Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Ruim de helft van de Brabanders maakt zich zorgen over de culturele sector. Terecht, want uit onderzoek van Het PON & Telos en Pyrrhula Research Consultants in opdracht van Kunstloc Brabant blijkt het een van de sectoren te zijn die het hardst is getroffen door de coronacrisis. Met name zelfstandigen in kunst en cultuur hebben direct steun nodig. Kunstloc adviseert ook om met maatregelen te komen voor een duurzaam herstel van de sector, en te investeren in cultuurparticipatie van jongeren en kwetsbare groepen. 

Gevolgen voor de Brabantse cultuursector

Ruim een kwart van de culturele instellingen en kunstenaars komt in de financiële problemen. Zes op de tien culturele instellingen en zeven op de tien kunstenaars verwachten in 2020 minder dan 70 procent van hun omzet te hebben behaald. Die inschatting is gebaseerd op de eerste drie kwartalen van 2020, de situatie is waarschijnlijk nu nog ernstiger door de aangescherpte maatregelen. Bijna tweederde van de Brabanders vindt het erg als initiatieven en gezelschappen door de coronacrisis failliet zouden gaan, en de helft van de Brabanders kan niet wachten tot ze weer fysieke culturele activiteiten kunnen ondernemen.  

De coronacrisis laat ook de creativiteit en veerkracht van de cultuursector zien. Er worden allerlei interactieve manieren bedacht om cultuur te bieden, en dat wordt zeer gewaardeerd. Een derde van de Brabanders heeft online cultuur bezocht, maar slechts 8 procent van de bezoekers is bereid daarvoor te betalen. Voorlopig zorgen de alternatieven dus maar voor beperkte opbrengsten, en lopen de vaste lasten door. 

Ongeveer de helft van de culturele instellingen heeft aanspraak gemaakt op landelijke steunmaatregelen. Omdat deze steun vooral wordt besteed om te overleven, komt dit nauwelijks terecht bij artiesten en tijdelijke krachten. Vooral de situatie van zelfstandigen is daardoor nijpend. Kunstenaars en cultuurprofessionals teren in op reserves of het inkomen van een partner. Konden zij nog wel aanspraak doen op de eerste Tozo, in verband met de partnertoets is dat nu niet meer mogelijk. Noodgedwongen zoeken zij een (bij)baan buiten de cultuursector. Dit betekent dat ontwikkeling op cultureel vlak voor hen en voor hun publiek stokt.

Aanbevelingen en perspectief

Uit deze resultaten van het onderzoek naar de gevolgen voor cultuursector concluderen wij dat de rek eruit is. Zonder steunmaatregelen vallen er op korte termijn gaten in de culturele infrastructuur en verschraalt het aanbod. Voorkomen dat dit gebeurt is vele malen efficiënter dan later de schade te herstellen. Wij doen hiervoor drie aanbevelingen aan het culturele veld, beleidsmakers en overheden:  

  1. zorg voor directe ondersteuning van zelfstandigen en betracht coulance voor culturele instellingen;  

  1. richt maatregelen op een duurzaam herstel van de vitaliteit van de Brabantse culturele infrastructuur;  

  1. en investeer in participatie van jongeren en andere kwetsbare groepen. 

Hoewel het overall beeld niet vrolijk stemt, vertoont de culturele sector ook veerkracht. Onze adviseurs zien vijf kansrijke ontwikkelingen in het culturele veld: 

  1. versnelde innovaties met nieuwe productie- en presentatiepraktijken; 

  1. brede erkenning van de betekenis van kunst en cultuur, met name voor welzijn; 

  1. toenemende betrokkenheid van makers en ontwerpers bij maatschappelijke opgaven;  

  1. een versnelde toepassing van digitalisering; 

  1. veranderingsbereidheid door besef van de kwetsbaarheid van de culturele sector in het huidige bestel. 

Wij adviseren overheden, fondsen en beleidsmakers om samen met de cultuursector de gesignaleerde ontwikkelingen en trends te benutten voor de ontwikkeling van een nieuw overstijgend perspectief voor 2023 en verder.

De publicatie “Gevolgen van de coronacrisis voor de Brabantse cultuursector” is een tusseneditie van de tweejaarlijkse monitor Waarde van cultuur, waarvan de meest recente editie verscheen in 2020. Het PON & Telos en Pyrrhula Research Consultants hebben dit onderzoek verricht in opdracht van Kunstloc Brabant. Het advies “Een gehavende culturele sector” van Kunstloc Brabant is gebaseerd op dit rapport, rapportages van het door Kunstloc Brabant geopende Coronaloket, en informatie en ervaringen vanuit de actuele adviserings- en uitvoeringspraktijk. 

Meer weten over dit onderzoek en onze aanbevelingen?

Neem contact met mij op.

"Cijfers alléén vertellen nooit het hele verhaal"

Een interview met Jeroen van der Zweth, hoofd afdeling Cultuur gemeente 's-Hertogenbosch, over de monitor de Waarde van cultuur.

30 november 2022
"Cijfers alléén vertellen nooit het hele verhaal"

Brabantse infrastructuur en aanbod scoren bescheiden

De nieuwe editie van de monitor Waarde van cultuur laat zien dat de culturele arbeidsmarkt in Brabant zeer kwetsbaar is.

