Het aantal zzp’ers blijft maar toenemen: momenteel telt ons land zo’n 1,5 miljoen zelfstandigen. Een deel van hen werkt in de cultuursector, waar de praktijk helaas nauwelijks aansluit op de manier waarop de arbeidsmarkt ingericht is. Hoe ziet dat speelveld binnen deze sector er precies uit? En waar moet je als creatieve zelfstandige op letten? Die vragen stonden afgelopen donderdag centraal tijdens de netwerkbijeenkomst van Kunstloc Connects. Aan de hand van de verhalen van drie sprekers werd een open gesprek gevoerd met de aanwezigen. In dit artikel lees je welke belangrijke onderwerpen daarbij ter tafel kwamen.

Het belang van de randvoorwaarden

Op een regenachtige donderdagochtend druppelen zo’n twintig creatieve zelfstandigen de grote zaal van De Nachtzuster in Tilburg binnen. Het is de eerste fysieke bijeenkomst van Kunstloc Connects na de coronacrisis. Initiatiefnemers Herman Kuypers en Frank de Jong zijn blij dat er weer fysieke ontmoetingen als deze kunnen plaatsvinden. Nadat de eerste kennismakingen hebben plaatsgevonden, trapt Herman de bijeenkomst af. Hij stipt de urgentie van deze bijeenkomst meteen aan. “De juiste kennis van alle randvoorwaarden die bij het ondernemerschap komen kijken, zijn essentieel voor een gezonde beroepspraktijk. Als creatieve zzp’er heb je verschillende rollen die kunnen leiden tot verschillende uitdagingen. Daarom vinden wij het vanuit Kunstloc belangrijk om deze bijeenkomst vandaag te organiseren,” vertelt hij.

"Als creatieve zzp’er heb je verschillende rollen die kunnen leiden tot verschillende uitdagingen." Herman Kuypers

De strijd met het systeem

Gitarist Jeroen van den Hurck is de eerste spreker van de ochtend. Hij speelt in twee bands, is de drijvende kracht achter muziekschool Popwise in Oisterwijk en als gitaardocent in loondienst bij Factorium Tilburg. Uit zijn verhaal blijkt al snel dat het als zzp’er in de cultuursector niet altijd makkelijk is om aan voldoende financiële middelen te komen. “Ik ben super trots op wat ik doe,” vertelt Jeroen, “Maar het gaat zeker niet vanzelf.” Muziekschool Popwise werkt met getalenteerde docenten samen, maar helaas ontbreekt het vaak aan mogelijkheden om hen een eerlijke vergoeding te bieden. Jeroen: “De gemeente maakt het ons onmogelijk om onze docenten fatsoenlijk uit te betalen. Dat zorgt bij mij vaak voor grote gewetensbezwaren.”

Bijeenkomst 'De zzp’er en de spelregels', fotograaf: Elmay Claassen

Naar aanleiding van Jeroens persoonlijke verhaal ontstaat er al snel een gesprek in de zaal. Barbara Brouwer, directeur van Phoenix Cultuur, deelt daarop haar visie op fair practice. “Er is overal voldoende geld, dat is het probleem niet. Het probleem is hoe het systeem is ingericht,” vertelt ze, “Bezuinigingen in de cultuursector gaan meestal over de rug van de zzp’ers en docenten, want dat is nu eenmaal je kapitaal.” Om de subsidiestroom op gang te houden, investeert Barbara structureel in de relatie met de gemeente. Daarnaast wordt Phoenix Cultuur ook gesteund door het bedrijfsleven. Zo is het Veghelse Jumbo één van de vijftien bedrijven die het belangrijk vinden om in lokale cultuurontwikkeling te investeren. Barbara vertelt uitgebreid hoe zij en haar team dit soort samenwerkingen allemaal voor elkaar boksen. Vanuit de zaal komen vooral veel vragen over de motivatie van bedrijven om hieraan bij te dragen. “Bedrijven willen investeren in hun collega’s van de toekomst, zij hebben andere skills nodig, skills die kinderen en jongeren kunnen ontwikkelen dankzij professionele kunstlessen. Daarnaast vinden de betrokken bedrijven het belangrijk om te investeren in de gemeenschap en iets terug te geven,” licht Barbara toe, “Maar dan moet je er eerst voor zorgen dat ze de toegevoegde waarde van kunst en cultuur écht voelen. Gelukkig is dat onze kracht als sector zijnde.”

