Brabant Menu: podiumkunsten bereikbaar voor ieder kind

Stel: je werkt op een basisschool en je wil niets liever dan je leerlingen laten kennismaken met dans, theater en muziek. Waar begin je dan? Om scholen te helpen is Brabant Menu opgericht. Dit samenwerkingsverband - bestaande uit Theater Artemis, philharmonie zuidnederland, Schippers & Van Gucht en Jeugddansgezelschap de Stilte -  biedt een abonnement aan, waarmee scholen zich verzekeren van structureel aanbod van kwalitatief goede muziek-, theater- of dansvoorstellingen (of een combinatie daarvan). Dat is altijd inclusief een educatief programma. Brabant Menu springt hiermee in het gat dat ontstond nadat Kunstselect afgebouwd moest worden.

Klassieke muziek is niet saai

Basisschool De Springplank in Eindhoven is één van de scholen die gebruik maakt van het aanbod van Brabant Menu. Cultuurcoördinator Marie-José: “Door cultuureducatie leren kinderen zichzelf beter kennen, het is belangrijk voor hun ontwikkeling op sociaal emotioneel vlak. En bovendien: sommige kinderen zijn beter in muziek of in tekenen dan in rekenen of taal. Ook aan die behoeften willen we tegemoet komen.”

Op een druilerige maandagochtend is de gymzaal van de school door philharmonie zuidnederland en Schippers & Van Gucht omgetoverd in een Groenlands ijslandschap. Het is het decor van de muziektheatervoorstelling Radio Walvis. Drie musici en een actrice nemen zestig kinderen uit groep 3 en 4 mee in het verhaal van Pilou, gebaseerd op een oud Inuit-sprookje. Pilous opa verandert achtereenvolgens in een hond, in een vogel en in een grasspriet. Het thema van de voorstelling is plastic soep.

De muzikanten van philharmonie zuidnederland hebben verrassende rollen in het stuk. Zo wordt het hondengejank van opa Nanok voortgebracht door de cello. En een basklarinet zorgt - met zijn zagende, donkere basgeluid - voor de nodige spanningsopbouw. “Muziek, en wat je allemaal kunt met die instrumenten, dat gaan ze nu veel meer waarderen,” zegt juf Mireille. ‘Hi-huu-haa! Hi-huu-haa!’ Op de voorste rij zingen kinderen mee met de cello. Mireille, lachend: “Dit effect bereik ik niet door klassieke muziek in mijn klaslokaal af te spelen hoor!”

Ondersteuning

“Scholen weten vaak heel goed wat ze met cultuuronderwijs bij hun leerlingen willen bereiken,” zegt Patrice Matthee - coördinator van Brabant Menu. “Een artistiek inhoudelijk interessante voorstelling regelen die daarop aansluit, plus het praktisch organiseren van voorstellingen, dat kunnen wij dan weer heel goed.” Het is namelijk best lastig voor een school: zie maar eens een theatergezelschap te vinden én een goede speelplek. En dan hebben we het over de de kwaliteit nog niet gehad, laat staan over een begeleidend educatief programma.

Marie-José, die naast cultuurcoördinator ook leerkracht voor de onderbouw is: “Als cultuurcoördinator hier op school heb ik gewoon geen tijd om een goede selectie te maken in het cultuuraanbod dat er is. Als ik dat moet doen, dat zou me bijna een extra baan opleveren,” lacht ze. “Deze samenwerking is wat dat betreft een uitkomst: we weten dat de selectie die gemaakt wordt goed is, en dat het past bij specifieke leeftijdsgroepen op onze school. Het enige dat ik nog hoef te doen is samen met mijn collega’s bepalen welke onderdelen van het programma het best bij onze doelen passen.”

Meestal komen de aanmeldingen binnen via de marktplaatsen en werkgroepen voor cultuureducatie in Brabant of via een overleg voor cultuurcoördinatoren. Scholen met interesse in Brabant Menu kunnen zich melden bij Patrice, die vervolgens in overleg met de scholen zorgt voor passend aanbod. “De voorstellingen die we aanbieden, die staan wel zo’n beetje vast,” legt ze uit, wijzend op het ‘Praatpapier’ dat ze tijdens de gesprekken met de scholen gebruikt. “Maar hoe we de voorstellingen verder inrichten bespreken we samen met de school. Willen ze de voorstelling bijvoorbeeld op school laten plaatsvinden, of toch liever in het theater?” Belangrijk is dat de uiteindelijke programmering altijd maatwerk is. “We gaan het gesprek aan: wat willen jullie voor de leerlingen bereiken? Is er een theater in de buurt en hoe ziet de scholengemeenschap eruit?”

Ambitie

Het Brabant Menu bestaat nu ruim twee jaar en de aanpak is succesvol. Brabant breed worden nu ruim 15.000 basisschoolkinderen bereikt. Toch kan het nóg beter. Met de financiële bijdrage uit de impulsgeldenregeling die Brabant Menu kreeg is nu onder meer een coördinator aangesteld. “Dat was nodig, want daarvoor deden de vier gezelschappen Brabant Menu er naast hun normale werk bij,” legt Patrice uit. “Het werkt goed: scholen hebben aan mij een vast aanspreekpunt, en we kunnen nu veel beter in kaart brengen wat we nu precies allemaal doen zo door het jaar heen.” Voor Marie-José zijn de korte lijntjes belangrijk. “Als we een voorstelling boeken, dan kan ik het gezelschap direct koppelen aan de leerkracht die met zijn of haar groep naar de voorstelling gaat. Zo is de afstemming snel geregeld en weten we zeker dat alles op de dag zelf soepel verloopt.”

Uiteindelijk moet het aantal kinderen dat Brabant Menu bereikt nog verder groeien. Patrice: “We vinden dat ieder kind in Brabant minimaal één keer per jaar naar een goede, mooie voorstelling moet kunnen gaan. Of dat nu dans is, muziek of theater. Daar heeft een kind toch gewoon recht op!”

Wil je meer informatie over het Brabant Menu? Kijk kan op de website van het Brabant Menu.