21 juni 2022
Brabantse infrastructuur en aanbod scoren bescheiden

Waarde van cultuur 2022

Wat is de staat van de culturele sector in Brabant na 2 coronajaren? Deze monitor biedt bestuurders, beleidsmakers en professionals in het culturele veld waardevolle inzichten, en handvatten voor beleidsontwikkeling en planvorming.

21 juni 2022
Waarde van cultuur 2022

Opinie: Hoe houden we onze algoritmes vers en origineel?!

In het project VERSE ALGORITMES is Huis73 op onderzoek: kan het internet niet anders? Zijn er geen betere, alternatieve digitale platforms?

25 april 2022
Opinie: Hoe houden we onze algoritmes vers en origineel?!

Blog | Durf niet te weten

Hoe brengen we verandering teweeg in een vrijwel gesloten systeem? Liesbeth Jans leert graag van anderen, en stuurt verkenners op pad.

17 september 2021
Blog | Durf niet te weten

Gevolgen van de coronacrisis voor de Brabantse cultuursector

Onderzoek onder culturele instellingen, kunstenaars, makers en cultureel ondernemers en Brabanders.

12 maart 2021
Gevolgen van de coronacrisis voor de Brabantse cultuursector

Brabant bezorgd over gehavende culturele sector

Veel Brabanders maken zich zorgen over de culturele sector. Terecht, want uit onderzoek blijkt het een van de hardst getroffen sectoren te zijn.

9 maart 2021
Brabant bezorgd over gehavende culturele sector

Evaluatie impulsgeldenprogramma door adviesbureau Berenschot

Uit de onafhankelijke evaluatie in opdracht van Provincie Noord-Brabant blijkt dat de impulsgelden een effectieve investering in de cultuursector zijn.

18 januari 2021
Evaluatie impulsgeldenprogramma door adviesbureau Berenschot

Deel je ervaringen met de coronacrisis

Voor het onderzoek naar de gevolgen van de coronacrisis willen we dieper in gesprek met een aantal instellingen, kunstenaars en makers.

15 december 2020
Deel je ervaringen met de coronacrisis

Onderzoek coronacrisis Brabantse cultuursector

Met een tussentijds onderzoek als aanvulling op de Waarde van cultuur brengen we de gevolgen voor de cultuursector in beeld.

11 november 2020
Onderzoek coronacrisis Brabantse cultuursector

Terugkijken vragenuur Waarde van cultuur

De onderzoekers van Waarde van cultuur 2020 gaven op 30 juni antwoord op uiteenlopende vragen over hun onderzoek.

1 juli 2020
Terugkijken vragenuur Waarde van cultuur

Trends & Ontwikkelingen verhuisd en vernieuwd

Het overzicht van het cultuurnieuws uit Nederland en Noord-Brabant is nu nog actueler, relevanter en gebruiksvriendelijker.

19 juni 2020
Trends & Ontwikkelingen verhuisd en vernieuwd

Waarde van cultuur 2020 gepubliceerd

Brabanders hechten steeds meer waarde aan de maatschappelijke functie van cultuur. Meer weten? Download de publicatie!

16 juni 2020
Waarde van cultuur 2020 gepubliceerd

Waarde van cultuur 2020

Waarde van cultuur 2020 biedt bestuurders, beleidsmakers en professionals in het culturele veld waardevolle inzichten. De monitor geeft hun handvatten die beleidsontwikkeling en planvorming helpen vorm te geven.

15 juni 2020
Waarde van cultuur 2020

Culturele Smaak van Brabanders

Hoe ziet het cultuurgedrag van Brabanders er tegenwoordig uit? Met een segmentatie van publieksgroepen, vertegenwoordigd door persona’s, krijgen we grip op de manier waarop mensen tegenwoordig cultuur consumeren.

20 maart 2020
Culturele Smaak van Brabanders

Landelijke presentatie segmentatiemodel Smaak van Brabant

Tijdens de jaarlijkse onderzoekconferentie van LKCA en Boekmanstichting hebben Het PON en Kunstloc Brabant een sessie verzorgd over het segmentatiemodel De culturele smaak van Brabanders.

10 februari 2020
Landelijke presentatie segmentatiemodel Smaak van Brabant

Waarde van cultuur

Met het onderzoek de Waarde van cultuur voorzien we iedere twee jaar in actuele sturingsinformatie voor beleidsmakers en inzichten voor professionals in de cultuursector.

2 december 2019
Waarde van cultuur

Jonge generatie ondernemers opkomend in urban scene Brabant

Creativiteit en sociale beweegredenen zijn voor jongeren van groot belang bij ondernemen in urban culture. Dat blijkt uit onderzoek naar trends in de Brabantse urban scene.

25 november 2019
Jonge generatie ondernemers opkomend in urban scene Brabant

Verbinding M7-gemeenten en BrabantStad

De eerste bijeenkomst tussen BrabantStad en de M7 in het kader van het regioprofiel was volgens alle aanwezigen succesvol.

29 oktober 2019
Verbinding M7-gemeenten en BrabantStad

Waarde van Cultuur 2018

80% van de Brabanders vindt kunst en cultuur belangrijk, maar slechts 34 % vindt dat er voldoende cultureel aanbod is in de provincie.

19 mei 2018
Waarde van Cultuur 2018

Jeugdtheater in Noord-Brabant

Het lijkt erop dat Noord-Brabant koploper is wat betreft theaterscholing. Of lijkt dat maar zo? 

14 juni 2016
Jeugdtheater in Noord-Brabant