Fair practice

Na dit open gesprek over verschillende geldstromen, geeft Barbara een kijkje in de keuken bij Phoenix Cultuur als het gaat om fair practice. Als hoofd van een financieel gezonde organisatie is Barbara gelukkig in staat tot goed werk- en opdrachtgeverschap. Fair practice is voor haar dan ook een vanzelfsprekendheid, zowel voor de mensen in loondienst als voor zzp’ers. Barbara: “Bij ons is er, voor wat betreft de inhoudelijke samenwerking eigenlijk geen onderscheid tussen zzp’ers en docenten in loondienst. Het is bij ons ook nog beiden mogelijk. Natuurlijk zijn er wel verschillen in de werkgevers- c.q. opdrachtgeverszaken en dus de zakelijke samenwerking. We denken zoveel mogelijk mee met iedereen. Bij ziekte van een zzp’er kijken we bijvoorbeeld of we lessen kunnen verschuiven en tijdens de coronacrisis probeerden we hen financieel zoveel mogelijk te ondersteunen.” Onder de aanwezigen worden ondertussen een aantal ervaringsverhalen uitgewisseld met betrekking tot dit onderwerp. Het zorgt voor een laagdrempelige en open sfeer in de zaal.

Barbara maakt zich actief sterk voor een gezonde en toekomstbestendige sector, zowel in haar eigen organisatie als binnen verschillende provinciale en landelijke netwerken. Haar drive is sterk voelbaar in de hele zaal terwijl ze over het onderwerp spreekt. Barbara is van mening dat instellingen ook een verantwoordelijkheid hebben als het gaat om fair practice. “Wij als instellingen moeten daarin een grens stellen richting gemeenten. Als je de gemeenschap een mooi cultuuraanbod wilt bieden, dan moet je daar nu eenmaal geld voor over hebben. Dat is het verhaal en daar moeten zij het mee doen,” besluit ze.

Bijeenkomst 'De zzp’er en de spelregels', fotograaf: Elmay Claassen

De spelregels

Na een korte pauze is de beurt aan accountant Laurent van der Eijnden. Laurent is projectmanager bij ABAB Accountants adviseert onder andere zzp’ers op financieel- en fiscaal gebied. Aan de hand van een heldere presentatie licht hij toe met welke fiscale spelregels je te maken hebt als creatieve zelfstandige. Zo komen onder andere onderwerpen als de zelfstandigenaftrek, het urencriterium, schijnzelfstandigheid, pensioenregelingen en de kleineondernemersregeling (KOR) voorbij. Hij voorziet de aanwezigen van praktische tips en aan de hand van levendige discussies leert iedereen van elkaars praktijkvoorbeelden.

Naar aanleiding van Laurents verhaal ontstaat onder andere een gesprek over de lacune tussen kunstopleidingen en de beroepspraktijk. Een aanwezige stelt: “Dit zou eigenlijk een apart vak moeten zijn op school, want voordat je start als zelfstandige heb je echt géén idee van wat er allemaal bij komt kijken.” Een ander vertelt: “Je kunt alles wel uitbesteden aan een boekhouder, maar als je dit soort dingen zelf niet snapt, dan kun je als ondernemer ook niet de juiste keuzes maken voor je bedrijf.” Als laatste verrijken zowel Laurent als Barbara de aanwezige zzp’ers nog met praktische tips over loketten waar je aankloppen voor advies. De ochtend wordt daarna afgesloten met een uitgebreide netwerklunch, waarna de aanwezigen geïnspireerd en met een volle buik huiswaarts keren.

