In de kunst- en cultuursector zijn er altijd mogelijkheden om jezelf te ontwikkelen en je netwerk uit te breiden. Het pad van een kunstenaar is vaak grillig en vraagt daarom om doorzettingsvermogen, creativiteit en zelfreflectie. In dit artikel vertellen drie kunstenaars over de waarde van persoonlijke en professionele groei. Wat drijft hen, welke uitdagingen komen ze tegen en hoe blijven ze zichzelf ontwikkelen?
Geschreven door Elmay Claassen
Een scherpe blik
Josefien van Kooten is een documentairemaker, bekend om haar persoonlijke verhalen. Ze werkt niet alleen voortdurend aan haar ontwikkeling, maar ook aan haar rol als kunstenaar. Na haar studie Audiovisuele Vormgeving in Breda maakte ze de prijswinnende film Good People, waarin ze de situatie van vluchtelingen op Lesbos en de rol van de media bij dergelijke tragedies belicht. "Ik wil laten zien wat nodig is," vertelt ze, "maar ik vraag me ook telkens af: wat betekent het om deze beelden te maken en wat bereik ik er werkelijk mee?"
Josefiens nieuwste project is een documentaire over haar moeder, die aan dementie lijdt. "Deze film is een eerbetoon aan haar. Het voelt voor mij heel belangrijk dat dit verhaal gezien wordt, maar het hele marketinggedeelte is niet mijn sterkste kant," geeft ze toe. Met behulp van een kennisvoucher heeft ze samen met een producent een strategie ontwikkeld om de film breder te verspreiden. "Ik dacht altijd dat een goede film vanzelf zijn weg zou vinden, maar je moet actief nadenken over waar je werk terechtkomt."
Daarnaast blijft Josefien aan haar eigen ontwikkeling werken door onder andere samen te werken met andere filmmakers en deel te nemen aan ontwikkeltrajecten. "Het is waardevol om nieuwe mensen te ontmoeten en mezelf verantwoordelijk te houden. Zo blijf ik groeien in mijn werk."
Still uit Good People - Josefien van Kooten.
Ontwikkelen door te doen
Arjuna Vermeulen heeft als autodidact dansmaker een indrukwekkende reis afgelegd. Wat begon met breakdance op jonge leeftijd, leidde hem uiteindelijk naar een internationale carrière als choreograaf, MC en nu artistiek leider van Cypher HQ, een hiphopcultuurcentrum in Den Bosch. "Voor mij draait het om doen. Gewoon proberen, kijken wat werkt en daar weer van leren," zegt hij. Cypher HQ begon als een simpele dansschool, maar is inmiddels een plek waar jonge makers zichzelf kunnen ontwikkelen. "In het begin waren we vooral aan het rammen," vertelt Arjuna. "We namen alles aan wat op ons pad kwam en maakten daardoor niet altijd de beste keuzes. Nu denken we veel strategischer na. Hoe kunnen we echt iets bijdragen aan de cultuur in de stad?"
Arjuna's doorzettingsvermogen heeft hem een uitgebreid netwerk opgeleverd. Zijn advies? "Het kan soms lastig voelen om hulp te vragen, maar het is eigenlijk heel eenvoudig. Bel gewoon op, stel jezelf voor, en vraag om hulp. En subsidies aanvragen is echt niet zo ingewikkeld als het lijkt. Je hebt alleen een paar pagina's aan een plan en een begroting nodig, en that's it."
Zijn carrière nam onlangs een nieuwe wending toen hij in aanraking kwam met theater. "Ik kom vanuit de straatcultuur, maar ontdekte dat er ook in het theater ruimte voor mij is," vertelt Arjuna. Zijn reis laat zien dat je met een open houding veel kunt bereiken. "Ik leer veel door anderen te observeren en goed te luisteren naar hoe zij het doen,” zegt hij. "De beren op de weg zijn er altijd, maar je moet er gewoon doorheen knallen. De lange adem wint altijd."
Festival Boulevard - Arjuna Vermeulen. Fotograaf: Walter Verweij.
Een eeuwig lerend mens
Jalila Essaïdi is de oprichter van BioArt Laboratories in Eindhoven, waar wetenschap en kunst samenkomen. Een van haar bekendste werken is "Bulletproof Skin", waarbij menselijke huid gecombineerd werd met spinnenzijde om een kogelwerende huid te creëren. Ze ziet haar denkproces ook als een spinnenweb waarin alles met elkaar verbonden is: “Mijn nieuwsgierigheid drijft me om voortdurend nieuwe terreinen te verkennen.”
Volgens Jalila zijn we allemaal eeuwige leerlingen. Ze zegt: “Ik word ongelukkig als ik niet iets nieuws leer, hoe klein ook. Het leven staat stil als je niet blijft leren.” Haar betrokkenheid bij het LinC-programma en de impulsgelden van Kunstloc hebben een belangrijke rol gespeeld in haar professionele ontwikkeling. “Deze ondersteuning heeft me waardevolle begeleiding en een netwerk geboden dat essentieel was voor mijn groei,” vertelt ze.
Jalila gelooft sterk in de noodzaak van voortdurende ontwikkeling voor kunstenaars. Ze zegt: “Vrije ruimte en creatief denken zijn basisbehoeften. Kunst en cultuur vormen de fundamenten van een gelukkig leven.” Ze moedigt andere makers aan om door te zetten en nieuwe paden te verkennen: “Veel mensen zeggen ‘ik durf niet’, maar vaak komt het er gewoon op neer dat je het moet doen!”
Jalila Essaidi. Fotograaf: Mike Roelofs
Vragen over cultureel ondernemerschap?
Heb je vragen over hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen in je ondernemerschap? Neem dan contact met ons op. Onze adviseurs denken graag met je mee.
Josefien van Kooten heeft in 2019-2020 deelgenomen aan TalentHub Next. Op dit moment maakt ze gebruik van een kennisvoucher met coach Ruud Lenssen.
Arjuna Vermeulen neemt deel aan TalentHub Plan.
Jalila Essaïdi nam deel aan LinC en heeft subsidie uit de Impulsgelden gehad.
Elmay Claassen
Freelance redacteur en tekstschrijver
