Cultuurparticipatie voor iedereen
Door te participeren aan cultuur leer je jezelf uiten, jezelf ontdekken en verbinding te maken met anderen. Cultuurparticipatie is van en voor iedereen en maakt daarmee wie en wat wij als samenleving zijn. Daarom is het zo belangrijk dat deelname voor iedereen mogelijk is. Dat is nog niet het geval. Veel mensen ervaren nog drempels waardoor zij niet deelnemen. Wij zijn dan ook heel blij dat het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) de komende vier jaar geld ter beschikking stelt voor een landelijk Programma Cultuurparticipatie ’21-‘24. Op 13 juni 2020 werd het programma gelanceerd. Wij vertellen je er graag meer over.
Het programma bestaat uit drie onderdelen die nauw met elkaar zijn verweven: een subsidieregeling om initiatieven te ondersteunen, kennisdeling om deze duurzaam te kunnen maken, en het zichtbaar maken van cultuurmakers en hun beleving.
Subsidieregeling Samen Cultuurmaken
De subsidieregeling Samen cultuurmaken wordt uitgevoerd door het Fonds voor cultuurparticipatie. Met deze regeling worden het sociale en het culturele domein uitgedaagd om samen te werken aan cultuur voor iedereen. Samenwerking is dan ook verplicht om in aanmerking te komen voor subsidie. De regeling is bedoeld om drempels weg te nemen en daarmee cultuur voor iedereen toegankelijk te maken. Het is een stimuleringsregeling die nieuwe initiatieven wil mogelijk maken en bestaande activiteiten wil helpen zich te verdiepen, verbreden en/of professionaliseren. De regeling opent op 15 september 2020.
Kunstloc Brabant is betrokken geweest bij de planvorming van deze meerjarenregeling. Zo hebben we een presentatie gehouden bij de lancering van de aanloopregeling (voorloper van de meerjarenregeling), en we hebben de regiobijeenkomst in Zuid-Nederland georganiseerd. Voor de verdere projectmonitoring nemen wij ook deel aan de klankbordgroep.
Drie sporen
Er zijn drie sporen waarop je subsidie aan kunt vragen:
Spoor 1: Try Out
Try out, het woord zegt het al, is er voor 'uitproberen'. Er is een lage instap in de omvang van het subsidiebudget (€2.500-€25.000) met daarbij een relatief grote bijdrage van het Fonds (maximaal 80% van het totale budget). Try out biedt ruimte aan kleinere en kortlopende initiatieven die eruit springen met een nieuwe of bijzondere aanpak. Je kunt veelbelovende ideeën uitproberen, (wellicht) fouten maken, ervan leren en weer doorgaan.
Spoor 2: Ontwikkeltraject
Samenwerking tussen cultuur en sociaal domein vraagt op sommige plekken de mogelijkheid om in alle rust te verkennen, te leren en te verbeteren met elkaar. In dit spoor worden projecten ondersteund die (een deel van) deze verschillende fasen doorlopen: verkenning, onderzoek, ontwikkeling, uitvoering, evaluatie, bijstelling en vervolg uitvoering. Het betreft vanwege de verschillende fases vaak wat langere trajecten. Subsidie kan aangevraagd worden voor een bedrag tussen de €25.000 en €200.000, en dat mag maximaal 60% van het totale bedrag zijn.
Spoor 3: Meerjarentraject
Dit spoor is bedoeld voor aanvragen die al een bewezen kwaliteit hebben of kunnen aantonen dat deze geborgd is in een gedegen organisatie en aanpak. Deze projecten zijn op zoek naar verdieping, verbreding en/of opschaling van activiteiten, en werken zo toe naar duurzaamheid en continuïteit. Deze meerjarige trajecten gaan van €50.000 tot €500.000, en hier geldt dat de subsidie maximaal 50% van de begroting mag zijn.
Bij Kunstloc Brabant zien we kansen bij deze subsidieregeling om de samenwerking tussen het sociale en culturele domein nog beter vorm te geven. Waar mogelijk zullen we je graag doorverwijzen als potentiele aanvrager naar deze regeling.
Kennis delen
Kennis over samenwerken en het wegnemen van drempels wordt door het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) vastgelegd in kennisdossiers. Professionals uit de cultuursector en het sociaal domein kunnen de kennis uit de dossiers inzetten om cultuurdeelname te stimuleren bij groepen die minder snel in aanraking komen met kunst en cultuur. De kennisdossiers bevatten achtergronden, inzichten en voorbeelden van cultuurparticipatie in tien thema’s uit het sociale domein: armoede, eenzaamheid, jongeren, mensen met een beperking, nieuwkomers, ouderen, zingeving, dementie, laaggeletterdheid en gezondheid.
Kunstloc Brabant gaat samen met het LKCA de kennisdelingsbijeenkomsten binnen onze provincie vormgeven. Waar mogelijk sluit dit aan bij bestaande bijeenkomsten die Kunstloc Brabant al organiseert. Denk bijvoorbeeld aan de Werkconferentie Amateurkunst en het Community Art Brabant Café. Je hoeft geen aanvrager te zijn in de regeling om van deze kennisdeling te kunnen profiteren.
Cultuur zichtbaar maken
In het landelijke programma wordt het zichtbaar maken van cultuur gedaan via IkToon. De campagne IkToon-kunst van iedereen zorgt voor zichtbaarheid en maakt mensen enthousiast voor actieve kunst- en cultuurbeoefening. Ruim zes miljoen Nederlanders doen aan amateurkunst. Deze mensen staan vaak eerder bekend als juf, opa of accountant dan als toneelspeler, pianist of vlogger. Daar is met de iktoon-campagne verandering in gekomen. Heel Nederland is in de maand juni het podium van alle amateurkunstenaars. Iedereen is welkom om te laten zien wat hij kan, ongeacht herkomst, beperking, sociaaleconomische status of kunstvorm.
Kunstloc Brabant maakt zich hard voor de zichtbaarheid van de amateurkunst en ondersteunt daarom de iktoon-campagne. Gezamenlijk kunnen we een groot podium maken voor alle amateurkunstenaars in Brabant en laten zien wat een grote hoeveelheid creativiteit er leeft in de provincie.
Aan de slag met de nieuwe regeling
We gaan op korte termijn met het veld (culturele en sociale domein) in gesprek over deze regeling en we willen met hen in gesprek blijven. Dat doen we onder andere met de aanwezigen van de regiobijeenkomst van 5 maart. Daarnaast gaan we in gesprek met de Brabantse kunstencentra over hun rol bij het vormgeven van cultuurparticipatie in hun gemeente. Op die manier zorgen we ervoor dat de regeling bekend wordt en dat deze voor alle potentiele aanvragers toegankelijk is.
Ook op Brabant Stad-niveau zijn er ambities op het gebied van cultuurparticipatie. De werkgroep Cultuureducatie en participatie sprak begin juni over de gezamenlijke delers uit het lokale cultuurparticipatiebeleid van de partners, om zo te komen tot gemeenschappelijke uitdagingen en ambities. De werkgroep wil werken aan meer inzicht in de parameters van onze successen, meer beleidsafstemming, en meer aansluiten op de denk- en leefwereld van de deelnemer. Door een goede voorbereiding in BrabantStad-verband kunnen we de regeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie bekijken vanuit de gezamenlijke ambities, en in beeld brengen welke kansen er voor Brabant liggen.
Wil je met ons in gesprek over het vormgeven van cultuurparticipatie?
Neem contact met ons op.