Wil jij de volgende bijeenkomst van Kunstloc Connects bijwonen? Houd onze agenda in de gaten!

Impulsgelden stopt na 2023

De provincie zet in op de ontwikkeling van een nieuw investeringsprogramma.

11 april 2023
Impulsgelden stopt na 2023

Open Call kunstenaars: (Je) Kunst in School 2023

Maak een reizende tentoonstelling voor het basisonderwijs. Kunstloc is op zoek naar twee kunstenaars die een nieuw project ontwikkelen.

28 februari 2023
Open Call kunstenaars: (Je) Kunst in School 2023

LinC Brabant zoekt nieuwe interventure opdrachten

Dien een vraagstuk uit de culturele sector in voor LinC Brabant, en ontvang een vernieuwende oplossingsrichting!

17 januari 2023
LinC Brabant zoekt nieuwe interventure opdrachten

Drie jonge makers gekozen voor schetsontwerp kunstwerk Boeimeerpark

Felipe van Laar, Bobbi Cleij en Fenna Koot zijn gekozen om een schetsontwerp te creëren voor een permanent kunstwerk in het Bredase Boeimeerpark.

29 november 2022
Drie jonge makers gekozen voor schetsontwerp kunstwerk Boeimeerpark

Talenten halen post-hbo certificaat via TalentHub Brabant

Twaalf makers hebben een diploma behaald voor de opleidingen tot Design Consultant en Creative Consultant.

9 november 2022
Talenten halen post-hbo certificaat via TalentHub Brabant

Kunstloc @ Dutch Design Week 2022

Op DDW zijn weer veel makers en initiatieven te zien waar Kunstloc Brabant bij betrokken is.

5 oktober 2022
Kunstloc @ Dutch Design Week 2022

TalentHub zet Brabant op de kaart als bruisende regio voor artistiek talent 

TalentHub Brabant speelt een belangrijke rol in het Brabantse cultuurlandschap. Het progamma wordt voortgezet in 2023-2024.

4 oktober 2022
TalentHub zet Brabant op de kaart als bruisende regio voor artistiek talent 

Twee nieuwe tentoonstellingen naar Brabantse scholen

Lidwien van Noorden en Noortje Haegens hebben een tentoonstelling gemaakt die langs Brabantse scholen gaat reizen.

19 september 2022
Twee nieuwe tentoonstellingen naar Brabantse scholen

Open Call | Masterclass De Kunstopdracht 2022

Meld je aan voor de masterclass De Kunstopdracht en doorloop tijdens 4 workshopdagen het complete traject van werken in opdracht.

13 juli 2022
Open Call | Masterclass De Kunstopdracht 2022

Winnaars opdracht Kaapstad bekend

15 studenten van Fontys namen deel aan een talentontwikkelingstraject. Twee krijgen nu een opdracht bij festival Kaapstad.

12 juli 2022
Winnaars opdracht Kaapstad bekend

Kunstopdracht talentontwikkeling 2022

Vijftien studenten van de opleiding ArtCoDe volgen vijf weken workshops en ontwerpen concept voor festival Kaapstad.

31 mei 2022
Kunstopdracht talentontwikkeling 2022

Eerste lichting LinC Brabant

19 Brabantse zakelijk leiders hebben hun leertraject succesvol afgerond. Aanmelding voor het tweede traject is geopend.

3 mei 2022
Eerste lichting LinC Brabant

Bijeenkomst Kunstloc Connects | De zzp’er en de spelregels

De belangrijkste bevindingen en onderwerpen die ter tafel kwamen tijdens de netwerkbijeenkomst voor creatieve zelfstandigen in de cultuursector.

21 april 2022
Bijeenkomst Kunstloc Connects | De zzp’er en de spelregels

Blog | De wei in

Als koeien bij de eerste weidegang stormt de culturele sector het veld in. 'Mooi' zegt Herman Kuypers, maar hou ook aandacht voor je eigen ontwikkeling.

