Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Elk jaar organiseert Kunstloc Brabant een inspiratiedag voor (kunstvak)docenten in het voortgezet onderwijs. Dit jaar is het thema: de stem van de leerling. Hoe klinkt jouw stem door in de leerling en ben je je daarvan bewust? Wat doe je ermee? Adviseur Kunsteducatie Annemiek Tekstra - Berendsen heeft daar wel een idee over.

- Geschreven door Annemiek Tekstra - Berendsen, met illustraties van Jessica Bacuna

Kinderen zijn geen volwassen die nog niet af zijn, maar nieuwe mensen waar wij van kunnen leren. Natuurlijk leren ze ook van ons, de volwassenen, want wij hebben nu eenmaal meer levenservaring. Maar wat zij te bieden hebben: een nieuwe blik op de wereld, een ander soort energie - het is heel verfrissend om je daarvoor open te stellen.

Ik heb zelf lang in het onderwijs gewerkt voor ik bij Kunstloc Brabant (voorheen Kunstbalie) terechtkwam. Kijk, je hebt verschillende manieren van lesgeven. Maar wat ik al snel merkte was dat de manier waarop ik als beginnend kunstvakdocent lesgaf - zenden, lesstof als beton over mijn leerlingen uitstorten - dat werkt voor geen meter. Als je ergens beton overheen giet, hardt dat na verloop van tijd uit.

Je leerlingen komen vast te zitten, en ze kunnen zich niet meer bewegen. Op een gegeven moment doen ze dan ook geen moeite meer om zich te verroeren, om hun mening te laten horen of om zelfs maar actief met de lessen mee te doen. Dat was het tegenovergestelde van wat ik als kunstvakdocent bij mijn leerlingen teweeg wilde brengen. Ik wilde ze juist inspireren met en door kunst!

Daarom besloot ik het anders aan te pakken. Vanaf nu mochten de leerlingen het initiatief nemen. Ik wilde dat de leerlingen mij gingen vertellen - gingen aanleren - wat een goede aanpak was, ik wilde de stem van de leerling weer horen. En dus vroeg ik ze: “Dit is het eindexamenthema, en hoe kan ik jullie zo goed mogelijk helpen om je daarop voor te bereiden?” Ze mochten zelf kiezen: wilden ze naar een museum, een expositie, of toch liever totaal iets anders? De leerlingen waren eigenlijk meteen enthousiast: “Kunnen we naar New York, juf, of misschien toch naar het Kröller-Müller?” Mijn antwoord was simpel: tuurlijk mag je naar New York, maar wat gaan we daar dan doen? Kunnen alle leerlingen mee? Hoe betalen we dat?

Door zo met hun eigen leerproces bezig te zijn kregen de leerlingen ruimte om te freewheelen. Ik ben ervan overtuigd dat ze die ruimte nodig hebben om erachter te komen waar hun passie écht ligt. Er is niets erger dan een kind dat van school komt zonder een idee te hebben waar het goed in is, of waar zijn of haar passie ligt. Kinderen moeten de ruimte krijgen zichzelf te laten zien. En dat doe je niet door ‘beton’ over ze uit te storten, maar door naar ze te luisteren.

Natuurlijk is het spannend, dat leren en maken samen met de leerlingen. Je moet er echt even je eigen overtuigingen voor aan de kant durven zetten. Luisteren naar de stem van je leerling, maar ook het luisteren naar je eigen stem of het luisteren naar de stemmen van mensen om je heen - het vergt wat lef. Het is misschien een andere aanpak dan je gewend bent, maar geloof me: het levert je o zo veel op.

De jaarlijkse Inspiratiedag voortgezet onderwijs vindt plaats op donderdag 1 november 2018. Het thema van deze editie is 'De stem van de leerling'. Kunstloc Brabant organiseert deze dag elk jaar weer met een andere partner op een andere locatie. Deze keer is Cultuurstation aan de beurt op Strijp-S in Eindhoven, met als hoofdlocatie MU Artspace. Klik hier voor meer informatie en het programma. 

cultuureducatie

Cultuur op het mbo: schrijven en emoties uiten in de klas

Cultuureducatie is op mbo-scholen nog erg onderbelicht. Yonder in Tilburg is daarom gestart met een pilotproject.

30 juni 2025
Cultuur op het mbo: schrijven en emoties uiten in de klas

10 tips voor een goed gesprek met politici

Hoe zorg je ervoor dat een gesprek met raadsleden, wethouders en ambtenaren écht iets oplevert?

25 juni 2025
10 tips voor een goed gesprek met politici

Wat heeft vier jaar investeren in cultuureducatie gebracht?

In 2020 startte het landelijke programma CmK 3. Wat heeft vier jaar investeren in cultuureducatie Noord-Brabant gebracht?

24 juni 2025
Wat heeft vier jaar investeren in cultuureducatie gebracht?

Hoe vergroot je lokaal je impact met je theatervoorstelling?

Theatergezelschap MINOUX werkt samen met theaters en lokale gemeenschappen.

24 juni 2025
Hoe vergroot je lokaal je impact met je theatervoorstelling?

Cultuur op het mbo: de school uit en breder leren kijken

Cultuureducatie is op mbo-scholen nog erg onderbelicht. Het Summa College in Eindhoven is daarom gestart met een pilotproject.

20 juni 2025
Cultuur op het mbo: de school uit en breder leren kijken

Theater als oplossing voor een moeilijke groepsdynamiek

Theaterdocent Michel Verdaasdonk over het verbinden van theater met sociale vaardigheden en burgerschap.

11 juni 2025
Theater als oplossing voor een moeilijke groepsdynamiek

Brabants muziekonderwijs klinkt steeds zachter

Muziekonderwijs verdwijnt in veel gemeenten langzaam uit beeld als essentieel onderdeel van de ontwikkeling van kinderen.

5 juni 2025
Brabants muziekonderwijs klinkt steeds zachter

Handvatten om cultuuronderwijs stevig te verbinden met andere vakken

Basisscholen in Land van Cuijk integreren kerndoelen wereldoriëntatie, cultuureducatie en burgerschap in lessen.

4 juni 2025
Handvatten om cultuuronderwijs stevig te verbinden met andere vakken

Cultuur op het mbo: verbinding met jezelf en elkaar

Cultuureducatie is op mbo-scholen nog erg onderbelicht. Het Koning Willem I College in Den Bosch is daarom gestart met een pilotproject.

26 mei 2025
Cultuur op het mbo: verbinding met jezelf en elkaar

Blog | Wollig taalgebruik

Adviseur Masha Meegdes blogt over wollige woorden en het belang van heldere communicatie.

21 mei 2025
Blog | Wollig taalgebruik

Cultuureducatie op speciaal basisonderwijs: “Leerlingen ontdekken hun kracht”

Stel je eens voor: je bent een jong kind en steeds weer merk je dat je niet mee kunt met leeftijdsgenootjes. Hoe is dat?

20 mei 2025
Cultuureducatie op speciaal basisonderwijs: “Leerlingen ontdekken hun kracht”

Hoe zit het mbo in elkaar?

Mbo studenten verschillen in leeftijd, opleidingsniveau, achtergrond en leerroute. Dat vraagt om maatwerk in culturele programma’s.

16 mei 2025
Hoe zit het mbo in elkaar?