
Het creatieve brein van een kunstenaar of maker werkt eigenwijs en autonoom. Het bepaalt zelf wat het bedenkt en wanneer. Soms kun je niet anders dan midden in de nacht werken aan dat scenario, die compositie of dat schilderij. Intussen willen de wereld én je vaste lasten wel dat je allerlei andere dingen doet. Bij voorkeur tijdens kantooruren. Subsidieaanvragen schrijven, zelfpromotie op Instagram, en die betaalde klus natuurlijk. Belangrijk, maar dat is je mentale gezondheid ook. We helpen je met tips, zodat je jezelf niet over de kop werkt en toch ruimte hebt om ideeën te laten stromen en dichter bij je droom te komen.
Geschreven door Pleuni van Keulen
Stip op de horizon. En de wegen ernaartoe
Bepaal wat je belangrijk vindt. En stippel de weg uit daarnaartoe, door te bedenken en op te schrijven wat je nodig hebt om je doel te bereiken. Dit geeft je richting wanneer je door een overvolle agenda niet meer weet waarmee je bezig bent, en waarom. Het helpt je bepalen welk werk belangrijk is, en wat niet. Houd dat doel – misschien zelfs letterlijk op je werkplek – voor ogen. Wijk je te veel af? Dan heb je stof tot nadenken en is het tijd om opnieuw te bekijken of je de juiste prioriteiten stelt.

Prioriteiten en structuur
Bepaal prioriteiten en werk daar vervolgens gestructureerd naar. Niet alle projecten zijn even belangrijk, leveren voldoening, of zorgen voor inkomsten. En – heel belangrijk – niet alles hoeft meteen! Deze worksheet van illustrator Toscanabanana helpt je om taken te prioriteren op basis van urgentie en belangrijkheid.
- Urgent en belangrijk: Taken die je zo snel mogelijk moet doen, zoals deadlines, meetings en conflicten.
- Niet urgent, wel belangrijk: Taken voor een ander moment, zoals netwerken, voorbereiden, onderzoeken, social media.
- Urgent, niet belangrijk: Taken die je kunt uitbesteden (waar mogelijk), zoals opruimen/schoonmaken, voor de zoveelste keer bellen.
- Niet urgent, niet belangrijk: Taken die je kunt dumpen, zoals kleine irrelevante taken, spam, opruimen, last-minute nog iets extra's doen.
Verhouding 60-30-10
Misschien herken je het wel, het gevoel dat je vooral administratie zit weg te werken en veel uren stopt in je website en social media. Werk dat niet je échte werk is of direct geld oplevert. Maar het hoort er wél bij. Zorg er alleen voor dat het niet de overhand krijgt. Gebruik bijvoorbeeld de 60-30-10-verhouding als richtlijn. 60 procent van je werktijd besteed je aan (betaald) werk in jouw discipline of kunstvorm. 30 procent besteed je aan marketing, netwerken of anderszins jezelf en je werk verkopen. Dus uitvogelen hoe je die Instagram-reel effectief maakt of LinkedIn-berichtjes plaatsen. Zeker zinvol, want vaak komen nieuwe opdrachten toch ook binnen via social media. Ongeveer 10 procent besteed je aan administratie. En blok bijvoorbeeld ook een vaste tijd of periode per week of maand voor vrij werk of een passieproject. Iets waarvan je energie krijgt!
Nee is ook een antwoord
Nee zeggen tegen een project of persoon, dat voelt misschien tricky. Want misschien loop je geld, kansen en contacten mis. Maar als je niet uitkijkt, kost ja zeggen – of enorm lang erover twijfelen – je een hoop tijd en energie. Die stop je toch veel liever in projecten die je dichter bij je doel en droom brengen? Bepaal of iets de moeite waard is, met deze vragen als leidraad:
- Brengt het me iets waardevols? Nieuwe kansen of connecties die me dichter bij m’n doel brengen bijvoorbeeld.
- Heb ik er zin in?
- Heb ik er tijd voor of kan ik er tijd voor maken?
Onderbuik says yes
Komt er een kans voorbij, maar twijfel je ondanks de vragen hierboven of je ja of nee zegt? Praat erover met anderen. De manier waarop je erover vertelt, spreekt vaak boekdelen. Zo hoor je jezelf bijvoorbeeld de ander onbewust overtuigen. Of spreek je juist alleen maar vol twijfel. Vertrouw die onderbuik en beslis vervolgens. Dan is een ja ook echt een ja. Of je kunt met een gerust hart nee zeggen.
Vier de successen!
Het schiet er al snel bij in, maar is wel belangrijk om met plezier te werken: successen vieren, met de mensen waarmee je samenwerkt, of met jezelf! Plan regelmatig tijd in om even stil te staan en te reflecteren. Waar ben je nu echt trots op? Wat neem je mee naar de toekomst en wat laat je achter? Doe dit bijvoorbeeld standaard na ieder afgerond project. Of blok maandelijks een momentje in je agenda om even met jezelf te zitten en terug te kijken.
Dit artikel is deels gebaseerd op informatie uit de Work-life balance workshop van illustrator Toscanabanana tijdens onze inspiratiedag voor makers in theater De Nieuwe Vorst in Tilburg. Wil je meer tips om jouw werk een stap verder te brengen? Check dan de agenda voor de aankomende workshops. En kom eens langs bij een van onze schrijftafels.