23 maart 2022
Blog | De wei in

Open Call (Je) Kunst in School 2022

Maak een reizende tentoonstelling over duurzaamheid, of over fotografie in je directe omgeving. Wij ondersteunen bij ontwikkeling en afzet.

11 februari 2022
Open Call (Je) Kunst in School 2022

Ondernemen in culturele sector hard nodig

Kunstenaars, zzp'ers en culturele organisaties in Brabant hebben het heel zwaar. Investeer juist nu in ondernemerschap.

25 januari 2022
Ondernemen in culturele sector hard nodig

Brabantse kunstenaars brengen hun kunst in de school

Vier kunstenaars ontwikkelen passende educatie bij hun kunst.

13 januari 2022
Brabantse kunstenaars brengen hun kunst in de school

Open Call Collision

Kunstenaars met expertise technologie gezocht die jongeren wijzer willen maken.

16 augustus 2021
Open Call Collision

Blog | Freelancering

Als maker is Herman ten eerste bezig met creëren. Maar als je positie onder druk staat, dan wil je wel dat er voor je wordt opgekomen!

29 juni 2021
Blog | Freelancering

De kracht van een waardepropositie

Tiuri, Cultuurcentrum Deurne en STRP maken in het Innovatietraject Waardepropositie de beweging van productverliefdheid naar klantverliefdheid.

23 april 2021
De kracht van een waardepropositie

Wederombouw met zakelijk leiders

Zakelijk leiders doen ertoe. Daarom hebben Kunstloc Brabant en Brabant C het initiatief genomen om LinC Brabant te starten.

17 maart 2021
Wederombouw met zakelijk leiders

“De wendbaarheid van de zzp’er is groot, de weerbaarheid minder”

Waar kun je als zzp’er in de cultuur op terugvallen? Zelfstandigen delen hun ervaringen met elkaar bij Kunstloc Connects.

17 maart 2021
“De wendbaarheid van de zzp’er is groot, de weerbaarheid minder”

Crowdfunding; een greep uit de mooiste projecten van 2020

In 2020 startten 28 Brabantse makers en culturele organisaties een crowdfunding. We lichten 8 mooie voorbeelden uit.

23 december 2020
Crowdfunding; een greep uit de mooiste projecten van 2020

Brabant krijgt haar eigen LinC

LinC Brabant is er voor professionals die willen groeien in hun zakelijk leiderschap. Aanmelden is nu mogelijk.

16 december 2020
Brabant krijgt haar eigen LinC

Blog | Het Nieuwe Werken: Meters maken

Ook het gejaagde zzp-leven kwam door de coronacrisis tot stilstand. Herman Kuypers ontving reacties van zelfstandigen.

30 september 2020
Blog | Het Nieuwe Werken: Meters maken

Maak werk van een nieuwe waardepropositie

Smart Connections helpt drie Brabantse culturele instellingen concrete stappen te zetten.

28 september 2020
Maak werk van een nieuwe waardepropositie

MEST is vernieuwd

Ons online inspiratieplatform MEST heeft een nieuwe frisse look. Maar het gaat ons natuurlijk niet alleen om het uiterlijk!

10 september 2020
MEST is vernieuwd

Trends & Ontwikkelingen verhuisd en vernieuwd

Het overzicht van het cultuurnieuws uit Nederland en Noord-Brabant is nu nog actueler, relevanter en gebruiksvriendelijker.

19 juni 2020
Trends & Ontwikkelingen verhuisd en vernieuwd

Impuls voor inclusiviteit

Hoe gebruiken Theater van de Stad, Krakers, en Wij zijn 13 de subsidie impulsgelden om nieuwe doelgroepen duurzaam aan zich te verbinden?

13 mei 2020
Impuls voor inclusiviteit

Over de grens

Brabant gaat internationaal! De impulsgelden stellen makers als Zwermers, Rosemary & Garlic en Nabuurs&VanDoorn in staat om internationale ambities waar te maken.

