Bij SBO Het Zilverlicht in Waalwijk krijgen leerlingen het hele jaar door beeldende lessen op school – van een vakdocent én van de groepsleerkracht. Ook buiten de school proeven de kinderen van cultuur: ze bezoeken bijvoorbeeld musea, het theater en erfgoed. Kunstvakdocent Marjolein Peeters: “Je ziet leerlingen opbloeien, zichzelf vinden. Daar ben ik enorm trots op.”
Tekst: Iris van den Boezem
Geen goed of fout
Stel je eens voor: je bent een jong kind en steeds weer merk je dat je niet mee kunt met leeftijdsgenootjes. Hoe is dat? Waarschijnlijk enorm frustrerend. Schoolleider Kim van Roovert: “Kinderen die hier starten hebben vaak al krasjes opgelopen op hun vorige school. Ze kennen het gevoel van niet bij kunnen benen.”
Marjolein Peeters is vakdocent beeldend, en al bijna dertig jaar vast in dienst bij SBO Het Zilverlicht. Eén lokaal op school is ingericht als handvaardigheidlokaal. Hier hangen zagen aan de muur, in de hoek staat een keramiekoven, grote flessen verf kleuren de stellingkasten en er zijn kunstwerken aan de wanden en op de planken. Marjolein: “Kunst gaat niet over goed of fout. Dat is er zo mooi aan. Ook – of misschien wel juist – voor onze leerlingen.” Sommige technieken die Marjolein de kinderen leert, zijn knap lastig. “Aan het begin denken ze dan: ‘Dat kan ik nooit’. Als het dan tóch lukt, geeft dat zichtbaar een boost.”
Foto: Tundra
Eigen stem leren kennen
Van buiten ziet Het Zilverlicht eruit als een normale basisschool: een laag gebouw met een grote blauwe toegangsdeur, een hek om een ruim speelplein. De leerlingen hier krijgen meer ondersteuning dan in het reguliere onderwijs, omdat ze bijvoorbeeld kampen met gedragsproblemen, leerproblemen of een ingewikkelde thuissituatie. Ieder kind volgt een eigen, aangepaste leerroute.
Leerkrachten geven beeldende lessen op basis van procesgerichte didactiek. De manier waarop een kind tot een resultaat komt, is minstens zo belangrijk als het resultaat zélf. Marjolein: “Onze leerlingen leren anders kijken, ze leren hun emoties de ruimte geven en maken nieuwe verbindingen aan in hun hersenen. Het gaat in de beeldende lessen niet eens zozeer om wát ze maken, maar veel meer om wat ze onderweg tegenkomen. Dat is een heel andere manier van leren: in plaats van een hoge, soms onbereikbare lat als uitgangspunt, ontdekken ze nu: wat wil ik creëren, wat kan ik en waar ligt mijn kracht?”
Foto: Tundra
Iedere klas krijgt een half jaar lang vijftig minuten per week les van Marjolein. De rest van het jaar neemt de groepsleerkracht het over. Hoe gaat dat? Kim: “Cultuureducatie is niet hun vak. Maar ze zien het belang er wel van in. Dat wordt hier gedragen, op school.” Een keer per jaar is er een opfrismiddag, om de groepsleerkrachten opnieuw te prikkelen op dit vlak. “Ze weten wat kunst en cultuur maken en beleven betekent voor onze leerlingen. Door daar jaarlijks samen bij stil te staan, houden we het warm.”
Foto: Tundra
Solide budget
SBO Het Zilverlicht financiert het aanbod deels zelf. Er is vast aanbod, zoals deelname aan de programma’s Blik-je Kunst (Kunstencentrum Waalwijk) en Museumschatjes (Erfgoed Brabant) en een muziekdocent in de midden- en bovenbouw. Voor aanvullend aanbod put de school uit verschillende subsidiepotjes: van de gemeente Waalwijk, vanuit Cultuureducatie met Kwaliteit en andere regelingen. Zo kan het dat in aanloop naar de eindmusical voor groep acht een docent drama en een docent muziek worden ingehuurd. Kim: “Het is niet vanzelfsprekend dat onze leerlingen van huis uit cultuureducatie meekrijgen. Daarom vinden wij het extra belangrijk om hen mee te geven: dit is er ook voor jou. En: het is fijn om hier te komen.” Het blijft wel ieder jaar een uitdaging om het geld bij elkaar te sprokkelen. Kim: “Als ik iets mag wensen voor de toekomst, is het een solide budget voor de lange termijn. Dan hoeven we ons daar geen zorgen meer over te maken en kunnen we ons met volle aandacht richten op het aanbod.” Marjolein: “Dit zijn zulke mooie leerlingen. Die frustratie waar ze mee binnenkomen zie ik gaandeweg veranderen in verwondering, nieuwsgierigheid. En het besef dat er juist veel is wat je wél kan. Dat is voor mij goud waard.”
Cultuureducatie met Kwaliteit
In opdracht van de provincie Noord-Brabant voert Kunstloc het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) uit. Deze regeling zet in op verbetering van cultuureducatie voor alle leerlingen in Nederland.
Meer weten over cultuureducatie en speciaal basisonderwijs?
Neem contact met ons op.
