zo hard mee bezig zijn!” De stadsnatuur routekaart neemt geïnteresseerden mee in een wandeling van 8 kilometer die Tilburg vanuit een ander perspectief laat zien. De route laat allerlei soorten stadsnatuur zien en deelt een verhaal over de identiteit van de stad. Kunstloc Brabant wil laten zien hoe vormgevers, (landschaps)architecten en kunstenaars kunnen bijdragen in de ontwikkeling naar een groenere stad. En hoe via verschillende vormen van stadsnatuur de identiteit van een stad te versterken is. Het idee is om dit initiatief te vervolgen met de ontwikkeling van stadsnatuur routekaarten van Breda, 's-Hertogenbosch, Eindhoven en Helmond.
Op begraafplaats Zuylen in Breda wordt gewerkt aan het oprichten van het kunstwerk Adore. Dat project wordt aangekondigd als een ‘nieuwe locatie voor uitvaart, events en als onderdeel van stadsbrede festivals, een ontmoetingsplek voor jong en oud’, inclusief tribune. Nabestaanden vrezen dat de rust wordt verstoord door evenementen en festivals. Yvette Langbroek, manager crematorium Zuylen, vindt het verdrietig dat er zo veel mensen boos zijn geworden door het Adore-project. Ze benadrukt dat geen plannen klaar liggen om allerlei festivals en evenementen met extra licht -en geluidinstallaties op het terrein toe te laten. Langbroek. ,,Wat wél zou kunnen, is dat Adore onderdeel wordt van bijvoorbeeld een literatuurfestival in de stad. Dan kan er iemand bij het kunstwerk een gedicht voordragen. En als er een Van Gogh-route wordt uitgezet, dan kunnen we daar aan meedoen. De grootouders en een oom van Vincent liggen tenslotte hier. In zo’n geval kan het kunstwerk ruimte bieden aan bijvoorbeeld vioolspel. Maar geen festivals, geen bier, geen plastic bekers.” Het kunstwerk Adore is onderdeel van een vernieuwing van de begraafplaats. De maatschappij verandert snel, zegt ze, “en veel mensen willen niet langer een klassieke begrafenis. Zeker na corona is de vraag naar buitendiensten toegenomen. Aan die vraag willen wij, met alle respect dat daarbij komt kijken, voldoen.” Ze wijst ook op het bezoek aan begraafplaatsen om iets te zien van de geschiedenis en de cultuur van zo’n plek. De petitie tegen de Adore-plannen is intussen door meer dan driehonderd mensen ondertekend. Langbroek laat weten dat ze de initiatiefnemers van harte uitnodigt voor een goed gesprek. Maar ze laat óók weten dat het project niet kan worden stopgezet: ,,Het is een cadeau voor Breda. Het kunstwerk wordt echt héél bijzonder en mooi.”
13-07-2023,
Bron: BN De Stem
Dat Eindhoven en Helmond in 2030 ook daadwerkelijk klimaatneutraal zíjn, maar daar biedt het nu afgesloten, gezamenlijk Stedelijk Klimaatcontract geen garantie voor. Toch helpt het de twee steden wél om versneld te verduurzamen en te vergroenen, is de stellige overtuiging van de Eindhovense wethouder Rik Thijs en zijn Helmondse collega Arno Bonte (beiden GroenLinks). ,,Het contract is dan ook niet het eindpunt, maar het startpunt”, stelt Bonte. ,,Met de ideeën en suggesties die we hebben opgehaald, kunnen we aan de slag.” De gemeenten besloten eerder samen mee te doen aan ‘Klimaatneutrale en Slimme Steden in 2030', een project van de Europese Commissie waarbij 100 Europese steden deze doelstelling proberen te halen. De afgelopen tijd hielden ze diverse bijeenkomsten waarbij inwoners, bedrijven en organisaties konden aangeven waar zij ruimte zien voor verduurzaming en vergroening. De suggesties en ideeën die daarbij zijn aangedragen, gaan over velerlei terreinen. Het contract dat nu is opgesteld, wordt na de zomer aan de gemeenteraden voorgelegd, waarna het bij de Europese Commissie wordt ingediend. Volgens de twee wethouders is het vervolgens wel zaak dat EU en Rijk bijdragen aan de realisatie. Niet alleen met geld, maar ook met bijvoorbeeld regelgeving.
13-07-2023,
Bron: Eindhovens Dagblad