20 april 2020
Over de grens

“Ondernemen, het is net een huwelijk”

Verslag van Content & connectie: Het Nieuwe Werken, de eerste bijeenkomst voor en door zelfstandigen in het culturele veld.

19 december 2019
“Ondernemen, het is net een huwelijk”

Nieuw budget voor succesvol impulsgeldenprogramma 2020

Ook in 2020 kan er een beroep doen worden gedaan op het impulsgeldenprogramma. Daarvoor is ruim 1,8 miljoen euro beschikbaar gesteld door Provinciale Staten van Noord-Brabant.

12 december 2019
Nieuw budget voor succesvol impulsgeldenprogramma 2020

Subsidiebudget crowdfunding 2019 volledig toegezegd

Er zijn dit jaar al 28 succesvolle crowdfunding-campagnes ondersteund. We kunnen in 2019 geen nieuwe toezeggingen meer doen.

27 november 2019
Subsidiebudget crowdfunding 2019 volledig toegezegd

Zelfstandig ondernemer zijn vraagt veel van je

Bij Kunstloc Brabant heb ik de afgelopen jaren gezien dat het aantal zelfstandigen in de cultuursector groeiende is. Sommige zelfstandigen hebben daar bewust voor gekozen, anderen zijn tot die constructie gekomen omdat ze bijvoorbeeld niet meer in loondienst konden werken bij het kunstencentrum waar ze werkzaam waren. Om deze groep meer in beeld te krijgen, hebben we een kleine enquête opgezet naar deze groep.

27 juni 2019
Zelfstandig ondernemer zijn vraagt veel van je

Arrangeur geeft innovatieve impuls

De komst van Geert van Boxtel als aanjagende arrangeur heeft de klassieke en symfonische muziek in Noord-Brabant een unieke impuls gegeven. Dat blijkt uit de tussentijdse beschouwing van muziekwetenschapper prof. dr. Sander van Maas.

25 april 2019
Arrangeur geeft innovatieve impuls

Blog | Zeven jaar crowdfunding

Al zeven jaar geeft Luc Begas ondersteuning aan crowdfunding projecten. Iedere keer weer heeft hij ontzettend veel respect voor de projecthouder die lef toont door een crowdfunding campagne aan te gaan. Waarom? In zijn blog legt Luc het uit.

4 april 2018
Blog | Zeven jaar crowdfunding

Blog | Tijd, omgeving, concentratie en verbinding

Wat is de artistieke noodzaak en urgentie van artist-in-residence's voor de kunstenwereld? Atty Bax schrijft een blog over waarom air’s zo belangrijk zijn voor de ontwikkeling van jonge makers.

29 maart 2018
Blog | Tijd, omgeving, concentratie en verbinding

Blog | We Are Public

We Are Public heeft het gehaald. Op 1 juni 2017 gaat het cultuurlidmaatschap officieel van start in Brabant. Jenneke Harings blogt over wat daar aan vooraf ging.

1 mei 2017
Blog | We Are Public

Blog | Publiek!

Zonder publiek wordt het draagvlak voor de cultuursector wel erg klein. Jenneke Harings blogt over de zoektocht naar publiek voor kunst en cultuur.

4 november 2016
Blog | Publiek!

Blog | Trends en Ontwikkelingen

Ton van der Linden stelt de nieuwsbrief samen die ‘trends en ontwikkelingen’ heet. Hij blogt over het hoe, wat en waarom van zijn 'trendwatchen'.

3 februari 2015
Blog | Trends en Ontwikkelingen

Blog | Waarom crowdfunding nog láng niet passé is

Toen wij jaren geleden zochten naar een manier om het publiek een stem te geven, kwamen we logischerwijs uit bij crowdfunding. Luc Begas blogt de lange adem van crowdfunding.

1 december 2014
Blog | Waarom crowdfunding nog láng niet passé is